De Pensioenwet. Zwitserleven zet de belangrijkste onderdelen voor u op een rij.
200.01.042 Broch Pensioenwet_195x195.indd.PDF - pag.1
LET OP !!! Lage resolutie!
November 9, 2006
Inhoudsopgave.
De overeenkomst
03
Algemene onderwerpen
05
Directeur-grootaandeelhouder
09
Definities
11
De inhoud van deze brochure is opgesteld door FiZie (Fiscaal juridische zaken en beleid Zwitserleven) en is bijgewerkt tot 25 oktober 2006. Voor meer informatie over de Pensioenwet kunt u terecht op www.zwitserleven.biz. Uiteraard is het mogelijk contact op te nemen met FiZie, telefoonnummer (020) 347 88 47. FiZie is elke werkdag bereikbaar van 10.00 uur - 11.00 uur en van 14.00 uur - 15.00 uur.
200.01.042 Broch Pensioenwet_195x195.indd.PDF - pag.2
LET OP !!! Lage resolutie!
November 9, 2006
De overeenkomst. De pensioendriehoek.
van personen aan wie de werkgever een aanbod voor een
De driehoeksverhouding tussen werkgever, werknemer en
pensioenovereenkomst heeft gedaan.
pensioenuitvoerder is het uitgangspunt van de Pensioenwet (PW). De afzonderlijke rechtsrelaties tussen de drie
•
Aanvaarding.
partijen krijgen vorm door de volgende overeenkomsten
Na aanvaarding door de werknemer is er een pensioen-
c.q documenten:
overeenkomst tot stand gekomen. Verplichte onderdelen van de pensioenovereenkomst:
Werknemer 1 Pensioenovereenkomst
- soort overeenkomst: uitkeringsovereenkomst, kapitaal3 Startbrief 4 Pensioenreglement
overeenkomst of premieovereenkomst; - eventueel betalingsvoorbehoud; - eventuele toeslagen met de voorwaarden en het ambitieniveau hiervan.
Werkgever
Verzekeraar 2 Uitvoeringsovereenkomst
Vaak bestaat er geen onderhandelingsruimte voor werknemers. Toch heeft de overheid gemeend dat het begrip pensioenovereenkomst beter aansluit dan het oude begrip pensioentoezegging.
1 Pensioenovereenkomst.
• Aanbod.
2 Uitvoeringsovereenkomst.
Bij indiensttreding informeert de werkgever de werknemer
De werkgever brengt de pensioenovereenkomst onder bij
schriftelijk binnen 1 maand of hij hem een pensioenaan-
een pensioenuitvoerder. Hierdoor ontstaat een rechtsver-
bod doet. In de PW wordt dit een pensioenovereen-
houding tussen de pensioenuitvoerder en de werkgever.
komst genoemd. Niet informeren heeft tot gevolg dat de
Dit wordt vastgelegd in de uitvoeringsovereenkomst (voor-
werknemer mag aannemen dat hij behoort tot de groep
heen pensioencontract).
3
200.01.042 Broch Pensioenwet_195x195.indd.PDF - pag.3
LET OP !!! Lage resolutie!
November 9, 2006
3 Startbrief. Binnen 3 maanden na het verwerven van pensioen verstrekt de pensioenuitvoerder een startbrief aan de werknemer.
•
Verplichte onderdelen van de uitvoeringsovereenkomst:
Dit is een schriftelijk document dat in heldere en begrij-
- de wijze waarop de verschuldigde premie wordt vast-
pelijke bewoordingen informeert over rechten, verplichtingen
gesteld;
en de risico’s voor de werknemer. De werkgever moet ervoor
- de wijze waarop en termijnen waarin de verschuldigde premie moet worden voldaan;
zorgen dat de werknemer de informatie krijgt en delegeert deze informatieverstrekking aan de pensioenuitvoerder.
