de beste bron voor boekennieuws jaargang 7, nummer 12, december ,95

de beste bron voor boekennieuws – jaargang 7, nummer 12, december 2013 – www.boekenkrant.com

het afzien van 2013

€ 9,95

Hoe werd de toneelman Arthur Japin de succesvolle, geliefde romancier? 5

Is ­Gilles van der Loo’s tweede boek een verhalen bundel of een roman? 11

Hollandse Horror: Het schokkerende Hex van ­Thomas Olde Heuvelt

Thomas Möhlmanns Waar we wonen verschijnt na jaren wachten. 7

In Michelle Gagnons jeugdboek strijden hackers tegen het kwaad 19

Elke Geurts’nieuwe boek De weg naar zee is onverbeterlijk 8

Marco Kroon, Ridder en commando, is een rasechte verhalenverteller 23

13

Dagboek van een muts In de serie Dagboek van een muts volg je de tiener Nikki. Ze vertelt in haar dagboeken over de belevenissen en vooral over de blunders op haar nieuwe school.

14

www.boekenkrant.com

en verder

Losse delen Boekhandel Win een boek Colofon

2 29 31 31

De successen van een Nederlands special forces peloton in Afghanistan. Kijk voor meer informatie op www.danger-close.nl

Lees het Jamie Oliver recept op pagina 25!

boekenkrant.com



december 2013 pagina 2

losse delen redactioneel

+++ nieuws +++

Na deze editie verlaat ik de Boekenkrant. In augustus 2007 liep ik een Utrechtse boekhandel binnen. De Boekenkrant, jaargang 1 nummer 7, lag naast de toonbank. Thuis, lezend, ontdekte ik tot mijn verrassing een oproep: ‘redacteurs gezocht!’ ‘Redacteurs zoeken we niet,’ liet iemand van de Boekenkrant per e-mail weten, ‘maar recensenten zijn welkom’. In september 2008, na een jaar recenseren, begon ik als redacteur/rechterhand van oud-chef Siebe Huizinga. Het eerste boek dat op mijn bureau lag: Hoe te praten over boeken die je niet hebt gelezen van Pierre Bayard. ‘Interviewen vind ik niks’, zei Siebe meteen. ‘Jij mag de interviews doen.’ Zo heb ik intussen ongeveer vijfhonderd schrijvers en dichters geïnterviewd: Thomas Rosenboom, Manon Uphoff, Anna Enquist, Gerrit Komrij, Christiaan Weijts, Joost Vandecasteele, Jan Siebelink en vele, vele anderen. Ik leerde het vak van krantenmaker, ik recenseerde bijna meer dan ik kon lezen en liet de Boekenkrant meegroeien. Begin vorig jaar nam ik het hoofdredactionele stokje over van Siebe. De krant is sindsdien alleen maar groter geworden. Maar verder dan dit kan ik het zelf niet brengen. Je onderbuik is je belangrijkste raadgever. Toen ik aan dit werk begon, had ik al de ambitie om zelf te schrijven. De mores leren aan de andere kant van het boekenvak leverde mij essentiële ervaring op. En hoe langer ik dit vak beoefen, hoe duidelijker ik voor ogen heb gekregen wat ik zélf wil schrijven. Het moment is aangebroken om dat te gaan doen. De Boekenkrant is bij Jan, Anouk, Merijn, Titus, Wendy, Sanne, Meie, Wieneke, Deborah, Bram, Maria, Abe en Sharon in meer dan goede handen.

www.covercards.nl

Verstuur dit boek als een briefkaart! Ga naar www. covercards.nl en volg de instructies.

Amir Salim, een schuchtere jongeman uit een volkswijk, wordt een geroemd kickbokser. Niets lijkt hem hierbij in de weg te staan, tot en ervan wordt beschuldigd wordt een man uit de reclamewereld te hebben gemolesteerd. Abdelkader Benali, Bad boy, Uitgeverij De Arbeiderspers, ISBN 978 90 295 8780 8 (€ 18,95)

: e-mail

Stuur deze bon naar: Boekenkrant Visschersplein 160 k22 3511 LX Utrecht Nederland

: Land

Handtekening :

: Postcode

Plaats

Man/Vrouw :

:

Naam

Straat

ik wil een abonnement op de Boekenkrant – 12 nummers voor € 30,inclusief bezorgkosten

Ja,

NEEM NU EEN ABONNEMENT EN ONTVANG DE BOEKENKRANT THUIS! 12 NUMMERS VOOR €

BON

Ze vertaalde werk van onder meer Amos Oz, David Grossman, A.B. Yehoshua en Nir Baram. Naar hen ging de aandacht uit in recensies en interviews: hun gedachten, hun verhalen, hun liefde voor literatuur – en dus niet naar de vertalingen. Maar voor één keer trad Hilde Pach uit de schaduw: ze won de Martinus Nijhoffprijs voor haar vertalingen van Israëlische literatuur. ‘Ondanks de grote verschillen tussen het Hebreeuws en het Nederlands,’ vindt de jury, ‘weet Hilde Pach in zuiver en soepel Nederlands dicht bij de brontekst te blijven.’ +++ De nominaties voor de VSB poëzieprijs zijn bekendgemaakt. De volgende bundels maken kans op € 25.000, een kunstwerk van Maria Roosen en een plek aan het poëtisch firmament: Bewegend doel van Micha Hamel, De zon in de pan van F. van Dixhoorn, Jaja de oerknal van Maria Barnas, Ook daar valt het licht van Miriam van Hee en Ritmisch zonder string van Antoine de Kom. De winnaar wordt 29 januari 2014 bekendgemaakt aan het begin van de Poëzieweek. +++ Doris Lessing overleed recent op 94-jarige leeftijd. Haar boek The grass is singing uit 1962 werd een van haar bekendste werken. Lessing was een globetrotter: ze leefde in Perzië en Afrika, daarna in Engeland. Ze won, als oudste ooit, de Nobelprijs voor de Literatuur in 2007 – ze was toen 88. +++ De veelgeprezen literator Arnon Grunberg heeft zich als proefpersoon opgeworpen. Wetenschappers gaan zijn hersenen analyseren terwijl hij, met een badmuts vol elektroden op zijn hoofd, aan het schrijven is. Hersensignalen kunnen inzicht geven in de werking van de hersenen tijdens het schrijven. In 2014 gaat een groep proefpersonen de door Grunberg geschreven tekst lezen. Dan worden ook hun hersenen op dezelfde manier geanalyseerd. +++ Sommige debuten zijn al berucht voor hun verschijning. Zo ontstond rond Bonita Avenue een gevecht om Peter Buwalda, die zich uiteindelijk met een vijfcijferig voorschot aan zijn schrijftafel zette. De Amerikaanse uitgeverij Knopf maakt het wel erg bont. Debutant Garth Hallberg schreef zes jaar aan het 900 pagina’s tellende City on fire. Ook om hem werd gevochten. Tien uitgeverijen wilden meer dan een miljoen bieden. Zijn uiteindelijke voorschot: twee miljoen(!) dollar. +++ Peter Koelewijn heeft het proces tegen A.F.Th. van der Heijden op alle punten verloren. Van der Heijden heeft in De helleveeg, dit voorjaar verschenen, korte passages gewijd aan de familie van Koelewijn. Van der Heijden toonde eerder al aan dat Koelewijn niet goed gelezen heeft. Hij kreeg nu gelijk van de rechtbank. +++ Het tijdschrift Linda gaat boeken uitgeven in samenwerking met Nijgh & Van Ditmar. De kritiek is niet van de lucht, met name uit de literaire hoek, waar velen niet begrijpen waarom de uitgever van wijlen Nescio, Simon Vestdijk, F. Bordewijk, Menno ter Braak, J. Slauerhoff en Louis Couperus deze samenwerking aangaat. Niettemin, februari 2014 moet het eerste boek verschijnen: Gekke wijven, een verzameling columns van Sylvia Witteman.

boekenkrant tip 3

2013, week 47

1. Thomas Möhlmann, Waar we wonen

2. Michelle Gagnon, Project Persefone

3. Gilles van der Loo, Het laatste kind

In Waar we wonen laat Thomas Möhlmann zijn lezer verdwalen in taal en betekenis. Een bijna lyrische liefde voor een herkenbare jij-figuur overkoepelt het geheel en keert steeds terug.

Hacker Noa wordt wakker op een operatietafel met een vers litteken op haar borst. Noa zet alles op alles om in leven te blijven en de gruwelijke geheimen achter Project Persefone te ontrafelen.

In Palladina raken de ouderen in de meerderheid. Wie iets van het leven verwacht, zoekt zijn kansen elders. Een enkeling blijft over en tracht het hoofd boven water te houden.

nederlandse t0p 3

1. Isa Hoes, Toen ik je zag Isa Hoes over haar leven met acteur Antonie Kamerling, die leed aan depressies en in 2010 zelfmoord pleegde.

(Bron: Stichting CPNB) 2013, week 47

2. Saskia Noort, Debet Na de dood van tv-producer Michel ontdekt zijn vrouw de gruwelijke leugens achter een perfect leven.

belgische top 3

1. Pieter Aspe, Het Janussyndroom Commissaris Van In krijgt te maken met een zedenzaak: een dochter van een zakenman wordt op brute wijze verkracht door vier gemaskerde kerels.

Persoonlijk stijlboek van twee gewone vriendinnen met een buitengewoon leven.

