De kosten van een voorbeeldweekmenu. In opdracht van het Voedingscentrum

De kosten van een voorbeeldweekmenu In opdracht van het Voedingscentrum

Nibud, maart 2013

De kosten van een voorbeeld weekmenu / 2

Verantwoording Deze berekening is uitgevoerd in opdracht van het Voedingscentrum. Het Voedingscentrum heeft het Nibud verzocht om de gemiddelde kosten van een gezond eetpatroon te berekenen, met als hoofdvraag: is een gezonde voeding betaalbaar? Zo wordt geregeld gedacht dat een gezonde voeding duur is, met name fruit, groente en vlees zouden een groot deel van het budget innemen. Voor dit doeleinde heeft het Voedingscentrum een zevental voorbeelddagmenu’s opgesteld. Het Nibud beschikt over gemiddelde kosten van voedingsmiddelen op basis van gegevens van het CBS. Deze gegevens zijn, samen met voor dit doeleinde opgestelde voorbeelddagmenu’s, gebruikt om de kosten van te bepalen. Bij het opstellen van het zevental voorbeelddagmenu’s door het Voedingscentrum is uitgegaan van de aanbevolen hoeveelheden voor een volwassen vrouw in de leeftijdscategorie 3150 jaar. Een beschrijving van deze dagmenu’s is opgenomen vanaf pagina 9. Het Nibud actualiseert jaarlijks de gemiddelde kosten. Daarbij wordt uitgegaan van gemiddelde prijzen over een heel jaar. Dat betekent dat tijdelijke actieprijzen en seizoen producten de gemiddelde prijs niet tot nauwelijks beïnvloeden. Ook gaat het Nibud bij het verzamelen van prijzen ervan uit dat de producten voor iedereen in Nederland toegankelijk zijn. Daarom is niet uitgegaan van prijzen die gelden op de markt, in de discountwinkel of buurtsuper op de hoek, maar van gemiddelde supermarktprijzen. De laatste actualisatie betreft de gemiddelde kosten vo or juni 2011 – mei 2012. Het Nibud maakt zelf ook van deze cijfers gebruik om de minimale kosten van voeding te bepalen. Hiertoe heeft het Voedingscentrum op basis van de dagelijkse aanbevolen hoeveelheden voedingsmiddelen (macro- en micro nutriënten) een voorbeeldmenu opgesteld, waarin ook extraatjes zoals koek, snoep en alcoholische dranken zijn meegenomen. In tabel 1 zijn deze minimale kosten naar leeftijd opgenomen. Tabel 1: Dagelijkse kosten voeding per persoon in €*

Totaal € kind 1-3 jaar kind 4-8 jaar kind 9-13 jaar man 14-65 jaar vrouw 14-65 jaar man en vrouw 65+ Bron: Referentievoedingen, Voedingscentrum 2009 Berekeningen, Nibud 2012

3 / De kosten van een voorbeeld weekmenu

2,51 3,67 4,74 6,09 5,62 5,36

Conclusies Voor de zeven voorbeelddagmenu’s zijn de kosten berekend. De resultaten worden op de volgende pagina’s weergegeven. De totale kosten van het voorbeeldweekmenu komen neer op zo’n € 30,- (€ 30,07). Het duurste dagmenu is ‘dagmenu 5’ waarvan de kosten neerkomen op een bedrag van € 5,10. Het gemiddelde van de zeven dagmenu’s bedraagt € 4,30 per dag. Geconcludeerd kan worden dat op basis van de beschreven voorbeelddagmenu’s voor zo’n € 5,- per dag gezond en gevarieerd gegeten kan worden. Uitgangspunt in deze berekeningen is onder andere dat er ‘slim’ is ingekocht. Zo wordt bijvoorbeeld niet alleen ‘restjes’ opgemaakt, maar worden producten ook meerdere keren gebruikt, zoals fruit, broodbeleg, etc. Daarnaast gelden deze bedragen per persoon in geval van een tweepersoonshuishouden. Hoe meer personen in het huishouden, des te hoger het bedrag dat aan voeding wordt besteed. Het inkopen en bereiden van maaltijden voor meer personen is echter relatief goedkoper. In onderstaande tabel staat beschreven hoeveel procent dit per huishoudgrootte afwijkt. Tabel 2: Kosten van voeding per persoon ten opzichte van tweepersoonshuishoudens

