DE ONDERNEMER 2007 PRAKTISCHE WEGWIJZER VOOR DE ONDERNEMER EN ZIJN ADVISEUR
INHOUD De nummering verwijst naar de nummers in de tekst, niet naar de pagina’s. Hoofdstuk I De nieuwe ondernemer A EEN ONDERNEMING OPSTARTEN 1. Principe: Vrijheid van ondernemen 2. Hulp vragen 3. Steun vanwege de overheid 4. Vlaams Agentschap Ondernemen (VLAO) 5. Leeftijd 6. Nationaliteit 7. Burgerrechten 8. Ondernemingsloket en uniek ondernemingsnummer 9. De Kruispuntbank van Ondernemingen 10. Kennis bedrijfsbeheer verplicht 11. Gereglementeerde beroepen 12. Competentie die elders verworven is 13. De stagiair-zelfstandige 14. Stageovereenkomst Syntra-Vlaanderen 15. Overnemers, bestuurders en familie 16. Dienstverlenende intellectuele beroepen 17. Sabam 18. Activiteiten waarvoor een bijzondere toelating vereist is 19. Kwaliteitsnormen 20. De milieuvergunning 21. Fabriceren en/of in de handel brengen van voedingsmiddelen 22. Grote verkooppunten 23. Registratie als aannemer 24. De handelsnaam 25. Het ondernemingsplan 26. Het assortiment 27. Merkenbeleid 28. Marktonderzoek
29. Concurrentie 30. Prijs 31. Reclame 32. Het productie- of dienstenplan 33. Aankopen 34. Bedrijvencentrum 35. Het financieel plan 36. Zoeken naar startkapitaal 37. Administratieve formaliteiten 38-44. Gereserveerd 45. Mogelijke samenwerkingsvormen 46. Franchising 47. Mogelijke vormen van franchising 48. Starten met een vennootschap? 49. Werkloos en een onderneming starten? 50. Gereserveerd 51. Aansluiting verplicht 52. Wie is zelfstandige? 53. De zelfstandig helper 54. De meewerkende huwelijkspartner 55. Bestuurders, zaakvoerders en vennoten 56. Het statuut van de kunstenaar 57. Wat is een schijnzelfstandige? 58. Zelfstandige in hoofd- of bijberoep? 59. Sociale uitkering en zelfstandige activiteit 60. Wanneer aansluiten? 61. Wat doet een sociaal verzekeringsfonds voor u ? 62. Wie betaalt sociale bijdragen? 63. Waar gaan uw centen heen? 64. Wanneer en hoe moet u betalen? 65. Wat krijgt u voor uw bijdragen: kraamgeld, kinderbijslag en moe-
derschapshulp? 66. Wat krijgt u voor uw bijdragen: ziekteen invaliditeitsverzekering, adoptieen moederschapsuitkering? 67. Wat krijgt u voor uw bijdragen: pensioen? 68. Wat krijgt u voor uw bijdragen: faillissementsverzekering? 69. Starters betalen ‘voorlopige bijdragen’ 70. Hoeveel moet u betalen vanaf het vierde jaar? 71. Onvolledige jaren 72. Vrijstelling van sociale bijdragen 73. Zelfstandigen in bijberoep 74. Gehuwden, weduwen en studenten 75. Stopzetting van de zelfstandige activiteit 76. Aanvullende verzekeringen 77. Aanvullende verzekering: ziekteverzekering 78. Aanvullende verzekering: arbeidsongeschiktheid en dagvergoedingen (via uw ziekenfonds) 79. Aanvullende verzekering: gewaarborgd inkomen (via uw verzekeringsmakelaar) 80. Het vrij aanvullend pensioen voor zelfstandigen (via uw sociaal verzekeringsfonds) 81. De vennootschapsbijdrage B EEN ONDERNEMING OVERNEMEN 82. Meer dan starten
Hoofdstuk II Vorm, bestaan en bestuur van uw onderneming A ALGEMEEN 1. De eenmanszaak 2. De vzw 3. De keuze van een rechtsvorm 3bis. Vrij beroep uitgeoefend in een vennootschap 4. Kruispuntbank van Ondernemingen (KBO) 5. Ondernemingsnummer 6. Startende handelaar – natuurlijke persoon 7. Startende onderneming-rechtspersoon 8. Verplichte vermeldingen 9. De handelaar en zijn huwelijk 10. Geen huwelijkscontract 11. Wel een huwelijkscontract 12. Gehuwden en de vennootschap: de gezinswoning 13. Gehuwden en de vennootschap: de
De Ondernemer 2007
aandelen 14. Overdracht van aandelen tussen echtgenoten 15. De samenwonende handelaar
21. 22. 23. 24.
Naam Doel Zetel Duur
B DE VENNOOTSCHAP ONDER FIRMA (VOF) 16. VOF: principe 17. Gereserveerd C DE GEWONE COMMANDITAIRE VENNOOTSCHAP 18. De gewone commanditaire vennootschap
E DE COO¨PERATIEVE VENNOOTSCHAP 25. Inleiding 26. De coo¨peratieve vennootschap met onbeperkte aansprakelijkheid 27. De coo¨peratieve vennootschap met beperkte aansprakelijk-heid 28. CV: register 29. CV: formaliteiten en bekendmaking
D OPRICHTING VAN EEN CVBA, BVBA OF NV 19. Algemeen 20. Verbintenissen in naam van een vennootschap in oprichting
F DE BESLOTEN VENNOOTSCHAP MET BEPERKTE AANSPRAKELIJKHEID (BVBA) 30. BVBA: principe 31. De eenpersoonsvennootschap
VII
Inhoud De nummering verwijst naar de nummers in de tekst, niet naar de pagina’s. Gereserveerd. De eenpersoons-BVBA: oprichting BVBA: statuten BVBA: naam BVBA: doel BVBA: zetel BVBA: vennoten BVBA: duur BVBA: kapitaal BVBA: aandelenoverdracht BVBA: aandelenoverdracht bij overlijden 43. Eenpersoons-BVBA: overlijden 44. BVBA: algemene vergadering 45. Papieren algemene vergadering (schriftelijke besluitvorming) 46. Belangenconflict 47. Wijze van oproeping en agenda 48. Notulen 49. Stemrecht 50. Eenpersoons-BVBA: algemene vergadering 51. De zaakvoerder 52. Benoeming 53. Ontslag 54. Bezoldiging 55. Verantwoordelijkheid 56. Controle 57. Bekendmakingen 58-65. Gereserveerd 32. 33. 34. 35. 36. 37. 38. 39. 40. 41. 42.
