De eerste formulierenbrigade startte in mei 2000 in Amsterdam-Noord. Inmiddels zijn er circa 100 medewerkers actief in 11 stadsdelen van Amsterdam

Aan: Colleges van Burgemeester en Wethouders i.a.a. Directeuren Sociale Dienst Hoofden Sociale Zaken Hoofden Financiën Directeuren/hoofden I&A Gemeenteraadsleden p/a griffier

Postbus 90801 2509 LV Den Haag Anna van Hannoverstraat 4 Telefoon (070) 333 44 44 Fax (070) 333 40 33 www.szw.nl

Hoofdkantoor en vestigingen CWI Hoofdkantoor UWV Hoofdkantoor IWI Onderwerp

Verzamelbrief maart 2006

Telefoon Ons kenmerk Datum

INTERCOM/2006/24316 5 april 2006

Door middel van de Verzamelbrief informeer ik u over relevante ontwikkelingen op het terrein van werk en inkomen. Deze maand bevat de brief informatie over de volgende onderwerpen: 1. Goed voorbeeld doet goed volgen … De Formulierenbrigade 2. IPW 2006 3. Vrouwen zonder uitkering die weer betaald werk willen 4. Een gezamenlijke visie op het gemeentelijk arbeidsmarktbeleid 5. Begeleid werken in het kader van de Wsw 6. Publiek Overzicht Resultaten (POR) Wsw 7. Aanvraag aanvullende uitkering inkomensdeel WWB over 2005 8. Handleiding jongerenloketten en leerateliers Jongerenloket 9. Mogelijkheid om aanbestedingen te koppelen aan het aanbieden van stageplekken 10. Kopjesregeling in relatie tot IOAW en IOAZ 11. Financiering intergemeentelijke samenwerkingsverbanden 12. Technische aanpassing model gemeentelijk jaarverslag 2005 Wet kinderopvang

1.

Goed voorbeeld doet goed volgen … De Formulierenbrigade (zie bijlage 1)

Onder deze vlag zullen voortaan in de verzamelbrief beschr ijvingen worden gegeven van best practices of praktijkvoorbeelden, die zich lenen voor uitrol naar andere gemeenten. Deze keer aandacht voor de formulierenbrigade. De eerste formulierenbrigade startte in mei 2000 in Amsterdam-Noord. Inmiddels zijn er circa 100 medewerkers actief in 11 stadsdelen van Amsterdam.

Ons kenmerk

INTERCOM/2006/24316

Zij dragen bij aan het terugdringen van het niet gebruik van inkomensondersteunende voorzieningen en vervullen een belangrijke rol in het informeren van inwoners over zowel de toeslagen van de bela stingdienst als de voorzieningen in het kader van het gemeentelijk minimabeleid. Ook andere gemeenten hebben ervaring met formulierenbrigades of denken er over om ermee te starten. In bijlage 1 kunt u meer lezen over de ervaringen van “de voorlopers”.

2.

IPW 2006

Momenteel wordt er hard gewerkt aan het Innovatie Programma Werk en Bijstand (IPW) 2006. In het najaar heeft SZW gesprekken gevoerd met gemeenten (ronde tafel conferenties), waarin gemeenten gevraagd is welke ondersteuning zij graag van SZW willen hebben. De input hiervan is verwerkt in het eerste concept van het IPW, dat via diverse overleggremia informeel aan gemeenten is voorgelegd (regioteams WWB, commissie kleine gemeenten, G31 overleg). Het concept IPW wordt momenteel met VNG en Divosa besproken. De planning is om het IPW 2006 in april tijdens het BO met de VNG te bespreken. Projectplannen kunnen dan naar verwachting worden ingediend van mei tot en met juli 2006. De opzet van het programma zal dit jaar gericht zijn op het subsidiëren van een beperkt aantal grote projecten. Het onderlinge leereffect en het realiseren van samenwerking staan voorop doordat gemeenten gezamenlijk een project uitvoeren. Daarnaast zal extra accent worden gelegd op het zichtbaar maken van de resultaten van de projecten 2004 en 2005. Doel hiervan is ook andere gemeenten te inspireren met de uitkomsten van reeds gerealiseerde innovatieve projecten. Nadat de thema’s voor het IPW 2006 zijn vastgesteld, kunnen gemeenten gezamenlijk een projectplan indienen. Over de procedure die hierbij zal gelden volgt in april nadere informatie.

3.

Vrouwen zonder uitkering die weer betaald werk willen

Van de vrouwen die weer aan het werk willen, heeft een aantal hulp en ondersteuning nodig. De afgelopen jaren heb ik geprobeerd te stimuleren dat vrouwen zonder uitkering die na enige tijd weer op zoek gaan naar betaald werk - herintreedsters - waar nodig die ondersteuning kregen. Het SZW-project "Ruim baan voor vrouwen" was vooral gericht op het stimuleren van afspraken op lokaal/regionaal niveau tussen partijen die in staat waren vrouwen aan het werk te helpen. CWI, gemeenten, scholingsinstellingen, werkgevers(partijen) waren de partners. Samenwerking was het sleutelwoord om vraag en aanbod tot elkaar te brengen. Vanuit het departement werd ondersteuning geboden, o.a. voor communicatiecampagnes. 2

Ons kenmerk

INTERCOM/2006/24316

Almelo, Amsterdam, Breda, Bergen op Zoom, Enschede, Haarlem, Haarlemmermeer, Hellendoorn, Hengelo, Losser, Maastricht, Nijmegen, Oldenzaal, Purmerend, Roosendaal, Rijssen-Holten, Steenbergen en Zaanstad hebben deelgenomen aan projecten die een schat aan ervaringen, leerpunten en aanbevelingen hebben opgeleverd. Die zijn gebundeld in het boekje "Ruim baan voor vrouwen", dat kortgeleden onder gemeenten, CWI's en RPA's is verspreid. Een beknopte samenvatting is als handreiking te vinden op www.gemeenteloket.szw.nl Werk / Herintredende vrouwen.

4.

Een gezamenlijke visie op het gemeentelijk arbeidsmarktbeleid (zie losse bijlage)

Tijdens het bestuurlijk overleg van 21 februari kwamen de VNG en staatssecretaris Van Hoof een gezamenlijke visie op het gemeentelijk arbeidsmarktbeleid overeen. De visie ‘Verder in verbinding’ bevat de thema’s waarop rijk en gemeenten de komende jaren in zullen zetten. Ook wordt beschreven hoe de gemeentelijke beleidsvrijheid zich verhoudt tot het rijksbeleid en wie waarop aanspreekbaar is. Tot slot formuleren SZW en VNG in 'Verder in verbinding' een aantal concrete afspraken om te stimuleren dat zaken die nu nog onvoldoende van de grond komen, door rijk en gemeenten beter worden opgepakt. De compacte uitgave van deze visie is bijgevoegd. Meer informatie over dit document is te vinden op www.gemeenteloket.szw.nl en www.vng.nl.

5.

Begeleid werken in het kader van de Wsw

Met deze verzamelbrief wil ik gemeenten en werkvoorzieningschappen die verantwoordelijk zijn voor de uitvoering van de Wsw erop wijzen dat ik het, vooruitlopend op de inwerkingtreding van de nieuwe Wsw op 1 januari 2007, mogelijk maak voor een Wswgeïndiceerde die zelf graag begeleid wil werken een begeleid werkenplek te realiseren zónder dat betrokkene hiervoor is geïndiceerd. Op dit moment dient een Wsw-geïndiceerde om voor een begeleid werkenplek in aanmerking te komen formeel in het bezit te zijn van een (her)indicatiebesluit waarin staat dat hij in staat wordt geacht tot begeleid werken (art. 7, lid 1, onder a, Wsw). Wil een Wsw- geïndiceerde zelf graag begeleid werken en is hij hiervoor nog niet geïndiceerd dan moet hij eerst een aanvraag voor herindicatie indienen bij CWI. Geeft CWI als onderdeel va n het herindicatiebesluit een positief advies begeleid werken af dan kan de gemeente of het werkvoorzieningschap vervolgens een begeleid werkenplek voor betrokkene realiseren. In het kader van de modernisering van de Wsw ben ik voornemens om in het wetsvoorstel Wsw niet meer als voorwaarde voor begeleid werken op te nemen dat de Wsw-geïndiceerde in het bezit moet zijn van een indicatie voor begeleid werken. Hiermee wordt een onnodige 3

Ons kenmerk

INTERCOM/2006/24316

drempel om begeleid werken te realiseren weggenomen. Ik bied gemeenten en werkvoorzieningschappen nu al de mogelijkheid om voor Wsw-geïndiceerden die zelf graag begeleid willen werken, een begeleid werkenplek te realiseren zonder dat betrokkene hiervoor is geïndiceerd. Bij de vaststelling van de Wsw-subsidie over het uitvoeringsjaar 2005 en 2006 zullen gemeenten en werkvoorzieningschappen hierop niet worden gecontroleerd.

6.

Publiek Overzicht Resultaten (POR) Wsw

Sinds 2004 is op het Gemeenteloket van SZW (www.gemeenteloket.szw.nl Werk / Wsw) het Publiek Overzicht Resultaten (POR) Wsw operationeel. Op dit POR zijn de Wsw-resultaten van alle gemeenten en werkvoorzieningschappen die de Wsw uitvoeren zichtbaar. Het POR is een instrument voor gemeenten (het college en de raad) en werkvoorzieningschappen (het algemeen en dagelijks bestuur) om inzicht te krijgen in de eigen Wsw-prestaties en deze te vergelijken met andere gemeenten en schappen. Op het POR staan gegevens over de realisatie van het aantal arbeidsplaatsen, de omvang van het werknemersbestand, de taakstelling en het aantal plaatsingen in begeleid werken, de omvang van en de gemiddelde wachtduur op de wachtlijst en het aantal fte’s naar arbeidshandicap. Bovendien wordt bij plaatsing van gegevens over een heel jaar de hoogte van de gemeentelijke bijdrage aan de Wsw opgenomen. Het POR wordt twee keer per jaar met nieuwe gegevens gevuld. Onlangs is het POR aangevuld met cijfers over de eerste helft van 2005. Ook de gegevens over 2003 en 2004 kunnen nog geraadpleegd worden.

7.

Aanvraag aanvullende uitkering inkomensdeel WWB over 2005

Tot en met 31 juli 2006 kunnen gemeenten, waarvan de werkelijke netto bijstandsuitkeringslasten over 2005 meer hebben bedragen dan 110% van de hen toegekende uitkering voor het inkomensdeel WWB, bij de Toetsingscommissie WWB een verzoek indienen voor een aanvullende uitkering. Evenals het afgelopen jaar kan een aanvraag alleen worden ingediend met een speciaal aanvraagformulier. Dit aanvraagformulier zal beschikbaar komen in de tweede helft van april 2006. In de Verzamelbrief van april 2006 zal nadere informatie worden verstrekt over het aanvraagformulier, de eisen die gelden voor de onderbouwing van het verzoek om een aanvullende uitkering en de criteria waarop het verzoek om een aanvullende uitkering zal worden beoordeeld.