- de informatie die door de werkgever aan de pensioen4 Pensioenreglement.
uitvoerder wordt verstrekt; - de procedures die gelden bij het niet nakomen van premiebetalingsverplichtingen door de werkgever;
•
De pensioenuitvoerder is verplicht een pensioenreglement vast te stellen in overeenstemming met de pensioenover-
- de procedures die gelden bij het opstellen en wijzigen
eenkomst en de uitvoeringsovereenkomst. Hierin worden
van het pensioenreglement in verband met het sluiten
de rechten en plichten tot in detail geregeld. De werknemer
en wijzigen van een pensioenovereenkomst;
heeft het recht om rechtstreeks bij de pensioenuitvoerder
- de voorwaarden waaronder toeslagverlening plaatsvindt.
het voor hem geldende pensioenreglement kosteloos op
Bepalingen die moeten worden opgenomen voor zover overeen-
te vragen.
gekomen: - het betalingsvoorbehoud door de werkgever; - de mogelijkheid tot vrijwillige voortzetting van de pensioenregeling na beëindiging van het dienstverband. Als een werknemer na zijn deelname winst uit onderneming gaat genieten heeft hij het wettelijke recht zijn pensioenregeling gedurende 10 jaar voort te zetten.
4
200.01.042 Broch Pensioenwet_195x195.indd.PDF - pag.4
LET OP !!! Lage resolutie!
November 9, 2006
Algemene onderwerpen. Territoriale werking PW - Pensioenovereenkomst.
Let op de gelijke behandeling tussen werknemers met een tijdelijk
Als een werknemer in Nederland werkt, geniet hij altijd
contract en werknemers met een contract voor onbepaalde tijd.
beschermende werking van de PW. Een werknemer die
Het hanteren van wachttijd en drempelperiode zal naar verhouding
tijdelijk (korter dan 5 jaar) in het buitenland werkt of naar
vaker werknemers met een tijdelijke arbeidsovereenkomst treffen.
het buitenland gedetacheerd wordt, valt ook onder de PW. Een buitenlander die tijdelijk in Nederland werkt of
Zorgplicht pensioenuitvoerder bij premieovereenkomsten
gedetacheerd wordt valt in beginsel niet onder de PW.
met beleggingsvrijheid. In het gewijzigde wetsvoorstel zijn er de volgende mogelijkheden:
• de pensioenuitvoerder neemt alle beleggingsbeslissingen
Toetreden tot de regeling.
• • •
Toetredingsleeftijd: mag maximaal gesteld worden
ter bescherming van de deelnemers die niet kunnen
op 21 jaar.
of willen beslissen over de gewenste beleggingsmix. De
Wachttijd: een deelnemer bouwt dan gedurende
pensioenuitvoerder stelt grenzen op ten aanzien van de
een bepaalde periode in het begin van het
spreiding van de beleggingen over verschillende regio’s
arbeidscontract geen pensioen op.
en sectoren in relatie tot de duur van de periode tot
Drempelperiode: een deelnemer bouwt pensioen
de pensioendatum. Het beleggingsrisico moet kleiner
op dat pas definitief wordt toegekend na een
worden naarmate de pensioendatum nadert.
• wanneer
bepaalde periode.
een deelnemer dat aangeeft kan hij zelf
beleggen. De pensioenuitvoerder is dan wel gehouden de deelnemer te begeleiden d.m.v. advies en informatie. De maximale wachttijd of drempelperiode voor ouderdoms-
Daarvoor mogen kosten worden gevraagd. Het advies
pensioen mag nog maar 2 maanden bedragen. Een wacht-
moet worden gegeven conform de adviesverplichtingen
tijd of drempelperiode voor arbeidsongeschiktheids- en
volgens de WFD (art. 30 t/m 38 WFD worden van
nabestaandenpensioendekkingen is niet meer toegestaan.
toepassing op deze premieovereenkomsten).
5
200.01.042 Broch Pensioenwet_195x195.indd.PDF - pag.5
LET OP !!! Lage resolutie!
November 9, 2006
Eisen premiebetaling.
• Werkgever voldoet binnen 1 maand na elk kalenderkwar•
• Deze mededeling mag pas gedaan worden wanneer de verzekeraar zich aantoonbaar heeft ingespannen de ach-
taal de werkgevers- en werknemerspremie die over dat
terstallige premie te innen door het versturen van een
kwartaal zijn verschuldigd.
aanmaning. In deze aanmaning moet de werkgever nog
Wordt de premie over een langere termijn bepaald?
een betalingstermijn van 1 maand worden gegeven.
Dat mag maximaal 1 jaar zijn. Binnen 1 maand na elk
• Pas 3 maanden na de mededeling door de pensioen-
kwartaal voldoet de werkgever ¼ deel van de werkgevers-
uitvoerder kan tot beëindiging (premievrijmaking) of
en werknemerspremie zoals ingeschat door de pensioen-
het laten vervallen van de arbeidsongeschiktheids- en
uitvoerder (de voorlopige nota).
overlijdensdekking worden overgegaan.
