afgiftekantoor Kraainem 1
de lijsterbes jaargang 8, nr 2 • Februari 2007 • maandelijks tijdschrift (niet in juli-augustus) Uitgave van gemeenschapscentrum de LIJSTERBES en vzw ‘de Rand’
België-Belgique P.B. 1950 Kraainem I 2/2902
2 Veel nieuwe gezichten in gemeenteraad
4-5 Mieke Schevelenbos over Bob MBIVV
7 Echt Antwaarps Teater in GC de Lijsterbes
10-11 De Vlaamse rand vanuit de lucht
02 uit de gemeente
Waterslachtoffers blijven in de kou staan Uit de gemeenteraad van 19 december 2006
De laatste gemeenteraad van het jaar is traditioneel een belangrijke omdat op deze zitting de begroting voorgesteld wordt. De afspraak was vervroegd naar 18.00 uur. Om een stevige begroting uit te werken en te bediscussiëren? Nee, om op tijd aan te kunnen schuiven aan de dis. Eten gaat voor, nietwaar. De gemeenteraad besliste wel twee twaalfden goed te keuren, zodat de gemeente voorlopig verder kan werken. Raadslid Luc Van Biesen (K2000) ondervroeg de bevoegde schepen Pol Willemart (Union) andermaal over de wateroverlast van augustus 2006. Wat was er concreet gebeurd met het
aanstellen van experts, om de mensen die schade hebben geleden te helpen bij het invullen van hun schadedossier? Wat was er concreet gebeurd met het uitkeren van de voorschotten? Niets, zo bleek. Schepen Willemart “had geen experten gevonden”, nochtans een opdracht die de gemeenteraad expliciet aan hem had gegeven. Hij informeerde zich alleen bij enkele verzekeringsmaatschappijen om hun experten ter beschikking te stellen. Prijskaartje: 50.000 euro en dus uitgesloten. “Dit was niet de bedoeling”, foeterde Van Biesen. “De bedoeling was om onafhankelijke experten te vinden. Zulke mensen zijn talrijk. Mijn verstand is te klein om dit te begrijpen. Het resultaat is dat er tot op heden maar 8 dossiers ingediend zijn bij het rampenfonds. De einddatum voor indiening is 10 januari 2007. Acht dossiers op een aantal van 200 slachtoffers, getuigt van een verkeerde aanpak van de gemeente. Geen enkel voorschot werd uitgekeerd en de schepen deed geen enkel voorstel aan het college. Een echte schande. De gemeente heeft zijn inwoners op geen enkele wijze bijgestaan”, vond Van Biesen. “De gemeente Kraainem moet zijn engagement nakomen. In de begroting van 2006 werd hiervoor 150.000 euro uitgetrokken. Ik roep alle inwoners op om alsnog naar het gemeentehuis te gaan, een dossier voor te leggen, en een voorschot te bepleiten”, aldus Van Biesen.
Veel nieuw volk Uit de installatievergadering van de nieuwe gemeenteraad van 2 januari 2007 Op de eerste gemeenteraad van het nieuwe jaar werd de nieuwe gemeenteraad geïnstalleerd. Opmerkelijk: er zullen tien nieuwe raadsleden zetelen. Een ongezien groot aantal. Nieuw bloed is goed, maar hiermee verdwijnt er natuurlijk ook een hele brok ervaring uit de gemeenteraad. Hopelijk vindt het jonge enthousiasme snel en deskundig zijn/haar weg. Voor K2000 nemen Louis Hereng en Lucien Verheyden afscheid. Voor Union: Pol Willemart, Rudy Steenbeek, André Amand, Jean Rosseeuw en Dany Burnon. Voor LBM: Philippe le Bailly de Tieleghem, Léon Maricq en Gaëlle Lamot. De nieuwe raadsleden voor OPEN zijn Luc Timmermans en Ria Platel. Platel neemt de plaats in van Roxanne Martens. Martens neemt haar mandaat niet op, omdat dit niet verenigbaar is met haar betrekking als lerares in de gemeentelijke basisschool. Voor Union: Elisabeth de Foestraets d’Ursel, Thierry Van de Plas, Bruno Vandersteen, André Van de Putte, Gauthier Van Outryve d’Ydewalle, Stéphanie Degrave, Dorothée Terlinden Cardon de Lichtbuer en Juliette De le Vingne. Nieuw is dat er voortaan een voorzitter van de gemeenteraad gekozen moet worden. Deze eer viel te beurt aan Eva Kahn (Union). Kahn had meteen kritiek op de formulering van de eed. Vroeger zwoeren de raadsleden trouw aan de koning, de grondwet en de wetten van het Belgische volk; nu heeft de Vlaamse regering in haar gemeentedecreet een andere formulering opgenomen. Die luidt als volgt: “Ik zweer de verplichtingen van mijn mandaat trouw na te komen”. Dat was niet naar
de zin van een aantal Franstaligen, die het dus blijkbaar moeilijk hebben om zich neer te leggen bij de formulering die door de democratisch verkozen Vlaamse regering opgelegd wordt... Zou het toeval zijn dat een aantal Franstalige verkozenen in andere faciliteitengemeenten dezelfde oprisping hadden? Opvallend was ook dat de nieuwe (en tevens oude) burgemeester niet beëdigd kon worden tijdens deze installatievergadering, omdat de provinciegouverneur de voordracht niet had gekregen. Volgens Arnold d’Oreye de Lantremange (Union) werd de voordracht wel degelijk opgestuurd op 22 december 2006, maar is ze op een mysterieuze manier niet ontvangen op de provincie Vlaams-Brabant. Vreemd. Of heeft het misschien te maken met het ‘folieke’ van onze burgemeester over de oproepingsbrieven tijdens de laatste verkiezingen? Een Vlaams parlementslid heeft een klacht ingediend met burgerlijke partijstelling tegen de burgemeesters die op een onwettige manier de oproepingsbrieven verstuurd hebben. Arnold d’Oreye de Lantremange zou wel eens lang ‘waarnemend burgemeester’ kunnen zijn. Ten slotte waren ook de functies van de schepenen nog niet gekend. De namen door de rechtstreekse verkiezing wel uiteraard. Olivier Joris, Véronique Caprasse, Thierry Van de Plas, Elisabeth Foestraets d’Ursel en Arnold d’Oreye de Lantremange moeten onder elkaar uitmaken wie welke bevoegdheden krijgt. Zeker is dat er geen Vlaamse schepen meer zal zijn.
