De Molenaar. Bühler gaat uit van dier. Thema: terugdringen antibioticagebruik Sociale media winnen terrein

01_cover_01 23-08-11 19:25 Pagina 1

114 de jaargang, 2 september 2011 www.demolenaar.nl nummer

12

De Molenaar vakblad voor de graanverwerkende en diervoederindustrie

Bühler gaat uit van dier Thema: terugdringen antibioticagebruik Sociale media winnen terrein

PRESENTEERT

SCHIJF VAN 5 Vijf unieke producten uit de natuur die leiden tot een gezondere en meer rendabele veehouderij MYCO-AD A-Z™ Controle toxinen verbetert parameters

ACID BUF™

Controle oor- & staartbijten verbetert voederconversie

™ CITREX athogenen

t le p Contro t immunitei r te verbe

NEXT ENHANCE™

US™ CA PL

Beschermde 1:1 Thymol & Carvacrol

optimale beschikbaarheid

YUC

niak ammo nutting e i t c Redu rt voerbe te verbe

Schie 38 3111 PN Schiedam Tel.: +31 (0)23 - 53 13 898 Fax: +31 (0)23 - 55 18 294 [email protected] www.jadis-additiva.com

03-In dit nummer_03 24-08-11 17:17 Pagina 3

De Molenaar

2 september 2011

In dit nummer Kruissnelheid

66

Twitteren

51

GUK’s

14

Algemeen 27 47 51 62

Aanpak reductie antibioticagebruik verschilt Landbouwbeurs Agribex speelt in op actuele thema’s Sociale media winnen terrein Leningen veiligstellen met stil pandrecht

Diervoeding 14 21 31 32 43

Ilvo neemt gasuitwisselingskamers in gebruik Pluspunten fytase Endotoxinen toenemend probleem Hogere weerstand in plaats van antibiotica Inzet organische zuren en vetzuren tegen S. suis

Techniek 7

Machinebouwer Bühler wil industrie in beweging brengen

Wereldwijd 56

Beurs van Rosario spil in Argentijnse graanhandel

Reportage 66

Alltech opent fermentatiefabriek in Servië

In de peiling 39

Pim Langhout: ‘Nieuwste additieven bieden perspectief ’

Vaste rubrieken 4 19 34,48 36 70 72 74

Actueel Zaken en mensen Uit het bedrijfsleven In kort bestek Heden en verleden Markt en trends Agenda

Coverafbeelding

Bühler gaat uit van dier

7

04-05_Actueel_04-05 24-08-11 17:21 Pagina 4

Actueel

Cargill neemt Provimi over ‘Bedrijven zijn complementair’

Actu

Provimi wordt overgenomen door Cargill. De komende maanden worden de

procedures doorlopen die nodig zijn om te komen tot de uiteindelijke overna-

me. “We verwachten geen problemen, omdat de beide bedrijven volledig com-

zijn complementair aan die van Cargill. Ter Braak: “Cargill ziet diervoeding als belangrijk bedrijfsonderdeel met potentie. Daarbij past de overname van Provimi. Gezamenlijk vormen we een ‘power house in animal nutrition’.”

plementair zijn”, aldus woordvoerder Miriam ter Braak van Provimi. Cargill, een van de grootste private ondernemingen in de agrofood-sector, neemt de Provimi Groep over. De huidige aandeelhouder, Permira, heeft overeenstemming bereikt met het Amerikaanse concern. Het overnamebod bedraagt 1,5 miljard euro. Op basis van dit bindende bod zijn de procedures (ondernemingsraden, anti-trust en mededinging) in werking gezet om de overname te effectueren. “We kunnen er nog niets definitiefs over zeggen, maar we hopen het traject voor het eind van dit jaar te kunnen afronden”, licht Provimi-woordvoerder Miriam ter Braak toe.

Meer kandidaten Begin dit jaar maakte Provimi bekend bezig te zijn met strategische toekomstverkenningen. Deze waren onder andere gericht op het vinden van een geschikte partner. Uitgangspunten daarbij waren onder andere schaalvoordelen, toegang tot strategische markten en aandacht voor kernwaarden waaraan Provimi grote betekenis toekent, zoals

KORT

쑺쑺

innovatie en samenwerking. “Het onderzoek wees uit dat Cargill een goede partner zou zijn die bij ons bedrijf past, qua markt, geografie en bedrijfscultuur”, aldus Ter Braak. Bestuursvoorzitter Ton van der Laan gaf in een interview met de Volkskrant aan dat er meerdere kandidaten waren. Begin augustus maakten DSM en Nutreco bekend gezamenlijk belangstelling te hebben voor Provimi. De aandeelhouders van Permira spraken uiteindelijk hun voorkeur uit voor Cargill. Deze onderneming produceert en verhandelt wereldwijd onder andere levensmiddelen en landbouwproducten. “Cargill gaf ons sterke argument voor de overname, die in onze overtuiging zullen leiden tot een sterkere onderneming die vele voordelen biedt voor onze klanten”, aldus Van der Laan. De diervoedingstak van Cargill is sterk en groeit. Inmiddels zijn bij dit bedrijfsonderdeel 9000 mensen in dienst; Provimi telt wereldwijd 7000 werknemers. De diervoedingsactiviteiten van Provimi – premixen en voeders voor jonge dieren −

Vo o r h e t l a a t s t e n i e u w s , z i e : w w w. d e m o l e n a a r. n l

Archer Daniels Midland (ADM) is het eerste bedrijf dat duurzame sojabonen aan Europa gaat leveren die ISCC-gecertificeerd zijn. Het bedrijf voldoet hiermee aan de Richtlijn Hernieuwbare Energie. Agrifirm Feed, ZLTO Advies, Topigs, Vion en Varkens KI Nederland hebben de handen ineen geslagen om hun adviseurs bij te scholen op het gebied van antibioticumgebruik op varkensbedrijven. Het ‘Convenant verlaging fosfaatproductie via rundveevoeders’ is inmiddels door 44 diervoerbedrijven ondertekend, gezamenlijk goed voor meer dan 90 procent van de totale Nederlandse rundveevoerproductie.

G ro e i Voor Provimi-klanten en -medewerkers verandert er op de korte termijn niets. Pas als de werkelijke overname een feit is, wordt een strategie uitgezet om de krachten zo optimaal mogelijk te bundelen en elkaars kwaliteit te benutten. “De overname door Cargill biedt Provimi als bedrijf verschillende mogelijkheden, zoals toegang tot groeimarkten, maar ook bijvoorbeeld nieuwe overnames. De nieuwe eigenaar wil investeren in verdere groei en ontwikkeling van Provimi, zowel van het bedrijf als van de mensen die er werken. Die krijgen door de overname nieuwe carrièremogelijkheden”, besluit Ter Braak.

Look vermindert methaanproductie Koeien die look krijgen gevoerd, stoten aanzienlijk minder methaan uit. Dat blijkt uit onderzoek van de Universiteit van Aberystwythin Wales. Allicine, een organische zwavelverbinding die gewonnen wordt uit look, doodt de bacteriën die methaan produceren in het spijsverteringssysteem van de koe. Hierdoor vermindert de methaanproductie met 40 procent, zonder invloed te hebben op de spijsvertering van het dier, blijkt uit het onderzoek. Volgens de onderzoekers kan een commerciële variant van allicine al binnen enkele jaren op de markt zijn. Het product beïnvloedt echter de smaak van de melk- en vleesproducten. De onderzoekers zoeken daarom naar andere lookproducten die hetzelfde effect bewerkstelligen.

04-05_Actueel_04-05 24-08-11 17:21 Pagina 5

Dioxine direct melden Diervoederproducenten in Duitsland moeten detectie van dioxine meteen melden, ook wanneer de verontreiniging binnen de norm blijft. Het ministerie van Consumentenbescherming verzamelt de meldingen in een databank en evalueert de data iedere drie maanden. Hierdoor kunnen problemen eerder worden gesignaleerd en sneller maatregelen worden

genomen, stelt het ministerie. De straffen voor het opzettelijk op de markt brengen van verontreinigde producten worden verhoogd tot maximaal twee jaar gevangenisstraf en een geldboete tot 100.000 euro. Directe aanleiding voor de maatregelen is de dioxine-affaire begin dit jaar. Toen werd dioxine ontdekt in Duitse eieren en varkensvlees.

ueel Choline voorkomt transitieproblemen De hoeveelheid vet in de lever na het afkalven neemt af als melkkoeien rond het afkalven worden bijgevoerd met pensbestendige choline. Dit blijkt uit onderzoek van Wageningen UR Livestock Research. Melkkoeien die werden bijgevoerd met het supplement, hadden en hogere drogestofopname en melkeiwitproductie aan het begin van de lactatie dan koeien die niet werden bijgevoerd. Gedurende de studie werden de verschillen in melkeiwitproductie kleiner ten opzichte van de controlegroep. Choline had geen effect op de hoeveel-

heid melk, vet of lactose. In eerste instantie leek het vetgehalte te dalen, maar ook dat verschil werd steeds kleiner. Het supplement had geen effect op de energiebalans, het lichaamsgewicht, de conditie of bloedparameters. De koeien kregen choline toegediend vanaf drie weken voor afkalven tot zes weken erna. Beide groepen kregen hetzelfde basisdieet: kuilgras, snijmais, stro, sojameel en krachtvoer. De controlegroep kreeg in plaats van choline een mix bestaande uit sojameel en palmolie met een vergelijkbare hoeveelheid energie.

Benzoëzuur geen negatief effect Zwitsers-Frans onderzoek heeft aangetoond dat de aanwezigheid van benzoëzuur in varkensvoer geen negatieve effecten heeft op de botten van groeiende biggen. Benzoëzuur, een additief dat ammoniak in de mest vermindert, wordt vaak toegevoegd om milieuvervuiling te minimaliseren. Voeders waarin het zuur zit, bevatten tevens weinig fos-

for- en eiwitconcentraat. Uit het onderzoek bleek dat het zuur het botmetabolisme beïnvloedt bij biggen in de groeifase van 13 tot 40 kilogram. In de groeiperiode van 40 tot 60 kilogram blijken de negatieve effecten te verdwijnen. Het zuur heeft dan geen negatief effect meer op de botsterkte of de hoeveelheid mineralen die in het bot aanwezig is.

Samenwerking Muskate en Aveve Het Duitse diervoederbedrijf Muskator en de Belgische Aveve Group starten een strategische samenwerking. Diervoederproducent Aveve gaat onafhankelijk van Muskator in de regio Mannheim de merken Muskator (land-

bouwhuisdieren) en Ovator (huisdieren en hobbyvee) verhandelen. Muskator produceerde tot dusver in Düsseldorf, Mannheim, Riesa, Bamberg en Deggendorf. De productievestiging in Mannheim wordt nu gerund door Aveve.

4

5

Mens en dier Q-koorts, MRSA en ESBL zijn kreten en afkortingen die met regelmaat in de media verschijnen. Belangrijke overeenkomst: een verbinding tussen gezondheid en voedselproductie. Gezondheid is een groot goed, dat ieder individu koestert. De overheid schept randvoorwaarden (goede leefomgeving, gezond voedsel) en zorgt ervoor dat als we toch ziek worden, we kunnen beschikken over een systeem dat erop gericht is dat we snel beter worden. Dat wordt echter een steeds grotere uitdaging. Vroeger had men geen medicijnen. Velen overleden aan ziekten, die tegenwoordig al lang niet meer dodelijk (hoeven te) zijn, zeker niet in westerse landen. De ontdekking van penicilline was een ware doorbraak, redde ontelbare levens en schroefde de levensverwachting in ‘no time’ omhoog. Dergelijke grote stappen in de medische wetenschap waren er sindsdien mondjesmaat, meestal ontwikkeld op basis van een nieuwe levensbedreigende ziekte, zoals HIV. De medische wetenschap wordt steeds vaker geconfronteerd met de beperkingen van middelen. Het vinden van die ene nieuwe werkzame stof, vergt jaren van onderzoek en veel, heel veel financiële middelen, zonder daarbij de garantie te hebben dat het middel ook wordt gevonden of werkt tegen juist die pathogenen waarvoor het was bedoeld. Dit gegeven is mede aanleiding voor het bewuster omgaan en inzetten van de al beschikbare middelen, zoals antibiotica. Structureel preventief gebruik kan leiden tot resistentie of immuniteit, waardoor bij acuut gevaar geen oplossing meer voorhanden is. Dit geldt zowel voor mensen als voor dieren. In veel gevallen verschilt de gezondheidsstrategie voor mens en dier niet zoveel van elkaar en dus ook de werkzame stoffen niet. Een kritische houding bij het voorschrijven en gebruik van medicijnen − vooral preventief − is nodig, juist in de dierhouderij. Daarin hebben alle partijen in de dierlijke productieketen hun eigen verantwoordelijkheid. Dit om te voorkomen dat slechts een beperkt aantal medicijnen werkzaam is als de veehouder zelf ziek wordt, maar ook om risico’s voor de samenleving uit te sluiten. Want wat de Partij voor de Dieren en andere dierengroeperingen ook beweren, een mens gaat nog altijd boven een dier. Jacqueline Wijbenga

D e M o l e n a a r n r. 1 2 2 s e p t e m b e r 2 0 1 1

VevoStart advert 94x265_Layout 1 09.08.11 16:01 Seite 1

Ve rtijsplaat hage lsl a

d

g

ma

r

er ed

M

s rij voo at

art

de nd s op en mid deri n e g l gs jz oe tri vo ijsplaat vee n e d i n e n v m a tr ma e vo o t r a vo ie l inf p

vo

St

m , e n .co beeld ell g e jzen s n r g S rin pri o n e e eri of vo- en v g e p l er e g je in ve e h w. en en, stri sc w k l u te w

meshoude r

uder veevoed ho er es

ev ve

m

o ed e r

t aa pl ijs

m at r

pa pie ing werk rver

ed e

r

js

ri at v ee voeder onderm

vo matrij laat vee sp

ery M chin 0 ne 13 ne C O Ma . ur at eur 62 G S ood ra De nd D 2 t s N s AG erla HJ bus R I ial F ion G E pec at 751 ost 750 ed N P St Molinaar_Layout AcidBufAd 1 S 130x 94 De 5 5 JE

relatie: formaat: blad:

m m .co s.co 0 1 gs 37 07 rin ring e 0 2 e 31 32 jeg .jeg 3 3 @ 49 049 info ww 0 w > > > > F 12/07/2011 Page 1 E 10:28 T I

Jegerings.com 94(b)x 130(h) mm De Molenaar

kleur:

full colour

datum:

juni 2011

Stabilisatie van de pens met natuurlijk beschikbare mineralen Optimaliseert de penswerking Verhoogt de melkproductie en melkkwaliteit Ondersteunt de gezondheid

Voor verdere informatie Tel.: +31 (0) 23 – 531 38 98 • E: [email protected] W: www.jadis-additiva.com

VevoStart geeft Uw biggen een gezonde start! VevoStart is een nieuw nutritioneel concept van DSM dat uw biggen na het spenen een Gezonde Groei garandeert. In samenspraak met het mengvoerbedrijf ontwikkelt DSM een aangepast concentraat dat een oplossing biedt voor de problemen die gepaard gaan met het spenen van jonge biggen. Hierbij staat darmgezondheid centraal.

VevoStart • Een specifieke combinatie van een probioticum en het zoötechnisch additief benzoëzuur staat garant voor een stabiele en een gezonde darmflora tijdens de kritische speenfase. • Het optimale zuurbindend vermogen (buffercapaciteit) van het speenvoer garandeert een hoge nutriëntverteerbaarheid en verhoogt de veiligheid van het voer rond spenen. • Focus op voeropname: het gebruik van erg smakelijke ingrediënten, aangevuld met een “appetizer” voorkomt de gevreesde speendip. • De combinatie van een evenwichtig aminozuurprofiel met de hoge nutriëntverteerbaarheid verzekert een hoge daggroei na spenen. • De ontwikkeling van het VevoStart concentraat gebeurt klantspecifiek en wordt aangepast aan de beschikbare ingrediënten in het mengvoerbedrijf. DSM Nutritional Products NV Dorpsstraat 4 B-9800 Deinze (België). www.dsmnutritionalproducts.com HEALTH • NUTRITION • MATERIALS

07-08-10-11_Buhler_07-08-10-11 23-08-11 19:26 Pagina 7

‘Uitgaan van het dier’ Machinebouwer Bühler wil industrie in beweging brengen Techniek

[Jacqueline Wijbenga]

Het Zwitserse bedrijf Bühler maakt complete productielijnen voor de voedingsmiddelen- en diervoederindustrie. De afgelopen jaren heeft het bedrijf onder leiding van directeur Luis Hernandez een nieuwe weg ingeslagen. “Bij de ontwikkeling van nieuwe machines en technologie gaan we uit van het dier en

directeur diervoeder en biomassa. “Daarin willen we verandering brengen. Steeds vaker komen we bij het uitbrengen van offertes in het buitenland in aanraking met Nederlandse diervoederbedrijven. Zij slaan hun vleugels uit en bouwen nieuwe fabrieken in alle delen van de wereld. Daarmee is Nederland een belangrijke uitvalsbasis voor ons als machinebouwer”, aldus Hernandez.

dan terug de keten in.” Bühler is geen onbekende naam in de diervoeder- en voedingsmiddelenindustrie. Het Zwitserse bedrijf levert machines en complete productielijnen in alle

delen van de wereld. In de diervoederindustrie in met name Nederland heeft het bedrijf de afgelopen jaren terrein verloren, constateert Luis Hernandez,

Uitdaging Vanuit het gegeven ‘onbekend maakt onbemind’ stelt de directeur tot zijn teleurstelling vast dat er momenteel slechts één Nederlandse diervoederfabrikant is met een Bühler-machine in de >>>

Stefan Vontobel en Luis Hernandez (rechts) stellen het dier centraal.

6

7


07-08-10-11_Buhler_07-08-10-11 23-08-11 19:26 Pagina 8

>> ‘Uitgaan van het dier’ nog is de prijsontwikkeling niet hoopgevend.” Toch investeert Bühler in de Nederlandse markt. In Uzwil, waar het hoofdkantoor is gevestigd, is Viktor Borner verantwoordelijk voor de contacten met (potentiële) Nederlandse diervoederklanten. “Bovendien zijn we bezig om een Nederlandse vertegenwoordiger aan te nemen en hebben we net een nutritionist in dienst genomen, afkomstig van Schothorst Feed Research. Ook die heeft dus kennis van de Nederlandse markt.”

In de grote assemblagehal worden de verschillende machines samengesteld.

productielijn. “Daarmee zijn we ten opzichte van onze concurrenten ook in het buitenland in het nadeel. Veel opdrachtgevers hebben ervaring met Nederlandse machinebouwers, maar niet met ons materiaal. We hopen daar de komende jaren verandering in te kunnen aanbrengen.” Hernandez is zich ervan bewust dat deze uitdaging niet eenvoudig zal zijn. “Gevestigde posities zijn niet makkelijk te veranderen. Bovendien zijn de afgelopen jaren niet gunstig geweest voor grote investeringen in de diervoederindustrie en ook nu

Dier Een nutritionist in dienst van een machinebouwer ligt niet voor de hand, maar past volgens Hernandez bij de veranderde benadering van de markt waarvoor het bedrijf heeft gekozen. “De wereld verandert en dat heeft grote gevolgen voor de diervoederindustrie. Immers, de vraag naar voedsel groeit, dat vereist een efficiëntere productie. Daarnaast eisen consumenten een reductie van de milieubelasting en bovendien willen ze een hoge mate van voedselveiligheid.

Op al die ontwikkelingen moet de industrie, en dus ook wij als machinebouwer, inspelen.” Bühler constateert dat de verschillende klanten uiteenlopende behoeften hebben. Zo opereert de een globaal, de ander juist zeer lokaal, is sprake van coöperatief of particulier, geïntegreerd of niet en is de weten regelgeving in de landen zeer divers. “Als het gaat om de benodigde hardware, de machines, en het proces dat nodig is om te voldoen aan de wensen van de klant, dan hebben we daarvoor alle kennis in huis. Nutritionele kennis daarentegen, daarvan hadden we tot voor kort geen kaas gegeten.” En juist met die nutritionele kennis kan Bühler voor de toekomstige klant het verschil maken, meent Hernandez. “We moeten onze aandacht verschuiven naar het dier. Dat moet het uitgangspunt zijn en van daaruit moeten we terug de keten in voor de dingen die het dier nodig heeft om optimaal te presteren. Die procesoptimalisatie moet ervoor zorgen dat de diervoederproducent beter voer maakt, wat >>>

Scholing technisch personeel Innoveren vraagt niet alleen een financiële investering, ook scholing is een belangrijke vereiste. “Zonder gekwalificeerd personeel geen ontwikkeling”, aldus Luis Hernandez, directeur diervoeder en biomassa bij machinebouwer Bühler. Het vinden van personeel met de juiste scholing en achtergrond is ook in Zwitserland geen sinecure. “Hier in Uzwil zijn we de grootste werkgever en is bekend wat we doen. Toch is het ook voor ons niet eenvoudig om voldoende technisch en hooggeschoold personeel te krijgen.” Mede daarom heeft Bühler een technische school binnen de eigen bedrijfsmuren. Studenten doen hier een werkleertraject en hebben daarna een baangarantie. Alle verschillende technische disciplines komen er aan bod, variërend van elektrotechnicus en automatiseringsdeskundige tot mecanicien. Alle machineonderdelen, inclusief besturingskasten, worden in eigen huis vervaardigd.

8

9


Advertenties worden gelezen.

Ziet u wel? Gem iddelde technische resultaten Controle

115 110

Brocacel®

* +11,3%

105

+6,2%

% 100 * -5,1%

95 90 85

Gemiddelde groei(g/dag)

Voeropname (g/dag)

Hét werving- en selectiebureau voor de agribusiness en foodindustrie. Werkzaam in Nederland, Duitsland, Hongarije, Polen, Israël, India, Singapore en de VS.

Rondom het spenen zijn biggen kwetsbaar voor allerlei aandoeningen door de overgang van melk op vast voedsel en het stoppen van maternale immuniteitsoverdracht via de melk. Het stimuleren van de voeropname en de immuniteit zijn dan ook de belangrijkste aspecten voor het bereiken van een optimale productie bij deze jonge biggen. Brocacel® is een voedermiddel dat de voeropname stimuleert en een positieve invloed heeft op de gezondheidstatus van het dier.

Voederconversie * P <0 , 0 5

®

Brocacel

Geconcentreerde gistcultuur

E.F.S.-HOLLAND B.V. Textielweg 14, 4104 AM Culemborg NEDERLAND Tel: +31 (0)345-535498 · Fax: +31 (0)345-516380 E-mail: [email protected] · www.efs-holland.nl

Het gespecialiseerde laboratorium voor analytisch onderzoek en adviezen. MasterLab B.V. • Nijverheidsweg 2 • 3881 LA Putten • Tel.: 0341-371670 • Fax: 0341-371610 Veerstraat 38 • 5831 JN Boxmeer • E-mail: [email protected] • Website: www.masterlab.nl

07-08-10-11_Buhler_07-08-10-11 23-08-11 19:26 Pagina 10

>> ‘Uitgaan van het dier’

zowel voor de boer als voor de voerleverancier winst oplevert.”

Voor elk marktsegment beschikt Bühler over een productietesthal waarin de machines tot detail worden getoetst aan de praktijk. Klanten kunnen de ruimtes ook huren om nieuwe recepturen te vervaardigen.

Ontwikkeling Stefan Vontobel, verantwoordelijk voor ontwikkeling bij de afdeling diervoeder en biomassa, illustreert de intentie aan de hand van een voorbeeld uit de Verenigde Staten. “Daar hebben we samen met de Universiteit van Kansas onderzoek gedaan naar de verbetering van het voer van vleeskoeien.” Het traditionele voer op basis van gestoomde maisvlokken en alfalfa werd vergeleken met een geperst voer op basis van alternatieve ingrediënten, sorghum en stro. Speciaal voor het maken van dit nieuwe voer bouwde Bühler een proeffabriek. Het onderzoek wees uit dat de dieren het minstens net zo goed deden op dit nieuwe voertype, Bovit, als op het traditionele voer. “Wat in Amerika echter vooral telt als het gaat om rundvlees, is de marmering, de verdeling van het vet in het vlees. In het slachthuis bleek dat de dieren die het nieuwe voer hadden gekregen, prachtig mager vlees opleverden. Maar dat is niet het type vlees waar de Amerikanen warm voor lopen. Die willen een goede verdeling van vet in het vlees en dus is het door ons ontwikkelde voer geen alternatief voor de Amerikaanse rundveehouder”, concludeert Vontobel. De bevindingen passen echter wel goed bij het veranderende Europese consumptiepatroon: minder vet. “We zoeken nu naar mogelijkheden deze resultaten te

vertalen naar de Europese situatie. Dat zal niet één op één kunnen, want Europese koeien krijgen een heel andere dieet voorgeschoteld dan Amerikaans vleesvee.” Hernandez vult aan: “Dit experiment illustreert echter wel onze nieuwe werkwijze. We investeren een groot deel van ons onderzoeksbudget in het ontwikkelen van kennis op het gebied van diervoeding en proberen dat te vertalen naar het voerproductieproces. ‘Denk dier’, is ons devies bij het onderzoek, maar we weten nog niet goed welke taal het dier spreekt. Daarvoor is nog meer onderzoek nodig, vandaar ook de aanstelling van een nutritionist.” Beweging Hernandez is gepassioneerd en heeft een duidelijk doel voor ogen. “Ik wil de industrie in beweging krijgen.” Hij realiseert zich dat dit geen eenvoudige opgave is. “Maar zonder risico geen nieuwe ontwikkelingen.” Dat geldt volgens Hernandez ook voor de industrie zelf. Individuele diervoederbedrijven met ideeën moeten hun nek durven uitsteken om een beweging op gang te brengen. “Maar in tijden dat de financiële middelen niet beschikbaar zijn, is dat zeker niet eenvoudig.” Bühler staat open voor meedenken met klanten om oplossingen te vinden voor complexe vraagstukken. “Vaak ontdek je dan ook dat het belang verder gaat dan dat van die ene schakel in de keten”, vertelt

Opleidingsinstituut

Het Swiss Institute of Feed Technology is gevestigd op het terrein van machinefabrikant Bühler.

Op het terrein van Bühler bevindt zich het Swiss Institute of Feed Technology (SFT). Dit opleidingsinstituut biedt alle faciliteiten voor een diervoedingstechnische opleiding. Jaarlijks worden verschillende korte en lange cursussen gegeven aan belangstellenden uit alle delen van de wereld. “De cursus staat open voor iedereen die wil leren hoe je voer moet maken. Mensen kunnen hier leren hoe een machine werkt, hoe je regulier onderhoud pleegt en onderdelen vervangt.” Alle machines die in een gewone diervoederfabriek aanwezig zijn, zijn beschikbaar en in werking. “Er zijn weinig plaatsen waar mensen kunnen werken met de professionele machines, vaak beperkt het zich tot proeffabrieken. Dat is jammer, want in de praktijk is het toch anders. Als Bühler zouden we graag zien dat er meer gebruik wordt gemaakt van dit soort scholingsmogelijkheden, niet alleen door technici, ook voor nutritionisten is het belangrijk te weten wat een machine doet met de zorgvuldig uitgewerkte formulering.”