• De
totale jaarpremie (werkgevers- en werknemers-
• Premievrijmaking is alleen met terugwerkende kracht
premie), wordt uiterlijk binnen 6 maanden na afloop
mogelijk per de datum die 5 maanden vóór het tijdstip
van het kalenderjaar voldaan aan pensioenuitvoerder
van de mededeling ligt.
(de definitieve nota). Afkoop. Betalingsachterstand.
• De verzekeraar deelt deelnemers en werkgever mee als de
• De pensioenuitvoerder heeft het recht om 2 jaar na beëindiging van de deelneming het pensioen af te kopen,
opbouw van het pensioen of risicodekking door premie-
als het ouderdomspensioen op de ingangsdatum minder
achterstand wordt beëindigd.
bedraagt dan € 400 per jaar.
Voorbeeld
1/1 Premie verschuldigd
1/5 Aanmaning
1/6 Mededeling personeel
1/9 Premievrijmaken per 1/1
6
200.01.042 Broch Pensioenwet_195x195.indd.PDF - pag.6
LET OP !!! Lage resolutie!
November 9, 2006
De pensioenuitvoerder informeert de gewezen deelnemer
Verjaring.
binnen 6 maanden na afloop van de periode van 2 jaar en
Pensioenaanspraken kunnen tijdens het leven van de
keert de afkoopwaarde aan de gewezen deelnemer of
pensioengerechtigde niet meer verjaren.
gepensioneerde uit. De pensioenuitvoerder heeft het recht om partnerpensioen en eventuele andere pensioenrechten
Toeslagen.
voor de nabestaanden van dezelfde (gewezen) deelnemer
In de pensioenovereenkomst wordt bepaald of er toeslagen
of gepensioneerde af te kopen, als de uitkering van het
worden verleend en, zo ja, wat het ambitieniveau daarvan
partnerpensioen op de ingangsdatum minder bedraagt
is en welke voorwaarden bij de toeslagverlening gelden.
dan € 400 per jaar. De afkoopwaarde wordt aan de gewezen
Een toeslag is alleen voorwaardelijk als in de pensioen-
deelnemer of gepensioneerde uitgekeerd.
overeenkomst, de uitvoeringsovereenkomst, het pensioenreglement, de startbrief, de pensioenopgaven én in de
De pensioenuitvoerder heeft tegenover de gewezen partner
overige informatieverstrekking van de pensioenuitvoerder
het recht om een aanspraak op bijzonder partnerpensioen
een voorwaardelijksheidsverklaring is opgenomen.
af te kopen als de uitkering van het partnerpensioen op de ingangsdatum minder zal bedragen dan € 400 per jaar. De
Uitruil.
afkoopwaarde wordt aan de gewezen partner uitgekeerd.
Het wettelijke recht op uitruil houdt in: - uitruil van NP in OP;
C-polis.
- uitruil van OP in NP.
Een pensioenverzekering met de werknemer als verzekeringnemer is niet meer mogelijk. De werkgever gaat de
Overige vormen van uitruil die mogelijk zijn:
uitvoeringsovereenkomst met de pensioenuitvoerder aan.
- in plaats van een bepaald soort pensioen geheel of
Bestaande C-polissen kunnen mogelijk in stand blijven,
gedeeltelijk te kiezen voor een ander soort pensioen;
maar alle bepalingen van de Pensioenwet worden wel op
- vervroegen of uitstellen van de pensioendatum;
de verzekering van toepassing.
- variatie in hoogte van het pensioen.
7
200.01.042 Broch Pensioenwet_195x195.indd.PDF - pag.7
LET OP !!! Lage resolutie!
November 9, 2006
De uitruil moet sekseneutraal en collectief actuarieel gelijkwaardig zijn voor het pensioen dat is opgebouwd na 2002.
Voorbeeld.
Voor beschikbare premieregelingen en streefregelingen geldt
Indiensttredingsleeftijd
20 jaar
uiteraard na 2005.
Pensioenleeftijd
65 jaar
Opbouwpercentage
2% eindloon
Behoud aanspraken.