TERUGBLIK 03
Toen het OCMW nog ‘Tafel van de Heilige Geest’ heette Uit Kraainems verleden 63 De armoedebestrijding door de gemeentelijke instelling OCMW (Openbaar Centrum voor Maatschappelijk Welzijn) vroeger COO (Commissie Openbare Onderstand) - bestaat sinds 1796, toen de Fransen ons land bezetten en annexeerden. Maar voor die tijd, voor de Franse revolutie, werd er ook al aardig wat gepresteerd om de armen te helpen. De belangrijkste organisatie op dat gebied was de ‘Heilige Geesttafel’, waarvan we reeds zeer vroeg de sporen terugvinden: voor 1235 in Leuven, 1231 in Brugge, 1269 in Brussel, 1305 in Kessel-Lo en in onze buurgemeente Sterrebeek duikt de eerste ‘armenmeester’ op in 1496. Wanneer de Tafel in Kraainem ontstond, weten we niet; wel vonden we in de archieven de ‘Staten van Goederen’ van 1715 en 1787. Over deze laatste verder meer. Vooreerst een paar algemeenheden. De naam De naam ‘Tafel van de Heilige Geest’ is ontleend aan de grote tafel, gewoonlijk bij de ingang van de kerk, waarop de uit te delen goederen werden gelegd. Het belangrijkste element van de bedeling was brood, maar verder konden ook gedroogde erwten, haring, lijnwaad, kleding, schoenen,… er deel van uitmaken. De Heilige Geesttafel of Mensa Spiritus Sancti was een deels kerkelijke, deels gemeentelijke inrichting, die instond voor de armenzorg ten huize. Ze was belast met het uitdelen en verzamelen van de giften en inkomsten aan de weduwen, wezen en behoeftigen van de gemeente en met het doen verzorgen en onderdak verschaffen (afzonderen) van mensen die door een besmettelijke ziekte waren aangetast, zoals melaatsen, pestlijders en dergelijke. (Prof. Dr. J.A. Vanhoutte in de ‘Geschiedenis van Brugge’). De Tafel werd bestuurd door de Heilige Geestmeesters en de pastoor en de schepenen controleerden de armenrekeningen. In Grimbergen en Sterrebeek had de Heilige Geesttafel een eigen huis. In
1796 werden de goederen van de Heilige Geesttafel samen met andere kerkelijke goederen door de Fransen in beslag genomen. Na het concordaat werden de goederen van de Tafel onder het beheer van het Bureel van Weldadigheid of Armbestuur gesteld, later de COO en nu het OCMW. De Tafel in Kraainem Maar nu vlug naar de Staat van Goederen van de Heilige Geesttafel van Kraainem (1787), want om te kunnen ‘geven’, moet men ‘hebben’. Eerst een woordje over het ‘hebben’ van de bezittingen, en daarna over het ‘geven’. In de loop der eeuwen had de Tafel via giften en schenkingen een aardig patrimonium opgebouwd, dat zo’n 15 percelen grond met een oppervlakte van 6 bunder, 2 dagwand en 150 roeden (ca 6,50 ha) en 3 percelen waarvan de grootte niet gekend is, omvatten. Samen brachten die gronden jaarlijks 153 gulden op. Al die gronden staan netjes beschreven: > item anderhalf daghwant lants gelegen onder Crainhem achter het goet (…) paelende ferdinandus moisons ter eenre Guillaume Servaes ter ij-re de mole Straete ter iij-re in de lovensche baene ter iiij-re a rate van acht guldens s’jaers volgens publieke verhueringe als vooren dus 8 gulden 0 stuiver 0 oorden (8 0 0). > item een derde deel lants gelegen onder Wesenbeeck in het block van aert Godtseels ende erfgenaemen peeter honij paelende Guillaume Smets ter eenre het godts huys van Roode Clooster ter ij-re de straete lopende van Wesembeeck naer Stockel ter iij-re ende petrus Carolus de Becker ter iiij-re a rate van vijfthien guldens thien stuyvers s’ jaers (15 10 0). > item eenen Bosch groot ontrent de drij daghwanden gelegen op hoogen vorst onder Creijnhem uytbrengende voor een gemeijn jaer de somme van 18 guldens nogtans kan men niet ( justificieren?) oft den selven is toebehoorende
aen den armen ofte aen de kercke alsoo daer van geene pampieren vintbaer en sijn als de publieke rekeninge in welcke men bevindt dat de revenu van desen bosch in de kercke rekeninge van de jaeren 1682 ofte 1683 is verantwoort dese rekeninge de eerste synde waervan mentie gemaeckt wordt van denselven bosch dus hier 18 0 0. Het bos brengt dus 18 gulden op, maar of het nu van de kerk of van de Heilige Geesttafel is, weet pastoor Jocquet niet. Hij vindt daarvan geen papieren, alleen wordt de opbrengst van het bos vermeld in de publieke rekeningen van 1682 of 1683. > item treckt den armen deser parochie (…) intrest eender capitaele Rente van twee hondert guldens courant gelt jaerlijckx acht gulden beseth op sekeren stenen huijse ende hoff groot een Daghwandt in de Capelle Straete dus 800 Iemand heeft bij de Heilige Geesttafel 200 gulden geleend voor de aankoop van een ‘stenen’ huis en de tafel ontvangt hiervoor 8 gulden per jaar; m.a.w. het gaat hier om een hypotheeklening. Georges Bulteel “De ware arme bezit slechts het hemd en het schoeisel die de ‘armentafel’ van zijn parochie uitgedeeld heeft, zo hij al het geluk heeft op de lijst te staan van de bedeelden, en hij beschikt nauwelijks over hout om zich te verwarmen, zo hij al over een woonst beschikt of het geluk heeft een schuilplaats te vinden in een van de torens van de stadsomwalling.” (Op. Cit. p. 69)
04 M/V VAN DE MAAND