4

Ons kenmerk

INTERCOM/2006/24316

8.

Handleiding jongerenloketten en leerateliers Jongerenloket

De Taskforce Jeugdwerkloosheid heeft recentelijk de Handleiding Jongerenloketten ‘Jongerenloket: De Praktijk!’ verstuurd aan alle gemeenten ter attentie van de wethouder onderwijs, de wethouder sociale zaken, de directie onderwijs, de directie sociale zaken en de RMC-coördinator. Dit is gebeurd mede naar aanleiding van het Plan van Aanpak Voortijdig Schoolverlaten van het ministerie van OCW. De handleiding beschrijft de ervaringen die zijn opgedaan met jongerenloketten in Amsterdam-Oost, Arnhem- Zuid, Breda, Delft, Dordrecht/Drechtsteden, Groningen, MiddenHolland, Rotterdam, Schagen en omstreken en Utrecht Zuidoost. De handleiding is meer dan een beschrijving van ervaringen. Zij omvat ook een stappenplan en tips en adviezen uit de praktijk, waarmee u als gemeente uw voordeel kunt doen bij de opzet van een eigen jongerenloket. Als ‘regisseur’ van de activiteiten op het gebied van het terugdringen van zowel jeugdwerkloosheid als voortijdig schoolverlaten, hebben gemeenten – met ketenpartners CWI, werkgevers en met onderwijsinstellingen – een specifieke verantwoordelijkheid. Een gezamenlijke aanpak, zoals in een jongerenloket, blijkt daarbij de sleutel tot succes. Om die reden beveel ik de samenwerking in een jongerenloket van harte bij u aan. Om u te ondersteunen laten we het niet bij deze handleiding. Vanaf begin april 2006 organiseren het ministerie van OCW en de Taskforce Jeugdwerkloosheid voor gemeenten en hun ketenpartners leerateliers bij de, in de handleiding beschreven, jongerenloketten. Met de handleiding ‘Jongerenloket: De Praktijk!’ én met de leerateliers hoop ik u te ondersteunen bij de bestrijding van de jeugdwerkloosheid en het voorkomen van het voortijdig schoolverlaten. De Handleiding ‘Jongerenloket: De Praktijk!’ en het aanmeldingsformulier voor een leeratelier is te vinden op de website van de Taskforce Jeugdwerkloosheid: www.jeugdwerkloosheid.nl

9.

Mogelijkheid om aanbestedingen te koppelen aan het aanbieden van stageplekken (zie bijlage 9)

Gemeenten besteden in hun bedrijfsvoering vele zaken uit aan andere bedrijven en hebben daarin een bepalende rol. Te denken valt aan aanbestedingen voor wegen en gebouwen, uitgifte van bedrijventerreinen, schoonmaakcontracten, contracten met uitzendbureau’s etc. Nu kan de gemeente gebruik maken van de mogelijkheid om binnen deze contracten afspraken te maken in het kader van “koppelverkoop” voor stagiaires en reïntegratie trajecten voor jongeren 5

Ons kenmerk

INTERCOM/2006/24316

en ouderen. Op dit moment gebeurt dit nog erg weinig. Daarom wil ik de gemeenten bij deze nog eens op de mogelijkheid van koppeling wijzen. Een goed voorbeeld van dit soort afspraken is het convenant ‘leerlingbouwplaats’ dat, geïnitieerd door het Regionaal Platform Arbeidsmarkt Rijn Gouwe (RPA Rijn Gouwe), door alle gemeenten in de regio Rijnstreek is afgesloten. In dit convenant (zie bijlage 9) hebben de gemeenten in de Rijnstreek met de bedrijven in de bouw, het kenniscentrum beroepsonderwijs bedrijfsleven Bouwradius en het onderwijs afspraken gemaakt. Dit ho udt concreet in dat de gemeenten in de daarvoor geschikte bouwprojecten in het bestek de afspraak opnemen dat het bouwbedrijf een leerlingbouwplaats moet inrichten. Het bouwbedrijf legt zichzelf daarmee de verplichting op voor een bepaald aantal leerlingen de mogelijkheid te creëren om in de praktijk opgeleid te worden. De gemeenten in de Rijnstreek bevorderen hierdoor dat bouwbedrijven stageplekken leveren voor de bouwopleidingen, dat er meer leerbedrijven in de bouw ontstaan en dat er een verbeterde verbinding tussen bouwbedrijven in de regio ontstaat. In een van de volgende verzamelbrieven zal, in de rubriek Goed voorbeeld doet goed volgen …, aandacht worden besteed aan de ervaringen die tot dusver zijn opgedaan in de Rijnstreek naar aanleiding van dit convenant. Vergelijkbare afspraken voor stageplekken voor het onderwijs, leerbanen voor jongeren en reïntegratie trajecten voor ouderen vallen te verwerken in alle vormen van uitbestedingen. Het is daarom een uitdaging voor alle gemeenten om in samenwerking met de afdelingen Bouwen en Wonen, Economische Zaken, Onderwijs en Sociale Zaken te werken aan het integraal oplossen van problemen in de aansluiting naar de arbeidsmarkt en daar tevens voor zover mogelijk zelf sturing aan te geven.

10.

Kopjesregeling in relatie tot IOAW en IOAZ

Er zijn diverse vragen gesteld over de werking van de, door UWV uitgevoerde, kopjesregeling. Aanleiding voor die vragen is dat sinds 1 januari 2006 sommige alleenstaande gedeeltelijk arbeidsongeschikten onder het netto sociaal minimum terecht zijn gekomen. Dit blijkt te worden veroorzaakt door de werking van de gewijzigde regelgeving als gevolg van de Wet Invoering en financiering Wet WIA. Gedeeltelijk arbeidsongeschikte alleenstaanden die tot 1 januari een IOAW- of IOAZ-uitkering, een gedeeltelijke WAO-, Wajong-, Wamil- of WAZ-uitkering en een toeslag op grond van de TW ontvingen, krijgen sinds 1 januari naast de gedeeltelijke arbeidsongeschiktheidsuitkering een hogere toeslag zodat zij voortaan bij één loket terecht kunnen. De hogere toeslag leidt echter in sommige gevallen niet tot een inkomen op het netto sociaal minimum door verschillen in het bruto-nettotraject tussen de IOAW en de TW. Voor dit verschil is in algemene zin de kopjesregeling bedoeld, maar deze regeling biedt geen uitkomst voor alleenstaande gedeeltelijk arbeidsongeschikten. 6

Ons kenmerk

INTERCOM/2006/24316

SZW onderzoekt de mogelijkheden om dit knelpunt op korte termijn op te lossen. U wordt hierover zo spoedig mogelijk geïnformeerd.

11.

Financiering intergemeentelijke samenwerkingsverba nden (zie bijlage 11)

Hierbij informeer ik u over mijn besluit ten aanzien van de financiering van intergemeentelijke samenwerkingsverbanden. Met ingang van 2007 kunnen samenwerkingsverbanden geen gezamenlijk budget meer ontvangen; gemeenten die samenwerken zullen voortaan altijd een individueel budget van SZW krijgen voor de WWB. Hierdoor is de betrokkenheid van de individuele gemeenten bij de uitvoering van de WWB gewaarborgd. Nadere toelichting op dit besluit kunt u lezen in mijn brief die op 23 maart 2006 aan alle gemeenten is verstuurd (zie bijlage 11).

12.

Technische aanpassing model gemeentelijk jaarverslag 2005 Wet kinderopvang (zie bijlagen 12a en 12b)

Het model gemeentelijk jaarverslag 2005 Wet kinderopvang (Wk) vormt een bijlage van de Regeling Wk. Recentelijk is de regeling gewijzigd (Stcrt. 2006, nr. 39/ pag. 29) en met die wijziging zijn ook een aantal technische aanpassingen op het model doorgevoerd. Het betreft hier geen inhoudelijke wijzigingen, maar verduidelijkingen dan wel correcties van tekstonderdelen. Bij nadere lezing is gebleken dat op onderdelen de tekst onvoldoende helder was. De aanpassingen zijn puur technisch en veranderen niets aan het met de VNG en GGDNLD overeengekomen model. De Inspectie werk en inkomen - als tweedelijnstoezichthouder- ontwikkelt momenteel een elektronische versie van het model dat alle gemeenten zal worden aangeboden. Gemeenten zullen deze versie in de vorm van een daarop ingerichte elektronische applicatie ontvangen. Met behulp van deze elektronische applicatie zal het invoeren van de gevraagde gegevens sneller en uniformer kunnen verlopen. Het model is als bijlage 12a opgenomen en de bijbehorende toelichting als bijlage 12b.

7

Ons kenmerk

INTERCOM/2006/24316

Oproep voor De Verleiding 2006 Op 12, 18 en 25 april vindt in respectie velijk Utrecht, Roermond en Groningen De Verleiding 2006 plaats. Deze dagen worden georganiseerd door het CWI, UWV en Divosa en zijn bedoeld voor de medewerkers van de ketenpartners met klantcontacten. Tijdens de Verleiding staat de gemeenschappelijke klantbenadering door de keten centraal. Wat betekent dit voor het dagelijkse werk van klantmanagers bij CWI, UWV en gemeenten, hun ontwikkeling en de samenwerking met ketencollega’s? In het programma is tijd ingeruimd voor 'inhoud', maar ook voor cabaret en creatieve workshops. Meer informatie over de dagen is te vinden op www.deketenindepraktijk.nl Op deze site kunt u zich ook aanmelden. Wacht niet te lang, want vol is vol!

Wilt u de Verzamelbrief in het vervolg digitaal ontvangen, dan kan dat. Stuur een e- mail met uw naam, gemeente, functie en e-mail adres naar [email protected]. Voor vragen met betrekking tot de Verzamelbrief kunt u een e- mail sturen naar [email protected].

De Staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid,

(H.A.L. van Hoof)

8

Ons kenmerk

INTERCOM/2006/24316

Bijlagen bij Verzamelbrief maart 2006

9

Ons kenmerk

INTERCOM/2006/24316

Bijlage 1.

