De directe verkoop in 20 vragen
Overzicht Wat is directe verkoop? Wat vertegenwoordigt de directe verkoop in België? Wat soort producten of diensten vindt men in de directe verkoop? Wat zijn de belangrijkste verkoopswijzen in de directe verkoop? Wat is verkoop in een multi-level-netwerk? Welke bescherming geniet de consument in de directe verkoop? Hoe klacht indienen in geval van een probleem met een verkoper of een onderneming uit de directe verkoop? Welke bijkomende bescherming verlenen de leden-ondernemingen van de Beroepsvereniging van de directe verkoop (BVDV) aan de consumenten? Hoe werken in de directe verkoop? Wat is de statuut van de directe verkoop? Kan een werkzoekende in de directe verkoop beginnen werken? Kan een gepensionneerde in de directe verkoop werken? Wat is een occasionele activiteit versus een permanente (hoofd- of nevenberoep)? Moet de zelfstandige directe verkoper zich inschrijven bij de Kruispuntbank van Ondernemingen? Moet de directe verkoper in het bezit zijn van een bewijs van beheerkennis om zijn activiteit te starten? Moet de directe verkoper over een BTW-nummer beschikken? Moet de directe verkoper in het bezit zijn van een leurderskaart? Zijn er bijzondere regels voor de huis-aan-huis-verkoop? Hoeveel sociale bijdragen zal de directe verkoper moeten betalen? Hoeveel belastingen zal de directe verkoper moeten betalen? Wat is de BVDV en wat is haar taak?
Wat is directe verkoop? Directe verkoop is de derde distributievorm naast de verkoop in de winkel en de verkoop op afstand. Directe verkoop is een verkoopswijze waarbij kwaliteitsproducten en -diensten rechtstreeks aan de consument worden aangeboden in zijn woning, deze van een naaste, op de plaats van tewerkstelling of op eender welke andere plaats (vereniging, sportclub, hotel,...) dan de traditionele detailhandel. Comeos vzw / asbl 8 Avenue E. Van Nieuwenhuyselaan • 1160 Brussel / Bruxelles T 02 788 05 00 • F 02 788 05 01 • www.comeos.be
Page 1 of 9
De directe verkoop kan gebeuren: tijdens een bijeenkomst bij een gastvrouw/gastheer (home party); face-to-face ten huize van de consument op diens aanvraag; op spontane wijze (huis-aan-huis-verkoop). De producten of diensten maken steeds het voorwerp uit van een volledige demonstratie en gedetailleerde uitleg aan de verbruiker, wat de verkoper de mogelijkheid biedt om de raadgevingen en tips in verband met het betreffende product of de betreffende dienst in een ontspannen sfeer toe te lichten. Top
Wat vertegenwoordigt de directe verkoop in België? De directe verkoop in België is in volle ontwikkeling: zo stelt de sector in ons land meer dan 16.600 mensen tewerk, hetzij occasioneel, hetzij als hoofd- of nevenberoep. In 2011 noteerde de directe verkoop een stijging met 25% ten opzichte van 2008, ofwel een stijging van ruim 6% per jaar. Uit de recentste studie van het bureau DK Vision (2012) blijkt bovendien dat de directe verkoop door de Belgische verbruiker gewaardeerd wordt (69% heeft reeds een product via directe verkoop gekocht en 70% was tevreden over de ervaring). Top
Wat soort producten of diensten vindt men in de directe verkoop? De producten en diensten die in de directe verkoop worden aangeboden zijn onder meer modeartikelen, schoonheidsproducten en producten voor welzijn, boeken, multimedia, voeding. Top