eenpersoonshuishoudens

4% duurder

driepersoonshuishoudens

17% goedkoper

vierpersoonshuishoudens

26% goedkoper

De resultaten in dit rapport wijken af van de minimale kosten van voeding die door het Nibud worden berekend. Deze kosten zijn eveneens berekend op basis van aanbevolen hoeveelheden van het Voedingscentrum. Hierbij is echter uitgegaan van één volledig dagmenu waarin het benodigd aantal grammen per dag per productgroep volledig is vertegenwoordigd. Zo wordt elke dag een bepaalde hoeveelheid vlees én vis meegenomen, evenals een bepaalde hoeveelheid alcoholische dranken, snoep, snacks en gebak en koek. Voor dit onderzoek is uitgegaan van uitgewerkte ‘recepten’, waardoor in het voorbeelddagmenu niet altijd alle productgroepen (zoals vlees, alcohol etc) zijn vertegenwoordigd. Dit leidt tot lagere kosten. De referentievoeding is een richtlijn, een volwaardige voeding waarin macro - en micronutriënten voldoende zijn vertegenwoordigd. Echter individuen verschillen: de één zal in werkelijkheid meer meerkosten hebben, de ander misschien minder. De één is een grote eter, de ander juist een kleine. En des te hoger het inkomen, des te meer er gemiddeld aan voeding wordt uitgegeven. Iedereen heeft zo zijn eigen eetgewoontes en keuzes die hij of zij daarin maakt. Niet iedereen zal daadwerkelijk eten volgens de richtlijn. De kosten uit dit onderzoek dienen, evenals de minimale kosten die Nibud voor eigen doeleinden berekent, dan ook niet op individueel niveau te worden gecommuniceerd, maar als algemene richtlijn geldend voor d e gehele Nederlandse bevolking. De kosten van een voorbeeld weekmenu / 4

Resultaten

vanaf p.9 wordt het volledige dagmenu en de gebruikte hoeveelheden beschreven

Dag 1 ontbijt volkorenbrood halvarine kaas 30+ vruchtenhagel halfvolle melk thee

hoeveelheid kosten 0,7 € 0,12 0,05 € 0,02 0,2 € 0,26 0,15 € 0,05 1,5 € 0,10 0,02 € 0,05

Tussendoor koffie koffiemelk volkorenbrood pindakaas

0,24 0,16 0,35 0,15

€ 0,22 € 0,04 € 0,06 € 0,06

Lunch volkorenbrood halvarine jam augurken sandwichspread thee

1,4 0,2 0,15 0,2 0,15 0,02

€ 0,24 € 0,06 € 0,06 € 0,06 € 0,06 € 0,05

Tussendoor thee appel

0,02 € 0,05 1,25 € 0,23

Warme maaltijd kipfilet ui vloeibare margarine kerriepoeder bloem bouillon groene kool zilvervliesrijst magere yoghurt sinaasappel

0,75 0,3 0,1 0,06 0,07 0,03 2 0,8 1,5 1,25

€ 0,58 € 0,04 € 0,03 € 0,14 € 0,01 € 0,03 € 0,62 € 0,17 € 0,10 € 0,16

Tussendoor koffie koffiemelk roggebrood halvarine jam

0,12 0,08 0,5 0,05 0,15

€ 0,22 € 0,02 € 0,12 € 0,02 € 0,06

Totale kosten

€ 4,08


Dag 2 ontbijt magere yoghurt muesli appel

hoeveelheid kosten 2 € 0,13 0,4 € 0,01 1,25 € 0,23

Tussendoor koffie koffiemelk volkorenbrood halvarine banaan

0,24 0,16 0,7 0,1 1,2

€ 0,22 € 0,04 € 0,12 € 0,03 € 0,21

Lunch volkorenbrood halvarine kaas 30+ paprika/komkommer jam halfvolle melk

1,05 0,15 0,2 0,4 0,15 1,5

€ 0,18 € 0,05 € 0,26 € 0,18 € 0,06 € 0,10

Tussendoor thee knackebrod pindakaas

0,02 € 0,05 0,1 € 0,04 0,15 € 0,06

Warme maaltijd groente gemengd bruine bonen bouillon volkorenbrood magere yoghurt muesli rozijnen

