Psychologie in België
Belgische Federatie voor Psychologen
1ste Dag van de Psycholoog
De psycholoog in een verouderende samenleving
Donderdag 12 februari 2015 Bedford Hotel Brussel
Achtergrond Als psychologen zijn we actief in diverse sectoren van de samenleving. De verschillen tussen die sectoren lijken soms erg groot met betrekking tot de activiteiten die psychologen ondernemen. Toch is er meer gemeenschappelijk dan de maatschappij op het eerste zicht zou vermoeden. De psycholoog die werkzaam is in de gezondheidszorg is misschien dan wel meer bekend bij het brede publiek, hij deelt echter heel wat met de psycholoog die actief is in de bedrijfswereld of het onderwijs. Die gemeenschappelijkheid zit hem in de wetenschap van de psychologie, de toepassing van die kennis in onze maatschappij en de oprechte geboeidheid in de mens die voor ons zit. De Dag van de Psycholoog werd gecreëerd om die gemeenschappelijkheid onder de psychologen terug te vinden. Dit doen we door een thema uit de wetenschappelijke psychologie uit te lichten, dat van belang is voor alle sectoren. De kennis en kunde uit dat thema vertalen we naar concrete handvaten en methodieken voor de collega’s. We nodigen de relevante beleidsmakers uit om kennis te nemen van die lessen uit de wetenschappelijke psychologie en deze te vertalen naar hun beleid.
Ontwikkelingspsychologie bij ouderen (55+) De rol van de psycholoog in een verouderende samenleving Onze maatschappij veroudert. We krijgen met zijn allen een hogere levensverwachting en dat heeft zo zijn gevolgen voor ons als samenleving. Oudere mensen zijn een specifieke doelgroep. Ze kennen hun eigen thema’s, hun eigen uitdagingen en hun eigen bijzonderheden. Gelukkig kent de wetenschap van de psychologie een tak die zich bezig houdt met deze thematiek, de ontwikkelingspsychologie. In de voormiddag neemt Prof. dr. Em. Alfons Marcoen (KULeuven) ons terug mee naar de essentie van ontwikkelingspsychologie bij ouderen. Prof. dr. Fabienne Collette (ULg) geeft ons mee welke belangrijke nieuwe inzichten er gekomen zijn uit het onderzoek van de laatste jaren. Tot slot zijn we vereerd om Prof. dr. Patrick Lemaire (Aix – Marseille University) te gast te hebben. Hij zal voor ons lessen trekken uit de ontwikkelingspsychologie om mee te nemen naar de diverse sectoren over hoe we om kunnen gaan met onze ouderen. In de namiddag nodigen we u uit om uw skills en vaardigheden aan te scherpen in de diverse workshops. Gaande van specifieke klinische competenties in het werken met ouderen over het motiveren van oudere werknemers in het bedrijfsleven tot specifieke uitdagingen in het onderzoek bij deze bijzondere doelgroep. Voor elk is er wat wils. Nadien nodigt het bestuur u graag uit voor een netwerkmoment op de receptie.
Programma 08u45 Onthaal en koffie 09u30 Welkomstwoord door de voorzitter Karel De Witte 09u35 Inleiding door de dagvoorzitter Koen Lowet 09u40 Kernconcepten uit de ontwikkelingspsychologie voor ouderen Prof. dr. Em. Alfons Marcoen (KU Leuven) 10u25 Nieuwe inzichten uit de ontwikkelingspsychologie voor ouderen Prof. dr. Fabienne Collette (ULg) 11u10 Pauze 11u40 Lessen uit de ontwikkelingspsychologie voor ouderen Prof. dr. Patrick Lemaire (Aix – Marseille, Frankrijk) 12u30
Middagpauze
13u30
Workshops Deel 1
Klinische competenties in het werken met ouderen Katrien Bonneu & Veerle Van Oudenhoven Depressie en suïcidaliteit bij ouderen: eenzaamheid als onderliggende factor? Anke Bonnewyn Duurzame inzetbaarheid Nele De Cuyper Onderzoek naar assessment van persoonlijkheidspathologie bij ouderen Gina Rossi & Bas Van Alphen Bevorderen van gezond cognitief verouderen dmv aangepast werk Catherine Grotz & Stéphane Adam Absenteïsme bij oudere werknemers & re-integratie van langdurige afwezigen Karin Roskams 14u45
Pauze
15u00 Workshops Deel 2 16u30 Receptie
Inschrijven Inschrijven kan via de website: www.dagvandepsycholoog.be. Er is een ‘early bird’ registratie tot 15 december. Bij het inschrijven duidt u drie keuzes van workshops aan en of u aanwezig zult zijn op de receptie. Deze inschrijving is definitief na overschrijving van het verschuldigde bedrag: - € 85 (leden BFP) of € 190 (niet leden BFP): early bird tot 15 december - € 110 (leden BFP) of € 215 (niet leden BFP): normal registration tot 28 januari - € 135 (leden BFP) of € 240 (niet leden BFP): late or on site registration vanaf 29 januari op rekeningnummer BE88 4300 3896 0241 van de Belgische Federatie van Psychologen met vermelding ‘Dag van de Psycholoog’. Het aantal plaatsen per workshop is beperkt! Er zal voorrang gegeven worden aan diegenen die het eerste hebben ingeschreven. Snel inschrijven is dus de boodschap, bovendien geniet u dan van extra korting!
Locatie De Dag van de Psycholoog gaat door in het Bedford hotel te Brussel. Het hotel is centraal gelegen, niet ver van de Grote Markt en vlot te bereiken via openbaar vervoer. Er is een ondergrondse parking vlakbij. Meer informatie over de bereikbaarheid van het hotel kunt u vinden op hun website: www. hotelbedford.be. Er is simultaan vertaling voorzien voor alle keynotes en workshops.