(Bron: Boekenvak.be) 2013, week 46

2. Khaled Hosseini, En uit de bergen kwam de echo Als de driejarige Pari aan een rijk echtpaar wordt verkocht, zet dat voor haar en haar broer een scala aan gebeurtenissen in gang.

3. Carice van Houten en Halina Reijn, ­Antiglamour

3. Stefan Hertmans, Oorlog en terpentijn Wanneer Stefan Hertmans de oude schriften van zijn grootvader eindelijk besluit te lezen, ontdekt hij een levensverhaal vol onvermoede geheimen.

facebook.com/deboekenkrant De Boekenkrant is verhuisd – maar dan op Facebook. We hebben de vriendenlimiet van 5.000 bereikt. Daarom hebben we ons verplaatst naar een pagina: facebook.com/ deboekenkrant. Like ons om op de hoogte te blijven!

boekenkrant.com



december 2013 pagina 3

literatuur couperus

column

Internationale literaire betrekkingen

Angst en schoonheid Bas Heijnes’ Angst en schoonheid, Couperus, de mystiek der dingen is een bevlogen essay over het leven en werk van een auteur met een rijkgeschakeerd en uitgebreid oeuvre dat ooit in 50 delen verzameld werd. Met zijn essay laat Heijne zien dat de rauwe en schurende levensvragen die Couperus zich stelde, in onze tijd nog steeds actueel zijn.

zondagochtend. ‘Natuurlijk zijn er nog altijd mensen die een kater hebben of een buitenechtelijke relatie aangaan, maar de gangbare wijsheid is dat die dingen ergens goed voor moeten zijn, een verstandig en haalbaar doel moeten dienen, moeten bijdragen aan de twijfelachtige en kwetsbare illusie van iets gezonds’. Het toegankelijke essay over Couperus is geen verlossend handboek aan de hand waarvan we een vol leven kunnen leiden, niet gelimiteerd door onze ‘gezonde benepenheid’. Het geeft geen antwoord op waarvoor je zou moeten leven in een uiteindelijk zinloze wereld, Door Merijn Schipper biedt geen methodes die je bij je filosofieën van de levenskunst of je ‘Hoe kan een mens zen- en yogaklassen vindt. Nee, ‘bij zichzelf overeind houCouperus is de inzet altijd een dieden in een wereld per bewustzijn, een uitnodiging om waarin alles verganbeter te zien, het voelbaar maken kelijk is, waarin de van ambivalenties’. Dat biedt troost, mens die zich ontworperspectief en voor wie zich ervoor stelt aan de benepenopenstelt, verdieping wellicht. heid van zijn eigen kleine wereld Met zijn innerlijke werelden en die niet automatisch een rijker, zinniger leven wacht, maar misschien juist de van zijn personages komt hij het dichtst bij onze levens, vindt Heijne. wanhoop van de totale leegte?’ Maar wie was die Couperus, vraagt Inderdaad, door globalisering en Heijne zich af, die zijn psychologide financiële crises leven wij net sche romans gretig afwisselde met als Couperus in een tijd van flux. symbolistische verhaMaar benepenheid, len, die de poëzie zo anno 2013? Zelfs als abrupt aan de wilgen we de nieuwe preutshing, wiens brieven in heid buiten beschouhun gereserveerdheid wing laten, is daar toch zo met zijn rijke proza ook iets voor te zegvol diep psychologisch gen. Katie Roiphe, die inzicht contrasteerde, net als Couperus vandie altijd op reis leek en uit een gegoed, hoognergens rust vond? opgeleid gezichtspunt Er bestaat een lange schrijft, laat in Lof van tijd verloren gewaand het rommelige leven kort filmpje waarop je zien hoe we steeds conCouperus ziet beweservatiever zijn geworgen. Het werd vijf den: je bent geen drinweken voor zijn dood ker meer, maar een Bas Heijne, Angst en schoongemaakt. Hij ziet er alcoholist; je gaat op heid, Uitgeverij De Bezige nog niet ziek uit, bewetijd naar huis, want dan Bij, ISBN 978 90 234 7801 0 gelijk zelfs. Het geeft heb je nog iets aan je (€ 18,90)

Youtube

Het is intrigerend om Couperus te zien bewegen, maar wat is het dat hem bewoog? je de suggestie dat je even de mens in plaats van de schrijver ziet. Het is intrigerend on Couperus te zien bewegen, maar wat is het dat hem bewoog? Uit het 144 bladzijden grote essay kan je destilleren dat Couperus’ existentiële houding gezien kan worden als een reactie op de sterk veranderende tijd. Dit is op twee zaken terug te voeren. Ten eerste op een angstwekkende metafysische jeugdervaring uit Indië, die zo uit De stille kracht had kunnen komen. In een feuilleton in de Haagse Post beschrijft hij hoe hij een witte Javaan in het badhuisje had zien lopen, maar in het badhuisje blijkt alles van binnen afgesloten. Ten tweede op zijn grote liefde voor schoonheid die op het gymnasium wortelschoot. De meerwaarde van Heijne’s essay is meervoudig. Niet alleen biedt het een mooi beeld van Couperus werk en geeft het een doorloop van zijn leven, ook is het materiaal dat Heijne gebruikt relatief bijzonder omdat het amper nog gelezen wordt. Naast Couperus’ werken en F.L. Bastets biografie zijn dat feuilletons en brieven. Angst en schoonheid is daarmee niet alleen te lezen als een interessante introductie voor geïnteresseerden. Aan de hand van het existentiële richtsnoer biedt het een verdiepende blik op wat we tegenwoordig in zijn algemeen van Couperus weten.

In Dubai is er altijd iets ‘gaafs’ te doen. Zo was er de afgelopen maand een grote autobeurs in Dubai, en de duurste automerken waren vertegenwoordigd… uiteraard ook in de vorm van de Dubaiaanse politieauto’s. De voor de gelegenheid tentoongespreide collectie van de politie bevatte onder andere uit een Mercedes SLS, een Lamborghini Aventador en een Ferrari FF. Absurditeiten als deze hebben onder zowel de expats als de locals een eigen ludieke uitdrukking: ‘Only in Dubai!’ Dat is namelijk waar dit land altijd naar streeft: Dubai wil een unieke wereldstad zijn waar zelfs de sky niet eens meer de limit is. Tegelijkertijd was er ook een internationale boekenbeurs in het naastgelegen emiraat Sharjah. Het was een van de vele evenementen waarmee Sharjah zichzelf op de kaart probeert te zetten tegenover de veel bekendere buren. De beurs maakte gebruik van vijf grote zalen, waarvan de mooiste gevuld was met de internationale uitgeverijen; maar de grote meerderheid was lokaal Arabisch. De wil is er, de internationale interesse nog niet. Dubaiaanse stunts zoals de Burj Khalifa (het hoogste gebouw ter wereld), Burj Al-Arab (het meest luxe hotel en de enige met maar liefst zeven sterren ter wereld) en de Dubai Mall (het grootste winkelcentrum ter wereld met een heuse achtbaan, een ijsbaan en met het grootste aquariumraam ter wereld) dat overigens niet verward moet worden met de Mall of the Emirates (welke een sneeuwbaan met pinguïns huisvest) – gewoon om maar een paar voorbeelden te noemen – zijn wat dat betreft hun geld meer dan waard en leveren een constante stroom van aandacht voor Dubai. De andere emiraten proberen te profiteren van dat PR-succes – iets dat wel lukt binnen de Arabische wereld, maar niet erbuiten. Zo was het Westen veel beter vertegenwoordigd op de Boekenbeurs van Dubai, die eerder dit jaar gehouden werd en die voor de helft Engelstalig was. Hier, ver weg van Nederland, merk je hoezeer de wereld draait om het Westen. Er wordt gesnakt naar de Westerse erkenning, ook hier in Dubai. Het is pas cultuur met een hoofletter als het Westers is. Het is een haat-liefdeverhouding voor de Arabieren. Constant is men aan het worstelen met de culturele identiteit. Enerzijds wil men het liefst de Arabisch-Islamitische samenleving blijven. Anderzijds zien ze dat het Westen om verschillende redenen weinig geïnteresseerd is in hun cultuur. Uiteraard is het taalverschil een probleem, maar we zijn ook erg verwend in het Westen. We zien graag eeuwenoude gebouwen die uitpuilen van historie met daarin musea met overdadige collecties in samenlevingen die volledig georganiseerd zijn en die alle problemen met hun identiteit al opgelost hebben. Intellectueel snobisme misschien? Wat het ook is, we zijn deel van het probleem. De wereld is zo gigantisch groot en de menselijke geest is zo klein dat we vaak slecht zijn in het overbruggen van verschillen, zelfs met de letteren. Ze proberen het hier in ieder geval wel, want ondanks dat wij Europeanen gemakzuchtig roepen dat men hier in het eigen denken vastzit, hadden ze hier graag alle vijf de zalen met internationale literatuur gevuld.

