DE HERENIGDE STAD. SCHADUW EN LICHT

Berlijn

De Brandenburger Tor, hét symbool van Berlijn, Duitsland en de hereniging, is een absolute must voor elke toerist. Dit monument wordt verlicht door de CORUS-schijnwerpers van Schréder.

MODULLUM-verlichtingstoestellen verlichten de toegangen tot het Olympisch Stadion van Berlijn. Flexibiliteit op fotometrisch vlak, een ruime keuze aan afmetingen en configuraties, en een discrete integratie in de architecturale omgeving: drie aspecten die ervoor zorgen dat de MODULLUM sterk gewaardeerd wordt als verlichtingsinfrastructuur voor de Duitse hoofdstad.

De Bebelplatz wordt verlicht met MODULLUM-verlichtingstoestellen die het plein en de gevels van enkele van de bekendste historische gebouwen van Berlijn sfeervol verlichten.

BERLIJN WIL DEZE ROMANTISCHE VERLICHTING, DIE STERK TOT DE REPUTATIE VAN HAAR NACHTLEVEN HEEFT BIJGEDRAGEN, MET ENKELE HEDENDAAGSE CONCEPTEN OP HET VLAK VAN PRESTATIES EN DUURZAME ONTWIKKELING COMBINEREN. DE STAD BALANCEERT VAN OOST NAAR WEST TUSSEN SCHADUW EN LICHT.

DE HERENIGDE STAD. SCHADUW EN LICHT. “Berlijn was gedurende tientallen jaren in twee gesplitst. Een splitsing die tot op vandaag nog steeds duidelijk merkbaar is aan de verschillen in de openbare verlichting. In de wijken van West-Berlijn werden de traditionele straatlantaarns op gas, die voor een sfeervolle en aangename verlichting zorgen, behouden. In Oost-Berlijn werden precies dezelfde verlichtingstoestellen geïnstalleerd als in heel Oost-Duitsland. Beide verlichtingsvormen zijn echter verouderd op technisch vlak en zeker niet langer te rechtvaardigen op ecologisch vlak, want hun energieverbruik ligt veel te hoog. Om de romantische sfeer van de Berlijnse nachten te behouden, heeft de stad voor een weinig intense verlichting gekozen. Ons doel bestaat erin dit bijzondere kenmerk te behouden, want het bezorgt deze stad een eigen identiteit. Maar, we willen ook het energieverbruik verminderen, de onderhoudskosten drukken, en tegelijkertijd aan het behoud van het milieu en duurzame ontwikkeling g werken. Een adviescomité bestaande uit deskundigen g op p het vlak van verlichting, ecologie en sociologie waakt erover dat deze doelstelling gerespecteerd wordt. De verschillende wijken werden volgens hun kenmerken en typologie ingedeeld. Er werd ook een handboek opgesteld met de verschillende verlichtingsmodellen volgens de wijken en de grote stadsassen, alsookde verlichtingsvormen voor de grote gebouwen. Men had immers vastgesteld datt dit zwakke verlichtingsniveau tot een eenvormige verlichting bijdraagt, en die bijzonderheid wilde men in Berlijn behouden. Bovendien wordt de vaste stadsverlichting ook meermaals met tijdelijke artiistieke vormen van verlichting aangevuld, die elk toelaten om bepaalde sites op een ande ere manier te leren kennen. We streven ernaar de verlichting zoveel mogelijk te bep perken, want we zijn van mening dat enkel een relatieve duisternis voldoend de verlichting biedt om nog van de schitterende sterrenhemel boven Berlijn te kunnen genieten.” Regula Lüscher Hoofd Stedenbouw in de Berlijnse e Senaat Staatssecretaris

Heel wat verkeersaders in Berlijn worden verlicht met FURYO-verlichtingstoestellen: Unter den Eichen, Siemensdamm, Kaiser-Friedrich-Straße, Berliner Straße, Alt Moabit.

• Besparing in kWh/jaar: 676.500 • Besparing in ton CO2/jaar(*): 406 • Besparing in euro/jaar(**): 101.475 • Besparing aan gebruikt materiaal: ca. 50 % • Bespaarde hoeveelheid kwik in mg/lamp: 36,4 • Energie-efficiëntie (W/m² / cd/m²) oude installatie: 0,88 / nieuwe installatie: 0,34 • Gemiddeld luminantieniveau (cd/m²) oude installatie: 0,86 / nieuwe installatie: 0,85 (*)

600gr CO2/kWh kWh = 0.15 €

(**)

FURYO

DUURZAME VERLICHTING

EEN BESPARING VAN 100.000 EURO PER JAAR Naar het voorbeeld van andere grote Europese steden is ook Berlijn van mening dat rationeel energiegebruik heel belangrijk is. De stad is recentelijk dan ook overgegaan tot de vervanging van heel wat verlichtingsinstallaties uitgerust met kwiklampen van 250 W die zowat 40 jaar oud moeten zijn. Deze installaties zijn vervangen door een duizendtal FURYOverlichtingstoestellen uitgerust met Cosmopolis-lampen van 90 W. Het door Schréder aangeboden FURYO-gamma biedt het beste resultaat op het vlak van energiebesparing, duurzaam prestatiebehoud en minder materiaalgebruik bij de fabricatie.