07-08-10-11_Buhler_07-08-10-11 23-08-11 19:26 Pagina 11

Vontobel. Zo legde een pluimveeslachthuis de vraag voor of het mogelijk was de mestvervuiling te verminderen. “Die vraag hebben we benaderd vanuit darmgezondheid. Door betere voeders te verstrekken van kuiken tot slacht, vermindert het mestprobleem in het slachthuis.” Dergelijke voeders zijn in het algemeen wel duurder dan de traditionele voeders. “Voor dit soort ontwikkelingen moeten we op zoek naar nieuwe verdienmodellen”, vindt Hernandez. “In het geval van minder mest in het slachthuis, zou je kunnen denken aan een prestatiebeloning: betere uitbetaling voor de kippen met minder mestproblemen. Dit moet de extra investering van boer en voerproducent terugverdienen, zodat die voerproducent zijn, door het onderliggende onderzoek, duurdere machine kan betalen.” Niche Bij de ontwikkeling van nieuwe ideeën en technologie is de aanschafprijs vaak een grote drempel. “Bedrijven vergeten vaak te kijken naar de langere termijn. Het is veel belangrijker te weten hoe snel een investering zichzelf terugverdiend en wat die daarna oplevert.” Een mooi voorbeeld daarvan is volgens Hernandez een klein Zwitsers bedrijf dat investeerde in een nieuw type biggenvoer. “Jonge biggen krijgen veelal meel, omdat ze kruimels of pellets niet goed kunnen vastpakken. Meel heeft echter als nadeel dat de loopeigenschappen ervan niet ideaal zijn en vooral ook dat meel in een fabriek veel stof met zich meebrengt.” De fabrikant zocht naar een alternatief voor meel om zo een hoger hygiëneniveau in de fabriek te bereiken. Samen met Bühler werd een meel ontwikkeld dat agglomereert en zowel droog als nat aan de biggen kan worden gevoerd. Dit geagglomereerde meel is makkelijk opneembaar, maar geeft geen stofproblemen in fabriek of varkensstal. Om het product te kunnen maken, is een thermische behandeling (hygieniser) nodig. Lucht Het agglomereren wordt gedaan met geconditioneerde lucht. Deze lucht

zorgt voor koeling, droging en transport. “Het systeem reinigt zichzelf.” Grootste uitdaging bij de ontwikkeling van dit systeem waren volgens Vontobel niet de machines, maar het controleren van de inkomende lucht. “Die verandert van samenstelling met de seizoenen en het weer, maar die variatie mag het eindproduct niet beïnvloeden. We moesten lang zoeken naar de juiste parameters en instellingen voor bijvoorbeeld temperatuur en vochtigheid. Al met al heeft het automatiseren van dit proces anderhalf jaar geduurd.” Hoewel een forse investering voor de diervoederproducent, zijn de uiteindelijke productiekosten van dit type voer lager dan die van het traditionele voer. “De terugverdientijd van het systeem is daardoor kort. Voor deze specifieke nichemarkt is de investering de fabrikant meer dan waard geweest. De praktijk wijst uit dat dit type voer ook aan de dierzijde winst oplevert. Dat betekent dat zowel het dier, de boer als de fabrikant er beter van worden.” Oplossingen De ontwikkeling van deze nieuwe productielijn voor de producent van biggenvoeders, is illustratief voor hoe Hernandez wil opereren in de diervoe-

Ontwikkelingen Op het fabrieksterrein van Bühler zijn alle processen en procesonderdelen in grote experimenteerhallen beschikbaar. “Alleen zo weten we of we de gewenste verbeteringen realiseren, kunnen we processen optimaliseren”, aldus onderzoeksdirecteur Stefan Vontobel, verantwoordelijk voor voer en biomassa. Hij verwacht de komende jaren veel nieuwe ontwikkelingen te kunnen presenteren, mede dankzij de beschikbare onderzoeksfaciliteiten. “Onze aandacht gaat momenteel uit naar energie, hygiëne, eenvoud en onderhoudsvriendelijkheid. Op die terreinen denken we de komende tijd belangrijke stappen te kunnen zetten”, verzekert Vontobel.

dermarkt, wereldwijd maar in het bijzonder in Nederland. “We willen verder kijken dan de machines. Het dier staat centraal, dat is ons uitgangspunt. Bovendien zoeken we de uitdaging in het vinden van de oplossingen achter de oplossingen. Weten waarom iets werkt, de mechanismes kennen, helpt ons verder en daarmee kunnen we onze klanten beter bedienen. We blijven zoeken naar verdere verbetering van de industrie en naar manieren waarop wij daaraan een steentje kunnen bijdragen”, besluit Hernandez.

-

Viktor Borner is bij Bühler verantwoordelijk voor de contacten met de potentiële klanten in Nederland.

10

11


12_Vitamex advertorial_12 24-08-11 09:22 Pagina 12

ADVERTORIAL

®

Aromabiotic

Middellange Keten Vetzuren Sinds het begin van de zoektocht naar alternatieven voor antimicrobiële groeibevorderaars, ondertussen bijna 10 jaar geleden, was Vitamex de voorloper in het gebruik van middellange ketenvetzuren. Een interview met Vitamex’ experten: Eerst en vooral, wat zijn dat eigenlijk, MKVZ? Geert Bruggeman: “Middellange Keten Vetzuren zijn verzadigde vetzuren met een ketenlengte van ofwel 6 (capronzuur), 8 (caprylzuur), 10 (caprine zuur) or 12 (laurinezuur) koolstofatomen die in de natuur voorkomen.” Waar komt de naam Aromabiotic eigenlijk vandaan? Katrien Deschepper: “Aromabiotic werd ontwikkeld tijdens de zoektocht naar alternatieven voor antimicrobiële (antibiotische) groeibevorderaars. Naar analogie met antibiotica, eindigde het nieuwe product op –biotic. De toevoeging van een aroma aan het product voor een verhoging van de voederopname leidde uiteindelijk tot Aromabiotic als naam.” Wat lag aan de basis van de ‘uitvinding’ van Aromabiotic? Geert Bruggeman: “Vitamex is actief in nationale, bilaterale en internationale onderzoeksprojecten. Ons aandeel O&O in deze projecten leidde tot de ontwikkeling van enkele ‘leading compounds’ als mogelijke alternatieven. Door bijkomend intern onderzoek ontstond Aromabiotic.”

“Aromabiotic is zowel actief op het niveau van de microflora als van de gastheer (dier).” Hoe werkt Aromabiotic? Geert Bruggeman: “Door onze passie voor Aromabiotic hebben we veel geïnvesteerd in het ontrafelen van het werkingsmechanisme. Aromabiotic is zowel actief op het niveau van de microflora als van de gastheer (dier). Aromabiotic werkt niet enkel antimicrobieel, maar vermindert ook de virulentie van pathogenen. Op het niveau van de gastheer zorgt het voor een betere morfologie van de darm en, zoals recent onderzoek aantoonde, voor een betere immuniteitsstatus van de dieren.” Vitamex ontwikkelde meerdere Aromabiotic-producten. Zijn deze allemaal hetzelfde? Katrien Deschepper: “Een grondig productontwikkelings-

Ir. Katrien Deschepper, Algemeen Directeur O&O Nutrition Sciences-Vitamex

Dr. ir. Geert Bruggeman, Fundamenteel Onderzoek Nutrition Sciences-Vitamex

proces, gebaseerd op zowel in vitro als in vivo proeven in combinatie met literatuuronderzoek resulteerde in drie verschillende formules. Aromabiotic werd in eerste instantie ontwikkeld voor varkens. Niet alleen een vlottere speenperiode maar ook verbeterde zoötechnische prestaties (groei, VC) werden aangetoond. Mijn achtergrond in pluimveeonderzoek zette ons aan om een aangepaste formule voor pluimvee, Aromabiotic Poultry, te ontwikkelen. Ook hier verbeterden de zoötechnische prestaties aanzienlijk en traden minder problemen op met strooiselkwaliteit. Recent leidde de ontdekking van nieuwe ‘mode of actions’ tot Aromabiotic Cattle voor herkauwers, met succes ingezet in de Nederlandse markt.”

“Aromabiotic staat voor zuivere, stabiele en duidelijk gedefinieerde geconcentreerde mengsels van geactiveerde MKVZ” ‘Get more than expected’, in welke zin? Katrien Deschepper: “Niet alleen zullen de zoötechnische prestaties opmerkelijk verbeteren, onze producten worden ook continu verder geoptimaliseerd. Zo werd Aromabiotic Poultry geïntegreerd in een breder concept, Shellbiotic, met een verbetering van legpersistentie en eikwaliteit als resultaat. Integratie van Aromabiotic Cattle in het product Rumabiotic, zorgt voor een duurzame gezonde melkproductie. Wat maakt Aromabiotic anders dan andere bronnen van MKVZ? Geert Bruggeman: “Met Aromabiotic biedt Vitamex zuivere, stabiele en duidelijk gedefinieerde geconcentreerde mengsels van geactiveerde MKVZ. Zuiver door het (fysische) productieproces dat geen contaminanten achter laat in de MKVZ. Stabiel omdat de molecules van nature uit chemisch zeer stabiel zijn. Duidelijk gedefinieerd: zoals Katrien eerder al zei heeft elke diersoort een eigen geoptimaliseerde samenstelling. Geactiveerd, aangezien Aromabiotic de MKVZ in hun actieve (zure) vorm bevat, geschikt om direct in actie te treden. En ten slotte zijn we trots dat we erin geslaagd zijn onze innovatie te patenteren.”

T +32 9 280 29 00 • E [email protected] • www.vitamex.com

Aromabiotic

®

Geconcentreerde & Geactiveerde Middellange Keten Vetzuren

Get more than expected ... � � �

Betere technische performantie

�

Een efficiënt en veilig natuurlijk ingrediënt

Lagere voerconversie Optimale & specifieke formules voor varkens, pluimvee & rundvee

Neem vrijblijvend contact op met onze experts Katrien en Geert via [email protected] en ontvang een leuke attentie! www.vitamex.com/aromabiotic

A A contains

MCFA MCFA

contains

$'9[$520$%,27,&GHPROHQDDULQGG

14-15-16_Guk_14-15-16 23-08-11 19:27 Pagina 14

Methaanemissies r Diervoeding

[Jef Verhaeren]

Onlangs nam het Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek (Ilvo) zes gasuitwisselingskamers in gebruik om methaanemissies te kunnen meten. Het onderzoek naar methaanreductie richt zich voornamelijk op nutritionele strategieën, daarmee zijn de grootste resultaten te behalen.

De veeteelt in Vlaanderen is verantwoordelijk voor 11 procent van de broeikasuitstoot en dat vraagt om maatregelen. Het Instituut voor Landbouwen Visserijonderzoek (Ilvo) is al een tijd bezig met de problematiek en installeerde onlangs zes gasuitwisselingskamers (GUK’s) als krachtige meetinstrumenten om de methaangasuitstoot van koeien te meten. Net zoals elders in de wereld, probeert het Ilvo in de eerste plaats de methaanemissie via aangepaste voederrantsoenen of additieven te reduceren en daarbij negatieve effecten op de hoeveelheid of smaak van het vlees te vermijden. Zo zouden extracten uit bepaalde planten de geproduceerde hoeveelheid methaan kunnen verminderen. Observaties in een laboratorium (in

vitro) kunnen soms echter verschillen van metingen met levende dieren (in vivo). Ilvo wil een belangrijke rol spelen bij het in vivo-onderzoek. Koe als auto Het aandeel van de landbouwsector op de totale broeikasgasemissie in Vlaanderen bedroeg 11,4 procent in 2009 (zie figuur 1). Opgesplitst bestaan de broeikasgassen in de landbouw (omgerekend naar CO2) voor 39 procent uit methaan, voor 36 procent uit koolstofdioxide en voor 25 procent uit lachgas. Door dat grote aandeel methaan is de landbouw in Vlaanderen verantwoordelijk voor 77 procent van de totale Vlaamse methaanemissie. Binnen de landbouwsector is de veeteelt verantwoordelijk voor 30 procent van alle

Figuur 1. Aandeel van verschillende sectoren op broeikasgasemissie in Vlaanderen (2009).

CO2-emissies, voor 81 procent van de lachgasemissies en 100 procent van de methaanemissies. Het methaan is in grote lijnen afkomstig van enerzijds verteringsprocessen bij herkauwers (56 procent) en anderzijds van mestopslag (44 procent). Hoogproductief melkvee is de belangrijkste methaanproducent bij de herkauwers; een melkkoe produceert gemiddeld 410 gram methaan per dag. Omgerekend naar CO2 komt dat neer op de uitstoot van een gemiddelde auto die 19.000 kilometer per jaar aflegt. Zoogkoeien komen op de tweede plaats, met een methaanproductie die op 55 procent van die van een melkkoe ligt. Oorzaak Methaan wordt geproduceerd tijdens de microbiële fermentatie van voedercomponenten – met name koolhydraten – in de pens (anaërobe methanogenese). Door de afbraak van de verschillende bestanddelen van het rantsoen, ontstaan er enerzijds nutriënten voor het dier, anderzijds restproducten zoals H2 en CO2. Methaanproducerende organismen in de pens zetten deze om naar CH4 (methaan). Ongeveer 90 procent van de totale methaanproductie van een koe wordt geproduceerd in de pens en verlaat het lichaam via de lucht, die hoofdzakelijk bij het eten en herkauwen vrijkomt. De overige 10 procent wordt geproduceerd door fermentatie in de dikke darm. Het overgrote deel daarvan wordt opgenomen in het bloed en later via de longen uitgestoten; 95 tot 99 procent van het methaan wordt dus uitgescheiden via mond en neus. Opwarming Tegenwoordig richt het methaanonderzoek zich hoofdzakelijk op de reductie van de invloed op de opwarming van de

14-15-16_Guk_14-15-16 23-08-11 19:27 Pagina 15

s reduceren hoofdzaak Ilvo neemt gasuitwisselingskamers in gebruik

aarde. De absolute bijdrage van methaan aan het broeikaseffect is veel kleiner dan die van CO2, maar toch loont de vermindering van de methaanuitstoot. Deze reductie leidt tot een veel sterkere en snellere daling van het broeikaseffect. Methaan ‘overleeft’ slechts twaalf jaar in de atmosfeer, terwijl CO2 langer dan 100 jaar in de atmosfeer aanwezig blijft. Bovendien is methaan een sterker broeikasgas dan CO2. Het Global Warming Potential van methaan over een periode van 100 jaar is hierdoor 25 keer groter dan van CO2 en over een periode van 20 jaar zelfs 72 keer groter. Inspanningen om de methaanuitstoot te verminderen,

resulteren daardoor veel sneller in een vermindering van het broeikaseffect dan een aanpak van de CO2‐emissies. P ro d u c t i v i t e i t Tussen 1990 en 2008 is de methaanemissie van de Vlaamse landbouw gedaald met 13 procent. Dit is grotendeels te danken aan de daling van het aantal dieren en de stijging van de productie per dier, met behoud van de totale productie. De mogelijkheden om op basis van een toegenomen productiviteit de methaanuitstoot verder te reduceren, lijken beperkt. Een aantal duurzaamheidslimieten op het vlak van bijvoorbeeld diergezondheid en vrucht-

baarheid lijken zo goed als bereikt. Daarom focust het onderzoek naar het reduceren van methaanuitstoot zich nu op nutritionele strategieën. Een groot deel van de methaanuitstoot wordt bepaald door het rantsoen. Om na te gaan of de huidige tabellarische waarden juist zijn en om het effect van bepaalde voederadditieven op de methaanuitstoot vast te stellen, is in vivo-onderzoek noodzakelijk. GUK’s Gasuitwisselingskamers zijn kamers om te bepalen hoeveel gassen een dier uitstoot, in dit geval methaan, koolstofdioxide, lachgas en ammoniak. Daartoe

Een melkkoe produceert, omgerekend naar CO 2 , evenveel methaan als een auto die 19.000 kilometer per jaar aflegt.

14

15


>>>

14-15-16_Guk_14-15-16 23-08-11 19:27 Pagina 16

>> Methaanemissies reduceren hoofdzaak

Elk van de zes GUK-kamers kan een grote herkauwer huisvesten.

moet het dier een aantal dagen in een GUK verblijven. Een GUK bestaat uit drie delen: de kamer, ventilatie en meetapparatuur. Elk van de zes kamers kan een grote herkauwer huisvesten, maar ook worden aangepast voor kleinere herkauwers en éénmagigen, zoals varkens. In de kamer wordt een kleine onderdruk gecreëerd, waardoor alle lucht langs dezelfde weg wordt afgevoerd.

Op die plaats worden het luchtdebiet en de concentraties van de gassen in de uitgaande lucht bepaald. Aan de hand van deze parameters en de concentratie in de inkomende lucht kunnen de gasemissies door de koe worden bepaald. De concentraties kunnen om de acht minuten worden gemeten met een infrarood-laser OF-CEAS-spectrometer in de uitlaatkanalen van elke kamer. Variaties in de loop van de dag worden opge-

merkt. De gasconcentraties kunnen bovendien online worden geraadpleegd en opgeslagen. Bepalen Het Ilvo maakt gebruik van de GUK’s, omdat het instituut de emissies van individuele koeien wil bepalen. In Vlaanderen is Ilvo het enige instituut dat een installatie heeft voor in vivobepalingen van de methaanuitstoot van grote runderen. Volgens de wetenschappers bij Ilvo is het een uniek systeem: “Niet alleen dankzij de combinatie van kamers, ventilatie en meetapparatuur, maar ook dankzij de innovatieve aspecten van elk van deze afzonderlijke onderdelen. Bovendien is het diervriendelijk.” In Europa is er een beperkt aantal instituten met een vergelijkbare GUK-installatie voor grootvee. Onder andere in Nederland, Duitsland, Denemarken en Oostenrijk zijn dergelijke kamers aanwezig. O n d e r z o e k s p ro j e c t e n De GUK’s zullen worden gebruikt in tal van onderzoeksprojecten, zoals een Europees project waarin enkele Europese KMO’s (MKB’s) een budget hebben om onderzoek te laten doen bij vijf Europese onderzoeksinstellingen. De onderzoeken staan in het teken van de ontwikkeling van nutritionele additieven die de methaanproductie van herkauwers remmen, de relatie tussen methaanuitstoot en de samenstelling van het melkvet, en tal van andere projecten.

-

Om de gasuitstoot te bepalen, moet het dier een aantal dagen in een GUK verblijven.

16

17


17_Denkavit advertorial_17 24-08-11 09:22 Pagina 17

ADVERTORIAL

Speciaal voerconcept tegen E. coli en Streptococcus suis Evenals problemen met E. coli, komen in de Nederlandse varkenssector de afgelopen jaren meer problemen voor die gerelateerd zijn aan Streptococcus suis (S. suis) infecties. Recent is gevonden dat de S. suis bacterie enkele dagen na spenen in de maag en dunne darm al in grote getale kan voorkomen. Tevens is bewezen dat S. suis type 2EF zich door de darmwand kan verplaatsen naar de mesenteriale lymfeknopen en zo de interne organen kan aantasten. Omdat S. suis dus ook via het maagdarmkanaal verder in het dier kan komen, is deze mogelijk aan te pakken met een aangepast voerconcept.

gezondheidsproblemen heeft Denkavit, specialist in jonge diervoeders, een speciaal voedingsprogramma ontwikkeld.

Impact van slechte voeropname rondom spenen In de praktijk verschijnen de aan S. suis gerelateerde problemen vooral in week 2 – 4 na het spenen bij met name de zwaarste biggen die een relatief hoge voeropname hebben. Deze biggen hebben over het algemeen veel zeugenmelk opgenomen, maar weinig bijvoer. Daardoor hebben ze ook de eerste dagen na spenen een te lage voeropname met als gevolg een verkorting van de darmvilli. De daarop volgende dagen moet de darmwand herstellen. Wanneer deze biggen dan veel voer gaan eten, wordt de zuurgraad en de doorlaatbaarheid van de darmwand verhoogd. Hierdoor kunnen pathogene bacteriën, zoals S. suis, en toxinen van E. coli in het bloed en de interne organen komen. Als antwoord op deze

Denkapig Safe-lijn tegen E. coli en Streptoccocus suis. Het programma start met een smakelijke 2 mm melkkorrel, gevoerd vanaf 4 dagen leeftijd tot 2-3 dagen na spenen. Aansluitend, tot ongeveer 2 à 3 weken na spenen, worden de biggen gevoerd met een veilig speenvoer (Safe Start 1 of 2). Deze voeders kenmerken zich door een laag ruw eiwitgehalte, maar met een zeer hoge verteerbaarheid. Het gevolg is dat er weinig onverteerbaar eiwit beschikbaar is voor bacteriële fermentatie. Verder zijn er ingrediënten geselecteerd die het ledigen van de maag vertragen, waardoor er meer tijd is voor eiwitvertering in de maag.

Effect Denkapig Safe-lijn op medicijngebruik 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0

100

30 21 8 dierdagdoseringen periode zonder Safe-lijn

gezondheidskosten (%) periode met Safe-lijn

%URQSUDNWLMNEHGULMI1/]HXJHQ

Een met zorg uitgezochte mix van zuren (Denkacid), gist (Progut) en plantenextracten, helpen de microbiota in de juiste balans te houden en voorkomen dat pathogenen als E. coli aan de darmwand binden en daar toxinen gaan produceren. Recent is gevonden dat een nieuw zurenmengsel Denkacid XL (met daarin eXtra Lipofiele componenten) een remmend effect heeft op de groei van niet alleen E. coli, maar ook Streptoccocus suis. Wanneer de risicovolle periode voor S. suis infecties achter de rug is, kunnen de biggen gevoerd worden met een voer dat qua grondstoffen goed aansluit met het voorgaande voer, alleen nu meer gericht op groei (Opfok S of Opfok P).

Praktijkervaringen met de Denkapig Safe-lijn Op dit ogenblik wordt het ‘safe’ voerconcept op veel bedrijven in Nederland toegepast. Het antibiotica-gebruik en de gezondheidskosten kunnen hierdoor met wel 60-70% worden verlaagd. Voor dit speciale “safe” voerconcept wordt veel belangstelling getoond, ook vanuit het buitenland. Dit moet een stap vooruit zijn in het terugdringen van het gebruik van antibiotica op de bedrijven en biedt de mogelijkheid voor een winstgevende, maar vooral duurzame varkenssector.

Op weg naar een gezonde en duurzame veehouderij!

Manids Feed Ing BV distributeur voor: •

CCA Nutrition/Vitalac voederzuren/conserveermiddelen

•

QualiTech SQM-organische sporenelementen

•

Actifeed yucca-/quillaja producten

Wij helpen u graag op deze weg!

Manids Feed Ing BV Postbus 304, 5460 AH Veghel tel: 0413-310960, fax: 0413-310955 E-mail: [email protected] website: www.manids.nl

Uw partner voo voor or technologisch hoogwaardige hoo ogwaardige veevoeder-, machines en complete veevoeder r--, vis- en petfoodfabrieken. p tf df b i k DoseerDos seer- en weegsystemen

CRYLOC CR YLOC ZEEF

Hamermolens Mengers HAMERMOLEN HAMER RMOLEN

V Vacuüm acuüm coaters C Cryloc roterend zeven PersP en extrusielijnen Automatisering

Wynveen Internat International tional b.v b.v.. P.O. P ..O O. Box 38 6666 ZG G Heteren Netherlands The Net therlands

Tel: T el: +31 (0)26 - 479 4 06 99 Fax: +31 (0)26 - 479 4 06 98 [email protected] [email protected] com www.wynveen.com www w..wynveen.ccom

VACUUM V A AC CUUM COA COATER AT TER

DUBBELASSIGE DUBB BELASSIGE MENGER MENGER

19_Z&M_19 23-08-11 19:28 Pagina 19

Zaken en mensen

KrakendePersen Menselijk proces

Wouter de Bruin versterkt EFS-team Wouter de Bruin is gestart bij EFS-Holland en wordt als accountmanager verantwoordelijk voor verkoop- en marketingactiviteiten in de Benelux. De Bruin studeerde International Livestock Management aan de Hogeschool Van Hall Larenstein in Deventer en Wageningen. Tijdens zijn studie leidde hij projecten in onder andere Denemarken, Rwanda en Roemenië. Na zijn studie werkte hij enkele jaren als varkensspecialist bij een Nederlands mengvoederbedrijf. De Bruin volgt een training om de klanten optimale begeleiding te kunnen geven. Zijn specialismen sluiten aan bij de speerpunten van EFS en liggen op het gebied van de effecten van gisten, kruiden en weerstandverbeterende producten, bacteriologische controle van voeders en grondstoffen, mycotoxinebestrijding en de effecten van zalmolie en andere omega-3-bronnen.

Perstorp benoemt nieuwe manager R&D Koen Schwarzer is benoemd tot manager Research & Development (R&D) voor diervoederadditievenproducent Perstorp. Schwarzer onderzoekt en ontwikkelt al meer dan dertig jaar veevoederadditieven. Hij vervulde eerder R&D-managementfuncties bij andere additievenproducenten. Perstorps kantoor in Waspik is voortaan de thuisbasis van Schwarzer. Het managen van de R&D-afdeling en het ontwikkelen van producten en innovatieve concepten vallen onder zijn verantwoordelijkheid. Schwarzer zal leiding geven aan de zoektocht naar specifieke moleculen, hun activiteit en toepassingsgebieden en technische ondersteuning bieden aan verschillende bestaande productgroepen. “Perstorp is een basisproducent van verschillende grondstoffen die in voederadditieven worden gebruikt. Leiding geven aan de R&D-afdeling van een gemotiveerde en innovatieve businessunit die een continu veranderende markt ondersteunt, is erg aantrekkelijk”, aldus de nieuwe manager. Schwarzer vervangt Marc Kinjet, die sinds kort voor Perstorp de functie Business Development Manager Asia vervult.

Fefana richt Hyfac EEIG op Fefana heeft een nieuw consortium opgericht: Hyfac EEIG (Hygiene of the Feed Chain Authorisation Consortium European Economic Interest Grouping). De vereniging richt zich op nieuwe voeradditieven die de hygiëne van de voedselketen verbeteren. Het doel is autorisatie van nieuwe producten die bijdragen aan de reductie van microbiologische besmettingen in de voedselketen. “De industrie wil transparantie en vertrouwen creëren met dergelijke producten, die de veiligheid van de voedselketen beïnvloeden. We willen onduidelijke regelgeving vermijden, net als onzekerheid over de producten die op de markt worden gezet”, aldus Fefana. Het werk van het consortium blijft beperkt tot een lijst met specifieke additieven, waarbinnen een samenwerkingsverband is afgesproken. Bij het selectieproces om additieven in deze lijst op te nemen, wordt gebruikgemaakt van vastgestelde criteria. De lijst met additieven is vertrouwelijk. “Het werk van het consortium opent een nieuwe weg, die vervolgens begaanbaar is voor elke producent. Ook zij kunnen dan voor additieven toegang krijgen tot de Europese markt.”

Doeners. Zo noemen we mensen die de voorkeur geven aan dingen doen. Niet te lang denken en praten, maar doen. Aanpakken, doorwerken. Eigenlijk de eenvoudigste manier van werken. Neveneffect is dat mensen dan een houding ontwikkelen van ‘Vraag niet hoe het kan, maar profiteer ervan’. Het kan natuurlijk best aangenaam zijn, gewoon lekker werken zonder na te denken. Lekker bieten schoffelen bijvoorbeeld. Een meer ontwikkelde fase, noem ik proces-denken. Daarbij wordt een productieproces in gedachten in stukjes geknipt, worden functies gedefinieerd, verantwoordelijkheden beschreven en vooral duidelijk afgebakend. Met als grote voordeel dat ieder persoon zich concentreert op de functie die hij of zij vervult en zich kan specialiseren. Er worden doelen gesteld en geëvalueerd en als dat nodig is ‘afgerekend’. Je kunt er een heel scorebord van maken. Op deze manier ‘je mensen managen’. Ook hier geldt dat ieder voordeel zijn nadeel heeft. Proces-denken kan ertoe leiden dat mensen niet over hun eigen directe verantwoordelijkheden heen kijken. Voeg daaraan toe een cultuur waarbij fouten maken als iets slechts wordt gezien en je krijgt een groep mensen die ieder voor zich prima hun functie vervullen, bonussen ontvangen die ze niet verdienen, geen fouten maken… maar samen niet slagvaardig zijn. De afgelopen decennia hebben veel goeds gebracht. Geen gezeik, vandaag de dag is (bijna) iedereen rijk. Maar nu zijn we aangekomen in een tijd waarbij het opleidingsniveau niet langer stijgt, maar zelfs lijkt te dalen. De welvaart vermindert voor het eerst sinds 65 jaar. Hoe willen we verder? Het zal mijn tijd wel duren? Laat ik u een oude wijsheid meegeven: ‘Het is beter te geven dan te nemen’. En denk nu eens niet altijd in termen van geld, maar in termen van aandacht en in je vermogen om te kunnen denken. Willen we voorbij de bewustzijns-fase, voorbij de geluk-fase ‘Geen gezeik, iedereen rijk’ komen, dan moeten we voorbij het proces-denken geraken. Daarvoor is het nodig over functies heen te durven denken, oprecht interesse te hebben in de ander en boven ons eigen belang uitstijgen. Eigenlijk gewoon de volgende stap in het proces nemen dat Mens heet.