Sharon Hagenbeek

boekenkrant.com



december 2013 pagina 4

literatuur column

Het vlinder­ effect Dit is mijn laatste column voor de Boekenkrant. U heeft me op deze pagina’s drie jaar lang gelezen. In die tijd heeft u me, via mijn website, vele mails gestuurd. Eigenlijk is het vooral door uw – meestal – fraaie en bemoedigende woorden in mijn mailbox, dat ik deze ruimte langer heb gevuld dan aanvankelijk de bedoeling was. Mijn oprechte dank dus, voor uw steun bij dat verleggen mijner intenties. Maar nu stop ik er dus mee. Ik zal u zeggen waarom. Ik heb de discipline van het columnschrijven – een discipline die zonder twijfel een literair gehalte bezit – ooit al vergeleken met de sprint binnen de atletiek. Ik doe het opnieuw. De sprint eist een immense intensiteit op een korte afstand. De gebalde kracht ervan zorgt elke keer voor een kick. Kicks zijn, dat weet u net zo goed als ik, verslavend. In diezelfde atletische vergelijking beschouw ik de roman als de lange afstand van het geschreven woord. De afgelopen jaren heb ik ook een literaire marathon gelopen. Met andere woorden: los van de journalistiek die evenmin zijn tijd afwacht en aan hoogspringen doet denken, heb ik, vier jaar lang, op alle momenten van de dag en de nacht mijn vierde roman geschreven. Je fantasie vorm geven in een uitgediept verhaal is werk van lange adem. Werk dat alleen traag tempo verdraagt. En met haast niets te maken wil hebben. En jawel hoor. Vandaag is die roman, die Het vlindereffect zal heten, zo goed als af. De uitgever staat te popelen. Die wilde al meteen na Mise en Place (nummer drie) met een volgende boreling uitpakken. Maar zo gaat het niet. En dat weet hij – intussen zij – natuurlijk ook. Een verhaal heeft – bij mij toch – baat bij een rustige rijping. Margot en Margaux (het wijnkasteel uit Bordeaux) hebben in elk geval die trage ontplooiing gemeen. Ook nu wil ik mijn afgewerkte manuscript nog enkele maanden laten rijpen. Dat is: volledig met rust laten.

mysterie

Verhalen als subtiel zingende Sirenen Beproevingen is raadselachtig. Geen blurb en alleen een korte, zakelijke verantwoording achterin met een lijst van publicaties. De mooie voor- en achterkant tonen twee foto’s: op de achterkant kuiert de dichter (?) eenzaam door een besneeuwd landschap, met een Scandinavisch aandoende ijsmuts op het hoofd en het viaduct van een snelweg op de achtergrond. Wat de voorkant voorstelt, blijft me een raadsel. De inhoud is al even mysterieus. We lezen geen verhaal, of verhalen, maar in wezen ook geen dichtbundel. Beproevingen bevat een reeks korte teksten waarvan de regeleindes niet bewust lijken te zijn aangebracht, teksten waarin weinig

advertentie

technische middelen onnozele autoriteit.’ zijn ingezet (assonanMet een schijnbare achtie, alliteratie, metrum, teloosheid verteld lokmiddenrijm etc.) en die ken de ultrakorte verook te weinig geconhalen – ik noem het centreerd lijken om voorlopig toch verhapoëzie te zijn. len – als subtiel zinLijken. Want proza is gende Sirenen. Overal het ook niet. Daarvoor is de verteller out of zijn de miniwerelplace, een buitenden van de tekststaander in zijn eigen jes te obscuur en te wereld. Her en der deelt Jan-Willem Anker, Beproevinschetsmatig. Het licht hij een concreet weegen, Uitgeverij De Arbeidersdat over de pagina’s tje, zoals de ontdekpers, ISBN 978 90 295 8778 5 (€ 18,95) schijnt, heeft een onalking van Paaseiland, ledaagse gloed, als in op Eerste Paasdag 1722, een arthousefilm. ‘De lichtbak op door Jacob Roggeveen. Het reiseen hijskraan vervangt de maan, het programma meldt dat Paaseiland logo op de lichtbak bootst een maan- ondanks veertigduizend toeristen zee na,’ lezen we in de eerste tekst per jaar ‘redelijk authentiek’ is geble– als een onscherp camerabeeld in ven, ‘kinderen gaan namelijk nog te een ijskoude avond, of nacht, waarin paard naar school’. iemand door een stad fietst. ‘Kon ik maar iemand ter verantwoording Buiten soms wat concrete kennis roepen, maar ik ben alleen, aanof informatie blijft het bij observagewezen op mezelf en mijn eigen ties, gedachtes en routineuze handelingen. Emotie sijpelt tussen de regels door en komt pas langzaam naar voren bij herlezing. Wie Beproevingen leest met speciale aandacht voor de binnenwereld van de verteller, zal daarom merken dat het juist een bij uitstek gevoelige reeks verhalen is. En het zijn verhalen waar de poëzie weliswaar niet van de pagina’s af spat, omdat de poë-

Overal is de verteller out of place, een buitenstaander in zijn eigen wereld. zie niet een talige, technische vorm heeft. De poëzie schuilt in wat niet is gezegd, wat tussen de regels door te zien is, waarbij je de regels bijna als de spijlen van een gevangenisraam kunt zien met het personage erachter. Soms is zijn emotie explicieter. In de opeenvolging van de verhalen duikt dan een prachtig plaatje op: ‘Terwijl ik mijn huis verlaat en inbegrepen word in de openbare ruimte, toon ik met een glimlach dat ik weet waar ik ben. Ik zou een vreemde willen omhelzen om hem niet in de ogen te hoeven kijken.’

Daarom dat ik de komende maanden de letters uit mijn hoofd zal schudden. Ik wil heel even geen handen dansend op het klavier. Geen verhaallijnen kronkelend door mijn brein. Geen deadlines, op die van de krant na. En als dat hoofd dan geleidelijk aan weer vrij gemaakt is, neem ik Het vlindereffect nog een keer in handen. Om het dan, binnen zes tot negen maanden, voorgoed aan u over te geven. Veel dank en graag tot dan.

Margot Vanderstraeten

www.kasteelgroeneveld.nl

Beproevingen lijkt dus hoe langer hoe meer het passieve leven van een grotendeels zwijgend personage te zijn dat de schoonheid en de vervreemding van de wereld om hem heen zoekt, voornamelijk in dingen die zo klein zijn dat ze bijna iedereen ontgaan. De vertellingen zijn kort maar traag, de actie is bijna nihil. Associatief zie ik de beelden voor me, de beelden die concreet zijn beschreven tenminste, in een Requiem for a dream-achtige melancholie. Ja, ik ben eruit: Beproeving is een in losse scenes verteld filmscript.

boekenkrant.com



december 2013 pagina 5

interview

‘Ik vind het leuk om puzzels te leggen’ In de Boekenkrant van oktober publiceerden we een recensie van Arthur Japins nieuwe roman De man van je leven. Tijdens de Sociëteit Literair op Kasteel Groeneveld interviewde ik Japin. Dat gesprek ging niet alleen over zijn laatste roman. We bespraken zijn achtergrond in de toneel­ wereld en het sterke verband daarvan met zijn romans. Hoe werd de toneelman Japin de succesvolle, geliefde romancier? Door Roel Weerheijm Je debuteerde in 1996 met Magonische verhalen – dat was niet op een jonge leeftijd, maar je had daarvoor al een leven op het toneel. Hoe zag dat leven eruit? ‘Ik had een zoekend leven en ik ben eerst gaan zoeken op het toneel. Als jongen dacht ik dat ik dat moest doen. Ik had geen gelukkige jeugd en bracht veel tijd in het theater door. Van mijn vader die theaterrecensent was, kreeg ik vaak kaartjes. Ik zag mensen die ook ongelukkig waren, problemen hadden, maar hun ongeluk was in een mooie vorm gegoten. Het was een soort sprookjeswereld, een tweede werkelijkheid. Dit heb ik nodig. Ik dacht: ‘Dat wil ik later ook, een aantal uren per dag iemand anders zijn.’’ Om je verleden kwijt te raken, om een nieuw ‘ik’ te vinden…? ‘Nee, om een veilige plek te vinden. Ik ben sindsdien nergens liever dan in het theater, het kan me

niet schelen wat ze spelen.’ Zelfs als het slecht is? ‘Ook dan. Ik vind het fijn om in het donker te zitten en te kijken naar iets wat echt lijkt en waar ik in mee kan gaan, wat me afleidt van de dagelijkse werkelijkheid.’ En daarna ben je schrijver geworden. ‘Dat heeft lang geduurd. Ik wilde het helemaal niet. Mijn vader was leraar, hij schreef boeken en had een radiorubriek. Er kwamen veel schrijvers bij ons over de vloer en die waren absoluut geen reclame voor het schrijverschap: ze waren vaak dronken, ongelukkig, zwartgallig. Een van die schrijvers had een kromgegroeide rug door een ziekte, waardoor zijn longen langzaam verstikten. Dat was mijn beeld van het schrijverschap. Op mijn twaalfde won ik een opstelwedstrijd, waardoor mijn ouders mij stimuleerden. Later op de theaterschool had ik les van Willem Wilmink. ‘Dat is leuk, dat toneel, maar jij zou iets met die taal moeten doen’, zei hij. Maar ik wilde nog steeds niet.’ Zat, nog steeds, dat beeld van de schrijver in je hoofd? ‘Niet bewust, maar: ja, dat beeld zat er nog steeds. Het schrijversvak was geen optie. Ik schreef wel, teksten en liedjes, en ik had ook al een toneeltekst geschreven, Vaslav nota bene, maar met het idee om dat op te voeren, niet omdat ik schrijver wilde zijn. Dat is pas gekomen toen ik een verhaal hoorde van een vriend die in Afrika was geweest. ‘Er zouden in de vorige eeuw twee prinsjes cadeau zijn gegeven aan de koning van Holland.’ Dat was het gegeven voor De zwarte met het witte hart. Ik wist meteen: dit is mijn verhaal. Maar: nog steeds niet als roman. Het moest een opera worden, en

