De opheffing van het bankgeheim

La levée du secret bancaire / De opheffing van het bankgeheim 18 mai 2009 / 18 mei 2009

M

Question traitée d’initiative par le Ministre

M

Question

traitée

par

l’un

des

modérateurs

M

Question posée au Ministre par l’un des modérateurs

- 1 / 52 -


1

MinFin

SECRET OU DISCRÉTION BANCAIRE ?

BANKGEHEIM OF –DISCRETIE ?

Qu’entend-on par « secret bancaire » ?

Wat verstaat men onder « bankgeheim »?

CONFÉRENCE

CONFERENTIE

Le secret bancaire désigne l’obligation qu’ont les banques de ne pas livrer des informations sur leurs clients à des tiers. Il relève du secret professionnel.

Het bankgeheim verwijst naar de verplichting die de banken hebben om informatie over hun cliënten niet aan derden te verstrekken. Het maakt deel uit van het beroepsgeheim.

La notion de secret professionnel, et donc de secret bancaire, est assez variable selon les pays. Le principe commun est une obligation légale (sous peine de sanction pénale) pour les banquiers de maintenir la confidentialité des informations obtenues sur leurs clients lors de l’exercice de leurs fonctions.

Het begrip beroepsgeheim en dus ook het begrip bankgeheim variëren nogal naar gelang van het land. Het algemene principe is een wettelijke verplichting (op straffe van strafrechtelijke sanctie) voor de bankiers om de informatie die zij bij de uitoefening van hun functies over hun cliënten inwinnen, vertrouwelijk te houden.

- 2 / 52 -


2

MinFin



Pourquoi n’y a-t-il pas vraiment de secret bancaire en Belgique ?

Waarom is er geen echt bankgeheim in België ?

CONFÉRENCE

CONFERENTIE

L’article 458 du Code pénal ne peut s’étendre à ceux qui sont seulement tenus d’un devoir de discrétion; ni la nature des fonctions des banquiers, ni aucune disposition légale ne confèrent à ceux-ci, pour l’accomplissement de leurs activités, la qualité de personnes dépositaires, par état ou par profession, des secrets qu’on leur confie, au sens de cette disposition.

Artikel 458 van het Strafwetboek geldt niet voor de personen die enkel aan de discretieplicht gehouden zijn; de aard van de functies van de bankiers noch een andere wetsbepaling verlenen hen, voor de uitvoering van hun activiteiten, de hoedanigheid van personen die uit hoofde van hun staat of beroep kennis dragen van geheimen die hun zijn toevertrouwd in de zin van deze bepaling.

En Belgique, il n’existe donc pas de secret bancaire sanctionné pénalement. NB : L’article 458 du Code pénal : « Les médecins, chirurgiens, officiers de santé, pharmaciens, sages-femmes et toutes autres personnes dépositaires, par état ou par profession, des secrets qu'on leur confie, qui, hors le cas où ils sont appelés à rendre témoignage en justice ou devant une commission d'enquête parlementaire et celui où la loi les oblige à faire connaître ces secrets, les auront révélés, seront punis d'un emprisonnement de huit jours à six mois et d'une amende de cent euros à cinq cents euros ».

In België bestaat er dus geen strafrechtelijk gestraft bankgeheim. NB: Artikel 458 van het Strafwetboek: « Geneesheren, heelkundigen, officieren van gezondheid, apothekers, vroedvrouwen en alle andere personen die uit hoofde van hun staat of beroep kennis dragen van geheimen die hun zijn toevertrouwd, en deze bekendmaken buiten het geval dat zij geroepen worden om in rechte of voor een parlementaire onderzoekscommissie getuigenis af te leggen en buiten het geval dat de wet hen verplicht die geheimen bekend te maken, worden gestraft met een gevangenisstraf van acht dagen tot zes maanden en met een geldboete van honderd frank tot vijfhonderd frank. »

- 3 / 52 -


3

MinFin



Pourquoi parle-t-on plutôt de discrétion bancaire en Belgique ?

Waarom spreekt men in België veeleer van bankdiscretie?

CONFÉRENCE

CONFERENTIE

Le banquier n'est pas astreint à un quelconque secret professionnel dont la violation serait sanctionnée par l'article 458 du Code pénal; il n'est tenu que d'une obligation générale de discrétion de nature contractuelle, laquelle lui interdit de révéler aux tiers les informations confidentielles dont il a connaissance dans l'exercice de son activité. Il s’ensuit qu’une éventuelle violation de cette obligation ne pourra se résoudre que par le biais du paiement de dommages et intérêts.

De bankier hoeft niet een of ander beroepsgeheim na te leven waarvan de schending bij artikel 458 van het Strafwetboek zou worden gestraft; hij is enkel gehouden aan een algemene discretieverplichting van contractuele aard, die hem verbiedt om de vertrouwelijke informatie waarvan hij tijdens de uitoefening van zijn activiteit kennisneemt aan derden bekend te maken. Daaruit volgt dat een eventuele schending van deze verplichting enkel tegen betaling van een schadevergoeding zal kunnen worden opgelost.

En matière fiscale, il n’existe pas non plus de secret bancaire, sauf l’exception de l’article 318 du CIR 92.

In fiscale aangelegenheden is er ook geen bankgeheim, behalve de uitzondering van artikel 318 van het WIB 92.

- 4 / 52 -


4

MinFin



Pourquoi n’y a-t-il pas, en principe, de secret bancaire fiscal en Belgique ?

Waarom is er in principe geen fiscaal bankgeheim in België?

CONFERENCE

CONFERENTIE

Le secret bancaire fiscal n’est que partiel dans la matière des impôts sur les revenus.

Het fiscale bankgeheim is slechts gedeeltelijk inzake inkomstenbelastingen.

Il n’existe pas de secret bancaire fiscal dans les matières suivantes : TVA, droits de succession, taxes assimilées aux impôts sur les revenus (taxes sur les jeux et paris, taxe de circulation sur les véhicules automobiles, etc.).

Er is geen fiscaal bankgeheim in de onderstaande materies: BTW, successierechten, met de inkomstenbelastingen gelijkgestelde belastingen (belastingen op de spelen en weddenschappen, verkeersbelasting op de autovoertuigen, enz.).

L’article 2 du Code des taxes assimilées aux impôts sur les revenus détermine les articles du CIR 92 qui sont applicables aux taxes assimilées aux impôts sur les revenus. Les articles relatifs aux investigations et contrôle (articles 315 et suivants du CIR 92) ne sont pas mentionnés. L’article 318 du CIR 92 concernant les enquêtes bancaires n’est donc pas pertinent et n’est pas d’application dans cette matière.

Artikel 2 van het Wetboek van de met inkomstenbelastingen gelijkgestelde belastingen bepaalt de artikelen van het WIB die van toepassing zijn op de met inkomstenbelastingen gelijkgestelde belastingen. De artikelen over het onderzoek en de controle (artikel 315 en volgende van het WIB) worden niet vermeld. Artikel 318 van het WIB 92 over het bankonderzoek is dus niet relevant en niet ter zake toepasbaar.

En ce qui concerne la TVA, il n’existe pas stricto sensu de secret bancaire fiscal, mais plutôt des limitations au pouvoir d’investigation de l’administration, limitations qui varient en fonction des situations.

Wat de BTW betreft, bestaat er strictu senso geen fiscaal bankgeheim, maar veeleer beperkingen van de onderzoeksbevoegdheid van de administratie, beperkingen die naar gelang van de omstandigheden variëren.

- 5 / 52 -


5

MinFin



Pourquoi dit-on que le secret bancaire n’est que partiel en matière d’impôt sur les revenus ?

Waarom zegt men dat het bankgeheim inzake inkomstenbelastingen slechts gedeeltelijk is?

CONFERENCE

CONFERENTIE

Parce que l’administration fiscale n’est pas autorisée à recueillir dans les comptes des établissements bancaires des renseignements en vue de l’imposition de leurs clients (article 318, al. 1er du CIR 92).

Omdat de fiscale administratie niet gemachtigd is in de rekeningen van de bankinstellingen inlichtingen in te zamelen met het oog op het belasten van hun cliënten (artikel 318, lid 1, van het WIB 92).

Sauf si une enquête auprès du client fait apparaître des éléments concrets permettant de présumer l’existence ou la préparation d’un mécanisme de fraude fiscale entre la banque et le contribuable (article 318, al. 2 du CIR 92).

Tenzij een onderzoek bij de cliënt concrete elementen aan het licht brengt die het bestaan of de voorbereiding van een mechanisme van fiscale fraude tussen de bank en de belastingplichtige kunnen doen vermoeden (artikel 318, lid 2, van het WIB 92).

Sauf en cas d’introduction d’une réclamation par le contribuable, mais le droit d’investiguer du fisc est cependant limité à l’objet de la réclamation (article 374, al. 2 du CIR 92).

Tenzij de belastingplichtige een bezwaarschrift indient, maar het onderzoeksrecht van de fiscus wordt dan tot het onderwerp van het bezwaar beperkt (artikel 374, lid 2, van het WIB 92).

Sauf à l’égard des agents du fisc chargés du recouvrement de l’impôt (article 319bis du CIR 92).

Behalve ten aanzien van de met de invordering belaste ambtenaren (artikel 319bis van het WIB 92).

Par ailleurs, le contribuable est tenu de mentionner dans sa déclaration fiscale s’il a des comptes à l’étranger (article 307 du CIR 92).

Bovendien moet de belastingplichtige in zijn belastingaangifte vermelden of hij rekeningen in het buitenland heeft (artikel 307 van het WIB 92).

Enfin, étant donné l’obligation mise à charge du contribuable de fournir au fisc tous les documents lui permettant de déterminer le montant de ses revenus imposables (articles 315, 315bis et 316 du CIR 92), le secret bancaire fiscal ne concerne que les comptes à usage strictement privé, le contrôleur des contributions pouvant exiger du contribuable qu’il fournisse les extraits de ses comptes à usage professionnel (indépendant) ou semi-professionnel (salarié déclarant ses charges réelles).

Aangezien de belastingplichtige verplicht is de fiscus alle documenten over te leggen om het bedrag van zijn belastbare inkomsten te bepalen (artikel 315, 315bis en 316 van het WIB 92), kan men tot slot stellen dat het fiscale bankgeheim enkel betrekking heeft op de rekeningen voor strikt persoonlijk gebruik. De belastingcontroleur kan de belastingplichtige dus vragen om uittreksels van zijn rekeningen voor professioneel (zelfstandige) of semiprofessioneel gebruik (werknemer die zijn reële lasten aangeeft) over te leggen.

- 6 / 52 -


12

MinFin



Pourra-t-on conserver le résidu de notre secret bancaire fiscal belge s’il est levé au niveau européen et international ?

Zullen we wat overblijft van ons Belgische fiscale bankgeheim kunnen behouden als het op Europees en internationaal niveau wordt opgeheven ?

CONFERENCE

CONFERENTIE

Le Vice-Premier Ministre et Ministre des Finances, Monsieur Didier Reynders a déjà déclaré, dans le cadre de la lutte contre la fraude fiscale, qu’il était favorable à l’échange de renseignements international.

De Vice-Eerste Minister en Minister van Financiën, de heer Didier Reynders, heeft reeds verklaard dat hij in het kader van de strijd tegen de fiscale fraude voorstander is van een internationale uitwisseling van inlichtingen.

La levée du secret bancaire pour les résidents belges qui ont des comptes à l’étranger et pour les résidents étrangers qui ont des comptes en Belgique n’implique pas de facto la suppression totale du secret bancaire. En effet, les personnes précitées ne sont pas dans la même situation que le résident belge qui a des comptes en Belgique. Toute atteinte au secret bancaire pose la question de l’équilibre qui doit exister entre les impératifs en matière de lutte contre la criminalité, contre la fraude fiscale et les intérêts du client et les intérêts de la banque. Il faut évidemment protéger les droits individuels des citoyens, mais si l’administration dispose d’indices de fraude fiscale, il est normal d’échanger ce type d’informations. Le secret bancaire va disparaître quand on est en présence de fraude fiscale, qui est une infraction bien sûr. Cette fraude met d’ailleurs en péril les moyens de l’Etat et elle crée une concurrence déloyale entre les acteurs professionnels.

