05-05-15
Overzicht
De psycholoog: titelbescherming en deontologie VVKP Algemene Vergadering Gent, 28/04/15
I. II. III. IV. V.
Psychologencommissie De erkenning als psycholoog Deontologie & tuchtrecht Vragen bij deontologische code Blik op de toekomst
door Edward Van Rossen, directeur Psychologencommissie
I. Psychologencommissie
Organigram
• Publieke instelling • Onafhankelijke instantie • Bevoegd voor ALLE psychologen – Onafhankelijk van hun statuut – Onafhankelijk van hun sector
Missie Bescherming van het brede publiek door de kwaliteit van de diensten van (erkende) psychologen te bewaken en zo het vertrouwen in de discipline te bevorderen. → Ook bescherming van ons beroep!
Vier kerntaken 1. Regulariseren van de titel van psycholoog via een erkenningsprocedure 2. Bijhouden van de officiële lijst van erkende psychologen in België (cf. zoekfunctie) 3. Advies verstrekken aan overheden en stakeholders
1
05-05-15
Vier kerntaken → Wetswijziging van 21 december 2013 4. Bewaken van ethisch correcte praktijkvoering via:
Overzicht I. II. III. IV. V.
Psychologencommissie De erkenning als psycholoog Deontologie & tuchtrecht Vragen bij deontologische code Blik op de toekomst
– Deontologische code – Tuchtraad & Raad van Beroep
II. De erkenning als psycholoog Wat betekent deze erkenning voor u? Plicht versus nut? Patiënt versus psycholoog?
Vertrouwen in een erkend psycholoog Erkend psycholoog: • Onderscheidend kwaliteitslabel • Deskundigheid • Ethisch zelfbewustzijn
• Meer houvast dankzij de deontologische code • Meer bescherming dankzij het tuchtrecht → Geloofwaardigheid van ons beroep
Erkenning in de kijker Certificaat in nieuw jasje Erkenningskaart
Erkenning in de kijker Feedback op huidige aanpak? Suggesties voor de toekomst?
E-logo
2
05-05-15
Erkende psychologen anno 2014 In België: • Afgestudeerd
> 20.000
• Psychologen
> 9.000
• Klinisch psychologen
> 6.500
• Zelfstandige psychologen
> 5.000
Overzicht I. II. III. IV. V.
Psychologencommissie De erkenning als psycholoog Deontologie & tuchtrecht Vragen bij deontologische code Blik op de toekomst
(in hoofd- of bijberoep)
III. Deontologie & Tuchtrecht • Koninklijk Besluit van 2/4/2014 • “Voorschriften inzake de plichtenleer van de psycholoog” • Gepubliceerd op 16/5, van kracht sinds 26/5/2014 • Voor ALLE erkende psychologen, ongeacht contract, arbeidsreglement, functie, enz. • Artikel 2: “De bepalingen van deze code hebben een verklarend en geen beperkend karakter. Ze kunnen bij analogie worden toegepast.”
Bemiddeling • Vrijwillig: vereist wederzijdse instemming • Dialoog ondersteund door erkende bemiddelaar • Eerste gesprek kostenloos, daarna volgens afspraak Mogelijke resultaten: - Consensus! - Niet noodzakelijk einde van verhaal - Belangrijke factor voor tuchtraad - Begrip, aanpassing, excuses, terugbetaling, engagement (bijv. navorming of supervisie), enz.
III. Deontologie & Tuchtrecht • Klachten worden allemaal opgevolgd (...) • Rechten van psycholoog in geval van klacht: bijstand, inzage, verdediging, gehoor, beroep, enz. • Mogelijke resultaten: 1. 2. 3. 4. 5.
Niet ontvankelijk ‘Vrijspraak’ (...) Waarschuwing Schorsing van max. 2 jaar Definitieve schrapping
Of bemiddeling?
Overzicht I. Psychologencommissie II. De erkenning als psycholoog III. Deontologie & tuchtrecht IV. Vragen bij deontologische code V. Blik op de toekomst
3
05-05-15
Dossierbeheer
Thema’s 1. 2. 3. 4. 5.
