De duurzaamheidsbarometer: kwantitatief meetinstrument voor het meten en versterken van uw MVO-beleid Anouk Van de Meulebroecke, directeur BECO België NV
[email protected], 03/205.91.51
Agenda 1. De duurzaamheidsbarometer 2. Stappenplan duurzaamheidsbarometer 3. Opstap naar duurzaamheidsrapportering
Winst in duurzaamheid Energie in de industrie Duurzaam bouwen −Energieprestatie gebouwen −Materialen met lage energieinhoud en lage milieuschade −Energiezuinig of passief bouwen
Duurzame productinnovatie −Ecodesign −Carbon footprint −Cradle to Cradle −Business model innovation
Eco-efficiëntie −Procesoptimalisatie −Ketenbeheer −Duurzame bedrijventerreinen −Carbon management/CO2-neutraliteit −Afvalpreventie en zwerfvuilbestrijding
−Energiemonitoring en benchmarking −Energieaudits / haalbaarheidsstudies −Duurzame energie (WKK, groene stroom) −Engineering en implementatie
Energie in de tertiaire sector −Energieaudits / haalbaarheidsstudies −Duurzame energie (wind/water/groene energie)
Maatschappelijk verantwoord ondernemen −Strategisch MVO-advies en stakeholdermanagement −Sensibilisering en kennisoverdracht −Duurzaamheidsverslaggeving −Duurzaam aankopen
1. De duurzaamheidsbarometer
1.1. Duurzaamheidsbarometer: kader • Initiatiefnemer: POM Oost-Vlaanderen, POM West-Vlaanderen, Provincie Zeeland ikv Duurzaam = gewoon doen! • Uitvoerder: BECO • Doel: meet- en monitoringinstrument voor bedrijven (KMO’s) 1e een instrument om het bedrijfsbeleid naar duurzaam ondernemen te versterken (sterktes, zwaktes en verbeterpunten in beeld brengen) 2e mogelijk communicatie-instrument naar stakeholders -> opstap naar duurzaamheiodsrapportering
1.2. Historiek (1) 1. Behoeftenonderzoek - februari 2009 • Al veel kwalitatieve scaninstrumenten -> complementair • Geen algemeen management, maar meten in hoeverre sociale en ecologische overwegingen daadwerkelijk geïntegreerd zijn in de bedrijfsstrategie. • Boordtabel – overzichtelijke weergave (bij voorkeur op één A4) • MVO is geen standaard proces, maar vereist maatwerk • KPI's vormen als het ware een thermometer die periodiek de stand van zaken in de organisatie aangeeft en zijn te beschouwen als de ‘knoppen’ waarmee het management het MVO-beleid in de gewenste richting kan sturen.
1.2. Historiek (2) 2. Afgeleide doelen - maart 2009 • Meten van duurzaamheidsprestaties (zoveel mogelijk kwantitatief) = in hoeverre sociale en ecologische overwegingen daadwerkelijk geïntegreerd zijn in de bedrijfsstrategie; • Interne sturing; • In- en externe verantwoording; • Vergelijken prestaties met voorbije jaren of doelstellingen (later eventueel benchmark). • Sensibilisering / aanreiken quick wins
1.2. Historiek (3) 2. Vorm – maart 2009 Aansluiten bij de Balanced Scorecard methodiek – 4x3 matrix
1.2. Historiek (4) 3. Indicatoren obv diverse bronnen – maart/april 2009 •
• • • •
BIM. Indicatoren voor milieuprestaties en hun evolutie in de context van een duurzame ontwikkeling. Tendensen in het gebruik en de normalisatie van indicatoren. GRI Indicatoren Rabobank ISO 26000 Milieubarometer
•
Enz.
