De Lens februari 2016
2
Jaargang 58-Nr 1
Februari 2016
In dit nummer:
Voorzitter Geertruud Strooper Pluto 151 1785 AW Den Helder tel.: 06-52680900 e-mail :
[email protected] Secretaris Hugo Verwijs Malzwin 1205 1788 XA Julianadorp e-mail:
[email protected] Penningmeester Cees de Wit Graaf Willem II straat 77 1785 KC Den Helder 0223-720079 e-mail:
[email protected] Rekeningnr.: NL 89 INGB 0000539484 t.n.v. Penningmeester Foto-werkgroep Den Helder
Redactie van de Lens Luc Mermuys, Jan Rooijackers Dirk en Ria Vet (voor kopij) Ooievaarstraat 75 1781 VL Den Helder
4
Van de voorzitter
5
Van de redactie
7
Programma en Wij feliciteren
8
Van de activiteitencommissie
9
Foto van de maand
11
In de zoeker
12
Herinneringen … Ben de Hond
13
Dutch Identity Nederlandse Portret fotografie nu
14
Bijzondere fotografen … Pieter Hugo
15
Verslag clubavond met Kenneth Stamp
16
Even voorstellen … Natascha Worseling
17
Hoe werkt camera witbalans
20
Boekenhoekje en Help, ik ben mijn negatieven kwijt Tiny Schaap
21
Was mijn vader een fotograaf? … Herman van Dooren
23
MOAB … Wop van Eis
24
Verboden beelden … Luc Mermuys
25
Voorjaarsgedicht … Rutger Kopland
26
Portfolio … Hetty Mellink
28
Jubileum bijlage
Kopij aan de redactie of per e-mail naar:
[email protected]
Contributie Lid: Gezinslid: Donateur: Jeugdlid
€ € € €
85,00 50,00 14,00 30,00
De bedragen zijn per verenigingsjaar
Website fotoclub: www.fotoclubdenhelder.nl
Foto voorblad Dirk Vet - Abbaye Maredsous
De Lens februari 2016
3
VAN DE VOORZITTER.
Als voorzitter van Foto Werkgroep Den Helder, zeg maar de fotoclub wil ik graag een woordje meepraten naar aanleiding van het 60-jarig bestaan van onze club. Een bijzondere uitdaging. Het lijkt wel alsof het papier wit is en ik plots met mijn mond vol tanden sta… alhoewel ik toch niet echt op mijn mondje gevallen ben…en alhoewel er in mijn jeugdjaren al vier tanden getrokken werden, en alhoewel…als het moet..toch door kan bijten en haar op mijn tanden heb. Het schijnt dat ik een kleine kaak heb, aldus de tandarts van toen. En daar pasten blijkbaar niet alle kiezen en tanden in. Maar deze informatie geheel terzijde, nu mijn tekst waar ik mijn tanden in moet zetten. 60 jaar fotoclub. Een lange tijd. De historici binnen de club, en dat ben ik (nog) niet, weten ongetwijfeld ieder detail over de afgelopen 59 jaar. Mijn herinnering en kennis gaat niet veel verder dan het recente verleden, het heden en een blik op de toekomst. Ik ben dus eigenlijk nog “in de groei”. In het seizoen 2013-2014 verving ik de voorzitter die door omstandigheden zijn functie niet kon uitvoeren, en in het seizoen daarop werd ik toch tot echte voorzitter benoemd, en ik vond het zeer eervol dat er blijvend vertrouwen in mij geschonken werd. En ik zal zeker mijn best doen om dat vertrouwen waar te maken en om onze fotoclub op een goede manier aan te sturen. Maar het is natuurlijk wel zo dat wij met z’n allen de fotoclub zijn. Ik heb er zin in, geniet met volle teugen van onze club, onze clubcultuur, het contact met de leden, de diversiteit aan inspiratie en presentatie. De activiteiten van de diverse commissies en werkgroepen, het enthousiasme, maar ook de gekkigheden van de leden. “We worden oud”, hoor je wel eens zeggen. Wat heet “oud’? De club wordt 60 en menigeen in onze club heeft zelf al een behoorlijk aantal decennia bij elkaar gesprokkeld. “Gezond en grijs; ziek en zeer”, ook weer zoiets, als je fotografie als hobby hebt kan je spelen met tinten licht, en sluit je je ogen niet voor wat je ziet en beleeft en in beelden wil bewaren. Maar dan de jeugd, meer dan ooit communicerend met woorden en beelden: instagram, facebook, en allerlei andere sociale media. Hier zitten potentiële fotografen tussen, dat kan haast niet anders, maar waar zijn ze? Niet in ons clubgebouw. Hoe kunnen we die bereiken? Misschien moeten we wel een virtueel fotografie-café-werkgroep clubgebouw online zetten. Het is de moeite waard om daar eens goed over na te denken. Eerlijk gezegd ben ik zelf toch meer voor het face-to-face contact, samen aan de stamtafel. Een fotograaf is dan wel vaak een solist, maar ik heb de laatste tijd wel gemerkt dat er veel samengewerkt wordt aan thema’s, en dat levert bijzondere, onverwachte resultaten op. En dat is voor iedereen heel leerzaam en inspirerend. En tot slot: laten we genieten van dit vreugdevolle jubileumjaar, 60 jaar oud en jong. En samen verder en genieten van elkaars inspiratie, en toch onszelf proberen te blijven. Geertruud Strooper, Voorzitter.
