De signalisatiesimulator Prof. dr. Tom Brijs – UHasselt m.m.v. ing. Johan Kuppens - iNFRANEA Bart Derison - Connect
Agenda 1. 2. 3. 4. 5. 6.
Introductie Wat is rijsimulatie? De signalisatiesimulator Case Viaduct Vilvoorde Overige toepassingen Samengevat
Introductie Doorgedreven evaluatie en gebruikerstesting is vandaag in de meeste sectoren vanzelfsprekend geworden
Voedingsindustrie Geneesmiddelenindustrie Autoindustrie …
En in de verkeerssector? In het beste geval hebben we richtlijnen (maar ze verschillen van regio tot regio…) In het beste geval gebeurt er een oppervlakkige toetsing
Introductie
Introductie De eindgebruiker staat centraal! We moeten de eindgebruiker vroegtijdig in het ontwerpproces betrekken: Begrijpt de gebruiker wat wij maken? Gedraagt de gebruiker zich zoals wij het in gedachten hadden?
Want: Fouten kunnen leiden tot ernstige ongevallen Het rechtzetten van fouten na implementatie leidt tot bijkomende hinder en is meestal duur
Introductie Maar hoe de gebruiker betrekken? In een vroegtijdig stadium, tijdens ontwerpfase Op een natuurlijke wijze, zo dicht mogelijk bij de realiteit Op een objectiveerbare wijze, aan de hand van vooraf bepaalde parameters Op een kost-efficiënte manier
Oplossing: rijsimulatie
Rijsimulatie
Rijsimulatie
60-tal rijparameters • Snelheid • Versnelling / Vertraging • Laterale wegpositie • Stuurgebruik (frequentie, kracht, reactietijd)
• Remgedrag (frequentie, kracht, reactietijd) • Gebruik van de versnellingen • Afstand tot voorligger • Overtredingen (roodlichtnegatie, snelheid, voorrang, witte lijn, …)
Rijsimulatie
50-tal aspecten van kijkgedrag Hoofdbewegingen Aantal | Richting | Reactietijd | … Oogbewegingen Aantal | Richting | Fixatietijd | Knipperen| Reactietijd| … Gezichtsuitdrukkingen Angst | Opwinding | Vermoeidheid
Rijsimulatie
Elektro-EncefaloGram (EEG)
Elektro-CardioGram (ECG)
Galvanic Skin Response (GSR)
Stress | Concentratie(verlies) | Afleiding | Aandacht | Vermoeidheid
De signalisatiesimulator IMOB zorgt voor de geïnstalleerde simulatoromgeving en de wetenschappelijke aanpak van het onderzoek iNFRANEA zorgt voor de ontwikkeling en bewerking van het benodigde beeldmateriaal CONNECT zorgt voor het participatieen communicatieluik naar de klant, stakeholders en de deelnemers van de testen ondersteund door
De signalisatiesimulator Waarom signalisatie pre-testen?
Toenemende verkeersdrukte Toenemende complexiteit van het wegennet Toenemend internationaal verkeer op onze wegen Toenemend gebruik van dynamische signalisatie Veranderende wegsituaties: wegenwerken
De signalisatiesimulator Slecht ontworpen signalisatie leidt tot onzeker, nerveus rijgedrag (bruuske maneouvers) en dus ook: Nadelige effecten op verkeersveiligheid Niet alleen voor de weggebruiker, maar ook voor de werfarbeiders
Nadelige effecten op doorstroming Nadelige effecten op emissies
De signalisatiesimulator Doelstellingen: Integratie van virtuele wegsignalisatie en – markering in real-world beelden en deze beschikbaar stellen in de IMOB rijsimulator Een wetenschappelijk onderbouwde evaluatie maken van virtuele signalisatieplannen met behulp van testpanels van gebruikers in een omgeving die zo realistisch mogelijk aansluit bij de werkelijkheid Teneinde verbeteringen aan te brengen aan het bestaande signalisatieplan/concept Voorafgaand aan de feitelijke implementatie van het signalisatieplan op de echte weg.
