DE ENERGIE-INTENSITEIT VAN CONSUMPTIEPAKKETTEN

DECEMBER ~993

ECN-C--93-043

DE ENERGIE-INTENSITEIT VAN CONSUMPTIEPAKKETTEN K.F.B. DE PAAUW A.H. PERRELS

DECEMBER 1993

ECN-C--93-043

DE ENERGIE-INTENSITEIT VAN CONSUMPTIEPAKKETTEN K.F.B. DE PAAUW A.H. PERRELS

Verantwoording Dit rapport is het resultaat van een dee]onderzoek in het kader van het project ’de Energie-intensiteit van Levensstijlen’ uitgevoerd in opdracht van de NOVEM ten behoeve van het Ministerie van VROM. Het project is uitgevoerd onder nummer 7068. Deze studie bestond uit vier hoofdonderdelen: 1. bepaling van de energie-intensiteiten per bestede gulden van ruim zeshonderd onderscheiden bestedingscategorieën (artikelgroepen); 2. op basis van de bepaalde intensiteiten een analyse maken van energieen geldbestedingspatronen per huishoudtype; 3. analyse van de parallelliteit van gelden energiebestedingen bij huishoudens; 4. een synthese rapport. Onderdeel 1 is door de Universiteit ~Itrecht (vakgmep Natuurwetenschap en Samenleving (NW&S)), lnterfacultaire Vakgroep Energie- en Milieukunde van de Rijksuniversiteit Groningen (IVEM) en ECN-Beleidsstudies uitgevoerd. Onderdeel 2 is afgedekt door Communicatie- en Adviesbureau voor Energie en Milieu. De onderdelen 3 en 4 waren de verantwoordelijkheid van NW&S. Het voorliggende rapport omvat alle consumptieve bestedingen van huishoudens behalve bestedingen voor wonen, inboedel en voeding.

Abstract Households consume energy both directly and indirectly. Direct energy consumption refers to the energy earriers, such as natural gas, electricity and motor fuels, directly bought by a household for space hearing, illumination and transport. Indirect energy consumption refers to the energy embodied in goods and services purchased by households, e.g. a book, foodstufí’s, a restaurant meal or an insurance. The present study attempts to analyse the energy content of goods and services at a fairly detailed level. The study uses detailed iníormation about budget allocation oí households, while energy input data for consumer goods are preferably inferred fl.om ~h hybrid energy analysis approach including the use of a model (EAP). The results include both energy intensity expressed in MJ per guilder spent, as well as the total energy claim of a budget category given the observed expenditure leveL This report deals with clothing and footwear, personal and medical care, development and leisure, spendings in restaurants and bars, transport and communication, holidays and smokers requisites anà tobacco.

Keywords ENERGY ANALYSIS ENERGY ANALYSIS PROGRAMME DIRECT ENERGY CONSUMPTION INDIRECT ENERGY CONSUMPTION TOTAL ENERGY REQU[REMENT ENERGY INTENSITY CONSUMER EXPENDITURES TOTAL ENERGY CLAIM OF’ HOUSEHOLDS

ECN-C--93-043

INHOUD SAMENVATTING 1.

4o

7.

ECN-C--93-043

INLEIDING EN OVERZICHT VAN DE STUDIE 1.1 [nleiding 1.2 Overzicht van pakketten

7 7 8

SAMENVATTING TOEGEPASTE ANALYSEMETHODEN 2.1 Geschiktheidscriteria voor energie-analyses 2.2 Energie-analyse volgens het EAP model 2.3 Altematieve bepalingen van de energie-inhoud per gulden 2.4 Overige methodologische kanttekeningen 2.4.1 Verborgen variaties 2.4.2 Effecten samenhangend met het budgetonderzoek

11 11 13 17 19 20 21

KLEDING EN SCHOEISEL 3.1 Algemene aannamen en bewerkingen 3.2 Bepaling kengetallen toegevoegde basisgoederen 3.3 Resterend commentaar per artikel

25 25 26 27

HYGII~NE EN LICHAMELIJKE VERZORGING 4.1 Algemene aannamen en bewerkingen 4.2 Bepaling kengetallen toegevoegde basisgoederen 4.3 Toelichting per artikel

31 31 31 32

GENEESKUNDIGE VERZORGING 5,1 lnleiding 5.2 Toelichting op de berekende kengetallen

39 39 40

ONTWIKKELING EN ONTSPANNING 6.1 Algemene aannamen en bewerkingen 6.2 Bepaling kengetallen toegevoegde basisgoedren 6.3 Resterend commentaar per artikel

45 45 46 46

ROOKWAAR 7.1 Algemene aannamen en bewerkingen 7.2 Bepaling kengetallen toegevoegde basisgoederen

,53 53 54

VERTERINGEN BUITENSHUIS 8.1 lnleiding 8.2 Bepaling energie-intensiteit horecabestedingen 8.3 Toelichting per besteding

57 57 57 58

9. VAKANTIES 9.1 Algemene aannamen en bewerkingen

61 61

10. VERVOER EN COMMUNICATIE 10.1 Algemene aannamen en bewerkingen 10.2 Toelichting per besteding

65 65 68

1 1. OVERZICHT EN UITLEIDING

81

3

De energie-intensiteit van consumptiepakketten

BIJLAGE A. Geschiktheid energie-analyse

87

BIJLAGE B. Restgoederen energie-intensiteit

93

BIJLAGE C. Kleding en schoeisel

95

BIJLAGE D. Hygiëne en lichamelijke verzorging

141

BIJLAGE E. Ontwikkeling en ontspanning

145

BIJLAGE F. Rookwaar

183

BIJLAGE G. Vakanties

187

BIJLAGE H. Vervoer en communicatie

191

4

ECN-C--93-043

SAMENVATTING De studie beoogt een overzicht te geven van het beslag op primaire energiedragers uit hoofde van huishoudelijke consumptie aan de hand van een gedetailleerde analyse van waargenomen bestedingen van huishoudens. Het gaat derhalve niet alleen om het directe verbruik van aardgas, elektriciteit en motorbrandstof door huishoudens, maar ook om de energie die besloten ligt in de goederen en diensten die huishoudens afnemen. De keminformatie vormt in dit verband het kengetal energie-inhoud per stede gulden. Daarnaast is ook het totale energiebeslag van een bestedingscategorie van belang. Aldus wordt een beeld gevormd welke bestedingen energie-intensief respectievelijk extensief zijn en welke bestedingen qua absolute omvang veel of juist weinig energie vergen. Dergelijke informatie is noodzakelijk voor de formulering en uitvoering van energiebesparingsbeleid met betrekking tot huishoudens, hetzij met het oog op beïnvloeding van bestedingspatronen, hetzij met het oog op identificatie van produkten te onderwerpen aan een specifiek produktbeleid. Het voorliggende rapport omvat alle eonsumptieve bestedingen van huishoudens behalve bestedingen voor wonen, inboedel en voeding. Hierover wordt afzonderlijk gerapporteerd door de Universiteit Utrecht - vakgroep Natuurwetenschap en Samenleving (wonen en inboedel) en de lnterfacultaire Vakgroep Energie- en Milieukunde van de Rijksuniversiteit Groningen (voeding). in aansluiting op deze studies van ’pakketten’ wordt aandacht besteed aan de differentiatie van bestedingspatronen naar huishoudtypen (Communicatie- en Adviesbureau voor Milieu en Energie). Voor het gehele consumptiepakket, inclusief wonen, inboedel en voeding, resulteert een energie-intensiteit van ongeveer 6,5 MJ/gld. De pakketonderJ delen die in het voorliggende rapport besproken worden hebben als totaal een gemiddelde intensiteit van ongeveer 4,2 MJ/gld. Hiervan zitten de bestedingscategorieën ’vakantie’ en ’vervoer & communicatie’ boven deze waarde met gemiddelden van respectievelijk ±6,1 MJ/gld en ±6,6 Mj/gld; Betrekkelijk energie-extensief zijn de categorieën ’kleding en schoeisel’ (±2,7 MJ/gld), ’sport en spel’ (2,6 MJ/gld) en ’rookwaar’ (±1,1 MJ/gld). De hier gepresenteerde getallen dienen met grote zorg geïnterpreteerd te worden. Dit houdt enerzijds verband met de grote spreiding in energieintensiteiten bij concrete artikelen in elke categorie en anderzijds met de samenhang tussen bestedingen en activiteiten uit verschillende categorieën. Zo scoren sportartikelen op zich vrij laag, maar deze artikelen worden gebruikt voor sportbeoefening buitenshuis en derhalve zal dikwijls gebruik gemaakt worden van gemotoriseerd vervoer. Neemt men sportbeoefening (met alles erop en eraan) in plaats van alleen de aangeschafte sportartikelen in beschouwing, dan zou de uitkomst een gemiddelde of zelfs bovengemiddelde intensiteit kunnen zijn. Deze toerekeningsproblematiek is ook van toepassing op andere vormen van vrije-tijdsbesteding buitenshuis. Voor vrije-tijdsbesteding thuis kan evenzo gelden dat een aangeschaft apparaat stroomverbruik veronderstelt. Daar aanschaf en stroomverbruik afzonderlijke bestedingscategorieën zijn, kan de energie-intensiteit van het apparaat op zich laag zijn, terwijl de betrokken aktiviteit in zijn geheel veel energie

ECN-C--93-043

5

De energie-intensiteit van ¢onsumptiepakketten

kan vergen. Kortom voor het beoordelen van de energie-intensiteit van een goed of dienst vormen de hier geproduceerde cijfers wel bou~vstenen, maar voor een eindoordeel dient een analyse op functieniveau plaats te vinden.

6

ECN-C--93~043

1. INLEIDING EN OVERZICHT VAN DE STUDIE 1.1 Inleiding De studie beoogt een overzicht te geven van het beslag op primaire energiedragers uit hoofde van huishoudelijke consumptie aan de hand van een gedetailleerde analyse van waargenomen bestedingen van huishoudens. Het gaat derhalve niet alleen om het directe verbruik van aardgas, elektriciteit en motorbrandstof door huishoudens, maar ook om de energie die besloten ligt in de goederen en diensten die huishoudens afnemen. De keminformatie vormt in dit verband het kengetal energie-inhoud per besteedde gulden. Daarnaast is ook het totale energiebeslag van een bestedingscategorie van belang. Aldus wordt een beeld gevormd welke bestedingen energie-intensief respectievelijk extensief zijn en welke bestedingen qua absolute omvang veel of juist weinig energie vergen. Dergelijke informatie is noodzakelijk voor de formulering en uitvoering van energiebesparingsbeleid met betrekking tot huishoudens, het,zij met het oog op be’invloeding van bestedingspatronen, hetzij met het oog op identificatie van produkten te onderwerpen aan een specifiek produktbeleid. Het voorliggende rapport omvat alle consumptieve bestedingen van huishoudens behalve bestedingen voor wonen, inboedel en voeding. Hierover wordt afzonderlijk gerapporteerd door NWS-RUU (wonen en inboedel) en IVEM-RUG (voeding) (zie ook de verantwoording). In volgende fasen van de studie wordt aandacht besteed aán de differentiatie van bestedingspatronen naar huishoudtypen. Naar verwachting zullen bepaalde huishoudkenmerken corresponderen met bestedingskeuzes en bijgevolg ook met het energiebeslag van een huishouden. De vaststelling van de energie-inhoud per bestede gulden is gebaseerd op een analyse van de totstandkoming van een produkt, met inbegrip van inspanningen ten behoeve van distributie en verkoop. Aangezien de bijdragen van de produktiefactoren kapitaal, arbeid, grondstoffen en energie bij de totstandkoming van een goed respectievelijk een dienst in volslagen verschillende verhoudingen en via sterk uiteenlopende processen worden gebruikt, verschillen de analysemethoden voor goederen van die voor diensten. Van goederen kan aan de hand van de energie-inhoud van de samenstellende (basis)materialen, de energiekengetallen van de makende sector alsmede van de distributie en verkoop en de detailhandeisprijzen op basis van een algoritme de energie-inhoud bepaald worden. Hiertoe is het EAP (Energie Analyse Programma) ontwikkeld door IVEM-I~UG. Voor diensten is deze benadering minder geschikt. Dikwijis is alleen sprake van ruimtegebruik en hoegenaamd niet van materiaalgebruik. Soms spelen complicaties een rol. Als gevolg hiervan is veelal sprake van ad hoc analyses beïnvloed door de beschikbare informatie. Leidraad blijft evenwel zoveel mogelijk te identificeren welke energieen/of materiaalgebruikende processen in het geding zijn.

ECN-C--93-043

De energie-intensiteit van consumptiepakketten Het moge duidelijk zijn dat niet voor alle bestedingen de ideaaltypische - op EAP gebaseerde - analyse uitgevoerd kan worden. Er wordt daarom veel aandacht besteed aan onzekerheden, afwijkingen en vertekeningen en kennislacunes. Een en ander heeft weer consequenties voor het gebruik en de interpretatie van de resulterende kengetallen. In het volgende hoofdstuk (2), waarin ook nader zal worden ingegaan op de methodieken, zal tevens in theoretisch-methodologisch zin stilgestaan worden bij de onzekerheden, vertekeningen en lacunes alsmede bij het mogelijk gebruik van de resultaten. De hoofdstukken 3 tot en met 10 zullen de respectievelijke pakketten behandelen. Een korte introductie van deze pakketten is te vinden in de volgende paragraaf. Hoofdstuk 11 biedt een totaaloverzicht alsmede een doorkijkje naar wat er verder met de gegevens gedaan kan worden, zowel in de zin van verbetering en onderhoud als wat betreft invoerwaarden voor ander onderzoek. Verder zijn er bijlagen met geclassiflceerde bronvermeldingen.

1.2 Overzicht van pakketten 13,9%

18,5°/o

1,6% ’,0%

32,0% [] Voeding

[] Hygiene, medische verzorging

[] Ontwikkeling, ontspanning, verkeer [] Kleding & schoeisel

[] Woning ¯ Overigen

Figuur 1.1 Verdeling consumptieve bestedingen van een gemiddeld huishouden in 1990 (totaal = f 40.100,-) Een doorsnee huishouden in Nederland bestede in 1990 f 40.100,- in de vorm van consumptie. Hierbij is uitgegaan van de definitie van verbruik (=consumptie) van huishoudens zoals vastgesteld door het CBS. Bestedingen die niet onder deze definitie van verbruik vallen zijn gemeentelijke en waterschapsheffíngen, leges, boetes, contributies aan verinigingen en maatschappelijke organisaties, hypotheeklast1, uitgaven voor verbouwingen en verbruik uit eigen tuin of bedrijf. Op de redenen voor deze uitsluitingen wordt hier niet ingegaan, maar voor sommige van deze uitgaven geldt dat vanuit de perceptie van het huishouden wel degelijk sprake zal zijn van

Daar staat tegenover dat voor de woonlasten van de eigen woning een post huurwaerde in de bestedingen wordt opgevoerd.

8

ECN-C--93-043

Inleiding en overzicht van de studie consumptie. De voorkeur wordt gegeven aan zoveel mogelijk bij de belevingswereld van huishoudens aan te sluiten, zodat sommige van deze zgn. niet-verbruiksuitgaven bij de relevante bestedingscategorieën meegeteld zouden moeten worden. In de praktijk blijkt het echter lastig bij vergaande desaggregatie deze zogenaamde ’niet-verbruiksuitgaven’ aan een uitgavecategorie toe te wijzen. Na aanpassingen voor niet-verbruiksuitgaven met een consumptiekarakter (school-/collegegeld, contributies, retributies en leges) resulteert een totaal verbruik van ongeveer .f 40.700,-. Daarnaast wordt de zogenaamde collectieve consumptie buiten beschouwing gelaten. Het gaat dan om voorzieningen die de overheid verschaft en waarvan de financiering uit belastingopbrengsten en andere overheidsinkomsten wordt geput. Men kan hierbij denken aan binnenlands bestuur, openbare veiligheid, defensie, etc. Het CBS bestand waarvan gebruik gemaakt is (Budgetonderzoek 1990) onderscheidt zes hoofdcategorieën, te weten voeding, woning, kleding en schoeisel, hygiëne en geneeskundige verzorging, ontwikkeling-ontspanning-verkeer en een restgroep overige bestedingen. Een overzicht van het aandeel van deze categorieën staat in figuur 1.1. De categorieën ’voeding en woning’ worden in afzonderlijke rapporten besproken, met dien verstande dat de subcategorie ’verteringen buitenshuis’ (f 1368,-) in dit rapport in plaats van bij de voeding wordt besproken. Gezien de lange historie achter de indeling in hoofdcategorieën door het CBS zijn sommige van deze pakketten onevenwichtig wat betreft hun nadere indeling, derhalve is een nadere opdeling gemaakt van de pakketten die in dit rapport behandeld worden. Aldus ontstaan subpakketten die meer inteme homogeniteit bezitten.

Het gaat om de subpakketten: ¯ kleding en schoeisel ¯ hygiëne en lichamelijke verzorging ¯ geneeskundige verzorging ¯ ontwikkeling en ontspanning ¯ rookwaar ¯ verteringen bui{~enshuis ¯ vakanties ¯ vervoer en communicatie ¯ verzekeringen en overige bestedingen. Deze categorieën belopen ongeveer f 21.100,- aan uitgaven oftewel 53% van de totale consumptie. Gezien het grote aandeel van dienstverlening in deze categorieën bleek een relatief groot deel niet of slechts ten dele analyseerbaar met behulp van EAP. In termen van bestedingen in guldens is 57% niet of hooguit ten dele met behulp van EAP geanalyseerd.

ECN-C--93-043

9


10

EC~-C--93-043

2. SAMENVATTING TOEGEPASTE ANALYSEMETHODEN 2.1 Geschiktheidscriteria voor energie-analyses Aangezien energie-analyses bij voorkeur stoelen op nauwkeurige identificatie van materiaal- en energiestromen dient het beschouwde produkt zich voor een dergelijke identificatie te lenen. Verder is het onderzoek gebaseerd op een meting van de geldelijke consumptie van een huishouden. Teneinde bruikbare kengetallen in termen van MJ per gulden te leveren is het noodzakelijk dat de waargenomen besteding een redelijke indicatie vormt van de consumptie in fysieke zin. Met andere woorden de prijs per eenheid produkt voor de consument dient tenminste de kosten per eenheid produkt te dekken en het relatieve verschil tussen kostprijs en winkelprijs mag geen systematische variatie vertonen met de aard van het produkt of het soort klant. Bij beschouwing van de onderscheiden bestedingen in het Budgetonderzoek 1990 traden de volgende beoordelingsprublemen aan het licht: a. Bestedingen op het laagste ter beschikking gestelde publicatieniveau2 bestaan uit verschillende produkten (bijvoorbeeld toiletartikelen - zeep, deodorant, tandpasta, etc.). b. Bestedingen op het laagste waamemingsniveau betreffen een produkt(groep) welke van uiteenlopende materialen gemaakt kan zijn (bijvoorbeeld herenpantalons - katoen, wol, mengvezel, etc.). c. De besteding betreft een produkt waarvoor, dankzij een subsidie, de marktprijs beneden de kostprijs ligt en/of een produkt waarvan de prijs voor de consument mede afhangt van diens inkomen (als voorbeelden kunnen respectievelijk genoemd worden openbaar vervoer en gezondheidszorg). d. De besteding betreft een produkt waarvan de materiaalsamenstelling en/of het produktieproces onvoldoende ge’identificeerd kan worden; bij goederen kan het gaan om gepatenteerde processen of produkten (bijvoorbeeld geneësmiddelen), terwijl bij immateriële consumptie (diensten) al helemaal geen sprake is van materiaalsamenstelling, zoals bijvoorbeeld museumbezoek (voor een goed gebruik van EAP is het essentieel een gewicht aan een produkt toe te kunnen kennen).

Het CBS Budgetonderzoek kent 9 aggregatieniveaus. Het totaalverbruik correspondeert met niveau 1, terwijl hoofdcategorieën (zoals ’kleding en schoeisel’) niveau 2 vertegenwoordigen. Het ter beschikking gestelde bestand desaggregeert niet verder dan niveau 7 en dikwijls niet verder dan niveau 6, hetgeen betekent dat menige artikelgroep geanalyseerd is in plaats van afzonderlijke artikelen. Voorbeelden hiervan zijn ’toiletartikelen’, ’sportartikelen’ en ’verzorgde vakanfies buitenland’. Verder worden veel hoofdcategurieën afgesloten met een besteding ’zonder nadere aanduiding (zna)’ of ’niet eerder genoemd (neg)’.

Dit is het ]aagste aggregatierüveau, dat voor de onderzoekers toegankelijk was. In de enquête past het CBS nog meer desag~~regatie toe.

ECN-C-93-043

11

De energie-intensiteit van consumptiepakketten De bij (a) tot en met (d) genoemde problemen hoeven niet op voorhand onoverkomelijk te zijn. Voor (a) en (b) geldt dat bij dominantie van een of enkele welomschreven goederen respectievelijk materialen de analyse zich op deze beperkte maar representatieve groep kan richten. Vaak volstaan dan enkele aanvullende gegevens over verhouding van verkochte hoeveelheden of verhouding van voornaamste materialen. Voor kostprijsverlagende subsidies (c) is aanvullende informatie nodig over de subsidie-omvang. Aldus kan getracht worden een kengetal inclusief en exclusief subsidie te betekenen. Als de verstoring klein is zou deze genegeerd kunnen worden. Indien zich meerdere afwijkingen tegelijk voordoen of tevens sprake is van inkomensafhankelijkheid, dan zal de betreffende besteding zich niet lenen voor een energie-analyse op microniveau. EAP valt dan af. Tenslotte geldt voor de immateriële consumptie dat ze in ieder geval ongeschikt is voor EAP, terwijl voor materiële consumptie waarbij identificatieproblemen optreden van geval tot geval een beslissing genomen moet worden. {liteindelijk zijn drie criteria geformuleerd waarmee de respectievelijke categorieën en hun samenstellende bestedingen op het laagste waamemingsniveau beoordeeld zijn. Aldus ontstond een lijst waarmee de geschiktheid voor EAP per (sub)categorie aangegeven kon worden. De criteria luiden: 1. de relatie tussen hoogte van de besteding en geconsumeerde hoeveelheid; 2. voldoende homogeniteit per produkt qua uitvoering en merendeel van het gewicht moet identificeerbaar zijn qua materiaaisamenstelling; 3. de totstandkoming van het produkt leent zich voor de produktiefasenbenadering in EAP. In bijlage A is een lijst met scores per (sub)categorie opgenomen. Zoals reeds aangegeven in paragraaf 1.2 leent een belangrijk deel van de in dit rapport geanalyseerde pakketten zich niet voor uitwerking aan de hand van EAP. Voor 43% van de bestedingen geanalyseerd in dit rapport bleek EAP wel geschikt. Het gaat dan met name om: ¯ alle kledingstukken, schoeisel, kledingaccessoires, opschik, sieraden, e.d.; ¯ sportartikelen, spellen, vakantie-uitrusting, caravans en horen; ¯ boeken, tijdschriften, kranten, papierwaren, bureau-artikelen; ¯ elektrotechnische goederen zoals radio’s, TV’s, videorecorders, CD-spelers, personal computers, e.d.; ¯ rookwaar; ¯ aanschaf en (soms) onderhoud van private vervoerrniddelen (fiets, auto, etc.); ¯ brandstofgebruik van private vervoermiddelen (hier gold wel een ander probleem - zie 2.4 en 10.1). EAP ongeschikte bestedingen betreffen in dit rapport: ¯ verteringen buitenshuis (café, restaurant, kantine); ¯ huishoudelijke dienstverlening (hulp in de huishouding); ¯ kapper, schoonheidssalons, sauna’s, etc. ¯ alle geneeskundige zorg; ¯ opleidingen, cursussen en contributie verenigingen; ¯ gebruik van sportaccomodaties (huur of entree); ¯ vakantie en dagtochten (exclusief uitrusting); ¯ museum, theater- en bioscoopbezoek en ander vertier buitenshuis;

12

Samenvatting toegepaste analysemethoden ¯ openbaar vervoer; ¯ stalling en (soms) onderhoud van private vervoerrniddelen; ¯ verzekeringen en diverse diensten (plechtigheden, notaris, etc.). In paragraaf 2.2 zal de werking van EAP uitgelegd worden. Paragraaf 2.3 gaat in op algemene uitgangspunten en gemeenschappelijke aspecten van altematieve benaderingen van kengetallen van EAP ongeschikte sectoren. De gedetailleerde uiteenzetting van berekeningen is bij de achtereenvolgende pakketbesprekingen ondergebracht (H.3 t/m H.Ii). Paragraaf 2.4 behandelt de overige methodologische en praktische kanttekeningen bij de energie-analyses voorzover van algemeen belang voor de studie.

2.2 Energie-analyse volgens het EAP model3 Het EAP programma werkt op basis van een methodiek beschreven die ontwikkeld is om het directe en indirecte energiegebruik van een consumptie-onderdeel te betekenen [Van Engelenburg, 1991, 3]. Voor de berekening van het totale pdmaire energiegebruik van een consumptie-onderdeel staan in beginsel twee methoden ter beschikking: de proces-analyse en de .... input-output analyse.

De procesanalyse maakt gebruik van een beschrijving in fysieke termen van de processen in een produktieketen. Op gedetailleerde wijze wordt het energiegebruik in de processen onderzocht. De procesanalyse is daardoor vrij nauwkeurig, maar tevens vrij bewerkelijk. Bij de input-output analyse worden de onderlinge levedngen van sectoren in een economie uitgezet in een input-output tabel (in financiële termen). Een resultaat van de input-output analyse is de cumulatieve energie-intensiteit van een sector. Dit is de totale directe en indirecte hoeveelheid primaire energie die een sector nodig heeft per gulden finale levering. De input-output analyse is minder nauwkeurig dan de pmcesanalyse, maar biedt we! de mogelijkheid de keren volledig door te rekenen. De methodiek die hier wordt beschreven maakt gebruik van een hybride aanpak. De qua energiegebruik belangrijke onderdelen van een produktiekeren worden met pmcesanalyse doorgerekend, de rest van de keren wordt volledig doorgerekend met input-output analyse. Een voorstel voor zo’n hybride aanpak werd eerder gedaan [Bullard, 1978, 2]. Met behulp van de EAP methodiek kan de primaire energie bepaald worden die een consumptie-onderdeel gebruikt tijdens zijn gehele levensduur. De methodiek is gestroomlijnd in de vorm van een stappenplan. De elf stappen

Eerste stap: het stroomdtagram van de keten Allereerst moet bepaald worden hoe de levenscyclus van het consumptie-artikel eruit ziet. In het stroomdiagram moeten alle activiteiten

Deze paragraaf Js met toestemming ove~Jenomen uit H.C. Wilting, Handleiding EAP Energie Analyse Programma, IVEM-RUG, onderzoeksrappo.~ no. 56, 1992,

ECN-C--93-043

13

De energie-intensiteit van consumptiepakketten waarvan verwacht wordt dat ze een redelijke bijdrage zullen leveren aan het totale energiegebruik a~zonderlijk vermeld staan. In figuur 2.1 staat een voorbeeld van een stroomdiagram voor de levenscyclus van een produkt.

Tweede stap: de massabalans Als in de keten materiële goederen voorkomen moet een massabalans worden opgesteld. Het gaat hier om materialen die deel uit maken van het artikel of die gebruikt worden bij de produktie. Tot deze materialen behoren grondstoffen, verpakkingsmaterialen, etc. Met behulp van de massabalans kan worden nagegaan of de hoeveelheid gebruikte grondstoffen en verpakkingen redelijk in overeenstemming is met het totale gewicht van het consumptie-onderdeel. In de methodiek worden de materialen waarvan de energie-inhoud bekend is basisgoederen genoemd. De energie-inhoud van materiaal is uitgedrukt als de hoeveelheid energie die nodig is om één kilo van dat materiaal te produceren.

Derde stap: de financiële balans Bepaalde onderdelen van de keten zijn niet in fysieke eenheden uit te drukken. Om het energiegebruik van deze onderdelen te bepalen wordt gebruik gemaakt van financiële eenheden. Aan alle onderdelen van de keren wordt een prijskaartje gehangen startend vanaf de winkelprijs van het eindprodukt. Met behulp van marges van de handel- en dienstensector wordt vervolgens de verkoopprijs af-producent bepaald. Deze verkoopprijs bevat de volgende onderdelen: - inkoopkosten van de basisgoederen (zie stap 2), - inkoopkosten aan energie (afgeleid uit stap 5), - afschrijving grond, gebouwen en machines (uit input-output tabellen), - toegevoegde waarde minus afschrijving (uit input-output tabellen), - inkoopkosten aan restgoederen (restpost). In de volgende stappen wordt aan deze onderdelen het bijbehorende energiegebruik toegekend.

Vierde stap: bepaling energiegebruik basisgoederen In de tweede stap zijn de hoeveelheden van de basisgoederen bepaald die gebruikt worden bij de vervaardiging Van het eindprodukt. De energie die nodig is geweest voor de produktie van deze basisgoederen wordt gegeven via de energie-inhoud van deze basisgoederen (een exogene uitgedrukt in MJ per kilo). Voor elk van de basisgoederen in de massabalans wordt het energiegebruik dat zij belichamen, berekend door de hoeveelheden met de energie-inhouden te vermenigvuldigen. De totale bijdrage in het energiegebruik van het beschouwde artikel wordt verkregen door te sommeren over alle basisgoederen in de massabalans.

Vijfde stap: bepaling van directe energiegebruik bij produktie Bij de produktie van het consumptie-artikel wordt directe energie ingezet. De hoeveelheid kan bepaald worden met behulp van procesanalyse. Wanneer dit niet lukt kan gebruik worden gemaakt van de directe energie-intensiteit van de producerende sector (MJ per geproduceerde gulden). De inkoopkosten van de gebruikte energie zijn nodig bij het opstellen van de financiële balans.

14

ECN-C--93-043

Samenvatting toegepaste ana]ysemethoden

Zesde stap: bepaling energiegebruik bij gebruik in huishouden Sommige consumptie-artikelen vergen tijdens het gebruik in het huishouden ook energie. Hier kan men ook weer onderscheid maken tussen directe en indirecte energie. Een koelkast gebruikt elektriciteit, een gasfomuis gas, een afwasmachine afwasmiddel en water, etc. Het totale energiegebruik in het huishouden wordt bepaald via het gebruik per tijdseenheid en de economische levensduur van het consumptie-onderdeel. Het begrip tijdseenheid kan ruim worden opgevat. Hieronder vallen jaar, maand, etc., maar ook bijvoorbeeld wasbeurt of maaltijd. N.B. in deze studie is de ingekochte energie (aardgas, elektriciteit, benzine) als afzonderlijk produkt behandeld.

Zevende stap: bepaling energiegebruik van de restgoederen De restgoederen zijn de goederen en diensten die bij de vervaardiging worden gebruikt en die niet bij de basisgoederen zijn meegenomen. De reden hiervoor is dat de hoeveelheden of de energie-inhouden van deze restgoederen niet bekend zijn. Tot de restgoederen worden ook goederen gerekend die bij de produktie worden aangewend, zoals kantoorartikelen, onderhoud van het pand, etc. De waarde van de restgoederen is bepaald in stap 3. Deze waarde wordt vermenigvuldigd met de energie-intenslteit van de restgoederen (MJ per gulden) om het energiegebruik van de restgoederen te bepalen. De energie-intensiteit van de restgoederen wordt berekend uit input-output analyse. Hierbij moet ge¢orrigeerd worden voor die goederen die als basisgoederen zijn aangemerkt.

ECN-C--93-043

15


E-basis

BASISGOEDEREN

E-restg E-kapit.

RESTGOEDEREN "~~KAPITAALGOEDEREN ~

E-produktie

PRODUCENT

E-transport E-handel

"1 HANDEL J

E-transport E-consument

CONSUMENT

E-transport

E-afvalfase

"- AFVALFASE

E-hergebruik Figuur 2.1 Stroomscherna cumulatieve opbouw energievereiste in EAP bij totstandkoming produkt

16

ECN-C--93-043

Samenvatting toegepaste analysemethoden

Achtste stap: bepaling energiegebruik voor afschrijving Ook met het gebruik van de voor de produktie benodigde kapitaalgoederen (gebouwen, machine’s, etc.) gaat energiegebruik gepaard. Dit energiegebruik wordt bepaald via de energie-intensiteit van de afschrijvingen op de investeringen (MJ per gulden). Deze energie-intensiteit wordt bepaald met behulp van input-output analyse. De waarde van de afschrijving is al berekend bij de financiële balans (stap 3).

Negende stap: bepaling energiegebruik transport en handel De weg van producent naar consument gaat gewoonlijk via een aantal stappen: transport en één of meer bemiddelingsorganisaties, Ook hiervoor moet het energiegebruik worden bepaald. Voor transport wordt gekeken naar het gewicht van het consumptie-onderdeel en de afgelegde afstand per transportmidde]. Met de energie-intensiteiten voor transport (MJ per ton per km) wordt het totale energiegebruik voor transport berekend. Ook de bemiddelingsorganisaties (groothandel, detai]handel, e:d.)gebruiken energie om het artikel aan de consument te leveren. Bij de financiële balans (stap 3) is de marge voor de verschillende bemiddelingsorganisaties bepaald. Door deze marges te vermenigvuldigen met de respectievelijke energie-intensiteiten (MJ per gulden marge) wordt het totale energiegebruik voor de bemiddelingsorganisaties bepaald.

Tiende stap: bepaling energiegebruik van de afvalverwerking Na gebruik in het huishouden wordt het consumptiegoed afgedankt. Veelal komt het bij de afvalverwerking terecht. Verwerking van afval kost energie (inzamelen, storten, etc.), maar kan ook energie opleveren (verbranden van afval, hergebruik materialen). Voor de afzonderlijke onderdelen van het consumptie-onderdeel wordt gekeken hoe de afvalverwerking plaats vindt. De hoeveelheden worden vermenigvuldigd met het energiegebruik per type afvalverwerking (MJ per kilo).

Elfde stap: invullen van het stroomdiagram van de keten Alle energiegebruiken die bepaald zijn in de voorgaande stappen kunnen uiteindelijk ingevuld worden in het stroomdiagram van de keten. Bij alle pljlen in figuur 2.1 komen dan de bijbehorende waarden te staan. Het totale energiegebruik tijdens de gehele levensduur van het artikel kan worden bepaald door alle energiegebruiken te sommeren. Het energiegebruik als bijdrage aan het jaarbudget van de consument kan worden bepaald via de economische levensduur van het artikel.

2.3 Alternatieve bepalingen van de energie-inhoud per gulden In aanleg zou bij een aantal diensten waarbij geen gewicht opgegeven kan worden in EAP toch een analyse met behulp van EAP uitgevoerd kunnen worden. Een belangrijke voorwaarde hierbij is dat de geanalyseerde dienst bij uitstek representatief is voor hetgeen de producerende (d.w.z. dienstverlenende) sector aan activiteit ontplooit. Als die representativiteit onzeker of

ECN-C--93-043

17

De energie-intensiteit van consumptiepakketten discutabel is, zoals bij artistííke diensten (moeilijk identificeerbaar met één sector) of bij stomerijen (als onderdeel van overige diensten), is het risico zeer groot dat EAP irreële waarden oplevert. Zelfs als de energie-analyse zoals vervat in EAP niet direct toepasbaar is op immateriële consumptie, biedt het wel een leidraad hoe de energie-inhoud van diensten geanalyseerd kan worden. Immers ook bij diensten worden kapitaalgoederen (m.n. gebouwen, kantoormachines en inventaris), arbeid en ingekochte energie en materialen (bijvoorbeeld papier) gecombineerd. Bij het vervaardigen van een goed staan de inzetverhoudingen van deze produktiefactoren op voorhand vast voor een gegeven produktieproces. Voor een dienst gaat dit meestal niet op. Aangezien zowel per sector als over de tijd heen produktieproces, prijsstelling en bezettingsgraad sterker variëren dan bij de industrie zullen analyses op micro-niveau (d.w.z. op het niveau van de afzonderlijke vestiging) vaak een kengetal met een betrekkelijke ad hoc waarde opleveren. Op zijn best is achteraf vast te stellen dat bij een gegeven omzet, outillage en dienstenmix kennelijk een zekere energie-inhoud per gulden resulteert. [n aanleg is het uiteraard ruogelijk meer micro-georiënteerde kengetallen vast te stellen, maar dat vergt dan nauwgezette analyse van de produktiestructuren en metingen bij vele bedrijven. Het spreekt voor zich dat zoiets buiten het kader van deze studie valt. Op grond van bovenstaande overwegingen mag men concluderen dat bij beschikbaarheid van gegevens op sectomiveau over omzet, energieverbruik en kapitaalgoederenvoorraad (gebouwen en apparatuur) een macro-analyse, d.w.z, op grond van (CBS) statistieken de voorkeur heeft. Een dergelijke benadering is uitvoerbaar, als de te analyseren bestedingscategorie goed aansluit op de CBS sectorindeling. In dat geval bestaat de analyse uit drie stappen: 1. direct energieverbuik; 2. belichaamde energie in kapitaalgoederen; 3. overig indirect energieverbruik via doorzet vlottende produktiemiddelen (goederen en diensten die binnen een jaar verbruikt worden, zoals maaltijden, papier, drukwerk en zakelijke diensten).

Ad 1 Het direct verbruik wordt ontleend aan de CBS Nederlandse Energiehuishouding (NEH) en teruggerekend in primair verbruik. Hierbij is geen rekening gehouden met eventueie verschillen in aandelen basislast en midden/pieklast bij het elektriciteitsverbruik. Vervolgens wordt uit CBS blationale Rekeningen (NR) en/of specifieke statistieken de omzet ontleend, waarna het primair energieverbruik omgeslagen kan worden over de omzet.

Ad 2 In sommige sectoren (m.n. het vervoer) is de kapitaalgoederenvoorraad in de vorm van gebouwen, machines en voertuigen aanzienlijk. Voor sommige van deze sectoren zijn cijfers beschikbaar waarmee het energiebeslag van deze voorraad bij benadering bepaald kan worden. Dit energiebeslag wordt bepaald door de gebouwen of voertuigvoorraad uit te drukken in woningrespectievelijk auto-equivalenten. Hierbij worden de betreffende EAP resultaten gebruikt.

18

ECN-C--93-043


Ad 3 Tenslotte kan de doorzet van andere goederen en diensten in een sector bepaald worden aan de hand van de CBS input-output tabellen en de NEH energieverbruikscijfers per sector. Indien de sectorgegevens tekort schieten, zal getracht moeten worden het totstandkomingsproces zo goed mogelijk te beschrijven wat betreft energie-inzet op individueel bedrijfsniveau, derhalve wordt dit als de microbenadering aangeduid. In de praktijk blijkt deze benadering vooral relevant bij analyse van kleine deelsectoren zoals kappers en sauna’s of wanneer niet duidelijk een sector aangewezen kan worden zoals bij stalling van vervoermiddelen. Soms wordt ten dele van macro gegevens en ten dele van microgegevens gebruik gemaakt. Een dergelijke gemengde ad hoc aanpak wordt aangeduid als mesobenadering. Een globaal overzicht van de gekozen benadering per niet EAP-geschikt categorie vindt u in tabel 2.1. Overigens bestaan binnen de g!obale typeringen micro/meso/macro uiteraard nog verschillen a~ankelijk van de gegevensbeschikbaarheid per categorie. Een nauwkeurige beschrijving van de benaderingen staat in di betreffende hoofdstukken van de afzonderlijke pakketbeschrijvingen (H.3 - H. 1 1 ), Tabel 2.10verzichtniet-EAPgeschiktecategorieënnaarmethode Categorie

Methode

Verteringen buitenshuis Huishoudelijke dienstverlening, stomerij, glazenwasser Kapper, schoonheidssalons, sauna’s, etc. Alle geneeskundige zorg Opleidingen/cursussen en contributie verenigingen Huur/bezoek sportaccomodaties Vakantie (exclusief uitrusting) Museum, theater- en bioscoopbezoek en ander vertier buitenshuis Openbaar vervoer Stalling en (soms) onderhoud van private vervoermiddelen Verzekeringen en diverse diensten

macro micro micro macm/meso micro micro meso macro meso micro macro

2.4 Overige methodologische kanttekeningen De studie maakt op diverse plaatsen in de analyse gebruik van gemiddelden, benaderingen, etc. hetgeen kan leiden tot afwijkingen en maskering van effecten. Bovendien zijn er verschillende kanttekeningen te maken bij het gebruik van het Budgetonderzoek als basis voor consumptief gedrag.

ECN-C--93-043

19


2.4.1 Verborgen variaties In paragraaf 2.1 is reeds uitgelegd dat concessies gedaan worden wat betreft een strikte relatie tussen geldelijke besteding en volume en samenstelling van het goed of de dienst dat in ruil voor de besteding wordt verkregen. Zelfs als deze concessies vrij gering zijn moet er rekening mee gehouden worden dat door gebruik van de standaardwaarden in EAP afwijkingen kunnen optreden. De specificatie van de energie-inhoud van de basismatedalen laat weinig ruimte voor grote spreiding. Voor sommige basìsmaterialen geven andere bronnen evenwel afwijkende energie-inhouden op. Dit wordt hier verder buiten beschouwing gelaten. Bij de berekening van de bijtelling van het energieverbruik in verband met verwerking en distributie van een produkt wordt gebruik gemaakt van gemiddelde energie-intensiteiten per producerende sector en gemiddelde handelsmarges van groot- en detailhandelsectoren. Evenwel in een aantal gevallen bestaan producerende sectoren uit segmenten met sterk uiteenlopende intensiteiten (bijvoorbeeld transportrniddelenindustrie). Het is bekend dat bij sommige produkten de handelsmarge hoger is naarmate het om een ]uxere en dus duurdere variant gaat (bijvoorbeeld bij kleding). Onder overigens gelijke omstandigheden drukt dit de energie-inhoud per gulden van luxe produkten. Dit kwaliteitseffect correleert met inkomensniveau, hetgeen ertoe leidt dat huishoudens met ]age inkomens in deze studie vermoede]ijk een onderschat totaal energiebeslag krijgen toegerekend en huishoudens met hoge inkomens een overschat totaal energiebeslag. Tenslotte laat de behandeling van de zogenaamde ’restgoederen’ in EAP gemakkelijk fouten toe. Hierbij moet bedacht worden dat een afwijkende handelsmarge in de huidige versie van EAP zijn weerslag zou hebben op de energie-intensiteit van ’restgoederen’. Onvoldoende differentiatiemogelijkheid binnen een producentensector betekent dat van de betrokken produkten enkelen een te lage energie-inhoud per gld. krijgen toebedee]d en anderen een te hoge. Een soortgelijke conclusie is van toepassing op het ’restgoederenprobleem’. Een verband tussen handelmarge en detailhandelsprijs impliceert dat wellicht de energie-intensiteit van bestedingen van gezinnen met hogere inkomens lager ligt bij sommige artikelgroepen. Voor alle produkten, waarbij de energie-analyse met EAP wordt uitgevoerd, wordt een nieuwe restgoederen energie-intensiteit berekend met het programma Resti2b.exe, waarbij de toeleverende producenten op ’0’ worden gezet [bìjlage B: Energiì-intensiteit restgoederen]. Wanneer de restgoederen nog steeds meer dan 50% van het energiebeslag van basisgoederen en produktie voor hun rekening nemen is de energie-intensiteit (MJ/gld) van restgoederen dusdanig teruggebracht dat deze niet meer dan 50% bedraagt. Wanneer het energiebeslag van restgoederen negatief uitvalt en dit resultaat niet beargumenteerd kan worden, wordt de energie-intensiteit op ’0’ gesteld. Voor de produkten waarbij een aftopping van het aandeel van de restgoederen in de energie-intensiteit is doorgevoerd, is dit in de overzichtstabel met energiekengetallen aangegeven met een ’*’. Tevens is dit in de bijlagen, waarbij per produkt de berekening met EAP staat, ook aangegeven.

2O

ECN-C--93-043


2.4.2 Effecten samenhangend met het budgetonderzoek Een tweede groep van kanttekeningen heeft te maken met de opzet van het CBS Budgetonderzoek. Het Budgetonderzoek is een in principe als cross-sectie opgezette jaarlijkse enquête, waarbij echter een selectief deel van de respondenten twee of drie jaar deelneemt. Met het oog op de bepaling van de energie-inhoud per gld. van produkten of produktgroepen, d.w.z, in de context van dit onderzoek, gelden de volgende effecten: mode-effect 2. conjunctuureffect 3. weerseffect 4. seizoenseffect 5. zelfselectiviteit onder gerecruteerde respondenten 6. zelfselectiviteit onder meerjarige deelnemers 7. leer- en gewenningseffecten 8. onderrapportage van bepaalde goederen en diensten 9. misrapportage van bepaalde goederen of diensten 10. vermenging van bedrijfshuishouding en gezinshuishouding.

Ad I Het mode-effect doet zich uiteraard voor bij kleding en schoeisel, maar ook bij meubels en sommige vormen van vrije-tijdsbesteding. Bij kleding en meubilair is bekend dat de veranderingen in het modebeeld veelal veranderingen tot gevolg hebben in het volume en de materiaalsamenstelling van de produkten. De eigen waameming van gewicht en samenstelling van kledingstukken (zie H.3) is evenwel gebaseerd op kledingstukken die niet uitsluitend in 1990 gekocht zijn. Qua samenstelling zijn de variaties dus enigszins uitgemiddeld. De bestedingen hebben uiteraard wel betrekking op 1990. Voorzover bepaalde soorten kledingstukken in 1990 meer verkocht zijn dan gemiddeld in andere jaren, dan werkt dat wel door op kengetallen op hogere aggregatieniveaus.

Ad2 Van sommige artikelen, met name duurzame consumptiegoederen zoals meubilair, is bekend dat de aanschafgeneigdheid conjunctuurgevoelig is. Deze notie geldt ook voor vakantiebestedingen (voor de participatie veel minder), in 1990 was voor het vierde opeenvolgende jaar sprake van een gunstige conjunctuur. De stijging van het reëel besteedbaar inkomen was voor de meeste -niet uitkeringsathankelijke- huishoudens zelfs hoger dan voorgaande jaren.

