1/9
De Commissie voor de bescherming van de persoonlijke levenssfeer Beraadslaging STAT nr 28/2012 van 12 december 2012
Betreft: Aanvraag van de Universiteit Antwerpen (OASes) en de Université Libre de Bruxelles (CEESE) om in het raam van het onderzoek naar de "Energiearmoede in België" de gegevens te ontvangen uit de SILC enquête 2009-2011 naar het inkomen en de levensomstandigheden (STATMA-2012-029)
De Commissie voor de bescherming van de persoonlijke levenssfeer (hierna "de Commissie"); Gelet op de wet van 4 juli 1962 betreffende de openbare statistiek (hierna "wet openbare statistiek"); Gelet op de wet van 8 december 1992 tot bescherming van de persoonlijke levenssfeer ten opzichte
van de verwerking van persoonsgegevens (hierna "WVP"); Gelet op het koninklijk besluit van 13 februari 2001 ter uitvoering van de wet van 8 december 1992
tot bescherming van de persoonlijke levenssfeer ten opzichte van de verwerking van persoonsgegevens (hierna "koninklijk besluit van 13 februari 2001"); Gelet op het koninklijk besluit van 7 juni 2007 tot vaststelling van de nadere regels met betrekking
tot de samenstelling en de werking van het Statistisch Toezichtscomité opgericht binnen de Commissie voor de bescherming van de persoonlijke levenssfeer; Gelet op de aanvraag van de Universiteit Antwerpen en de Université Libre de Bruxelles ontvangen op 15/10/2012;
Beraadslaging STAT 28 /2012 - 2/9
Gelet op de aanvraag van het technisch en juridisch advies gericht aan de Federale Overheidsdienst Economie, KMO, Middenstand en Energie (Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie) op 12/11/2012; Gelet op het technisch en juridisch advies ontvangen op 28/11/2012; Gelet op het verslag van de Voorzitter; Beslist op 12 december 2012, na beraadslaging, als volgt:
I.
ONDERWERP VAN DE AANVRAAG
. .
1. Met het oog op een wetenschappelijk en statistisch onderzoek vragen de Universiteit Antwerpen (OASes) en de Université Libre de Bruxelles (CEESE) om vanwege de Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie (hierna ADSEI) mededeling te bekomen van gecodeerde studiegegevens op individueel niveau afkomstig uit de SILC enquête 2009-2011. 2. De aanvraag strekt er tevens toe het af te sluiten vertrouwelijkheidscontract tussen voormelde partijen goed te keuren. II.
ONDERZOEK VAN DE AANVRAAG
A.
TOEPASSELIJKE WETGEVING
Wet openbare statistiek 3. Op grond van de artikelen 15 en 15bis van de wet openbare statistiek is het Statistisch Toezichtscomité bevoegd om, enerzijds de mededeling toe te staan van de door de ADSEI gecodeerde studiegegevens aan de in de wet openbare statistiek vermelde bestemmelingen en anderzijds het vertrouwelijkheidscontract goed te keuren dat moet worden afgesloten tussen de betrokken partijen. 4. Op grond van artikel 16 van het koninklijk besluit van 7 juni 2007 is de Commissie belast met de opdrachten die aan het Statistisch Toezichtscomité werden toebedeeld, tot de installatie en de benoeming van de leden van dit Comité.
.