“Dronken rijden wordt niet meer aanvaard”
Een gesprek met Mieke Schevelenbos van het BIVV “Het is feest als Bob rijdt!” Iedereen kent deze slogan intussen. Mieke Schevelenbos zeker en vast. Ze is het hoofd van de afdeling communicatie van het Belgisch Instituut voor de Verkeersveiligheid (BIVV). Mieke woont nu in Moorsel, maar ze bracht haar jeugdjaren in Kraainem door. “De ‘Bob-campagne’ is onze allerbeste campagne”, vertelt ze. Niet alleen kent iedereen de actie, er kruipen ook daadwerkelijk minder mensen dronken achter het stuur. Iedereen kent Bob De eindejaarsdagen zijn alweer een tijdje achter de rug. Misschien ben jij ook wel op een alcoholcontrole gebotst? En heb je dan een ‘Bob-sleutelhanger’ gekregen? De ‘Bob-campagne’ is intussen een gevestigde waarde. Voor het Belgisch Instituut voor de Verkeersveiligheid is het een schot in de roos. “Het is ongetwijfeld onze beste campagne”, vertelt Mieke Schevelenbos. “De campagne bestaat intussen elf jaar en iedereen kent Bob. Het is een geloofwaardige campagne, zonder opgestoken
vingertje. En het kent succes. Vandaag blijkt dat nog steeds vier procent van de gecontroleerde bestuurders te veel gedronken heeft, terwijl dat enkele jaren geleden nog acht procent was. Het is niet meer maatschappelijk aanvaard om dronken achter het stuur te kruipen.” Campagne geslaagd, dus. Hoog ritme Mieke houdt van haar beroep. Ze werkt al zestien jaar bij het BIVV en vertelt gedreven over de campagnes en verkeers-
veiligheid. Ze kwam er terecht als copywriter, maar klom al snel op tot hoofd van de afdeling communicatie. “Het was niet evident om als jonge vrouw een ploeg van twintig man te leiden”, herinnert ze zich. “Het is een ontzettend interessante job. De voorzitter van het BIVV is de federale minister van verkeersveiligheid. Onze afdeling moet zowat het ritme van het kabinet volgen, want we werken nauw samen. We geven bijvoorbeeld feedback op wetsvoorstellen over verkeersveiligheid, verzorgen uitleg voor
M/V VAN DE MAAND 05 journalisten en zo meer. Het ritme ligt hoog, maar dat maakt het boeiend. We hebben dus ook elke zes jaar een andere voorzitter, met andere prioriteiten. Dat maakt de job afwisselend.” Thuis De job is niet alleen leuk en afwisselend, Mieke leerde er ook haar man kennen. Hij werkte bij de beroepsvereniging Belgische Brouwers, de hoofdsponsor van de ‘Bobcampagne’. Vandaag woont Mieke met haar man en twee kinderen in Moorsel, bij Tervuren, maar ze bracht een groot deel van haar jeugd in Kraainem door. Haar ouders verhuisden van Evere naar Kraainem toen ze veertien was. Ze voelde er zich snel thuis. “Ik werd lid van de Chiro en zetelde in het bestuur van de jeugdclub. Ik zat ook in een toneelvereniging”, vertelt ze. “Eigenlijk spelen al mijn jeugdherinneringen op het vlak van verenigingen zich in Kraainem af.” Ook toen al voelde Mieke de spanningen tussen de Nederlandstalige en Franstalige gemeenschappen. “Ik liep school in Brussel. Daar was de houding van de mensen helemaal anders. In Kraainem leefden de beide gemeenschappen enorm gescheiden. Ik heb bijvoorbeeld nooit geweten dat de Nederlandstalige en de Franstalige jeugdvereniging iets samen georganiseerd hebben. Raar, toch?
In mijn vroegere school in Evere speelden we allemaal samen op de speelplaats. Zonder problemen.”
Glaasje op…
Respect “Mijn kinderen lopen school in de Nederlandstalige basisschool in Kraainem. Daar komen ook meer en meer Franstalige kinderen naartoe. Ik ben benieuwd hoe dat zal evolueren. Als die Franstalige kinderen naar een Nederlandstalige basisschool gaan, krijgen ze later misschien meer respect voor de taal en de cultuur. Dat is nodig. In Brussel-stad word je vandaag soms gewoon genegeerd als je in een winkel in het Nederlands durft te bestellen.” Als jonge moeder ergert Mieke zich aan ouders die het zelf onveilig maken voor de schoolpoort. Ook in Kraainem gebeurt dat. “Ouders die zich op het zebrapad parkeren om de kinderen uit de wagen te laten”, geeft ze als voorbeeld. “Onbegrijpelijk. Maar er staan in Kraainem wel af en toe agenten aan de schoolpoort. En ze beboeten als dat nodig is. Dat is een goede zaak. Een verkeerscampagne heeft geen zin zonder sancties. Een geïntegreerde aanpak is nodig.”
Mieke Schevelenbos is vol lof over de ‘Bob-campagne’ van het Belgisch Instituut voor de Verkeersveiligheid (BIVV). Met reden, zo blijkt uit de cijfers. Tijdens de eindejaarsacties van 2005 bleek vier procent van de bestuurders onder invloed van alcohol te rijden. Enkele jaren geleden was dat nog acht procent. Toch staat rijden onder invloed nog steeds in de top drie van de meest voorkomende oorzaken voor ongevallen. Uit de ongevallenstatistieken van de Federale Overheidsdienst Economie blijkt dat alcohol een rol speelt in acht procent van het aantal letselongevallen. Dat blijkt echter een onderschatting, omdat slechts in een derde van de ongevallen met doden of ernstig gewonden een ademtest wordt afgenomen. Volgens het Europees observatorium voor verkeersveiligheid (ERSO) speelt alcohol een rol in ongeveer een op vier van alle dodelijke ongevallen.