Tussendoor koffie koffiemelk knackebrod smeerkaas 20+

2 2 0,075 0,35 1,5 0,2 0,1

€ 0,62 € 0,27 € 0,08 € 0,06 € 0,10 € 0,01 € 0,04

0,12 0,08 0,1 0,15

€ 0,22 € 0,02 € 0,04 € 0,12

€ 3,53

Dag 3 ontbijt roggebrood halvarine kaas 30+ beschuit jam thee

Tussendoor koffie koffiemelk volkorenbrood halvarine kaas 30+


0,24 0,16 0,7 0,1 0,2

€ 0,22 € 0,04 € 0,12 € 0,03 € 0,26

Lunch volkorenbrood tomaat sandwichspread halvarine aardbeien halfvolle melk

1,05 0,7 0,15 0,05 0,5 2,5

€ 0,18 € 0,02 € 0,06 € 0,02 € 0,30 € 0,17

Tussendoor thee volkorenbrood pindakaas appel

0,02 0,35 0,15 1,25

€ 0,05 € 0,06 € 0,06 € 0,23

Warme maaltijd rundersaucijs groente gemengd aarappelen ui magere vla vloeibare margarine suiker

0,75 2 2 0,25 1,5 0,1 0,05

€ 0,82 € 0,62 € 0,16 € 0,03 € 0,14 € 0,04 € 0,00

Tussendoor koffie koffiemelk fruit, peer

0,12 € 0,22 0,08 € 0,02 1,25 € 0,16

€ 4,58

Dag 4 ontbijt volkorenbrood halvarine vruchtenhagel smeerkaas 20+ knackebrod jam thee

hoeveelheid kosten 0,7 € 0,12 0,1 € 0,03 0,15 € 0,05 0,15 € 0,12 0,1 € 0,04 0,15 € 0,06 0,02 € 0,05

Tussendoor koffie koffiemelk knackebrod halvarine jam

0,24 0,16 0,1 0,05 0,15

€ 0,22 € 0,04 € 0,04 € 0,02 € 0,06

Lunch volkorenbrood halvarine appelstroop appel kaas 30+ halfvolle melk pindakaas sambal

0,7 0,05 0,15 0,6 0,2 1,5 0,15 0,02

€ 0,12 € 0,02 € 0,03 € 0,11 € 0,26 € 0,10 € 0,06 € 0,02

Tussendoor thee druiven

0,02 € 0,05 1,25 € 0,51

Warme maaltijd aardappel prei ui olie eieren winterwortel witte kool magere yoghurt magere slasaus appel

2 2 0,3 0,1 0,1 1 1 1,65 0,15 0,6

Tussendoor koffie koffiemelk sinaasappelsap

0,12 € 0,22 0,08 € 0,02 1,5 € 0,20

€ 0,16 € 0,27 € 0,04 € 0,04 € 0,03 € 0,30 € 0,31 € 0,11 € 0,24 € 0,11

€ 4,14


Dag 5 ontbijt volkorenbrood halvarine kaas 30+ vruchtenhagel jam halfvolle melk


Tussendoor koffie koffiemelk volkorenbrood sandwichspread komkommer

0,24 0,16 0,7 0,15 0,5

€ 0,22 € 0,04 € 0,12 € 0,06 € 0,08

Lunch erwtensoep roggebrood halvarine kipfilet volkorenbrood mosterd sinaasappel thee

2,5 0,5 0,1 0,3 0,35 0,03 1,25 0,02

Tussendoor thee biscuits

0,02 € 0,05 0,1 € 0,04

Warme maaltijd tilapia vloeibare margarine sperziebonen aardappel halfvolle melk vla banaan

