de lijsterbes Sinterklaasbende in de Lijsterbes 2-3 Uitslag gemeenteraadsverkiezingen Union behaalt meerderheid

afgiftekantoor Kraainem 1 P 005212

de lijsterbes Kraainem • jaargang 13, nr 10 • december 2012 • maandelijks tijdschrift (niet in juli-augustus) Uitgave van gemeenschapscentrum de LIJSTERBES en vzw ‘de Rand’

België - Belgique P.B. - P.P. 1950 Kraainem I BC 3352

2-3 Uitslag gemeenteraadsverkiezingen Union behaalt meerderheid 4-5 Resto&Co viert feest Toosten op vijf jaar lachende gezichten

10-11 Sinterklaasbende in de Lijsterbes

© TDW

8-9 Kraainem in memorie Luc Maes lanceert uniek fotoboek

uit de gemeente

Uitslag gemeenteraadsverkiezingen 14 oktober 2012

Union behaalt meerderheid De verkiezingen in Kraainem zijn na een nerveuze aanloop, waarbij Union aanvankelijk verdeeld was, maar op het laatste nippertje toch samen opkwam, uitgedraaid op een absolute meerderheid voor datzelfde Union. De lijst Kraainem-Unie behaalt vier zetels, de lijst Open drie. De kiezers hebben de verdeelden beloond. Wie voor de verkiezingen even gedacht had dat de strijd in Kraainem wel eens spannend zou kunnen worden, komt bedrogen uit. Het zag er lang naar uit dat er twee Franstalige lijsten, een tweetalige lijst en een Vlaamse lijst zouden opkomen, maar in de laatste weken bleken de Franstaligen al hun interne onenigheid opzij gezet te hebben en toch opnieuw samen onder de noemer Union op te komen. Dat er toen zware beloftes zijn gedaan, blijkt nu. Om CDH mee aan boord te krijgen en te houden belooft Véronique Caprasse (FDF) na drie jaar burgemeesterschap baan te ruimen voor iemand van het CDH. Maar of ze sowieso burgemeester zal kunnen worden, is zeer de vraag. Vorige keer weigerde ze te beloven de taalwetten te respecteren en werd ze niet benoemd door de hogere overheid. Bovendien werden de oproepingsbrieven – alweer – niet correct verstuurd. Vlaams minister van Binnenlands Bestuur Geert Bourgeois (N-VA) heeft gouverneur Lodewijk De Witte van Vlaams-Brabant gevraagd een rapport te maken over de onregelmatigheden bij deze lokale verkiezingen. Een niet-benoeming zou zich dus wel eens kunnen herhalen. CDH mag zich afvragen wat de belofte van de niet-benoemde Caprasse dan nog waard is. De nieuwe tweetalige lijst Kraainem-Unie gooide een stok in het hoenderhoek door te pleiten voor een niet-communautair beleid van de gemeente. De lijst behaalt vier zetels, geen schepenzetel, en zal zich vanuit de oppositie mogen waarmaken. Wij zijn alleszins benieuwd naar hun houding als het gaat over het al dan niet Frans spreken in de gemeenteraad. De lijst Open ten slotte behaalt drie zetels, een verlies van twee zetels. Een teleurstelling over heel de lijn. Conclusie: na een campagne waar er veel gepraat werd over vernieuwing en verandering is het opvallend dat de vijf rechtstreeks verkozen schepenen net dezelfde zijn als in de vorige bewindsperiode. Ook in het OCMW blijft alles nagenoeg hetzelfde: dezelfde zetelverdeling, dezelfde voorzitter. Of hoe na enige golfslag alles bij het oude blijft. Meerderheid Nadat bekend werd dat Union opnieuw gezamenlijk zou opkomen, was het geen verrassing dat deze lijst de absolute meerderheid behaalt van 16 op 23 zetels (- 2) of 62,8 % van de stemmen. Op de persoonlijke uitslag van Véronique Caprasse (FDF) staat geen maat. Ze behaalt 1.484 voorkeurstemmen of 95 stemmen meer dan vorige keer. Elisabeth de Foestraets-d’Ursel (MR) behaalt 902 stemmen (- 55), Olivier Joris (CDH) 876 stemmen (- 174), Thierry Van de Plas (CDH) 601 stemmen (- 195) en de niet-benoemde 2

burgemeester Arnold d’Oreye de Lantremange (FDF) 665 stemmen (- 1.058). De gedoodverfde kandidaat-burgemeester Dorothée Terlinden-Cardon de Lichtbuer (CDH) behaalt met 403 stemmen (- 342) een pover persoonlijk resultaat. Ondanks een achteruitgang voor alle schepenen behalve Caprasse blijft hetzelfde schepencollege aan de macht (Véronique Caprasse (FDF), Elisabeth de Foestraets-d’Ursel (MR), Olivier Joris (CDH), Thierry Van de Plas (CDH) en Arnold d’Oreye de Lantremange (FDF)). PS en Ecolo behalen geen enkele verkozene. Binnen Union wordt het FDF één zetel sterker (7 zetels), MR behoudt 3 zetels en CDH verliest er 2 om op 6 uit te komen. De discussie over het doorgeven van de burgemeesterssjerp na drie jaar is zeker nog niet beslecht. Volgens de afspraak binnen Union zou Caprasse opgevolgd worden door Dorothée Cardon van het CDH, maar Cardon is niet rechtstreeks verkozen in het schepencollege en behaalt bovendien slechts 403 stemmen. Andere CDH’ers doen het veel beter: Olivier Joris (876 stemmen) en Thierry Van de Plas (601 stemmen). Beiden zijn rechtstreeks verkozen als schepenen. Daar zal dus zeker binnen de partij en de lijst nog een pittig woordje over worden gepraat.

Nog een keer dossier overstromingen Uit de gemeenteraad van 22 oktober

Oppositie De nieuwe tweetalige lijst KraainemUnie behaalt 4 zetels. De lijst mist op 26 stemmen na een schepenzetel. Lijsttrekker Bertrand Waucquez (617 stemmen), Marie-France Constant (450), Carel Edwards (373) en Johan Forton (235) worden gemeenteraadslid voor Kraainem-Unie. Ook de lijst Open zullen we opnieuw aan de kant van de oppositie terugvinden. De lijst behaalt drie zetels, een verlies van twee. Lijsttrekker Luk Van Biesen (578 stemmen, - 140), Jef Eeckhoudt (195, - 159) en Joost Vanfleteren (180, - 3) worden de drie gemeenteraadsleden. De lijst Open verzamelt de Vlamingen op één lijst, maar toont ook openheid naar anderstaligen en Europeanen. Naar eigen zeggen verschillen de standpunten van Kraainem-Unie en Open niet zo erg veel van elkaar. Voor de verkiezingen zat er echter geen gezamenlijke lijst in, nu na de verkiezingen kunnen ze misschien gezamenlijk oppositie voeren? OCMW Voor het OCMW behaalt Union een klinkende overwinning met 79 procent van de stemmen, tegenover 21 procent voor de Lijst Open. Kraainem-Unie diende geen lijst in voor het OCMW. Union behaalt zo acht zetels, Open één. Voor Union zijn in de OCMWraad verkozen: Chantal Pire-Ochelen (1.109 stemmen - voorzitter), Paul Cartuyvels (659), Roland Van de Plas (848), Isabelle Demelenne (621), Cathy Danis-Khoudiacoff (441), Patricia Van Eeckhaut-Kellens (361), Annie Nève (312) en François Speltens (298), voor Open is dat Gilbert Theunis (376). Joris Herpol