‘Er kwamen veel schrijvers bij ons over de vloer en die waren absoluut geen reclame voor het schrijverschap’ die is er uiteindelijk ook gekomen, maar toen ik onderzoek ging doen naar deze jongens bleek het toch een boek te worden.’ Waar lag het keerpunt? Wat was de reden dat het een roman moest zijn? ‘Hoe meer ik ermee bezig was, hoe meer ik besefte: ik wilde in de hoofden van die personages zitten, weten hoe het voelt. Daarom ben ik romanschrijver geworden. Datgene aan een personage wat je niet weet, wat je niet kunt zien, hoe die emoties werken: dat had mijn interesse. Ieder boek begint voor mij met de vraag: hoe heb je jouw verhaal overleefd? Ik schrijf om daar een antwoord op te formuleren.’ Je kiest er dus voor om steeds meer van buiten (toneel, opera) naar binnen te keren? ‘Als je het zo formuleert… Eigenlijk hebben al die personages iets tussen de buiten- en de binnenkant wat niet klopt: een zwarte die zich wit voelt, kleine mensen in een grote wereld, een mismaakte die zich achter een sluier verstopt en niet ziet hoe mooi zij van binnen is: het wringt bij mijn personages tussen de buitenkant en de binnenkant.’

lees verder op p.7

boekenkrant.com



december 2013 pagina 7

literatuur interview

arthur japin – p5

We gaan nu héél stoer schrijven!

Hoe kan ik het nu zo ver­ tellen dat het verhaal overeind blijft, maar met alle dingen die me dier­ baar zijn weggelaten?

Thomas Möhlmann publiceerde twee dichtbundels, De vloeibare jongen en Kranen open. Hij ontving nominaties (onder meer voor de C. Buddingh’-prijs ) en won prijzen (de Lucy B. en C.W. van der Hoogtprijs). Na jaren wachten verscheen recent de derde bundel: Waar we wonen. Een poëziebundel ontstaat bij elke dichter anders. Sommigen schrijven jaren en vegen op een zeker moment 30, 40 gedichten bij elkaar. Anderen componeren hun bundel heel nauwkeurig, vanuit een concept of een programma. Hoe werkt dat bij jou? ‘Ik combineer beide tactieken tegelijk. De fase net nadat een bundel uit is, zoals nu vlak na de verschijning van Waar we wonen, schrijf ik ontzettend vrij. Je hebt even nergens meer mee te maken, je hoeft nergens meer rekening mee te houden, je kunt alles doen. Dat is fijn en stuurloos. Maar dat kan niet te lang duren. Op een gegeven moment vertoont zich vanzelf langzaam weer een preoccupatie, een belangstelling in je werk. Als je die rode draad ontdekt, kun je weer langzaam naar een bundel toe.’ Hoe ging dat proces bij Waar we wonen? ‘Dat ging veel minder prettig dan de bedoeling was. In 2009 verscheen mijn voorlaatste bundel. Vlak daarna zijn mijn zoon en mijn dochter geboren. Dat zijn prachtige gebeurtenissen, maar voor het maken van een dichtbundel is het niet heel praktisch. Niet alleen vanuit praktisch oogpunt –luiers verschonen enzovoorts– maar ook omdat ik het Couvadesyndroom bleek te ontwikkelen. Ik leefde hormonaal mee met mijn vrouw. Vreselijk irritant, kreeg ik ook ineens zwakke knieën en ochtendmisselijkheid. Ik heb zoiets ook bij andere dichters zien gebeuren: als ze door hormonen worden afgeleid, zijn ze een aantal maanden niet productief als dichter. Ze zijn, zoals ik dat was, te gelukkig.’

Ik kan me voorstellen dat de wereld van het ­theater een effect heeft op de innerlijke wereld van je personages. ‘Je ziet de liefde voor theater er wel in terug, en ook het feit dat ik daarin ben opgegroeid. Ik probeer er wel vanaf te komen, maar het lukt nooit: in elk boek duiken weer die drie of vijf aktes op. Ik kan er niet omheen. Ik denk ook in scènes, als twee mensen samen in een kamer zijn geweest, bedenk ik daar het omringende theater omheen. Het grappige is: hoe ouder ik word, hoe meer ik merk dat het leven maar weinig losse eindjes kent. Het toneel keert altijd weer terug. Er worden dingen verfilmd of komen in het theater, van Vaslav wordt een toneelstuk gemaakt waarvoor ik het script schrijf.’ Toch ironisch dat je de theaterwereld achter je laat om boeken te schrijven, terwijl die theaterwereld altijd weer terugkeert… ‘Ja, maar ik vind dat hartstikke leuk. De theaterwereld, dat is mijn taal.’

Thomas Möhlmann manier. Daar moet je iets mee in wat je schrijft. Dat heeft een maand of negen poëzie voor huiselijk gebruik opgeleverd, maar geen bundel.’ Er zit veel optimisme in Waar we wonen, en ook ruimte en natuur zijn belangrijke metaforen. ‘De wildernis moest in deze bundel een belangrijk decor zijn. Generaliserend: een gedicht kan bij mij pas ontstaan als ik een idee heb waar het zich afspeelt, om mee te beginnen. Een kamer, of een tuin. Dat kan later allemaal nog veranderen en grootse vormen aannemen, maar ik heb die kamer nodig om mee te beginnen.’ Het begrip ‘ruimte’ wordt wel abstract. Sommige gedichten staan vol met bomen, takken, nerven, tuin, sneeuw, seizoenen… ‘…mensen die vegetatie worden en vegetatie die mens wordt. In die kamer, waarin ik altijd moet zitten, is alles een klein beetje op metamorfose gericht. Het is gemakkelijk voor objecten in die kamer om andere objecten te worden. Juist in een andere reeks kunnen de dingen van vorm en identiteit veranderen om een rol te vervullen, om daarna misschien ook weer terug te veranderen.’

Het cliché wil immers dat dichters ongelukkig zijn? ‘Nee. Je moet juist vanuit geluk leven en schrijven! Maar ik wilde die creatieve zwakte door hormoonhuishouding, die ik ook bij collegae zag en waar ik zo bang voor was, doorbreken. Dus ik dacht [trekt een grimas]: we gaan nu héél stóér schríjven! Maar dat werkt ook niet. Je raakt door Thomas Möhlmann, Waar je jonge kinderen ontwe wonen, Uitgeverij Promeroerd op een voor mij theus, ISBN 978 90 446 2518 9 nog totaal onbekende (€ 17,95)

Je hebt dus een duidelijke transitie nodig van vormen om je poëzie te kunnen schrijven? ‘Het fascineert me:

het hele idee dat je toch opgelucht bent dat als je het glas water op tafel zet, die tafel dat houdt, dat de tafel niet wegzakt – die opluchting hebben we allemaal wel een fractie van een seconde. Misschien is de tafel wel van een bedrieglijke meegaandheid. De titel van mijn eerste bundel was De vloeibare jongen, een figuur die op de achtergrond continu meespeelt, telkens van vorm verandert in een staat van net niet zo vloeibaar dat hij wegspoelt, en net niet zo vast dat je ’m kunt vastpakken.’ Piet Gerbrandy vergeleek jou met Ovidius… ‘Ik wil het er nooit te expliciet in stoppen, maar ik ben dol op de verhalen uit de Griekse oudheid, de Griekse mythologie. Het staat er bol van, maar wel erg impliciet. Ovidius’ Metamorphosen vind ik een geweldig boek omdat alles in andere dingen kan, en zal veranderen.’ Op wat voor manier is Waar we wonen anders ten opzichte van je eerdere bundels? ‘Als beginnende dichter had ik altijd een hekel aan expliciete ik-lyriek. Het gemoed van de dichter, waarin je aan de verzen kon zien wat een geweldig gevoelig persoon die dichter wel niet moest zijn. Mijn eerste bundel was heel secundair, het liefst alleen maar met personages. Dat werkte precies een bundel lang heel goed, daarna was ik er klaar mee. Toen wilde ik kijken of ik het heel persoonlijk kon maken, maar zonder larmoyant of glibberig te worden. Vooral in deze bundel is dat gelukt: wel persoonlijk, maar niet pathetisch.’

