De Dorpsbode. Reddingbootdag 2015 succes! 68 e jaargang, nr mei 2015

De Dorpsbode 68e jaargang, nr. 10

15 mei 2015

Reddingbootdag 2015 succes! Persbericht Op zaterdag 2 mei vond de landelijke open dag van de Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij (KNRM) plaats. Dé dag om actief kennis te maken met het werk, de professionele vrijwilligers en het materieel van de KNRM. Alle 45 reddingstations van de KNRM langs de kusten van de Noordzee, Waddenzee en het IJsselmeer waren opengesteld voor publiek. Zo ook het KNRM-station Schiermonnikoog. Donateurs en belangstellenden konden een kijkje nemen in het Abraham Fock gebouw op de veerdam, waar (oud-)leden van de vrijwillige bemanning uitgebreid vertelden over het reddingswerk toen en nu.

Eise Dobbinga

▲

Vervolg op pag. 5

COLOFON

In dit nummer o.a.: Reddingbootdag 2015 succes! .............. 1 Agenda .................................................... 3 Koningsdag 2015 ...................................... 7 Limerick...................................................................... 9 Lintjesregen 2015 ................................................ 11 Mag ik uw aandacht... ........................................ 13 Feestelijk opening Zie ze vliegen! .......... 13 Kwelderbegrazing gesplitst ...................... 14 Mooie verhalen van Youp en Thomas .... 14 Opvang jonge eendenkuikens ................ 15 Gemeenteraad besluit vóór Fairtrade .... 16 Jaarboek 2014 is uit! .............................. 18 Tijdelijke stop vergunning gaswinning .... 19 Meningen (De bakens verzetten) .................. 19 Meningen (Vergist u niet!) ............................ 21 Nieuwe expositie Bunkermuseum .......... 23 Rotary schenkt computers .............................. 25 Texel kampioen 34e Waddentoernooi ........ 27 Zeilreis .......................................................... 29 Vervolg ‘Grote-Bespaar-en-verdienavond’

30

De canon van de Waddeneilanden ........ 31 Pottenbakkerij op Schier ........................ 32 Nieuws uit de natuur .............................. 33 Stichting Welzijn Schiermonnikoog .......... 34 V.V. De Monnik ........................................ 34 Mijn geheugenfotoalbum (18) .................... 37 Programma Pinksterfeest 2015 .............. 40

2

De Dorpsbode is het officiële orgaan van de vereniging 'Dorpsbelang' Schiermonnikoog dat tweemaal per maand verschijnt. Niets uit deze uitgave mag zonder toestemming van de redactie worden overgenomen. Redactie Erik Jansen Francine Venselaar Laura van der Zee Mariska den Boer Marijke Barhorst Redactie/advertentieadres e-mail: [email protected] Inleveren kopij bij voorkeur via e-mail De Dorpsbode p/a Knuppeldam 4 9166 NZ SCHIERMONNIKOOG De Digitale Dorpsbode: www.dorpsbode.nl Uw teksten en foto’s plaatst de redactie ook op www.dorpsbode.nl De redactie van het jaarboek kan uw foto’s gebruiken voor haar jaarlijkse uitgaven. Heeft u daartegen bezwaar, vermeldt dit dan bij de foto Abonnementen Aanmelden, opzeggen, adreswijziging: Secretaris Vereniging Dorpsbelang, Kerkelaantje 2, 9166 NB Schiermonnikoog Tel. 0519 - 531530, [email protected] iban NL71 RABO 0346 1104 91 Opzegging van het lidmaatschap door het lid kan slechts geschieden tegen het einde van een boekjaar, met inachtneming van een opzeggingstermijn van ten minste vier weken Lidmaatschap € 37,50 per jaar, (los exemplaar €2,50 excl verzendkosten) buiten Nederland € 82,50 Bezorging op Schiermonnikoog: H. Kobes, 53 17 25 Verantwoording De redactie is niet verantwoordelijk voor de inhoud van artikelen, wel of iets geplaatst wordt. De redactie behoudt zich het recht voor artikelen aan te passen. De Vereniging Dorpsbelang en de Dorpsbode zijn niet aansprakelijk voor schade die ontstaat door het niet of foutief plaatsen van ingezonden kopij. Kosten advertenties 1/4 pagina: € 20,75 1/2 pagina: € 38,55 1/1 pagina: € 74,15 Bij regelmatig adverteren, (1 of 2 keer per maand) gelden andere tarieven: resp. € 16,20, € 30,10 en € 57,90 per keer.

Op 'e Schel Niet-commerciële mini-advertentie: € 2,50, contant te voldoen

De Dorpsbode van 15 mei 2015

Agenda 15 mei - 15 juni 2015 za di do za za di

16 19 21 23 23 26

mei mei mei mei mei mei

20.30 20.00 20.00 10.00 23.30

vr 29 mei

13.30 17.00 19.00 ca. 20.00 14.00

wo 3 juni di 9 juni

vanaf 19.00 10.30

wo 10 juni do 11 juni

10.30 – 12.00

Concert IN ism Steeuwsaun, COS Raadsvergadering, gemeentehuis Grote-Bespaar- en-verdienavond, Dorpshuis Opening Pottenbakkerij, Voorstreek 24 Pinksterfeest: mast hijsen, Willemshof Pinksterfeestactiviteiten: Kinderspelen op de Willemshof Prijsuitreiking in Hotel van der Werff Pinksterrijden (op vertoon van bon) Mast strijken en nazingen in Hotel van der Werff Presentatie boek Geschiedenis van de Wadden, gemeentehuis Ophalen oud papier Spreekuur dierenarts, Reddingsweg 38 (uitsluitend op afspraak, 0519-292526) Huurdersspreekuur WoonFriesland, gemeentehuis Viering 70 jaar bevrijding Schiermonnikoog

Meer informatie op de digitale activiteitenagenda van Schiermonnikoog: www.lytjepole.nl

Exposities U kunt verschillende exposities bezoeken, waaronder: Atelier Romy, foto’s/schilderijen (Langestreek 7); Bunkermuseum Schlei, 70 jaar bevrijding Schiermonnikoog (Scheepstrapad); Galerie Ogygia, schilderijen/keramiek/e.a. (Nieuwestreek 7); Galerie Stella van Acker, schilderijen (Voorstreek 16); Impressies langs de vloedlijn, foto’s Jouke de Jong (Vitamaris); Bezoekerscentrum, Zie ze vliegen! en Landschappen op het eiland (Torenstreek 20); Schelpenmuseum Paal 14 (Martjeland 14); Wrakhout, bootjes van wrakhout (v.d. Molenpad 13); Eilander Schildersgroep ‘De Kwast’, Got Tjark, tot eind mei (geopend zaterdagmiddag 13.30 – 16.00 uur); Eilander Schildersgroep ‘De Kwast’ en Geke Abma, keramiek, Bezoekerscentrum, van 25 mei t/m 15 juni.

Inleveren kopij: Dorpsbode nummer 11 (1 juni): 21 mei, uiterlijk om 20.00 uur. Dorpsbode nummer 12 (15 juni): 5 juni, uiterlijk om 20.00 uur. Inleveren van kopij bij voorkeur via e-mail: [email protected]

Advertenties (zie colofon): Vermeld bij het opgeven van een advertentie s.v.p. : - het gewenste formaat: 1/4, 1/2 of een hele pagina en - het adres waar de rekening naar toegestuurd moet worden.


3

Ik heb u bij uw naam geroepen, gij zijt Mijn. Jes. 43:1

Door de Here thuisgehaald Zijn Kind, onze lieve vader, pake en oerpake

Gerrit Teertstra sinds 10 april 2010 weduwnaar van Wies Teertstra-Kuipers Oostmahorn 29 januari 1924

Kinderen:

Kleinkinderen:

Dokkum 28 april 2015

Wieke en Henk Jan en Emmy Renske en Tonny Jacobien Jacob-Jan en Welmoed Thea en Beatrijs Baukje en Rutger Jan, Martine en Martien, Annika en Tjitte, Mirjam en Adriaan, Karlijn, Froukje en Rens, Marjolein, Wieke en Gerard, Jelle, Tjitske, Klaske en Peter, Gerrit, Nynke en Lucas, Wietske, Joyce en Martijn, Gino, Jan Yje, Hielke en Merel-Anne, Michiel, Bouke, Brian, Rachaël

Achterkleinkinderen: Thijmen, Ellemijn, Samuël, Benjamin, Julie-Anne

De begrafenis heeft plaatsgehad op 2 mei Correspondentieadres: T. Oosterhoff, Ganzenhof 1, 3862 KW Nijkerk

4


Reddingbootdag 2015 succes! Vervolg van pag. 1

Er werden filmbeelden vertoond van de KNRM Schiermonnikoog en er was een verkoopstand waar de bezoekers KNRM reclamemateriaal konden aanschaffen. Daarnaast was het kusthulpverleningsvoertuig

Foto’s: Eise Dobbinga

aanwezig alsmede het strandvoertuig en de reddingwaterscooter van de KNRMlifeguards.