De Lens februari 2016
4
VAN DE REDACTIE. Jubileum, 60 jaar oud of jong. Het is maar hoe je het bekijkt en bevoelt. Ik heb geen idee van de gemiddelde leeftijd –en nog minder van de levensverwachting- van de andere fotoclubs in Nederland. Wel van de leeftijd van onze eigen leden, als je de ledenlijst bekijkt dan zie je dat de groep 60-minners en groep 60-plussers elkaar niet veel ontlopen, en dat je dan al gauw uitkomt op een algemeen gemiddelde van 60. En hoe voelt dat? Als club, en als lid? Jubileren betekent vaak even terugkijken. “En, opa, hoe was het vroeger?, was het toen beter?, vertel eens”. “Ach meid, hou toch op, nog niet zo lang geleden waren we een halve eeuw jong. Ik blader nog even het fotoalbum van de afgelopen tien jaar door, en de Lens, ons clubkrantje waar in staat hoe het allemaal was”. “Leuk, maar schiet wel een beetje op, want ik heb nog dig en talig dingen te doen”. Het afgelopen decennium liet een vermoede onstuitbare, overweldigende, revolutionaire opkomst en doorbraak zien van de digitale fotografie. In het januari nummer van de Lens 2007 lees ik mijzelf terug: “onze fotoclub zeilt langzaam maar zeker, en voor een enkeling onzeker, het digitale universum binnen. Ik constateer dat ons oudste clublid, toen pas 85, zich tot het digitalisme bekeerd heeft. Je kan er maar niet vroeg genoeg bij zijn, zei hij desgevraagd”. In hetzelfde nummer schrijft oud-voorzitter Taco de Bruin, eveneens heel visionair, “De druk op digitaal wordt steeds sterker gevoeld, en heeft inderdaad de toekomst. Maar naast techniek is er de inhoud en de creativiteit”. Een waar woord. Hij besluit met “Analoog of digitaal, bij de fotoclub kan het allemaal”. Dat was zo. Zelfs in de jaren daarna hielden we nog diawedstrijden. In 2007 en 2008 gooiden Tjip en Taco hoge ogen. Is dat 10 jaar later nog zo? De diadingen zijn inmiddels naar het archief verbannen, wachtend op een nostalgische avond. Als je hardnekkig analoog wil blijven doorgaan, moet je het om mee te kunnen tellen, ook naar digitaal kunnen vertalen. Een ander opmerkelijk fenomeen van het afgelopen decennium is de zeer grote in- en uitstroom van leden. En dat houdt ongetwijfeld verband met de digitale revolutie. Sluimerende ambities werden leven in geblazen, en de fotoclub was wellicht de plek om beademd te worden. Anderen hielden het letterlijk voor gezien. Ik blader in Lensen. In het jubileumjaar 2006 feliciteerden we al onze leden met hun verjaardag. Dat waren er 46 stuks. 17 daarvan zijn 10 jaar later nog bij ons. De anderen zijn weggegaan, 4 daarvan hebben zelfs deze aarde verlaten. Van de vele nieuwkomers, zoveel zelfs dat we hen de toegang moesten ontzeggen, bleven er niet zoveel over. Er was een enorme wisseling. Ook in het bestuur. Kortom, een turbulent decennium. Maar nu misschien in een rustiger, stabieler vaarwater. Ik blader verder. In het jubileumnummer. Een foto van de bar op de oude plaats: 4 leden, nog 1 over. Voorjaar 2010. 3 Leden houden een presentatie van eigen werk. Geen van hen nu nog bij ons. In de Lens stelt iemand zich aan ons voor. Ook al een poos weg. Maart 2008. Het themanummer “mooi”. Immers het meest gehoorde woord binnen de poorten van onze club. Vooral gastschrijvers leverden een bijdrage…. Maar zeer ironisch…in datzelfde Lensnummer nemen we met een in memoriam uitgebreid afscheid van 2 zeer bijzondere, bijna iconische leden van onze club. Dirk Scheephorst en Jaap Kikkert. Bij de een was de dood aangekondigd, bij de ander kwam die nogal onverwacht op ongewenst bezoek. Je moet maar denken; misschien hebben ze toch een mooi leven gehad. Zo hebben we mooie foto’s gemaakt, en hebben ons veel mooie momenten bezorgd. De Lens februari 2016
5
En bladerend zie ik meer dingen die er niet meer zijn. We hadden advertenties van winkels en bedrijven, sponsors die er misschien niet meer zijn. “Bennink voor alles wat met muziek te maken heeft”. Foto Patent ( Wim Heymans in Utrecht). Saake shop voor accu’s en opladers. Foto Jac. De Boer. Combi den Helder. Ongeveer halverwege het voorbije decennium hield voor de Lens de financiële ondersteuning plots tegelijk alles op: de adverteerders haakten af, en de vrijwilliger die het drukwerk verzorgde moest het noodgedwongen ook voor gezien houden. En zelf hadden we blijkbaar geen budget om de papieren Lens te laten voortbestaan. Dan maar digitaal dus, tot spijt van velen, maar bijna iedereen deed het al. Het heeft zijn voordelen: bijna gratis en sneller; en minder rompslomp. Maar de redactie, sinds jaren Dirk, Ria, Jan en zelfs Luc blijven hun best doen om ook virtueel een aantrekkelijk, gevarieerd en goed leesbaar clubblad in elkaar te knutselen. Een aangenaam en geïnspireerd jubileumjaar toegewenst. En als het kan.. blijf nog jaren jubelen. De redactie, Luc Mermuys.
Herinneringen De Lens februari 2016
6
Programma 2015-2016 Maart 1 8 15 22 29
Foto van de maand Portfolio Bekerwedstrijd 2 (print) - Aankondiging foto’s inleveren Halve van DH / Expositie Presentatie natuurgroep - Uitslag bekerwedstrijd Uitwisseling fotoclub Koedijk
April 5 12 19 26
Gebouw klaarmaken voor de halve marathon Foto van de maand (digi) Presentatie AV-groep Bekerwedstrijd 2 (digi thema) - Ritme en herhaling
Mei 3 10 17 24 31
Foto van de maand - digi - Uitslag bekerwedstrijd Presentatie estafette Open dag inloop en neem iemand mee … Presentatie modelgroep Inloopavond - technische vragen
Wij feliciteren Hierbij feliciteren wij de leden die in de afgelopen maanden hun verjaardag hebben gevierd en zij die dat in de komende maanden hopen te doen. Januari
Maart 2 Wop van Eis 4 Natascha Worseling 10 Henk de Graaf 23 Bas Versteeg 27 Theo van Zutphen
Februari
8 Ida Woort 19 Joop Stuijvenber 22 Wout Heijkamp 24 Dirk Vet 24 Marian Bakker v.d. Blink 30 Carlo Koemeester 31 Willem Melgerd April
17 Tiny Schaap-Ruisch 18 Robin Bouwhuis
9 Henk den Bakker 14 Jeroen Noot 24 Marleen v.d. Waal Malefijt
Mocht uw verjaardag niet juist zijn, stuur dan een mailtje naar
[email protected]. Ook bij de redactie worden soms fautjes gemaakt
De Lens februari 2016
7
Van de activiteitencommissie en PR 60-jarig bestaan Fotoclub Den Helder in 2016 We doen niet mee aan het wandelgedeelte van de Halve marathon van Den Helder op 9 april. Hierdoor komt onze expositie in het eigen clubgebouw dan te vervallen. We willen in plaats daarvan de clubexpositie wederom volgens traditie organiseren rondom het laatste weekend van maart. Dit valt in het paasweekend dit jaar. De expositie vindt plaats op 27 en 28 maart (Eerste
en tweede paasdag, dus zondag en
maandag). Thema is vrij. Strak in passe-partout (40 x 50 cm) Op 20 maart 2016 zal de Fotograaf des Vaderlands Ahmet Polat een lezing houden in Cinema Zevenskoop. De fotoclubs in de regio Noord-Holland zullen hiervoor worden benaderd. Voor de leden van onze fotoclub is de toegang uiteraard gratis. Aanvang 14.00 uur. Einde ongeveer 16.00 uur. Op vertoon van hun fotobondpas is de entree voor overige leden van de bond € 5,-. Niet-leden betalen € 7,50.