Nieuwe accountmanager Hendrix UTD

Henri de Haan Gijs van Doorn (56) is de nieuwe accountmanager legpluimvee bij Hendrix UTD voor de regio Zuid-Nederland. Van Doorn is afkomstig van een boerenbedrijf en sinds 1978 werkzaam bij Nutreco. “Ik ben begonnen in de legpluimveesector in Nederland en werkte vanaf 1983 als pluimveespecialist in het buitenland. Daarna heb ik in diverse landen en sectoren verschillende functies gehad, waarbij het ging om de verkoop van voer en In de rubriek ‘Krakende Persen’ worden periodiek, door veradvies. De legpluimveesector spreekt mij nog altijd bijzonder aan. Dat heeft te schillende redacteuren van De Molenaar, onderwerpen aanmaken met mijn interesse voor ontwikkelingen en de cultuur die binnen de sector gesneden die in het nieuws zijn en enige relatie hebben heerst. Die is resultaatgericht en gestructureerd.” met de graanverwerkende- en/of diervoederindustrie.

18

19

D e M o l e n a a r n r. 1 2 2 s e p t e m b e r s 2 0 1 1

Yeast rich in organic selenium

Highly bioavailable (selenomethionine) Transfer of Se to newborn animals from egg and milk/colostrum Protection against oxydative stress Consistent composition c and qualit ty quality E U registere ed E C 3b8.12 EU registered EC

BEL NAAR VORDEN, DAT LOONT!

>

certifi L FA i s

ed

S FAMI-Q

De Volger 25 - 1483 GA De Rijp Tel. : +31 299-675501 - Fax : +31 299-675744 E-mail : [email protected]

Ecotrans geeft altijd voorrang aan innovatie in veevoedertransport. Klanttevredenheid, de best doordachte vervoersoplossingen, de meest efficiënte transportmiddelen en – het belangrijkste van alles – de enthousiaste inzet van onze supergemotiveerde mensen. Benieuwd hoe voordelig Ecotrans voor u kan zijn? Bel Roel den Hollander (0575 498555) voor een verhelderend gesprek of kijk op www.ecotrans.nl

ONZE MENSEN MAKEN HET VERSCHIL

21-22-Fystase_21-22 23-08-11 19:28 Pagina 21

Pluspunten Fytase Besparen op voerkosten en P-excretie beperken

Diervoeding

[Carolien Makkink]

Met fytase in het voer kan worden bespaard op voerkosten, vooral nu de fosfaat- en grondstofprijzen hoog zijn. Daarnaast helpt fytase bij een goede ontwikkeling van het botweefsel en daalt de P-excretie door toepassing van fytase in het voer. “De ileale verteerbaarheid van fosfor neemt toe met het fytasegehalte in het voer van vleeskuikens en biggen”, aldus Anne-Marie Debicki van Danisco. Fosfor is in plantaardige grondstoffen vaak gebonden aan inositol. “Dit fytaatP is moeilijk afbreekbaar, waardoor het fosfor uit fytaat slecht beschikbaar is voor het dier”, aldus Anne-Marie Debicki van Danisco. “Fytaat bindt bij een lage pH, zoals in de maag, aan eiwitten. Dit belemmert de eiwitvertering en zorgt bovendien voor meer endogene eiwitverliezen, doordat fytaat de secretie van pepsine in de maag en mucine door de darmwand stimuleert.” Vooral het inositol-molecuul met zes fosfaatgroepen (IP6) is volgens haar

schadelijk. Als de eerste fosfaatgroep is vrijgemaakt (IP6IP5), bindt het fytaat al veel minder sterk aan eiwitten. Uit onderzoek blijkt dat E. coli-fytase, bijvoorbeeld Phyzyme XP, veel actiever is tegen IP6 dan een fytase geproduceerd met behulp van Aspergillus niger. Phyzyme XP “We hebben de activiteit van Phyzyme XP vergeleken met andere fytases,” vertelt Debicki. “We hebben de fytases in vitro getest bij een pH van 3 en met twee substraten: IP6-Na-complex en IP6-

Figuur 1. ME-bijdrage (kcal/kg feed) van Phyzyme XP hangt af van fytaatgehalte.

20

21

sojaeiwit-complex.” Phyzyme XP is bij pH 3 duidelijk actiever en werkt bovendien beter tegen het IP6-eiwit-complex dan de andere fytases (zie tabel 2). In vivo-metingen in de maag van vleeskuikens bevestigen dit. De IP6-concentratie daalt van 4,44 mol per ml zonder fytase, tot 1,69 mol per ml bij 500 FTU Phyzyme XP per kg voer en 1,06 mol per ml bij 1000 FTU Phyzyme XP per kg voer. Bij hoge pH-waarden vormt fytaat chelaten met calcium en spoorelementen. Fytaat in het voer zorgt er dus voor dat niet alleen fosfor, maar ook calcium en spoorelementen minder goed beschikbaar zijn voor het dier. Fytase breekt het fytaatmolecuul af, waardoor fosfor, calcium, eiwit en spoorelementen beter beschikbaar zijn. Vo e r p r i j z e n Door toepassing van fytase wordt het mogelijk om goedkopere grondstoffen met hogere fytaat-gehalten in te zetten, meent Debicki. “Dit vermindert de voerkosten aanzienlijk. Vooral nu de prijzen van grondstoffen en fosfaat hoog zijn, biedt fytase de nodige flexibiliteit in voerformulering.” Fytase draagt ook bij aan het ME-gehalte van het voer (zie figuur 1). Afhankelijk van het fytaatgehalte in het voer, geeft toevoeging van 1000 FTU Phyzyme XP per kg voer een extra besparing op de voerkosten van ongeveer 10 euro vanwege de toegenomen metaboliseerbare energie in het voer. Dit bedrag komt bovenop de besparing van 2,30 euro ten gevolge van de bijdrage aan P en Ca (bij een dicalciumfosfaatprijs van 375 euro). De matrixwaarden die Danisco hanteert voor Phyzyme XP, worden onderbouwd door de resultaten van in vivo-verteringsstudies met varkens en pluimvee. >>>


21-22-Fystase_21-22 23-08-11 19:28 Pagina 22

>> Fytase: vele pluspunten

Fytase creëert de nodige flexibiliteit in voerformulering.

P - e x c re t i e De fosfaatuitstoot door de veehouderij moet worden teruggebracht. Een te hoge P-uitstoot kan in Nederland consequenties hebben voor de nitraat-derogatie. De afvoer, aanwending en bewerking van dierlijke mest kost geld. Toepassing van fytase in varkensvoer kan een belangrijke bijdrage leveren aan vermindering van de P-excretie, legt Debicki uit. “Met 250 FTU Phyzyme XP per kilogram voer daalt de P-excretie met 21 procent. Bij 1000 FTU is de P-excretie in de mest al tot de helft teruggebracht.” Botontwikkeling Een goede ontwikkeling van het botweefsel is belangrijk om voortijdige

afvoer van (fok)dieren te voorkomen. Bij zeugen zijn problemen met beenwerk een belangrijke oorzaak van voortijdige afvoer. Om zeugen langer dan vier pariteiten aan te houden, is het van belang om hun botontwikkeling tijdens de jeugd te stimuleren. Ook hierin kan fytase volgens Debicki behulpzaam zijn, omdat het de beschikbaarheid van P en Ca uit voeders verbetert. Voor gespeende fokgelten beveelt ze aan om hogere fytaseniveaus toe te passen, om zo de botmineralisatie te maximaliseren. Ook bij vleeskuikens met een gereduceerd P- en Ca-gehalte in het voer draagt fytase bij aan een goede botontwikkeling “Het P-gehalte in de tibia van vleeskuikens neemt toe van 70 gram per kilogram vetvrije droge stof op

voeders zonder fytase, tot meer dan 85 gram per kilogram vetvrije droge stof op voeders met 1000 FTU Phyzyme XP per kg voer”, stelt Debicki. Gunstig Fytase doet meer dan alleen fosfor vrijmaken uit fytaat, stelt Debicki vast. “Ook de beschikbaarheid van eiwit, energie, calcium en spoorelementen wordt gunstig beïnvloed door fytasetoevoeging aan het voer.” Extra fytase zorgt voor een maximale botmineralisatie in de jeugd, waardoor dieren minder been- en pootgebreken vertonen en voortijdige uitval wordt voorkomen. Dit is vooral van belang bij (volwassen) fokdieren, vleesvarkens en kalkoenen.

-

Tabel 2. Activiteit van fytases (0.1 FTU per ml), bij pH 3 en 37 o C in vitro.

Tabel 1. Verbetering ileale P-vertering met fytase.

Dosis Phyzyme XP (FTU/kg voer)

Vleeskuikens P-verteerbaarheid (%)

Biggen P-verteerbaarheid (%)

0 250 500 750 1000

50,0 64,9 70,4 74,0 76,7

39,8 53,7 62,5 67,6 71,3

Relatieve activiteit (%) tegen: IP6-Na IP6-sojaeiwit

22

23

E. coli-fytases: Phyzyme XP Fytase A

100 103

164 138

Schimmel-fytases: Fytase B Fytase C

37 10

32 25


Your partner in quality assurance Nutrilab is meer dan laboratorium en dienstverlener. Nutrilab is uw partner op het terrein van voedselveiligheid. Moderne onderzoekstechnologie combineren wij met een persoonlijke en gerichte aanpak. Heldere communicatie met een actieve opstelling met als doel de zekerheid te bieden die u vraagt. Bezoek onze website, www.nutrilab.nl en maak kennis met onze mogelijkheden. Of bel direct voor een afspraak: tel. (0183) 44 63 05. Nutrilab bv Burgstraat 12

t. (0183) 44 63 05 [email protected]

4283 GG Giessen

www.nutrilab.nl

Nutrilab adv Molenaar.indd 1

20-04-2007 15:41:44

GRAANSLOOT KAMPEN B.V. SCHAKEL TUSSEN PRODUCENT EN VERWERKER

Centraal gelegen aan groot vaarwater en aan het hoofdwegennet. In het bezit van de certificaten GMP+HACCP, Skal. Wij bieden u de volgende diensten: - open overslag van bulkgoederen. - voorraadbeheer. - alle gewenste bewerkingen aan uw product waaronder malen en zeven. - afvullen van big bags. - transport naar de eindbestemming.

EEN NIEUWE ACTIVITEIT DIE WIJ U BIEDEN IS HET PELLETTEREN VAN UW PRODUCTEN OP ALLE GEWENSTE MATEN EN HOEVEELHEDEN.

Graansloot Kampen B.V. | Haatlandhaven 13 , postbus 285 , 8260 AG Kampen | T. 038-3321616 | E. [email protected]

24_Kemin advertorial_24 24-08-11 09:24 Pagina 24

ADVERTORIAL A LT E R N A T I E V E N V O O R H E T G E B R U I K VA N A N T I B I O T I C A B I J P L U I M V E E - E N VA R K E N S P R O D U C T I E De versterking van de groei en diervoedergebruik samen met de preventie van overdracht van ziekten, zijn belangrijke factoren in de dierlijke productie. Sociale verantwoordelijkheid vraagt om een grotere inspanning om het gebruik van antibiotica in de industrie te verminderen. Er wordt bijzonder belang besteed aan de antimicrobiële en de digestieve eigenschappen van probiotica, korte keten vetzuren, alsmede essentiële oliën die individueel of als deel van een programma toegepast worden. Bovendien heeft onderzoek de ontwikkeling en productie van technologische niet-antibiotische bestanddelen en/of additieven voor innovatieve toepassing in de diervoeding toegestaan. Dit onderzoek kan de dierlijke productie verbeteren terwijl ze stabiel is tijdens de productie, veilig voor het milieu, en gemakkelijk te hanteren. CLOSTAT (Bacillus subtilis PB6) CLOSTAT is een eigen stam geïsoleerd uit het darmkanaal van gezonde kippen. Het is duidelijk tentoongesteld in vitro remmende

activiteit tegen Clostridium perfringens, een van de belangrijkste organismen die verantwoordelijk zijn voor het veroorzaken van dysbacteriosis en klinische necrotische enteritis ziekte bij vleeskuikens. CLOSTAT heeft een unieke manier van werken omdat het de intestinale balans rechtstreeks bevordert, in plaats van in te spelen op concurrende uitsluiting van voedingsstoffen, zoals andere probiotica doen. Omdat het een sporenvormende bacterie is, is deze resistent tegen pellet-vorming. Een aantal studies met 4 miljoen vleeskuikens hebben bewezen dat het een succesvol product is in de EU, vergelijkbaar met de resultaten waarin AGP’s gebruikt werden. Het is compatibel met alle coccidiostatica, goedgekeurd in de EU. RepaXOL RepaXOL is een unieke mix van micro-ingekapsuleerde dubbelzijdige essentiële oliën. Deze essentiële oliën en hun actieve principes zullen antimicrobiële effecten hebben als gevolg van hun vermogen om de cellulaire permeabiliteit gunstig

te wijzigen, ten gevolge het verbeteren van de selectiviteit van de intestinale microbiota. RepaXOL bevat van nature enkele ingrediënten die geselecteerd zijn op hun sterke en gerenommeerde activiteit in de gezondheid van voeding voor zowel varkens en pluimvee. Omdat essentiële oliën irriterend kunnen zijn, maar ook vluchtig, thermisch instabiel en gemakkelijk oxiderend, is RepaXOL kenmerkend ingekapseld door een dubbel gelaagde techniek om al deze negatieve eigenschappen te voorkomen. Dankzij deze bijzondere ‘vacht’ kan het product bestand zijn tegen hitte en druk (bv. voeding productieproces). RepaXOL heeft bewezen gunstige effecten te hebben bij varkens en pluimvee in een groot aantal dierproeven in de praktijk. ButiPEARL ButiPEARL is een ingekapselde bron van boterzuur. Boterzuur is erkend de brandstof te zijn voor darmweefselontwikkeling, die resulteert in betere prestaties van de dieren. Boterzuur is zeer nuttig in alle pre-starter en starter-diëten om het dier te helpen een betere start in hun productiecyclus te hebben. Bij leghennen heeft het bewezen te helpen tijdens de laatste levensweken om de productie van eieren te stimuleren als gevolg van verbeterde opname van minerale stoffen en voedingsstoffen. ButiPEARL is vervaardigd met behulp van het specifieke MicroPEARL inkapselingsproces dat een vrij stromend product maakt en bestand is tegen fysieke schade tijdens typische voedingsprocessen, zoals het mixen en pelletvorming. Dankzij deze technologie, bevat ButiPEARL de hoogste hoeveelheid butyraat ten opzichte van concurrenten. Het is makkelijker te hanteren dankzij de geurloze en hygroscopische kenmerken. Bepaalde verklaringen zijn mogelijk niet van toepassing in alle geografische regio’s. Etikettering van de producten en de bijbehorende claims kunnen verschillen op basis van de eisen van de overheid.

A LT E R N A T I V E S T O T H E U S E O F A N T I B I O T I C S I N P O U LT R Y A N D S W I N E P R O D U C T I O N The enhancement of growth and feed utilization together with the prevention of disease are important factors in animal production. Social responsibility calls for an effort to reduce the use of antibiotics in the industry. Thus, a particular interest is now being paid to the antimicrobial and the digestive properties of probiotics, short chain fatty acids, as well as essential oils when applied individually or as part of a program. Furthermore, research has allowed development and production of technological non-antibiotic ingredients and/or additives for innovative application in animal nutrition creating cost effective antibiotic free feed that can improve animal production while being stable during manufacture; environmentally safe and easy to handle. CLOSTAT™ (Bacillus subtilis PB6) Proprietary strain isolated from the intestinal tract of healthy chickens.

It has exhibited clear in vitro inhibitory activity against Clostridium perfringens, one of the primary organisms responsible for causing dysbacteriosis and clinical necrotic enteritis disease in broilers. CLOSTAT has a unique mode of action in the intestinal tract as an active microbial, as it directly promotes the intestinal balance, instead of acting through competitive exclusion as other probiotics do. CLOSTAT is a spore forming bacteria thus is resistant to pelleting. Several trials involving 4 million broilers and other species have proven to be a successful product in EU, similar to results obtained when AGP’s were used. It is compatible to all coccidiostats approved in the EU. RepaXOL™ Unique microencapsulated blend of double coated essential oils. These have antimicrobial effects due to their capacity to modify cel-

lular permeability enhancing the selectivity of intestinal beneficial microbiota. RepaXOL contains naturally occurring ingredients selected for their strong and renowned activity in health nutrition for both swine and poultry species. Because essential oils may be irritating, volatile, thermally unstable and easily oxidized, RepaXOL is distinctively encapsulated by a double coating technique to avoid all these negative characteristics. This particular coat allows the product to be resistant to heat and pressure (e.g. feed manufacturing process). RepaXOL has been proven to have beneficial effects in swine and poultry in numerous animal trials in the field. ButiPEARL™ Encapsulated source of butyric acid, recognized to be the fuel for intestinal tissue development which results in improved animal performance. Butyric acid is very useful in all pre-starter and starter diets to help the animal to have a better start in their production cycle. In laying hens it has been proven to help during the last weeks of age to improve egg shell quality due to enhanced mineral and nutrient absorption. ButiPEARL is manufactured using the specific MicroPEARL™ encapsulation process creating a free flowing product and resistant to physical damage during typical feed processes like mixing and pelleting. Thanks to this technology, ButiPEARL contains the highest amount of butyrate compared to competitors. It is easier to handle also thanks to the no smell and hygroscopic characteristics. Certain Statements may not be applicable in all geographical regions. Product labeling and associated claims may differ based upon government requirements.

CLOSTAT™ REPAXOL™ BUTIPEARL™ •

•

CLOSTAT™ de darmflora beschermer voor mestkippen RepaXOL™ optimaal beschermde essentiële oliën ButiPEARL™ beschermd boterzuur De ultieme oplossing om produktie- en rendementsverlies te voorkomen. Voor meer informatie bezoek www.kemin.com of bel +32.14.286200

© 2011 Kemin Industries, Inc. USA

be healthy_molenaar_v2.indd 1

™

Trademark ®Registered by Kemin Industries, Inc. USA

8/16/11 3:36:00 PM

26-27-28-29_Neveda_26-29 24-08-11 14:49 Pagina 26

Terugdringen a Algemeen


Hoewel een direct verband tussen het voorkomen van antibioticaresistente bacteriën van mensen en het medicijngebruik in de veehouderij niet kan worden aangetoond, is het gegeven wel aanleiding tot beleidsmaatregelen. Ook de diervoederindustrie heeft daarin een rol. Nederland en België bevinden zich in verschillende fases van het proces en hebben daardoor elk een eigen aanpak.

26-27-28-29_Neveda_26-29 24-08-11 14:49 Pagina 27

n antibioticagebruik België en Nederland: zelfde doel, verschillende aanpak Ruim vijf jaar geleden, op 1 januari 2006, werden de laatste antimicrobiële groeibevorderaars (amgb’s) verboden. Eén van de redenen voor het verbod was een eventueel gevaar voor het ontwikkelen van resistentie bij mensen. In de aanloop naar het verbod werden verschillende alternatieven voor amgb´s ontwikkeld, met name gericht op het behoud van de positieve effecten van amgb’s, zoals verbeterde groei, bestrijding van pathogenen en gezondheidsbevordering. Uit cijfers van het LEI (Maran-rapport 2009) blijkt dat het therapeutisch antibioticagebruik in de veehouderij aanvankelijk toenam (uitgedrukt in gram per kilo levend gewicht), nadat het amgb-verbod van kracht werd. Sinds 2008 is een daling van het antibioticagebruik ingezet, waarbij LEI wel vaststelt dat dit per diersoort verschilt. Nevedi-directeur Henk Flipsen herkent dit beeld, maar tekent daarbij aan dat het gebruik van gemedicineerde voeders in de periode 2007 tot 2010 is veranderd. “Het medicijngebruik is verschoven qua toedieningsvorm.”

Te r u g d r i n g e n Een deel van de medicijnen werd en wordt gegeven via water of voer. Via de gemedicineerde voeders was en is de diervoederindustrie, na het verbod op amgb’s, opnieuw een belangrijke schakel in de genezing. Met name vanwege de recente gevallen van dierziekten, zoals Q-koorst, en de problemen met resistente bacteriën (MRSA en ESBL) en de mogelijke relatie met medicijngebruik in de veehouderij, is de roep steeds luider om het antibioticagebruik in de veehouderij sterker te monitoren en het gebruik zover mogelijk terug te dringen.

Henk Flipsen: “De voervoorlichter heeft tot taak

“Het realiseren van de gewenste reductie in het

de veehouder te ondersteunen en actief mee te

medicijngebruik vraagt inspanning van alle

denken over bedrijfsgezondheid.”

schakels in de keten”, aldus Yvan Dejaegher.

Stoppen De Nederlandse diervoederindustrie gaat, mede op initiatief van branchevereniging Nevedi, zelfs zover dat de productie van gemedicineerde voeders volledig wordt gestopt. In België kiest de sector een andere route. “Voordat we beleidsmaatregelen voorstellen en nemen, moeten we het probleem eerst goed in kaart hebben”, stelt directeurgeneraal Yvan Dejaegher van Bemefa.

26

27

Commissie Werner (NL) Het voormalige ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) stelde in 2008 een Taskforce Antibioticaresistentie Dierhouderij in. Hierbij zijn alle partijen uit de dierlijke productieketens betrokken. Eind 2008 werden convenantsafspraken gemaakt, waaronder een groot aantal maatregelen om het resistentievraagstuk op te lossen. De Stuurgroep Antibioticaresistentie Dierhouderij onder voorzitterschap van Jos Werner (Eerste Kamerlid voor het CDA) ziet toe op de implementatie van deze convenantsafspraken. De commissie Werner presenteerde uit naam van de convenantpartners in het najaar van 2010 de bevindingen en aanbevelingen in de nota ‘Extra maatregelen ter bestrijding van antibioticaresistentie in de Nederlandse Dierhouderij’. Hierin signaleerde de commissie een aantal aandachtspunten, waaronder: - voeders op attest (gemedicineerde voeders) - goede communicatie tussen alle betrokkenen, zoals dierhouder, dierenarts, voervoorlichter en andere adviseurs.

“We weten wel hoeveel actieve stof er in de dierhouderij omgaat, maar hebben bijvoorbeeld geen informatie over hoe het per diersoort zit. Ook zijn de gegevens niet gedifferentieerd naar levensfase.” Om die informatie te verzamelen is in België de organisatie Amcra (zie kader) opgericht. “Als Bemefa hebben we echter een actieve houding aangenomen en al in 2009 en 2010 een enquête gehouden. Hierbij zijn per diersoort alle hoeveelheden gemedicineerde voormengsels die worden gebruikt in de diervoederindustrie in kaart gebracht. Dit is gedifferentieerd naar actieve stof, of een combinatie daarvan, leeftijdsgroep, enzovoort”, vertelt Dejaegher. “De via de enquêtes verzamelde informatie is alleen bekend voor de diervoederindustrie. Van de andere toedieningsvormen moeten deze gegevens nog worden verzameld door de betreffende sectoren.” Voor de Nederlandse situatie is dergelijke informatie wel beschikbaar. Zowel het LEI als de brancheorganisatie voor


>>>

26-27-28-29_Neveda_26-29 24-08-11 14:49 Pagina 28

>> Terugdringen antibioticagebruik

In België ontbreekt het nog aan inzicht in medicijngebruik gedifferentieerd naar levensfase.

veterinaire farmacie (Fidin) hebben informatie over de hoeveelheden antibiotica die worden gebruikt, uitgesplitst naar diersoort. Daarnaast heeft Nevedi over de periode 2009-2010 onder de leden een enquête gehouden om het gebruik van gemedicineerde voeders in kaart te brengen. “Daaruit bleek dat gemedicineerde voeders vooral worden toegepast in de varkenshouderij en dat voor die antibiotica in het algemeen wateroplosbare alternatieven beschikbaar zijn”, aldus Flipsen. Dejaegher herkent dat beeld. “Zeker als coccidiostatica niet worden meegerekend, is de varkenshouderij het belangrijkste speerpunt.” G e m e d i c i n e e rd e v o e d e r s De sectorgebondenheid van gemedicineerde voeders biedt de Nederlandse diervoederindustrie in Nederland houvast bij het uitfaseren ervan. “Het kwaliteitslabel van IKB-systemen voor varkens vereist intussen dat varkenshouders geen gemedicineerd voer gebruiken. Voerbedrijven die aan die veehouders leveren, moesten zich voor 1 september aanmelden voor de certificering volgens de betreffende Country Note van GMP+”, vertelt Flipsen.

Dejaegher: “In ons land blijven we de productie van gemedicineerde voeders verdedigen. In de fabriek, op de menglijn of via een separate lijn, of in het verlengde van de mengvoederfabriek via het fijndoseersysteem. Alle pijlen richten op één toedieningsvorm heeft

enkel tot gevolg dat het gebruik zich verplaatst, terwijl we juist een totaaloplossing nastreven.” Hoewel geen wettelijk voorschrift, is het initiatief van de varkens IKB-systemen in Nederland wel richtinggevend, stelt de Nevedi-directeur vast. “Vanuit afspraken

Figuur 1. Ontwikkeling hoeveelheid verkochte antibiotica 1999-2009 (Fidin, 2010).

26-27-28-29_Neveda_26-29 24-08-11 14:49 Pagina 29

Amcra (B)

met de overheid heeft de primaire sector een inspanningsverplichting als het gaat om het terugdringen van het antibioticagebruik. De voervoorlichter heeft tot taak de veehouder te ondersteunen en actief mee te denken over hoe het beoogde doel kan worden bereikt, in samenwerking met de dierenarts.” B e w u s t w o rd i n g Ook Dejaegher ziet een belangrijke taak weggelegd voor de diervoeder-

In België is afgelopen zomer op initiatief van de ketenpartijen in de landbouwsector de organisatie voor AntiMicrobial Consumption and Resistance in Animals (Amcra) opgericht. Dit kenniscentrum voor antibioticumgebruik en -resistentie bij dieren is een breed initiatief dat niet eerder verenigde organisaties (wetenschap, farmaceuten, voedselagentschap, landbouw, voerproducenten, geneesmiddelenregistratie en dierenartsen) bij elkaar brengt. Amcra stelt zich tot doel de volks- en diergezondheid veilig te stellen, als ook het dierwelzijn en het bereiken van een duurzaam antibioticabeleid in België. “Verantwoord antibioticagebruik is een belangrijke voorwaarde voor een veilige voedselketen”, aldus de nieuwe organisatie. Het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen (FAVV) en het Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen en Gezondheidsproducten (FAGG) ondersteunen en cofinancieren Amcra, dat is gevestigd in de Faculteit Diergeneeskunde van de Universiteit Gent. Een eerste taak waar Amcra zich op richt, is het in kaart brengen van het gebruik van antimicrobiële middelen bij dieren in België.

industrie als het gaat om bewustwording. De Bemefa-directeur constateert dat de Belgische diervoedersector zich soms in een grijs gebied bevindt. “De sector stelt zich dienstverlenend op richting de boer en gaat ver in de advisering, ook als het gaat om gemedicineerde voeders. Probleem is dat de die-

&

& #

&

&

&

"&

&

& #

#

#

!#

#

Figuur 2. Tendensen antibioticagebruik per diersoort, periode 2005-2009 (bron: Maran-rapport, LEI)

28

29

renarts niet verdiend aan gemedicineerde voeders, wel aan zelf voorgeschreven antibiotica en medicijnen. Dit gegeven zou het voorschrijfgedrag kunnen beïnvloeden. Tegelijkertijd zou dit het spanningsveld tussen diervoederindustrie en dierenartsen kunnen vergroten. Beide partijen hebben belang bij een zo objectief mogelijke aanpak van de problematiek.” Het gezamenlijk optrekken in het belang van gezonde veehouderij komt daarmee in het geding, vindt Dejaegher. Hij is dan ook blij met het recente initiatief Amcra, waarin dierenartsen, farmaceutische industrie, voerfabrikanten, maar ook de geneesmiddelenautoriteit deelnemen. “In ons land wordt bijvoorbeeld nog veel groepsbehandeling toegepast en ook het preventief medicijngebruik is gemeengoed. Dat laatste is vooral een gevolg geweest van het amgb-verbod. Het vraagt een inspanning van alle schakels in de keten om dat gedrag weer te veranderen en de gewenste reductie in het medicijngebruik te realiseren.”