Bart Claes
06 VERENIGINGSNIEUWS
Carnavalstoet Zaterdag 24 februari - 14.00 uur Het jaar na de gemeenteraadsverkiezing is altijd een speciaal jaar. Men heeft de kennismaking en de inlooptijd van de nieuwe bazen op het gemeentehuis, de hernieuwing van de inspraakorganen en uiteraard een nieuw beleid. Dus een tijd om op zijn ‘kivieve’ te zijn, om zich niet te laten verschalken. Als carnavalisten beseffen we door de jaren heen dat wij in Kraainem ook een soort ‘missie’ hebben. Niet gaan prediken en bekeren, maar wel de zorg om de harten en zielen van de Kraainemnaars open te stellen voor onze Vlaamse volkscultuur. Daar zijn wij in deze 32 jaar carnaval wonderwel in geslaagd, want ieder jaar opnieuw voelen wij de hartslag van jong en oud, dik en dun, Vlamingen en Franstaligen, van heel de bevolking harder slaan op de dag van het carnaval. En dit jaar willen wij dit niet anders. Met variaties op het evenementenkwintet ‘Foli, Folie, Folies’, ons nieuw jaarthema, willen wij ons inpassen in elk denkbaar scenario van spektakel, ontspanning, animatie en laten wij vooral veel in het ongewisse. Of zoals het in het Kraainems klinkt: we zulle ne kie ‘t follieke uithangen! Eén zekerheid is er: een meer dan bont spektakel trekt met onze carnavalstoet op 24 februari vanaf 14.00 uur van Zuid naar Noord door de Kraainemse straten. Om 17.00 uur wordt de stoet geschouwd door de burgerlijke autoriteiten en de carnavalautoriteiten vanop de tribune aan het gemeentehuis.
Echt Antwaarps Teater Amaai mijne rug! Vr 16-02, za 17-02, zo 18-02 theater - humor
Roger Kesteloot is een verwoed paardenliefhebber. Geen gelegenheid laat hij onbenut of hij rijdt te paard door bos en hei. Een beetje tot ongenoegen van zijn vrouw Marianne, die hem amper ziet. Maar dan slaat het noodlot toe: Roger maakt een ongelukkige val! Zijn rug is er erg aan toe. Met behulp van de nodige kinebeurten moet dit verholpen worden. Nico Lopez is de kinesist die Roger komt behandelen. Komt hij enkel voor Roger of lost hij nog andere huiselijke problemen op? Met Ruud De Ridder, Nicole Laurent, Luc Verhoeven en Ann Van Mechelen.
Prins Willy I Omdat een bijzonder carnavaljaar om een bijzondere Prins Carnaval vraagt, gingen we in ons archief snuffelen en kwamen we in 1981 uit op onze ouderdomsdeken Z.Z. Prins Willy I, gewezen Prins Carnaval 1981, alias ‘de Coinder’ of “son ‘Emminence Prince Pineau 1981’, “zoon van Louis De Greef, ‘Louis van Wannes Spot’ en van Magriet Boussaert, onze eerste carnavalprins en carnavalprinses van de derde leeftijd. Samen met zijn charmante hofdame zal hij er borg voor staan dat het Kraainemse carnaval een onvergetelijk moment zal worden op de feestkaart van 2007. As w’er zen zemmer.
Carnaval De president spreekt ”Ja, beste mensen, het is al de 28ste carnavalstoet die door de straten van Kraainem trekt, en iedereen is tevreden, nu hij ook dit jaar, voor de 3de maal, aan de Baron d’Huartlaan start. Zoals elk jaar is het mij een waar genoegen om onze sponsors te danken voor hun bijdrage, alsook de leden van de vzw Carnafolk voor hun inzet, de politie voor hun medewerking en het gemeentebestuur voor hun steun. Het enige wat we nu nog wensen, is een veelvuldige en leutige opkomst naar onze praalstoet, alsook gunstig gezinde weergoden. In naam van ons allen: as w’er zen zemmer!”
vrijdag 16 en zaterdag 17 februari 2007 om 20.15 uur - GC de Lijsterbes zondag 18 februari 2007 om 16.15 uur - GC de Lijsterbes tickets: 18 euro (kassa), 17 euro (vvk), 16 euro (abo) I.s.m. Postzegelkring Filakra - O. Bonnevalle
nieuws uit de lijsterbes 07
Theater voor ‘Echte Antwerpenaren’ en alle anderen Een gesprek met Ruud De Ridder van Echt Antwaarps Teater
Het ‘Echt Antwaarps Teater’ is een absoluut fenomeen in de havenstad. Seizoen na seizoen brengt een vast aantal acteurs, aangevuld met gastrollen, vooral blijspelen. Toen acteur, auteur en regisseur Ruud De Ridder (55) in 1981 het theater uit de grond stampte, was zijn doel duidelijk: “Mensen naar het theater lokken die er anders nooit komen”. Vijfentwintig jaar en talloze stukken en series op VTM later is zijn opdracht meer dan geslaagd. In GC de Lijsterbes brengt het Echt Antwaarps Teater (EAT) drie dagen na mekaar ‘Amaai Mijne Rug’. VTM in 1989 van start ging, zochten Mike Verdrengh en Guido Depraetere een komische serie. Bij ons draaide een versie van ‘Wat doen we met den Bompa?’ en zij wilden dat graag op televisie brengen.”