De gemeenteraden op het einde van een bestuursperiode werken meestal enkel de lopende zaken af. Op deze gemeenteraad staan dan ook geen belangrijke of nieuwe dossiers op de agenda. Er komt wel opnieuw een oude discussie boven, die van de overstromingen. > De oppositie heeft de overeenkomst die de gemeente met Vivaqua heeft gesloten nader bekeken en stuit op heel wat vragen. Raadslid Luc Timmermans (OPEN): ‘Het is al langer geweten dat heel wat inwoners zich vragen stellen over hoe het dossier van de overstromingen wordt aangepakt. Deze meerderheid heeft niet echt antwoorden op de vragen van de getroffen inwoners. Is dit een gebrek aan kennis van het dossier of – nog erger – is de meerderheid niet bereid om oplossingen te vinden?’ De vragen gaan over de verantwoordelijkheid en vooral over de verplichtingen van Vivaqua op het vlak van saneringen, studieopdrachten, het opmaken van ramingen en investeringsprogramma’s, enzovoort. ‘Het is onduidelijk bij wie de inwoners voor welke zaken terecht kunnen en dat is erg frustrerend. De gemeente zou dit toch moeten kunnen verduidelijken?’, vraagt raadslid Timmermans. > De bevoegde schepen Thierry Van de Plas (UNION) weet niet zo meteen een antwoord te geven en vindt dat er op deze gemeenteraad veel te veel vragen worden gesteld over punten die niet op de dagorde staan. Raadsvoorzitter Bruno Vandersteen (UNION) komt tussenbeide en suggereert om de vragen over dit onderwerp punt per punt uit te werken en in een aparte vergadering aan de schepen voor te leggen. OPEN vindt dit onbegrijpelijk. ‘Zes jaar hebben wij aandacht gevraagd voor dit dossier. Tevergeefs. De meerderheid heeft hier blijkbaar geen mening over. Wij krijgen stilaan de

indruk dat velen niet weten wat er in het contract met Vivaqua staat en vinden dat de bevoegde schepen weinig initiatief toont om oplossingen te vinden.’ > Het budget 2013 van de kerkfabriek van de Sint-Dominicuskerk wordt goedgekeurd. De oppositie onthoudt zich. OPEN vindt dat de 30.000 euro voor de aankoop van tapijt werkingskosten zijn die door de kerkfabriek zelf gedragen moeten worden. > Schepen Olivier Joris (UNION) legt twee fases van het dertiendelige mobiliteitsplan uit. Het gaat over de schoolomgeving. Op de vraag om de schoolgemeenschap (directie, schoolraad en oudervereniging) en de inwoners van de omliggende straten erbij te betrekken, is de meerderheid blijkbaar niet ingegaan, want in het dossier is hierover niets terug te vinden. De gemeenteraad beslist om dit punt naar een latere datum in 2013 te verplaatsen.

Overstromingen in de Jozef Van Hovestraat

3

Vijf jaar Resto&Co

‘De lach op hun gezicht, daar doen we het elke week voor’

© Tine De Wilde

Resto&Co, het OCMWdienstencentrum voor senioren in en rond Kraainem, bestaat vijf jaar. Op de melodie van When the saints go marching in van de Amerikaanse jazzlegende Louis Armstrong luidde dienstencentrum Resto&Co zijn houten jubileum feestelijk in. ‘Het is hier altijd heel plezant, qu’est-ce qu’on est bien tous ensemble.’ Met hart en ziel zorgt een team van vrijwilligers er wekelijks voor dat oudere of geïsoleerde Kraainemnaars samen aan tafel kunnen schuiven voor een warme maaltijd.

Op de foto, met de koffiekannen: Marieke Verheyden en Marleen Vastenavondt

4

‘Een paar uurtjes samen zijn krikt het moreel op, zeker bij de ouderen die zich nogal snel laten gaan’, vertelt deelnemer Philippe Theys (84). Elke donderdagmiddag gaat hij vastberaden naar zaal Cammeland om gezellig onder vrienden te tafelen. ‘Ik heb mijn hele leven lang in de verkoop gewerkt. Zodra je gepensioneerd bent en plots niet meer tussen de mensen staat, wil je die leegte zo snel mogelijk opnieuw vullen.’ Ook alleenstaande Mia Kwanten (88) is een trouw lid. Ze komt al sinds Resto&Co voor het eerst de deuren opende. ‘Ik knutsel enorm graag en leer bij Resto&Co altijd wel iets bij, zoals het breien van een mooi sjaaltje of bloemschikken. Bij de opening daagden er al een groot aantal senioren op. Na vijf jaar zie ik nog steeds veel dezelfde gezichten terug. Er was duidelijk nood aan een dergelijk initiatief.’

Samen op stap Wekelijks komen ruim dertig senioren van een warme maaltijd genieten. Maatschappelijk assistente van het OCMW Marieke Verheyden haalt dan ook alles uit de kast om, samen met haar team vrijwilligers, de senioren een fantastische namiddag te bezorgen. ‘We dekken niet alleen de tafels en dienen het eten op, maar organiseren ook regelmatig activiteiten en uitstappen die we zo toegankelijk mogelijk maken voor iedereen. Naast klassiekers als bingo of met de kaarten spelen, verwennen onze verzorgers de senioren ook al eens met een uitgebreide lichaamsmassage of ze kunnen de benen strekken tijdens een les tai chi. We trekken er ook vaak op uit. Zo zijn we onlangs naar Herve geweest (de heuvelachtige streek tussen de Vesder en de Maas n.v.d.r.) waar we een ambachtelijke stroopfabriek hebben bezocht. Nadien proefden we in een stokerij allerlei soorten likeurtjes en we praatten gezellig na in een oude bistro uit de jaren dertig.’ Philippe pikt in: ‘De uitstapjes zijn altijd sfeervol en leerrijk. Een paar jaar geleden zijn we naar een struisvogelboerderij in Sluis getrokken om deze exotische dieren van dichtbij te zien. Nadien zijn we met zijn allen gaan pootjebaden in Cadzand. Ik hou er mooie herinneringen aan over.’ Ambiance verzekerd Hoewel de uitstappen altijd grondig zijn uitgestippeld en ruim op voorhand worden aangekondigd, is het meestal een verrassing wat er op het programma staat. ‘Onze mascotte, Pol-o-Pol, een houten pop met een koksmuts, kondigt altijd aan wat er die dag te doen is’, vertelt vrijwilligster Marleen Vastenavondt. ‘Ik verkleed hem steeds volgens een thema. Met Halloween heb ik Pol-o-Pol omgetoverd tot een griezelig spook door een wit laken over hem heen te trekken.’ Philippe gaat verder: ‘Marleen is de zotte doos van de bende. Als er speciale gelegenheden zijn, trekt ze de gekste outfits aan. Met Halloween dit jaar is ze totaal onverwacht als graaf Dracula binnengewandeld en kwam ze iedereen angst aanjagen door ons bijna in de nek te bijten.’ Marieke: ‘Een gewone bingoavond maakt ze ook speciaal door hem in een Aziatisch kleedje te steken. We trekken dan Chinese kostuums aan en