G DE NAAMLOZE VENNOOTSCHAP (NV) 66. NV: kenmerken 67. Gereserveerd 68. NV: statuten 69. NV: naam 70. NV: doel 71. NV: zetel 72. NV: oprichters 73. NV: verantwoordelijkheid van de oprichters 74. NV: duur 75. NV: kapitaal 76. NV: aandelen
77. Statuten – aandeelhoudersovereenkomsten – nut en verschil 78. Statuten – aandeelhoudersovereenkomsten – inhoud 79. NV: algemene vergadering 80. Papieren algemene vergadering (schriftelijke besluitvorming) 81. Wijze van oproeping 82. Agenda 83. Notulen 84. Gereserveerd 85. NV: raad van bestuur 86. NV: bevoegdheid raad van bestuur 87. NV: Directiecomite´ 88. NV: dagelijks bestuur 89. Adviserende comite´s 90. NV: werking raad van bestuur 91. NV: aansprakelijkheid bestuurders 92. NV: kwijting en verjaring 93. NV: verplichtingen raad van bestuur 94. Gereserveerd 95. NV: vergoeding bestuurders 96. NV: controle 97. NV: bekendmakingen H BESCHERMING VAN MINDERHEIDSAANDEELHOUDERS IN NV EN BVBA 98. Algemeen 99. Algemeen vennootschapsrecht 100. Specifieke minderheidsvorderingen 101. Preventief optreden I ANDERE VENNOOTSCHAPSVORMEN 102. De maatschap 103. De commanditaire vennootschap op aandelen 104. De vennootschap met sociaal oogmerk (VSO) 105. Van vzw tot VSO 106. De tijdelijke handelsvennootschap 107. De stille handelsvennootschap 108. Het (Europees) economisch samenwerkingsverband
109. De Europese vennootschap (Societas Europaea – SE) J PARTICIPATIE DOOR WERKNEMERS 110. Algemeen 111. Aandelenopties 112. Werknemersparticipatie in de winst en/of het kapitaal 113. Het participatieplan 114. Het investeringsspaarplan 115. Werknemersparticipatie: fiscale aspecten 116-118. Gereserveerd K STRUCTUURVERANDERINGEN IN VENNOOTSCHAPPEN 119. Omzetting van vennootschappen 120. Certificering 121. Beursintroductie 122. Fusies en splitsing van vennootschappen: kenmerken 123. Inbreng of overdracht van een algemeenheid of een bedrijfstak 124. Verkoop van een algemeenheid of bedrijfstak 125. Ontbinding en vereffening L GESCHILLEN TUSSEN VENNOTEN EN DE GEDWONGEN OVERDRACHT VAN AANDELEN 126. Geschillen tussen vennoten 127. De gedwongen overdracht van aandelen 128. De gedwongen overname van aandelen 129. Het uitkoopbod of de ‘squeeze out’ M DE VENNOOTSCHAP EN HET STRAFRECHT 130. De vennootschap als misdadiger 131. Misbruik van vennootschapsgoederen
Hoofdstuk III Boekhouding en financiering A FINANCIERING 1. Het financieringsvraagstuk 2. Financieringsbehoeften 3. Financieringsbronnen 4. Kapitaal 5. Winsten herinvesteren 6. Risicodragend kapitaal 7. Vreemd vermogen 8. Voorschotten door vennoten 9. Leverancierskrediet 10. Financieel evenwicht 11. Evenwicht korte termijn – lange termijn 12. Evenwicht eigen en vreemd vermogen 13. Gereserveerd 14. Kaskrediet of voorschotten in rekening-courant 15. Gereserveerd
VIII
16. Vaste voorschotten (Straight loans) 17. Investeringskrediet 18. Krediet voor voorafbetaling belastingen 19. Lening op afbetaling 20. Roerende leasing 21. Borgstellingskrediet en bankgaranties 22. Factoring 23. Soorten waarborgen 24. Borgstelling 25. Hypotheek – Hypothecaire volmacht 26. Handelspand 27. Inpandgeving effecten 28. Pand handelsfonds 29. Inpandgeving facturen door endossement 30. Voorrecht op het gefinancierde goed 31. Waarborgfonds
32. Kredietverzekering 33-40. Gereserveerd B BOEKHOUDING 41. Boekhouden 42. De Boekhoudwet 43. Categoriee¨n 44. Basisprincipes 45. Boekhoudkundigeverplichtingen: de enkelvoudige boekhouding 46. Het dubbel boekhouden 47. Praktische verwerking 48. Vormvoorschriften 49. Bewaring 50. Fiscale bewijskracht 51. Rekeningenstelsel 52. Inventaris 53. Waarderingsregels 54. Afschrijvingen
Kluwer
Inhoud De nummering verwijst naar de nummers in de tekst, niet naar de pagina’s. 55. Lineaire afschrijvingsmethode 56. Degressieve afschrijvingsmethode 57. Waarderingsregels en fiscaliteit 58-60. Gereserveerd C DE JAARREKENING 61. De jaarrekening 62. Boekhoudkundige documenten 63. De balans 64. De resultatenrekening 65. Jaarrekening opmaken 66. Controle 67. Openbaarmaking 68. Kosten 69. Het jaarverslag 70. Consolidatieverplichting 71. IAS-IFRS-normen
72. De financieringstabel 73-80. Gereserveerd D BALANSANALYSE 81. Balansanalyse 82. Cashflow 83. Ratio’s 84. Liquiditeitsratio’s 85. Efficie¨ntieratio’s 86. De voorraadrotatie 87. Het aantal dagen klantenkrediet 88. Hetaantaldagenleverancierskrediet 89. Een gezonde financie¨le structuur 90. Liquiditeit 91. Solvabiliteit 92. Rendabiliteit 93. Aflossingscapaciteit
94. 95. 96. 97. 98. 99. 100. 101. 102. 103. 104. 105. 106. 107.
Continuı¨ teit De hefboomfactor Het kredietonderzoek door de bank De behoefte aan bedrijfskapitaal Liquiditeitsplanning Kosten en kostprijs Het dode punt Waardering van de onderneming Waarderingsbenadering: de boekhoudkundige of intrinsieke waarde Gecorrigeerde boekhoudkundige of substantie¨le waarde Rendements- of rendabiliteitswaarde Gecombineerde waarde Discounted cashflowmethode Liquidatiewaarde
Hoofdstuk IV Personeel A HET AANWERVEN VAN PERSONEEL 1. Welke taken wachten op uitvoering? 2. Hebt u iemand nodig? 3. Profielomschrijving 4. Interne werving 5. Werving via eigen medewerkers 6. Nieuwe media als wervingskanalen 7. Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling en Beroepsopleiding (VDAB) 8. Personeelsadvertentie 9. Werving via selectiebureaus 10. De selectiefase 11. De preselectie 12. Interview 13. De eigenlijke selectie 14. Beslissing en aanwerving 15. Onthaal van nieuwe werknemers 16. Het personeelsdossier 17. Medisch dossier 18. Privacywet 19-30. Gereserveerd B VOORDELEN BIJ AANWERVINGEN 31. Inleiding 32. De RSZ-verminderingen/vrijstellingen 33. Verlies van recht op vermindering 34. Activering van uitkeringen 35. Het ACTIVA-plan 36. Doorstromingsprogramma’s 37. Plaatselijke werkgelegenheidsagentschappen 38. Mindervaliden 39. Tewerkstellingspremies 40. Gereserveerd C EEN ARBEIDSOVEREENKOMST SLUITEN 41. De individuelearbeidsovereenkomst 42. Essentie¨le elementen 43. Gezag 44. Arbeidsovereenkomst tussen ouder en kind 45. Arbeidsovereenkomst tussen echtgenoten
De Ondernemer 2007
46. 47. 48. 49. 50. 51.
Schijnzelfstandigheid Geldigheidsvoorwaarden Taalgebruik Soorten arbeidsovereenkomsten Duur Arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd 52. Arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd 53. Arbeidsovereenkomst voor een duidelijk omschreven werk 54. Opeenvolgende arbeidsovereenkomsten voor een bepaalde tijd/voor een duidelijk omschreven werk 55. Vervangingsovereenkomst 56. Beoogde arbeidsprestaties 57. Arbeiders 58. Bedienden 59. Handarbeid, intellectuele arbeid 60. Kaderleden 61. Handelsvertegenwoordigers 62. Commissieloon 63. Uitwinningsvergoeding 64. Studenten: eigen regeling 65. Overeenkomst met de student 66. Loon van de student 67. RSZ-vrijstelling voor de student 68. Tijdelijke arbeid 69. Uitzendkrachten 70. Werknemers ter beschikking stellen 71. Huisarbeid 71bis. Telewerk 72. Arbeidsovereenkomst voor dienstencheques 73. Jongeren 74. Kinderarbeid 75. Schoolstagiair 76. Beroepsinlevingsovereenkomst 77. Startbanen : verplichte aanwerving 78. Middenstandsleerovereenkomst 79. De industrie¨le leerovereenkomst 80. Arbeidsovereenkomst voor deeltijds werk 81. Vast en variabel werkrooster 82. Vaste en variabele arbeidsregeling 83. Gelijke behandeling t.o.v. een voltijdse werknemer
84. De 1/3- en 3-urengrens 85. De werkroosters deeltijds werk bekendmaken 86. Afwijkingen op het normale werkrooster: registratie 87. Registreerapparaten of register 88. De documenten bewaren 89. Deeltijdse werknemers en bijkomende uren 90. Bijkomende uren op vraag van de werknemer 91. Bijkomende uren op vraag van de werkgever 92. Toeslag voor bijkomende uren 93. Vacante arbeidsplaats bij voorrang verkrijgen 94. Zwangere werkneemsters en medewerksters die borstvoeding geven 95. E.E.R. onderdanen 96. Niet -E.E.R. onderdanen 97. Vreemdelingen uit nieuwe EU-landen D INHOUD VAN DE ARBEIDSOVEREENKOMST 98. Vorm van de arbeidsovereenkomst 99. Verboden bedingen 100. Gereserveerd 101. Het proefbeding 102. De verkorte opzeggingstermijn voor arbeiders met een ancie¨nniteit van minder dan zes maanden 103. Niet-concurrentiebeding voor arbeiders en bedienden 104. Het afwijkende concurrentiebeding voor bepaalde bedienden 105. Gereserveerd 106. Het concurrentiebeding voor handelsvertegenwoordigers 107. Het scholingsbeding 108. Werkzekerheidsbeding 109. Woonplaatsbeding 110. Gereserveerd 111. De ontbindende voorwaarde 112. De opschortende voorwaarde 113. Overdracht van auteursrechten 114. Verbod van gebruik van illegale
IX
Inhoud De nummering verwijst naar de nummers in de tekst, niet naar de pagina’s. software 115. Terbeschikkingstelling van een firmawagen 116. Geheimhouding 117. Het delcrederebeding 118. Big Brother is watching you? 119. Telefoongesprekken afluisteren en opnemen 120. Controle op het gebruik van e-mail en internet 121. Hoe moet de controle gebeuren? 122. Overleg en informatie 123. Camerabewaking 124. Werknemers fouilleren 125. Alcohol- en drugscontrole E VERPLICHTINGEN VAN DE WERKGEVER 126. Hoe indelen? 127. Bij de aanwerving van een eerste werknemer 128. Arbeidsreglement opstellen 129. Verplichte vermeldingen in het arbeidsreglement 130. Facultatieve vermeldingen in het arbeidsreglement 131. Tuchtsancties 132. Hoe een arbeidsreglement opstellen en wijzigen? 133. Bekrachtiging en publicatie van het arbeidsreglement 134. Aangifte in het kader van de privacywetgeving 135. Bij elke aanwerving 136. Onmiddellijke aangifte van tewerkstelling (DIMONA) 137. Inschrijving in het personeelsregister 138. Inhoud van het personeelsregister 139. Bijhouden van aanwezigheidsregister 140. Medisch onderzoek 141. Een arbeidsreglement overhandigen 142. Informatie in het kader van de privacywetgeving 143. In de loop van de overeenkomst 144. Gereserveerd 145. De werknemer aan het werk zetten 146. Veiligheid en gezondheid 147. De interne dienst voor preventie en bescherming op het werk 148. De preventieadviseur 149. De externe dienst voor preventie en bescherming op het werk 150-151. Gereserveerd 152. Stress door het werk 153. Bescherming tegen geweld, pesterijen en ongewenst seksueel gedrag op het werk (OSGW) 154. Bescherming van de werknemers tegen tabaksrook 155. Gereserveerd 156. Een derde werkt in het bedrijf 157. Diverse aangiften verzorgen en attesten afleveren 158. De sociale documenten bewaren 159. Bij het einde van de arbeidsovereenkomst 160. Attesten en formulieren afleveren
X
161. 162. 163. 164.