-


1108073_Anz_HGS_NL.qxd:_

16.08.2011

10:43 Uhr

Seite 1

Gecoate zuren: MICROACID 455, MICROACID 650 en MICROFORM 350 Gecoate zuren en essentiële oliën: MICROACID 455 HE en MICROACID 650 HE Bel ons voor meer informatie.

De beste voerspecialisten geven mij raad! Ook u kunt profiteren van de eigentijdse producten van Sila Advanced Nutrition. Onze microgeïncapsuleerde producten hebben een belangrijke rol in het ondersteunen van een gezonde en efficiënte groei bij alle landbouwhuisdieren. Dit wordt onderbouwd middels een veelvoud aan proeven met de doeldieren. Wij zijn gespecialiseerd in het maken van exclusieve mengsels van zuren en essentiële oliën voor onze klanten. Wij bespreken daarom graag met u de voor u meest geschikte samenstelling Alle producten zijn onderworpen aan een grondige en voortdurende kwaliteitscontrole. Kies daarom voor de producten van Sila Advanced Nutrition! Het product gamma van SILA wordt exclusief door Aliphos aangeboden. Tessenderlo Chemie NV/SA Aliphos Division Troonstraat 130, B-1050 Brussel, Belgium Tel: +32 2 639 1858, Fax: +32 2 639 1713 www.aliphos.com, [email protected]

31_Endotoxinen_31 23-08-11 19:29 Pagina 31

Endotoxinen toenemend probleem Diervoeding

Biomin zoekt oplossing voor endotoxinen


Endotoxinen vormen een toenemend probleem in de veehouderij. Het Oostenrijkse bedrijf Biomin zoekt in analogie van de mycotoxine-aanpak naar mogelijke oplossingen. “Onze bentonieten werken ook tegen endotoxinen, maar het mechanisme daarachter is nog onbekend”, aldus Simone Schauberger. Endotoxinen maken deel uit van de celwand van gramnegatieve bacteriën, zoals Escherichia coli en Salmonella. Endotoxinen zijn hittestabiele moleculen die vrijkomen als de bacterie zelf wordt gedood, bijvoorbeeld door toepassen van antibiotica. Bij gezonde mensen en dieren is de lever in staat de hoeveelheid vrijgekomen endotoxinen te elemineren. Als de hoeveelheid endotoxinen echter teveel wordt, gaat de gastheer lijden onder de aanwezigheid van deze toxinen. “Koorts is dan het gevolg”, vertelt Simone Schauberger, onderzoekster bij het Oostenrijkse bedrijf Biomin. Dit bedrijf produceert mycotoxinebinders op basis van bento“Endotoxinen zijn een toenemend probleem in de varkens- en rundveehouderij”, stelt Simone Schauberger.

niet. “De kennis die we hebben van mycotoxinebinders is voor ons vier jaar geleden aanleiding geweest te onderzoeken of er ook mogelijkheden zijn de strijd aan te gaan met endotoxinen.” Complex De aanwezigheid van endotoxinen is niet altijd negatief, volgens de onderzoekster. “Kleine hoeveelheden endotoxinen stimuleren juist het immuunsysteem.” Herkennen van een endotoxineprobleem is niet eenvoudig. “Endotoxinen leiden vaak tot een verscheidenheid aan symptomen. De toxinen zorgen voor een complexe problematiek bij het dier, maar deze onderscheiden zich niet eenvoudig van meer algemene ziektebeelden”, meent Schauberger. Dieren zijn gevoeliger voor endotoxinen als ze worden belast met andere stressfactoren, zoals verkeerd voer, verkeerde medicijnen, slechte hygiëne en stress door bijvoorbeeld transport. P ro e v e n Voor het aantonen van endotoxinen in het bloed maakt Biomin gebruik van de Limulus amoebocyte lysaat-test. “Daarmee hebben we aangetoond dat bepaalde dieren inderdaad een endotoxineprobleem hebben.” Vervolgens is gekeken of de door Biomin gebruikte bentonieten een bindende werking hebben bij endotoxinen. “Die resultaten stemden tot tevredenheid en optimisme. In vitro binden bentonieten endotoxinen.”

30

31

De volgende stap was een in vivo-onderzoek bij varkens. Dit onderzoek werd uitgevoerd door de universiteit van Wenen. “De eerste uitdaging bij de opzet van dit experiment was het induceren van endotoxinenaanwezigheid”, vertelt Schauberger. Maar hoewel endotoxinen in de praktijk veelvuldig worden aangetoond, varkens opzettelijk een endotoxinenbesmetting bezorgen bleek uitsluitend mogelijk door intraveneus toedienen. “Dit stadium van het experiment riep meer vragen op dan het antwoorden gaf. Hoe kan het dat we endotoxinen niet kunnen opwekken? Zijn endotoxinen dan eigenlijk wel het probleem? Je begint je op zo’n moment van alles af te vragen om de resultaten te verklaren.” Toch twijfelt de onderzoekster er niet aan dat endotoxinen een probleem zijn. “We hebben verschillende praktijkbedrijven onderzocht en getest op aanwezigheid van endotoxinen, zowel in het dier als in het voer vonden we de toxinen. De gehalten varieerden sterk, van helemaal niet aanwezig tot wel 260 microgram per gram voer. En in droog voer meer dan in nat voer.” Meer onderzoek Inmiddels heeft Biomin verschillende onderzoeken gedaan in de praktijk. “We hebben de bestaande mycotoxinebinder Mycofix een klein beetje aangepast en die getest op biggen. Dit leidde tot betere technische resultaten. Dat stemt ons hoopvol, maar daarmee hebben we het bewijs van de binding nog niet wetenschappelijk kunnen vastleggen”, aldus Schauberger. Verder onderzoek zal erop gericht zijn de binder te blijven testen in de praktijk en nadere analyses te doen naar de aard en omvang van endotoxinen in de veehouderij. “Want uit onze gegevens tot nu toe blijkt dat het probleem toeneemt, zowel in de varkens- als in de rundveehouderij. En dat is en blijft voor ons reden te zoeken naar een oplossing.”

-


32-33_Hogere weerstand_32-33 23-08-11 19:30 Pagina 32

Hogere weerstand in p Diervoeding

[Albert van Dijk*]

Een hogere voeropname bij biggen geeft gezondere darmen. Dat is de conclusie van een onderzoek aan Wageningen Universiteit naar de invloed van voeding op de darmgezondheid van biggen en vleeskuikens. Het gebruik van antibiotica in de veehouderij staat zwaar onder druk vanuit consumenten en overheden. De Europese Unie verbood het gebruik van antimicrobiële groeibevorderaars (amgb’s) in voer in 2006. De Nederlandse overheid wil het antibioticagebruik in 2013 met 50 pro-

cent terugdringen ten opzichte van 2009. Vorig jaar werd een reductie van het gebruik van 12 procent ten opzichte van 2009 gerealiseerd. Aangepaste voerstrategieën kunnen bijdragen aan het verder terugdringen van het antibioticagebruik, zo blijkt uit onderzoek.

Figuur 1. Een lage voeropname na spenen verslechtert de barrièrefunctie van de dunne darm.

Figuur 2. Zetmeel vermindert het lekken van de darm, eiwit niet.

Darmfunctie In het kader van zijn promotie aan Wageningen Universiteit onderzocht Peter Wijtten* de invloed van voeding op de darmgezondheid van biggen en vleeskuikens. De darm vervult een belangrijke rol bij deze snelgroeiende dieren. Enerzijds moet de darm het voer verteren en de voedingsstoffen eruit opnemen. Anderzijds moet de darm ongewenste stoffen buiten de deur houden, zoals bacteriën en toxinen. Een ongezonde darm bij biggen kan bijvoorbeeld Streptococcen laten doorlekken, wat ontsteking kan geven van hersenvlies, hart en gewrichten. Ook kunnen de toxinen van Clostridium-bacteriën bij een beschadigde darm in grotere mate terechtkomen in het bloed en ziekte veroorzaken. Het darmoppervlak waardoor bacteriën kunnen doordringen, is enorm; de lengte van de darm van een pasgespeende big is circa zeven meter. Een gezonde darm is dus van groot belang. De darm heeft daarom de meeste afweercellen van het hele lichaam, het zogenaamde GALT (Gut Associated Lymphoid Tissue). Darmcellen zijn onderling verbonden door kitlijsten (tight junctions). Bij een gezonde darm zijn deze verbindingen stevig en nauwelijks doorlatend. Bij een aangetaste darm, bijvoorbeeld bij biggen na spenen, zijn de kitlijsten losser, waardoor ze kunnen gaan lekken. D a r m e n v o e re n De darm is een groot orgaan waarvan de cellen om de twee dagen worden

32-33_Hogere weerstand_32-33 23-08-11 19:30 Pagina 33

n plaats van antibiotica Onderzoek naar invloed van voeding op darmgezondheid

Biggen

vernieuwd. Daarom heeft de darm veel en specifieke voedingsstoffen nodig. Darmcellen zitten op de eerste rang om voedingstoffen uit de darminhoud te halen voor hun eigen celdeling, groei en functioneren. Dit wordt ‘luminal nutrition’ genoemd. Als de voorziening van deze voedingsstoffen tekortschiet, zal de darm snel beschadigd raken. De darmvlokken worden korter, waardoor de vertering en opname van het voer vermindert. Hierdoor blijven voedingsstoffen in de darm achter die als voedingsbodem voor ongewenste bacteriën fungeren. Ook gaan de darmen lekken, waardoor de gifstoffen van deze bacteriën of zelfs de bacteriën zelf via de bloedbaan in het lichaam terechtkomen. Het onderzoek van Wijtten (2011) spitste zich toe op het vinden van de juiste hoeveelheid en soort voedingsstoffen (nutriënten) voor een optimaal functioneren van de darm. Vo e ro p n a m e In het onderzoek werd een methode gebruikt om het lekken van de darmen te meten. Hierbij krijgen biggen Lactulose in het voer dat ze normaal niet verteren en dat bij een gezonde darm niet in het bloed terechtkomt. Bij een beschadigde darm lekt Lactulose echter door de darmwand en wordt het via de nieren uitgescheiden in de urine. De hoeveelheid Lactulose die in de urine wordt teruggevonden, is een maat voor darmbeschadiging. Hoe meer Lactulose wordt teruggevonden, hoe groter de beschadiging van de darm.

Een big met een darminfectie is ook vatbaarder voor andere ziekten, omdat het immuunsysteem (witte bloedcellen, antistoffen) druk is met het bestrijden van de darminfectie. Er zijn dan minder immuuncellen en antistoffen beschikbaar om onder andere longen, huid en hersenvliezen te beschermen. Bij een big met gezonde darmen is het immuunsysteem op volle sterkte om ook die organen te beschermen. Een nieuwe trend is het bijvoeren van kunstmelk in de kraamstal.

In het onderzoek werd aangetoond dat een hogere voeropname bij biggen leidt tot gezondere darmen die minder doorlatend zijn voor ongewenste stoffen (zie figuur 1). Ook werd gekeken welke voedingsstoffen verantwoordelijk zijn voor de bevinding dat de darmen minder beschadigen. Er werd onder andere gevonden dat zetmeel darmschade wel kan voorkomen, maar eiwit niet (zie figuur 2). Uit dit onderzoek blijkt dat enerzijds een hogere voeropname bij biggen gezondere darmen geeft en anderzijds dat specifieke componenten dit effect bewerkstellingen.

Kunstmelk Recent onderzoek toont aan dat het bijvoeren van kunstmelk voor spenen resulteert in meer dan een verdubbeling van de voeropname (zie figuur 3). Door te zorgen voor een maximale opname van biest, melk, kunstmelk en prestarter, wordt de kans op infecties van E. coli en Streptococcen verminderd en kan het antibioticumgebruik worden teruggebracht.

-

* Dr. Albert van Dijk is werkzaam bij Provimi. Dr. Peter Wijtten promoveerde in juni op het proefschrift getiteld ‘Voeding voor jonge

Figuur 3. De opname van prestarter en kunstmelk (Rescue Milk) is veel hoger in vergelijking met alleen prestarter.

32

33


34_Uit het bedrijfsleven_34 23-08-11 19:31 Pagina 34

Uit het bedrijfsleven Dinnissen presenteert nieuwe concepten

Coating weert zonnewarmte

Tijdens Solids (5-6 oktober, Rotterdam) en Powtech (11-13 oktober, Nürnberg (Duitsland) presenteert Dinnissen drie nieuwe concepten: de Slide Pegasus Menger, Synchroon mengen, sproeien en drogen in de Pegasus Menger en Slow Flow Conveying. De nieuwe Slide Pegasus Menger is een hygiënische uitvoering van de continue Pegasus Menger met een capaciteit van 100 tot 20.000 kg per uur. De menger wordt standaard geplaatst op een speciaal ontwikkeld railgeleidesysteem. Randapparatuur, zoals de uitlooptrechter, afvoer, trilgoot en vloer onder de menger, worden zo maximaal toegankelijk voor reiniging, inspectie en onderhoud. De Slide Pegasus Menger bewijst daarnaast zijn dienst bij het kalibreren van het productieproces en het creëren van een bypass of tweede afvoerlijn, stelt Dinnissen. Tijdens de vakbeurzen brengt Dinnissen ook een nieuwe toepassing van de Pegasus Menger op de markt: het mengen en synchroon sproeien en drogen van grondstoffen. Volgens de machinespecialist is het voordeel van de nieuwe functie het snel, efficiënt en homogeen behandelen van bulk solids met vloeistoffen, zonder de kans op klonteren en beschadigen van breukgevoelige producten, zoals granulaat, oplosbare poeders en flakes. Daarnaast presenteert Dinnissen een nieuw transportsysteem, het Slow Flow Conveying. Hierin is een optimale balans bereikt tussen een laag energieverbruik en de praktische inzetbaarheid, volgens Dinnissen. “Het transportsysteem kent lage luchtsnelheden, een relatief hoge belading en minder luchtverbruik. Slow Flow Conveying is daardoor geschikt voor het hygiënisch, behoedzaam en efficiënt transporteren van bulk solids.” Slow Flow Conveying werkt volgens het principe van zuigof blaastransport. Poeders, korrels en granulaten worden op basis van een gecontroleerde lucht/gasstroom vanuit één of meer inlaatpunten naar één compacte ontvangstunit getransporteerd. Informatie: www.dinnissen.nl

Coating Systems, de productdivisie binnen de Schippers Groep, heeft MSE-900 Roofcoat ontwikkeld. De witte coating blijft ongeveer vier maanden zitten. Omdat het product biologisch afbreekbaar is, verdwijnt het geleidelijk door weersinvloeden, zoals regen, van het dak. “Zo heeft het dak vóór de winterperiode weer zijn originele kleur en blijft de temperatuur het hele jaar op peil”, aldus de leverancier. MSE-900 Roofcoat is toepasbaar op alle soorten dakbedekking. Volgens Coating Systems is het bewezen dat door gebruik van dit product de temperatuur onder het dak wordt verlaagd met 5°C, doordat het licht wordt teruggekaatst. Dit verlaagt het energieverbruik van de ventilatoren. Aan MSE-900 Roofcoat is een speciaal bindmiddel toegevoegd, waardoor een warmtewerend resultaat wordt verkregen. De benodigde hoeveelheid van het product is afhankelijk van de conditie van het dak en varieert van 66 m2 tot 300 m2 per verpakking van 20 kilogram. Informatie: www.schippers.nl

ERCFW700 frequentieregelaars Eurotherm heeft een nieuwe serie frequentieregelaars. De ERCFW700-serie is beschikbaar met 230 Volt voeding voor aandrijvingen tot en met 55 kW en met 400 Volt voeding voor toepassingen met een vermogen tot en met 110 kW. Elke regelaar is tot 200 procent overbelastbaar om een hoog wrijvingskoppel te overwinnen tijdens het starten, garandeert de leverancier. De ERCFW700-frequentieregelaars beschikken over een encoder-ingang, gelakte printen en een intern EMC-filter. Een ingebouwd bedieningsterminal met negen druktoetsen en een helder display met achtergrondverlichting, voorziet in lokale bediening van de motor en in diagnose- en status-indicatie. Via de RS485 (Modbus RTU) interface zijn de frequentieregelaars te configureren via software. De geheugenkaart bevat een back-up van de instellingen en kan worden gebruikt voor het kopiëren van de parameters naar andere ERCFW700-frequentieregelaars. Via modules zijn de regelaars te voorzien van Profibus DP, Devicenet of CAN-open communicatie. Het product heeft een IP56-geclassificeerde CFW-08 ‘Wash’-frequentie-inverter. De CFW-08 Wash is ontworpen voor toepassingen die een hogere beschermingsgraad tegen binnendringende verontreinigingen vereisen. De IP56-classificatie (Nema 4X) van de regelaar waarborgt een effectieve bescherming tegen het binnendringen van stof en water. Informatie: www.eurotherm.nl

34

35

Samenwerking Weda en Univar Weda Holland en Univar Zwijndrecht (Feed division) bundelen krachten op de Nederlandse en Belgische markt. De twee bedrijven hebben een samenwerkingsverband gesloten op het gebied van zuren en logen voor de varkenshouderij. De zuren en logen die Univar produceert en levert, houden het voer vrij van gisten en andere ziektekiemen. Importeur Weda Holland zorgt voor een veilige en hoogwaardige installatie en een nauwkeurige dosering hiervan. Varkenshouders bestellen de zuren en logen rechtstreeks bij Univar. Informatie: www.univareurope.com

Nieuwe look Basket Fans Vostermans Ventilation heeft twee vernieuwde lijnen Basket Fans op de markt gebracht. Voor beide merken, Multifan en EMI, zijn de ventilatoren uitgerust met gestroomlijnde EMI Basket roosters. De Multifan en EMI Basket Fans staan bekend om de hoge luchtverplaatsing (tot 48.000 m³/u bij 0 Pa), hoge worp (tot 146 m) en hoge efficiëntie (Watt/m³). Daarnaast hebben de ventilatoren een regelbaar toerental en een laag geluidsniveau, volgens de leverancier. De vernieuwde lijnen Basket Fans, met een eenvoudige, gebruiksvriendelijke constructie, zijn isolatieklasse IP55. Vanwege de ruime keuzemogelijkheden in onder andere frequentie, voltage, afmeting, materiaal (kunststof en roestvaststalen waaiers) en het hoge kwaliteitsniveau, zijn de recirculatieventilatoren in vele agrarische en industriële toepassingen inzetbaar, stelt Vostermans Ventilation. Informatie: www.vostermans.com


Fans

Boek u st a n w d al vana f€2 .4 0 0 ea sy * Fa 5P

U BMF

J O WF

TUFSJ

OHWP

PSFF

OTU B OEW ir BO Nã bel + sDPN4 0 31 (0 * %4 ) 162 408 /r")0: 3055&3%". 98 3

40-*%42011

DÉ GESPECIALISEERDE BULK- EN STORTGOEDERENVAKBEURS IN NEDERLAND

Biedt uw bedrijf oplossingen voor de behandeling van bulkgoederen, poeders & granulaten? Dan is SOLIDS 2011 voor u de place to be! In slechts twee dagen ontmoet u beslissingsbevoegde eindgebruikers die op zoek zijn naar manieren om efficiënter, veiliger en meer kostenbewust te kunnen werken. SOLIDS vindt gelijktijdig plaats met PUMPS & VALVES 2011.

Deelnemen aan SOLIDS is eenvoudig en aantrekkelijk. easyFairs verzorgt een volledig ingerichte standmodule en een op maat samengestelde marketingcampagne. Het enige dat u hoeft te doen is zich voor te bereiden op de gesprekken en leads die u te wachten staan. Reageer snel! Momenteel zijn nog slechts enkele tientallen stands beschikbaar.

Aanverwante beurzen

FBTZ'BJSTDPN40-*%4/WAREN ALLE VAKBEURZEN MAAR ZO GEMAKKELIJK!

191_265_SOLIDS_2011_NL.indd 1

11/07/2011 9:41:40

36_in kort bestek_36 23-08-11 19:32 Pagina 36

In kort bestek

ToeVoer

Geen grote risico's voor soja MON87708 Samen sterk

Nederland staat bol van de initiatieven om de toekomst van de veehouderij positieve impulsen te geven. De beeldvorming van de gemiddelde Nederlander over onze voedselproductie is vertekend door allerlei invloeden. We hebben er geen goed gevoel bij en moeten het dus beter vertellen. Vaak wordt gezegd dat de Nederlandse agri- en foodketen de handen ineen zou moeten slaan om met één gezamenlijk beleid – oftewel budget – ook daadwerkelijk inhoud te geven aan de kennelijk zo noodzakelijke communicatie. Volgens mij is dat nog niet gelukt. Iedereen bouwt nog steeds zijn eigen website, denkt zelf na over gebruik van sociale media, organiseert open dagen, ontvangt scholen en ga zo maar door. Stuk voor stuk prima initiatieven, maar het resultaat blijft onduidelijk en lijkt onvoldoende. Hoe leren wij om de buitenwereld wel te bereiken? Niemand is écht geïnteresseerd in ons zolang wij goedkoop en veilig voedsel produceren van hoge kwaliteit. Pas als er een vervelende bacterie passeert óf er iets mis gaat in ons geoliede complex, ontstaat er belangstelling voor het voedsel en de manier waarop dat is gemaakt. Tot op heden heeft het Nederlandse bedrijfsleven op zulke momenten alle zeilen bij de mast. Dat hebben we in het verleden wel geleerd. Maar het ontbreekt aan goed instrumentarium om samen te werken. We weten wel wat er moet gebeuren, maar tuimelen in voorkomende gevallen nog te gemakkelijk over elkaar heen om uit te leggen dat ons geen blaam treft. Om alle betrokken partijen bij voedselproductie in Nederland te laten komen tot één werkwijze als het gaat om communicatie en dialoog met de consumentenmarkt en de buitenwereld, is er beleid nodig. Ieder mag zijn eigen ding nog wel doen, maar dan wel binnen de kaders van zo’n beleid. Nederland Bloeit komt met zo’n initiatief. Goed of niet. De diervoederindustrie zal komend najaar bekijken wat we kunnen met zaken als Nederland Bloeit, Floriade 2012, weblogs, projecten voor basisscholen, open dagen, studiebeurzen, themadagen, congressen, enzovoorts. Alleen redden wij het niet. Samen is dus geen keus, maar een opdracht. Henk Flipsen In de rubriek Toevoer wordt maandelijks een onderwerp belicht door een vertegenwoordiger van de Nederlandse (Nevedi) of Belgische branchevereniging (Bemefa) voor de diervoederindustrie.

De Commissie Genetische Modificatie (Cogem) stelt in een advies over de toelating van sojalijn MON87708 voor import en verwerking, dat de risico’s verwaarloosbaar klein zijn. In deze lijn wordt het DMO-gen, afkomstig van de bacterie Stenotrophomonas maltophilia, tot expressie gebracht, wat tolerantie geeft tegen het herbicide Dicamba. Volgens de Cogem zijn er geen redenen aan te nemen dat het geïntroduceerde DMO-eiwit of een variant met 24 aminozuren het verwilderingspotentieel extra vergroot. Daarnaast zijn er in Europa geen wilde verwanten van soja aanwezig, waardoor uitkruising niet mogelijk is, stelt de commissie.

'Hoge voedselprijzen blijven thema' Begin 2011 piekten de wereldvoedselprijzen en alhoewel ze licht zijn gedaald, ligt het niveau van de prijzen volgens de voedsel- en landbouworganisatie van de Verenigde Naties nu nog steeds hoger dan tijdens de voedselprijzencrisis van 2008. Er zijn verschillende redenen voor de hoge prijspieken, stelt Gerdien Meijerink, senior econoom bij het LEI. “De vraag naar voedsel en vooral granen stijgt gestaag, maar het aanbod kan niet altijd gemakkelijk aan deze vraag voldoen.” Er is een roep om meer investeringen in landbouw, vooral in Afrika. Deels is dit terecht, want de landbouw is daar jarenlang verwaarloosd, stelt Meijerink. Het Nederlandse ministerie van Ontwikkelingssamenwerking had er ook onvoldoende aandacht voor, schreef de Wetenschappelijk Raad voor het Regeringsbeleid. In 2004 hebben de landen in Afrika afgesproken om minstens 10 procent van hun budget te besteden aan landbouw, maar daar komt in de praktijk nog weinig van terecht. Het voedselvraagstuk is echter ook een verdelingsvraagstuk, meent Meijerink. “Er wordt veel voedsel verspild. Veel verdwijnt al bij de productie, vooral in arme productielanden. Maar ook daarna in de keten vindt verspilling plaats bij opslag en transport, in winkels en bij mensen thuis. Geschat wordt dat slechts 10 procent van de verspilling onvermijdbaar is.”

Overkoepelend merk voor Nederlandse binnenvaartsector Voor de Nederlandse binnenvaart is een overkoepelend merk gelanceerd: 'The Blue Road'. "Nederland heeft de binnenvaartsector keihard nodig", aldus Melanie Schultz van Haegen, minister van Infrastructuur en Milieu. "The Blue Road geeft de sector één gezicht naar buiten." De binnenvaart biedt voldoende capaciteit om de groei en drukte in het wegtransport op te vangen, volgens haar. "Daarom is het van groot belang dat verladers naar alle vervoersmogelijkheden kijken, voordat ze de containers over de weg laten gaan", stelt Schultz van Haegen. "We moeten efficiënter gebruikmaken van onze wegen en spoorlijnen." In aanwezigheid van de minister maakten Mars, Huntsman en SuikerUnie bekend vaker de binnenvaart in te zetten voor het vervoer van hun producten. Hiermee halen zij jaarlijks 6800 vrachtwagens van de weg. The Blue Road verbindt de hele binnenvaart met elkaar. Daarnaast gaan de brancheorganisaties meer samenwerken. De bonden die bij Kantoor Binnenvaart zijn aangesloten, hebben afgesproken per 1 november op te gaan in een federatieve vereniging.