Op 28 juni willen we een BBQ organiseren bij het clubgebouw. Er kunnen geen introducés worden meegenomen. Er zal t.z.t. een intekenlijst in het clubgebouw worden opgehangen. Ook zal dit bekend worden gesteld door een nieuwsflits en in De Lens.
Expositie gemeentehuis Op dit moment exposeren we in het gemeentehuis. Deze expositie duurt tot woensdag 23 maart.
Fotoweekend Elf leden van onze club gaan op fotoweekend naar hostel Stayokay bij Den Burg op Texel. Vrijdag 20 mei heen en zondag 22 mei terug.
Landenavond In tegenstelling tot voorgaande jaren zal de landenavond niet in februari plaatsvinden, maar op 24 mei. De landenavond komt in plaats van de modellenavond. Het thema is Noordwest-Europa. (Verenigd Koninkrijk, Duitsland, België, Luxemburg en Denemarken). Niet Nederland
Lief-en leedzaken Kent u een lid van de fotoclub waarvan u weet dat deze met ingrijpende persoonlijke omstandigheden te maken heeft (gezondheidsproblemen, huwelijk, geboorte, etc.) geeft u dit dan door aan de activiteitencommissie. U kunt natuurlijk de activiteitencommissie ook in kennis stellen als u persoonlijk in deze omstandigheden komt te verkeren. De "lief- en leedtak" van de activiteitencommissie zal dan zorg dragen voor een passende attentie. Mocht er meer bekend worden over de geplande activiteiten of als er nieuwe activiteiten gepland worden zal dit via de mail (nieuwsflits), clubavonden, de website en "De Lens" bekendgemaakt worden. Namens de activiteitencommissie, Jan De Lens februari 2016
Rooijackers 8
Foto van de maand Januari 2016
1e plaats Dirk Vet - Maredsous Abbaye
2e plaats Ida Woort - Vervallen plantenkas
3e plaats Hetty Mellink - Storm Groote Keeten
De Lens februari 2016
9
Februari 2016
1e plaats Gerard Hellings - De weg omhoog
2e plaats Ben de Hond - Annet
3e plaats Natascha Worseling - Heden en verleden
De Lens februari 2016
10
In de zoeker Nieuwjaarsduik Julianadorp 2016
30 Januari zouden we met een twaalftal mensen van onze fotoclub een fototocht doen in Noord Friesland.
Vandaar dat ik terug grijp naar een andere gebeurtenis dit jaar: De nieuwjaarsduik in Julianadorp. Vooral in Nederland is het een traditie geworden om op nieuwjaarsdag een duik in de zee te houden. De oudste Nieuwjaarsduik in Nederland werd in 1960 in Zandvoort georganiseerd. Sinds 2015 wordt de organisatie in Julianadorp uitgevoerd door de Culturele Vereniging Julianadorp en Lijfstijl Centrum / CrossFit Den Helder. Aan de deelnemers werd verzocht een tropisch tintje te geven aan deze duik door in surfshort, minibikini of hawaïshirt mee te doen. Als ik om 12.30 uur mijn auto parkeer langs de Zanddijk is het al erg druk. Deelnemers konden zich inschrijven bij Noordzee Bowling voor deze 41e editie. Het lijkt wel lente op deze nieuwjaarsdag. Het is 8 graden en er staat nauwelijks wind. Kort na de brand bij Paal 6 in november is dit strandpaviljoen weer volledig functioneel en hier maken dan ook veel toeschouwers gebruik van. Om 13.00 duikt de menigte de zee in.
De tocht was opgezet door Ben en stond primair in het teken van verval. Helaas was de weersvoorspelling dusdanig slecht dat de tocht niet doorging. Ik was van plan een artikel te schrijven voor "In de Zoeker" in De Lens over deze tocht.
Uiteindelijk hebben 350 deelnemers deelgenomen aan de duik. Ik heb weer een leuke middag gehad en Julianadorp staat weer op de kaart met ook veel buitenlandse (Duitse) bezoekers. Jan Rooijackers
De Lens februari 2016
11
Even een paar herinneringen aan 35 één keer zelfs twintig. Soms gingen er ook partners mee en een keer ook kinderen. Heel lid van de fotoclub.
veel goede herinneringen heb ik ook overgehouden aan de vele verbouwingen aan ons clubhuis. Er is altijd met man en macht geboord, geschroefd, gezaagd, getimmerd en geschilderd. En wat mij zeker altijd bij zal blijven was ons ontzettend mooi jubileum van 10 jaar geleden en ons helaas maar eenmalig georganiseerde AV festival op Willemsoord. Kortom, ik heb in die 35 geweldig veel geleerd: dia’s maken en inramen, zelf je analoge films ontwikkelen en afdrukken, de verandering van analoog naar digitaal meegemaakt, leren omgaan met modellen, lampen en later flitsers en daarnaast ook nog zo’n twintig jaar in het bestuur gezeten als voorzitter, secretaris, penningmeester en zelfs als gewoon bestuurslid. Ik heb mij dus wel vermaakt en er een stel vrienden aan overgehouden.