De Formulierenbrigade

HET VOORBEELD Amsterdam mei 2000 Motie van de raad De eerste formulierenbrigade gaat aan de slag in Amsterdam-Noord. Amsterdammers met een laag inkomen worden door de formulierenbrigade geholpen met het invullen van aanvraagformulieren en het benutten van hun recht op inkomensondersteunende voorzieningen. Daarmee wordt uitvoering gegeven aan een motie van de gemeenteraad. Met als inzet: het gebruik van inkomensondersteunende voorzieningen moet omhoog. De formulierenbrigade bestaat uit langdurig werklozen, die bij de formulierenbrigade een opleiding volgen en werkervaring opdoen. Met een tweede doel: het vergroten van hun kans op doorstroom naar regulier werk. Amsterdam februari 2006 Alleen het resultaat telt Momenteel is de formulierenbrigade met circa 100 medewerkers actief in 11 stadsdelen van Amsterdam. Zowel het aantal cliënten als het aantal ingevulde formulieren is sinds mei 2000 fors gestegen. De feiten uit het jaarverslag 2005: 2005

2004

Toename

Actief in stadsdelen

11

11

Aantal medewerkers

97

89

10%

Waarvan in opleiding

27

18

50%

En geplaatst in een team

70

71

Ingevulde formulieren

27.500

21.000

Ruim 30%

Doorstroom naar werk

27

21

30%

Veel cliënten zijn van allochtone afkomst, zij hebben moeite met he t begrijpen van de vragen en weten niet hun weg te vinden in de Nederlandse bureaucratie. De formulierenbrigade werkt op een doelgerichte manier samen met de stadsdelen, gemeentelijke diensten en bedrijven, sociaal maatschappelijke instellingen en belangenorganisaties. Line Wiener, beleidsambtenaar armoedebeleid bij de Amsterdamse Dienst Werk en Inkomen, is tevreden. De formulierenbrigade heeft zich meer dan bewezen. • Sinds 2002 nam het aantal verstrekkingen bijzondere bijstand toe met ca. 20%. Het totaal uitgekeerde bedrag daalde, omdat Amsterdam mensen liever verwijst naar klantvriendelijke en eenvoudiger regelingen, zoals de AV (aanvullende verzekering) Amsterdam. Het aantal deelnemers in deze aanvullende ziektekostenverzekering voor minima steeg van 50.000 in 2002 tot 57.139 in 2005, een toename van 14%. Inclusief meeverzekerde partners en kinderen gaat het om 84.048 mensen. 10

Ons kenmerk

INTERCOM/2006/24316

• • • •

Tweederde van de deelnemers heeft een WWB- uitkering. De AV Amsterdam heeft dus ook een groot bereik onder andere doelgroepen met een laag inkomen. In 2005 maakte 90% van de minimahuishoudens gebruik van de kwijtscheldingsregeling voor OZB, afvalstoffenheffing en waterschapslasten. 17.624 huishoudens met een inkomen tot 125% van het sociaal minimum ontvingen in 2005 een bijdrage uit het gemeentelijk Woonlastenfonds. Bijna 7.000 huishoudens ontvingen in 2005 een uitkering in het kader van de Plusvoorziening 65+ en ca. 14.000 huishoudens een langdurigheidstoeslag. In 2005 zijn 27 deelnemers in de formulierenbrigade doorgestroomd naar een reguliere baan. De formulierenbrigade blijkt een prima reïntegratietraject en wordt sinds 2005 dan ook uit het W-deel gefinancierd.

Al met al verstrekte Amsterdam in 2005 € 15 miljoen aan bijzondere bijstand en € 29 miljoen aan overige voorzieningen in het kader van het minimabeleid. Daarnaast investeert Amsterdam nog eens € 10 miljoen in armoedebeleid in de vorm van o.a. schuldhulpverlening, onderzoek, communicatie, bestandskoppeling en dienstverlening door de formulierenbrigade. De formulierenstroom is er inmiddels niet kleiner op geworden. Vooral de invoering van de huur- en de zorgtoeslag heeft veel extra werk opgeleverd. Circa dertig medewerkers van de formulierenbrigade volgden een korte opleiding bij de Belastingdienst om in het najaar van 2005 het publiek te helpen bij het aanvragen van toeslagen. Nog steeds worden medewerkers van de formulierenbrigade ingezet op de hulp- en informatiepunten van de belastingdienst. CWI, UWV en Dienst Werk en Inkomen delen de tweede plaats. Vaak wordt gevraagd naar gegevens die al bij de uitvoeringsorganisatie bekend zijn. Voorgedrukte formulieren zijn nog weinig gebruikelijk en er worden veel bewijsstukken gevraagd. De administratieve bela sting is voor de burgers ten opzichte van enkele jaren terug eerder toegenomen dan verminderd. “Het is goed dat de formulierenbrigade er is om mensen te helpen”, aldus Line Wiener, “maar het zou nog mooier zijn als instanties zouden streven naar vereenvoudiging van de vragenlijsten en vermindering van het aantal formulieren. ” Door koppeling van bestanden probeert Amsterdam dubbele gegevensuitvraag te voorkomen. Verder werd vorig jaar de knipkaart bijzondere bijstand en een regeling voor school- en reiskosten geïntroduceerd. Dit zijn regelingen met een relatief eenvoudige, eenmalige aanvraagprocedure. Na de primaire toekenning kunnen gemaakte kosten voor duurzame gebruiksgoederen of schoolkosten tot een vooraf bekend bedrag direct gedeclareerd worden. “Uiteindelijk gaat het er immers om dat mensen hun recht zo eenvoudig mogelijk kunnen realiseren!”

11

Ons kenmerk

INTERCOM/2006/24316

DE VOLGERS Er zijn formulierenbrigades in meer gemeenten. Soms naar het model-Amsterdam, soms gestart als (vrijwilligers)initiatief of bewust bemensd met ervaren beroepskrachten van welzijnsinstellingen of de Sociale Dienst. Delft (ca. 95.000 inwoners) steekt veel geld in voorzieningen voor mensen met weinig inkomen en de voorlichting daarover. In 2006 wordt daarnaast € 36.000,- uitgetrokken voor de formulierenbrigade. Ruud Diemers, beleidsmedewerker bij de gemeente Delft, meldt dat veel inwoners problemen hebben met het invullen van formulieren, zowel met de formulieren van het CWI als van de belastingdienst. De gemeente stelt zich op het standpunt dat formulieren zo eenvoudig mogelijk moeten zijn. De organisatie die de formulieren uitgeeft, moet zo nodig hulp bieden bij het invullen ervan. Dat ziet Delft nadrukkelijk niet als een taak voor de gemeente. Feitelijk moet het Rijk of het CWI hier een oplossing bieden. Delft wil haar inwoners echter niet in de kou laten staan en is dus op zoek gegaan naar een partner. De stichting ouderenwerk Delft hielp 55+-ers al met het invullen van formulieren en breidt, met subsidie van de gemeente Delft, nu haar dienstverlening uit tot overige leeftijdsgroepen. Daardoor komt er nu één aanspreekpunt, waar je met alle formulieren gratis terecht kunt. De hulpverlening wordt geboden door vrijwilligers. En dat maakt, volgens Ruud, de formulierenbrigade ook gelijk kwetsbaar. Als een aantal vrijwilligers betaald werk vindt of om andere redenen uitvalt, kan de continuïteit van de dienstverlening in gevaar komen. Voor nu is het goede oplossing, op termijn zal blijken of het ook in structurele zin een voldoende oplossing is. In Groesbeek (18.828 inwoners) is sinds september 2005 een formulierenbrigade actief. Jeanette van der Vegt, vanuit de Stichting Individueel Welzijn Ouderen als vrijwilliger betrokken bij dit project, vertelt: “Veel ouderen hebben moeite met het invullen van formulieren. Ze snappen de vragen niet of zijn bang fouten te maken. Dat geeft spanningen, die weer invloed hebben op hun gezondheid. Velen maken geen gebruik van hun rechten, brieven en formulieren blijven ongeopend liggen en ze komen in een administratieve chaos terecht. De invoering van de huur- en zorgtoeslag is de reden geweest voor het oprichten van de formulierenbrigade. En daar bleek behoefte aan, zowel bij ouderen als bij anderen met een laag inkomen. Inmiddels zijn er 225 formulieren bij de mensen thuis ingevuld. Het werk wordt gedaan door vier vrijwilligers vanuit de cliëntenraad Wet Werk en Bijstand, de ouderenbond en de welzijnsinstelling. Het is weliswaar “liefdewerk, oud papier”, maar ook heel dankbaar werk. Vaak ligt er een reep chocola klaar naast het formulier. De mensen zijn blij met de hulp en de toeslagen komen terecht waar ze horen. Daar gaat het om! “

12

Ons kenmerk

INTERCOM/2006/24316

Tilburg (ca. 200.000 inwoners) is 9 februari gestart met een formulierenbrigade van vier ervaren medewerkers van Sociale Zaken. Op termijn wordt de brigade uitgebreid met een aantal uitstroombanen. De projectmedewerker, Nicole Woestenborg, hoopt met de formulierenbrigade wel te slagen in het terugdringen van het niet gebruik van inkomensondersteunende voorzieningen. Promotiecampagnes blijken onvoldoende te werken. Mensen ervaren toch een drempel om hulp te vragen, de schaamte is groot. De formulierenbrigade gaat daarom bewust op huisbezoek. Voordeel is dat alle papieren in principe bij de hand zijn en dat mensen in een vertrouwde omgeving hun verhaal kunnen doen. “We komen binnen voor het invullen van een formulier. Maar laten bijna altijd meer informatiemateriaal achter over regelingen die in het gesprek ter sprake komen. De mensen blijken - ondanks alle gemeentelijke informatie - toch onvoldoende te weten over hun rechten en nemen te gemakkelijk aan dat dit voor hen wel niet zal gelden.” In de voorbereidingsfase heeft Tilburg contact gehad met Amsterdam. Tot dusver melden zich circa 20 mensen per week, rechtstreeks of na doorverwijzing door beroepskrachten van andere (welzijns)instellingen. De verwachting is dat dit aantal zal toenemen, zodra de mond-tot-mondreclame zijn werk gaat doen. In de aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen is o.a. in Enschede, Nijmegen, Rotterdam, Schiedam en Utrecht door diverse politieke partijen voorgesteld om te starten met een formulierenbrigade. Wellicht komt het thema in meer gemeenten ter sprake bij de voorbereiding van het raad- of collegeprogramma 2006-2010. Voor gemeenten die overwegen een formulierenbrigade op te zetten, de volgende tips van de voorlopers.

13

Ons kenmerk

INTERCOM/2006/24316

Doen

1. 2. 3. 4.

Niet doen

5. 1. 2. 3.

Meer informatie: Amsterdam: Delft: Groesbeek: Tilburg:

begin met ervaren medewerkers, die de regelgeving en sociale kaart goed kennen en de hulpvraag achter de vraag kunnen herkennen; kies voor een laagdrempelig aanbod, via huisbezoeken of een spreekuur in de wijk; zorg voor een continu scholingsaanbod voor nieuwe medewerkers van de formulierenbrigade, zodat er tijdig ingewerkte vervangers klaar staan als vrijwilligers doorstromen naar werk; werk samen met de belastingdienst, woningbouwverenigingen, de zorgverzekeraars en andere belanghebbende instanties; benut de mogelijkheden van het W-budget. overschat niet de inverdieneffecten (besparing op bestaande maatschappelijke dienstverlening), de bedoeling is immers om nieuwe klanten(groepen) te bereiken; aarzel niet om instroomeisen te stellen aan de medewerkers van de formulierenbrigade; vergeet niet om vanaf het begin een goede registratie op te zetten en sluit daarbij zo mogelijk aan bij bestaande systemen van de maatschappelijke dienstverlening.