De opheffing van het bankgeheim voor Belgische inwoners met rekeningen in het buitenland en voor buitenlandse inwoners met rekeningen in België houdt niet de facto de totale afschaffing van het bankgeheim in. De bovengenoemde personen bevinden zich immers niet in dezelfde situatie als de Belgische inwoner die rekeningen in België heeft. Een schending van het bankgeheim stelt telkens het evenwicht ter discussie dat tussen de voorschriften inzake de bestrijding van de criminaliteit en fiscale fraude en de belangen van de cliënt en van de bank moet bestaan. Uiteraard moeten we de individuele rechten van de burgers beschermen, maar als de administratie over aanwijzingen van fiscale fraude beschikt, is het normaal dat dit soort informatie wordt uitgewisseld. Het bankgeheim zal verdwijnen in geval van fiscale fraude, die natuurlijk een strafbaar feit is. Die fraude brengt de rijksmiddelen trouwens in gevaar en zorgt voor oneerlijke concurrentie onder de professionele actoren.

- 7 / 52 -


13

MinFin



Comment peut-on concilier la levée du secret bancaire fiscal et le respect de la vie privée ?

Hoe kan men de opheffing van het fiscale bankgeheim met de bescherming van de persoonlijke levenssfeer verzoenen ?

CONFERENCE

CONFERENTIE

L’agent taxateur peut légitimement utiliser l'information obtenue légalement pour la détermination des signes ou indices et de la base imposable qui en découle.

De belastingambtenaar mag de wettelijk ingewonnen informatie rechtmatig aanwenden om de tekenen of indiciën en de daaruit voortvloeiende belastbare grondslag te bepalen.

On doit naturellement toujours veiller à un équilibre judicieux entre les moyens auxquels recourt l'administration dans le cadre de la vérification et la protection de la vie privée du contribuable concerné. Se soustraire à ses obligations fiscales, en se retranchant derrière le principe du respect de la vie privée laquelle serait trop protégée, n’est pas non plus la meilleure solution : en effet, les contribuables ne peuvent échapper à l’impôt.

We moeten natuurlijk steeds toezien op een juist evenwicht tussen de middelen die de administratie in het kader van de controle aanwendt en de bescherming van de persoonlijke levenssfeer van de betrokken belastingplichtige. Zich aan zijn fiscale verplichtingen onttrekken door zich achter het principe van de bescherming van de persoonlijke levenssfeer te verschuilen, is ook niet de beste oplossing: belastingplichtigen kunnen immers niet aan de belastingen ontkomen.

L’arrêt de la Cour de cassation du 4 janvier 2007 précise qu’en vertu de certains articles du CIR 92, l'administration peut requérir la production de tous renseignements, fussent-ils relatifs à la vie privée du contribuable, à l'effet d'assurer l'exacte perception de l'impôt.

Het arrest van het Hof van Cassatie van 4 januari 2007 bepaalt dat de administratie, krachtens bepaalde artikelen van het WIB 92, de overlegging kan vorderen van alle inlichtingen, ook al houden ze verband met de persoonlijke levenssfeer van de belastingplichtige, teneinde de correcte inning van de belasting te verzekeren.

- 8 / 52 -


15

MinFin

PARADIS FISCAUX

BELASTINGPARADIJZEN

Comment définit-on un paradis fiscal ?

Wat is de definitie van een belastingparadijs ?

CONFERENCE (SPF FINANCES)

CONFERENTIE (FOD FINANCIËN)

Les paradis fiscaux sont définis dans le rapport de 1998 intitulé « Concurrence fiscale dommageable - un problème mondial ».

De belastingparadijzen worden gedefinieerd in het rapport van 1998 met als titel « Schadelijke belastingconcurrentie – een mondiaal probleem ».

L’OCDE retient quatre critères essentiels qui permettent de déterminer si une juridiction est un paradis fiscal :

De OESO bepaalt op grond van vier essentiële criteria of een rechtsgebied een belastingparadijs is:

i) l’absence d’impôt ou le prélèvement d’impôts minimes uniquement; ii) le manque de transparence;

i)

geen belastingen of alleen een minieme belastingheffing;

ii)

het gebrek aan transparantie;

iii)

het bestaan van wetgevende bepalingen of administratieve praktijken die een belemmering zijn voor een daadwerkelijke uitwisseling van inlichtingen met andere landen over de belastingplichtigen die voordeel uit het gebrek aan belastingen of de minieme belastingheffing in dit rechtsgebied trekken;

iv)

geen verplichting om een wezenlijke activiteit uit te oefenen.

iii) l’existence de dispositions législatives ou de pratiques administratives empêchant un véritable échange de renseignements avec d’autres pays sur les contribuables bénéficiant de l’absence ou de la faiblesse de l’imposition dans cette juridiction; iv) l’absence d’obligation d’exercer une activité substantielle. CONFERENCE (PUILAETCO DEWAAY)

CONFERENTIE (PUILAETCO DEWAAY)

Il n’y a pas à proprement parler de définition. Mais l’OCDE, le club des 30 pays les plus industrialisés qui travaille depuis 1998 sur le sujet, pose quatre critères alternatifs : le premier est l’absence ou la quasiabsence d’impôt. Le deuxième est l’absence de transparence (c’est-à-dire l’impossibilité de disposer de documents comptables complets nécessaires pour établir l’impôt). Troisièmement, ce sont des Etats ou des territoires qui empêchent aussi, par la loi ou par la pratique administrative, l’échange de renseignements avec les administrations fiscales des autres pays. Et quatrièmement, les sociétés qui y sont installées peuvent ne pas y avoir d’activités économiques du tout, ce qui laisse supposer qu’elles s’installent dans

Strikt genomen, is er geen definitie. Maar de OESO, de groep van de 30 meest geïndustrialiseerde landen die zich sinds 1998 met dit onderwerp bezighoudt, bepaalt vier alternatieve criteria. Het eerste is geen of nagenoeg geen belastingen. Het tweede is een gebrek aan transparantie (d.w.z. dat het onmogelijk is om over volledige boekhoudkundige documenten te beschikken om de belasting te vestigen). Ten derde zijn het de landen of de grondgebieden die de uitwisseling van inlichtingen met de fiscale administraties van de andere landen bij wet of door administratieve praktijk verhinderen. En ten vierde kunnen de daar gevestigde vennootschappen daar ook helemaal geen economische activiteiten uitoefenen,

- 9 / 52 -


ces pays pour éluder l’impôt ou une réglementation contraignante.

wat doet vermoeden dat ze zich in die landen vestigen om de belasting of een dwingende reglementering te omzeilen.

- 10 / 52 -


17

MinFin

PARADIS FISCAUX

BELASTINGPARADIJZEN

La Belgique est-elle un paradis fiscal ?

Is België een belastingparadijs ?

CONFERENCE

CONFERENTIE

Le troisième critère pose aujourd’hui problème à la Belgique. Un épargnant étranger qui dispose d’un compte dans une banque belge a la possibilité de ne pas déclarer ce capital ou les revenus de ce capital au fisc du pays où il réside, étant donné qu’aucune information bancaire ne peut jusqu’à présent être communiquée au fisc étranger (sauf avec les EtatsUnis).

Het derde criteria levert België vandaag problemen op. Een buitenlandse spaarder met een rekening bij een Belgische bank heeft de mogelijkheid om dit kapitaal of de inkomsten van dit kapitaal niet aan te geven bij de fiscus van de woonstaat, aangezien tot op heden geen bankinformatie aan de buitenlandse fiscus kan worden meegedeeld (behalve aan de Verenigde Staten).

L’OCDE a dès lors inscrit la Belgique sur une liste grise car cette dernière n’a pas encore signé 12 conventions permettant l’échange bancaire.

De OESO plaatste België op een grijze lijst omdat het nog geen 12 overeenkomsten ondertekend heeft die de uitwisseling van bankinformatie mogelijk maken.

La Belgique s’est engagée à sortir très vite de cette liste : un projet avec deux très grands Etats, la Russie et la Chine devrait être signé tout prochainement. Les textes sont paraphés.

België heeft zich ertoe verbonden zeer snel van deze lijst te worden geschrapt: zeer binnenkort zou een ontwerp met twee zeer grote staten, met name Rusland en China, moeten worden ondertekend. De teksten zijn geparafeerd.

Il en est de même avec l’Ile de Man, le Royaume Uni, Malte, Brunei et la France.

Hetzelfde geldt voor het Eiland Man, het Verenigd Koninkrijk, Malta, Brunei en Frankrijk.

- 11 / 52 -


19

MinFin

PARADIS FISCAUX

BELASTINGPARADIJZEN

Pourquoi la pression internationale sur les paradis fiscaux s’est-elle accentuée ces derniers temps ?

Waarom is de internationale druk op de belastingparadijzen de voorbije tijd groter geworden ?

CONFERENCE

CONFERENTIE

Pour trois raisons :

Om drie redenen :

Primo, il s’agit d’empêcher le financement du terrorisme, un objectif devenu une priorité aux EtatsUnis depuis les attentats du 11 septembre 2001. Ce n’est pas un hasard si la Belgique a dû signer en 2006 avec les Etats-Unis une convention prévoyant l’échange d’informations bancaires; il s’agissait d’une première pour notre pays.

Ten eerste is het de bedoeling de financiering van het terrorisme te voorkomen, een doelstelling die sinds de aanslagen van 11 september 2001 een prioriteit van de Verenigde Staten is. Het is geen toeval dat België in 2006 een overeenkomst met de Verenigde Staten moest sluiten om de uitwisseling van bankinformatie mogelijk te maken; dit was een primeur voor ons land.

La deuxième raison réside dans le fait que les paradis fiscaux ont donné naissance à un circuit bancaire parallèle, échappant à la régulation, et qui est une des causes de la gravité de la crise financière actuelle : les fonds spéculatifs, par exemple, ont un rôle non négligeable dans le développement des produits toxiques qui contaminent tout le circuit financier; d’autres centres off shore se sont fait une spécialité des véhicules servant à titriser les créances : un mécanisme qui est à l’origine de la crise des subprimes. Et puis, les Etats, qui dépensent des centaines de milliards d’euros dans des plans de relance, ne peuvent plus laisser échapper de telles recettes fiscales.

Een tweede reden is dat de belastingparadijzen aanleiding gaven tot een parallel bankcircuit dat aan de regulering ontsnapt en een van de redenen van de ernst van de huidige financiële crisis is: de speculatiefondsen bijvoorbeeld spelen een niet te verwaarlozen rol in de ontwikkeling van toxische producten die het hele financiële verkeer verzieken; andere offshorecentra hebben zich gespecialiseerd in vehikels om schuldvorderingen te effectiseren: een mechanisme dat aan de basis ligt van de subprimecrisis. En tot slot mogen de Staten die honderden miljarden euro’s aan herstelplannen besteden dergelijke fiscale ontvangsten niet meer laten ontglippen.

- 12 / 52 -


20

MinFin

PARADIS FISCAUX

BELASTINGPARADIJZEN

Quelles sont les mesures que la Belgique envisage de prendre afin de lutter plus efficacement contre les paradis fiscaux ?

Welke maatregelen overweegt België om de belastingparadijzen doeltreffender te bestrijden ?

CONFERENCE

CONFERENTIE

Le Vice-Premier Ministre et Ministre des Finances, Monsieur Didier Reynders, déclarait le 19 mars 2009 au parlement belge, qu’il informait l'OCDE de la levée de toutes les réserves sur les échanges d'informations en matière bancaire (le fameux article 26 des conventions OCDE).

Op 19 maart 2009 verklaarde de Vice-Eerste Minister en Minister van Financiën, de heer Didier Reynders, voor het Belgische parlement dat het voorbehoud over de uitwisseling van bankinformatie (het veelbesproken artikel 26 van de OESOovereenkomsten) volledig zou opgeheven worden.