Naast de zo ongeveer 1400 dinsdagse clubavonden waren er ook 520 woensdag avonden met de AV-groep, 100 met de natuurgroep en 60 met de modelgroep. Veel van deze avonden zal ik niet gemist hebben en heb altijd met veel plezier het aangeboden programma opgesnoven. Dat was in 1980 zo en dat is nu in 2016 nog zo. Veel plezier heb ik ook beleefd aan de regelmatige fototochten, soms met 2 of 3 man, maar vaker ook met grotere groepen. Deze tochten waren soms dicht bij huis, maar ook wel naar b.v. Drenthe of de Veluwe. Ook de weekenden die wij maakten waren veelal erg gezellig, ik weet ze niet allemaal meer maar welke ik nog weet waren naar Heerlen, Ommen, Zwolle, Oudewater, Staphorst, Orvelte, Renswoude, Texel, Ossenzijl en Lauwersoog. Soms sliepen wij in bungalows, maar ook wel op grote slaapzalen in jeugdhuizen, kampeerboerderijen of bij het Ben Nivon. Vaak was het een gesleep met meubels want ’s avonds en ’s morgens bij het ontbijt wilden wij dan toch graag met de hele groep bij elkaar zijn. Het aantal deelnemers van zo’n weekend varieerde tussen de acht en
De Lens februari 2016
12
Dutch Identity Nederlandse portret fotografie nu 16 januari 2016 t/m 17 april 2016 in De Fundatie in Zwolle De hedendaagse Nederlandse portretfotografie staat al jaren in hoog aanzien, zowel nationaal als internationaal. Veel fotografen genieten in het buitenland zelfs (nog) meer bekendheid dan in ons eigen land. Maar wat maakt de Nederlandse portretfoto nou zo bijzonder? Die vraag staat vanaf 16 januari 2016 centraal op de tentoonstelling ‘Dutch Identity’ in Museum de Fundatie in Zwolle met werk van 25 vooraanstaande hedendaagse portretfotografen uit Nederland: Danielle van Ark, Blommers&Schumm, Koos Breukel, Joost van den Broek, Ernst Coppejans, Anton Corbijn, Linelle Deunk , Desiree Dolron, Rineke Dijkstra, Charlotte Dumas, Lucia Ganieva, Ringel Goslinga, Pieter Henket, Carli Hermès, Cuny Janssen, Danielle Kwaaitaal, Annaleen Louwes, Hellen van Meene, Vincent Mentzel, Erwin Olaf, Carla van de Puttelaar, Viviane Sassen, Martine Stig, Marie Cécile Thijs en Marcel van der Vlugt.
Het huidige fotoportret komt voort uit de Nederlandse eeuwenoude portrettraditie. Vroeger werd een portret meestal in opdracht in het atelier vervaardigd. Een persoon, de zitter, werd realistisch weergegeven en mede door het al dan niet tonen van attributen werd zijn sociale status in beeld gebracht. Tegenwoordig heeft het fotoportret vele verschillende verschijningsvormen. Behalve dat de fotograaf een weergave van de werkelijkheid kan vastleggen heeft hij de mogelijkheid het portret te ensceneren volgens zijn eigen concept, veelal in een serie. Zo evolueerde de ambachtelijke fotograaf naar een autonoom kunstenaar.
De Lens februari 2016
13
Bijzondere fotografen … Pieter Hugo Pieter Hugo (geboren 1976 in Johannesburg) is een fotografische kunstenaar en woont in Kaapstad. Grote museale exposities hebben plaatsgevonden in het Fotomuseum Den Haag, Musée de l'Elysée in Lausanne, Ludwig Museum in Boedapest, Fotografiska in Stockholm, MAXXI in Rome en het Institute of Modern Art Brisbane. Hugo heeft deelgenomen aan tal van groepstentoonstellingen in instellingen, waaronder Tate Modern, het Folkwang Museum, Fundação Calouste Gulbenkian en de São Paulo Bienal. Zijn werk is vertegenwoordigd in een prominente publieke en particuliere collecties, waaronder het Museum of Modern Art, V & A Museum, San Francisco Museum of Modern Art, het Metropolitan Museum of Modern Art, J. Paul Getty Museum, Walther Collection, Deutsche Börse Group, Folkwang Museum en Huis Marseille. Hugo ontving de Discovery Award op het Rencontres d'Arles Festival en de KLM Paul Huf Award in 2008, de Seydou Keita Award op de Rencontres de Bamako Afrikaanse Fotografie Biënnale in 2011, en werd genomineerd voor de Deutsche Börse Photography Prize 2012.
De Lens februari 2016
14
Verslag clubavond 26 januari 2016 Geertruud opent de avond en heet iedereen welkom in een volle zaal. Er zijn enkele mededelingen, de wandelmarathon komt niet door ons clubhuis, dit houd in dat de open dagen in het paasweekend op 27 en 28 maart plaatsvinden. Voor de open dagen is het de bedoeling dat het fotobord vol is, er kunnen alleen nog staande foto’s bij. Volgende week de foto van de maand verkiezing digitaal. De sprekers Kenneth Stamp en zijn vrouw Valentina stellen zich voor, zij hebben met hun assistent Wesley inmiddels acht jaar hun eigen fotobedrijf in Hippolytushoef. Zij hebben veel opdrachtgevers met een diversiteit aan foto opdrachten en geven ook cursussen voor beginners en gevorderde fotografen. Kenneth laat foto’s zien van hun vele projecten, de foto’s worden op een smeuïge manier aan elkaar gepraat wat tot vele lachsalvo’s leid. Zelf komt hij uit Schotland waarvan wij foto’s te zien krijgen, maar ook truckfoto’s, modellenwerk, straatfotografie, buitenplaatsen met hun bewoners, de stelling van Amsterdam, nachtfotografie, de dieren in Hoenderdaell, te veel om alles te vermelden. Het is een mooi echtpaar die samen deze avond vullen met hilarische verhalen bij hun foto’s. Geertruud bedankt ze voor deze mooie avond en zij gaan ieder met een flesje huiswaarts, wij hebben fantastisch genoten. Verslag Henk den Bakker
Foto’s: Dirk Vet
De Lens februari 2016
15
Even voorstellen … Natascha Worseling Mijn naam is Natascha Worseling, ik ben 47 jaar oud en ik woon in Den Helder. Ik heb een vriend en hij heeft een zoontje van 8 jaar. Ik ben lid sinds september 2015. In 2014 heb ik een fototoestel gekocht. Ik vond fotograferen altijd al leuk, maar dat waren dan meer de vakantiekiekjes waar ik me mee bezig hield. Toen ik in 2014 een ‘echt’ fototoestel kocht, dacht ik dat het ook wel leuk was om daar wat meer mee te gaan doen. In de krant zag ik dat de fotoclub weer ruimte had voor leden en daar heb ik toen op gereageerd. In Januari van dit jaar ben ik gestart met het fotoleertraject op de Triade. Een cursus van bijna een jaar, waarin veel facetten van de fotografie belicht worden. Ik ben me dus serieus aan het verdiepen in het fotograferen. Verder schilder ik heel graag, ik ben autodidact en ik schilder zowel in kleur als zwart/wit. Deze interesse heb ik al van kinds af aan. Ik heb kinderkamers beschildert, maar ook auto’s en zelfs zwangere buiken. Mijn interesses zijn heel gevarieerd, er is niet maar één ding wat ik leuk vind. Zo heb ik verleden jaar een metaaldetector gekocht, waar ik dit jaar ook mee op pad wil. Om een (de?) grote onontdekte schat te vinden….hahaha. Ja, ook mijn fantasie is heel groot. Het enige wat me met regelmaat ontbreekt is tijd, maar dat zal voor de meesten wel gelden. Ik hoop veel te kunnen leren van iedereen op de fotoclub. De clubavonden zijn erg gezellig en ik ga er met veel plezier heen. En het is ook nog eens 2 minuten lopen bij mijn huis vandaan, wat wilt een mensch nog meer.