▲

Op vertoon van hun donateurskaart of boarding pass konden de donateurs meevaren op de ‘Koning Willem I’ en de ‘Edzard Jacob’. Nieuwe donateurs konden zich direct inschrijven en mochten ook direct meevaren. Het publiek was zeer enthousiast over de mogelijkheden van het materieel. Vooral de snelheid en wendbaarheid van de schepen werd alom geprezen. Hotel-restaurant Graaf Bernstorff sponsorde dit jaar de warme middagmaaltijd voor de KNRM-vrijwilligers. De Dorpsbode van 15 mei 2015

5

Op 91-jarige leeftijd is onze buurtgenoot

Gerrit Teertstra overleden

We wensen de familie sterkte

Buurtvereniging ‘Wasterbûn’

Ons bereikte het droevige bericht dat onze oud-wethouder

De heer Dirk de Heij op 30 april jl. is overleden. Wij denken aan hem terug als een betrokken bestuurder, die zich op zijn eigen wijze heeft ingezet voor onze gemeente. Wij wensen zijn familie kracht toe bij de verwerking van dit verlies. Namens gemeentebestuur en medewerkers van Schiermonnikoog, J. Stellinga, burgemeester B. Boelens, secretaris S. van der Zwaag, griffier 6


De bemanning en de bezoekers kijken weer terug op een zeer geslaagde en drukbezochte dag waarbij het zonnige weer een belangrijke rol speelde. Het station Schiermonnikoog mocht op deze dag weer veel nieuwe donateurs noteren, die er met z’n allen zorg voor dragen dat het belangrijke werk van de KNRM door kan blijven gaan! Noteer de volgende reddingbootdag alvast in je agenda: zaterdag 30 april 2016. Voor diegene die bij het lezen van dit verslag graag donateur van de KNRM wil worden: http://www.knrm.nl/steun-ons/donaties/

■

VERENIGING DORPSBELANG SCHIERMONNIKOOG

Koningsdag 2015 Vereniging Dorpsbelang, Hanneke Kremer-Krol

▲

Maandag 27 april vierden we op de verjaardag van Koning WillemAlexander Koningsdag. Na een nat weekend werden we deze dag getrakteerd op zon en ook de versierde straten zorgden voor een stralende dag. Om 11.00 uur begon onze Koningsdag in de Willemshof met het zingen van het Koningslied door de eilander jeugd. Daarna was er een toespraak van de burgemeester, die opnieuw slecht te verstaan was door een haperende geluidsinstallatie. Onder leiding van IN zongen we het Wilhelmus en het eilander volkslied. En toen was er koffie, thee, ranja en oranjekoek. Er waren al kleedjes uitgerold voor de vrijmarkt, het springkussen werd opgeblazen en de suikerspin ging draaien. Bij het negerzoenvangapparaat ging de bal rollen en voor de allerjongste jeugd stonden er tractors en trapautootjes. Ook kon de jeugd bouwen met waffelbloks. Ondertussen gaf IN een klein concert. Al met al was het een gezellige, gemoedelijke ochtend. Voor het middagprogramma zouden we verhuizen naar kinderboerderij Witte Winde, maar door de personele bezetting van het bestuur besloten we in de Willemshof te blijven. Vanaf 14.00 uur werd opnieuw het springkussen opgeblazen. Voor de allerjongsten was er ook een klein springkussen. En weer konden de kinderen bouwen met de waffelbloks. De Dorpsbode van 15 mei 2015

7

Jaarboek 2014 is uit! In het Jaarboek Schiermonnikoog 2014 zijn alle eilander gebeurtenissen verzameld die in 2014 van belang waren. Naast een chronologisch jaaroverzicht zijn er in memoriams van een aantal overleden bijzondere eilan‐ ders, het kampioenschap van Monnik D1, geslaagden, nieuws uit de natuur, een historische terugblik op de jaren 1964 en 1989 en de geschiedenis van het gebouw dat de kern had moeten worden van de gesneefde Promenade. Kortom, u mag dit boek, een uitgave van Cultuurhistorische Vereniging ’t Heer en Feer, niet missen! Leden van ’t Heer en Feer kunnen één exemplaar tegen de gere‐ duceerde prijs van € 12,95 ophalen bij het bezoekerscentrum. Verder is het boek voor € 14,95 te koop in het bezoekerscentrum en bij Kolstein, ook via de webwin‐ kel (zie www.theerenfeer.nl).

Boek meer rendement op de verhuur van uw vakantiewoning! Sinds medio 2014 beschikt de VVV over een nieuwe website & boekingsmodule. Het aantal sitebezoekers en boekingen neemt hierdoor flink toe en zal naar verwachting blijven stijgen. Wilt u ook uw vakantiewoning aanbieden voor mede)verhuur door de VVV? Waarom is de VVV voor u een aantrekkelijke verhuurpartner: ●

De VVV-website is de best vindbare eilandwebsite op het internet.

●

Veel (potentiele) eilandgasten oriënteren zich via deze website.

●

De VVV is voor uw gast zichtbaar aanwezig met een team en vestiging.

●

Gratis vertaling op de Duitstalige VVV-website; een mooie doelgroep.

●

Bevestiging en afrekening door de VVV. Geen zorg meer voor u!

●

Door VVV-lid te worden draagt u bij aan de promotie van het eiland.

Meer informatie? www.vvvschiermonnikoog.nl (zie in menubalk ‘VVV-info’ > ‘VVV-lidmaatschap’) en via het VVV-team, 0519 – 531 233.

8


Maar er was nog meer: de kinderen konden een schilderij maken, er zaten schminkdames klaar om een gezichtstekening te maken en je kon een eigen kroon maken. Er was weer ranja en je kon je eigen plakje cake versieren met slagroom en hagelslag. Tevens kon je een begin maken met het haken van je eigen muts. Voor de volwassenen stond er een flap-over met de kreet ‘Op deze dag …….’. Met de antwoorden hebben we gezamenlijk een tekstbord gemaakt. Zie ook hieronder. Doordat de zon bleef schijnen was het gemoedelijk vertoeven in de Willemshof. Rond 16.00 uur sloten we Koningsdag af. Op deze dag …………. ● Zijn we samen één ● Heffen we het glas op onze Koning ● Vergeten we even alle ellende en vieren we samen feest ● Hebben we mooi weer en veel plezier ● Hebben we de vlag in top ● Doen we de mobieltjes uit ● Drinken we een oranjebitter ● Maxima.al plezier ● Lytje Pole op syn meust 70 jaar bevrijding Vereniging Dorpsbelang en Bunkermuseum Schlei hebben voor donderdag 11 juni 2015 samen een feestelijk programma georganiseerd om onze bevrijdingsdag te vieren. ’s Ochtends is er een defilé van een drumen pipersband met legervoertuigen door het dorp. Deze tocht eindigt in de Willemshof. Hier bieden we alle inwoners een lunch aan. ’s Middags is er voor jong en oud een speurtocht op de fiets. U ontvangt begin juni huis-aan-huis een programma met de precieze invulling van deze dag.

■

Limerick Een jofele rabbi uit Lemmer kwam bij Kunst en Kitsch aan met een emmer, Max Tailleur, liet hij weten, heeft er vaak op gezeten Met het Loofhuttenfeest in september. Joost De Dorpsbode van 15 mei 2015

9

U heeft een vakantiewoning? U wilt deze graag verhuren zonder gedoe. Dan is Schiermonnikoog.com hét adres om uw vakantiewoning te laten verhuren! De voordelen voor u op een rijtje: ‐ ‐ ‐ ‐ ‐

Gevestigd op Schiermonnikoog Overzichtelijke website Geen verwijzingen naar derden 24 uur per dag online reserveringssysteem Realtime beschikbaarheidsoverzicht

‐ ‐ ‐ ‐ ‐

Alles op 1 adres: Professionele schoonmaak Linnenverhuur / enzovoort Beheer van accommodaties Calamiteitenservice

Neemt u voor meer informatie gerust contact met ons op.

www.schiermonnikoog.com Telefoon: 06 53263917 Email: [email protected]

Kustweg 12 9976 VP Lauwersoog Tel. 0519-349999 Fax. 0519-349366 [email protected] www.visserlauwersoog.nl

VOOR AL UW TRANSPORT VAN EN NAAR SCHIERMONNIKOOG EN AMELAND * * * *

Van maandag t/m zaterdag om 6:30 uur en 12:30 uur naar Schiermonnikoog Dagelijkse lijndienst op Dokkum, Leeuwarden, Drachten en Groningen Verzorgen van transport door binnen- en buitenland Voor meer informatie bent u op werkdagen tussen 8:00 uur en 17:00 uur altijd van harte welkom op ons kantoor, of neem gerust even contact met ons op

Uw transportbedrijf dat goede service en klantgerichtheid nog hoog in het vaandel heeft staan

ook voor uw transport naar Ameland. 10


Lintjesregen 2015 De burgemeester heeft dit jaar rondom Koningsdag drie koninklijke onderscheidingen uitgereikt. Op 24 april speldde hij Arend Maris en Greet Schut een onderscheiding op. Op 1 mei ontving ook Martin Visser een koninklijke onderscheiding uit handen van de burgemeester. De gedecoreerden werden alle drie benoemd tot Lid in de Orde van Oranje-Nassau. Arend Maris zet zich al ruim 25 jaar in voor de eilander cultuur en cultuurhistorie. Mede door zijn bijdrage zal de geschiedenis van het eiland en haar bewoners nooit verloren gaan. Daarnaast laat hij ook de toeristen kennis maken met de eilander historie door de naslagwerken en de rondleidingen door het dorp als meesterverteller. Hij schrijft teksten voor de 4 mei-herdenking en zet zich actief in voor de eilandersamenleving. Greet Schut zet zich al meer dan 25 jaar in ten bate van de samenleving op verschillende terreinen, zoals als mantelzorger en op het gebied van kerk en cultuur. Ze is vrijwilliger bij het Cultureel Ontmoetings Centrum, bij tennisvereniging ‘de Hinneleup’ en bij de dagopvang voor ouderen. Zij begeleidt eilanders naar het ziekenhuis en is chauffeur van de electrocar. Martin Visser was van februari 1992 tot 1 mei 2015 lid van de vrijwillige brandweer van Schiermonnikoog. Hij heeft zich ruim 22 jaar lang ingezet voor de openbare veiligheid op ons eiland.