Ad 3 Deelname aan sommige vormen van vrije-tijdsbesteding, de vraag naar voedingsmiddelen als frisdrank, bier, kamemelk en consumptie-ijs en de keus van een vakantiebestemming worden beïnvloed door de weersgesteldheid, met name de temperatuur. Bijvoorbeeld bij een warme lente/voorzomer is men iets meer geneigd de zomervakantie in eigen land door te brengen. Verder heeft de weersgesteldheid uiteraard invloed op de stookbehoefte en dus de ingekochte hoeveelheid aardgas of warmte. In mindere mate wordt ook de elektriciteitsvraag (vooral de verlichting) door het weer be’invloed. Vergeleken met een 30-jarig gemiddelde was 1990 in winter, lente

ECN-C--93-043

21

De energie-intensiteit van consumptiepakketten en zomer veel warmer en zonniger dan gemiddeld (ook vergeleken met nabije jaren). De herfst was gemiddeld in 1990.

Ad 4 Bepaalde goederen en diensten, zoals ftuitsoorten en theatervoorstellingen zijn ruimer beschikbaar in bepaalde seizoenen. Op respondentniveau kan daardoor bij ophoging van het verbruik tot jaamiveau een over- of onderschatting optreden. Over de gehele steekproef beschouwd zou dat enigszins moeten uitmiddelen. Overigens bij uitgesprokin niet-basis voorzieningen als theatervoorstellingen zou op jaarbasis een over- of onderschatting van het verbruik plaats kunnen vinden.

Ad .5 Door weging van de resultaten worden moeilijk enqueteerbare groepen achteraf beter vertegenwoordigd. Echter de weging heeft m.n. betrekking op een aantal voor de hand liggende sociaal-economische indicatoren (inkomen, voornaamste bezigheid, huishoudensgrootte en huurder of eigenaar). Daarentegen zijn leefstijlkenmerken als ’sportief’, ’luxueus’, ’sober’ of ’uithuizig’ niet vertegenwoordigd in deze procedure. Deze kenmerken kunnen dus nog wel ’selectief’ in de steekproef voorkomen. De indruk bestaat dat bij sommige vrije-tijdsaktiviteiten en bij vakanties dit een significante rol speelt.

Ad ó Een deel van de respondenten, re.n. uit moeilijk recmteerbare groepen, doet twee of zelfs drie jaar mee aan het BO. Het CBS heeft onderzocht in hoeverre deze groep zich onderscheidt van eenmalige deelnemers [van de Pol, 1989, 2]. Er is een verschil, maar na toepassing van de voomoemde weging is dat niet meer significant.

Ad 7 Het effect genoemd bij 6. maakt deel uit van het zgn. paneleffect. De tweede component hiervan is het leereffect. Waarbij het leren m.n. betrekking heeft op de zorgvuldigheid bij invullen. Meermalige deelnemers blijken, na correctie voor weging, 2% tot 3% minder te rapporteren. Voor de gemiddëlden in de gehele steekproef resulteert dat in een neerwaartse afwijking van 1% tot 2%. Een leereffect in de zin van meer prijsbewust worden is niet (expliciet) onderzocht.

Ad 8/9 Onderrapportage heeft een aantal oorzaken: a. Hoe kleiner de transactie, hoe groter de kans op non-rapportage. b. Indien een ander dan huisvrouw uitgave doet is kans op non-rapportage c.q. onderrapportage groter (rapportage vindt doorgaans door de huisvrouw plaats). c. Bij levering van goed en dienst tegelijk (bijv. bij reparatie) bestaat kans op rapportage bij één item i.p.v, opsp]itsing. d. Grotere kans op onderrapportage bij vrije-tijdsuitgaven. e. Sommige uitgaven kunnen aan taboe o.i.d raken (inkoop alcohoL, rookwaar. e.d.) waardoor kans op onderrapportage wordt verhoogd. f. Bij kleinere aankopen wordt per huishouden slechts twee weken achtereen gemeten, waarbij er wel spreiding van te meten huishoudens over

22

ECN-C--93-043

Samenvatting toegepaste analysemethoden het jaar plaatsvindt. Het CBS hoogt op basis van deze tweeweekse waarnemingen de consumptie op tot jaamiveau. Voor seizoensgebonden bestedingen kunnen zich vertekeningen voordoen, zeker als het betreffende jaar en/of seizoen niet als ’gemiddeld’ aangemerkt kan worden (zie de opmerkingen bij punt 1 tot en met 3). Misrapportage (c en f) zal op macro niveau van de steekproef uitmiddelen.

Ad 10 Bij zelfstandigen zal dikwijls sprake zijn van huishoudelijke voorzieningen ’op kosten van de zaak’. Men kan hier m.n. denken aan: ¯ vervoermiddelen en brandstof (alle seetoren) ¯ zelf geproduceerd voedsel (m.n. a grarische sector sbi01/02) ¯ bouwmaterialen (bouwnijverheid en aanverwanten sbi51/52). In laatstgenoemde sector strekken deze voordelen zich ook uit tot werkne-

Met uitzondering van het mode-effect hebben alle effecten alleen te maken met het uitgavenniveau. Het mode-effect kan tevens betrekking hebben op de energie-intenslteit. Een verkeerd uitgavenniveau leidt tot een onder- of overschatting van de energieelaim (=totaal energieverbruik) van een uitgavecategorie, Samenvattend kunnen twee soorten afwijkingen onderscheiden worden: a. met een tweezijdige onzekerheidsmarge, b. met een eenzijdige onzekerheidsmarge. Onder (b) vallen die effecten, waarvan niet a priori duidelijk is of ze tot een te hoge of te lage energieclaim zullen leiden. Bij vergaande desaggregatie neemt de kans op een (vergrote) afwijking toe. Op iets hogere aggregatieniveaus zullen de afwijkingen van de afzonderlijke subcategorieën elkaar op zijn minst ten dele compenseren. Met andere woorden met bovenstaand overzicht wordt nogmaals benadrukt dat de waarden op gedetailleerd niveau onzeker zijn en derhalve met de nodige voorzichtigheid gehanteerd moeten worden. De effecten (1), (2), (3), (5), (6) en (9) hebben a priori een tweezijdige onzekerheid. Onder (b) vallen de effecten waarvan de omvang in aanleg even onzeker is als bij (a), maar de richting (systematische over- of onderschatting) wel bekend is. Het gaat hier bovendien alleen om de omvang van de besteding (en dus de energieclaim). Vervolgens kan met behulp van secundaire bronnen getracht worden een indicatie van de mate van over- respectievelijk onderschatting te geven. Overigens blijkt in de praktijk vooral sprake te zijn van onderschatting (met name door onderrapportage). De effecten (4), (7), (8) en (10) hebben a priori een eenzijdige onzekerheid.

ECN-C--93-043

23


Literatuur 2. Boeken en tijdschriften Bullard, C.W., P.S. Penner en D.A. Pilati, 1978, Net energy analysis: Handbook for ¢ombining process and input-output analysis, Resources and Energy, Vol.1 no. 3, 267-313. Pol, F.J.R. van de, Panel Effects in the CBS Budget Survey, CBS Select, Vol.5, 1989, pp.101-110

3. Rapporten en jaarverslagen Engelenburg, B,C.W. van, T,F.M. van Rossum, K. Blok, W. Biesiot en H.C. Wilting, 1991, Energiegebruik en huishoudelij ke consumptie: Handleiding en toepassingen, rapportnr. 91032, NW&S / IVEM.

24

ECN-C--93-043

3. KLEDING EN SCHOEISEL 3.1 Algemene aannamen en bewerkingen lnleiding Het pakket ’kleding en schoeisel’ bestaat uit de hoofdcategorieën ’kleding’ en ’schoeisel en opsehik’. Voor de verdere opdeling van kleding en schoeisel in subcategorieën en afzonderlijke artikelen wordt de indeling van het Budgetonderzoek van het CBS aangehouden. De indeling is gebaseerd op de volgende (geneste) criteria: geslacht, volwassene of kind, functie. Verder zijn er restcategorieën ’zonder nadere aanduíding (zna)’ en ’niet elders genoemd (neg)’. Binnen de ondercategorle ’kleding’ worden 37 artikelen of artikelgroepen onderscheiden, waarvan er 29 direct met de aanschaf van kledingstukken te maken hebben en 8 met toebehoren, stoffen e.d. Aan kleding werd in 1990 gemiddeld 9¢ 1874,- uitgegeven. De ondercategorieën toebehoren, stoffen, e.d. vergden tezamen ~f221,-. De ondercategorie schoeisel en opschik kent 17 artikelgroepen, waarvan 10 direct betrekking hebben op aanschaf van schoeisel en de rest met reparatie, lederwaren, opschik, e.d. De gemiddelde uitgave voor schoeisel (inclusief onderhoud) bedroeg f 481,-, terwijl aan reparaties, opschik e.d. J" 236,- werd besteed. Aannamen en bewerkingen Voor het rekenen met behulp van EAP moest met name in twee soorten gegevens voorzien worden. Ten eerste zijn de energie-inhouden van textielvezels (wol, katoen, acryl, etc.) en enkele edelmetalen gecompileerd en aan het basisgoederen bestand van EAP toegevoegd. Ten tweede is vastgesteld voor de verschillende typen kledingstukken wat de gangbare samenstelling is en wat het bijhorende gewicht bedraagt. Aangezien over samenstelling en gewicht van kledingstukken geen directe statistiek beschikbaar bleek, zijn de betrokken waarden op basis van eigen meting en met behulp van de Jaarstatistiek van de Buitenlandse Handel [CBS, 1990, 1] verzameld. Een globale verhouding van basisgoederen in een gemiddeld kledingstuk kon met laatst genoemde statistiek bepaaid worden. [n het geval van eigen meting zijn privé garderobes benut om kledingstukken te wegen en aan de hand van het wasvoorschriftetiket de samenstelling qua textielvezels in gewichtsprocenten te specificeren. Een complicatie hierbij vormde de voering bij bovenkleding. Volgens TNO [TNO, 1992, 5] wordt bij de specificatie op het wasvoorschrlft niet consequent de voering meegeteld. Met nadruk wordt hier nogmaais gesteld dat met behulp van de gevonden cijfers een indicatie gegeven kan worden voor het gemiddelde kledingstuk in de betreffende categorie. Iedereen weet uit eigen ervaring dat per type kledingstuk de keus qua samenstelling en kwaliteit zeer groot is. Afgezien van de invloed van seizoenen speelt ook het modebeeld een rol. Om de invloed van dergelijke variaties enigszins tegen te gaan is er naar gestreefd van elke type kledingstuk meerdere exemplaren te wegen en de samenstelling te noteren. Verder is bij alle kledingstukken voor volwassenen rekening gehouden met een in de kledingindustrle gangbaar snijverlies van 17% [TNO, 1993, 5] door het gemiddeld waargenomen gewicht met 17% op te hogen. De effecten van hergebruik van deze versneden textiel zijn buiten beschouwing gelaten [TNO, 1993, 5]. Kinderkleding is niet gewogen. Voor

ECN-C--93-043

25


deze kledingstukken zijn de gewichten van kledingstukken voor volwassenen genomen zonder de ophoging met 17%. De gewichten van babykleding en werkkleding zijn ontleend aan Vogeivluchtverkenning textiel- en kledingindustrie [TNO, 1985, 2]. Wat betref~ het afdanken van kleding is aangenomen dat 25% van de kleding (in gewichtstermen) wordt hergebruikt [Consumentengids, duni 1992, 2]. Bij schoenen wordt geen tweedehands markt verondersteld. Voor de resterende afgedankte kleding en al het schoeisel is de optie ’totale gemiddelde verwerking’ in EAP gebruikt. Het zelfde geldt voor de overige artikelen in dit pakket, met uitzondering van bijouterieën en horloges. Gewichten van schoenen zijn vastgesteld door eigen wegìng. Gewichten van kinderschoenen zijn bepaald door 50% van de gewichten van herenschoeisel te nemen. Als schoeisel is aangemerkt schoenen, laarzen, pantofreis, klompen en sandalen. De samenstelling van de gemiddelde schoen is eigenhandig bepaald aan de hand van het aandeel binnen het Budgetonderzoek en Jaarstatistiek van de Buitenlandse Handel [CBS, 1990a, 1]. Als verpakking is het gewicht van een gemiddelde schoenendoos meegetald. Aannames en bewerkingen omtrent opschik, stoffen e.d; staan beschreven in paragraaf 3.3.

3.2 Bepaling kengetallen toegevoegde basisgoederen De toegevoegde textielbasisgoederen betreffen: wol, katoen, polyester, nylon en een gemiddeld textielbasisgoed van polyester en nylon, genaamd polyester/acryl. Wat betreft schoeise] gaat het om: leer. Tenslotte is in verband met bijouterieën en horloges goud en zilver toegevoegd. Voor de textielbasisgoederen wol en katoen en voor leer is uit het Statistisch Jaarboek [1993, 1] de produktie in kilo’s in 1990 ontleend. Uit de CBS Nederlandse Energiehuishouding [1991, 1] het energieverbruikssaldo voor de betrokken industriesectoren teruggerekend in totaal primair energiebeslag. Wat betreft elektriciteit is uitgegaan van een gemiddelde kWh, d.w.z, er is geen rekening gehouden met de herkomst van de elektriciteit naar basis- en middenlastvermogen. Vervolgens zijn de energie-inhouden per kilo afgeleid. Voor katoen en wol is daarbij het energiebeslag van de industriesector textielveredeling naar rato van produktie in kilo’s omgeslagen over deze basisgoederen. Verder is bij katoen rekening gehouden met voorafgaande produktiestappen. Het gaat hierbij om de energie tijdens de teelt [Sudan Power [VProject, 1993, 2 en Consumentangids, Juni 1992, 2]. Voor leer is geen energie bijgeteld ter verkrijging van het vel.

Voor nylon en polyester wordt aangenomen dat de energie-inhoud voor de processen in de textielindustrie (spinnen, weven, verven, bedrukken en veredelen) gelijk gesteld kunnen worden aan die van katoen en wol. Hiertoe wordt voor beide textielgoederen het gemiddelde van de energie-inhouden van wol en katoen genomen (=144 MJ/kg) [Brouwer, 1991, 2]. Voor beide wordt er een energie-inhoud bijgerekend voor de omzetting van kunststof in vezels (extrusie) van 6 MJ/kg [Kindler e.a, 1980, 2].

26

ECN-C--93-043

Kleding en schoeisel Voor de voorafgaande produktiestappen, aanmaak van het primair produkt in de chemische industrie, worden cijfers ontleend aan de basisgoederenlijst van EAP. Voor nylon is dit 154 MJ/kg en voor polyester wordt 80 MJ/kg aangenomen. Voor acryl/polyester wordt het gemiddelde van nylon en polyester genomen. De basisgoedprijzen komen uit Brouwer [1991, 2]. Resultaten staan in tabel 3.1. De waarden voor goud en zilver zijn ontleend aan Handbook of Industrial Energy Analysis [1979, 2] en Chemistry and Physics [1992, 2], mondelinge informatie van de heer Zeegers van TU-Delft [1993, 5] en het Statistisch Jaarboek [CBS, 1993, 1]. Hierbij moet gemeld worden dat de spreiding van energie-intensiteiten bij edelmetalen groot is. In tabel 3.1 staan kengetallen omtrent aanvullende basisgoederen. Tabel 3.1 Overzicht kengetallen aanvullende basisgoederen Basisgoedprijs/kg Energie-inhoud/kg1 Energie-inhoud/kg2 [gld/kg] [MJ/kg] [MJ/kg] Katoen Wol Nylon Polyester Acryl/polyester

2,60 18,40 9,10 14,95 12,00

225,8 171,4 204,6 204,6 204,6

255,8 171,4 358,6~ 284,6 321,6

Leer

83,00

n.v.t.

35,0

22750,00 307,23

n.v.t. n.v.t.

5601,4 80,0

Goud Zilver

Energie-inhoud na oms]ag textielveredelin~, maar v~r bijtellin9 voorafgaande pr~duktiefaUiteindelijke energie-inhoud; voor nylon is 154 .~1 bijgete]d (EAP waarde); voor polyester is 80/¢~ bijgete]d (~-~P waarde); voor ~¢ry]/polyester is het gen~ddelde van nylon en polyester (= 1 ~.7 h%l) bijgete]d; voor kansen is 30 MJ bijgeîe]d [Sudan Power IV Project, 1993, 2].

3.3 Resterend commentaar per artikel Bij de berekening van de kengeta]len is gebruik gemaakt van EAP en is uitgegaan van de algemene aannamen en bewerkingen zoals in de voorgaande paragraaf is besproken. Voor sommige artikelen waren nog afzonderlijke aannamen of aanpassingen nodig. Voor de artikelen waarbij dat aan de orde was, volgt hieronder een puntsgewijze toelichting. Voor het gewicht en de samenstelling van een gemiddelde lap stof en breiwol is de Jaarstatistiek van de buitenlandse handel [CBS, 1990a, 1] gebruikt. Voor stoffen is uitgegaan van 300 gram/m2 voor wol, 200 gram/m~ voor katoen en acryl/polyester met 170 gram/m2. Naar aandeel basisgoederen dat geïmporteerd wordt, is een gemiddelde lap stof van een vierkante meter vastgesteld op 190 gram. Voor breiwol is uitgegaan van een bol met een gemiddeld gewicht van 150 gram. Hiervan bestaat gemiddeld 90 gram uit acryl/polyester, 30 gram uit katoen en 30 gram uit wol. Fournituren bestaan uit een veelheid van produkten zoals: treksluitingen, knopen, elastiek, knippatronen banden en naalden. Gewichten van deze ECN-C--93-043

27

De energie-intensiteit van consumptiepakketten produkten zijn geschat op basis van eigen weging. Vervolgens is naar rato een gemiddeld produkt qua gewicht en samenstel]ing bepaald. In de categorie ’bijouterieën en horloges’ zijn een aantal horloges, dngen, oorbe]len en kettingen gewogen. Op basis van deze waamemingen is gemiddelde samenstelling en gewicht vastgeste]d van een bijou, Er is uit gegaan van een (gemiddeld) horloge van 25 gram en 3 sieraden van gemiddeld 3 gram elk, Het gemiddeld gewicht van deze vier artikelen te zamen is 34 gram. De samenstelling van basisgoederen is eveneens op basis van voomoemde vier artikelen vastgeste]d. Voor beschrijving van een gemiddelde verpakking zijn verschillende juwe]endoosjes gewogen. Ter bepa]ing van het gemiddelde gewicht en samenstelling van kledingaccessoires (zowel mannen als vrouwen) zijn gewichten en samenstelling van stropdassen, riemen, handschoenen, dassen, zakdoeken en hoofddeksels naar aandeel meegenomen. Door eigen weging zijn gewichten bepaald en de samenstel]ing is aan de hand van wasetiketten vastgesteld. Bij lederwaren is uitgegaan van een verzameling koffers~ handtassen en boodschappentassen. Gewichten zijn door eigen weging bepaald. De samenstelling is deels met behulp van de Jaarstatistiek van de Buitenlandse Handel [CBS, 1990, 1] en deels zelf bepaald. Voor de categorie ’restopschik’ zijn de produkten met het grootste aandeel in de uitgaven meegenomen, te weten paraplu’s en zonnebrillen. Gewichten zijn ontleend aan eigen weging. Uitgegaan wordt van een paraplu van 500 gram en van 2 zonnebri]len van 30 gram per stuk. Het gemiddeld gewicht is dan 190 gram. De samenste]ling is zelf bepaald. Tabel 3.2 geeft een samenvatting van de resultaten aan de hand van drie kengetallen, nl. energie-inhoud per bestede gulden; MJ/GLD), uitgave (gemiddelde jaarlijkse besteding; GLD) en energiebeslag (het produkt van de twee vorige kengeta]len; M J). Voor een minutieus overzicht van de berekening van de kengetallen per artikel zij verwezen naar bijlage C Kleding en Schoeisel, met samenvattingen van de EAP berekeningen per artikel. ~

28

ECN-C--93-043

Kleding en sehoeisel Tabel 3.2 Overzicht kengetallen kleding en schoeisel VAR,NR,

NIVEAtl

V330000 V330100 V330200 V330300 V330400 V330500 V330600 V330700 V330800 V330900 V330750 V330850 V331000 V331100 V331200 V331300 V331500 V331400 V331800 V331900 V332000 V332100 V332050 V33250 V3328 V3329 V333100 V333150 V333160 V333200 V330550 V330950 V331550 V332200 V3327 V3330 V3340

6 6 6 6 ¯ 6 6 6 6 6 6 6 6 6 6 6 6 6 6 6 6 6 6 6 5 4 4 6 6 6 6 6 6 6 6 4 4 4

V330

3

SUBTOT/GEM

3,0

2095,0

6277,4

V335000 V335100 V336000 V336100 V33700 V337200 V33710 V337300 V337400 V3376 V338000 V338100 V338200 V338300 V338400 V338500 V3375

6 6 6 6 5 6 5 6 6 4 6 6 6 6 6 6 4

HERENSCHOEN" H R.RESTSCHOEN° DAMESSCHOEN DM.RESTSCHOEN JONGENSSCHOEN* J.RESTSCHOEN

1,6 1,7 1,6 1,8 1,5 1,7

MEISJESSCHOEN*

48,0 45,0 84,0 73,0 14,0 20,0

76,8 76,5 134,4 131,4 21,0 34,0

1,4

18,0

25,2

M.RESTSCHOEN BABY/KLEUTERSCHOEN SCHOEISELHUUR° REPARATIE SCHOEN" MATERIAAL SCHOEN" LEDERWAREN Bijouterie/HORLOGE" RESTOPSCHIK REPARATIE OPSCH]K" SCHOE[SEL Z.N.A.

1,7 1,8 1,3 2,3 1,3 2,8 1,6 1,9 2,0 1,8

18.0 xx 6,0 24,0 7,0 68,0 133,0 21,0 14,0 xx

xx 7,8 55,2 9,1 190,4 212,8 39,9 28,.0. xx

V335

3

SUBTOT/GEM

1,8

717.0

1290,2

V339

3

KLEDING,SCHOE[SEL,TOEB.ONB.

2,4

4,0

9,6

V33

2

TOTAAL/GEM.

2,7

2816,0

7577,2

ARTIKEL

M,J/GLD

GLD

MJ

HERENJAS H R.KOSTUUM/BROEK HR.VESTEN/TRUIEN HR.OVERHEMDEN H R.HUIS,NACHT,ON DERKLEDING H R.RESTBOVENKLED[NG DA/v~ìSJAS DM.BLOUSE/BROEK DM.VESTEN/TRUIEN DM.HUIS,NACHT,ONDERKLEDING DAMESKOUSEN DM.BOVENKLEDING JONGEMSJAS J.KOSTUUM/BROEK J.VESTEN/TRU]EN J.OVERHEMDEN J.H/.[IS,NACHT,O NDERKLEDING J.RESTBOVEN KLEDIN(3 MEISJESJAS M.BLOUSE/BROEK

3,9 3,0 3,0 2,5 3,9 2,8 3,0 2,1 2,7 2,8 2,1

40,0 216,0 60,0 87,0 28,0 16,0 66,0 402,0 108,0 57,0 12,0 xx

156,0 648,0 180,0 217,5 109,2 44,8 198,0 844,2 291,6 159,6 25,2. xx

12,0

60,0

M.VESTEN/TRUIEN hL HUIS,NACHT,ONDERKI FD[NG

4,9 3,4 2,7 7,8 2,7 3,6 2,4

25,0 14,0 14,0 6,0 4,0 14,0 49,0

122,5 47,6 37,8 46,8 10,8 50,4 117,6

2,8 4,2

14,0 9,0

39,2 37,8

2,3 3,2 2,4 2,4 5,9 10,3 2,3 1,1 3,0 3,0 3,0

5,0 39,0 23,0 15,0 77,0 20,0 38,0 10,0 29,0 52,0 3,0

11,5 124,8 55,2 38,0 454,3 206,0 87,4 11,0 86,9 156,0 9,0

M,RESTBOVENKLEDINO BABYKLED[NG M.ACCESSOIRES V.ACCESSOIRES STOFFEN BRE]WOL" FOURNITUREN KLED]NOHUUR/MAAKLOON" HERENKLEDING ONBEKEND DAMESKLEDING ONBEKEND JONGENSKLEDINO ONBEKEND MEISJESKLEDING ONBEKEND KLEDING Z.N.A. KLEDINGTOEBEHOREN ONBEKEMD OV. KLEDING EN FOURNITUREN

4,7 5,0

3,0

4,0

3,0 3,0 3,0

488,0 ¯ 27,0 11,0

12,0 1464,0 81,0 33,0

.HR=heren; Dt~=dames; h%=meisjes; J=jongens; Een lagere energie-intensiteit (MJ/91d) voor restgoederen gebruikt. ConfoEn de CBS rtehtlijn worden bestedingsge9evens b~j een stendaardfout van 20% of meer niet gepubliceerd.

ECM-C--93-043

29


Literatuur 1. Statistieken CBS, Jaarstatistiek van de Buitenlandse Handel, 1990. CBS, Nederlandse Energieh uishouding jaarcijfe~s, 1991. CBS, Statistisch Jaarboek, 1993.

2. Boeken en tijdschriften Bouwstead i. en G.S. Hancock, Handbook of lndustrial Energy Analysis, Ellis Honvood Limits 1979. Consumentengids, juni 1992, blz 362-364. CRC Handbook of Chemistry and Physics, David R. Lide. 73rd edition 1992-1993, pg 4-27. Sudan Power IVProject, Haskoning, ECN/ESC. januari 1993. TNO, Vogelvluchtverkenning textiel- en kledingindustrie. Bedrijfsafvalstoffen, januari 1985. Brouwer, drs. W.G.J., Plantaardige grondstoffen voor de industrie, Stichting Toekomstbeeld der Techniek, 1991. Kindler, H en A. Nikles, Energieaufwand zur herstellung von werkstoffen-Berechnungsgrundsatze und energieaquivalenzwerte von kunststoffen. In: Kunststoffe 70, 12, 1980, blz 802-807.

5. Persoonlijke meededelingen Mijnbouwkunde TU-delft, Zeegers, januari 1993. TNO, Hr. van Pelt, december 1992. TNO, Hr. Holweg, januari 1993

3O

ECN-C--93-043

4. HYGII~NE EN LICHAMELIJKE VERZORGING 4.:[ Algemene aannamen en bewerkingen lnleiding Het pakket ’Hygiëne en Lichamelijke Verzorging’ bestaat uit de hoofdgroepen ’Huishoudelijke Dienstverlening en Reiniging’ en ’Lichamelijke Verzorging’. Binnen eerstgenoemde hoofdgroep zijn wasmiddelen en afwasmiddelen uitgesloten, daar deze artikelen in de studie ’wonen’ [Vringer e.a., 1993, 3] aan de orde komen in samenhang met wasmachines en vaatwassers. De totale bestedingen in dit pakket belopen gemiddeld bijna f 1500,-. Met uitzondering van leidingwater, toiletartikelen (ten dele), toiletpapier, haarverzorgingsapparatuur en cosmetica betreft het artikelen en diensten die niet met behulp van EAP geanalyseerd zijn. Het EAP-geschikte deel omvat ongeveer 44% van de uitgaven in dit pakket.

Aannamen en bewerkingen De zeer diverse samenste!ling van dit pakket maakt gemeenschappelijke aannamen niet opportuun. De EAP-geschikte artikelen vergden soms ad hoc oplossingen. Voor ’lichamelijke verzorging’ zijn basisgoederen toegevoegd. Verliezen bij produktieprocessen zijn niet meegenomen. Wat betreft de overige artikelen en diensten wordt nogmaals het principe benadrukt zoals dat al in paragraaf 2.3 is uitgelegd, nl. bij voorkeur macro benadering op basis van gegevens over energie, omzet en kapitaalgoederen. Deze benadering bleek slechts haalbaar voor stomerij/wasserij en kappers, waarbij overigens ook aanvullende micro benaderingen zijn gebruikt. Voor het overige zijn micro benaderingen toegepast, derhalve ligt de nadruk in dit hoofdstuk op het commentaar per artikel.

4.2 Bepaling kengetallen toegevoegde basisgoederen De toegevoegde basisgoederen betreffen: ethanol, oppervlakte-actieve stof, glycerol en lipide. Deze bestanddelen zijn toegevoegd voor de produkten ’overige haarverzorgingsartikelen’ (shampoo) en ’kosmetica en parfumerieën’ (parfum en crème/lotion). Bij de bepaling van de energie-inhoud van ethanol wordt uitgegaan van een conventionele installatie, waarbij ethanol wordt geproduceerd uit suikerbieten en tarwe. Een energie-inhoud van 35,2 MJ/I wordt berekend [Worrell, 1993, 3] [NOVEM, 1992, 2]. Omgerekend wordt dit 35,2 MJ/I / 0,79 kg/l = 44,5 MJ/kg. De basisgoedprijs voor ethanol is f 1,- per liter [NOVEM, 1992, 2], wat neer komt op f 1,26 per kilo. Uit de zelfde bron komt ook de energie-inhoud en baslsgoedprijs voor glycerol, namelijk 1 M J/l; 1,26 kg/l => 0,79 MJ/kg en f 1,50 per kilo. De energie-inhoud voor oppervlakte-actieve stof 51,4 MJ/kg komt van [Worrell, 1992, 5] met een baslsgoedprijs van .f" 2,- [Brouwer, 1991, 2]. Deze gemiddelde prijs is ook voor lipide genomen. Voor lipide wordt een

ECN-C--93-043

31


energie-inhoud van 32,6 MJ/kg berekend [The feasibility of Biomass Production for the Netherlands Energy Economy, 1992, 21. In tabel 4.1 staan kengetallen omtrent aanvullende basisgoederen. Tabel 4.1 Overzicht kengetallen aanvullende basisgoederen Basisgoedprijs/kg [gld/kg]

Energie-inhoud/kg [MJ/kg]

1,26 1,50 2,00 2,00

44,50 0,79 32,60 51,40

Ethanol Glycerol Liplde Oppervlakte-actieve stof

4.3 Toelichting per artikel Huishoudelijke dienstverlening Alle onderdelen betreffen diensten, waarbij alleen bij wasserij/stomerij/wasserette gebruik gemaakt kan worden van CBS informatie op sectomiveau (direct energieverbruik, omzet en aantal vestigingen).

Loon of kosten inhuur Het gaat hier hoofdzakelijk om arbeidsloon van huishoudelijke hulp. Elke toerekening van energie aan deze besteding (bijvoorbeeld van apparaten of woon/werk vervoer) zou tot dubbeltelling leiden. De energie-inhoud per gulden is derhalve op 0 gesteld. Evenmin is rekening gehouden met de mogelijkheid dat de aanwezigheid van huishoudelijke hulp in een huis waarvan de bewoners afwezig zijn, tot meerverbruik van energie voor stoken en verlichting kan leiden. Wasserij/stomerij/wasserette Voor de berekening van de energie-inhoud voor gebruik van wasserij /stomerij/wasserette is eerst een gemiddelde Was- en droogbeurt in een wassalon beschouwd, vervolgens is een benadering gemaakt van de energie-inhoud van een stomerijdinst. Wasserette Uit het handboek Energiebesparing van Sven [1985, 2] wordt aangegeven hoeveel energie een wasbeurt gemiddeld vergt. Een pakket wasgoed heeft gemiddeld een gewicht van 5 kg. Er wordt verondersteld dat dit pakket voor 45% bestaat uit witwas en 55% uit bontwas.

Voor wassen en drogen wordt respectievelijk 11,6 MJ en 24,2 MJ primaire energie berekend. Voor overige energie wordt een vierde van deze energiekengetallen genomen (9,0 M J). Per wasbeurt komt dit neer op 44,8 MJ. Uitgaande van een gemiddelde wasbeurtprijs van f 15,-, komt de energie-inhoud per gulden voor deze categorie op 3,0 MJ/gld. Wasserij/stomerO" Uit CBS Statistisch Jaarboek [1993, 1] en CBS Nederlandse Energiehuishouding [1991, 1] kunnen omzet en energieverbruikssaldo per energiedra32

ECN-C--93-043

Hygiëne en lichamelijke verzorginfl

ger voor 1990 ontleend worden. Met behulp van de cumulatieve energie-intensiteiten van energiedragers uit [Wilting, 1992, 2] kan vervolgens het primair energiebeslag van deze sector uitgerekend worden. Tezamen met de omzet levert dit de directe energie-inhoud per bestede gulden op, afgerond is dit 3 MJ/GLD (3654 T J/1.244 mln.gld). Het indirect verbruik is bepaald door een raming te maken van het indirect energiebeslag besloten in winkelpanden en in kledingvervoer. Er zijn 1600 vestigingen in deze sector [CBS Statistisch Jaarboek 1993, 1 ]. Er is aangenomen dat de gemiddelde vestiging een energie-inhoud heeft gelijk aan een halve woning, d.w.z. 0,5 x 500 GJ = 250 GJ. Vergeleken met woningen worden winkels vaker verbouwd, derhalve is een levensduur van 25 jaar aangehouden. Er resulteert dus een toegerekend verbruik van 10 GJ per vestiging per jaar. Per gulden omzet komt dat heer op 0,013 MJ. Sommige vestigingen voeren de reiniging ter plekke uit, andere vestigingen zijn afhankelijk van vervoer. Er is aangenomen dat de helft (800) vestigingen afhankelijk zijn van vervoer. De gemiddelde prijs voor de reiniging van 1 kledingstuk is bijna .f 8,-. Dat wil zeggen dat er per jaar ongeveer 165 miljoen kledingstukken gereinigd worden. We nemen aan dat de 800 vestigingen de helft van dit aantal kledingstukken aangeboden krijgen, terwijl men 300 dagen per jaar open is. Dit resulteert in een gemiddeld aanbod van 345 kledingstukken per dag. Stel dat voor dagelijks halen en brengen tezamen 50 km wordt gereden en de gemiddelde belading van een vrachtwagen 10 ton bedraagt, dan resulteert een energie-inhoud van 50 (km) x 10 (ton) x 2,5 (MJ/tonkm) = 1250 MJ per rit. De energie-inhoud van een tonkilometer is overgenomen uit Wilting [1992, 2]. Per kledingstuk komt dit heer op 3,6 MJ. De energie-inhoud per gld. neemt hierdoor toe met 0,45 MJ/gld. Tenslotte is getracht rekening te houden met het gebruik van was- en schoonmaakmiddelen. Uitgaande van een machinewas thuis is ongeveer 10 gram wasmiddel per kg kleding nodig. Op grond van onze eigen waarnemingen bij de analyse van kledingstukken, wordt er uitgegaan van 0,5 kg voor een gemiddeld kledingstuk bij de stomerij. Dat betekent 5 gram wasmiddel per kledingstuk. Volgens [Vringer e.a., 1993, 3] ia de energie-inhoud van waspoeder ongeveer 41 MJ/kg. Vijf gram vertegenwoordigt dus 0,2 MJ. De additie in termen van energie-inhoud per bestede gulden beloopt 0,025 MJ. Afgerond komt de totale energie-inhoud per gld. op 3,5 MJ/gld. Als uiteindelijke waarde gebruiken we de middenwaarde van beide resultaten d.w.z. 3,25 MJ/gld. Overige huishoudelijke dienstverlening - glazenwasser We nemen aan dat het energieverbruik bij deze dienst zich concentreert in het vervoer. Overig materiaalgebruik is miniem en/of het materiaal gaat lang mee. Leidingwater zal hoofäzakelijk bij de klant getapt worden. Op grond van de gegevens uit het CBS Budgetonderzoek 1990 aangevuld met mondelinge informatie (controle) is de prijs van een gemiddelde ruitenwasbeurt gesteld op f 10,-. De duur van een gemiddelde wasbeurt wordt gesteld op 15 minuten. Op grond hiervan nemen we aan dat een glazenwasset gemiddeld 32 klanten per dag heeft, waarbij hij gemiddeld 15 km per

ECN-C--93-043

33

De energie-intensiteit van consumptiepakketten dag per auto aflegt. Bij een energie-inhoud van 2,5 MJ/voertuigkilometer [Wilting 1992, 2] resulteert dat in 37 MJ aan energiebeslag per dag. De energie-inhoud per gld. is 37/(10 x 32) -- 0,11 MJ/gld. Gezien de uit de aannamen resulterende maandomzet per werkende lijkt de berekende waarde aan de hoge kant. Daar komt bij dat een kleine fractie van de bestedingen aan deze dienst voor schoorsteenvegers bestemd is. Hoewel de energie-inhoud van deze dienst wellicht afwijkt van die van glazenwassers geldt anderzijds dat een dergelijk onderhoud ten goede kan komen aan de efficiëntie van de stookinstallatie. Desalniettemin wordt bovenstaande waarde (0,11 MJ/gld) aangehouden. Overige huishoudelijke dienstverlening - kinderopvang Verschillende vormen van kinderopvang vallen onder deze dienst. Grosso modo betreft 1/3 van de bestedingen dienstverlening aan huis (oppas e.d.). Hiervoor is analoog aan ’loon voor huishoudelijk werk’ een energie-inhoud van 0 toegekend. De rest betreft met name peuterspeelzalen en creehes. Op grond van de gegevens uit het CBS Budgetonderzoek 1990 kan worden afgeleid dat de gemiddelde prijs per kind per dagdeel ongeveer .f 14,- bedraagt oftewel J" 3,50 per uur. Mondelinge informatie over de kosten van zgn. ’kindplaatsen’ bevestigt deze uitkomst [ECN, 1993, 5]. Vervolgens nemen we aan dat kinderopvang gemiddeld 50 uur per week gedurende 50 weken per jaar geopend.is. Dit zijn dus 2500 uren per jaar. Gezien dit aantal openingsuren en de doorsnee huisvesting van kinderopyang nemen wij aan dat het direct energieverbruik in primaire termen overeenkomt met de helft van het verbruik van een gemiddelde woning, d.w.z. 43,05 GJ per jaar. Dit komt overeen met 17,4 MJ per uur. Gezien het doorgaans beperkte aantal kinderen, stellen wij het direct verbmik op 3,45 MJ per uur per kind. Stellen wij het indirect verbruik (i.v.m. de huisvesting e.d) weer op 10 GJ per jaar (zie stomerij hierboven), dan resulteert een indirect verbruik van 0,8 MJ per uur per kind. Het totaal energiebeslag per uur per kind komt aldus op 4,25 MJ per uur per kind. De energie-inhoud per gulden luidt dan: 1,12 MJ/gld.

Reinigingsmiddelen Leidingwater Volgens [Wilting, 1992, 2] is de energie-inhoud 4 MJ/1000 liter, terwijl de prijs van 1000 liter water f 1,60 (ex.BTW) bedraagt. Voor de consument wordt de energie-inhoud per bestede gulden 4/1,69 = 2,4 MJ gulden (afgerond).

Huishoudzeep Gezien het zeer geringe gemiddeld bedrag per huishouden is volstaan met overname met de energie-inhoud van cosmetica te weten 3 MJ/gld. Overige reinigings, en verdelgingsmiddel Dit is een zeer divers samengesteld artikelgroepje waarbinnen de afzonderlijke artikelen soms onvoldoende gespecificeerd zijn. Gezien de overeenkomsten met was- en afwasmiddelen uitgerekend in [Vringer e.a., 1993, 3] wordt het kengetal daaruit overgenomen, te weten 7,2 MJ/gld. 34

ECN-C--93-043

Hygiëne en lichamelijke verzorging

Algemene Lichaarnsverzorging blet uitzondering van ’openbaar badhuis’ betreft het hier de consumptie van goederen, waarvoor in aanleg EAP gebruikt kan worden. In het geval van toiletartikelen en damesverband is hiervan afgezien in verband met de onbekendheid en/of gevarieerdheid van de materiaalsamenste[ling. Toiletartikelen Deze subgroep omvat 19 verschillende soorten artikelen (op desaggregatieniveau 9), waarbij per soort artikel zich nog belangrijke variaties in prijs en samenstelling kunnen voordoen. Zes artikelen (zeep, deodorant, tandpasta, badschuim, papieren zakdoekjes en weggooiluiers) beslaan 86% van de bestedingen. Van deze zes artikelen nemen de artikelen op papierbasls (zakdoekjes en luiers) weer 53% voor hun rekening. Wat betreft tandpasta was mondelinge informatie beschikbaar binnen ECN dat de energie-intensiteit van dit produkt hoofdzakelijk wordt bepaald door het type verpakking (metalen tube of kunststof tube). Dit duidt erop dat energie-inhoud per gulden voor dit produkt nogal laag zal zijn, d.w.z, onder het globaal gemiddelde 6 à 7 MJ/gld. Wat betreft zeep sluiten we vooralsnog aan bij de hierna te bespreken waarde voor cosmetica van 3 MJ/gld. Aangezien deodorant ondermeer alcohol bevat nemen we hiervoor een iets hogere waarde aan van 5 MJ/gld~ Voor de artikelen op papierbasls maken we gebruik van de energie-inhoud zoals hiema wordt bepaald voor toiletpapier, met dien verstande dat de prijs-gewichtsverhouding met 2 vermenigvuldigd wordt. De energie-inhoud per gld. in MJ/gld wordt dan gehalveerd tot 6,15 MJ/gld. Op basis van de bijdrage van de zes genoemde produkten wordt een gewogen gemiddelde bepaald voor de energie-inhoud per gld. van toiletartikelen. Dit levert een waarde op van 4,8 MJ/gld. Toiletpapier De analyse in EAP is uitgevoerd met behulp van cijfers van een test gerapporteerd in de Consumentengids [januari 1993]. Een rol wc-papier weegt gemiddeld 130 gram en kost gemiddeld 50 cent. Als verpakking is 10 gram kunststof verondersteld. Voor transport is 100 km per vrachtwagen aangenomen en betrokken sectoren in de distributie zijn groothendel papierwaren en detailhandel drogisterijen. Bij de afvalverwerking is uitgegaan van storten zonder gaswinning. Damesverband Er wordt aangesloten bij de gemiddelde waarde voor toiletartikelen van 4,8 MJ/gld. Openbaar badhuis/garderobe/openbaar toilet/sauna e.d. Daar 90% van de uitgaven betrekking heeft op sauna’s e.d. heeft de analyse zich daarop toegespitst. In Nederland zijn voor 1991 bij het CBS 214 sauna’s geregistreerd die sauna als hoofdactiviteit hebben [Klaasen, 1993, 5]. De totale kosten van het energieverbruik voor deze sauna’s is 4,8 miljoen gulden per jaar, waarvan 2,5 miljoen aan aardgas en 2,3 miljoen aan elektriciteit wordt toegerekend [Klaasen, 1993, 5]. Omgerekend naar primair energiebeslag is dit 327 T J/jaar. Per sauna komt dit gemiddeld neer op 1,5 TJ per jaar. Uitgaande van 15.000 bezoekers per sauna per jaar, kan 102 MJ aan iedere bezoeker worden opgehangen. Een

ECN-C--93-043

35


gemiddelde saunabezoek kost f 25,-, waardoor de energie-inhoud per gulden 4 MJ/gld wordt.

Haawerzorging De uitgaven voor haarverzorging waren goed analyseerbaar met EAP, met uitzondering van de kapper. Laatstgenoemde categorie is op een andere manier geanalyseerd. Kapper Uit het Statistisch Jaarboek [CBS, 1993, 1] is de omzet voor kappers en schoonheidssalons gehaald, nl. 1686 min. gulden (incl. BTW). Aan de Nederlandse Energiehuishouding [CBS, 1991, 1] is het energieverbmik omgerekend in primaire termen ontleend. Hiemit wordt een energie-inhoud berekend van 1,35 MJ/gld. Er zijn ongeveer 8400 kappersbedrijven in Nederland, d.w.z, de gemiddelde omzet per bedrijf is ongeveer 180.000 gulden (incl. BTW). Er wordt aangenomen dat de belichaamde energie van het winkelpand gelijk is aan dat van een stomerij, nl. 10 G J/jaar. Per gulden komt dat op 0,055 MJ. Evenzo wordt aangenomen dat per behandeling aan shampoo, haarlak e.d 10 gram wordt gebruikt [Milieudefensie, 1993, 2] met een energie-intensiteit van 185 MJ/kg (zie hiema bij haarverzorgingsartikelen). Bij benadering kost een gemiddelde kappersbehandeling f 50,-. Per bestede gulden voegen haarlak, shampoo, etc. derhalve 0,01 × 185 / 50 = 0,037 MJ toe. Resumerend leidt dat tot de volgende opbouw van de energie-inhoud per gulden: - direct 1,350 MJ/gld - gebouw 0,055 MJ/gld - shampoo e.d. 0,037 MJ/gld - totaal 1,442 MJ/gld Afgemnd komt dit uit op 1,4 MJ/gld.

Elektrische haarverzorgingsapparaten ~ Voor deze categorie is het energiekengetal voor het meest gekochte apparaat berekend, namelijk een scheerapparaat. Het gewicht is op eigen waarneming gebaseerd. Overige haawerzorgingsartikelen Voor ’overige haarverzorgingsartikelen’ is uitgegaan van shampoo. Dit produkt heeft de grootste uitgavepost en wordt door de meeste huishoudens gekocht. 85% bestaat uit water en 10% uit oppervlakte-actieve stof [Brouwer, 1991, 2]. Deze componenten worden in de berekening meegenomen. Shampooflesjes zijn eigenhandig gewogen.

Cosmetica en parfumerieën Pedicure, manicure en schoonheidssalon Hiervoor is hetzelfde kengetal genomen als berekend bij de kapper, nl. 1,4 MJ/gld.

36

ECN-C--93-043

Hygiëne en lichamelijke verzorging Kosmetica en pal~umerieën Uit deze categorie zijn huidcrème en parfum als representatieve artikelen gekozen, omdat hieraan het meest wordt uitgegeven. Produkten zijn eigenhandig gewogen. Parfum wordt qua energie-analyse beschouwd als verdunde ethanol (70% tot 96% van het volume) [Grote Winkler Prins, 1992, 2]. Huidcrème is voor 60% opgebouwd uit water, 31% lipide, 3% oppervlakte-actieve stof en 3% glycerol [Brouwer, 2]. Een combinatie van parfum en huidcrème is als ’kosmetica’ in EAP berekend. In tabel 4.2 staan kengetallen van hygiëne en lichamelijke verzorging. Een verder uitwerking per artikel staat in de bijlage: Hygiëne en llchamelijke verzorging. Tabel 4.2 Overzicht kengetallen hygiëne en lichamelijke verzorging VAR.NR.