Schrijft een toneelschrijver anders dan een anderssoortige schrijver? ‘Ik zie mezelf niet als een toneelschrijver pur sang. Ik vind het leuk om puzzels te leggen. Ik schrijf op veel verschillende manieren: een opera, waarin iemand in tien maten zijn hele leven moet blootleggen, hoorspelen waarbij je alle beelden weg moet laten, filmscripts waarin juist zoveel mogelijk dialoog weg moet blijven. Hoe kan ik het nu zo vertellen dat het verhaal overeind blijft, maar met alle dingen die me dierbaar zijn weggelaten? Veel schrijvers vinden dat vervelend, vanwege de artistieke waarde. Ik vind dat leuk. Waarom kunnen sommige dingen wel, of niet, werken als je ze op een bepaalde manier vertelt?’ Met die intensieve manier van werken die je beschrijft, vraag ik me wel af: hoe lang doe je over een boek? ‘Onderhand weet ik dat niet meer. Ik zeg vaak voor de grap dat ik over elk boek twintig jaar doe – maar dat is meer dan alleen een grap. Een aantal ideeën zijn heel oud, zo is De man van je leven een idee uit 1992 en Vaslav dateert nog van jaren daarvoor. Die dingen groeien en groeien zonder dat ik me daarvan bewust ben, ze verdwijnen in een grabbelzak die ik op mijn rug meedraag. De zwarte met het witte hart vroeg veel feitelijk onderzoek, wat jaren duurde, maar daarna begint het pas echt. En wat dat is, weet ik niet. Voor een deel ben ik enorm geholpen met die theatertechnieken: geschiedenis is ook toneelschrijven. In een toneeltekst staat weinig informatie, op de tekst na. Je gaat er dus omheen lezen, zoeken naar hoe de dingen gevoeld moeten hebben, hoe het was in die tijd, hoe je loopt in een kostuum, wat de houding is die je moet aannemen. Je gaat ook op zoek naar de verbanden met jezelf. Als ik dat was, hoe zou ik me dan voelen? Dat is het grootste deel van het werk. Daar moet je zo goed mogelijke woorden voor vinden. Het is intens en langzaam werk, dat sterk op het gevoel gaat. Je doorleeft zelf het verhaal. Per dag kom ik vaak niet verder dan een halve bladzijde. Uiteindelijk komt Arthur Japin, De man van je alles neer op die ene leven, Uitgeverij De Arbeidersvraag: hoe heb je jouw pers, ISBN 978 90 476 1536 1 verhaal overleefd?’ (€ 19,95)

boekenkrant.com



december 2013 pagina 8

literatuur faction

Geen normale roman

De bijbel in romanvorm: het is een bijna onmogelijke taak. Schrijvers Roma Downey en Mark Burnett leverden niettemin een indrukwekkende prestatie met hun boek. Al hebben ze flink gesneden in het materiaal.

human nature

La condition humaine ‘If they say why, why, tell ’em it’s human nature’. Dit is een lied uit het repertoire van Michael Jackson. Al op de eerste pagina’s van De weg naar zee word ik op het verkeerde been gezet. Door Deborah Simon Ik was vroeger enorm fan van Michael maar vraag me af waarom iemand zou beginnen met niet bepaald het meest aansprekende nummer van Michael. Na nog een kwartier lezen ben ik in een film van Quentin Tarantino beland. U kent het wel, zo’n film waarbij u zich na een tijdje afvraagt of het aan uw IQ c.q. EQ ligt dat u het niet snapt, of dat te film te alternatief is voor uw smaak. Ik herpak me. Misschien ben ik te cynisch. Maar toch. Blijf hangen bij de harde monologen. Ik begin geïnteresseerd te raken als ik de harde monologen lees. Geurts worstelt met het onvolmaakte. Of liever gezegd: levert een gevecht tegen het onvolmaakte. Dat doet ze in een chicklit-schrijfstijl. Alle minderheidsgroepen gaan we langs, zonder verdieping. Ik wil meer. Ik lees alleen de onmacht, de onmacht, en de onmacht van een moeder die geen moeder wil zijn. Een moeder die haar dochter Summer wil boetseren totdat ze perfect is. Sluipenderwijs krijg ik medelijden met Tessa. Haar arme kind is weerloos. En Tessa is nijdig. Heel nijdig. Zo nijdig dat ze alles om haar heen stuk maakt. Inclusief Summer. Waarom heeft deze nijdige moeder er niet voor gekozen geen kinderen te nemen? Ik val steeds over grote woorden en nog scherpere dialogen. Ik zit inmiddels in Tessa’s hoofd. Ik wil weten waarom het mis is gegaan, en waar precies. Dat vertelt het boek niet. Het is een relaas van een wanhopige vrouw, gevat in harde directe, niets aan de illusie overlatende gesprekken met haar dochter. Ze wil niet verbeteren, ze wil niet verbeteren, ze wil niet verbeteren. Zo kan je het hele boek samenvatten. Ik lees vooral pijn, levenspijn. Maar ik wil er toch een filosofische stempel op drukken. Het boek geeft een goede beschrijving van la condition Elke Geurts, De weg naar zee, humaine: wij mensen worden tegenUitgeverij De Bezige Bij, ISBN 978 90 234 8561 2 (€ 17,90) gehouden door onszelf.

Niet alleen de bekende, ellenlange namenlijsten zijn gesneuveld, ook veel interessante verhalende passages moeten het ontgelden. Zo is aan Adam en Eva in deze versie precies tien regels (!), verdeeld over twee pagina’s, toebedeeld. Vervolgens belanden we via drie, vier pagina’s over Noach alweer bij Abraham. Enzovoorts. Het geeft de vertelling iets gehaasts. De verschillende bijbelverhalen, laat staan de karakters, krijgen geen of weinig kans om tot bloei te komen. Voor innerlijke reflectie en spirituele/religieuze inhoud lijkt al helemaal geen plaats. Dat dit boek een bewerking is van een Amerikaanse tv-serie en niet een literair product op zich is, doet

beschouwt. Dat is dit boek natuurdaar niets aan af. De verhalen zijn lijk niet. Mensen die het gaan lezen, vooral een filmische beschrijving hebben waarschijnlijk bovengevan gebeurtenissen, hier en daar middelde interesse in religie, de bijgelardeerd met een beeld dat niet bel, god en jezus – en ze hebben in in de bijbel staat en dat iets mensede meeste gevallen allicht de nodige lijks aan de personen moet meegevoorkennis in huis. Voor deze menven. ‘Abraham is al uren wakker. De sen is het boek een andere, meer toejaren beginnen te tellen voor hem. gankelijke vertelling van het verhaal Ondanks een goede nachtrust is hij dat ze altijd in statige bijbelzinnen tot op het bot vermoeid. Afgemat. hebben gelezen of gehoord. Dat geldt Sinds hij Hagar en Ismaël weggeook voor mensen die stuurd heeft, lijkt het een korte indruk willen leven niet meer zoals hebben van bepaalde vroeger. Alsof het door bijbelverhalen, maar zijn vingers glipt.’ Echt voor wie de echte bijovertuigen doet het bel een stap te ver is. De niet, en dergelijke pasvormeloze, weinig priksages komen weinig kelende manier van voor. Personages blijvertellen heeft als voorven veelal van bordkardeel dat een heel brede ton en verdwijnen snel groep mensen ‘iets’ met weer van het toneel. De het boek kan, met als schrijvers hebben (te) voorwaarden: interesse veel ruimte voor eigen in het christelijk geloof, invulling in personages voorkennis daarvan en verhaal opengelaten. Roma Downey, Mark Bur(of de intentie die op Dat wil zeggen, als je De nett, De bijbel, het verhaal van te doen) en zo nodig bijbel: het verhaal van god en ons allemaal, Uitgeveiemand die aanvulgod en ons allemaal als rij Kok, ISBN 978 90 435 2219 9 lende uitleg kan geven. een ‘normale’ roman (€ 19,95)

poëzie

Een schommelige bundel

Dat Wim Hofman naast dichter ook kinderboekenschrijver en illustrator is, herken je in Laat ons drinken. Eenvoudige taal, eenvoudige boodschappen in korte verdichte vertellingen, nadruk op herhaling en een vleugje verwondering. Door Merijn Schipper Niet dat de onderwerpen voor een jeugdig publiek zijn. Het is een ‘litanie of gebed zonder einde’ en wie het ten volste wil innemen, beveelt Hofman Rousseau, Chastellux, Bentham en Helvétius aan: ‘zij geven gewicht aan dit gedicht’. Dit impliceert weinig goeds: ontleent het gedicht zijn kracht aan andere werken? Niet alleen leunt het op zijn voorgangers, het associeert zich ermee. Ook lijkt Hofman weinig vertrouwen in het leesplezier van zijn publiek te hebben. Misschien is dat terecht. Een gedicht dat zo zwaar leunt op herhaling met een hoog schlagergevoel kan zonder die gewichtige achtergrond wel eens te licht overkomen. De consumptie staat in het teken van de (zeemans)dood. In weerwil van het zinkende schip wordt er gedronken en men houdt niet op tot man en muis verzwolgen zijn. ‘Laten we drinken op de ratten. Laten we drinken. / Laten we drinken op de ratten die het schip verlaten. Laten we drinken. / Op de kapitein wiens

naam mij nu ontschiet. Laten we drinken. / Op de kapitein, die blijft, al is zijn schip aan het zinken. Laten we drinken. / Op het orkest dat speelt, het water aan de lippen. Laten we drinken. / Op het orkest dat onderwater doorspeelt. Laten we drinken. / En maar doorspeelt. Laten we drinken.’ Hoewel het gedicht serieus begint, kapseist de zwaarte. Dit dronkenmansgedicht is geen litanie, dit is een lolletje dat zelfs als een jankende, bebaarde ouwe zuipschuit het doorrookt uitschreeuwt, niet serieus genomen kan worden.

verschijning er niet toe doet. Zoals ‘Appel en vogel, (of: het gedicht verandert niets aan de eenzaamheid)’, waar een zwarte vogel in een boom haastig in een appel pikt: ‘Dit tafereel hoort thuis in een sprookje. / Het sprookje is nog maar net op weg, er was eens, / of verlangt al naar het mooiste eind.’