geven Chinese cadeautjes weg. Iedereen noemt haar dan ook Marleen Carnaval.’ ‘Ik ben verzorgster in de thuishulp en kwam op vraag van het OCMW regelmatig foto’s nemen van hun activiteiten’, vertelt Marleen. ‘Na een tijdje ben ik officieel vrijwilligster geworden. Je krijgt zo veel warmte terug. De lach op hun gezicht, daar doe ik het elke week voor.’ Dag van de week Resto&Co heeft nog grote ambities. ‘Heel wat mensen vragen ons of ze niet twee keer per week kunnen langskomen’, vertelt Marieke. ‘Het probleem is echter dat we deze zaal huren en onze spullen daar niet zomaar kunnen laten staan. Het gemeentebestuur overweegt een eetgelegenheid in Kraainem te bouwen of te kopen. Als dat zou lukken, kunnen we de senioren elke dag ontvangen zoals in WezembeekOppem, waar ze hun eten ook zelf

maken. Heel wat ouderen die komen eten zijn alleenstaande, en komen de rest van de week amper buiten. Ze kijken er zo naar uit dat we Resto&Co nog vaker willen organiseren.’ Ondanks de populariteit is het niet altijd even gemakkelijk om nieuwe mensen aan te trekken. ‘Het is altijd een droevige zaak als er senioren van Resto&Co naar een rusthuis gaan of overlijden. Maar er zijn ook heel wat ouderen in Kraainem die niet eens weten dat er een initiatief als Resto&Co bestaat. We proberen dan ook zo veel mogelijk zichtbaar te zijn en laten brochures achter in het gemeentehuis of in GC de Lijsterbes. Hoe meer zielen, hoe meer vreugde. Philippe: ‘We zijn een hechte groep geworden. Je leeft er onder elkaar. Voor, tijdens, en na het eten.’ Julie Desmet Meer info: Marieke Verheyden, 02 719 20 76

Feest voor vijf jaar Resto&Co Op donderdag 18 oktober vond het eerste lustrumverjaardagsfeest van Resto&Co plaats in zaal Cammeland. Voor deze gelegenheid kreeg de zaal een feestelijk en fleurig kleedje aangemeten en er was een feestmaal. Maar ook meer dan dat. De aanwezigen zongen en dansten, speciale gasten werden uitgenodigd voor taart en champagne en boeketjes en prijzen werden uitgedeeld. Zo ontvingen de beste coördinatrice, de trouwste vrijwilliger, de onmisbare chauffeur, de beste animatrice-fotografe en de voorzitter van het OCMW een van de houten ‘Pol-o-Pollepels’, genoemd naar onze dierbare mascotte. Doorlopend kon je op een groot scherm de vele foto’s bekijken van voorbije maaltijden, activiteiten en uitstappen: de ideale manier om herinneringen op te halen en nog eens goed te lachen. Op naar een tweede lustrum! 5

TERUGBLIK

Uit het Kraainemse verleden (98) De verering van Sint-Antonius in Kraainem

In Laag–Kraainem stond in de vijftiende eeuw een kapel waarin wekelijks drie missen plaatsvonden (foto 1). De kapel was toegewijd aan de H. Antonius (250-355). Deze heilige leefde in de woestijn, waar hij zware beproevingen het hoofd moest bieden. Hij wordt afgebeeld met een wijntje en wordt vereerd als Antonius de dierenvriend. Zijn naamfeest vindt plaats op 17 januari. De H. Antonius werd ooit op indrukwekkende wijze vereerd in Kraainem. 17 januari stond met stip in de agenda aangeduid. Na de vroegmis volgde een plechtige hoogmis, waarna varkenskoppen werden verkocht aan de meest biedende. De kerk zat bomvol, want bedevaarders uit alle hoeken van de streek kwamen naar hier om bescherming voor hun dieren te vragen. Voor de lokale boerengilde was het een hoogdag met een fijne maaltijd als hoogtepunt. En dat die maaltijd aansprak, leren ons enkele cijfers van het ‘teerfeest’ anno 1936 waarin 20,25 kg rosbief (22 fr./kg), 13 kg kalfskop (18 fr./kg), 11 kg brood (2,30 fr.), 10 kg spruiten (4 fr.), 35 kg aardappelen (0,50 fr./kg) … werden verbruikt. Hoeveel deelnemers er waren, weten we niet exact, maar dat de eetlust vrij groot was, kunnen we wel stellen. De verering van de H. Antonius zat er bij onze voorouders diep ingebakken. Au Café Saint-Antoine was zelfs de naam van het café aan de hoek van de kerk ( foto 2). Na de Tweede Wereldoorlog taande de verering tot alleen nog het festijn van de boerengilde overbleef. In 1975 waren er nog weinig landbouwers in Kraainem. Een vereniging op de been houden bleek niet meer mogelijk. Gemeentesecretaris Armand Forton, die de feestdagen meemaakte en die de langzame neerwaartse trend betreurde, weigerde zich erbij neer te leggen. Samen met enkele vrienden en bekenden richtte hij in 1956 het Broederschap van de H. Antonius op. De leden dosten zich uit in een zwart pak met dito muts en stelden alles in het werk om de H. Antonius terug onder de aandacht te brengen. Hierbij dachten ze aan een dierenzegening. Op de tweede pinksterdag werd een stoet samengesteld. Dit initiatief kende een overdonderend succes. Heel veel paarden en ruiters en een massa dieren van allerlei pluimage namen deel. Een groep boetelingen torste zware kruisen en veel parochianen volgden de stoet die van de kerk naar de kapel van de H. Antonius aan het Kapelleplein trok ( foto 3). Nadat er orde onder het allegaartje van mensen en dieren was geschapen, nam de pastoor het woord en zegende hij de dieren. Daarna begon een indrukwekkend defilé, waarbij alle dieren tot bij de pastoor trappelden of trippelden. Gelet op het karaktertje van sommige dieren, was het een amusant schouwspel. Het Broederschap van de H. Antonius nam een daverende start; de dierenprocessie kende een onverhoopt succes. Maar het publiek houdt van vernieuwing. Na enkele jaren daalde het aantal dieren, de belangstelling verminderde en het verhaaltje was uit. 6

1

2

3

verenigingsnieuws

Dat de H. Antonius al heel vroeg goed aangeschreven stond bij onze mensen bewijst de kapelanie, die eveneens Sint-Antonius in het vaandel droeg. Een kapelanie is een stichting die een of meer missen op bepaalde dagen uitvoert. We zien het zo: een persoon of vereniging laat een kapel bouwen, waaraan men goederen schenkt. De opbrengst komt ten goede aan de priester die de kapel bedient. De priester moet dan wel de missen opdragen voor het zielenheil van de stichter. In Kraainem was sprake van drie, later van twee missen per week. Wie de stichter is, weten we niet. Het zouden best de heren van Kraainem kunnen zijn. Wie de kapel bediende, is evenmin geweten.

Sinterklaasfeest Ziekenzorg Kraainem zondag 2 december 14 uur – GC de Lijsterbes Op 2 december viert Ziekenzorg haar jaarlijkse sinterklaasfeest in de Lijsterbes. Iedereen is om 14 uur welkom voor een aperitief. Daarna volgt een optreden van Violet & Bochabela String Orchestra: jeugdige muzikanten die gevarieerde muziek brengen voor jong en oud. Als afsluiter volgt een gezellig samenzijn met taart en koffie. Ook vrienden en sympathisanten van zieken en Ziekenzorg zijn welkom. Prijs: 6 euro (om de onkosten te helpen dekken) Je kan inschrijven bij de ziekenbezoekers.