De signalisatiesimulator Aanpak 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.
Analyse van het bestaande signalisatieplan en –concept Productie van beeldmateriaal Ontwikkeling van testscenario Selectie testpanel Uitvoering testings Analyses Rapportering resultaten – beleidsadviezen
De signalisatiesimulator Uitdaging 1: Opname en productie van beeldmateriaal van de wegomgeving met hoge kwaliteit
De signalisatiesimulator Uitdaging 2: Integratie van virtuele bebording en markering in videobeelden > Via camera tracking en –matching technieken
De signalisatiesimulator Camera tracking en -matching
De signalisatiesimulator Het grafische productieproces samengevat:
1
2
3
4
De signalisatiesimulator Uitdaging 3: Integratie in de IMOB rijsimulator
De signalisatiesimulator Uitdaging 4: Implementatie van eye-tracking systeem
De signalisatiesimulator Doelstelling van het eye-tracking systeem: Observeren van visueel zoekgedrag Evaluatie van de locatie van verkeersborden Evaluatie van de interactie tussen het rijden, de verkeersborden, markering en de wegomgeving Evaluatie van de complexiteit van verkeersborden: aantal en duurtijd van oogfixaties, … Evaluatie van de ordening van informatie op een verkeersbord (hoe wordt het bord gelezen?)
De signalisatiesimulator Lancering en persvoorstelling
Case: Viaduct Vilvoorde
Case: Viaduct Vilvoorde
Case: Viaduct Vilvoorde
Case: Viaduct Vilvoorde
Case: Viaduct Vilvoorde
Case: Viaduct Vilvoorde
Case: Viaduct Vilvoorde
Case: Viaduct Vilvoorde Meer dan 20 verschillende aanbevelingen ter optimalisatie van het bestaande signalisatieplan, bijvoorbeeld m.b.t.: Plaatsing van borden In functie van gelijkmatige spreiding van informatie (interactie verkeer en bestaande borden) In functie van rijstrookwissels
Leesbaarheid van borden Herhaling van bepaalde borden Bijkomende markering op de weg
Video met finaal signalisatieconcept ten behoeve van website voor het brede publiek
Case: Viaduct Vilvoorde
Overige toepassingen Parkeerroute signalisatie Bv. Gemeente Mol
Signalisatie van bedrijventerreinen Bv. Industrieterrein poort Genk
Evaluatie van bestaande signalisatie
Samengevat Beoordeling van signalisatie op een wetenschappelijke basis Instrument tot participatie van weggebruikers en stakeholders in signalisatieplannen Communicatie van signalisatieplannen: Stedelijke routeringsplannen (bv. Parkeerroute) Signalisatie bij ingrijpende wegomleggingen Tijdelijke signalisatie bij belangrijke gebeurtenissen
…
Met dank aan
Ing. Johan Kuppens – iNFRANEA Bart Derison – Connect Jan Withofs – Connect Max Van Der Linden – Connect dr. Kris Brijs – IMOB dr. Ellen Jongen – IMOB
Vereniging voor infraontwerp Het Instituut voor Mobiliteit (IMOB) van de Universiteit Hasselt steunt de oprichting van een Vereniging voor Infra Ontwerp omdat: Zij via het universitair onderwijs haar studenten Mobiliteitswetenschappen de nieuwste inzichten wil meegeven op het vlak van infrastructuurontwerp Zij via het universitair onderzoek (o.m. in de rijsimulator) wenst bij te dragen tot nieuwe inzichten op het vlak van wegergonomie Zij als dienstverlener innovaties op het vlak van wegontwerp wenst te promoten en verspreiden naar belangrijke spelers op het terrein van infrastructuurontwerp en wegenbouw (bv. overheden, studiebureaus, aannemers)
