TWINMOTION 2016 Revolutie voor architectuur? http://www.3dontwerpen.nl/twindoc/
de drieknopsmuis en met lettertoetsen plus de pijltjes toetsen.
TWINMOTION is het programma dat real time visualisatie voor architecten en interieur ontwerpers mogelijk maakt. En natuurlijk ook voor tuinarchitectuur en landschappen. Dankzij het gebruik van DirectX met een goede moderne grafische kaart (NVIDIA of AMD met Windows computer) is het programma in staat om realistische films af te leveren, terwijl de ontwerper dat allemaal live op het scherm kan volgen. Vrijwel alle bekende 3D tekenprogramma’s kunnen worden gebruikt om de 3D modellen in Twinmotion in te laden. Inclusief SketchUp Pro en Revit. Wordt een lang gekoesterde visualisatie wens werkelijkheid of is Twinmotion een revolutie? We laten het aan u over.
Uw project presenteren kan door middel van renderingen (afbeeldingen of films). Maar daar blijft het zeker niet bij. Het is ook mogelijk om een .exe file te maken, waarbij een deel van de gebruikersinterface is opgenomen, samen met ùw 3D project. Dit .exe bestand wordt BIMmotion genoemd. Het biedt de opdrachtgever een prima manier om zelf (zonder het programma te hebben aangeschaft) door het gemaakte project heen te lopen, of in drie dimensies er doorheen te gaan. Deze .exe file is door iedereen gratis met een Windows computer te bekijken en te besturen. De BIMmotion uitvoer functie zit standaard in Twinmotion 2016.
TWINMOTION werd door Ka-Ra (de firma achter het programma in Straatsburg Frankrijk) meer dan tien jaar geleden ontwikkeld met het doel je totaal deel uit te laten maken van het ontwerp / 3D tekening. Waarbij live in het 3D project kan worden rondgeneusd met behulp van 1
Stilstaande kunst? Dit is de nieuwe manier van presenteren van uw 3D ontwerp, naar keuze als render afbeelding of mèt beweging en vaart in een videofilm.
Twinmotion’s Fisual FX opties. Binnen de zwarte lijntjes kan voor meer of minder kleur worden gekozen. 2
TWINMOTION’s kracht 1. Zelfs bijzonder grote modellen kunnen in Twinmotion worden ingeladen en bewerkt. 2. Daarbij kan de entourage met personen, fietsers, auto’s, vliegtuigen en boten, bomen en struiken vanuit Twinmotion worden toegevoegd. Zonder merkbare achteruitgang in de verwerkingskracht. 3. Twinmotion is er niet alleen voor exterieur en landschappen, maar ook voor fraaie interieur ontwerpen is het uitstekend geschikt om een professionele presentatie in de vorm van film of afbeeldingen te maken. 4. Met Twinmotion bespaart u op de tijd bij het maken van de uiteindelijke renderingen met afbeeldingen of video. De gerenderde afbeeldingen rollen er binnen enkele minuten uit en de films zijn ten opzichte van de meeste andere render- en animatie programma’s duidelijk sneller klaar. 5. TWINMOTION kan met alle bekende 3D tekenprogramma’s overweg, waardoor het ook in uw 3D ontwerpproces kan worden opgenomen. Wel moet even op de versie worden gelet.
6. Twinmotion kan in elke fase van een project worden ingezet, van het prille begin met schetsen tot het eindresultaat aan toe met professionele films en afbeeldingen. Verder biedt Twinmotion de mogelijkheid om allerlei (bouw) fases achter elkaar te visualiseren.