Waar stond de kapel? Misschien stond ze wel op de grond waar enkele jaren geleden de firma Lambeau-Torel Bouwmaterialen gevestigd was, aan de Van Hovestraat 96, 96A, 96B, 96C. In 1855 vond Wauters (Histoire des environs de Bruxelles) er blijkbaar nog overblijfselen en ook Edward Lambeau vond een zware steen die een altaarsteen zou kunnen zijn. In ieder geval zijn de laatste sporen uitgewist. Er bestaat geen zekerheid over de juiste plaats. Ten slotte is er nog een laatste bouwwerkje dat Sint Antonius eert: de kapel aan het Kapelleplein. De huidige kapel is vrij nieuw. In 1980 werd de vorige door een vrachtwagenchauffeur die zijn bocht verkeerd had ingeschat, tegen de vlakte gereden. Gemeentearbeider Victor Jacobs metselde een nieuwe kapel met zandstenen van de afgebroken schuur uit ’t Hoff te Craeyenhem. Met succes. Georges Bulteel

Cultuurraad Kraainem en GC de Lijsterbes Nieuwjaarsreceptie zaterdag 12 januari 19 uur - GC de Lijsterbes

Op zaterdag 12 januari nodigen de cultuurraad van Kraainem en GC de Lijsterbes iedereen opnieuw uit voor de nieuwjaarsreceptie. Breng gerust familie, vrienden, kennissen en buren mee om samen met ons te klinken op een voorspoedig 2013.

nieuws uit de kam Nederlands leren in de Kam vanaf 30 januari

Op 30 januari 2013 start een cursus Nederlands voor beginners in GC de Kam in Wezembeek-Oppem. Je kunt daar nu al voor inschrijven. De cursus vindt twee keer per week plaats, op woensdag en vrijdag, telkens van 9 tot 12 uur. Inschrijven en betalen doe je bij het CVO Tervuren-Hoeilaart, Brusselsesteenweg 106, Tervuren, 02 767 04 30, www.cvoth.be. Vergeet je identiteitskaart niet als je wil inschrijven. De cursus kost maximum 72 euro (cursusmateriaal niet inbegrepen). Openingsuren CVO Tervuren-Hoeilaart: maandag-donderdag 9-12 uur en 18.30-22 uur.

Babbeltuur Kinderateliers Nederlands vanaf 16 januari Babbeltuur is een wekelijks kinderatelier voor kinderen van 4 tot 7 jaar voor wie het Nederlands niet de moedertaal is. Het kinderatelier is de ideale gelegenheid om gedurende 8 weken in het Nederlands te knutselen en te spelen. Aan het einde van deze 8 weken laten de kinderen tijdens een toonmoment zien wat ze geleerd en gemaakt hebben. Het zijn geen taallessen, je kan niet verwachten dat de kinderen na 8 ateliers vlot Nederlands spreken. Voor kinderen met een basiskennis Nederlands is het goed dat ze ook in hun vrije tijd hun Nederlands spelenderwijs kunnen oefenen. Ook kinderen die nog geen Nederlands kennen, kunnen participeren. Data: 16-23-30 januari, 6-20-27 februari en 6-13 maart 2013 telkens op woensdag van 14 tot 16 uur in GC de Kam Meer info: 02 731 43 31, [email protected]

Luc Maes brengt Kraainem in memorie met uniek fotoboek

Dit dorp, ik weet nog hoe het was ‘Op een bepaalde leeftijd speelt de melancholie, de hunkering naar het verleden, naar al wat we hier beleefd hebben.’ Amateurfotograaf Luc Maes heeft een zwak voor Kraainem. In een bijzonder fotoboek plaatst hij oude en nieuwe kiekjes van straat, kerk en plein uit zijn gemeente naast elkaar. Het historische document vertelt ook een treurig verhaal. ‘Wat leefden ze eenvoudig toen, in simpele huizen tussen groen, met boerenbloemen en een heg. Maar blijkbaar leefden ze verkeerd, het dorp is gemoderniseerd en nu zijn ze op de goeie weg.’ Niemand bracht het woord nostalgie ooit beter in beeld en klank dan Wim Sonneveld, met zijn kleinkunstklassieker Het Dorp, uit 1965. Een liedje over een oud dorp dat moet wijken voor verkaveling en moderniteit. Diezelfde heimwee spreekt uit een te koesteren fotoboek van Luc Maes over zijn geliefde gemeente Kraainem, bijna vijftig jaar later. Met oog voor wat kwetsbaar en breekbaar is, weet deze bankbediende op rust vergane beelden van monumenten, straten en ontmoetingsplaatsen, plekken om te spelen, weer ons geheugen in te 8

pluggen. ‘Kijk, hier zie je een foto van de oude molen aan de Molenstraat, die is moeten wijken voor de sporthal’, zegt Luc. Door zijn stem klinkt een kruimel hartzeer. Hij pompt zichzelf moed in: ‘Ach, kom, we gaan er niet over discussiëren.’ Schattig. Ontroerend. Puur. Oud en nieuw Het fotoboek van Luc is niet minder dan een tijdsdocument. Het heeft zonder meer historische waarde en leest als een jeugdverhaal. 170 straten, pleinen, gebouwen, kerken en viaducten worden in tweevoud afgedrukt: op een oude foto of postkaart, met daarnaast zijn moderne versie. ‘Ik droomde er al lang van om over Kraainem een fotoboek te maken en

sprak erover met veel vrienden. Zij hebben mij prentkaarten en foto’s bezorgd uit de jaren 50 en 60. Dominique Bogaert en ikzelf zijn van al die plekken een foto gaan maken om te tonen hoe ze er nu uitzien’, zegt Luc. Zijn boek bevat ook foto’s van sculpturen van beeldkunstenaar François Demassieux die in Kraainem in de openbare ruimte werden geplaatst. Ze tonen de opbouw van de schets, over de plaasteruitvoering, het in brons gieten en patineren, tot de uiteindelijke plaatsing van het monument. Wat Luc Maes doet, leunt dicht aan bij beeldjournalistiek. Hij toont ons oude en nieuwe foto’s van de Alfons Lenaertsstraat die later tot Lijsterbessenbomenlaan werd omgedoopt.

oud-nieuw De oude gemeenteschool heeft door de jaren heen dan weer heel wat lokalen bijgekregen, zien we meteen. Uit nog een ander fotoduet blijkt hoeveel huizen aan de Woluwelaan werden afgebroken voor de viaduct. We zien ook de kapel van Sint-Anthony die ooit voor Expo 58 aan het Atomium werd neergezet en later naar Kraainem werd verhuisd. ‘Je ziet hoe de architect er hier nog een bijgebouw heeft aan toegevoegd, een spiegelbeeld van de oorspronkelijke kapel’, wijst Luc Maes aan. Het wordt droever bij het verloederde Instituut Henri Jaspar, een voorheen weelderig pronkstuk waar mindergegoede kinderen uit de stad de boslucht konden opsnuiven. Het gebouw werd tot 2005 gebruikt door Kind en Gezin. De nieuwe foto van Luc toont een onbenut gebouw in verval. Ook van de toen-en-nuprenten van het Vierarmenkruispunt worden we niet vrolijk. De plek was destijds een snijpunt van authentieke lanen, met het koloniale hotel-restaurant Les Quatre Bras. Vandaag is er geen hotel-restaurant meer, maar zijn er verkeerslichten, asfalt en rijvakken. Eén groot blits gebouw steekt tussen bomenrijen uit. ‘Afschuwelijk’, zegt Luc Maes. ‘Zo’n blok in het midden van een bos. Wie bedenkt zoiets?’ © Tine De Wilde

Samenhorigheid Luc Maes werd in 1951 geboren in de Brusselse Hoogstraat, om vijf jaar later met zijn ouders naar Kraainem te verhuizen. Aan het begin van zijn huwelijk (1974) woonde hij met zijn vrouw even in Stokkel, maar in 1980 begon het koppel te bouwen in de Mimosaslaan, opnieuw in Kraainem dus. Het wonderlijke boek van Luc kwam er uit jeugdsentiment en zin voor landschapsfotografie, maar is ook een aanklacht. ‘Kraainem telde in de jaren vijftig 3.000 inwoners, vandaag zijn dat er 13.000. De Expo van 58 zit daar voor veel tussen. De Brusselaars werden toen door werken aan straten en tramlijnen naar de Rand gejaagd. Ze raakten het lawaai en de hinder in de stad beu. Zo is trouwens ook de verfransing van Kraainem en andere randgemeenten ontstaan’, stelt Luc Maes. ‘Hier is in al die jaren bijgebouwd en bos verdwenen, zodat Kraainem een uitbreiding van Brussel is geworden. Dit is een slaapgemeente geworden die gericht is op de hoofdstad. De inwoners kennen elkaar niet meer.’