■ De Dorpsbode van 15 mei 2015

11

Foto’s: Ilja Zonneveld

Persbericht

K E U K E N B E D R I J F

Wouter v.d. Heide NIEUWE KEUKEN!!! OF UITBREIDING / RENOVATIE VAN UW HUIDIGE KEUKEN VERVANGEN INBOUW APPARATUUR BLADEN / KRANEN / TEGELS / RUIME KEUS IN GRANIETBLADEN EEN GOED ADVIES VAN BEGIN T.M. MONTAGE TOE. EN DE PRIJS ALTIJD GOED!!!! KOM GERUST EENS LANGS IN ONZE SHOWROOM AAN DE HENDOWEG 2, IN DOKKUM (INDUSTRIETERREIN BETTERWIRD) Openingstijden ma. 13.30 tot 17.30 uur di. t/m vrij. 09.00 tot 12.00 uur en 13.30 tot 17.30 uur za. 10.00 tot 17.00 uur

Tel.:

vrijdag koopavond

Faxno.: (0519) 22 27 61

Buiten openingstijden op afspraak

www.woutervdheide-dokkum.nl

(0519) 22 01 60 of 57 16 22

Makelaardij Roos Eerst de mensen, dan de huizen©

Dokkum

Ameland

Schiermonnikoog

Aalsumerpoort 6-8 | 9101 JL Dokkum | Telefoon (0519) 22 00 30 | [email protected] | www.roosdokkum.nl

12


Mag ik uw aandacht… Feestelijke dagen Graag wil ik iedereen hartelijk bedanken voor de hartverwarmende felicitaties, cadeaus, gedichten, dans en zang. Het waren dagen om nooit te vergeten! Ps. de leeftijd staat gelijk aan de kaas. Hoe ouder, hoe lekkerder. Piet Visser

■

Feestelijke opening Zie ze vliegen! Team Bezoekerscentrum


■

Marijke Barhorst

Rikky Alers

Op 2 mei is in het Bezoekerscentrum de nieuwe tentoonstelling Zie ze vliegen! onthuld. Eilander vogelaar Erik Jansen opende de tentoonstelling met een mooi en toepasselijk sprookje: hoe het winterkoninkje de koning van alle vogels werd. Daarna kon iedereen de expositie zelf bekijken en ging een groot deel van de aanwezigen mee op vogelexcursie. Al met al een geslaagde middag!

13

Kwelderbegrazing gesplitst Vereniging Boerenbelang en Natuurmonumenten Vanaf 15 mei gaat het jongvee van de eilander boeren de kwelder weer op. Dit jaar is het gebied waar de dieren lopen in tweeën gesplitst. Reden hiervoor is dat de koeien van één van de boerenbedrijven op last van de veearts apart moeten staan. Natuurmonumenten werkt mee aan een oplossing zodat deze koeien deze zomer toch de kwelder op kunnen. Anders zouden ze de hele zomer op stal moeten staan. Om de dieren van elkaar te scheiden heeft Vereniging Boerenbelang op de kwelder extra draad geplaatst. De koeien zorgen op de kwelder voor een gevarieerde plantengroei. Omdat ze hoge grassen afgrazen krijgen verschillende soorten bloemen een kans. Een van de soorten die profiteert van de kwelderbegrazing is het roze Engels gras. Binnen het begrazingsgebied staat dit volop, terwijl de plant erbuiten nauwelijks te vinden is. De komende weken is de begraasde kwelder dankzij de koeien weer een roze bloemenzee.

■

Mooie verhalen van Youp en Thomas Erik Jansen

▲

Bekende cabaretiers doen op hun tournee maar zelden Schiermonnikoog aan. De kans om Youp van ’t Hek te zien optreden op Schiermonnikoog krijg je vermoedelijk maar eens in je leven. Het was dan ook niet zo vreemd dat het COS op zaterdag 25 april tot de laatste stoel bezet was. Van ’t Hek gaf vanavond geen solo-cabaretvoorstelling maar hij trad samen op met zijn goede vriend Thomas Verbogt. Verbogt schrijft veel columns en korte verhalen. Dit was ook het thema van de avond. Van ’t Hek en Verbogt lazen of droegen om beurten mooie, korte verhalen voor. Liefhebbers van het cabaret van Youp van ’t Hek kwamen overigens toch wel aan hun trekken. In veel van zijn verhalen hoorden we dezelfde kleine en grote ergernissen waarmee hij ook zijn oudejaarsconferences vult. Vooral kleinburgerlijkheid is voor ’t Hek vaak een steen des aanstoots. Zo heeft hij weinig op met mensen die hun auto in de garage onder een afdekzeil hebben staan. Hilarisch was ook het verhaal waarin hij op Schiphol was om zijn dochter op te halen. Naast hem stond een gezelschap voorzien van serpentines, petjes en ludieke T-shirts klaar om een vrouw die vijftig was geworden te verwelkomen. Zodra de feestvierders 14


Youp van ’t Hek ontwaren begonnen ze zich steeds ongemakkelijker te vinden. Ze zagen al wel in dat de kans groot was dat ze nog eens in een cabaretvoorstelling zouden opduiken.

■

Het mooiste aan de avond was de afwisseling. Naast de bravoure van Van ’t Hek stonden de lieve ingetogen verhaaltjes van Thomas Verbogt. Zo hoorden we het ene moment een verhaal wat er kan gebeuren als je naar de wc gaat nadat je net Spaanse pepers hebt gesneden (Youp wast nu ook altijd zijn handen voordat hij naar het toilet gaat). Het volgende ogenblik hoorden we een prachtig klein verhaal van Verbogt over een keer dat hij op straat een kus kreeg van een wildvreemde mooie vrouw, die daarbij alleen cryptisch het woord ‘ijsje’ gezegd had. Pas later herinnerde hij zich het jongetje dat hij een paar maanden eerder een ijsje had gegeven. Zijn moeder had hem een ijsje beloofd maar bleek alleen een pinpas op zak te hebben. Wat opviel aan alle verhalen was de prachtige opbouw ervan. Iedereen zat tijdens de vertellingen dan ook op het puntje van de stoel. Wachtend op de climax zat het publiek muisstil te luisteren. Jammer dat er net tijdens de ontknoping van een verhaal ergens een mobiele telefoon afging. “Sommige mensen hebben ontzettend veel geluk” zei Youp van ’t Hek even later over het voorval: “Zoals diegene van wie de telefoon nou net tijdens een verhaal van Thomas af ging.” De mannen hadden een heleboel te vertellen en het was al bijna 23.00 uur voordat we weer buiten stonden. Op weg naar een ‘zacht glas’, aldus Youp van ’t Hek, “want we kunnen vanavond toch geen van allen meer van dit godvergeten eiland af.”

Opvang jonge eendenkuikens Theun Talsma

▲

Elk jaar wordt er een aantal eendenkuikens op de Kooiplaats gebracht, die her en der gevonden zijn door gasten of eilandbewoners. Het zijn vaak kuikens die om de een of andere reden hun moeder zijn kwijt geraakt. Zonder hulp en verzorging zijn ze meestal ten dode opgeschreven. Maar met wat eten en drinken en een verwarmingslamp kunnen ze soms weer jaren verder leven. Dat bleek afgelopen week toen ik een terugmelding kreeg van een bergeend die ik in 2002 geringd en grootgebracht heb en die op 28 april 2015 doodgereden is op de pier van De Dorpsbode van 15 mei 2015

15

■

Holwerd. De verstreken tijd tussen het loslaten en de aanrijding was 4616 dagen. Eerder had ik al enkele terugmeldingen van Ameland gehad van bergeenden die op de Kooiplaats grootgebracht zijn. Er was zelfs een terugmelding van een bergeend uit België. Zo zie je maar weer dat sommige eendenkuikens die ten dode waren opgeschreven met een beetje zorg en aandacht nog een hele tijd kunnen genieten van het eenden leven.