TWINMOTION bibliotheken De object bibliotheken bieden allerlei soorten materialen, structuren en oppervlakken. Daarnaast is er een ruime sortering van struiken, bomen en enkele planten, auto’s, fietsen, vliegtuig, vlinders, vogels, meubilair e.d. Ook is er keuze uit standaard terreinen. U kunt ook uw eigen bibliotheek opbouwen. De bewegende personen gedragen zich behoorlijk echt, op dit moment missen we echter nog jonge gezinnen met kinderen. De bomen en struiken reageren volgens de in te stellen seizoenen en windkracht. De golven van het water kunnen op hoogte en snelheid worden ingesteld. Bij de auto’s en fietsers is het mogelijk de snelheid te kiezen, de diversiteit en dichtheid van de gekozen te volgen route. Real Time Twinmotion 2016 biedt een ‘Real Time’ preview met alle functies die u in het pro3
gramma gebruikt. De term Real Time is in de loop van de tijd verwaterd en wordt vaak misbruikt, met toevoegingen als RT aan een naam, terwijl dat zeker in een aantal gevallen die ondersteuning niet biedt. Er is echter geen standaard in dit opzicht, iedereen bedenkt maar wat hij wil. Twinmotion maakt daar duidelijk een uitzondering op. Om dat mogelijk te maken is het wel noodzakelijk, dat u eerst serieus naar de technische vereisten van de Windows computer kijkt (zie aan het slot van deze pagina’s). Gebruikersvriendelijk Ook deze term komt u bij veel programma’s tegen. Het is maar hoe u er over denkt en welke ervaring u mee brengt. In het algemeen kan worden gezegd dat het werken met de basisprincipes heel gemakkelijk gaat in Twinmotion. Hetgeen u in de YouTube films ziet, kunt u na enige oefening ook zelf zó uitvoeren. Twinmotion is veel eenvoudiger dan andere vergelijkbare programma’s. Voor de ingewikkelde taken en opties zult u er echter, evenals bij andere programma’s, toch wat tijd in moeten stoppen om het programma goed en snel te leren gebruiken. Door de vele geboden mogelijkheden is dat zeker de moeite waard. Met behulp van de uitgave van Uitgeverij Ontmoeting “Twinmotion starten” begint u al direct goed. Twinmotion handleiding / Help files De fabrikant biedt op internet (eind januari 2016) een aantal Twinmotion Help files. Deze zijn van Twinmotion versie 3.2. In een aantal opzichten niet optimaal of volledig voor de nieuwe versie 2016. Dat behoeft dus duidelijk verbetering. Of dat inmiddels is aangepast (wanneer u dit leest) is niet bekend. 85 % van de dingen die u met Twinmotion wilt gaan doen zijn in de oude Help file terug te vinden. Alleen specifieke toepassingen verdienen aanvullende extra informatie om er mee te kunnen werken. Dat wordt enigszins bemoeilijkt door de firma die de publiciteit en de verkoop voor Ka-Ra (begin 2015) ter hand heeft genomen. Omdat het programma veel inhoud heeft en op een open wijze kan worden toegepast heeft Uitgeverij Ontmoeting de star-
Nederlandse startershandleiding voor Twinmotion 2016 van uitgeverij Ontmoeting. http://www.ontmoeting.nl
tershandleiding uitgebracht. Met daarin uitgebreide informatie over de download en installatie plus de eerste stappen met het werken met het programma. Het is dus geen complete handleiding, maar een perfecte eerste startershandleiding om het programma snel te leren kennen (en waarderen). Of er nog een vervolg komt in het Nederlands is nog niet bekend.
Demonstratie programma downloaden Met de Nederlandse startershandleiding van Twinmotion is het mogelijk om het gratis demonstratieprogramma te downloaden en te installeren. U kunt het programma gedurende 30 dagen zonder enige beperking zelf uitproberen. Er zijn meerdere realistische effecten beschikbaar zoals HDR, dynamische ‘ambient 4
occlusion’, zon- en lichtstraalinstelling, animatie met wateroppervlakken voor overstromingsscenario’s, instelling van windkracht, misteffecten en scherpte diepte instellingen. Voor uitleg van de termen zie achterin. Verder is het mogelijk om met diverse lichtbronnen te werken met een keuze uit een aantal standaard soorten, maar ook zijn IES lichtbron files in te lezen. Veel professionele armatuur fabrikanten hebben dergelijke IES files gratis op internet geplaatst. En er zijn legio programma’s (incl. open source) om IES files zelf aan te maken. TWINMOTION’s opties Contrast, helderheid en kleur etc. is binnen Twinmotion te regelen. Evenals bij SketchUp Pro is het mogelijk om de locatie in te geven, waardoor de zon- en schaduweffecten precies zo overeenkomen met de werkelijkheid op die plek op aarde. Door een groot assortiment aan goede materialen is de kwaliteit van de oppervlakken optimaal. Met behulp van een import optie
Diverse visualisatie methoden en onderaan: het ‘aankleden’ van de 3d scene met planten, bomen en mensen.