De sociale balans Inhoud Gereserveerd Verslag woon-werkverplaatsingen
F VERPLICHTINGEN VAN DE WERKNEMER 165. Verplichtingen in het algemeen 166. Aansprakelijkheid van de werknemer 166bis. Oneerlijke concurrentie G HOE MEDEWERKERS BEOORDELEN, BEGELEIDEN EN OPLEIDEN ? 167. Prestatiebeoordeling 168. Beoordeling in de praktijk 169. Prestatiebeloning 170. Vorming, opleiding en training 171. Analyse van de opleidingsbehoeften 172. Vaststelling van de doelstellingen 173. Opleiding en vormingsplan 174. Evaluatie H DE ARBEIDSDUUR 175. Wat is arbeidsduur? 176. Uitgesloten categoriee¨n van werknemers 177. Minimumgrens van de arbeidsduur: de 3-urenregel 178. Maximumgrens van de arbeidsduur 179. Vijfdagenweek 180. Vermindering van de arbeidsduur en compensatiedagen 181. Toegelaten overschrijdingen van de maximumgrens 182. Ploegenarbeid 183. Inhaalrust 184. Toeslag voor overwerk 185. Arbeid met piekperiodes 186. Variabele werktijden 187. Rusttijden 188. Naleven van de uurroosters 189. Jeugdige werknemers 190. Geen bijkomende prestaties als zelfstandige 191. Zondagsrust 192. Inhaalrust voor zondagswerk 193. Kleinhandelszaken 194. Distributiesector 195. Meubel- en tuincentra 196. Zondagsrust en jeugdige werknemers 197. Nachtarbeid 198. Nachtarbeid en zwangerschap 199. Nachtarbeid en jeugdige werknemers 200. Feestdagen 201. Vervanging van feestdagen 202. Arbeidsverbod en afwijkingen 203. Loon voor feestdagen 204-210. Gereserveerd I HET LOON 211. Hoeveel bedraagt het loon? 212. Loonmatiging: de loonnorm 213. Hoe bepaalt u het loon ? 214. Gelijke behandeling van mannen en vrouwen
215. Indexeringsmechanismen 216. Soorten loon 217. Loon in natura 218. Alternatieve loonvormen 219. PC-prive´ plannen 219bis. Terbeschikkingstelling PC 220. Werknemersparticipaties 221. Gratis aandelen 222. Het cafetariaplan 223. Aanvullende pensioenen 224. Terugbetaling van kosten 225. Inhoudingen op het loon 226. RSZ-bijdragen 227. De RSZ kwartaalaangifte 228. Werkbonus 229. Gereserveerd 230. Voor welke werknemers is er geen RSZ-bijdrage verschuldigd? 231. RSZ-onderwerping van kunstenaars 232. Einde tewerkstelling personeel 233. Werken in het buitenland 234. Berekeningsbasis van de RSZ-bijdragen 235. Maaltijdcheques 236. Geschenken(cheques) 237. Terugbetaling van de verplaatsingskosten woonplaats-werkplaats 238. Bedrijfswagens 239. Innovatiepremies 240. RSZ-bijdragen op voordelen in natura 241. Sluitingsfonds 242. Fondsen voor bestaanszekerheid 243. Herverdeling van de sociale lasten 244. Bijzondere bijdrage voor de sociale zekerheid 245. Bedrijfsvoorheffing 246. Groepsverzekering/Pensioenfonds 247. Hospitalisatiekostenverzekering 248. Geldboeten 249. Voorschotten 250. Borg 251. Beslag op het loon 252. Overdracht van loon 253. Voorwerp beslag op en overdracht van loon 254. Begrenzing 255. Procedure 256. Loondelegatie 257. Samenloop loondelegatie, loonbeslag en -overdracht 258. Girale betaling van het loon 259. Betaling van het loon 260. In de hand of giraal 261. Tijdstip van betaling 262. Welke documenten moet u afleveren? 263. De loonbrief 264. De individuele rekening 265. Inhoud individuele rekening 266. De fiscale fiche 267-270. Gereserveerd J SCHORSING VAN DE ARBEIDSOVEREENKOMST 271. Inleiding 272. Algemene gevolgen 273. Overmacht
Kluwer
Inhoud De nummering verwijst naar de nummers in de tekst, niet naar de pagina’s. 274. 275. 276. 277. 278. 279. 280. 281. 282. 283. 284. 285. 286. 287. 288. 289. 290. 291. 292. 293. 294. 295. 296. 297. 298. 299. 300. 301. 302. 303. 304. 305. 306. 307. 308. 309. 310. 311. 312. 313. 314. 315. 316. 317. 318. 319. 320.
De onderbroken arbeidsdag Ziekte en ongeval Medisch attest Gewaarborgd loon Carenzdag Controle door de werkgever Arbeidsongeval Loonwaarborg Zwangerschapsonderzoeken Zwangerschaps- en bevallingsrust Profylactisch verlof Borstvoedingspauze Vaderschapsverlof Klein verlet Verlof in het kader van vaderschap Adoptieverlof Familiaal verlof Vakantie Collectieve of individuele vakantie Vastlegging van de vakantieperiode Regels Vakantiegeld Jeugdvakantie Seniorvakantie Onbetaald verlof Educatief verlof Politiek verlof Voorlopige hechtenis Syndicaal verlof Tuchtmaatregel Technische stoornis Slecht weer Economische werkloosheid Systemen van schorsing Tijdelijke werkloosheid Andere schorsingsgronden Palliatief verlof Verzorging van een zwaar ziek gezins- of familielid Tijdskrediet en vermindering van de arbeidsprestaties Recht op tijdskrediet Geen vervangingsverplichting Recht op uitkeringen Aanmoedigingspremie van de Vlaamse Gemeenschap Bescherming tegen ontslag RSZ-vermindering Ouderschapsverlof Staking en lock-out
K BEE¨INDIGING VAN DE ARBEIDSOVEREENKOMST 321. Inleiding 322. Algemene wijzen van bee¨indiging 323. Overmacht 324. Definitieve arbeidsongeschiktheid 325. Wederzijdse toestemming 326. Ontbindende voorwaarde 327. Het overlijden 328. Bee¨indiging door opzegging 329. Geldigheidsvoorwaarden opzegging 330. Ingangsdatum van de opzeggingstermijn 331. Duur van de opzeggingstermijn 331bis. De opzeggingstermijn ingeval van een arbeidsovereenkomst voor werklieden 331ter. De opzeggingstermijn ingeval van een arbeidsovereenkomst voor bedienden 331quater. Vaststelling van de duur van de opzeggingstermijn voor lagere bedienden 332. De vaststelling van het jaarloon 333. Gereserveerd 334. Vaststelling van de duur van de opzeggingstermijn voor hogere bedienden 335. Schorsing van de uitvoering van de arbeidsovereenkomst en opzeggingstermijn 336. Rechten en plichten tijdens de opzeggingstermijn 337. Vrijstelling van prestaties 338. De tegenopzegging door de bediende 339. Outplacement 340. Een recht op outplacement 341-343. Gereserveerd 344. Impliciete verbreking 345. De opzeggingsvergoeding 346. Berekeningsbasis 347. Bee¨indiging tijdens een opzeggingstermijn 348. Geen formaliteiten 349. Sociale en fiscaalrechtelijke behandeling 350. Ontslag om dringende redenen 351. Procedure 352. Bee¨indiging tijdens de proeftijd
353. Bee¨indiging van de arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd vo´o´r het begin ervan 354. Bee¨indiging van een vervangingsovereenkomst 355. Bee¨indiging van de studentenovereenkomst 355bis. Onregelmatigebee¨indigingvan de arbeidsovereenkomst (ontslag met onmiddellijke ingang) 355ter. Onmiddellijke bee¨indiging in de wet voorzien 355quater. Onregelmatige bee¨indiging 356. Willekeurig ontslag 357. Beschermde werknemers 358. Collectief ontslag 359. Sluiting van onderneming 360. Overgang/overname van een onderneming 361. Overgang krachtens overeenkomst 362. Overgang na een faillissement 363. Brugpensioen 364. Gereserveerd 365. Halftijds brugpensioen 366. Pensioen 367. Verplichtingen van de werkgever bij het einde van de arbeidsovereenkomst 368-370. Gereserveerd L COLLECTIEVE ARBEIDSVERHOUDINGEN 371. Overlegorganen 372. De Nationale Arbeidsraad (NAR) 373. De paritaire comite´s 374. Op ondernemingsniveau 375. De ondernemingsraad 376. Het comite´ voor preventie en bescherming op het werk 377. De syndicale afvaardiging 378. De Europese ondernemingsraad 379. Interprofessionele akkoorden 380. Collectieve arbeidsovereenkomsten (cao’s) 381. Wie is er door gebonden? 382. Invloed op de individuele arbeidsovereenkomst 383. Hoe een geldige ondernemingscao sluiten?