Pensioengrondslag
€ 15.000
Onder de PSW verkrijgt de gewezen deelnemer bij uit-
Max. aantal deelnemingsjaren
40 jaren
diensttreding een tijdsevenredig recht. Als in de pensioen-
Uitdiensttredingsleeftijd
30 jaar
regeling een maximering van 40 jaar geldt van het aantal opbouwjaren, dan kan dat betekenen dat ook al is er
Tijdsevenredige pensioenaanspraken (TEP)
pensioen opgebouwd, de gewezen deelnemer geen pen-
onder de PSW.
sioenaanspraken mee krijgt. Onder de Pensioenwet wordt
(40 x 2% x 15.000) - (35 x 2% x 15.000) = € 1.500
het tijdsevenredige recht anders berekend. Opgebouwde aanspraken blijven hierdoor altijd staan.
Tijdsevenredige pensioenaanspraken (TEA) onder de PW. 10 x 2% x 15.000 = € 3.000
8
200.01.042 Broch Pensioenwet_195x195.indd.PDF - pag.8
LET OP !!! Lage resolutie!
November 9, 2006
Overgangsrecht. Het is de bedoeling dat de Pensioenwet in werking treedt
Daar waar pensioenuitvoerders tijd nodig hebben om nieuwe
op 1 januari 2007. Afhankelijk van het wettelijke voorschrift
voorschriften te implementeren, geldt over het algemeen een
geldt er een overgangstermijn van 1 jaar. Voor verzekeraars
overgangstermijn van 1 of 2 jaar. Denk hierbij aan toetredings-
geldt in sommige gevallen een overgangstermijn van 2 jaar.
leeftijd, startbrief, zorgplicht beleggingsverzekeringen etc.
Directeur-grootaandeelhouder. Heeft de DGA vóór 1/1/2007 een pensioenovereenkomst gesloten met de BV?
Ja. Waar is het pensioen ondergebracht?
Nee. De DGA kan geen pensioen opbouwen onder de beschermende werking van de Pensioenwet.PW)
Verzekeraar (verz) Opties: 1 blijven opbouwen/laten staan PW is van toepassing; 2 overhevelen voor 1/1/08 naar EB, PW is niet van toepassing.
Eigen beheer (EB) Opties: 1 blijven opbouwen/laten staan, PW is niet van toepassing; 2 overhevelen voor 1/1/08 naar verz, PW is van toepassing.
Eigen beheer en verzekeraar Opties: 1 alles naar EB voor 1/1/08, PW is niet van toepassing; 2 alles naar verz voor 1/1/08, PW is van toepassing; 3 Huidige opbouw handhaven; EB: PW niet van toepassing; verz: PW wel van toepassing.
9
200.01.042 Broch Pensioenwet_195x195.indd.PDF - pag.9
LET OP !!! Lage resolutie!
November 9, 2006
- mogelijkheid tot vrijwaring van verzekeraar/pensioenfonds door werknemers bij waardeoverdracht van al vóór 8 juli 1994 opgebouwde rechten, omdat deze oude pensioenaanspraken niet volledig zijn afgefinancierd; Waardeoverdracht.
- de overdragende uitvoerder moet in de situatie van
De regels over waardeoverdracht zijn in het wetsvoorstel
waardeoverdracht waarbij de werkgever niet wijzigt of
PW grotendeels gelijk aan de regels onder de PSW.
bij waardeoverdracht bij het bereiken van de pensioen-
De verschillen zijn:
datum (shoppen bij kapitaal- en premieovereenkom-
- waardeoverdracht wordt niet langer beschouwd als een
sten) toetsen of voldaan wordt aan sekseneutraliteit
vorm van afkoop;
(het te verwerven pensioen is voor mannen en vrouwen
- de rekenregels over waardeoverdracht worden nog aan-
gelijk) en aan collectieve actuariële gelijkwaardigheid
gepast en deze zullen afwijken van de huidige regels
(de over te dragen waarde moet zodanig berekend
(denk daarbij aan de bepaling van de hoogte van de
worden dat er op het niveau van de pensioenuitvoerder
technische voorzieningen op marktwaarde in plaats van
geen geld achterblijft). Hierover zal nieuw beleid moeten
op een vaste rekenrente);
worden geformuleerd;
- een DGA kan onder de PW zijn in eigen beheer (of pensioen-BV) opgebouwde rechten niet meer overdragen
Echtscheiding.
naar een pensioenuitvoerder, ook niet nadat hij een
Voor ex-samenwoners bestaat een recht op bijzonder NP
gewone werknemer is geworden (omdat de DGA niet
als de pensioenovereenkomst voorziet in een PP voor een
onder de PW valt);
samenwonende partner. Onder de PSW is het mogelijk
- niet alleen pensioenfondsen, maar ook verzekeraars
ongehuwde partners uit te sluiten van een bijzonder NP.
moeten een verzoek tot waardeoverdracht van een groep individuen melden aan de toezichthouder en deze kan een mogelijke waardeoverdracht verbieden;
10
200.01.042 Broch Pensioenwet_195x195.indd.PDF - pag.10
LET OP !!! Lage resolutie!
