De nieuwe Nederlandse Technische Afspraak 8620 NTA 8620
Mareille Konijn 4 juni 2015
Voorstellen
Mareille Konijn Lid van de NEN-werkgroep NTA8620 Senior HSE consultant Industry, Energy & Mining T: 088 348 21 95 M: 06 50 21 34 27
[email protected]
Met dank aan Dick Hortensius van NEN voor het beschikbaar stellen van de sheets
2
4 juni 2015
Inhoud Achtergrond
en context
Tijdlijn Seveso documenten VBS versus proces safety Aanleiding en aanpak herziening NTA Belangrijkste discussiepunten Managementsystemen structuur nu naar High Level Structure (HLS) Stand van zaken implementatie HLS NTA 8620:2015 & HLS Verdere planning NTA 8620:2015 Vragen
3 4 juni 2015
Achtergrond en context
De Seveso ramp was een industrieel ongeval dat plaatsvond op 10 juli 1976, in een kleine chemische fabriek ongeveer 15 kilometer ten noorden van Milaan. Uitstoot van toxisch gas met hoge concentraties TCDD (een dioxine).
Het dorp Seveso met een populatie van destijds 17.000 mensen werd het zwaarst getroffen door de ramp. Verder zijn getroffen Meda (19.000), Desio (33.000), Cesano Maderno (34.000) en in mindere mate Barlassina (6.000) en Bovisio-Masciago (11.000).
Er vielen geen dodelijke slachtoffers, een groot deel van de bevolking werd ernstig verminkt door het gifgas.
Bron: Wikipedia
4
4 juni 2015
Tijdlijn
1976 Seveso ramp Ontwikkeling van wetgeving zodat de mens en zijn omgeving beter zijn beschermd tegen de gevaren van industriële ongevallen (arbeidsveiligheid & proces safety). Deze Seveso-richtlijn stelt de drempel vast van de hoeveelheden gevaarlijke stoffen waarboven een bedrijf onderworpen is aan de Europese reglementering.
1982 1ste Europese Seveso richtlijn; In de jaren negentig werd echter duidelijk dat de uitgangspunten van de Seveso-richtlijn verouderd waren. De reikwijdte was te beperkt en bovendien sloot de richtlijn niet aan op moderne vormen van risicobeheersing.
1997 Seveso II richtlijn van kracht geworden; Belangrijk verschil meer aandacht voor het beheersen van risico’s, niet alleen door technische maar ook met behulp van organisatorische maatregelen (VBS).
2012 Seveso III richtlijn van kracht, BRZO 2015 treed in 2015 werking. Belangrijkste verschil indeling van gevaarlijke stoffen volgens CLP. Bron: (deels) BRZOplus.nl
5
4 juni 2015
Seveso documenten Seveso, BRZO, RRZO, PGS 6 & NTA 8620 Wat is de samenhang?
6
Europese Seveso richtlijn; Nederlandse uitwerking Seveso richtlijn is het Besluit Risico’s Zware Ongevallen; Daarbij hoort de Regeling, Risico’s, Zware Ongevallen, de nadere uitwerking aantal bepalingen uit BRZO; PGS 6, Aanwijzingen voor implementatie van BRZO; NTA 8620, Specificatie van een VMS voor risico’s van zware ongevallen (vergelijkbaar met ISO normen);
4 juni 2015
Aanleiding herziening NTA 8620
NTA 8620:2006 is gebaseerd op Seveso II en BRZO’99 en op ISO 14001:2004 en OHSAS 18001:2000 Seveso is herzien en BRZO wordt herzien RIVM-onderzoek naar veiligheidsindicatoren ISO 14001 en OHSAS 18001 worden ingrijpend herzien maar ook: Discussie over kwaliteit veiligheidsbeheersing Nieuwe visie vanuit industrie (veiligheid voorop) Ketenverantwoordelijkheid bedrijven (OVV-rapport) 7 4 juni 2015
Belangrijke discussiepunten (I) Seveso III en “doelnormen” RIVM
Uitgangspunt: Hoofdtekst NTA 100% ‘Seveso-proof’
Discussiepunt: Bijlage ‘doelnormen-proof’?
Resultaat: Deel van de doelnormen in de bijlage Rest afgedekt door hoofdtekst
8 4 juni 2015
Belangrijke discussiepunten (II) Veiligheidsprestatie-indicatoren (VPI)
Consensus in de werkgroep: Toepassing VPI’s essentieel onderdeel VMS VPI’s voor sturing VMS zijn maatwerk
Uiteenlopende meningen in de werkgroep: Generieke set VPI’s als normatief uitgangspunt Externe betekenis van VPI’s Rol VPI’s bij handhaving/toezicht
Status eis in Seveso III Verplichting of mogelijkheid?
