De Geïntegreerde Zit: een introductie

1

De Geïntegreerde Zit: een introductie.

De Geïntegreerde Zit: een introductie. Om goed paard te rijden is het nodig dat je een goede zit hebt. Volgens mij zijn er 5 belangrijke “sleutels” nodig voor een goede zit. Deze 5 sleutels moeten geïntegreerd zijn in je zit. Ik spreek daarom van “De Geïntegreerde Zit”. Wat zijn nu die 5 sleutels?

Sleutel 1 Ontspanning Geest en lichaam werken altijd samen als 1 geheel. Wanneer je geest gespannen is, is je lichaam gespannen. Wanneer je geest ontspannen is, is je lichaam ontspannen. En omgekeerd. Daarom zijn ontspanningsoefeningen voor geest en lichaam heel belangrijk. En dat niet alleen tijdens het rijden… Ook in je dagdagelijkse leven en vóór je gaat rijden is het aan te raden om oefeningen te doen die de ontspanning van geest en lichaam bevorderen.

Sleutel 2 Balans Veel evenwicht te paard is de tweede belangrijke sleutel. Wie in evenwicht kan zitten zoekt nergens steun (dus niet aan de teugels of aan de beugels). Als je een heel goed evenwicht hebt te paard, dan kan je alle bewegingen van het paard heel goed volgen zonder uit balans te geraken. Ook als het paard bv eens onverwachts opzij springt. Er zijn heel veel balansoefeningen die bovendien echt heel plezant zijn om te doen! Ze leren je in balans te komen met het paard en ze maken je bewust van je eigen zwaartepunt. Je krijgt er ook een groter zelfvertrouwen door!

© 2013 – Karine Vandenborre - Horsefulness

2


Sleutel 3 Coördinatie Naast je zit, die een primaire hulp is, heb je ook de teugelhulpen en de beenhulpen. Dit worden de secundaire hulpen genoemd. Om als deze hulpen goed en correct te kunnen inzetten moet je op een bewegend paard al je lichaamsdelen los van elkaar kunnen gebruiken. Dit is moeilijk! Je hebt er veel coördinatie voor nodig! Fijne motoriek hoort hier ook bij. Het belangrijk dat je bij elke hulp die je geeft je ontspanning en balans niet verliest. Specifieke oefeningen doen terwijl iemand anders je paard longeert zijn daarom heel waardevol. Ze geven je meer lichaamsbewustzijn zodat je coördinatie beter wordt. Ook oefeningen op de grond, kunnen je lichaamsbewustzijn vergroten en dus ook je coördinatie. Yoga is bv zeer goed, omdat je naast een groter lichaamsbewustzijn en een betere coördinatie ook leniger en krachtiger wordt. Als er 1 van bovenstaande sleutels ontbreekt, dan heb je geen onafhankelijke zit. Wil jij een onafhankelijke zit: oefen dan tot je ontspannen en in balans zit en een goede coördinatie hebt, dus tot je de eerste 3 sleutels in je bezit hebt!

Sleutel 4 Observeren Wanneer de eerste 3 sleutels aanwezig zijn, dan kan je zeggen dat je een onafhankelijke zit hebt. Daardoor zal je steeds beter kunnen observeren. Hoe beweegt mijn paard? Wat voel ik precies? Wanneer zet het paard een stap naar voor met bv zijn binnenachterbeen? Wanneer voelt het paard losgelaten aan? Wanneer stuwt het paard teveel? Leren voelen en luisteren is heel belangrijk. “Luisteroefeningen” zijn dus ook van mega-belang, want zonder sleutel 4 geraak je namelijk nooit aan sleutel 5.


3


Sleutel 5 Communiceren

Nu ben je klaar om te gaan praten: op de informatie die je doorgespeeld krijgt van het paard kan je nu gepast reageren. Je luistert en je geeft antwoorden, stelt vragen of geeft aanwijzingen. Het paard luistert ook naar jou en geeft op zijn beurt ook weer antwoorden. Je praat met het paard… Met deze laatste 2 sleutels is je zit is nu ook functioneel geworden! Je kan hem doelmatig inzetten!