Overslag agribulk gestegen In de eerste helft van 2011 is in de Rotterdamse haven 215 miljoen ton goederen overgeslagen, 1 procent meer dan in de eerste helft van 2010. De aanvoer groeide met 2 procent tot 153 miljoen ton, de afvoer daalde met 1 procent tot 61 miljoen ton. De overslag van granen, zaden en veevoedergrondstoffen steeg met 26 procent tot 4,6 miljoen ton. De oogst van tarwe en raapzaad in Frankrijk en Duitsland viel door droogte tegen en de export van Russisch graan leed onder een verbod. Import uit de Verenigde Staten zorgde voor compensatie. Ook een tijdelijke verlaging van de EU-importheffingen op voedergranen had een positief effect op de overslag, stelt het Rotterdamse havenbedrijf.

36

37


UW LEVERANCIER VAN VOORMENGSELS VAN SMAAKSTOFFEN VOOR ALLE DIERSOORTEN

PELL

smaakstoffen:

Arovita Paarden/Pony Aroblend Konijnen Arovita Rundvee Cresco Vlees Aroblend Rundvee Cresco Kaas Cresco Artisweet Cresco Super Zoet Cresco Kalvermelk (biggenvoeders) Cresco Melkaroma en vele andere smaak- en geurstoffen Voor alle inlichtingen: Herman Cleiren- Beneluxkantoor e-mail: [email protected] Pell België N.V. - Oudaan 22 - 2000 Antwerpen - Tel.: +03/231 17 49 Fax: +03/231 89 73

Oplossingen voor ProcesTechnologie

Poeth bv levert Installaties voor: bulkhandling Veevoederfabriek

ontstoffing/filters mengvoederindustrie brouwerijen hout pelletering recycling

Poeth bv

Phone +31 (0)77 - 373 19 41

P.O. Box 3142, NL-5930 AC Tegelen

Fax

+31 (0)77 - 373 71 37

[email protected] www.poeth.nl

VCA* gecertificeerd

Het volgende nummer van

verschijnt op 23 september 2011.

De sluitdatum voor het aanleveren van uw advertentie is 12 september 2011. Wilt u informatie over adverteren in De Molenaar? Neem dan contact op via telefoonnummer (+31) 06-53262047 of per e-mail via [email protected]

De pijler onder uw succes

Denkavit Ingredients biedt u een breed scala aan diervoederingrediënten van gerenommeerde producenten. Met onze kennis en ervaring zijn wij als geen ander in staat u daarbij te voorzien van deskundig advies en uitstekende service. Zo is Denkavit Ingredients dé pijler onder uw succes.

www.denkavit.nl/ingredients

G R O E I E N

D O E

J E

S A M E N

PARTNERS: ADISSEO | ADM SPECIALTY INGREDIENTS | AGROMED | ALTILIS | AVEVE | BALCHEM | JADIS ADDITIVA | KEMIRA | LACTALIS INDUSTRIE | POLYNT | RHODIA | SUOMEN REHU

DGYLQJUHGLHQWVLQGG

39_Pim Langhout_39 24-08-11 14:04 Pagina 39

‘Nieuwste additieven bieden perspectief ’ In de peiling

[Marga te Velde]

Pim Langhout: ‘Kennis en samenwerking onmisbaar’

De verplichte antibioticareductie en de stijgende grondstofprijzen voor veevoer dwingen tot het gebruik van alternatieven. “Voor een reductie van het antibioticagebruik is een cultuuromslag nodig”, aldus Pim Langhout, hoofd R&D bij Nutriad. Nutriad focust op de nieuwe generaties additieven. “Het is een specialisatie in producten die op een complexe manier ingrijpen op de ontwikkeling en het functioneren van de stofwisseling en de organen in het dier”, vertelt Pim Langhout, hoofd R&D bij Nutriad. “We richten ons op specifieke oplossingen voor problemen die nutritionisten, dierenartsen en veehouders dagelijks in de stal tegenkomen.” G o e d k o p e re g ro n d s t o ff e n Door de hoge grondstofprijzen zoekt de diervoederindustrie andere, goedkopere grondstoffen. Opname van dergelijk grondstoffen in de rantsoenen heeft volgens Langhout echter het risico dat de darmcondities uit balans raken met als gevolg meer gezondheidsproblemen en verminderde dierprestaties. “Onderzoek wijst uit dat de nieuwe generatie additieven een oplossing kunnen bieden en een instrument kunnen

Nutriad Nutriad is een wereldwijde specialist en marktleider in het ontwikkelen en produceren van innovatieve additieven ter verbetering en ondersteuning van de diergezondheid. Het bedrijf is actief in 80 verschillende landen en heeft ongeveer225 mensen in dienst. Naast vijf productielocaties heeft het bedrijf vier laboratoria en drie onderzoekscentra.

zijn bij het realiseren van goedkopere voeders op een veilige manier”, zegt Langhout. K w a l i t e i t i n g re d i ë n t e n Voor de productie van additieven gebruikt Nutriad alleen natuurlijke ingrediënten die bio-actieve stoffen bevatten. “Het manco van deze grondstoffen is dat de hoeveelheid bio-actieve stoffen kan verschillen per ras, seizoen en locatie. Bijvoorbeeld, knoflook uit Spanje is niet gelijk aan knoflook in Turkije. De een kan de gewenste werkzame stof bevatten waar de ander deze mist”, legt Langhout uit. Kennis over de verschillen en verwerking van deze stoffen is volgens hem essentieel om een constante hoge kwaliteit additieven te garanderen. Juiste diagnose Naast kennis van grondstoffen en productie, is kennis over de toepassing van belang. Voor marktintroductie worden producten uitgebreid onderzocht om de effectiviteit te kunnen vaststellen en eventuele risico’s voor het dier en zijn omgeving uit te sluiten. “Om een middel effectief in te kunnen zetten, is een juiste diagnose van groot belang. Hierbij is de kennis van en samenwerking met nutritionisten, dierenartsen en veehouders onmisbaar. Pas als de diagnose bekend is, kan het middel op de goede manier en op het juiste moment worden toegediend en is een effectief gebruik gegarandeerd”, onderstreept Langhout.

38

39

Daarnaast onderzoekt Nutriad waar in de darm van het dier de bio-actieve stoffen vrij moeten komen om het meest effectief hun werk te doen. “De kunst is om de stoffen ook daar te krijgen”, schetst Langhout de uitdaging. “We ontwikkelen bijvoorbeeld coatings die zorgen dat de stoffen niet in de maag, maar pas in de darmen beschikbaar komen.” C u l t u u ro m s l a g Om de betrokkenen in de veehouderij zo ver te krijgen dat ze minder antibiotica gebruiken, is een cultuuromslag nodig, meent Langhout. “Kennis helpt daarbij. Nu worden regelmatig antibiotica ingezet, terwijl ook heel goed een alternatief product kan worden overwogen. De rol van dierenartsen in het adviseren van alternatieven is hierbij van belang. De nieuwste generatie additieven werken niet alleen meer preventief, maar ook curatief.” Bij een toenemende ziektedruk en meer maatschappelijke eisen aan een veilige en gezonde veehouderij, is de ontwikkeling van meer van dergelijke additieven de oplossing voor de veehouderij in de nabije toekomst, meent de R&D-afdeling van Nutriad.

-


“Met de nieuwe generatie additieven realiseren we goedkopere voeders op een veilige manier”, aldus Pim Langhout.

Chefkoks

preferen kippenvlees dat gezond en efficiënt gegroeid is met

Het eerste natuurlijke additief welke de karkaskwaliteit verbetert. En ook de sappigheid en de stuctuur van het vlees wordt verbeterd. Voor meer informatie: Speerstra Feed Ingredients BV

FAMI European Feed Additives and PreMixtures Quality System

Postbus 160, 8530 AD Lemmer Tel. +31 (0)514 569 001, Fax +31 (0)514 569 002 [email protected], www.speerstra.com

ENERGY MANAGEMENT STARTS AT TRANSITION

Erkend distributeur: Postbus 160 8530 AD Lemmer +31(0) 514 569 001 www.speerstra.com

Na afkalven worden koeien geconfronteerd met enorme metabolische veranderingen welke invloed hebben op de energievoorziening. Een goed functionerende lever is van essentieel belang voor de energievoorziening van hoog productief melkvee. Uit onderzoek blijkt dat bij 40% van het melkvee subklinische ketose voorkomt, wat maar liefst 100À per koe kost. ReaShure® Precision Release Choline heeft bewezen de energiestatus tijdens de transitieperiode te beschermen. Hierdoor wordt het risico van stofwisselingsstoornissen verminderd en de vruchtbaarheid, melkopbrengst en gezondheid worden verbeterd. Neem contact op met één van onze voedingsexperts of ga naar Balchem.com voor meer informatie.

Real People. Real Science. Real Results. ©2011 Balchem Corporation. Alle handels- en servicemerken zijn eigendom van Balchem Corporation.

41_Lesaffre_41 24-08-11 13:40 Pagina 41

ADVERTORIAL

LEVEN D GIST I N STRIJ D TEGEN E. COLI Rondom het spenen worden biggen blootgesteld aan verschillende stressfactoren, zoals voerveranderingen, andere hokken, samenvoegen met onbekende biggen, enzovoort. Hierdoor verhoogt de vatbaarheid voor spijsverteringsproblemen en diarree, vooral veroorzaakt door E. coli. In het algemeen worden antibiotica ingezet om E. coli-geïnduceerde diarree onder controle te krijgen.

Een mogelijk alternatief voor antibiotica is Actisaf Sc47, een probiotisch levend gist. LeSaffre Feed Additives onderzocht in welke dosering het gebruik van Actisaf Sc47 effectief is om diarree te reduceren bij biggen, voor en na het spenen. Het onderzoek werd gedaan bij twee bedrijven met E. coli-problemen. Effect bij pasgeboren biggen De behandeling van zeugen en hun biggen met Actisaf (dosering van 1000 ppm) zorgde ervoor dat E. coli met succes werd voorkomen. In de faeces van de biggen op een leeftijd

Levende gisten Actisaf is een levend gist , Saccharomyces cerevisiae, stam 47. Het product wordt op de markt gebracht in granulaatvorm. De levende gistcellen zijn gecoat met dode gistcellen die bescherming bieden tegen de verschillende perscondities. Naast het standaard product, is hittestabiel Actisaf HR+ aan het assortiment toegevoegd. Actisaf is toegelaten voor 12 verschillende diergroepen (EC 4b1702). Lesaffre heeft recent een toelating gekregen voor Selsaf, met selenium verrijkt gist.

van twee en drie weken was het gemiddeld aantal hemolytische E. coli-kolonies bijna nul. De met Actisaf behandelde dieren vertoonden weinig tot geen diarreeverschijnselen. Bij de controlebiggen bedroeg het gemiddeld aantal kolonies 0.14 bij biggen van twee en drie weken oud. Levend gist reduceert de E. colidruk op de biggen en leidt tot een belangrijke reductie van de mortaliteit onder de worpen (-40%). De gemiddelde mortaliteit was 2,70% bij de controlegroep ,vergeleken met 1,65% bij de Actisaf-groep. Bovendien werd in de Actisaf-groep één extra big per worp gespeend. Effect bij gespeende biggen Eenzelfde beschermend effect werd gezien bij biggen die op 25 dagen leeftijd werden gespeend en vanaf het spenen werden behandeld met Actisaf (dosering van 1000 ppm). Detectie van pathogene E. coli-stammen bij twee biggen van de controlegroep (zonder Actisaf) bevestigde de oorsprong van de diarree. Bij de Actisaf-groep werd de bacterie niet aangetroffen. De levende gist zorgde voor een sterk beschermend effect tegen E. coli-geïnduceerde diarree. De controledieren hadden ernstige diarree, 10 tot 13 dagen na het spenen, met een hoogtepunt op dag 11. De dieren in de Actisafgroep hadden slechts weinig tot geen diarree (figuur 1).

Werking levend gist Levend gist in het voer van de zeug verbetert de colostrumkwaliteit en de kwaliteit van antilichamen in de melk. Door het verhoogde gehalte IgG in melk en colostrum, ontwikkelen de biggen zich beter. Bovendien kan een directe inname van levend gist via de faeces van de zeug plaatsvinden. Dit resulteert in een directe immuunmodulatie van de darmcellen van de biggen. Daarnaast resulteert levend gist in een post-speenrantsoen in stabilisatie van de darmflora. Concurrentie met andere micro-organismen voorkomt de kolonisatie van E. coli in het darmkanaal en reduceert diarree tijdens deze kritische periode.

Biggen behandeld met Actisaf hadden een kleine numerieke verbetering van de dagelijkse groei (+8 g/dier/dag), waardoor de duur van de post-speenperiode met 1 dag werd verkort: 55 in plaats van 56 dagen. Betere gezondheid Het verstrekken van Actisaf in het voer van de zeug en de big is een goede manier om de gezondheidsstatus van de biggen, zowel rondom de geboorte als na het spenen, te verbeteren. Het product reduceert E. coli-geïnduceerde diarree. Inzet van levend gist Actisaf is dus een goed preventief middel om diarree bij biggen te reduceren.


Actisaf Sc 47 The only live yeast authorised for all stages of pig production. Actisaf Sc 47 is produced by a unique Lesaffre m anufacturing process process tthat hat ensures ensures a better better st ability, w hich manufacturing stability, which m eans tthat hat more more yyeast east cells cells reach reach the the intestine intestine alive. alive. means

Actisaf A ctisaf Sc 4 47, 7, tthe he llive ive yyeast east that that kkeeps eeps its its promises promises Acts A cts on o digestive comfort; comfor t; Increases Increa ases feed efficiency; Optimizes Optim mizes animal performances performan nces and economical results. resullts.

certifi L FA i s

ed

S FAMI-Q


43-44_Denkavit_43-44 24-08-11 09:25 Pagina 43

Goede voeropname essentieel Inzet organische zuren en vetzuren tegen S. suis

Diervoeding

[Ard van Enckevort & André Meeusen*]

Darmgezondheidsproblemen bij gespeende biggen worden onder andere veroorzaakt door Streptococcus suis-bacteriën. Een combinatie producten bindt de strijd aan tegen deze Grampositieve bacterie en draagt zo bij aan een reductie van het antibioticumgebruik. Goede voeropname voor en na spenen is hierbij van belang. De pathogene Gram-positieve bacterie Streptococcus suis is in de varkenshouderij de laatste jaren vaak in samenhang met Escherichia coli de grootste veroorzaker van darmgezondheidsproblemen bij biggen na het spenen. Dit is tevens één van de hoofdredenen voor antibioti-

cagebruik. Om problemen met S. suis aan te pakken, is meer onderzoek gewenst naar de wijze waarop deze bacterie zich verspreidt en hoe eventueel met aangepaste voeding de kans op problemen te verkleinen is. Door verschillende onderzoekers is inmiddels vastge-

steld dat de S. suis-bacterie een rol speelt in het maagdarmkanaal en niet alleen via de tonsillen of huidwondjes de bloedbaan kan binnendringen. De bacterie kan bijvoorbeeld hersenvliesontsteking veroorzaken. Swildens et al. (2004) concludeerden dat S. suis in staat is om door de darmwand te migreren, maar ook dat deze bacterie in de maag al een prominente rol kan spelen. Su et al. (2008) vonden dat S. suis vóór het spenen nog maar beperkt voorkomt in maag en dunne darm. Enkele dagen na het spenen, in de periode dat de voeropname nog laag is, bleek S. suis echter vooral in de maag en ook als percentage van totale microbiota in de dunne darm te zijn toegenomen. Deze gegevens bieden aanknopingspunten om de infectiedruk via voeding te verlagen.

Met gerichte voeding is het mogelijk de groei van S. suis te remmen.

42

43


>>>

43-44_Denkavit_43-44 24-08-11 09:25 Pagina 44

>> Goede voeropname essentieel

Vo e r p ro g r a m m a Sinds enkele jaren blijkt dat met bepaalde voerprogramma’s op praktijkbedrijven de problemen door S. suis duidelijk verminderen. Belangrijk hierbij is een goede voeropname vóór en direct na het spenen. Om dit te bereiken, wordt tot enkele dagen na spenen een melkkorrel gebruikt met onder andere een hoog energiegehalte en goed verteerbaar eiwit. Hiermee wordt zoveel mogelijk voorkomen dat de integriteit van de darmwand verslechtert en de dagen erna de doorlaatbaarheid van de darmwand voor schadelijke toxinen en bacteriën toeneemt. In het aansluitende speenvoer wordt door de juiste processing en keuze van grondstoffen een verlaagd bufferend vermogen bereikt. Mede dankzij het toevoegen van de juiste organische zuren kan de aanzuring in de maag van de big goed verlopen. Niet alleen E.coli, maar mogelijk ook S. suis wordt hierdoor beter geremd.

Figuur 1. Effect van twee zurenmengsels op aantal E. coli-bacteriën. **, p<0,01; ***, p<0,001 significant.

Figuur 2. Effect van twee zurenmengsels op aantal S. suis-bacteriën. *,p<0,05; **, p<0,01; ***, p<0,001 significant.

Bij een andere diersoort, vleeskuikens, is uit onderzoek gebleken dat een product ontwikkeld op basis van organische zuren en -zouten in combinatie met middellangeketen-vetzuren (MCFA), verrijkt met laurinezuur (C12:0) bewezen effectief is tegen Gram-positieve bacteriën, zoals Clostridium perfringens. De combinatie van zuren en calciumzouten zorgt daarnaast voor een bacteriedodend effect op Gram-negatieve pathogenen in een zuur milieu. Deze combinatie van activiteiten maakt een dergelijk product mogelijk ook geschikt in de bestrijding van darmgezondheidsproblemen bij biggen, veroorzaakt door E. coli en S. suis. I n v i t ro - o n d e r z o e k Voor biggen ontwikkelde Denkavit enkele jaren geleden een zurenmengsel. Destijds is met in vitro-onderzoek aangetoond dat E. coli hiermee kan worden geremd. Hierop voortbordurend is in samenwerking met Kemira een nieuw zurenmengsel ontwikkeld, dat door een Fins laboratorium is getest op werking tegen niet alleen E. coli, maar nu ook tegen S. suis. Het oorspronkelijke mengsel bevat citroenzuur en de zuren en calciumzouten van mierenzuur, propionzuur en azijnzuur. Het zurenmengsel XL bevat naast deze zuren ook extra lipofiele componenten (XL), die de celwand van bacteriën mogelijk meer doorlaatbaar kunnen maken. Organische zuren kunnen de bacterie gemakkelijker binnendringen en de groei remmen of de bacterie doden. Om beide mengsels te testen op hun antimicrobiële effect tegen E. coli en S. suis is een in vitro simulatiemodel gebruikt waarbij de maag en dunne darm-vertering van de big zoveel mogelijk zijn nagebootst. De geteste producten werden eerst gedurende een uur geïncubeerd met pepsine en HCl (pH 34) en vervolgens gedurende drie uur met galzuur, pancreatine en natronloog (pH 6,8-7,2) bij 37 °C. Daarna werden ze in verschillende doseringen (0,25 – 2,0 procent) toegevoegd aan de simulatiebuizen, gevuld met inhoud van de dunne darm van een aantal biggen van

44

45

circa 20 kilogram, dat diende als groeimedium en inoculum. Aan de biggen werden geen antimicrobiële stoffen gevoerd. Aan de darminhoud werden E. coli K88 en S. suis type 2 toegevoegd en gedurende tien uur geïncubeerd onder anaerobe omstandigheden. Een negatieve controle zonder toegevoegde pathogenen werd uitgevoerd om te kunnen corrigeren voor het endogene niveau aan E. coli en S. suis in het groeimedium. Als positieve controle zijn twee doseringen mierenzuur meegenomen. Resultaten Vervolgens zijn een aantal parameters gemeten, zoals bacteriële gasproductie, pH, aantal kortketenige-vetzuren, totaal aantal bacteriën en specifiek E. coli en S. suis. Het toevoegen van beide producten gaf vooral bij de hogere doseringen een significant lagere productie van gas en kortketenige-vetzuren, maar resulteerde toch in een lagere pH. Dit kan waarschijnlijk worden verklaard doordat de proteolytische (eiwitafbrekende) bacteriën meer werden geremd dan de sacharolytische (suikerafbrekende) bacteriën. Bij eiwitafbraak ontstaan namelijk relatief meer base-producten, waardoor de pH stijgt. Beide producten gaven een significante dosis-afhankelijke daling van het totaal aantal microben en specifiek van E. coli (figuur 1). Opvallend was vooral dat het nieuw ontwikkelde zurenmengsel XL een significante reductie van het aantal S. suis-bacteriën veroorzaakte (figuur 2). Perspectief Met deze in vitro-simulatietest voor biggen is aangetoond dat het mogelijk is om via gerichte voeding de groei van S. suis te remmen. Het zurenmengsel XL, op basis van organische zuren en specifieke vetzuren, biedt goede perspectieven om in de praktijk gezondheidsproblemen veroorzaakt door S. suis (en E. coli) aan te pakken en antibioticagebruik te reduceren.

-

* Ard van Enckevort is werkzaam bij Denkavit en André Meeusen bij Kemira Chemsolutions.


Omdat smaken verschillen...

[email protected] | www.brandenburch.com Barenbruch_advertentie_NL_191x265.indd 1

10-06-11 08:50

=LHKHW

YHUVFKLO &RQVLVWHQWLHWHOW«YDQGHSURPLQHQWHYHHYRHUEHGULMYHQLQGH(8NLH]HQYRRU6HO3OH[ RPGDWKHWFRQVWDQWHSUHVWDWLHVOHYHUW&RQVLVWHQWHNZDOLWHLWKRXGEDDUKHLGHQDFFXUDWHZHUNLQJ ]RUJHQHUYRRUGDWXZNODQWHQKHWYHUVFKLO]LHQ 6HOHQLXPZRUGWHUNHQGDOVHHQHVVHQWLHHOHOHPHQWLQYUXFKWEDDUKHLGLPPXQLWHLWHQGLHUSUHVWDWLH 6HO3OH[YDQ$OOWHFKLVGHHHUVWHEURQYDQRUJDQLVFKVHOHQLXPGLHGRRUGH(8JRHGJHNHXUGLV 'H]HYRUPLVEHWHUYHUWHHUEDDUHQKHHIWHHQKRJHUHEHQXWWLQJ'DWLVZDDURPLQKHHO(XURSD ERHUHQHQKXQGLHUHQKHWYHUVFKLO]LHQ

*DQDDUZZZVHOSOH[FRPYRRUPHHU LQIRUPDWLHRIQHHPFRQWDFWRSPHW $OOWHFK1HWKHUODQGV%9 ZZZDOOWHFKFRPEHQHOX[ .DQWRRU1HGHUODQG7HOHIRRQ (PDLODOOWHFKQO#DOOWHFKFRP .DQWRRU%HOJLs7HOHIRRQ (PDLODOOWHFKEH#DOOWHFKFRP

47_Agribex_47 23-08-11 19:34 Pagina 47

Landbouwbeurs Agribex speelt in op actuele thema’s

‘Professionele totaalbeurs’ Algemeen

[Jef Verhaeren] Michel

De internationale landbouwbeurs Agribex vindt eind dit jaar

Christiaens: “We gaan mee in het

plaats in Brussel. “Agribex onderneemt een continue zoektocht

verhaal van duurzame ener-

om thema’s te bespelen die vandaag aan de orde zijn”, aldus

gie en landbouw.”

Michel Cristiaens. Agribex is een tweejaarlijkse beurs voor landbouw, veeteelt, tuin en groene zones. Dit jaar opent de beurs in Brussels Expo haar deuren van 6 tot 11 december. Nieuw zijn het onthaal van de Duitstalige Gemeenschap als gastregio en een thema-eiland rond hernieuwbare energie. Breedex, voor het eerst georganiseerd in 2009 en gericht op de professionele veehouderij, krijgt op Agribex 2011 een vervolg. H e r n i e u w b a re e n e r g i e Landbouw moet rekening houden met nieuwe uitdagingen, zoals de toename van energieprijzen en verminderde uitstoot van broeikasgassen. Dat wil Agribex duidelijk maken. Daarom wordt er een thema-eiland rond hernieuwbare energie ingericht, een educatief platform waarop een stand van zaken wordt opgemaakt en waarbij een aantal studiesessies wordt georganiseerd. Agribex stelt daarbij de vraag naar de economische haalbaarheid van dergelijke nieuwe energievormen en de hiermee gepaard gaande investeringen. In de eerste plaats is hernieuwbare energie

immers een energiebesparing voor de landbouwers. Tevens wordt nagegaan of de boer in de toekomst ook energieproducent kan worden. Duurzaam Inhoudelijk nieuw wil beursorganisator Fedagrim het thema-eiland niet noemen. “Agribex onderneemt een continue zoektocht om thema’s te bespelen die vandaag aan de orde zijn”, stelt Michel Christiaens, secretaris-generaal van Fedagrim. Tijdens de editie van 2009 werden al een aantal initiatieven voor de akkerbouw voorgesteld, zoals een trekker op waterstof en daaraan gekoppeld de ‘energy independent farm’. Dit jaar is de veehouderij aan de beurt om te zien welke mogelijkheden er zijn. “We gaan mee in het verhaal van duurzame energie en landbouw, maar stellen ons ook de vraag hoe duurzaam nieuwe technologieën zijn”, zegt Christiaens. “Elke medaille heeft twee zijden. Wij willen ze met Agribex allebei bekijken en de sector zo behoeden voor al te simpele conclusies.”

To t a a l b e u r s Agribex wil duidelijk een professionele totaalbeurs blijven. Opnieuw worden er nationale veeprijskampen en een veetentoonstelling gehouden in samenwerking met de vereniging Algemene Veeprijskampen. Naar de veeteelt toe zijn de sectoren van de stallenbouw en -uitrusting traditioneel manifest aanwezig, evenals de uitrusting voor de melkveehouderij. B re e d e x Om het aanbod naar de veeteeltsector te vervolledigen, wordt voor de tweede maal het veeteeltplatform Breedex georganiseerd van 7 tot 9 december. “Met Breedex willen we voldoen aan de vraag van de sector naar een laagdrempelig, interactief platform, beperkt in duur. De evaluatie van Breedex in 2009 was bijzonder positief”, meent Christiaens. Breedex richt zich op de professionals in de intensieve veehouderij en de volledige keten daarrond. De vraag naar een beursformule met een laagdrempelig karakter, gefocust op de veehouderij, beperkt in duur en met modulaire standen is destijds ontstaan vanuit de sector zelf. “Op die manier vraagt een beursdeelname geen al te grote organisatorische inspanningen van de exposant”, aldus Christiaens. Bij de vorige editie vielen vooral de studiesessies, die parallel liepen met de beurs, in de smaak. Ook het bezoekersprofiel bij de sessies lag in de lijn der verwachting. In de editie van dit jaar zullen de studiesessies opnieuw een belangrijk onderdeel uitmaken van het platform.

-

De evaluatie van Breedex in 2009 was bijzonder positief.