De Lens februari 2016
16
Hoe werkt camera witbalans Door Kenneth Verburg Het is je vast wel eens gebeurd dat je bij het fotograferen binnen een hele gele gloed over je foto kreeg. De kleuren zagen er onecht uit en het wit was gelig geworden. Dit heeft alles te maken met de kleurtemperatuur van de lichtbron waarmee je fotografeert en hoe dit licht op de camera valt. Gelukkig is dit vrij eenvoudig, al in de camera, te corrigeren. We kijken naar de witbalans instelling van de camera. Het idee achter witbalans is dat je de kleuren in de foto corrigeert rekening houdend met het licht waarin de foto werd genomen. Niet alle typen licht leveren namelijk dezelfde typen kleurverdeling op in het lichtspectrum. Wij zien dat niet altijd, omdat onze hersenen de verschillende kleuren automatisch compenseren (we weten dat een vel papier wit is, dus we zien het ook als wit), maar een camera is hier veel gevoeliger voor. Hierdoor kan het gebeuren dat ondanks dat wij wit TL licht zien dat de camera een blauwe waas op de foto tovert. Gloeilampen produceren vooral licht in het rode en gele deel van het spectrum en daarom krijg je gele/oranje foto’s als je binnen zonder flits fotografeert. Met de witbalans stellen we in welke delen van de foto echt wit zijn en dus wat de neutrale kleur is.
Drie primaire kleuren (niet blauw, rood en geel, maar Rood, Groen en Blauw = RGB) vormen in de sensor het witte licht dat wij midden op de dag zien. Afhankelijk van de belichting komen deze kleuren in verschillende verhoudingen voor waardoor de foto een rode of juist blauwe gloed krijgt. Bij een hoge kleurtemperatuur is er meer blauw licht, bij een lage kleurtemperatuur is er meer rood licht. Lichttemperatuur wordt gemeten in Kelvin. 5600 Kelvin is het gemiddelde voor midden op de dag zonneschijn. Hoe hoger de Kelvin waarde, hoe blauwer het licht. Deze schaal werkt dus tegenovergesteld, hoe hoger het getal hoe blauwer het licht.
Witbalans instellingen Bij analoge fotografie werden deze kleurtemperatuurverschillen gecompenseerd door verschillende typen film of filters te kiezen. In dit digitale tijdperk is dit echter makkelijker aan te passen, met de witbalans stand op de camera kunnen we deze kleuren compenseren. We vertellen dan bijvoorbeeld aan de camera welk object van de foto wit is. De camera berekent dan het verschil tussen de kleurtemperatuur op het object en de neutrale waarde die het zou moeten bevatten en compenseert alle onderdelen van de foto met dat verschil. Wordt een foto bijvoorbeeld genomen in schaduw omstandigheden – hierin valt meer blauw licht op de sensor – zal doordat we schaduw witbalans hebben gekozen de camera het blauwe licht gedeeltelijk compenseren door meer rood toe te voegen zodat er een neutrale foto uit komt. Voert licht van een gloeilamp de boventoon voert, dit betekent dat geel licht de boventoon voert en dat er minder blauw en ook groen licht (van RGB, Rood Groen Blauw) op de sensor valt, dan zal de camera hier rekening mee houden en koeler (blauw) licht toevoegen, waardoor de foto er toch redelijk normaal uit komt te zien en de witte delen echt wit zijn.
De Lens februari 2016
17
Het blauw geeft het glas een koele strakke uitstraling Met behulp van een neutrale kaart (18% grijs) of een witte kaart kunnen we de camera helpen met de instelling. De meeste geavanceerde camera’s hebben een mogelijkheid om handmatig de witbalans in te stellen (dus niet via de voorgeprogrammeerde opties). Je richt de camera dan op zo’n kaart (die wordt schuingehouden, zodat het licht van de omgeving op de kaart valt) en vult het hele beeld er mee. Vervolgens druk je op de Witbalans knop (controleer je handleiding) en wordt vanaf dan elke foto met die waarden gecompenseerd. Het is wel wat lastig om elke keer die instelling te moeten doen, dus op je camera heb je ook al vooringestelde waarden. Zonlicht, bewolkt, schaduw, gloeilamp licht, etc. Afhankelijk van de omstandigheden geef je de compensatie aan. Over het algemeen zullen de witbalans instellingen al een redelijke correctie opleveren, maar het resultaat zal niet altijd perfect zijn. Niet alle lichtomstandigheden zijn namelijk hetzelfde, avondzonlicht is anders dan zonlicht overdag, gloeilampen geven verschillende kleuren afhankelijk van het merk en de leeftijd van de lamp, etc. Het wordt ook wat lastiger bij licht van twee lichtbronnen, je moet dan kiezen voor een lichtbron of Daarom zul je, mocht de kleurtemperatuur je niet bevallen, aanpassingen willen maken aan de witbalans. Dit kan in een digitaal fotobewerkingsprogramma (zoals Photoshop en Lightroom). Het werkt het beste als je in het RAW formaat hebt geschoten, dan kun je heel veel wijzigingen toepassen zonder dat de foto er slechter uit komt een waarde ergens in het midden kiezen.