‘Amaai Mijne Rug’ is volgens Ruud De Ridder een typische boulevardkomedie. “Het gaat over een koppel dat uitgekeken is op elkaar. Ze hebben over alles meningsverschillen. Zo kibbelen ze ook over hun jaarlijkse vakantie. In een volgende scène zie je dat de man van zijn paard is gevallen en een dubbele hernia heeft. Van op reis gaan is geen sprake meer. Ik steek dan de draak met de kleinzerigheid van mannen, ze hebben een lage pijngrens. Ze willen verzorgd en bediend worden. En om te weten wat er verder gebeurt, moet je het stuk maar komen bekijken”, lacht Ruud. Romeo Ruud Als 18-jarige speelde Ruud De Ridder Romeo in ‘Romeo en Julia in Praag’ in het Fakkeltheater en hij werd er opgemerkt door Joost Noydens, directeur van het Koninklijk Jeugdtheater. Hij werd aangeworven op zijn negentiende en bleef er 15 jaar. Ondertussen begon De Ridder ook stukken te schrijven en in 1980 schreef hij met ‘Wat doen we met den Bompa’ zijn eerste blijspel, dat door het Reizend Volkstheater meer dan 100 keer werd gespeeld. Zelfstandige maakt theater Uniek aan het EAT is dat het al 25 jaar meedraait zonder subsidies en op basis van één auteur, getekend Ruud De Ridder. “De inspiratie blijft. De stukken worden technisch beter, maar je valt natuurlijk wel makkelijker in herhaling. Daarvoor moet je opletten. Maar theater is mijn leven, mijn roeping. Het is meer dan een beroep; het is een passie. Ik ben een kind van zelfstandigen en wou graag ook mijn eigen zaak hebben. Er komt natuurlijk ook geluk bij kijken. De opstart van EAT was een goede samenloop van omstandigheden. De eerste vijf jaren waren inloopjaren en vanaf ’87 begonnen we in onze eigen zaal in de Arenbergstraat. Toen
Artistieke vrijheid De serie ‘Bompa’ liep zes jaar. Ruud De Ridder schreef voor VTM ook de serie ‘Drie mannen onder één dak’, die drie jaar werd uitgezonden. In 1990 ontving hij het ‘Gouden Oog’ voor ‘Bompa’. Ruud is ook de bedenker van comedyseries zoals ‘Nonkel Jef ’, ‘Zomerrust’, ‘Chez Bompa Lawijt’, ‘Pa heeft een lief ’ en hij zette de soapserie ‘Familie’ mee in de steigers. “Vóór VTM kwam ons publiek uit Groot-Antwerpen. Na de successeries op televisie kregen we mensen over de vloer uit heel Vlaanderen en startten we met reisvoorstellingen.” “Voor televisie schrijven is natuurlijk totaal anders. Bij theater moet je je publiek twee uur boeien met één scène. Op televisie heb je verschillende decors en duurt een aflevering slechts 25 minuten. Het was een mooie periode, waarin ik de volledige artistieke vrijheid kreeg. Ik zou het nu niet meer zo graag doen. Het is allemaal te hectisch geworden, aan een te hoge snelheid en ik zou niet meer de controle hebben over het volledige gebeuren.” Directe waardering Sinds 1981 schreef De Ridder 89 blijspelen voor het EAT. “Ik vertrek vaak van spanningen tussen echtparen of vrienden in mijn omgeving. Dat werk ik dan verder uit met een humoristische invalshoek. Per seizoen brengen we zo’n 250 voorstellingen in eigen zaal.” Ondertussen schreef De Ridder ook enkele dramathrillers, maar zijn hart ligt bij de blijspelen. “Ik wil stoppen met ze te schrijven als ik aan 100 zit”, lacht hij. “Ik wou doorgaan tot mijn 60ste, maar ik weet dat het ook daarna moeilijk zal zijn om het af te leren. Als je ziet dat de mensen op een regenachtige dag tot hier rijden en zich amuseren met de opvoering, dan geeft je dat een kick. Je krijgt directe waardering en dat is schitterend. Mensen die normaal niet naar het theater zouden komen, krijg ik zo toch mee. De belangstelling gaat ook in golven. Nu krijgen we ook steeds meer de twintigers over de vloer, die vroeger als kind met hun ouders kwamen kijken. Ik haal de meeste voldoening uit het schrijven van stukken. Als mensen lachen met wat je schrijft, dan geeft dat een goed gevoel.” Gunther Ritsmans Het Echt Antwaarps Teater treedt op 16, 17 en 18 februari op in GC de Lijsterbes.
08 nieuws uit de lijsterbes
Wie zit er achter mijn masker? Kinderatelier Wo 07, 14 en 28-02
Philippe Raskin In concert Za 10-02
Het is bijna carnaval! Dan wordt er gedanst en plezier gemaakt, met bont gekleurde gezichtjes en verkleedkleren… of we zetten een zelfgemaakt masker op. Wie wil jij zijn? Een beer, een lieveheersbeestje of spiderman? Clowntjes mogen zeker niet ontbreken, die halen dolle fratsen uit, met jongleerballen bijvoorbeeld of ze maken gekke sprongen in het springkasteel. Wij zullen oefenen om zelf een fantastisch clowntje te zijn. We maken met piepschuim een clown zo groot als onszelf en
Al meer dan een jaar kan je in deze gemeenschapskrant de verhalen van Philippe in Spanje volgen. Tussen alle lessen en concerten door heeft hij nu tijd gevonden om even halt te houden in GC de Lijsterbes. Het wordt bijna een jaarlijkse traditie. Dat Philippe nog een grotere pianovirtuoos geworden is dan hij al was voor hij naar Spanje vertrok, kan je op 10 februari hoogstpersoonlijk meemaken. Na zowat alle prijzen te hebben weggekaapt die er te rapen vallen (eerste prijs André Dumor-
klassiek
klassiek
Voor hun jaarlijkse aperitiefconcert nodigt het Davidsfonds Kraainem het Belgian Suzuki Chamber Orchestra uit. Onder leiding van Wilfried Van Gorp leerden deze muzikanten hun instrumenten bespelen volgens de Suzuki-methode. De Suzuki-methode is de door Shinichi Suzuki ontwikkelde methode om een muziekinstrument te leren bespelen. De methode is gebaseerd op het principe dat iedereen talent heeft en dat dit talent
verder ontwikkeld kan worden door een liefhebbende en stimulerende omgeving. Alle kinderen leren hun moedertaal spreken op een eenvoudige wijze. Dit natuurlijk leerproces kan worden toegepast om andere vaardigheden te leren, zoals het bespelen van een instrument. De liefde voor de muziek staat centraal en ook ouders worden sterk in het leerproces betrokken. Het resultaat van dit verbluffende leerproces kan je op 4 maart met eigen oren ontdekken in GC de Lijsterbes.