Hoe natuurgetrouw moet het zijn? Twinmotion biedt alle mogelijkheden om met relatief zware bestanden als bomen en struiken goed om te gaan. Zonder dat er een merkbare achteruitgang in de preview of de rendertijd is.
is het mogelijk om zwart/wit afbeeldingen in te lezen waarbij de mate van zwarting bepaalt hoe diep een landschap (dal) zal worden. Of bij lichte tonen hoe hoog (top) het te maken terrein zal worden. In Twinmotion 2016 is de grootte van het terrein en het hoogteverschil van te voren in te stellen. Waardoor een prima extra manier ontstaat om landschappen inclusief de hoogteverschillen direct op te bouwen. Dat kan overigens ook via SketchUp Pro met de Google Earth optie, waarbij de glooiingen van het landschap als 3D Mesh in Twinmotion kunnen worden ingelezen. Of ‘gewoon’ via een 3d hoogtemodel. Het gebruik van water (bijvoorbeeld voor rivieren, meren en plassen) is in zoverre beperkt, dat het de laatste stap in de voorinstelling dient te zijn, u dient daar in de workflow rekening mee te houden. Het 3D model wordt vervolgens wat terrein betreft geoptimaliseerd om het vloeiende beeld van water zo veel mogelijk tot zijn recht te laten komen. Latere aanpassingen met materialen of terreinveranderingen zijn dan niet meer mogelijk. Met een soort virtuele spuitbus sprayen van gras en bomen en struiken is één van de bijzonderheden van Twinmotion. Ze komen op deze manier automatisch op een natuurlijke wijze snel in uw ontwerp. Ook de manier waarop auto’s en fietsers met behulp van een te tekenen route kunnen voortbewegen is 5
6
een uitstekende manier om snel een levendige animatie te maken. Animaties en stills worden gemaakt aan de hand van zelf te kiezen ‘cameras / scenes’ bekend bij SketchUp Pro gebruikers. Deze cameras geven de kenmerkende aanzichten in het project aan, waarbij de tijdregelaar kan worden gebruikt om de tijdsduur tussen twee scenes in te stellen. Alle benodigde (afhankelijk van de resolutie en het aantal ingestelde frames/sec) tussen-fases worden in het renderingproces automatisch uitgerekend. Door meerdere series van frames te maken kunt u deze, met de functie Clips, in de door u gewenste volgorde aan elkaar
koppelen. Wilt u Stills hebben, dan produceert u afzonderlijke scenes, die vervolgens bijzonder snel één voor één worden gerenderd. Zo wordt het langzame proces van het maken van renderingen nu ineens een snelle welkome aanvulling op uw ontwerp. Materialen Er is een ruime keuze uit goede materialen die zich aanpassen aan het uur van de dag of Bomen en planten in een virtuele omgeving. Hier als preview (live) te zien in Twinmotion.
7
nacht. De UV-schaal is aan te passen evenals de Opacity en hun halo effecten. Verder uiteraard de helderheid en de verlichting. Met behulp van Bump Mapping is het mogelijk om realistische reliëf effecten toe te voegen waardoor een 2D vlak niet van een echte 3D structuur is te onderscheiden. Voeg eigen materialen toe aan de bibliotheek. Licht Het licht in de scene kan worden ingesteld naar gelang het uur van de dag, de locatie en de keuze van aan te passen lichtbronnen: spot, level en rondom. Daarnaast diverse IES lichtbronnen, welke ook door de gebruiker kunnen worden ingeladen. Met een aantal standaard visuele effect mogelijkheden. Zo heeft u een ruime keuze uit een scala aan lichtbronnen, naast die van de zon (locatie georiënteerd).