Line Wiener/afdeling beleid DWI Ruud Diemers Jeanette van der Vegt Nicole Woestenberg

020 – 346 4975 015 – 219 5326 024 – 397 5848 013 – 542 9653

Op www.armoedebeleid.nl zijn de volgende stukken te downloaden: • het jaarverslag 2005 van de Formulierenbrigade Amsterdam • de Amsterdamse armoedemonitor, juli 2005 • het projectplan voor de Formulierenbrigade Tilburg, 2005 Eind maart ont vangen alle gemeenten in Nederland de Handreiking gemeentelijk armoedebeleid 2006-2010, een uitgave van Stichting StimulanSZ. Een pdf- versie van dit stuk is eind maart ook te downloaden van www.armoedebeleid.nl. Ten slotte overweegt Divosa om, bij voldoende belangstelling, samen met Amsterdam, Groesbeek en Tilburg een workshop te organiseren over (het opzetten van een) formulierenbrigade. Geïnteresseerden kunnen zich tot 1 mei 2006 per e- mail aanmelden bij: [email protected] Digitaal Klantdossier - elektronisch aanvraagformulier Rond de problematiek van formulieren en omvangrijke uitvraag van gegevens, is het vermeldenswaardig dat gemeenten en CWI deze momenteel voor de WWB gezamenlijk aanpakken. Als onderdeel van het project Digitaal Klantdossier (DKD) wordt een elektronisch aanvraagformulier ontwikkeld, waarin al bekende gegevens voor-ingevuld zijn (de ‘omgekeerde intake’). Deze werkwijze zal de komende jaren verder worden uitgebouwd. Het project voert een analyse uit welke gegevens werkelijk noodzakelijk zijn voor de gemeente, om de administratieve lasten in de intake zoveel mogelijk terug te dringen. 14

Ons kenmerk

INTERCOM/2006/24316

Meer informatie: Gemeenten worden over het project geïnformeerd via de website en de nieuwsbrief van het CP-ICT (zie www.divosa.nl). Mocht u nog vragen hebben over het DKDproject voor gemeenten, dan kunt u contact opnemen met Gineke de Vree, projectsecretaris DKD CP-ICT ([email protected]). Telefoon: 030 298 2135

15

Ons kenmerk

INTERCOM/2006/24316

Bijlage 9.

Mogelijkheid om aanbestedingen te koppelen aan het aanbieden van stageplekken

CONVENANT

Leerlingbouwplaatsen Rijnstreek

1 december 2004 – 1 december 2006

Jacobswoude, Liemeer, Nieuwkoop, Rijnwoude en Ter Aar. 1 december 2004

16

Ons kenmerk

INTERCOM/2006/24316

Inleiding leerlingbouwplaatsen Voor u ligt het convenant leerlingbouwplaatsen wat onder bege leiding van het Regionaal Platform Arbeidsmarkt Rijn Gouwe door de volgende partijen is afgesloten: • • • •

De Rijnstreekgemeenten Ter Aar, Liemeer, Nieuwkoop, Rijnwoude en Jacobswoude Bouwradius, landelijk orgaan beroepsonderwijs Samenwerkingsverband Praktijkople iding Bouw, Gouwe en Rijnstreek B.V. BouwNed - afdeling De Rijnstreek

Om te komen tot een goede afstemming op het terrein van het onderwijs naar de arbeidsmarkt is het wenselijk dat er initiatieven ontstaan waarin deze verbinding vertaald worden. Het convenant leerlingbouwplaatsen is hier een praktische uitwerking van. Via dit convenant committeren partijen zich om het aanbod van leerlingbouwplaatsen in de regio voor leerlingen om praktijkervaring op te doen te stimuleren. Echter niet alleen het stimuleren is van belang ook het verwerken van deze stimuleringsafspraak in de toekomstige bestekken welke de Rijnstreekgemeenten gaan opstellen is een uitvloeisel van dit voorliggende convenant.

Convenant Tot het realiseren van leerlingbouwplaatsen in de Rijnstreek Ondergetekenden Gemeente Liemeer: Gemeente Nieuwkoop: Gemeente Ter Aar: Gemeente Rijnwoude: Gemeente Jacobswoude: Samenwerkingsverband Praktijkopleiding Bouw Gouwe en Rijnstreek B.V. BouwNed - afdeling De Rijnstreek Bouwradius, Kenniscentrum B&U Overwegende: de noodzaak van continue beschikbaarheid van leerlingbouwplaatsen in de Rijnstreekgemeenten 17

Ons kenmerk

INTERCOM/2006/24316

voor een goede aansluiting op de arbeidsmarkt van betreffende scholieren, verklaren te zijn overeengekomen: zich gezamenlijk in te spannen leerlingbouwplaatsen tot stand te brengen;

Deze samenwerking wordt in navolgende artikelen vormgegeven. Artikel 1 Begrippen 1. Een leerlingbouwplaats is een bouwwerk dat hoofdzakelijk door leerlingen in de beroepsbegeleidende leerweg wordt gebouwd, onder deskundige leiding van een gekwalificeerde leermeester. (zie bijlage 1, voorwaarden Bouwradius); 2. ‘De gemeente’ is in het kader van dit convenant de afdeling Bouwen en Wonen of een andere naam en de afdeling Onderwijs; 3. De Commissie van Toezicht leerlingbouwplaatsen Rijnstreekberaad bestaat uit twee bestuurlijk vertegenwoordigers van de Rijnstreekgemeenten en de overige convenantpartijen. Deze commissie laat zich adviseren c.q. ondersteunen door de regionale commissie beroepsonderwijs bouw Gouwe/ Rijnstreek; 4. De Regionale Commissie Beroepsonderwijs bouw Gouwe/ Rijnstreek bestaat uit vertegenwoordigers van werkgevers, werknemers, het onderwijs, Bouwradius en het regionale samenwerkingsverband (zie bijlage 2, toelichting RCB-bouw); 5. Het samenwerkingsverband Praktijkopleiding Bouw Gouwe en Rijnstreek B.V. treedt op als werkgever en praktijkopleider in het gebied Gouwe en Rijnstreek, hierna te noemen samenwerkingsverband; 6. Bouwradius is een Kenniscentrum en verzorgt de erkenningen van leerlingbouwplaatsen en leerbedrijven. Artikel 2 Duur van de overeenkomst 1. De overeenkomst wordt aangegaan voor de periode van 1 december 2004 tot 1 december 2006; 2. Uiterlijk zes maanden voor deze einddatum, juni 2006, zullen partijen in overleg treden over de voortgang; 3. In juni 2006, wordt dit convenant geëvalueerd. Op basis van deze evaluatie kunnen partijen overeenkomen dit convenant te wijzigen of aan te vullen; 4. De algehele voortgangsbewaking en het initiatief voor het maken van bovengenoemde afspraken is in handen van de gemeenten, vertegenwoordigd in het Rijnstreekberaad. Artikel 3 Commissie van Toezicht Leerlingbouwplaatsen Rijnstreek De Commissie van Toezicht Leerlingbouwplaatsen Rijnstreek houdt minimaal driemaal per jaar vergadering. Tijdens deze vergadering komen de volgende onderwerpen aan de orde:

18

Ons kenmerk

INTERCOM/2006/24316

-

projecten (voorafgaand aan de aanbesteding) welke mogelijk geschikt zijn voor het predikaat ‘leerlingbouwplaats’, zodat dit kan worden meegenomen in de aanbestedingsprocedure; - de voortgang van afspraken zoals in het convenant zijn vastgele gd; - de voortgang en activering van concrete afspraken met de uitvoerende bouwen aannemingsbedrijven; - de (jaarlijkse) voortgangsrapportage ten gunste van de achterban van deelnemende partijen. In de voortgangsrapportage komen aan de orde: het aantal opleidingsplaatsen en de opleidingsplaatsen. 1. het samenwerkingsverband wordt door partijen tussentijds in een vroeg stadium geïnformeerd over het tot stand komen van een leerlingbouwplaats. Artikel 4 Inspanning gemeente 1. De gemeente, in deze vertegenwoordigd door de afdeling Bouwen en Wonen dan wel andere naam , spant zich lokaal in om de bouwen aannemingsbedrijven, woningbouwcorporaties en/of projectontwikkelaars geïnteresseerd te krijgen om voldoende leerlingopleidingsplaatsen per jaar in het bouwvolume te verwerken, middels bijgevoegde tekst voor bestekken (zie bijlage 3); 2. Tevens legt de gemeente, in deze vertegenwoordigd door de afdeling Bouwen en Wonen dan wel andere naam, projecten voor aan de Commissie van Toezicht Leerlingbouwplaatsen Rijnstreek, ter beoordeling op de eisen die worden gesteld aan de leerlingbouwplaatsen door Bouwradius; 3. De gemeente, in deze vertegenwoordigd door de afdeling Onderwijs, spant zich in scholen van de eigen gemeente op de hoogte te stellen over de mogelijkheid van leren volgens de beroepsbegeleidende leerweg. Artikel 5 Inspanning BouwNed 1. BouwNed stelt jaarlijks uit het ledenbestand van BouwNed afdeling De Rijnstreek een lijst op van bedrijven die voldoen aan de voorwaarden gesteld door Bouwradius om leerlingbouwplaatsen uit te kunnen voeren; 2. Aan deze lijst kunnen bedrijven van buiten de regio, die voldoen aan de voorwaarden gesteld door Bouwradius, worden toegevoegd; 3. De bij BouwNed afdeling De Rijnstreek aangesloten bouwen aannemingsbedrijven spannen zich eveneens in om uit eigen portefeuille ten behoeve van leerlingbouwplaatsen voor minstens 1 leerlingbouwplaats per jaar bouwvolume ter beschikking te stellen. Artikel 6 Inspanning Samenwerkingsverband 1. Het samenwerkingsverband wordt in een vroeg stadium bij de leerlingbouwpla atsen betrokken zodat plaatsing van leerlingen, in overleg met de uitvoerende aannemer, op tijd gepland kan worden. Het samenwerkingsverband neemt tevens deel aan de begeleidingsgroep leerlingbouwplaatsen van de Regionale Commissie Beroepsopleidingen bouw; 19

Ons kenmerk

INTERCOM/2006/24316

2. Het samenwerkingsverband draagt er zorg voor dat met name eerste- en tweedejaars leerlingen in de basisberoepsopleiding worden geplaatst, eventueel aangevuld met leerlingen in de vakopleiding; 3. Het samenwerkingsverband stimuleert deelname van reeds geplaatste leerlingen bij het bouwbedrijf, alswel deelname van de eigen leerlingen van het bouwbedrijf op de leerlingbouwplaats. Artikel 7 Inspanning Bouwradius 1. Bouwradius verzorgt de erkenning van potentiële leerlingbouwplaatsen op basis van de vastgestelde criteria. Artikel 8 Aantal leerlingbouwplaatsen 1. Partijen streven er naar zo mogelijk per jaar minimaal één leerlingbouwplaats beschikbaar te hebben.