NIVEAU

ARTIKEL

MJ/GLD

GLD

V440

3

HUISH. DIENSTVERL.EN REINIGINO

1,9

622,18

1 I65,4

V440000 V440100 V440200 V440230 V440240 V441000 V441110 V441300

6 6 6 7 7 6 7 6

LOON OF KOSTEN INHUUR WASSERIJ, STOMER[J, WASSERETTE OV.HU[SHOUDELUKE D]ENSTVERLEN]NO OLAZENWASSER, ETC KINDERO PVANG (LEIDING)WATER HUISHOUDZEEP OV.REINIG]NGS-/VERDELG[NGSMIDDEL

0,0 3,3 0,8 0,1 1,1 2,4 3,0 7,2

171,12 25,49 140,98 40,89 100,09 222,97 3,03 56,59

0,0 82,8 116,6 4,5 112, I 535,~. 9,1 421,8

V442

3

LICHAMELIJKE VERZORGING

3,6

746,00

2689,5

V442000 V442100 V442200 V442300 V443000 V443100 V443110 V443120 V444000 V444100

6 6 6 6 6 6 7 7 6 6

TOILETARTIKELEN TOlLETPAP[ER DA/~SVERBAN D OPENBAAR BADHUIS E.D. KAPPER HAARVERZORGINGSAPPARATUUR EN -ARTIKELEN ELEKTRISCHE HAARVERZO RQINOSAPPARATUUR* HAARVERZORG]NGSARTIKELEN" SCHOONHEIDSSALON E.D KOSMET]CA, PARFU/vls*

4,8 12,3 4,8 4,0 1,4 3,5 1,8 3,7 1,4 2,9

185,95 46,80 26,65 13,60 237,00 106,00 12,00 94,00 54,00 96,00

892,6 575,6 127,9 54,4 343,6 369,4 21,6 347,8 47,6 278,4

TOTAAL HYGI~ìNE EN LICHAMELIJKE VERZORQING

2,8

1368,18

3854,9

N,B. V441200 wasmiddelen en V441210 afwasmiddelen vallen onder de pakketstudie ~voning’ en zodoende niet op9enome~ ~p~rP~rkt rr~t * d.w.z, een ~B9ere energie4nt~si~~t (Md/9]d) voor r~tg¢~demn gebruikt.

ECN-C--93-043

37


Literatuur 1. Statistieken CBS, Jaarstatistiek van de Buitenlandse Handel, 1990. CBS, Nederlandse Energiehuishouding jaarcijfers, 1991. CBS, Statistisch Jaarboek, 1993. 2. Boeken en tijdschriften Brouwer, drs.W.G.J., Plantaardige grondstoffen voor de industrie, Stichting Toekomstbeeld der Techniek, 1991. WC papier met de billen bloot, Consumentengids, Januari 1993, blz.28-30. Grote Winkler Prins, encyclopedie, Elsevier, Amsterdam, 1870-1882, 9e druk, 1992.

1 e druk

Miliedefensie, februari 1993, pg 9. NOVEM, The Feasibility of Biomass Production for the Netherlands Energy Economy, 1992. SVEN, Handboek Energiebesparing. Maart 1985, pg. El040 1-14.

3. Rapporten Wilting, H.C., Handleiding EAP Energie Analyse Programma, [VEM-RUG, onderzoeksrapport 56, 1992. Vringer, K., K. Blok, J. Potting, Energie-intensiteiten van de Nederlandse HuishoudeliJke Inboedel, NW&S Universiteit Utrecht, rapport 93060, 1993. 5. Persoonlijke meededelingen R. Salman, ECN-P&O, februari 1993. Worrell, E., NW&S RU-Utrecht, maart 1993. Klaasen, CBS, juni 1993.

38

ECN-C--93-043

5. GENEESKUNDIGE VERZORGING 5.1 lnleiding De waameming van de uitgaven voor geneeskundige verzorging heeft maar zeer ten dele een directe relatie met daadwerkelijk gebruik van verbandmiddelen, medicijnen en medische of paramedische zorg. Van het gemiddelde bedrag dat per huishouden wordt besteed (í 4045,-) heet~ ongeveer J" 3450,- betrekking op ziektekostenverzekering. Een belangrijk deel van de laatstgenoemde uitgsve betreft bovendien verplichte ziekenfondsverzekering, welke gerelateerd is aan het inkomen en de gezinssituatie en niet aan daadwerkelijke medische consumptie van het gezin in kwestie. De resterende uitgaven hebben weliswaar een directe relatie met de consumptie van een goed of dienst, maar de consumptie die hieruit afgeleid kan worden is als het ware afgeknot. De rest wordt door de verzekering rechtstreeks betaald of na declaratie gerestitueerd (deze twee systemen bestaan belde). Kortom, de informatie uit het budgetbestand geeft voor deze bestedingscategorie misleidende informatie. Derhalve is er voor gekozen de energie-intensiteit van medische consumptie zoveel mogelijk via macro statistieken te bepalen [CBS, Statistisch Jaarboek, 1993]. Om nader inzicht te verkrijgen in de vertekeningen zijn verder enkele statistische analyses uitgevoerd van de medische bestedingen, tenëinde nader inzicht te krijgen in de belangrijkste consumptiebepalende factoren op huishoudniveau. Significante variabelen in een multipele regressie-analyse bleken (in volgorde vsn afnemende significantie): al of niet in ziekenfonds, leeftijd van het gezinshoofd, het netto huishoudensinkomen, het aantal huishoudensleden, hoogste voftooide opleiding van het gezinshoofd en aard van het beroep van het gezinshoofd. De verstoring van de waargenomen medisch consumptie door uit te gaan van de verzekeringskosten wordt geïllustreerd door de geschatte effe~en van ’al of niet ziekenfonds’ en ’netto inkomen’. Indien een respondent wel in het ziekenfonds zit, verlaagt dat gemiddeld genomen’ de eigen lasten voor medische consumptie met J" 457,-. Bedenk hierbij dat gemiddelde totale eigen (netto) last ongeveer .f 578,- bedraagt. Een toename van het eigen inkomen met tien gulden doet de zelfoetaalde medische consumptie met gemiddeld 6 cent stijgen. Dit is slechts een fractie van het percentage waarmee de ziekfondspremie stijgt sls gevolg van een hoger inkomen. Samenvattend komt het erop heer dat de totale in het Budgetonderzoek waargenomen uitgaven voor medische verzorging bij ziekenfondsverzekerden een functie zijn van het inkomen, waarbij de eigen bijdragen enigszins zullen a~angen van huishoudensgrootte. Anderzijds zullen bij particu!ier verzekerden de totale kosten voor medische consumptie voornamelijk afhangen van de huishoudensgrootte en de leeftijd der gezinsleden. Bovendien zullen bij particulier verzekerden met een eigen risico in jaren met een beperkte medische consumptie de eigen uitgaven en de echte medische consumptie redelijk met elkaar sporen. Kortom slechts voor een klein deel van de respondenten geven de uitgaven een correct beeld van de daadwerkelijke consumptie.

ECN-C--93-043

39


5.2 Toelichting op de berekende kengetallen De macro cijfers [CBS, 1993a, 1] zijn opgesplitst naar vorrn van intrarnurale gezondheidszorg, daarnaast zijn ook bezoek aan huisarts, tandarts en fysiotherapeut en overige pararnedische zorg opgenornen, alsrnede gebruik van geneesmiddelen (op recept en vrij). Enerzijds zijn van deze sectoren de kosten op jaarbasis bekend, terwijl anderzijds het gebruik van deze voorzieningen per leefstijdsgroep geregistreerd is. Verder zijn uit de Nederlandse Energiehuishouding [CBS, 1991, 1] de energieverbruiksgegevens van de gezondheidszorg overgenornen. Genees- en verbandmiddelen De energie-intensiteit van genees- en verbandmiddelen is berekend door de ornzet van de betreffende producerende sector op sbi 3 digit niveau (sbi 29.6 te relateren aan het energieverbruik. Vervolgens is een opslag toegevoegd voor de distributie door de energie-intensiteiten van de betreffende groot- en detailhandel toe te voegen. Een nadere differentiatie van de energie-intensiteit naar oogrnerk van het geneesrniddel (curatief, preventief, etc. = CBS BO indeling) is binnen dit onderzoek niet haalbaar~

Geneeskundige zorg Uit het Statistisch Jaarboek [CBS, 1993, 1] is een kostenoverzicht per type medische zorg en naar leeffijdscategorie overgenornen. Daarnaast zijn uit de Nederlands Energiehuishouding [CBS, 1991, 1] de energieverbruiksgegevens van de intrarnurale en extrarnurale gezondheidszorg overgenornen. Combinatie van beide bronnen levert een indicatie van de energie-inhoud van diverse rnedische diensten. Een overzicht van de gegevens wordt getoond in tabel 5.1. Op basis van de totale kosten van de gezondheidszorg resulteren de energie-inhouden per gulden zoals onderaan in tabel 5.1 zijn weergegeven. Echter op basis van de uitgaven van de huishoudens (zoals gerapporteerd in het Budgetonderzoek) resulteren sterk afwijkende waarden, rn.n. voor ziekenhuis/specialist en pararnedische zorg: ¯ Macro basis Huisarts/tandarts Ziekenhuis/specialist Kraarnhulp/wijkverpleging Overige pararnedische zorg

0,58 1,14 0,00 0,99

Huishoudens basis 1,7 23,4 0,0 (vnl. thuis) 49,7

Gebruik van een van beide intensiteiten hangt af van het gezichtspunt van de analyse.

4O

ECN-C--93-043

Geneeskundige verzorging Tabel 5.1 Toerekening energiegebruik van medische consumptie Bevolking naar ]eeftijdsgroep 15-24 25-44 45-64

0-14

Totaal 65 e.o.

Direct + indirect energieverbruik

~rj]

Aantal Fractie Type

2714869 18,2%

2371107 4824177 15,9% 32,4%

3076797 1905650 20,7% 12,8%

Kosten per leefsfijdsgroep [rn]n. gld.] 0-14 15-24 25-44 45-64 65 e.o.

14893

totaal

Medische zorg Huisarts Specialist Tandarts Ziekenhuisopnarne Fysiotherapeut Geestelijke zorg Geneesmiddelen

261,39 310,69 332,78 1557,07 53,66 844,70 514,27

255~92 252,48 358,21 1309,88 146,10 2034,11 541,34

583,26 779,75 773,84 3569,99 451,49 4708,26 1462,53

478,54 624,46 324,21 3207,06 341,61 2599,13 1385,81

387,59 544,62 112,96 3694,00 207,15 1609,80 1250,04

1967 2512 1902 13338 1200 11796 5154

15213

Totaal

3874,55

4898,04 12329,13

8961,12

7806,16

37869

37202

2912

4096

2543

Energiebes]ag per lee~jdsgroep [T J] 15-24 25-44 45-54 65 e.o.

e-inhoud [MJ/g]d]

Totaal/pp [gld.]

1427

Energiebeslag 0-14

2066

Intramuraal Ziekenhuizen 1776,0 Psychiatrische ziekenhuizen 0,0 Zwa kzinrdgeninrichtingen 633,7 Verp]eegtehuizen 0,0 Extramuraal Huisarta + tandarts + specialist + fysiotherapeut Geneesmidde]en Totaal [TJ] e-inhoud per gld. (macro-kosten basis)

1494,1 516,5 553,4 980,9

4072,1 1254.3 1126,0 1995,7

3658,1 800,0 718,2 1272,8

4213,5 495,5 444,8 788,3

1,14 1,31 1,40 1,19

602,2 617,2

1484,8 1567,5

991,9 ’ 1580,0

726,2 1425,2

0,58 1,14

4864,26 11600,28

9020,93

8093,55

1,007

1,037

628,7 586,3 3624,81

2556

0,936

0,993

0,941

4433

11580 5876

0,99

Huisarts, tandarts en fysiotherapeut: zie de specialist.

Terugbetalingen Dit bedrag is opgebouwd uit declaraties uit hoofde van kosten gemaakt

voor genees- en verbandmiddelen op recept en medische zorg. Echter daar bij de vorige categorieën met netto kosten is gewerkt is de intensiteit op nul gesteld.

Verzekeringen Daar de energieconsumptie besloten in medische zorg reeds is opgenomen in de voorgaande categorieën, rest voor deze categorie slechts de intensiteit van het verzekeringswezen (gemiddeld 1,55 MJ/gld; zie ook paragraaf

10.2) In tabel 5.2 staan de berekende kengetallen van geneeskundige verzorging.

ECN-C--93-043

41


Tabel 5.2 Overzicht kengetallen geneeskundige vel~orging VAR.NR.

NWEA~

ARTIKEL

V446

3

GENEESKUNDIGE VERZORGING

V44600 V448000 V44~100 V446300 V44700 V447000 V447100 V447200 V447300 V4480 V4490 V449000 V449100

5 6 6 6 5 6 6 6 6 5 4 6 6

GENEES- EN VERBAMDMIDDELEN PREVENTIEF CURATIEF OPT[EK, OV.HULPMIDDELEN GENEESKUNDIGE ZORG HU]SARTS,TANDARTS ZIEKENHUIS, SPECIALIST KP~ULP ANDERE PARA~~ED. ZORG TERUGBETAL[NGEN ZIEKTKOSTENVERZEKERING ZIEKENFONDS OVERIG ZIEKTEKOSTENV~RZ.

42

MJ/GLD

GLD

MJ

3,1

4045,65

12358,6

1,7 1,7 1,7 1,7 14,9 1,7 23,4 0,0 49,7 0,0 1,6 1,6 1,6

334,04 38,99 138,16 156,89 419,47 222,31 126,30 11,92 58,94 -156,16 3448,30 2428,61 1019,68

578,7 67,5 239,0 271,4 6262,6 377,9 2955,4 0,0 2929,3 0,0 5517,3 3885,8 1631,5

ECN-C--93-043

Geneeskundige verzorging

Literatuur 1. Statistieken CBS, Nederlandse Energieh uishouding jaarcijfers, 1991. CBS, Statistisch Jaarboel¢, 1993.

ECM-C--93-043

43

De ener~]ie-intensiteit van consumptiepakketten

44

6. ONTWIKKELING EN ONTSPANNING 6.1 Algemene aannamen en bewerkingen lnleiding Het pakket ’Ontwikkeling en ontspanning’ bestaat uit de hoofdcategorieën ’ontwikkeling’, ’sport en spel’ en ’overige ontspanning’. Voor de verdere opdeling van ontwikkeling en ontspanning in subeategorieën en afzonderlijke artikelen wordt de indeling van het Budgetonderzoek van het CBS aangehouden. De categorie ’vakanties’ valt ook onder ’ontwikkeling en ontspanning’, maar daar deze categorie een hoge uitgavepost kent 0r 2!66,-) èn voor het grootste deel op een andere wijze is doorgerekend dan EAP, wordt deze in een apart hoofdstuk behandeld, namelijk in hoofdstuk 9. Binnen de ondereategorie ontwikkeling worden 9 artikelen of artikelgroepen onderscheiden, de ondereategorie sport en spei kent 13 artikelgroepen en de ondercategorie overige ontspanning heeft 27 artikelgroepen. Aan ontwikkeling werd in 1990 gemiddeld ~f 1293,- uitgegevem De uitgaven.voor sport en spel bedroegen gemiddeld ~f 305,-. Aan overige ontspanning werd ~f 1765,- besteed. Aannamen en bewerkingen Het pakket ’Ontwikkeling en Ontspanning’ is heterogeen qua samensteiling. Het grootste gedeelte, namelijk de materíële consumptie, is goed te betekenen met EAP. Het pakket is door ons nader opgedeeld in ’ontwikkeling’, ’sport en spel’ en ’overige ontspannìng’. Hìeronder worden deze subcategorieën besproken. Bij materiële produkten zijn verliezen bij produktieprocessen niet meegenomen. Bij elektronisehe apparaten worden edelmetalen gebruikt, liet zij opgemerkt dat de spreiding van de energie-inhouden van deze metalen groot is. Overige details worden in paragraaf 6.3 besproken.

Ontwikkeling liet pakket ’ontwikkeling’ was slechts gedeeltelijk analyseerbaar volgens de standaardprocedure van EAP. Het betreft hier de categorie ’schrijfoehoeften en lectuur’ en ’studieboeken en leermiddelen’o ’School-, cursusgeld en vakopleiding’ en ’muziek-, dans- en sportlessen’ zijn op andere wijze geanalyseerd. De categorie ’overige opleidingskosten’ kon niet nader geana|yseerd worden. Voor deze categorie is de gemiddelde energie-inhoud per gulden van ’ontwikkeling’ aangehouden (tabel 6.3).

Sport en spel Het pakket ’sport en spel’ was goed analyseerbaar volgens de standaardprocedure van F_JkP. Alleen de huur van sportaccommodatie is op een andere wijze berekend.

Overige ontspanning Het pakket ’overige ontspanning’ was redelijk analyseerbaar volgens de standaardprocedure van EAP. Alleen ’entree coneert, sehouwburg e.d.’, ’entrees bíos¢oop’, ’overige entrees’ en ’luister- en kijkge|d’ zijn op andere wijze geanalyseerd. De uitgave binnen de categorieën ’filmen projectieap-

ECN-C--93-043

45

De energie-intensiteit van consumptiepakketten paratuur’ en ’grammofoons’ waren zodanig klein (f 3,- resp. f 4,-), dat hier voor de gemiddelde energie-inhoud per gulden van ’overige ontspanning’ is aangehouden. Voor de categorieën die niet met EAP berekend zijn, zijn energieverbruiken teruggerekend naar primair verbruik en de produktiewaarde uit de Nederlandse Energiehuishouding [1990, !] gebruikt. ’Bioscoop’ en ’luister- en kijkgeld’ zijn zo berekend. Voor het energieverbruik van ’entree concert e.d.’ en ’overige entrees’ is het energieverbruik van podiumkunsten geno-

6.2 Bepaling kengetallen toegevoegde basisgoederen Er zijn geen extra basisgoederen toegevoegd. Wel worden reeds toegevoegde textielbasisgoederen katoen en acryl/polyester (hoofdstuk 3) gebruikt ter berekening van sportkleding. Het in hoofdstuk 3 toegevoegde basisgoed leer, wordt hier gebruikt voor sportschoeisel. Tenslotte zijn goud en zilver, gebruikt voor bijouterieën (hoofdatuk 3), hier gebruikt als onderdeel van overige liefhebberijen (munten) en schrijf-, tel- en rekenmachines (computerapparatuur). Verder zijn voor de produktgroep ’kosten verzorging huisdieren’ waarden uit de pakketstudie ’voeding’ overgenomen omdat in deze groep het meest wordt uitgegeven aan vlees, vis en lever in blik voor de kat. Echter de energie-inhouden gebruikt voor vlees in de pakketstudie ’voeding’ [Kok, 1993, 2] zijn waarschijnlijk te hoog ter berekening van kattevoer dat veelal uit afvalvlees bestaat. Daarom zijn de energie-inhouden en basisgoedprijzen van vlees gehalveerd om meer realistische energie-inhouden van kattevoer te verkrijgen. In tabel 6.1 staan deze nieuwe energie-inhouden. Tabel 6.1 Overzicht kengetallen aanvullende basisgoederen

Rundvlees Slachtkuikenvlees Varkensvlees Verse vis

Basisgoedprija/kg

Energie-inhoud/kg

[gld/kg]

[MJ/kg]

3,57 0,82 1,81 1,40

30,50 15,50 26,50 46,25

6.3 Resterend commentaar per artikel Op de volgende pagina’s bieden tabel 6.2 t/m 6.4 een overzicht van energiekengetallen. Voor de artikelen waarbij dat aan de orde was, volgt hieronder een puntsgewijze toelichting. School- en cursusgeld, vakopleiding Bij de niet-materiële categorie ’School- en cursusgeld en vakopleiding’ wordt het meest uitgegeven aan talencursussen. Bij de categorie ’muziek,dans- en sportlessen’ worden voora! sportcusussen genoemd, maar ook

46

ECN-C--93-043

Ontwikkeling en ontspanning dansles is niet onbelangrijk. Uitgegaan wordt van het gemiddelde energiegebruik van een schoolleerling per jaar [CBS, 1988, 1]. Omgerekend naar primair energievirbruik is dat dan 6890 MJ/leerling/jaar. Wanneer wordt uitgegaan van 42 weken à 40 uur, dan verbruikt een leerling gemiddeld 4 M J/ uur. Bij een gemiddelde cursusduur van 10 leasen van 1 uur [CBS, 1993, 1], is het energieverbruik voor een gemiddelde cursus 40 MJ. Aldus wordt de energie-inhoud voor ’School-, eursusgeld en vakopleiding’ 0,21 MJ/gld en voor ’muziek-, dans- en sportlesaen 0,16 MJ/gld.

Studieboeken en leermiddelen Bij de bepaling van gewichten voor de categorie ’studieboeken en leermiddelen’ zijn een aantal studie- en schoolboeken, naslagwerken en atlassen e.d. eigenhandig gewogen. Voor de categorie ’schrijf-, tel- en rekenmachines’ berust de uitgave voornamelijk op aankoop van computerapparatuur. Voor de technische gegevens van computers is gebruik gemaakt van de [Consumentengids, Januari 1992, 2], [van Werff, 1992, 2] en [Baalen, 1993, 5].

Overige schrijf- en bureau-artikelen De categorie ’overige schrijf- en bureau-artikelen’ is zo heterogeen aan produkten dat gewicht en materiaalsamenstelling Zijn geschat. Door de grote rol die papier hierin speelt (ansichtkaarten, fotokopieën e.d.), is de gemiddelde prijs laag (f 1,10) waardoor de energie-inhoud per gulden hoog wordt.

Boeken, kranten en tijdschriften Gewichten van kranten, boeken en tijdsehriften zijn vastgesteld door eigen weging. De energievereiate per gulden voor een krant is relatief hoog doordat is uitgegaan van een abonnementsprijs (J" 1,- per krant). Bij de berekening van energie-inhouden voor tijdschriften en kranten geldt bovendien een verlaagd BTW-percentage van 6% i.p.v. 18,5% [Infocentrum CDV, 1992, 2]. Voor de berekening van de energie-inhoud voor een krant wordt uitgegaan van het gemiddelde gewicht van 22 doordeweekse (105 gram per stuk) en 4 zaterdagse (600 gram per stuk) kranten. De Volkskrant is als weegobject genomen. Een gemiddelde (Volks)krant weegt 180 gram.

Huur sportaccomodaties Een huishouden geeft gemiddeld f 100,- uit aan de categorie ’huur sportaccommodatie’. De huurprijs is gemiddeld f 160,-. Hiervan wordt het meest uitgegeven aan huur van sportaccomodaties, zwembadbezoek en inschrijfgeld voor wedstrijden. De berekende energievereiste (0,9 MJ/gld, tabel 6.4) is een gewogen gemiddelde van de energie-inhoud voor een gemiddelde cursus [zie ’Ontwikkeling’ van deze paragraaf] en de energie-inhoud voor I0 zwembadbezoeken. Bij een zwembadbezoek wordt uitgegaan van een middelgroot bad (1475 m~, wat als het meest voorkomend zwembadtype geldt [CBS Zwembaden en sportaccommodatie, 1991, 1]. Aan elektriciteit wordt er 1,59 TJ primair verbruikt en aan gas 3,52 TJ primair [Jaamormen Elektriciteitsverbruik en Gasverbruik 1991, 1992, 2]. Dit komt heer op 5,11 TJ per jaar. Uitgaande van 356 geopende dagen per jaar, wordt er 14.354 MJ per dag verbruikt. Gemiddeld komen er 317 bezoekers per dag [Statistisch Jaarboek 1993, 1]. Toegerekend per bezoeker wordt dan 45 MJ verbruikt. Uitgaande van 10 bezoeken per jaar, wordt er 450 MJ

ECN-(~--93-043

47

De energie-intensiteit van consumptiepakketten verbmikt. Naar uitgave weegt het energiebeslag van een gemiddelde cursus (40 M J) 3 keer zo zwaar als het energiebeslag voor zwembadbezoek. Het resulterende energiebeslag is 143 MJ.

Sport- en kampeerkleding In de categorie ’sport- en kampeerkleding’ wordt het meest uitgegeven aan sportpakken bij mannen (±50%). Terwijl bij vrouwen het meest wordt uitgegeven aan spo~pakken en zwemkleding (±75%). De rest (o.a. broeken, truien, pakjes, shirts) zijn niet in de analyse meegenomen. De gegevens inzake de textielbasisgoederen, vooral acryl en polyester zijn betrokken uit hoofdstuk 3 ’kleding en schoeisel’. De bepaling van gewichten voor kleding is tot stand gekomen door eigen weging. Er gelden hier dezelfde aannames als gedaan in hoofdstuk 3. Voor de categorie onbekende sportkleding is een gemiddelde energievereiste berekend uit energie-inhouden van eerder berekende sportkleding. Voor de bepaling van gemiddelde gewichten van sportschoeisel zijn de [Consumentengids, Augustus 1990, 2] en eigen wegingen gebruikt. Het gewicht van jongenssportschoeisel is vastgesteld op 80% van herensport-’ schoeisel en het gewicht van meisjessportschoeisel op 80% van damessportschoeisel. Aannames omtrent produktie en afvalverwerking komen overeen met de aannames in de pakket.studie ’kleding en schoeisel’ (hoofdstuk 3).

Motor- en zeilboten Bij de categorie ’motoren zeilboten’ zijn produkten als zeilmateriaal, boothuur en onderhoud niet meegenomen in de energie-analyse, omdat die een klein deel van de uitgaven beslaan. Daarom is alleen het bezit van zeil- en motorboten onderzocht. Brandstofverbruik van motorboten is ondergebracht bij vakantiebestedingen. Gegevens over boten komen uit scheepstechnische produktlijsten van de [ANWB, 1992, 2]. De prijzen van open zeil- en motorboten komen het best overeen met de gemiddelde uitgaven voor die produkten in het CBS-bestand. De analyse is dus op deze typen gebaseerd.

Sportartikelen en spellen Gewichten van sportartikelen zijn bepaald door eigen weging. Gezien het hoge uitgave-aandeel van tennis- en squash-materiaal, wordt uitgegaan van een gemiddeld tennisracket.

Bij spellen gaat het om gezelschapsspelen. Gewichten zijn bepaald door eigen weging. Er wordt uitgegaan van een kartonnen doos en speelbord, die het meeste gewicht van een spel voor hun rekening nemen, met kunststof en houten attributen.

Muziekinstrumenten Voor de categorie ’muziekinstrumenten’ is een instrument gekozen, waaraan gemiddeld het meest aan besteed wordt en het meest wordt gekocht. Dit is het elektrisch orgel/piano oftewel een keyboard. Gegevens zijn ontleend aan de [Consumentengids, December 1992, 2], [van Werff, 1992, 2], [Ansems, 1986, 2], [Rossum en Wilting,1991, 2], [Blonk, 1993, 2] en [CBS Jaarstatistiek van de Buitenlandse handel, 1990, 1].

48

ECN-C--93-043

Ontwikkeling en ontspanning

Beeld- en geluidsapparatuur Op analoge wijze als keyboards zijn de energie-inhouden berekend voor: radio’s en versterkers, televisietoestellen, grammofoons en bandopnameapparatuur, gecombineerde geluidsapparatuur, fotocamera’s en lenzen e.d. Dezelfde bronnen zijn gebruikt, met uitzondering van de Consumentengids uit December 1992 [2]. Voor radio is een gemiddelde tuner [Consumentengids, Augustus 1990, 2] genomen, voor versterkers een gemiddelde versterker [Consumentengids, Augustus 1990, 2] en 2 gemiddelde boxen [Consumentengids, April 1990, 2], een gemiddelde autoradio [Consumentengids, Oktober 1990, 2], gemiddelde CD-speler [Consumentengids April 1990, 2], gemiddelde videorecorder [Consumentengids, November 1990, 2], gemiddelde TV [Consumentengids, November 1992, 2], gemiddelde midiset [Consumentengids, Augustus 1990, 2], gemiddelde compact fototoestel [Consumentengids, Augustus, 1989, 2] en gemiddelde lenzen [eigen meting]. Bij ’Huur en reparatie van geluids- en beeldapparatuur’ gaat het vooral om huur van videobanden en reparatie van televisie en videoapparatuur; Voor de berekening van de energie-inhoud van grammofoonplaten, CD’s e.d., wordt uitgegaan van het meest hoogwaardige kunststof in de EAPbestand, ABS. Een aantal CD’s zijn eigenhandig gewogen met een gemiddeld gewicht van 14 gram. Bij de verpakking wordt uitgegaan van een kunststof hoes met een papieren blad of boekje. Bij de categorie ’overige kosten fotografie en film’ wordt het meest uitgegeven aan een kleurenfilmpje en aan een filmpje ontwikkelen en afdrukken. Gewichten van een fotofilmpje en foto’s zijn eigenhandig gewogen. Verdere gegevens over filmpjes en afdrukcentrales komen uit de consumentengids [Augustus 1989 en April 1990, 2]. Uitgegaan wordt van een 24 opnamen kleurenfilmpje met een gewicht van 21 gram en 24 foto’s (10x15 cru) met een totaal gewicht van 72 gram. Bij aankoop van een kleurenfilmpje wordt bij de verpakking uitgegaan van een kunststof busje, waar het rolletje in zit met daar omheen een kartonnen doosje. Voor de Verpakking van de foto’s wordt uitgegaan van een papieren map. Bij bepaling van gewicht van een omroepblad, als berekend onderdeel van ’overige kosten radio en TV’, is tweederde van het gewicht van een gemiddeld tijdschrift genomen. Uitgegaan wordt van een abonnementsprijs van J" 1,25 per blad.

Hu~diemn Bij huisdieren wordt uitgegaan van een hond/kat. Hierbij is enige dienstverlening/verzorging en een blikje kattevoer meegeteld. Er geldt hier een veriaagd BTW-percentage van 6% [Infocentrum CVM, 1992, 2]. Gegevens over blikjes en vleeswaren komen uit de pakketstudie ’voeding’ [Kok e.a, 1993, 2], waarover in paragraaf 6.2 meer.

Overige liefhebberijen, feestartikelen en speelgoed Bestanddelen en gewichten voor de categorieën ’overige liefhebberijen’ en ’feesta~tikelen’ zijn geschat. Bij eerst genoemde wordt het meest uitgegeven

ECN-C--93-043

49

De energie-intensiteit van eonsumptiepakketten

aan postzegels, maar ook munten worden in de berekening meegenomen. Ook hier geldt een BTW-percentage van 6% [Infocentmm CVM, 1992, 2]. Bij ’feestartikelen’ wordt kerstdecoratie meegenomen. Hiervoor zijn een aantal kunststof en glazen kerstballen eigenhandig gemeten. Aan speelgoed wordt gemiddeld f 120,- uitgegeven per jaar. Vooral constmctiespeelgoed en troetelartikelen spelen een rol: Gewichten en samenstelling zijn eigenhandig geschat met behulp van de categorie ’spellen’ voor de speeldozen (zie ’sport en spel’ deze paragraaf).

Resultaten De tabellen 6.2 t/m 6.4 geven een samenvatting van de resultaten aan de hand van drie kengetallen, nl. energie-inhoud per beatede gulden; (MJ/GLD), uitgave (gemiddelde jaarlijkse besteding; GLD) en energiebeslag (het produkt van de twee vorige kengetallen; M J). Voor een minutieus overzicht van de berekening van deze kengetallen per artikel zij verwezen naar bijlage Ontwikkeling en ontspanning, waarin per artikel een samenvatting van de EAP berekening is afgedrukt.

Tabel 6.2 Overzicht kengetallen ontwikkeling VAR,NR.

NIVEAU

ARTIKEL

V550000 V550100 V550200 V550300 V550410 V550420 V550500 V550610 V550620

6 6 6 7 7 6 7 7

SCHOOL/CURSUSGELD MUZIEK/DANS/SPORT STUDIEBOEK/NASLAGWERK" OVERIGE OPLEID[NGSKOSTEN SCHRIJF- TEL- EN REKENMACH[NE OVERIGE SCH RIJF/BUROART[KELEN* KRANT/WEEKBLAD BOEKEN" T[JDSCHRIFTEN*

V550

3

TOTAAL/GEM.

MJfl3LD

GLD

MJ

0,21 0,16 2,6 3,6 2,0 9,6 5,7 2,4 2,4

42 167 196 81 98 118 340 168 83

8,8 26,7 509,6 291,6 196,0 1132,8 1938,0 403,2 199,2

3,6

1293

4705,9

MJ/(:ìLD

(3LD

MJ

Tabel 6.3 Overzicht kengetallen sport en spel VAR.NR,

NIVEAU

ARTIKEL

V551100 V551210 V551280 V551320 V551240 V551350 V551410 V551440 V551420 V551450 V551510 V551530 V551570

6 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7

HUUR SPORTACCOMMODATIE HR.SPORTKLEDING DM.SPORTKLEDING M.SPORTKLEDING J.SPORTKLEDING SPORTKLEDING ONBEKEND HR.SPORTSCHOEISEL DM.SPORTSCHOEISEL J.SPORTSCHOEISEL M.SPORTSCHOEISEL ZE[L- EN MOTORBOTEN SPORTARTIKELEN° SPELLEN"

V5510

4

TOTAAL/GE/Vt.

0,9 ¯ 4,2 2,9 2,8 4,2 3,5 2,2 2,2 2,2 2,2 3,6 1,7 1,8

100 18 28 12 13 24 7 5 6 6 29 xx xx

90,0 75,6 81,2 33,6 54,6 84,0 15,4 11,0 13,2 13,2 104,.4. xx xx*"

2,

305

674,6

HR=heren; DM=dames; M=meisjes; J=jon~ens.

5O

ECN-C--93-043

Ontwikkeling en ontspanning Tabel 6.4 Overzicht kengetallen overige ontspanning VAR.NR.

NIVEAU

ARTIKEL

MJ/GLD

QLD

MJ

62 37 17 14 42 16 131 4 52 124 104 51 163 146 41 23 3 28 9 148 13 264 6 77 32 38 120

124,0 77,7 23,8 35,0 92,4 26,8 301,3 11,2 130,0 334,8 270,4 71,4 309,7 175,2 127,1 133,4 8,4 44,8 15,3 399,6 19,5 1399,2 9,6 154,0 67,2 121,6 336,0

V553100 V553200 V553300 V553510 V553520 V553530 V553600 V553710 V553720 V553730 V553800 V553900 V554000 V554110 V554120 V554200 V554300 V554410 V554420 V554500 V554610 V554620 V554700 V554800 V554900 V555000 V5551

6 6 6 7 7 7 6 7 7 7 6 6 6 7 7 6 6 7 7 6 7 7 6 6 6 6 4

CONCERT ENTREE MUZIEKINSTRUMENTEN REPARATIE/HUUR MUZIEK[NSTR. ° RADIO/TUNER VERSTERKER/BOXEN AUTORADIO* TELEVISIE QRA/~OFOONS BANDOPNAMEAPPARATUUR V[DEOARPARATUUR GECOMB. GELU[DSAPPARATUUR REPARATIE/HUUR 3ELUID/BEELD-APp° CD’S/GRAMMOFOONPLATEN° LUISTER/K[JKGELD OMROEPBLAD BIOSCOOP F]LM/PROJECTIE-APPARATUUR FOTOTOESTEL" FOTO/FILM-ACCESSO]RES* OV. KOSTEN FOTOGRAFIE EN FILM" AANKOOP HOND,RAT" KOSTEN VERZORGING HUISDIEREN* DIENSTVERLEN[NU VERENIGINGEN OVERIGE ENTREE OVERIGE LIEFHEBBERIJEN FEESTARTIKELEN SPEELGOED

2,0 2,1 1,4 2~5 2,2 1,8 2,3 2,8 2,5 2,7 2,6 1,4 1 ~9 1,2 3,1 5,8 2,8 1,6 1,7 2,7 1,5 5,3 1,6 2.0 2,1 3,2 2,8

V553

3

TOTAAL/GE.~.

2,8

1765

4821 ~4

°. Een lagere energie-intensiteit (MJ/gld) voor restgoederen gebruikt. Conform de CBS richtlijn worden bestedingen bij een standaardfout van 20% of meer niet gepubliceerd.

ECN-C--93-043

51


Literatuur 1. Statistieken CBS, Jaarstatistiek van de Buitenlandse Handel, 1990. CBS, Nederlandse Energiehuishoudingjaarcijfers, 1991, 1990, 1988. CBS, Statistisch Jaarboek, 1993. CBS, Zwembaden en sporta¢comoda ties, 1991.

2. Boeken en tijdschriften Ansems, A., Zware metalen, afkomstig van elektrotechnische en elektronische apparatuur, TNO, Den Haag 1986. Blonk T.J. Drs e.a., Analysedocument Projekt wit- en bruingoed : Achtergronddocument bij het 2e concept, Bureau B&G, februari 1993. Consumentengids, januari, juni, november, december 1992. Consumentengids, april, augustus, oktober, november 1990. Consumentengids, augustus 1989. Grote Winkler Prins, encyclopedie, Elsevier, Amsterdam, le druk 1870-1882, 9e druk, 1992. Jaamormen Electriciteitsverbruik en Gasverbruik 1991, Beheer en onderhoud, nr. 205, maart 1992.

3. Rapporten Kok, R, De Energie-intensiteit van Voedingsmiddelen, IVEM, RU-Groningen, 1993. Rossum, T.F.M. van en H.C. Wiiting, Energiegebruik en huishoudeliJke consumptie; Casestudies, RU-Utrecht, Vakgroep NW&S, 1991. Scheepstechnische produktlijsten, ANWB Vakgroep watersport, 1992. Werff, E. van, Een tweede leven voor elektrische apparatuur in huis, Stichting Natuur en Milieu, november 1992. Wet ornzetbelasting 1968, supplement 201, Infocentrum CDV, maart 1992.

5. Persoonlijke mededelingen Hr. Baalen, Philips Eindhoven, januari 1993.

52

ECN-C--93-043

7. ROOKWAAR 7.1 Algemene aannamen en bewerkingen lnleiding Het pakket Rookwaren bestaat uit 4 categoriaën: ’sigaren’, ’sigaretten’, ’overige tabaksartikelen’ en ’rokersbenodigheden’. De gemiddelde uitgave voor rookwaar bedroeg j¢ 367,-. Wanneer echter de gebruikte cijfers van het CBS Budgetonderzoek naast cijfers van de Nationale rekeningen worden gelegd, blijkt er behoorlijke onderrapportage voor te zijn gekomen. De cijfers zouden met 93% opgehoogd moeten worden, om een meer realistisch beeld te krijgen. Met andere woorden er wordt meer aan rookwaar uitgegeven dan op grond van het Budgetonderzoek verwacht mag worden. Overigens is geen ophoging toegepast en zijn dus de oorspronkelijke gegevens uit het Budgetonderzoek gebruikt voor bepaling van het energiebeslag (uitgave × energie-inhoud). Voor de indeling van roken in categorieën is hierbij de indeling van het Budgetonderzoek van het CBS gehanteerd. Het pakket ’roken’ was goed analyseerbaar volgens de standaardprocedure van EAP.

Aannamen en bewerkingen De aanschaf van rookwaren valt duidelijk onder de materiële consumptie. Een en ander betekent dat dit pakket zich in aanleg leent voor doorrekenen met behulp van EAP. Om dit te kunnen doen moest met name in twee soorten gegevens voorzien worden. Ten eerste is de energie-inhoud van tabak aan het basisgoederen bestand van EAP toegevoegd. Ten tweede is vastgesteld wat de gangbare samenstelling en bijhorende gewicht is van sigaretten en sigaren. Aangezien over samenstelling en gewicht van rookwaar geen statistiek beschikbaar bleek, zijn de betrokken waarden op basis van eigen meting verzameld. Binnen bestedingen aan ’rookwaar’, wordt het meest uitgegeven aan ’sigaretten met filter’ wat betreft de categorie ’sigaretten’ en is ’shag’ de belangrijkste post in de categorie ’overige tabaksartikelen’. Aan ’rokersbenodigheden’ wordt weinig uitgegeven (gemiddeld f 5,- per huishouden). Meer dan de helft van de uitgaven van deze categorie behelst de aankoop van een aansteker. Bij de categorie ’sigaren’ wordt geen onderscheid gemaakt naar verschillende sigaren. Bij berekening van gewicht en samenstelling voor de 4 categorieën wordt uitgegaan van deze produkten. Meting is verricht door verschillende rookwaarartikelen in privé-huishoudens te wegen. Sigaren bestaan er in verschillende soorten en maten, ook de verpakking kan van uiteenlopende materialen gemaakt zijn. Uitgegaan wordt van een kartonnen doosje met 15 sigaren van 3 gram per stuk. Sigaretten verschillen qua gewicht niet veel van elkaar. Wel kan het verpakkingsmateriaal en het aantal sigaretten per verpakking verschillen, Uitgegaan wordt van een papieren doosje met een plastic omhulsel, waarin 20 sigaretten zitten van 1 gram per stuk. Bij shag kan zowel de verpakking als de inhoud per verpakking verschillen. Uitgegaan wordt van een kunststof verpakking met 50 gram shag. Aanstekers zijn beschikbaar in verschillende

ECN-C--93-043

53

De energie-intensiteit van consumptiepakketten materiaalsamenstellingen en werkend op uiteenlopende brandstoffen. Uitgegaan wordt van de meest voorkomende aansteker, namelijk een wegwerpaansteker gemaakt van een kunststof vaatje met wat staal, werkend op benzine. Met behulp van [CBS Jaarstatistiek van de Buitenlandse Handel, 1990, 1] zijn transportafstanden verzameld. Voor het pakket rookwaar is rekening gehouden met accijnzen. Voor de hoogte van de accijnzen is informatie ingewonnen bij de belastingdienst in Den Helder. Deze stelden de volgende accijnzen voor de volgende categorieën: - sigaretten (20 stuks) f 1,90 - sigaren (10 stuks klein) f 0,40 - sigaren (10 stuks groot) f 0,20 - shag f 1,60 Voor sigaren wordt een gemiddelde accijns voor 15 sigaren berekend van ~f 0,45 (1,5 x ((0,40 ÷ 0,20)/2)). Voor de drie tabaksprodukten wordt de accijns als percentage berekend na aftrek van de BTW van 18,5%. Het berekende percentage wordt opgeteld bij de 18,5% en wordt als nieuwe BTW in het EAP-programma gevoerd. Het aankoopbedrag voor sigaren is ~r 6,75. Na aftrek van 18,5% BTW resulteert ~f 5,50. Wanneer hier de accijns vanaf wordt gehaald, blijft j" 5,05 over. Het verschil tussen de aankoopprijs en laatst genoemd bedrag (J" 1,70) als percentage van de aankoopprijs is 25,2%. Dit percentage wordt als het nieuwe BTW-percentage gebruikt. Op dezelfde manier wordt voor sigaretten een BTW-percentage van 66% berekend en voor shag een BTW-percentage van 62,9%.

7.2 Bepaling kengetallen toegevoegde basisgoederen Voor tabak is uit het Statistisch Jaarboek [CBS, 1993, 1] de produktie van sigaren en sigaretten uitgedrukt in aantallen en de produktie van tabak uitgedrukt in kilo’s in 1990 ontleend. De Sigaren en sigaretten zijn omgerekend in kilo’s, aangenomen dat 1 sigaar gemiddeld 3 gram weegt en 1 sigaret 1 gram. De produktiewaarde is uit de CBS Nederlandse Energiehuishouding [1991, 1] genomen en tevens is het energieverbruikssaldo van de tabakverwerkende industrie teruggerekend in totaal primair energiebeslag. Hieruit is de prijs per kilo en de energie-inhoud per kilo afgeleid. Er is rekening gehouden met voorafgaande produktiestappen. Het gaat hier, net als bij katoen, om de energie tijdens de teelt [paragraaf 3.2]. In tabel 7.1 staan kengetallen voor het aanvullend basisgoed tabak genoemd. Voor de afvalverwerking is de optie ’totale gemiddelde verwerking’ in EAP gebruikt voor de verpakking en het resterend deel van het tabaksprodukt (de peuk).

54

ECN-C--93-043

Rookwaar Tabel 7.1 Overzicht kengetallen aanvullend basisgoed Basisgoedprijs/kg

Energieinhoud/kg

[gld/kg]

[MJ/kgl

44,00

45,5

Tabak

Tabel 7.2 gee~~ een samenvatting van de resultaten aan de hand van drie kengetallen, nl. energie-inhoud per gulden (energie-inhoud per bestede gulden; MJ/GLD), uitgave (gemiddelde jaarlijkse besteding; GLD) en energiebeslag (het produkt van de twee vorige kengetallen; M J). Voor een minutieus overzicht van de berekening van deze kengetallen per artikel zij verwezen naar bijlage F Rookwaar, waarin per artikel een samenvatting van de EAP berekening is afgedrukt. Tabel 7.2 Overzicht

kengetallen rookwaar

VAR, NR.

NIVEAU

V556000 V556100 V556200 V556300

6 6 6 6

SIGAREN° SIGARETTEN" OVERIGE TABAKSARTIKELEN* ROKERSBENODIGHEDEN* : :

V556

3

TOTAAL/OEM.

ARTIKEL

MJ/GLD

"

GLD

MJ

1,2 0,9 1,3 1,9

18 197 146 5

21,6 177,3 189,8 9,5

1,1

366

398,2

Een lagere energ~e-~nt~nsltelt (MJ/gld) voor rest~oederen gebruikt.

ECN-C--93-043

55


Literatuur 1. Statistieken CBS, Jaarstatistiek van de Buitenlandse Handel, 1990. CBS, Nederlandse Energiehuishoudingjaarcijfers, !991. CBS, Statistisch Jaarboek, 1993.

5. Mondelinge mededelingen Belastingdienst Den Helder, Augustus 1993.

56

ECN-C--93-043

8. VERTERINGEN BUITENSHUIS 8.1 lnleiding Het steekproefgemiddelde van verteringen buitenshuis bedraagt f 1368,-, hiervan is f 348,- niet gespecificeerd. Van de nader gespecificeerde f 1020,- wordt f 76,- uitgegeven aan ijs (bij een uitspanning dan wel ’aan de kar’), ruim f 251,- aan dranken en f 705,- aan maaltijden. Overigens gaat het bij de maaltijden ook om afgehaalde dan wel bezorgde maaltijden (f 140,-). Verder worden maaltijden in bedrijfskantines eveneens tot de verteringen buitenshuis gerekend. Zoals reeds gemeld in paragraaf 2.4 moet bij horeca bestedingen rekening gehouden worden met onderrapportage. Inderdaad zijn de aan huishoudens toegerekende horeca bestedingen volgens de CBS Nationale Rekeningen (tabel S 80.5)[CBS, 1992, 1] 75% hoger dan op basis van ophoging via. het CBS Budgetonderzoek verwacht mag worden. Ten dele zal dit verschil verkleard kunnen worden uit consumptie door niet-ingezetenen (toeristen), Mede gezien de onbekendheid inzake de juiste correctiefactor is uitgegaan van de bestedingen zoals gerapporteerd in het Budgetonderzoek. De aankoop van maaltijden en drank buitenshuis strookt zeer nauw met de activiteiten van de sector horeca (sbi 67.1-5). Gezien de goede beschikbaarheid van data met betrekking tot deze sector is de analyse hier op macro niveau uitgevoerd. Aangezien uit de bestedingsinformatie van het Budgetbestand niet kan worden afgeleid in wat voor gelegenheid de maaltijd of drank gebruikt is, kan de energie-inhoud per gld. slechts in zeer bescheiden mate naar type vertering onderscheiden worden. Eerst zal in paragraaf 8.2 per horecasector (sbi 3-digit niveau) de energie-intensiteit per bestede gulden worden bepaald. Vervolgens zullen deze intensiteiten gebruikt worden om de energie-inhoud per gld. van de verschillende verteringen buitenshuis te specificeren in paragraaf 8~3.