Luc is zeer betrokken bij Kraainem. Hij zetelde vroeger in de cultuurraad van Kraainem en was politiek actief bij de Open VLD. Momenteel zit hij in het bestuur van de KWB en de wijngilde van Stokkel. Met zijn vrouw en een buurvrouw organiseerde hij een straatfeest om de samenhorigheid in de wijk op te krikken. ‘Dat gemeenschapsgevoel is ook een belangrijk motief voor mijn boek’, stelt Luc Maes. ‘Ik heb een fototentoonstelling gehouden in het gemeentehuis en in zaal Cammeland en hoorde er mensen met elkaar praten over Kraainem, naar aanleiding van de foto’s. Ze haalden oude herinneringen op. Het is precies daarvoor dat ik het doe. Wij hebben in onze gemeente behoefte aan broederlijkheid.’

Tram W op de Dezangrélaan ‘Deze oude prentkaart heb ik gevonden in De Panne’, zegt Luc Maes. ‘Op een opendeurdag van het trammuseum van de NMVB (buurtspoorwegen) neusde ik met een vriend rond in de postkaarten van oude trams die in het depot werden verkocht. En daar stond warempel een tram uit Kraainem op.’ Op deze oude foto zien we tram ‘W’, op weg naar Sterrebeek, ter hoogte van de Stokkelstraat en de Kasteelstraat. Deze tram reed tot 1963 naar het Sint-Joostplein, toen een gegeerd winkelcentrum in Sint- Joost-ten-Node. ‘Voor de bewoners van de Dezangrélaan die een auto bezaten was het geen eenvoudige klus om aan de overkant te geraken’, merkt Luc op. Lezersinfo: Het boek Kraainem revisited van Luc Maes verschijnt op 12 januari op 300 exemplaren. Prijs: 15 euro. Het boek is verkrijgbaar in de Lijsterbes, in de bibliotheek of via Cultuurraad Kraainem. Tekst en foto: Luc Maes

Johan De Crom 9

Binnenkort in de Lijsterbes: de Sinterklaasbende

De Sint moet er zijn voor iedereen De Sint en zijn Pieten zijn in het land en zakken op woensdag 5 december af naar de Lijsterbes. Zwarte Piet heeft al verklapt dat ze in de Lijsterbes een gevaarlijke stunt zullen uithalen. Als dat maar goed afloopt. We trokken naar Aarschot voor een kennismaking met hoofdpiet Wim Bensch, die de opbrengst van de voorstelling zal schenken aan kindjes die de Sint soms dreigt te vergeten. Alles begon met een oproep om mee te werken aan het sinterklaasfeest van het Sancta Maria Instituut in Aarschot, waar Wim als sportleerkracht werkt. Wim aarzelde niet en meldde zich aan als Piet. Vervolgens sloot zijn collega Tom zich bij het groepje aan om de Sint te vervangen. De schooloptredens 10

vielen in de smaak. Zo goed zelfs dat externen hen vroegen om mee te werken aan de intocht van de Sint in Aarschot. En daar bleef het niet bij. Aanvragen van verenigingen en particulieren stroomden binnen. Tien jaar later is het kleine clubje uitgegroeid tot een vzw met een mooie

basisgedachte: de Sint moet er zijn voor iedereen. Iedereen gelukkig maken Wim Bensch: ‘De opbrengst van onze optredens gaat naar het goede doel. We vinden het fantastisch als we iets kunnen doen voor kinderen die het

thuis moeilijk hebben of die in hun leven al wat pech hadden. Onze goede doelen bevinden zich vooral in de regio Aarschot, onze thuisbasis. Dit jaar gaat de opbrengst naar ‘t Balanske in TieltWinge. We hebben hen beloofd om nieuwe speelkoffers te kopen. Daarmee blijven we trouw aan onze basisgedachte dat elk kind het recht heeft op een leuk feest. Kinderen blij maken, daarvoor doen we het. We betreuren de commerciële sfeer die rond het sinterklaasfeest hangt, maar daar kan je weinig tegen doen. Zelf houden we het liever rustig als het gaat om het uitdelen van geschenken. We spelen liever op de verwondering en maken kinderen gelukkig met kleine zaken zoals leuke muziekjes, wat snoepgoed en onze tonnen enthousiasme. Het moment waarop we met onze bende de zaal binnenkomen, blijft een topmoment. Als we langsgaan bij de organisaties die we steunen, krijgen we ook altijd zo veel glimlachen terug. Hartverwarmend.’

© Tine De Wilde

Een echte bende De Sinterklaasbende is anno 2012 een allegaartje van leerkrachten en bevriende ouders. ‘De term Sinterklaas’bende’ is dus goed gekozen’, lacht Wim. ‘Naast onze twaalf Zwarte Pieten kunnen we rekenen op de echtgenotes van de pakjespiet en de muziekpiet. Zij zorgen ervoor dat de Zwarte Pieten op tijd geschminkt zijn en helpen mee achter de schermen bij bezoekjes of optredens. Onze kostuums zijn allemaal zelf gemaakt door de moeder van Tom en haar vriendin. Ze zorgt er ook voor dat de kostuums na onze bezoeken fris en proper zijn voor de volgende uitstap. Zo zie je maar dat er een heel team achter ons staat.’ November en december zijn drukke maanden voor de Sint en zijn Pieten. ‘Vooral de Sint krijgt het zwaar te verduren’, meent Wim. ‘Aangezien we over twaalf Pieten beschikken en helaas maar over één Sint moet vooral de Sint altijd paraat staan. We hebben wel iemand achter de hand voor het geval hij uitvalt, maar we verkiezen toch de enige echte Sint. De taken in onze groep zijn voor de rest goed verdeeld. De Sint houdt zich bezig met het administratieve gedeelte. Zo weet hij over elk kind wel iets te vertellen, vaak heel persoonlijke zaken. We hebben een goed systeem ontwikkeld dat ervoor zorgt dat de juiste informatie wordt doorgegeven, zodat het boek van de Sint goed gevuld is als hij een groep bezoekt. De verbaasde reacties van de kinderen blijven geweldig. De Sint ziet werkelijk alles. Ik ben en blijf hoofdpiet, er is niets leukers. Ik houd me bezig met het uitdenken van scenario’s voor de shows. Samen met de andere Pieten knutselen we elementen voor de show. Ons enthousiasme blijft de grote drijfveer, we willen het elke keer zo goed mogelijk doen. Daarom bereiden we ons ook intens voor.’