November 9, 2006
Definities. Letterlijk overgenomen uit het wetsvoorstel. – aanspraakgerechtigde: persoon die begunstigde is voor een nog niet ingegaan pensioen; – deelnemer: de werknemer of gewezen werknemer die op grond van een pensioenovereenkomst pensioenaanspraken verwerft jegens een pensioenuitvoerder; – directeur-grootaandeelhouder: a. persoonlijk houder van aandelen welke ten minste een tiende deel van het geplaatste kapitaal van de vennootschap van de werkgever vertegenwoordigen; b. indirect persoonlijk houder van aandelen welke ten minste een tiende deel van het geplaatste kapitaal van de vennootschap van de werkgever vertegenwoordigen; of c. houder van certificaten van aandelen, uitgegeven door tussenkomst van een administratiekantoor waarvan hij voor ten minste een tiende deel in het bestuur vertegenwoordigd is, welke ten minste een tiende deel van het geplaatste kapitaal van de vennootschap vertegenwoordigen; – gepensioneerde: pensioengerechtigde voor wie het ouderdomspensioen is ingegaan; – gewezen deelnemer: de werknemer of gewezen werknemer door wie op grond van een pensioenovereenkomst geen pensioen meer wordt verworven en die bij beëindiging van de deelneming een pensioenaanspraak heeft behouden jegens een pensioenuitvoerder; – kapitaalovereenkomst: een pensioenovereenkomst inzake een vastgesteld kapitaal dat uiterlijk op de pensioendatum wordt omgezet in een pensioenuitkering; – partner: echtgenoot, geregistreerde partner of partner in de zin van de pensioenovereenkomst; – pensioenaanspraak: het recht op een nog niet ingegaan
– – – –
–
–
– –
pensioen, uitgezonderd overeengekomen voorwaardelijke toeslagverlening; pensioengerechtigde: persoon voor wie op grond van een pensioenovereenkomst het pensioen is ingegaan; pensioenovereenkomst: hetgeen tussen een werkgever en een werknemer is overeengekomen betreffende pensioen; pensioenrecht: het recht op een ingegaan pensioen, uitgezonderd overeengekomen voorwaardelijke toeslagverlening; pensioenreglement: de door de pensioenuitvoerder opgestelde regeling met betrekking tot de verhouding tussen pensioenuitvoerder en deelnemer; premieovereenkomst: een pensioenovereenkomst inzake een vastgestelde premie die uiterlijk op de pensioendatum wordt omgezet in een pensioenuitkering; toeslag: een verhoging van: a. een pensioenrecht; b. een pensioenaanspraak van een gewezen deelnemer mits die verhoging bij een kapitaalovereenkomst niet voortvloeit uit rente- of winstdeling of bij een premieovereenkomst niet voorvloeit uit behaald beleggingsrendement; of c. een pensioenaanspraak van een deelnemer op grond van een uitkeringsovereenkomst gebaseerd op het middelloonstelsel of gebaseerd op een vastebedragenregeling, mits de verhoging geen verband houdt met een verhoging van de pensioengrondslag, de toename van het in aanmerking te nemen aantal jaren of een wijziging van de pensioenovereenkomst; uitkeringsovereenkomst: een pensioenovereenkomst inzake een vastgestelde pensioenuitkering; uitvoeringsovereenkomst: de overeenkomst tussen een werkgever en een pensioenuitvoerder over de uitvoering van een of meer pensioenovereenkomsten. 11
200.01.042 Broch Pensioenwet_195x195.indd.PDF - pag.11
LET OP !!! Lage resolutie!
November 9, 2006
Meer informatie over de Pensioenwet? - Kijk op www.zwitserleven.biz. - Neem contact op met een van de medewerkers van FiZie op 020 - 347 88 47, dagelijks bereikbaar van 10.00 uur - 11.00 uur en van 14.00 - 15.00 uur
Burgemeester Rijnderslaan 7, 1185 MD Amstelveen. Telefoon 0800 - 0045. www.zwitserleven.nl
200.01.042 Broch Pensioenwet_195x195.indd.PDF - pag.12
LET OP !!! Lage resolutie!
November 9, 2006