8.2 Bepaling energie-intensiteit horecabestedingen Het direct verbruik van de sector horeca wordt gepubliceerd in de CBS-Nederlandse Energiehuishouding, de omzetcijfers komen uit het CBS Statistisch Jaarboek. Voor 1989 golden op 3-digit niveau de volgende cijfers (tabel 8.1). Tabel 8.10mzet, direct energieverbruik en vloeroppervlak in de horeca Sbi

Sector

67.1 restaurants 67.2/3 cafés/kantines 67.4 hotels 67.5 overigen

ECN-C--93-043

Omzet Primair energiebeslag Vloeroppervlak [min.gld.] [MJ/gld] [min,m2] 7.027 3.235 2.871 1.386

1,91 1,47 2,09 3,32

2,7 2,2 3,8 (bij 67.4)

57

De energie-intensiteit van consumptiepakketten Het indirect energieverbruik is bepaald aan de hand van het aantal vierkante meters vloeroppervlak. Deze cijfers hebben betrekking op 1978 [CBS, 1984, 1]. Recentere cijfers met een vergelijkbare betrouwbaarheid zijn niet beschikbaar. Door de ontwikkeling van het produktievolume en de groei van het aantal bedrijven te middelen is een correctiefactor bepaald om het vloeroppervlak op te hogen naar de situatie in 1990. Verder is aangenomen dat de energie-inhoud van een horecagebouw per vierkante meter gelijk is aan die van woningen uitgaande van een levensduur van 25 jaar, Een gemiddelde woning beslaat 80 m2 en belichaamt 500 G J, d.w.z, indirecte energie per jaar per m~ gebouwen bedraagt 0,1 MJ/gld voor restaurants, 0,14 MJ/gld voor cafés en besloten consumptie-inrichtingen en 0,22 MJ/gld voor hotels en overigen. Vervolgens is het indirect energieverbruik van de inkoop van horeca (waaronder voedsel) bepaald aan de hand van de CBS input-output tabel voor 1989 [CBS, 1992, 1] en de cumulatieve energie-intensiteit per leverende sector volgens de EAP handleiding [Wilting, 1992, 3]. Van de inkoop heeft 43% betrekking op voedsel en drank, 5% op industriële goederen (m.n. van drukkerijen) en 52% van diensten (m.n. zakelijke diensten, sbi 81-85). De energie-inhoud van alle ingekochte goederen en diensten tezamen beloopt 28.518 T J. Afgezet tegen de omzet leve[t dat een energie-opslag van 2,01 MJ/gld. De opbouw van de energie-inhoud per gld. per horeca sub-sector is samengevat in tabel 8.2.

Tabel 8.20pbouw energie-inhoud in de horeca [MJ/gld] Sbi

Sector

Direct

indirect -gebouw

indirect -inkoop

Totaal

67.1 restaurants 67.2/3 cafés/kantines 67.4 hote]s 67.5 overigen 67 totaal horeca

1,91 1,47 2,09 3,32

0,096 0,135 0,223 0,223

2,01 2,01 2,01 2,01

4,02 3,62 4,32 5,55 4,08

8.3 Toelichting per besteding Dranken buitenshuis Gezien het relatief gewicht van de subsector ’dranken verstrekkende bedrijven’ (sbi 67.2) is als energie-inhoud per bestede gulden de afgeronde middenwaarde genomen van restaurants en cafés/kantines, d.w.z. 3,8 MJ/gld. Voor zowel ’koffie buitenshuis’ (v119310) als ’overige dranken buitenshuis’ (v119320) is deze waarde aangehouden.

Maaltijden Deze bestedingen kunnen in restaurants, hotels, kantines en in de sector overigen plaatsgevonden hebben. Uiteraard zal het aandeel van restaurants hierbij aanzienlijk zijn (ruim 70%), derhalve is de energie-intensiteit van

58

ECN-C--93-043

Ver[eringen buitenshuis deze sector als richtwaarde gebruikt. Vervolgens is per type besteding enigszins gedifferentieerd.

Frites/broodjes/snacks e.d. Over het algemeen gaat het hier om verteringen met een lage prijs, waardoor de energie-inhoud per bestede gulden wat hoger zou kunnen uitvallen. Anderzijds vergen veel van de betrokken bedrijven een beperkte uitrusting, hetgeen de energie-inhoud weer doet dalen. Al met al is di energie-intensiteit iets verhoogd ten opzichte van de richtwaarde, n]. 4,3.

Maaltijden buitenshuis Hier is nauw aangesloten bij de richtwaarde van restaurants, welke slechts minimaal verhoogd is i.v.m, de inbreng van hotels en overigen. Als energie-intensiteit ís 4,1 MJ/gld ingezet.

Overige rnaaltijden (afgehaald/bezorgd) Hier geldt min of meer hetzelfde als bij frites/broodjes/snacks. Er wordt evenwel aangenomen dat het gemiddeld prijsniveau (in relatie tot het volume) hoger ligt, zodat een kleinere verhoging ten opzichte van de richtwaarde is toegepast. Dit resulteert in een bruto energie vereiste van 4,2 MJ/gld.

Consumptie-ijs/horeca niet gespecificeerd Hier is het gemiddelde van de gehele horeca aangehouden, afgerond op 4,1 MJ/gld. In tabel 8.3 staan kengetallen van verteringen buitenshuis. ’ Tabel 8.3 Overzicht kengetallen verteringen buitenshuis VAR.NR.

NIVEAU

ARTIKEL

MJ/QLD

V1193

4

VERTERINGEN BUITENSHUIS

4,07

Vl19300 Vl19310 Vl19320 Vl19400 Vl19410 V119420 Vl19430 Vl19500 Vl19580

6 7 7 6 7 7 7 6 6

DRANKEN BU[TENSHUIS KOFFIE BUITENSHUIS OVERIGE DRANKEN BtlITENSHíJ[S MAALTIJDEN FRITES, BROODJES, SNACKS, E.D. MAALT[JDEN BUITENSHU[S OV. MAALTUDEN (AFOEHAALD/BEZOR(]D) CONSU~]E-IJS HORECA ONGESPECIFICEERD

3,80 3,80 3,80 4,16 4,30 4,10 " 4,20 4,10 4,10

ECN-C--93-043

GLD

MJ

1368,90

5576,6

251,90 73,68 178,20 705,00 129,67 435,50 139,81 75,65 336,34

957,1 280,0 677,2 2930,3 557,6 1785,6 587,2 310,2 1379,0

59


Literatuur 1. Statistieken CBS, Vierde Algemene Bedrijfstelling 1978 deel 1, 1984. CBS, Nederlandse Energiehuishouding jaarcijfers, 1991. CBS, Statistisch Zakboek, 1990. CBS, Nationale Rekeningen 1991, 1992.

3. Rapporten Wilting H.C., EAP Energie Analyse Programma - Handleiding, IVEM onderzoeksrappor~ no.56, Groningen, 1992.

6O

ECN-C--93-043

9. VAKANTIES 9.1 Algemene aannamen en bewerkingen Inleiding Aan de categorie ’vakanties, kampeeruitrusting en weekendbestedingen’ werd in 1990 gemiddeld .f 2165,- uitgegeven. Alleen het segment ’kampeeruitrusting’, met een gemiddelde uitgave .f 155,-, is direct analyseerbaar met behulp van EAP. De overige onderdelen hebben een dienstenkarakter en/of zijn onvoldoende gespecificeerd. Overigens hebben de meeste vakantiebestedingen betrekking op een uitgavecategorie die elders in deze studie geanalyseerd is. Het gaat m.n om vervoersdiensten, motorbrandstof, horecadiensten en verzekeringen. Er is derhalve wel gebruik gemaakt van de berekende intensiteiten van de betreffende categorieën. Overigens is ook bij deze categorie bestedingen enigermate sprake van onderrapportage. Het Nederlands Research Instituut voor Toerisme [NRIT, 1991, 2] raamt de totale vakantiebestedingen van Nederlanders ongeveer 13% ~hoger.

Kampeeruitrusting en caravans Voor de bepaling van gewichten en materiaalsamenstelling van caravans is gebruik gemaakt van de RAl-caravangids [RAI, 1992, 2]. Alleen toer- en vouwcaravans zijn in beschouwing genomen, omdat daar het meeste aan wordt uitgegeven en in aantal het meest van wordt gekocht. In verhouding worden volgens het CBS Budgetonderzoek er 3 keer zoveel meer toercaravans dan vouwcaravans gekocht. Deze verhouding wordt in de berekening voor een gemiddelde caravan meegenomen. Een toercaravan weegt gemiddeld 700 kg en een vouwcaravan 300 kg. Een gemiddelde caravan weegt dan 600 kg. Voor de prijs geldt het zelfde principe: een toercaravan kost gemiddeld J" 16.000,-, een vouwcaravan J" 7000, dus een gemiddelde caravan kost J" 14.000,-. De exacte cijfers, over het aandeel en hoeveelheid basisgoederen waar eén gemiddelde caravan uit bestaat, waren niet’ voorhanden en zijn zodoende geschat.

Overige kampeeruitrusting Bij de overige kampeeruitrusting zijn tenten en slaapzakken meegenomen. Gewichten zijn ontleend aan Vogelvluchtverkenning textiel- en kledingindustrie [TNO, 1985, 2] en eigen weging. De materiaalsamenstelling is bepaald aan de hand van de CBS statistiek van de buitenlandse handel [CBS, 1990, 1] en eigen meting. Een gemiddelde tent weegt 10 kg en een gemiddelde slaapzak 1,5 kg. Daar bijna een kwart van de huishoudens, die aan overige kampeeruitrusting geld besteed, een tent aanschaft en de rest andere zaken (met een veelal lichter gewicht), wordt uitgegaan van een gemiddeld gewicht van 3 kg. Het merendeel van deze artikelen bestaat uit acryl/polyester en katoen. De overige bestanddelen bestaan met name uit aluminium en kunststof. De gemiddelde prijs (.f 150,-) is geschat op basis van het Budgetonderzoek.

ECN-C--93-043

61


Huur en onderhoud van kampeeruitrusting Onder huur en onderhoud van kampeeruitrusting valt hoofdzakelijk de stalling van caravan en boot. Een gemiddelde prijs per jaar hiervoor is f 101,-. Met EAP zijn de energievereiste -en beslag berekend.

Vakantie- en weekendbestedingen De indeling van deze categorie is gebaseerd op de duur, bestemming en mate van organisatie vooral, Verder is er een categorie verzekeringen (f 40,- gemiddeld) en een categorie ’vakantie zonder nadere aanduiding’ (f 1 1,-). Bij weekendbestedingen gaat het om dagtrips of uitstapjes met een overnachting buiten de eigen woonplaats. Bij twee of meer nachten buiten de eigen woonplaats (en niet voor zaken) is, per definitie, sprake van vakantie. De ondercategorie weekendbestedingen (f 90,-) heeft betrekking op dagtochten en uitstapjes met één ovemachting, huur van weekendhuisje, hotelovemachting niet als vakantie en incidenteel staangeld kampeerterreinen. Uit hoofde van vertrouwelijkheidsafspraken met het CBS kan hiervan geen nadere kwantitatieve informatie getoond worden.

Vakantie-uitgaven zijn nader onderverdeeld in binnenland en buitenland (niveau 5) en binnen deze subgroepen wordt onderscheiden naar verzorgde vakantlereizen en overige vakantiebestedingen (niveau 6). Laatstgenoemde categorieën zijn weer verder uitgesplitst, echter hier geldt eveneens de vertrouwelijkheidsgrens (niveau 9). Deze niet-publicabele categorieën geven een redelijke indicatie aan wat voor soort artikelen of diensten het geld besteed is. Deze artikelen en diensten zijn gegroepeerd in de volgende segmenten: SEGMENT a. motorbrandstof (ook boten) b. openbaar vervoer (trein/bus/touring-car/metro/etc.) c. reizen per vliegtuig d. onderdak (hotel/anders) e. verzorgde maaltijd (restaurant e.d.) f. overige uitgaven (supermarkt, entree, kleding, souvenir, etc.)

MJ/gld 20,90 7,40 8,10 4,30 4,15 5,50

De verdeling van de bestedingen van niveau 6 over de subcategorieën op niveau 9 is gebruikt als basis voor toedeling van de uitgaven op niveau 6 aan de segmenten a. tot en met f. Vervolgens kan aan de segmenten a. tot en met f. een energie-inhoud per bestede gulden toegekend worden op basis van analyses die elders in de Pakketstudie zijn verricht. Een uitzondering is ’reizen per vliegtuig’, waarvoor een benadering bepaald is aan de hand van [Wilting, 1992, 3] en [de Wit en van Gent, 1986, 2]. Deze energie-inhouden staan in bovenstaand overzicht vermeld. Voor de berekening van deze waarden zij verwezen naar de respectievelijke deelstudies. Bij overige uitgaven zijn als richtwaarden de bruto-energievereisten van ’kleding en schoeisel’ en ’voedingsmiddelen’ gebruikt,

62

ECN-C-93-043

Vakanties Kort samengevat komt de berekening op het volgende heer. De energie-inhoud per bestede gulden van vakantiebesteding i (niveau 6) wordt aangeduid met E[i]. De fractie van vakantiebesteding i die toegerekend kan worden aan segment j is F[i,j]. De energie-inhoud van segment j wordt aangeduid met E[j]. Nu geldt:

E[i] = ~j F[i,j] × E[j] voorj ~ {a,...,f}, i = ’V-nr.’ De resultaten staan vermeld in onderstaande tabel 9.1. Tabel 9.10ve~icht kengetallen vakantiebestedingen VAR.NR.

NIVEAU

ARTIKEL

MJ/OLD

GLD

MJ

V55160 V551610 V551620 V551830 V55170 V55180 V55190 V551900 V551950 V55210 V552100 V552150 V55250

5 6 6 6 5 5 5 6 6 5 6 6 5

KAMPEERU FFRUSTING CARAVANS OVERIGE KAMPEERUITRUSTING° HUUR/ONDERHOUD KAMPEERUITR." VERZEKERINGEN VAKANTIE OV.KOSTEN WEEKENDBESTEDING VAKANTIE BINNENLAND VERZORGDE VAKANTIE BINNENLAND OV.KOSTEN VAKANTIE BINNENLAND VAKANTIE BUITENLAND VERZORGDE VAKANTIE BUITENLAND OV, KOSTEN VAKANTIE BUITENLAND VA~T[E Z.M.A.

5,7 3,7 6,2 1,3 1.6 4,9 5,6 4,6 6,2 6,5 6,1

xx xx 40,0 33,0 40,3 90,6 300,1 113,3 186,8 1568,0 660,7

xx" xx°° 248,0 42,9 62,4 440,0 1673,5 521,8 1151,7 10212,4 3999,5

6,8

907,3

6212,9

6,7

11,6

77,6

V5516

4

VAKANTIES E.D.

6,1

2165,6

13063,9

D.w.z. een lagere energie-intensite~t (MJ/gld) voor restgoederen gebruikt. *° Confo~Tn de EBS richtlijn worden bestedingsgevens bij een standaardfout va 20% of meer niet gepubliceerd

ECN-C--93-043

63


Literatuur 1. Statistieken CBS, Jaarstatistiek van de Buitenlandse Handel, 1990. CBS, Nederlandse Energieh uishouding jaarcijfers, 1991. CBS, Nationale Rekeningen 1991, 1992. CBS, Statistisch Jaarboek, 1993.

2. Boeken en tijdschriften RAl-afdeling caravans, Caravangids 1992, Amsterdam 1992. NRIT, Trendrapport Toerisme 1990, Breda, 1991 TNO, Vogelvluchtverkenning textiel- en kledingindustrie, Bedrijfsa~valstoffen, januari 1985. Wit, J.G. de, H.A. van Gent, Vervoers- en Verkeerseconomie; theorie, praktijk en beleid, Stenfert Kroese, Leiden, 1986.

64

ECN-C--93-043

10. VERVOER EN COMMUNICATIE 10.1 Algemene aannamen en bewerkingen lnleiding In 1990 werd gemiddeld je 4935,- aan vervoer en communicatie besteed door een huishouden. Hiervan heeft f 623,- betrekking op communicatiekosten (telefoon en porto) en f 4312,- betreft uitgaven voor vervoer. Van laatstgenoemd bedrag ging f 389,- op aan openbaar vervoer, waarbij de trein 60% voor zijn rekening nam. Voor aanschaf, onderhoud, gebruik, stap ling en verzekering van (brom)fietsen en motoren werd J" 286,- uitgegeven. Afgezien van een restpost overige verzekeringen en rijles en vervoerdiensten (f 105,-) heeft het resterende bedrag J" 3532,- te maken met aanschaf, onderhoud, gebruik, stalling en verzekering van auto’s. Met dit overzicht van uitgaven wordt direct duidelijk dat het besluit om te gaan auto rijden in een keer een fors beslag op de middelen legt. Van alle in deze studie beschouwde uitgavenclusters (inclusief het werk van IVEM en NW&S) zijn alleen ’wonen’, ’voeding’ (exclusief verteringen buitenshuis) en ’medische verzorging’ groter. Hierbij valt nog aan te tekenen dat men bij voeding nogal wat discretionaire vrijheid heeft en dat bij medische verzorging sprake is van een tot op zekere hoogte inkomensafhankelijke kostenpost die bovendien niet de daadwerkelijke consumptie weerspiegelt (zie hoofdstuk 5).

Onderrapportage Een opmerkelijk aspect bij de eonsumptieeijfers voor vervoer is dat tot op een hoog aggregatieniveau de partieipatieniveaus ver onder de 100% kunnen blijven. Dit heeft een aanzienlijk effect op de hoogte van de gemiddelde bestedingen (d.w.z. over alle huishoudens gemeten). Bij veel andere bistedingscategorieën hangen deze variaties meer af van de mate (frequentie) waarin zaken gekocht worden en de prijsniveaus (kwaliteitsverschilln). Van de 2767 deeinemende huishoudens hebben 1293 (= 47%) gedurende het hele jaar geen’ enkële keer (betaald) gebruik gemaakt van het openbaar vervoer. Wat betreft kosten voor rijwielen rapporteren slechts 1073 huishoudens (--39%) ten minste een uitgave, terwij! volgens [CBS, 1991, 1] bijna 80% van de huishoudens over tenminste één fiets beschikt. Zo’n 1800 huishoudens (65%) rapporteren uitgaven in verband met het bezit en gebruik van een auto. In de populatie van het Budgetonderzoek beschikt ongeveer 69% van de huishoudens over een auto. Volgens [CBS, 1991, 1] beschikt 75% van de huishoudens over tenminste één auto. Nadere analyse van autobezit en autokosten in de steekproef, aan de hand van kruistabellen, wijst uit dat bijna 9% van de respondenten mèt een auto geen verzekeringskosten heeft, terwijl bijna 10% van de autobezitters geen uitgaven voor motorbrandstof doet. Overigens zijn er ook huishoudens zonder auto die desalniettemin uitgaven voor brandstof of verzekering rapporteren. De belangrijkste oorzaak hiervoor zijn huurauto’s. Uit oogpunt van inschatting van het huishoudelijk energiebeslag is de groep van autobezitters zonder gebruikskosten (m.n. brandstof en aanschaf/onderhoud) van belang. Er treden bij gebruik van de gerapporteerde hoeveelheden enkele vertekeningen op ten opzichte van de werkelijke gang van zaken. Ten eerste wordt het brandstofpakket qua samenstelling vertekend, d.w.z, teveel ECN-C--93-043

65

De energie-intensiteit van consumptiepakketten benzine-auto’s en te weinig diesel- en LPG-auto’s. Hierbij dient opgemerkt te worden dat de energie-inhoud per liter van LPG aanmerke]ijk lager is terwij], de motorrendementen alle drie verschil]en. Ten tweede betreft deze non-rapportage hoofdzakelijk bedrijfs- en lease-auto’s, welke gemiddeld genomen veel grotere afstanden afleggen. Tenslotte vergeten zelf betalende autobezitters een enkele maal hun brandstofaankoop te registreren. Vergelijkt men de landelijke cijfers voor het gemiddeld jaarverbruik per brandstoftype [CBS, 1991, 1] met het gemiddeld verbruik per huishouden in de steekproef (voorzover brandstof kopend), dan lijkt de onderrapportage voor benzine in de buurt van 10% te liggen terwijl voor diese] en LPG de onderrapportage om en nabij 30% bedraagt. Deze uitslag geeft een iets milder beeld ten opzichte van een vergelijking op macroniveau. Door de cijfers uit het Budgetonderzoek op te hogen tot landelijke totalen en deze te vergelijken met de cijfers uit de Nationale Rekeningen (tabel S 80.5) [CBS, 1992a, 1] verkrijgt men een verschil van 28% (5,98 miljard gulden vs. 8,37 miljard gulden). % van huishoudens (a) % van autobezitters (b&c) 100 80 60

0<13.500 16.000 21.250 25,250 29.250 33.000 39.500 44.500 49.750 57.250 67.500 en daarboven Inkomensklassen ~- bezitsgraad (a) -~- % eigenaars zonder verzekeringskosten (c)

-~- % eigenaars zonder brandstofkosten (b)

Figuur 10.1 Autobezit en dekking eigen kosten (huishoudens per inkomensklasse, 1990) Nu zou men verwachten dat het niet dragen van de kosten voor de auto samenhangt met beschikken over leaseen bedrijfsauto’s en derhalve de verdeling van huishoudens mèt auto met geringe of geen kosten samenhangt met het inkomensniveau. Dit blijkt evenwel niet op te gaan, zoals is weergegeven in figuur 10.1. De fractie autobezitters zonder brandstof- of verzekeringskosten is voor de meeste inkomensklassen gelijk en voor de laagste klassen zelfs iets hoger. Tegelijkertijd dient wel bedacht te worden dat het autobezit onder huishoudens met hogere inkomens veel wijder verbreid is, waardoor, in absolute aantallen beschouwd, het fenomeen ’kosteloos’ autorijden zich met name in de hogere inkomensklassen concentreert. Wat betreft het niet dragen van de kosten van onderhoud en aanschaf zijn de verschi]len nog groter. Ongeveer 15% van de autobezittende respondenten heeft geen aanschaf- en onderhoudskosten. Hier spelen echter ook andere effecten een rol, zoals aanschaf door inruil plus finaneiering,

66

ECN-C--93-043

Vervoer en communicatie doe-het-zelf onderhoud en auto’s als verzamelobject. Een en ander leidt tot een te lage nieuwprijs in het Budgetonderzoek. Waar het Budgetonderzoek op een gemiddelde nieuwprijs van .f 23.500,- uitkomt, kan uit RAI gegevens worden afgeleid [RA[, 1991, 3] dat de nieuwprijs in 1990 ongeveer .f 28500,- bedraagt (na correctie voor ondervertegenwoordiging van leaseen bedrijfswagens). Voor het berekenen van de energie-intensiteiten en de energie-claims per uitgavecategorie zal ondanks de tekortkomingen uitgegaan worden van de getallen uit het Budgetonderzoek. Bij de bepaling van het totale energiebeslag van huishoudens zou vervolgens een correctie aangebracht kunnen worden, waarbij het gemiddeld energiebeslag uit hoofde van bezit en gebruik van personenauto’s met 10% tot 15% wordt opgehoogd. Dit laatste wordt aan de lezer overgelaten.

Toepassing EAP Het EAP programma is gebruikt bij de berekening van de energie-inhoud van aangeschafte vervoermiddelen, te weten fiets en fietsonderdelen, bromfiets, motor en auto; Bij de berekening van de energie-intensiteiten van het openbaar vervoer is wat betreft de energie belichaamd in de vervoermiddelen gebruik gemaakt van ’EAP-auto-equivalenten’ op basis van gewicht. Voor de gekochte motorbrandstoffen staat de energie-inhoud per type brandstof al vast en is alleen berekening van het gewogen brandstofpakket noodzakelijk. Brandstofverbruik is een afzonderlijke bestedingscategorie. Voor een vergelijking van openbaar vervoergebruik en privé vervoermiddelgebruik dienen bij de laatste optie brandstof en belichaamde energie van het voertuig bij elkaar opgeteld te worden. Bij de berekening van de energie-inhoud van restgoederen zijn een aantal leverende sec’toren uitgesloten. Met behulp van het programma RESTINT is een nieuwe, veelal lagere, energie-inhoud van de restgoederen in de auto-industrie, de overige transportmiddelenindustrie en de rubber- en kunststofindustrie bepaald. Het aandeel van transpOrt en distributie in de belichaamde energie van een nieuw vervoermiddel wordt bepaald door de afstand en de vervoerwijze. lntercontinentale herkomst wordt geasso¢ieerd met vervoer per schip. Lange afstandsvervoer in Europa wordt geasso¢ieerd met de trein en de rest wordt verondersteld per vraehtwagen vervoerd te zijn. Voor het bepalen van de herkomst en afstand van nieuwe vervoermiddelen is gebruik gemaakt van de CBS Statistiek van de Buitenlandse Handel 1990.

Voor de overige categorieën was toepassing van EAP niet aan de orde. Het betreft uitgaven voor de trein, taxi, overig openbaar vervoer, onderhoud van de auto, stalling van eigen vervoermiddelen, verzekeringen, telefoon, porti, rijles en overige vraehtdiensten.

ECN-C--93-043

67


10.2 Toelichting per besteding Openbaar vervoer De berekening van de energie-inhoud per reizigerskilometer is qua energie bijdrage opgedeeld naar voortstuwing, gebouwgebruik en energie belichaarnd in voertuigen en gebouwen. Vervolgens wordt een consumentenprijs per reizigerskilometer vastgesteld, waarna energie per reizigerskilometer en prijs per reizigerskilometer op elkaar gedeeld worden. Ter completering zou nog de energie-inhoud van overige ingekochte goederen en diensten toegevoegd kunnen worden. De bijdrage van deze categorie kan bij benadering bepaald worden door gebruik te maken van de CBS input-output tabel en sectorgegevens uit de Nederlandse Energiehuishouding. Vervolgens kan met behulp van CBS verkeers- en vervoerstatistieken het aandeel van het openbaar vervoer in de totale vervoersrekening benaderd worden. Rekening houdend met het relatief hoge aandeel arbeidskosten in het openbaar vervoer resulteert dan voor het gehele openbaar vervoer een waarde van 0,02- 0,035 MJ/rkm. Een exactere bepaling is niet mogelijk tenzij zeer veel gedetailleerde bedrijfsgegevens verzameld zouden worden. Voor de afzonderlijke bestedingscategorieën ’trein, taxi en overig openbaar vervoer~ zou aldus een waarde resulteren van om en nabij 0,01 MJ/rkm. Gezien deze zeer geringe waarde en de aanmerkelijke onzekerheidsmarges is deze bijdrage in onderstaande benaderingen weggelaten. Dit beeld sluit aan bij eerdere ervaringen met andere dienstensectoren met uitzondering van de horeca.

Trein Ten eerste zijn de energieverbruiksgegevens ten behoeve van tractie en stations verzameld uit de Nederlandse Energiehuishouding 1990 [CBS, 1992b, 1]. Dit geeft het volgende overzicht voor 1990 in termen van primair energiebeslag. Tractie

Gebouwen

Aardgas Elektriciteit Dieselolie

l l 161 1464

543 888 45

Totaal

12625

1476

Bovenstaande energiecijfers bestrijken het direct energieverbruik van de trein en het energieverbruik voor verwarming en kracht/licht in gebouwen (-- ìndirect verbruik in deze analyse). Daarbij dient nog geteld te worden de energie belichaamd in het materieel en de gebouwen. Aangezien bij wegvoertuigen de energie belichaamd in de statische infrastructuur buiten beschouwing wordt gelaten, wordt de energie belichaamd in rails e.d niet meegeteld.

Voor de benadering van de belichaamde energie in materieel wordt uitgegaan van een gemiddelde treinwagon, welke bij benadering 38 ton weegt. De energie-inhoud van een wagon wordt vervolgens bepaald door het ge-

68

ECN-C--93-043

Vervoer en communicatie wicht te delen door het gewicht van een gemiddelde nieuwe autO en deze gewichtsverhouding vervolgens te vermenigvuldigen met de energie-inhoud van dezelfde auto. Een gemiddelde nieuwe auto weegt ongeveer 1015 kilo (zie hiema bij toelichting - auto) en heeft een energie-inhoud van 75,4 GJ (na verrekening terugwinning materialen). Voor een treinwagon komt de energie-inhoud aldus op 38.000/1015 × 75,4 = 2823 GJ. Vervolgens nemen wij een levensduur aan van 10 jaar. Weliswaar is de levensduur in de praktijk veel langer (tot meer dan 30 jaar), maar dat gaat gepaard met intensief onderhoud en frequente vervsnging van onderdelen. Uit NS gegevens [NS, 1991, 1] valt af te leiden dat een gemiddelde wagon 4813 min. reizigerskilometer per jaar presteert. Dat wil zeggen dat de belichaamde energie van een wagon per reizigerskilometer 0,086 MJ bedraagt. Wat betreft stations is gewerkt met de volgende ruwe benadering. Er zijn 366 stations. Er wordt aangenomen dat qua energie-inhoud een station gelijk staat aan 100 woningen. De energie4nhoud van een huis is gesteld op 530 GJ [van Engelenburg, 1991, 2]. Een station belichaamt derhalve 53.000 G J. Voor de totale voorraad stations gaat het om 366 x 53.000 = 19.398 TJ. Rekening houdend met een levensduur van 50 jaar komt dit per jaar neer op 388 TJ. Per reizigerskilometer in 1990 levert dat 0,035 MJ op. Een en ander leidt tot het volgende overzicht, uitgaande van een totaal aantal reizigerskilometers in 19~0 van 11.060 min. Tractie Gebouw direct Gebouw indirect Materieel

0,990 0,133 0,035 0,086

Totaal

1,244 MJ/rkm

MJlrkm MJlrkm MJ/rkm MJ/rkm

Anderzijds dient nu aan de hand van prijsinformatie bepaald te worden hoeveel een gemiddelde NS klant in 1990 voor een reizigerskilometer betaalde. Volgens het CBS Budgetonderzoek betrof 54% van de treinkosten normale ’enkele reizen’ of ’retours’. De resterende 46% werd met name besteed aan abonnementen en daarnaast aan speciale kortingskaarten., Normale kaartjes en abonnementen worden afzonderlijk behandeld gezien hun verschil in kosten per reizigerski[ometer. Voor de normale kaartjes geldt een gemiddelde prijs van í" 12,55. Er is aangenomen dat 20% van de kaartjes voor de eerste klasse is. Voor een enkele reis van J" 12,55 lever~ dat bij benadering een ritafstand van 49 km [NS Spoorboekje, 1991, 2]. Voor een retour resulteert dit in 32 km (oftewel 64 km heen en terug). Uitgaande van evenveel retours als enkele reizen levert dat als gemiddelde afstand per kaartje van 57 km. De gemiddelde ritafstand bedraagt dan 41 km. Voor normale kaartjes resulteert dan een kilometerprijs van 0,22 gld/rkm. De gemiddelde prijs per kilometer voor abonnementen is bepaald aan de hand van het voorbeeld Amsterdam-Alkmaar. in dat geval resulteert een kilometerprijs van (afgerond) 0,12 gld/rkm bij 230 reisdagen per jaar. Gegeven de verdeling van 46% abonnementen en 54% kaartjes resulteert een totaal gemiddelde kilometerprijs van 0,174 gld/rkm. Ve~olgens koppelen

ECN-C--g3-043

69

De energie-intensiteit van consumptiepakketten we de kilometerprijs aan de energie-inhoud per kilometer opdat de energie-inhoud per bestede gulden bepaald kan worden. De energie-inhoud per bestede gulden luidt: 1,244/0,174 = 7,15 MJ/gld. Ter controle kan nog nagegaan worden in hoeverre de gemiddelde besteding per huishouden (f 232,70) correspondeert met nationale cijfers. In 1990 telde Nederland 6,11 miljoen huishoudens, hetgeen een totaal aan reizigersontvangsten impliceert van 1421 miljoen gulden. Voor 1990 rapporteert MS 1380 miljoen aan reizigersontvangsten [MS, 1991, 1], hetgeen 3% afwijkt van het berekende bedrag. De misrapportage lijkt voor deze uitgavecategorie derhalve zeer gering te zijn. Ten slotte zij er op gewezen dat de hier bepaalde energie-inhoud per bestede gulden uitgaat van het standpunt van de individuele consument. De kosten van NS reizigersvervoer worden evenwel vrijwel de helft gedekt uit collectieve middelen. Op grond van een maatschappelijke waarderingsbasis zou de energie-inhoud per gulden van NS reizigersvervoer aldus 3,57 MJ/gld. bedragen.

Overig openbaar vervoer Deze categorie is nog verder uitgesplitst in taxi (f 17,51) en de rest, d.w.z. bus, tram, metro en veer (f 138,86). Voor een taxi levert dat de volgende berekening op (bmn: CBS Mobiliteit van de Nederlandse Bevolking [CBS, 1991, 1]: ¯ Volume reizigerskilometer 1,9 miljard rkm (incl. minibussen) ¯ Bezettingsgraad 1,7 reiziger per voertuig ¯ Taxivloot 18.235 voertuigen ¯ Vervoersprestatie per taxi 104.000 rkm ¯ Jaarkilometrage per taxi 61.200 km ¯ Afschrijvingstermijn 4 jaar ¯ Energie-inhoud taxivoertuig (--auto) 75,4 GJ (d.w.z 18,85 GJ per jaar) ¯ Brandstof diesel (37,58 MJ/ltr) ¯ Brandstofverbruik 1 ltr per 12 km (i.v.m. stadsverkeer en stationair draaien) ¯ Brandstofverbruik per jaar per taxi 5167 liter diesel (-- 194,2 G J) ¯ Totaal energiebeslag per jaar (voertuig + brandstof) 213,02 GJ

De prijsopbouw van een taxirit is wel enigszins geharmoniseerd, maar er blijven verschillen tussen bedrijven bestaan, Volgend voorbeeld is van het Blokband taxibedrijf in Amsterdam.

70

"ECN-C--93-043

Vervoer en communicatie Voorrijden Dag (6-24 h) Nacht Wachten

J" 4,80 J" 2,60 per km J" 3,25 per km J" 44,- per uur

Bij een gemiddelde rit van 10 km (incl. ’leegrijden’) resulteert dit in een prijs van f 3,10 per taxikilometer bij hantering van het dagtarief. Exacte informatie over het aandeel van nachtrltten en wachten in de omzet is niet beschikbaar. Tentatief is di prijs per taxikilomitir opgehoogd tot f 3,25 in verband met verdiensten uit nachtritten en wachten. Uitgaande van bovenstaande gegevens leidt dit tot een jaaromzet van f 201.500,-. De energie-inhoud per bestede gulden kan nu bepaald worden door totaal energiebeslag en omzet op elkaar te delen, d.w.z. 213020 M J/201500 g]d. = 1,06 MJ/gld. Voor het overig openbaar vewoer gaat het om uiteenlopende vervoermiddelen (stads bus, streekbus, tram, sneltram, metro, veerpont, veerboot). Van het vervoer over water zijn geen overzichtsstatistieken beschikbaar, terwijl in de overzichtsstatistieken voor de overige vervoerwijzen alleen cijfers be§chikbaar zijn van de groep bus-tram-metro. Aangezien bijna 80% van alle zitplaatsen in deze groep gesitueerd is in een lijndienstbus [CBS, 1991, 1], zal een vergelijkbaar groot aandeel van de betrokken bestedingen in het Budgetonderzoek op busvervoer betrekking hebben. Derhalve is er bij de berekening van de energie-inhoud van uit gegaan als zou alle vervoer per bus hebben plaats gevonden. Overigens is rekening gehouden met het verschil tussen stads- en streekbussen. Groeps- en toerwagenvervoer is buiten beschouwing gelaten gezien de grote overlap met toeristische bestedingen (zie hoofdstuk 9). Evenals bij hierboven besproken vervoermiddelen wordt de belichaamde energie van het voertuig bepaald aan de hand van auto-equivalenten in termen van gewicht. Aan de hand van twee bronnen [EBW, 1981, 3] [GVB, 1990, 1] is het gemiddelde gewicht van een bus gesteld op 10 ton, voor zowel stads- als streekbus, Dit gewicht staat voor 9.85 auto-equivalent en impliceert een energie-inhoud van 743 GJ per bus. Er wordt uitgegaan van een levensduur van 10 jaar. Cijferoverzichten van RET en GVB Amsterdam [RET, 1990, 1] [GVB, 1990, 1] zijn vrijwel eensluidend in hun opgave van jaarlijkse volume reizigerskilorneters per stadsbus, te weten 571000 resp. 573000. Daar in [CBS, 1991, 1] ook het totaal aantal reizigerskilometers voor lijnbussen en de totale stads- en streekbusvloten opgegeven zijn, kan de reizigerkilometrage per jaar per streekbus bepaald worden op 890000. Vervolgens kan dan berekend worden dat 85% van de reizigerskilometers voor rekening van de streekbus komt en 15% voor de stadsbus. Het indirect energieverbruik van een streekbus luidt nu: (743000 x 1/10)/890.000 = 0,083 MJ/rkm Voor een stadsbus geldt: (743000 x 1/10)/572.000 = 0,130 MJ/rkm

ECN-C-o93-043

71

De energie-intensiteit van consumptiepakketten Het gewogen gemiddelde (o.b.v. totale rkm produktie) voor de belichaamde energie komt nu op 0,09 MJ per reizigerskilometer. Het direct energieverbruik ten behoeve van voortstuwing is recent berekend uit gedetailleerde CBS gegevens [BGC, 1991, 3]. Voor lijndienstbussen is dit bepaald op 1,3 MJ/rkm.

Het energieverbruik in gebouwen van openbaar vervoer bedrijven (SBI 72,1) beloopt in primaire termen 1102 T J, hetgeen neerkomt op 0,199 MJ/rkm. Het totaal energieverbuik per reizigerskilometer is als volgt opgebouwd: ¯ Brandstof voortstuwing 1,300 MJ/rkm ¯ Energie voor gebouwen e.d. 0,199 MJ/rkm ¯ Energie in materieel 0,090 MJ/rkm ¯ Totaal (afgerond) .~ : . 1,5 MJ/rkm Analoog aan de voorgaande vervoerwijzen wordt nu de prijs van een reizigerskilometer uitgerekend. Uitgaande van een standaard 15-strippenkaart geldt het volgende. De gemiddelde ritlengte [CBS, 1991, 1] bedraagt 9,37 km. De gemiddelde zonelengte ligt in de buurt van de 4,5 km (hemelsbreed) [VSN, 1993, 5]. Een gemiddelde rit vergt dus drie strippen. Bij een prijs van .f 8,75 voor een standaardstrippenkaart resulteert dan voor de gemiddelde rit een prijs van ~ 0,186 per km. Indien in plaats van een strippenkaart gebruik wordt gemaakt van een abonnement geldt een lagere kilometerprijs. Stel dat gebruik gemaakt wordt van een tweezone abonnement. De prijs hiervan hangt af van de leef~ijdscategorie. De gemiddelde prijs bedraagt JL46,33 per maand. Veronderstellende dat dergelijke abonnementen veelal gekocht worden voor onderwijs of woon-werk verkeer wordt het gemiddeld aantal ritten per maand op 42 gesteld. Aldus resulteer~ voor de consument een kilometerprijs f0,118. Uitgaande van verschillende bronnen inzake verdeling van reiziger~kilometers over abonnementen en strippenkaarten (±20% resp. ±80%) resulteert een gewogen gemiddelde kilometerprijs van f 0,172. De energie-inhoud per bestede gulden is nu: 1,5/0,172 = 8,72 MJ/gld.

Rijwielen De bestedingen voor fietsen vallen uiteen in J" 125,13 voor de aankoop en 9c 67,49 voor het onderhoud. De bijhorende energie-intensiteit is in beide gevallen bepaald met behulp van EAP. Voor de invoerwaarden zij verwezen naar de betreffende bijlage met een uitdraai van invoergegevens en resultaten. Verder gelden de volgende kanttekeningen. De energie-inhoud is bepaald voor een nieuwe fiets, evenwel een fors (maar onbekend) deel van de gerapporteerde aankopen betreft gebruikte fietsen. Voor de nieuwprijs van een fiets is derhalve uitgegaan van RAI gegevens [RAI, 1991, 3]. Voor

72

ECN-C--93-043

Vervoer en communicatie het gewicht en de samenstelling is gebruik gemaakt van mondelinge informatie van enkele rijwielhandels. Bij de samenstalling van de fiets qua baslsgoederen is sprake van gegevens bij" benadering. Onderhoud is opgesp]itst in de aanschaf van fietsonderdelen en accessoires waarvoor een EAP analyse is uitgevoerd en een resterend deel (±1/3) reparatiediensten waarvoor de energie-inhoud rechtstreeks uit de EAP-hand]eiding [Wilting, 1992, 3] komt. Bij fietsonderdelen maakt het nogal verschil welke industriesector als makende sector wordt aangewezen, de twee meest voor de hand liggende kandidaten zijn de overige transportmiddelenindustrie (sbi 37.4-9) en de rubber en kunstatofindustrie (sbi 31). De keuze voor de laatste sector resulteert in veel hogere energie-inhouden bij overigens gelijke invoerwaarden (afgezien van sectorafhanke]ijke modelconstanten en de energie-intensiteit van de restgoederen. Herberekening van de energie-intensiteit van restgoederen leidt bij ’fietsen’ (--overige transportmiddelenindustrie) tot een verlaging van 4,3 MJ/gld naar 1,8 MJ/gld. De uitgesloten sectoren betreffen basis- en eindproduktenchemie, en basismetaal. Bij fietsonderdelen is de herberekening naast voomoemde subsector ook toegepast op de rubber- en kunststofindustrie, hetgeen resulteerde in reductie van 7,5 MJ/gld naar 2,1 MJ/gldi De uitgesloten sectoren zijn in dit geval dezelfde als de hierboven genoemde. De energie-inhoud per bestede gulden luidt: ¯ Fiets (nieuw) 1,94 MJ/gld ¯ Onderhoud 2,76 MJ/gld (0,66 x 2,63 + 0,34 x 3,0)

Het getal voor onderhoud is gebaseerd op de aanname dat de transportmiddelenindustrie de makende sector is voor onderdelen en accessoires.

Brorntìetsen en motoren Bij de rapportage in het Budgetonderzoek zijn de aanschaf van brom- en snoffietsen en motoren en scooters samengevoegd (aggregatieniveau 6). Dit heeft te maken met het geringe aantal relevante huishoudens (73). De rapportage van het onderhoud is echter wel nader opgesplitst naar brommers en motoren. Door de lage deelnamegraad is de gemiddelde besteding per hulshouden voor aanschaf slechts f 40,51, terwijl aan onderhoud f 19,77 wordt uitgegeven. De post onderhoud omvat ook accessoires en benodigdheden als een helm. Gezien de grote overeenkomsten in onderhoudsmateriaal en de onderhoudsdiensten wordt voor het onderhoud dezelfde waarde aangenomen als berekend voor rijwielen. Mede aan de hand van mondelinge informatie van tweewielerhandels is voor gangbare (nieuwgekochte) typen brommers en motoren de energie-inhoud met behulp van EAP bepaald. Er is uitgegaan van de nieuwprijs volgens de vakhandel en niet van de prijsniveaus zoals deze uit het Budgetonderzoek zijn af te leiden. Behalve BTW moet op de winkelprijs ook BPM (belasting personenauto’s en motorrijwielen) in mindering gebracht worden om de kostprijs te bepalen. Het gezamenlijk percentage bedraagt 28,8%. Evenals bij rijwielen is de energie-inhoud van restgoederen met de zelfde cijfers bijgesteld.

ECN-C--93-043

73

De energie-intensiteit van consumptiepakketten De energie-inhoud per bestede gulden luidt: ¯ Bromfiets (nieuw) 2,27 btJ/gld ¯ Motor (nieuw) 1,91 btd/gld ¯ Gemiddeld 2,09 MJ/gld De iets hogere waarde voor een bromfiets is met name te verklaren uit het feit dat een bromfiets weliswaar veel lichter is, maar de winkelprijs naar verhouding nog lager ligt.