Wat zijn de belangrijkste verkoopswijzen in de directe verkoop? Een directe verkoop kan op verschillende manieren tot stand worden gebracht. De verkoop in samenkomst of 'Home party' De verkoop in 'home parties' is de meest bekende en meest gewaardeerde formule in de directe verkoop. Over het algemeen vindt deze plaats ten huize van een 'gastheer' of 'gastvrouw' die kennissen uitnodigt voor een demonstratie. De demonstratrice-verkoopster of de demonstrateur-verkoper presenteert op deze manier zijn producten of diensten aan de genodigden in een ontspannen sfeer. De aanwezigen kunnen gevraagd worden aan de demonstratie mee te werken via een workshop (culinair, cosmetica,...). Ook kunnen zij de producten aanraken (juwelen, sexy toys,...), passen en proberen (textiel, lingerie, cosmetica,...) of zelfs proeven (wijn). Kortom, de informele context en de nabijheid van de aangeboden producten en diensten zijn twee onbetwistbare troeven van de directe verkoop bij 'home parties'. Comeos vzw / asbl 8 Avenue E. Van Nieuwenhuyselaan • 1160 Brussel / Bruxelles T 02 788 05 00 • F 02 788 05 01 • www.comeos.be
Page 2 of 9
De individuele directe verkoop (verkoop 'face-to-face' of 'person-to-person') De individuele verkoop verloopt over het algemeen ten huize van de consument, hetzij op afspraak, hetzij spontaan. Men spreekt van spontane verkoop of huis-aan-huis-verkoop wanneer de verkoper zich ten huize van de consument aanbiedt en hem spontaan een demonstratie voorstelt. Andere vormen van directe verkoop De directe verkoper kan de consument ook op andere plaatsen dan in zijn woning ontmoeten: in het kader van een markt, een beurs, een salon of ook in een andere onderneming (de ingang van een warenhuis, in een hotel, een sportclub,...). In dit geval kan de verkoop individueel of in samenkomst gebeuren. Voor meer info Top
Wat is verkoop in een multi-level-netwerk? Het gaat om het in de handel brengen van goederen en/of diensten via zelfstandige verkopers die in de directe verkoop werken en die een financiële bijdrage krijgen op hun eigen verkopen en op de verkopen van andere mensen die zij in de sector gebracht hebben. Voor meer info De directe verkoper dient er aandachtig voor te zijn niet te verglijden in de onwettige praktijk van de 'kettingverkoop' of de 'piramideverkoop' en die erin bestaat eerder voorrang te verlenen aan de winsten die voortvloeien aan de uitbreiding van het netwerk, dan aan deze voortvloeiend uit de directe verkoop van goederen en diensten aan de verbruiker. Voor meer info: Check list Piramideverkoop Top
Welke bescherming geniet de consument in de directe verkoop? Om geldig te zijn moet een directe verkoop, qua vorm en inhoud, aan volgende voorwaarden voldoen: de consument moet altijd een kopie van zijn schriftelijke bestelbon ontvangen. Deze dient te worden opgesteld op het ogenblik van de demonstratie en dient de naam en het adres van de verkoper, de datum en de plaats van de verkoop, het product of de dienst die het voorwerp van de verkoop uitmaakt, de leveringstermijn of de termijn van de prestatie, evenals de prijs en de betalingsmodaliteiten te vermelden; de consument kan altijd van de aankoop afzien binnen een termijn van zeven werkdagen na de bestelling. Deze termijn gaat in op de dag volgend op de ondertekening van de bestelbon; volgende annuleringsclausule dient altijd op de voorzijde van de bestelbon vermeld te staan, in vet gedrukte letters en in een afzonderlijk kader. Binnen zeven werkdagen, te rekenen van de dag die volgt op die van de ondertekening van dit contract, heeft de consument het recht om zonder kosten van zijn aankoop af te zien, op voorwaarde dat hij de verkoper hiervan bij een ter post aangetekende brief op de hoogte brengt. Elk Comeos vzw / asbl 8 Avenue E. Van Nieuwenhuyselaan • 1160 Brussel / Bruxelles T 02 788 05 00 • F 02 788 05 01 • www.comeos.be