Hoofdstuk V Bedrijfsruimte, bedrijfsmiddelen en automatisering A BEDRIJFSRUIMTE 1. Vestigingsplaats 2. Belastingen 3. Huurovereenkomsten 4. Huur van kantoren 5. Huur van bedrijfsruimte 6. Het afsluiten van een huurcontract 7. Aanvang, duur en opzegging huurovereenkomst 8. De huurprijs 9. Indexering 10. Bijkomende kosten 11. Waarborg 12. De plaatsbeschrijving
De Ondernemer 2007
13. Onderhoud 14. Veranderingswerken 15. Vervreemding van het gehuurde goed 16. Onderverhuring en overdracht 17. Handelshuur 18. Een handelshuurovereenkomst afsluiten 19. Duur en opzegging van een handelshuurovereenkomst 20. Hernieuwing handelshuur 21. Herziening van de huurprijs 22. Verbouwingswerken en handelshuur
23. Vervreemding van het gehuurde goed en handelshuur 24. Onderverhuring en overdracht 25. Huurprijs en fiscaliteit 26. Algemeen – wijze van kopen 27. De verkoopprijs – voorschot – wijze van betaling 28. De kosten bij een aankoop 29. Het koopcontract 30. De notarie¨le akte 31. Opschortende en ontbindende voorwaarden 32. Gebreken 33. Risico-overdracht: brandverzeke-
XI
Inhoud De nummering verwijst naar de nummers in de tekst, niet naar de pagina’s. ring 34. Bodemsanering in het Vlaamse Gewest 35-36. Gereserveerd 37. Bodemverontreiniging: gevolgen voor koper en verkoper 38. Optieovereenkomst 39. Terugbetaling registratierechten 40. Mede-eigendom 41. Erfdienstbaarheid 42. Aandelen 43-45. Gereserveerd 46. De architect 47. Opdracht van de architect 48. Praktische aandachtspunten (bij de architectenopdracht) 49. Een gespecialiseerd studiebureau 50. Veiligheid 51. Grondverzet 52-55. Gereserveerd 56. De aannemer 57. Prijs van aangenomen werk 58. Prijsherziening 59. Vertragingsbeding 60. De regels van het vak 61. Oplevering 62. Waarborg 63. Tienjarige aansprakelijkheid 64. Oplevering en eigendomsoverdracht 65. Oplevering en documenten 66. Bedrijvencentra 67. Onroerende leasing 68. Onroerende leasing en btw 69. Industriegronden van de overheid 70. Recht van opstal en erfpacht 71. Concessies 72. Stapelruimte met btw 73. Samenwerken met de overheid 74. Subsidies, kapitaalpremies en rentetoelagen 75. Verzekeringen 76-100. Gereserveerd B BEDRIJFSMIDDELEN 101. Inleiding 102. Huur van goederen en diensten 103. Roerende leasing – operationele leasing – huurkoop – koop op afbetaling 104. Van leverancier wisselen 105. Consultancy 106. Omkoping
107-109. Gereserveerd 110. Dienstverlenende bedrijven en kosten besparen 111. Hoe een dergelijke dienstverlening vergoeden? 112. Dienstverlening vanwege de overheid 113. Gereserveerd 114. Wanneer aan onderhoud doen? 115. Onderhoudsleveranciers en -prestaties 116. Onderhoudsprijzen 117. Prijsaanpassingsclausules 118. De SOPA-index: aandachtspunten 119. Andere aandachtspunten inzake onderhoud en herstellingen 120. Schoonmaak 121. Verplichte keuringen 122-124. Gereserveerd 125. De dienst voor preventie en bescherming op het werk 126. Arbeidsmiddelen 127. Arbeidsmiddelen verwerven 128. Arbeidsmiddel in dienst stellen 129. Zelf doen of laten doen? 130. Capaciteitsuitbesteding versus structurele outsourcing 131. Uitbesteden of niet 132. Werken met derden en veiligheid: informatie 133. Werken met derden en veiligheid: coo¨rdinatie 134. De samenwerking tussen opdrachtgever en opdrachtnemer 135. Planmatig voorbereiden 136. Beveiliging 137. Meldingsplicht 138. Een bewakingsfirma 139. Gereserveerd
151. 152. 153. 154. 155. 156. 157. 158. 159. 160. 161. 162. 163. 164. 165. 166. 167. 168. 169. 170. 171. 172. 173. 174. 175. 176. 177. 178.
C AUTOMATISERING 140. Inleiding 141. Doordacht automatiseren 142. De computer 143. Basisuitrusting 144. De software 145. Softwarebescherming 146. Morele rechten van de auteur 147. Vermogensrechten van de auteur 148. Minimale rechten van de legale gebruiker 149. Het automatiseringsproces 150. Probleemanalyse – behoefteanaly-
179. 180.
10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20.
21. 22. 23. 24. 25. 26.
181. 182. 183. 184. 185. 186.
se De offerte De keuze Het contract Toezicht en invoering Onderhoud Voorwerp van het informaticacontract Eigendom – gebruiksrechten – intellectuele eigendomsrechten Broncode of objectcode – broncodedepot of -escrow Prijs – prijswijzigingen – betalingsschema Levering en installatie Aanvaarding – tests – garantie Opleiding en gebruikersondersteuning Aansprakelijkheid – schadebedingen Gereserveerd Softwarepiraterij en misbruik Waarom een onderhoudsovereenkomst afsluiten? Soorten onderhoud Backup Application Service Providers Informatiesnelwegen – internet Werking en kenmerken van internet Hoe krijgt een gebruiker toegang tot internet? Domeinnamen en conflicten Websiteontwikkeling Intellectuele rechten Het gebruik van hyperlinks in de website Het gebruik van metatags in de website Aanvaarding, garanties, onderhoud, prijzen, aanpassingen De website online brengen Verplichte vermeldingen op de website Sluiten van een contract via de website Websites en beveiliging Reclame via internet (webvertising) Elektronische communicatie en elektronische handtekeningen Elektronisch archiveren Informaticacriminaliteit
Hoofdstuk VI Zaken doen 1.
Contracten
A KOPEN/VERKOPEN 2. Wat is kopen/verkopen? 3. Prijs 4. Verkoop met verlies 5. Programmacontracten 6. Maximumprijzen 7. Prijsverhogingen 8. Het aanbod of de offerte 9. Verkoopsweigering
XII
Voorbereiding De bestelbon Verkopen buiten de onderneming De factuur Gereserveerd Verkoop op afroep Koop en eigendomsoverdracht Leveren Waar begint/eindigt uw risico? Incoterms Aanvaarding van de levering
Garantie of vrijwaring De garantieplicht Het gekochte afhalen De prijs betalen Algemene voorwaarden Waarom algemene voorwaarden gebruiken? 27. Algemene voorwaarden: hoe opstellen? 28. Hoe algemene voorwaarden integreren in uw overeenkomsten?