Auto’s Bij de aanschaf van personenauto’s speelt onderrapportage een significante rol zoals in 10.1 is uitgelegd. Een belangrijk deel (60%) van de aangeschafte auto’s is niet nieuw. De energie-inhoud van een goed wordt normaliter gelijkelijk over de levensduur verdeeld, d.w.z, bij een levensduur van 10 jaar elk jaar 1/10 van de energie-inhoud. Bij auto’s verloopt de financiële afschrijving daarentegen niet lineair. In de eerste 3 ~ 4 jaar is de waardevemindering meer dan gemiddeld, daarna minder dan gemiddeld. Uitgaande van deze redenatie is de toete rekenen energie-inhoud per bestede gulden van een vier jaar oude auto hoger dan van een nieuwe auto. De gegevens bevatten geen nadere informatie over de gekochte tweedehands auto’s, derhalve is alleen de energie-inhoud van een nieuwe auto berekend. De uitgaven voor aanschaf en onderhoud van auto’s bedragen gemiddeld f 2061,70 per gezin. Van dit bedrag gaat f 1505,53 op aan aanschaf (saldo van nieuw, tweedehands en inruil) en j¢ 570,45 aan onderhoud en aecessoires. De gemiddelde nieuwprijs van een auto, voorzover niet betaald door bedrijf of werkgever, is bepaald op f 28365,- (zonder deze correctie is gemiddelde prijs f 31380,- [RAI, 1991, 3]. Auto’s met een nieuwprijs in de buurt van dit bedrag hebben een gemiddeld gewicht van 1015 kg [RAI, 1989, 2] [KNAC, 1992, 2]. Evena]s bij motorIìetsen wordt op auto’s BPM geheven, Bij de analyse met behulp van EAP is uitgegaan van het gezamenlijk percentage van BTW en BPM (41,8%). Voor de materiaalsamenstelling van een personenauto is gebruik gemaakt van een publikatie van Dow Plastics [Krummenacher, 1990, 2]. In deze publikatie wordt uitgegaan van de gemiddelde in Duitsland geproduceerde auto in 1990. Daar het gewicht van de gemiddelde Duitse auto 1115 kg bedraagt zijn de opgegeven gewichten van de componenten met een factor 0,91 (=1015/1115) bijgesteld. De energie-inhoud per bestede gulden komt uit op 2,14 MJ/gld. Hoewel geen onderdeel van de aanschafprijs van de auto zou motorrijtuigenbelasting (MRB) verwerkt kunnen worden in de bepaling van de energie-intensiteit van een auto. De facto kan de MRB immers als een belasting op bezit van auto’s beschouwd worden. De gemiddelde besteding aan motorrijtuìgenbelasting bedraagt De post onderhoud en accessoires heeft als belangrijkste bestanddeel onderhoudswerk in garages. Verder gaat het om ten dele gespecificeerde onderdelen en accessoires en om huur van auto’s. Voor het onderhouds-

74

ECN-C--93-043

Vervoer en communicatie werk en autohuur kan gebruik gemaakt worden van de waarden vermeld in de EAP-handleiding (3,0 MJ/gld). Voor onderdelen en accessoires zou een soortgelijke analyse als voor fietsonderdelen uitgevoerd kunnen worden. Daar de materiaaisamenstelling niet dramatisch afwijkt van die van het pakket fietsonderdelen en het bovendien slechts ongeveer 25% van de onderhoudskosten betreft, is besloten toch dezelfde waarde als van fietsonderdelen te gebruiken (2,63 MJ/gld). Voor auto-onderhoud en -accessoires komt de energie-inhoud per bestede gulden op 2,91 MJ/gld (= 0,25 x 2,63 + 0,75 × 3,0).

Stalling De post stalling is uitgesplitst naar auto’s en motoren (f 24,05) en fietsen en brommers (J" 6,74). Het betreft parkeergeld, stationsstallingen e.d., stalling bij huis en tolgeld. De berekening van de energie-inhoud spitst zich toe op autostalling, de waarde voor (brom)fietsstalling wordt als een fractie hiervan afgeleid. De informatie is ontieend aan de situatie in Utrecht [de Jong en van Rooden, 1992, 2]. Het gaat in dit geval om het energieverbruik belichaamd in een parkeerfaciliteit, d.w.z, de constructie zelf (voorzover aanwezig) alsmede het energiegebruik van de beheersorganisatie. Het gemeentelijk Bureau Parkeren in Utrecht beheert 3.500 parkeerplaatsen. Hiervoor zijn 11 medewerkers in dienst, d.w.z. 330 plaatsen per medewerker. Handhaving op straat is uitbesteed aan de politie, hun aandeel wordt hier verder buiten beschouwing gelaten. Het energieverbuik in primaire termen van de sector openbaar bestuur (sbi 90.0) bedraagt 45,07 PJ. Op grond van de Vierde Algemene Bedrijfstelling [CBS, 1984, 1] is een opgehoogde waarde voor het totaal bebouwd oppervlak van~de sector openbaar bestuur (sbi 90.0) bepaald (1,31 x 107 m2). Het verbruik in primaire termen per jaar bedraagt dus 3,44 GJ/mz. Het oppervlak per werknemer bedraagt ongeveer 35 m~ [CBS, 1984, 1]. Aldus zou het geraamd energieverbuik per werknemer bij het Bureau Parkeren ongeveer 120 GJ per jaar (3.44 x 35) bedragen. Per parkeerplaats wordt dat afgerond 120/330 = 0,36 GJ. Voor de niet overdekte plaatsen wordt aangenomen dat de materiaalintensiteit zeer gering is. De 0,360 GJ per plaats wordt voor deze plaatsen afgerond op 0,4 GJ. De aanleg van een overdekte parkeerplaats kost gemiddeld f 40.000,-, hetgeen bij benadering overeenkomt met een kwart van de kosten van een gemiddeld nieuwbouwhuis. Bij een levensduur van 25 jaar komt de beliehaamde energie van een overdekte parkeerplaats op (0,25 x 530/25 + 0,36) = 5,66 GJ. Mede op grond van het Budgetonderzoek zijn de tarieven voor stallen geraamd op: a. per uur f 3,00 b. per dag f I0,00 c. vaste stalling f 300,00 (per jaar) Als gemiddelde besteding per uur wordt uitgegaan van f 2,50. Er zijn 3.600 betaalde uren per jaar verondersteld en tot slot is aangenomen dat

ECN-C--93-043

75

De energie-intensiteit van consumptiepakketten de parkeerbestedingen voor incidenteel parkeren paritair verdeeld zijn naar overdekt en onoverdekt. Parkeerplaats Overdekt Onoverdekt

Energie-inhoud [M J/uur]

Prijs [gld/uur]

Energie-inhoud per gld [MJ]gld]

5,66/3.600-- 1,57 0,40/3.600 -- 0,11

2,50 2,50

0,63 0,04

Gemiddeld

0,27

Voor een vaste stalling is de energie-inhoud 5660/300 -- 18,8 MJ/gld Een gewogen gemiddelde van de energie-inhoud van stalling, rekening houdend met tolgelden (0 MJ/gld), bedraagt 5,5 MJ/gld. Voor (brorn)fietsstalling wordt uitgegaan van 10% van de overdekte autostalling zonder opslag voor beheer. Dit is bij een prijs van f 2,75 per dag: (0,1 × 5300 x 1/365)/2,75 -- 0,52 MJ/gld.

Voertuigverzekeringen Bij alle voertuigverzekeringen is uitgegaan van 1,55 MJ/gld, hetgeen het gemiddelde is van waarden uit [Wilting, 1992, 3] en [CBS, 1991, 2].

Benzine en olie Het leeuwedeel van de bestedingen in deze categorie betreft brandstoffen en smeermiddelen voor auto en motor (f 977,38), terwijl een bescheiden postje rest voor de bromfiets (f 2,31). De smeermiddelen beslaan ongeveer 1 promille van de uitgaven, derhalve is ervan uitgegaan als zou alles aan motorbrandstof besteed zijn. Over de onderrapportage is reeds in 10.1 bericht. De berekende energie-inhoud per bestede gulden is het gewogen gemiddelde van de aangekochte brandstoffen diesel, LPG en benzine. De resulterende waarde is 22,4 MJ/g]d, hetgeen vrij dicht bij de waarde voor benzine ligt.

Overige verkeers- en veruoerskosten Telefoon en porti Het gebruik van communicatiediensten bestaat voor het overgrote deel uit telefoonkosten (~f 560,20) en voor een gering deel post (~f 62,23). Beide diensten worden voor particuliere huishoudens hoegenaamd uitsluitend geleverd door de PTT. Het totaal direct energieverbruik van communicatiebedrijven (= PTT) is bekend. Aan de hand van input-output tabellen zou ook het indirect verbruik bij benadering te bepalen zijn. De bottleneck is echter dat er geen goede gegevens beschikbaar zijn die een toedeling van het energiebeslag tussen zakelijke en huishoudelijke markt toelaten, respectievelijk binnen de huíshoudelijke markt een toedeling tussen telefoon en post mogelijk maken. Voor deze categorie kan slechts volstaan worden met enkele globale overwegingen.

76

ECN-C--93-043

Vervoer en communicatie

Uitgaande van de waarde voor de energie-inhoud communicatiediensten volgens [Wilting, 1992, 3], nl. 2,0 MJ/gld, worden de waarden voor telefoon en porti als volgt afgeleid. Stel dat de bestedingsstructuur van huishoudens de totale inkomstenstructuur van de PTT zou weerspiegelen, dan kan de afwijking van telefoon respectievelijk post ten opzichte van de gemiddelde energie-inhoud (2,0 MJ/gld) als volgt bepaald worden. We nemen aan dat telefoon onder het gemiddelde zit, met een onbekende reductie ter grootte van a. Anderzijds zit post boven het gemiddelde met een onbekende correctie ter grootte van b. De gewogen som van de intensiteiten van telefoon en telefoon moet weer 2 MJ/gld opleveren. De weging vindt plaats aan de hand van de omzetaandelen (0,9 telefoon en 0,1 post w.b. diensten voor huishoudens), d.w.z.: O,9x(2-a)+0,lx (2+b) =2 => b=9a Neem a--l, d.w.z, energie-inhoud telefoon: 2 - 1 = 1 MJ/gld; en post: 2 + 9 = 11 MJ/gld Echter de inkomstenstructuur van de PTT als geheel voldoet niet aan bovengestelde aanname. Door de grote klandizie onder bedrijven en :instellingen bij de post [CBS, 1991, 1] zijn de verhoudingen minder scheef (±4:1). Op basis van dezelfde benadering een energie-inhoud resulteren van" telefoon: 1 MJ/gld, post: 4,6 MJ/gld. Daar staat tegenover dat de postinfrastructuur zich relatief veel inspanning getroost voor huishoudens (postkantoren, bestelling huis aan huis, e.d). Daarom zijn bij afwezigheid van meer informatie de bovenstaande uitkomsten gemiddeld en afgerond op hele eenheden. De energie-inhouden zijn dan als volgt: - telefoon 1 MJ/gld - post 8 MJ/g[d Rijles Een rijles kost bij benadering f 65,- (Budgetonderzoek en mondelinge informatie). Er wordt aangenomen dat gemiddeld 40 km wordt afgelegd bij een gemiddeld verbruik van 1 ltr. per 10 km, d.w.z. 4 liter per les. Verder wordt aangenomen dat een lesauto in drie jaar wordt afgeschreven en dat een lesauto 1840 lesuren per jaar presteert. De energie-inhoud van een lesauto wordt gelijk verondersteld aan die van de gemiddeld nieuw gekochte auto in 1990, nl. 75,4 GJ. Brandstof per les Belichaamde energie lesauto per les Totaal per les Prijs per les

4 ltrx 33,8 MJ = 135,2 MJ 75,4/3 x 1/1840 = 13,6 MJ 148,8 MJ f 65,-

Energie-inhoud: 148,8 MJ/65 gld. = 2,28 MJ/gld

ECN-C--93-043

77


Vrachtdiensten e.d. Het gaat hier naast echte vrachtdiensten en verhuizingen vooral om vervoer- en eommunicatiediensten niet eerder genoemd (n.e.g.). Gezien de afwezigheid van nadere specificaties wordt het gemiddelde van alle voorgaande verkeers- en vervoersbestedingen genomen, te weten: 6,8 MJ/gld. VAR.NR.

NIVEAU

V5570 V557000 V557100 V557110 V557120 V5572 V557200 V557300 V5574 V557400 V557500 V5578 V557800 V557700 V5579 V557900 V557910 V557920 V558000 V558100 V558110 V558120 V5582 V558200 V558300 V558400 V558420 V558430

4 6 6 7 7 4 6 6 4 6 6 4 6 6 4 6 7 7 6 6 7 7 4 6 6 6 7 7

OPENBAAR VERVOER TREIN OVERIGE U]TG. OPENBAAR VERVOER TAXI OVERIG OPENBAAR VERVOER (B/T/M) RUWIELEN AANKOOP R]JW]ELEN RUWIELONDERDELEN EN REPARATIE BROMFIETSEN, MOTOREN, E.D. AANKOOP BROEMFIETSEN EN MOTOREN REPARATIE BROMP’IETSEN EN MOTOREN AUTO’S AANKOOP AUTO’S ONDERHOUD EN ACCESSOIRES AUTO OVERIGE KOSTEN EIGEN VERVOER AUTO, MOTOR- EN RIJWlELSTALLING AUTO- EN MOTORSTALL]NG RLIWIEL- EN BROMF~ETSSTALLJNG VOERTU]GVERZEKERING BENZINE EN OL[E BENZINE VOOR AUTO EN MOTOR AHDERE BENZINE EM OLIE (M.N. BRO/V’dV~ER) OVERIGE VERKEERS- EN VERVOERSKOSTEN TELEFOON PORTI OVERIG VERKEER EN VERVOER RULES VRACHTDIENSTEN

V557

3

VERKEER EN VERVOER

78

ARTIKEL

MJ[GLD

GLD

MJ

7.4 7.2 7.9 1.1 8.7 2.2 1.9 2.8 2.3 2.1 2.8 2,4 2. I 2.8 15.1 4.4 5.5 0.5 1,5 22.4 22.4 20.0 1.9 1.0 8.0 3.6 2.3 6.8

389.1 232.7 158.4 17.5 138.9 192,6 125. I 67.5 60.3 40.5 19.8 2061.7 1505.5 570.5 1519.5 30.7 24.0 6.7 509.0 979,7 977.4 2.3 771.9 560.2 62.2 89.5 62.7 28.9

2893,3 1663,8 1229,5 18.6 1210.9 429.0 242,8 186.3 139.3 84.7 54,6 4881.8 3221.8 1660.0 :22864.2 135.8 132.3 3.5 788.9 21939,5 21893.3 46.2 1383.6 560.2 497.8 325.5 142.9 182.7

6.6

4935.1

32591.1

ECN-C--93-043

Vervoer en communicatie

Literatuur 1. Statistieken CBS, Vierde Algmene Bedrijfstelling 1978 deel 1, 1984. CBS, Mobiliteit van de Nederlandse Bevolking 1990, 1991a. CBS, Jaarstatistiek van de Buitenlandse Handel 1990, 1991b. CBS, Nationale Rekeningen 1991, 1992. CBS, Statistisch Jaarboek, 1993. GVB Amsterdam, Bedrijfsgegevens 1990, 1991. NS, Algemene Bedrijfsgegevens 1990, 1991. RET, Bedrijfsgegevens 1987, 1988. 2. Boeken en tijdschriffen NS, Spoorboekje 1990-1991 RAI, Gids Autorai 1989, Amsterdam 1989. Rooden J.H.M. van, M.A. de Jong, Parkeermanagement in Utrecht, in P. Blok (red.) Colloquium Vervoerplanologiseh Speurwerk 1992, blz.681-699. 3. Rapporten en jaarverslagen Belastingdienst, Belasting op auto’s en Motoren, brochure, december 1992. Bureau Goudappel Coffeng, Energieverbruik in het Verkeer en Vervoer in C~jfers, (in opdracht van NOVEM) 1991. EBW, Energieverbruiksmetingen in het Openbaar Stads- en Streekvewoer, Rijswijk, 1981. Engelenburg, B.C.W. van, T.F.M. van Rossum, K. Blok, W. Biesiot en H.C. Wilting, 1991, Energiegebruik en huishoudelijke consumptie: Handleiding en toepassingen, rapportnr. 91032, NW&S / IVEM. KNAC, Alle Auto’s 1993, Alkmaar, 1992. Krummenacher, B., Polymers in Cars - Energy Consumption and Recycling, Dow Plastics Development, Taegerwilen (CH), 1990. NRIT, Trendrapport Toerisme 1990, Breda, 1991 RAI, Jaawerslag I991, Amsterdam, 1992.

ECN-C--93-043

79


Wilting, H.C., Handleiding EAP Energie Analyse Programma, IVEM-RUG, onderzoeksrapport 56, 1992. 5. Persoonlijke mededelingen VSN, telefonische informatie, mei 1993.

8O

ECN-C--93-043

1 1. OVERZICHT EN UITLEIDING Het doel van het in dit rapport besproken onderzoek is het toekennen van een energie-inhoud per gulden aan consumentenprodukten en het bepalen van het energiebeslag van de gemiddelde besteding per consumptiecategorie. In principe blijkt het mogelijk te zijn aan de in het CBS Budgetonderzoek onderscheiden produkten of produktgroepen een energie-inhoud per gulden toe te kennen. Voor materiële consumptie - d.w.z, van artikelen - lukt dit veelal beter dan voor immateriële consumptie - d.w.z, diensten. Evenwel zelfs voor die produkten of produktgroepen waarvan een verhoudingsgewijs nauwkeurige vaststelling van de energie-inhoud heeft plaatsgevonden dient bedacht te worden dat er een grote spreiding kan bestaan onder de daadwerkelijk gebruikte produkten. Het opgegeven kengetal vertegenwoordigt slechts bij benadering een gemiddelde. Ondanks de bezwaren wat betreft nauwkeurigheid kan gesteld worden dat op het niveau van het gehele consumptiepakket respectievelijk op het niveau van hoofdcategorieën de energiekengetallen voldoen. Dat wil zeggen dat de kengetallen voldoende contrast tussen verschillende huishoudenstypen wat betreft energiebeslag per categorie mogelijk maken. Daar de kengetallen in de eerste plaats bedoeld zijn om verschillen in energiebeslag tussen huishoudenstypen bloot te leggen dient men derhalve zeer terughoudend te zijn met het gebruik van kengetallen op zeer gedesaggregeerd niveau. Dit is op zich niet onmogelijk, maar bij de interpretatie van afzonderlijke kengetallen moet met veel aspecten rekening gehouden worden. Afgezien van onnauwkeurigheden en een mogelijk grote variäntie gaat het om: ¯ functionele samenhang tussen produkten (bijvoorbeeld kleding en wasmachine, concertbezoek en autovervoer, enz.); ¯ de beschikbaarheid en kwaliteit van altematieven; ¯ de consequentie van minder bestedingen in een bepaalde categorie (waaraan wordt het dan wel besteed); ¯ grensoverschrijdende activiteiten - bij substitutie van vliegvakanties ten gunste van vakanties in Nederland neemt het energiebeslag van het huishouden weliswaar af, maar het energieverbruik in Nederland neemt toe. Beschouwt men de in dit rapport onderzochte bestedingen, dan valt op dat de meeste categorieën over ’t geheel genomen niet zo energie-intensief zijn. Voor het gehele consumptiepakket, inclusief wonen en voeding, resulteert een energie-intensiteit van ongeveer 6,5 MJ/gld. De pakketonderdelen, die in dit rapport besproken zijn, hebben als totaal een gemiddelde intensiteit van ongeveer 4,2 MJ/gld. Op het niveau van hoofdcategorieën scoren vervoer en communicatie en vakanties boven het gemiddelde van deze studie met intensiteiten van respectievelijk 6,6 en 6,1 MJ/gld. De categorie ’verteringen buitenshuis’ kent een gemiddelde intensiteit (4,1 MJ/gld). De overige categorieën bevinden zich onder het gemiddelde, variërend van ’ontwik-

ECN-C--93-043

81

De energie-intensiteit van consumptiepakketten keling’ (cursussen en leermiddelen) met 3,6 MJ/gld tot ’rookwaar’ met 1,1 MJ/gld. Een en ander is samengevat in onderstaande tabel. Tabel 11.1 Energie-intensiteit en energiebeslag per hoofdcategorie Categorie Kleding en schoeisel Hygiëne en lichamelijke verzorging Geneeskundige verzorging Ontwikkeling Sport en spel Overige ontspanning Rookwaar Verteringen buitenshuis Vakanties Verkeer en communicatie Overig verbruik*

Intensiteit [MJ/gldl 2,7 2,8 3,1 3,6 2,5 2,8 1,1 4,1 6,1 6,6 1,6

Energiebeslag [MJI 7577 3855 12359 4706 774 4821 398 5577 13064 32591 1020

" Overig verbmik bestaat voor een belangrijk deel uit verzekeringen en daarmee vergelijkbare diensten, derha]ve is de richtwaarde voor verzekeringen (1,55 MJ/gId) aangehouden.

Nadere beschouwing van bestedingen op het laagste (beschikbare) aggregatienieveau leert dat er slechts negen produkten of produktgroepen zijn met een intensiteit boven 7 MJ/gld. Hierbij zijn de medische diensten in verband met de interpreteerbaarheid buiten beschouwing gelaten. Bij vijf van de negen produkten is het bestedingsvolume zo laag dat, ondanks de hoge intensiteiten, een energiebeslag resulteert dat minder dan 1% bedraagt van het totaal van het in dit rapport onderzochte pakket. Voor de overige vier produkten resulteert een energiebeslag van 1133 MJ (=1,3%) voor overige schrijf- en bureau-artikelen tot 21893 MJ (25,1%) voor motorbrandstoffen. Dit is samengevat in tabel 11.2. Tabel 11.2 Produkten met een hoge energie-intensiteit en een significant energiebeslag Categorie Overige schrijf- en bureau-artikelen" Treinreizen Bus/tram/metro Motorbrandstoffen

[ntensiteit [MJ/gld] 9,6 7,2 8,7 22,4

Energiebeslag [MJ] 1 133 1664 1211 21893

° Ansi¢ht/briefkaar~en, fotokopieên, nietjes en rdetapparaten, computera¢¢essoires, agenda’s,

~tc.~. De opname van schrijf- en bureau-artikelen is wellicht verrassend. Daarnaast blijkt dat elke vorm van gemotoriseerd vervoer als energie-intensieve consumptie beschouwd kan worden, zij het dat de intensiteit van reizen per auto of motor weer drie tot vier maal zo hoog ligt als per openbaar vervoer. Tabel 11.2 zou ook geïnterpreteerd kunnen ~vorden als een aanwijzing dat openbaar vervoer te goedkoop is en privé-vervoer veel te energie-intensief is.

82

ECN-C--93-043

Overzicht en uitleiding Tegenover de boven vermelde energie-intensieve produkten staan nogal wat energie-extensieve consumptiemogelijkheden. Sommige van de produkten of diensten hebben een afgeleid karakter of vloeien niet voort uit vrije keus. Derhalve worden verzekeringen en geneesmiddelen buiten beschouwing gelaten. Voor rookwaar geldt dat het weliswaar energie-extensief is, maar er zijn goede andere overwegingen, zoals volksgezondheid, om het niet in de lijst op te nemen. Tenslotte zijn produkten met een besteding van minder dan 50 gld per jaar (iets meer dan 1 promille van totale consumptie) niet opgenomen. Tabel 11.3 Produkten met een lage energie-intensiteit en een rninimale besteding van f 50,- per jaar Categorie

Intensiteit [MJ/gld]

Schoeisel* Bijoux Huishoudelijke hulp kinderopvang Kapper Huur sportaccomodaties Reparatie beeld- en geluidsapparatuur CD’s e.d. Luister- en kijkgeld’" Aankoop fiets Telefoon

1.7 1.6 0.0 1.1 1.4 0.9 1.4 1.9 1.2 1.9 1.0

Energiebeslag [MJ] 457 133 171 100 237 100 51 163 127 125 560

Gemiddelde van alle schoeisel (varieert tussen 1.4 en 1.8). Gere]ateerd aan energieverb~uik van omroep.

De samenstelling van deze lijst is duidelijk diverser dan bij tabel 11.2, waarbij zij aangetekend dat 20 rubrieken door hun geringe bestedingsomvang zijn afgevallen. Wat betreft de materiële bestedingen (schoeisel, bijoux, CD’s en fiets) gaat het bij schoeisel en fiets om produkten waarvan de energie-intensiteit kennelijk meevalt en bij bijoux en CD’s gaat het vooral om een prijseffect (veel geld en weinig materie). De overige bestedingen zijn diensten die energie-extensief zijn, hetzìj omdat de dienst hoofdzakelijk arbeid en kennis bevat (huishoudelijke hulp, kinderopvang, kapper, reparaties), dan wel omdat de dienst veel toegevoegde waarde bevat in de vorm van hoogwaardige kapitaalgoederen (sportaccomodaties, luister- en kijkgeld (omroep)). Voor sommige bestedingsopties geldt dat de behoefte eraan niet altijd opportuun is (bijv. kinderopvang), terwijl bij andere opties het indirecte effect op het energieverbruik aanzienlijk kan zijn. Men kan hierbij denken aan gemotoriseerd vervoer naar een sportaccommodatie respectievelijk aan de reparatie van oude audiovisuele apparatuur met een verhoudingsgewijs hoog elektriciteitsverbmik. Kortom, de ruimte om bestedingen genoemd in tabel 11.3 zinvol te verhogen is beperkt.

Meer in zijn algemeenheid zal beleid gericht op een vermindering van de energie-intensiteit van de consumptie zich zowel richten op een verschuiving tussen categorieën als een verschuiving binnen categorieën. De ruim

ECN-C--93-043

83

De energie-intensiteit van consumptiepakketten beschikbare empirische onderzoekservaringen op het gebied van de consumptieve bestedingen (zie o.a. [Hagenaars en Wunderink-van Veen, 1989, 2] [Deaton and Muellbauer, 1986]) wijzen uit dat grote verschuivingen tussen (hoofd)categorieën slechts zeer geleidelijk en onder bepaalde voorwaarden kunnen plaatsvinden. Het lange termijn levensstijlonderzoek richt zich o.a. op die voorwaarden. Bij toenemend detailniveau, d.w.z, binnen categorieën, nemen de mogelijkheden toe om sneller significante verschuivingen te realiseren. Deze laatste optie, kiezen voor energie-extensieve alternatieven binnen een categorie, is vooral effectief als ze geflankeerd wordt door maatregelen gericht op vermindering van de energie-inhoud (bijv. door efficiëntere produktieprocessen). In dat geval baken vraaggericht beleid en aanbodgericht beleid goed in elkaar.

ECN-C--93-043

Overzicht en uitleiding

Literatuur 2. Boeken Hagenaars, A.J. en S.R. Wunderink van Veen, Soo Gewonne, Soo verteert de economie van de huishoudelijke sector, Stenfert Kroese, Leiden, 1989. Deaton, A. and J. Muellbauer, Economics and Consumer Behaviour, Cambridge University Press, Cambridge (UK), 1986.

ECN-C--93-043

85


86

ECN-C--93-043

BIJLAGE A. GESCHIKTHEID ENERGIE-ANALYSE Voldoende Geschikt Materiaat verband voor EAP? voldoende Qi = f(Bi) identificeerbaar? 33 KLEDING & SCHOEISEL

330 Kledlng 3300-3305 herenkleding (6) 3306-3309 dameskleding (6) 3310-3322 klnderkleding (12) 33250.. babykleding 3327 kleding onbekend geslacht/leeftijd 3328 kledingaeeessoires man/jongen 3329 ldedingaccessoires vrouw/meisje 3330 overige kleding toebehoren 3331 stoffen+îourräturen+ma akloon (4) 3331 O0 stoffen breiwol 331500 331600 fournituren 333200 maakloon, (kleding)huur 3334 overige kleding

A

B

C

I 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 l

I 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 3 1

2 2 2 2 2 2 2 2 2 3 2 2 3 4 2

335 Schoeisel 3350_ herenschoeisel 3360.. damesschoeisel 3370.. kinderschoeisel 3375 schoeisel onbekend 3376 schoeisel huur 3380 schoenreparaties 3382-3385 opschik (tassen, etuis, bijous, etc.)

339 Kleding en schoeisel n.e.g.

2 1 1 1 1 1 1 1

1 1 1 1 1 1 1

2 2 2 2 2 2 2

2

1: ja 2: min of meer 3: in bescheiden mate 4: nee o~ n.v.t.

ECN-C--93-043

87


Voldoende Geschikt Materiaal verband voor EAP? voldoende Qi = f(Bi) identificeerbaar? 44 HYGIENE, GENEESKUNDIGE VERZORGING

3

4

3

2 2 1 1 1 1 1 1

2 2 1 1 1 1 1 1

2 3 3 3 3 1 1 1 2

algemene lichaamsverzorging toiletartikelen toiletpapier damesverband openbaar badhuis haarverzorging kapper haarverzorgingsapparatuur en -artikelen elektrische haarverzorgingsapparatuur ha arverzorgingsar tikelen cosmetica; parfums sehoonheidssalon e.d cosmetica, paffums

2 1 1 1 1 2 2 2 2 1 1 2 2 1

2 1 1 1 1 2 2 2 2 1 1 1 2 1

446 Geneeskundige verzorging 4460 geneeskundige verzorging excl. verzekering 44600 genees- en verbandmiddelen, protesen 446000 preventieve middelen 446100 curatieve middelen 446300 optiek en gehoorapparaten 44700 geneeskundige hulp 447000 huisarts, tandarts 447100 ziekenhuis, specialist . 447200 kraamhulp, wiikverpleging 447300 andere medische diensten 4480 temgbetalingen?? 4490 ziektekostenverzekering 449000 verplicht ziekenfonds 449100 overige ziektekostenverzekering

3 2 2 2 2 2 3 3 3 3 3 4 4 4 4

3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 4 4 4 4

440 HuishoudellJke dienstverlening en reinlging

4400 440000 440100 440200 4410 441000 441110 441300

huishoudelijke dienstverlenlng loon of kosten inhuur wasserij, stomerij, wasserette overige huish.diensten (glazenwasser, etc) reinigingsmiddelen (441200.. valt onder woning) (leiding)water huishoudzeep ov. reinigings-/verdelgingsmiddel

442 Lichamelijke verzorging 4420 442000 442100 442200 442300 4430 443000 443100 443110 443120 4440 444000 444100

2

2 2 2 2 3 2 3 2 2 2 2 3 2 3 3 2 2 2 2 3 3 3

3 3 4 4 4 4

h ja 2: min of meer 3: in bescheiden mate 4: nee of n.v.t.

88

ECN-C--93-043

Geschiktheid energie-analyse

Voldoende Geschikt Materiaal verband voor EAP? voldoende Qi = f(Bi) identificeerbaar? 55 ONTWIKKELING, ONTSPANNING, VERKEER 550 Ontwikkeling 5500 opleiding 550000 school- en cursusgelden 550100 muziek, dans, sportlessen 550200 studieboeken, leermiddelen 550300 overige opleidingskosten (excursies e.d.) 5504 schrijtbehoeP~en en lectuur 550400 schrijf en bureauartikelen 550410 schrijf-, tel- en rekenmachines 550420 overige schrijf en bureauartikelen 550500 dagen weekbladen 550600 boeken, tijdschriften 550610 boeken 550620 tijdschrif~en

551 Sport, spel en vakantie 5510 sport en spel 551100 huur accomodaties 551200 sport- en kampeerkleding 551210. sport- en kampeerkleding heren 551240.. sport- en kampeerkleding jongens 551280_ sport- en kampeerkleding dames 551320.. spot:- en kampeerkleding meisjes 551350 sport- en kampeerkleding n.e.g. 551400 sportschoeisel 551410 sportscboeisel heren 551420 sportschoeisel jongens 551440 sportschoeisel dames 551450 sportschoeisel meisjes 551500 sportartikelen en spellen 551510.. zeil- en motorboten 551530.. sportartikelen 551570.. spellen 5516 vakantie 55160 kampeeruitrusting en caravans 551610 551620 overige kampeeruitrsuting 551640 huur en onderhoud uitrusting 55170 vakantieverzekeringen 55180 overige kosten weekendbesteding 55190 vakantie binnenland 551900 verzorgde reizen 551950 overige vakantiekosten 55210 vakantie buitenland 552100 verzorgde reizen 552200 overige vakantiekosten 55250 vakantie n.e.g.

1 2 1 2 1 1 1 1 1 1 1 1

2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 3 2 1 2 1 1 1 2 3 2 2 1 2 2 1 2 2

1 3 3 3 1 3 1 1 1 1 1 1 1 1

2 3 3 3 2 3 2 2 2 2 1 1 1 1

2 3 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 3 1 1 1 2 4 3 3 3 3 3 3 3 3

3 3 3 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 3 3 3 3 3 2 2 2 3 4 3 3 3 3 3 3 3 4

1: ja 2: min of meer 3: in bescheiden mate 4: nee of n.v.t.

ECN-C--93-043

89


Voldoende Geschikt Materiaal verband voor EAP? voldoende Qi = f(Bi) identificeerbaar? 55 ONTWIKKELING, ONTSPANNING, VERKEER 553 Overige onstpannlng 5530 muziek, zang, toneel (geen film) 553100 entreekosten, incl. abonn, etc. 553200 muziekinstrumenten 553300 huur en reparatie van muziekinstrumenten 5535 audio, TV, e.d. 535000 radio’s en versterkers 553510 radio’s 553520 versterkers 553530 autoradio’s 553600 TV toestellen 553700 grammofoons en bandopnameapparatuur 553710 grammofoons 553720 cassette en tapedecks 553730 videoapparatuur 553800 gecombineerde geluidsapparatuur 553900 huur en reparatie 554000 grammofoonplaten ,cassettes, cd’s 554100 overige kosten radio/TV 554110 luister- en kijkgeld 554120 omroepblad 5542 overige ontspanning 554200 entree bioscoop 554300 film en projectieapparatuur 554400 fotoapparaten en accessoires 554410 fotocamera’s 554420 fotoaccessdires en filmpjes 554500 overige kosten filmen en fotografie 554600 huisdieren 554610 aankoop huisdieren 554620 verzorging huisdieren 554700 dienstveflening verenigingen 554800 overige entree’s 554900 overige liefhebberijen 555000 feestartikelen .... 5551 speelgoed 556 Rookwaar 556000 556100 556200 556300

sigaren sigaretten overige tabaksartikelen rokersbenodigdheden

2 2 3 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 3 1 2 1 1 1 1 1 2 2 2 2 2 2 2 ~1 2

2 3 3 1 3 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 3 1 2 3 1 1 1 1 2 3 3 3 3 3 3 1 1

2 3 3 2 3 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 1~ 2 3 1 2 3 1 2 1 2 2 2 3 2 3 3 3 3 2

1 1 1 1

1 1 1 3

1 1 1 3


9O

ECN-C--93-043

Geschiktheid energie-analyse

Voldoende Geschikt Materiaal verband voor EAP? voldoende Qi -- f(Bi) identificeerbaar? 55 ONTWIKKELING, ONTSPANNING, VERKEER

557 Verooer 5570 557000 557100 557110 557120 5572 557200 557300 5574 557400 557500 557510 557530 5576 557600 557610 557620 557630 557700 5579 557900 557910 557920 558000 558010 558020 558030 558040 558100 558110 558120 5582 558200 558300 558400 558420 558430

2 2 trein 2 overig o.v. 2 taxi 1 2 rijwielen 1 aankoop rijwielen 1 onderdelen en reparatie rijwielen 1 1 aankoop brommer, motoren e.d. 1 reparatie brommers, motoren 1 onderdelen en reparatie brommer 1 1 2 aankoop nieuwe auto’s in NL 2 aankoop nieuwe auto’s in buitenland 2 aankoop gebrulkte auto’s 2 verkoop gebruikte auto’s 2 onderhoud en accessoires auto’s incl. huur 1 2 stallingskosten en rol 1 stallingskosten en tol auto/motor 1 stallingskosten en rol (brom)fiets l voertuigverzekering 3 autoverzekering 3 motor/scooterverzekering 3 (brom)fietsverzekering 3 overige voer/vaar tuigverzekering 3 motorbrandstoffen/smeermiddelen 1 motorbrandstoffen/sme ermiddelen auto/motor 1 motorbrandstoffen/smeermiddelen overig 1 ovedge verkeerskosten 1 telefoonkosten 1 portokosten ...... 1 1 rijlessen 1 vrachtdiensten 1

2 2 2 2 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 3 3 3 3 3 3 3 3 1 1 1 1 1 1 1 1 1

3 2 2 2 2 3 1 ! 2 1 1 2 2 2 1 1 1 1 1 2 3 3 3 3 4 4 4 4 4 1 1 1 2 2 2 2 2 2


ECN-C--93-043

91


Voldoende Geschikt Materiaal verband voor EAP? voldoende Qi -- f(Bi) identificeerbaar? 66 OVERIGEN 661 Particuliere verzekeringen n.e.g.

661000 661010 661040 661050 661200 661210 661210

schade- en loondervlngsverzekeringen ziekte- en ongevalverzekering WA en rechtsbijstandverz. overige schadeverz, n.e.g. spaarverzekering levensverzekering overige spaarverzekering

662 Overlg verbruik n.e.g.

662100 662210 662230

familieplechtigheden zakgeld diverse diensten n.e.g. (notaris, consulenten, e.d.)

3 3 3 3 3 3 3 3

4 4 4 4 4 4 4 4

4

3 2 3

4

4

3

4

4 4 4 4 4 4 4


92

ECN-C--93-043

BIJLAGE B. RESTGOEDEREN ENERGIE-INTENSITEIT Met het programma resti2b.exe [Wilting H., 1993] zijn voor alle produkten, waarbij de energie-analyse met EAP is uitgevoerd, een nieuwe energie-intensiteit voor de restgoederen berekend. Hierbij worden, uitgaande van een producent, toeleverende producenten van de basisgoederen op ’0’ gezet. Hieronder volgen per produkt of produktgmep de nieuwe restgoederen energie-intensiteiten naar producent en toeleverende producenten. PRODUCENT PRODUCENTEN OP ’0’ GEZET

EN,-INT, (M.J/GLD)

PRODUKT (GROEP)

1,9

15, 16, 17, 18, 3, 25, 26, 27, 28 15, 16, 17, 18, 20, 3, 25, 26, 27, 28 15, 16, 3, 25, 26, 27, 28 16, 3, 25,, 26, 27, 28, 30, 31 16, 18, 3, 25, 26, 27, 28 ....

2,2 1,7 1,9

20 20 41

18, 22, 3, 25, 26, 27, 28 16, 18, 3, 2.5, 26, 27, 28, 30, 31 3, 4, 2.5, 26, 27, 28, 20, 30, 31 3, 2.5, 2(5, 27, 28, 30, 31, 18

2,9 2,8 2,0 2,0

KLEDING KL ACCE~SOIRES BREIWOL FOURNITUREN BABY- ONDER- EN BOVENKLEDING EN DAMESKOUSEN SCHOENEN LEDERWAREN BYOUTEREEN REST OPSCBIK

27 27

3, 25, 26, 28, 29, 30, 31 3, 25, 26, 28

2,9 3,6

KOSMETIKA HAARVEP, Z. ART.

33

3, 23, 25, 26, 28, 29, 30, 31, 32

1,4

33 33 27 5 41 41 41 24 35 41 41

3, 21, 23, 25, 26, 28, 29, 30, 31, 32 3, 23, 25, 26, 28, 30, 31 3, 23, 25, 26, 28, 30, 31 2, 23, 28, 30, 31 21, 23, 24, 28, 30, 31 23, 28, 29 18, 21, 22, 24, 28, 30, 31 22,23 21, 26, 27, 28, 29, 30, 3], 32 21, 28, 31 21, 23, 24, 28

1,4 1,9 3,0 7,6 2,9 3,2 2,4 2,6 1,5 3,3 3,3

EL. HAARV. APP. MUZIEKINSTRUMENT FOTOTOESTEL/ACC. REST. ELECT. APP. GRAMMOFOONP./CD OV.KOST.FOTO/F]LM VERZ. HUISDIEREN OV. L[EFHEBBERUEN FEESTARTIKELEN SPEELGOED BOEK/KRANT/T[JDS. ZEIL/MOTORBOOT SPORTARTIKELEN SPELLEN

14 14 41

22, 23, 24 28, 24 3, 25, 28, 30, 3]

3,6 4,7 3,0

SIOAREN/S[GARET. OV. TABAKSART. ROKERSBENOD[OH.

41 35 34 35 35

16, 18, 28, 31 18, 21, 26, 27, 28, 29, 30, 31, 32 26, 27, 30 26, 27, 30 26, 27, 30

3,3 1,5 1,9 1,8 1,8

OV.KAMPEERUITR. CARAVANS AUTO’S MOTOREN, FIETSEN FIETSONDERDELEN

18 18

Hieronder worden de producenten corresponderend met de boven omschreven nummers weergegeven,

ECN-C--93-043

93


Producenten 2 visserij 3 aardolie- en aardgaswinning 4 overige delftstoffenwinnin9 5 slachter- en vleeswaren industrie 14 tabakverwerkende industrie 15 wolindustrie 16 katoenindustrie 17 trícot- en kousenindustrie 18 overige textielindustrìe 19 kledingindustrie 20 schoenen leerwarenindustrie 21 houten meubelindustrie 22 papieren kartonindustrie 23 papie~varen en golfkartonindustrie 24 grafische industrie 25 aardolieindustrie 26 chemische basisproduktenindustrie 27 chemische eindproduktenindustrie 28 rubber- en kunststoffenindustrie 29 bouwmateriaal, glasindustrie 30 basismetaalindustrie 31 metaalproductenindustrie 32 machine-industrie 33 electrotechnische industrie 34 autoindustrie 35 transportmiddelen industrie (overig) 41 groothandel en detailhandel

Literatuur Wilting, H., Programma resti2b: Energie-intensiteit restgoederen, Groningen, 1993.

94

ECN-C--93-043

BIJLAGE C. KLEDING EN SCHOEISEL Produkt: Qewicht produkt (kg): Qewicht verpakkin9 (kg): Prijs ind. BTW (gld): Ciebruiksperiode (jaar): Basisgoederen acryl/polyester katoen nylon wol

kg

MJ/kg

~

0.97 0.60 0.02 0.05

321.60 255.80 358.60 171.40

311,95 153.48 7.17 8.57

~ld

MJ/gld

MJ

produktie restgoederen afs¢hrijving

74.56 39,97 2.53

0.20 1.90 4,10

14.91 75.93 10.39

Verpakkingen

kg

bt~J/kg

~

kunststof papier

0.02 0.02

70.00 35.00

1.40 0.70

Transport

km

MJ/tonkm

MJ

10.00 11303.00 400.00

8.50 0.I I 2.50

O. 14 2.09 1.88

gld

/vLJ/gld

MJ

47,87 8.92 37.64

2.10 2.10 2.10

100.10 18.73 79.04

hoev

MJ/hoev

MJ

kg

MJ/kg

MJ

0.41 1.27 0.41

0.30 -1.03 -3.94

0.12 -1.31 -1.62

MJ

gld

MJ/gld

783.49 0.00 783.49

200.00 0.00 200.00

3.92 0.00 3.92

Produktie

bestelauto schip (I00000 t) vrachtwagen Handel/Diensten det.h, bovenk]edin9 grt.h, textielgrondstof, grt.h, textSelw./lederw. Huishouden Afvalverwerking inzamelen en transport tot. verw. gem. (z. h9b.) ve~’branden (m.warmteben.)

Energie en geld Produkt Gebruik produkt Totaal

ECN-C--93-043

herenjas 1.84 0.04 200.00 3.0

95

De energie~intensiteit van consumptiepakketten Produkt: heren kostuum/kolbert/broek Qewicht produkt (kg): 1.44 Qewicht verpakking (kg): 0.04 Prijs in¢l. BTW (gld): 268.00 Qebruikspedode (jaar): 3.0 Basisgoederen acryl/polyes’~er katoen wol Produktle pr~x:lukSe restgoederen afschrijving Verpakkingen

kg

MJ/kg

0.35 1.02 0.07

321.60 255.80 171.40

g]d

MJ/gld

99.90 64.62 3.40

0.20 1.90 4.10

kg

~ 1_ 12.56 260.92 12.00

19.98 122.77 13.93

/~/kg

~

kunststof papier

0.02 0.02

70.00 35.00

1.40 0.70

Transport

km

MJ/tonkm

MJ

10.00 81_7.00

8.50 2.50

0.13 3.02

g~d

MJ/gld

MJ

63.87 11.95 50.43

2.10 2.10 2.1_0

134.13 25.09 105.91

hoev

MJ/hoev

MJ

kg

MJ/kg

MJ

0.36 1.12 0.38

0.30 -1.03 -3.94

0.11 -1.15 -1.42

/vLl

g]d

~~,J/gld

810.08 0.00 810.08

268.00 0.00 268.00

3.02 0.00 3.02

bestelauto vrachtwagen Handel/Diensten det.h, bovenkieding grt.h, textJelgrondstof. grt.h, textielw./lederw. Huishouden Afvalverwerking inzamelen en transport tot. verw. gem. (z. hgb.) verbr~nden (m.w~rmteben.)

Energie en geld Pr~:iukt Gebruik produkt Totaal

96

ECN-C--93-043

Kleding en schoeisel Produkt: heren vesten/truien Gewicht produkt (kg): 0.69 Gewicht verpakking (kg): 0,04 Prijs incl. BTW (gld): 113.00 Gebruiksperiode (jaar): 3.0 Basisgoederen

kg

MJ/kg

0.30 0.22 0.07

321.60 255.80 171.40

96.48 56.28 12.00

gld

/VU/gld

MJ

42.12 25.15 1.43

0.20 1.90 4.10

8.42 47.78 5.87

kg

/%Jikg

~

kunststof pap~er

0.02 0.02

70.00 35.00

1.40 0.70

Transport

km

MO/tonkm

MJ

10.00 11903.00 933.00

8.50 0.11 2.50

0.06 0.82 1.47

gld

/vU/gld

MJ

26.93 5.04 21.28

2.10 2.10 2.10

58.56 10.58 44.66

hoev

MJ/hoev

/~

kg

/v,J/kg

MJ

0,14 0.49 0,14

0.30 -1.03 -3.94

0.04 -0.50 -0.55

FU

gld

/vtJ/gld

342.06 0.00 342.06

113.00 0.00 113.00

3.03 0.00 3.03

acryl/polyester katoen wol Produktie prcduktie restgoederen afschrijving

Verpakkingen

bestelauto schip (100000 t) vrachtwagen Handel/Diensten det.h, bovenkledlng grt.h, tex0e]9rondstof. grt,h, textieIw./]ederw. Huishouden Afvalverwerking inzamelen en transport tot. werw. gem. (z. hgb.) verbranden (m.warmteben,)


ECN-C--93-043

97

De energie-intensiteit van consumptiepakketten Produkt: herenoverhemden Gewicht produkt (kg): 0.22 Gewicht verpakkin~ (kg): 0.04 Prijs incl. BTW (gld): 63.00 Gebmiksperiode (jaar): 3.0 Basisgoederen

kg

MJ/kg

MJ

O. 17 0.05

255.80 284.60

43.49 14.23

gld

/~/gld

MJ

produktie res~oederen afschrljvin9

23.48 15.82 0.80

0.20 1.90 4.10

4.70 30.07 3.27

Verpakkingen

kg

MJ/kg

kunststof papier

0.02 0.02

70.00 35.00

1.40 0.70

Transport

km

MJ/tonkm

MJ

10.00 4950.00 1117.00

8.50 0.I 1 2.50

0.02 0.14 0.73

kat~en polyester

Produktie

bestelauto schip (100000 t) wachtwagen Handel/Diensten det.h, bovenkleding grt.h, texfie]grondstof. grt.h, textielw./lederw. Huishouden Afvalverwerking inzame]en en transport ~ot. verw. gem. (z. hgb.) verbranden (m.warmteben.)