Page 3 of 9
beding waarbij de consument aan dit recht zou verzaken, is nietig. Wat betreft het in acht nemen van de termijn, is het voldoende dat de kennisgeving verstuurd wordt vóór het verstrijken van deze termijn; behalve wanneer de consument vooraf en expliciet het bezoek van de verkoper gevraagd heeft, mag de verkoper geen enkele betaling of geen enkel voorschot aanvaarden vóór het einde van de hiervoor vermelde bedenktermijn. Indien de verkoper al deze voorwaarden niet integraal naleeft, kan de consument de annulering van de verkoop vragen. Om in geval van bedrog klacht in te dienen bij de diensten van de BVDV kan u gebruik maken van het formulier in bijlage. Top
Hoe klacht indienen in geval van een probleem met een verkoper of een onderneming uit de directe verkoop? Om in geval van bedrog klacht in te dienen bij de diensten van de BVDV kan u gebruik maken van het formulier in bijlage. Top
Welke bijkomende bescherming verlenen de leden-ondernemingen van de Beroepsvereniging van de directe verkoop (BVDV) aan de consumenten? Om de consumenten een maximale bescherming te bieden, heeft de BVDV een reeks gedragsregels opgesteld. Deze zijn opgenomen in een Deontologische code en omvatten zeven waarborgen: identificatie en integriteit van de ondernemingen en de verkopers: de verkopers maken duidelijk melding van de identiteit van de onderneming die zij vertegenwoordigen en verbinden zich ertoe de ruimste beginselen van correctheid en hoffelijkheid ten overstaan van de consumenten in acht te nemen; productinformatie: de producten worden op een juiste en duidelijke wijze met hun kenmerken omschreven; voorstelling van de producten: de producten worden gedetailleerd voorgesteld zodat een volledige kennis voor hun gebruik verkregen wordt; duidelijke en vlot leesbare bestelbon: iedere bestelling maakt het voorwerp uit van een duidelijk en vlot leesbaar schriftelijk document dat alle modaliteiten van het contract vermeldt en waarvan bij de verkoop altijd een exemplaar aan de consument overhandigd wordt; bedenktermijn van zeven dagen om de bestelling te annuleren: de consument beschikt altijd over een bedenktermijn van ten minste zeven werkdagen vanaf de dag volgend op de ondertekening van het contract; kwaliteit en dienst-na-verkoop: elk product maakt het voorwerp uit van een ruime kwaliteitswaarborg. De producten of diensten die niet zouden beantwoorden aan de contractuele kwaliteitswaarborg, worden gratis teruggenomen of omgewisseld; garantie van bemiddeling: de BVDV verbindt zich ertoe gratis tussen te komen voor de consument of de verkoper teneinde een geschil met een lid-onderneming van de Vereniging op te lossen. De volledige Deontologische code is op aanvraag verkrijgbaar bij het secretariaat van de BVDV, E. Van Nieuwenhuyselaan 8 te 1160 Brussel, tel.: 02 788 05 00, fax: 02 788 05 01, of via mail:
[email protected]. De Code is eveneens integraal beschikbaar op de website van de Vereniging. Comeos vzw / asbl 8 Avenue E. Van Nieuwenhuyselaan • 1160 Brussel / Bruxelles T 02 788 05 00 • F 02 788 05 01 • www.comeos.be
Page 4 of 9
Om in geval van bedrog klacht in te dienen bij de diensten van de BVDV kan u gebruik maken van het formulier in bijlage. Top