Gemeenteraad besluit unaniem vóór Fairtrade Werkgroep Fairtrade Schiermonnikoog De volledige gemeenteraad van Schiermonnikoog heeft op dinsdag 28 april 2015 besloten te streven naar het behalen van de status ‘Fairtrade gemeente’. Tijdens de behandeling van dit onderwerp werd duidelijk dat dit besluit voor de gemeente niet vrijblijvend is. Gesteld werd dat het niet moet blijven bij het in ontvangst nemen van de titel en het aan de muur hangen van een bordje, maar dat de gemeente zelf ook veel aandacht dient te besteden aan eerlijke handel. Dat vergt natuurlijk inzet en tijd. Dit besluit van de gemeenteraad is een belangrijke steun in de rug voor alle ondernemers die reeds fairtradeproducten in hun assortiment hebben opgenomen. Het voelt goed dat nu ook de gemeente de keuze vóór fairtrade heeft gemaakt. De status van Fairtrade gemeente past prima bij het toeristisch product van het eiland en sluit aan bij de verwachtingen van veel gasten.

▲

Provincie Ook de Provincie Fryslân was positief en twitterde: “Schiermonnikoog gaat voor Fairtrade titel.” De kleinste gemeente van Nederland, Schiermonnikoog, gaat zich inzetten voor de titel Fairtrade. “De provincie Fryslân is er trots op dat Schiermonnikoog deze ambitie toont”, aldus 16


gedeputeerde Sietske Poepjes. “Wij hopen dat meer (Friese) gemeenten dit goede voorbeeld volgen, zodat Fryslân Fairtrade provincie kan worden.” Schiermonnikoog heeft een actieve werkgroep die al veel werk voor de titel verrichtte. Naar verwachting kan Schiermonnikoog voor de zomer van 2015 de titel Fairtrade gemeente aanvragen. Actualiteit Bijna dagelijks lezen we dat groepen vluchtelingen de gevaarlijke oversteek wagen van Afrika naar Europa. Velen doen dat omdat ze geen toekomst zien in hun eigen land. Als die mensen in hun eigen omgeving voldoende vertrouwen zouden hebben in een toekomst dan zouden ze hun land beslist niet verlaten. Eerlijke handel biedt hen meer uitzicht om in hun eigen regio een bestaan op te bouwen. Meedoen? Ons streven is om per 1 juni 2015 de titel Fairtrade gemeente aan te vragen bij de landelijke jury. Daarbij hoort een volledige lijst met deelnemende bedrijven. De komende weken zullen we nog enkele bedrijven en verenigingen vragen om mee te doen. Maar voor ons is het nog gemakkelijker als bedrijven of verenigingen zich zelf aanmelden. Wil je meedoen of heb je belangstelling? Mail even aan: [email protected]. Consument Zodra Schiermonnikoog Fairetrade gemeente wordt, zal er media-aandacht komen. Gasten zullen vaker vragen naar fairtradeproducten. Daarmee stimuleert de consument op zijn beurt de ondernemers. Door te vragen naar fairtradeproducten kan de consument zelfs bereiken dat ondernemers steeds meer fairtradeproducten aanbieden. Deelnemende bedrijven zijn te herkennen aan de sticker ‘Wij doen mee, Fairtrade gemeente’. Vragen? Heeft u vragen over de vereisten waaraan een bedrijf of organisatie dient te voldoen of wenst u andere informatie? Stuur een mail aan: [email protected] of kijk op www.fairtradegemeenten.nl.

■


17

Jaarboek 2014 is uit! Eric Augusteijn, secretaris van ’t Heer en Feer

Ilja Zonneveld

■

Op 15 april presenteerden we met trots de elfde editie van het Jaarboek Schiermonnikoog. De medewerkers van het bezoekerscentrum hadden de bovenverdieping van het centrum geheel ontruimd, niet voor deze presentatie maar voor de ontvangst van de prachtige tentoonstelling ‘Zie Ze Vliegen’ (gaat dat zien!). Deze ruimte vormde het decor van de presentatie, waar Jelle van het Dorpshuis de kostelijkste hapjes en drankjes had klaargezet voor de circa twintig genodigden. B en de beide W’s hadden helaas bezigheden aan de wal met hogere prioriteit. Omdat de ondergang van het project De Promenade een belangrijke gebeurtenis was in het jaar 2014 was ervoor gekozen om de presentatie in het bezoekerscentrum te verrichten en het eerste exemplaar uit te reiken aan de man die zoveel jaren met hamer, schroevendraaier, soldeerbout, hart en ziel heeft gewerkt in en aan het bezoekerscentrum: Martin Schoemaker. Het boek is ook dit jaar weer uitgegeven door de Cultuurhistorische Vereniging ’t Heer en Feer en de voorzitter daarvan, Remko de Bruijne, overhandigde met enige welgekozen bewoordingen het boek aan Martin. Martin haalde in zijn dankwoord enige sappige anekdotes op uit de geschiedenis van het centrum. En daarna kon iedereen genieten van het alweer mooiere jaarboek en van de hapjes en drankjes.

Remko de Bruijne overhandigt het eerste exemplaar van Jaarboek 2014 aan Martin Schoemaker. 18


Tijdelijke stop vergunningverlening gaswinning Persbericht Waddenvereniging Een meerderheid van de Tweede Kamer heeft grote bezwaren tegen de plannen voor gaswinning bij Terschelling. Onlangs is een motie aangenomen in de Tweede Kamer waarin de Kamer verzoekt tot het opschorten van het verlenen van alle vergunningen voor gaswinning in en nabij het Waddengebied. Het is positief dat er nu massaal politieke weerstand is tegen deze economische activiteiten die onherstelbare schade kunnen berokkenen aan het unieke Waddengebied en het Werelderfgoed Waddenzee. Totdat er een gedegen besluit is genomen over het toekomstige Nederlandse beleid op energie en gaswinning, wil de Tweede Kamer dat alle bestaande en nieuwe vergunningsaanvragen voor gaswinning in het Waddengebied bevroren worden. Daarnaast wordt de mijnbouwwet dankzij het amendement van de Partij van de Arbeid zodanig aangepast dat bij toekomstige plannen voor mijnbouw in het Waddengebied milieu- en natuurbescherming in brede zin redenen worden om een vergunning te weigeren. “Nieuw is dat de politiek de milieu- en natuurbescherming serieus gaat laten meewegen in de besluitvorming rondom de mijnbouwvergunningen. Een doorbraak waar wij heel blij mee zijn”, aldus Arjan Berkhuysen, directeur van de Waddenvereniging.

■

De bakens verzetten J. van Boven

▲

De vergadering van het Nationaal Park van 23 april: tijdens de slaapverwekkende discussie over grote grazers, stuifgaten en grijze duinen, kwam er plotseling een addertje onder het gras vandaan. De secretaris deelde mee dat er een nieuw logo was ontworpen van het Nationaal Park Schiermonnikoog. Het Nationaal Park gaat samenwerken met de VVV en de ondernemers. Ze gaan gezamenlijk het eiland promoten om nóg meer bezoekers te trekken. Dat heet verbeteren van het toeristisch product. De natuur gaat vermarkt worden. Dit is een ommezwaai van ideële club, naar een commerciële organisatie. Het masker is afgevallen! De Dorpsbode van 15 mei 2015

19

VERKOOP: * Wasmachines * Koelkasten * Radio & TV * Gastoestellen * Sanitair * Enzovoort

installatiebedrijf & ZN

Installatie: Gas, water, elektra, sanitair & Koeltechniek Loodgieterswerk, Dakbedekking

Langestreek 86 - Schiermonnikoog Telefoon 0519 - 53 13 45

Email: [email protected]

Fax 0519 - 53 16 58 Bemiddeling-detachering Industrie Grafisch Projecten

20


Jaren geleden stond men voor de keus: niets doen of actief ‘verbeteren’. Men koos voor het laatste. Ik denk dat het de verkeerde keus is geweest. De wereldwijde luchtvervuiling, daar valt niet aan te ontkomen door plaatselijk aan de natuur te knutselen. De natuur overwint altijd al denkt de wetenschap er anders over. Niets doen bespaart veel geld en energie. Een deel van de besparing kan besteed worden aan gewenste kleinschalige ingrepen. Een voorbeeld hiervan is het vrij knippen van natuurpaadjes, voor de echte natuurliefhebber een ware verademing. Deze gebruikers kan men vragen of ze op hun wandeling een snoeischaartje mee willen nemen om de in de weg zittende takken en braamscheuten weg te knippen. Zo blijft de route begaanbaar zonder extra kosten. Jaren geleden had ik een netwerk van paadjes tot aan de Kobbeduinen toe. Ook in natte tijden was dit netwerk te gebruiken. Een deel van de paadjes heb ik met ex-burgemeester Swart en Theo de Vries gelopen. Het verslag hiervan staat in de Dorpsbode van 1 mei 2005. Mijn verzoek is: de keus te heroverwegen en het idee van de natuur verbeteren bij het grof vuil te zetten. De slogan ‘de natuur laat je leven’ uit de kast halen en een beetje afstoffen. Het is nu tijd om de bakens te verzetten. Dus weg met de grote grazers en hun rasters!