Personalia Prof. dr. Em. Alfons Marcoen Prof. dr. Em. Alfons Marcoen is emeritus hoogleraar aan de Katholieke Universiteit Leuven. Hij is een autoriteit in Vlaanderen en in de internationale onderzoeksgemeenschap op vlak van onderzoek in de ontwikkelingspsychologie voor ouderen. Jarenlang verzorgde hij de introductie van alle psychologie – studenten in Leuven in het domein van de ontwikkelingspsychologie. Vandaag frist hij graag ons geheugen weer op door ons terug mee te nemen naar onze kandidaturen en op dezelfde heldere wijze de belangrijkste concepten uit de ontwikkelingspsychologie voor ouderen weer op een rijtje te zetten. Prof. dr. Fabienne Collette Prof. dr. Fabienne Collette is directeur onderzoek, gesubsidieerd door het FRS– FNRS, verbonden aan het Cyclotron OnderzoeksCentrum van de Universiteit Luik. Ze is het hoofd van de onderzoekseenheid “Neuropsychologie van het verouderen”. Haar expertise ligt in de cognitieve psychologie en de cognitieve neurowetenschappen rond verouderen. Prof. Collette zal de laatste ontwikkelingen in het onderzoeksdomein bespreken met een specifieke focus op de gevolgen van het ouder worden op de executieve functies. Prof. dr. Patrick Lemaire Prof. dr. Patrick Lemaire is professor aan de Aix-Marseille universiteit en is lid van het Universitaire Instituut van Frankrijk. Hij bestudeert de gevolgen van ouder worden op complexe probleemoplossende vaardigheden en mentale rekenvaardigheden via methodieken rond gedrag en neurologische beeldvorming. Prof. Lemaire bespreekt met ons welke lessen er geleerd kunnen worden uit het onderzoeksveld om cognitief verouderen succesvol te bevorderen.
Katrien Bonneu en Veerle Van Houdenhove Katrien Bonneu en Veerle Van Houdenhove zijn beide klinisch psycholoog en werkzaam binnen het CGG/LITP – netwerk van Limburg. Ze maken deel uit van het ouderenteam en hebben reeds een aantal jaren een specifieke werking voor geestelijke gezondheidsproblematiek bij ouderen opgezet. Tijdens deze workshop zullen zij hun ervaringen delen en de specifieke competenties die nodig zijn om te kunnen werken met deze doelgroep bespreken. dra. Anke Bonnewyn dra. Anke Bonnewyn is klinisch psychologe-systeemtherapeute. Ze werkt momenteel aan een doctoraatsonderzoek over het ontstaan van een doodswens en suicidaliteit op oudere leeftijd. Tevens werkt zij als systeemtherapeut binnen het departement Ouderenpsychiatrie, UPC KULeuven. In deze workshop zal worden stil gestaan bij de mogelijke rol van eenzaamheid in de ontstaansdynamiek van depressie en suïcidaliteit op oudere leeftijd. De thematiek van deze workshop wordt benaderd zowel vanuit een wetenschappelijke als een praktijkgerichte klinisch-therapeutische invalshoek. Nele De Cuyper Nele De Cuyper is als docente verbonden aan de Onderzoeksgroep Arbeids, Organisatie- en Personeelspsychologie, KU Leuven. In haar onderzoek legt ze zich onder meer toe op inzetbaarheid van werknemers. Kernthema’s zijn oorzaken van inzetbaarheid, gevolgen van inzetbaarheid en specfieke doelgroepen zoals oudere werknemers. Vanuit haar onderzoek zal Nele duiden hoe HR (mee) vorm kan geven aan inzetbaarheid. Prof. dr. Gina Rossi en Prof. dr. Bas Van Alphen Prof. dr. Gina Rossi & Prof. dr. Van Alphen zijn beide klinisch psychologen aan de Vrije Universiteit Brussel. Zij doen aan onderzoek bij oudere volwassenen in zowel normale als klinische populaties. Centrale onderzoeksdomeinen zijn hierbij persoonlijkheidspathologie, assessment, effectiviteitsstudies van behandelingen, … In deze workshop zullen Prof. Rossi & Prof. van Alphen de essenties en uitdagingen in het uitvoeren van onderzoek en assessment naar persoonlijkheidspathologie bij oudere volwassenen. Een ideale workshop voor de scientists – practitioners onder ons! Deze workshop zal in het Engels worden gehouden! dra. Cathérine Grotz en Prof. dr. Stéphan Adam dra. Cathérine Grotz is een klinisch psychologe, die momenteel een doctoraat maakt over het effect van pensioen op geestelijke gezondheid. Dit doet ze onder supervisie van Prof. dr. Stéphan Adam, professor in de klinische ouderenpsychologie aan de Universiteit van Luik. Cathérine en Stéphan bespreken de recentste bevindingen uit hun onderzoek en stellen praktische toepassingen voor om gezonde cognitieve veroudering te bevorderen gebaseerd op het belang van aangepaste werk. Karin Roskams Karin Roskams werkt sinds 2012 als manager Absenteïsme en Medische Controle bij Securex. Zij is Licentiate Klinische Psychologie en beschikt over een jarenlange ervaring in het departement Health & Safety van Securex. Ze was onder meer preventieadviseur psychosociale aspecten en leidde tot voor kort het team Psychosociaal welzijn. Het absenteïsme-departement biedt bedrijven een waaier van oplossingen aan met slechts 1 doel : het absenteïsme in het bedrijf op een duurzame manier laten dalen. In de workshop van vandaag legt ze zich toe op diverse aspecten van een goed absenteïsmebeleid met speciale aandacht voor langdurig verzuim bij oudere werknemers.