Elke keer iets nieuws Bij de Sinterklaasbende is elk feest anders. Zo blijft het ook spannend voor henzelf. ‘In tien jaar tijd hebben we in onze school tien verschillende shows in elkaar gestoken’, herinnert Wim zich. ‘In de Lijsterbes brengen we met acht Pieten en natuurlijk de Sint een compilatie van de tofste momenten uit al die shows. Hoe die eruit zal zien, verklappen we niet, maar het belooft spectaculair worden. Er is muziek, beweging en dans en we gaan een gevaarlijke stunt uithalen. Hopelijk komt het goed, maar ik heb er alle vertrouwen in. Een van onze lijfliederen is de Sinterklaasblues, een song die we op het internet vonden. Het is geen klassiek sinterklaaslied, maar het klinkt wel fantastisch. Zie ginds komt de stoomboot vind ik ook geweldig. Het is een liedje dat zich perfect leent om door een gekke pietenbende heel interactief te laten uitbeelden.’ Fan van Sinterklaas Ook Wim was als kind een fan van het sinterklaasfeest. ‘Mijn ouders speelden het spel goed mee. Ik herinner me dat we vroeger onze schoen bij de kachel zetten. Als er iets in lag, riepen we om het luidst ‘dankjewel’ door de schouw. Het is toch een mooie periode. Het is elk jaar weer genieten. Op 7 december valt voor ons het doek en blijven we wat verweesd achter. Onze kostuums gaan terug in de kast. Er volgen dan tien maanden om een nieuw concept uit te werken. Maar zo ver is het nog niet. Eerst komen we met de hele bende nog even langs de Lijsterbes om er een héél groot feest van te maken.’ Steven Verhamme

De Sinterklaasbende De grote sinterklaasshow woensdag 5 december familie De Sint en zijn Pieten komen naar de Lijsterbes. De hoofdpiet heeft ons al verklapt dat ze een gevaarlijke stunt zullen uithalen. Als dat maar allemaal goed afloopt. Na de show maken ze tijd voor alle kindjes en ze verwennen hen met lekkers. Wie tekeningen of knutselwerkjes aan de heilige man wil geven, kan dat zeker doen. De Sinterklaasbende schenkt de opbrengst van deze sinterklaasshow integraal aan een goed doel en zorgt ervoor dat ook minderbedeelde kinderen een sinterklaascadeautje krijgen. Voor kinderen vanaf 2 jaar en hun (groot)ouders. Vergeet je Pla-du-Zjoerr niet te bestellen. Sinterklaas en zijn Zwarte Pieten kozen voor kip met appelmoes en frietjes. 14.15 uur – GC de Lijsterbes Tickets: 10 euro (kassa), 8 euro (vvk) Meer info: www.delijsterbes.be, 02 721 28 06 11

nieuws uit de LIJSTERBES Creatieve kinderateliers ‘de Lijsterbes’ Thema: feest woensdag 5, 12 en 19 december 

Spelersgroep De Zonderlingen Tenderness can be just as abstract as insanity zaterdag 8 december te gast

Eva De Roovere Trio Mijn Huis ‘intiem’ vrijdag 14 december muziek

Juf Helga van de creatieve kinderateliers begeleidt wekelijks de kleuters van

Je hebt een lief, je hebt er geen, misschien wil je er één. Een last of een

3 tot 6 jaar en de kinderen van het eerste, tweede en derde leerjaar.

zegen? Trekken we de romantische kaart, klampen we ons vast aan de clichés of wordt het klef? De Zonderlingen brengen het op hun eigengereide manier. Met de feestelijke herneming van deze productie uit 2004 zetten De Zonderlingen in de verf dat ze tien jaar aanwezig zijn in de Vlaamse Rand.

komen aan bod. Voor de gelegenheid kregen ze een nieuw jasje aangemeten. Samen met haar twee muzikanten laat ze jou binnenkijken: in gedachten, in teksten, in liedjes, in haar muziek. Welkom.

14 tot 16 uur – GC de Lijsterbes 18 euro voor drie woensdagen (inclusief sinterklaasvoorstelling) Het aantal plaatsen is beperkt tot 15 kinderen. Inschrijven kan tot maandag 4 december.

20.30 uur – GC de Lijsterbes Tickets: 9 euro (kassa), 8 euro (vvk)

Vergeet je Pla-du-Zjoerr niet te bestellen. Eva De Roovere koos voor kip tandoori.

Nieuw! Inschrijven kan nu ook online via www.delijsterbes.be.

Meer info: www.delijsterbes.be, 02 721 28 06

© Charlie De Keersmaecker

Mijn Huis ‘intiem’ is veel Eva: nummers uit haar laatste album, maar ook de songs uit De Jager en Over & Weer

Op woensdag 5 december gaan we samen naar De Grote Sinterklaasshow kijken in de Lijsterbes. Na het vertrek van de Sint gaan we knutselen rond het thema Kerstmis. We creëren een kerstbal, een kerstboom en tafelversiering.

Vergeet je Pla-du-Zjoerr niet te bestellen. Spelersgroep De Zonderlingen koos voor een wok van scampi’s.

20.30 uur – GC de Lijsterbes Tickets: 18 euro (kassa), 16 euro (vvk)

Meer info: www.delijsterbes.be, 02 721 28 06

wekelijkse activiteitenkalender maandag 13.30 tot 16.30 Hobbyclub Kreativa Creatief handwerk Zaal Cammeland 14.00 OKRA Trefpunt 55+ Kraainem ledenvergadering (eerste maandag van de maand) Zaal PUK 20.00 tot 22.00 Koninklijke Fanfare Kunst & Vrijheid Repetitie Zaal Cammeland dinsdag 13.00 tot 17.00 kantatelier ‘de Lijsterbes’ (tweewekelijks) GC de Lijsterbes 14.00 OKRA Trefpunt 55+ Kraainem Wandeltocht (elke laatste dinsdag van de maand) Vertrek: parking Cammeland

18.30 tot 19.30 Turnkring KnA Funky Jazz Kids (8 tot 14 jaar) GC de Lijsterbes 19.30 tot 20.30 Turnkring KnA Zumba GC de Lijsterbes 20.30 tot 21.30 Turnkring KnA Funky Jazz (gemengd + 14 jaar) GC de Lijsterbes 20.45 tot 22.00 ZVC Mikra Competitie zaalvoetbal thuiswedstrijden Sporthal Kraainem woensdag 9.20 tot 11.30 Myriam Goetghebuer Stretchinglessen voor volwassenen en senioren (niet tijdens schoolvakanties) Sporthal Kraainem

14.00 tot 16.00 GC de Lijsterbes Creatieve kinderateliers voor kleuters van 3 tot 6 jaar (niet tijdens schoolvakanties) GC de Lijsterbes 14.00 tot 16.00 GC de Lijsterbes Creatieve kinderateliers voor kinderen van 6 tot 8 jaar (niet tijdens schoolvakanties) GC de Lijsterbes 14.00 tot 16.00 Magda Calleeuw Tekenlessen (12 tot 16 jaar) Zaal Cammeland 18.00 tot 21.30 Turnkring KnA Recreatieve gym (vanaf 3 jaar) Sporthal Kraainem 19.00 tot 22.00 Aquarelatelier ‘de Lijsterbes’ Cursus ‘aquarel en andere waterverftechnieken’ (niet tijdens schoolvakanties) GC de Lijsterbes