Beraadslaging STAT 28 /2012 - 3/9
WVP en het Koninklijk besluit van 13 februari 2001 5. Op grond van de artikelen 1, § 1 van de WVP en artikel 1, 3° van het koninklijk besluit van 13 februari 2001 zijn gecodeerde studiegegevens betreffende geïdentificeerde of identificeerbare natuurlijke personen persoonsgegevens, waarvan de verwerking slechts mag gebeuren onder de in de WVP en het koninklijk besluit van 13 februari 2001 1 gestelde voorwaarden. B. WETTELIJKE BASIS 6. De aanvrager is een wetenschappelijke instelling die deel uitmaakt van de organismen die door de wet openbare statistiek gemachtigd worden om gecodeerde studiegegevens te ontvangen (artikel 15, eerste lid, 4°). 7. Bijgevolg komt de aanvrager in principe in aanmerking om gemachtigd te worden om de gevraagde studiegegevens te ontvangen. C. DOELEINDEN 8. Persoonsgegevens moeten worden verwerkt voor welbepaalde, uitdrukkelijk omschreven en gerechtvaardigde doeleinden (art. 4, § 1, 2° van de WVP). 9. De aanvrager vraagt de mededeling van de gecodeerde studiegegevens met het oog op een onderzoek dat moet leiden tot het opstellen van een "barometer van de energiearmoede" op federaal en regionaal niveau. 10. De Commissie oordeelt dat deze doeleinden overeenstemmen met de voormelde vereisten van de WVP. 11. Krachtens artikel 15 van de wet openbare statistiek dienen gecodeerde persoonsgegevens te worden meegedeeld voor statistische of wetenschappelijke doeleinden. 12. Uit het ontwerp van vertrouwelijkheidscontract blijkt dat de aanvrager deze gegevens enkel mag gebruiken voor de aangeduide analyse en studie en het opmaken van globale en
1
Volgens artikel 1, 3° van het Koninklijk Besluit van 13 februari 2011 tot uitvoering van de Privacywet alsook de memorie van toelichting bij de Wet van 11 december 1998 tot omzetting van de Richtlijn 95/46/EG van 24 oktober 1995 van het Europees Parlement en de Raad betreffende de bescherming van natuurlijke personen in verband met de verwerking van persoonsgegevens en betreffende het vrije verkeer van die gegevens, 1566/1, 97/98, blz. 12 wordt " Ook gecodeerde informatie waarbij door de verantwoordelijke voor de verwerking zelf niet kan nagegaan worden op welk individu de informatie betrekking heeft, vermits hij niet in het bezit is gesteld van de daarvoor noodzakelijke sleutels, derhalve als « persoonsgegevens» beschouwd indien de identificatie nog door iemand anders kan verricht worden".
Beraadslaging STAT 28 /2012 - 4/9
anonieme statistieken en dat de meegedeelde gegevens niet aan derden mogen meegedeeld worden, noch gebruikt voor controle- of repressiedoeleinden. 13. De vereisten inzake doeleinde van de wet openbare statistiek worden dus geëerbiedigd. D. PROPORTIONALITEIT Gevraagde gegevens 14. Om de hiervoor beschreven analyses te kunnen uitvoeren wenst de aanvrager de volgende gegevens te ontvangen uit de SILC enquêtes 2009 tot 2011 zodra deze zullen beschikbaar zijn:
Gezinssamenstelling;
Gezinsinkomen: HY020 en EQ_INC20 (equivalent inkomen) ;
De kenmerken van de gezinswoning : H5-H12, huidige woonsituatie, H13-H37, Eigenaar of mede-eigenaar H38-H49, Huurder of onderhuurder
Financiële situatie van het gezin: H50, Niet-monetaire variabelen; H51-H63, Financiële situatie ; H76-H89, Transfers binnen het gezin ;
Gewest en verstedelijkingsgraad.
Noodzaak tot het verkrijgen van gecodeerde gegevens 15. De onderzoeker mag de gecodeerde persoonsgegevens slechts ontvangen indien een verwerking van anonieme gegevens niet toelaat de beoogde statistische of wetenschappelijke doeleinden te verwezenlijken (artikel 4 van de WVP). 16. Uit de aanvraag blijkt impliciet dat enkel het gebruik van gecodeerde persoonsgegevens toelaat het onderzoek uit te voeren. Noodzaak tot het verkrijgen van elk gegeven 17. Het technisch en juridisch advies oordeelt dat de gevraagde gegevens coherent zijn met het doel van het vermelde onderzoek. 18. Bijgevolg zijn de meegedeelde gegevens toereikend, ter zake dienend en niet overmatig (artikel 4, §1 ,3° van de WVP). Frequentie van de mededeling
Beraadslaging STAT 28 /2012 - 5/9
19. De gecodeerde studiegegevens zullen binnen de 30 dagen na het afsluiten van het contract meegedeeld worden voor een eenmalig onderzoek (geen herhaling). Bewaringstermijn 20. Het onderzoek zal een einde nemen op 30 september 2013. De gewenste bewaringstermijn van de gegevens stemt overeen met de duur van het onderzoek, zijnde tot 30 september 2013. Zodra het statistisch doeleinde is bereikt zullen de gegevens en back-ups door de aanvrager worden vernietigd. 21. De Commissie stelt vast dat de bewaringstermijn de termijn niet overschrijdt die noodzakelijk is voor het verwezenlijken van de doeleinden (art. 4, §1, 5° van de WVP). E. AANGIFTE 22. Alvorens over te gaan tot de verwerking van de bedoelde gecodeerde gegevens dient de aanvrager daarvan aangifte te doen bij de Commissie (art. 17 van de WVP). F. VEILIGHEID 23. De aanvrager moet waken over de bescherming en de veiligheid van de meegedeelde studiegegevens (art. 16 van de WVP en 15bis van de wet openbare statistiek). F.1. Consulent inzake informatieveiligheid 24. Uit de door de aanvrager meegedeelde documenten blijkt dat hij over een consulent inzake informatieveiligheid beschikt en dat diens identiteit werd meegedeeld. F.2. Veiligheidsbeleid 25. Uit de door de aanvrager meegedeelde documenten blijkt dat hij over een veiligheidsbeleid beschikt. 26. Uit de evaluatievragenlijst die bij de machtigingsaanvraag en het vertrouwelijkheidscontract was gevoegd blijkt dat door de Universiteit Antwerpen een positief antwoord wordt verstrekt op 10 van de 14 vragen inzake veiligheid en door de ULB op 8 vragen.
