De jeugddienst als sociaalpedagogische dienst
Sven De Visscher (HoGent) VVJ driedaagse 2011
Stelling Jeugddiensten nemen een belangrijke positie in tussen kind en samenleving indien ze verder durven springen dan het vertrouwde vrijetijdsmanagement. De jeugddienst als sociaal-pedagogische dienst erkent en maakt het medeburgerschap van kinderen zichtbaar en bevraagt het brede gemeentelijk beleid op haar pedagogische verantwoordelijkheid.
2
Case skatebeleid Kortrijk
3
Julie Dewelter , UGent 2006 De Welter, J., De Visscher, S., & Vanobbergen, B. (2007). Is een ramp een ramp? De dominante constructie van de publieke ruimte door skaters uitgedaagd. Pedagogiek, 27(3), 187-200.
Pijlers skatebeleid Grootschalige skate infrastructuur De Warande, Luxaplast, Skatebowl Skatereglement Skate pass Inspraak en participatie Professionele begeleiding Skate stewards Tegelijk verscherpt toezicht skaten op openbare plaatsen Cf. voorafgaande overlast skatende jongeren “Insularisatie”
De jeugddienst als vrijetijdsdienst
4
Cf. Bestuurlijke indeling in meeste gemeentes Wildemeersch (1997): “tussen nutteloze speelsheid en speelse nuttigheid” Individualpädagogik: harmonieuze ontwikkeling op lichamelijk, motorisch, psychosociaal en intellectueel vlak
De jeugddienst als vrijetijdsdienst
PICCO als (zelf) toegeschreven kerntaak al., 2010)
– – – – –
5
P rogrammeren I nformeren C ommuniceren C oördineren O rganiseren
(De Visscher et
De jeugddienst als vrijetijdsdienst
Tussen kind en samenleving? – –
Cf . Derde milieu-opvatting over sociale pedagogiek Geïnstitutionaliseerde Δ van opvoeding (Rasmussen, 2004) gezin
school
–
6
vrije tijd
Cf. sociale opvoeding „in en tot gemeenschap‟
De jeugddienst als vrijetijdsdienst
Steeds meer aangesproken op sociaalpedagogische kwesties –
–
–
Jeugdbeweging als goede socialisator want voedt op tot democratische burgers (en … reproduceert de bestaande maatschappelijke orde) … …maar bevestigt tegelijk de geldende maatschappelijke breuklijnen (cf. Coussée (2009): “empowering the powerful”)… …én bevestigt de geldende maatschappelijke positie van kinderen in een eigen jeugdland. (cf. VJBP: meer ruimte om onvolwassen te zijn)
7
De jeugddienst als vrijetijdsdienst
Tussen kind en samenleving? –
Jeugdconsulent als grensbewaker
8
Grenzen van jeugdland Grenzen van de vigerende samenlevingsordening
De jeugddienst als sociaalpedagogische dienst
Verdieping van haar positie tussen kind en samenleving Sociale pedagogiek ? –
Ondersteuning van leerprocessen ~
“samenleven” pluraliteit en onvoorspelbaarheid interdependentie ambivalentie
==> niet eigen aan leeftijdsgroep, maar levenslang, collectief leerproces van samenleving
9
De jeugddienst als sociaalpedagogische dienst
Betekenis voor jeugddienst? – – –
10
jeugdconsulent als ontgrenzer jeugdconsulent als etnograaf jeugdconsulent als sociaal werker
De jeugddienst als sociaalpedagogische dienst
Van derde naar vierde milieu – –
–
De publieke ruimte als (mede-) opvoeder De Winter (1998): Het gat in de opvoeding Sociaal-ruimtelijke leefwereldbenadering
(zie o.m.
Münchmeier, Baacke, Spatscheck, Zeiher)
11
Interactie tussen kinderen en hun feitelijke alledaagse leefwereld
De jeugddienst als sociaalpedagogische dienst
Van derde naar vierde milieu –
Jeugdconsulent als ontgrenzer
Durven treden buiten de grenzen van het eigen aanbod
Durven treden buiten de grenzen van de jeugdwerksector
Durven treden buiten de grenzen van het jeugdland –
12
≠ “Kinderen nog kind laten zijn”
De jeugddienst als sociaalpedagogische dienst
Kinderen als medeburgers –
–
Burgerschap niet als uitkomst van interventies (zoals jeugdwerk) maar als vertrekpunt van een breed jeugdbeleid Focus op feitelijke sociale en ruimtelijke praktijken van kinderen
13
Cf. Hoe KUNNEN / MOGEN / WILLEN kinderen aanwezig zijn in de publieke ruimte?
De jeugddienst als sociaalpedagogische dienst
Kinderen als medeburgers –
Jeugdconsulent als etnograaf
14
≠ Inspraak en participatie O rganiseren Brede interesse in leefwereld kinderen en jongeren Gekoppeld aan de sociaal-ruimtelijke inbedding van deze leefwereld(en) (h)Erkenning van de verschillende praktijken en differentieel actorschap in de vormgeving van de lokale samenleving
De jeugddienst als sociaalpedagogische dienst
Vinger leggen op sociale en pedagogische vraagstukken –
Ten aanzien van jeugdwerk (cf. supra) –
–
Ten aanzien van gemeentelijk beleid –
–
vb. conflicten binnen publieke ruimte (cf. GAS, politiereglementen, …)
Ten aanzien van samenlevingsordening –
15
vb. processen van in- en uitsluiting (cf. Van de Walle, 2010)
vb. armoede en sociale ongelijkheid
De jeugddienst als sociaalpedagogische dienst
Vinger leggen op sociale en pedagogische vraagstukken –
Jeugdconsulent als sociaal werker (Bradt, 2009; Coussée et al., 2010)
16
Pedagogische tussenkomsten en voorzieningen niet te scheiden van sociale context
? 17
Turtelboom zet jeugdwerk in tegen radicalisering "Ik vraag dat leraars en anderen die met jongeren werken, aandacht zouden hebben voor een dergelijk fenomeen", legt Turtelboom in De Standaard uit. "Wanneer zij merken dat iemand zich afzondert en dingen gaat zeggen die hij voordien nooit zei, moet dat een signaal zijn om die jongere daarover aan te spreken.” […] Turtelboom benadrukt dat het niet om een verklikkersysteem gaat. "Leraars, trainers en jeugdwerkers moeten alleen maar naar de politie stappen als een gesprek met de jongere niet helpt", zegt ze.
18
Brusselse jeugd groeit op in armoede Drie op de tien en in de armste gemeenten de helft groeit op in een gezin dat geen inkomen uit arbeid heeft. De werkloosheid wordt generatie op generatie doorgegeven. Armoede bevestigt zichzelf en leidt tot tal van problemen.
19