98

gld

MJ/gld

MJ

15.01 2.81 11.86

2.10 2.10 2.10

31.53 5.90 24.90

hoev

MJ/hoev

MJ

kg

MJ/kg

MJ

0.06

0.30

0.02

0.06

-3.94

-0.24

MJ

gld

/VU/g]d

160.64 0.00 160.64

63.00 0.00 63.00

2.55 0.00 2.55

ECN-C--93-043

Kleding en schoeisel Produkt: heren huis/nacht/onderk]edlng Gewicht produkt (kg): 0.28 Gewicht verpakkin9 (kg): 0.04 Prijs in¢l. BTW (gld): 36.00 Gebruiksperiode (jaar): 3.0 Basisgoederen

MJ/kg

MJ

0,02 0.26

321.80 255,80

6.43 66,51

gld

MJ/gld

MJ

13.42 7.31 0,72

0.90 1.90 4.10

12.08 13.90 2.97

kg

MJ/kg

~

kunststof papier

0.02 0.02

70.00 35.00

1.40 0.70

Transpor~

km

MJ/tonkm

MJ

bestelauto schip (100000 t) wachtwagen

10.00 9395.00 100.00

8.50 0.11 2.50

0.03 0.33 0,08

Handel/Diensten

gld

FO/gld

MJ

det.h, bovenkleding grt.h, texfielgrondstof. grt.h, text~elw./lederw.

8.58 1.61 6.77

2.10 2.10 2.10

18.02 3.37 14.23

Huishouden

hoev

/v~J/hoev

~

kg

/vtJ/kg

~

0.07 0.25 0.07

0.30 -1.03 -3.94

0.02 -0.26 -0.28

MJ

gld

MJ/gld

139.53 0.00 139.53

36.00 0.00 36.00

3.88 0,00 3.88

acryl/polyester katoen Produktie produktie rest~oederen afschrijving Verpakkingen

Afvalverwerking tot verw. gem. (z, hgb.) verbranden (m.warmteben.)

Energie en geld Produkt Gebruik produkt Totaa]

ECN-C--93-043

k~

99

De energie-intensiteit van consumptiepakketten Pro:lukt: herenreatbovenkledin9 ~ewicht produkt (kg): 0.20 Cìewicht verpakking (kg): 0.04 Prijs in¢l. BTW (gld): 61.00 Gebruiksperiode (jaar): 5.0

Basisgoederen

k~

/%Jlkg

~

acryl/polyester katoen wol

0.08 0.11 0.01

321.60 255.80 171.40

25.73 28.14 1.71

~Id

M,J/gld

MJ

22.74 12.60 1.23

0.90 1,90 4.10

20,47 23.94 5.03

kg

/v%j/kg

ivU

kunststof papier

0.02 0.02

70.00 35.00

1.40 0.70

Transport

km

Produktie produktie restgoederen afschrijvin~ Verpakkingen

bestelauto wachtwagen

MJ/tonkrn

10.00 817.00

8.50 2.50

0.02 0.49

91d

ivU/91d

hU

14.54 2.72 11.48

2,10 2,10 2.10

30.53 5.71 24.11

hoev

MJ/hoev

kg

t~J/kg

MJ

0.05 0.19 0.05

0.30 -1.03 -3.94

0.02 -0.20 -0.20

Energie en geld

MuJ

gld

hU/g]d

Produkt Gebruik produkt Totaal

167.60 0.00 187.60

61,00 0.00 61.00

2.75 0.00 2.75

Handel/Diensten det.h, bovenk|eding grt.h, texfiel~rondstof. grt.h, texUelw,/]ederw.

Huishouden /Vvalverwerking tot. ver,.v, gem. (z. hgb.) verbranden (rr~warmteben.)

100

ECM-C--93-043

Kleding en schoeisel Produkt: Gewicht produkt (kg): Gewicht verpakking (kg): Prijs incl. BTW (gld): (ìebruiksperiode (jaar): Basisf~oederen

kg

MJ/kg

MJ

0.77 0.23 0.08

321.60 255.80 171.40

247.63 58.83 13.7I

gld

MJ/gld

MJ

80.52 47.31 2.74

0.20 1,90 4. l 0

16.10 89.89 11.22

kg

/v~J/kg

MJ

kunststof papier

0.02 0.02

70.00 35.00

1.40 ,0.70

Transpor~

km

MJ/tonkrn

MJ

10.00 11763.00 1400.00

8.50 0.11 2.50

0.10 1.45 3.92

gld

MJ/gld

MJ

51.48 9.63 40.65

2.10 2.10 2.10

108.11 20.22 85.36

hoev

M J/boer

MJ

kg

/vLI/kg

MJ

0.27 0.85 0.27

0.30 -I.03 -3.94

0.08 -0.88 -1.06

MJ

g]d

/~J/gld

656.79 0.00 656.79

216.00 0,00 216.00

3.04 0.00 3.04

acryl/polyester katoen wol Produktie produktie restgoederen afschrijving

Verpakkingen

bestelauto s~hip (100000 t) vrachtwagen Handel/Diensten det.h, bovenk~eding grt.h, text~e]grondstof. grt.h, textielw./lederw. Huishouden Afvalverwerking

tot. verw. gem. (z. hgb,) verbranden (m.warmteben.)

Energie en geld Produkt (ìebruik produkt Totaal

ECN-C--93-043

damesjas 1.08 0.04 216.00 2.0

I01

De energie-intensiteit van ¢onsumptiepakketten Produkt: dames japon/blouse/broek/rok Gewicht produkt (kg): 0.49 Gewicht verpakking (kg): 0.04 Prijs incl. BTW (9Id): 325.00 Gebruikspedode (jaar): 3.0 Basisgoederen

kg

MJ/kg

MJ


0.23 0.25 0.01

321.60 255.60 171,40

73.97 63.95 1.71

gld

MJ/gld

MJ

121.15 84.66 4.12

0,20 1.90 4.10

24,23 160.86 16.89

kg

MJ/kg

MJ

kunststof papier

0.02 0.02

70.00 35.00

1.40 0.70

Transport

km

/vO/tonkm

bestelauto schip ( 100000 t) vrachtwagen

10.00 6473.00 1283.00

8.50 0.I 1 2.50

0.05 0.38 1.70

Handel/Diensten

gld

MJ/gld

Wij

77.46 14.49 61.16

2. I 0 2.10 2.10

162.66 30.43 128.44

hoev

/v~J/hoev

MJ

kg

MJ/kg

MJ

0.12 0.41 0.12

0.30 -I.03 -3.94

0.04 -0.42 -0,47

Energie en geld

MJ

g]d

bLl/gld


666.51 0.00 666.51

325.00 0.00 325.00

2.05 0.00 2.05

Pr~x:Juktie pr~uktie restgoederen afschrijving Verpakkingen

det.h, bovenkleding grt.h, texUelgrondstof. grt.h, text~elw./lederw. Huishouden Afvalverwerking inzamelen en transport tot. verw. gem. (z. hgb.) verbranden (m.warrnteben.)

102

~

ECN-C--93

Kleding en schoeisel Produkt: dames vesten/truien Gewicht produkt (kg): 0.48 Gewicht verpakkin9 (kg): 0.04 Prijs inel. BTW (91d): 119.00 Gebruiksperiode (jaar): 3.0 Basisgoederen

kg

MJ/k9

MJ

0.23 0.20 0.05

321.60 255.80 171.40

73.97 5 I. 16 8.57

gld

MJ/91d

Md

produktie restgoederen a~schrijving

44.36 28.04 1.51

0.20 1.90 4.10

8.87 53.28 6.18

Verpa]ddngen

kg

MJ/kg

MJ

kunststof papier

0.02 0.02

70.00 35.00

1.40 0.70

Transport

km

/vU/tonkm

MJ

10.00 5290.00 I 017.00

8.50 0.I 1 2.50

0.04 0.30 1.32

g]d

MJ/gld

MJ

28.36 5.31 22.39

2.10 2.10 2.10

59.56 l 1.14 47.03

hoev

MJ/h~ev

MJ

kg

PU/kg

MJ

0.12 0.40 0.I2

0.30 -1.03 -3.94

0.04 -0.41 -0.47

/v£J

gld

MJ/gld

322.6B 0.00 322.68

119.00 0.00 119.00

2.71 0.00 2.71

acryl/polyester katoen wol Produktie

bestelauto schip ( 100000 t) vrachtwagen Handel/Diensten det.h, bovenkledJng grt.h, tex’àelgrondstof. grt.h, textielw./lederw.

Huishouden Afvalverwerking inzame]en en transport tot. verw. gem. (z. hgb.) verbranden (m.warmteben.)

Energie en geld Produkt Gebrdik produkt Totaal

ECN-C--93-043

1 03

De energie-intensiteit van consumptiepakketten Produkt: dames huis/nacht/onderk]edJng Gewicht produkt (kg): 0.22 Gewicht verpakking (kg): 0.04 Prijs inl. BTW (g]d): 68.00 Geb~uiksperiode (jaar): 3.0 Basisgoederen

kg

MJ/kg

MJ

0.13 0.09

321.60 255.80

41.81 23.02

gld

MJ/gld

MJ

25.35 13.86 1.37

0.90 1.90 4.10

22.81 26.33 5.61

kg

MJ/kg

MJ

kunststof papier

0.02 0.02

70.00 35.00

1.40 0.70

Transpor~

km

MJ/tonkm

MJ

10.00 11303.00 483.00

8.50 0.11 2.50

0.02 0.32 0.31

gld

MJ/gld

MJ

16.21 3.03 12.80

2.10 2.10 2.10

34.03 6.37 26.87

ho¢v

FO/hoev

acryl/polyester katoen Produktie produktie res~oederen afschrijving Verpalddngen

bestelauto schip (I00000 t) vrachtwagen Handel/Diensten det.h, bovenkledJng grt.h, text~elgrondstof. ~rt.h. text~elw./lederw. Huishouden Afvalverwerking inzamelen en t~anspor~ tot. verw. gem. (z. hgb.) verbranden (m.warmteben.)


104

~

kg

MJ/’kg

MJ

0.08 0.20 0.08

0.30 -1.03 -3.94

0.02 -0.21 -0.24

/v~J

gld

/%J/gld

189.19 0.00 189.19

68,00 0.00 68.00

2.78 0.00 2.78

ECN-C--93-043

Kleding en schoeisel Produkt: (3ewicht produkt (k9): Gewicht verpakkin9 (kg): Prijs ind. BT%V (g]d): Geb~iksperiode (~aar): Basis9oederen

MJ/kg

FU

0.01 0.01

32I .60 255.80

3.22 2.58

gld

MJ/gld

MJ

produktie restgoederen afschrijving

11.56 6.92 0.62

0.90 1,90 4.10

10.40 13.16 2.56

Verpakkingen

kg

MJ/kg

FU

ac~3d/polyester katoen Produktie

kg

kunst~tof papier

0.02 0.02

70,00 35.00

1.40 0.70

Transport

krn

MJ/tonkm

MJ

10.00 1700.00

8.50 2.50

0.01 0.26

gld

FU/gld

det.h, bovenkleding grt.h, tex~elgrondstof. grt.h, text~elw./lederw.

7.39 1.38 5.83

2.I0 2.I0 2.10

HuJshouden

hoev

/VL.l!hoev

~

kg

MJ]kg

~

0.06

-1.03

-0.06

Energie en geld

MJ

gld

MJ/gld

P~odukt Geb~ik produkt Totaal

64.86 0.00 64.86

31,00 0.00 31.00

2.09 0,00 2.09

bestelauto wachtwagen Handel/D~ensten

Afvalverwerking tot. ve~w, gem. (z. hgb.)

ECN-C--93-043

dameskousen 0.02 0.04 31.00 2.0

~ 15.52 2.90 12.25

De energie-intensiteit van ¢onsumptiepakketten Produkt: damesbovenkledJng Gewicht produkt (k9): 0.59 Gewicht verpakkin~ (kg): 0.04 Prijs inel. BTW (sld): 55,00 Gebruiksperiode (jaar): 2.0 Basi~goederen

kg

MJ/kg

MJ

acryl/polyester katoen

0,44 0,15

321.60 255,80

141.50 38.37

gld

/%J/gld

produktle restgoederen afschrijving

20.50 9.17 0.70

0.20 1.90 4.10

4.10 17.42 2.86

Verpakkingen

kg

/VO/kg

MJ

kuns~tof papier

0.02 0.02

70.00 35.00

1.40 0.70

Transport

km

MJ/tonkrn

MJ

bestelauto s~hip ( 100000 t) vrachtwagen

10.00 833.00 283.00

8.50 0.11 2.50

0.05 0.06 0.45

Handel/Diensten

g]d

/v~j/gld

13.11 2.45 10.35

2.10 2.10 2.10

27.53 5.15 21.74

hoev

/VO/hoev

/~J

kg

MJ/kg

MJ

0.15 0.48 0.15

0.30 -1.03 -3.94

0.05 -0.49 -0.59

gld

/v%J/gld

55.00 0,00 55.00

4.73 0.00 4.73

Produktie

det.h, bovenkleding grL h. text~elgrondstof. grt.h, texUelw./]ederw. Huishouden Afvalverwerking tot. verw. gem. (z. hgb.) verbranden (m.warmteben.)


~ 260.28 0.00 260.28

~

Kleding en schoeisel Pr~lukt: Gewicht produkt (kg): Gewicht verpakking (kg): Prijs in¢l. B~ (gld): Qeb~iksperiode (j~~r): Basisgoederen

MJ/kg

MJ

0.80 0.49 0.02 0.04

32I .60 255.80 358.60 17I .40

257,28 125.34 7.17 6.86

g]d

M,J/gld

MJ

42.12 18.82 1,43

0.20 1.90 4.10

8.42 35.75 5.87

kg

MJ/kg

/vLJ

kunststof papier

0.02 0.02

70.00 35.00

1.40 0.70

Transport

km

MA/tonkm

10,00 11303.00 400.00

8.50 0.11 2.50

0.12 1.73 1.39

g]d

hL.I/g]d

MJ

26.93 5.04 21,26

2.10 2.10 2.10

56.56 10.58 44.66

hoev

MJ/hoev

MA

kg

M.J/kg

MA

inzamelen en transport 0.34 tot. verw. gem. (z. hgb.) 1,05 verbranden (m.warmteben.) ...... 0.34

0.30 -1.03 -3.94

0.10 -1.08 -1.34

gld

MJ/gld

113.00 0.00 113.00

4.97 0.00 4.97

acryl/polyester katoen nylon wol Produktie produktie restgoederen afschrijving Verpakkingen

bestelauto schip (100000 t) vrachtwagen Handel/Diensten det,h, bovenkleding grt.h, textielgrondstof. grt.h, texiielw./lederw. Huishouden Afvalverwerking


ECN-C--93-043

jongensjas 135 0.04 113.00 3.0 kg

~ 561.51 0.00 561.51

107

De energie-intensiteit van ¢onsumptiepakketten Produkt: jongens kostuum/ko]bert/broek Gewicht produkt (kg): 1.19 Gewicht verpakking (kg): 0.04 Prijs incl. BTW (gld): 95.00 GebnJiksperiode (jaar): 3.0 Basis9oederen

kg

YO/kg

/vO

0.29 0.84 0.06

321.60 255.80 171.40

93.28 214.87 10.28

gld

MJ/gld

produk8e restgoederen afschrijving

35.41 18.95 1.20

0.20 1.90 4.10

Verpakkingen

kg

P~J/kg

~

kuns~tof papier

0.02 0.02

70.00 35.00

1.40 0.70

Transport

km

MJ/tonkm

YO

10.00 817.00

8.50 2.50

0.10 2.51

gld

M’J/gld

22.64 4.24 17.88

2.10 2.10 2.10

47.85 8.90 37.54

hoev

MJ/hoev

MJ

0.30 0.93 0.30

0.30 -1.03 -3.94

0.09 -0.96 -I.18

MJ

gld

MJ/gld

463.09 0.00 463.09

95.00 0.00 95.00

4.87 0.00 4.87


bestelauto vrachtwagen Handel/Diensten det.h, bovenkleding grLh. textie|grondstof. grt.h, textielw./lederw. Huishouden

~ 7.08 36.00 4.94

~

Afvalverwerking tot. veP.v, gem. (z. hgb.) verbranden (m.warmteben.)

Ene~Jie en geld Produkt Gebruik produkt Totaal

108

ECN-C--93-043

Kleding en schoeisel Produkt: jongens vesten/t~uien Gewicht produkt (kg): 0.49 Gewicht verpakking (kg): 0.04 Prijs incl. BTW (gld): 76.00 Gebruiksperiode (jaar): 3.0 Basisgoederen

kg

PtJ/kg

~

0.25 O, 18 0.06

321.80 255.80 171.40

80.40 46.04 10.28

gld

PtJ/g]d

~

28.33 15.98 0.96

0.20 1.90 4.10

5.67 30.35 3.95

kg

/%J/kg

MJ

kunststo£ papier

0.02 0.02

70,00 35.00

1.40 0.70

Transport

km

P£J/tonkm

beste]auto schip (I00000 t) vrachtwagen

10.00 11903.00 933.00

8.50 0.1] 2.50

Handel/Diensten

gld

MO/gld

I8.11 3.39 14.30

2.10 2.10 2.10

hoev

~4J/hoev

kg

MJ/kg

MJ

0.12 0.41 0.12

0.30 -1.03 -3.94

0.04 -0.42 -0.47

MJ

gld

MJ/gld

255.10 0.00 255.10

78.00 0.00 76.00

3.36 0,00 3.36

acryl/polyester katoen wol Produktie pr~uktie restgoederen afschrijving Verpakkingen

det.h, bovenkledin~ srt.h, textielgrondstof. ~rt.h, textJelw./lederw. Huishouden Afvalverwerking

tot. ver#. ~em. (z. hgb.) verbranden (rn.walrnteben.)


ECM-C--93-043

0.05 0.69 1.24

38.04 7,12 30.03

109

De energie-intensiteit van consumptiepakketten Produkt: jongensoverhemden Gewicht produkt (kg): 0.18 Gewicht verpakking (kg): 0.04 Prijs incl. BT~V (91d): 46,00 Qebmiksperiode (jaar): 3;0 Basisgcederen

kg

MJ/kg

MJ

katoen polyester

0.14 0.04

255.80 284.60

35.81 11.38

Pr~luktie

gld

MJ/gld

MJ

produktie restgoederen afschrJjving

17,15 11,43 0.58

0.20 1.90 4.10

3.43 21.71 2.39

Verpakkingen

kg

F~J/kg

kunststof papier

0.02 0.02

70.00 35.00

Transpor~

km

b4J/tonkrn

beste]auto schip (100000 t) wa¢htwagen

10.00 4950.00 1117.00

8.50 0.11 2.50

0.02 0.12 0.61

Handel/Diensten

gld

MJ/gld

MJ

10.96 2.05 8.66

2.10 2.10 2.10

23.02 4.31 18.18

hoev

FO/hoev

blJ

k9

MJ/kg

MJ

0.05 0.17 0.05

0.30 -1.03 -3.94

0.02 -0.18 -0.20

Energie en geld

MJ

gld

hU/gld

Pr~iukt Gebruik pr~:lukt Totaal

122.73 0.00 122.73

46.00 0.00 48.00

2.67 0.00 2,67

det.h, bevenkleding grt.h, textielgrondstof. grLh. text~elw./]ederw. Hu~shouden Afvalverwerking tot. verw. gem. (z. hgb.) verbranden (m.warrnteben.)

] ] 0

1.40 0.70 ~

Kleding en schoeisel Produkt: jongens huis/na~ht/onderkIeding Gewiçht produkt (kg): 0.23 Gewicht verpakking (kg): 0.04 Prijs inc]. BTW (gld): 15.00 Qebruiksperiode (jaar): 3.0 Basisgoederen

kg

.~J/kg

hL.I

0.02 0.21

321.80 255.80

6.43 53.72

gld

MJ/gld

MJ

5.59 2.57 0.30

0.90 13.00 4.10

5.03 33.47 1.24

kg

M.J/kg

MJ

kuns~tof papier

0.02 0.02

70.00 35.00

1.40 0.70

Transport

km

/vU/tonkm

/VLl

10.00 9395.00 100.00

8.50 0.II 2.50

0.02 0.28 0.07

gld

MJ/gld

h’LJ

det,h, bovenkledJng grt.h, textie]9rondstof. ~rt.h. text~e]w./]ederw.

3.57 0.67 2.82

2.10 2.10 2.10

7.51 1.40 5.93

Huishouden

hoev

MJ/hoev

MJ

acryl/polyester katoen Produktie produktie restgoederen afschrijving Verpak~ngen

beste]auto schip (I00000 t) waehtwagen Handel/Diensten

Afvalverwerking inzamelen en transpor~ tot. verw. gem. (z. hgb.) verbranden (m.warmteben.)


ECN-C--93-043

kg

MJ/~g

MJ

0.06 0.21 0.06

0.30 -1.03

0.02 -0.22

MJ

gld

MJ/gld

116.76 0.00 116.76

15.00 0.00 15.00

7.78 0.00 7.78

11 1

De energie-intensiteit van ¢onsumptiepakketten Produkt: jongensrestbovenk]eding Qewicht produkt (kg): 0.17 Gewicht verpakking (kg): 0.04 Prijs ind. BTW (gld): 56.00 Gebruiksperiode (jaar): 5.0

Basisg~ederen

kg

a<:ryl/polyester katoen wo]

0.07 0.09 0.01

321.60 255.80 171.40

gld

t4J/gId

MJ

produktie restsoederen afschrijving

20.86 I 1.61 1.13

0.90 1.90 4.10

18.79 22.06 4.62

Verpakkingen

kg

YO/kg

Produktie

MJ/kg

MJ 22.51 23.02 1.71

kunststof papier

0.02 0.02

70.00 35.00

1.40 0.70

Transport

km

FO/tonkm

MLJ

10.00 817.00

8.50 2.50

0.02 0.43

g]d

YO/g]d

b’O

13.35 2.50 10.54

2.10 2.10 2.10

28.03 5.24 22.13

hoev

FO/hoev

kg

MJ/kg

MJ

0.04 0.17 0.04

0.30 -I.03 -3.94

O.Ol -0.18 -0.16

MJ

gld

MJ/g]d

150.35 0.00 150.35

56.00 0.00 56.00

2.68 0.00 2.88

bestelauto vrachtwagen Handel/Diensten det.h, bovenkled~ng grt.h, textielgrondstof. grt.h, texfielw./lederw. Huishouden Afvalverwerking

Jnzamelen en transport tot. verw. gem. (z. hgb.) verbranden (m.warmteben,)


l 12

~

ECN-C--93-043

Kleding en schoeise! Produkt: Gewicht produkt (kg): Gewicht verpakking (kg): Prijs ind. BTW (gld): Gebruiksperiode (jaar): Basisgoederen

kg

/vLJ/kg

MLJ

acryl/polyester katoen wo]

0.63 0.19 0.07

321,60 255.80 171.40

202.61 48.60 12,00

gld

MJ/gld

Md

47.34 25.07 1.61

0.20 1.90 4.10

9.47 47.64 6.60

kg

t~4J/kg

~

kunststof papier

0,02 0.02

70.00 35.00

1.40 0.70

Transport

km

MJ/tonkm

b~J

bestelauto schip ( 100000 t) wachtwagen

10.00 11763.00 1400.00

8.50 0.11 2.50

0.08 1.20 3.26

Handel/Diensten

~ld

btJ/gld

/vLI

30.27 5.66 23.90

2.10 2.10 2.10

63.56 11,89 50,19

hoev

MJ/hoev

MJ

k9

/vU/kg

MJ

0.22 0.71 0.22

0.30 -1.03 -3.94

0.07 -0.73 -0.87

gld

Pt~J/gld

127.00 0.00 127.00

3.60 0.00 3.60

Pr~:iuktie produktie restgcederen afschrijving Verpakkingen

det.h, bovenkleding grt.h, textielgrondstof. grt.h, textielw./lederw.

Huishouden Afvalverwerking inzame]en en transport tot. verw. gem. (z. hgb.) verbranden (m.warmteben.)


ECN-C--93-043

meisjesjas 0.89 0.04 127.00 2.0

~ 457.67 0.00 457.67

1 13

De energie-intensiteit van consumptiepakketten Produkt: meisjes j~pon/b]ouse/broek/rok Gewicht produkt (kg): 0.40 Gewicht verpakking (kg): 0.04 Prijs ind. BTW (gld): 145.00 (3ebruiksperiode (jaar): 3.0 B~sisgoederen

kg

MJ/kg

MJ

0.18 0.21 0.01

321.60 255.80 171.40

57.89 53.72 1.71

gld

/~~J/gld

HU

pr~dukt~e ms~~deren efs~hrijving

54.05 36.42 1.84

0.20 1.90 4.10

10.81 69,20 7.53

Verpakkingen

kg

MJ/kg

YO

0.02 0.02

70.00 35,00

1.40 0.70

km

MJ/tonkm

MJ

I 0.00 6473.00 1283.00

8.50 0,I 1 2.50

0.04 0.31 1.41

gld

MJ/gId

YO

34.56 6.47 27.29

2.10 2.10 2.10

72.57 13.58 57.30

hoev

YO/hoev

YO

kg

MJ/kg

~J

0.10 0.34 0.10

0.30 -1.03 -3.94

0.03 -0.35 -0.39

Energie en geld

MJ

gld

MJ/gld


347.47 0.00 347.47

145.00 0.00 145.00

2.40 0.00 2.40


kunststof papier Transport bestelauto schip ( 100000 t) wachtwagen Handel/Diensten det.h, bovenkleding grt.h, text~elgrondstof. grt.h, texfielw./lederw. Huishouden

Afvalverwerking inzamelen en transport tot. verw. gem. (z. hgb.) verbranden (m.warmteben.)

114

Kleding en schoeisel Produkt: meisjes vest~n/truien ~ìewicht produkt (k9): 0.40 Gewicht verpakking (kg): 0.04 Prijs in~l. BTW (gld): 96.00 CìebruJksperiode (jaar): 3.0 Basisgoederen