9 4 juni 2015
Belangrijke discussiepunten (II) Veiligheidsprestatie-indicatoren (VPI)
Resultaat: Expliciete eis voor toepassing VPI’s in hoofdtekst bij doelstellingen en monitoring
Randvoorwaarden en richtlijnen voor effectieve VPI’s in bijlage D.2
Voorbeelden van VPI’s per VBS-element in bijlage D.3-D.9 (o.a. op basis VPI’s uit RIVMwerk)
10 4 juni 2015
Belangrijke discussiepunten (III) Structuur
Mogelijke structuur nieuwe NTA 8620: Huidige PDCA-model (14001/18001) 8 VBS-elementen van Seveso III De nieuwe ‘High Level Structure’ voor ISO-normen
Overwegingen: Aansluiten bij bekende systemen/normen Aansluiten bij wetgevend kader, inspectiemethodiek Voorsorteren op toekomstige ontwikkelingen
Keuze: De nieuwe HLS-structuur
11 4 juni 2015
Het “ISO managementsysteem” anno nu Beleid en doelstellingen
Goede correlatie
Wensen/ eisen
Stakeholders
input
Management systeem
Plan
Act
Do Check
Feedback/ verantwoording
Prestaties 12
4 juni 2015
output
ISO 9001 RC/ISO 14001 OHSAS 18001 ISO 27001 ISO 22000 ISO 55001 Certificaten
Structuur NTA 8620:2006 Conform ISO 14001/18001 1. Algemene eisen
Continue verbetering 2. Beleid ter voorkoming van zware ongevallen 6. Directiebeoordeling
5. Controle Check 5.1 Prestatiemeting en monitoring 5.2 Beoordeling van de naleving 5.3 Ongevallen, incidenten, afwijkingen, corrigerende & preventieve maatregelen 5.4 Registraties en beheersign daarvan 5.5 Interne audits 13 4 juni 2015
Act
3. Planning Plan 3.1 Identificatie van gevaren en risicobeoordeling 3.2 Wettelijke en andere eisen 3.3 Doelstellingen en programma’s 3.4 Planning, voorbereiding en doorvoering van wijzigingen 4. Implementatie en Uitvoering Do 4.1 Middelen, taken en taakverdeling, veantwoordelijkheid en bevoegdheid 4.2 Bekwaamheid, training en bewustzijn 4.3 Overleg en communicatie 4.4 Documentatie 4.5 Beheersing van veiligheidsdocumenten 4.6 Beheersing van de werkzaamheden 4.7 Voorbereid zijn/reageren op zware ongevallen
Sectornormen Bijvoorbeeld: • Automobielsector • Medische hulpmiddelen • Olie- en gasindustrie
Kwaliteitsmanagement
Kernelementen en -eisen
Milieumanagement Voedselveiligheid
Bijvoorbeeld: • Risicomanagement • MVO • 14
Compliance management
4 juni 2015
Generieke richtlijnen
Bijvoorbeeld: • Auditing • Documentatie
Specifieke richtljnen
Generieke normen
Plug-in model ISO-normen
Kernelementen en eisen van ISO MSS (de ‘HLS’)
Paragrafen in HLS Managementonderwerpen 4. Context van de Leiderschap organisatie Stakeholder management 5. Leiderschap Risicomanagement 6. Planning Compliance management 7. Ondersteuning Procesmanagement 8. Uitvoering Verbetermanagement 9. Evaluatie van prestaties Verankering, waarborging 10. Verbetering en aantoonbaarheid
15
4 juni 2015
Stand van zaken implementatie HLS
Al diverse ‘nieuwe ISO-normen’: Assetmanagement (ISO 55001) Business continuity management (ISO 22301)
In de pijplijn: Kwaliteitsmanagement (ISO 9001:2015) Milieumanagement (ISO 14001:2015) Arbomanagement (ISO 45001:2016)
Nog te starten: Voedselveiligheid (ISO 22000) Energiemanagement (ISO 50001)
4 juni 2015 16
Inhoud NTA 8620:2015 • Middelen
Context van de organisatie De organisatie en haar context •• Competentie Leiderschap Operationele planning en (issues/risico’s) •• Bewustzijn Leiderschap en commitment beheersing Planning Eisen en verwachtingen van •••• Communicatie Monitoren, meten, analyseren en •• Voorbereid zijn en reageren op Beleid belanghebbenden Ondersteuning • Gedocumenteerde informatie evalueren noodsituaties • Gevarenidentificatie en ••• Rollen, verantwoordelijkheden en Naleving van wettelijke eisen Scope van het VMS Uitvoering risicobeoordeling bevoegdheden • Interne auditeisen aan het VMS • Algemene • Afwijkingen en corrigerende • Identificatie wettelijke eisen Evaluatie van de prestaties • Directiebeoordeling maatregelen • Doelstellingen en plannen om die Verbetering Continue verbetering • • Bijlage A: bereiken richtlijnen voor te toepassing Bijlagen • Management of change 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.
• Bijlage D: voorbeelden SPI
4 juni 2015 1 7
Context van de organisatie Interne en externe issues (4.1)
Scope van het veiligheidsmanagementsysteem (4.3/4.4) Ondersteuning en Uitvoering
(7 en 8)
Plan Planning
Do Evaluatie van de prestaties
Leiderschap
(6)
(5)
(9)
Check
Act Behoeften en verwachtingen van belanghebbenden (4.2)
18
4 juni 2015
Verbetering
(10)
Structuur NTA 8620:2015
Uitkomsten van het VMS
Context van de organisatie Interne en externe issues (4.1)
Scope van het veiligheidsmanagementsysteem (4.3/4.4) VBS 1 VBS 3 VBS 5
Plan VBS 2 VBS 4
Do VBS 0 VBS 1
19
4 juni 2015
Uitkomsten van het VMS
Check
Act Behoeften en verwachtingen van belanghebbenden (4.2)
VBS 6 VBS 7
Verbetering
(10)
Structuur NTA 8620:2015 en relatie met VBS-elementen
Afronding NTA 8620 Afronding
NTA: Afstemming op tekst BRZO-2015 en aanpalende regelingen Afstemming op concepten ISO 14001, 45001 Laatste check bij belanghebbenden Uiterlijk gereed: 2015?
20 4 juni 2015
Vragen?
21
4 juni 2015