Aldus overeengekomen te Nieuwkoop, op 1 december 2004 Burgemeester en Wethouders van de gemeenten ……….., Namens deze, Gemeente Ter Aar………………………………………………………. Wethouder ……….., de heer/mevrouw …………… Gemeente Nieuwkoop………………………………………………………. Wethouder ……….., de heer/mevrouw …………… Gemeente Liemeer………………………………………………………. Wethouder ……….., de heer/mevrouw …………… Gemeente Jacobswoude………………………………………………………. Wethouder ……….., de heer/mevrouw …………… Gemeente Rijnwoude………………………………………………………. Wethouder ……….., de heer/mevrouw Samenwerkingsverband Praktijkopleiding Bouw Gouwe en Rijnstreek B.V., Namens deze, ………………………………………………………….. directeur, Bestuur BouwNed - afdeling De Rijnstreek te Alphen aan den Rijn Namens deze, ……………………… voorzitter,

……………………………….. secretaris,

20

Ons kenmerk

INTERCOM/2006/24316

Kenniscentrum B&U, Bouwradius Namens deze, ………………………………………….. algemeen directeur,

Bijlage 1

Voorwaarde n Bouwradius (uit: ‘Leerlingbouwplaatsen’)

Voorwaarden • Het project heeft bij voorkeur een bouwtijd van ongeveer een half jaar en bevat voor de opleidingen timmeren en metselen minimaal vijf vakonderdelen. Enkele kleine projecten kunnen worden samengevoegd ; • Op grotere bouwwerken kan een afzonderlijke ploeg leerlingen onder begeleiding van leermeesters voor het totale project een aantal vakonderdelen uitvoeren. We spreken dan van een groepsopleiding; • Gemiddeld moeten er, afhankelijk van de omstandigheden, minimaal vijf leerlingen op de bouwplaats werkzaam zijn; • Het bouw- of aannemingsbedrijf heeft enkele opgeleide leermeesters in dienst of laat enkele van de vakmensen de leermeestercursus van Bouwradius volgen; • Voor ieder beroep waarvoor leerlingen worden opgeleid moet een opgeleide leermeester op het werk aanwezig zijn. Voorbereiding • Een geschikt ontwerp voor de leerlingen. Het is verstandig om tijdig met de architect te overleggen voor een geschikt bestek. Wellicht kunnen enkele onderdelen van het ontwerp speciaal geschikt worden gemaakt om door de leerlingen in hun opleidingen uit te voeren. In het bestek kan een vermelding worden opgenomen dat het project als leerlingbouwplaats volgens de normen van Bouwradius Onderwijssupport wordt uitgevoerd. • De opleidingsadviseur van Bouwradius ondersteunt bij het aanvragen van een erkenning. De erkenning is van groot belang voor het verstrekken van de subsidies. • Zonder goede voorbereiding geen leerlingbouwplaats. Belangrijk is dat op tijd contact wordt opgenomen met het samenwerkingsverband in de regio voor het inlenen van leerlingen. Bouwradius kan u adviseren bij het maken van een planning, waarbij rekening gehouden wordt met de productiviteit van de leerlingen en de dag dat ze per week naar school gaan. Maakt de leerlingbouwplaats deel uit van een groter geheel, dan hebben de leerlingen en leermeesters een eigen bouwkeet nodig. • Een leerlingbouwplaats moet worden gezien. Bij de bouwplaats hoort een bouwbord met de tekst ‘Leerlingbouwplaats’ en het logo van Bouwradius. Dit materiaal wordt gratis ter beschikking gesteld. Tevens wordt er geld en tijd besteed aan bijvoorbeeld de ‘eerste steen' en de oplevering. Op die momenten krijgen leerlingbouwplaatsen altijd extra publiciteit.

21

Ons kenmerk

INTERCOM/2006/24316

Bijlage 2

Toelichting Regionale Commissie Beroepsonderwijs – bouw

De Regionale Commissie Beroepsonderwijs – bouw De Regionale Commissie Beroepsonderwijs bouw is een commissie geïnitieerd door de bedrijfstak Bouw. Hierin zijn vertegenwoordigd de werkgevers, de werknemers, het onderwijs (vmbo’s en roc’s), Bouwradius en de regionale samenwerkingsverbanden. In algehele zin heeft de commissie tot taak het bevorderen van de samenwerking tussen partijen betrokken bij arbeidsmarkt- en volumebeleid, opleiding en scholing. Voor de praktische uitvoering va n haar taken heeft de commissie werkgroepen ingesteld. Een van de werkgroepen is de begeleidingsgroep leerlingbouwplaatsen. De taken van de begeleidingsgroep leerlingbouwplaatsen: - vaststellen van projecten en de geschiktheid daarvan; - planning, spreiding, begeleiding en bewaking van projecten; - activeren en bewaken van de afspraken met de uitvoerende bouwbedrijven; - het stimuleren van promotie-activiteiten en het organiseren van bijzondere overeenkomsten; - het evalueren en rapporteren van de resultaten aan de convenantdeelnemers; - het bezoeken van de leerlingbouwplaatsen tijdens de uitvoering.

Bijlage 3

Voorbeeld bestektekst

Suggestie Voorbeeld bestektekst bij de uitvoering van een project in zijn geheel als leerlingbouwplaats:

`Het project …. XX … wordt in zijn geheel als leerlingbouwplaats uitgevoerd.´

Algemene tekst Op een leerlingbouwplaats worden leerlingen geplaatst die in het kader van hun opleiding en onder leiding van een gecertificeerde leermeester, alle bouwkundige werkzaamheden uitvoeren. Hiertoe dient voor de aanvang van het project overleg plaats te vinden met de opleidingsadviseur van Bouwradius. In dit overleg zal de regelgeving omtrent de leerlingbouwplaatsen worden besproken en wordt de officiële erkenning als leerlingbouwplaats aangevraagd.

22

Ons kenmerk

INTERCOM/2006/24316

Voor zover de bouwondernemer onvoldoende leerlingen in eigen dienst heeft, worden de overige leerlingen betrokken van het Samenwerkingsverband Praktijkopleiding Bouw Gouwe en Rijnstreek B.V. De leerlingengroep wordt in het laatste geval samengesteld uit met name eerste- en tweedejaars leerlingen in de basisberoepsopleidingen, eventueel aangevuld met leerlingen in de vakopleiding.

23

Ons kenmerk

INTERCOM/2006/24316

Bijlage 11.

Financiering intergemeentelijke samenwerkingsverbanden

Tekst van de brief van Staatssecretaris Van Hoof aan alle Colleges van B&W Onderwerp: Intergemeentelijke samenwerkingsverbanden Datum: 23 maart 2006 "Met mijn brief van 25 mei 2004 heb ik u geïnformeerd over een mogelijke herziening van de wijze van financiering van samenwerkingsverbanden. Via deze brief wil ik u informeren over mijn besluit en de overwegingen die hebben geleid tot dit besluit. Met de Wet werk en bijstand (WWB) hebben gemeenten een grotere vrijheid en financiële verantwoordelijkheid gekregen voor de uitvoering van de bijstand. Ook de rol van de gemeenteraad is belangrijker geworden: deze raad stelt de kaders vast voor de WWB, en controleert de uitvoering hiervan door de gemeente. Samenwerking tussen gemeenten kan bijdragen aan doelmatiger en doeltreffender uitvoering van de WWB. Ik ben dan ook voorstander van samenwerking en bied gemeenten hiertoe ondersteuning in het kader van de stimuleringsregeling voor samenwerking, waar op dit moment 187 gemeenten gebruik van maken. Gemeenten kunnen voor de uitvoering van de WWB zelf kiezen welke samenwerkingsvorm zij wensen. Gemeenten kunnen ook samenwerken in een gemeenschappelijke regeling in de vorm van een openbaar lichaam met volledige overdracht van bevoegdheden en verantwoordelijkheden. Dat kan op basis van de Wet gemeenschappelijke regelingen (Wgr). In dat geval bestaat het risico dat de individuele gemeenten die deelnemen aan het samenwerkingsverband meer op afstand komen te staan. De huidige wijze van financiering waarin deze vorm van samenwerking rechtstreeks één budget overgemaakt krijgt voor de bijstand - versterkt die afstand. Ik hecht er aan de betrokkenheid van de individuele gemeenten bij de uitvoering te waarborgen. Om dit te realiseren heb ik besloten om vanaf 1 januari 2007 elke gemeente haar eigen budget te geve n, dat zij zelf kan inbrengen in het samenwerkingsverband. Op die manier is beter gegarandeerd dat het college van B&W, de verantwoordelijke wethouder en de gemeenteraad meer betrokken zijn bij de uitvoering van de WWB en daarop meer invloed en controle blijven uitoefenen. Door iedere gemeente een eigen budget te geven, ontstaat er geen onzekerheid meer over de omvang van het budget als gemeenten gaan samenwerken. Bij de huidige financiering van samenwerkingsverbanden bestaat deze onzekerheid wel, omdat ge meenten door deze vorm van samenwerking meestal te maken krijgen met een overgang van een historisch bepaald budget naar het objectief verdeelmodel. 24

Ons kenmerk

INTERCOM/2006/24316

Bijkomend voordeel van deze nieuwe wijze van financiering is dat de verdelende werking van het verdeelmodel verbeterd wordt. Dit blijkt uit een onderzoek van APE in het kader van het onderhoudstraject voor de verdeelmodellen WWB, dat ik binnenkort aan de Tweede Kamer zal aanbieden. Ook bij de verantwoording van de besteding van het budget moet duidelijk zijn wat de resultaten van de individuele gemeenten zijn. De verantwoording moet dus zijn uitgesplitst naar de individuele gemeenten en voorzien zijn van een oordeel van de afzonderlijke gemeenteraden. De lichte toename van de administratieve lasten die dit met zich meebrengt valt in het niet bij het belang dat de verantwoordelijke wethouder en de lokale politiek hun rol kunnen waarmaken. De huidige procedure voor het laten aanmerken van de samenwerkende gemeenten als één entiteit komt hiermee te vervallen. Dit besluit zal geregeld worden via een bepaling in de wet. Ik zal op korte termijn een daartoe strekkend wetsvoorstel aan het parlement voorleggen. "

25

Ons kenmerk

INTERCOM/2006/24316

Bijlage 12a.

Model gemeentelijk verslag Wet kinderopvang

Gemeente / WGR Verslagjaar Datum inzending Datum ontvangst

A.

: : : :

…………. 2005 …………. (vóór 1 juli 2006 inzenden) ………….

Registraties en meldingen/beheer gemeentelijk register/ gemeentelijke aanwijzing GGDambtenaren

1. Aantal geregistreerde instellingen (locaties) in 2005 per type opvang (art. 46, lid 1, Wet

kinderopvang, jo art. 5 leden 1, 2 en 3 Regeling Wet kinderopvang) Dagopvang

Buitenschoolse opvang

Gastouderbureau per 1/1/2005:

.......................

per 31/12/2005:

............................................