19.30 tot 20.30 Turnkring KnA Fitness – BBB GC de Lijsterbes 20.00 tot 21.30 Turnkring KnA-Venkra Vendelzwaaien - gevorderden Sporthal Kraainem 20.30 tot 21.30 Turnkring KnA Pilates GC de Lijsterbes donderdag 11.00 tot 14.00 OCMW-Kraainem Resto & Co Cammeland 13.00 tot 16.00 Aquarelatelier ‘de Lijsterbes’ Cursus ‘aquarel en andere waterverftechnieken’ (niet tijdens schoolvakanties) GC de Lijsterbes

nieuws uit de kam in Wezembeek-Oppem Groenten uit Balen donderdag 20 december film Groenten uit Balen vertelt het verhaal van de staking in de zinkfabriek van Vieille Montagne van 1971. Germaine woont samen met haar ouders in een

kleine woning in ‘de cité’. Ze droomt van een beter leven. Maar dan breekt een wilde staking uit in de fabriek van haar vader die negen weken zal duren en het leven van alle betrokkenen drastisch zal veranderen. 15 en 20 uur - GC de Kam Tickets: 4 euro (kassa), filmpas: 15 euro (5 films)

Meer info: GC de Kam, 02 731 43 31, [email protected], www.dekam.be

De piraten! Alle buitenbeentjes aan dek donderdag 3 januari familiefilm In De Piraten! Alle buitenbeentjes aan dek zien we de flamboyante piratenkapitein die er maar niet in slaagt de échte

‘Schrik-van-de-zee’ te zijn. Met zijn trouwe, maar ietwat klunzige bemanning en zijn geliefde scheepspapegaai Dolly aan zijn zij, heeft de kapitein één grote droom. Hij wil zijn rivalen verslaan in de strijd naar de felbegeerde titel van ‘Piraat van het Jaar’. 15 uur - GC de Kam Tickets: 3 euro

Barbara donderdag 17 januari film Oost-Duitsland, de zomer van 1980. De jonge arts Barbara wil het land verlaten en heeft een uitreisvisum aangevraagd. Dit verzoek wordt door

de overheid geweigerd en ze wordt overgeplaatst naar een ziekenhuis in de provincie. Een soort gevangene is ze, die voortdurend gecontroleerd wordt, op onvermoede tijden, door de kil en methodisch opererende Stasimedewerkers. Het wantrouwen van de veiligheidsdienst is niet op niks gestoeld: Barbara is van zins de DDR te verlaten en plant in het geheim een overzeese ontsnapping. 15 en 20 uur – GC de Kam Tickets: 4 euro (kassa), filmpas: 15 euro (5 films)

De voorbije maanden waren de activiteiten van Okra foutief vermeld in de wekelijkse activiteitenkalender. Onze excuses voor het eventuele ongemak. Wij hebben de fout intussen rechtgezet. Wie nog vragen heeft over Okra Kraainem en de activiteiten kan contact opnemen met voorzitter Yvonne Polenus: 0486 505 724, [email protected]. 14.00 tot 18.00 OKRA Trefpunt 55+ Kraainem Kaartnamiddag Zaal PUK 19.00 tot 22.00 Aquarelatelier ‘de Lijsterbes’ Cursus ‘aquarel en andere waterverftechnieken’ (niet tijdens schoolvakanties) GC de Lijsterbes 19.00 tot 22.00 Filakra – O. Bonnevalle Ledenvergadering (eerste donderdag van elke maand) Zaal Cammeland 21.00 tot 22.00 Mikra Old Timers Vriendschappelijk zaalvoetbal 35+ Sporthal Kraainem zaterdag 9.00 tot 10.30 Turnkring KnA Recrea ritmische gym (specialisatie, na test) Sporthal Kraainem

9.00 tot 10.30 Turnkring KnA Recrea jongeren jump team (specialisatie, na test) Sporthal Kraainem

11.00 tot 12.00 Turnkring KnA-Venkra Vendelzwaaien (gevorderden) Sporthal Kraainem

9.00 tot 17.00 Tennisclub De Kamme Jeugdlessen (vanaf 6 jaar) Terreinen bij de sporthal

12.00 tot 13.00 Mikra Badminton voor jongeren vanaf 6 jaar (3 x per maand) Sporthal Kraainem

10.00 tot 12.00 Turnkring KnA Recrea art-gym dames (specialisatie, na test) Sporthal Kraainem

13.00 tot 14.30 ZVC Mikra Zaalvoetbal voor jongeren vanaf 6 jaar (3 x per maand) Sporthal Kraainem

10.30 tot 12.00 Turnkring KnA Demo gym team (selectie) Sporthal Kraainem

zondag 9.00 tot 12.00 Filakra – O. Bonnevalle Ledenvergadering (elke derde zondag van de maand) Zaal Cammeland

10.00 tot 11.00 Turnkring KnA-Venkra Vendelzwaaien (beginners vanaf 8 jaar) Sporthal Kraainem

14.00 tot 17.00 Chiro BAM (van 6 tot 12 jaar) Chirolokalen, Zaventemseweg 6

18.00 tot 19.00 ZVC Mikra Competitie zaalvoetbal Thuiswedstrijden Sporthal Kraainem 19.00 tot 21.00 Mikra Badminton recreatief voor volwassenen (3 x per maand) Sporthal Kraainem Websites verenigingen www.mikra.be www.kna-kraainem.be www.sportraad-kraainem.be www.delijsterbes.be/nl/ verenigingen

Het aantal steunaanvragen in Wemmel bleef de afgelopen legislatuur ongeveer gelijk in Wemmel, met 600 dossiers per jaar. Vorig jaar daalde dat naar 509. ‘Bijna drie op vier steunaanvragen komen van mensen met een andere af komst. Dat is een fenomeen voor gemeenten rond elke grootstad. Allicht stellen de gemeenten rond Antwerpen hetzelfde vast. In de Rand is er echter een bijkomend probleem: de taal. Rond Antwerpen kom je al ver als je wat Nederlands praat. Rond Brussel ken je maar beter de twee talen, Frans en Nederlands. Iemand uit Oost-Europa die zich in Wemmel wil integreren en wil werken, wacht dus een grote uitdaging.’ In Linkebeek ziet OCMW-voorzitter Philippe Thiéry hetzelfde fenomeen. ‘We hebben er geen statistieken over, maar ik vermoed dat de helft van de mensen die komen aankloppen voor hulp van vreemde origine is.’

‘Crisis laat zich voelen’ De economische crisis laat zich voelen in de OCMW’s in de Rand. De afgelopen jaren steeg het aantal gezinnen die hun energiefacturen niet meer kunnen betalen fors. Een andere opvallende vaststelling: veel steunzoekers zijn van vreemde origine.

14

© Filip Claessens

De uitdagingen van de OCMW’s in de faciliteitengemeenten

We polsten bij de OCMW-voorzitters van Wemmel en Linkebeek naar de evolutie in de OCMW-werking tijdens de afgelopen legislatuur en de uitdagingen van vandaag. Wat blijkt: de gemeenten in de Rand trekken kansarmen aan die de grootstad ontvluchten. Dat zijn de afgelopen jaren opvallend veel mensen van vreemde origine. ‘In Wemmel kwamen er traditioneel veel Congolezen aankloppen, maar nu zien we een grote toevloed van mensen uit het voormalige Oostblok, uit het Midden-Oosten, Afghanistan ook’, vertelt Jean-Marie Geurts, OCMWvoorzitter in Wemmel.