geven hem een mooi laagje verf. We maken confetti en houden een ballonnenfeest met leuke muziek om op te bewegen. Vergeet niet jullie verkleedkleren mee te brengen! ‘Wie zit er achter mijn masker?’ is een atelier voor kinderen van 3 tot 6 jaar. Juf Peggy van Doeliddel 14.00 tot 16.00 uur - GC de Lijsterbes
Belgian Suzuki Chamber Orchestra Aperitiefconcert Zo 04-03
tierwedstrijd, Sobresalienteprijs uit handen van de Spaanse koningin Sofia en nog vele andere), bereidt Philippe zich momenteel voor op het grote werk: de Koningin Elisabethwedstrijd die in mei plaatsvindt. Tijdens dit concert krijg je een voorsmaakje van de stukken die Philippe tijdens deze wedstrijd ten gehore zal brengen. Bach, Liszt, Debussy, Chopin, Prokofiev, allemaal komen ze aan bod. Een unieke kans die je niet mag missen! 20.00 uur - GC de Lijsterbes tickets: 13 euro (kassa), 11 euro (vvk), 9 euro (abo)
11.00 uur - GC de Lijsterbes tickets: 13 euro (kassa), 11 euro (vvk), 9 euro (abo en DF-leden) Inclusief aperitief! I.s.m. Davidsfonds Kraainem
COLUMN 09
Music Maestro De Spaanse burgeroorlog
Er is één onderwerp dat je als jonge buitenlander in Spanje beter mijdt: de burgeroorlog. De Spanjaarden zijn er zeer discreet over, zeker tegenover buitenlanders. Maar de verdeeldheid blijft zichtbaar. In de gemeente waar ik woon, dragen de straten namen van pausen en nationalisten. In Madrid zie je net het omgekeerde. De littekens blijven. 31 jaar geleden stierf dictator Franco en tal van mensen overleefden zijn regime. Maar vele families verloren ouders of kinderen, volledige families werden verscheurd. Hoe moeten mensen al die blessures verwerken? Wat zeer opvallend is, is het hardnekkig zwijgen van kunstenaars. Dit tragische nationale bloedbad wordt slechts vaag aangehaald in de literatuur, film, schilderkunst of de Spaanse kunst in het algemeen. Net alsof niemand de oorzaak, de feiten of gevolgen grondig durft aan te pakken. Het ontbrak de grote namen van de film, zoals een Louis Buñuel tijdens de oorlog, een Carlos Saura ten tijde van Franco en een Pedro Almodovar vandaag, nochtans niet aan intelligentie of gevoeligheid. In hun werken voel je goed de zware atmosfeer uit de jaren van de dictatuur of onderdrukking, maar nergens werd er een duidelijke link gelegd met de burgeroorlog. Dit in tegenstelling tot de Franse of Italiaanse filmscène, die na de oorlog onnoemelijk veel films leverde over fascisme, bezetting, verzet en collaboratie. Hetzelfde verhaal vind je terug in de literatuur. De Spaanse bibliotheken puilen uit van boeken over de oorlog. Maar Spaanse auteurs beperken zich tot het vermelden van episodes. Geen enkele grote Spaanse historicus heeft ooit het complete verhaal neergeschreven. De echte verslagen komen van Hemingway, Bernanos of Malraux. De Engelse geschiedkundige Anthony Beevor bracht in 2005 ‘De Spaanse burgeroorlog’ uit bij Critica. Een niet te missen uitgave trouwens, want de grote Engelse historicus kreeg toegang tot de ‘explosieve’ archieven van het Kremlin na de ineenstorting van de Sovjet-Unie en tot de memoires van de Duitse piloten in het Condorlegioen. Hetzelfde fenomeen deed zich voor in de schilder- en beeldhouwkunst. De enige die het aandurfde om de verschrikkingen van de burgeroorlog in beeld te brengen was Pablo Picasso met zijn ‘Guernica’. Maar Picasso woonde in 1937 al 20 jaar in Parijs, waar hij eerder als een ‘Catalaanse vluchteling’ in een internationaal milieu beschouwd werd dan als een authentieke Spanjaard. Toen in 1981 het kunstwerk vanuit New York opnieuw naar Spanje werd overgebracht, had dat een explosie van grote vreugde en emotie in heel het land tot gevolg. ‘Guernica’ kan je bewonderen in het museum Reina Sofia, waar het opgesteld staat als een heilig relikwie, met permanente bewaking. Het is het meest bezochte kunstwerk van alle Spaanse musea, die nochtans vele grote kunstwerken bevatten. De Spaanse burgeroorlog was een ware tragedie, ze heeft het land gedurende 50 jaar verwoest en honderdduizenden onschuldige bewoners de dood ingejaagd. De interne verdeeldheid in het binnenste van de republikeinen heeft meer kwaad gedaan dan de
relatieve doeltreffendheid van de rebellen. De kerk heeft hierin een meer dan twijfelachtige rol gespeeld. Militairen hebben voor de eerste keer met opzet terreur gebruikt om de burgerbevolking uit te roeien en om de weg naar de genocide te tonen. De wonden worden langzaamaan zichtbaar in mijn ogen. De huidige monarchie speelt een dankbare rol in het proces van hereniging en pacificatie, van de geslaagde integratie in Europa die het verleden helpt te vergeten en om positieve doelen voorop te stellen. Tot slot nog een laatste woord van Saint-Exupéry: “Een burgeroorlog is geen oorlog, maar een ziekte. De vijand zit van binnen, men vecht tegen zichzelf ”. Hebben de Spanjaarden het daarom zo moeilijk om erover te spreken? Philippe Raskin Kraainemnaar Philippe Raskin vervolmaakt zijn pianospel aan de gerenommeerde Reina Sofiaschool in Madrid. Elke maand schrijft hij voor ons een column over zijn belevenissen, gedachten en natuurlijk over Spanje.