Kluwer
Inhoud De nummering verwijst naar de nummers in de tekst, niet naar de pagina’s. 29. Bijzondere voorwaarden 30. De twee partijen stellen voorwaarden op 31. De clausules 32. Schadebeding 33. Aansprakelijkheidsclausule 34. Eigendomsvoorbehoud 35. Geschillenregeling 36. ISO-normen voor kwaliteitssystemen 37. Sociaal label 38. Verkoop op afbetaling 39. Verstoring concurrentievoorwaarden 40. Elektronische contracten 41-50. Gereserveerd50 B AANNEMING 51. Wat is aanneming? 52. Aannemingsovereenkomst 53. Woningbouwwet 54. Gereserveerd 55. Registratie van de aannemer 56. Erkenning van aannemers 57. Veiligheid en kwaliteit 58. Verplichtingen 59. Einde van de werken 60. Eigendomsoverdracht 61. Risico van de aannemer 62. Wanprestatie 63. Verzoeningscommissie bouw 64. Eenzijdige bee¨indiging door de opdrachtgever 65. Rechtstreekse vordering en eigendomsvoorbehoud 66. Schade aan derden 67. Veiligheidscoo¨rdinatie C DIENSTEN VERRICHTEN 68. Wat wordt bedoeld? 69. Waarom geen ‘resultaatsverbintenis’? 70. Hoe de prijs bepalen? 71. Beoefenaars van een vrij beroep 72. Beoefenaars van een vrij beroep en de overeenkomst op afstand 73. De managementovereenkomst 74. Diensten van de informaticamaatschappij 75. Gereserveerd D BETALING 76. Inleiding 77. Cheque 78. Geldigheid van een cheque 79. Soorten cheques 80. Inning en aanbieding 81. Overdracht van een cheque 82. Dekking van de cheque 83-84. Gereserveerd 85. Betaalkaarten: Proton en de debeten kredietkaart 86-89. Gereserveerd 90. De wisselbrief 91. PC-Banking
De Ondernemer 2007
E INFORMATIE AAN DE CONSUMENT, RECLAME VOEREN, HANDELSPRAKTIJKEN 92. Inleiding 93. Prijsaanduiding 94. Prijsaanduiding van diensten 95. Dubbele prijsaanduiding 96. Aanduiding van de hoeveelheid 97. Benaming van oorsprong 98. Benaming, samenstelling en etikettering van producten 99. Waarde van de CE-markering 100. Reclame 101. Misleidende reclame 102. Vergelijkende reclame 103. Verwarring stichtende reclame 104. Welke vormen van reclame zijn nog verboden? 105. Wie is aansprakelijk voor de nietnaleving van reclamevoorschriften? 106. Enkele gereglementeerde handelspraktijken 107. Uitverkoop 108. Koopjes – opruiming – solden 109. Aankondigingen van prijsverminderingen 110. Prijsvergelijkingen en prijsvergelijking met gereglementeerde prijzen 111. Gezamenlijk aanbod -koppelverkoop 112. Uitzonderingen op het verbod 113. Klantenkaarten – getrouwheidskaarten 114. Zegels 115. Waardebonnen 116. Openbare verkoop 117. Afgedwongen aankoop 118. Kettingverkoop, sneeuwbalproce´de´, en vermeende humanitaire acties 119. Verkoop op afstand 120. Informatie van de verkoper 121. Wanneer begint de termijn van 7 dagen ? 122. Wat moet de verkoper doen wanneer deconsument afzietvan deverkoop? 123. Wanneer moet de verkoper de bestelling uitvoeren? Wat is de sanctie? 124. Gereserveerd 125. Welke communicatiemiddelen mag de verkoper gebruiken? 126. Verkoop buiten de onderneming 127. Gereserveerd 128. Verkoop via internet – elektronische handel 129. Zijn uw algemene voorwaarden geldig op het internet? 130. Wettelijke erkenning van elektronische berichten 131. Wat is een elektronische handtekening? 132. Privacy 133. Welk recht is van toepassing? Welke rechter? 134. Controle door het land van oorsprong 135. Wekelijkse rustdag 136. Avondsluiting 137. De algemene zorgvuldigheidsnorm
138. Hoe reageren tegen overtredingen van de wet? 139. De handelspraktijken en de EU F MEDEDINGING 140. Mededingingswet 141. Wat bij een inbreuk op de Mededingingswet? 142. Europees kartelrecht G BESCHERMING VAN DE PRIVACY 143. Inleiding 144. De Privacywet 145. Wanneer kan verwerking? 146. Verplichtingen van de houder van het bestand 147. Bijzondere categoriee¨n van gegevens: ‘gevoelige gegevens’ 148. Gerechtelijke gegevens 149. Medische gegevens 150. Wie waakt over de naleving van de wet? 151. Wat moet u aangeven aan de commissie? 152. Hoeveel kost een aangifte? 153. Informatie aan de betrokken persoon 154. Videobewaking 155. Toegang tot de gegevens en verbetering 156. Recht op rechtzetting en vernietiging van de gegevens 157. Sancties 158. Buiten de EU 159. Cookies en privacy 160. Gereserveerd H ONVERWACHTE AANSPRAKELIJKHEDEN 161. Inleiding 162. Productaansprakelijkheid 163. Milieu-aansprakelijkheid 164. Aansprakelijkheid voor gebouwen 165. Aansprakelijkheid voor aangestelden I WANPRESTATIE 166. Inleiding 167. Overmacht 168. Hoe reageren bij wanprestatie? 169. Aanmaning 170. Tijdig reageren 171. Protest tegen een factuur 172. Rechten van de schuldeiser 173. Voorleggen van het geschil aan de rechtbank 174. Gerechtskosten 175. Borgstelling 176. Bevoorrading bij een derde 177. De rechtbanken 178. Uitspraak van de rechtbank 179. Snelle procedure 180. Verkoop aan consumenten 181. Verborgen gebreken 182. Als u niet wordt betaald 183. Interesten 184. Factoring en kredietverzekering 185. Arbitrage 186. Dading
XIII
Inhoud De nummering verwijst naar de nummers in de tekst, niet naar de pagina’s. 187. 188. 189. 190.
Mediatie Beslaglegging Verjaring Gereserveerd
J FAILLISSEMENT 191. Faillissement algemeen 192. Gerechtelijk akkoord 193. Misdrijven 194. Misbruik van vennootschapsgoederen 195. Faillissement op bekentenis 196. De rechtbank en het faillissement 197. Faillissement op aanvraag van een schuldeiser 198. Wat als uw faillissement wordt aangevraagd? 199. De curator 200. Wat als uw schuldenaar failliet gaat? 201. Bijzondere bevoorrechte schulden op bepaalde goederen 202. Gewone schuldeisers 203. Faillissement en eigendomsvoorbehoud 204. Gereserveerd 205. Bee¨indiging faillissement 206. Toestand na faillissement 207. De collectieve schuldenregeling 208. Minnelijke of gerechtelijke regeling 209. Knipperlichten 210. Het bestuur onttrekken 211. Een bedrijf vervolgen 212. Individu of bedrijf
213. Welke straffen? 214. De onderneming bestaat niet meer 215-220. Gereserveerd K INTELLECTUELE EIGENDOM 221. Inleiding 222. Auteursrecht 223. Vermogensrechten en morele rechten van de auteur 224. Databanken 225. Vergoeding voor kopie¨ren 226. De ‘billijke vergoeding’? 227. Software 228. Octrooien 229. Tekeningen en modellen 230. Merken 231. Parallelimport 232. Bescherming van de handelsnaam 233. Licentie 234. Wat doen bij inbreuk op intellectuele eigendomsrechten? 235. Domeinnamen 236. Aanvraag domeinnamen 237. De Europese domeinnaam 238. Geschillenregeling 239-240. Gereserveerd L TUSSENPERSONEN 241. Soorten tussenpersonen 242. Een agentuurcontract 243. Problemen met tussenpersonen: bevoegdheidsoverschrijding 244. Solvabiliteit van de medecontractant