■

Vergist u niet! Marja Dijkema Eilanders, vergist u niet! Omdat nu (in 2015) bijna alle boeren op het eiland veel te veel koeien hebben moet er een oplossing komen voor de overvloed aan stront. Het is te veel voor op hun grasland en voor de moestuintjes op Schiermonnikoog. In de jaren tachtig is het allemaal begonnen. In combinatie met het gesteggel over de subsidies aan de boeren kwamen er meer koeien, een hogere melkgift per koe, meer quotum en grotere stallen. Op de boerderij van Jilt Willem Visser probeerde ik in die tijd boerin te zijn. Op deze manier kwam ik terecht in de dagelijkse discussies over het wel en wee van de boer, zijn vee en het milieu. Het ging er vaak heftig aan toe. Ook toen waren er al plannen voor een mestfabriekje, maar deze zijn uiteindelijk afgeblazen.

▲


21

In die tijd hoorde ik een van de boeren zeggen dat er slechts twee boeren met een klein beetje melkvee over moesten blijven en dat deze dan op de biologische tour moesten gaan. Daarbij dacht hij aan een natuurlijke kringloop van koeien, mest en natuur, passende bij het Nationaal Park in oprichting. Geen kunstmest meer, alles puur natuur. “Bloemetjes en koetjes in de wei, de boer met zijn melkkrukje en emmertje het land in: dat zou voor de toeristen ook aardig zijn”, grapte hij er achteraan. En de rest van de boeren zouden met hun melkveebedrijven moeten worden uitgekocht en vertrekken naar een andere polder. Hij vond dat je nog beter kampeerders kon melken dan koeien. Dan zouden de natuurliefhebbers overblijven, mensen die hier komen voor de stilte, rust en de elementen van dit eiland. Geen lawaaischoppers, maar gezellige rustige mensen met het hart op de juiste plaats. Mijn mening is dat je het moet doen met wat het eiland heeft. En de kunst is om er van te genieten met je hart en ziel. Je hoeft niet weer van alles uit de kast te halen om het nog leuker te maken. Het is zo bevoorrecht om in dit stukje Nederland te mogen leven en wonen, juist doordat het is zoals het is: een veilige plek. We moeten daarom zuinig zijn op dat kleinschalige gedoetje hier. De doelgroep toeristen houdt van het eiland omdat het is wat zij zoeken. En daar moet geen strontfabriek bij. Maar bij elke boer bijvoorbeeld veertig of vijftig koetjes in de wei. De pinken de hele zomer naar de kwelder, de koeien vanaf begin mei in de weide en voor de herfst weer binnen. Maar nee, er moeten meer en meer koeien komen, met alle overlast en stront die hier bij komt kijken. De buizen voor de mestvergister liggen er al. Vorig jaar was er veel ophef bij een groepje dorpsbewoners. De posters hingen voor de ramen van de mensen die tegen waren. Dat viel bij het zogenaamde ‘groene bedrijf’ niet goed. Het leek er op dat de boeren het niet meer zagen zitten en zouden stoppen met de plannen voor een mestvergister op het eiland. Deze maand gaan de boeren er wederom tegenaan om het alsnog voor elkaar te krijgen en hun plannen verder uit te werken. Als je maar weet dat de mest verwerkt moet worden met middelen die op het eiland niet genoeg aanwezig zijn. De boot moet blijven aanvoeren. Anders kan die fabriek niet draaien. Op dit kleine eilandje moet je er toch niet aan denken. Een eiland van ongeveer drie bij twintig kilometer, dat ook nog voor de toeristen toegankelijk moet blijven. En diezelfde boeren leven van die toerist.

▲

22


■

Ik snap er niets van en ook niet van die mensen die hun kop in het zand steken als je ze vraagt naar hun mening. Mensen die geen ‘neen’ durven te zeggen maar zich verschuilen achter een smoes, terwijl zij ook tegen zo’n stomme stinkfabriek zijn. Als u geen stem laat horen en niets doet dan is de grote kans dat de vergister er komt. Om bewust om te gaan met het milieu moet u bij uzelf beginnen. Zo’n strontfabriek hier heeft echt niets te maken met een beter milieu. Laat zo snel mogelijk zien of horen dat u er tegen bent. En voor de raad: ‘vergist u niet’ als u moet beslissen!

Nieuwe expositie Bunkermuseum Schlei

Jan Martinus

Jan Martinus

▲

Op zaterdag 2 mei vond de officiële opening plaats van de nieuwe expositie in het Bunkermuseum Schlei: 70 jaar bevrijding Schiermonnikoog. De genodigden verzamelden zich ’s ochtends in restaurant het Wantij waar ze ontvangen werden met koffie en een gebakje. De Dorpsbode van 15 mei 2015

23

Jan Martinus

▲

De voorzitter van het Bunkermuseum, Cees Soepboer hield een welkomstwoord. Daarin stipte hij enkele historische zaken aan en vertelde hoe de rest van het programma er uit zou zien. Cees Soepboer gaf daarna het woord aan Bauke Henstra die een verhaal vertelde over de laatste dagen van de bezetting op Schiermonnikoog. Hij refereerde ook aan een document ondertekend door Prins Bernhard aan de heer Weber, die tijdelijk de burgemeesterstaken van de heer Perdok had overgenomen omdat deze laatste naar Terschelling was overgeplaatst. Bauke Henstra schonk het betreffende document, dat hij in zijn bezit had gekregen, aan het Bunkermuseum Schlei. Cees Soepboer nam het document van Bauke Henstra namens het museum in ontvangst. Vervolgens kreeg mevrouw Aukje Faber-Kooistra het woord. Zij was door het bestuur van het bunkermuseum gevraagd om een verhaal te vertellen over haar eigen herinneringen aan de oorlog. Aan het begin van de oorlog was zij 5 jaar en het verhaal dat zij vertelde was dan ook een verhaal vanuit kinderogen gezien. Hierna gingen de genodigden met de bus of met eigen vervoer naar het Bunkermuseum.

24


Daar aangekomen verrichtte mevrouw Aukje Faber-Kooistra de officiële opening door het vrijlaten van twee witte duiven. De genodigden gingen hierna het museum in waar een hapje en een drankje stond te wachten. De expositie omvat de periode van 6 juni 1944 (D-day) tot de bevrijding van Schiermonnikoog op 11 juni 1945. Naast documentatie in de vorm van kranten, posters en kaarten zijn ook veel artikelen, zoals bevrijdingstegels, mokken, schildjes, etcetera tentoongesteld.

■

Rotary schenkt computers Rotaryclub Het eiland Schiermonnikoog Ter gelegenheid van ons twintigjarig bestaan kwamen wij op het idee een geschenk aan de basisschool Yn de Mande te geven. Na overleg met de directeur zijn het zeven computers geworden. Deze zijn op woensdag 29 april door

onze voorzitter Jeanette Ridder aan de heer Hulsebos overhandigd. De aanwezige computers waren aan vervanging toe, maar de school beschikte niet over de financiën om dit te realiseren. Vanaf nu is de school klaar voor de toekomst!

■


25

www. www.bouwenopschier.nl bouwenopschier.nl [email protected] [email protected] te tell:0519-531762 :0519-531762

k r e w k a V d r e e d n a r a g e G

ni nieuwbouw euwbouw – verbouw verbouw – renovatie renovatie – restauratie restauratie – onder onderhoud houd

ddee bouwers boouuuw weeerrrss van w vvaaann Schier Scchhieerr 26


Texel kampioen 34e Waddentoernooi Jeroen Frijters Vrijdag 24 en zaterdag 25 april werd er op Schiermonnikoog op een zeer positieve wijze gestreden om het kampioenschap van de Waddeneilanden. Er stonden acht sporten op het programma waarbij zowel Texel als het organiserende eiland bij alle sportonderdelen aanwezig waren. ‘s Avonds vond de prijsuitreiking plaats in het Dorpshuis. Met nog één uitslag te gaan was de tussenstand tussen Texel en Schiermonnikoog 62 om 56. Alleen het onderdeel darten was nog niet afgelopen. Niets ten nadele van de andere eilanden, maar over het algemeen is dit onderdeel weggelegd voor Schiermonnikoog. Het was daarom nog zeer spannend welk eiland het hele toernooi zou gaan winnen. Inderdaad won Schiermonnikoog ook dit jaar het darten. Maar omdat Texel op een keurige derde plaats eindigde behield dit eiland in de eindrangschikking een minieme voorsprong. Badminton Biljarten Darten Golfen Klaverjassen Surfen Tennis Volleybal heren Volleybal dames

Texel 10 4 6 4 10 6 10 8

Vlieland 0 0 2 0 0 0 4 0

Terschelling 6 6 4 10 6 0 6 10

Ameland 0 10 8 8 4 10 0 0

Schiermonnikoog 8 8 10 6 8 8 8 6

10

0

8

6

4

Eindranking: 1. Texel 68 punten 2. Schiermonnikoog 66 punten 3. Terschelling 56 punten 4. Ameland 46 punten 5. Vlieland 6 punten