In zo’n gedicht lijkt Hofman het beste tot zijn recht te komen. Ondanks de nuchterheid is het weemoedig. Hoewel de tekst een sprookjesachtige situatie en de reflectie erop beschrijft, en hoewel de eenzaamheid niet als woord in de tekst staat, ademt het toch dit gevoel. ‘Laten we drinken op de vissen en Hofmans taal is treffend en ruw als alles wat wemelt en krioelt in het schuurpapier. water. Laten we drinken. / Op de Het wisselvallige karakter van krab en de kreeft. Laten we drinken. gedichten doet de bundel schomme/ Op de lieve heremietkreeftjes die len. Ondanks het twijfelachtige werk gedoemd zijn alleen te leven. Laten is er nog voldoende moois te vinden. we drinken. / Geen idee of zij drinOf anders: de zwakkere gedichten ken. Laten we drinken.’ doen af aan het geheel. De jury die Hier komt het vers nog een paar Hofman eerder dit jaar de driejaargraden schuiner te liggen. Die light lijkse Max Veldhuisprijs toekende, verse-achtige schuinte bereikt zijn bestemd voor Nederlandse illustrauiterste punt als ook op de zeekomkommer word gedronken. Een kwes- toren van kinderboeken, noemde zijn tekeningen ‘avontie van smaak weltuurlijk’. Het gaat evenlicht, maar een op dergoed op voor deze bungelijke manier geserdel. Het vergt lef om veerde vrucht laat ik liegewaagde gedichver aan mij voorbijgaan. ten te publiceren. Het Het combineert niet juryrapport vermeldt prettig met prachtige ook dat Hofman beelzinnen als ‘het blazen den maakt die schuren, van de wind die zichzelf zijn werk ‘werpt weerwegblaast’. haakjes uit die scherp De gedichten zijn helder genoeg zijn om stevig als bronwater en van vast te haken, een menweinig gelardeerd taalsenleven lang.’ – wat gebruik. Enkele lijken Wim Hofman, Laat ons drinook voor deze bundel aan je verteld te worden ken, Uitgeverij Liverse, ISBN opgaat. alsof hun dichterlijke 978 94 910 3419 0 (€ 17,50)

boekenkrant.com



december 2013 pagina 9

AFSCHEID

column

Met plezier gelezen Dennis Smits recenseerde jarenlang literaire romans en verhalenbundels voor de Boekenkrant. Vorige maand publiceerden we zijn laatste twee stukken, Dames en heren van Adam Ross en Bericht vanuit het innerlijk van Paul Auster. Maar: hoe kwam hij tot zijn oordeel? Door Dennis Smits

Thriller­ schrijvers zijn geen nietsnutten

Pas toen ik gedesillusioneerd wegliep van de School voor Journalistiek en vijf halve dagen per week ging werken, nam ik voor het eerst op eigen initiatief een boek ter hand. Een probeersel, om de vrije middagen mee te vullen. Een thriller was het. Tot stof vergaan, van Tami Hoag. Daarna iets van Stephen King en meer van dat soort werk. Het keerpunt kwam in de persoon van Nesde ene keer beter gelukt is dan de cio. Om redenen die net zo onverklaarbaar zijn als de keuze voor Tami andere) is om net even onder de oppervlakte van het verhaal te duiHoag, kocht ik ineens Nescio’s Verken. De personages te doorgronden, zameld Proza, prachtig bezorgd door de motieven bloot te leggen, wat iets Lieneke Frerichs. Het boek beslaat anders is dan te proberen de bedoebijna 900 pagina’s, waarvan nog ling van de schrijgeen 250 pagina’s eerver te achterhalen. der uitgebracht werk. ‘Wat bedoelt de schrijDe rest bestaat grotenver met dit verhaal?’ deels uit losse schetsen is precies de vraag die en rudimentaire vorhet plezier in lezen er men van Titaantjes en bij zoveel middelbare de Uitvreter. scholieren vakkundig Ik was verkocht. Thriluit ramt. lers kwamen er niet In mijn recensies heb ik meer in. Steeds verder telkens mijn interpreverdiepte ik me in de tatie van het gelezen literatuur. Van Nescio boek willen verwoornaar Gerard Reve. Naar den en ik koester niet Willem Frederik Herde illusie dat het de mans. Thomas RosenTim Krabbé, Het Gouden Ei, enige juiste interpretaboom en Robert Anker. Uitgeverij Prometheus, ISBN tie was. Meestal zocht Het docentenkorps van 978 90 446 1806 8. ik na het inleveren van de Universiteit Utrecht mijn stuk op internet naar andere bracht me verder op pad. Lezen was recensies van het zojuist gelezen niet langer alleen ontspanning, het boek. Lang niet altijd kwam mijn mocht inspanning zijn. De aanprijoordeel overeen met de oordelen van collega-recensenten. Dat betekent niet dat mijn collega’s het fout hadden, of dat ik het fout had. We interpreteerden het boek alleen op een andere manier.

Lezen was niet langer alleen ontspanning, het mocht inspanning zijn.

Mijn oudste zoon is drie jaar oud. Het ventje is dol op lezen. Of beter gezegd; op voorgelezen worden, want zelf lezen kan hij natuurlijk nog niet. Iedere avond voor hij gaat slapen lezen we hem twee verhalen voor. Hij mag zelf kiezen welke. De Gruffalo is momenteel zijn favoriet. Het komt maar zelden voor dat de twee verhaaltjes-voor-het-slapen-gaan zijn enige lectuur van de dag zijn. Regelmatig dribbelt hij richting de salontafel, waaronder een flinke stapel peuter- en kleuterboeken liggen opgestapeld. Meestal begint Julia Donaldson en hij te bladeren en verAxel Scheffler, De Gruffalo,Uitgeverij Lemnistelt enthousiast met caat, ISBN 978 90 563 7184 5 zijn armen zwaaiend (€ 9,95) wat hij op de tekeningen ziet, meestal klimt hij al snel op een vrije schoot en duwt het boekje in de bij de schoot horende handen. ‘Even lezen?’ Wie mij alleen kent van de afgelopen tien jaar geeft steevast dezelfde reactie op de leeshonger van mijn oudste. ‘Echt een kind van zijn vader.’ zing ‘leest lekker weg’ werd eerder een afknapper dan een aanbeveling. Dat zou je wel zeggen inderdaad. Niet alles hoeft in hapklare brokIk ben altijd wel in een boek bezig. ken aan de lezer aangeMijn liefde voor liteboden te worden. Het ratuur leidde me naar brein van de lezer mag de Utrechtse collegebest aan het werk gezet banken waar ik tijworden. dens mijn studie NederMet die gedachte ben ik lands zoveel mogelijk de afgelopen vier jaar literatuurvakken koos ook maandelijks voor als maar mogelijk was. de Boekenkrant aan Mijn boekenkasten puihet werk gegaan. Een len uit en tot deze editie recensent die meldt dat recenseerde ik voor de een boek ‘lekker wegBoekenkrant. Mijn zoon leest’, daar zit niemand zal het dus wel van mij op te wachten. Of een hebben, alleen… Tot na verhaal geloofwaarmijn 20ste las ik vrijwel dig is of niet moet de niets. Rascha Peper, Russisch Blauw, Uitgeverij Contact, ISBN 978 lezer zelf maar bepa90 254 0825 1. len. GeloofwaardigOf niet vrijwillig in heid mag voor een recensent geen ieder geval. Natuurlijk had ik mijn criterium zijn. Is dat immers niet het boekenlijsten op de middelbare mooie van de literatuur? Een groot school. Voor Nederlands, voor Engels schrijver weet het volstrekt ongeen voor Duits. Welke titels ik las, loofwaardige als volslagen logisch te geen idee meer. Het zullen wel de presenteren. dunste boekjes geweest zijn die ik Wat ik bij ieder boek weer geprovinden kon. Het gouden ei, dat soort beerd heb (en wat ongetwijfeld werk. Ik vond het vreselijk, lezen.

De aanprijzing ‘leest lekker weg’ werd eerder een afknapper dan een aanbeveling.

Dat multi-interpretabele is nog zo’n mooi aspect van literatuur. Ik herinner me een college Moderne Literatuur tijdens het eerste jaar Nederlands. In een werkgroep bespraken we Rascha Pepers Russisch Blauw. Bij een bepaalde passage ontstond discussie of iets daadwerkelijk gebeurde of slechts in een droom van de protagonist. De Nescio, Verzameld proza en nagelaten werk, Uitgeverij meningen waren ongeVan Oorschot, ISBN 978 90 282 veer gelijk verdeel over 4226 5 (€ 25,00) de groep van twintig studenten. Aan het eind van het college was er geen consensus bereikt. We besloten dat het goed was. Het was hoe dan ook een prachtige passage. De Gruffalo, tja. Als de tijd rijp is, zal ik er met mijn oudste zoon nog eens over discussiëren. Als de tijd nog rijper is, mag ook de jongste er zijn licht over laten schijnen. Is die muis nu zo slim, of die Gruffalo zo dom? We zullen alle drie gelijk hebben, simpelweg omdat we het verhaal met plezier hebben gelezen.