Dossierbeheer Beroepsgeheim Minderjarigen Rapportering / evaluaties Medewerkers niet-psychologen
Beroepsgeheim 1. 2. 3. 4.
Het « openbare orde » karakter Beroepsgeheim versus discretieplicht Waarom toestemming ≠ vrijgeleide Als een huisarts belt na doorverwijzing: gedeeld beroepsgeheim of verbod om zelfs maar te bevestigen/ontkennen of iemand in begeleiding is?
Opvolging van minderjarige Altijd informatieplicht (beide) ouders? Altijd toestemming (beide) ouders?
• Patiënten, klinische sector : 30 jaar ? • Inhoud : (nog) geen duidelijke criteria 1.
Identiteitsgegevens
2.
Onderzoeksresultaten (…)
3.
Diagnoses (…)
• Persoonlijke notities : afzonderlijk opgeborgen, subjectief (bijv. denkpistes), géén conclusies • Toestemming van betrokkene, inzagerecht, transfertrecht, enz.
Gedeeld beroepsgeheim “Het gedeelde beroepsgeheim: De psycholoog kan op eigen verantwoordelijkheid vertrouwelijke gegevens (…) delen om de doeltreffendheid van zijn werk te optimaliseren. Hiertoe past hij de gebruikelijke cumulatieve regels betreffende het gedeelde geheim: Voorafgaande inlichting en akkoord van de bewaarder van het geheim, uitsluitend in het belang van deze laatste, beperkt tot wat strikt noodzakelijk is, uitsluitend met personen die aan het beroepsgeheim onderworpen zijn en die in het kader van eenzelfde opdracht handelen.” (art. 14)
Rapportering / evaluaties
Art.15 : vragen naar eventuele conflictueuze context + respect voor Wet “betreffende de gezamenlijke uitoefening van het ouderlijk gezag”
“Evaluaties door een psycholoog (…) mogen alleen personen of situaties betreffen die hij zelf heeft kunnen onderzoeken.” (art. 22)
Art.23 §4 : cfr. onderscheidingsvermogen, capaciteiten, situatie, rechtspositie, therapeutische behoeften + geldende wettelijke bepalingen (bijv. Vlaams Decreet “betreffende de rechtspositie van de minderjarige in de integrale jeugdhulp”)
Quid dossiers op basis van multidisciplinair teamwerk?
Art.23 §5 : proberen ok te krijgen van minderjarige + (in principe) beide ouders inlichten en ok vragen
Ethisch beslissingsproces!
Wat impliceert ondertekening?
4
05-05-15
Medewerkers niet-psychologen “De psycholoog eist van zijn medewerkers niet-psychologen de naleving van deze (...) regels in de taken die ze uitvoeren.” “Hij neemt de verantwoordelijkheid op voor hun eventuele niet-naleving.” (art. 26)
Overzicht I. II. III. IV. V.
Psychologencommissie De erkenning als psycholoog Deontologie & tuchtrecht Vragen bij deontologische code Blik op de toekomst
Quid collega’s op hoger of gelijk niveau? Implicaties?
V. Blik op de toekomst • Lancering tuchtraden • Meer en betere ‘vragen & antwoorden’ • Betere communicatie • • • •
Nieuwsbrieven Website Informatiecampagne Infobrochure voor psycholoog-cliënt/patiënt
• Strengere aanpak titelmisbruik • Klinisch psychologen…
Wat kan u doen? Reglementering bekender/zichtbaarder maken uw erkenningsnummer, certificaat, kaart en E-logo onze website, de code, ... briefhoofd, e-mail handtekening, patiëntenfolders, stempel, visitekaartjes, wachtruimte, website, ...
Titelmisbruik & wanpraktijken mee helpen voorkomen en aanpakken eerst zelf aanspreken (deontologie: plicht) zo nodig vervolgens melden bij ons (optie)
Meer informatie? • Algemeen: o www.compsy.be o
[email protected] o 02 / 503 29 39
• Deontologische vragen en antwoorden:
Bedankt voor uw aandacht! Alle feedback steeds welkom op
[email protected]
www.compsy.be/vraag-en-antwoord
• Dringende en nieuwe deontologische vragen:
[email protected]
5