46

47


48_Uit het bedrijfsleven_48 23-08-11 19:34 Pagina 48

Uit het bedrijfsleven Effecten luchtvochtigheid in beeld met Watson

Laag Fosfaat-assortiment Rijnvallei

Watson is het nieuwe simulatieprogramma van Hendrix UTD. Het berekent de ideale voeropname op basis van tientallen parameters en legt verbeterpunten op een bedrijf bloot. In een berekening met Watson blijkt dat het voornamelijk de luchtvochtigheid is die de voeropname bij vleesvarkens in de zomer negatief beïnvloedt en daarmee de voerwinst naar beneden drukt. In de berekening zijn twee groepen vergeleken: een groep met een leeftijd van 4 tot 7 weken en een groep met een leeftijd van 11 tot 14 weken. Voor beide leeftijdsperioden is gevarieerd met de temperatuur (28 en 30 ºC) en luchtvochtigheid (60 en 80 procent). De sterkste groeidaling vindt plaats bij een hoge temperatuur in combinatie met een hoge luchtvochtigheid, namelijk 67 gram per dag bij de jonge varkens en 88 gram bij de oudere dieren. Opvallend is dat een verhoging van de luchtvochtigheid met 20 procent direct een groeidaling van 22 gram per dag geeft bij jonge dieren en van 33 gram bij de oudere varkens. De lagere groei is een direct gevolg van de lagere voeropname. Ook de voerconversie komt duidelijk onder druk te staan, tot wel 0,05 procentpunten hoger bij de zware varkens, concludeert Hendrix UTD. “Het effect op de voerwinst is groot. Bij de zware varkens daalt de voerwinst zelfs met 15 procent ten opzichte van het normale niveau. Maatregelen tegen warmte en een hoge luchtvochtigheid leveren dus snel geld op.” Informatie: www.hendrixutd.nl

Rijnvallei heeft een Laag Fosfaat (LF)-assortiment ontwikkeld. Hierin zijn maatregelen uit het huidige assortiment omtrent voederconversie, groei en gezondheid gecombineerd met fosfaatefficiënte grondstoffen. Met het nieuwe LF-assortiment is een varkenshouder beter in staat om de fosfaatefficiëntie op zijn bedrijf te sturen. Uit berekeningen blijkt dat met LF-voeders een forse verbetering van de fosfaatefficiëntie per varken is te realiseren, volgens de voerleverancier. Door speciale maalmeng-processen, het toevoegen van enzymen en de S-factor (waarde voor de bijdrage aan groei en spieraanzet) wordt naast een betere fosfaatefficiëntie een goede EW-conversie (energiewaarde) behaald, stelt Rijnvallei. Een verbetering van de fosfaatefficiëntie wordt echter niet alleen bepaald door het fosfaatgehalte in het voer. “Afhankelijk van de bedrijfsspecifieke situatie kunnen ook maatregelen zoals beren mesten en rasspecifieke voerschema’s bijdragen aan een verbetering van de fosfaatefficiëntie”, benadrukt Rijnvallei. Informatie: www.rijnvallei.nl

Oxfam lanceert wereldkaart over voedselprijsstijgingen

Biologisch certificaat voor diervoeder additief Orego-Stim in Australië

De nieuwe interactieve wereldkaart van Oxfam laat zien hoe over de hele wereld landen worden getroffen door hoge en instabiele voedselprijzen en geeft een momentopname van de gevolgen van de wereldwijde voedselprijzencrisis. De kaart toont de landen die erg kwetsbaar zijn voor prijsstijgingen, landen waar prijsstijgingen hebben bijgedragen tot geweld of onrust, of waar extreem weer heeft bijgedragen tot prijsstijgingen. De kaart, die beschikbaar is in het Engels, Spaans en Frans, is onderdeel van Oxfams wereldwijde Grow-campagne die de problemen van het voedselsysteem onder de aandacht brengt. Informatie: www.oxfam.org

Flex-4ch bestuurt vier wegers Penko introduceert een instrument dat vier wegers onafhankelijk van elkaar bestuurt, de Flex-4ch. Naast de wegers bevat dit compacte instrument volledige, snelle, besturingsfaciliteiten en een operator terminal in kleur. De Flex-4ch wordt bediend met een veelkleurig TFT-touchpanel in hoge resolutie, waarbij diverse schermen kunnen worden gekozen afhankelijk van de functie en weger. De vier weeginstrumenten verrichten 1600 metingen per seconde, met hoge reactiesnelheden voor de besturingen. Het instrument heeft acht ingangen en zestien uitgangen, waarbij uitbreiding mogelijk is. Er zijn diverse digitale uitgangen aanwezig, waaronder CANbus, Ethernet en Profibus DP. Voor paneelmontage is een behuizing beschikbaar met een waterdicht (IP65) front van 170 bij 150 mm en 120 mm diep. Voor exportdoeleinden is het instrument voorzien van de Penko rekenfaciliteit, die de kalibratie aan de hand van de bestemming omzet naar de versnelling van de zwaartekracht. Informatie: www.penko.com

48

49

Orego-Stim van Meriden Animal Health mag in Australië het keurmerk voeren voor biologisch diervoederadditief. Het product is gecertificeerd voor gebruik in biologische systemen in Australië door het Bio-Dynamic Research Institute. "De certificering verzekert dat er geen chemicaliën zijn gebruikt", zegt Inga Shahin, specialist regelgeving. "Het gebruik van biologische producten is een manier om het gebruik van gezonde, traceerbare en duurzame ingrediënten in diervoeders te verzekeren." Damian Moore, directeur van Feed Safety, vervolgt: "Er zijn maar weinig biologische diervoederadditieven op de Australische markt. Nu OregoStim goedkeuring heeft gekregen, hebben biologische boeren een grotere keuze bij het selecteren van geschikte toevoegingsmiddelen die hun productiesystemen wezenlijke voordelen kunnen bieden qua productie en diergezondheid." Orego-Stim is een 100 procent natuurlijk diervoederadditief dat wereldwijd wordt gebruikt in de diervoeding om de algemene prestaties te verbeteren en te maximaliseren en daarmee het financiële rendement te verhogen. Informatie: www.meriden-ah.com

Nieuwe editie Kwin-Veehouderij De nieuwe editie van het handboek Kwantitatieve Informatie Veehouderij (Kwin-Veehouderij) is verschenen. Het boek is een jaarlijkse uitgave van Wageningen UR Livestock Research en bevat statistische prijsinformatie over veehouderijbedrijven en normen voor het maken van (saldo)berekeningen, bedrijfsevaluaties en begrotingen. Kwin-Veehouderij bevat informatie voor de sectoren melkvee, vleesvee, geiten, schapen, paarden, varkens, pluimvee, nertsen en konijnen. Informatie: www.kwin.nl


YOUR PROCESS... ...OUR CARE

Pegasus® vacuüm coaten van specialiteitenvoer voor biggen, slachtkuikens, kalkoenen en kleindieren. Voor het toevoegen van: - enzymen - diverse olieën - vet recepturen - poedercoating (levende gist, anticox, werkstoffen)

MAGI-N.ext® Extrudeerlijn voor de feed/petfood industrie MALEN

MAGI-CON® Pelleteer proceslijn voor toevoeging micro-ingrediënten in diervoeding MENGEN

EXPANDEREN

MAGI-MILL® Flexibel maalconcept om veevoeder-componenten te malen en te mengen PERSEN

PeGASUS® PADDLe MIxeR Snel homogeen mengen en variabel opsproeien met Energy Control Program EXTRUDEREN

COATEN

WWW.DINNISSEN.NL

20110427-DM-Nuvisol Heat.indd 1

2011/04/27 14:49:07

MO_cadeau-abonnement 11-05-11 10:03 Pagina 2

Onze kennis, uw succes!

Geef uzelf of een ander

vakkennis cadeau 113 de jaargang, 13 augustus 2010 www.demolenaar.nl

113 de jaargang, 15 oktober 2010 www.demolenaar.nl nummer

11

nummer

gina 1

De Molenaar De Molenaar

113 de jaar gan g, 5 nov emb er

vakblad voor de graanverwerkende en diervoederindustrie

vakblad voor de graanverwerkende en diervoederindustrie

24,-

�

13

3x mvoor aar

in p la � 3 ats van 6,53

201 0 www .dem olen

aar. nl

nummer

De Molenaa vakblad

Vetzuren voor varkens en koeien

Open dag Kamphuis Mengvoeders

Jodium van Chileense hoogvlakte

Fefac-voorzitter: ‘Samenwerken speerpunt’

Reudink bestaat 175 jaar

Voer voor goede voeten

Vul de bon in of meld u aan op:

rwerken

de en di ervoed

erindus

r

trie

www.demolenaar.nl

Voordeelbon Mijn gegevens:

voor de graanve

15

�

Ja, ik profiteer van een vrijblijvend cadeau-abonnement op De Molenaar. Ik betaal per factuur slechts € 24,- excl. 6% BTW voor 3 nummers, waarna het Voorbesch abonnement automatisch stopt. Actieperiode: 2011

ouwing Euro ti

er Nominaties D e Molenaar A ward 2010 Nieuwbouw SFR in gebrui M/V k

Bedrijfsnaam: Naam: Adres: Postcode/Plaats: Telefoonnummer:

� Kruis hier aan als u ook de digitale nieuwsbrief van De Molenaar wilt ontvangen E-mail adres: Handtekening:

Wilt u het cadeau-abonnement op een ander adres laten bezorgen dan het factuuradres? Vul dan hieronder naam en adres in van de ontvanger. Bedrijfsnaam: Naam:

Hét vakblad voor de graanverwerkende en diervoederindustrie

M/V

Adres: Postcode/Plaats:

Stuur gratis op naar: Eisma Businessmedia bv, Antwoordnummer 470, 8900 VC Leeuwarden.

51-52_twitter_51-52 23-08-11 19:35 Pagina 21

Sociale media winnen terrein Algemeen


Huub Fransen beste twitteraar op Agri Vision 2011

Schoorvoetend begeeft ook de agrarische sector zich op het pad van de sociale media. Het aantal Twitter-accounts en Facebookpagina’s groeit. Een goede zaak, vindt Sam Graham-Felsen, verantwoordelijk voor de internetcampagne van Barack Obama. “Sociale media veranderen de wereld.” “Sociale media zijn al lang niet meer de kers op de taart, sociale media zijn onderdeel van de taart.” Dat zei Sam Graham-Felsen, mediastrateeg en belangrijke schakel in de internetcampagne van de Amerikaanse president Barack Obama, tijdens Agri Vision 2011. Volgens Graham-Felsen zijn sociale media geen speeltjes voorbehouden aan kinderen. “Niet aanwezig zijn op sociale media is voor bedrijven geen optie meer. Bedrijven moeten een strategie ontwikkelen op dit gebied. Niet meedoen is een gemiste kans.”

C o n t ro l e De mediastrateeg stelt vast dat veel bedrijven de stap naar sociale media vaak niet maken uit vrees voor het verlies van controle en negatieve berichtgeving. “Zo moet je er niet naar kijken. Sociale media bieden juist mogelijkheden voor positieve communicatie.” Ook in het behoudende Amerika moet menigeen een drempel over om het fenomeen ‘sociale media’ op die manier te benaderen. “Zeker politici zijn erg bevreesd voor de mogelijke missers en de potentieel negatieve publiciteit. Niet

“De grootste bedreiging is niet aanwezig zijn

Sam Graham-Felsen: “Sociale media veranderen

op sociale media”, aldus Martin Jager (BASF).

de wereld.”

50

51

geheel onterecht, zoals blijkt uit de uitglijder die Anthony Weiner onlangs op Twitter beging.” Toch mag dat volgens Graham-Felsen geen reden zijn om de sociale media te weren. “Als je de kwetsbaarheid erkent, kun je er op een goede manier mee omgaan.” Sociale media belonen volgens de mediastrateeg authenticiteit en directheid. “Dat is een elementaire eigenschap en daarvan moet je je bewust zijn. Die waarden moet je benutten.” Volgens Graham-Felsen hebben bedrijfsleven en industrie sterk de neiging te communiceren over feiten en cijfers, maar burgers/consumenten willen de mens en het bedrijf achter die getallen leren kennen. “En daarvoor lenen sociale media zich bij uitstek, mits je vasthoudt aan die kernwaarde, de authenticiteit en directheid.” Boemerang Sociale media bieden bedrijven ook een mogelijkheid direct te communiceren met het publiek. “Je kunt hen betrekken bij je strategie.” Belangrijk is voor ogen te houden dat niet het bedrijf of het product centraal staat. “Op sociale media staat het publiek centraal. Dat gegeven bepaalt de manier waarop je communiceert via sociale media.” Een negatief bericht hoeft daarbij geen slecht bericht te zijn. Als een bedrijf of product een trouwe achterban kent, beschikt het publiek volgens GrahamFelsen ook over een groot zelfreinigend vermogen. “Ze zullen elkaar hun mening geven. Mensen met een positieve ervaring zullen zich mengen in de discussie.” Mocht zich een negatief bericht voordoen, dan is het wel van groot belang dat een bedrijf daarop snel reageert. Het betreffende bericht >>> verwijderen, is uit den boze.


51-52_twitter_51-52 23-08-11 19:35 Pagina 22

>> Sociale media winnen terrein

“Dat schaadt je authenticiteit. Zo’n handeling komt als een boemerang bij je terug”, waarschuwt de mediastrateeg.

Sociale media bieden bedrijven ook een mogelijkheid direct te

Ve r a n t w o o rd e l i j k Een succesvolle aanwezigheid op sociale media vereist wel dat er binnen een bedrijf iemand wordt aangewezen die daarvoor verantwoordelijk is. Ook moet een duidelijke bedrijfsstrategie zijn verwoord, waarnaar deze persoon − “bij voorkeur niet iemand met een traditionele PR-achtergrond” − kan handelen. Graham-Felsen adviseert sociale mediaverantwoordelijke de ruimte te geven om authentiek te handelen. “Geloof in jezelf en in het feit dat wat je doet, goed is. Praat gepassioneerd over je vak, je bedrijf en breng die passie over. Geef ook je medewerkers de mogelijkheid om ambassadeur te worden van je bedrijf of merk.” Selectief Aanwezigheid op internet vereist wel de nodige voorbereiding. “Wees selectief, kijk waar je aanwezigheid het meest effectief is, maar doe vooral niet alles.” BASF is sinds kort actief op onder andere FaceBook, Twitter en YouTube. Vooralsnog is die aanwezigheid beperkt tot de divisie plantaardig, maar Martin Jager, hoofd van de divisie diervoeding,

Beste Twitteraar Agri Vision 2011 maakte zelf ook volop gebruik van de sociale media. Voor de gelegenheid was een speciale Twitter-account geopend. Deelnemers aan de conferentie konden daarop andere mensen deelgenoot maken van hun ervaringen, maar ook via Twitter vragen stellen aan de sprekers. Dagvoorzitter Nisha Pillai (BBC World) kon met behulp van een iPad de Twitteraars volgen en eventueel een beroep doen op de via dit medium gestelde vragen. Verrassend genoeg bleken enkele daarvan ook gesteld door niet op de conferentie aanwezige belangstellenden. Na afloop van Agri Vision 2011 werd een heerlijke fles champagne uitgereikt aan de succesvolste Twitteraar van de conferentie. Huub Fransen, directeur van Fransen-Gerrits, was de gelukkige. Een van de vragen die hij voorlegde was ‘Zal een varken ooit een betere voederconversie hebben dan een zalm?’, waarop Jerry Vergeer, COO van Nutreco Divisie Animal Nutrition antwoordde: “Ja, en ik geloof ook dat varkens ooit zullen vliegen.”

communiceren met het publiek.

geeft aan dat ook de andere onderdelen van de onderneming zullen volgen. “Voordat we die stap hebben gezet, hebben we grondig onderzoek gedaan naar de verschillende mogelijkheden en de impact daarvan. Dat heeft geleid tot een aantal keuzes.” Momenteel (juli 2011) zijn er volgens Jager zo’n 700 miljoen geregistreerde gebruikers van FaceBook. “De helft daarvan gebruikt het medium elke dag, een groot deel daarvan bevindt zich in opkomende markten zoals China en India”, weet Jager. Dit gegeven was voor de onderneming BASF reden zich te verdiepen in de mogelijkheden van sociale media en de functie daarvan in de communicatie zowel intern – BASF heeft 110.000 medewerkers wereldwijd – als extern. D i re c t “De nieuwe generatie medewerkers en klanten is digitaal georiënteerd. Internet en sociale media spelen een steeds belangrijkere rol om de juiste mensen aan je bedrijf te binden”, stelt Jager. Hij erkent dat de aanwezigheid op sociale media het concern ook in direct contact brengt met critici, meer nog dan via de eigen website. “Sociale media zijn veel directer, reacties staan meteen online.” Dat vereist ook een actieve benadering van de onderneming. “En je moet als bedrijf een goed beleid hebben voor crisiscommunicatie. Sociale media lenen zich bij uitstek voor crisiscommunicatie. Het is snel, spontaan, authentiek en biedt de mogelijk-

52

53

heid voor directe dialoog. Dat bouwt vertrouwen en toont aan dat een bedrijf transparant is.” BASF is zich bewust van de kanttekeningen die er aan het gebruik van sociale media kleven. Vandaar dat het bedrijf voorziet in interne trainingen voor medewerkers. “We geven hen richtlijnen mee over het gedrag op sociale media, de do’s en don’t’s. Daarna vertrouwen we op de eigen verantwoordelijkheid.” Als additievenproducent staat BASF volgens Jager ver af van de consument. Sociale media brengen daarin verandering. “Via de sociale media hebben we wel direct contact met alle schakels in de keten, ook met de consument. Daarin zit voor ons belangrijke toegevoegde waarde.” Vo l g e n Behalve dat BASF-medewerkers worden gestimuleerd voortaan actief te zijn op sociale media, zorgt de onderneming er ook voor dat in de gaten wordt gehouden wat er over het bedrijf wordt geschreven. “Kritische vragen geven ons inzicht in de elementen waarop we ons met de communicatie moeten richten”, legt Jager uit. “De grootste bedreiging voor bedrijven is niet de aanwezigheid op sociale media, maar de afwezigheid. Niet online actief zijn, is een gemiste kans. Bovendien loop je dan het risico dat anderen jouw bedrijf neerzetten zoals zij er tegenaan kijken en niet zoals je het zelf wilt profileren.”

-


Pre-Mervo Kwaliteitsdienst

Pre-Mervo Kwaliteitsdienst

Tel. 030-2482075 [email protected] www.premervo.nl

Uw partner in kwaliteit

· · · ·

Weender analyses Microbiologie Ongewenste stoffen NIRS Geeft voer meer waarde

OPTIMALE ENERGIESTOFWISSELING Voor een efficiënte omzetting van voer naar energie met: Reashure pensbestendig choline

Werking: Stimulatie leverwerking toename glucose productie.

Speerstra Feed ingredients bv is specialist in hoogwaardige additieven en ingrediënten voor de diervoedersector.

Niashure pensbestendig niacine

Werking: Ondersteuning van de stofwisseling, stimulering van het energietransport.

Meer informatie over diervoederingredienten, additieven, gezonde dieren of hogere rendementen voor uw bedrijf vindt u via onze productwijzer op:

www.speerstra.com

Speerstra Feed Ingredients BV | Postbus 160 | 8530 AD Lemmer | T 0514 56 90 01 | F 0514 56 90 02 | E [email protected]

54_Perstorp advertorial_54 24-08-11 09:24 Pagina 54

ADVERTORIAL

56-57-58_Lourens_56-57-58 25-08-11 09:15 Pagina 10

‘Meer dan handel’ Wereldwijd

[Lourens Gengler]

Argentinië is de grootste exporteur van sojameel ter wereld en een belangrijke exporteur van tarwe, mais en zonnebloemen. Deze producten worden in het Zuid-Amerikaanse land grotendeels verhandeld op de graanbeurs in Rosario.

???

Schoksgewijze groei De Argentijnse productie van granen en oliezaden neemt de laatste twintig jaar gestaag toe en zal naar verwachting verder oplopen. De opbrengst varieert echter sterk vanwege politieke en klimatologische invloeden. Argentinië staat sterk onder invloed van La Niña en El Niño, weersverschijnselen die kunnen leiden tot zware misoogsten. De laatste jaren is ook het politieke beleid van de socialisten geen stimulans geweest voor productiegroei. Om binnenlandse prijzen laag te houden, werden exportheffingen ingesteld. Graanboeren konden zodoende nauwelijks profiteren van hoge prijzen op de wereldmarkt. Dit speelt met name bij tarwe een rol, bij soja minder. Akkerbouwers houden hiermee rekening. Tarwe wordt beperkt ingezaaid, om op die percelen vroege soja te kunnen telen.

De stad Rosario ligt enigszins in het binnenland van Argentinië aan de enorme rivier de Paraná, zo'n 300 kilometer ten noordwesten van hoofdstad Buenos Aires. Vanwege die ligging is de stad het grootste fysieke graanhandelscentrum ter wereld. Binnen een straal van 350 kilometer rond Rosario wordt ongeveer 85 procent van alle Argentijnse soja verbouwd en 60 procent van de granen. De beurs van Rosario is zodoende spil in handel en prijsvorming. Stroomopwaarts worden via de rivier soja en granen aangevoerd uit Brazilië, Paraguay en Bolivia. G ro e i De groei van het centrum voor internationale handel kwam voornamelijk door het grote aantal (Zuid-)Europese emigranten die naar die regio trokken om te boeren. Export lag voor de hand en de natuurlijke diepgang van de rivier gaf toegang voor zeeschepen. Gunstige klimatologische omstandigheden honderden kilometers rond Rosario maakt de regio uitermate geschikt voor veehouderij en akkerbouw. Een welhaast onmetelijke vlakte met goede gronden van natuurlijke graslanden, zonder bomen en vrijwel zonder stenen. Handelsbeurs De Bolsa de Comercio de Rosario (BCR), de handelsbeurs van Rosario, is een nonprofit privé-instelling, opgericht in 1884. Het doel is het bevorderen van een uit-

gebreid scala aan commerciële transacties, met name granen, zaden, agrarische bijproducten, maar ook obligaties, aandelen en andere verhandelbare zaken. Het is de belangrijkste graanmarkt van Argentinië en op basis van het volume één van de grootste fysieke graan- en zadenmarkten ter wereld, met een jaarlijkse omzet van 35 miljoen ton granen en zaden. De handelsbeurs van Rosario is gevestigd in een imposant, luxueus en antiek pand in de binnenstad. Mooie ornamenten en statige trappen sieren het oude gedeelte van het gebouw. De modernere aangrenzende uitbreiding is functioneel en ruim ingericht, maar eveneens voorzien van de nodige luxe. De afdeling van de graanbeurs ligt achter een grote glazen wand en is uitsluitend toegankelijk voor geregistreerde handelaren en medewerkers. Fotograferen is niet toegestaan, zodat er geen marktgevoelige ontmoetingen vastgelegd kunnen worden. Zoals bij de meeste beurzen is op metersgrote videoschermen het verloop van transacties te zien. Grafieken en tabellen tonen de beurskoersen wereldwijd. Handelsdag De handelsdag opent om half twaalf en sluit om vier uur. Tientallen handelaren lopen rond, tasten af wat de concurrentie doet en laten zich informeren. Ze telefoneren of wachten op de opening

56-57-58_Lourens_56-57-58 25-08-11 09:16 Pagina 11

Beurs van Rosario spil in Argentijnse graanhandel

Export

Rosgan is de enige veeveiling in Argentinië die

In Argentinië zijn verzamelstations een belang-

via de televisie wordt uitgezonden.

rijke schakel.

van de wereldwijd belangrijkste graadmeter, Chicago. “Uiteraard volgen we in sterke mate de handelsbeurs CBOT in Chicago. We hebben een prijszetting voor een echte spotmarkt, naast een elektronische termijnhandel. Dit is anders dan in Chicago, waar de spotprijs een afgeleide is van de termijnhandel”, aldus woordvoerster Laura Nielsen. Bij de graanbeurs Rosario zijn ongeveer 120 handelaren aangesloten, die voorafgaand gescreend worden door het bestuur. Uiteraard zijn alle bekende wereldwijd opererende handelshuizen aangesloten, net als de vertegenwoordigers van Argentijnse handelshuizen.

aangesloten, waar jaarlijks honderdduizenden analyses worden uitgevoerd ten behoeve van handel en productie. Het gaat onder andere over onderzoek van granen, zaden, meelkwaliteiten, water, meststoffen, gmo-analyses, onderzoek naar glyfosaat (round-up), mycotoxines, olie-kwaliteit et cetera. Het laboratorium is gecertificeerd en erkend door nationale en internationale organisaties, zodat uitslagen wereldwijd geldig zijn in de graanhandel.

Tr a n s a c t i e s Handelaren zijn niet verplicht alle transacties via de beurs te doen en ook niet alle transacties hoeven te worden gemeld. Tijdens de onderhandelingen tussen koper en verkoper wordt wel de afgesproken prijs gepubliceerd, maar het is niet nodig om de hoeveelheden te melden. Uit een grote reeks van onderhandelingen vormt zich een gepubliceerde referentieprijs van de beurs van Rosario. Een commissie van vijf personen stelt deze vast op basis van transacties die de vorige dag zijn afgesloten. In dit orgaan van arbitrage zitten twee verkopers, twee kopers en een onafhankelijke voorzitter.

Maatschappelijke bijdrage Daarnaast is er bij de beurs een afdeling die scholing verzorgt voor personeel en handelaren. 2000 cursisten kiezen jaarlijks uit dertig verschillende opleidingen rond handel in granen, derivaten en andere financiële producten. Ook bedrijven kunnen exclusieve opleiding vragen voor hun personeel. Opmerkelijk is de maatschappelijk-culturele bijdrage die de beurs wil leveren. Er worden symfonieconcerten, zangkoren, theaterstukken, filosofische symposia en kunsttentoonstellingen georganiseerd, gesponsord en gefaciliteerd. Ook is er een bibliotheek met informatie over landbouw, handel en techniek, open voor het algemene publiek. Periodieke publicaties vanuit de beurs geven analyses van specifieke sectoren en wereldwijde financiële en agrarische markten.

Laboratorium De graanbeurs van Rosario is veel meer dan een plaats waar wordt gehandeld. Het is een facilitair bedrijf in ruime zin. Zo is er een uitgebreid laboratorium bij

Onderzoeksinstituut Essentieel onderdeel van de graanbeurs in Rosario, is het strategisch onderzoeksinstituut (GEA). Van dag tot dag worden hier alle relevante gegevens verzameld

56

57

Vrijwel de gehele sojaproductie wordt geëxporteerd. Binnenlands gebruik is laag. Argentinië is de derde producent van soja in de wereld. Vrijwel alle bonen worden in het land zelf gecrushed. Hierdoor is Argentinië de grootste exporteur van sojameel ter wereld. Maar liefst 80 procent van de productie Argentijnse sojabonen wordt verwerkt in de havens van Rosario, met een totale capaciteit van 110.000 ton per dag. Binnenlandse consumptie van tarwe in Argentinië bedraagt ongeveer 6 miljoen ton, voornamelijk voor humane consumptie. Hiermee is theoretische bijna 10 miljoen ton beschikbaar voor export en zodoende is het land de zevende exporteur van tarwe in de wereld. Binnenlands gebruik voor mais ligt op ongeveer 7 miljoen ton. Dus blijft een grote hoeveelheid van ongeveer 16 miljoen ton beschikbaar voor export. Daarmee is het na de Verenigde Staten de tweede exporteur van mais in de wereld.

die van belang zijn voor de handel: dagelijkse weerrapporten – met name verloop van de beschikbaarheid van vocht in de bodem – en oogstverwachtingen op basis van ingezaaid areaal in combinatie met de groeiomstandigheden zijn de meest belangrijke. Daarnaast worden de wereldwijde ontwikkelingen gevolgd van gewassen en politieke en economische veranderingen. Ve r v o e r De beurs geeft uitgebreide informatie over het afladen van schepen, met daarbij de hoeveelheden, de verlader, verwachte afvaarttijden enzovoorts. Ook wordt dagelijks bijgehouden hoeveel vrachtwagens met granen en zaden in


>>>

56-57-58_Lourens_56-57-58 25-08-11 09:16 Pagina 12

>> ‘Meer dan handel’

Productie in Argentinië Soja: 52 miljoen ton Mais: 22 miljoen ton Tarwe: 15 miljoen ton (zeer variabel) Zonnebloem: 3 miljoen ton

Van de Argentijnse soja wordt ongeveer 80 procent verhandeld via de beurs in Rosario.