Le Vice-Premier Ministre et Ministre des Finances, Monsieur Didier Reynders, écrivait par ailleurs à l'ensemble de ses collègues, tant de l'OCDE que de l'Union européenne, pour leur demander d'ajouter une clause d'échange d'informations bancaires dans les conventions, comme il l’avait déjà fait avec les EtatsUnis.

De Vice-Eerste Minister en Minister van Financiën, de heer Didier Reynders, heeft onlangs ook al zijn collega’s bij zowel de OESO als de Europese Unie aangeschreven, met de vraag om een clausule over de uitwisseling van bankinformatie aan de overeenkomsten toe te voegen, zoals hij het met de Verenigde Staten deed.

Au 1er janvier 2010, il est prévu d’échanger les informations avec tous les partenaires européens dans la directive sur l'épargne. Ceci met fin au système de la retenue à la source.

Op 1 januari 2010 wordt de informatie uitgewisseld met alle Europese partners in de spaarrichtlijn. Dit betekent meteen het einde van de bronbelasting.

Le troisième élément que le Vice-Premier Ministre et Ministre des Finances, Monsieur Didier Reynders, veut évoquer concerne les mesures à prendre à l'égard des paradis fiscaux. Il souhaiterait introduire, dans le Code des impôts sur les revenus, une section spécifique concernant les paradis fiscaux. Que comprendra cette section? D’abord une liste des paradis fiscaux qui devra être fixée par arrêté royal, en collaboration avec les autres pays de l’OCDE. Quand la liste des paradis fiscaux sera fixée, toute entreprise réalisant des opérations avec ou à travers des paradis fiscaux devra le déclarer. La question sera automatiquement posée dans la déclaration de revenus annuelle. Ensuite, on ira vers un renversement de la charge de la preuve. Si le contribuable travaille avec des paradis fiscaux, il devra démontrer qu’il y a une

Het derde element waarop de Vice-Eerste Minister en Minister van Financiën, de heer Didier Reynders, wilt ingaan, betreft de maatregelen tegen de belastingparadijzen. Hij zou in het Wetboek van de inkomstenbelastingen een specifieke afdeling over de belastingparadijzen willen invoegen. Waaruit zal deze afdeling bestaan? In de eerste plaats uit een lijst van de belastingparadijzen die in samenwerking met zijn collega’s van de OESO bij koninklijk besluit zal moeten worden bepaald. Zodra de lijst van de belastingparadijzen is opgemaakt, zal elke onderneming die transacties met of via belastingparadijzen verricht, dat moeten aangeven. De vraag zal in het kader van de aangiften automatisch worden gesteld. Vervolgens gaan we in de richting van een omkering van de bewijslast. Als er met belastingparadijzen wordt gewerkt, zal moeten

- 13 / 52 -


réalité économique dans l’opération qui s’y déroule. Dans cette section, le Vice-Premier Ministre et Ministre des Finances, Monsieur Didier Reynders, voudrait également voir figurer un allongement de la période d'imposition. Quand on travaille dans des paradis fiscaux avec un secret bancaire, il est très difficile d'obtenir des informations. Le Vice-Premier Ministre et Ministre des Finances, Monsieur Didier Reynders, voudrait donc prolonger la durée d’imposition à dix ans.

worden bewezen dat achter de daar verrichte transactie een economische realiteit schuilgaat. In deze afdeling zou de Vice-Eerste Minister en Minister van Financiën, de heer Didier Reynders, ook graag in een verlenging van het belastbare tijdperk voorzien. Als er in belastingparadijzen met een bankgeheim wordt gewerkt, is het zeer moeilijk informatie in te winnen. De Vice-Eerste Minister en Minister van Financiën, de heer Didier Reynders, zou de belastingperiode daarom tot 10 jaar willen verlengen.

- 14 / 52 -


20-1

MinFin

PARADIS FISCAUX

BELASTINGPARADIJZEN

Est-ce que le modèle d’échange automatique d’informations mis en place dans le cadre de la directive-épargne ne devrait pas être le modèle à suivre pour les échanges d’informations fiscales, et ce afin de lutter plus efficacement contre la fraude fiscale ?

Zou het systeem van automatische informatieuitwisseling dat in het kader van de spaarrichtlijn ingevoerd werd, niet als voorbeeld moeten worden genomen voor de uitwisseling van fiscale informatie, en dit om fiscale fraude doeltreffender te bestrijden ?

CONFERENCE

CONFERENTIE

Dans le cadre de la directive sur la fiscalité de l’épargne, l’échange automatique est une des deux options et la Belgique a décidé d’opter pour cet échange à partir du 1er janvier 2010, en lieu et place du prélèvement pour l’Etat de résidence. Dans ce cadre, l’échange automatique est limité aux intérêts.

In het kader van de spaarrichtlijn is de automatische uitwisseling één van de twee opties. België heeft besloten om vanaf 1 januari 2010 voor deze uitwisseling te opteren in de plaats van de woonstaatheffing. In het kader hiervan is de automatische uitwisseling beperkt tot de rente.

L’article 26 des conventions porte sur l’échange de renseignements, en général, et rien n’est prévu spécifiquement pour l’échange automatique. C’est dans le cadre des accords de coopération en matière administrative que les Etats peuvent convenir bilatéralement d’un échange de renseignements automatique pour certains types de revenus.

Artikel 26 van de overeenkomsten heeft betrekking op de uitwisseling van inlichtingen in het algemeen. Er zijn geen specifieke bepalingen voorzien voor de automatische uitwisseling. In het kader van de akkoorden inzake administratieve samenwerking kunnen de staten bilateraal overeenkomen om automatisch informatie uit te wisselen voor bepaalde soorten inkomsten.

Il va de soi que cet échange automatique permet de lutter plus efficacement contre la fraude. Cela dit, l’échange automatique d’informations donne plus de travail de contrôle à l’Administration étant donné qu’elle doit faire la part des choses entre les revenus qui ont été déclarés spontanément par le contribuable et qui ont donc déjà été imposés et ceux que le contribuable a omis de déclarer. Dès lors, il nous semble difficile de prévoir un échange automatique d’informations pour tous les types de revenus et pour un nombre important de pays.

Het spreekt voor zich dat deze automatische uitwisseling toelaat om fraude doeltreffender te bestrijden. Dit gezegd zijnde, bezorgt de automatische informatie-uitwisseling de administratie meer controlewerk, aangezien ze een evenwichtsoefening moet maken tussen de inkomsten die spontaan door de belastingplichtige aangegeven zijn en dus reeds belast werden en de inkomsten die de belastingplichtige niet aangegeven heeft. Het lijkt ons bijgevolg moeilijk om een automatische informatie-uitwisseling te voorzien voor alle soorten inkomsten en voor een groot aantal landen.

- 15 / 52 -


21

MinFin

LISTE GRISE DE L’OCDE

GRIJZE LIJST VAN DE OESO

Pour quelle raison la Belgique est-elle reprise sur la liste grise de l’OCDE (voir tableau en annexe) ? Quels sont les critères retenus pour l’établissement de cette liste ? Pourquoi certains territoires – comme les Iles anglo-normandes – n’y figurent-ils pas ?

Waarom staat België op de grijze lijst van de OESO (zie ingesloten tabel)? Op grond van welke criteria werd deze lijst opgemaakt? Waarom worden een aantal grondgebieden – zoals de Kanaaleilanden – niet vermeld ?

CONFERENCE

CONFERENTIE

La Belgique figure sur la liste grise de l’OCDE, car elle n’a pas encore signé 12 conventions permettant l’échange de renseignements bancaires.

België staat op de grijze lijst van de OESO omdat het de 12 overeenkomsten die de uitwisseling van bankinlichtingen mogelijk maken, nog niet heeft ondertekend.

La Belgique a été reprise sur une liste grise qui comprend les « centres financiers », qui ont déjà pris des engagements concernant la norme fiscale admise au niveau international sur l’échange de renseignements, mais qui ne l’ont pas encore mise en œuvre.

België werd ondergebracht op een grijze lijst van « financiële centra » die al verbintenissen aangingen met betrekking tot de internationaal aanvaarde fiscale norm over de uitwisseling van inlichtingen, maar die nog niet hebben uitgevoerd.

Au moment de l’établissement de la liste la Belgique n’avait en effet conclu qu’une seule convention dans laquelle figurait une disposition permettant l’échange de renseignements bancaires (avec les Etats-Unis, signée le 27 novembre 2006).

Toen de lijst werd opgemaakt, had België inderdaad nog maar één overeenkomst met een bepaling met het oog op de uitwisseling van bankinlichtingen gesloten (met de Verenigde Staten, ondertekend op 27 november 2006).

L’OCDE n’a pas tenu compte du fait que la Belgique s’est déclarée publiquement (après la signature avec les Etats-Unis) disposée à inclure l’échange d’informations bancaires dans ses conventions avec d’autres Etats.

De OESO heeft er geen rekening mee gehouden dat België zich (na de ondertekening met de Verenigde Staten) publiekelijk bereid verklaarde de uitwisseling van bankinformatie in zijn overeenkomsten met andere staten op te nemen.

On peut préciser que la Belgique n’avait reçu aucune demande de l’espèce de ces partenaires.

Vermeldenswaardig is dat België geen enkel verzoek van die aard van deze partners had ontvangen.

Les Iles Anglo-Normandes n’y figurent pas car, in extremis, elles ont signé au moins 12 conventions permettant l’échange bancaire.

De Kanaaleilanden staan niet op de lijst omdat ze in extremis ten minste 12 overeenkomsten hebben ondertekend die de uitwisseling van bankinformatie mogelijk maken.

- 16 / 52 -


Liste blanche Juridictions appliquant déjà la norme fiscale internationale sur l’échange de renseignements Argentine Allemagne Corée Seychelles Australie Grèce Malte République slovaque Barbades Guernsey Ile Maurice Afrique du Sud Canada Hongrie Mexique Espagne Chine Islande Pays-Bas Suède Chypre Irlande Nouvelle-Zélande Turquie République tchèque Ile de Man Norvège Emirats Arabes Unis Danemark Italie Pologne Royaume-Uni Finlande Japon Portugal Etats-Unis France Jersey Russie Iles Vierges US Liste grise Juridictions ayant pris des engagements concernant la norme fiscale internationale, mais qui ne l’appliquent pas encore Les paradis fiscaux Andorre Bermudes Liechtenstein St Kitts and Nevis Anguilla Iles Vierges Britaniques Iles Marshall Sainte Lucie Antigua and Iles Cayman Monaco St Vincent & Grenadines Barbuda Iles Cook Montserrat Samoa Aruba Dominique Nauru Saint Marin Bahamas Gibraltar Antilles Néerlandaises Iles Turques et Caicos Bahrain Grenade Niue Vanuatu Belize Libéria Panama Les autres centres financiers Autriche Chili Luxembourg Singapour Belgique Costa Rica Malaysie (Labuan) Suisse Brunei Guatemala Philippines Uruguay

- 17 / 52 -


Witte lijst Rechtsgebieden die de internationale fiscale norm over de uitwisseling van inlichtingen al toepassen Argentinië

Duitsland

Korea

Seychellen

Australië

Griekenland

Malta

Slowaakse Republiek

Barbados

Guernsey

Mauritius

Zuid-Afrika

Canada

Hongarije

Mexico

Spanje

China

IJsland

Nederland

Zweden

Cyprus

Ierland

Nieuw-Zeeland

Tsjechische Republiek

Eiland Man

Noorwegen

Turkije Verenigde Arabische Emiraten

Denemarken

Italië

Polen

Verenigde Koninkrijk

Finland

Japan

Portugal

USA

Frankrijk

Jersey

Rusland

Maagdeneilanden US

Grijze lijst Rechtsgebieden die verbintenissen met betrekking tot de internationale fiscale norm aangingen, maar die nog niet toepassen Les paradis fiscaux Andorra

Bermuda

Liechtenstein

St Kitts en Nevis

Anguilla

Britse Maagdeneilanden

Marshalleilanden

St Lucie

Antigua en

Kaaimaneilanden

Monaco

St Vincent & Grenadines

Barbuda

Cookeilanden

Montserrat

Samoa

Aruba

Dominica

Nauru

San Marino

Bahama’s

Gibraltar

Nederlandse Antillen

Turks- en Caicoseilanden

Bahrein

Grenada

Niue

Vanuatu

Belize

Liberia

Panama

De andere financiële centra Oostenrijk

Chili

Luxemburg

Singapore

België

Costa Rica

Maleisië (Labuan)

Zwitserland

Brunei

Guatemala

Filipijnen

Uruguay

- 18 / 52 -


24

MinFin

LISTE GRISE DE L’OCDE

GRIJZE LIJST VAN DE OESO

Quelles initiatives ont déjà été prises par la Belgique pour ne plus figurer à l’avenir sur cette liste grise ?