Daarom zul je, mocht de kleurtemperatuur je niet bevallen, aanpassingen willen maken aan de witbalans. Dit kan in een digitaal fotobewerkingsprogramma (zoals Photoshop en Lightroom). Het werkt het beste als je in het RAW formaat hebt geschoten, dan kun je heel veel wijzigingen toepassen zonder dat de foto er slechter uit komt te zien.
De Lens februari 2016
18
In JPG is dit wat lastiger, hoewel je bij witbalans wel de ruimte hebt aanpassingen te maken voordat je aan kwaliteit inlevert. Let trouwens op, in bijvoorbeeld Lightroom heeft Adobe de schaal weer omgedraaid, een hoge waarde geeft meer warmer (geler) licht aan.
Creatief Zoals met alle handmatige instellingen in de fotografie kunnen we de opgedane kennis creatief inzetten om mooie effecten te bereiken. Bij zonsondergangen kunnen we bijvoorbeeld er voor kiezen om expres schaduw in te stellen bij het nemen van de foto zodat het blauwe licht er nog meer wordt uitgefilterd en de foto meer naar rood neigt. Vooral aardig bij toch al rode luchten. Of er juist voor kiezen meer blauw licht toe te voegen om een koel of ‘clean’ beeld te bewerkstelligen. Conclusie Over het algemeen zal de automatische witbalans instelling prima werk doen. Zowel binnen als buiten en in verschillende lichtomstandigheden. Ben je dan nog niet tevreden over de lichttemperatuur, da kun je een van de voorkeursinstellingen kiezen. Bevalt het dan nog niet, dan kun je er uiteindelijk ook voor kiezen om een meting te doen of een bewerking in een grafisch bewerkingspakket. Vergeet vooral niet te experimenteren en onorthodoxe instellingen te kiezen. Met een enkele verandering van de witbalans kan de hele sfeer van de foto op slag veranderen.
Bron: internet
http://www.digitalefotografietips.nl/basiscursus
De Lens februari 2016
19
Boekenhoekje BLU (2015) Cuny Janssen BLU is de titel van een serie foto's die Cuny Janssen maakte tijdens vier bezoeken aan Napels, in 2012 en 2013. De portretten en landschappen reflecteren de levendige stad Napels, met haar vele tegenstellingen. De helft van de portretten in het boek BLU zijn van Roma kinderen. De tekst is geschreven door Gabriele Conrath-Scholl van de SK Stiftung Kultur in Keulen.
Uitgegeven door: Snoeck Verlagsgesellschaft mbH, Cologne (www.snoeck.de) ISBN: 978-3-86442-157-0 € 58,--
Help, ik ben mijn negatieven kwijt! Aardrijkskunde is altijd mijn favoriete vak geweest. Eind jaren zestig van de vorige eeuw kreeg ik op de middelbare school in dit vak les van een jonge leraar die als de hunk van de school werd bestempeld. Het was een heel flamboyante man die elke dag met zijn sportauto cabriolet de parkeerplaats van de school op scheurde. Net als alle andere meisjes uit mijn klas, had ook ik een zwak voor hem. Ondanks dat hij meestal niet echt aardig was, maar dat was hem vanwege zijn looks uiteraard snel vergeven. Het was gewoon een heel blitse leraar om maar eens een woord uit die tijd te gebruiken. Jaren later, ik was toen zelf al getrouwd, kwam mijn moeder met het verhaal dat zij op straat een heel pakket foto's van een trouwerij had gevonden. Compleet met de negatieven. Alleen geen naam of adres op het pakket te bekennen. Toen ik ze beter bekeek, bleek het tot mijn grote verrassing te gaan om de trouwfoto's van die hele leuke aardrijkskundeleraar. Via-via ben ik toch aan zijn adres gekomen en wat was die man blij dat hij het enige tastbare aandenken aan die voor hem bijzondere dag toch nog in handen kreeg. Als beloning kreeg ik een zoen op beide wangen en daar had ik tijdens mijn schooltijd alleen maar van durven dromen. Overigens zag hij er na zoveel jaar al een stuk minder blits uit, maar ik was toch maar mooi gezoend door de hunk uit mijn middelbareschooltijd. Ja, in die tijd was het nog negatieven kwijt, geen foto's. In deze tijd moet je het met een goede backup op je computer toch heel gek maken wil je zulke foto's echt kwijt zijn. Tiny Schaap
De Lens februari 2016
20
Was mijn vader een fotograaf ? Was mijn vader een fotograaf ? Neen, luidt het ferme antwoord. Mijn ouders hadden geen fototoestel, ze zijn geboren in de jaren 1910. Fotografie was uiteraard luxe en bijgevolg verspilling. Net zoals ze later geen telefoon hadden en nog later ook geen tv. En lange jaren was er evenmin stromend water. Een auto ? Eentje in de hele straat, van de huisarts. Fotografie bestond in hun milieu gewoon niet. Een oom fotografeerde wel. We gingen traditioneel elk jaar éénmaal op bezoek en kregen dan altijd hetzelfde menu voorgeschoteld : tomatenroomsoep met ballekes, rosbief met aardappelkroketten, erwtjes en worteltjes en groene boontjes, daarna zelfgebakken vlaai Limburgse stijl. Kortom, een klassieke zware maagvuller. Maar dan kwam de koffie en de cognac. Plus de blikken koekjesdoos. Die doos bleek de schatkamer der foto’s te zijn ! Wat er al niet te voorschijn kwam ! Het waren uiteraard allemaal zwartwit fotootjes, klein van formaat, met gekartelde randen en voorstellende oom zus en tante zo en hun kinderen en kleinkinderen en ook herinneringen aan de familiebezoeken van de vorige jaren. Met commentaren van hoe mooi en fluks de kindjes toen waren en hoe ze nu zijn uitgegroeid tot schitterende grote mensen : kijk, dat manneke in korte broek met bretellen, dat was jij ! Hilariteit en intimiteit, allee, doe ze nog eens vol ! Er kwamen ook andere foto’s boven water en die werden duchtig becommentarieerd : buurvrouw Marie, verliefd in de armen van een Engelse soldaat, want ze waren pas bevrijd. En van de buurman, op wiens gezicht de verschrikking nog gebeiteld stond, want hij was door Duitse soldaten met de bajonet op het geweer uit zijn kelder gehaald. Mijn vader herhaalde dan steevast de woorden van de buurman : Kameraden, Volksgenosse, nicht schiessen ! Deze foto’s hadden een functie. Het was familiale documentatie. De foto was de moderne vervanger van het schilderij. Loop een willekeurig museum binnen en het hangt er vol van geposeerde doeken : wethouder zus en zo, voorzien van pijp en van zijn uitgebreide kroost en van de voor de gelegenheid opgetutte echtgenote. Fotografie was nieuwe