Tussendoor koffie koffiemelk banaan magere yoghurt honing

1 0,1 2 2 0,5 1,5 0,6

0,12 0,08 0,6 1 0,03

€ 0,59 € 0,12 € 0,03 € 0,41 € 0,06 € 0,01 € 0,16 € 0,05

€ 0,76 € 0,04 € 0,66 € 0,16 € 0,03 € 0,13 € 0,10

€ 0,22 € 0,02 € 0,10 € 0,06 € 0,02 € 5,10


Dag 6 ontbijt havermoutpap suiker volkorenbrood halvarine vruchtenhagel thee


Tussendoor koffie koffiemelk mandarijnen

0,24 € 0,22 0,16 € 0,04 1,25 € 0,27

Lunch volkorenbrood halvarine ketchup sardientjes jam appel karnemelk

1,05 0,1 0,1 0,3 0,15 1,25 1,5

Tussendoor thee knackebrod sardientjes

0,02 € 0,05 0,1 € 0,04 0,3 € 0,35

Warme maaltijd volkorenpasta ui knoflook olie rundergehakt gepelde tomaten oregano rauwe groenten slasaus

Tussendoor koffie koffiemelk siroop pinda's

€ 0,18 € 0,03 € 0,03 € 0,35 € 0,06 € 0,23 € 0,15

1 0,6 0,05 0,1 0,75 2 0,003 0,75 0,15

€ 0,16 € 0,08 € 0,05 € 0,04 € 0,48 € 0,30 € 0,04 € 0,23 € 0,04

0,12 0,08 0,35 0,25

€ 0,22 € 0,02 € 0,11 € 0,10

€ 4,42

Dag 7 ontbijt volkorenbrood halvarine ham jam beschuit kaas 30+ karnemelk

hoeveelheid kosten 0,7 € 0,12 0,15 € 0,05 0,15 € 0,27 0,15 € 0,06 0,1 € 0,05 0,2 € 0,26 1,5 € 0,15

Tussendoor koffie koffiemelk ontbijtkoek

0,24 € 0,22 0,16 € 0,04 0,25 € 0,07

Lunch volkorenbrood halvarine ei vloeibare margarine ham jam halfvolle melk

1,05 0,15 0,05 0,05 0,15 0,15 1,5

Tussendoor thee biscuits

0,02 € 0,05 0,1 € 0,04

Warme maaltijd hamlap vloeibare margarine groente gemiddeld aardappelen appel rozijnen suiker

0,75 0,15 2 2 1,25 0,1 0,05

€ 0,58 € 0,05 € 0,62 € 0,16 € 0,23 € 0,04 € 0,00

Tussendoor thee siroop augurk ham

0,02 0,35 0,2 0,15

€ 0,05 € 0,11 € 0,06 € 0,27

€ 0,18 € 0,05 € 0,02 € 0,02 € 0,27 € 0,06 € 0,10

€ 4,23


Voorbeelddagmenu’s Dag 1 Ontbijt 2 sneetjes volkorenbrood (70 g) dun besmeerd met halvarine (5 g), 1 plakje 30+ kaas (20 g) en 1 met vruchtenhagel (15 g) 1½ dl halfvolle melk thee zonder suiker Tussendoor: 2 x koffie met halfvolle koffiemelk (16 g), zonder suiker Sneetje volkorenbrood (35 g) met pindakaas (15 g) Lunch: 4 sneetjes volkorenbrood (140 g) dun besmeerd met halvarine (20 g). Een dubbele boterham belegd met 1 augurk (20 g) en 1 x sandwichspread (15 g) en een dubbele boterham met jam (15 g) Thee zonder suiker Tussendoor: Thee zonder suiker 1 appel (125 g) Warme maaltijd: Geroerbakte blokjes kipfilet met kerriesaus (½ ui (30 g), 1 eetlepel vloeibare margarine (10 g), 2 theelepels kerrie (6 g), 1 eetlepel bloem (7 g), 1½ dl bouillon (van 1/3 tablet)) 4 opscheplepels groene kool of andere seizoensgroente (200 g) 4 opscheplepels zilvervliesrijst (80 g rauw) Schaaltje (1½ dl) magere yoghurt met 1 sinaasappel (125 g) Avond: Thee of koffie zonder suiker Sneetje roggebrood (50 g) met halvarine (5 g) en jam (15 g)

Dag 2 Ontbijt: 2 dl magere yoghurt, 4 eetlepels muesli (40 g), 1 (geraspte) appel (125 g) Tussendoor: 2 x koffie met halfvolle koffiemelk (16 g), zonder suiker