Welke initiatieven heeft België reeds genomen om in de toekomst niet meer op deze grijze lijst te staan ?

CONFERENCE

CONFERENTIE

La Belgique a déjà pris des engagements en matière d'échanges d'informations fiscales dans le cadre de conventions internationales pour éviter la double imposition et les mettra en œuvre au cours des semaines et mois à venir.

België is al verbintenissen aangegaan op het vlak van de uitwisseling van fiscale informatie in het kader van internationale overeenkomsten tot het vermijden van dubbele belasting en zal die de komende weken en maanden uitvoeren.

Nous avons, par exemple, déjà un accord signé avec les Etats-Unis et, début mars 2009, le Vice-Premier Ministre et Ministre des Finances, Monsieur Didier Reynders, a informé le secrétaire général de l’OCDE que la Belgique levait sa réserve au sujet de l’échange de renseignements bancaires dans le cadre des conventions préventives de la double imposition.

We hebben bijvoorbeeld al een akkoord met de Verenigde Staten ondertekend en begin maart 2009 deelde de Vice-Eerste Minister en Minister van Financiën, de heer Didier Reynders, de secretarisgeneraal van de OESO mee dat België zijn voorbehoud over de uitwisseling van bankinlichtingen in het kader van de overeenkomsten tot het vermijden van dubbele belasting opheft.

Le Vice-Premier Ministre et Ministre des Finances, Monsieur Didier Reynders, a écrit à 48 pays membres de l'UE et de l'OCDE pour leur demander de conclure le plus rapidement possible des protocoles pour permettre ce type d’échanges d'informations. Son administration a, de son côté, envoyé les 3 et 4 avril 2009, 32 projets d’avenant aux conventions à tous les Etats membres de l’OCDE. Le 19 mars 2009, le Vice-Premier Ministre et Ministre des Finances, Monsieur Didier Reynders, a informé également le commissaire européen que, dès le 1er janvier 2010, la Belgique pratiquera l'échange automatique d'informations pour l'application de la directive 2003/48/CE du 3 juin 2003 en matière de fiscalité des revenus de l'épargne sous forme de paiements d'intérêts. Les paiements d'intérêts effectués à partir du 1er janvier 2010 par des agents payeurs établis en Belgique au profit de bénéficiaires résidents d'un autre Etat Membre de l’Union Européenne ne seront plus

De Vice-Eerste Minister en Minister van Financiën, de heer Didier Reynders, heeft 48 EU- en OESOlidstaten aangeschreven, met het verzoek zo spoedig mogelijk protocollen te sluiten om dit soort informatie-uitwisselingen mogelijk te maken. Op 3 en 4 april 2009 stuurde zijn administratie dan weer 32 ontwerpen van aanhangsels bij de overeenkomsten naar alle OESO-lidstaten. Op 19 maart 2009 deelde de Vice-Eerste Minister en Minister van Financiën, de heer Didier Reynders, de Europese commissaris ook mee dat België vanaf 1 januari 2010 de informatie automatisch zal uitwisselen met het oog op de toepassing van richtlijn 2003/48/EG betreffende belastingheffing op inkomsten uit spaargelden in de vorm van rentebetaling. De rentebetalingen die in België gevestigde uitbetalende instanties vanaf 1 januari 2010 verrichten ten gunste van in een andere EU-lidstaat verblijvende

- 19 / 52 -


soumis en Belgique à un prélèvement à la source, mais feront l'objet d'une information qui sera communiquée par la Belgique à l'Etat Membre concerné. Le 21 avril 2009, le Vice-Premier Ministre et Ministre des Finances, Monsieur Didier Reynders a écrit à la Principauté de Monaco, au Liechtenstein, à la Principauté d’Andorre, et à la République de Saint Marin pour les informer que la Belgique, à partir du 1er janvier 2010 pratiquera l’échange automatique d’information dans le cadre de la directive épargne et il a proposé aux trois premiers Etats de conclure rapidement une convention internationale d’échanges de renseignements fiscaux incluant l’échange bancaire. Le Vice-Premier Ministre et Ministre des Finances, Monsieur Didier Reynders, a demandé à son administration d’écrire rapidement aux autres Etats avec lesquels la Belgique a déjà une convention préventive de la double imposition et de leur proposer de conclure également le plus rapidement possible des protocoles pour permettre l’échange d'informations bancaires : plus de 80 projets d’avenants ont été à ce jour envoyés par la Belgique à ses partenaires. Le Vice-Premier Ministre et Ministre des Finances, Monsieur Didier Reynders, a également demandé à son administration de proposer à d’autres Etats la conclusion d’une convention internationale limitée à l’échange de renseignements fiscaux incluant l’échange bancaire.

begunstigden, zullen in België niet langer aan een bronbelasting worden onderworpen, maar enkel worden vermeld in een inlichting die België aan de betrokken lidstaat zal verstrekken. Op 21 april 2009 heeft de Vice-Eerste Minister en Minister van Financiën, de heer Didier Reynders, het Vorstendom Monaco, de Republiek San Marino, Liechtenstein en het Vorstendom Andorra aangeschreven, om hen mee te delen dat België vanaf 1 januari 2010 de automatische informatieuitwisseling in het kader van de spaarrichtlijn zal toepassen en hij heeft de drie eerstvernoemde staten voorgesteld om snel een internationale overeenkomst met het oog op de uitwisseling van fiscale inlichtingen, met inbegrip van bankinformatie, te sluiten. De Vice-Eerste Minister en Minister van Financiën, de heer Didier Reynders, heeft zijn administratie gevraagd spoedig de andere staten aan te schrijven waarmee België al een overeenkomst tot het vermijden van dubbele belasting heeft aangegaan en hen voor te stellen om ook zo spoedig mogelijk protocollen te sluiten om de uitwisseling van bankinformatie mogelijk te maken : thans werden meer dan 80 ontwerpen van aanhangsels door België ter attentie van haar gesprekspartners verstuurd. De Vice-Eerste Minister en Minister van Financiën, de heer Didier Reynders, heeft zijn administratie ook opgedragen om andere staten voor te stellen om een beperkte internationale overeenkomst met het oog op de uitwisseling van fiscale inlichtingen, met inbegrip van bankinformatie, te sluiten.

- 20 / 52 -


27

MinFin

DIRECTIVE SUR LA FISCALITE DE L’EPARGNE

RICHTLIJN OVER DE SPAARFISCALITEIT

Quel but l’Union européenne poursuivait-elle en adoptant la directive sur l’épargne ?

Welke doel streefde de Europese Unie na door de spaarrichtlijn goed te keuren ?

CONFERENCE

CONFERENTIE

Il n’est pas sain que la localisation de l’épargne soit essentiellement fonction de considérations purement fiscales. Cela crée des distorsions dans le marché intérieur des capitaux.

Het is niet verstandig dat de locatie van het spaargeld vooral afhankelijk is van louter fiscale overwegingen. Dat brengt verstoringen op de interne kapitaalmarkt teweeg.

La directive-épargne tend précisément à réduire ces distorsions en assurant une taxation effective des revenus d’intérêts dans le pays de résidence du bénéficiaire des revenus.

De spaarrichtlijn tracht die verstoringen juist te verminderen door een effectieve belastingheffing op de rente-inkomsten te verzekeren in het land waar de verkrijger van de inkomsten verblijft.

- 21 / 52 -


28

MinFin



Quel mécanisme a été mis en place dans la directive-épargne pour atteindre cet objectif ?

Welke techniek werd in de spaarrichtlijn ingevoerd om dit doel te bereiken ?

CONFERENCE

CONFERENTIE

Un système d’échange automatique d’informations entre le pays où se trouve l’agent payeur et le pays de résidence de l’épargnant.

Een systeem van automatische informatieuitwisseling tussen het land waar de uitbetalende instantie is gevestigd en het land waar de spaarder verblijft.

- 22 / 52 -


30

MinFin



Quelles sont les personnes visées par la directiveépargne ?

Op welke personen heeft de spaarrichtlijn betrekking ?

CONFERENCE

CONFERENTIE

Toute personne physique résidant dans un Etat européen, qui reçoit un paiement d’intérêts dans un pays européen dont il n’est pas le résident.

Iedere natuurlijke persoon die in een Europese staat verblijft en een rentebetaling ontvangt in een Europees land waarvan hij geen inwoner is.

- 23 / 52 -


68

MinFin

DISPARITION DES TITRES AU PORTEUR

AFSCHAFFING VAN DE EFFECTEN AAN TOONDER

Pourquoi supprime-t-on les titres au porteur en Belgique ?

Waarom worden de effecten aan toonder in België afgeschaft ?

CONFERENCE

CONFERENTIE

Les titres au porteur facilitent la fraude fiscale (fraude aux droits de succession, encaissement de revenus mobiliers à l’étranger afin d’éviter le précompte mobilier belge, etc.).

De effecten aan toonder werken fiscale fraude in de hand (fraude met de successierechten, incassering van roerende inkomsten in het buitenland om de Belgische roerende voorheffing te ontduiken, enz.).

La Belgique est un des derniers Etats européens (avec le Luxembourg) à n’avoir pas supprimé ses titres au porteur.

België is (samen met Luxemburg) een van de laatste Europese staten die haar effecten aan toonder nog niet heeft afgeschaft.

Les titres au porteur sont considérés par les instances internationales (GAFI) comme facilitant le blanchiment de l’argent sale.

De internationale instanties (FATF) beschouwen de effecten aan toonder als een middel om zwart geld gemakkelijker wit te wassen.

- 24 / 52 -


74

MinFin



Après la disparition des titres au porteur, doit-on craindre l’instauration d’un impôt sur la fortune en Belgique ?

Moet men na de afschaffing van de effecten aan toonder de invoering van een vermogensbelasting in België vrezen ?

CONFERENCE

CONFERENTIE

Cette question appelle trois observations :

Deze vraag geeft aanleiding tot drie opmerkingen:

D’abord, la majorité des pays qui avaient instauré un tel impôt l’ont entre-temps supprimé.

Ten eerste heeft het merendeel van de landen die een dergelijke belasting hadden ingevoerd, die intussen afgeschaft.

Ensuite, il est communément admis que la récolte de l’impôt sur la fortune a un coût élevé comparativement à son rendement. Enfin, l’instauration d’un impôt sur la fortune nécessite un cadastre complet des fortunes (tant mobilière qu’immobilière) ; un tel cadastre n’existe pas à l’heure actuelle en Belgique.

Ten tweede is het algemeen aanvaard dat de inning van een vermogensbelasting in vergelijking met het rendement een hoge kostprijs heeft. Tot slot is met het oog op de invoering van een vermogensbelasting een volledig kadaster van het (zowel roerende als onroerende) vermogen vereist; een dergelijk kadaster bestaat nog niet in België.

- 25 / 52 -


75

MinFin



Doit-on s’attendre à une taxation généralisée des plus-values une fois que les titres au porteur auront disparu ?

Moeten we een algemene belastingheffing op de meerwaarden verwachten als de effecten aan toonder eenmaal zijn afgeschaft ?