■

De burgemeester had de eer om de prijzen uit te reiken aan de afvaardigingen van de eilanden. De organisatie kijkt terug op een zeer geslaagd en gezellig toernooi. Onze dank gaat uit naar alle deelnemers, vrijwilligers, sponsoren en vele anderen. Volgend jaar vindt het 35e waddentoernooi plaats op Vlieland. De datum hiervan volgt nog. Wij als organisatie hopen dat Schiermonnikoog ook dan in de gelegenheid is om op elk sportonderdeel aanwezig te zijn. De Dorpsbode van 15 mei 2015

27

i nnof ot a@r hi se@ l l ehm o taa.rki ns .bn. ln l e lal ne m ww ww w .. hh ee ll llee m m a n o t aa rr iiss . .nnl l w

Schiermonnikoog iedere 2e en 4e woensdag v. d . m a a n d i n h e t D o r p s h u i s Telefoon (0519) 29 49 15 Tijden: komende zitting/spreekuur 22 27 m f eebi r- u10 a r jiu nei n2 015 14 maart 10:30 - 13:00 uur

Dokkum Hogepol 18 9101 LZ Dokkum Postbus 72 9100 AB Dokkum Telefoon(0519) 29 49 15 Fax (0519) 29 32 34

Het is aan te raden om een afspraak voor deze zitdagen/spreekuren te maken. U kunt ons vrijblijvend en zonder dat daar direct kosten aan verbonden zijn raadplegen en om advies vragen.

√ √ √ √

DE eilander transportonderneming die op persoonlijke wijze alle uiteenlopende transportdiensten verleent. Met eigen distributiecentra in Leeuwarden en Holwerd. Dit betekent een zeer snelle levering van uw goederen uit alle windrichtingen. Voor meer informatie komt u even langs op Veerweg 8 te Schiermonnikoog of bel ons even. Op- en overslag mogelijkheden te:

- Leeuwarden - Lauwersoog

- Holwerd - Dokkum

Ameland: Achterdijken 20, 0519 – 554366 Schiermonnikoog: Veerweg 6-8, 0519 – 531851

www.rdvtransport.nl [email protected] 28


Zeilreis Berber Soepboer en Arik Visser

Verslag van de zeilreis die Berber Soepboer en Arik Visser maken Sao Miguel Onze eerste dagen op Sao Miguel brengen we door met reparatiewerkzaamheden en het verkennen van de hoofdstad Punta Delgada. Met zo’n zestigduizend inwoners is het verreweg de grootste stad van de Azoren. Een aantal dagen later komt Eva, de zus van Arik, ons een week bezoeken. Sao Miguel is net als de overige eilanden vulkanisch, maar in tegenstelling tot Santa Maria is de vulkanische activiteit er veel hoger. Met enige regelmaat rommelt de aarde er lustig op los en soms voelen we een kleine beving. De aardwarmte komt hier en daar tot aan de oppervlakte waardoor men traditioneel eten bereid door een kookpot in te graven in de grond en een paar uur later gestoofd weer op te graven. We rijden in een aantal dagen over het prachtige eiland, we maken fantastische wandelingen langs grote vulkaankraters, dalen af langs steile afgronden en we bezoeken een waanzinnig mooie botanische tuin. Ook nemen we een duik in een natuurlijk vulkanisch bad, waar we terracottakleurig uit tevoorschijn komen omdat het water zoveel ijzer bevat. We stuiten bij toeval op een klein dorpje aan de rand van een klif. Vanuit het dorp loopt een steil slingerend pad naar een haventje, waar vroeger de gevangen walvissen aan land werden getrokken en versneden. Walvisvangst was tot 1980 één van de voornaamste inkomstenbronnen. Het haventje heeft iets van een openluchtmuseum: de infrastructuur staat er nog, maar alles is in rust. Door alle wandelingen kunnen we concluderen dat Berbers enkel weer prima werkt en dat is een geruststelling.

▲ De Dorpsbode van 15 mei 2015

29

Terceira Na iets meer dan twee weken staat er een stevige wind die ons aan de wind in één streep naar de centrale eilanden kan voeren, dus we vertrekken. De wind komt uit een iets andere hoek dan voorspeld. Daardoor kunnen we maar een van de vijf centraal gelegen eilanden bezeilen; Terceira. De hoofdstad van Terceira is Angra do Heroismo, een prachtige stad uit vijftienhonderd. Angra do Heroismo is lange tijd een handelspost tussen Europa en Amerika geweest. Daarnaast legden vele schepen er aan om bevoorraad te worden voor reizen naar Azië en ontdekkingen van ‘nieuw’ land. Deze geschiedenis is nog steeds goed zichtbaar in de vele oude gebouwen. Waarschijnlijk zullen we de komende dagen nog niet veel zien van het eiland. Direct na aankomst is het gaan het regenen en nu twee dagen later regent het nog.

■

Vervolg ‘Grote-Bespaar-en-verdienavond’ Namens het bestuur De Sintrale, Christy Hagen Na de succesvolle ‘Grote-Bespaar-en-verdienavond’ van Energiecoöperatie De Sintrale in maart, nodigt het bestuur u uit voor een enthousiast vervolg op donderdag 21 mei. U kunt reageren op de plannen tot nu toe maar vooral wordt er ruimte gegeven om met eigen ideeën te komen.

▲

De eerste avond in maart was zeer succesvol en kende een opkomst van ruim tachtig mensen. Zo’n veertig mensen gaven tijdens deze avond schriftelijk aan lid of klant te willen worden van De Sintrale, mee te willen doen aan het collectief inkopen van zonnepanelen en/of behoefte te hebben aan een vervolggesprek thuis aan de keukentafel. Het bestuur is nu bezig met het plannen van die gesprekken. Ook vragen we offertes aan voor een groot aantal collectief in te kopen zonnepanelen. Het resultaat van die offertes presenteren we op 21 mei. Op de eerste avond is er gesproken over de mogelijkheden van het samen opwekken van zon- en windenergie. Het gezamenlijk inkopen van energie via Greenchoice kwam ook aan de orde. Hoe meer energie we samen inkopen bij Greenchoice, hoe meer opbrengst voor de leden en klanten van De Sintrale. Samen kunnen we deze opbrengst weer 30


terug investeren in de gemeenschap op ons eiland. Greenchoice heeft al ongeveer honderd leden op het eiland. Bent u al lid bij Greenchoice? Dan wordt u binnenkort gevraagd om lid en/of klant te worden van De Sintrale. De Sintrale wil op deze tweede avond vooral de mening en ideeën van de bewoners horen. Heeft u kleine en grote, eigen slimme ideeën? Kom, denk en discussieer mee over de groene, gezonde en duurzame toekomst van Schiermonnikoog. Wat doet De Sintrale? De Sintrale verzorgt betaalbare, groene energie op Schiermonnikoog met winst voor ons eigen dorp. Het doel? Net zoveel groene energie op Schiermonnikoog opwekken als we gezamenlijk verbruiken. Als u kiest voor energie van De Sintrale dan kiest u voor het milieu, uw portefeuille, uw dorp én een duurzaam Schiermonnikoog. Want De Sintrale initieert en bevordert het gebruik van groene stroom en de duurzame opwek ervan op Schiermonnikoog. Voorbeelden zijn collectieve inkoopacties voor isolatie en zonnepanelen of andere groene projecten voor een groene en duurzame projecten. Het mooie is dat u – als u lid wordt van De Sintrale – kan meedenken en –beslissen over deze projecten. Hoe meer leden De Sintrale telt, hoe meer financiële middelen wij gezamenlijk hebben om in te zetten voor ons dorp. Vervolg ‘Grote-Bespaar-en-verdienavond’, donderdag 21 mei 2015 om 20.00 uur in het Dorpshuis. ■

De canon van de Waddeneilanden Persbericht

▲

Ter gelegenheid van de verschijning van Geschiedenis van de Wadden. De canon van de Waddeneilanden van Anne Doedens en Jan Houter hebben wij het genoegen u te berichten over de aanbieding van het eerste ‘Schiermonnikoogse’ exemplaar van het boek aan het gemeentebestuur van Schiermonnikoog. Tijdens deze gebeurtenis zullen Anne Doedens en Jan Houter tevens een fraaie facsimile oorkonde met een van de eerste vermeldingen van Schiermonnikoog in de Middeleeuwen aan het gemeentebestuur overhandigen. De overhandiging vindt plaats in het gemeentehuis op 29 mei om 14.00 uur.