Dubbele volkoren boterham (70 g) dun besmeerd met halvarine (10 g) en belegd met plakjes banaan (120 g) Lunch: Dubbele volkoren boterham (70 g) dun besmeerd met halvarine (10 g) en belegd met 1 plakje 30+ kaas (20 g) en reepjes paprika of plakken komkommer (seizoen!) 40 g 1 sneetje volkorenbrood (35 g) met halvarine (5 g) en jam (15 g) 1½ dl halfvolle melk Tussendoor: Thee zonder suiker sneetje volkoren knäckebröd (10 g) met pindakaas (15 g) Warme maaltijd: Bruine bonensoep (groente (200 gram gemengde groente of ½ ui, stukje prei, stukje courgette, stukje paprika of witte kool, 1 tomaat), 200 gram gare bruine bonen uit blik (1/3-½ groot blik), 4 dl bouillon (van ¾ tablet), 1 eetlepel olie (10 g), specerijen) 1 sneetje volkorenbrood (35 g) 1½ dl magere yoghurt met 2 eetlepels muesli (20 g) en 1 eetlepel rozijnen (10 g) Avond: Koffie of thee zonder suiker sneetje volkoren knäckebröd ( 10 g) met smeerkaas (20+) (15 g)

Dag 3 Ontbijt: 2 sneetjes donker roggebrood (50 g) dun besmeerd met halvarine (5 g), met daar tussen 1 plakje (Friese nagel) kaas (20+ of 30+) (20 g) 1 volkorenbeschuit (10 g) met halvarine (5 g) en jam (15 g) Thee zonder suiker Tussendoor: 2 x koffie met halfvolle koffiemelk (16 g) , zonder suiker 1 dubbele boterham (70 g) dun besmeerd met halvarine (10 g) met 1 plakje (Friese nagel) kaas (30+) (20 g) Lunch: 1 dubbele boterham (70 g) met tomaat (70 g) en sandwichspread (15 g) 1 sneetje volkorenbrood (35 g) met halvarine (5 g) en aardbeien (50 g) of ander fruit van het seizoen 2½ dl halfvolle melk Tussendoor: De kosten van een voorbeeld weekmenu / 10

Thee zonder suiker 1 sneetje (geroosterd) volkorenbrood (35 g) met pindakaas (15 g) Appel (125 g) Warme maaltijd: Rundersaucijsje, groente, bijv. rode bietjes, 4 kleine aardappelen met 1 sauslepel jus (75 gram rundersaucijs, 10 g vloeibare margarine, stukje ui (25 g), 200 gram rode biet, 5 gram suiker, azijn, specerijen, 200 gram aardappel) 1½ dl magere vla Avond: Koffie of thee zonder suiker 1 peer of ander fruit van het seizoen (125 g)

Dag 4 Ontbijt: 2 sneetjes volkorenbrood (70 g); 1 dun besmeerd met halvarine (5 g) en belegd met vruchtenhagel (15 g), 1 met magere smeerkaas (15 g) 1 sneetje volkoren knäckebröd (10 g) dun besmeerd met halvarine (5 g) en met jam (15 g) Thee zonder suiker Tussendoor: 2 x koffie met halfvolle koffiemelk (16 g), zonder suiker 1 sneetje volkoren knäckebröd (10 g) dun besmeerd met halvarine (5 g) en met jam (15 g) Lunch: Tosti van 2 sneetjes volkorenbrood (70 g), 1 dun besmeerd met halvarine (5 g), 1 besmeerd met appelstroop (15 g), plakjes appel ( 60 g) (van ½ appel) en 1 plak 30+ kaas (20 g) Dubbele boterham (70 g) met pindakaas (15 g) en een tipje sambal (2 g) 1½ dl halfvolle melk Tussendoor: Thee zonder suiker Trosje druiven of ander seizoensfruit (125 g) Warme maaltijd: Aardappelomelet (200 gram aardappel, 200 gram prei, ½ ui (30 g), 10 g olie, 2 eieren) Wortel-koolsalade (100 gram winterwortel, 100 gram witte kool, 15 g magere yoghurt, 15 g slasaus) 1½ dl magere yoghurt met appel (rest appel van de lunch) (60 g) 11 / De kosten van een voorbeeld weekmenu

Avond: Koffie of thee Glas sinaasappelsap (1½ dl)