kg

/v%J/kg

/¢~J

0,19 0.17 0.04

321.60 255.80 171.40

61.10 43.49 6.86

gld

~~~J/91d

~

produkUe restgoederen afschrijving

35.79 22.53 1.22

0.20 1.90 4.10

7.16 42.80 4.99

Verpakkingen

kg

JvLJ/kg

Wij

kunststof papier

0.02 0.02

70.00 35.00

1.40 0.70

Transport

km

MJ/tonkm

10.00 5290.00 I 017.00

8.50 0.11 2.50

0.04 0.26 1.12

g]d

/%J/gld

/vLI

22.88 4.28 18,07

2.10 2.10 2.10

48.05 8.99 37.94

hoev

/VU/h~ev

k9

btJ/k9

b%l

0.10 0.34 0.10

0.30 -1.03 -3,94

0.03 -0.35 -0.39

Energie en geld

/vkl

gld

NLl/91d


264.17 0.00 264.17

96.00 0.00 96.00

2.75 0.00 2.75

acryl/polyester katoen wol ProdukUe

beste]auto schip (100000 t) wachtwagen Handel/Diensten det.h, bovenkleding grt.h, textielgrondstof. 9rt.h. textielw,/lederw. Huishouden Afvalverwerking inzamelen en transport tot. verw. gem. (z. hgb.) verbranden (m.warmteben.)

ECM-C--93-043

~

1 1 ;5

De energie-intensiteit v~n consumptiep~kketten Produkt: meisjes huis/nacht/onderkleding Gewicht produkt (kg): 0,18 Gewicht verpakking (k9): 0.04 Prijs incl. BTW (gld): 22.00 (ìebruiksperiode (jaar): 3.0 Basis9oederen

kg

l,%J/kg


0.11 0.07

321.60 255.80

gld

bIJ/gld

8.20 3.48 0.44

0.90 1.90 4.10

7.38 6.62 1.82

kg

MJ/kg

MJ

0,02 0.02

70.00 35.00

1.40 0.70

km

/V~l/tonkm

10.00

8.50

0.02

0,I 1

0.27

483.00

2,50

0.27

g]d

/v%J/gld

/vU

det.h, bovenkleding grt.h, textie~grondstof. grt.h, textielwJIederw,

5.24 0,98 4.14

2.10 2.10 2.10

11.01 2.06 8.69

Hulshouden

hoev

MJ/hoev

/vtJ

0.04 0.18 0.04

0.30 -1.03 -3.94

0.01 -0.19 -0.16

Energie en geld

MJ

gld

/vU/gld

Produkt Gebruik produkt Totaa]

93.19 0.00 93.19

22.00 0.00 22.00

4.24 0.00 4.24

Produk~Je prc~uktie restgoederen afschrijving Verpakkingen kunststof papier Transport bestelauto

schip ( 100000 t) vrachtwagen Handel/Diensten

11303.00

35.38 17.91

Afvalverwerking inzamelen en transport tot. verw. gem. (z. hgb.) verbranden (m.warrnteben.)

1 16

ECM-C--93-043

Kleding en schoeisel Produkt: meisjes restbovenkleding Gewicht produkt (kg): 0.02 Gewicht verpakking (kg): 0.04 Prijs inc|. BTW (gld): 17.00 Gebruiksperiode (jaar): 2,0 Basisg~ederen

F~J/kg

MJ

0.01 0.01

321.60 255,80

3.22 2.58

gld

MJ/gld

M3

6.34 3.68 0.34

0.90 1.90 4.10

5.70 6.99 1.40

kg

F~J/kg

MJ

kunststof papier

0.02 0.02

70.00 35.00

1.40 0.70

Transpor~

km

/vU/tonkm

MJ

10.00 1700.00

8.50 2.50

0.01 0.26

gld

FtJ/gld

MJ

det.h, bovenkleding grt.h, texUe]~rondstof. grt.h, texUe]w./]ederw.

4.05 0.76 3.20

2.I0 2. I 0 2.10

8.51 1.59 8.72

Huishouden

hoev

MJ/hoev

MJ

kg

/vU/kg

0.06

-1.03

-0.06

Energie en geld

MJ

gld

FU/gld


38.99 0.00 38.99

17.00 0.00 17.00

,2.29 0.00 2.29

acryl/polyester katoen Pr~duk~e produktie restgoederen afschrijving Verpakkingen

beste]auto vrachtwagen HandeVDiensten

Afvalverwerking ~ot. verw. gem. (z. hgb.)

ECN-C--93-043

kg

1 17

De energie~intensiteit van consumptiepakketten Produkt: Gewicht produkt (kg): Gewicht verpakking (kg): Prijs incl. BTW (91d): Gebruiksperiode (jaar):

babykledin9 0.12 0.04 27,00 1.0

Basisgoederen

k9

MJ/kg

MJ

acryI/polyester kateen

0.07 0.05

321.60 255.80

22.51 12.79

gld

FO/gld

MJ

produktie res~goederen afschrijving

10.06 5.17 0.54

0.90 1.90 4.10

9.06 9.83 2.23

Verpakkingen

kg

MJ/kg

MJ

kuns~tof papier

0.02 0.02

70.00 35.00

1.40 0.70

Transport

km

/vU/tonkm


I0.00 400.00 850.00

8.50 0.11 2.50

0.01 0.01 0.34

Handel/Diensten

g]d

MJ/91d

MJ

det.h, bovenkleding grth. text~el~rondstof. grth, text~elw./]ederw.

6.43 1,20 5.08

2.10 2.10 2.10

13.51 2.53 10.67

Huishouden

hoev

FO/hoev

kg

MJ/kg

MJ

0.03 0.13 0.03

0.30 -I.03 -3.94

0.01 -0.13 -0.12

FO

gld

Y,.J/91d

85.35 0.00 85.35

27.00 0.00 27.00

3.16 0.00 3.16

Produktie

A~valverwerkJn9 inzame]en en transport tot, verw. gem, (z. hgb,) verbranden (m.warmteben.)

Energie en geld Produkt Gebn~ik produkt Totaal

] 18

/0

ECN-C--93-043

Kleding en schoeisel Produkt: Gewicht produkt (kg): Gewicht verpakking (k9): Prijs incl. BTW (g]d): Gebruiksperlode (jaar):

Basisgoederen

kg

MJ/kg

/vLJ

acryl/polyester katoen Ieder

0.03 0.04 0.01

321.60 255.80 35.00

9.65 10.23 0.35

gld

MJ/gld

MJ

9.32 5.39 0.32

0.20 1.90 4.10

1.86 10.23 1.30

kg

MJ/kg

kunststof papier

0.02 0.02

70.00 35.00

1.40 0.70

Transport

km

MU/tonkm

/VEl

10.00 9800.00 583.00

8.50 0.11 2.50

0.01 0.13 O. 17

gld

MJ/gld

/vLI

det.h, bovenk[eding grt.h, textie]grondstof, grt.h, textie]w./]ederw.

5.98 I.I 1 4.70

2.10 2.10 2.10

12.51 2.34 9.88

Huishouden

hoev

MJ/hoev

MJ

kg

MJ/kg

MJ

0.12

-1.03

-0.12

MJ

gld

MJ/gld

60.65 0.00 60,65

25.00 0.00 25.00

2~43 0.00 2.43

Produktie produktie restgoederen afschrijving Verpakkingen

bestelauto schip (100000 t) vrachtwagen Handel/Diensten

Afvalverwerking tot. verw. gem. (z. hgb.)

Energie en geld Produkt Gebruik prc~ukt Totaal

ECN-C--93-043

accessoires 0.08 0.04 25.00 10.0

h~:J

119

De energie-intensiteit van ¢onsumptiepakketten Produkt: Gewicht produkt (k9): Gewicht verpakking (kg): ~ijs incl. BTW (gld): Gebruiksperiode (jaar): Basisgoederen

stoffen 0.19 0.04 14.00 2.0 kg

/v~J/k9

~

0,10 0.08 0,0l

321,60 255,80 171.40

32.16 20,46 ].71

gld

t~U/91d

MJ

pr~xluk8e rest~oederen afschrijving

5.78 2.37 0.20

1.30 2.20 4.10

7.52 5.22 0.81

Ve~palddngen

kg

MJ/kg

hij

0.02 0.02

70.00 35.00

1.40 0.70

10.00 375.00

8.50 2.50

0.02 0.22

g]d

MJ/g]d

/v~

det.h, doe-het-zelf art. grt.h, textielsrondstof. grt,h, textielw./]ederw.

2.77 0.62 2,63

2,10 2,10 2.10

5.82 1.31 5,53

Huishouden

hoev

MO/hoev

k9

hLI/kg

MJ

0.23

-1.03

-0.24

MJ

g]d

MJ/gld

82.65 0.00 82.65

14.00 0,00 14.00

5.90 0.00 5.90


Produktle

kuns~tof papier

bestelauto vrachtwa~en Handel/Diensten

/Vvalve~verking tot, verw. gem. (z. hgb.)


120

~

ECN-C--93-043

Kleding en schoeisel Produkt: Gewicht produkt (kg): Gewicht verpakking (kg): Prijs in¢l. BTW (gld): Gebruiksperiode (jaar): Basisgoederen

breiwol 0.]5 0.04 5.00 2.0 kg

MJ/kg

MJ

0,09 0.03 0.03

321.60 255.80 171.40

28.94 7.67 5.14

gld

/v%J/gld

MJ

2.07 -0.37 0.07

1.30 0.00 4.10

2.69 0.00 0.29

kg

MJ/kg

MJ

kunststof papier

0.02 0,02

70.00 35.00

1.40 0.70

Transport

km

MJ/tonkrn

MJ

10.00 375.00

8,50 2.50

0.02 0.18

gld

MJ/g]d

MJ

det.h, doe-het-zelf art. grt.h, textielgrondstof. grt.h, textielw./lederw.

0.99 0.22 0.94

2.10 2.10 2.10

2.08 0.47 1.96

Huishouden

hoev

MJ/hoev

/vU

kg

MJ/kg

MJ

0.19

-I.03

-0.20

/vO

gld

MJ/gld

51.35 0.00 51.35

5.00 0.00 5.00

10.27 0.00 10.27

acryl/polyester ka~oen wo] Produkt~e produktie restgoederen afschrijving Verpakkingen

bestelauto vrachtwagen Handel/Diensten

Afvalverwerking tot. verw. gem. (z. hgb,)

Energie en geld Produkt Qebruik produkt Totaal

- Een energfe-intensiteit van 0 MJ/gld voor restgoederen gebruikL

ECN-C--93-043

] 21

De energie-intensiteit van consumptiepakketten Produkt: Gewicht produkt (kg): Gewicht ve~pakking (kg): Prijs in¢l. BT~V (gld): (ìebruikspedode (jaar):

Basisgoederen

fournituren 0.02 0.04 15.00 2.0

kg

MJ/kg

MJ

0.01 0.01

321.60 23,40

3.22 0.23

91d

MJ/gld


8.20 4.13 0.21

1.30 1.70 4.10

Verpakkingen

kg

/v~J/kg

~

kunststof papier

0.02 0.02

70.00 35.00

1.40 0.70

Transport

km

/v~J/tonkm

/v~

10.00 375.00

8.50 2.50

0.01 0.06

gld

/v£J/g]d

MJ

det.h, doe-het-zelf art. grt.h, text~el~’ondstof. grt.h, text~elw./lederw.

2.97 0.67 2.82

2.10 2.10 2.10

6.24 1.40 5.93

Huishouden

hoev

MJ/hcev

b%J

kg

MJ/~g

~

0.06

-1.03

-0.06

MJ

gld

/vU/91d

35.05 0.00 35.05

15.00 0.00 15.00

2.34 0.00 2.34

acryl/polyester staa] Produktie

bestelauto wachm~agen Handel/Diensten

Afvalverwerking tot. ve~v. 9era. (z. h9b.)

Energie en geld P:odukt Gebruik produkt Totaal

122

8.06 7.01 0.86

ECN-C--93

Kleding en schoeisel Produkt: kledinghuur- en maakloon Q~wicht produkt (kg): 0.00 Gewicht verpakking (kg): 0.00 Prij~ incl. BTW (gld): 128.00 Gebruiksperiode (jaar): 3.0 Basisg~ederen

kg

FU/kg

/v~J

Produktie

91d

/v~J/gld

/~J

47.72 34.81 1.62

0.20 0.00 4.10

9.54 0.00 6.65

Transport

km

F~J/tonkm

Handel/Diensten

gld

FtJ/gld

FU

30.51 5.71 24.09

2.10 2.10 2.10

64.06 11.99 50.58

hoev

/V~/hoev

Afvalverwerking

kg

/~~J]kg

/v~J

,Energie en geld

F~J

~ld

/v~J/gld

Prcxlu~t Gebruik p~odukt Totaal

142.83 0.00 142.83

128.00 0.00 128.00

1.12 0.00 1.12

produktie restgoederen afs~:hrijving

det.h, bovenkleding grt.h, textielgrondstof. grt.h, textielw./lederw. Huishouden

~

- Een energie-intensiteit van 0 MJ/gld voor restgoederen gebruik~

EC1"1-C--93-043

123

De energie-intensiteit van ¢onsumptiepakketten Produkt: Qewicht produkt (kg): Gewicht verpakking (kg): Prijs incl. BTW (g|d): Gebruiksperiode (jaar): Basisgoederen Ieder polypropeen (granulaat) SBR rubber (korrels) Produkt~e produktie restgoederen afschrijving Verpakkingen kanon (massief) kuns~tof papier Transpor~ bestelauto vrachtwagen Handel/Diensten det.h, schoeise] g~.h. text~elw./lede~v. Huishouden


Energie en geld Ptodukt Gebruik produkt Totaal

herenschoenen 1.07 0.20 131.00 3.0 kg

MJ/kg

MJ

0.90 0.07 0.10

35.00 65.00 79.00

31.50 4.55 7.90

gld

MJ/gld

M,J

53.60 -42.74 2.14

0.50 0.00 4.10

26.80 0.00 8.79

kg

MJ/kg

MJ

0.16 0.02 0.02

12.00 70.00 35.00

1.92 1,40 0.70

km

F~J/tonkm

MJ

10.00 1483.00

8;50 2.50

0.11 4.71

gld

MJ/gld

32.30 24.65

2.10 2.10

67.82 51.77

hoev

MJ/hoev

MJ

kg

MJ/kg

MJ

1.27

-I.03

-1.31

MJ

gld

P~J/gld

206.66 0.00 206.66

131.00 0.00 131.00

1.58 0.00 1 .~8

- Een energie-intensiteit van 0 MJ/gld voor restgoederen gebruikL

124

Kleding en schoeisel Produkt: heten restschoenen Gewicht produkt (kg): 1.04 Gewicht verpakking (kg): 0.20 Prijs inc|. BTW (gld): 141.00 Gebruiksperiode (jaar): 3.0 Basisgoederen leder polypropeen (~’anu[aat) SBR rubber (korrets) Produktie pr~duktie restgoederen afschrijving Verpakkingen kar~on (massief) kuns~tef papier Transport

kg

/¢O/kg

M.J

0.45 0.49 0.10

35.00 65.00 79.00

15.75 31.85 7.90

9]d

/~J/91d

~

57.69 -3.60 2.31

0.50 0.00 4.10

kg

~~J/kg

~

0.16 0.02 0.02

12.00 70.00 35.00

1.92 1.40 0.70

kan

/~J/tonkm

28.85 0.00 9.46

~


10,00 13087.00 1700.00

8.50 0.11 2.50

0.11 1.79 5.27

Handel/Diensten

g]d

MJ/gld

MJ

34.76 26.53

2.10 2.10

73.00 55.72

det.h, schoeisel grt.h, textie]w./]ederw. Huishouden Afvalverwerking tot. verw. gem. (z. hgb.)

~nergie en geld Produkt Gebruik produkt Totaal

hoev

/~J/hoev

h~

kg

~&J/kg

/~J

1.24

-1,03

-1.28

.~J

gld

,M.J/gld

232.43 0.00 232,43

141.00 0.00 141.00

1.65 0.00 1,65


ECN-C--93-043

125

De ener9ie-intensiteit vsn consumptiepakketten Produkt: Gewicht produkt (kg): Gewicht verpakking (kg): Prijs incl. BTW (gld): Gebruiksperiode (jaar): Basisgoederen

damesschoenen 0,44 0.20 157.00 3.0 k9

/v£J/k9

0.31 0.08 0.05

35.00 65.00 79.00

10.85 5.20 3.95

gld

F,J/gld

~

64.24 12.87 2.57

0.50 2.90 4. l 0

k9

MJ/kg

0.16 0.02 0.02

12.00 70.00 35.00

km

F~J/tonkm

10.00 1483.00

8.50 2.50

0.05 2.37

gld

FU/gld

/~J

38.71 29.55

2.10 2.10

81.28 62.04

hoev

MJ/hoev

kg

PLI/kg

/v£J

0.64

-1.03

-0~86

Energie en geld

M~J

g]d

F’,,J/gld

Prcdukt Gebruik produkt Totaal

249.10 0.00 249.10

157.00 0.00 157.00

1.59 0.00 1.59

Ieder polypropeen (granulaat) SBR rubber (korrels) Produktie produktie restgoederen afschrijving Ve~paldúngen karton (massief) kunststof papier Transport beste]auto wachtwa9en Handel/Diensten det.h, schoeisel grt.h, texfielw./lederw. Huishouden /Vvalverwerking tot. verw. ~em. (z. hgb.)

126

32.12 37.33 10.53

1.92 1.40 0.70

~

ECH-C--93-043

Kleding en schoeisel Produkt: dames restschoenen Gewicht produkt (kg): 0.41 Gewicht verpakking (kg): 0.20 Prijs inc]. BTW (gld): 158.00 Qebruiksperiode (jaar): 3.0 Basisgoederen

kg

/VU/kg

FO

0.17 0.19 0.05

35.00 65.00 79.00

5.95 12.35 3.95

gld

MJ/gld

MJ

64.65 24.55 2.59

0,50 2.90 4.10

32.32 71.21 10,60

kg

FtJ/k9

~

0.16 0.02 0.02

12.00 70.00 35.00

1.92 1.40 0.70

km

/v~Ji~onkm

beste]auto schip (100000 t) wachtwagen

10.00 13087.00 1700.00

8.50 0.11 2.50

0.05 0.88 2.59

HandeI/Diensten

g]d

F~J/gld

Y~J

38.95 29.73

2.10 2.10

81.80 62.44

hoev

/%J/hoev

Ieder polypropeen (granulaat) SBR rubber (korrels) Produktie produktie restcjoederen afschrüving VerpakPdngen karton (massief) kunststof papier Transport

det.h, schoeisel grt.h, textielw,/]ederw. Huishouden Afvalverwerking tot. verw. gem. (z. hgb.)

Energie en geld Produkt Qebruik produkt Totaal

ECN-C--93-043

kg

FU/kg

0.61

-1.05

-0.63

gld

FO/gld

158.00 0.00 158.00

1.82 0.00 1.82

~ .... 287.54 0.00 287,54

127

De energie-intensiteit van ¢onsumptiepskketten Produkt: ]ongensschoenen Gewicht produkt (kg): 0.54 Oewicht verpakking (kg): 0.20 Prijs ind. BTW (gld): 98.00 Gebruiksperiode (jaar): 3.0 Basisgoederen Ieder polypropeen (granulaat) SBR mbber (korrels) Produktie produktie restgoederen afschrijving Verpakkin~en karton (massief) kunststof papier Transport bestelauto vrachtwagen Handel/Diensten det,h, schoeise] grt.h, texSelw./lederw.

Huishouden Afvalverwerking tot, verw. gem. (z. hgb.)

Energie en geld Produkt Gebruik pro:lukt Totaal

kg

/vLJ/kg

MO

0,48 0,03 0.05

35.00 65.00 79.00

16. I 0 1.95 3.95

gld

FO/gld

FO

40.10 -14.27 1,60

0.50 0.00 4.10

20.05 0.00 6.58

kg

h~J/kg

~

0.16 0.02 0.02

12.00 70.00 35.00

1.92 1.40 0.70

km

/vtJ/tonkrn

10.00 1483.00

8.50 2.50

gld

h’%J/gld

24.16 18.44

2.10 2.10

~ 0.06 2.74 ~ 50.74 38.73

hoev

~~J/hoev

MJ

kg

/vtJ/kg

FO

0.74

-1.03

-0.76

MJ

gld

MJ/gld

144.16 0.00 144.16

98.00 0.00 98.00

1 0.00 1.47


128

ECN-C--93

Kleding en schoeisel Produkt: jongens restschoenen Gewicht produkt (kg): 0.51 Gewicht verpakking (kg): 0.20 Frijs ind. BTW (91d): 96.00 Gebru]ksperiode (jaar): 3.0 Basis~oederen ieder polypropeen (granulaat) SBR rubber (korrels) Froduktie produktie restgoederen afs~hrijving Verpalddngen karton (massief) kunststof papier Transport bestelauto schip ( 100000 t) vrachtwa~en Handel/Diensten det.h, schoeisel g~rt,h, textielw,/lederw.

Huishouden Afvalverwerking tot. verw. gem. (z. hgb.)


ECi~-C--93-043

kg

h’~J/kg

~

0.23 0.23 0.05

35.00 65.00 79.00

8.05 14.95 3.95

gld

/VU/gld

39.28 3.98 1.57

0.50 2.90 4.10

kg

PU/kg

0.16 0.02 0.02

12.00 70.00 35.00

km

/vu/tonkm

I 0.00 13087.00 1700.00

8.50 0.I 1 2.50

gld

PU/gld

23.67 16.07

2.10 2.10

hoev

PU/hoev

19.64 11.54 6.44

1,92 1.40 0.70

0~06 1,02 3.02 ~ 49.70 37.94

/vLI

kg

/~J/kg

~

0.71

-1.03

-0.73

91d

P~J/gld

96.00 0.00 96.00

1.66 0.00 1.66

~ 159.60 0.00 159.60

129

De energie-intensiteit van eonsumptiepakketten

Produkt: meis~esschoenen (ìewicht produkt (kg): 0.50 (ìewicht verpakking (kg): 0,20 Prijs in¢l. BTW (gld): 111.00 Gebruiksperiode (jaar): 3.0 Basisgoederen

kg

/%J/kg

~

0.40 0,05 0.05

35.00 05.00 79,00

14.00 3.25 3,95

gld

M.J/~[d

MJ

45.42 -6.07 1.82

0.50 0.00 4.10

22.71 0.00 7.45

~g

F~J/k9

P4J

0.16 0.02 0.02

12.00 70.00 35.00

1.92 1.40 0.70

km

F~J/tonkm

I 0.00 1483.00

8.50 2.50

gld

MJ/gld

27.37 20,89

2.10 2.10

57.47 43.87

hoev

/vU/hoev

MJ

kg

t,U/kg

0.70

-1.03

-0,72

Energie en geld

FtJ

gld

FtJ/gld

Produkt (ìebPJik produkt Tota al

158.65 0.00 158.65

111.00 0.00 111.00

1.43 0.00 1.43

Ieder polypropeen (~ranulaat) SBR rubber (korrels) Produktle produktie resf~oederen afschrijving Verpa]d~Jngen kation (massief) kuns~tof papier Transport beste]auto wachtwagen Handel/Diensten det.h, schoeisel grt.h, textie[w./lederw. Huishouden

Afvalverwerking tot ve~v. gem. (z. hgb,)

0.06 2.60 ~

- Een energie-intensiteft van 0 MJ/gld voor restgoederen gebruikt

ECN-C--93-043

Kleding en schoeisel Produkt: meisjes restsehoenen Gewicht produkt (kg): 0.47 (]ewicht verpakking (kg): 0.20 Prijs in¢l. BTW (gld): 108.00 Gebruiksperiode (jaar): 3.0 Basisgoederen

/v’J/kg

hLJ

0.21 0.21 0.05

35.00 65.00 79.00

7,35 13.65 3.95

gld

/v%J/gld

44.19 8.68 1.77

0.50 2.90 4.10

22.09 25.16 7.25

kg

/vtJ/kg

~

0.16 0.02 0.02

12,00 70.00 35.00

1.92 1.40 0.70

km

MJ/tonkm


10.00 13087.00 1700.00

8.50 0.11 2.50

Handel/Diensten

gld

h%J/gld

26.63 20.32

2.10 2.10

hoev

/v~J,/hoev

kg

/v%J/kg

~

-1.03

-0.69

g]d

/V£.l/~Id

108.00 0.00 108.00

1.72 0.00 1.72

Ieder polypropeen (granulaat) SBR rubber (korrels) Produktie produktie restgoederen afs(:hrijving Verpakkingen karton (massief) kunststof papier Transport

det,h, s¢hoeisel grt.h, text~elw./lederw. Huishouden Afvalverwerking tot. verw, gern. (z. hgb.)

Energie en ~leld Produkt Gebruik produkt Totaal

ECM-C--93-043

k9

0.87

~ 185.25 0.00 185.25

0.06 0.96 2.85 ~ 55.92 42.68

131

De energie-intensiteit van consumptiepakketten Pro~ukt: baby/kleuter-schoenen Gewicht produkt (kg): 0.30 Gewicht verpakking (k~): 0.20 Prijs incl. BTW (gld): 85.00 Gebruiksperiode (jaar): 3.0 Basisgoederen

kg

MJ/kg

MJ

0.13 0.13 0.04

35.00 65.00 79.00

4.55 8.45 3.16

gld

Y~Jlgld

~

34.78 9.72 1.39

0.50 2.90 4.10

kg

h~J/q~g

~

0.16 0.02 0.02

12.00 70.00 35.00

1.92 1.40 0.70

km

MJ/tonkm


10.00 13087.00 1700.00

8.50 0.I I 2.50

0.04 0.72 2.13

Handel/Diensten

gld

MJ/gld

~J

20.96 16.00

2.10 2.10

44.01 33.59

hoev

MJ/hoev

M~J

kg

MJ/kg

~

0.50

-1.03

-0.52

Energie en geld

/vL.I

gld

Y~J/gld


151.44 0.00 151.44

85.00 0.00 85.00

1.78 0.00 1,78

~eder polypropeen (granulaat) SBR rubber (konels) ~~x~ukUe produktie restgoederen afs(:hrijvin9 Verpakkingen kanon (massief) kunststof papier Transpo~

det.h, schoeisel ~~t.h. tex~elw./lederw. Huishouden /Vvalve~werking tot. verw. gem. (z. hgb.)

132

17.39 28.20 5.70

ECN-C--93-043

Kleding en schoeisel Produkt: Gewicht produkt (kg): ~3ewicht verpakking (kg): Prijs Jncl. B~ (fl]d): Qeb~iksperiode (dagen):

sch~eiseIhuur 0.00 0.00 116.00 2.0

Basisgoederen

kg

/O/kg

YO

Produktie

gld

MJlgld

~

produktie rest~goederen afschrijving

47.46 29.05 1.90

0.50 0.30 4.10

23.73 8.72 7.78

Verpakkingen

kg

/vO/kg

MJ

Transport;

km

YO/tonkm

h’O

beste]auto schip (100000 t) wachtwagen

10.00 13087.00 1700.00

8.50 0.11 2.50

0.00 0.00 0,00

Handel/Diensten

gld

MJ/gld

28.60 21.83

2.10 2.10

60.06 45.84

hoev

YO/hoev

YO

Afvalverwerking

kg

MJ/kg

YO

Energie en geld

YO

gld

YO/gld

148,13 0.00 148.13

116.00 0.00 116.00

1.26 0.00 1.26

det.h, schoeisel grt.h, text~elw./lederw. Huishouden


~

- Een lagere energie-intensiteit (MJ/gld) voor restgoederen gebruikt.

ECN-C--93-043

133

De energie-intensiteit van consumptiepakketten ~rodukti reparatie schoenen Gewicht produkt (kg): 0.00 Gewicht verpakking (kg): 0.00 Pri~s incl. BTW (gld): 43.00 Gebruiksperiode 0: 0.0 Basisgoederen

kg

MJ/kg

MJ

Produktie

gld

MJ/gld

MJ

5.52 2.32 0.10

030 0,90 4.10

4.41 2.09 0.41

Verpakkingen

kg

MJ]kg

MJ

Transport

km

MJ/tonkm

MJ

Handel/Diensten

gld

hLJ/g]d

3.33 31.72

2.10 3.00

8.98 95.17

hoev

MJ/hoev

MJ

Afvalverwerking

kg

MJ]kg

MJ

Energie en geld

MJ

gld

MJ/gld

98.33 0.00 98.33

43.00 0.00 43.00

2.29 0,00 2.29

produktie restx3oederen afschrijving

det.ti, schoeise] reparaSe lederwaren Huishouden



134

ECN-C--93-043

Kleding en schoeisel Produkt: materiaal ~h~nen Qewicht produkt (kg): 0.00 Gewicht verpakkin9 (kg): 0.00 Prijs in¢l. BTW (gld): 58.00 Gebruiksperiode (dagen): 2.0 Basisgoederen

kg

MJ/kg

MJ

Produktie

gld

bSJ/gld

FO

produktie reslgoederen afschrijvin~

23.73 14.53 0.95

0.50 0.40 4.10

1137 5.81 3.89

Verpakkingen

kg

MJ/kg

MJ

Transport

km

/vU/tonkm

MJ

Handel/Diensten

gld

/’4J/gld

MJ

det.h, schoeisel grt.h, textie]w./]ederw.

14.30 10.9I

2.10 2.10

30.03 22.92

hoev

/%J/hoev

MJ

Afvalverwerking

kg

MJ/kg

/vLJ

Energie en ~e]d

~

gld

/vU/gld

Produkt Gebruik prcdu kt Totaal

74.52 0.00 74.52

58.00 0.00 58.00

1.28 0.00 1.28

Huishouden

- Een lagere energie-intensiteit (MJ/gld) uoor restgoederen gebruikt.

ECN-C--93-043

135

De energie-intensiteit van eonsumptiepakketten Produkt: Gewicht produkt (kg): Gewicht verpakking (kg): Prijs incl. BTW (gld): Gebruiksperiode (dagen):

leder~va ren 0.66 0.04 129.00 2.0

Basisgoederen

kg

MJ/kg

/vO

acryl/polyester katoen Ieder staal

0.15 0.38 0.09 0.04

321.60 255.80 35.00 23.40

48.24 97.20 3.15 0.94

gld

MJ/gld

MJ

produktie restgoederen af~chrijving

48,09 19.02 1.92

0.50 2.80 4.10

24.04 53.25 7.89

Verpakkingen

kg

YO/kg

~

kuns~tof papier

0.02 0.02

70.00 35.00

1.40 0.70

Transpo~

km

MJ/tonkm

MJ

bestelauto schip (100000 t) vracht’wagen

10.00 12I 26.00 300.00

8.50 0.11 2.50

0.06 0.93 0.53

Handel/Diensten

g]d

MJ/g]d

MJ

30.74 5.75 24.28

2.10 2.10 2.10

64.56 12.08 50.98

hoev

MJ/hoev

/O

kg

MJ/kg

MJ

0.70

-1.03

-0.72

FL/

gld

h3J/g]d

365.23 0.00 365.23

129.00 0,00 129.00

2.83 0.00 2.83

Produktie

det.h, bovenkleding grt.h, textielgrondstof. grt.h, texläelw./lederw. Huishouden Afvalverwerking tot. verw. gem. (z. hgb.)


136

ECN-C--93-043

Kleding en schoeisel Produkt: byouterieên en horI~ges Gewicht produkt (kg): 0.34 Gewicht verpakking (kg): 0.I5 Prijs incl. BTW (gld): 8000.00 Gebruiksperiode (jaar): 10.0 Basisgoederen

kg

MJ/kg

MJ

0.06 0.06 0.01 0.02 0.01 0.02 O.lO 0.01 0.04 0.01

87.00 5601.44 100.00 35.00 51.00 65.00 23.40 140.00 80.00 61.00

5.22 336.0g 1.00 0.70 0.51 1.30 2.34 1.40 3.20 0.61

gld

MJ/gld

MJ

3043.11 896.36 164.33

0.80 1.50 4.10

2434.49 1344,54 673.75

kg

hZ.l/kg

MJ

0.15

71.00

10.65

km

f4J/tonkrn

hij

bestelauto scbäp (100000 t) vrachtwagen

10.00 5351.00 1060,00

8.50 0.11 2,50

0.04 0.29 130

Handel/Diensten

gld

MJ/gld

MJ

2479.78 627.32 600.84

2.10 2.10 2.10

5207.53 1317,38 1261.77

hoev

h%J/hoev

hij

kg

MJ/kg

ABS (granulaat) goud koper (kathocüsch) Ieder Io~:1 polypropeen (granulaat) s~aal tin zilver zink Produktie produktie reatgoederen afschrijving Verpakkingen HDPE Transpo~

det.h, juweliersaffc. grt,h, chemica[ien grt‘h, e~tsen/meta]en Huishouden Afvalverwerking tot, verw. gem. (z, hgb.) verbranden (m.warmteben.)

Energie en geld Pr«~dukt Gebruik produkt Totaal

0,25 0.24

-1.03 -3.94

-0.26 -0.95

/vU

gld

MJ/gld

12602.90 0.00 12602.90

8000,00 0.00 8000.00

1 0.00 1.58

- Een lagere energie-intensiteit (MJ/gld) voor restgoederen gebruik&

ECN-C--93-043

137

De energie-intensiteit van consumptiepakketten Produkt: Gewicht produkt (kg): Gewicht verpakking (kg): Prijs incl. BTW (gld): Gebruikspefiode (jaar):

Basis9oederen

rest opschik 0.19 0.01 87,00 3.0 kg

MJ/kg

MJ

0.13 0.01 0.05

71.00 358.60 23.40

9.23 3.59 1.17

gld

MJ/9]d

MJ

18.70 6.08 1.01

0.80 2.00 4,10

14.96 12.15 4.14

kg

MJ~kg

MJ

0.01

71.00

0.71

km

MJ/tonkrn

MJ

bestelauto schip ( 100000 t) wachtwagen

10.00 12227.00 287.00

8.50 0.11 2,50

0.02 0.27 0.13

Handel/Diensten

91d

MJ/gld

MJ

838 40.85 4,99

2.10 2,10 2,10

18.65 85.78 10.48

hoev

MJ/hcev

MJ

kg

hU/kg

/~J

0.20

-1.03

-0.21

MJ

~d

MJ/gld

HDPE (granulaat) nylon sta al Prcxtuktie produktie restgoederen afschrijving VerpakP3ngen HDPE Transport

det.h, drogisterij-art. det.h, opSsche art. grt.h, texüelgrondstof. Huishouden Afvalverwerking tot, verw. gem. (z, hgb.)

Ene~ie en geld Produkt Geb~ik produkt Totaa|

138

161.07 0.00 161,07

87.00 0,00 87.00

1.85 0.00 1.85

ECN-C--93-043

Kleding en schoeisel Produkti Gewicht produkt (kg): (3ewicht verpakking (kg): Prijs incl. BTW (gld): Gebruiksperiode (jaar):

reparatie opsihik 0.00 0.00 111.00 6.0

Basisg~ederen

kg

MJ/kg

~

Produktie

gld

MJ/gld

MJ

11.28 4,74 0.20

0.80 0.90 4.10

9.00 4.27 0.83

Verpakkingen

kg

MJ/kg

MJ

Transport

km

MJ/tonkm

MJ

Handel/Diensten

gld


det.h, juweliersart. reparatie lederwaren

/O/gld

/VLl

9.17 73.25

2.10 3.00

19.25 219.75

hoev

MO/hoev

MJ

Afvalverwerking

kg

MJ/kg

MJ

Energie en geld

MJ

gld

MJ/g]d


223.50 0.00 223.50

111.00 0.00 111.00

2.01 0.00 2.01

Huishouden


ECN-C--93-043

139


~ 40

ECN-C--93-043

BIJLAGE D. HYGII~NE EN LICHAMELIJKE VERZORGING Pro
kg

/%J/kg

MJ

0.04 0.0I 0.01 0.04 0.02 0.07

87.00 198.00 100.00 85.00 58.00 23.40

3.48 1.98 1.00 3.40 1,16 1.64

gld

MJ/gld

MJ

produk~ie restgoederen afschrijving

57.06 31.56 2.62

0.90 1,00 4.10

51.35 31 ~56 10.78

Verpakkingen

kg

MJ/kg

MJ

0.17 0.05 0.02

71.00 12.00 85.00

12.07 0.60 1.70

km

PU/tonkm

hLl

10.00 550.00

8,50 2.50

0.04 0.59

gld

MJ/gld

MJ

21.43 8.91 8.54 22.21

2.I0 2.10 2.10 2.10

44.99 18.72 17.93 46.64

hoev

MJ/hoev

MJ

kg

MJ/kg

MJ

0.43

-1.03

-0.44

MJ

g]d

MJ/gld

249.17 0.00 249.17

140.00 0.00 140.00

1.78 0.00 1.78

ABS (~ranulaat) aluminium koper (kathodisch) polystyreen (granulaat) PV(~ (granu]aat) staal Prcduktie

HDPE kation (massief) polystyreen Transport bestelauto vrachtwagen Handel/Diensten det.h, duurz, huish, art. grt.h, ¢hemicalien grt.h, ertsen/metalen grt,h, houten bouwmat. Huishouden Afvalverwerking ~ot. verw. gem. (z. hgb.)


- Een lagere energie-intensiteit (MJ/gld) voor resigoederen gebruikt.

ECH-C--93-043

141

De energie-intensiteit van ¢onsumptiepakketten Produkt: ha arverzorgingsa~ke]en Gewicht produkt (kg): 10.00 Gewicht verpakking (kg): 5.00 Prijs inel. BTW (gld): 500.00 Gebruiksperiode 0: 10.0 Basisgoederen opp-act stof water Produktie produkUe restgoederen afschrijving Verpakkingen HDPE Transport bestelauto vrachtwagen Handel/Diensten det.h, drogisterij -art. grt.b, farmaceut, art. Huishouden

Afvalverwerking ~ot. verw. gem. (z. hgb.)


kg

FO/kg

FO

1.50 0.85

51.40 0.04

77.10 0.03

~Id

FO/gld

FO

223.14 108.11 9,59

2.80 3.10 4.10

624.79 335. ] 4 39.34

kg

t~LJ/kg

FO

5.00

71.00

355.00

km

FO/tonkm

FO

10.00 200.00

8.50 2.50

1.27 7.50

gld

FO/gld

FU

105.97 92.83

2.10 2.10

222.55 194.94

hoev

MJ/hoev

MJ

kg

/~J/kg

MJ

5.00

-1.03

-5.15

h~l

91d

MJ/gld

I852.51 0.00 1852.51

500.00 0.00 500.00

3.71 0.00 3,71


142

ECN-C--93-043

Hygiëne en liehamelijke verzorging Produkt: kosmetika en parfums 10.00 Gewicht produkt (kg): Gewicht verpakking (kg): 50.00 35000.00 Prijs incl. BTW (g]d): Gebruikspefiode 0: 10.0 ~g

~J~9

5.00 0.15 1.70 0.15 0.30

~4.50 0.79 92.60 ~1.40 0.04

222.50 0.12 55.42 7.71 0.01

gld

/~J/gld

PU

15619.75 9166.63 671.65

2.80 2.40 4.10

43735.29 21999.92 2753.76

PU/kg

PU

13.00 35.00 2.00

10.00 7I .00 30.00

130.00 2485,00 60.00

km

PU/mnkm

PU

10,00 500.00

8.50 2,50

5.]0 75.00

gld

PU/gld

MJ

7418.23 6497.89

2.I0 2.10

15578.28 13645.57

kg

MJ/kg

50.00

-1.03

-51.50

Ene~:jie en geld

/vu

gld

MJ/gld

Produkt Gebruik produkt Tota al

100702.18 0.00 100702. I 8

35000.00 0.00 35000.00

2.88 0.00 2.88

B~~is9eedere~ ethanol glycerol ]ipide opp-act stof water Produktie produktie rest~oederen afschrijving Verpakkingen 9las (eenmalig) HDPE metaal/blik Transport bestelauto vrachtwagen Handel/Diensten det.h, drogis~erij-art. grt.h, farmaceut, art.

Afvalverwerking tot. verw, gem. (z. hgb.)

kg

~

~


ECN-C--93-043

143


144

ECN-C--93-043

BIJLAGE E. ONTWIKKELING EN ONTSPANNING Prudukt: studieboek/naslagwerk Gewicht produkt (kg): 0.76 Gewicht verpakking (kg): 0.02 Prijs incl. BTW (gld): 40.00 Gebruiksperiode (jaar): 2.0 Basisgoederen papier (grafisch) ProdukUe pr~ukUe res~~deren afschrijving Ve~a~ngen papier Transpo~ ~ste]auto wach~agen Handel/Diensten

kg

PU/kg

MJ

0.78

46.00

34.98

gld

MJ/gld

MJ

18.07 10.74 0.80

1.00 2.50 4.10

18.07 26.85 3.26

kg 0.02

35.00

km

~/tonkm

10.00 100.00

8.50 2.50

g]d

~/gld

det.h. ~eken/tijdsc~, ~.h. papier(waren)

8.16 7.53

Huishouden

h~v

Afvalverwerking

~~g

2.10 2,10

0.70

0.07 0.20

17.13 15.8 I

~~~v

kg

MJ/kg

MJ

0.59 0.39

-31.00 -1.03

:12.09 -0.40

Energie en geld

MJ

gld

PU/gld

Produkt Gebruik produkt Totaa]

104.55 0.00 104.55

40.00 0.00 40.00

2.61 0.00 2.61

hergebruik papier-graf. tot. verw. gem. (z. hgb.)


ECN-C--93-043

145

De energie-intensReit van ¢onsumptiepakketten Produkt: schrijf- tel- en rekera’nachJne Gewicht produkt (kg): 25.00 Gewicht verpakking (kg): 3.00 Prijs incl. BTW (91d): 4000.00 Gebruiksperiode (jaar): 5.0 Basisgoederen

kg

PU/kg

/~

0.30 3.00 0.01 5.00 2.00 0.07 2.50 12.00 0.06 0.03 0.03

198.00 21.00 5601.44 71.00 100.00 51.00 85.00 23.40 140.00 80.00 61.00

59.40 63.00 56,01 355.00 200.00 3.57 212.50 280.80 8.40 2.40 1 33

gld

Y~.J/gld


1085.31 530.29 49.92

0.90 1.40 4.10

Verpakkingen

kg

F~J/kg

~

2,00 1.00

26.00 85.00

52.00 85.00

km

F~J/tonkm

FtJ

10.00 100.00

8.50 2.50

2.38 7.00

g]d

/¢0/9]d

bS,J

430.48 172.17 809.02 243.94 634.60

2,10 2.10 2.10 2.10 2.10

904.02 361.56 1698.95 512.28 1332.66

hoev

h’,J/hoev

kg

FtJ/kg

ivO

28.00

-1.03

-28.84

gld

F~J/gld

4000.00 0.00 4000.00

2.02 0.00 2.02

aluminium glas (vlak) goud HDPE (granulaat) koper (kathodisch) Iood polystyreen (granulaat) staal tin zilver zink Produktie

golf karton (dozen) polystyreen Transpor~ bestelauto vraehtwagen Handel/Diensten det.h, alle ondemernJngen grt.h, chemicaIien ~t.h. computers g[t .h. ertsen/metelen grt.h, houten bouwmat. Huishouden Afvalverwerking tot, verw. gem. (z. h9b.)

Energie en geld Produkt Gebruik produkt Toteal

146

~ 8093.79 0.00 8093.79

976.78 742.41 204,89

~

ECN-C--93-043

Ontwikkeling en ontspanning Produkt: overige schrijf/buroartikelen Gewicht produkt (kg): 0.15 Gewicht verpakking (kg): 0.04 Prijs incl. BTW (g]d): 1.10 GebruiksperJode (jaar): 1.0 Basisgoederen HDPE (granulaat) papier (grafisch) st~al Produktie produktie restgoederen afs~hrijving Verpakkingen

kg

MO/kg

FO

0,04 0,07 0.04

71.00 48.00 23.40

2.84 3.22 0.94

gld

MJ/gld

MJ

0,34 -0,12 0.01

1.00 0,00 4.10

0.34 0.00 0.06

kg

YO/kg

MJ 1,40 0,70

kunststof papier

0.02 0.02

70.00 35.00

Transport

km

FU/tonkrn

10.00 100.00

8.50 2.50

0.02 0.05

gld

FO/gld

/vO

det,h, boeken/tijdsch~, grt.h, computers grt.h, papier(waren)

0.15 0.23 0.21

2.10 2.10 2.10

0.32 0.49 0.43

Huishouden

hoev

MJ/hoev

MJ

kg

MJ/kg

~

0.19

-1.03

-0.20

Energie en geld

MJ

gld

MJ/gld


10,60 0.00 10.60

1.10 0.00 1.10

9.64 0.00 9.64


Afvalverwerking tot. verw. gem. (z. h9b.)

~

- Een energie-intensiteit van 0 MJ/gid voor restgoederen gebruikt.

ECN-C--93-043

147

De energie-intensiteit van consumptiepakketten Produkt: Gewicht produkt (kg): Gewicht verpak~ing (kg): Prijs incL BTW (gld): (ìebruiksperiode (dagen): Basisgoederen

krant/weekb]ad 0.18 0.00 1.00 1.0 MJ/kg

MJ

0.18

29.00

5.22

g]d

MJ/gld

MJ

produktie rest~oederen afschrijving

0.51 0.31 0.02

1.00 2.60 4.10

0.51 0.81 0.09

Verpakkingen

kg

MJ/kg

Transport

km

MJ/tonkm

10.00 100.00

8.50 2.50

0.02 0.05

gld

~J/gld

MJ

det.h, boeken/tijdschr. grt,h, papier(waren)

0.23 0.21

2.10 2.10

0.48 0.44

Huishouden

hoev

papier (kranten) Produktie


Afvalverwerking

kg

/Ofaoev

~

~

kg

MJ/kg

MJ

0.09 0.09

-20.00 -1.03

-1.80 -0.09

Energie en geld

MJ

g]d

MJ/gld

Pro:lukt Gebruik produkt Totaal

5.71 0.00 5.71

1.00 0.00 1.00

5.71 0.00 5.71

hergebruik papier-verpak. tot. verw. gem. (z. hgb.)

148

ECN-C--93-043

Ontwikkeling en ontspanning Produkt: Gewicht produkt (kg): Gewicht verpakking (kg): Prijs incl. BTW (gld): Gebruiksperiode (~aren): Basisgoederen

boeken 0.48 0.02 28.00 30.0 kg

/vLI/kg

MJ

0.48

46.00

22.08

g]d

MJ/gld


12.65 7.61 0.56

1.00 2.00 4.10

12.65 15.21 2.28

Verpakkingen

kg

MJ/kg

MJ

0.02

35.00

0.70

krn

P~/tonkm

10.00 100.00

8.50 2.50

gld

MJ/gld

deLh. boeken/fijdschr. grt.h, papier(waren)

5.71 5,27

2.10 2.10

11.99 I 1.07

Huishouden

hoev

/vk]/hoev

MJ

kg

M.J/kg

MJ

0.25 0.25

-31.00 -1.03

-7.75 -0.26

/vL.I

gld

MJ/gld

68,14 0.00 68.14

28.00 0.00 28.00

2.43 0.00 2.43

papier (grafisch) Produktie

papier Transpor~ bestelauto vra~htwagen Handel/Diensten

Afvalverwerking hergebruik papier-graf. tot~ verw. gem. (z. hgb.)

Energie en geld Pr~x:~ukt ~]ebruik produkt Totaal

0.04 0.13

- Een lagere energie4ntensiteit (MJ/gM) voor restgoederen gebruikt.

ECN-C--93-043

149

De energie-intensiteit van ¢onsumptiepakketten Pmdukt: Qewicht produkt (kg): Gewicht verpakking (kg): Prijs incl. BTW (gld): Qebruiksperiode (dagen):

Basisgoederen

tijdsehriften 0.12 0.00 10.00 1.0 kg

MJ/kg

MJ

0.12

46.00

5.52

gld

/v~J/gld

MJ


5.05 3.17 0.22

1.00 1.50 4.10

5.05 4.75 0.91

Verpakkingen

kg

MJ/kg

MJ

Transport

km

MJ/tonkm

I0.00 100.00

8.50 2.50

0.01 0.03

gld

MJ/g]d

MJ

det.h, boeken/tijdschr. g~t.h, papier(waren)

2.28 2.10

2.10 2.10

4.79 4.42

Huishouden

hoev

MJ/hoev

MJ

kg

MJ/kg

~J

0.06 0.06

-31.00 -1.03

-1.86 -0.06

MJ

gld

M,J/gld

23.56 0.00 23.56

10.00 0.00 10.00

2.36 0.00 2.36

papier (grafisch) Produktie


Afvalverwerking hergebruik papier-graf. tot. verw. gem. (z. hgb.)

Energie en geld Pr~lukt Gebruik produkt Totaal


150

ECN-C--93-043

Ontwikkeling en ontspanning Produkt: Qewicht produkt (kg): Gewicht verpakkin9 (kg): Prijs in¢l. BTW (gld): Gebruiksperiode (jaar): Basisgoederen

kg

MJ/kg

0.85 0.09

321,60 255.80

273.36 23.02

91d

MJ/gld

Wij


28.01 9,88 0.95

0.20 1.90 4.10

5.60 18.78 3.91

Verpakkingen

kg

MJ/kg

MJ

0,02 0.02

70.00 35.00

1.40 0.70

km

MJ/tonkm

MJ

10.00 11082.00 900.00

8.50 0.11 2.50

0.08 1.19 2.21

gld

MJ/gld

17.91 22.52 4.99 21.08

2.10 2.10 2.10 2,10

37.61 47.29 10.49 44.26

heev

/~J/h~ev

/vLJ

k9

~J/k9

MJ

0.24 0.74 0.24

0.30 -1.03 -3.94

0.07 -0.76 -0.95

MJ

91d

MJ/gld

488.27 0.00 468.27

112.00 0.00 112.00

4.18 0.00 4.18

a~ryl/po]yester katoen

Pr~iukt~e

kunststof papier Transport bestelauto schip ( 100000 t) vrachtwa9en Handel/Diensten det.h, bovenkledin9 det.h, sport/kampeerart. grt.h, text~elgrondstof. grt.h, text~elw./[ederw. Huishouden Afvalverwerkin9 tot. verw. gem. (z. hgb.) verbranden (m.warrnteben.)


ECN-C--93-043

herensportk]eding 0.94 0.04 112.00 3.0

~

151

De energie-intensiteit van eonsumptiepakketten Pr(x:tukt: damessportkleding Gewicht produkt (kg): 0.45 Qewicht verpakking (kg): 0.04 Prijs incl, BTW (gld): 107,00 Gebruikspedode (jaar): 3.0 Basisgoederen

kg

MJ/kg

/¢O

0.40 0.05

321.60 255.80

128.64 12.79

gld

MJlgld

MJ

26.76 14.48 0.91

0.20 1.90 4.10

5.35 27.50 3.73

kg

MJ/kg

MJ

kunststof papier

0.02 0.02

70.00 35.00

1.40 0.70

Transport

km

MJ/tonkm

bestelauto schip (I00000 t) wa¢ht~vagen

I0.00 9213.00 617.00

8.50 0.11 2.50

0.04 0.50 0.76

Handel/Diensten

gld

MJ/gld

/¢O

17.11 21.51 4.77 20.14

2.10 2.10 2. I 0 2.10

35.93 45.16 10.02 42.29

hoev

MJ/hoev

h~l

k9

MJ/kg

MJ

0.11 0.38 0.11

0.30 -I.03 -3.94

0.03 -0.39 -0.43

MJ

gld

/VU/gld

314.03 0.00 314.03

107.00 0.00 107.00

2.93 0.00 2.93

acryl/polyester katoen Produktie produktie restgoederen afschrijving Verpakkingen

det.h, bovenkledin9 det.h, sport/kampeerart. grt,h, textie]grondstof, grt.h, textielw./lederw. Huishouden Afvalverwerking inzamelen en transport tot. verw. gem. (z. hgb.) verbranden (m,warrnteben.)


152

/O

ECN-C--93-043

Ontwikkeling en ontspanning Pro(lukt: jongenssportkleding Gewicht produkt (kg): 0.80 Gewi(:ht verpakking (kg): 0.04 Prijs incl. BTW (gld): 95.00 Gebruiksperiode (jaar): 3.0 Basisgoederen

kg

MO/kg

M~

0.72 0.08

321.60 255.80

231.55 20.46

g]d

MO/gld

bij

23.76 8.37 0.81

0.20 1.90 4.10

4.75 15.90 3.31

kg

~~J~kg

~

kuns~tof papier

0.02 0.02

70.00 35.00

1.40 0.70

Transport

km

/vLJ/tonkm

/vLJ

beste]auto schip ( 100000 t) wachtwa~en

10.00 11082.00 900.00

8.50 0.11 2,50

0.07 1.02 1.89

Handel/Diensten

gld

b’O/gld

hij

15,19 19.10 4.24 17.88

2.10 2.10 2.10 2.10

31.90 40.1 l 8.90 37,54

hoev

MJ/hoev

MJ

kg

MJ/kg

MO

0.20 0.64 0.20

0.50 -1.03 -3.94

0.06 -0.66 -0.79

MO

gld

MJ/gld

398.13 0.00 398.13

95.00 0.00 95.00

4.19 0,00 4.19

acryl/polyester katoen Produktie produktie restgoederen afschrijving Verpakkingen

det.h, bovenkleding det.h, sport/kampeerart. grt.h, text~elg~ondstof. grt.h, textielw./lederw. Huishouden Afvalverwerking tot. verw. gem. (z. hgb.) verbranden (m.warmteben.)

Energie en geld Produkt Gebruik produkt Totaa]

ECN-C--93-043

1~3

De energie-intensiteit van consumptiepakketten Produkt: meisjessportkled~ng Gewicht produkt (kg): 0.38 (ìewk:ht verpakking (kg): 0.04 ~ijs incl. B~ (gld): 103.00 Geb~iksperiode (~aar): 3.0 Basisgoederen

kg

MJ/kg

MJ


0.34 0.04

321.60 255.80

109.34 10.23

25.76 14.49 0.88

0.20 1.90 4.10

5.15 27.53 3.59

kunststof papier

0.02 0.02

70.00 35.00

1.40 0.70

Transport

km

MJ/tonkm

MJ

bestelauto schip (100000 t) vracht~vagen

10.00 9213.00 617.00

8.50 0.11 2.50

0.04 0.43 0.65

Handel/Diensten

gld

MJ/gld

bLI

16.47 20.71 4.59 19.38

2.10 2.10 2.10 2.10

34.59 43.49 9.64 40.70

heer

M J/boer

MJ

kg

/vLJ/kg

FO

0.10 0.32 0.10

0.30 -1.03 -3.94

0.03 -0.33 -0.39

Energie en geld

MO

gld

MO/gld

Pr~ukt Gebruik produkt Totaal

286.80 0.00 286.80

103.00 0.00 103.00

2.78 0.00 2.78

produkSe restgoederen afschrijving

det.h, bovenkled~ng

deth. sport/kampeerart. grt,h, textielg~ondstof. 9rth. text~elw./Iederw. Huishouden Afvalverwerking inzamelen en transport tot. verw. gem. (z. hgb.) verbranden (rn.warrnteben.)

154

ECM-C--93-043

Ontwikkeling en ontspanning Produkt: herensportschoeise] Qewicht produkt (kg): 0.66 Gewicht verpakkin9 (k9): 0.20 Pdjs in¢l. BTW (g]d): 121.00 (ìebruikspedode (jaar): 3,0 Basisgoederen leder nylon polypropeen (granulaat) SBR rubber (korrels) P~oduk~ie produktie res~~ederen afschrijving Verpakkingen

MJ/kg

/¢~J

0.03 0.01 0.42 0,20

35.00 358.80 65.00 79.00

1.05 3.5g 27.30 15,80

gld

MJ/gld

~

30.96 14.62 1.24

0.50 2.90 4.10

~

0,16 0.02 0.02

12.00 70.00 35.00

1.92 1.40 0.70

km

ivU/tonkm

MJ

10,00 1700.00

8.50 2.50

0.07 3.65

g]d

MJ/gld

18.66 24.33 5.40 22.77

2.10 2.10 2.10 2.10

39.18 51.09 1133 47.82

hoev

FtJ/hoev

FvJ

kg

h~J/kg

~

0.86

-1.03

-0.89

Energie en geld

MJ

gld

MJ/gld

Produkt (3eb~uik produkt Totaal

266.98 0.00 266.98

121.00 0.00 121.00

2.21 0.00 2.21

Transport bestelauto vrachtwagen Handel/Diensten det.h, schoeisel det.h, spor~/kampeerart. grt.h, texUe]grondstof. grt.h, textJe]wj]ederw. Huishouden P~~valvez~verking tot. verw. gem. (z. hgb.)

kg

15.48 42.41 5.08

/vU/kg

karton (massief) kunststof papier

ECN-C--93-043

k9

~

~5~

De energie-intensiteit van ¢onsumptiepakketten P~odukt: damessportschoeisel Oewicht produkt (kg): 0.54 Gewicht verpakking (kg): 0.20 P~ijs incl. BTW (gld): 118.00 Gebru]ksperiode (jaar): 3.0 Basisgoederen Ieder nylon polygropeen (granulaat) SBR r~bber (korrels) Produktie produktie restg~ederen afschrijving Verpakìdngen karton (massief) kunst~tof papier Transport bestelauto vrachtwegen Handel/Diensten det,h, schoeisel det.h, sport/kampeerart, grt.h, texfielgrondstof. grt.h, textielw./iederw, Huishouden Afvalverwerking tot. verw. gem. (z. hgb.)


156

kg

h~J/kg

0.03 0.01 0.34 0.16

35.00 350.60 65.00 79.00

1.05 3.59 22.10 12.64

gld

P4J/gld

t4J

30.19 14.41 1.21

0,50 2.90 4.10

15.10 41.79 4.95

k9

YO/kg

~

0.16 0.02 0.02

12.00 70.00 35.00

1.92 1.40 0.70

km

/%J/tonkm

/4J

10.00 1700.00

8.50 2.50

0.06 3,15

gld

iV~/gld

18.19 23.72 5.26 22,21

2.10 2,10 2.10 2.10

38.21 49.82 11.05 46.63

hoev

/vtJ/hoev

/vI.J

kg

M.J/kg

MJ

0.74

-1.03

-0.78

gld

.P~J/91d

118.00 0.00 118.00

2.15 0.00 2.15

~ 253.38 0.00 253.38

~

ECN-C--93-043

Ontwikkeling en ontspanning Produkt: jongenssportschoeisel (ìewicht produkt (kg): 0.53 Gewicht verpakking (kg): 0.20 Prijs incl. BTW (g~d): 100.00 Gebruiksperiode (jaar): 3,0 Basisgoederen Ieder nylon polypropeen (granulaat) SBR rubber (korte]s) Produktie produktie resl~oederen afschrijving Verpakkingen karton (massief) kunststof papier Transpor~ bestelauto vrachtwagen Handel/Diensten det,h, schoeisel det.h, sport/kampeerart. grt.h, texSe]~rondstof. grLh. textie]w./lederw. Huishouden Afvalverwerking tot. verw. gem. (z, hgb.)


ECH-C--93-043

kg

/~J/kg

~

0.03 0.01 0.33 0.16

35.00 358.60 65.00 79.00

1.05 3.59 21,45 12.64

gld

/~J/gld

~

25.59 11.61 1,02

0.50 2.90 4.10

kg

/~/kg

~

0.16 0.02 0.02

12.00 70.00 35.00

1.92 1.40 0.70

krn

/~/tonkrn

I 0.00 1700.00

8.50 2.50

0.06 3.10

gld

MJ/9]d

/v£J

15.42 20.11 4.46 18.82

2.10 2.10 2,10 2.10

32.38 42.22 9.36 39.52

hoev

h~J/hoev

YO

kg

Y~J/kg

~

0.73

-I.03

-0.75

/v£J

g]d

/v%J/gld

219.29 0.00 219.29

I00.00 0.00 100.00

2.19 0.00 2.19

12.79 33.66 4.20

~

157

De energie-intensiteit van consumptiepakketten Produkt: meisjessportschoeisel Gewicht produkt (kg): 0.43 Gewicht verpakkin9 (kg): 0.20 l:h’ijs in¢l. BTW (gld): 100.00 Gebruikspe(lode (jaar): 3.0 Basisgoederen

kg

MJ/kg

MJ

0.01 0.29 0.13

358.60 65.00 79.00

3.59 18.85 10.27

gld

MJ/gld

~

pr<:~uktie restgoederen afschrijving

25.59 14.25 1.02

0,50 2.90 4.10

Verpakkingen

kg

YO/kg

~

0.16 0.02 0.02

12.00 70.00 35.00

1.92 1.40 0.70

km

MJ/tonkm

MJ

10.00 1700.00

8.50 2.50

0.05 2.68

gld

/VU/g]d

15.42 20.11 4.46 18.82

2.10 2.10 2.10 2.10

32.38 42.22 9.36 39.52

hoev

PU/hoev

MJ

kg

FO/kg

~

0.63

-1.0:3

-0.65

/~1

gld

F~J/gld

220.62 0.00 220.62

100.00 0.00 100.00

2.2I 0.00 2.21

nylon pol~propeen (granulaaO SBR rubber (korte]s) Produktie

karton (massief) kunststof papier Transport bestelauto wachtwagen Handel/Diensten det,h, schoeise] det.h, sport/kampeerart. grt.h, tex~e]grondstof. g~t,h, textielw./lederw. Huishouden Afvalverwerking tot, verw. gem. (z. hgb.)


12.79 41 34 4.20

~

ECN-C--93-043

Ontwikkeling en ontspanning Produkt: zeil- en motorboten Gewicht produkt (kg): 350.00 Gewicht verpakking (kg): 0.00 Prijs in¢]. BTW (gld): 13000.00 Gebruiksperiode (jaar): 20.0 kg

MJ/kg

MJ

30.00 20.00 50.00 250.00

321.60 198.00 34.00 65.00

9648.00 3960.00 1700.00 16250.00

gld

MJ/91d

7173.84 3575.61 272.61

0.40 1.50 4.10

Verpakkingen

kg

MJ/kg

Transport

km

MJ/tonkm

MJ

bestelau~o ~¢hlp (100000 t) wachtwagen

10.00 3100.00 1625.00

6.50 0.11 2.50

29.75 119.35 1421.88

Handel/Diensten

gld

/¢J/9]d

MJ

700,85 1033 33 2062.45

2.10 2.10 2.10

1471.78 2169.99 4331.14

hoev

MJ/hoev

kg

MJ/k9

MJ

16.00 334.00

-184.00 -1.03

-2944.00 -344.02

MJ

g]d

/vU/gld

Basisgoederen ~¢ryl/polyester alun-ünium hardhout (gezaa~d) polypropeen (~ranulaat) ProdukUe produkUe restgoederen afschrijving

grLh. erbsen/metalen grt.h, grondstoffen grt.h, houten bouwmat. Huishouden Afvalverwerking hergebruik aluminium tot. verw. gem, (z. hgb.)

Energie en ge]d ~odukt (ìebruJk produkt Totaal

ECN-C--93-043

47164.50 0.00 47164.50

13000.00 0.00 13000.00

~ 2869.54 5363.42 1117.68

~

~

3.63 0.00 3,63

159

De energie-intensiteit van ¢onsumptiepakketten Pmdukt: Gewicht produkt (kg): Gewicht verpakking (kg): Prijs incl. BTW (gld): Gebruiksperiode (jaar): Basisgcederen

sportartike]en 0.50 0.04 133.00 5.0 ~~J/kg

/vtJ

0.10 0.05 0.20 0.15

198.00 34.00 71.00 23.40

19.80 1.70 14.20 3.51

gld

~’%J/gld

MJ

62.73 20.66 3.39

0.80 1.50 4.10

50.19 30.98 13.89

kg

/v~J~kg

~J

kunststof papier

0.02 0.02

70.00 35.00

1.40 0.70

Transport

km

Md/tonkm

MJ

bestelauto schip ( 100000 t) vracht~vagen

10.00 18340.00 250.00

8.50 0.11 2.50

0.05 1.09 0.34

Handel/Diensten

gld

F~J/gld

30.76 18.74

2.10 2.10

hoev

/vtJ/hoev

kg

/VU/kg

FtJ

0.08 0.12 0.30

-184.00 -16.00 -1.03

-14.72 -1.92 -0.31

MJ

gld

F~J/gld

224.85 0.00 224.85

133.00 0.00 133.00

1.89 0.00 1.69

aluminium hardhout (gezaagd) HDPE (granulaat) staal Produkt~e produküe restgoederen afschrijving Verpakkángen

det.h, sport/kampeerart. g~t.h, alle ondememingen Huishouden Afvalverwerking hergebruik aluminium hergebruik ijzer/staa] ~ot. verw. gem. (z. hgb.)

E~e~ie en geld ~odu~ Geb~ik produ~ Totaal

kg

~ 64.59 39.36 ~


160

ECN-C--93-043

Ontwikkeling en ontspanning Produkt: Gewicht produkt (k9): Gewicht verpakking (kg): Prijs in¢L BTW (sld): Gebruiksperiode (jaar): Basisgoederen

spe]len 0.95 0.04 78.00 30.0 kg

MJ/kg

MJ

0.05 0.14 0.76

34.00 71.00 12.00

1.70 9.94 9.12

91d

MJ/gld

MJ

36.96 10.84 2.00

0.80 2.00 4.10

29,56 21.68 8.18

kg

MJ/kg

MJ

0.02 0.02

70.00 35.00

1.40 0.70

km

MJ/tonkm

MJ

10.00 200.00 400.00

8.50 0.I 1 2.50

0.08 0.02 0.99

gld

hU/gld

MJ

det.h, spee]9oederen grt.h, alle ondememingen

17.87 10.99

2. I 0 2.10

37.54 23.08

Huishouden

hoev

MJ/hoev

MJ

kg

/v%J/kg

MJ

0,99

-1.03

-1.02

MJ

gld

MJ/g]d

142.98 0.00 142.98

78.00 0.00 78.00

1.83 0.00 1.83

hardhout (gezaegd) HDPE (granulaat) karton (massief) Produktie produkbe rest~oederen afschrijving Verpakkingen kunststof papier Transport beste]auto schip (I00000 t) wachtwagen Handel/Diensten

Afvalverwerking tot. verw, gem. (z, hgb.)