Export De te maken films kunnen als MP4 (H.264 ook wel bekend onder MPEG-4 of AVC Advanced Video Coding) en WMV (Windows Media Video) bestanden worden gemaakt. MPEG-4 maakt dat de videobeelden kortere downloadtijden van de videobestanden geeft. Ook op moderne mobiele apparaten zoals smartphones als tablets af te spelen. De afbeeldingen komen als PNG (Portable Network Graphics) gerenderde afbeelding beschikbaar. Met als voordeel compressie zonder verlies van kwaliteit en met de beschikking over een alfakanaal. Met behulp van een zelf te tekenen ‘pad’ kunnen de mensen worden geleid, waarbij de diversiteit, het aantal paralelle banen en de dichtheid in te stellen is. Tijdens het instellen heeft u een directe voorstelling van zaken met alle bewegingen in de Preview.
8
Wie zijn de makers van Twinmotion? Ka-Ra is de Franse firma achter Twinmotion. Opgericht door de architecten Raphael Pierrat en Laurent Vidal. De locatie is in Straatsburg midden in het centrum. Inspirerend voor een animatie software bedrijf, waarbij de hele dag druk verkeer door de straten dendert. De twee oprichters zijn in 2005 met Ka-Ra gestart en onofficieel al in 2001. Twinmotion versie 2016 is op 2 november 2015 geïntroduceerd. In het verleden werden grote visualisatie projecten aangenomen zoals het Parijse vliegveld en vliegvelden in het verre oosten. Waarbij de architecten naast het ontwerp ook druk bezig waren met de ontwikkeling van een gemakkelijk te gebruiken programma voor goede live visualisaties. Onder de naam Ka-Ra Kara Architecture: • architectuur ontwerp • ontwerp/uitbreiding van luchthavens • conceptual ontwerpen • project planningen • constructie werkzaamheden Waarbij de nadruk ligt, hoe kan het anders, op grootschalige projecten waarbij interactieve 3D modellen worden gebruikt. We hebben niet het idee dat deze Ka-Ra tak actief de huidige klantenkring van Twinmotion in de weg zit. Het geeft wèl aan dat de makers van Twinmotion software zèlf heel actief zijn, of zijn geweest met het ontwerpen en het presenteren van Het uur van de dag is in te stellen in Twinmotion.
deze ontwerpen, zowel voor interieur als exterieur.
‘Minder klikken en meer architectuur’ is de slogan De laatste projecten dateren van 2013, Twinmotion’s ontwikkeling (kara software) vraagt daarna kennelijk alle aandacht op. Zie voor meer informatie en links: http://www.3dontwerpen.nl/twindoc/ Sinds februari 2015 wordt de verkoop en promotie van Twinmotion door het Franse Abvent (bekend van ondermeer Artlantis en Render[in]) uitgevoerd. Oktober 2015 werd de Concours d‘innovation des “Mondial du batiment Awards” in de wacht gesleept. Waarbij de prins van
9
Monaco de stand van Ka-Ra bezocht en zich liet informeren hoe zo’n animatie programma werkt. Vergelijking met de werkelijkheid KA-RA heeft enkele jaren geleden de André Malraux bibliotheek in Straatsburg gefotografeerd en deze foto’s vergeleken met het 3D model, dat men maakte met bewerking in Twinmotion. Om de verschillen tussen de virtuele wereld en de reële wereld beter te kunnen beoordelen. Bijgaand een foto en een gerenderde afbeelding van deze bibliotheek. Geloof u ogen niet Bekijk de verschillen tussen die van de Canon digitale foto’s en die van het 3D model opgemaakt in Twinmotion Op de internet pagina zien we een film met de gemaakte foto’s ten opzichte van het virtuele 3D model van Twinmotion. http://www.3dontwerpen.nl/twindoc/ Alle andere renderprogramma’s zouden bij een dergelijke vergelijking baat kunnen hebben om duidelijk te maken waar hun sterke kanten, maar ook hun zwakke kanten liggen. Informatie over meer dan 60 render programma’s: http://www.ontmoeting.nl/renderzone/index.html