Hoe werken in de directe verkoop? Wat is het statuut van de directe verkopers? De directe verkoop is een sector die voor iedereen openstaat, ongeacht opleiding, ervaring, geslacht of leeftijd. De ondernemingen die lid zijn van de BVDV bieden al hun verkopers immers voortdurend gratis opleidingen aan. Bovendien kan iedereen, volledig zelfstandig, volgens zijn eigen uren en op zijn eigen ritme werken. Voor meer info, klik hier. Zelfstandigenstatuut in alle veiligheid, zonder onoverkomelijke formaliteiten De directe verkopers werken over het algemeen onder een aanvullend zelfstandigenstatuut (aanvullend op een hoofdberoep). Zij kunnen evenwel ook in de sector werken als loontrekkende of als zelfstandige in hoofdberoep of zelfs volledig occasioneel (minder dan zes demonstraties per maand en op onregelmatige basis). Om zijn zelfstandige activiteit te starten moet de kandidaat-verkoper zich gewoon via een ondernemingsloket inschrijven in de Kruispuntbank van Ondernemingen (kostprijs ± 70 euro). Daarop krijgt hij een ondernemingsnummer. Verder betaalt hij de sociale wetten (boven de 1.233,14 euro netto-inkomsten voor het jaar 2007) en belastingen (boven de 6.040 euro netto-inkomsten voor het jaar 2006) in functie van zijn verdiende inkomen. Hij moet geen BTW-nummer hebben. De leden-ondernemingen van de BVDV die bij de BTWAdministratie een aanvraag hebben ingediend genieten van een akkoord volgens hetwelk zij de btw rechtstreeks aan de Fiscus betalen. Verder is er geen enkel diploma of bewijs van bedrijfsbeheer nodig om een activiteit in de directe verkoop te beginnen. Voor werkzoekenden De activiteit in de directe verkoop kan zowel occasioneel of als hoofdberoep worden uitgeoefend. Occasioneel: de werkzoekende dient vooraf het kantoor van de RVA op de hoogte te brengen en behoudt in dit geval zijn recht op uitkeringen, behalve voor de dagen van demonstratie. Als hoofdberoep: hij doet afstand van zijn werkloosheidsuitkeringen en wijdt zich volledig aan zijn activiteit. Als nevenberoep: wanneer hij zijn hoofdberoep verliest na als nevenberoep een activiteit in de directe verkoop te hebben gestart, wordt de directe verkoper een werkzoekende en heeft hij recht op een werkloosheidsuitkering, maar hij kan, onder bepaalde voorwaarden, zijn nevenberoep in de directe verkoop behouden (bedrag van de uitkering, toelating van de RVA, bijkomstig karakter van de activiteit). Top
Kan een werkzoekende in de directe verkoop beginnen werken? Ja, occasioneel of als hoofdberoep. Comeos vzw / asbl 8 Avenue E. Van Nieuwenhuyselaan • 1160 Brussel / Bruxelles T 02 788 05 00 • F 02 788 05 01 • www.comeos.be
Page 5 of 9
De werkzoekende die occasioneel een activiteit als directe verkoper wenst uit te oefenen dient hier vooraf het kantoor van de RVA van op de hoogte te brengen. In dit geval behoudt hij zijn recht op uitkeringen, behalve voor de dagen van demonstratie. Indien de werkzoekende opteert voor een activiteit in de directe verkoop als hoofdberoep dient hij afstand te doen van zijn werkloosheidsuitkeringen. Top
Kan een gepensionneerde in de directe verkoop werken? Ja, een gepensionneerde mag altijd een occasionele activiteit in de directe verkoop uitoefenen, in dit geval is een cumul van de inkomsten en een rust- of overlevingspensioen mogelijk. In de andere gevallen is een cumul met een rust- en/of overlevingspensioen mogelijk op voorwaarde dat de activiteit is aangegeven en de inkomsten bepaalde drempels niet overschrijden. Gezinstoestand Begunstigde van uitsluitend één of meerdere overlevingspensioenen vóór 65 jaar
Begunstigde van een rustpensioen of van een rust- en een overlevingspensioen vóór de wettelijke pensioenleeftijd