Dag 5 Ontbijt: 3 sneetjes volkorenbrood (105 g) dun besmeerd met halvarine (15 g), 1 plakje 30+ kaas (20 g), 1 met vruchtenhagel (15 g), 1 met jam (15 g) 2½ dl halfvolle melk Tussendoor: 2 x koffie met halfvolle koffiemelk (16 g), zonder suiker Dubbele volkoren boterham (70 g) met sandwichspread (15 g) en plakken komkommer (50 g) Lunch: Kop erwtensoep (250 g) met 1 sneetje roggebrood (50 g) dun besmeerd met halvarine (5 g) en met kipfilet (15 g) 1 snee volkorenbrood (35 g) met halvarine (5 g), kipfilet (15 g) en mosterd (3 g) Sinaasappel (125 g) Thee zonder suiker Tussendoor: Thee of koffie zonder suiker 2 biscuits (10 g) Warme maaltijd: Gebakken vis, bijv. tilapia, 4 opscheplepels sperziebonen of andere groente van het seizoen 4 opscheplepels aardappelpuree (100 gram vis: tilapia of pangasius, 10 g vloeibare margarine, 200 gram groente van het seizoen, 200 gram aardappel, ½ dl halfvolle melk) 1½ dl magere (chocolade)vla met ½ banaan (60 g) Avond: Koffie of thee Glas fruitsmoothie (rest van de banaan (60 g) of 1 stuk ander fruit, 1 dl magere yoghurt, 1 theelepel honing (3 g)


Dag 6 Ontbijt: 2½ dl havermoutpap met 2 theelepels bruine basterdsuiker (5 g) 1 sneetje volkorenbrood (35 g) dun besmeerd met halvarine (5 g) en met vruchtenhagel (15 g) Thee zonder suiker Tussendoor: 2 x koffie met halfvolle koffiemelk (16 g), zonder suiker 2 mandarijntjes of ander seizoensfruit (125 g) Lunch: Dubbele boterham (70 g) met halvarine (5 g), tomatenketchup (10 g) en een sardientje uit blik (30 g) 1 sneetje volkorenbrood (35 g) met halvarine (5 g) en jam (15 g) Appel (125 g) 1½ dl karnemelk Tussendoor Thee zonder suiker Sneetje volkoren knäckebröd (10 g) met sardientje uit blik (30 g) Warme maaltijd: Spaghetti met bolognesesaus (100 gram volkorenpasta, 1 ui (60 g) , ½ teentje knoflook, 10 g olie, 75 gram rundergehakt, ½ blikje gepelde tomaten (200 g), gedroogde oregano) Rauwkostsalade van 75 gram rauwe groente van het seizoen, 15 g slasaus Avond: Koffie of thee Glas (aanmaak)limonade (35 g siroop) Handje pinda’s (25 g)

Dag 7 Ontbijt: 2 sneetjes volkorenbrood (70 g) dun besmeerd met halvarine (10 g); 1 met ham (15 g) en 1 met jam (15 g) 1 volkoren beschuit (10 g) met halvarine (5 g) en een plakje 30+ kaas (20 g) 1½ dl karnemelk Tussendoor: 2 x koffie met halfvolle koffiemelk (16 g), zonder suiker 13 / De kosten van een voorbeeld weekmenu

Plak (kruid)koek (25 g) Lunch: 3 sneetjes (geroosterd) brood (105 g) met halvarine (15 g): 1 met een gebakken ei, 1 met ham (15 g), 1 met jam (15 g) Sinaasappel (125 g) 1½ dl halfvolle melk Tussendoor: Thee 2 biscuits (10 g) Warme maaltijd: Hamlapje, groente, bijv. doperwtjes (blik, diepvries), gebakken aardappelen (75 gram hamlap, 15 g vloeibare margarine, 200 gram doperwtjes (blik , pot, diepvries), 200 gram aardappelen) Appel (125 g) gevuld met 10 g rozijnen en 5 gram basterdsuiker in de oven Avond: Thee zonder suiker 1 glas (aanmaak)limonade (35 g siroop) 2 rolletjes van augurk (20 g) met half plakje ham (15 g)


De kosten van een voorbeeldweekmenu. In opdracht van het Voedingscentrum

Recommend Documents