Beraadslaging STAT 28 /2012 - 6/9
27. Het technisch en juridisch advies is positief wat het aspect veiligheid aangaat. 28. De Commissie sluit zich aan bij dit positief advies. F.3. Verantwoordelijke natuurlijke persoon 29. De identiteit van de verantwoordelijke natuurlijke persoon werd meegedeeld. Deze persoon is verantwoordelijk voor de naleving van alle verplichtingen met betrekking tot de uitvoering van de wet openbare statistiek, van de WVP, hun uitvoeringsbesluiten en alle andere wettelijke, reglementaire en contractuele bepalingen inzake gegevensbescherming, de bepalingen van onderhavige beslissing van de Commissie en van het vertrouwelijkheidscontract. 30. Deze persoon is verantwoordelijk voor de daadwerkelijke controle van het rechtmatig gebruik van de verkregen gegevens. 31. De maatregelen waarvan sprake in de punten G.1. tot G.3. die de bescherming en de veiligheid van de meegedeelde gegevens moeten waarborgen zoals vereist door artikel 16 van de WVP en 15bis van de wet openbare statistiek zijn efficiënt indien zij worden gecontroleerd en in de praktijk strikt worden toegepast. F.4. Scheiding van andere verwerkingen 32. De aanvrager moet de gegevensverwerking voor de doeleinden waarvan sprake, gescheiden houden van andere gegevensverwerkingen waarvoor hij eventueel verantwoordelijk zou zijn. F.5. Verbod op decodering 33. De aanvrager moet er zich contractueel toe verbinden alle middelen te zullen inzetten om te vermijden dat de identiteit zou worden achterhaald van de personen waarvan de persoonsgegevens worden verwerkt.
Beraadslaging STAT 28 /2012 - 7/9
F.6. Koppelverbod 34. De aanvrager mag geen poging ondernemen om de verkregen persoonsgegevens te koppelen aan gegevens die hij reeds verkreeg in het kader van andere machtigingen. F.7. Vertrouwelijkheid 35. De aanvrager verbindt er zich toe de vertrouwelijkheid van de studiegegevens te eerbiedigen en erover te waken dat deze uitsluitend door zijn personeel gebruikt worden voor de uitvoering van het beoogde onderzoek. G.
ANDERE GEBRUIKSVOORWAARDEN
G.1. Verspreiding van de resultaten 36. Uit de documenten blijkt dat enkel zeer algemene statistische aggregaten zullen gepubliceerd worden. 37. Na de analyse en het gebruik van de gegevens moet de aanvrager erover waken dat de resultaten in een globale en anonieme vorm gepubliceerd worden zodat de persoonsgegevens niet rechtstreeks of onrechtstreeks kunnen geïdentificeerd worden. 38. De beheerinstelling merkt op dat de aanvrager enkel globale en anonieme resultaten zal publiceren, met andere woorden samengevoegde gegevens waarvoor het staal voldoende groot is en geen verspreiding van vertrouwelijke gegevens toelaat. 39. De resultaten mogen dus enkel in een globale en anonieme vorm worden verspreid. 40. Ten minste 15 dagen vóór de verspreiding moet de aanvrager overigens de voorgenomen publicatie aan de ADSEI voorleggen. G.2. Controle 41. De aanvrager stemt er uitdrukkelijk mee in dat vertegenwoordigers van de Commissie altijd en zonder voorafgaande ingebrekestelling toegang krijgen tot de lokalen en tot de informatica-infrastructuur waar de verstrekte gegevens worden bewaard, om na te gaan of de bepalingen van de voorliggende machtiging en van de wet openbare statistiek en haar
Beraadslaging STAT 28 /2012 - 8/9
uitvoeringsbesluiten, alsook de bepalingen van onderhavig vertrouwelijkheidscontract worden uitgevoerd. 42. De Commissie kan op eenvoudig verzoek toegang krijgen tot andere lokalen en ICT-systemen om te controleren of er geen inbreuk gepleegd wordt op de bepalingen van de machtiging van de Commissie, de wet openbare statistiek, haar uitvoeringsbesluiten en de bepalingen van het vertrouwelijkheidscontract. H.