Rosario zijn aankomen. Dat varieert tussen maar liefst 2400 tot 4000 ladingen per dag. Per jaar lossen in totaal rond de 1,5 miljoen vrachtwagens hun ladingen in de havens van Rosario. Een imposante hoeveelheid, maar tegelijkertijd is dit een nadelig punt in de graanhandel. Ooit had Argentinië een uitgebreid spoorwegnet, maar in de laatste vijftig jaar is dat door slecht overheidsbeleid in verval geraakt. Vrijwel alle aanvoer wordt nu per auto gedaan. Rosgan De handelsbeurs van Rosario organiseert sinds enkele jaren ook de veiling van runderen: Rosgan. Geen fysieke aanvoer, maar koppels levend vee worden gepresenteerd op grote videoschermen en eveneens rechtstreeks via de het agrarisch tv-station 'Canal-Rural'. Via de satelliet is dat in Argentinië en geheel Zuid-Amerika te ontvangen. De naam Rosgan is een samenvoeging van Rosario en Ganado (vee). Het is de enige veeveiling in Argentinië die via de televisie wordt uitgezonden.

Initiatiefnemer en directeur van Rosgan, Raúl Milano: “We veilen hier vier keer per week. In totaal worden dan 35.000 dieren verhandeld. Het gaat voornamelijk om fokvee en jongvee, voor verdere opfok. We zijn hier in 2008 mee begonnen en het is zeer succesvol gebleken door gebruik te maken van moderne communicatiemethoden. Een filmploeg gaat naar de verkopers en filmt de (groepen) runderen op het bedrijf. De opnames mogen niet ouder zijn dan veertien dagen. Tijdens de veiling zijn kopers aanwezig in de zaal, maar 85 procent van onze verkoop gaat via de telefoon, met mensen die via de televisie de dieren beoordelen. Uiteraard worden de gegevens duidelijk in beeld gebracht.” Prijsstijging De prijzen van runderen laten duidelijke stijgingen zien, zowel voor slachtvee als voor opfok. Tijdens recente veilingen in augustus werd voor jongvee tot 160 kilo tussen 14 en 16 peso per kilo betaald (2,30 tot 2,70 euro). Zwartbonte pinken

58

59

en vaarzen werden verhandeld tussen de 8 en 12 peso per kilo (1,30 tot 2 euro per kilo). “De prijsstijgingen laten zien dat veehouderij weer een goede investering kan zijn. Gezien de situatie op de internationale financiële markten en de grote inflatie in Argentinië merken we een toenemende interesse van investeerders”, besluit directeur Milano.

-

De handelsbeurs van Rosario is gevestigd in een antiek pand in de binnenstad.


Ontvangt u de

digitale nieuwsbrief van De

Molenaar nog niet?

Kijk snel op

www.demolenaar.nl en meld u aan! tweewekelijks - gratis - altijd actueel

60-61_Offra advertorial_60-61 24-08-11 14:06 Pagina 60

ADVERTORIAL

I N D R I E S TA P P E N GEZONDE BIGGEN MET M I N DER ANTI BIOTICA De wens om biggen gezond te houden en probleemloos groot te krijgen, is niet nieuw. Echter, nu de discussie speelt over het gebruik van antibiotica, is de focus op het ondersteunen van de gezondheid toegenomen. Veel factoren, zoals huisvesting en management hebben invloed op de gezondheid van biggen. Voeding is daarvan misschien wel de belangrijkste. Als antwoord op de vraag wat we vanuit deze hoek kunnen bijdragen, richt Orffa zich op een aanpak in drie stappen:

1. Verlagen van het eiwitgehalte Aminozuren, de bouwstenen van eiwit zijn nodig voor groei en allerlei lichaamsprocessen. De 20 verschillende aminozuren zijn op te delen in twee categorieën, namelijk de essentiële en de niet-essentiële aminozuren. Deze laatste worden door biggen zelf gesynthetiseerd. De essentiële aminozuren moeten via de voeding verkregen worden. Dit kan in de vorm van eiwit of via toevoeging van vrije aminozuren. In relatie tot darmgezondheid is het wenselijk om het ruw eiwit zo laag mogelijk te houden. Onverteerd eiwit wordt in de dikke darm gefermenteerd en leidt tot verteringsproblemen. Tevens vormt overtollig eiwit substraat waarop pathogene bacteriën als E. coli kunnen groeien. Door de eerste essentiële vrije aminozuren (lysine, methionine, threonine, tryptofaan en valine) in vrije vorm toe te voegen is men in staat het ruw eiwit gehalte te verlagen. Alle overige aminozuren moeten uit eiwit komen. Dit betekent dat het volgende limiterende en niet vrij beschikbare aminozuur het eiwitniveau bepaald. Voor biggen blijkt dat isoleucine te zijn. Uit recent onderzoek is gebleken

dat een norm voor isoleucine ten opzichte van lysine van 51 procent voldoende is. In de praktijk staat deze veelal op 55 tot 60 procent. Door deze nieuwe norm is het mogelijk het eiwitgehalte verder te reduceren. Dit is niet alleen positief voor darmgezondheid, maar in veel gevallen ook kostprijsverlagend. 2. Optimaliseren van de darmflora Om darmgezondheid te optimaliseren, kunnen additieven een belangrijke ondersteunende rol spelen. Deze additieven zijn grofweg in 2 categorieën op te delen, afhankelijk van het doel. Enerzijds onderdrukken van pathogenen en anderzijds optimaliseren van de microflora. Het onderdrukken van pathogenen in het darmkanaal kan door middel van producten met een antimicrobiële werking. Dit kan bijvoorbeeld met behulp van organische zuren of bepaalde plantenextracten, zoals Enteroguard, een combinatieproduct van knoflook en kaneelextract. Daarnaast is het mogelijk om met receptorblocking te voorkomen dat pathogenen zich kunnen hechten aan de darmwand. Hiervoor kan bijvoorbeeld een ActiveMOS, mannanoligosaccherides afkomstig uit gistcelwanden, ingezet worden. Het optimaliseren van de microflora kan gedaan worden door probiotica. Calsporin® is een probioticum met de spoorvormer Bacillus subtilis. Deze is zeer goed bestand tegen hitte en allerlei mogelijk agressieve voedercomponenten, zoals zuren. Calsporin® is prijstechnisch zeer competitief ten opzichte van overige toegelaten probiotica en andere additieven. 3. Werken aan immuniteit Voeding kan ook bijdragen aan de opbouw van het algemene immuunsysteem. Beta-1,3/1,6-glucanen optimaliseren zowel het aangeboren aspecifieke immuunsysteem als het aangeleerde specifieke immuunsysteem van biggen. Onderzoek met MacroGard wijst uit dat met E. coli besmette biggen een hogere immunoglobulinerespons hebben in de darm en juist lager in de milt ten opzichte van de controle. Dit wijst er op dat de E. coli-besmetting in de MacroGard-groep al op darmniveau wordt aangepakt en deze biggen niet werden geïnfecteerd. Daarnaast wijzen praktijkervaringen uit dat MacroGard effectief is bij de aanpak van Streptococcus suis. De praktijk leert dat uitbraken minder heftig en beter controleerbaar zijn.

60-61_Offra advertorial_60-61 24-08-11 14:06 Pagina 61

ADVERTORIAL

CALSPORIN®: H ET PROBIOTICU M M ET EEN VOORDELIGE KOSTPRIJS. In het darmstelsel van biggen bevindt zich een uitgebreide populatie micro-organismen. Deze microflora is van belang voor de vertering van voedsel en beschermt de gastheer tegen infecties. Een goede balans in de microflora is van groot belang voor een gezonde darmwerking en daarmee voor de algemene gezondheid van biggen. Het probioticum Calsporin® stabiliseert en ondersteunt de microflora.

Calsporin® is een probioticum bestaande uit levende sporen van de Bacillus subtilis C-3102. Deze zijn zeer hittestabiel en te gebruiken in combinatie met zuren, curatieve medicinale toevoegingen en andere mogelijk agressieve voedercomponenten. De werking van Calsporin® is het stimuleren van gunstige darm eigen bacteriën, zoals Lacto- en Bifidobacilli door consumptie van zuurstof en productie van verschillende enzymen. Daarnaast is Calsporin® zeer effectief gebleken tegen verschillende pathogenen zoals Clostridium, Salmonella en E. coli. De verhoogde weerstand tegen verschillende pathogenen en de verbeterde darmflora resulteren in significant verbeterde groei en voederconversie.

2

0+ $'$()'!'+!

1 )!*+)+!-'')!& 1 ./&+!()'!'+!,% 1 +))%/'& ! 1 )$#'*+()!"*#-')

Calsporin® is zeer effectief en wordt wereldwijd al jaren ingezet in voeders voor verschillende diersoorten. In Europa is Calsporin® geregistreerd voor gebruik in biggen, vleeskuikens, kalkoenen en overig pluimvee tot het moment van leg. Calsporin® is prijstechnisch zeer competitief ten opzichte van overige toegelaten probiotica en andere additieven. De bewezen effectiviteit en de lage kostprijs per 100 kg voer garandeert een brede inzetbaarheid van Calsporin®.

Significant verbeterde groei met 3,8%

Controle

Calsporin 30 ppm

433*

417

25,3* 24,7

1,61

Significant verbeterde VC met 5,0%

1,53**

Groei (g/d)

Gewicht (kg)

VC (kg voer/kg groei) * = P<0,05 ** = P <0,01

Grafiek: Gecombineerde resultaten van de efficiëntieproeven uit het registratiedossier voor biggen. Gemiddeld werd de groei met 3.8% en de voeder-

)!+!-* Vierlinghstraat 51, 4251 LC Werkendam The Netherlands +31 (0)183 44 77 66 +31 (0)183 44 12 10

[email protected] www.orffa.com

conversie met 5.0% verbeterd door de verstrekking van Calsporin®.

',)Key+'.')$'!&)!&+*0

62-63_Pandrecht_62-63 23-08-11 19:35 Pagina 62

Het stille pandrecht Leningen veiligstellen Algemeen

[Niek Cornelissen*]

In de diervoederbranche hebben de voerproducenten vaak een goede en bestendige persoonlijke band met hun klanten, de veehouders. In dit kader wordt vaak in economisch zware tijden bijgesprongen: er wordt op krediet geleverd. Soms gaat het dan om hoge bedragen. Een verstandige ondernemer stelt dergelijke leningen veilig met een zekerheid. Voerkosten lopen snel op en het rendement in de veehouderij laat in een aantal sectoren structureel te wensen over. Voerproducenten schieten niet zelden hun afnemers te hulp in financieel moeilijkere tijden door op krediet te leveren. Lopen de bedragen hoog op, dan is een zekerstelling daarvoor van belang. Het meest geschikt is het pandrecht. Met een pandrecht mogen de verpande goederen worden verkocht en kan de lening met de opbrengst worden afgelost als de pandgever de afspraken niet nakomt. Het pandrecht geeft zelfs in geval van een faillissement van de schuldenaar recht op betaling van de opbrengst van het verpande. Formeel Een pandrecht moet wel op de formeel goede manier worden gevestigd. Anders is het niet geldig. Recente ervaring in enige zaken, waarbij de belangen zeer hoog waren, leert dat het verpanden lang niet altijd goed gaat. Het stille pandrecht, ook bekend als het bezitloos of vuistloos pandrecht, kan worden gevestigd zonder dat de te verpanden zaken uit de macht van de pandgever worden gebracht. Daarmee is het stille pandrecht in de meeste gevallen praktischer dan zijn tegenhan-

ger, het vuistpandrecht. Voor de totstandkoming van een vuistpandrecht is namelijk nodig dat de te verpanden zaken uit de macht van de pandgever worden gebracht. Dat is meestal onwerkbaar, omdat de te verpanden zaken nodig zijn voor de bedrijfsvoering. Denk daarbij bijvoorbeeld aan machines en levende have. Het stille pandrecht dient aan meer wettelijke voorschriften te voldoen dan het vuistpandrecht om rechtsgeldig tot stand te komen. Een van de vereisten is het opstellen van een akte. Dat betekent dat het stille pandrecht schriftelijk moet worden vastgelegd en niet mondeling kan worden overeengekomen. De akte kan door een notaris worden opgemaakt, maar ook door de pandgever en pandhouder onderling worden opgesteld. Registratie Om te voorkomen dat de pandgever en pandhouder bewust of onbewust de datum van ondertekening in de akte onjuist vermelden, dient de pandakte te worden geregistreerd. De registratie moet plaatsvinden door de Belastingdienst. Zonder registratie komt het stille pandrecht niet tot stand. Een niet-geregistreerde onderhandse pand-

akte geeft dan ook geen enkele zekerheid. Ook moet in de pandakte onder meer met voldoende duidelijkheid worden omschreven voor welke vorderingen van de pandhouder op de pandgever het stille pandrecht wordt gevestigd en dienen met voldoende duidelijkheid de te verpande zaken worden omschreven. Een misvatting is dat de Belastingdienst bij de registratie controleert of al eerder dezelfde zaken zijn verpand door de pandgever of dat de pandgever de eigenaar is van de te verpanden zaken. De Belastingdienst beperkt haar werkzaamheden tot het plaatsen van een stempel op de pandakte met daarop de datum van de registratie. Ve r t ro u w e n Er is hoe dan ook een zeker vertrouwen nodig in de pandgever. Het is namelijk niet uitgesloten dat de pandgever in de akte verklaart dat een eerste pandrecht wordt gegeven aan de pandhouder, maar dat de pandgever dezelfde zaken al aan één of meer anderen – bijvoorbeeld zijn bank – had verpand. In dit kader moeten alle partijen zich bewust zijn van het feit dat de rangorde van de pandrechten van groot belang is. Immers, de eerdere pandhouder gaat voor op latere pandhouders, én hoe lager in de rang, des te minder zekerheid zal het pandrecht bieden. Ook is het niet uitgesloten dat de pandgever niet eens de eigenaar is van de verpande zaken. Bescherming tegen de (beschikkings)onbevoegdheid van de pandgever is er wel, maar deze is zeer beperkt. Dat betekent dat in beginsel ook in dat geval het pandrecht geen enkele zekerheid geeft.

JU

RIDISCH

62-63_Pandrecht_62-63 23-08-11 19:35 Pagina 63

E e n o f m e e rd e re Gelet op het belang van de rangorde van het pandrecht, verbaast het dat tussen veehouders en diervoederleveranciers nog altijd veelvuldig wordt gewerkt met steeds nieuwe pandakten in plaats van één pandakte waarop steeds weer kan worden teruggevallen. Het is namelijk mogelijk om voor huidige en toekomstige vorderingen, uit welken hoofde dan ook, een pandrecht te vestigen op alle huidige en toekomstige voorraden, inventaris en levende have. Er is een belangrijke uitzondering daarop, maar daarvan wordt, behoudens door professionele instellingen zoals banken, weinig gebruikgemaakt vanwege de daarmee gepaard gaande administratieve rompslomp.

Voor huidige en toekomstige vorderingen kan een pandrecht worden gevestigd op alle huidige en toekomstige voorraden, inventaris en levende have.

Zekerheid Het gaat bij pandrechten vaak om zekerheid krijgen van betaling van erg grote bedragen. Vooral als gebruik wordt gemaakt van de mogelijkheid een pandrecht voor toekomstige vorderingen op toekomstige goederen te vestigen. Een foutje in het opstellen van de akte kan grote gevolgen hebben. De kosten om tevoren naar de akte te laten kijken door een deskundige, wegen zeker op tegen het risico later achter het net te vissen bij de incasso. Uiteindelijk bestaat absolute zekerheid niet, maar onnodige fouten kunnen worden voorkomen.

-

* De auteur Niek Cornelissen is werkzaam bij JPR Advocaten bij de sectie Ondernemingsrecht.

62

63


64-65_Agrimex advertorial_64-65 24-08-11 14:06 Pagina 64

ADVERTORIAL

Betere groei da nutriëntbe

THE FORCE WITHIN

Het groeibevorderend effect van bepaalde antibiotica wordt voornamelijk toegeschreven aan hun antimicrobiële werking. Er zijn echter aanwijzingen dat hun gunstig effect ook deels te danken is aan hun ontstekingsremmende eigenschappen. Natuurlijke ontstekingsremmers in het voer zijn daarom een veelbelovend alternatief voor anti-microbiële groeibevorderaars. Oorspronkelijk ging men ervan uit dat pathogene infecties ziektesymptomen veroorzaken en dat de symptomen weer verdwenen nadat de pathogeen uitgeschakeld werd door het immuunsysteem. Nader onderzoek heeft echter aangetoond dat het immuunsysteem zelf ook deels verantwoordelijk is voor deze symptomen en bij overactivatie zelfs meer schade kan aanrichten dan de pathogeen zelf. Een heftige immuunrespons kan zo leiden tot minder voeropname en groeidepressie. Immuniteit in overdrive Bij een infectie gebeurt er een herverdeling van nutriënten tussen de verschillende fysiologische processen (groei, onderhoud, immuniteit) en krijgt het immuunsysteem de

Nutracid InteStim

"BOHFQBTUFJNNVOPOVUSJUJF

Biggen 8-22 kg Gemiddelde groei (g/dag)

Gemidd. groei (g/dag)

VC

VC

1.6

450

De ho SU ca ho va an

Ee YH cy Om on SU om en

Nu 'R QX da im pr Da co

425 1.5 400

1.44 1.40

1.4 375

350

388

403

Negatieve controle

Nutracid InteStim

1.3

Vleesvarkens 24-105 kg Gemiddelde groei (g/dag)

Gemidd. groei (g/dag)

VC

VC

3.3

775

3.2 3.19

750

3.07

3.1

3.0

725

"DIUFSTUFOIPFLt-JMMFt#FMHJÑt5FM GBY tJOGP!BHSJNFYCFtXXXBHSJNFYCF

ho vo inf sp am ov

741

747

Negatieve controle

Nutracid InteStim

2.9

YYVS FR su (b va

64-65_Agrimex advertorial_64-65 24-08-11 14:06 Pagina 65

i dankzij betere tbenutting hoogste prioriteit. Voedingsstoffen die bij een gezond dier voornamelijk worden gebruikt voor groei, worden tijdens infecties opgeëist door het immuunsysteem. Bovendien wordt spierweefsel afgebroken om zo volledig in de behoefte aan aminozuren te kunnen voorzien. Op die manier brengt een overactief immuunsysteem grote verliezen met zich mee. De schadelijke gevolgen van een immuunreactie worden hoofdzakelijk teweeggebracht door de werking van SURLQÀDPPDWRLUHF\WRNLQHV]RDOV,/ȕ,/DQG71)Į'H]H catabole cytokines worden tijdens een overreactie in zeer grote hoeveelheden geproduceerd door macrofagen waarbij ze tal van metabole veranderingen veroorzaken die resulteren in anorexia, koorts en spierafbraak.

FIRST LINE OF DEFENSE

t or

ns

Een mogelijke strategie om de productieresultaten te YHUEHWHUHQEHVWDDWHULQGHSURGXFWLHYDQSURLQÀDPPDWRLUH cytokines tijdens een afweerreactie in toom te houden. Om die reden is Agrimex op zoek gegaan naar natuurlijke ontstekingsremmende stoffen die de synthese van SURLQÀDPPDWRLUHF\WRNLQHVUHPPHQRIKXQZHUNLQJEORNNHUHQ om zo de groei te bevorderen, de voederconversie te verlagen en het economisch resultaat te verbeteren. Nutracid InteStim 'RRUGHFRPELQDWLHYDQERWHU]XXUȕJOXFDQHQHQ QXFOHRWLGHQLV1XWUDFLG,QWH6WLPHHQHQHUJLHEURQYRRUKHW darmepitheel, stimuleert het de ontwikkeling van verterings- en immuunprocessen in jonge biggen en beschermt het deze processen tijdens infecties. Dankzij slow-release technologie worden de actieve componenten achteraan in het maag-darmkanaal vrijgesteld. Y-Mune Y-Mune is een product met gelijkaardige eigenschappen VSHFL¿HNRQWZLNNHOGYRRUSOXLPYHH'RRUHHQRSWLPDOH FRPELQDWLHYDQȕJOXFDQHQHQQXFOHRWLGHQNDQ<0XQH succesvol ingezet worden tijdens stressvolle periodes (bv. vacinatie) ter bevordering van de groei door modulatie van de immuunprocessen.

Y-Mune

"BOHFQBTUFJNNVOPOVUSJUJF

Vleeskuikens (hanen), 42 dagen G (g)

gewicht (g)

VC

VCc (2kg)

VC

1.80

3200 1.76

1.67

3100

1.70 1.60

3000 2900

1.50 1.38

1.40 1.30

2800 1.23

2700 2600

1.20 1.10

2940

3105

Negatieve controle

Y-Mune

1.00

"DIUFSTUFOIPFLt-JMMFt#FMHJÑt5FM GBY tJOGP!BHSJNFYCFtXXXBHSJNFYCF

66-67-68_alltech_66-67-68 23-08-11 19:36 Pagina 66

‘Op kruissnelheid’ Alltech opent fermentatiefabriek in Servië Reportage

[Jef Verhaeren]

Op de productielocatie van Alltech in het Servische Senta worden naast bakkersgist de organische mineralen Bioplex en de levende gisten Yea-Sacc geproduceerd. “We zitten nu op kruissnelheid. Onze export zal stijgen met 70 procent”, voorspelt manager Tibor Ujvari.

De nieuwe, in feite vernieuwde, fermentatiefabriek van Alltech ligt in het Servische Senta, vlak bij de grens met Hongarije. De fabriek werd in 2009 heropend, nadat Alltech 25 miljoen euro investeerde in de modernisering ervan. Op deze locatie produceert Alltech 20.000 ton bakkersgist, hoofdzakelijk voor de export. Daarnaast worden hier de organische mineralen Bioplex geproduceerd, net als de levende gisten YeaSacc voor herkauwers en paarden. Vanuit Servië worden deze voornamelijk geëxporteerd naar Europa.

“De fabriek in Senta heeft veel potentie”, aldus Jack O’Shea.

Servië Volgens Tibor Ujvari, algemeen directeur van Alltech Serbia, zijn er meerdere redenen waarom Alltech na de Balkanoorlog op zoek ging naar een vestiging in de buurt van Senta. “Servië ligt midden in Europa. Bovendien was hier al een vrij goed ingerichte fermentatiefabriek voor bakkersgist voorhan-

Landbouw Landbouw is nochtans de belangrijkste productiesector in Servië. “De enige waarbij Servië een exportsaldo heeft”, aldus de Tibor Ujvari, algemeen directeur van Alltech Serbia. Volgens Dusan Petrovic, de Servische minister van Landbouw, Handel, Bosbouw en Watervoorziening, komt dit mede door het goede klimaat en de vruchtbare bodem, vooral in de Donauvallei. Daarnaast zijn de kosten voor grond en arbeid laag en is er een degelijke verwerkingscapaciteit voorhanden. Op korte termijn wil Petrovic het landbouwbudget verdubbelen en de dierlijke productie bevorderen. Het exportsaldo landbouw is sinds 2005 met zo’n 250 procent gestegen. Van deze export gaat 48 procent naar de Europese Unie en 43 procent naar de Cefta-landen (Albanië, Bosnië, Herzegovina, Kroatië, de gewezen Joegoslavische republiek Macedonië, Moldavië, Montenegro, Servië en Kosovo). Van de overige 9 procent is Rusland de hoofdimporteur. Op haar beurt importeert Servië 42 procent van de landbouwproducten uit Europa, 24 procent uit de Cefta-landen en 34 procent uit Rusland. “Servië eet dus van twee walletjes”, concludeert Ujvari.

den, inclusief de nodige ervaring”, verklaart Ujvari. Daarbij levert de nabijgelegen universiteit van Novi Sad volgens de manager goede procesingenieurs af. “Senta ligt bovendien niet alleen vlak bij de Hongaarse grens, maar ook midden in een landbouwgebied, waar de grondstof melasse van suikerbieten goed verkrijgbaar is.” De fabriek heeft daarvan op jaarbasis 40.000 ton nodig. Een nabije suikerraffinaderij levert 25.000 ton. De rest komt van de overige vijf suikerfabrieken in Servië. Overname Alltech nam de gistfabriek in 2002 over van AD Fermin. “De fabriek had veel potentieel”, meent Jack O’Shea, operations manager. De productielocatie werd volledig vernieuwd en de capaciteit uitgebreid. “Kwaliteitsverbetering was daarbij een belangrijk aandachtspunt”, stelt O’Shea. “Dat is nodig, want onze exportambities zijn groot.” Alltech investeerde niet zonder resultaat. Van de regionale Kamer van

66-67-68_alltech_66-67-68 23-08-11 19:36 Pagina 67

Koophandel kreeg de fabriek zowel in 2007 als in 2009 een prijs voor de ontwikkeling van de Servische economie. In 2009 werd de fabriek heropend. “Er werken nu 260 mensen, die voornamelijk bezig zijn met de productie van gist”, vertelt de manager. Hieronder valt vers bakkersgist, instant droog bakkersgist, speciale actieve gist voor diepvriesdeeg, speciale actieve droge gist en gistextracten, de productie van dieetproducten voor humane voeding en de productie van Bioplex en Yea-Sacc. Alltech Serbia is gecertificeerd voor HACCP, ISO 22000:2005, ISO 14001:2004, FAMI-QS, Halal en Kosher. Assortiment Bioplex is in 1990 geïntroduceerd en intussen bekend als een assortiment met essentiële sporenelementen in organische vorm. Naast de enkelvoudige producten heeft Alltech ook specifieke

Handel Servië vormt zowel een brug tussen Oost- en West-Europa, als tussen Noord-Europa en de Balkan. “Ons land doet al het mogelijke om van het negatieve imago af te komen en heeft de banden met andere ex-Joegoslavische landen sterk aangehaald, vooral op handelsgebied”, laat Tibor Ujvari, algemeen directeur van Alltech Serbia, weten. Servië is lid van de Cefta, de vrijhandelsorganisatie tussen Albanië, Bosnië, Herzegovina, Kroatië, de gewezen Joegoslavische republiek Macedonië, Moldavië, Montenegro, Servië en Kosovo. Ze hebben een associatieovereenkomst met de Europese Unie, waarvan Servië graag lid zou worden. “Dit geldt althans voor een groot deel van de Serviërs”, benadrukt Ujvari. Anderen vrezen dat lidmaatschap ten koste zal gaan van de relatie met Rusland, waarmee het land ook een vrijhandelsakkoord heeft. “Maar de relatie met Rusland is hecht en steunt op een sterke, ook religieuze, traditie”, weet Ujvari.

Bioplex-mineralencombinaties per diersoort ontwikkeld. Deze komen tegemoet aan de fundamentele tekorten aan sporenelementen bij alle diersoorten en moeten de dierprestaties, productiviteit en het rendement verbeteren, zonder het milieu te belasten. “In Senta wordt op jaarbasis zo’n 3000 ton Bioplex geproduceerd, voornamelijk

voor de Europese markt”, weet Ujvari. De grondstoffen voor de productie zijn water, sojaproteïnen en de door Alltech zelf geproduceerde enzymen en mineralen. De sojaproteïnen worden in reactievaten gehydrolyseerd tot mono-, di- of tripeptiden, waardoor ze in staat zijn mineralen te chelateren. Daarna wordt het vloeibare product gedroogd door

In 2009 heropende Alltech in het Servische Senta de vernieuwde fabriek.