Waar komt de naam KA-RA vandaan? Het staat voor Kinetic Arts and Research in Architecture. Enige jaren geleden raakte Raphael Pierrat (architect) gefrustreerd, omdat hij niet alles kon doen met de huidige software om een optimale visualisatie van zijn architectuur ontwerpen te maken. Waarna uiteindelijk KA-RA werd geboren met de 3D real-time
techniek, waardoor het wel mogelijk werd om op de manier te werken zoals hij dat wilde: met Twinmotion. Het is voor gebruikers heel aantrekkelijk dat deze geen “Render knop” moet indrukken om het uiteindelijke resultaat te kunnen bekijken. Het is automatisch en direct zichtbaar hoe de presentatie zal worden, met bewegingen en al. Elke 3D ontwerper zal dit verschil met andere programma’s op waarde weten te schatten, omdat het veel tijdwinst oplevert in de bewerkingen.
“The future of Twinmotion goes hand in hand with the evolution of AMD professional graphics” Kemal Evrim, Sales Director of Twinmotion Uit de “AMD Twinmotion Case Study” pdf van enkele jaren terug. U bent als gebruiker vrij om de keuze tussen AMD of NVIDIA grafische kaarten te maken. Beide merken bieden professionele GPU’s die de door Twinmotion gebruikte DirectX 11 codes snel kunnen omzetten in het door u gewenste beeld. Onze voorkeur gaat uit naar NVIDIA, aangezien deze fabrikant meerwaarde biedt door de extra CUDA cores, waarmee het in een later stadium ook mogelijk is om met speciale renderprogramma’s te werken, die op CUDA zijn gebaseerd. Waardoor het rekenwerk van het renderen nog aanzienlijk sneller kan verlopen. Uiteraard alleen bij CUDA georiënteerde software. Bij Twinmo10
tion wordt DirectX gebruikt, met als voordeel dat een breder terrein van grafische kaarten kan worden gebruikt. Bij AMD is deze CUDA paralelle techniek niet mogelijk. Daarnaast is NVIDIA in staat gebleken om energie armere processoren op de markt te brengen tegen een aantrekkelijke prijs. Laat u echter niet verleiden om direct ‘de eerste de beste’ grafische kaart in de computerwinkel te bestellen. Maak een gerichte keuze : a) soort grafische processor b) fabrikanten die deze processoren opnemen in hun grafische kaart, samen met het geheugen en de printplaat. In de startershandleiding wordt daar uitgebreid op ingegaan.
Foto van Rein Veenendaal tandemfietsen uit, hoe kan het anders, Veenendaal.
Wat doet Abvent in dit verhaal? Abvent verzorgt vanaf 2015 de wereldwijde distributie van Twinmotion software met als binnenkomer de nieuwe Twinmotion 2016 editie. Abvent is de bekende Franse firma die ook Artlantis renderprogramma en Render[in] ontwikkelde. Daarmee schermt KA-RA zich af om alle aandacht te kunnen richten op het verder ontwikkelen van Twinmotion. In deze tandem is het essentieel dat er één of ander communicatiekanaal bestaat tussen vragenstellers en de ontwerpers van KA-RA zelf.
11
Ontwerp van hal luchthaven, uitgevoerd als videofilm in Twinmotion
Wellicht dat het in 2015 vernieuwde Forum voor Twinmotion zijn bijdrage daaraan kan leveren, alleen lopen een aantal vragen op dit moment nog vast op onwetendheid van de huidige beantwoorders. Elke schakel die in de keten van Vragensteller -> Programmeur is opgenomen voegt zijn eigen ongewenste ruis toe, hetgeen een snelle beantwoording en kennisvergaring in de weg kan zitten. Vandaar dat naast een Forum het altijd prettig is om in een telefoongesprek één op één te kunnen horen hoe het in elkaar zit.