De AMARYLLIS is een verlichtingstoestel dat zowel bij directe als indirecte verlichting een krachtige en sfeervolle verlichting weet te combineren. Het wordt vaak in de residentiële wijken van Berlijn gebruikt.

De Alexanderplatz, het plein dat vooral symbool staat voor het voormalige

ALEXANDERPLATZ: DE VERLICHTING 20 JAAR NA DE VAL VAN DE MUUR Tot in 1989 vormde de Alexanderplatz het hart van het socialistische Berlijn. Tijdens de oorlog werd deze grote esplanade, die door schitterende gebouwen omringd wordt, vernield om dan tussen de jaren ’50 en ’70 opnieuw te worden opgebouwd. De nieuwe stijl stond echter heel ver van de sfeer die de kleine handelszaken en kroegen uitstraalden, die door de Berlijnse arbeiders van voor de oorlog bezocht werden. In november 1989, vlak voor de val van de muur, werd op de Alexanderplatz een gigantische manifestatie tegen het regime van de DDR gehouden. Na de hereniging van Duitsland pakt de overheid de stedenbouwkundige dwalingen uit het verleden aan. Recent werkte Schréder, in samenwerking met de lichtontwerper Volker von Kardorff, een nieuw verlichtingsconcept voor deze prestigieuze locatie uit, die de ontmoetingsplaats bij uitstek is voor alle Berlijners.

Voor de verlichting van de Alexanderplatz werd voor TRIFLEXverlichtingstoestellen gekozen. Deze zijn rondom het plein geplaatst, zodat er een grote mastvrije ruimte overblijft. Het plein wordt door 26 TRIFLEX Maxiverlichtingstoestellen op dubbele steun en 27 TRIFLEX Midi-verlichtingstoestellen op enkele steun verlicht.

Oost-Berlijn, werd volledig gerenoveerd. Voor de verlichting heeft Schréder samengewerkt met de lichtontwerper Volker von Kardorff.

Wat wilde men bereiken met de renovatie van de Alexanderplatz? De Alexanderplatz is een symbool voor zowel de inwoners van Berlijn als de toeristen. Dit plein is getekend door de vele gebeurtenissen uit het verleden, waardoor het een groot deel van zijn eigenheid verloren is. Bovendien beantwoordde het ook al lang niet meer aan de vereisten van een modern stadsplein. Door dit plein nieuw leven in te blazen, zou de stad een sterkere uitstraling krijgen. Er werd dan ook een wedstrijd uitgeschreven, en het was ons concept om met een beperkt aantal palen het uitzicht van het plein te behouden, dat de stadsdiensten heeft overtuigd.

Wat zijn de doelstellingen van dit verlichtingsconcept? Het verlichtingsvlak verbindt de ruimte van het plein. Aan de toegangen van het plein worden geen palen geplaatst, zodat de assen van het plein perfect intact blijven. De verlichtingstoestellen, die

VOLKER VON KARDORFF, DIE OMRINGD WORDT DOOR EEN TEAM VAN INTERNATIONALE INGENIEURS EN

op dubbele steunen geplaatst worden, bakenen de omtrek van het plein af. Op die manier blijft de veelhoekige vorm van het plein behouden en wordt er een lichtcirkel gecreëerd. Ze vullen ook de treden in donkergrijs graniet rond het plein aan. Hierdoor creëren we een perfect geproportioneerde omgeving met een aangename lichtsfeer voor de boetieks, restaurants en cafés. Tegelijkertijd blijft het centrum van het plein meer in het donker gehuld, als een schitterende achtergrond voor de Wereldtijdklok en de ‘Fontein van de Vriendschap tussen Volkeren’.

ARCHITECTEN, IS ÉÉN VAN DE MEEST PRESTIGIEUZE

Waarom heeft u voor het Triflex-verlichtingstoestel gekozen? Het Triflex-verlichtingstoestel was het perfecte model voor dit verlichtingsconcept: een klassieke

LICHTONTWERPERS

vormgeving op een dubbele steun met een vernieuwende fotometrie. Door drie verschillende lampen

VAN DUITSLAND. IN

in één enkel verlichtingstoestel te integreren, kan de lichtsterkte verhoogd worden. De drie niveaus in

SAMENWERKING MET SCHRÉDER HEEFT HIJ DE VERLICHTING VOOR TWEE VAN DE BELANGRIJKSTE LOCATIES IN BERLIJN ONTWORPEN: DE BRANDENBURGER TOR EN DE ALEXANDERPLATZ.

het verlichtingstoestel en de eenvoud van de cilindervorm benadrukken het licht. De matte lichtkap zorgt voor een beter visueel comfort ‘s nachts.

Met het oog op de verlichting van de gevels werd een schijnwerper in het project opgenomen, waardoor de mast langer wordt. Het verlichtingstoestel is uitgerust met metaaljodidelampen met keramische brander van 70 en 150 W.