31

Canon betekent ‘richtsnoer’. In dit boek wordt het begrip gebruikt als maatstaf van wat men zou moeten weten van de geschiedenis van de Wadden, de belangrijkste historische personen, zaken en processen. Deze Waddencanon heeft vijftig ‘vensters’, evenals de Nederlandse geschiedeniscanon. Ze geven inzicht in de gedeelde en verschillende cultuur en geschiedenis van de eilanden: die hebben daarin een steviger onderlinge relatie dan die met de provincies waar ze bij horen. Het water verbond de eilanders. De eilander ‘talen’ zijn verwant. De folklore kent overeenkomsten. In het boek komen de Stachouwers, Banck, de Berstorffs en andere belangrijke personen en zaken uit de historie van Schiermonnikoog aan bod. Anne Doedens (1945) was docent Nieuwe Geschiedenis bij hoger onderwijsinstellingen in Amsterdam. Jan Houter is geschiedschrijver en entertainer over en van Vlieland. Doedens en Houter ontvingen de Lutineprijs 2014 voor hun onderzoek naar de Gouden Eeuw op de Wadden. Presentatie boek Geschiedenis van de Wadden, vrijdag 29 mei, om 14.00 uur in het gemeentehuis. ■

Pottenbakkerij op Schier Aleida Blom en Jelle Vermaat Voor een aantal mensen is het al bekend, maar voor anderen nog niet. Dus: even voorstellen. We zijn Aleida Blom en Jelle Vermaat. Allebei zijn we al ons hele leven verbonden met Schiermonnikoog doordat onze grootouders hier woonden. Vele vakanties hebben we hier doorgebracht: eerst met onze ouders, daarna de werkzomers en later met onze kinderen. Tot onze grote vreugde is het ons gelukt hier een pand te bemachtigen en daarmee een nieuw toekomstperspectief. Afgelopen zomer zijn we aan de Voorstreek 24 komen wonen. Sinds die tijd zijn we druk geweest met het verbouwen van het woongedeelte en het omtoveren van de voormalige Indische winkel in een pottenbakkerij. Stap voor stap hebben we het pand onder handen genomen en binnenkort is het zover: op zaterdag 23 mei om 10.00 uur gaat de pottenbakkerij open. Iedereen is welkom om een kijkje te komen nemen. Opening pottenbakkerij, zaterdag 23 mei vanaf 10.00 uur op de Voorstreek 24.

■ 32


Nieuws uit de natuur Wilde zwaan Op Schiermonnikoog kom je zelden een wilde zwaan tegen, maar op 22 april werd er toch een ontdekt bij de Westerplas. Een week later werd er een wilde zwaan, waarschijnlijk dezelfde, gezien bij de Kobbeduinen. Wilde zwanen zijn grote witte zwanen met een geel-zwarte snavel. Ze broeden in Scandinavië en overwinteren in klein aantal in Nederland. Meestal zie je wilde zwanen in groepen, net zoals overwinterende ganzen. Een ander opvallend kenmerk van de wilde zwaan is zijn geluid. Hij ‘toetert’: zijn roep klinkt als een ouderwetse claxon. De wilde zwaan bij de Westerplas was alleen, en dat leek hem zelf ook op te vallen. Hij ‘toeterde’ steeds even en keek dan om zich heen, alsof hij zijn soortgenoten zocht. Zomerklok In de heg nabij Streek 56 vond Elise Arends wel een heel groot sneeuwklokje. De bloemen staken boven de heg uit. De bloemetjes waren een beetje anders dan bij het sneeuwklokje. Enig zoekwerk leverde de naam ‘zomerklokje’ op, of zeg maar gerust een zomerklok, want de bloemen steken fier boven de heg uit. Anders dan de naam doet vermoeden, bloeit het zomerklokje in de lente (april-juni). De plant kan 30-60 cm hoog worden.

■


33

Stichting Welzijn Schiermonnikoog Ouderenwerk Opgave voor alle activiteiten is noodzakelijk. Telefoonnummer 0519531952, bij geen gehoor 0519-531654 (antwoordapparaat inspreken). Barbecue in de tuin van de Riich Datum: donderdag 18 juni Aanvang: 15.00 uur U kunt zich opgeven tot 5 juni. In verband met het 70 jaar-bevrijdingsfeest is de barbecue verplaatst van 11 juni naar 18 juni. Website Al onze activiteiten zijn natuurlijk ook te vinden in onze agenda op onze website www.kittiwake.nl.

■

V.V. De Monnik Hans Huizing

De Monnik 1

▲

2 mei Heerlijk middagje Monnik Op eigen veld nam De Monnik het op tegen Kollum en boekte een zeer verdiende 6-1 overwinning. De Monnik was heer en meester en voetbalde bij vlagen uitstekend. De eerste 20 minuten konden de gasten uit Kollum De Monnik nog tegenhouden maar toen men eindelijk door de stugge verdediging was heen gekomen en de 1-0 maakte was de ban eigenlijk al gebroken. Voor rust werd het nog 2-0 en na de pauze kwam De Monnik helemaal op toeren. De Monnik stond deze middag als een huis en het zeer talrijke publiek werd dan ook voorzien van een goed spelend De Monnik. Een tegentreffer uit een corner mocht de pret niet drukken want toen stond het al 4-0. Vooral Eric Dam had het op zijn heupen en scoorde maar liefst vier keer. De uiteindelijke 6-1 was dan ook zeer en zeer verdiend. 34


Programma 16 mei Monnik De 1 - Ternaard 2 19 mei beker/inhaaldag 23 mei Monnik De 1 - Hardegarijp 3 (in Kallemooitoernooi) Toernooien 2015 23 mei Kallemooi Toernooi (Pinksteren) Schiermonnikoog 30 mei Knockerbicker Toernooi bij The Knickerbockers in Groningen 20 juni Toernooi om de JB trofee

Monnik jeugd B - junioren 25 April Grootegast B1 - De Monnik B1 werd afgelast 2 Mei Dokkum B1 - De Monnik B1 4-1 D - junioren 25 April De Monnik D1 - Kollum D4 17-4 2 Mei Ropta Boys D2 - De Monnik D1 0-11

▲

E–pupillen 25 April Meedhuizen E1 - De Monnik E1 0-7 Na een lange rit dwars door het Grunninger land traden onze E-pupillen aan tegen middenmoter Meedhuizen, dat een paar kilometer ten zuiden van Delfzijl ligt. Meedhuizen is een kleine club (1 senioren- en 2 jeugdteams) met een geïmproviseerde kantine in de lokale peuterspeelzaal. Desalniettemin staat het thuisspelende E-team zijn mannetje in de competitie met een verdienstelijke derde plaats. Tegen De Monnik waren de Meedhuizers echter niet opgewassen. Binnen tien minuten stonden onze jongens met 0-3 voor, dankzij goals van Pelle en Erwin (2x). Daarna stokte de doelpuntenmachine, omdat de keeper van Meedhuizen goed ingreep bij pogingen van onder meer Erwin, Sil, Darryl en Pelle. Achterin was het rustig bij De Monnik, zodat Rick, Pascal, Kian en Kalle vaak mee ten aanval trokken. De ruststand was 0-3, ondanks de aanvalsdruk van de Monnik. Ook in de rust was Jelle na de lange autorit nog onvoldoenDe Dorpsbode van 15 mei 2015

35

de hersteld van zijn wagenziekte om te kunnen spelen. Hij hield daarom zijn voetbalspullen in de tas. Na rust trad Meedhuizen met zes spelers aan, omdat een pupil afhaakte met een knieblessure. Hoewel De Monnik hierdoor een man meer op het veld had, kreeg keeper Mark in de tweede helft eindelijk wat te doen. Bij de enkele doelpoging van Meedhuizen redde Mark bekwaam en één keer wist Kalle op de doellijn redding te brengen. Aan de andere kant kregen wij ook voldoende kansen en wisten Kian, Pelle, Darryl en nog eens Kian te scoren, zodat de eindstand 0-7 was. In de strijd om de titel is deze uitslag mooi meegenomen. Zeker toen we vernamen dat koploper De Fivel gelijk had gespeeld, waardoor de achterstand nog maar een punt bedraagt. Met nog een wedstrijd tegen De Fivel in het verschiet, betekent dit dat De Monnik E1 de kansen op een kampioenschap in eigen hand heeft. En een titel behoort tot de mogelijkheden, zeker als onze jongens met dezelfde inzet en teamgeest blijven spelen. 2 Mei ZEC E1 - De Monnik E1 1-4 F1 - pupillen 25 April Loppersum F1 - De Monnik F1 1-5 2 Mei De Monnik F1 was vrij F2 - pupillen 25 April De Monnik F2 - Lycurgus F10 0-14 2 Mei Bedum F5 - De Monnik F2 14-2

36

▲

Programma jeugd 16 mei 14:00 De Monnik B1 – Zeester B1 10:15 Bergum BVC D6 - De Monnik D1 11:00 De Monnik E1 - STEO E2 10:00 SIOS F1 – De Monnik F1 11:00 De Monnik F2 – Winsum F8


23 mei 10:30 Ropta Boys B2 – De Monnik B1 11:00 De Monnik D1 – DTD D2 09:15 De Fivel E1 - De Monnik E1 11:00 De Monnik F1 – Zeester F1 10:30 Zeester F2 – De Monnik F2 De tijden van de uitwedstrijden kunnen gewijzigd zijn! Zowel de E1 , F1 en F2 hebben hun eigen Facebook pagina waarop vaak veel en leuke foto’s van de wedstrijden te zien zijn. De links vind je op de website van de Monnik. (Onder jeugd en dan gewenste team opzoeken) Toernooien jeugd 2015 30 mei E en F toernooi 13 juni B en D toernooi Voor standen, programma en veel meer check de site www.vvdemonnik.nl of bezoek onze Facebookpagina.