Financieel
PPP Profit (Economie) 1 Bruto Winst 2 Omzetgroei 3 Algemene investeringsruimte 8 Werkvoorraad Klantenafhankelijkheid Leveranciersafhankelijkheid Klantentevredenheid Beoordeling over leveranciers Leverancierstevredenheid Productklachten
Planet (Ecologie) 4 Duurzame investeringsruimte
People (Sociaal-Maatschappelijk) 9 Duurzaam belegd vermogen 10 Winstverdeling 66 Gelijke beloning
53 Milieuklachten
11 20 21 22 23
Duurzame inkoop Transparantie Sponsoring/Donaties Vrijwilligerswerk Contactmomenten omgeving
24 25 26 32 33 34 35 36 57 58 59 60 61 63 64 65
Beoordeling van leveranciers Klantenbeoordeling Behandeling ketenissues Verzuimpercentage Verzuimfrequentie Incidenten/ongevallen Arbeid/gezondheid/veiligheidsysteem BBT veiligheid Personeelsverloop Medewerkertevredenheid Opleiding en ontwikkeling Opleiding en ontwikkeling milieu en sociaal/veiligheid Competenties Sociale klachten (intern) Werknemers met minder kansen Vrouwen in management
Klanten / stakeholders
6 12 17 18 19 38
Interne processen (operationeel)
7 Tekortkomingen wet- en regelgeving 27 Energiekosten 28 (Afval)waterkosten 29 Afvalkosten 39 Kwaliteitssystemen 54 Terugdringen hinder emissies bodem/lucht/water
30 31 37 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52
Leren & verbeteren (ontwikkeling)
5 13 14 16
55 KAM vergaderingen
Risicomanagement Marktkennis Nieuwe producten/diensten (Innovatie)Subsidies
BBT grond- en hulpstoffen BBT hinder en emissies Productuitval CO2 footprint Elektriciteitsverbruik Gasverbruik Warmtegebruik Duurzame energie Waterverbruik Regenwatergebruik Afvalproductie Scheidingspercentage Transportkilometers Zakelijke kilometers werknemers OV en fietsvervoer Milieuzorgsysteem
15 Duurzame producten/diensten 56 MVO beleid 62 Medezeggenschap
1.2. Historiek (5) 4. Softwareontwikkeling – maart/april 2009 5. Testen – april 2009 6. Duurzaamheidsbarometer klaar voor gebruik – april 2009 De opleidingen dienen bedrijven aan te leren hoe de MVO-prioriteiten te bepalen. Voor de gekozen prioriteiten dienen vervolgens indicatoren te worden ontwikkeld om de MVO-prestaties in de kernprocessen inzichtelijk te maken. Deze indicatoren worden vervolgens vertaald naar kernprestatie-indicatoren (KPI’s) en doelstellingen/ambitieniveau’s (targets).
1.3. Wat is de duurzaamheidsbarometer? • • • •
Meet-, monitoring en rapportage-instrument Handen en voeten geven aan MVO in de praktijk Concrete verbeterpunten in beeld brengen De duurzaamheidsbarometer is 1e een instrument om de duurzame werking van een bedrijf te verbeteren (interne sturing) 2e communicatietool naar de stakeholders (extern) -> opstap naar duurzaamheidsrapportering
2. Stappenplan duurzaamheidsbarometer
2. Stappenplan duurzaamheidsbarometer • Ga naar: http://duba.duurzaamisgewoondoen.eu/ • Registreren voor het verkrijgen van toegang • Als u voor het eerst inlogt is het systeem nog leeg. Er zijn nog geen barometers aangemaakt.
2. Stappenplan duurzaamheidsbarometer Stap 1: Voeg een nieuwe barometer toe (gebouw of vestiging)
2. Stappenplan duurzaamheidsbarometer Stap 2: Kies uw indicatoren
Materialiteit Meest relevante onderwerpen op het gebied van duurzaamheid die aansluiten bij de kernwaarden en kernprocessen van de organisatie: • belang van het onderwerp voor de organisatie (aansluitend bij de activiteiten of verslaggevingsdoelen) • belang van het onderwerp voor de stakeholders • de mate waarin de onderneming invloed heeft op het onderwerp
Dus niet rapporteren over alle duurzaamheidsissues!
2. Stappenplan duurzaamheidsbarometer • Stap 3: Vul de meetwaarden in
• Jaartal
2. Stappenplan duurzaamheidsbarometer • Stap 4: Outputresultaten - boardtabel
3. Opstap naar duurzaamheidsrapportering
Wat is een duurzaamheidsrapport? • Een duurzaamheidsrapport laat niet alleen zien wat u hebt bereikt, maar vooral ook hoe u dat hebt bereikt – welke keuzes u maakt – hoe u ervoor zorgt dat u het milieu zo min mogelijk belast – hoe u zorgvuldig omgaat met mensen en maatschappij
• Belangrijk onderdeel van duurzaam ondernemen: dialoog met belangrijke partijen (stakeholders) Transparantie • U legt dus verantwoording af over uw activiteiten en licht uw beweegredenen toe Wie “verantwoordelijkheid” zegt, zegt best ook “verantwoording”
Kenniscentrum • www.duurzaamheidsverslaggeving.be – Praktische informatie en nieuws over het schrijven van een duurzaamheidsverslag – BECO België samen met communicatiebureau Commotie
Subsidiemogelijkheden • KMO-portefeuille 50% subsidie voor – – – –
Advies Opleiding Advies internationaal ondernemen Strategisch advies
• Federale oproep MVO