Ooit durfde ik een vraag van mijn vader te beantwoorden met: ‘Harry Potter’. ‘Dat is geen literatuur!’, baste hij. Maar ik wilde echt weten wat de mensen er toch aan vonden, aan die fantasy­ boekenreeks. Toen ik me door het eerste deel had geworsteld, wist ik het nog steeds niet. Het was inderdaad geen literatuur en de schrijfstijl sprak me niet aan. Toch kende ik mensen die er lyrisch over waren. Discussie over het verschil tussen literatuur en lectuur is even zo vaak gevoerd als onzinnig gebleken. Er zijn lezers die thrillers als clichématig bestempelen. Schandalig dat dit soort pulp voor de lijst wordt gelezen op middelbare scholen. Hierbij denk ik altijd aan de vermakelijke vete tussen Saskia Noort en Connie Palmen, waarin de laatste schrijfster zich durfde te uiten met de historische woorden: ‘Scheer je weg uit het land van de literatuur, nietsnutten’. Niet veel later besloot ik een thriller te gaan schrijven. Eigenlijk had ik gewoon een spannend verhaal bedacht dat zich afspeelde in een kantoortuin. Het werd geen klassieke whodunit, het moest een verhaal worden over collega’s in een kantoortuin en er werd een moord gepleegd. De spanning in het boek was voor mij niet wíe heeft het gedaan, maar: iedereen weet wie het heeft gedaan en niemand durft iets te zeggen. Thrillerschrijvers zijn geen nietsnutten. Na het schrijven van Tijdens Kantooruren weet ik het zeker. Ik ben een schrijver die het elke keer weer spannend vindt om te merken wat er op papier komt. Ik laat me leiden door mijn personages en hun levens. Een thrillerschrijver heeft alles vooraf uitgedacht omdat alles tot in detail en perfect moet kloppen. Ik weet van thrillerschrijfster Isa Maron dat zij hele tafels volplakt met post-its. Ik bewonder zulke auteurs. Zo’n gestructureerd schrijfster ben ik niet. Mijn lezers vonden mijn boek over het algemeen dan ook ‘geen thriller’, maar ‘een spannende roman’. En dan de jeugdthrillers. Als kinderboekenschrijver is het al een uitdaging om in het kinderbrein te duiken. Er dan ook nog een thriller van maken, is naar mijn idee hogere wiskunde. Jowi Schmitz schreef Schat onder de stad. Een spannend boek voor kinderen tussen tien en twaalf dat ik ook stiekem op mijn verlanglijst heb gezet. Als lezer duik ik met veel nieuwsgierigheid in andermans werk. Maar ook als schrijfster laat ik me graag verrassen door mijn eigen personages.

Aefke ten Hagen

NOVELLEN VAN WERELDBIBLIOTHEEK De kracht van een roman in de tijd van twee hoofdstukken

64 blz. – ISBN 978 90 284 2535 4 – € 9,90

88 blz. – ISBN 978 90 284 2563 7 – € 9,90

72 blz. – ISBN 978 90 284 2562 0 – € 9,90

De novellen van Wereldbibliotheek zijn het literaire antwoord voor mensen die weinig tijd hebben maar wel graag een goed boek lezen. Je stopt ze zó in je tas en ze zijn ook nog eens prachtig om te zien. De reeks begint met één gerenommeerde auteur, één vertaling, en één debuut.

BOEKEN VAN WERELDBIBLIOTHEEK BOEKEN DIE BLIJVEN Kijk voor meer informatie over deze titel op: www.wereldbibliotheek.nl of volg ons op Facebook (www.facebook.nl/Wereldbibliotheek) en Twitter (@Wereldbiebtweet)

Heerlijk houten huis te huur in de Ardennen. De Boekenkrant biedt haar lezers in samenwerking met boekhandel Roelants een rustieke vrijstaande landhuisje aan in de Belgische Ardennen. Het ligt in het dorpje Daverdisse. Hier is de laatste 40 jaar weinig veranderd. Ideaal voor een verblijf vol ontspanning of inspanning. De huisbibliotheek staat garant voor wekenlang leesplezier.

Een weekend (vrij-ma) of een midweek (4 nachten) kost 250,– en een week 350,–. Kijk voor meer informatie op www.roelants.nl

boekenkrant.com



december 2013 pagina 11

literatuur recensie

Het laatste kind, het tweede boek van van Gilles van der Loo, is opnieuw een bundeling verhalen geworden. Des­ alniettemin krijg je het idee dat je een roman zit te lezen.

Thuiskomen in Palladina Palladina is een fictieve havenstad in Latijns-Amerika aan de monding van een moeras waar de waterwegen met algen zijn volgegroeid en waar het economische verkeer in de stad is gestagneerd. Er wonen voornamelijk nog oude mensen. Wie werk zoekt, trekt weg.

Een dag om aan de balk te spijkeren Maarten Rietgans streeft altijd naar het allerhoogste, maar houdt niets vol. Of hij nu bankbediende, verpleegkundige of buschauffeur is: zijn dienstverband duurt nooit lang. In de liefde gaat het hem niet beter af. Hij krijgt wekelijks reacties op zijn veelvuldig geplaatste contactadvertenties, maar hij keurt het overgrote deel van de vrouwen af – een Rinus Spruit, Een dag om aan spelfout kan fataal zijn. de balk te spijkeren, Uitgeverij Cossee, ISBN 978 90 593 6448 Wat Rietgans zoekt, wil6 (€ 18,90) len we allemaal: een groots leven, maar ook een rustig bestaan. Zijn zoektocht naar geluk wordt een zenuwslopende onderneming, maar voor ons een meeslepend, droogkomisch verhaal. De twee Hotel Francforts

Door Merijn Schipper Palladina wordt bezien vanuit het oogpunt van haar bewoners en een enkele reiziger. Zo leer je in ‘Mamy Wata’, het eerste verhaal, het stadje kennen vanuit het oogpunt van Solace en Joseph. Solace is met haar kind achtergebleven toen haar man naar het buitenland trok om werk te zoeken. Om en om zijn de partners aan het woord, en zo word je niet alleen deelgenoot van Josephs verlangen om terug te keren en diens reis, maar ook van een duister verleden van Solace. Daarop volgt ‘Laatse Dag’, over een schrijver die naar de havenstad is getrokken om te werken en een tuinhuisje huurt bij de weduwe van Léon Valle, arts en tevens ook schrijver. Oskar raakt zo bevangen door Léons boek dat hij de arts bijna wordt. Hij draagt Valle’s kleren, krijgt een verhouding met Marcía, de weduwe. Daarop volgt het verhaal ‘Mijn vriend Leo’, waarin we deelgenoot vriend Leo’ drong onwillekeurig zich worden van een verboden liefde van de associatie met García Márquez’ het jonge meisje Eva voor de veel Kroniek van een aangekondigde oudere Leo. Leo maakt gebruik van dood aan mij op. ‘Laatste dag’ heeft de aandacht, en misschien is zijn iets Borgesiaans, doordat de scheidsaffectie voor Eva niet ongemeend, lijn tussen realiteit en fictie schimmaar hoe dan ook, het loopt voor mig wordt. hem niet goed af. Iets anders dat voor de bundeling Het bespreken van de verhalen zoals werkt, is dat je het hierboven doet geen stadje vanuit zo veel recht aan de bundel, verschillende perspecdie je het leven van het tieven meemaakt. Door verstervende stadje deze overlappende inzuigt. Dat kom niet structuur van de veralleen door de zintuighalen is het haast alsof lijke, maar vooral preje deel van de gemeencieze manier van schrijschap bent. Zo leer je ven, maar ook doorvia Oskar de homosekdat de verhalen Latijnssuele Gustave kennen, Amerikaans aandoen. die de viskraamhouder Het is alweer even geleen baas is van Solace. den dat ik de literatuur Via een verhaal over van Cortázar en Vargas Gustavo kom je iets Llosa las, en wellicht te weten over Josephs werkt het vertekenend Gilles van der Loo, Het laatleven voor hij naar het dat de verhalen zich in ste kind, Uitgeverij Van Oorbuitenland vertrok. Latijns-Amerika afspeschot, ISBN 978 90 282 6092 4 En in het afsluitende len. Maar toch, bij ‘Mijn (€ 16,50)

pas verschenen

Gilles van der Loo verhaal van de bundel over Léon Valle wordt duidelijk hoe een van de personages gedeeltelijk verlamd raakte. Deze manier van werken lijkt haast een littérature à la mode, het doet denken aan The Visit of the Goon Squad Jennifer Egan en het recentere Battleborn van Claire Vaye Watkins, die dit jaar Crossing Border bezocht. Het is een lichtvoetige manier van werken, omdat steeds maar een perspectief of stukje van de puzzel aan de orde komt. Maar dan met de kracht van het korte verhaal. Dankzij de kwalitatief hoogstaande verhalen van Van der Loo is het moeizaam afscheid nemen van Het laatste kind. Je blijft nog lang met de havenplaats en haar bewoners rondlopen, zoals je eens, toen je eenmaal uit je ouderlijk huis was verhuisd, terugdacht aan waar je woonde, met wie je naar school fietste en je afvroeg wat er toch van iedereen geworden was.