245--250. Gereserveerd M CONCESSIECONTRACTEN, FRANCHISING 251. Concessiehouder en agent: in de praktijk toch allemaal ‘dealers’? 252. Een concessiecontract afsluiten 253. Het concessiecontract bee¨indigen 254. Compenserende opzegvergoeding 255. Bijkomende vergoeding 256. Voorraad – overname – inventarisatie 257. Gereserveerd 258. Franchise 259. Zijn er verboden clausules? 260. Wet betreffende precontractuele informatie N OVEREENKOMSTEN MET DE OVERHEID 261. Wettelijke bepalingen 262. Toepassingsgebied 263. Wijze van gunning van de opdrachten 264. Promotie- en concessieovereenkomsten 265. Prijs 266. Borgtocht 267. Betaling 268. Geschillen inzake overheidsopdrachten
Hoofdstuk VII Belastingen A DIRECTE BELASTINGEN 1. Onmiddellijk met een vennootschap starten? 2. Het toepassingsgebied 3. De belastbare inkomsten 4. De belastbare beroepsinkomsten 5. De vrijgestelde beroepsinkomsten 6. Beroepskosten 7. Collectieve akkoorden 8. Individuele akkoorden 9. Forfaitaire beroepskosten 10. Volledig aftrekbare beroepskosten 11. Afschrijvingen 12. Minderwaarden 13. Beperkt aftrekbare beroepskosten 14. Niet-aftrekbare kosten 15. Andere aftrekken 16. Aftrek van beroepsverliezen 17. Berekening van de belasting 18. Belastingkrediet 19. Voorafbetalingen 20. Voorafbetalingen voor een belastingbonificatie (aanslagjaar 2007) 21. Overdracht en opvolging 22. Notionele interestaftrek 23. De onderneming als eenmanszaak 24. De verkoop van de onderneming 25. Schenking van de onderneming 26. De onderneming in de nalatenschap 27. Verkoop eenmanszaak aan vennootschap
XIV
28. Inbreng eenmanszaak in vennootschap 29. Zelfstandigen in een EBVBA 30. Het KMO-begrip 31. Belastingplichtigen 32. Wat is belastbaar? 33. Het fiscaal resultaat van de vennootschap 34. Waarop moet de vennootschap belasting betalen? 35. Meerwaarden 36. Vrijgestelde investeringsreserve voor KMO’s 37. Aandachtspunten bij de jaarafsluiting 38. Belastingaangifte: verplichte documenten 39. Tarieven 40. Belastingkrediet voor vennootschappen 41. Voorafbetalingen 42. Voorheffingen 43. Vereffening van vennootschappen 43bis. Georganiseerde regularisatie 43ter. Voor welke deelgebieden? 43bis. Tarieven 44. Belastingvriendelijke bezoldigingsstructuren 45. Voordelen van alle aard 46. Maaltijdcheques 47. Interesten van leningen
48. Verhuur van onroerend goed aan de vennootschap 49. Kosten eigen aan de werkgever 50. Loonadministratie 51. Reorganisatie van de vennootschap 52. Ontbinding van de vennootschap 53. Beleggen in onroerend goed door een vennootschap 54. Recht van opstal 55. Vruchtgebruik 56. Drie manieren van buitenlands zakendoen 57. Dubbele belasting 58. Abnormale of goedgunstige voordelen 59. Bedragen betaald aan buitenland 60. Transfer pricing 61. Overdrachten aan buitenland 62. Gereserveerd 63. Belastbaar tijdperk en aanslagjaar 64. Indienen van de aangifte 65. Controle van de aangifte 66. Werking van de AOIF 67. De bevoegdheden van de fiscale administratie – De verplichtingen en rechten van de belastingplichtige 68. De functie van de BBI 69. Wijziging van de aangifte 70. Aanslag van ambtswege 71. Aanslagtermijnen 72. Bezwaar tegen de gevestigde aan-
Kluwer
Inhoud De nummering verwijst naar de nummers in de tekst, niet naar de pagina’s. slag 73. Ambtshalve ontheffing 74. Nieuwe aanslag B BTW 75. Wat is btw? 76. Wie is btw-plichtige? 77. Levering van goederen 78. Interne levering 79. Geschenken en kortingen 80. Plaats van de levering 81. Tijdstip van de levering 82. Verrichten van diensten 83. Interne handelingen 84. Plaats van de dienst 85. Tijdstip van de dienst 86. Uitzonderingen 87. Gemengde belastingplichtige 88. Waarop moet de btw berekend worden? 89. Wanneer is de btw opeisbaar? 90. Btw-verplichtingen 91. Aanvraag btw-nummer 92. Aangifte van wijziging of stopzetting 93. Btw-boekhouding 94. Facturen 95. Periodieke btw-aangiften 96. Bij welk btw-kantoor? 97. Betaling van de btw 98. Teruggave van de btw 99. Btw-listings en tabel van de bedrijfsmiddelen 100. Recht op aftrek 101. Wanneer wordt de aftrek herzien? 102. Forfaitaire belasting 103. De bijzondere landbouwregeling 104. Kleine belastingplichtigen 104bis. Btw-eenheid 105. Btw-tarieven 106. Procedure 106bis. Misbruik van btw 107. Algemeen 108. Btw-tarieven 109. Btw binnen de EU 110. Verkopen aan particulieren 111. Bijzondere btw-plichtigen 112. Verkopen tussen btw-plichtigen 113. Voorwaarden vrijgestelde levering 114. Belastbare intracomunautaire verwerving 115. Gevolgen voor de verkoper 116. Gevolgen voor de koper 117. Vervoersdiensten 118. Overbrengingen en niet-overbrengingen van goederen 119. Praktische formaliteiten 120. Identificatieformaliteiten 121. Procedure btw-registratie 122. Teruggave van buitenlandse btw 123. Intracommunautaire opgave 124. Bijhouden van bijzondere registers 125. Factuurvermeldingen 126. Statistische informatie 127-130. Gereserveerd C REGISTRATIE- EN SUCCESSIERECHTEN 131. Wat zijn registratierechten?
De Ondernemer 2007
132. Termijn voor registratie 133-134. Gereserveerd 135. Registratie oprichtingsakte vennootschap en huurcontract 136. De overdracht van een onroerend goed 137. Gereserveerd D ANDERE BELASTINGEN 138. Openingsbelasting 139. Vergunningsrecht 140-170. Gereserveerd 171. Verkeersbelasting 172. Eurovignet 173. Belasting op de inverkeerstelling 174. Accijnscompenserende belasting 175-179. Gereserveerd 180. Algemeen: Vlaanderen 181. Toepassingsgebied: Vlaanderen 182. Inventaris: Vlaanderen 183. De heffing: Vlaanderen 184. Procedure: Vlaanderen 185. Opschorting van de heffing: Vlaanderen 186. Leegstand van woningen en gebouwen 187. De bestemming van de grond wijzigt 188. Leegstand van bedrijfsruimte 189-191. Gereserveerd 192. Algemeen: Wallonie¨ 193. Toepassingsgebied: Wallonie¨ 194. De heffing: Wallonie¨ 195. Procedure: Wallonie¨ 196-199. Gereserveerd E MILIEUHEFFINGEN 200. De milieutaksen 201. Belastingplichtigen 202. Tarieven 203. Procedure 204. Een indirecte belasting 205. Heffingplichtigen: Vlaanderen 206. Belastbare grondslag: Vlaanderen 207. Tarieven: Vlaanderen 208. Verplichtingen van de heffingplichtigen: Vlaanderen 209. Administratief beroep: Vlaanderen 210. Betaling: Vlaanderen 211. Invordering: Vlaanderen 212. Sancties: Vlaanderen 213-214. Gereserveerd 215. Heffingplichtigen: Vlaanderen 216. Belastbare grondslag: Vlaanderen 217. Tarieven: Vlaanderen 218. Verplichtingen: Vlaanderen 219. Aanslagprocedure: Vlaanderen 220. Administratief beroep: Vlaanderen 221. Heffingplichtigen: Vlaanderen 222. Belastbare grondslag: Vlaanderen 223. Tarieven: Vlaanderen 224. Aangifte: Vlaanderen 225. Betaling: Vlaanderen 226. Administratief beroep: Vlaanderen 227. Invordering: Vlaanderen 228. Sancties: Vlaanderen 229. Heffingplichtigen: Vlaanderen 230. Tarieven: Vlaanderen 231. Betaling: Vlaanderen
232. 233. 234. 235. 236. 237.