Gewestgrenzen Het Wemmelse OCMW zet flink in op taallessen en jobbegeleiding. ‘Arbeidsbemiddeling is een gewestelijke bevoegdheid en dat maakt het niet altijd gemakkelijker. Onze maatschappelijk werkers kunnen voor iemand uit Wemmel wel op zoek naar een arbeidsplaats in Brussel, maar in Brussel zullen ze eerder voorrang geven aan iemand uit Brussel’, zegt Geurts. Ondertussen proberen arbeidsbemiddelingsdiensten samen te werken om mensen over de gewestgrenzen heen aan werk te helpen. ‘De taalfaciliteiten laten ons dan weer toe om Franstaligen zonder tussenkomst van een tolk te helpen. De begeleiding naar werk kan daardoor vlotter verlopen’, vervolgt Geurts. ‘Dat staat het aanbieden van taallessen Nederlands niet in de weg. Maar taalfaciliteiten brengen ook veel vertaalwerk met zich mee en het personeel moet slagen voor een taalexamen.’ ‘In Linkebeek is 90 % van de dossiers in het Frans. Onze maatschappelijk assistenten zijn tweetalig, maar tewerkstellingsinitiatieven in Vlaanderen zijn op Nederlandstalige werkzoekenden gericht. Onze klanten zijn voor een groot deel laaggeschoolden die weinig Nederlands kennen.

Rand-Nieuws Ze zijn wel bereid Nederlands te leren, maar dat gaat niet van de ene dag op de andere. Een beroep doen op Brusselse tewerkstellingsinitiatieven? In Brussel is er een werkloosheidsgraad van 20 %; daar hebben ze hun eigen problemen.’ Onbetaalde energiefacturen Een fenomeen van overal, maar toch opvallend in de Rand: veel mensen kunnen hun energiefactuur niet meer betalen. In Wemmel bijvoorbeeld ging dat van 132 gezinnen in 2006 naar 433 vorig jaar. ‘In 2006 werden 132 mensen uitgenodigd op de lokale adviescommissie gas en elektriciteit’, vertelt Jean-Marie Geurts. ‘Daarin zetelen een maatschappelijk assistent van het OCMW, een OCMW-raadslid en een vertegenwoordiger van Eandis. Ze bekijken samen of en hoe er een oplossing gevonden kan worden voor de problemen, eventueel met een af betalingsplan of het plaatsen van een budgetmeter. In 2011 waren er al 433 mensen die voor de commissie verschenen. En ook het aantal dossiers schuldbemiddeling en collectieve schuldenregeling is gestegen.’ Het gaat dan lang niet alleen om de vaste OCMW-klanten van sociaal kansarmen. Ook mensen uit de middenklasse komen vaker in de problemen. De stijgende energieprijzen en de economische crisis spelen uiteraard een rol. ‘Ook het stijgende aantal scheidingen is een oorzaak. Koppels verdelen de kosten; als alleenstaande sta je er alleen voor. Wat me opvalt, is dat mensen het onderscheid niet kunnen maken tussen wat essentieel is en wat luxe. Ze boeken bijvoorbeeld een skivakantie, maar kunnen hun gasrekening niet meer betalen.’ Dat stelt ook Philippe Thiéry in Linkebeek vast. ‘Mensen met een job die toch hun energiefactuur niet meer kunnen betalen, we zien het steeds vaker’, zegt hij. ‘Daarnaast zijn er ook meer mensen met een leefloon dan vroeger. De maatregelen van de federale overheid om langdurig werklozen sneller te schorsen, voelen wij met het OCMW sinds vorig jaar heel goed. Mensen vallen zonder uitkering en komen aankloppen voor een leefloon.’ Hoge woonprijzen Wat de situatie in de Rand nog moeilijker maakt, is de woonprijs. ‘Er zijn niet veel woningen of appartementen te vinden tegen een betaalbare prijs’, meent Thiéry. ‘Een groot probleem in Linkebeek. Mensen betalen vaak de helft van hun inkomen aan de huur van een appartement. Mensen met een leefloon sluiten een huurcontract af van 700 of 1.000 euro per maand. Dat is niet houdbaar en dus komen ze bij het OCMW terecht voor hulp.’ Tewerkstelling, energiekosten en een goed inkomen. Dat zijn de uitdagingen volgens de Linkebeekse OCMWvoorzitter. ‘Het wordt er niet gemakkelijker op. We merken dat veel gezinnen aan het einde van de maand in de problemen raken. De uitgaven van de OCMW’s komen onder druk te staan. Niet alleen in de Rand, maar in heel het land. De gemeente is volgens de wet verplicht om het budget van het OCMW bij te passen en dus zullen de gemeenten dat ook in hun budget voelen. En zo betaalt iedereen mee.’ Bart Claes

de lijsterbes is een uitgave van het gemeenschapscentrum de Lijsterbes en vzw ‘de Rand’. De lijsterbes komt tot stand met de steun van het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap en de provincie Vlaams-Brabant. Redactie Magda Calleeuw, Sam Custers, Ann Lemmens, Linda Teirlinck, Luc Timmermans, Annick Tordeur Eindredactie Veerle Weeck, Kaasmarkt 75, 1780 Wemmel, [email protected] Hoofdredactie Geert Selleslach, 02 456 97 98, [email protected] Redactieadres GC de Lijsterbes, Lijsterbessenbomenlaan 6, 1950 Kraainem, tel. 02 721 28 06, [email protected], www.delijsterbes.be Verantwoordelijke uitgever Eddy Frans, Kaasmarkt 75, 1780 Wemmel Onthaal gc de lijsterbes An Bohets (onthaalmedewerker), Sam Custers (centrumverantwoordelijke), GC de Lijsterbes, Lijsterbessenbomenlaan 6, 1950 Kraainem, tel. 02 721 28 06, fax 02 725 92 11, [email protected], www.delijsterbes.be openingsuren Ma van 13.00 tot 17.00 uur en van 17.30 tot 20.00 uur (niet tijdens schoolvakanties), di tot vr van 9.00 tot 12.00 uur en van 13.00 tot 17.00 uur. Het onthaal is gesloten van 24 december tot en met 2 januari. foyer de lijsterbes Open van maandag tot en met zaterdag van 10.30 tot 24.00 uur en op zondag van 10.30 tot 21.00 uur. 15

activiteitenkalender Wanneer

Wie / Wat

Waar

december 2 14.00

Ziekenzorg Sinterklaasfeest met optreden van Violet & Bochabela String Orchestra

GC de Lijsterbes

5 14.30

De Sinterklaasbende Familievoorstelling De grote sinterklaasshow

GC de Lijsterbes

8 20.30 Spelersgroep De Zonderlingen Tenderness can be just as abstract as insanity 13 14.30

Resto & Co Een uurtje sport: tai chi met Bernadette (i.s.m. de sportraad)

GC de Lijsterbes Zaal Cammeland

14 20.30 Eva De Roovere Mijn Huis ‘intiem’

GC de Lijsterbes

20 11.45

Zaal Cammeland

Resto & Co Kerstdiner

Kraainemse verenigingen, groepen en organisaties die hun activiteiten voor januari bekend willen maken, kunnen voor maandag 28 november een beknopte omschrijving van de activiteit bezorgen aan het onthaal van GC de Lijsterbes.

Workshop clownerie in de Lijsterbes

Circusstreken en zotte bekken trekken Als de schoolpoorten sluiten, zet de Lijsterbes regelmatig de deuren open voor jonge kinderen. Zo ook tijdens de herfstvakantie. Veertien kinderen werden op twee dagen tijd klaargestoomd om echte clowns te worden. Wat ze leerden, toonden ze tijdens een minishow van dertig minuten vol jongleer- en evenwichtskunstjes. Voor deze workshop deed de Lijsterbes een beroep op Johannes van Cirkus in beweging, het oudste en grootste circusatelier in Vlaanderen.