techniek, maar dezelfde opvatting : vastleggen voor de eeuwigheid. Die documentaire functie is de eeuwige sterkhouder van de fotografie. We waren onlangs in Berlijn. Aan de Bernauer Strasse is een stuk Muur bewaard en ook het niemandsland tussen buiten- en binnenmuur. Aan een gebouw langs die binnenmuur hangt een uitvergrote foto – levensecht maal 3 – van een Oostduitse Vopo, die met zijn geweer over de schouder over de versperring springt naar de vrijheid, een foto die elke abonnee op dit ledentijdschrift kent ! Kijk, dat is fotografie ! Je vindt hetzelfde terug in kunstboeken. Je bent in een museum en je denkt : wawh, daar wil ik een catalogus van. En je loopt naar buiten met een dik kunstboek, voor wel wat geld natuurlijk, en ‘s avonds besef je dan dat dat boek wel wat weegt en je op de kilo’s voor het vliegtuig moet letten. Die kunstboeken komen uiteraard alleen maar tot stand dankzij de fotografie. Weer de documentaire functie ! Onze kast staat er vol van. Anders is het gesteld met de zogenaamde kunstfotografie. Daar heb ik zo mijn bedenkingen bij. Die Pirelli-kalender, wellicht een technisch hoogstandje voor ingewijden, voor een leek als ik eerder irrelevant. Tenzij er wat bloot bij komt kijken, ik ben ten slotte een man. Zo zag ik een lelijke bijnabloot-foto van Serena Williams. Niet om aan te zien, een echte artiest die daar iets van maken kan ! Kunstfoto’s zijn doorgaans ook geposeerd en vangen een moment voor de eeuwigheid. Maar of die eeuwigheid daarop staat te wachten ? Je zegt al vlug hoe mooi toch, heb jij die foto geschoten ? Maar de foto verdwijnt al snel in een la, tenzij er al een kader omheen zit en wat moet je er dan mee ? Amateurfotografen doen me al snel denken aan amateurschilders. Met die schilders heb ik wat meer ervaring dan met de fotografen. Welnu, die zondagsschilders zijn toch vooral met hun techniek bezig. De jaarlijkse tentoonstelling van de lokale kunstschilders in de gemeentelijke feestzaal is, eerlijk, een treurnis die je verbijt om je dorpsgenoten niet voor het hoofd te stoten. Dieptepunt het laatste jaar was een schilderij van Toots Thielemans aan het orgel. De Lens februari 2016
21
Maar Tootsie is bekend omwille van zijn mondharmonica ! O, wat was dat pijnlijk ! Het is als een gefotoshopte foto met een toegevoegde achtergrond, die helemaal niet past bij uiterlijk en kledij van de gefotografeerde personen op de voorgrond. Dan heb je nog die instant-fotografie. Op de tram in Antwerpen deed zich een incident met een kinderwagen voor. Een dame nam vliegensvlug haar smartphone en klikte er een aantal foto’s van. Met welk recht? Ik wil niet toevallig op haar foto’s staan. Om maar te zeggen, de documentaire functie wordt ook misbruikt. In mijn huis hangen schilderijen: reproducties en ook originelen. Geen foto’s. Dat zou toch echt wat te makkelijk wezen. Een voorbeeld. Op de hoes van de cd « Ekapa Lodumo » van de jazzvirtuoos Abdullah Ibrahim staat een foto van de daken van een township. Het zijn kleurrijke strepen naast mekaar, mooi. Maar in de gang van mijn huis hangt een collage van een schilderes van diezelfde daken. Ze heeft er weken aan gewerkt, de smalle latjes van wegwerpmateriaal kleurrijk geschilderd en met 8 lagen hars vastgezet. Er zit techniek èn visie achter. Je kan er net zo goed de contouren van een grootstad in zien. Kijk, daar kan een foto niet tegenop. Zo kijk ik er tegenaan. U mag me dat kwalijk nemen, maar ik ben nu eenmaal een kritisch persoon. Breek me de bek niet open over het amateurisme in design, sport, literatuur, politiek, ik heb er een bloedhekel aan. Anders gezegd, ik moedig jullie aan om je hobby echt ernstig te beoefenen. Daar bedoel ik drie dingen mee. Eén, van zelfbenoemde kunstenaars mag een minimale culturele bagage verwacht worden. Ik stel vast dat er op los wordt geschilderd en gefotografeerd en dat ik daar geen boodschap aan heb. Twee, men moet weten wat men wil en zich daarop toeleggen. Een fotoboek van bijvoorbeeld Michiel Hendryckx is best de moeite waard. Het is het resultaat van techniek èn visie. Hetzelfde kan worden gezegd van het fotoboek « Weddings » van Lieve Blancquaert. En een kennis van me, die op Madeira woont, zonderde zich een aantal dagen twee drie uur in stilte af om een reeks foto’s te maken, waaruit finaal de grote foto tussen bleek te zitten : het moment waarop een stormvogel zijn kroost komt voeden. Klasse ! Nog een voorbeeld : in het legendarische muziekcafé De Muze in Antwerpen hangt een levensgrote foto van de saxofonist Mike Zinzen, in blote torso. Die foto is helemaal top : passend bij de omgeving , symbolisch tot en met en bovendien historisch voor dat café. Maar toch nog even punt drie : zijn de kunstfotografen allemaal zoals mijn Madeirese vriend ? Of zijn er ook luie fotografen bij, zo van alleen maar even klik zeggen ? Ik neem geen fototoestel meer mee op vakantie. Ik verzon er ook een motief voor : fotograferen is leeftijdsbepaald. Zodra je wat ouder wordt en de relativiteit der dingen is binnengesijpeld, besef je dat foto’s er niet zo toe doen. Verhalen wel. Dat bedacht ik als handige uitkomst omdat ik een schrijver ben, geen fotograaf. Zo bedenkt iedereen wel een legitimering voor zijn gedrag. Je probeert een uitleg te verzinnen, waarbij je er zo goed mogelijk uitkomt. Dat is in de grond een vorm van wensdenken en het resultaat is een persoonlijke illusie. Oei, het begint geleerd te klinken ! Dat komt omdat ik in de ban ben van het boek « Illusies voor gevorderden » van de filosoof Maarten Boudry. Hij ontmantelt systematisch de meest voorkomende illusies, zoals ideologie, religie en een te opgepompt zelfbeeld. Als ik zijn ontnuchterende inzichten toepas op de fotografie, dan denk ik : inderdaad, fotografie is ook één grote illusie. Jullie zijn het met mij absoluut oneens, duidelijk. Toch heb ik één boodschap : elke hobby behoort te streven naar een hoger niveau, het kan altijd beter, het moet beter ! Dat geldt ook voor professionelen in elk soort beroepsactiviteit. En uiteraard ook voor amateur-schrijvers van bijdragen als deze.