ECN-C--93-043

161

De energie-intensiteit van consumptiepakketten Produkt: muziekinstrumenten Gewicht produkt (kg): 6.50 Gewicht verpakking (kg): 1.00 Prijs incl. B’I%V (gld): 1050.00 Gebruiksperiode (jaar): 30.0 k9

MJ/kg

MJ

1.65 0.15 0.10 0.03 1.85 0.17 2.50 0.03 0,02

87.00 198.00 100.00 51.00 85.00 58.00 23,40 140.00 61.00

143.55 29.70 10.00 1.53 157.25 9.86 58.50 4.20 1.22

gld

MJ/gld

MJ

519.01 276.57 23.87

0.90 1.40 4.10

467.11 387.20 97.89

kg

MJ/kg

MJ

0.67 0.33

26.00 85.00

17.42 28.05

km

MJ/tonkm

MJ


10.00 11265.00 1250.00

8.50 0.11 2.50

0.64 9.29 23.44

Handel/Diensten

gld

MJ/gld

MJ

205.87 82.34 78.86

2.10 2.10 2.10

432.32 172.91 165.61

hoev

MJ/hoev

MJ

kg

MJ/kg

MJ

7.50

-1.03

-7.73

MJ

gld

MJ/gld

2209.96 0.00 2209.96

1050.00 0.00 1050.00

2.10 0.00 2.10

Besisgoederen ABS (granulaat) aluminium koper (kathodisch) Iocd polysí’yreen (granulaat) PVC (granulaat) staal Un z~nk Produktie produktie rest~oederen afschrijving Verpakkingen golf karton (dozen) polystyreen Transport

det.h, alle ondememJngen grt.h, chernicalien grt.h, ertsen/metalen Huishouden



162

ECN-C--93-043

Ontwikkeling en ontspanning Produkt: reparatie]huur muziekinst~ument Gewicht produkt (kg): 0.00 Gewicht verpakking (kg): 0,00 Prijs in¢l. BTW (g]d): 88,00 Gebruikspedode (week): 1.0 Basisg~ederen

kg

MJikg

FU

Produktie

gld

MJ/~ld

MJ

produktie rest~oederen afschr~jving

34.23 ]4.42 0.82

0,80 0,90 4.10

27.38 ]2.98 2.53

VerpakkJngen

kg

h%J/kg

Transport

km

MJ/tonkrn

Handel/Diensten

gld

M’J/gld

det.h, alle ondememingen grth. alle ondememJngen

13.58 9.58

2.10 2.10

28.51 20.]2

Huishouden

hoev

MJ/hoev

MJ

Afvalverwerking

kg

MJ/kg

MJ

Energie en geld

MJ

g]d

MJ/gld


91.52 0.00 91.52

68.00 0.00 68.00

1 35 0.00 135

~ MJ

/vt.J

- Een lagere energie-intensiteit (MJ/gld) uoor restgoederen gebruikt.

ECN-C--93-043

163

De energie-intensiteit van consumptiepakketten Produkt: Gewicht produkt (kg): Gewicht verpakking (kg): Prijs incI. BTW (gld): Gebruikspefiode (jaar):

ABS (granulaat) aluminium koper (kathodis¢h) lood polystyreen (granulaat) PVC (granulaat) spaanplaat staal t~n zink

radio/tuner 5.00 1.00 400.00 12.0

1,18 0.12 0.I 1 0.02 1.20 0.10 0.12 2.10 0.02 0.03

87.00 198.00 100.00 51.00 85.00 58.00 21.10 23.40 140.00 61.00

102.66 23.76 11.00 1.02 102.00 5.80 2.53 49.14 2.80 1.83

gld

MJ/gld

FO

pr¢~fluktie restgoederen afschrijving

163.01 78.62 7.50

0.90 1.40 4. I 0

146.71 110.07 30.74

Verpakkingen

kg

~J/kg

~

0.67 0,33

26.00 85.00

17.42 28,05

km

/v~J/tonkm

Fd

10.00 100.00

8.50 2.50

0.51 1.50

g]d

MJ/g]d

MJ

61.21 25.47 24.39 63.46

2.10 2.10 2.10 2.10

128.55 53.49 51.23 133.27

hoev

FtJ/hoev

MJ

kg

MJ/kg

MJ

6.00

-1.03

-6.18

Md

gld

MJ/gld

997.90 0.00 997.90

400.00 0.00 400.00

2.49 0.00 2.49

ProdukSe

golf karton (dozen) pdystyreen Transport bestelauto wachtwagen Handel/Diensten det.h, duurz, huish, art. g~t,h, chemicalien grt.h, ertsen/metalen grt,h, houten bouwmat. Huishouden

Afvalverwerkin9 tot. verw. gem. (z, hgb.)

Energie en geld Pr~Sukt Gebruik produkt Totaal

164

ECN-C--93-043

Ontwikkeling en ontspanning Produkt: Gewicht produkt (k9): Gewicht verpakking (kg): Prijs ine]. BTW (gld): Gebruiksperiode (jaar): Basisgoederen ABS (granulaat) aluminium koper (kathodisch) Iood polystyreen (granulaat) PVC (granulaat) spaanplaat staal Un zink Produktie pr«tuktie restgoederen afschrijving Verpakkingen golf karton (dozen) polystyreen Transport; bestelauto vrachtwagen Handel/Diensten det.h, duurz, huish, art. grt.h, chemicalien grt.h, ertsen/metalen 9rt.h. houten bouwmat. Huishouden Afvalverwerking tot. verw. gem. (z. hgb.)

Energie en geld Frodukt Gebruik produkt Totaal

ECN-C--93-043

vers~erker/boxen 10.00 3.00 ] 100.00 12.0 kg

/v~J/kg

1.80 0.26 0.12 0.03 1.90 0.20 3.00 2.62 0.03 0.04

87.00 198.00 100.00 51.00 85.00 58.00 21.10 23.40 140.00 61.00

156.60 51.48 12.00 1.53 181.50 11.60 63.30 61.31 4.20 2.44

gld

MJ/gld

MJ

448.29 228.03 20.62

0.90 1.40 4.10

403.46 319.25 84.55

kg

MJ/kg

MJ

2.00 1.00

26.00 85.00

52.00 85.00

km

/v~.J/tonkm

MJ

10.00 100.00

8.50 2.50

I .I0 3.25

gld

MJ/gld

MJ

168.34 70.04 67.08 174.51

2.10 2.10 2.10 2.10

353.51 147.08 140.80 366.48

hoev

HLI/hoev

MJ

kg

MJ/kg

MJ

13.00

-1.03

-13.39

MJ

gld

MJ/gld

2469.14 0.00 2469.14

1100.00 0.00 1100.00

2.24 0.00 2.24

~

1 65

De energie-intensiteit van ¢onsumptiepakketten Produkt: Gewicht produkt (k9): Gewicht verpakking (k9): Prijs in¢l. BTW (gld): Gebruiksperiode (jaar): Basi~goederen ABS (granulaat) aluminium koper (kathodisch) lood polystyreen (~ranulaat) PVC (granulaat) spaanplaat staal tin zJnk ProdukUe produktie restgoederen afschrijving Verpakkingen goIf karton (dozen) polystyreen Transport bestelauto wachtwa9en Handel/Diensten det.h, auto-onderdelen grt.h, chemica|ien grt.h, ertsen/meta]en grt,h, houten bouwmat. Huishouden Afvalverwerking tot. verw. gem. (z. hgb.)


autoradio 0.85 0.50 400.00 10.0 kg

~L.I/kg

0.I0 0.03 0,02 0.01 0.10 0.04 0.02 0.51 0.01 0.01

87.00 198.00 100.00 51.00 85.00 58.00 21.10 23.40 140.00 61.00

8.70 5.94 2.00 0.51 8.50 2.32 0.42 11 1.40 0.51

gld

MJ/gld

bij

150.48 82.74 6.92

0.90 1.00 4.10

135.41 82.74 28,38

kg

MJ/kg

MJ

0.30 0.20

28.00 85,00

7.80 17.00

km

MJ/tonkm

10.00 100.00

8.50 2.50

gld

MJ/gld

73.77 25.47 24.39 63.46

2.10 2.10 2.10 2.10

154.92 53.49 51.23 133.27

hoev

/~A/hoev

/vL]

/O/kg

MJ

kg 1.35

~ 705.62 0.00 705.62

~ 0.11 0.34 ~

-1.03

-1.39

gld

/VU/gld

400,00 0.00 400,00

1,76 0.00 1.76


166

ECN-C--93-043

Ontwikkeling en ontspanning Pr<x:lukt: Qewkiht produkt (kg): ûewkiht verpakking (kg): Früs incl, BTW (gld): Gebruiksperiode (jaar): Basisgoederen aluminium glas (vlak) koper (kathod~s~h) Iood polystyreen (granulaat) PVC (granulaat) spaanplaat staal zink Froduktie pr~x::luktie restgoederen afschrijving Verpakkingen golf kation (dozen) polystyreen

kg

MJ/kg

P4J

0.42 20.86 0.63 0.07 2.20 0.77 6.13 3.85 0.07

1_98.00 21.00 100.00 51.00 85.00 58.00 21.10 23.40 61.00

83.16 438.06 53.00 3.57 187.00 44.66 129.34 90.09 4.27

gld

MJ/gld

MJ

672.44 273.28 30.93

0.90 1.40 4.10

605.19 382.59 126.82

kg

MJ/kg

MJ

1.00 0.50

26.00 85.00

26.00 42.50

km

~~J/tonkrn

MJ

10.00 100.00

8.50 2.50

3. I 0 9.13

gld

MO/gld

MJ

252.51_ 105.06 100.63 261.77

2.10 2.10 2.10 2,10

530.27 220.63 211.32 549.72

hcev

MJ/h~ev

MJ

kg

MJ/~g

MJ

36.50

-1.03

-37.60

Energie en geld

MJ

gld

MJ/gld


3712.83 0,00 3712.83

1650.00 0.00 1650.00

2.25 0.00 2.25

Transport beste]auto vrachtwagen Handel/Diensten det.h, duurz, huish, a~. grt.h, chemic~lien grt.h, ertsen/metalen grth. houten bouwmat. Huishouden Afvalverwerking ~ot. verw. gem. (z. hgb.)

ECM-C--93-043

televisie 35.00 1.50 1650.00 12.0

~67

De energie-intensiteit van consumptiepakketten Produkt: bandopnameapparatuur Gewicht produkt (kg): 6.00 Gewicht verpakking (kg): 1.00 500.00 Prijs ind. BTW (gld): ûebruiksperiode (jaar): 12.0 Basisgoederen ABS (granulaat) aluminium koper (kathodisch) Iood polystyreen (granulaat) PVC (granulaat) spaanplaat staal t~n zänk Pr~xiuktie prc~iuktie restgoederen a~schrijving Verpakkingen golf kaftan (dozen) polystyreen Transport bestelauto vrachtwagen Handel/Diensten det.h, duurz, huish, art. grt.h, chemi~alien grt.h, ertsen/metalen grth. houten bouwrnat. Hnishouden

Afvalverwerking tot. verw. 9em. (z. hgb.)


168

k9

t~J/k9

1.55 0.17 0.16 0.02 1.50 0.15 0.15 2.25 0.02 0,03

87.00 198.00 100.00 51.00 85.00 58.00 21.10 23.40 140.00 61,00

gld

MJ/gld

203.77 98.77 9.37

0.90 1.40 4.10

kg

~ 134.85 33.66 I6.00 1.02 127.50 8.70 3.17 52.65 2.80 1.83 ~ 183.39 138.28 38.43

h%J/kg

0.67 0.33

26.00 85.00

17.42 28.05

km

MJ/tonkm

MJ

10.00 100.00

8.50 2.50

0.80 1.75

gld

MJ/gld

76.52 51.84 30.49 79.32

2.10 2.10 2.10 2.10

160.69 66.86 64.03 166.58

hoev

/v%J/hoev

MJ

kg

MJ/kg

MJ

7.00

-1.03

-7.21

MJ

gld

h%J/gld

1241.04 0.00 1241.04

500.00 0.00 500.00

2.48 0.00 2.48

ECM-C--93-043

Ontwikkeling en ontspanning Produkt: videoappara~uur !7.00 ~ìewicht produkt ~kg~: Gewicht verpakking (kg): 1.00 Pri~s incl. BTW (gld): 1000.00 Qebr~iksperlode (~a~r): 8.0 Basisgoederen ABS (granulaat) aluminium koper (ka~hodJsch) Iood polystyreen (granulaat) PVC (granulaat) staal tin zink

Produktie produktie restgoederen afschrijving Verpakkingen golf karton (dozen) po]ystyreen Transport bestelauto vrachtwagen

Handel/Diensten det.h, duurz, huish, art. ~T~.h. ~hemi~alien grt.h, er~sen/met~len grth. houten bouwmat. Huishouden

A~valverwerking tot. verw. gem. (z. hgb.)

Energie en geld Pro~ukt Gebrutk produkt Totaal

ECN-C--93-043

kg

FO]k9

h~J

4.00 0.30 0.25 0.05 4.48 0.34 7.50 0.05 0.03

87.00 198.00 100.00 51.00 85.00 58.00 23.40 140.00 61.00

348.00 59.40 25.00 2.55 380.80 I9,72 175,50 7.00 1.83

gld

MJ/gld

MJ

407.54 189.29 18.75

0.90 1.40 4.10

366.78 265.01 76.86

kg

MJ/kg

~

0.67 0.33

26.00 85.00

17.42 28.05

km

MJ/tonkm

/VLJ

10.00 100,00

8.50 2.50

1.53 4.50

g[d

M,J/gld

/vO

153.04 63.67 60.99 158.65

2.10 2.10 2.10 2.10

321.38 133.71 128.07 333.16

hoev

FO/hoev

YO

kg

YO/kg

18.00

-1.03

-18~54

MJ

gld

MJ/g]d

2677.74 0.00 2677,74

1000.00 0.00 1000,00

2.68 0.00 2,68

~

169

De energie-intensiteit van ¢onsumptiepakketten Pr~lukt: 9e¢omb. geluidsapparatuur (~ewiçht produkt (kg): 20.00 (ìewicht verpakking (kg): 3.00 ~ijs incl. B~ (~ld): 1500.00 Qebmiksperiode (jaar): 12.0 Basisgoederen ABS (granulaat) aluminium koper (kathodlsch) ]ood polystyreen (granulaat) PVC (granulaat) spaanp]aat staal tin zink Produktie prcduktie restgoederen afschrijving Verpakkingen golf karton (dozen) polystyreen Transport bestelauto vrachtwagen Handel/Diensten det.h, duurz, huish, art. grt.h, chemicalien grt.h, ertsen/metalen grt.h, houten bouwmat



170

kg

MJ/kg

/vtJ

5.20 0.48 0.44 0,08 5.14 0.40 0.46 7.60 0.08 0.12

87.00 198.00 100.00 51.00 85.00 58.00 21.10 23.40 140.00 61.00

452.40 95.04 44.00 4.08 436.90 23.20 9.71 177.84 11.20 7.32

gld

F~J/91d

811.31 29I .33 28.12

0.90 1.40 4.10

550.17 407.86 115.29

kg

Y~J/kg

/vtJ

2.00 1,00

26.00 85.00

52.00 85.00

km

/vtJ/tonkrn

PiJ

10,00 100.00

8.50 2.50

1,95 5.75

gid

MJ/91d

MJ

229.55 95.51 91.48 237.97

2.10 2.10 2.10 2.10

482.06 200.57 192.10 499.75

kg

PLI/kg

23.00

-1.03

-23.89

gld

~~J/91d

1500.00 0.00 1500.00

2.55 0.00 2.55

~ 3830.52 0.00 3830.52

~

~

Ontwikkeling en ontspanning Produkt: reparatie]huur ge]uids-]beeldapp. Gewicht produkt (kg): 0.00 ~ewicht verpakking (kg): 0.00 Prijs in¢l. BTW (gld): 72.00 ~ebruiksperiode (week): 1.0 B~sisgoederen

kg

FtJ/kg

MJ

Produktie

gld

MJ/gld

MJ

36.24 15.27 0.65

0.80 0.90 4.10

28.99 13.74 2.67

Verpakkingen

kg

MO/kg

MJ

Transport

km

/vU/tonkrn

Handel/Diensten

gld

MO/gld

MJ

14.37 10.15

2.10 2.10

30.19 21.31

hoev

F~J]hoev

Afvalverwerking

kg

F~J/kg

/vLJ

Energie en geld

~

gld

MJ/g]d


96.90 0.00 96.90

72.00 0.00 72.00

1.35 0,00 1.35

produktie restgoederen ~fschrijving

det.h, alle ondememingen g~t.h, alle ondememingen Huishouden

~

~


ECH-C--93-043

171

De energie-intensiteit van consumptiepakketten Produkt: cd’s/grarnmof~onplaten Gewicht produkt (k9): 1.40 9.60 Gewicht verpakking (kg): Prij~ incl. BTW (gld): 3000.00 Gebruiksperiode (jaren): 20.0 Basisgoederen aluminium polycarbonaat (regran.) Produktie produktie restgoederen ~fschrijving Verpakkingen HDPE papier (~rafisch) Transport bestelauto wa~ht~vagen HandeI/Diensten det.h, alle ondememlngen g~.h. chemicalien grt.h, e~.sen/metalen g~t.h, papier(waren) Huishouden

Afvalverwerking tot. venv. gem. (z. hgb.)

~ergie en geld Pro:lukt Gebruik produkt Totaal

k9

MJ/kg

FO

0.01 1.39

198.00 107.00

1.98 148.73

g]d

MJ/gld

NU

] 152.21 ~36.24 53.00

0.90 1.10 4.10

1036.99 699.87 217.31

kg

MJ/k9

NU

8.60 1.00

71.00 46.00

610.60 46.00

km

Nu/tonkm

NU

10.00 100,00

8.50 2.50

0.94 2.75

gld

NU/91d

FO

457.02 182.79 175.07 564.56

2.10 2,10 2.10 2.10

959.75 383.85 367.65 1185.57

hoev

Nu/h~ev

NU

kg

Nu/kg

NU

11.00

-1.03

-1123

NU

91d

NU/91d

5650.64 0.00 5650.64

3000.00 0.00 3000,00

I 0.00 1.88

- Een lagere energie-intensiteit (MJ/gld) voor re~tgoederen gebruikt.

172

ECN-C:--93-043

Ontwikkeling en ontspannin.q Produkt: Gewicht produkt (kg): Gewicht verpakking (kg): Prijs incl. BTW (gld): Gebruiksperiode (weken): Basis~oederen

kg

/%J/kg

MJ

0.08

46,00

3.68

gld

F,J/gld

0.63 0.28 0.03

1.00 2.60 4.10

0.83 0.74 0.I 1

Verpakkingen

kg

MU,/kg

~

Transport

km

MJ/tonkm

MJ

10.00 100.00

8.50 2.50

0.01 0.02

g]d

MJ/g]d

MJ

det.h, boeken/tijdschr. grt.h, papier(waren)

0.28 0.26

2.10 2.10

0.60 0.55

Huishouden

hoev

/%J/hcev

MJ

kg

htJ/kg

~

0.08

-31.00

-2.48

Energie en geld

MJ

gld

MJ/gld


3.86 0.00 3.86

1.25 0.00 1.25

3.09 0.00 3.09

papier (grafisch) Produktie produktie ~est~oederen afschrijving

bestelauto wacht~vagen Handel/Diensten

Afvalverwerking hergebruik papier-graL

ECN-C--93-043

ornroepblad 0.08 0.00 1.25 1.0

173

De energie-intensiteit van eonsumptiepakketten Produkt: Gewicht produkt (kg): Gewicht verpakking (kg): Prijs in¢l. BTW (gId): (ìebruiksperiode (jaren):

fototoestel 0.38 0.20 380.00 20.0 kg

/V~l/kg

h%J

0.07 0.02 0.07 0.01 0.01 0.10 0.04 0.05 0.01

87.00 198.00 21.00 100.00 51.00 85.00 58.00 26.00 61.00

6.09 3.96 1.47 1.00 0,51 8.50 2.32 1.30 0.81

gld

hLI/gld

MJ

188.85 93.21 7.67

0.90 0.90 4.10

150.16 83.89 31.47

kg

MJ/kg

0.16 0.04

26.00 85.00

4.16 3,40

km

MO/tonkm

htJ

beste]auto schip (100000 t) vrachtwagen

10.00 11265.00 800.00

8.50 0.11 2.50

0,05 0.72 1.16

Handel/Diensten

~Id

/vU/gld

MJ

95.49 29.80 28.54

2.10 2.10 2.10

200,53 62,58 59,93

hoev

MJ/hoev

kg

/vO/kg

MJ

0.58

-1.03

-0.80

MJ

gld

MJ/gld

623.21 0.00 623.21

380.00 0.00 380.00

1 0.00 1.64

Basisgoederen ABS (~anulaat) aluminium gl~s (vlak) koper (kathodisch) Iood polystyreen (granulaat) PVC (granulaat) st~~l (d~n plaat; ko~dg,) zink Produktie produk0e restgoederen afschrijving Verpalddngen golf kation (dozen) polystyreen Transport

det.h, fotografische art. grt.h, chemicalien grt.h, ertsen/metalen Huishouden Afvalverwerking tot. verw. gem. (z. hgb.)

Energie en geld P~dukt Qeb~Jik produkt Totaal


Ontwikkeling en on~spanning Produkt: foto/film-accessnires Gewicht produkt (kg): 0.30 Gewicht verpakking (kg): 0.20 Prijs incL BTW (gld): 200.00 Gebruiksperiode (jaren): 20.0 Basisg~ederen

kg

MJ]kg

FO

0.05 0.02 0.66 0.01 0.01 0.07 0.03 0.04 0.01

87.00 198.00 21.00 100.00 51.00 85.00 58.00 26.00 61.00

4.35 3.96 1.26 1.00 0.51 5.95 1.74 1.04 0.61

gld

FtJ/gld

FO

87.81 48.56 4.04

0.90 1.00 4.10

79.03 48.56 16.56

kg

FO]kg

MJ

0.16 0.04

26,00 85,00

4.16 3.40

km

FO/tonkm

FO

bestelauto schip ( 100000 t) vrechtwagen

10.00 11265.00 800.00

8.50 0.11 2.50

0.04 0.62 1.00

Handel/Diensten

gld

FO/gld

50.26 15.68 meta]en

2.10 2.10 15.02

105.54 32.93 2.10

hoev

/~J/hoev

MJ

kg

hU]kg

FO

0.50

-1.03

-0.52

Energie en geld

FO

gid

FO/gld


343.30 0.00 343.30

200.00 0.00 200.00

1.72 0.00 1.72

ABS (granulaat) aluminium glas (vlak) koper (kathodJsch) lood po~yst~reen (granulaat) PVC (granulaat) staal (dun p]aat; koudg.) zink Produk~ie produkfie restgoederen afschrijving Verpakkingen golf karton (dozen) polystyreen Transport

det.h, fotograflsche art. grt.h, chemicalien ~~rt.h. ertsen 31.54 Huishouden



ECN-C--93-043

175

De energie-intensiteit van ¢onsumptiepakketten Produkt: ov. kosten fotografie en fi]m Gewicht produkt (k9): 0.93 Gewicht verpakking (kg): 0.I 1 Prijs inc]. BTW (g]d): 460.00 Gebruikspedode (weken): 1.0 Basis9oederen ABS (granulaat) p~pier (~afisch) s~al ProdukSe produköe restgoederen afschrijving Verpakkingen HDPE karton (massief) papier (grafisch)

k9

MJ/kg

MJ

0,12 0.71 0.10

87.00 46.00 23.40

10.44 32.66 2.34

g]d

/vLJ/gld

~

156.93 90.89 6.75

2.80 2.50 4.10

kg

MJ/kg

439.41 227.22 27.67

0.05 0.04 0.02

71.00 12.00 46.00

km

MJ/tonkm

bestelauto sc~ip (100000 t) vrachtwagen

10,00 11265.00 800.00

8,50 0.I 1 2.50

0.09 1.29 2.08

Handel/Diensten

gld

/vLJ/gld

MJ

89.82 28,03 metalen

2.10 2.10 26.84

188.61 58.86 2,10

66.57

2.10

161.79

hoev

MJ/hoev

/vO

Tr~nspod:

det.h, fotografische art. grt.h, cherrdcalien grt.h, erteen 56.37 grt.h, papier(waren) Huishouden



3.55 0.48 0.92

kg

MJ/kg

1.04

-1.03

-I.07

MJ

gld

MJ/gld

1232.71 0.00 1232.71

460.00 0.00 460.00

2.68 0.00 2.68

Een lagere energfe-intensitett (MJ/gld) voor restgoederen gebruikt.

176

ECN-C--93-043

Ontwikkeling en ontspanning

Basisgoederen

kg

MJ/kg

MJ

P~~luktie

g]d

MJ/gld

~

212.05 33.13 5.73

1,00 3.00 4.10

212.05 99.39 23.47

Transport

km

PAJ/tonkrn

PAJ

Handel/Diensten

gld

MJ/gld

MJ

91.75

2.10

192.67


det,h, dieren/dierart.

hoev

/VU/hoev

MJ

Afvalverwerking

kg

MJ/kg

MJ

Energie en geld

MJ

g]d

MJ/gld


527.58 0.00 527.58

360.00 0.00 360.00

1.47 0.00 1.47

Huishouden

- Een lagere energfe-intensiteit (MJ/gld) voor restgoederen gebruikt.

ECH-C--93-043

177

De energie-intensiteit van consumptiepakketten Produkt: kosten verzor9ing huisd~eren Gewicht produkt (kg): 180.00 Gewicht verpald¢jng (k9)~ 100.00 Pri}~ ir~l. BTW (gtd): 1850.00 Gebruiksperiode 0: 0.0 Basisgoederen tundv]ees slachtkuikenv]ees varkensvlees verse vis Produktie produktie rest~oederen afschrijvin~ Verpakkingen kunststof metsa]/blik pep[er ’dn Transport beste]auto vrochtwagen H~ndel/Diensten deLh. dieren/dierart. det.h, levensmid, slgem. grt,h, verpakk, met. grt.h, vlees en vleesw. Huishouden Afvalverwerking hergebruik ijzer/staal rol verw. gem. (z. hgb,)

Energie en ~eld Produkt Gebruik prudukt Totaal

kf~

/v~J/kg

~J

40.00 40.00 40.00 40.00

30.50 15.50 26,50 46.25

1220.00 620.00 1060.00 I850.00

gld

/v~J/g]d

704.50 -135.26 9.18

0.40 0.00 4.10

~ 281.80 0.00 37.55

kg

h~J/k~

~

3.00 96.15 0,50 0.35

70.00 30.00 35.00 140.00

210.00 2884.50 17,50 49.00

km

t¢O/tonkm

t#~J

10,00 325.00

8.50 2.50

22. I 0 2I 1.25

gld

/~J/91c[

~

304.81 242.94 315.02 178.02

2. I 0 2.10 2.10 2.10

640. ] 0 510.16 661.84 373.84

hoev

/vk,l/hcev

/vt.J

kg

/vLJ/kg

/VLJ

50.00 80.00

- 16.00 -1.03

-800.00 -82.40

/v~j

gId

/%J/gld

9766.95 0.00 9786.95

1850.00 0.00 1850.00

5.28 0.00 5.28

- ~en energie-intensitei~ van 0 ~4J/gld voor res~goederen gebruil
178

ECN-C--93-043

Ontwikkeling en ontspann~ng

Basisgoederen

kg

MJ/kg

Produktie

gld

/~J/gld

produktie reatgoederen afschrijving

135.02 15.61 2.84

1 30 4.60 4.10

175.53 75 11.63

Verpakkingen

kg

MJ/kg

MJ

Transport

km

FU/tonkm

MJ

Handel/Diensten

gld

MJ/gld

MJ

hoev

MJ/hoev

MJ

Afvalverwerking

kg

/~J/kg

MJ

Energie en geld

MJ

gld

MJ/gld

263.04 0.00 263.04

160.00 0.00 160.00

1.64 0.00 1,64

Huishouden


ECH-¢--93-043

MJ

179

De energie-intensiteit van consumptiepakketten Produkt: overige lie~ebberijen Gewicht produkt (kg): 0.80 Gewicht verpakking (kg): 0,20 Prijs incL BTW (gld): 200.00 Gebmiksperiode O: 0.0 BasMgoederen goud hardhout (gezaagd) HDPE (granulaat) nikkel (elekh’olyUs~h) papier (grafisch) staal zilver ProdukUe produkfie restgoederen afschrijving

Verpak~ngen

kg

MJ/kg

~J

0.01 0.10 0.20 0.05 0.38 0.05 0.01

5601.44 34.00 71.00 138.00 46,00 23.40 80.00

56.0~ 3.40 14.20 6.90 17,48 1.17 0.80

gld

F~J/gld

MJ

96.46 5,31 5.21

0.80 2.90 4.10

77.17 15.40 21.36

kg

MJ/kg

~

0.10 0.05 0.05

I2,00 70.00 35.00

1.20 3.50 1.75

km

/vLJ/tonkm

bestelauto schip (100000 t) vrach~vagen

10.00 163.00 858.00

8.50 0.11 2.50

Handel/Diensten

gld

kar~on (massie~ kuns~tof papier Transport

det.h, alle ondememingen grt.h, anUquit./prenten Huishouden P~’alverwerking tot. verw. gem. (z. hgb.)


180

i~J/gld

38.26 53.98

2.10 2.10

hoev

F~J~hoev

kg

MJ/kg

~ 0.09 0.02 2.15 MJ 80.35 113.32

1.00

-1.03

-1.03

MJ

g]d

MJ/gld

415.22 0.00 415.22

200.00 0.00 200.00

2.08 0.00 2.08

Ontwikkeling en ontspanning Produkt: Gewicht produkt (kg): Gewicht verpakking (kg): Prijs in¢l. BTW (g]d): Gebruiksperiode O: Basisg~ederen

kg

MJ~kg

~J

0.20 0.30

10.00 71.00

2.00 21.30

gld

PtJ/gld

produktie res~goederen afs~hr~~ving

8.33 2.09 0.45

0,80 3.20 4.10

6.66 6.70

Verpakkingen

kg

FO/kg

MJ

kunststof papier

0.02 0.02

70.00 35.00

1.40 0.70

Transport

km

/¢Z/tonkm

MJ

10.00 18730.00 1550.00

8.50 0.I 1 2.50

0.05 1.11 2,09

g]d

/%J/gld

der.h, huish, art. a]gem. grt.h, alle ondemerrüngen

4,33 2.54

2.10 2.10

9,09 5,33

Huishouden

hoev

MO/hoev

YO

kg

FtJ/kg

/vO

0.54

-1.03

-0.56

glas (eenma]ig) HDPE (granulaat) Produktie

bestelauto s~h~p ( 100000 t) vrachW, fagen Handel/Diensten


ECH-&-93-043

feestartJkelen 0.50 0.04 18.00 0.0

~.r~erOie e~ 9e|d

~

Produkt Gebruik produk’~ Totaal

57.71 0.00 57.71

~

gtd 18.00 0.00 18.00

3.21 0.00 3.21

De energie-intensiteit van ¢onsumptiepakketten Produkt: (3~’wicht produkt (kg): Cìevilcht verpakkin9 (kg): Prijs in¢l. BTW (91d): Qebru]ksperiode O: Basisgoederen

spee~goed 0.60 0.20 50.00 0.0 kg

~U/kg

P~J

0.08 0.02 0.35 0.08 0.03 0.02 0.02

321.60 34.00 71.00 ~2.00 46.00 79.00 23.40

25.73 0.~ 24.85 0.96 138 1.58 0.47

gld

/vU/gld

/%J

prcduktJe restgoederen afschri)ving

23.69 5.91 1.28

0.80 2.40 4.10

18.95 14.19 5.24

Verpak~ngen

k~

/VU/kg

FO

acryl/polyester hardhout (gezaagd) HD~ (~anula~t) kaïn (m~s~ief) papier (~afisch) SBR ~b~r (ko~els) s~al

Pmduktie

kanon (massief) kuns~tof papier Transport bestelauto schip (100000 t) vrachtwa~en

Handel/Diensten det.h, spee]goederen grth. alle ondemero~ngen Huishouden Afvalverwerking tot. verw. 9em, (z. hgb.)

~nergie en geld Produkt Qebruik produkt Totaal

182

0.16 0.02 0.02

12.00 70.00 35.00

1.92 1.40 0.70

km

MJ/tonkm

PU

l 0.00 9020.00 325.00

8.50 0.11 2.50

0.07 0.79 0.65

9]d

MJ/~]d

l 1.46 7.05

2.10 2.I0

hoev

~ 24.06 14.60

FO/hoev

FO

kg

/vL.I/kg

FO

0.80

-1.03

-0,82

?¢0

gld

/%J/gld

137,60 0.00 137.60

50.00 0.00 50.00

2.75 0.00 2.75

ECM-C--93-043

BIJLAGE F. ROOKWAAR Produkt: Gewicht produkt (kg): Gewicht verpakking (k9): Prijs incl. BTW (gld): Gebruiksperiode 0: Basisgoederen

sigaren 0.45 0.27 67.50 0.0

k9

F~J/kg

MJ

0.01 0.44

46.00 45.50

0.46 20.02

g]d

MJ/gld

MJ

produktie restgoederen afsehrijving

43.69 5.33 1.35

0.30 3.00 4.10

13,11 15.98 5.55

Verpakkingen

kg

MJ/kg

~

0.27

12.00

3.24

km

MJ/tonkm

MJ

10.00 200.00

8.50 2.50

0.06 0.36

gld

.WO/gld

MJ

det.h, tabaksart. grt.h, tabaksarkik.

7.47 2.75

2.10 2.10

15.69 5.77

Huishouden

hoev

/~]ho~v

MJ

kg

MJ]kg

MJ

0.35

-!.03

-0.36

gld

MO/gld

67.50 0.00 67.50

1.18 0.00 1.18

papier (grafisch) tabak

Produktie

kation (massief) Transpori: bestelauto vrachtwagen Handel/Diensten



~ 79.89 0.00 79.89


ECN-C--93-043

De energie-intensiteit van consumptiepakketten Produkt: Gewicht produkt (kg): Gewicht verpakking (kg): Prijs in¢]. BTW (gld): Gebruiksperiode 0:

Basisgcederen

sigaretten 0.20 0.06 40.00 0.0 kg

MJ/kg

MJ

0.02 0.18

46.00 45.50

0.92 8.19

gld

iv~,J/gld

/vLJ

19.53 3.24 0.61

0.30 2.00 4. I 0

5.86 6.48 2.48

kg

MJ/kg

~

kunststof papier

0.01 0.05

70.00 35.00

0.70 1.75

Transport

km

MJ/tonkm

I 0.00 200.00

8.50 2.50

0.02 O. 13

g]d

/vL//gld

MJ

det.h, tabaksart. grt.h, tabaksartik.

3.34 1.23

2.10 2.10

7.01 2.58

Huishouden

hcev

MJ/hoev

/vLJ

kg

MJ/kg

~

0.I0

-I.03

-0.I0

Energie en geld

/VLl

gld

MJ/gld

Produkt Oebruik produkt Totaal

36.03 0.00 36.03

40.00 0.00 40.00

0.90 0.00 0.90

papier (~rafisch) tabak Produktie prcdukSe restgoederen afschrijving Verpakkingen



- Een lagere energie-intensiteit (MJ/gld) voor restgoederen gebruikL

184

ECN-C--93-043

Rookwaar Produkt: Overige tabaksarfikelen Gewicht produkt (kg): 0,50 Gewicht verpakk]ng (kg): 0.05 l:~Jjs incL BTW (gld): 36.00 Gebruiksperiode O: 0.0 =======~~=~==============~=============~~~=~===~======~~============~=

Basisgoederen

kg

.NU/kg

.NLJ

0.50

45.50

22.75

gld

M~J/gld

MJ

produktie restg~ederen a~s~hrijving

17.91 - I 1.92 0.56

0.30 0.00 4. I 0

5.37 0.00 2,28

Verpakkingen

kg

/v%J/](g

MJ

kunstatof

0.05

70.00

3.60

Transport

km

MJ/tonkm

beste]auto schip (100000 t) vrachtwagen

10.00 7350.00 2]76.00

8.50 0.11 2.50

0.05 0.44 2.99

Handel/Diensten

g]d

MJ/g]d

MJ

det.h, tabaksart. ~rt.h. tabeksartik.

3.06 1.13

2.10 2.10

6.43 2.37

Huishouden

hoev

FtJ/hoev

kg

tv~J/kg

~LI

0.10

-1.03

-0.1_0

MJ

gld

MU/g]d

46.08 0.00 46.08

36.00 0.00 36.00

1.28 0.00

tabak I~’oduktie

Afvalverwerking tot. ver, v. gem. (z. h~b.)

Energie en geld Produkt ~ebruik produkt Totaal

~

- Een energie-intensiteit van 0 MJ/gld voor restgoederen gebruik~

ECN-C--93-043

~ 8~

De energie-intensiteit van consumptiepakketten Produkt: Rokersbenodigheden Gewicht produkt (kg): 0. ] 0 Gewicht verpa~J~ing (kg): 0.00 Prijs incl. BTW (gld): 15.00 Gebruiksperiode 0: 0.0 Basisgoederen

kg

MJ/kg

0.01 0.07 0.02

32.50 71.00 23.40

0.3-~ 4.97 0.47

gld

MJ/g]d

MJ

8.57 2.81 0.46

0.80 2.00 4.10

6.8~~ 5.62 1.90

Verpakkingen

k~

MJ/kg

Transport

km

MJ/tonkm

MJ

10.00 100.00

8.50 2.50

0.01 0.03

gld

MJ/gld

det.h, tabaksart. grt.h, huish, artikelen

1,47 2.62

2.10 2.10

Hu]shouden

hoev

MJ/hoev

kg

MJ/kg

MJ

0.09

-1.03

-0.09

MJ

gld

/vtJ/gld

28.66 0.00 28,66

15.00 0.00 15.00

1.91 0.00 1.91

benzine HDPE (granulaat) staal Prcdukt~e produktie rest~goederen afschrijvin9

bestelauto vrachtwagen Handel/Dlenstan

Atva|verwerking tot. ver,v, gem. (z. h9b.)


~

3.08 5.50

- Een lagere energie-intensitdt (MJ/gld) voor restgoederen gebruikt.

ECN-C--93-043

BIJLAGE G. VAKANTIES

kg

h~J/kg

MJ

7.00 350.00 3.00 3.00 120.00 7.00 10.00 40.00 60.00

321.60 198.00 21.00 34.00 71.00 255.60 85.00 79.00 26.00

2251.20 69300.00 83.00 102.00 8520.00 1790.60 850.00 3160.00 ].560.00

g]d

/~U/gld

7717.19 3121.20 293.25

0.40 1.50 4.10

Verpakl,,Jn~en

kg

MJ/k9

~

Transport

km

/v~J/tonkrn

~

550.00

2.50

825.00

1012.66 2021.20 1063.29

2.10 2.10 2.10

2126.59 4244.52 2232.91

hoev

MJ/hoev

/%J

kg

~vLJ/kg

280.00 48.00 32.00 240.00

- 184.00 -16,00 -69.00 -1.03

-51520.00 -768.00 -2208.00 -247.20

MJ

gld

FLJ/gld

5 ]. 253.63 0.00 51253.63

14000.00 0.00 14000.00

3.66 0,00 3,66

Basisgoederen acryl/polyester aluminium glas (vlak) hardhout (gezaagd) HDPE (!;Fanulaat) katoen polystyreen (granulaat) SBR rubber (korrels) staa] (dun plaat; koudg.)

Pfoduktie produktie restgoederen afschdjving

vracht%vagen

~ 3086.88 4881.80 1202,34

Handel/Diensten grth. grondstoffen grt.h, houten bouwmat. importeurs pers, auto’s Huishouden Afvalverwerking hergebruik alurrdnlum hergebruik ijzer/staal hergebruik rubber tot. verw, gem, (z. h9b.)

Energie en geld Pr~lukt Gebruik produkt Totaal

ECN-C--93-043

~

187

De energie-intensiteit van consumptiepakketten overige kampeeruitrust~ng ûewicht produk~ (kg): 3.00 Gewicht verpakking (kg): 0.04 l~ijs in¢l. BTW (gld): 150.00 Gebtuiksperiode (jaar): 10.0 Basisgoederen

kg

MJ/kg

MJ

1.00 0.50 0.50 1.00

321.60 198,00 71.00 255.80

321.60 99.00 35.50 255.80

gld

MJ/gld

produk~e restgoederen afschrijving

40.47 -3.10 2.19

0.80 0.00 4.10

32.38 0.00 8.98

Verpakkingen

kg

MJ/kg

MJ

kunststof papier

0.02 0.02

70.00 35.00

1.40 0.70

Transport

km

b%J/tonkm

J%J

I 0.00 550.00

8.50 2.50

0.26 4.18

g]d

MJ/gld

MJ

21.04 30,16 6.69 28.23

2.10 2.10 2.10 2,10

44.18 63.33 14.05 59.28

hoev

MJ/hoev

MJ

kg

MJ/kg

MJ

0.48 2,56

-16.00 -1,03

-7.68 -2.64

MJ

gld

F,J/gld

930.29 0.00 930.29

150.00 0.00 150.00

6.20 0.00 6.20

acryl/polyester alurrünium HDPE (granulaat) katoen

Pr~~duktJe

bestelauto vrach~~vagen Handel/Diensten det.h, huish, art. algem. det.h, sport/kampeerar~. grt.h, text~elgrondstof. grt.h, text~elw./]ederw. HuJshouden

Afvalverwerking hergebruik ijzer/staa! tot. verw. gem, (z. hgb.)


~

-Een energie-intensiteit van 0 MJ/gld voor restgoederen gebruikL

188

ECN-C--93-043

Vakanties

Basisgoederen

kg

MJ/kg

MJ

Produktie

gld

MJ/gld

MJ

85.23 13.32 2.30

1.00 3.00 4.10

85.23 39.95 9.44

VerpaP, kingen

kg

MJ/kg

Transport

km

MJ/tonkm

MJ

Handel/Diensten

gld

M,J/gld

MJ

hcev

MJ/hoev

MJ

Afvalvez~verking

kg

/%J/kg

MJ

Energie en ~eld

MJ

gld

MJ/gId

134.61 0.00 134.61

101.00 0.00 101.00

1.33 0.00 1.33


Huishouden


Een lagere energie-intensiteit (MJ/gld) voor restgoederen gebruikt.

ECN-C--93-043


190

ECN-C--93-043

BIJLAGE H. VERVOER EN COMMUNICATIE Produkt: Gewicht produkt (kg): Gewicht verpakking (kg): Prijs inc]. BTW en BPM (g]d): Prijs excl. BTW en BPM (gld): Cìebruiksperiode 0:

BasJsgoederen aluminium chroom (Iow carbon) glas (vlak) HDpF (granulaat) koper (kathodisch) Iood nikkel (elektrolytisch) polypropeen (granulaat) PVC (granulaat) SBR rubber (p]aat) staa[ staal idun p]aat; koudg.) veff Produktie produktie restgoederen afschrijving

kg

MJ/kg

MJ

62.00 3.00 36.00 45.00 1.00 10.00 1.00 18.00 45.00 82.00 192.00 492.00 28.00

198.00 58.00 22.00 71.00 100.00 51.00 138.00 65.00 58.00 0.00 23.40 26.00 35.00

12276.00 174.00 792.00 3195.00 100.00 510.00 138.00 1170.00 2610.00 0.00 4492.80 12792.00 980.00

gld

F~J/gld

MJ

15217.88 9337.12 517.41

0.50 1.90 4.10

7608.94 17740.53 2121.37

Verpakkingen

kg

MJ/kg

MJ

Transpor~

km

MJ/tonkm

MJ

s¢~p (100000 t) trein vrachtwagen

6710.00 400.00 100.00

0.11 0.80 2.50

749.17 324.80 253.75

Handel/Diensten

gld

MJ/gld

MJ

1505,07 3280.58

2.10 2.10

3160.64 6889.21

hoev

MJ!hoev

1000.00

37.50

0.00

kg

M,J/kg

MJ

31.00 545.00 1.00 41.00 397.00

-184.00 -16.00 -88.00 -69.00 0.08

-5704.00 -8720.00 -88.00 -2829.00 31.78

importeurs pers. auto’s der.h, pers. auto’s Huishouden benzine-euro95 (liter)

Afvalverwerking hergebruik aluminium hergebruik ijzer/staal hergebruik koper hergebruik rubber storten (zond. gaswinn.)

ECN-C--93-043

auto 1015.00 0.00 28365.00 16511.00 0.0

~

Energie en geld

/vu

gld

{VU/gld


60768.98 0.00 60768.98

28365.00 0.00 28365.00

2.14 21.80 2.14

191

De energie-intensiteit van consumptiepakketten Produkt: Gewicht produkt (kg): Gewicht verpakking (kg): Prijs ]n¢l. BTW (gld): Prijs excl. BTW en BPM (gld): Gehruiksperiode 0:

BasMgoederen

moto~ets 210.00 0.00 11500.00 8190.00 0.0 Md/kg

MJ

13.00 1.00 8.00 3.00 1.00 7.50 165.00 7.00 2.00

198.00 58.00 71.00 51.00 138.00 79.00 23.40 26.00 35.00

2574.00 58.00 568.00 153.00 138.00 592.50 3861.00 182.00 70.00

gld

MJ/gld

MJ

5250.87 2959.52 199.53

0.40 1.80 4.10

2100.35 5327.14 818.09

Verpakkingen

kg

MJ~kg

Transport

km

aluminium ~hroom (low c~rbo~) HDPE (~ranulaat) lood nikkel (elektrolytisch) SBR rubber (korrels) stasl staal (dun plast; koudg.) verf Produktie prcduktie restgeederen afschrijving

schip (20000 t) trein vrachtwagen Handel/Diensten det.h, tweewielers grt.h, alle ondernerningen Huishouden Afvalverwerking hergebruik a]umihium hergebruik ijzer/staal hergebruik rubber tot. verw. gem. (z. hgb.)


192

kg

/O/tonkm

~

8500.00 300.00 100.00

0.23 0,80 2.50

313.95 50.40 52.50

gld

MJ/gld

MJ

2186.63 1491.07

2.I0 2.10

4591.91 3131.25

hoev

MJ/hoev

MJ

kg

MJ/kg

M,J

5.00 88.00 3.50 115.50

-184.00 - 18.00 -69.00 -1.03

-920.00 - 1376.00 -241.50 - 118.97

gld

MJ/gld

11500.00 0.00 11500.00

1.91 0.00 1.91

~ 21925.62 0.00 21925.62

ECN-C--93-043

DE ENERGIE-INTENSITEIT VAN CONSUMPTIEPAKKETTEN

Recommend Documents