10 RAND-NIEUWS
10 jaar ‘de Rand’ gevierd met boek van luchtfotograaf Karel Tomeï Uw gemeente vanuit vogelperspectief Al 35 jaar gaat de in de Belgische Kempen wonende Nederlandse fotograaf Karel Tomeï regelmatig met de helikopter de lucht in om de begane grond vanuit vogelperspectief in beeld te brengen. Vorige zomer maakte hij bijna tweeduizend foto’s van de rand rond Brussel, waarvan een selectie net in boekvorm is verschenen. Dit jaar bestaat vzw ‘de Rand’ tien jaar. Een van de initiatieven die werden genomen om dat feit te vieren, is de publicatie van een boek, uitgegeven door Roularta, waarin Karel Tomeï op een artistiek verantwoorde manier de negentien gemeenten van de brede Vlaamse rand rond Brussel in beeld brengt. Het boek wordt officieel voorgesteld in het Vlaams Parlement en is nu te koop in Standaard Boekhandel. Vzw ‘de Rand’ beschikt ook over de eigendomsrechten van de bijna tweeduizend luchtfoto’s, zodat ze ook via andere kanalen de rand van uiteen ander perspectief kunnen laten zien. Tomeï verwierf bekendheid met zijn luchtfoto’s van Nederland, die verschenen in fotoboeken als ‘Over Holland’ en ‘De bovenkant van Nederland’. Ondertussen werkt hij ook in het buitenland van Lapland over Namibië tot Australië. Sinds hij in België woont, heeft hij ook al het fotoboek ’.be’ op zijn naam staan en nu is er dus ‘Rand in zicht’. Wat heeft er je toe aangezet om vanuit de lucht te gaan fotograferen? Karel Tomeï: “Ik ben me in 1973 gaan specialiseren in luchtfotografie. Daarvoor deed ik architectuur- en bouwfotografie, en daarvoor moest ik mezelf al eens met een grote kraan naar boven hijsen om een beter perspectief te krijgen. Maar als je daar dan staat, dan kan je nog maar van op één plek fotograferen. Toen ben ik beginnen te experimenteren met de helikopter en dat doe ik nu nog altijd. Dat toestel is erg flexibel, en kan vliegen met de lage snelheid die je nodig hebt om goed te kunnen werken. Natuurlijk heb je wel allerlei vergunningen nodig eer je kan beginnen en dan moet je je nog aan heel wat voorschriften houden. Waar hoge masten staan, of over de luchthaven van Zaventem, mag je niet zomaar vliegen. Voor deze reeks stegen we telkens op vanuit de helikopterbasis in Diest. Bij elke sessie werd er eerst goed gekeken hoe we het zouden aanpakken, wat we zouden fotograferen en wat we eventueel later zouden doen. Uiteindelijk bleek de luchthaven van Zaventem het moeilijkste deel van het karwei, omdat ze daar afgelopen zomer een baan aan het herstellen waren. Zo konden we gedurende een hele periode helemaal niet fotograferen, en toen het wel kon, gebeurde dat in nauw overleg met de verkeersleiding.” Stelde het Belgische weer geen problemen? Tomeï: “Het juiste weer is natuurlijk essentieel voor de belichting die heel bepalend is voor de opnames. Daarom is het ook onmogelijk om ’s nachts te fotograferen vanuit de lucht. Daarvoor is een te grote lichtintensiteit nodig. Toch is het niet zo dat ik allemaal mooie plaatjes in volle zon heb gemaakt. Met mist kan je natuurlijk niet vliegen, maar een lage zonnestand of een mooie wolkenpartij kan ook wat opleveren.”
Je onderscheidt je van andere luchtfotografen, omdat je echt aan kunstfotografie doet. Tomeï: “Ik heb me in de loop der jaren inderdaad toegelegd op een aparte vorm van luchtfotografie. Ik wil meer de ongewone kantjes van de zaak laten zien in plaats van gewoon te registreren. Luchtfotografie wordt vaak gebruikt om een inventaris te maken en te kunnen kijken hoe een bepaalde plek er nu precies uitziet. Ik probeer dikwijls juist een vervreemdend effect te bekomen. Zodanig dat mensen de beelden soms zelfs niet herkennen. Ik heb vooraf tijdens de research en ook achteraf met een aantal bewoners van de rand gepraat, en er was bijvoorbeeld iemand uit Vilvoorde die van een bepaalde foto zei dat dat Vilvoorde helemaal niet was. Toen ik voet bij stuk hield, bleek dat die man op die plek elke ochtend zijn krant ging halen. Maar over het algemeen zijn de beelden zeker thuis te brengen. De richtlijnen die ik heb meegekregen, waren dat het langs de ene kant ‘verbeeldend’ moest zijn, maar langs de andere kant ook geschikt voor een breed publiek en dus niet te abstract.” Hoe kijk je terug op deze opdracht? Tomeï: “Ik vond de omgeving echt geweldig door het grote aantal prachtige oude gebouwen die je er vindt. Kasteeltjes, monumentale panden, soms hele straatjes. Wat me ook verbaasde, is hoe de industrie in de woon- en natuurgebieden is binnengedrongen. Een deel van de rand - Linkebeek, Tervuren - is heel groen, maar dan heb je ook de koeltoren van Drogenbos en de hele industriezone aan de oostkant, die de laatste halve eeuw een hele specifieke structuur heeft gekregen. Dat biedt op het eerste zicht een beetje een chaotisch uitzicht, maar fotografisch is het wel interessant, omdat je met dat lijnenspel kan werken. Andere plekken vallen vanuit de lucht dan weer tegen. Bijvoorbeeld omdat de mooie gebouwen onder de bomen staan. Ook de druiventeelt was niet zo interessant om vanuit de lucht iets mee te