.......................

..................................

............................................

..................................

Aantal geregistreerde gastouderbureaus (van vraag 1) waarbij per 31/12/2005 (tevens)gastouderopvang wordt geboden in de vorm van experimenten conform het Tijdelijk besluit Innovatieve kinderopvang : ....................... 2.

3. gegevens juist en volledig? (art. 46, lid,1 Wet kinderopvang)

Zijn de in het register opgenomen kinderopvang jo art.6 Regeling Wet

• ja • nee (reden hier toelichten)......................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................................

4. mededeling aan de houder, de bekendmaking en het

Is de opneming in het register en de 26

Ons kenmerk

INTERCOM/2006/24316

ter inzage leggen, juist en volledig? (art. 46, leden 2, 3 en 5 Wet kinderopvang) • ja • nee (reden hier toelichten)......................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................................

5. wijzigingen schriftelijk meegedeeld aan de houder?

Zijn alle in het register aangetekende (art. 46 en 47 Wet kinderopvang jo.

art. 8 Regeling Wet kinderopvang) • ja • nee (reden hier toelichten)......................................................................................................................... ............................................................................... ................................................................................... ............................................................................... ...................................................................................

6. Wet

Heeft uw college ambtenaren van de GGD op naam aangewezen als toezichthouder kinderopvang? (art. 61, lid 1Wet kinderopvang) • ja • nee (reden hier

toelichten)......................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................................

7.

Is van de aanwijzing van de GGD-ambtena ren mededeling gedaan in een lokaal verspreid dag- nieuws- of huis-aan-huisblad? (art. 61, lid 2, Wet kinderopvang) • ja • nee (reden hier

toelichten)......................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... 27

Ons kenmerk

INTERCOM/2006/24316

...........................................................................................................................................................................

B.

Uitvoering GGD- onderzoeken per type kinderopvang

1.

Aantal uitgebrachte rapportages van de onderzoeken naar aanleiding van nieuwe meldingen (art. 62, lid 1, Wet kinderopvang) Dagopvang : ................................................... Buitenschoolse opvang : ................................................... Gastouderbureau

2.

: ...................................................

Aantal uitgebrachte rapportages van het jaarlijks onderzoek (art. 62, lid 2, Wet kinderopvang) Dagopvang : ................................................... Buitenschoolse opvang : ................................................... Gastouderbureau

: ...................................................

3. Noem van het aantal rapportages, genoemd bij vraag 2, het aantal uitgebrachte rapportages van onderzoek dat is gehouden binnen 3 maanden na exploitatieneming (art. 5 Beleidsregels

werkwijze toezichthouder kinderopvang) Dagopvang : ................................................... Buitenschoolse opvang : ................................................... Gastouderbureau

: ...................................................

4. Aantal uitgebrachte rapportages van incidentele onderzoeken (art. 62, lid 3, Wet kinderopvang) Dagopvang : ................................................... Buitenschoolse opvang : ................................................... Gastouderbureau

: ...................................................

28

Ons kenmerk

INTERCOM/2006/24316

5. Wat was de aanleiding voor het uitgevoerde incidentele onderzoek? Dagopvang


(aantal)

Gastouderbureau (aantal)

De aanleiding was:

(aantal)

a) een verzoek van het college van B&W.

....

....

....

b) een (ontvangen) signaal (melding van onvoldoende kwaliteit; bericht in de media; een klacht enz.) van bijvoorbeeld ouders, een ander kindercentrum, belangenorganisaties.

....

....

....

c) anders dan het verzoek van het college of een ontvangen signaal, .... .... .... namelijk : (toelichten)....................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................................... .........................................................................................................................................................................................

6. Aantal nadere onderzoeken (art. 6 Beleidsregels werkwijze toezichthouder kinderopvang) Dagopvang

: ...................................................

Buitenschoolse opvang Gastouderbureau

: ................................................... : ...................................................

7. Aantal onderzoeken dat door de GGD onaangekondigd is verricht (toelichting Beleidsregels werkwijze toezichthouder kinderopvang) Dagopvang

: ...................................................


: ................................................... 29

Ons kenmerk

INTERCOM/2006/24316

Gastouderbureau

: ...................................................

8. Aantal rapportages dat niet openbaar is gemaakt (art. 62, lid 3, Wet kinderopvang) Dagopvang

: ...................................................


: ................................................... : ...................................................

9. Zijn alle in de wet voorgeschreven onderzoeken uitgevoerd, en in overeenstemming met de voorgeschreven werkwijze toezichthouder kinderopvang (artt.2 t/m 8 Beleidsregels werkwijze toezichthouder kinderopvang)? • ja • nee, (reden hier toelichten)................................................................................................................................ ......................................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................................ ......................................................................................................................................................................................... .........................................................................................................................................................................................

C. Totaal aantal oorde len GGD- inspecties ‘onvoldoende’ of ‘slecht’ op basis van de 7 onderscheiden domeinen uit de toetsingskaders behorende bij de Beleidsregels werkwijze toezichthouder kinderopvang. Dagopvang


Gastouderbureau

aantal keer onvoldoende......



aantal keer slecht.......



1. Ouders

30

Ons kenmerk

INTERCOM/2006/24316

2. Personeel


































3. Veiligheid en gezondheid

4. Accommodatie en inrichting

5. Groepsgrootte en leidsterkind- ratio

6. Pedagogisch beleid en praktijk

7. Klachten

31

Ons kenmerk

INTERCOM/2006/24316




D. Aantal GGD- voorstellen aan de gemeente om in het kader van de gemeentelijke handhavingstaken sanctie(-s) toe te passen, en het type onderzoek waaruit dit GGDadvies is voortgekomen. 1.

Aantal GGD- voorstellen aan de gemeente om sancties toe te passen Dagopvang : ................................................... Buitenschoolse opvang : ................................................... Gastouderbureau

2.

zijn

: ...................................................

Type onderzoek waaruit de GGD- voorstellen ten behoeve van de sanctietoepassing voortgekomen (let op: in één onderzoeksrapport kunnen meerdere voorstellen zijn opgenomen). Aantal sanctievoorstellen per type kinderopvang vermelden.

Dagopvang

(aantal)


(aantal)

(aantal)

a) Onderzoek naar aanleiding van melding van nieuw kindercentrum of gastouderbureau (art. 62, lid 1, Wet kinderopvang)

…..

…..

…..

b) Jaarlijks onderzoek (art. 62, lid 2, Wet kinderopvang)

…..

…..

…..

c) Onderzoek dat is gehouden binnen 3 maanden na exploitatieneming (art. 5 Beleidsregels werkwijze 32

Ons kenmerk

INTERCOM/2006/24316

toezichthouder kinderopvang)

…..

…..

…..

d) Incidentele onderzoeken (art.62, lid 3, Wet kinderopvang)

…..

…..

…..

e) Nadere onderzoeken (art. 6 Beleidsregels werkwijze toezichthouder kinderopvang)

…..

…..

…..

E. Aantal keer dat de gemeente is afgeweken van het sanctievoorstel van de GGD met reden van afwijking. Reden afwijking:

Dagopvang


Gastouder-bureau

(aantal vermelden)

(aantal vermelden)

(aantal vermelden)

...............

...............

. ...............

...............

...............

...............

...............

...............

...............

1. Omdat in het gemeentelijke handhavingsbeleid de betreffende overtreding leidt tot een lichtere sanctie dan die door de GGD is voorgesteld.

2. Omdat in het gemeentelijke handhavingsbeleid de betreffende overtreding leidt tot een zwaardere sanctie dan die door de GGD is voorgesteld.

3. Omdat in het gemeentelijke handhavingsbeleid de betreffende overtreding in het geheel niet tot sanctionering leidt, vanwege een lage prioriteit bij de gemeente.

33

Ons kenmerk

INTERCOM/2006/24316

4. Omdat in het verslagjaar de gemeentelijke capaciteit (al dan niet tijdelijk) ontbrak om te sanctioneren.

5.

...............

...............

...............

...............

...............

...............

...............

...............

...............

...............

...............

...............

Omdat in het gemeentelijke

handhavingsbeleid is voorzien in een andere actie dan het opleggen van een sanctie

(bv. extra voorlichting geven, waarschuwing geven, nader overleg voeren). noem gekozen actie en aantal

a)………………………………….…… ………………………………b)………… ……………………… ……………………………………c)…… …………………………………………… ……………………

F. Inzet van sanctie-instrumenten uit Wet kinderopvang Dagopvang

Buitenschool se opvang

Gastouder-bureau

1. Aantal aanwijzingen gegeven door het college B&W (art. 65, lid 1, Wet kinderopvang)

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

2. Aantal schriftelijke bevelen toezichthouder GGD (art. 65, lid 3, Wet kinderopvang) 3. Aantal verlengingen van de schriftelijke bevelen (art. 65, lid 3, Wet kinderopvang) 4. Aantal verboden om in exploitatie te nemen (art. 66, lid 2, Wet kinderopvang) 5. Aantal verboden om de exploitatie voort te zetten 34

Ons kenmerk

INTERCOM/2006/24316

(art. 66, lid 1, Wet kinderopvang)

......

......

......

......

......

......

......

......

......

6. Aantal uit het register verwijderde centra (art. 46 Wet kinderopvang en art. 9 lid 2 Regeling Wet kinderopvang) 7. Aantal aan de houder opgelegde bestuurlijke boeten (art.72, leden 1 sub a t/m b, 2 en 3 Wet kinderopvang)

G. Sanctie-instrumenten uit Gemeentewet, Wetboek van strafrecht en de Algemene wet bestuursrecht Dagopvang

Buitenschool se opvang

Gastouder-bureau

1. Aantal malen hanteren bestuursdwang (art. 125 Gemeentewet)

......

......

......

......

......

......

......

......

......