Begunstigde van een rustpensioen of van een rust- en een overlevingspensioen na de wettelijke pensioenleeftijd
Zonder kind ten laste
12.800,00
5.937,26
13.719,35
Met kind ten laste
16.000,00
8.905,89
16.687,98
Top
Wat is een occasionele activiteit versus een permanente (hoofd- of nevenberoep)? De occasionele beroepsactiviteit is deze die volkomen onregelmatig en gedurende een korte periode wordt uitgeoefend (b.v. enkele willekeurige dagen per maand). De RVA is van oordeel dat voor de werkzoekenden die in de directe verkoop willen werken een activiteit niet langer occasioneel is vanaf het ogenblik dat zij meer dan vijf dagen per maand wordt uitgeoefend of wanneer zij regelmatig wordt. De permanente of gewone beroepsactiviteit is deze die een minimum aan regelmaat of continuïteit vertoont. De activiteit wordt nevenberoep genoemd wanneer zij een bezoldigd (arbeider, bediende) of een statutair (ambtenaar) hoofdberoep aanvult dat ten minste halftijds wordt uitgeoefend. Zij wordt hoofdberoep genoemd wanneer zij de gewone activiteit vormt. Top
Moet de zelfstandige directe verkoper zich inschrijven bij de Kruispuntbank van Ondernemingen? De directe verkopers die hun activiteit als hoofd- of nevenberoep uitoefenen moeten over een ondernemingsnummer beschikken en kunnen hun inschrijving aanvragen bij een Ondernemingsloket van hun keuze (kostprijs ± 70 euro). Comeos vzw / asbl 8 Avenue E. Van Nieuwenhuyselaan • 1160 Brussel / Bruxelles T 02 788 05 00 • F 02 788 05 01 • www.comeos.be
Page 6 of 9
De BVDV heeft een samenwerkingsakkoord met Acerta voor deze soorten formaliteiten.
Top
Moet de directe verkoper in het bezit zijn van een bewijs van beheerkennis om zijn activiteit te starten? Neen, behalve wanneer hij als zelfstandige huis-aan-huis verkoopt. Top
Moet de directe verkoper over een BTW-nummer beschikken? Neen, behalve wanneer hij als zelfstandige huis-aan-huis verkoopt. Top
Moet de directe verkoper in het bezit zijn van een leurderskaart? Neen, behalve wanneer hij huis-aan-huis verkoopt. In dat geval dient de aanvraag aan een Ondernemingsloket te gebeuren. In het geval van 'home parties' en 'face-to-face' (op afspraak op vraag van de consument), is een dergelijke kaart niet vereist. Top
Zijn er bijzondere regels voor de huis-aan-huis-verkoop? De huis-aan-huis-verkoper moet in het bezit zijn van een leurderskaart om zich als dusdanig bij de consument te kunnen identificeren. De aanvraag dient aan een Ondernemingsloket te gebeuren. Sommige producten mogen bovendien niet huis-aan-huis verkocht worden : brillen, lenzen en, meer algemeen, de producten die een invloed hebben op de gezondheid, kostbare metalen en stenen, evenals parels, vuurwapens,... Bovendien mag de totale waarde van de producten of diensten die aan huis verkocht worden niet hoger liggen dan 250 euro per consument. Deze limiet van 250 euro is evenwel niet van toepassing voor: abonnementen voor water, gas, elektriciteit en telefoon, internet en kabeltelevisie. In dit geval kan de consument zijn abonnement annuleren van zodra hij hiervan per post een kopie ontvangen heeft, binnen een bijkomende bedenktermijn van 14 werkdagen; elektrische huishoudtoestellen, artikelen en diensten die betrekking hebben op de inrichting van Comeos vzw / asbl 8 Avenue E. Van Nieuwenhuyselaan • 1160 Brussel / Bruxelles T 02 788 05 00 • F 02 788 05 01 • www.comeos.be
Page 7 of 9
de woning, de tuin of het huishouden, waarvoor het maximumbedrag van de aankoop per consument vastgesteld is op 700 euro. Top