Zitles Als beginnend ruiter is het belangrijk dat je meteen een goede start maakt! Daarom is het heel slim om les nemen bij een goede die je de juiste Eentegoede ruiter blijft zich instructeur ontwikkelen, zijn hele leven lang! zitoefeningen kan geven, zodat je een goede zit kan ontwikkelen en dat op gezonde en correct getrainde Nnnnnn paarden. Maar ook als gevorderd ruiter kan het heel waardevol zijn om nu en dan nog zitlessen te volgen. Je ziet namelijk zelf niet altijd je eigen fouten of tekortkomingen. Iemand met ervaring kan je dan helpen om een nóg betere zit te ontwikkelen! Op de foto hiernaast: Karine Vandenborre krijgt zitles van Marius Schneider.


4


5 waardevolle oefeningen voor het ontwikkelen van een Geïntegreerde Zit! Ik heb een ebook geschreven waarin ik de Geïntegreerde Zit nader beschrijf en per sleutel oefeningen geef om die te ontwikkelen. In deze pdf wil ik jou alvast 5 oefeningen onthullen uit dit ebook!

Sleutel 1: Ontspanning Gaap opwekken Het is belangrijk dat je blijft ademen tijdens het rijden. Vaak gaan ruiters onbewust hun adem voor een tijd inhouden als ze schrik hebben, maar ook - en dat komt dus heel vaak voor - als ze een nieuwe oefening doen waar ze nog moeite mee hebben. Als iets (nog) niet goed lukt, dan wordt dus vaak de adem ingehouden. Dit resulteert in spanning over het ganse lichaam. Ook je zit zal danz gespannen zijn en minder “losgelaten” zijn. Het paard kan minder goed bewegen met een lichaam op zijn rug dat niet losgelaten is en een bijkomend gevolg kan ook zijn dat het paard denkt van: ”Ik moet oppassen, er is gevaar!” Het denkt dan dat jij gespannen bent omdat je gevaar bespeurt en wordt daardoor ook gespannen. Om te voorkomen dat je je adem teveel inhoudt, is het belangrijk dat je regelmatig bewust met je ademhaling bezig bent. Een hele eenvoudige ademhalingsoefening is gewoonweg met je gedachten naar je ademhaling gaan en observeren. Dus je observeert of je snel of traag ademhaalt, of je adem laag zit (ademen vanuit de buik) of hoog (ademen vanuit de borstkas), of er tijd tussen een in- en uitademing zit. Je voelt de lucht door je neus naar binnen stromen en terug naar buiten. Hou dit enkele minuten vol. Als je gestresst bent (door het rijden zelf of iets in je dagelijks leven) dan kan het zijn dat je nog meer gespannen wordt door deze oefening te doen. Ga dan over tot de volgende oefening tot je begint te gapen: -

Maak met je mond een o vorm. Dus je mond is nu open. In de opening past enkel maar een rietje. Adem krachtig in met een sisgeluid door je mond, alsof je door het rietje inademt. Adem volledig in. Adem uit met een ontspannen mond Herhaal deze cyclus tot je begint te gapen


5


Deze oefening zorgt ervoor dat je parasympatische systeem, dat instaat voor ontspanning, in werking treedt, dat merk je doordat je begint te gapen. Het parasympatische zenuwstelsel zorgt voor meer rust. Je spieren ontspannen zich en stress en angst vermindert. Het kan zijn dat je deze oefening eerst een paar keer moet doen zonder paard, op een stoel – in de zetel, vooraleer ze goed lukt en je echt de ontspanning begint te voelen.

Sleutel 2: Balans Variërend lichtrijden Deze oefening zorgt ervoor dat je meer balans ontwikkelt en je bewust wordt van je zwaartepunt. Het is een leuke oefening en vaak confronterend voor de gevorderde ruiter… ga lichtrijden in draf. In plaats van per pas op en neer te gaan staan ga je nu 2 x op, 2 x neer of - 2 x op, 3 x neer of - 3 x op, 2 x neer of - 3 x op, 1 x neer of - … Deze oefening kan je ook in galop doen: 3 galopsprongen doorzitten & 1 galopsprong verlicht zitten, 2 doorzitten & 3 verlicht zitten, … -

Indien je balans te paard niet goed is, zal het moeilijk zijn om dit te kunnen. Je zal te snel en te hard neerkomen in het zadel en/of moeilijk weer kunnen opstaan. Zoek je balans tot je dit zonder problemen kan.