CONFERENCE

CONFERENTIE

Il est difficile de prévoir ce que le législateur fera après 2014 lorsque les titres au porteur auront totalement disparu.

Het is moeilijk te voorspellen wat de wetgever na 2014 zal doen als de effecten aan toonder volledig verdwenen zijn.

En tout état de cause, une taxation des plus-values va nécessairement de paire avec une déduction des moins-values. Or, ces derniers temps, les épargnants ont réalisé des pertes considérables en raison de la crise financière mondiale. Il n’y a donc pas matière à taxation pour le moment.

Een belastingheffing op de meerwaarden moet in elk geval met een aftrek van de minderwaarden gepaard gaan. De voorbije tijd liepen de spaarders door de mondiale financiële crisis echter aanzienlijke verliezen op. Er is dus op dit ogenblik geen reden tot belastingheffing.

- 26 / 52 -


76-1 DISPARITION DES TITRES AU PORTEUR

MinFin AFSCHAFFING VAN DE EFFECTEN AAN TOONDER

On peut donc supposer que vous êtes favorable au maintien du caractère libératoire du précompte mobilier et que vous n’êtes pas partisan de l’instauration d’une cotisation sociale généralisée ?

Men kan dus veronderstellen dat u voorstander bent van het behoud van het bevrijdende karakter van de roerende voorheffing en dat u niet gewonnen bent voor de invoering van een algemene sociale bijdrage ?

CONFERENCE

CONFERENTIE

Les revenus mobiliers font l’objet d’une taxation à un taux distinct : 15 % pour les intérêts et 25 % pour les dividendes. L’impôt est prélevé sous la forme d’un précompte mobilier, autrement dit d’une retenue à la source. Ce précompte mobilier a un caractère libératoire, ce qui signifie que le contribuable est dispensé de mentionner dans sa déclaration les revenus mobiliers taxés à la source. Si on supprime ce caractère libératoire du précompte mobilier, le contribuable devra déclarer l’ensemble de ses revenus mobiliers. Lesquels seront alors globalisés avec les autres revenus (professionnels et immobiliers) du contribuable et seront taxés au taux marginal. Le ministre est défavorable à cette mesure comme à l’instauration d’une cotisation sociale généralisée.

Roerende inkomsten zijn het voorwerp van een belastingheffing tegen een afzonderlijk tarief : 15 % voor de intresten en 25 % voor de dividenden. De belasting wordt geïnd in de vorm van een roerende voorheffing, anders gezegd een bronbelasting. Deze roerende voorheffing heeft een bevrijdend karakter, wat betekent dat de belastingplichtige vrijgesteld wordt om de aan de bron belaste roerende inkomsten in zijn aangifte te vermelden. Als dit bevrijdende karakter van de roerende voorheffing afgeschaft wordt, zal de belastingplichtige al zijn roerende inkomsten moeten aangeven. Deze zullen dan worden samengevoegd met de andere inkomsten (beroeps- en onroerende inkomsten) van de belastingplichtige en tegen het marginale tarief belast worden. De minister is geen voorstander van deze maatregel en ook niet van de invoering van een algemene sociale bijdrage.

- 27 / 52 -


90-1 RÉGULARISATION FISCALE

FISCALE REGULARISATIE

Existe-t-il un projet d’amnistie fiscale au niveau européen qui viendrait utilement compléter la panoplie de mesures en préparation concernant l’échange d’informations fiscales ? Y seriez-vous favorable ?

Bestaat er een Europees ontwerp voor fiscale amnestie dat een nuttige aanvulling zou zijn van de reeks maatregelen die worden voorbereid inzake de uitwisseling van fiscale informatie? Bent u er voorstander van ?

CONFERENCE

CONFERENTIE

Si un tel projet d'amnistie fiscale devait être déposé sur la table du Conseil européen des Finances, nous y serions favorables, dans la ligne de la DLU organisée en Belgique.

Als een dergelijk ontwerp voor fiscale amnestie aan de Europese Raad van Financiën wordt voorgelegd, zou Vice-Eerste Minister en Minister van Financiën, de heer Didier Reynders, er voorstander van zijn, in de lijn van de Belgische EBA.

- 28 / 52 -


100 CONVENTIONS PRÉVENTIVES DE LA DOUBLE IMPOSITION

Qu’est-ce qu’une convention préventive de la double imposition ?

MinFin

VERDRAG TOT HET VERMIJDEN VAN DE DUBBELE BELASTING

Wat is een overeenkomst tot het vermijden van dubbele belasting ?

CONFERENCE

CONFERENTIE

Les conventions préventives de la double imposition sur les revenus et sur la fortune sont la source principale du droit fiscal international. Ces conventions - le plus souvent bilatérales - constituent dans leur ensemble un important réseau liant les États du monde entier.

De overeenkomsten tot het vermijden van dubbele belasting op de inkomsten en op het vermogen zijn de belangrijkste bron van het internationaal fiscaal recht. Deze – veelal bilaterale – overeenkomsten vormen in hun geheel een belangrijk netwerk dat staten uit heel de wereld met elkaar verbindt.

Elles visent à régler les conflits générés par le chevauchement de compétences fiscales entre États. Ces conflits naissent de l’application concurrente par différents pays des mêmes principes fiscaux. En effet, l’imposition internationale repose sur la combinaison de deux principes : le principe de la source et le principe de la résidence. Or, ces principes unanimement reconnus et appliqués débouchent immanquablement sur des conflits de juridictions. Non seulement, les résidents sont soumis à l'impôt national sur leurs revenus étrangers, mais les non-résidents sont aussi soumis à l'impôt national au titre de leurs revenus de source nationale. Comme la plupart des pays appliquent concurremment ces deux principes, l’imposition peut - assez souvent - se chevaucher. L’objet des conventions fiscales bilatérales est dès lors de favoriser les échanges internationaux en éliminant la double imposition résultant de ce chevauchement.

Ze hebben tot doel de conflicten als gevolg van de overlappende fiscale bevoegdheden tussen staten te regelen. Die conflicten ontstaan uit de gelijktijdige toepassing van dezelfde belastingprincipes door verschillende landen. De internationale belastingheffing berust immers op de combinatie van twee principes: het principe van de bron en het principe van de verblijfplaats. Deze unaniem erkende en toegepaste principes leiden echter onvermijdelijk tot conflicten tussen rechtsgebieden. De inwoners zijn niet alleen onderworpen aan de nationale belasting op hun buitenlandse inkomsten, maar de niet-inwoners zijn ook aan een nationale belasting op hun inkomsten van nationale herkomst onderworpen. Aangezien de meeste landen deze twee principes gelijktijdig toepassen, kan de belastingheffing – nogal vaak – overlappen. Bedoeling van de bilaterale belastingovereenkomsten is dan ook de internationale uitwisselingen te bevorderen door dubbele belasting als gevolg van deze overlapping te vermijden.

Les conventions fiscales répondent à des standards, des modèles (principalement les modèles élaborés par les Nations Unies et l’OCDE), des principes établis et reconnus sur le plan international. A l’instar de la majorité des Etats du monde, la Belgique impose ses résidents sur leur revenu mondial, sous réserve des conventions préventives de la double imposition (article 5 CIR92) : -

pour les revenus autres que mobiliers, quand la convention prévoit l’imposition dans l’Etat de la

De belastingovereenkomsten voldoen aan normen, modellen (vooral de modellen van de Verenigde Naties en de OESO) en internationaal bepaalde en erkende principes. Zoals de meeste andere staten belast België zijn inwoners op hun globale inkomen, onder voorbehoud van de overeenkomsten tot het vermijden van dubbele belasting (artikel 5, WIB 92):

- 29 / 52 -


source et pas dans l’Etat de résidence, la Belgique tient compte de ces revenus pour déterminer le taux de l’impôt afférents aux autres revenus du contribuable (c’est ce qu’on appelle la réserve de progressivité) ; -

pour les revenus mobiliers, une double imposition subsiste : un impôt limité dans l’Etat de la source et une taxation à un taux distinct en Belgique.

-

voor de niet-roerende inkomsten houdt België rekening met die inkomsten om het belastingtarief voor de andere inkomsten van de belastingplichtige te bepalen als de overeenkomst de belastingheffing in de bronstaat en niet in de verblijfstaat voorziet (dat wordt het progressievoorbehoud genoemd);

-

voor de roerende inkomsten blijft een dubbele belasting bestaan: een beperkte belasting in de bronstaat en een belastingheffing tegen een apart tarief in België.

- 30 / 52 -


102 CONVENTIONS PRÉVENTIVES DE LA DOUBLE IMPOSITION

MinFin

VERDRAG TOT HET VERMIJDEN VAN DE DUBBELE BELASTING

Ces conventions bilatérales permettent-elles un échange d’informations bancaires ?

Maken deze bilaterale overeenkomsten een uitwisseling van bankgegevens mogelijk ?

CONFERENCE

CONFERENTIE

En principe, non.

De overeenkomstbepalingen over de uitwisseling van inlichtingen moeten een aantal grenzen respecteren:

Les dispositions conventionnelles relatives à l’échange de renseignements sont assorties de certaines limites. Ces limites prévoient, par exemple, qu’un Etat n’est pas obligé : -

de prendre des mesures administratives qui dérogent à sa législation interne ou à sa pratique administrative ou à celles de l’autre Etat ;

-

de fournir des renseignements qui ne pourraient être obtenus sur la base de sa législation ou dans le cadre de sa pratique administrative normale ou de celles de l’autre Etat contractant ;

-

de fournir des renseignements qui révéleraient un secret commercial, industriel ou professionnel.

Ces limites à l’échange d’informations permettent à la Belgique de refuser d’échanger des renseignements bancaires. Il s’agit, en effet, de renseignements que l’administration belge ne peut pas obtenir sur la base de sa législation interne (exception : USA).

Deze grenzen bepalen bijvoorbeeld dat een staat niet verplicht is: -

bestuursmaatregelen te nemen die afwijken van zijn interne wetgeving of van zijn administratieve praktijk of van die van de andere staat;

-

inlichtingen te verstrekken die niet zouden kunnen worden ingewonnen op grond van zijn wetgeving of in het kader van zijn normale administratieve praktijk of die van de andere overeenkomstsluitende staat;

-

inlichtingen te verstrekken die een handels-, bedrijfs- of beroepsgeheim zouden onthullen.

Deze beperkingen van de informatie-uitwisseling stellen België in de gelegenheid de uitwisseling van bankgegevens te weigeren. Het gaat immers om inlichtingen die de Belgische administratie niet op grond van haar interne wetgeving kan inwinnen (uitzondering: USA).

- 31 / 52 -


120

MinFin

PASSAGE A L’ECHANGE D’INFORMATIONS (DIRECTIVE-EPARGNE) OVERSCHAKELING OP DE INFORMATIE-UITWISSELING (SPAARRICHTLIJN)

Pourquoi la Belgique a-t-elle décidé de renoncer à la retenue à la source dès le 1er janvier 2010 ?

Waarom heeft België besloten om vanaf 1 januari 2010 van de bronbelasting af te zien ?

CONFERENCE

CONFERENTIE

La Belgique avait déjà annoncé qu’elle renoncerait à la retenue à la source et basculerait vers l’échange d’informations au moment où la retenue passerait à 35% (1er juillet 2011). La Belgique a anticipé ce basculement de 18 mois en vue de sortir de la liste grise de l’OCDE.

België had al aangekondigd dat het van de bronbelasting zou afzien en op de informatieuitwisseling zou overschakelen op het ogenblik dat het tarief van die belasting naar 35 % zou worden verhoogd (1 juli 2011). België zal 18 maanden eerder overschakelen om van de grijze lijst van de OESO te worden geschrapt.

- 32 / 52 -


123

MinFin

PASSAGE A L’ECHANGE D’INFORMATIONS (DIRECTIVE-EPARGNE) OVERSCHAKELING OP DE INFORMATIE-UITWISSELING (SPAARRICHTLIJN)

Qui est concerné par la décision de la Belgique de renoncer au système de retenue à la source ?

Op wie heeft de beslissing van België om van het bronbelastingsysteem af te zien een invloed ?

CONFERENCE

CONFERENTIE

Uniquement les personnes physiques non résidentes, autrement dit les personnes résidant à l’étranger qui reçoivent des revenus mobiliers en Belgique.

Enkel op de niet-inwonende natuurlijke personen, dus op de personen die in het buitenland verblijven en roerende inkomsten in België verkrijgen.

- 33 / 52 -


126 PROPOSITION DE REVISION DE LA DIRECTIVE-ÉPARGNE

Pourquoi la Commission européenne propose-t-elle de modifier la directive-épargne adoptée en 2003 et entrée en vigueur en juillet 2005 ?

MinFin VOORSTEL TOT HERZIENING VAN DE SPAARRICHTLIJN

Waarom stelt de Europese Commissie voor om wijzigingen aan te brengen aan de spaarrichtlijn die in 2003 werd goedgekeurd en in juli 2005 in werking trad ?

CONFÉRENCE La Commission doit présenter tous les trois ans un rapport au Conseil européen sur le fonctionnement de la directive et, sur la base de ce rapport, proposer, le cas échéant, les modifications de la directive qui s’avèrent nécessaires en vue d’assurer une imposition effective des revenus de l’épargne.

De Commissie moet om de drie jaar bij de Europese Raad een verslag over de werking van de richtlijn indienen en op basis van dit verslag eventueel wijzigingen in de richtlijn voorstellen als die nodig blijken om tot een effectieve belastingheffing op de inkomsten uit spaargelden te komen.

La Commission a présenté le 15 septembre 2008 un premier rapport au Conseil sur la mise en œuvre de la directive au terme de ses trois premières années de fonctionnement. Ce rapport révèle que des ajustements sont nécessaires pour tenir compte de l’évolution des produits d’épargne et du comportement des investisseurs.

Op 15 september 2008 bracht de Commissie een eerste verslag uit over de tenuitvoerlegging van de richtlijn na verloop van de drie eerste werkingsjaren. Uit dit verslag blijkt dat aanpassingen nodig zijn om de evolutie van de spaarproducten en van het beleggingsgedrag in aanmerking te nemen.

- 34 / 52 -


127 PROPOSITION DE REVISION DE LA DIRECTIVE-ÉPARGNE

Quels sont les produits d’épargne qui ne tombent pas sous le coup de la directive actuelle, mais qui seront visés par la future directive ?

MinFin VOORSTEL TOT HERZIENING VAN DE SPAARRICHTLIJN

Welke spaarproducten vallen niet onder de huidige richtlijn, maar wel onder de toekomstige richtlijn ?

CONFÉRENCE

CONFERENTIE

La principale modification proposée par la Commission vise à ce que la directive ne couvre plus uniquement le paiement d’intérêts, mais aussi d’autres revenus provenant de divers produits financiers innovants ou de certains produits d’assurance-vie comparables à des créances.

De belangrijkste wijziging die de Commissie voorstelt, heeft tot doel dat de richtlijn niet langer enkel de rentebetaling dekt. Zo vallen andere inkomsten uit verschillende innovatieve financiële producten of bepaalde levensverzekeringsproducten die met schuldvorderingen vergelijkbaar zijn onder het toepassingsgebied.

Les produits visés sont notamment les organismes de placement collectif en valeurs mobilières (sicav, fonds communs de placement) établis dans la Communauté et investis à concurrence de plus de 40% en placements à revenus fixes et qui ne disposent pas du passeport européen, autrement dit de l’autorisation pour être distribués publiquement dans tous les Etats membres. Il est également prévu d’étendre le champ d’application de la directive aux revenus provenant de certains contrats d’assurance-placement (branche 21 ou branche 23) lorsque leur performance est liée à des placements à revenus fixes visés par la directive. Ces contrats d’assurances demeureront néanmoins hors du champ d’application de la directive si une couverture décès, équivalente à au moins 5% du capital investi, est prévue.

De bedoelde producten zijn de instellingen voor collectieve belegging in effecten (beveks, gemeenschappelijke beleggingsfondsen) die in de Gemeenschap zijn gevestigd en meer dan 40 % in beleggingen met een vast rendement investeren. Ze beschikken ook niet over het Europees paspoort, d.i. de vergunning om in alle Lidstaten openbaar te worden verspreid. Er wordt ook gepland om het toepassingsgebied van de richtlijn tot de inkomsten uit bepaalde beleggingsverzekeringen (tak 21 of 23) uit te breiden wanneer de prestatie ervan verbonden is aan beleggingen met een vast rendement bedoeld in de richtlijn. Deze verzekeringsovereenkomsten zullen echter buiten het toepassingsgebied van de richtlijn blijven vallen als een overlijdensdekking van ten minste 5% van het belegde kapitaal is voorzien.

- 35 / 52 -


129

MinFin

PROPOSITION DE REVISION DE LA DIRECTIVE-ÉPARGNE

Quelles sont les personnes qui ne tombent pas sous le coup de la directive actuellement, mais qui seront visées par la nouvelle directive ?

VOORSTEL TOT HERZIENING VAN DE SPAARRICHTLIJN

Welke personen vallen niet onder de huidige richtlijn, maar wel onder de nieuwe richtlijn ?

CONFÉRENCE

CONFERENTIE

La directive actuelle ne s’applique qu’aux personnes physiques. Celles-ci peuvent facilement contourner l’application de la directive en recourant à des structures ou des entités interposées.

De huidige richtlijn geldt enkel voor natuurlijke personen. Die kunnen de toepassing van de richtlijn gemakkelijk omzeilen door tussengeschoven structuren of entiteiten aan te wenden.

La Commission propose dès lors d’élargir le champ d’application de la directive afin d’y inclure les paiements d’intérêts perçus par certaines entités et constructions juridiques au profit final de bénéficiaires effectifs qui sont des personnes physiques.

De Commissie stelt dan ook voor om het toepassingsgebied van de richtlijn uit te breiden naar de rentebetalingen geïnd door bepaalde juridische entiteiten en constructies waarvan de effectieve gerechtigden natuurlijke personen zijn.

Ces entités ou constructions juridiques sont principalement les trusts, les fondations, les sociétés bénéficiant d’un taux zéro.

Deze juridische entiteiten of constructies zijn voornamelijk trusts, stichtingen en vennootschappen die van een nultarief genieten.

- 36 / 52 -


133

MinFin

PROPOSITION DE DIRECTIVE SUR L’ASSISTANCE MUTUELLE EN MATIERE D’ETABLISSEMENT DE L’IMPOT VOORSTEL VAN RICHTLIJN OVER DE WEDERZIJDSE BIJSTAND INZAKE BELASTINGVESTIGING

Quel objectif la Commission européenne poursuitelle dans sa proposition de directive sur l’assistance mutuelle en matière d’établissement de l’impôt ?

Welk doel streeft de Europese Commissie na door een richtlijn over de wederzijdse bijstand inzake belastingvestiging voor te stellen ?

CONFERENCE

CONFERENTIE

Le but recherché par la Commission européenne est d’améliorer les moyens de lutte contre la fraude fiscale et de restaurer, par la même occasion, le bon fonctionnement du marché intérieur, la fraude fiscale engendrant des distorsions de ce marché. La proposition de directive vise à faciliter et à uniformiser l’échange (à la demande) d’informations fiscales entre les Etats membres. Le fisc de l’Etat requérant pourra interroger son collègue étranger afin d’obtenir de lui toute information utile permettant d’imposer un de ses contribuables. Et donc, plus uniquement les revenus d’intérêts visés par la directive sur la fiscalité de l’épargne.

Het doel dat de Europese Commissie nastreeft is om de middelen ter bestrijding van fiscale fraude te verbeteren en, tegelijkertijd, de goede werking van de interne markt te herstellen aangezien fiscale fraude verstoringen op deze markt teweegbrengt. Het voorstel van richtlijn beoogt om de uitwisseling van fiscale informatie (op verzoek) tussen de lidstaten te vergemakkelijken en eenvormig te maken. De fiscus van de verzoekende staat kan zijn buitenlandse collega verzoeken om alle nuttige informatie die toelaat om een van zijn belastingplichtigen te belasten. En dus niet meer alleen de rente-inkomsten die door de spaarrichtlijn beoogd worden.

- 37 / 52 -


140

MinFin

PROPOSITION DE DIRECTIVE SUR L’ASSISTANCE MUTUELLE EN MATIERE D’ETABLISSEMENT DE L’IMPOT VOORSTEL VAN RICHTLIJN OVER DE WEDERZIJDSE BIJSTAND INZAKE BELASTINGVESTIGING

Les agents du fisc belge pourront-ils se rendre à l’étranger et participer à l’enquête sur place ? Quels seront leurs pouvoirs ?

Zullen de Belgische belastingambtenaren zich naar het buitenland kunnen begeven om ter plaatse aan het onderzoek mee te werken? Wat zullen hun bevoegdheden zijn ?

CONFERENCE

CONFERENTIE

Moyennant l’accord entre la Belgique et un autre Etat Membre, des fonctionnaires belges pourront :

Indien België en een andere lidstaat daarover een akkoord bereiken, mogen Belgische ambtenaren:

-

être présents dans les bureaux des autorités administratives de cet autre État membre ;

-

aanwezig zijn in de kantoren van de administratieve instanties van die andere lidstaat;

-

assister aux enquêtes administratives sur le territoire de cet autre État ;

-

deelnemen aan administratieve onderzoeken op het grondgebied van die andere staat;

-

recevoir des copies de documents de cet autre Etat;

-

kopieën van documenten van die andere staat in ontvangst nemen;

-

assister aux enquêtes administratives dans l’autre Etat en exerçant les pouvoirs d’inspection conférés aux fonctionnaires de cet autre Etat.

-

deelnemen aan administratieve onderzoeken in de andere staat door de onderzoeksbevoegdheden van de ambtenaren van die andere staat uit te oefenen.

- 38 / 52 -


159

MinFin

QUID DE LA LEVEE DU SECRET BANCAIRE AU LUXEMBOURG ? QUID MET DE OPHEFFING VAN HET BANKGEHEIM IN LUXEMBURG ?

Quels sont les engagements pris récemment par le Luxembourg pour se conformer aux exigences de l’OCDE en matière d’échange d’informations bancaires ?

Welke verplichtingen is Luxemburg onlangs aangegaan om zich naar de OESO-vereisten inzake uitwisseling van bankgegevens te richten?

CONFERENCE

CONFERENTIE

Le Luxembourg a décidé le 13 mars 2009 d’adopter dans ses conventions bilatérales de la non double imposition, la clause d’échange d’informations selon l’article 26 du modèle de convention fiscale de l’OCDE.

Luxemburg heeft op 13 maart 2009 besloten om in zijn bilaterale overeenkomsten tot het vermijden van dubbele belasting een clausule over de informatieuitwisseling op te nemen overeenkomstig artikel 26 van het OESO-model van belastingovereenkomst.

Le Luxembourg procédera dorénavant à un échange d’informations entre administrations fiscales sur demande explicite du pays requérant, dans des cas précis et sur base de preuves concrètes étayant les soupçons.

Voortaan zal Luxemburg informatie tussen belastingadministraties uitwisselen op uitdrukkelijk verzoek van de verzoekende staat, in welbepaalde gevallen en op grond van concrete bewijzen die de vermoedens staven.

Il convient toutefois de noter que le modèle de convention OCDE ne prévoit nullement que les administrations aient un accès direct ou systématique aux données bancaires.

Het dient evenwel opgemerkt dat het OESO-model van belastingovereenkomst in geen geval bepaalt dat de administraties een rechtstreekse of stelselmatige toegang tot de bankgegevens hebben.

Le Luxembourg devrait donc s’opposer à ce que les administrations fiscales étrangères demandent des renseignements d’ordre général, sans disposer de données préalables quant à l’identité de la banque où se trouve le compte litigieux et ce, sur base de la pratique habituelle du Luxembourg qui ne connaît aucune centralisation de l’identité des détenteurs de compte à l’échelon national.

Luxemburg zou zich er dus tegen moeten verzetten dat de buitenlandse belastingadministraties algemene inlichtingen vragen, zonder te beschikken over voorafgaande gegevens over de identiteit van de bank waar de betwiste rekening zich bevindt, dit op grond van de Luxemburgse praktijk dat de identiteit van de rekeninghouders op geen enkele manier op nationaal niveau wordt gecentraliseerd.

En outre, le secret bancaire n’étant pas incompatible avec les règles de l’OCDE, le Luxembourg maintiendra son secret bancaire comme instrument de protection de la vie privée.

Aangezien het bankgeheim bovendien niet onverenigbaar is met de OESO-regels, zal Luxemburg zijn bankgeheim behouden als middel om de persoonlijke levenssfeer te beschermen.

Suite à cette décision, le Luxembourg exige que cet échange, selon les règles OCDE, devienne le seul principe à être appliqué au niveau de l’Union européenne.

Naar aanleiding van deze beslissing eist Luxemburg dat deze uitwisseling volgens de OESO-regels het enige principe wordt dat op het niveau van de Europese Unie wordt gehanteerd.

- 39 / 52 -


163

MinFin

QUID DE LA LEVEE DU SECRET BANCAIRE EN SUISSE ? QUID MET DE OPHEFFING VAN HET BANKGEHEIM IN ZWITSERLAND ?

Quels sont les engagements pris récemment par la Suisse pour se conformer aux exigences de l’OCDE en matière d’échange d’informations bancaires ?

Welke verplichtingen is Zwitserland onlangs aangegaan om zich naar de OESO-vereisten inzake uitwisseling van bankgegevens te richten?

CONFERENCE

CONFERENTIE

La Suisse maintiendra dans ses lois la distinction entre la fraude fiscale et la simple évasion fiscale qui n’est pas pénalement punissable. L’évasion fiscale est un délit d’ordre administratif sanctionné uniquement par une amende.

Zwitserland behoudt in zijn wetgeving het onderscheid tussen fiscale fraude en gewone belastingontduiking, die niet strafrechtelijk wordt bestraft. Belastingontduiking is een administratieve inbreuk die enkel met een boete bestraft wordt.

La Suisse a accepté de coopérer avec l’OCDE pour un échange d’informations à la demande, suivant un formulaire bien précis et dans le cadre d’accords internationaux bilatéraux, lorsque des non-résidents sont suspectés de fraude fiscale, d’évasion fiscale ou de blanchiment, par l’administration ou la justice de leur pays d’origine.

Zwitserland heeft aanvaard om aan de OESO zijn medewerking te verlenen voor een informatieuitwisseling op verzoek, op basis van een welbepaald formulier en in het kader van bilaterale internationale overeenkomsten, wanneer niet-ingezetenen door de administratie of het gerecht van hun land van herkomst verdacht worden van fiscale fraude, belastingontduiking of het witwassen van geld.

Pour obtenir ces renseignements, la demande devra être dûment motivée. Il faut un soupçon fondé, le nom de la banque, le numéro de compte. Le Conseil fédéral a décidé le 13 mars 2009 que la Suisse reprendrait les standards de l’OCDE relatifs à l’assistance administrative en matière fiscale, conformément à l’article 26 du Modèle de convention de l’OCDE. La Suisse pourra ainsi développer les échanges de renseignements, au cas par cas, en réponse aux demandes concrètes et fondées d’autres pays. Pour le Conseil fédéral, cependant, la future politique d’assistance administrative en matière fiscale doit impérativement intégrer les éléments ci-après : -

absence d’échange d’informations ;

automatique

-

assistance administrative sur demande portant sur un cas d’espèce justifié et concret ;

Om deze inlichtingen te verkrijgen moet het verzoek naar behoren gemotiveerd worden met vermelding van een gegrond vermoeden, de naam van de bank en het rekeningnummer. Op 13 maart 2009 heeft de Federale Raad besloten dat Zwitserland de OESO-standaarden betreffende de administratieve bijstand in fiscale aangelegenheden aanneemt, overeenkomstig artikel 26 van het OESOmodel van belastingovereenkomst. Op die manier kan Zwitserland, geval per geval, inlichtingen uitwisselen om te beantwoorden aan de concrete en gegronde verzoeken van andere landen. Voor de Federale Raad moeten in het toekomstige beleid van administratieve bijstand in fiscale aangelegenheden echter uitdrukkelijk de volgende elementen vervat zijn : -

- 40 / 52 -

afwezigheid van automatische informatie-


-

exclusion des demandes visant uniquement à la recherche de preuves (« fishing expeditions ») ;

-

mise en place équitables ;

-

-

uitwisseling; -

administratieve bijstand op verzoek met betrekking tot een gerechtvaardigd en concreet geval;

limitation de l’échange d’informations aux impôts tombant sous le coup de la convention préventive de la double imposition ;

-

uitsluiting van verzoeken die enkel gericht zijn op het zoeken naar bewijzen (« fishing expeditions »);

protection des droits individuels en matière de procédure ;

-

invoering van billijke overgangsoplossingen;

-

beperking van de informatie-uitwisseling tot de belastingen die onder de overeenkomst tot het vermijden van dubbele belasting vallen;

-

bescherming van de individuele rechten inzake procedure ;

-

afwezigheid van discriminerende behandeling

de

solutions

transitoires

absence de traitement discriminatoire.

- 41 / 52 -


166

MinFin

CAS PRATIQUES

GEVAL

Dans le cadre de la réglementation MiFID, ma banque m’a demandé de lui communiquer des informations sur la source et l’importance de mes revenus, ainsi que sur l’état de ma fortune. Dois-je redouter que ces informations se retrouvent un jour dans les mains du fisc et qu’il en soit fait usage à mes dépens ?

In het kader van de MiFID-reglementering heeft mijn bank mij gevraagd om haar informatie over de herkomst en omvang van mijn inkomsten, evenals over mijn vermogenssituatie te verstrekken. Moet ik ervoor vrezen dat deze informatie op een dag in de handen van de fiscus terechtkomt en in mijn nadeel zal worden gebruikt ?

CONFERENCE

CONFERENTIE

La directive «MiFID», en vigueur depuis le 1er novembre 2007, prévoit une série de règles obligeant les banquiers à avoir une connaissance approfondie de leurs clients en vue de leur fournir un service adapté à leurs besoins. La plupart du temps, ces informations sont recueillies auprès des clients via un questionnaire exhaustif portant sur l'étendue de leur patrimoine, la nature et le montant de leurs revenus, ainsi que sur leur niveau de connaissance des produits financiers.

De «MiFID»-richtlijn, die sinds 1 november 2007 van kracht is, bepaalt een reeks regels die de bankiers verplichten om een grondige kennis van hun cliënten te hebben, zodat ze hen een dienstverlening kunnen leveren die aangepast is aan hun behoeften. Deze informatie wordt meestal bij de cliënten verzameld via een uitputtende vragenlijst over de omvang van hun vermogen, de aard en het bedrag van hun inkomsten en hun kennis van financiële producten.

Ces informations peuvent-elles être transmises au fisc ? Celui-ci peut-il les utiliser ?

Kan deze informatie aan de fiscus worden overgemaakt? Mag de fiscus deze informatie gebruiken?

Les fonctionnaires de l’enregistrement, de la TVA, ceux chargés du recouvrement des impôts peuvent exiger des établissements bancaires qu’ils communiquent certaines informations contenues dans le questionnaire « MiFID ». En matière de droits de succession, le pouvoir d’investigation de l’administration fiscale est limité aux opérations effectuées par le défunt. Le questionnaire « MiFiD » n’étant pas a priori une opération réalisée par le défunt, l’administration ne peut pas en exiger la production à l’effet d’assurer la juste perception des droits de succession. En matière d’impôts sur les revenus, le secret bancaire reste en principe applicable. Le contrôleur des contributions ne peut donc pas exiger la production du questionnaire « MiFID », sauf dans les circonstances particulières où le secret bancaire n’existe pas (voir la

De ambtenaren van de registratie, van de BTW en de invorderingsambtenaren mogen de bankinstellingen aanzoeken om hen bepaalde informatie uit de « MiFID »-vragenlijst mee te delen. Wat de successierechten betreft, is de onderzoeksbevoegdheid van de belastingadministratie beperkt tot de door de erflater uitgevoerde verrichtingen. Aangezien de « MiFID »-vragenlijst niet a priori een door de erflater uitgevoerde verrichting is, kan de administratie de voorlegging ervan niet vragen om de correcte inning van de successierechten te verzekeren. Wat de inkomstenbelasting betreft, blijft het bankgeheim in principe van toepassing. De belastingcontroleur kan niet vragen om de « MiFID »vragenlijst voor te leggen, behoudens in

- 42 / 52 -


réponse à la question n° 5). Le cas échéant, l’Administration pourrait donc s’appuyer sur le questionnaire « MiFID » pour taxer le contribuable sur base des signes et indices d’aisance supérieure à celle qu’attestent les revenus déclarés. Enfin, il importe de savoir que, sauf exception, les renseignements obtenus auprès d’une banque par un agent du fisc peuvent être transmis à un fonctionnaire d’une autre administration fiscale (même si ce dernier ne peut pas se procurer lui-même ces renseignements).

uitzonderlijke omstandigheden waarin het bankgeheim niet bestaat (zie antwoord op vraag nr. 5). In voorkomend geval zou de administratie zich dus op de « MiFID »-vragenlijst kunnen baseren om de belastingplichtige te belasten op grond van tekenen en indiciën waaruit een hogere graad van gegoedheid blijkt dan uit de aangegeven inkomsten. Tot slot is het belangrijk om te weten dat, behoudens uitzondering, de inlichtingen die een ambtenaar van de fiscus bij een bank verkregen heeft, kunnen worden overgemaakt aan een ambtenaar van een andere belastingadministratie (zelfs indien deze laatstgenoemde deze inlichtingen niet zelf mag inwinnen).

- 43 / 52 -


168

MinFin

CAS PRATIQUES

GEVAL

Contribuable belge, j’ai placé une partie de mes économies dans une banque au Luxembourg. Je ne perçois aucun revenu sur ce compte. J’ai cependant omis de déclarer mon compte en Belgique. Quelle peine est-ce que j’encours ?

Ik ben een Belgische belastingplichtige en heb een deel van mijn spaargeld op een bankrekening in Luxemburg gezet. Ik verkrijg geen inkomsten uit deze rekening. Ik heb mijn rekening echter niet aangegeven in België. Welke straf kan ik me op de hals halen?

CONFERENCE

CONFERENTIE

L’omission de déclarer un compte à l’étranger vous expose à une amende pouvant aller jusqu’à 1.250 € par infraction.

Als u een rekening in het buitenland niet aangeeft, dreigt u een boete tot 1.250 € per inbreuk op te lopen.

- 44 / 52 -


175

MinFin

CAS PRATIQUES

GEVAL

J’ai hérité d’un compte en Suisse il y a 7 ans. J’ai omis d’en faire état dans la déclaration de succession en Belgique. Les mesures en préparation vont-elles avoir un impact sur moi ?

Ik heb 7 jaar geleden een rekening in Zwitserland geërfd. Ik heb dit in België niet in de aangifte van nalatenschap vermeld. Zullen de maatregelen in wording een weerslag op mij hebben ?

CONFÉRENCE

CONFERENTIE

Un échange d’informations à la demande (tel que celui qui sera mis en place dans le cadre de la directive sur l’échange d’informations) ne permet pas à priori de déceler la fraude fiscale aux droits de succession.

Een informatie-uitwisseling op verzoek (zoals voorzien in het kader van de richtlijn over de informatie-uitwisseling) maakt het niet a priori mogelijk om de fiscale fraude met de successierechten op te sporen.

Si la Suisse renonce à la retenue à la source et passe au système d’échange automatique d’informations (mesures équivalentes à celles prises dans le cadre de la directive-épargne) et si vous percevez des intérêts, le fisc belge sera automatiquement informé du montant de ces intérêts. Sur base de ces informations, votre contrôleur pourra vous interroger sur l’origine des capitaux déposés sur le compte. S’il arrive à la conclusion que le compte a pour origine une succession non déclarée, il transmettra le dossier au receveur de l’enregistrement compétent. Le receveur pourra vous réclamer, outre l’impôt successoral éludé, une amende égale à 2 fois ces droits, ainsi que les intérêts de retard (7%/an). Le tout pourra dépasser le montant dont vous avez hérité.

Als Zwitserland van de bronbelasting afziet en op het systeem van automatische informatie-uitwisseling overschakelt (gelijkaardige maatregelen zoals voorzien in het kader van de spaarrichtlijn) en als u intresten verkrijgt, zal de Belgische fiscus automatisch van het bedrag van deze intresten op de hoogte worden gebracht. Op basis van die informatie zal uw controleur u over de herkomst van de kapitalen op de rekening kunnen ondervragen. Als hij tot de conclusie komt dat een niet aangegeven nalatenschap aan de oorsprong van de rekening ligt, zal hij het dossier naar de bevoegde ontvanger van de registratie doorsturen. De ontvanger zal, bovenop de ontdoken successiebelasting, een boete gelijk aan het tweevoud van deze rechten en verwijlintresten (7%/jaar) kunnen vorderen. Het geheel kan meer bedragen dan u hebt geërfd.

- 45 / 52 -


176-1

MinFin

CAS PRATIQUES

GEVAL

Contribuable belge, j’ai perçu des revenus au Luxembourg. Ces revenus n’ont pas été déclarés en Belgique. Les mesures en préparation vont-elles avoir un impact sur moi ?

Ik ben een Belgische belastingplichtige en heb inkomsten in Luxemburg geïnd. Deze inkomsten werden niet aangegeven in België. Zullen de maatregelen in wording gevolgen hebben voor mij?

CONFERENCE

CONFERENTIE

Tout contribuable belge doit mentionner sur sa déclaration l’existence des comptes détenus à l’étranger. Il doit en outre déclarer tous ses revenus belges et étrangers de quelque nature que ce soit.

Iedere Belgische belastingplichtige moet in zijn aangifte vermelden of hij rekeningen in het buitenland heeft. Hij moet ook al zijn Belgische en buitenlandse inkomsten van eender welke aard aangeven.

Si tel n’est pas le cas, il y a manquement à l'obligation de déclaration prescrite par la loi.

Anders verzuimt hij de wettelijk voorgeschreven aangifteplicht.

Si le Luxembourg renonce à la retenue à la source et passe au système d’échange automatique d’informations dans le cadre de la directive-épargne et si vous percevez des intérêts, le fisc belge sera automatiquement informé du montant de ces intérêts.

Als Luxemburg van de bronbelasting afziet en in het kader van de spaarrichtlijn op het systeem van automatische informatie-uitwisseling overschakelt en als u intresten verkrijgt, zal de Belgische fiscus automatisch van het bedrag van deze intresten op de hoogte worden gebracht.

Sur base de ces informations, votre contrôleur pourra vous interroger ensuite sur l’origine (revenus professionnels par exemple) des capitaux déposés sur le compte et vous envoyer un avis de rectification pour les 7 dernières années (en cas de fraude). Le contribuable s’expose dès lors à des redressements fiscaux, mais aussi à des sanctions administratives sur les revenus omis ou dévoilés suite aux investigations générées par le contrôleur fiscal (recherche de l’origine du capital, situation indiciaire,..) pour toutes les années non frappées de forclusion. En outre, s’agissant de renseignements communiqués par un pays étranger, l’impôt ou le supplément d’impôt peut être établi dans les 24 mois à compter de la date à laquelle l’administration belge a eu connaissance desdits renseignements " si les renseignements obtenus font apparaître que des revenus imposables n'ont pas été déclarés au cours d’une des 5 années qui précèdent celle pendant

Op basis van die informatie zal uw controleur u over de herkomst (bijvoorbeeld beroepsinkomsten) van het kapitaal op de rekening kunnen ondervragen en u een bericht van wijziging voor de laatste 7 jaar kunnen toesturen (in geval van fraude). De belastingplichtige stelt zich dus bloot aan fiscale rechtzettingen, maar ook aan administratieve sancties voor de inkomsten die niet werden aangegeven of aan het licht kwamen naar aanleiding van het onderzoek door de belastingcontroleur (onderzoek naar de oorsprong van het kapitaal, uiterlijke tekenen van rijkdom,…) voor alle jaren die niet vervallen zijn verklaard. Aangezien het bovendien gaat om inlichtingen die een ander land verstrekt, kan de belasting of het belastingsupplement worden gevestigd binnen de 24 maanden vanaf de datum waarop de Belgische administratie van deze inlichtingen kennisnam. Het

- 46 / 52 -


laquelle l’information est venue à la connaissance de l’administration belge.

voorafgaande geldt enkel indien uit de ingewonnen inlichtingen blijkt dat de belastbare inkomsten niet werden aangegeven in de loop van één van de vijf jaren vóór het jaar waarin de Belgische administratie van de informatie werd ingelicht.

- 47 / 52 -


179

MinFin

CAS PRATIQUES

GEVAL

Je suis marié. Mon banquier peut-il informer mon épouse de l’existence de mon compte ou de la location de mon coffre ?

Ik ben gehuwd. Mag mijn bankier mijn echtgeno(o)t(e) inlichten over het bestaan van mijn rekening of de locatie van mijn kluis ?

CONFÉRENCE

CONFERENTIE

Le devoir de discrétion du banquier est atténué à l’égard du conjoint du client.

De discretieplicht van de bankier wordt verzacht ten aanzien van de echtgenoot van de cliënt.

La banque est tenue, de par loi, d’informer le conjoint de l’ouverture du compte ou de la location du coffre (art. 218, al. 3 du code civil).

De bank is bij wet verplicht om de echtgenoot van de opening van een rekening of de huur van een kluis in kennis te stellen (Burg. Wb, art. 218, lid 3).

- 48 / 52 -


180

MinFin

CAS PRATIQUES

GEVAL

Mon conjoint peut-il s’informer de l’état de mes avoirs auprès de ma banque ?

Mag mijn echtgeno(o)t(e) bij mijn bank naar het saldo van mijn tegoeden informeren ?

CONFERENCE

CONFERENTIE

Le principe de confidentialité bancaire interdit à la banque de communiquer toute information à un tiers, fût-il le conjoint du client (à moins que le conjoint n’ait une procuration sur le compte).

Het principe van de vertrouwelijkheid van de bankinformatie verbiedt de bank om informatie aan een derde mee te delen, ook al gaat het om de echtgenoot van de cliënt (tenzij de echtgenoot een volmacht op de rekening heeft).

Chaque époux, quel que soit son régime matrimonial, est réputé à l’égard de la banque, avoir seul la gestion de son compte ou l’accès à ses coffres (art. 218, al. 2 du code civil).

Ongeacht het huwelijksvermogensstelsel wordt iedere echtgenoot ten aanzien van de bank geacht als enige het bestuur van zijn rekening of de toegang tot zijn kluizen te hebben (art. 218, lid 2, van het Burgerlijk Wetboek).

- 49 / 52 -


185-186

MinFin

CAS PRATIQUES

GEVAL

Jusqu’en 2004, j’étais titulaire d’un compte au Luxembourg que je n’ai pas mentionné à l’époque dans ma déclaration et dont les revenus n’ont pas été déclarés en Belgique. Alors que je m’apprêtais à faire une déclaration libératoire unique, mon banquier-assureur luxembourgeois m’a proposé soit de souscrire une assurance-placement soit de constituer une société panaméenne pour y loger mes avoirs ? Que pensez-vous de cette suggestion ?

Tot en met 2004 was ik titularis van een rekening in Luxemburg die ik destijds niet in mijn aangifte vermeld heb en waarvan de inkomsten niet aangegeven werden in België. Toen ik een eenmalige bevrijdende aangifte wilde indienen, heeft mijn Luxemburgse bankier-verzekeraar mij voorgesteld om ofwel een beleggingsverzekering af te sluiten, ofwel een Panamese vennootschap op te richten om mijn activa in onder te brengen ? Wat denkt u van dit voorstel ?

CONFERENCE

CONFERENTIE

Le Vice-Premier Ministre et Ministre des Finances, Monsieur Didier Reynders, estime que le contribuable aurait probablement dû suivre sa première idée. La déclaration libératoire unique était une opportunité à saisir. D’aucuns regrettent aujourd’hui de n’en avoir pas profité.

De Vice-Eerste Minister en Minister van Financiën, de heer Didier Reynders, oordeelt dat de belastingplichtige waarschijnlijk zijn eerste idee had moeten volgen. De eenmalige bevrijdende aangifte was een buitenkans. Sommige mensen betreuren het nu dat ze er niet van hebben geprofiteerd.

Le Vice-Premier Ministre et Ministre des Finances, Monsieur Didier Reynders, ajoute qu’il n’est cependant pas trop tard pour régulariser la situation auprès du Point de contact – Régularisation. Il ajoute qu’il croit même savoir que chaque banquier est prêt à aider chaque contribuable concerné à monter son dossier.

De Vice-Eerste Minister en Minister van Financiën, de heer Didier Reynders, voegt hieraan toe dat het niet te laat is om de situatie te regulariseren bij het Contactpunt – Regularisatie. Hij is er bovendien van overtuigd dat iedere bankier bereid is iedere betrokken belastingplichtige te helpen bij de opmaak van zijn dossier.

Cette nouvelle forme de régularisation garantit une immunité pénale et fiscale au contribuable qui peut ainsi dormir sur ses deux oreilles.

Deze nieuwe regularisatievorm waarborgt de belastingplichtige strafrechtelijke en fiscale immuniteit zodanig dat deze een volkomen gemoedsrust kan terugvinden.

Le Vice-Premier Ministre et Ministre des Finances, Monsieur Didier Reynders ne peut préjuger de ce que l’avenir réservera. Toujours est-il que les projets en préparation au niveau européen visent à étendre le système d’échanges d’informations à certains produits d’assurances et aux structures de droit étranger (fondation, société, trust). Le contribuable n’est donc pas à l’abri de poursuites dans le futur si le Luxembourg opte pour le système d’échange automatique d’informations mis en place dans le cadre

De Vice-Eerste Minister en Minister van Financiën, de heer Didier Reynders, kan niet voorspellen wat de toekomst ons zal brengen. Het is nog steeds zo dat de projecten die op Europees niveau in wording zijn, tot doel hebben het systeem van informatie-uitwisseling uit te breiden naar bepaalde verzekeringsproducten en naar de structuren van buitenlands recht (stichting, vennootschap, trust). De belastingplichtige staat dus niet boven toekomstige vervolgingen als Luxemburg

- 50 / 52 -


de la directive-épargne. Le Vice-Premier Ministre et Ministre des Finances, Monsieur Didier Reynders, ajoute que la Belgique pourrait signer avec le Panama une convention prévoyant l’échange d’informations bancaires. « Votre société panaméenne pourrait donc vous causer quelques soucis dans l’avenir, tout comme votre assurance-placement », conclut-il.

opteert voor het systeem van automatische informatie-uitwisseling dat in het kader van de spaarrichtlijn wordt ingevoerd. De Vice-Eerste Minister en Minister van Financiën, de heer Didier Reynders, wil daaraan toevoegen dat België met Panama een overeenkomst zou kunnen sluiten dat in de uitwisseling van bankinformatie voorziet. Tot slot stelt hij dat “Uw Panamese vennootschap zou u dus in de toekomst, net zoals uw beleggingsverzekering, zorgen kunnen baren”.

- 51 / 52 -


- 52 / 52 -

De opheffing van het bankgeheim

Recommend Documents