66

67


>>>

66-67-68_alltech_66-67-68 23-08-11 19:36 Pagina 68

>> ‘Op kruissnelheid’

Kwaliteit is een belangrijk aandachtspunt van Alltech.

middel van verstuiving. Tijdens het productieproces worden voortdurend monsters gecontroleerd via infraroodspectroscopie (FTIR). Yea-Sacc is een levend gist van Saccharomyces cerevisiae-stam 1026 en geregistreerd voor herkauwers en paarden. “Het verbetert de werking en de

gezondheid van de pens, vermindert verzuring en verbetert de omzetting van celstof naar energie voor groei en melkproductie”, aldus Ujvari. Kruissnelheid Op de Servische markt is Alltech Serbia marktleider, maar vooral de export is

Milieu Jack O’Shea toont met trots het nieuwe energie cogeneratiestation, dat in december 2009 werkzaam werd. De installatie werd in 2010 uitgeroepen tot één van de drie beste sociale milieuprojecten in Servië. “Een gistproducent creëert veel afvalwater. In Senta is dat 39,9 ton per dag. Het water zuiveren en energie halen uit de afvalwaterbehandeling is erg belangrijk”, aldus O’Shea.

belangrijk (zie kader Landbouw). Sinds 2002 is de productie in Senta meer dan verdriedubbeld. “De productie zal in 2011 meer dan 20.000 ton bedragen, dat is goed voor vier miljoen broodverbruikers”, voorspelt Ujvari. De omzet nam de laatste jaren telkens toe met 25 procent. In 2010 werd nog verlies geboekt. “Maar we zitten nu op kruissnelheid en zullen in 2011 winst boeken. Onze export zal stijgen met 70 procent”, denkt Ujvari. De belangrijkste afzetmarkten zijn Ierland en de Verenigde Staten, waar 30 tot 35 procent van de productie naartoe gaat. Japan is een belangrijke afnemer van gistextracten, maar ook Frankrijk, Hongarije, Roemenië en Polen zijn belangrijke afzetmarkten. “Daarnaast zijn we op de Duitse markt en op die van Wit-Rusland actief”, besluit Ujvari.

-

68

69


Het Productschap Diervoeder (PDV) is een publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie voor bedrijven die werkzaam zijn op nationaal en internationaal terrein binnen de diervoedersector. Het PDV behartigt de gemeenschappelijke belangen van de bedrijven die zich bezighouden met de import, de (groot)handel, het produceren en het gebruik van diervoeders. Eén van de activiteiten van het PDV is de ‘CVB-activiteit’ en heeft betrekking op de uniformering van voederwaardering. Deze activiteit levert kennisproducten op (waaronder de Veevoedertabel) die producenten en afnemers van diervoeders in staat stellen op hetzelfde niveau met elkaar te communiceren. Uit een recent gehouden peiling onder de bedrijven in de diervoederketen is gebleken dat de CVB-activiteit als een zeer belangrijke taak van het PDV wordt gezien en hoog wordt gewaardeerd. Om het (ook internationaal gezien) hoge niveau van de CVBkennisproducten te waarborgen is een strategisch samenwerkingsverband met het Centrum Diervoeding aangegaan. Daarnaast is er een goede samenwerking met andere binnen- en buitenlandse onderzoeksinstellingen. Voor de continuïteit van de CVB-activiteit is het PDV op zoek naar een VEEVOEDKUNDIG MEDEWERKER MET AMBITIE (M/V) Dit is het werk: Als veevoedkundig medewerker ben je binnen de CVB-activiteit actief bezig met het actualiseren en innoveren van de waardering van voedermiddelen binnen bestaande systemen, het bewaken en implementeren van het onderzoek dat het PDV daarvoor laat uitvoeren en het – op projectbasis – verbeteren van bestaande en ontwikkelen van nieuwe systemen. Dit werk vereist veelvuldige contacten, zowel met het diervoederbedrijfsleven als met onderzoeksinstellingen. De werkzaamheden worden aangestuurd door de Commissie CVB, die bestaat uit vertegenwoordigers van de diervoederindustrie en van de veehouderij. De coördinator CVB-activiteit is verantwoordelijk voor een juiste en tijdige uitvoering. Dit vragen we: Je hebt een afgeronde universitaire opleiding (bij voorkeur aan Wageningen Universiteit) met als specialisatie (dier)voeding. Je bent sterk geïnteresseerd in de nutritionele aspecten van de voeding van landbouwhuisdieren en je hebt een sterke motivatie om (nieuwe) nutritionele kennis, vooral in kwantitatieve zin, toepasbaar te maken voor de praktijk. Kennis van en/of aantoonbare affiniteit met de diervoedersector en de veehouderij, zoals praktijkervaringervaring in een nutritionele functie, zijn een duidelijke pre. Voor het kwantitatief implementeren van veevoedkundige kennis is aantoonbare interesse en vaardigheid in het ‘werken met getallen’ en kennis van de statistische verwerking van gegevens noodzakelijk. Uiteraard heb je ervaring met Office-programmatuur en beheers je het Nederlands en Engels uitstekend, zowel mondeling als schriftelijk. Voor het onderhouden van in- en externe contacten beschik je over goede sociale en contactuele eigenschappen. Jouw professionaliteit maakt je geschikt om over enige jaren de coördinatie van de CVB-activiteit van het PDV op je te nemen. Dit bieden we: • Een dienstverband van maximaal 38 uur per week (0,7 – 1,0 FTE); • Een salaris overeenkomstig de zwaarte van de functie (afhankelijk van leeftijd en ervaring) van maximaal 5.133,- bruto per maand bij een volledig dienstverband; • Goede secundaire arbeidsvoorwaarden; • Een stimulerende werkomgeving binnen het universitaire klimaat van de Wageningen Universiteit (de CVB-activiteit is gehuisvest in Zodiac); • Een informele en collegiale werkomgeving, waarbinnen je zelfstandig en innovatief invulling kunt geven aan de werkzaamheden; • Bij gebleken geschiktheid het opvolgen van de huidige CVB-coördinator uiterlijk de eerste helft van 2014. Een psychologisch onderzoek maakt deel uit van de selectieprocedure. Sollicitatie Zie jij jezelf als dé geschikte kandidaat voor deze functie? Stuur dan je reactie vóór 14 september 2011 aan René Dessing, hoofd afdeling P&O van het HPA. Het adres: postbus 29739, 2502 LS Den Haag. E-mailen kan ook: [email protected]. De sollicitatiegesprekken worden gevoerd op 22 september 2011 in Den Haag. Heb je vragen? Neem dan contact op met Machiel Blok, coördinator CVB-activiteit (06-51604909) of met Hans van der Weijden, coördinator PDV (06-20929851). Acquisitie naar aanleiding van deze advertentie stellen wij niet op prijs.

70_Heden en Verleden_70 23-08-11 19:37 Pagina 70

Iets nieuws onder de zon? Heden en verleden

[Johan Bakker]

Bezwaarschriften gaan veelal met veel narigheid gepaard. Wie denkt dat dit alleen iets is van de laatste decennia, heeft het mis. Ook vroeger kwam het voor. De Hinderwet dateerde al van 1875. De bezwaren waren vroeger niet zo diepgaand, maar soms waren mensen hun tijd ver vooruit, zo ondervond molenaar Leendert van Erk in 1899. Op maandagavond 12 december 1898 brandt molen De Hoop van Leendert van Erk in Waddinxveen volledig af. Na de brand rest van De Hoop niet veel meer dan de onderbouw, maar Van Erk neemt de herbouw energiek ter hand. Een bouw- of hinderwetvergunning is niet nodig. Er stond toch al een molen? Het herbouwen van de molen, gaf geen problemen. Het plan om in de molen een petroleummotor te plaatsen zoveel te meer. Van Erk vraagt het gemeentebestuur ‘toestemming tot het plaatsen van een Petroleummotor in de in aanbouw zijnde korenmolen’. Hij gaat daarbij uit van een sterkte van ‘10 à 20 paardenkracht’. Hoorzitting Voor de motor is een vergunning nodig. Daarom moet de door de Hinderwet voorgeschreven procedure voor de motor worden doorlopen. Daartoe behoort een hoorzitting die op 6 maart 1899 wordt gehouden. Daar verschijnen twee buren van Van Erk: timmerman Willem de Bas en wijnhandelaar Pieter Laurus Laurusse. De Bas vreest brand en stank. Hij wil het plaatsen van de motor onder voorwaarden desnoods wel toestaan mits de ‘pijp tot afvoer van de lucht een flinke hoogte heeft’, ‘de motor wordt gesteld in een brandvrije ruimte’ en dat de ‘voorhanden vaten met petroleum worden opgeslagen op eene plaats dat zij niet in aanraking kunnen komen met de motor’. De wijnhandelaar lijkt zijn tijd een eeuw vooruit en komt – ook schriftelijk – met

een hele serie bezwaren waarom geen vergunning zou mogen worden verleend: ‘zéér groot brandgevaar’, ‘de vreeselijke bedervende lucht’, ‘het verminderen der waarde zijner panden’, ‘het vervelende geluid’ en ‘de verhooging zijner assurantiepremiën.’ Besluit Aanvankelijk lijkt het gemeentebestuur van zin te zijn geweest om de gevraagde vergunning te verlenen, want bij de stukken bevindt zich een concept met voorwaarden voor de vergunning. Zo moet er een uitlaat van maar liefst minstens vijftien meter hoog komen. Toch besluit het College van burgemeester en wethouders (B en W) op 29 maart 1899 om de gevraagde vergunning niet te verlenen. Eigenlijk wordt wijnhandelaar Laurusse op vrijwel alle punten in het gelijk gesteld. Had hij soms korte lijntjes naar het gemeentebestuur?

Op 26 juni herhaalt Van Erk zijn verzoek om een vergunning, maar weer vangt hij bot. Dat verzoek wordt behandeld in de B en W-vergadering van 10 juli. Daar besluiten de Waddinxveense vroede vaderen om nog diezelfde dag een hoorzitting te houden. Nu klaagt ook collega en bijna-buurman Pieter Herfst, eigenaar van korenmolen De Nijverheid. Hij noemt als bezwaren het grote brandgevaar, de verschrikkelijke lucht en verhoging van de brandassurantiepremie voor zijn eigen molen. Timmerman De Bas en wijnhandelaar Laurusse zijn het – niet verwonderlijk – helemaal met hem eens. De uitkomst is dezelfde als in maart: op 24 juli besluit het College de gevraagde vergunning niet te verlenen. Raad van State Van Erk laat het er niet bij zitten. Hij tekent bezwaar aan en maakt duidelijk dat aan de bezwaren op voldoende wijze tegemoet kan worden gekomen. Uiteindelijk komt Van Erk bij de Raad van State terecht en daar heeft hij meer succes: bij Koninklijk Besluit van 16 februari 1900 wordt het besluit van de gemeente vernietigd en moet alsnog een vergunning worden afgegeven. Is er iets nieuws onder de zon?

-

De in 1899 herbouwde korenmolen De Hoop in Waddinxveen, met op de achtergrond korenmolen De Nijverheid.

70

71


ADVERTORIAL

®

Brocacel : zeer effectief voor het verbeteren van de groei bij vleesvarkens Brocacel® is een hoogwaardig voedermiddel dat op een unieke unieke wijze wordt wordt geproduceerd. Brocacel® word gemaakt wordtt gemaakt van gisten ((Saccharomyces Saccharomyces Cerevisiae) Cerevisiae) die zich zich vermeni gvuldigen onder zeer vermenigvuldigen moeilijke omst andigheden. Onder deze omstandigheden. omst andigheden zullen de gistcel omstandigheden gistcellen len de zogenoemde met metaallerlei stoffen, stofffen, f abolieten, vormen die de gistcel helpen te overleven. overleven. Mede hierdoor is Brocacel® positieve invloed invloed rijk aan stoffen stofffen f die d een positieve prestaties hebben op de gezondheid gezondheid en prest aties van het varken. Gemiddelde technische resultaten 115 110

* +11,3% + +1 1,3%

%

105

Controle

Brocacel®

+6,2% +6 ,2%

100 * -5,1% -5 ,1%

95 90 85 Gemiddelde groei(g/dag)

Voeropname (g/dag)

Voederconversie * P<0,05

Bovenstaand Boven staand figuur laat het het effect van van Brocacel Brocacell® in varkensvoer varkensvoer zien op de de groei, voeropname voeropname en en voederconversie Resultaten van voederconversie bij vleesvlees- varkens. varrkens. Re sultaten va n het controlevoer controlevoer zijn zijjn 100%. 100%.

Verbod op AM AMG’s G’s biedt perspectieven E.F.S.-Holland is al 15 jaar bezig met mett het ontwikkelen en vermarkten verrmarkten van specia le speciale toevoegingsm iddelen welke bijdragen bijdragen aan toevoegingsmiddelen diergezondh eid en welzijn. Deze toevoediergezondheid gingsmiddelen gingsm iddelen zijn veelal gebaseerd gebaseerd op bronnen. natuurlijke b ro onnen. Door het verbod d op AMG’s AMG’’s laatste heeft E.F.S.-Holland zich de laa tste jaren sterk gespecialiseerd. een gespecialise erd. Met e en klein portofolio portofolio aan producten is E.F.S.-Holland het aanspreekpunt aanspreekpunt voor oplossingen welke kunnen leiden tot een gereduceerd gereduceer rd gebruik van van antibitioca. antibitioca.

Het ef ffect f van Brocacel® op de groei, effect voeropname en voederconversie van varkens is in de laat ste jaren uitgebreid laatste getest door EFS-Holland bij verschillende verschillende onafhankelijke instellingen en onder verschillende omst andigheden. Hieruit verschillende omstandigheden. blijkt dat in deze proeven een significant hogere groei en betere voederconversie behaald word behaald wordtt met Brocacel® in ten opzichte van varkensvoeders opzichte controlevoer.. controlevoer Gemiddeld verhoogt 11,3% 1,3% en verlaagt verlaagt Brocacel® de groei met 1 het de voederconversie voederconversie met 5,1%. Deze cijfers zijn zijn result resultaten aten van proeven met ruim 600 varkens.

a als Brocacel® kan worden aangewend topdressi ng of direct direct verwerkt worden in topdressing hittestabiel en kan ook mengvoer. Het is hittestabiel mengvoer. andeerde voeders worden in geëxp geëxpandeerde toegepast. toegepast. Brocacel® word wordtt exclusief voor E.F.S.E.F.S.Holland geproduceerd. Brocacel cell® is ook zeer geschikt voorr toepassing in voeding voor geiten en rundvee. Onderzoek wijst uit datt toevoeging g van Brocacel Br Brocacell® aan het rantsoen resulteert in o o.a. .a. een hogere melkgift melkgift en minder minder verteringsstoringen. verteringsstorriingen.

over informatie Voor V oor o meer informatie de eigenschappen en toep assing van toepassing Brocacel® kunt u cont act opnemen met contact E.F.S.-Holland. E.F.S.-Holland.

E-mail: [email protected] ebsite: Website: W .efs-holland.nl www.efs-holland.nl www

r u o v a l F n e e r G voer y M makelijk or s o v s u e n een

Meer weten over ons nieuwe aromaconcept? Kijk op www.mygreenflavour.nl of bel 0317-479 732 My Green Flavour is een initiatief van Greenvalley International B.V.

72_Markt en trends_72 25-08-11 07:10 Pagina 72

Markt en trends

Graan houdt stand bij instorten beurzen Droogte in VS drijft prijs op Granen en grondstoffen

[Lourens Gengler]

De malaise op de financiële markten heeft vooralsnog geen effect op de noteringen van agrarische grondstoffen. Ook de positievere oogstverwachtingen in Rusland en Oekraïne dempen de graanprijzen niet. 'Het verbaast mij wel dat prijzen van agrarische grondstoffen op een tamelijk vast niveau blijven, ondanks het feit dat financiële markten in de eerste weken van augustus zijn ingestort. De moeizame economische ontwikkelingen leiden normaal gesproken tot lagere grondstofprijzen. Tegelijkertijd zien we berichten uit Rusland en Oekraïne over steeds naar boven bijgestelde oogstverwachtingen en toch blijven prijzen stevig. Dat zou kunnen betekenen dat er in de markt algemeen meer nadruk wordt gelegd op wereldwijd krappe voorraden, waardoor prijsdaling wordt beperkt', aldus een marktanalist van een groot handelshuis. Extern geld Van belang is nog steeds dat er via beursfondsen veel extern geld in de graanmarkt zit. Hierdoor kunnen veranderingen in de fundamentele graanmarkt direct teniet worden gedaan door papieren handel in Chicago of Parijs.

Vooral droogte in het zuiden en midden van de Verenigde Staten eist zijn tol op mais en soja. 'Op zandgronden is mais onherstelbaar verdroogd. Het gewas ziet er nu al uit zoals normaal voor de oogst in oktober’, zo meldt een analist vanuit Illinois, de tweede productiestaat voor mais en soja in de Verenigde Staten. O o s t v e r s u s We s t Het lijkt wel een klassiek wedstrijdje tussen Oost en West. Op het moment dat vanuit de Verenigde Staten berichten komen over slechtere omstandigheden voor granen, melden Rusland en Oekraïne dat de oogsten voorspoedig verlopen en worden de opbrengsten week na week naar boven bijgesteld. In het laatste USDA-rapport zijn de verwachtingen voor de vroegere Sovjet-staten naar boven bijgesteld. De inkt was nog niet droog of de berichten uit het oostblok waren alweer positiever. Inmiddels is daar ruimschoots de helft van het totale ingezaaide areaal

Argentijnse boeren kiezen voor meer mais In Argentinië duiden voorverkopen van maiszaad op een veel groter areaal voor het komende seizoen. De eerste indicaties wijzen op een toename van maar liefst 18 procent. Dit is opvallend. Soja is qua rendement namelijk gunstiger dan mais. Aan de andere kant speelt het aspect van gezonde vruchtwisseling en dan scoort mais beter. Dit jaar zijn de klimatologische omstandigheden in het kerngebied van de productie gunstig en is er op veel plaatsen voldoende vochtvoorraad, waardoor mais al in september kan worden gezaaid zodra de temperatuur het toelaat. In dat geval kan worden geprofiteerd van een lang groeiseizoen en een goede wortelontwikkeling. Inzaai van de eerste soja gebeurt pas vanaf november.

72

73

geoogst met gemiddelde opbrengsten per hectare die ruim een kwart hoger liggen dan in 2010. In de zuidelijke staten en Kaukasus is de oogst vrijwel voltooid met tevens de hoogste opbrengsten per ha (ongeveer 3500 kilo). In de Oeral en Siberië wordt gemiddeld 1500 tot 2500 kilo per ha gehaald, maar het gaat daar om een aanzienlijke oppervlakte van 12 miljoen hectare. De gunstige resultaten tot dusverre bij elkaar opgeteld, kunnen uiteindelijk leiden tot een totaal van tegen de 100 miljoen ton Russisch graan. Het is dan echter nog de kunst om dat alles op te slaan en naar de havens te transporteren. Ondertussen koopt Egypte de ene scheepslading na de andere voor flink lagere prijzen dan in de Verenigde Staten of Europa. Te r u g h o u d e n d 'Voortdurend hoor ik dat afzet van mengvoer wel 10 procent lager is. En slechte prijzen voor varkens en pluimvee zorgen voor grote terughoudendheid in de aankoop. Banken draaien geldkranen dicht en veehouders doen weinig in de voorverkoop. Zelfs voor oktober staat maar weinig in het orderboek en tot januari misschien 15 tot 20 procent. In andere jaren was dat toch wel 60 procent. Iedereen is heel erg voorzichtig en men werkt met kleine posities', constateert een Nederlandse handelaar in grondstoffen. Tegelijkertijd zijn dagelijkse fluctuaties ongekend groot. 'Vroeger was het al extreem als prijzen in de loop van een jaar 10 gulden op en neer gingen. Tegenwoordig kijken we niet meer op van 15 euro per dag verschil. Als je een offerte haalt, moet je de zaak snel afhandelen, anders is het alweer achterhaald', zo omschrijft een commissionair de marktsituatie.

-


Toonaangevend

DE BRON BV

in techniek en kwaliteit!

Uw adres voor: • Bulkkippers • Blaasinstallaties • Sluizenrevisie Dieselstraat 13 7131 PC Lichtenvoorde www.cuppers.nl

tel 0544 372400 fax. 0544 376105

!" #!#$%!

Biochem is an international company specialized in the development and sales of innovative additives in the field of animal nutrition and veterinary medicine. From our headquarters in Lohne, Lower Saxony, Germany, we are active in Europe, Middle East, Africa and Asia, in cooperation with our international subsidiaries and distribution partners. Our strength/ excellence is to provide highly innovative products and perspectives for the feed industry, the agricultural sector and to consumers. We set new standards in modern animal nutrition! Feed Safety for Food Safety®

For further growth and development of the Benelux market we are looking for a

Technical Sales Manager Job Description s Responsible for the marketing and sales of our feed additives in the Benelux s Achieving growth and market development for our feed additives s Giving technical support to our customers like premixers and compound feed mills s Responsible for the introduction of new products Job requirements Wanting to excel in nutrition and sales of feed additives s MSc degree in Agriculture or Veterinary Science s 3 – 4 years experience in animal nutrition - product management s Technical knowledge of poultry and swine production

Competences s Proactive and self-starter s Excellent communication skills s Capable to build and maintain relationships with customers s Pragmatic s Result oriented s Fluent in English and Dutch, German is an advantage

Application Want to apply? Send your application to Dr. Alexander Grafe, Area Sales Manager North-West Europe at [email protected], for more information you can contact Dick van den Hengel, Area Sales Manager Benelux at [email protected], mobile at +31 6 57 55 76 53 or visit our website, www.biochem.net.

74_Agenda_74 23-08-11 19:37 Pagina 74

Agenda

Colofon

5 september Bijeenkomst Varkens Vandaag ‘Help mee, breng de varkenshouderij positief in de media!!’, Boekel 6 september EFS-seminar ‘Salmonella, Threat of Challenge for the Pig Industry’, Breda

15 september Studiemiddag Boerenbond Deurne ‘Gezonde kalkoenhouderij’, Oss 18 - 21 september Euro Fed Lipid Congress ‘Oils, fats and lipids for a healthier and sustainable World’, Rotterdam

6 - 9 september Latijns-Amerikaans pluimveecongres, Buenos Aires (Argentinië)

22 september PDV, seminar ‘Learning how to eat like a pig’, Wageningen

7 - 11 september Eurotier, Ried (Australië)

26 - 27 september GMP+, QMB-Workshop, Braunschweig (Duitsland)

12 september GMP+-cursus ‘Grundlagen der Tierernährung und Futtermittelkunde’ Braunschweig (Duitsland) 13 - 14 september DLG Benelux: internationaal congres ‘Valorisatie biomassa’, Utrecht 13 - 16 september Space 2011, Rennes (Frankrijk) 14 - 16 september GMP+-cursus ‘Bedarf-VersorgungFütterung’, Braunschweig (Duitsland)

27 september LRQA, Webinar nieuwe versie BRC Global Food Standard, Rotterdam 29 september GMP+-cursus ‘Einführungen in das Futtermittelrecht Nutztier’, Braunschweig (Duitsland) 29 september Bijeenkomst HAS Den Bosch ‘Gezond Groeien: antibioticareductie als kans voor de sector, Den Bosch

Agenda 14 september PDV, themadag ‘Voeding en Darmgezondheid’, Wageningen

14 - 15 september Global GAP Tour 2011, Warschau (Polen)

14 - 15 september Workshop ‘Microencapsulation of Flavors and Bioactives for Functional Food Applications’, Bloomington (Verenigde Staten)

27 - 29 september Internationale Poeder/Bulk Conferentie & Tentoonstelling, Shanghai (China) 5 - 6 oktober Solids 2011, Rotterdam

6 oktober JPR Advocaten, symposium ‘Aansprakelijkheid bij grote Industrieële Ongevallen’, Boekelo 10 oktober Alltech, Poultry Solutions Seminar Series, Dunboyne (Ierland)

De Molenaar, waarin opgenomen De Belgische Molenaar (c.q. Elevator), is sinds 1898 het vakblad voor de graanverwerkende- en diervoederindustrie. Het blad verschijnt elke drie weken in Nederland en België. Uitgave: Eisma Businessmedia bv Postbus 340, 8901 BC Leeuwarden (Nederland) Bezoekadres: Celsiusweg 41, Leeuwarden D i re c t i e : Egbert van Hes, algemeen directeur Bouke Hoving, financieel directeur Gerbert Tiecken, uitgeef directeur Uitgever: Minne Hovenga Marketing- en salesmanager: Seb van der Kaaden Redactie: Jacqueline Wijbenga, hoofdredacteur Durkje Hietkamp, redacteur Tessa Nederhoff, redacteur Tel. 0031-(0)88-2944821 E-mail: [email protected] Dr.Ir. Carolien Makkink, redacteur diervoeding Hans van Vliet, redacteur techniek B e l g i s c h e re d a c t i e : Micas nv & Editions, Jef Verhaeren e.a. Tel. + 32 (0)15-315808 E-mail: [email protected] Redactiemedewerkers: Ir. Hein van der Ploeg, Henri de Haan, Lourens Gengler, ir. Wim Thielen, Marc van der Sterren en anderen. R e d a c t i e - a d re s : Postbus 340, 8901 BC Leeuwarden Bezoekadres: Celsiusweg 41, Leeuwarden Advertentieverkoop: Communicatiebureau Tailmill bv, tel. 06-53262047 E-mail: [email protected] Verkoop binnendienst Wilma Zijlstra Tel. 088-2944847 Tr a ff i c : ZeeDesign Tel. 0031-(0)517-531672 / Fax 0031-(0)517-531810 E-mail: [email protected] Marketing Ria Hoekstra tel. 088-2944862 E-mail: [email protected] Abonnementen: Abonneeservice Eisma Businessmedia Postbus 2238, 5600 CE Eindhoven Tel.: 088-2266648 [email protected] De abonnementsprijs voor Nederland bedraagt voor een jaargang in 2011 €207,00 exclusief 6% BTW (bij automatische incasso bespaart u € 3,00 administratiekosten) en is bij vooruitbetaling verschuldigd. Voor andere landen op aanvraag. Abonnementen kunnen op elk moment van het jaar ingaan en worden genoteerd tot wederopzegging. Opzegging dient schriftelijk en minimaal een maand voor het einde van de abonnementsperiode te geschieden; u ontvangt een schriftelijke bevestiging van uw opzegging. B a n k re l a t i e : - voor Nederland: Friesland Bank: 29.80.05.298 - voor België: Postcheque Brussel 000-0007463-91 P re P re s s : ZeeDesign, Witmarsum Druk: Scholma druk bv, Bedum

www.demolenaar.nl In de rubriek Agenda staan evenementen en activiteiten vermeld voor de komende weken. Het betreft hier een selectie van alle activiteiten die zijn doorgegeven aan de redactie van De Molenaar. Op onze internetpagina www.demolenaar.nl vindt u de volledige lijst met activiteiten die bij de redactie bekend zijn. Ook meer uitgebreide informatie voor zover beschikbaar of een informatienummer kunt u vinden via de site. Activiteiten voor deze rubriek kunt u aanmelden bij de redactie: [email protected].

74

© Copyright 2011 Eisma Businessmedia bv, Leeuwarden Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of overgenomen in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Uitgever en auteurs verklaren dat dit blad op zorgvuldige wijze en naar beste weten is samengesteld, evenwel kunnen uitgever en auteurs op geen enkele wijze instaan voor de juistheid en/of volledigheid van de informatie. Uitgever en auteurs aanvaarden dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor schade, van welke aard ook, die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen die gebaseerd zijn op bedoelde informatie. Gebruikers van dit blad wordt met nadruk aangeraden deze informatie niet geïsoleerd te gebruiken, maar af te gaan op hun professionele kennis en ervaring en de te gebruiken informatie te controleren.

!,4)*$ 47),-)*

4WILMIJISDmTOONAANGEVENDEPRODUCENTVANPREMIXENVOORDEDIERVOEDER INDUSTRIE 4WILMIJ LEVERT PREMIXEN VOOR VARKENS RUNDVEE EN PLUIMVEE 4WILMIX DE PREMIX VAN 4WILMIJ VORMT DE ONMISBARE KERN VAN UW VOER

(OUTBEEKWEG ,:3TROE 4 WWWTWILMIJNL 548800002 Adv De Molenaar 230x300.indd 1

07-01-2011 16:04:42

Your Swine Health Solution: t Verbetert de darmgezondheid t Versterkt de natuurlijke weerstand t Verlaagt het infectierisico XXXUSPVXOVUSJUJPODPN

De Molenaar. Bühler gaat uit van dier. Thema: terugdringen antibioticagebruik Sociale media winnen terrein

Recommend Documents