HET VERTROUWELIJKHEIDSCONTRACT 43. De
studiegegevens
worden
aan
de
aanvrager
meegedeeld
overeenkomstig
een
vertrouwelijkheidscontract dat hij afsluit met de ADSEI. 44. Het bij de aanvraag gevoegde ontwerp van vertrouwelijkheidscontract, legt de voorwaarden vast waaronder de studiegegevens door de ADSEI mogen worden meegedeeld en door de aanvrager mogen worden gebruikt. 45. Het vertrouwelijkheidscontract bevat minsten de wettelijk verplichte vermeldingen zoals bepaald in artikel 15bis van de wet openbare statistiek, waaronder de duur van het vertrouwelijkheidscontract, in onderhavig geval 3 jaar. Dit betekent geenszins dat bij het aflopen van deze termijn de vertrouwelijkheid van de gegevens zelf mag worden verbroken. Deze vertrouwelijkheid dient dus onbeperkt in de tijd geëerbiedigd te worden. 46. De contractuele bepalingen inzake privacy en vertrouwelijkheid die vermeld worden in het vertrouwelijkheidscontract maken integraal deel uit van de onderhavige beslissing van de Commissie, zodat een persoon vreemd aan het vertrouwelijkheidscontract zich ook tot de Commissie kan wenden met het oog op de controle van de naleving van de voorwaarden waaronder de gegevens door de aanvrager gebruikt mogen worden. III.
ALGEMENE BESLISSING
47. Bij de verwerking van de verkregen persoonsgegevens dient de aanvrager rekening te houden met de WVP, de wet openbare statistiek, hun uitvoeringsbesluiten en elke andere wettelijke of reglementaire bepaling tot bescherming van de persoonlijke levenssfeer, de bepalingen van de
onderhavige
beslissing
van
de
Commissie,
en
de
vertrouwelijkheidscontract dat hij heeft afgesloten met de ADSEI.
bepalingen
van
het
Beraadslaging STAT 28 /2012 - 9/9
IV.
SPECIFIEKE BESLISSING
48. De Commissie beslist dat:
de mededeling van de gevraagde studiegegevens afkomstig uit de SILC enquête 2009 tot 2011 door de ADSEI aan de Universiteit Antwerpen (OASes) en aan de ULB (CEESE) toegelaten is voor het verwezenlijken van de onder punt C vermelde doeleinden;
voor het verkrijgen van toekomstige gegevens de onderzoeker opnieuw de onderhavige machtigingsprocedure dient te volgen en er rekening mee dient te houden dat er beperkingen zijn wat betreft de cumulatie van nog te verkrijgen gegevens met de reeds verkregen gegevens van vorige enquêtes.
de duur van het vertrouwelijkheidscontract beperkt is tot 3 jaar, periode na afloop waarvan de vertrouwelijkheid van de gegevens zelf onbeperkt moet geëerbiedigd worden in de tijd;
de gegevens slechts mogen gepubliceerd worden op een voldoende samengevoegd niveau.
OM DEZE REDENEN, De Commissie machtigt de ADSEI om de bedoelde persoonsgegevens onder de bovenvermelde voorwaarden mee te delen aan de Universiteit Antwerpen (OASes) en aan de Université Libre de Bruxelles (CEESE); keurt het bijhorende vertrouwelijkheidscontract onder de voormelde voorwaarden goed.
De Wnd. Administrateur,
De Voorzitter,
(get.) Patrick Van Wouwe
(get.) Willem Debeuckelaere