2. Aantal malen opleggen dwangsom (art. 125 Gemeentewet jo.5: 32, lid1, Algemene wet bestuursrecht) 3. Aantal malen waarin tot strafrechtelijke opsporing en vervolging is overgegaan (art. 225 t/m 227b, 447c en 447d en 179 t/m 182 en 184 Wetboek van Strafrecht)

H 1. Bestuurlijke mededeling College van burgemeester en wethouders Het college van burgemeester en wethouders verklaart dat over de uitvoering van de toezichtstaken in dit gemeentelijk verslag naar waarheid is gerapporteerd en dat dit verslag is gezonden aan de gemeenteraad. Datum: ……………….. Ondertekening College De Burgemeester 35

Ons kenmerk

INTERCOM/2006/24316

H 2. Bestuurlijke mededeling (bij gezamenlijke uitvoering in Wgr-verband) De voorzitter/secretaris van het Dagelijks bestuur van het Openbaar Lichaam ..................* verklaart dat over de uitvoering van de toezichtstaken in dit verslag naar waarheid is gerapporteerd en dat dit verslag is gezonden aan het algemeen bestuur van de Wgr. Namen van de deelnemende gemeenten in het Wgr- verband

Datum: .......... Ondertekening Dagelijks Bestuur van het Openbaar Lichaam: De Voorzitter De Secretaris * Naam van het Openbaar Lichaam hier vermelden

36

Ons kenmerk

INTERCOM/2006/24316

Bijlage 12b. Toelichting bij gemeentelijk verslag 2005 Wet kinderopvang Verslag als bedoeld in artikel 67 van de Wet kinderopvang en art. 12 Regeling wet kinderopvang Inleiding Het college van burgemeester en wethouders stelt jaarlijks voor 1 juli een verslag op van alle toezicht- en handhavingstaken die de gemeente in een kalenderjaar in het kader van de wet heeft verricht. De uiterlijke inleverdatum van 1 juli sluit aan bij andere wetgeving waar sprake is van een verantwoording van gemeenten richting Rijk. In het verslag wordt tot uitdrukking gebracht op welke wijze de gemeente invulling heeft gegeven aan haar bevoegdheden De minister van SZW baseert zich voor zijn landelijk oordeel over het gemeentelijk toezicht en ingrijpen, hoofdzakelijk op dit gemeentelijk verslag. Daardoor wordt extra uitvraag in het kader van het rijkstoezicht door de Inspectie Werk en Inkomen (IWI) zoveel mogelijk voorkomen. Nader onderzoek door IWI vindt in beginsel alleen plaats indien het verslag een onvoldoende basis biedt voor een adequaat oordeel ove r de uitvoering of indien uit het verslag blijkt dat zich belangrijke tekortkomingen voordoen in de uitvoering. Om te bereiken dat het rijkstoezicht zich inderdaad op de in het verslag opgenomen gegevens kan baseren, dienen deze wel aan bepaalde eisen te voldoen. Het is om die redenen dat dit landelijke model is opgesteld, waarop IWI haar landelijk oordeel hoofdzakelijk zal baseren. Het inzenden van het verslag betekent overigens niet dat de minister incidenteel geen andere informatie kan vragen, indien dit voor de uitoefening van het rijkstoezicht noodzakelijk is (vgl. artikel 69 Wet kinderopvang). De informatie die in het model wordt gevraagd heeft voor een deel betrekking op informatie die afkomstig is van de GGD. Uw gemeente zal met de GGD afspraken moeten maken over tijdstip en wijze van aanlevering van deze gegevens. Uitvoering in Wgr- verband Indien bij een gemeenschappelijke regeling als bedoeld in de Wet gemeenschappelijke regelingen (Wgr) de uitvoering van de Wet kinderopvang volledig is overgedragen aan het bestuur van een openbaar lichaam als bedoeld in artikel 8 van de Wgr, dan treedt dat bestuur voor de toepassing van de Wet kinderopvang in de plaats van de betrokken gemeentebesturen. Gevolg hiervan is dat het verslag dan niet door het gemeentebestuur maar door het bestuur van de gemeenschappelijke regeling bij de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid wordt ingediend. Uit de opgave in de bestuursverklaring (zie onderdeel H.2) moet dan blijken welke gemeenten aan het Wgr-verband deelnemen. Daar waar in dit model wordt gesproken over ‘het college’ of ‘het college van burgemeester en wethouders’, dient ingeval van uitvoering in Wgr-verband, gelezen te worden ‘het dagelijks bestuur van het openbaar lichaam’.

37

Ons kenmerk

INTERCOM/2006/24316

Tweeledig doel informatie-uitvraag De informatie die in het verslag wordt verzameld, heeft overigens niet uitsluitend betrekking op het toezicht door de IWI, maar heeft een tweeledig doel. De Minister van SZW kan het verslag inzetten voor zowel het toezicht, als ten behoeve van de beleidsvorming. Daarom bevat het jaarlijkse verslag meer informatie dan alleen nodig voor toezichtdoeleinden. Met deze opzet wordt bevorderd dat informatie zoveel mogelijk eenmalig wordt verzameld, om vervolgens meervoudig te kunnen worden gebruikt. Via het verslag wordt alleen informatie uitgevraagd die niet door middel van statistieken en monitoren kan worden verzameld. De bedoeling hiervan is de bestuurslasten voor de gemeenten tot een minimum te beperken. In lijn met zowel de bestuurlijke verhoudingen tussen Rijk en gemeenten als de dualisering van het gemeentebestuur, baseert de Minister zijn oordeel over de uitvoering op de door het college van burgemeester en wethouders verstrekte informatie. De politieke verantwoordelijkheid op lokaal niveau voor het toezicht en de handhaving wordt versterkt doordat het verslag aan de gemeenteraad wordt verzonden. Een afschrift daarvan wordt gelijktijdig aan de minister gezonden (art. 67 Wet kinderopvang). Het gemeentelijke jaarverslag heeft aldus twee belangrijke functies: - de beoordeling van het gemeentelijke toezicht op het aanbod van kinderopvang; - de verzameling van aanvullende informatie ten aanzien van de effectiviteit van het systeem van het eerstelijnstoezicht Wet kinderopvang.

Opbouw van het verslag Kop van het model Het verslag kunt u schriftelijk of in elektronische vorm indienen. In de kop dient u een aantal gegevens over uw gemeente in te vullen. Het onderdeel ‘datum van ontvangst’ hoeft u niet zelf in te vullen. Direct bij ontvangst zal de Inspectie werk en inkomen deze datum opnemen bij dit onderdeel. Onderdelen A t/m H: Onderdeel A In dit onderdeel wordt een aantal gegevens van algemene aard gevraagd over de kinderopvang. In combinatie met onderdeel B van het verslag (uitvoering GGD-onderzoeken), komt de verhouding in beeld tussen het aantal onderzoeken en rapportages in relatie tot aantal en type instellingen. 38

Ons kenmerk

INTERCOM/2006/24316

Gevraagde gegevens bij 1 en 2 Het gaat bij vraag 1 om het aantal instellingen dat is geregistreerd per 1/1/2005 en het aantal registraties per 31/12/2005. Deze informatie levert inzicht in de toe- of afname van het aantal geregistreerde instellingen in het verslagjaar. Voor het aantal geregistreerde instellingen dient u per locatie te tellen. Wanneer op één locatie meerdere typen opvang zijn gevestigd, dienen die apart te worden geteld en te worden opgenomen in het register. Bij vraag 2 gaat het om het aantal gastouderbureaus (van vraag 1) dat - tevens gastouderopvang aanbiedt in de vorm van experimenten in het kader van innovatieve gastouderopvang als bedoeld in het Tijdelijk besluit innovatieve kinderopvang (Staatsblad 2005, nr.119). Gevraagde gegevens bij 3 tot en met 5 In deze onderdelen dient u aan te geven of het gemeentelijke beheer van het register overeenstemt met de voorgeschreven regels uit de Wet kinderopvang en de Regeling Wet kinderopvang. Ouders kunnen het register raadplegen voor de noodzakelijke informatie over het kinderopvangcentrum van hun keuze. Bekendmaking van de opname in het register als bedoeld in art. 46, lid 3 Wet kinderopvang, op een gemeentelijke website, kan alleen aanvullend zijn op de publicatie die moet plaatsvinden in een lokaal verspreid dag-, nieuws- of huis-aan-huisblad. Gevraagde gegevens bij 6 en 7 Dit onderdeel voorziet in de informatie over zowel de - rechtmatige- aanwijzing als de bekendmaking van de GGD-ambtenaren als toezichthouder in de zin van de Wet kinderopvang. Bekendmaking van deze gegevens op een gemeentelijke website kan alleen aanvullend zijn op de publicatie die moet plaatsvinden in een lokaal verspreid dag-, nieuws- of huis-aan-huisblad. Onderdeel B Gevraagde gegevens bij 1 t/m 6 In dit onderdeel wordt een overzicht gegeven van het aantal in een kalenderjaar door de GGDambtenaar uitgebrachte rapportages, waarbij een onderscheid is gemaakt tussen rapportages in het kader van: • onderzoeken na een melding als bedoeld in artikel 45 Wet kinderopvang (jo art. 62, lid 1 Wet kinderopvang); • de jaarlijkse onderzoeken (art. 62, lid 2 Wet kinderopvang); • de incidentele onderzoeken (art. 62, lid 3 Wet kinderopvang); en • de nadere onderzoeken (art. 6 Beleidsregels werkwijze toezichthouder kinderopvang). U dient het aantal uitgebrachte rapportages per onderzoek per type opvang te vermelden. Er kan ook sprake zijn van één integrale rapportage die betrekking heeft op meerdere typen 39

Ons kenmerk

INTERCOM/2006/24316

opvang of onderzoek. In dat geval worden de rapportages geteld als ware zij afzonderlijk uitgebracht per type opvang. De gevolgde toezichtwerkwijze is immers gebaseerd op de specifieke toetsings-kaders die voor de desbetreffende opvang gelden. Om die reden is het nodig inzicht te geven in de per type opvang verrichte onderzoeken en rapportages. Bij vraag 2 wordt het totaal aantal jaarlijkse rapportages vermeld. Dit aantal rapportages betreft zowel het aantal reguliere jaarlijks onderzoeken (art. 62, lid 2 Wet kinderopvang) als het aantal onderzoeken dat is gehouden binnen 3 maanden na exploitatieneming, zoals bij vraag 3 wordt uitgevraagd. Dit binnen drie maanden na exploitatieneming gehouden onderzoek, is dan te beschouwen als het jaarlijkse onderzoek. Het belang van vraag 3 is om te kunnen vaststellen hoeveel jaarlijkse onderzoeken in het kader van exploitatieneming zijn verricht. Bij vraag 5 wordt gevraagd naar de aanleiding van de incidentele onderzoeken (vgl. art. 12 Regeling Wet kinderopvang). Incidenteel onderzoek kan bijvoorbeeld worden ingesteld naar aanleiding van een melding van onvoldoende kwaliteit of klachten, verzoeken van het college van burgemeester en wethouders of berichten in de media. Afhankelijk van de klacht, het verzoek of het bericht zorgt de GGD voor het verzamelen van voldoende informatie om de situatie in kaart te brengen. Ook is niet uitgesloten dat andere dan de hier genoemde aanleidingen, voor de gemeente reden zijn om tot inschakeling van de GGD over te gaan. In vraag 5 is het verzamelbegrip signaal opgenomen. Het staat de gemeente vrij te besluiten welk systeem of procedure zij hanteert bij het bepalen of een signaal aanleiding geeft tot nadere actie. Bij dit onderdeel gaat het dus uitdrukkelijk niet om een voorgeschreven vorm van signalering maar om het eigen gemeentelijke systeem bij de behandeling van (ontvangen) signalen. Vraag 6: In de praktijk kan het zijn dat een nader onderzoek niet apart wordt geregistreerd en - afhankelijk van de in uw gemeente gehanteerde werkwijze - gefactureerd door de GGD, maar wordt aangemerkt als onderdeel van één van de 3 wettelijk getypeerde onderzoeken (vgl. art. 62 Wet kinderopvang). Toch dient u ook dan het aantal nadere onderzoeken apart op te nemen bij vraag 6. Het nader onderzoek is immers een eigenstandig onderzoek op basis waarvan de GGD tot oordeelsvorming komt ten aanzien van de onderzochte (deel- ) problematiek. Het gaat dan om onderzoek na afloop van een opgelegde hersteltermijn. Gevraagde gegevens bij 7 t/m 8 De gemeente kan, in afstemming met de GGD, een methode ontwikkelen die bijdraagt aan de doeltreffendheid van het eerstelijnstoezicht. Zo’n methode kan zijn het verrichten van onaangekondigde onderzoeken. Met het oog daarop is vraag 7 opgenomen. 40