Het sfeervolle karakter van de verlichting is een basisparameter bij de keuze van het verlichtingsontwerp geweest. Het TRIFLEX-verlichtingstoestel is de beste oplossing voor deze koude architecturale omgeving.

Om dit plein, dat toch 200 op 110 meter groot is, volledig te kunnen verlichten, werd een totaal vermogen van 20 kW geïnstalleerd! Egem = 16 lux Uo = 13%

Lampen: metaaljodide met keramische brander van 70 W en 150 W 14,5 m 8,5 m

MONBIJOUPARK: EEN JUWEELTJE VAN GROEN EN LICHT In het hart van het voormalige Oost-Berlijn ligt het 3 hectaren tellende Monbijoupark, vlak naast het “Museumeiland” dat in 1999 tot Unescowerelderfgoed werd uitgeroepen en enkele van de meest prestigieuze musea van Europa telt. Dit ‘groene’ juweeltje, dat op mooie dagen de ontmoetingsplaats bij uitstek is voor de Berlijners, kreeg een compleet nieuwe verlichting.

Het Monbijoupark staat voor natuur te midden van cultuur. Voor de verlichting koos de stad Berlijn voor het MODULLUM-verlichtingstoestel omwille van zijn discretie en fotometrische flexibiliteit.

Welke specifieke kenmerken van de site, het Monbijoupark, waren belangrijk voor de verlichting ervan? Het Monbijoupark ligt in het centrum van de stad, aan de oever van de rivier de Spree en vlak naast het “Museumeiland”. Bijgevolg wordt dit park vaak door zowel inwoners als toeristen bezocht. Verder omvat deze 3 hectaren tellende groenzone ook nog een groot openluchtzwembad en een theater. Met al deze factoren heeft ons verlichtingsontwerp rekening gehouden. De verlichting moest zich discreet in dit artistiek en cultureel geladen landschap weten te integreren. Met andere woorden: geen verlichtingstoestellen met een te opvallend design. Maar ook moderne verlichtingstoestellen en verlichtingstoestellen met een sterk historische uitstraling waren niet gewenst. Verder moest de verlichtingsoplossing ook de nodige sfeer weten te creëren.

Wat waren de fotometrische vereisten? HARRY UNRUH, INGENIEUR BIJ HET BERLIJNSE “UEP INGENIEURGESELLSCHAFT FÜR ELEKTROPLANNUNG”

Aangezien dit een drukbezochte locatie is, moet er ‘s nachts permanent verlichting zijn die zich op de lanen in het park concentreert. De Modullum, die uit een combinatie van optische modules bestaat, laat ons toe goede fotometrische resultaten te boeken, zonder dat we het aantal lichtpunten sterk moeten verhogen. Door zijn flexibiliteit konden we dit toestel overal installeren, ongeacht de te verlichten omgeving. Dat we met de Modullum de sterk gerichte lichtstroom konden controleren, loste een ander probleem op: vermijden dat de vele boten op de rivier de Spree verblind zouden worden.

HEEFT IN SAMENWERKING MET HET STEDENBOUWKUNDIG ONTWERPBUREAU LUTZOW 7 EEN VERLICHTINGSCONCEPT VOOR HET MONBIJOUPARK IN HET HART VAN BERLIJN OPGESTELD.

Hoe heeft uw verlichtingsoplossing de stad Berlijn kunnen overtuigen? Onze oplossing voldeed aan twee belangrijke aspecten: flexibiliteit en discretie, precies wat men ons gevraagd had. De stad mag dan al geneigd geweest zijn om verlichtingstoestellen met een historische uitstraling in het Monbijoupark te plaatsen, ze was zeer te spreken over ons verlichtingsconcept voor een andere locatie in Berlijn, de Bebelplatz, eveneens met Modullum-verlichtingstoestellen. Deze realisatie was het bewijs van het discrete en efficiënte karakter van deze verlichtingstoestellen, en een voorbeeld van een perfecte integratie in een historische omgeving.

Het MODULLUM-verlichtingstoestel is beschikbaar in verschillende afmetingen en biedt diverse fotometrische configuraties die aan de toepassing aangepast kunnen worden. Een enkele mast met 1 tot 4 modules biedt de nodige verlichting voor straten, pleinen of zelfs gevels.

Lampen: metaaljodide met keramische brander van 70 W

h = 5,4 m

23 m 2

Egem = 14 lux Uo = 18%

Uitrusting Schréder n.v. Puursesteenweg 327 | B-2880 Bornem | België Tel: + 32 3 890 66 66 | Fax: + 32 3 889 46 71 E-mail: [email protected] Website: www.schreder.com Member of Schréder Group G.I.E. Copyright© Schréder S.A. 2009 – Hierboven vermelde inlichtingen, beschrijvingen en afbeeldingen hebben enkel een informatieve waarde. In het voortdurend streven naar verbetering van onze toestellen, kunnen wij genoodzaakt zijn, wijzigingen aan onze producten te brengen zonder voorafgaande verwittiging. Deze wijzigingen kunnen van land tot land verschillen. Wij vragen u daarom ons te raadplegen.

licht in de stad 49231- BR- CAHIERBERLIN -2009-10 - NE- BEU