In de zomer van 1940 is Lissabon een van de weinige overgebleven neutrale havens in Europa. Opgejaagd door de beginnende oorlog verzamelen zich er vluchtelingen van allerlei nationaliteiten. Twee stellen ontmoeten elkaar op een terras. ‘We leerden de Frelengs in Lissabon kennen, in café Suiça. Dat was in David Leavitt, De twee Hotel juni 1940, toen we alleFrancforts, Uitgeverij De Harmaal in Lissabon op het monie, ISBN 978 90 761 6881 4 (€ 19,90) schip zaten te wachten dat ons kwam redden en ons naar New York zou brengen. Met ons bedoel ik natuurlijk ons Amerikanen, die in de meeste gevallen al vele jaren overzee woonden en in zak en as zaten bij het vooruitzicht van onze terugkeer. Achteraf lijkt het nogal kleinzielig om het over onze ellende te hebben, die in het niet viel bij die van de echte vluchtelingen: de Europeanen, de Joden, de Europese Joden. Maar toentertijd waren we te bekommerd over wat we kwijtraakten om oog te hebben voor hen die nog meer kwijtraakten.’ Wanneer de mieren schreeuwen Alex Boogers baseerde deze novelle op de tragische dood van de Rotterdamse Sedar Soares, een dertienjarige jongen die eindeloos straatvoetbal speelt, interesse krijgt in meisjes en ervan droomt profvoetballer te worden. Op 1 februari 2003 verliezen zeven mensen het leven in een spaceshuttle. Diezelfde dag zag Alex Boogers Alex Boogers, Wanneer de het nieuws over Sedar mieren schreeuwen, Uitgeverij Soares op televisie. De Podium, ISBN 978 90 575 9598 namen van de astro1 (€ 15,00) nauten zou hij vergeten, maar Sedar Soares zou altijd in zijn geheugen gegrift staan.

Het sneeuwt en Amsterdam bereidt zich voor op een witte kerst. Maar dan wordt het levenloze lichaam van heilsoldate Betty Wijn aangetroffen. De Cock die Betty persoonlijk kende, verdiept zich in de zaak. Als er vlak daarna nog een dode valt, blijkt de zaak complexer dan hij in eerste instantie dacht.

perfect

ww w.c w a w w.f tullus oks uk. .nl nl

kerstcadeau! € 9,95

Hoera! Het is weer tijd voor de twee leukste cadeautjes van het jaar!

R eid,

het n e i z f a 3 1 0 2 van

G eleij

ia -

bamrad -

akkoo g in

c - dop ten -

js ongoli nde a

oll 12 - H iPhone -

ance

-

-

oula

k ke

RC

& Su

der -

llee e - Hoamsom S p - Rutte II -

Fok ke

H oete - Hari r d a B ject X

- pro

ol Van T nse &

ncord

en!

2 n 201

0 875349

ien va

tullus

fz Het a

e lach blijf j

Re

ol Van T nse & ij le e id, G

9,95

Fokke & Sukke het afzien van 2013 Reid, Geleijnse & Van Tol 14,5 x 20 cm, 112 pagina’s Paperback, zwartwit, NUR 360 € 9,95 ISBN 9789078753506

www.catullus.nl

Fokke & Sukke Scheurkalender 2014 Reid, Geleijnse & Van Tol 13 x 19 cm, 370 pagina’s Paperback, zwartwit, NUR 014 € 14,95 ISBN 9789078753605 Uitgever: Jean-Marc van Tol Beukenlaan 9 3762 AE Soest [email protected] / [email protected]

T M F W

035 602 94 53 06 5089 55 20 084 746 82 86 www.catullus.nl

boekenkrant.com



december 2013 pagina 13

spanning blockbuster

pas verschenen Ben je al bang? Een verlaten parkeergarage, laat op de avond. Livia loopt snel door de ruimte, haar gedachten al bij thuis. Tot een gemaskerde man haar aanvalt en tegen een auto duwt. Livia weet haar belager van zich af te slaan, en ontsnapt ternauwernood. Door de plaatselijke pers wordt ze tot Jaye Ford, Ben je al bang?, Uitgeverij De Kern, ISBN 978 90 held gebombardeerd – 325 137 19 (€ 18,95) maar haar echte nachtmerrie is nu pas begonnen. Ze ontvangt dreigbrieven, waaruit blijkt dat niet alleen zij, maar ook haar zoontje gevaar loopt. Wie is deze stalker? En hoe kan het dat hij zo veel weet over Livia’s leven? En is het dezelfde persoon als de man die haar in de parkeergarage aanviel? Dodelijke selectie

Hollandse horror Fantasy lijkt wel een Engelstalig genre. Wie aan heksen, spoken en demonen denkt, ziet al gauw boeken van Neil Gaiman, Terry Pratchett of Stephen King voor zich. Nederland houdt zich grotendeels afzijdig, terwijl we juist over een cultuur vol horrorelementen beschikken. Het schokkende Hex van Thomas Olde Heuvelt brengt hier verandering in. Door Anouk Abels

gaan ze over op acties die niet zouden misstaan in de Middeleeuwen. En dat is nog voordat de heks haar echte wraak in uitvoering brengt, en Stefan voor een onmogelijke keuze komt te staan. Op bovennatuurlijk gebied blijft Olde Heuvelt dicht bij zijn Nederlandse wortels. Hij put uit de afschuwelijke geschiedenis van de heksenjachten, en laat zich overduidelijk inspireren door de horrorschilderijen van Jeroen Bosch. Ook de meer dagelijkse taferelen, zoals het landschap rondom Beek, de familie- en dorpssfeer en het vieren van pakjesavond in huize De Graaf doen OerHollands aan. Hierdoor is het niet moeilijk om je te identificeren met de Bekenaren. En dat is nu juist wat de griezelige gebeurtenissen in Hex zo eng maakt. Een stel nuchtere Nederlanders die tijdens een raadsvergadering overleggen of ze al dan niet een groep pubers laten stenigen komt harder aan dan dezelfde situatie met een stel rednecks op het Amerikaanse platteland. Olde Heuvelt bereikt eenzelfde niveau van realisme in de manier waarop hij zijn personages laat praten. Zo is hij in staat om de puber anno 2013 precies de juiste stem te geven. De iPhone-generatie in niet-Engelse volzinnen laten praten zou het boek misschien leesbaarder maken voor een volgende generatie, maar de stijl werkt om het verhaal tastbaar te maken voor wie in het hier en nu leeft.

Hex draait om Beek. Wie er woont, kan er nooit meer weg. Zo ook Stefan de Graaf en zijn familie. Het Gelderse dorpje is namelijk vervloekt door de Wylerheks, die honderden jaren geleden op afgrijselijke wijze aan haar einde kwam. Nu loopt ze door de straten, staat ze ’s nachts aan je bed en is ze altijd zwijgend aanwezig. Ze is geketend, en haar ogen en mond zijn dichtgenaaid. Het dorp doet alles om haar verborgen te houden voor de buitenwereld. Zo houdt de organisatie ‘Hex’ de heks constant in de gaten, en weren de medewerkers potentiële nieuwe inwoners. Wanneer Stefans zoon en een aantal vrienden de heks treiteren en hun acties vastleggen met smartphones, worden de normen en waarden van Thomas Olde Heuvelt, Hex, de dorpelingen aardig Uitgeverij Luitingh-Sijthoff, op de proef gesteld – en ISBN 978 90 245 6025 7 (€ 16,95)

Hex is dus geloofwaardig, maar er is ook meer dan genoeg humor aanwezig. Zoals slagersvrouw Gemma,

Thomas Olde Heuvelt

Het is niet moei­ lijk om je te iden­ tificeren met de Bekenaren. En dat is nu juist wat de griezelige gebeur­ tenissen in Hex zo eng maakt. die de heks probeert te paaien met huisgemaakte paté en een gestolen pauw. Of de vrouw van Stefan, die een theedoek over het hoofd van de heks legt als deze weer eens ongevraagd in de woonkamer komt te staan. Maar boven alles is Hex ongelofelijk eng, en dat ligt vaker aan de dorpelingen dan aan de vrouw met de dichtgenaaide ogen. De Wylerheks wordt pas echt afschrikwekkend in het slotstuk. In deze fase verandert Hex in een Gelderse blockbuster met een grenzeloos budget, die je nog nachtenlang bezig houdt en doet controleren of de heks ook naast jouw bed staat. Olde Heuvelt werkt op dit moment aan een versie van Hex voor het Amerikaanse publiek. Hij verplaatst het dorp naar de VS en zal een aantal Nederlandse elementen uit het boek verwijderen. Het schrijftalent van Olde Heuvelt verdient internationale aandacht, en het zal interessant zijn om te zien hoe hij Hex laat aansluiten bij de belevingswereld van de gemiddelde Amerikaan. Maar toch is het jammer. Hex is namelijk een uitzonderlijk product van de Nederlandse cultuur, dat het verdient om in haar originele, duistere vorm in het buitenland te schitteren.

Vlak voor de aanvang van een symposium wordt een professor met auto en al in de Theems geduwd. De professor zou tijdens dit congres, ter ere van de geboortedag van Charles Darwin, zijn bewijs tegen de evolutietheorie uiteenzetten. Vlak voor zijn raadselachtige dood ziet hij kans om een cryptische boodschap aan een van zijn studenten achter te Kåre Skuland, Dodelijke selectie, Uitgeverij Kok, ISBN 978 laten. Samen met een 90 435 2183 3 ( € 19,95) Amerikaanse paleontoloog komt de studente terecht in het web van een grillige seriemoordenaar, die alles op alles zet om te voorkomen dat de revolutionaire lezing van de professor openbaar wordt gemaakt. Gedeeld geheim Gedeelde geheimen, het vervolg op de internationale bestseller S.E.C.R.E.T., begint als Cassie wordt ingewijd als mentor voor S.E.C.R.E.T., een geheim genootschap dat vrouwen helpt hun seksuele kracht terug te vinden door hun stoutste fantasieën uit te voeren. Nadat Cassie heeft ontdekt dat de man op L. