DE TOE ONTW DIG KOM IKKEL STI H ING E NE G D N: A EN O E VA VAN VAN AR ND AN E B EVE RST NE HET TW E OR NEW S LINGE UK N KIL LS
Gepubliceerd door: The New Skills Network - Het New Skills Network is een thematisch netwerk dat van 2010 tot 2012 wordt medegefinancierd door de Europese Commissie, en waarbij nationale agentschappen voor LLP van 15 landen betrokken zijn (AT, BE, BG, DK, EE, FI, HU, IS, IT, LT, NL, NO, PL, SE en SK). www.newskillsnetwork.eu Deze publicatie is ondersteund door het programma Een Leven Lang Leren van de Europese Commissie. Deze publicatie weerspiegelt uitsluitend de visie van de auteur en de Commissie kan niet aansprakelijk worden gesteld voor het gebruik van de informatie van de hierin opgenomen informatie.
ACHTERGROND De Europese arbeidsmarkt verandert voortdurend en ontwikkelt in een snel tempo, net zoals de vaardigheden die we allen nodig hebben om te voldoen aan de eisen van de Europese arbeidsmarkt. Volgens voorspellingen zal voor banen in de toekomst een hoger opleidingsniveau vereist zijn, en een andere combinatie van vaardigheden en kwalificaties, waaronder vaardigheden en kwalificaties die verband houden met een veranderende Europese demografie en een wereld die zich in economisch en milieuopzicht ontwikkelt.
Welke nieuwe vaardigheden zijn nodig om te voldoen aan de eisen van een veranderende Europese arbeidsmarkt?
Welke nieuwe vaardigheden, hulpmiddelen en benaderingen zijn vereist binnen het Europese onderwijs- en opleidingsstelsel?
The European Union policy initiative, Het initiatief van de Europese Unie “Nieuwe vaardigheden voor nieuwe banen” is erop gericht de kloof tussen de onderwijswereld en de arbeidsmarkt te overbruggen, te anticiperen op toekomstige vaardigheidsbehoeften en de ontwikkeling van vaardigheden beter af te stemmen op de eisen van de Europese arbeidsmarkt. Het New Skills Network (NSN) heeft deskundigen, beroepsbeoefenaren en beleidsmakers uit heel Europa bijeengebracht om te discussiëren en te debatteren uitdagingen en noodzakelijke veranderingen die ervoor kunnen zorgen dat het programma Een Leven Lang Leren (LLP) van de Europese Commissie, en de vervolgprogramma’s, actief gericht zijn op de verbetering en afstemming van vaardigheden via EU-beleid en –
middelen. Een reeks evenementen, waar deskundigen, beroepsbeoefenaars, beleidsmakers en begunstigden bij betrokken waren, en de daarop volgende beoordeling van belangrijke strategische prioriteiten van de EU, hebben geleid tot de formulering van een aantal aanbevelingen door NSN-leden, met als doel om:
het belang te benadrukken van de prognose van de behoeften aan vaardigheden en de afstemming van vaardigheden in het onderwijs- en opleidingsstelsel; bewustzijn te creëren bij onderwijsinstellingen, opleidingscentra, ondernemingen en anderen die actief zijn op het terrein van een leven lang leren, over de voordelen van deelname aan het programma Een Leven Lang Leren en van het beter gebruiken van bestaande projectresultaten; de ontwikkeling van meer en betere projecten te bevorderen, teneinde de ontwikkeling te ondersteunen van nieuwe middelen en methodieken om Europa te helpen de vaardighedenkloof te overbruggen en de ontwikkeling en verbetering van vaardigheden te bevorderen voor ondernemingen en particulieren; het programma Een Leven Lang Leren en de volgende generatie onderwijs- en opleidingsprogramma's te beïnvloeden en vorm te geven; en invloed uit te oefenen op toekomstige strategische beleidsontwikkelingen en op de ontwikkeling van prioriteiten voor Een Leven Lang Leren op nationaal en Europees niveau.
Alle belanghebbenden van Een Leven Lang Leren, op alle niveaus – nationaal, Europees, sectoraal, beleidsniveau en het niveau van beroepsbeoefenaren – moeten gezamenlijk de verantwoordelijkheid dragen voor de tenuitvoerlegging van deze aanbevelingen.
1
AANBEVELINGEN de Agenda voor Nieuwe vaardigheden voor nieuwe banen op nationaal en Europees niveau beter bevorderen: nationale belanghebbenden (inclusief begunstigden van subsidiëring) moeten zich volledig bewust zijn van de speerpunten en doelstellingen van dit belangrijke EU-beleidsinitiatief; een sterkere promotiecampagne is noodzakelijk om de werkelijke betekenis van de Agenda voor Nieuwe vaardigheden voor nieuwe banen binnen het programma Een Leven Lang Leren te ontwikkelen; deze campagne moet worden geleid door de Europese Commissie, in samenwerking met de nationale agentschappen die verantwoordelijk zijn voor het beheer en de tenuitvoerlegging van het programma Een Leven Lang Leren. de onderwijs- en opleidingswereld en de arbeidsmarkt dichter bij elkaar brengen: er is betere netwerkvorming en communicatie nodig, zowel op beleidsniveau als op beroepsniveau, teneinde het reactievermogen van onderwijs- en opleidingsstelsels en –aanbod te verbeteren om te kunnen voldoen aan de behoeften van de nationale en Europese arbeidsmarkt. de ontwikkeling van vaardighedenstrategieën en het proces van verbetering van vaardigheden faciliteren bij het MKB: in veel kleine en middelgrote bedrijven ontbreken de vereiste middelen voor de ontwikkeling en verbetering van vaardigheden, zoals in gevallen waarin duurzaamheid met het oog op de toekomst deze ontwikkeling noodzakelijk maakt; er is dientengevolge een voortdurende vraag naar structuren, hulpmiddelen en mechanismen waarmee het proces van de ontwikkeling van vaardigheden bij het MKB kan worden gefaciliteerd; sectorale vaardighedenorganen, evenals onderwijs- en opleidingsinstellingen, moeten een grotere rol spelen bij het ondersteunen van kleine en middelgrote bedrijven.
BP
de rol van sectoren bij het stimuleren van de ontwikkeling van vaardigheden versterken: sectorale samenwerking vormt de sleutel voor de bevordering van kennisuitwisseling binnen een sector, tussen ondernemingen, en voor de ontwikkeling van sectorspecifieke kennis en vaardigheden; een sectoroverschrijdende benadering kan bovendien de overdracht van goede praktijken ondersteunen doordat innovatieve combinaties van vaardigheden worden gecreëerd. zorgen voor meer begeleiding op de werkvloer: begeleidingsdiensten kunnen ondernemingen en organisaties helpen bij het in kaart brengen van hun opleidingsbehoeften en het verbeteren van de vaardigheden van hun werknemers.
samenhang en samenwerking tussen verschillende onderwijs- en opleidingssubsectoren bevorderen: bestaande (en toekomstige) financieringsprogramma’s en –acties moeten nauwere samenwerking tussen verschillende onderwijs- en opleidingssubsectoren (bijv. hoger onderwijs, volwasseneneducatie, beroepsopleiding) stimuleren teneinde een samenhangend en gecoördineerd programma te bieden dat de eisen van de arbeidsmarkt actief weerspiegelt. BP beter gebruikmaken van bestaande prognosegegevens: anticiperen op toekomstige vaardighedenbehoeften en deze in onderwijs- en opleidingsstelsels en -aanbod laten weerspiegelen is belangrijk als Europa in de wereld concurrerend wil blijven; de prognose van de behoeften aan vaardigheden kan onderwijs- en opleidingsstelsels en –aanbieders in staat stellen ervoor te zorgen dat hun aanbod beantwoordt aan de behoeften van de arbeidsmarkt en deze voortdurend weerspiegelt.
2
gegevens voor vaardighedenprognose breder en eenvoudiger toegankelijk maken: gegevens voor vaardighedenprognose kunnen in potentie worden gebruikt door een groot aantal belanghebbenden op het gebied van Een Leven Lang Leren (bijv. werkgevers, studenten, begeleidingsdiensten, onderwijs- en opleidingsinstellingen), maar ieder van hen moet erop kunnen vertrouwen dat de gegevens zodanig worden verstrekt dat onmiddellijk duidelijk is hoe deze hun behoeften kunnen vervullen; organen en bureaus die gespecialiseerd zijn in de prognose van de behoeften aan vaardigheden moeten overwegen hun gegevens in wijdere omtrek te verspreiden, door toegang via verschillende media te bevorderen.
BP
BP
werkgebaseerd leren aanmoedigen en bevorderen op alle niveaus: werklocaties bieden leeromgevingen in de dagelijkse praktijk met kansen voor de ontwikkeling van vaardigheden voor alle manager- en werknemerniveaus (bijv. training in sociale media voor managementpersoneel, inleiding in bredere bedrijfspraktijken via werknemersmobiliteit naar een ander land); ook voor diegenen die nog niet op de arbeidsmarkt actief zijn bestaan aanzienlijke mogelijkheden tot werkgebaseerd leren via plaatsing in een werklocatie of stages. veelvuldiger gebruik van de Europass-instrumenten door particulieren bevorderen: twee van de vijf Europass-instrumenten – de Europass-cv en het Europass Taalpaspoort – kunnen direct door particulieren worden gebruikt en vormen een waardevol en gemeenschappelijk middel voor het documenteren van opleiding, vaardigheden en kwalificaties, met name degenen die verworven zijn tijdens een periode van mobiliteit; veelvuldiger gebruik van deze instrumenten zal naar verwachting een betere zichtbaarheid en bredere erkenning van al deze activiteiten voor de ontwikkeling van vaardigheden door Europese werknemers bevorderen.
een gemeenschappelijke valuta voor vaardigheden creëren: terwijl er aantoonbare successen bestaan op het gebied van de ontwikkeling en invoering van gemeenschappelijke middelen en instrumenten op Europees niveau met betrekking tot kwaliteitsborging, ontwikkeling van kwalificaties en vaardigheden (bijv. EKK, ECVET, ESCO), blijft er behoefte aan een meer gecoördineerde benadering voor het gebruik van dergelijke middelen en instrumenten; door de aanneming van een gemeenschappelijke benadering van leerresultaten kunnen processen voor de erkenning en goedkeuring van studie, vaardigheden en kwalificaties worden gefaciliteerd en eenvoudiger worden bevorderd bij relevante belanghebbenden, waaronder ook individuele cursisten. flexibele personen leveren met de juiste combinatie van vaardigheden: aanbieders van onderwijs en opleiding moeten de bredere context rondom de ontwikkeling van vaardigheden in beschouwing nemen door verder te kijken dan onmiddellijke behoeften en een onderwijs- en opleidingsbenadering aan te nemen die inzetbaarheid bevordert zelfs wanneer de huidige vaardighedenbehoeften veranderen; er is een behoefte om de aandacht te vestigen op de aanpasbaarheid en overdraagbaarheid van vaardigheden, door verder te kijken dan de behoeften van een enkele sector en de behoeften van de arbeidsmarkt in bredere zin in beschouwing te nemen (d.w.z. een combinatie van generieke en sector-/beroepsspecifieke vaardigheden); deze benadering zal leiden tot ‘T-vormige’ profielen die diepgewortelde vaardigheden bezitten in hun specifieke vakgebied (verticaal deel van de T) en daarnaast een bredere reeks overdraagbare vaardigheden (horizontaal deel van de T) zoals op gebied van management-, financiële en bedrijfsprocedures, waardoor ze uiteindelijk beter inzetbaar zijn.
3
doceer- en opleidingsmethoden, en de onderwijsaanbieders moderniseren: moderne doceer- en opleidingsmethoden moeten flexibel, duurzaam, studentgericht, toegankelijk, efficiënt, doelgericht en innovatief zijn; ze moeten gericht zijn op het model van leerresultaten om werknemers te leveren die de juiste combinatie van vaardigheden bezitten; om dit te bereiken is er behoefte aan voortdurende ontwikkeling van competentie bij docenten, opleiders en mentoren. vastgestelde goede praktijken blijven bevorderen: de afgelopen jaren hebben talloze activiteiten met betrekking tot nieuwe vaardigheden plaatsgevonden, waarvan sommige rechtstreeks werden gefinancierd door het programma Een Leven Lang Leren, maar successen van projecten werden vaak miskend, waaruit blijkt dat er behoefte is aan voortdurende stimulering, overdracht, benutting en toepassing van succesvolle projecten, uitkomsten, resultaten en ervaringen.
BP
BP
Transnationale mobiliteit is een efficiënt hulpmiddel voor bevordering van de verwerving van nieuwe vaardigheden: plaatsing in een werklocatie kan leiden tot verbeterde beroepsvaardigheden en de ontwikkeling van meer algemene vaardigheden (bijv. werken in teamverband); sommige van deze tijdens een plaatsing in het buitenland verworven vaardigheden kunnen niet worden verworven via een soortgelijke ervaring in eigen land.
4
Docenten, opleiders en mentoren kunnen hun vaardigheden verbeteren door deel te nemen aan een van de vele acties binnen EU-mobiliteitsprogramma’s, zoals plaatsing in bedrijven.
BP
BP
BP
BP
Alle verslagen van evenementen, bijdragen via externe raadpleging en achtergronddocumenten zijn beschikbaar via de NSN-website : www.newskillsnetwork.eu
5
List of 22 Best Practice Projects Country
Year
Programm e
Project Title
Organisation
GR
2007
Erasmus
ERABEE-TN - Education and Research in Biosystems (or Agricultural and Biological). Engineering in Europe;
Agricultural University of Athens
PT
2007
Erasmus
Employability & Entrepreneurship: Tuning Universities & Enterprises
Universidade Católica Portuguesa
SI
2007
Erasmus
Higher Education as a Generator of Strategic Competences
Univerza v Ljubljani
IT
2008
Erasmus
Female Engineers Pushing Innovation in Companies
Università di Bologna
PT
2008
Erasmus
Future Skills for Biotechnology
Universidade Católica Portuguesa
IT
2008
Erasmus
Matching Higher Education and Enterprises Towards Universities and Stakeholders
Università di Ferrara
PL
2009
Erasmus
Skills For The Future
Instytut Badań nad Demokracją i Przedsiębiorstwem Prywatnym
FI
2009
Leonardo
Nature Based Entrepreneurs and Vocational Education Training Providers Learning and Working Together (ENVOLWE)
University of Helsinki Ruralia Institute
SE
2007
Leonardo
Guidance in the workplace
Centrum för Flexibelt Lärande (CFL)
SE
2008
Leonardo
Improved Future; Vocational Guidance for an Improved Future for Immigrants
Folkuniversitetet
DK
2008
Leonardo
TrainerGuide - A webtool for in-company trainers
FR
2008
Leonardo
CZ
2009
Leonardo
FR
2009
Leonardo
Build Ecologically with Alternative Material
GIP FCIP de BasseNormandie
TR
2006
Leonardo
From Farm to Fork Food Safety Specialist Training Programme
Kalite Sistem Laboratories Group
DE
2009
Leonardo
Adapting and Installing an international vocational training for Renewable Energy (Aire)
Friedrich-List-Schule
NL
2008
Leonardo
Transport Training in European Perspective
VTL
NL
2008
Leonardo
Best practices in vocational needs analysis for SMEs
DE
2009
Leonardo
Towards a European Qualification for Service and Maintenance in the Solarenergy Sector
IT
2009
Leonardo
Transcultural Skills for Health and caRE
AT
2007
Leonardo
Youth Employment Support (YES)
die Berater
AT
2008
Leonardo
Euro Crafts 21 - Developing Competence for Sustainable Management in European
PLENUM - gesellschaft für Fanzheitlich nachhaltige Entwicklung Gmbh
Transfert Européen des Apprentissages et Méthodologies en Ecoconstruction - TEAM ECO CONSTRUCTION Matching skills with vacancies for the organisation of sustainable VET
New Skills Network´s best practice projects have been flagged with the NSN-logo within the ADAM database: www.adam-europe.eu where information on each project is available.
Professionshøjskolen Metropol - Danmarks Forvaltningshojskole Neopolis - Chambre de Commerce et d'Industrie de la Drome Bankovní institut vysoká škola a.s.
Małopolska Agencja Rozwoju Regionalnego SA Berufsfortbildungswerk Gemeinnützige Bildungseinrichtung des DGB GmbH Azienda Sanitaria Locale (ASL) Napoli 2 Nord