Sleutel 3:Coördinatie Cirkels maken met de armen Strek je armen omhoog tot boven je hoofd. Maak nu cirkels langs je lichaam. Doe dit heel traag. Maak de cirkels voorwaarts gedurende een 20-tal seconden. Als dit goed gaat, maak dan de cirkels achterwaarts. Als ook dat goed gaat, verander dan met 1 arm de richting van de cirkel. Dus met 1 arm


6


blijf je achterwaarts cirkelen, met je andere arm cirkel je weer voorwaarts. Wissel af: nu eens met deze arm voorwaarts en de ander achterwaarts, dan weer omgekeerd. Doe deze oefening ook terwijl je rechtop staat in de beugels.

Je kan deze oefening trouwens ook “droog” oefenen, dus gewoon al rechtstaand op de grond, zonder paard.

Sommige mensen vinden dit zeer moeilijk, anderen dan weer niet, blijf proberen tot het lukt en tot het goed voelt en je er niet meer over hoeft na te denken. Je zal merken dat het steeds gemakkelijker gaat als je dit regelmatig doet.

Sleutel 4: Observeren Wees een passagier Bij deze oefening ga je heel ontspannen zitten met je handen langs je lichaam en je voeten uit de stijgbeugels als je met een zadel rijdt. Laat je tenen naar beneden hangen. Je kan een longeur vragen om met het paard aan de hand te stappen. Je kan het ook los doen.

Sluit dan ook je ogen. Door je ogen te sluiten wordt je meer teruggeworpen op je gevoel. Het kan een beetje raar aandoen. Je kan je balans verliezen (het is dus meteen ook een goede balansoefening!). Door dit veel te herhalen zal je ook met je ogen dicht in balans kunnen blijven zitten. Welke bewegingen voel je? Waar voel je ze? Hoe zou je ze omschrijven? Kan je de beweging in je ganse lichaam laten doorvloeien? Vind je deze bewegingen fijn? Blijf rustig in- en uitademen. Geniet van deze gewaarwordingen. Observeren wil ook zeggen je bewust zijn van alles wat je voelt. Doe deze oefening dus regelmatig, je zal steeds beter gaan voelen en steeds meer dingen gaan je opvallen. Je leert dus beter observeren wat je paard doet met zijn lichaam.


7


Sleutel 5: communiceren Handen op elleboogbreedte Je kan deze oefening op een stoel doen of op je paard. Zit rechtop en kijk voor je uit. Hou je handen op elleboogbreedte en -hoogte en op een manier alsof je daar je teugels zou vasthouden. Kijk nu naar links en laat je bovenlichaam op dat moment los (dus je bovenlichaam niet vastzetten). Wat gebeurt er? Kijk weer rechtuit en daarna naar rechts. Wat gebeurt er? Deze oefening maakt je bewust van het feit hoe weinig je moet doen om de gepast teugelhulpen te geven, want je zal merken dat je handen meebewegen.

Nog véél meer oefeningen! Uiteraard zijn er nog véél meer oefeningen dan de 5 oefeningen die je in deze pdf gezien hebt! Hoe meer zitoefeningen je doet, hoe beter je zit zal worden én hoe beter je paard zal bewegen en gehoorzamen onder de ruiter. Je zit heeft namelijk een heel grote invloed op je paard! Stel je maar eens voor dat jij een paard bent en op je rug zit een ruiter die stijf en gespannen is, die de hulpen ongecoördineerd en onjuist geeft en die regelmatig zijn balans verliest. Denk je dat jij, als paard, dan nog onstpannen kan bewegen en moeilijke oefeningen kan uitvoeren? Een Geïntegreerde Zit helpt je paard enorm! Je bent duidelijker, je stoort het paard nergens in zijn bewegingen, je bent rustig en dus kom je over als een leidersfiguur. Elk paard is dankbaar voor een ruiter die een perfect ontwikkelde zit heeft!