Alfazet zal evt. vragen, die er zijn over Twinmotion zo goed mogelijk beantwoorden. Inmiddels hebben we zelf al meer dan 40 uur prettige ervaring opgedaan met Twinmotion.
http://www.3dontwerpen.nl/twindoc/
Een live opgenomen film? Of met Twinmotion gemaakt om uw ontwerp te promoten?
12
Gegevens die Abvent publiceerde (jan 2016) voor het gebruik van Twinmotion. We voegen daar aanvullende informatie aan toe in de uitgave: ‘Twinmotion starten’
Startershandleiding in het Nederlands voor Twinmotion http://www.ontmoeting.nl
13
Verklaring van termen HDR High dynamic range. Afbeeldingen met een hoog dynamisch bereik, zowel in de donkere- als de lichte delen van de foto. Op internet zijn veel HDR afbeeldingen te vinden die surrealistisch overkomen. De moderne professionele digitale camera’s maken het mogelijk om zelf HDR foto’s te schieten. Maar ook met andere camera’s is er met meerdere opnamen en wisselende diafragma instellingen een HDR afbeelding samen te stellen. Daartoe is wel een geschikt fotobewerkingsprogramma nodig. http://www.thijsschouten.com/diverse-artikelen/hdr-fotografie/ Ambient occlusion Schaduw en renderingtechniek voor het uitrekenen hoeveel licht elk punt in de scene uit de omgeving ontvangt. Uitleg allerlei rendertermen bij: http://ontmoeting.nl/renderzone/index.html
IES Illuminating Engineering Society De manier waarop fabrikanten door middel van een tekstfile de wijze waarop een lamp zijn licht uitstraalt, bepalen. U treft bij de professionele armatuurfabrikanten een IES bestand aan (gratis te downloaden), dat u direct in Twinmotion 2016 kunt toepassen om de gewenste sfeer in het ontwerp te brengen. http://www.ies.org/
Stills Hiermede wordt meestal een afbeelding / rendering of foto bedoeld, in ieder geval een twee-dimensionale afbeelding die ‘stil staat’. Als onderscheid tussen afbeeldingen die bij het maken van een video worden gebruikt voor bewegende beelden.
Bump mapping Een techniek bij computer visualisatie om heuvels, dalen en oneffenheden in een structuur beter tot zijn recht te laten komen. Door de indruk te wekken dat een vlak oppervlak helemaal niet vlak is maar opgebouwd is uit een 3D getekend model. Daarmee wordt een ‘simpel’ 2D oppervlak ineens een dynamisch 3D uitziend oppervlak.
PNG Portable Network Graphics Het standaard .png format, waarbij geen compressie wordt gebruikt, waardoor de afbeeldingen bij ophalen en bewaren exact gelijk aan elkaar blijven. Dat in tegenstelling tot het bekende .jpg format, waarbij met elke handeling iets van de kwaliteit (informatie) verloren gaat. Het PNG format heeft het voordeel dat het mogelijk is om met een Alpha kanaal te werken, waardoor transparantie in een afbeelding kan worden gebracht.
Opacity De mate waarin licht wel of niet door een oppervlak wordt doorgelaten.
UV De letters U en V geven de assen van een 2D textuur (materiaal) aan. De afbeelding wordt daarmee een UV texture map genoemd. UV mapping is de term in het 3D tekenproces om een 2D afbeelding (textuur/materiaal) op een 3D model te projecteren. 14
Voorbeeld van de verlichtingsmogelijkheden met Twinmotion. Rechts enkele voorbeelden van de duizenden IES profielen die kunnen worden geïmporteerd.
Er zijn ook een aantal standaard lichtbronnen waar uit kan worden gekozen.
Voorbeeld uit Twinmotion met stereo afbeeldingen vanuit hetzelfde 3D model. 15