Herman Van Dooren.
De Lens februari 2016
22
MOAB Via de I-70 rijden we af bij naar wat blijkt een spookstadje, Cisco. We dachten een snellere route te pakken. Uiteindelijk erg leuk op daar even te stoppen. We nemen even de tijd om daar een paar plaatjes te schieten. Als we onze weg vervolgen, staan bij een van de lege huisje een groepje gevaarlijk uitziende bikers. Ieder normaal mens zo ze direct voorbij rijden, maar wij spreken ze aan. Met de vraag wat dit voor stadje was en of er nog iets bijzonders aan de hand is. We krijgen een zeer uitgebreid verhaal te horen van een van hen. In een verlaten schuurtje zit een adelaarsnest! De bikers komen hier regelmatig met stukjes kipfilet, want de adelaar bleek kleintjes te hebben. Op het moment dat wij daar arriveren, blijf de adelaar al een tijdje niet meer waargenomen te zijn. De bikers, de hele normale mensen blijken, vragen waar we heen gaan. “Moab” is het antwoord. Terloops krijgen we een tip over een klein Wild West Museum, die het bezoeken waard is. Leuk zo’n onverwacht gesprek! Vanaf Cisco rijden we verder via de schitterende senic Byway us-128. Deze weg brengt, langs kloven, canyons en de Colorado river ons naar Moab.”
Wop van Eis
De Lens februari 2016
23
VERBODEN BEELDEN. Het geschiedde op een zomerse zondagmiddag. Strandpaviljoen Julianadorp, dat nu Paal 6 heet, maar toen anders. Ook met andere baasjes, die zich gedroegen als uitbundige toeristen. Dat kon niet lang duren dacht ik. Het duurde inderdaad niet lang. Ik zit daar, er zitten ook twee mooie, jonge Duitse dames, ze nippen aan hun frisse glaasje rosé en keuvelen aangenaam met elkaar. Ik vermoed dat ze geheimpjes met elkaar uitwisselden. Ze hadden ook twee kleine meisjes van een jaar of vijf bij zich. Die keuvelden niet, maar maakten ruzie en verveelden zich. Ze wilden in het zand spelen. Dat mocht. Konden de dames rustig verder nippen. En ik kijken hoe de meisjes met hun schopjes en emmertjes zandkastelen bouwen. Uitdagend. In die tijd had ik altijd mijn fotowapens bij me, en was ik wat personenfotografie zo brutaal als de neten, en had bijna altijd succes. Verliefde pubers, verlegen straatkrantverkopers. Die schattige meisjes dus ook. Biertje op, wapens op scherp. Er op af. Die meisjes vonden die aandacht wel leuk. Sta ik brandpunten en standpunten te bepalen. Staan er plots twee schreeuwende schaarsgeklede Duitse dames naast me. Of ik wel wist wat ik deed. Dat het ten strengste verboden is kinderen te fotograferen, en al helemaal zonder toestemming van de ouders. En of ik wel wil opdonderen. Tegen zoveel beschermend verbaal geweld is mijn Duits niet opgewassen. Mijn brutaliteit evenmin. Ik donder toch maar op. Maar toch blijf ik met de gedachte zitten: kan dat wel, kan alles. Wat wel en wat niet. Diezelfde vraag stel ik mij een jaar later. Een vakantiehuisje in een bijna verlaten gehucht in de Zuid-Franse heuvels. Een schapenstal, een paar vervallen huizen. Een oude hond die iedere avond een hapje komt bedelen, en ons tijdens de avondwandeling hondstrouw vergezelt. Een stokoud, verwaarloosd vrouwtje. Soms zit ze op een steen in de zon, soms op een steen in de schaduw. Soms strompelt ze wezenloos een eindje langs de verlaten gevels. Ze trekt haar versleten jurk omhoog en geen broek omlaag, die draagt ze niet. Ze plast. Ik heb mijn fotowapen in de aanslag. Nee, toch maar niet. Nee, niet alles kan.
Luc Mermuys.
De Lens februari 2016
24
VOORJAARSGEDICHT. Deze lente gaat het toch weer over jou hoewel ik er langzaamaan wel moe van ben moe van regen, wind, flarden bedrieglijk blauw in de lucht, vage beloften van het einde van de kou. Ik weet wel dat ik toch weer van je hou, maar moeizaam soms, met dat doelloze van vogels die er van lijken te houden in regen en wind te blijven rondhangen boven het land. RUTGER KOPLAND.
Foto: Dirk Vet
De Lens februari 2016
25
Portfolio … Hetty Mellink
De Lens februari 2016
26
De Lens februari 2016
27
De Lens februari 2016
28
De Lens februari 2016
29
De Lens februari 2016
30
De Lens februari 2016
31
De Lens februari 2016
32
De Lens februari 2016
33
De Lens februari 2016
34
De Lens februari 2016
35
De Lens februari 2016
36
De Lens februari 2016
37
Opening van de eerste Website van de fotoclub door Taco de Bruin
De Lens februari 2016
38
Winnaar jeugdfoto: William Zhang
De Lens februari 2016
39