Hoeveel sociale bijdragen zal de directe verkoper moeten betalen? Elke directe verkoper die als hoofd- of nevenberoep een zelfstandige activiteit start moet zich bij een sociaal verzekeringsfonds inschrijven. Feitelijk gebeurt deze inschrijving over het algemeen bij de inschrijving in de Kruispuntbank van Ondernemingen - zie vraag 13. Indien hij een nevenberoep start, zal hij 63,12 euro sociale bijdragen per kwartaal moeten betalen (bedrag 2007). Deze bijdragen zijn evenwel forfaitair en voorlopig voor de eerste drie jaar van de activiteit. Deze betalingen vormen dus voorschotten op het definitieve bedrag dat na drie jaar zal moeten betaald worden. Na drie jaar zal er een regularisatie gebeuren in functie van de werkelijke inkomsten uit de activiteit in de directe verkoop. In het geval de directe verkoper beslist om in hoofdberoep als zelfstandige te starten, zal hij 20,47% betalen van de netto-inkomsten die uit zijn activiteit voortvloeien (bruto inkomsten min beroepskosten en bedrijfsverliezen). Indien de directe verkoper zijn activiteit als loontrekkende start, is het de werkgever die de sociale bijdragen betaalt. Top
Hoeveel belastingen zal de directe verkoper moeten betalen? Indien het om een strikt occasionele zelfstandige activiteit gaat, moet de directe verkoper in zijn belastingaangifte zijn netto inkomsten (te weten de bruto inkomsten min de werkelijke kosten [verplaatsing, telefoon, promotie] vergezeld van de nodige bewijsstukken die bij de belastingaangifte worden gevoegd) als 'diverse inkomsten' aangeven. In dit geval zullen zij afzonderlijk aan 33% worden belast. Indien het om een zelfstandige hoofd- of nevenactiviteit gaat, zullen de netto inkomsten van de directe verkoper als beroepsinkomsten belast worden tussen 25 en 50% al naargelang het geval. Er dient evenwel opgemerkt dat de eerste schijf van 6.040 euro inkomsten vrijgesteld is van belasting (niet belast). Indien het gaat om de activiteit van een loontrekkende, is het de werkgever die de op het loon verschuldigde bedrijfsvoorheffing betaalt (voorschot op belasting). Top
Wat is de BVDV en wat is haar taak? De Beroepsvereniging Van de Directe Verkoop vzw is een sector binnen Comeos en verenigt de ondernemingen die actief zijn in de sector van de directe verkoop van goederen en diensten ten huize van de consument (in samenkomst of individueel). Sedert haar oprichting in 1970, vertegenwoordigt de BVDV haar leden bij de officiële instanties en bij Comeos vzw / asbl 8 Avenue E. Van Nieuwenhuyselaan • 1160 Brussel / Bruxelles T 02 788 05 00 • F 02 788 05 01 • www.comeos.be
Page 8 of 9
de besprekingen die zij voert met de belangrijkste consumentenorganisaties. Zij verzekert de promotie van een beter sociaal, fiscaal en commercieel statuut van de directe verkopers en zorgt voor een perfecte informatie van haar leden met betrekking tot de wetgevende en juridische actualiteit terzake, onder andere door middel van seminaries en studiedagen. Omdat de BVDV wil dat de betrekkingen tussen fabrikanten, verkopers en kopers voortdurend gebaseerd zijn op vertrouwen en integriteit heeft zij een Deontologische code opgesteld die tevens samengevat is in een Charter met zeven fundamentele waarborgen voor de consumenten. Tot slot bestrijdt de BVDV tevens onwettige handelspraktijken zoals afgedwongen aankoop, piramideverkoop, sneeuwbalprocédé,... Top
Contact : Pieter Van Bastelaere
Comeos vzw / asbl 8 Avenue E. Van Nieuwenhuyselaan • 1160 Brussel / Bruxelles T 02 788 05 00 • F 02 788 05 01 • www.comeos.be
Page 9 of 9