Administratief beroep: Vlaanderen Sancties: Vlaanderen Heffingplichtigen: Vlaanderen Tarieven: Vlaanderen Procedure: Vlaanderen Dossiertaks en dossierrecht: Vlaanderen 238. Gemeentebelasting: Vlaanderen 239. Gereserveerd 240. Heffingplichtigen: Vlaanderen 241. Tarieven: Vlaanderen 242. Procedure: Vlaanderen 243. Algemeen: Wallonie¨ 244. Heffingplichtigen: Wallonie¨ 245. Tarief: Wallonie¨ 246-247. Gereserveerd 248. Heffingplichtigen: Wallonie¨ 249. Tarief: Wallonie¨ 250. Procedure: Wallonie¨ 251. Heffingplichtigen: Wallonie¨ 252. Tarieven: Wallonie¨ 253. Procedure: Wallonie¨ 254. Terugbetaling: Wallonie¨ 255. Heffingplichtigen: Wallonie¨ 256. Tarieven: Wallonie¨ 257. Procedure: Wallonie¨ 258-269. Gereserveerd 270. Algemeen: Wallonie¨ 271. Heffingplichtigen: Wallonie¨ 272. Belastbare grondslag: Wallonie¨ 273. Tarieven: Wallonie¨ 274. Procedure: Wallonie¨ 275. Algemeen: Wallonie¨ 276. Tarief: Wallonie¨ 277. Procedure: Wallonie¨ 278. Stedelijke en regionale belastingen: Brussel 279. Heffingplichtigen: Brussel 280. Belastbare grondslag: Brussel 281. Tarieven: Brussel 282. Procedure: Brussel 283. Dossierrecht: Brussel 284. Inkomstenbelastingen 285. Btw F FISCALE PLANNING 286. Economische werkelijkheid 287. De nieuwe rulingpraktijk – voorafgaande beslissing 288-289. Gereserveerd G PENSIOENEN 290. Wetswijzigingen 291. Vroegere regeling 292. Nieuwe regeling: opbouw van een pensioen 293. Nieuwe regeling: taxatie van het kapitaal 294. Doelstellingen 295. Vroegere regeling 296. Opmerking 297. Opbouw van het pensioen 298. Taxatie van het uitgekeerde kapitaal 299. Taxatie als rente 300. Overgangsregeling 301. Verschil tussen collectieve en individuele toezeggingen 302. Opbouw van het pensioen
XV
Inhoud De nummering verwijst naar de nummers in de tekst, niet naar de pagina’s. 303. Taxatie van het uitgekeerde kapitaal
304. Taxatie als rente
305. Overgangsregeling
Hoofdstuk VIII Milieu en stedenbouw A INLEIDING 1. Milieuwetten B MILIEUVERGUNNING 2. Overleg vooraf 3. Milieuvergunning: Vlaanderen 4. De aanvraag: Vlaanderen 5. Milieueffectenrapport: Vlaanderen 6. Omgevingsveiligheidsrapport: Vlaanderen 7. Het openbaar onderzoek: Vlaanderen 8. Beslissing over de aanvraag: Vlaanderen 9. Duur: Vlaanderen 10. Bekendmaking: Vlaanderen 11. Beroep: Vlaanderen 12. Koppeling milieuvergunning en bouwvergunning: Vlaanderen 13. Inrichtingen klasse 3: Vlaanderen 14. Uitbatingsvoorwaarden: Vlaanderen 15. Toezicht op de inrichtingen: Vlaanderen 16. Bevel tot stopzetting: Vlaanderen 17. Wijziging bijzondere vergunningsvoorwaarden: Vlaanderen 18. Uniek Loket 19-20. Gereserveerd 21. Milieuvergunning: Brussel 22. Bijzonderheden: Brussel 23. De aanvraag indienen: Brussel 24. Aanvraag klasse I.A en B: Brussel 25. Aanvraag klasse II: Brussel 26. Effectenstudie: Brussel 27. Veiligheidsrapport: Brussel 28. Openbaar onderzoek: Brussel 29. Beslissingoverde aanvraag: Brussel 30. Bekendmaking: Brussel 31. Beroep: Brussel 32. Aangifte: Brussel 33. Registratie: Brussel 34. Uitbatingsvoorwaarden: Brussel 35. Toezicht: Brussel 36. Administratieve maatregelen: Brussel 37. Wijziging van de vergunning: Brussel 38. Jaarlijks milieurapport: Brussel 39-40. Gereserveerd 41. Milieuvergunning: Wallonie¨ 42. De aanvraag: Wallonie¨ 43. Effectenonderzoek: Wallonie¨ 44. Veiligheidsrapport: Wallonie¨ 45. Openbaar onderzoek: Wallonie¨ 46. Beslissing over de aanvraag: Wallonie¨ 47. Bekendmaking: Wallonie¨ 48. Beroep: Wallonie¨ 49. Inrichtingen klasse 3: Wallonie¨ 50. Proefinrichtingen, tijdelijke en mobiele inrichtingen: Wallonie¨ 51. Gemengde projecten: Wallonie¨ 52. Specifieke vergunningsvoorwaar-
XVI
den: Wallonie¨ Toezicht: Wallonie¨ Sancties: Wallonie¨ Vergunning voor grondwaterwinning Vergunning voor watervang Lozingsvoorwaarden afvalwater Waterheffingen Omschrijving afvalstoffen Verbod sluikstorten Melding afvalstoffen Verwijdering van afvalstoffen: Vlaanderen 63. Verwijdering van afvalstoffen: Brussel 64. Verwijdering van afvalstoffen: Wallonie¨ 65. Terugnameplicht 66. Verpakkingsafval 67. Decretale milieuaudit: Vlaanderen 68. Integraal milieujaarverslag: Vlaanderen 68bis. Meldingsplicht emissies: Brussel 69. Milieucoo¨rdinator: Vlaanderen 70. Bodemsaneringsdecreet: Vlaanderen 71. Orie¨nterend bodemonderzoek: Vlaanderen 72. Beschrijvend bodemonderzoek: Vlaanderen 73. Bodemsaneringsproject: Vlaanderen 74. Bodemsaneringswerken: Vlaanderen 75. Uitgegraven grond: Vlaanderen 76. Bodemsanering Brussel 77. Bodemsanering Wallonie¨ 77bis. BOFAS 78. Gevaarlijke stoffen 79. Transport gevaarlijke stoffen 80. Ioniserende stralingen 81. Lucht 82. Brussel: vervoersplan 83. Geluid 84. Energie: Vlaanderen 85. Bioveiligheidscoo¨rdinator 86. Milieukeurmerk 87. EMAS 88. ISO 14001 53. 54. 55. 56. 57. 58. 59. 60. 61. 62.
C STEDENBOUWKUNDIGE VERGUNNINGEN 89. De wetgeving op de ruimtelijke ordening: algemeen 90. Middelen: vergunningsplicht, stedenbouwkundige voorschriften en onteigening 91. Het Decreet op de ruimtelijke ordening 92. Stedenbouwkundige vergunning: Vlaanderen 93. Architect nodig 94. Stedenbouwkundig attest: Vlaanderen: oud decreet
95. Het stedenbouwkundig uittreksel, en het planologisch attest in het decreet 96. Verkavelingsvergunning: Vlaanderen 97. Geldigheidsduur: Vlaanderen 98. Geen vergunning nodig: Vlaanderen 99. Vergunningsprocedure: Vlaanderen 100. Beroep: Vlaanderen 101. Problemen bij de procedure: Vlaanderen 102. Stedenbouwkundige vergunning en milieuvergunning: Vlaanderen 103. Voorwaarden: Vlaanderen 104. Onteigening en recht van voorkoop: Vlaanderen 105. Gewestplannen: Vlaanderen 106. Algemene plannen van aanleg: Vlaanderen 107. Bijzondere plannen van aanleg: Vlaanderen 108. Stedenbouwkundige verordeningen: Vlaanderen 109. Structuurplannen en uitvoeringsplannen 110. Bouwovertredingen 111. Overdracht van een onroerend goed: informatieplicht van de notaris 112. Zonevreemdheid 113. Het Waals Wetboek van Ruimtelijke Ordening, Stedenbouw en Patrimonium: Wallonie¨ 114. Instrumenten: gewestelijke en gemeentelijke voorschriften en onteigening: Wallonie¨ 115. Stedenbouwkundige vergunning: Wallonie¨ 116. Stedenbouwkundig attest: Wallonie¨ 117. Verkavelingsvergunning: Wallonie¨ 118. Geldigheidsduur: Wallonie¨ 119. Geen vergunning nodig: Wallonie¨ 120. Vergunningsprocedure: Wallonie¨ 121. Beroep: Wallonie¨ 122. Problemen bij de procedure: Wallonie¨ 123. Stedenbouwkundige vergunning en milieu: Wallonie¨ 124. Voorwaarden: Wallonie¨ 125. Onteigeningen: Wallonie¨ 126. Het Gewestelijk ruimtelijk ontwikkelingsplan 127. Gewestplannen: Wallonie¨ 128. Bijzondere plannen van aanleg: Wallonie¨ 129. Stedenbouwkundige verordeningen: Wallonie¨ 130. Overeenkomsten tussen de overheid en particulieren: Wallonie¨ 131. De ordonnantie over de organisatie van de planning en de stedenbouw: Brussel 132. Belangrijkste instrumenten: Brussel 133. Stedenbouwkundige vergunning: Brussel
Kluwer
Inhoud De nummering verwijst naar de nummers in de tekst, niet naar de pagina’s. 134. 135. 136. 137. 138. 139.
Stedenbouwkundig attest: Brussel Verkavelingsvergunning: Brussel Geldigheidsduur: Brussel Vergunningsprocedure: Brussel Aanvraag vergunning Beroep: Brussel
140. Voorwaarden: Brussel 141. Onteigeningen: Brussel 142. Het gewestelijke ontwikkelings- en bestemmingsplan 143. Gereserveerd.
D BEROEP BIJ DE RAAD VAN STATE 144. Beroep bij de Raad van State 145. Belanghebbende 146. Procedure
Hoofdstuk IX Verzekeringen A PERSONENVERZEKERINGEN 1. Voor wie? 2. Verplichte verzekering 3. Draagwijdte van de verzekeringdekking 4. Vergoedingsmodaliteiten 5. Aangifte van het arbeidsongeval 6. Waarom een collectieve verzekering? 7. Vergoedingsmodaliteiten 8. Ongevallen van het beroeps- en van het prive´leven 9. Waarborg ten voordele van de bedrijfsleider 10. Ongeval niet enige risico 11. Voor wie? 12-15. Gereserveerd B DE VERZEKERING VAN HET PATRIMONIUM 16. Waarom patrimoniumverzekeringen? 17. Eenvoudige en speciale risico’s 18. Verzekerde gevaren 19. Alle risico’s-dekking 20. Aanvullende waarborgen 21. Verzekering voor natuurrampen 22. Verhaal van derden 23. Vaststelling van de verzekerde bedragen 24. Evenredigheidsregel 25. Veiligheidsclausules 26. Verzekering van de koopwaar 27. Koopwaar van kleinere waarde 28. Vergeten waarborgen 29. Schaderegeling 30. Afstand van verhaal 31. Inleiding 32. Verzekerde voorwerpen 33. Veiligheidsclausule
34. 35. 36. 37. 38. 39. 40. 41. 42. 43. 44. 45. 46. 47. 48. 49. 50.