Ander nieuws Monnik start ‘club van 50’ Veel stoeltjes in de hoofdtribune zijn aan vervanging toe. Daarom start De Monnik de actie ‘club van 50’ waarbij je voor vijftig euro je eigen stoeltje in de tribune koopt. Er zijn inmiddels al wat stoeltjes verkocht dus wil je er ook een, neem dan contact op met Jelle de Jong of Theo Tiggelaar. Via diverse andere sociale media zal er op korte termijn ook een actie worden opgezet. ■

Mijn Geheugenfotoalbum (18) Gientje Carrette - Drent, geboren op Schiermonnikoog (1923) en in hart en nieren nog steeds een eilandse.

▲

Op 4 mei vond de dodenherdenking plaats met de traditionele tocht naar het Vredenhof, en een dag later werd Bevrijdingsdag gevierd, naar aanleiding van de oorlog die inmiddels zeventig jaar voorbij is. Maar ‘de tiid hâld gjin skoft’ zegt men. De tijd staat niet stil. Ik heb uit die oorlogsjaren nog een paar foto’s in mijn geheugenfotoalbum. De Dorpsbode van 15 mei 2015

37

▲

Wij meisjes waren de ‘Hokkelingen’ geworden. Een clubnaam die Sake van der Werff ons gaf. En onder die naam waren we in het dorp bekend, of misschien wel berucht. De oorlog brak uit en ook ons eiland was aan de vijand overgeleverd. Op den duur waren er wel duizend soldaten op us Lytje Pôle, terwijl wij maar met De Hokkelingen 800 inwoners waren. Er werden mijnen gelegd, bunkers gebouwd en overal geschut geplaatst. Wij mochten ons niet ver meer buiten het dorp begeven. Maar op den duur waren we dat gewend. De Inselkomandant was ook een vlotte man en wandelde vaak met zijn wandelstok door de streken en sprak mensen aan. Eens ging hij zelfs een huis binnen en vroeg: “Wass gibt es heute zum essen?”. Veel van het eten kreeg je op speciale bonnen. Juist genoeg om er een karig maaltje mee te koken. Gelukkig had iedereen zijn eigen tuin met aardappels en groenten. Alleen vlees was schaars. Wij hadden thuis veel huisdieren: een kat, een grote zwarte hond Astra en een witte geit Tefa. Hond en geit waren gek met elkaar en speelden en sprongen totdat ze bekaf naast elkaar in slaap vielen. Een prachtig gezicht. Tegenover ons huis in de Middenstreek woonde Kees de Vries met zijn gezin. Hij was slager en mijn vader had wel eens lachend tegen hem gezegd: “Als de nood het hoogst is hebben we altijd geit Tefa nog.” Zomaar uit de lol gezegd. Maar o wee! Op een dag kwamen we thuis van een wandeling en Kees kwam zeggen dat hij de geit had geslacht. Dat kwam hard aan en wij kinderen jankten en tierden. Kees was verbaasd, hij had alles verkeerd begrepen en wij hebben het hem maar vergeven. Maar mijn arme moeder: zij heeft de geit in stukken moeten koken, in weckflessen gedaan en in de kelder gezet. Of wij er ooit van gegeten hebben weet ik niet. Toevallig trof ik eens Theo de Vries (de zoon van Kees) en hij vroeg: “Weet je het nog, Gientje, dat mijn vader in de oorlog per ongeluk jullie geit geslacht heeft?”. Vliegtuigwrak 38


▲

We moesten er hartelijk om lachten. In de oorlog had je de zogenaamde ‘Winterhulp’. Een organisatie die de minderbedeelde mensen geld gaf om er iets wat ze nodig hadden mee te kopen. Daarvoor werd langs de huizen met een bus gecollecteerd. De Hokkelingen deden daar ook aan mee, één keer in de maand. Elsje (Perdok) en ik liepen samen en onze vriendinnen waren verbaasd hoe het kwam dat wij twee altijd meer geld ophaalden dan zij. Terwijl we toch steeds wisselden van streek. Dat kwam zo: op woensdags was er voor de Duitse soldaten cinema in het strandhotel. Elsje en ik hadden aan kapitein Rehm (Inselkomandant) gevraagd of we daar tijdens de pauze mochten collecteren. Nou, dat mocht en in onze collectebus rinkelden de gulden en kwartjes vlot naar binnen. Ja, wie niet sterk is moet slim zijn! In de zomer gingen we ’s avonds wel eens een wandelingetje maken over de Badweg tot aan het strand. Verder mocht je niet. In het huisje ‘Koos’ dat nog altijd bestaat, waren jonge soldaten ingekwartierd. Op een avond, toen we voorbij liepen, waren ze aan het handballen. Wij zeiden tegen elkaar: “Zullen we de bal eens afpakken?”. En ja, dat lukte. En natuurlijk de jongens achter ons aan. Grote pret, we speelden samen een partijtje handbal. En daardoor kregen de Hokkelingen van de eilanders de naam ‘Moffenmeiden’. Dat de verhoudingen goed waren blijkt uit het feit dat ik later met drie van die soldaten bevriend ben gebleven. Ze zijn met hun vrouw bij ons in België op bezoek geweest en wij (met mijn man Toni) bij hen in Duitsland. We hadden zelfs met zijn allen een reünie op het eiland en moesten daarvoor een echtpaar uit Oost-Duitsland de grens oversmokkelen. Zo zie je maar weer: als de wil er is kunnen vijanden vrienden zijn. En is ware vriendschap dikwijls de zon van het leven! En, wie was hier de vriend en wie was hier de vijand op deze foto? Op een avond kwam er de boodschap dat de radio’s ingeleverd moesten worden. Wij hadden daar geen gehoor aan gegeven. Een jonge soldaat, die op het bureau van de Wehrmacht werkte, kwam ons op een dag waarschuwen. Hij had onze naam (Drent) voorbij zien komen. “Drent” zei hij “Maak dat die radio verdwijnt want anders is het niet best! En als je nog iemand weet, waarschuw hem dan.” Zigterman Opa Drent in 1945] De Dorpsbode van 15 mei 2015

39

had er ook nog een. “Ze komen huiszoeking doen.” Mijn vader heeft de radio laten verdwijnen. Jacob Hoekstra had in een weiland ‘om de west’ koeien lopen en had daar op een duintje een hut staan. Daarin heeft mijn vader een gat gegraven en de radio, goed verpakt, erin gestopt. Juist op tijd want ’s avonds stapten er twee soldaten, geweer over de schouder, bij ons naar binnen. Twee soldaten posteerden aan de voorkant van het huis en twee aan de achterzijde. Ze doorzochten het hele huis en zagen onze muziekinstrumenten van het fanfarekorps staan. “Hebben jullie nog andere instrumenten, een radio misschien?” vroegen ze. “Die moesten we toch inleveren?” zei mijn vader. “Ik heb de mijne aan een soldaat verkocht, die in Urlaub ging.” “Wie was dat?” vroegen ze. “Dat weet ik niet. Ik kende hem verder niet.” Wat een geluk, ze geloofden het en we waren gered. Gelukkig kwam en na vijf jaar eindelijk een einde aan de oorlog. Schiermonnikoog werd het allerlaatste bevrijd. Mijn vader spitte de radio uit de grond, stak hem aan en hij speelde! ’s Avonds, nadat het eiland van de vijand was verlost, marcheerde het fanfarekorps met man en macht door de streken met heel de bevolking er zingend achteraan. En het feest duurde tot in de late uurtjes. ’s Morgens zeiden de eilander jongens: “We gaan de koppen van de Hokkelingen kaalscheren!” Maar dat deden ze niet, ze hielden teveel van ons en we bleven vrienden met elkaar. En iedereen pakte de draad weer op: afbraak van de Duitse installaties en de wederopbouw in het dorp. Zo, kan het ook! Het album gaat weer even dicht.

■

Met foto’s uit het archief van Bauke Henstra.

Programma Pinksterfeest 2015 Pinkstercommissie Za 23 mei 23.30 uur Ma 25 mei 11.00 uur Di 26 mei 13.30 uur 17.00 uur 19.00 uur ± 20.00 uur

Mast hijsen op het Willemshof, Inschrijven voor kinderspelen in Hotel v/d Werff Kinderspelen op het Willemshof, Prijs uitreiking in Hotel van der Werff Pinksterrijden (op vertoon van bon) Maststrijken en nazingen in Hotel van der Werff

NB. De kinderspelen zijn alleen voor de kinderen van wie de ouders of grootouders daadwerkelijk op het eiland wonen.

40

■

Pinksterfeest, 23-26 mei, diverse locaties.


De Dorpsbode. Reddingbootdag 2015 succes! 68 e jaargang, nr mei 2015

Recommend Documents