RAND-NIEUWS 11 doen, hoewel je nog de serres hebt en Overijse sowieso heel mooi is. Van de Ring heb ik een impressie gemaakt die hem contrasteert met de grote groene delen errond. Want dat is toch iets dat heel erg opvalt. Alles in acht genomen is de omgeving nog erg groen.” Zie je liever België of Nederland? Tomeï: “Beide hebben hun troeven. Een groot verschil met Nederland is natuurlijk dat daar alles heel rechtlijnig is. Dat kan interessant zijn, maar de lintbebouwing in België is ook interessant, omdat je niet die voorspelbare vormen te zien krijgt. Ik ben ondertussen al een nieuw project aan het voorbereiden, dat over een aanzienlijk deel van België zal gaan, maar dan meer thematisch.” ‘Rand in zicht’, uitgegeven door vzw ‘de Rand’ en Roularta Books, 192 blz., 19,90 euro. www.flyingcamera.nl Michaël Bellon
INHOUD UIT DE GEMEENTE 2 Uit de gemeenteraad / 3 Uit Kraainems verleden / 4-5 Een gesprek met Mieke Schevelenbos VERENIGINGSNIEUWS 6 Carnavalstoet / 16 Activiteitenkalender DE LIJSTERBES 6-7 Een gesprek met Ruud De Ridder van het Echt Antwaarps Teater / 8 Programma COLUMN 9 Music Maestro RAND-NIEUWS 10-11 ‘Rand in zicht’, boek met luchtfoto’s over de Vlaamse rand
de lijsterbes is een uitgave van het gemeenschapscentrum de Lijsterbes en vzw ‘de Rand’. De lijsterbes komt tot stand met de steun van het Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap en de provincie Vlaams-Brabant. Redactie Magda Calleeuw, Louis Hereng, Linda Teirlinck, Luc Timmermans, Hilde Weygaerts Eindredactie Geert Selleslach, Kaasmarkt 75, 1780 Wemmel, 02-456 97 98,
[email protected] Redactieadres GC de Lijsterbes, Lijsterbessenbomenlaan 6, 1950 Kraainem, tel. 02-721 28 06,
[email protected], www.delijsterbes.be Verantwoordelijke uitgever Hilde Weygaerts, Lijsterbessenbomenlaan 6, 1950 Kraainem Onthaal gc de lijsterbes GC de Lijsterbes, Lijsterbessenbomenlaan 6, 1950 Kraainem, tel. 02-721 28 06, fax. 02-725 92 11,
[email protected], www.delijsterbes.be, rek.nr. 091-0165014-46 Gelieve bij een overschrijving steeds je naam en de voorstelling te vermelden. openingsuren ma van 13.00 tot 17.00 uur, di tot vr van 9.00 tot 12.00 uur, en van 13.00 tot 17.00 uur, wo ook van 17.30 tot 20.00 uur foyer de lijsterbes tel. 02-725 20 41 openingsuren: ma, wo en do van 10.30 tot 24.00 uur, vr van 10.30 tot 1.00 uur, za van 13.00 tot 1.00 uur, zo van 10.00 tot 18.00 uur
Activiteitenkalender WANNEER
WIE /WAT
FEBRUARI
WAAR
01 14.00
OKRA Trefpunt 55 + Kraainem Kaartnamiddag
Zaal PAT
01 19.30
Postzegelkring Filakra Bijeenkomst
Zaal Cammeland
02 18.00
OKRA Trefpunt 55 + Kraainem Dansles
Zaal PAT
02 20;00 03 04
Sint-Jozefschool Jaarlijkse toneelvoorstelling
GC de Lijsterbes
04 09.30
KAV-Stokkel Valentijnsbrunch
05 13.30
Hobbyclub Kreativa Creatief handwerk
Zaal Cammeland
05 14.00
OKRA Trefpunt 55 + Kraainem Koffietafel
Zaal PAT
06 09.30
Kantatelier GC de Lijsterbes Kantcursus (Creatief met kant)
GC de Lijsterbes
06 10.00
vzw ‘Alles loopt op rolletjes’ Poppenkasttheater ‘Kijk eens wat ik kan!’
GC de Lijsterbes
06 11.00
vzw ‘Alles loopt op rolletjes’ Poppenkasttheater ‘Kijk eens wat ik kan!’
GC de Lijsterbes
06 13.30
Kantatelier GC de Lijsterbes Kantcursus (Creatief met kant)
GC de Lijsterbes
06 18.30
Kantatelier GC de Lijsterbes Kantcursus (Creatief met kant)
GC de Lijsterbes
07 19.30
Hobbyclub Kreativa Creatief handwerk
Zaal Cammeland
08 10.00
vzw ‘Alles loopt op rolletjes’ Poppenkasttheater ‘Kijk eens wat ik kan!’
GC de Lijsterbes
08 11.00
vzw ‘Alles loopt op rolletjes’ Poppenkasttheater ‘Opa heeft vier handen’
GC de Lijsterbes
08 14.00
vzw ‘Alles loopt op rolletjes’ Poppenkasttheater ‘Het Heksenklasje’
GC de Lijsterbes
08 14.00
OKRA Trefpunt 55 + Kraainem Kaartnamiddag
Zaal PAT
09 10.00
vzw ‘Alles loopt op rolletjes’ Poppenkasttheater ‘Kijk eens wat ik kan!’
GC de Lijsterbes
09 11.00
vzw ‘Alles loopt op rolletjes’ Poppenkasttheater ‘Opa heeft vier handen’
GC de Lijsterbes
09 18.00
OKRA Trefpunt 55 + Kraainem Dansles
Zaal PAT
12 13.30
Hobbyclub Kreativa Creatief handwerk
Zaal Cammeland
14 19.30
Hobbyclub Kreativa Creatief handwerk
Zaal Cammeland
15 14.00
OKRA Trefpunt 55 + Kraainem Kaartnamiddag
Zaal PAT
16 14.00
KAV-Stokkel ‘Trendy Sjaaltjes’
Zaal PAX
16 18.00
OKRA Trefpunt 55 + Kraainem Dansles
Zaal PAT
16 20.00
Stokkelse Wijngilde De Wingerd Chili en Argentinië
GC Kontakt
16 20.15
GC de Lijsterbes i.s.m. Postzegelkring Filakra Echt Antwaarps Teater met ‘Amaai mijne rug!’
GC de Lijsterbes
17 20.15
GC de Lijsterbes i.s.m. Postzegelkring Filakra Echt Antwaarps Teater met ‘Amaai mijne rug!’
GC de Lijsterbes
18 09.00
Postzegelkring Filakra Bijeenkomst
Zaal Cammeland
18 16.15
GC de Lijsterbes i.s.m. Postzegelkring Filakra Echt Antwaarps Teater met ‘Amaai mijne rug!’
GC de Lijsterbes
19 13.30
Hobbyclub Kreativa Creatief handwerk
Zaal Cammeland
21 19.30
Hobbyclub Kreativa Creatief handwerk
Zaal Cammeland
22 14.00
OKRA Trefpunt 55 + Kraainem Kaartnamiddag
Zaal PAT
23 18.00
OKRA Trefpunt 55 + Kraainem Dansles
Zaal PAT
24
vzw Carnafolk/Reuzencomité Kraainem Carnavalstoet
Gemeente Kraainem
26 13.30
Hobbyclub Kreativa Creatief handwerk
Zaal Cammeland
26 14.00
KAV-Kraainem Kookdemonstratie ‘Koken met bier’
Zaal PUK
27 13.30
Kantatelier GC de Lijsterbes Kantcursus
GC de Lijsterbes
27 18.30
Kantatelier GC de Lijsterbes Kantcursus
GC de Lijsterbes
28 19.30
Hobbyclub Kreativa Creatief handwerk
Zaal Cammeland