Ons kenmerk

INTERCOM/2006/24316

Bij vraag 8 wordt gevraagd naar het aantal rapporten dat niet openbaar is gemaakt. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn bij onderzoek naar aanleiding van een klacht. De uitkomst van zo’n onderzoek zal de GGD-ambtenaar in de regel uitsluitend aan de betrokkenen - het kindercentrum of gastouderbureau en de klager - meedelen. Uiteraard wordt de gemeente van de uitkomst van dergelijke onderzoeken in kennis gesteld. Gevraagde gegevens bij 9 Tenslotte wordt in vraag 9 gevraagd of alle in de wet voorgeschreven onderzoeken zijn verricht en in overeenstemming zijn met de in de Beleidsregels werkwijze toezichthouder kinderopvang aangegeven werkwijze. Het onderzoek door de GGD-ambtenaar moet resulteren in een betekenisvolle beschouwing, waarin onderzoeksresultaten en conclusies congrueren en waarin een onderscheid is aangebracht tussen de naleving van de wettelijke kwaliteitsvoorschriften en de Beleidsregels kwaliteit kinderopvang. Het volgen van de voorgeschreven werkwijze is van belang vanuit een oogpunt van uniformiteit van het eerstelijns toezicht. De toelichting op de Wet kinderopvang benadrukt hoe belangrijk het is dat de toezichthouders op een uniforme wijze werken (TK 2001-2002, 28 447, nr. 3). Onderdeel C Om het toezicht uniform en transparant te laten plaatsvinden, zijn in de Beleidsregels werkwijze toezichthouder kinderopvang een drietal toetsingskaders (dagopvang; buitenschoolse opvang; gastouderopvang) ontwikkeld. Een toetsingskader is een inhoudelijke uitwerking van de kwaliteitsaspecten van hoofdstuk 3, paragrafen 2 en 3, van de Wet kinderopvang en van de Beleidsregels kwaliteit kinderopvang, ingedeeld naar zeven domeinen. De kinderopvang-ondernemer mag van de beleidsregels eventueel afwijken, mits hij daarvoor een goede reden heeft en ten minste een gelijkwaardig alternatief biedt voor hetgeen de betreffende norm in de beleidsregel beoogt. Voor elk domein zijn voorwaarden gesteld waaraan getoetst wordt door de GGD-ambtenaar. Het toetsingskader bevat voor het toetsen van de voorwaarden beslisregels om te komen tot een oordeel. In dit onderdeel van het verslag dient u voor elk van de zeven in de Beleidsregels kwaliteit kinderopvang opgenomen domeinen aan te geven hoeveel oordelen ‘onvo ldoende’ of ‘slecht’ de GGD heeft gegeven. Geteld worden alle oordelen die per domein in een jaar zijn uitgebracht, ongeacht het aantal onderzoeken en het type onderzoek dat daaraan ten grondslag ligt. In verband met de invoering van de nieuwe wet in 2005 en de aanpassingen die dit vergt van de aanbieders van kinderopvang zullen niet alle zeven domeinen al vanaf 1 januari 2005 onderzocht worden door de GGD. De GGD zal eerst vanaf 1 juli 2005 toezicht gaan houden op 41

Ons kenmerk

INTERCOM/2006/24316

de risico-inventarisatie voor gastouderopvang (ingevolge artikel 16, derde lid, van de Beleidsregels kwaliteit kinderopvang) en per gelijke datum op het pedagogisch beleidsplan (artikel 16, eerste en tweede lid, van de Beleidsregels kwaliteit kinderopvang). Onderdeel D In artikel 8 van de Beleidsregels werkwijze toezichthouder kinderopvang is aangegeven wat het GGD- inspectierapport moet bevatten. Zo nodig bevat het inspectierapport een advies aan het college waaronder mede zijn begrepen voorstellen voor mogelijk te treffen ‘maatregelen’. Voor dit onderdeel doet u in vraag 1 verslag van het aantal voorstellen van de GGD aan de gemeente om sanctie- instrumenten in te zetten. Let op: in één GGD- voorstel kunnen meerdere sanctie- instrumenten zijn voorgesteld. In dit verslag wordt de term ‘sancties’ gebruikt om het onderscheid aan te geven met andere aspecten van het gemeentelijk handhavingsbeleid Wet kinderopvang. Tot het gemeentelijk handhavingsbeleid kan worden gerekend de hele cyclus vanaf de GGD- inspecties tot de toepassing van het gemeentelijke afwegingskader ten behoeve van de inzet van een of meer sanctie- instrumenten (bijvoorbeeld: inzet GGD- inspecties, prioritering in inspecties, gemeentelijke afweging ten aanzien van bijsturingmiddelen). De bevoegdheid om te beslissen over de inzet van sanctie- instrumenten berust bij het college van burgemeester en wethouders. De enige uitzondering vormt het bepaalde in artikel 65 lid 3 van de Wet kinderopvang (zie:onderdeel F). Bij vraag 2 dient te worden aangegeven wat het type onderzoek is, waarin het voorstel is gedaan. Hiermee wordt inzicht verworven in de effectiviteit van een bepaald type onderzoek daar waar het gaat om het signaleren van sanctiewaardige situaties. Onderdeel E De gemeente heeft een eigen verantwoordelijkheid ten aanzien van het inzetten van één of meer sanctie- instrumenten. In dit onderdeel van het verslag geeft u aan hoeveel van de GGDvoorstellen om een sanctie- instrument in te zetten, niet zijn overgenomen en waarbij u gekomen bent tot een andere keuze. Dat kan in dit verband zowel een zwaardere sanctie, een lichtere sanctie of geen sanctie zijn, in vergelijking met de sanctie die de GGD heeft voorgesteld. In dit onderdeel zijn vijf antwoordcategorieën gegeven, waarin de besluitvorming voor het gemeentelijke (Wgr) besluit is aangegeven, soms met toevoeging van de reden daartoe. Antwoordcategorie 1 t/m 3 heeft betrekking op het eigen gemeentelijke handhavingsbeleid kinderopvang. Een gemeente kan een handhavingsbeleid voeren waarbij - vooraf in het 42

Ons kenmerk

INTERCOM/2006/24316

gemeentelijk beleid vastgelegd - bepaalde tekortkomingen tot een zwaardere of lichtere sanctie leiden, danwel tot niet sanctionering, bijvoorbeeld vanwege toekenning van een lagere prioriteit. Bij 4. bestaat de antwoordcategorie uit het ontbreken (al dan niet tijdelijk) van gemeentelijke capaciteit (bijvoorbeeld: ontbreken van gekwalificeerd personeel; ontbreken van middelen) om te sanctioneren. Door deze omstandigheid zijn er in het verslagjaar in uw gemeente minder of geen sancties ingezet. Bij 5. is een open antwoordcategorie ‘andere actie’ opgenomen, zodat alle andere redenen vermeld kunnen worden, dan die onder 1 t/m 4 zijn aangegeven. De bij het kindercentrum aangetroffen tekortkomingen leiden dan niet (direct) tot de inzet van een (formeel) sanctie- instrument, maar bijvoorbeeld tot zachtere vormen van bijsturing, zoals voorlichting geven danwel het volstaan met een waarschuwing. Omschrijf die andere redenen zo concreet of duidelijk mogelijk. Besluitvorming gemeente/Wgr-bestuur over de jaargrens heen Indien de gemeentelijke besluitvorming (of die van het Wgr-bestuur) op het door de GGD (in het verslagjaar) gegeven advies heeft plaatsgevonden in een later jaar dan het verslagjaar, dan wordt het besluit meegeteld voor zover het heeft plaatsgevonden binnen het eerste half jaar na afloop van het verslagjaar. Besluitvorming binnen dit halfjaar kan namelijk nog tijdig worden opgenomen in het verslag van de werkzaamheden over het betreffende verslagjaar. Onderdeel F In dit onderdeel geeft u aan welke naar aanleiding van het onderzoek en/of de rapportages, sanctie- instrumenten zijn ingezet. Het gaat in dit onderdeel om de sanctie- instrumenten uit de Wet kinderopvang. Van belang voor IWI is om vast te stellen of het college al dan niet tot inzet van sanctie-instrumenten is overgegaan en wat de motivatie daarbij is geweest. Gaandeweg zal een praktijkbeeld ontstaan van wat landelijk gebruikelijk is. Indien de gemeentelijke besluitvorming over de inzet van een of meerdere sanctieinstrumenten heeft plaatsgevonden in een later jaar dan het versla gjaar, dan geldt hetzelfde als hierover in de toelichting bij onderdeel E is aangegeven (zie hiervoor). U telt het besluit dan dus mee voor zover het heeft plaatsgevonden binnen het eerste half jaar na afloop van het verslagjaar. Onderdeel G Tot slot kan het college ook een of meerdere sanctie- instrumenten toepassen die zijn gebaseerd op andere regelgeving dan de Wet kinderopvang. Het betreft hier de Gemeentewet, het Wetboek van Strafrecht en de Algemene wet bestuursrecht. 43

Ons kenmerk

INTERCOM/2006/24316

Door ook de inzet van deze sanctie- instrumenten in het verslag op te nemen, ontstaat een volledig beeld van de uitvoering van de handhavings- en sanctietaken door de gemeente. Onderdeel H Dit gemeentelijk verslag van de werkzaamheden wordt voorzien van een bestuurlijke mededeling. In de bestuurlijke mededeling moet verklaard worden dat in het verslag over de uitvoering van de toezichtstaken naar waarheid is gerapporteerd. In de bestuurlijke mededeling wordt tevens aangegeven dat het verslag is gezonden aan ofwel de gemeenteraad ofwel het algemeen bestuur van het Openbaar Lichaam. De bestuurlijke mededeling voorziet voorts in ondertekening door ofwel het College van B&W, ofwel het Bestuur van het Openbaar Lichaam. Een schriftelijk of elektronisch afschrift van het verslag stuurt u aan de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Het retouradres voor het schriftelijk ingediende verslag is: Inspectie Werk en Inkomen, Postbus 11563, 2502 AN Den Haag.

44

De eerste formulierenbrigade startte in mei 2000 in Amsterdam-Noord. Inmiddels zijn er circa 100 medewerkers actief in 11 stadsdelen van Amsterdam

Recommend Documents