Verzekerde gevaren Verzekerde bedragen Waarborguitbreidingen Computerverzekering en e-business Voor welke schade? Bestaansreden Voorwaarden Diverse polissen Waarborgen Verzekerd bedrag Veiligheidsclausule Vergoeding van de buitengewone uitgaven Vergoedingsperiode Verzekering van de lonen Speciale clausules Maatwerk Kredietverzekering
C VERZEKERINGEN EN HET AANVULLEND PENSIOEN 51. Drie pijlers 52. De groepsverzekering 53. De groepsverzekering: het contract 54. De groepsverzekering: de toetredingsvoorwaarden 55. Uitkeringsdatum 56. De financieringsmethodes: het ‘vaste lasten’-systeem 57. De financieringsmethodes: het ‘te bereiken doel’-systeem 58. Afkoop 59. Het pensioenfonds 60. De bedrijfsleidersverzekering: doel 61. Bedrijfleidersverzekering: twee stappen 62. WAP: De individuele pensioentoezegging 63. Fiscale aspecten
64. 65. 66. 67. 68.
De 80 %-regel De 100 %-regel Rente omzetten in kapitaal Fiscale behandeling van premies Bijzondere sociale zekerheidsbijdrage op premies 69. Verzekeringstaks 70. (Para)fiscaliteit D AANSPRAKELIJKHEIDSVERZEKERINGEN 71. Wat is aansprakelijkheid? 72. Voorwerp van de waarborg 73. Soort aansprakelijkheid 74. Verzekerden 75. Derden 76. Verhaal van de arbeidsongevallenverzekeraar 77. Vergoedbare schade 78. Verzekerde bedragen 79. Bijzondere clausules 80. Verzekering van werf voertuigen 81. Schade door brand, rook, vuur, ontploffing 82. B.A. Opdrachtgever 83. Toevertrouwd voorwerp 84. Voor producten of werken 85. Voorwerp van de waarborg 86. Plaats van de waarborg 87. Geldigheid van de waarborg in de tijd 88. Verzekerd bedrag E HET VERZEKERINGSPROGRAMMA 89. Risicoanalyse 90. Schadebeheer 91. En uw makelaar F RISK MANAGEMENT 92. Verzekeren volstaat niet
Hoofdstuk X Import, export, transport A INTERNATIONALE HANDEL 1. Recht in de internationale handel 2. De internationale koop/verkoopovereenkomst 3. Het internationale kooprecht 4. Internationale contracten – geschillenbeslechting 5. Internationale geschillenbeslechting – bevoegde rechtbank 6. Internationale contracten – Arbitrage 7. Internationaal kooprecht 8. Verschillende landen, verschillende regels 9. De Europese Unie
De Ondernemer 2007
10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17.
Uitbreiding Europese integratie Algemeen De handelsfactuur Enig Document Certificaat van oorsprong Statistiek Statistieken over internationale betalingen 18. Legalisatie 19-20. Gereserveerd
22. Invoerrechten 23. Invoervergunning 24. Douane 25. Btw 26. Accijns 27. Statistieken 28. Douane 29. Btw-problematiek 30. Gereserveerd 31. Statistiekproblematiek 32. Douanevervoer 33-35. Gereserveerd
B IMPORT 21. De grote interne markt
XVII
Inhoud De nummering verwijst naar de nummers in de tekst, niet naar de pagina’s. C EXPORT 36. Uitvoerkanalen 37. Importeurs 38. Handelsagenten 39. Handelsvertegenwoordigers 40. Exporteren via eigen vestigingen in het buitenland 41. Vertegenwoordigingskantoor (‘Rep Office’) 42. Bijkantoor 43. Dochtervennootschap 44. Exporteren en inkomstenbelasting 45. Uitvoer en betaling 46. Internationale betalingen: IBAN en IPI 47. Diensten voor exporthulp 48. Financie¨le ondersteuning
49. Uitvoervergunningen 50. Btw-vrijstelling voor uitvoer 51. Accijnzen, milieu- en energieheffingen 52. Verpakkings- en milieuverplichtingen 53. Uitvoeren van werken in het buitenland D TRANSPORT 54. Inleiding 55. Aansprakelijkheid 56. Vervoer met eigen middelen 57. Vervoer voor rekening van derden 58. De vervoersovereenkomst: algemeen 59. Vervoerder: gereglementeerd be-
roep 60. Nationaal en internationaal wegtransport 61. Intracommunautair vervoer 62. Extracommunautair vervoer 63. Het vervoer per spoor: nationaal 64. Vervoer per spoor: internationaal 65. Binnenscheepvaart 66. Maritiem transport 67. Nationaal en internationaal luchttransport 68. Gereserveerd 69. Multimodaal transport 70. Algemene tips 71. De tegensprekelijke expertise 72. Verzending via een tussenpersoon 73. Transportverzekeringen
Hoofdstuk XI De stopzetting van een onderneming A DOELSTELLINGEN BIJ ELKE OPVOLGING 1. Continuı¨ teit van de onderneming 2. Kinderen gelijk behandelen 3. Voor altijd 4. Wat wil de bedrijfsleider? 5. Hoe financieren? 6. De fiscale last beperken
31. 32. 33. 34. 35. 36. 37.
B DE KEUZE VAN EEN OPVOLGER 7. Wie wordt overnemer? 8. De opvolging voorbereiden 9. De opvolger definitief kiezen 10. De opvolger voorbereiden 11. De nazorg C DE WAARDE VAN DE ONDERNEMING 12. Waarom de waarde bepalen? 13. Methodes 14. Audit en due diligence 15-18. Gereserveerd. D DE ONDERNEMING EN HET HUWELIJK 19. Wie is eigenaar? 20. Het huwelijksvermogenrecht 21. Het wettelijk stelsel 22. Scheiding van goederen 23. Het huwelijksstelsel en de eenmanszaak 24. Het huwelijksstelsel en de aandelen 25. Het huwelijk en het vennootschapsrecht 26-28. Gereserveerd E DE ONDERNEMING EN HET OVERLIJDEN 29. De samenstelling van de erfenis 30. Wie erft wat? De wettelijke regeling
XVIII
38. 39. 40. 41. 42. 43.
Reservataire erfgenamen Inkorting Inbreng De successierechten Een onderneming erven: gunsttarieven Een onderneming schenken tegen 3% In Vlaanderen een onderneming schenken tegen 2% In Wallonie¨ een onderneming gratis schenken of erven In Vlaanderen, Brussel en Wallonie¨ roerende goederen schenken Schenken met voorbehoud van vruchtgebruik Gift van hand tot hand Voor een buitenlandse notaris Onrechtstreekse schenking
F BEHOUD VAN CONTROLE NA DE OVERDRACHT 44. Technieken tot behoud en controle 45. Aandelen zonder stemrecht 46. Winstaandelen 47. Certificeren van aandelen 48. De burgerlijke vennootschap 49. Een commanditaire vennootschap G DE TOTSTANDKOMING VAN DE OVERNAME 50. Er is geen geschikte opvolger 51. De precontractuele fase 52. Verkoop van een handelszaak: contractuele aspecten 53. Verkoop van een handelszaak: fiscale aspecten 54. De werknemer en de overname van de handelszaak 55. Verkoop van aandelen: contractuele
aspecten 56. Verkoop van aandelen: fiscale aspecten 57. De werknemer en de aandelenoverdracht 58. Overname bij een faillissement of gerechtelijk akkoord 59. Statutaire en conventionele beperkingen H DE OVERNAME FINANCIEREN 60. Een holding 61. Een onderneming splitsen 62. Een onderneming partieel splitsen 63. Het kapitaal verminderen of reserves uitkeren 64. Eigen aandelen inkopen 65. Uitstel van betaling 66. Lijfrente 67. Een pensioenovereenkomst afsluiten 68. Vereffening van de vennootschap: algemeen 69. De beslissing tot vereffening 70. De persoon en de rol van de vereffenaar 71. Jaarrekening en verslaggeving 72. Automatisch einde van de vennootschap 73. Vereffening van de vennootschap: de vennootschapsbelasting 74. Een negatief saldo 75. De liquidatiebonus 76. De btw 77. Het registratierecht 78. De werknemer en de vereffening van de vennootschap 79. Vereffening van de handelszaak
Kluwer