De Geïntegreerde Zit als oplossing voor elk probleem? Door mijn jarenlange ervaring als ruiter, maar zeker ook als instructrice, heb ik dus geleerd dat vele problemen te paard kunnen opgelost worden door aan de zit te werken. Paarden die zich moeilijk of niet kunnen ontspannen, die niet nageeflijk zijn, of die niet graag meewerken … Wanneer aan de zit gewerkt wordt, verminderen of verdwijnen dit soort “problemen”!


8


Maar natuurlijk spelen er ook vaak meerdere aspecten een rol, ik denk aan vertrouwen en wederzijds respect in de eerste plaats, maar ook het feit dat een paard moet rechtgericht worden om zijn ruiter zonder ongemak te kunnen dragen. Soms zullen problemen tijdens het rijden dus niet kunnen oplost worden door énkel maar aan je zit te werken. Om die reden is het van belang dat er bij moeilijkheden aan de volgende 3 aspecten gewerkt wordt:

1. Wederzijds respect en vertrouwen De relatie tussen mens en paard zo solide mogelijk maken.

2. Gymnastisteren en rechtrichten Het paard via doelgerichte stap-voor-staptraining soepel en sterk maken zodat hij beter in staat is om een ruiter te dragen. 3. Zelfontwikkeling Als ruiter je best doen om fysiek, mentaal en emotioneel in balans te zijn, zodat je in staat bent om een Geïntegreerde Zit te ontwikkelen.

Deze 3 bovenstaande punten worden niet behandeld in deze pdf maar maken wel deel uit van het Horsefulness-trainingssysteem *!

* Hoe kwam het Horsefulness-trainingssysteem tot stand? Járenlang heb ik mij verdiept in enkel maar het gedrag van paarden: hoe ze denken, hoe ze zijn en hoe ze reageren en leren. En hoe wij daar als mens respectvol kunnen mee omgaan. Maar toen begon ik te merken, dat was omstreeks 2007, dat ik problemen tijdens het rijden niet altijd kon oplossen door te werken in vrijheid en door grondwerk te doen… Ik voelde mij daarom verplicht om mij vanaf dan nog meer te gaan verdiepen in de rijkunst op zich. Ondertussen is de Bitloze Rijkunst mijn “tweede passie” geworden (mijn eerste passie is gedragsproblemen oplossen!) De laatste jaren heb ik mijn expertise dus uitgebreid door mij te gaan focussen op hoe je een paard zo kan helpen dat het een gelukkig rijpaard is, dat het tot op hoge leeftijd kan bereden worden én dat het daar zelf ook plezier aan kan beleven! Bio-mechanica, natuurlijke scheefheid, gymnastiseren en rechtrichten, de zit, verschillende rijsystemen, body en mind van de ruiter, …


9


Ik leerde door alles te bestuderen en uit te proberen, dat alles met elkaar verweven is en dat je alles als 1 geheel moet zien. Methodes die enkel grondwerk onderwijzen, maar niet kunnen omgaan met de natuurlijke scheefheid van paarden, of omgekeerd: methodes waarbij enkel de nadruk ligt op het rijden maar waar niet genoeg tijd wordt genomen voor de relatie mens-paard, zijn niet “volledig”. Het één kan niet zonder het ander! Er kan dan geen eenheid ontstaan tussen mens en paard. Wanneer de relatie met je paard niet goed is, dan zal het rijden minder goed gaan. Dat is wat mijn ervaring doorheen al die jaren mij geleerd heeft. Maar ook omgekeerd, wanneer je altijd en alleen maar rijdt met je paard, dan zal de relatie met je paard daar onder lijden, want een relatie moet je onderhouden, óók de relatie met je paard. Vandaar dat ik de 4 onderdelen van het Horsefulness Trainingssysteem allevier EVEN belangrijk vindt: Het Vrije Werk, het Grondwerk, Gymnastiserend Grondwerk en Bitloze Rijkunst! In al deze onderdelen werk je zowel aan jezelf , aan je paard én aan de relatie tussen jullie twee!


De Geïntegreerde Zit: een introductie

Recommend Documents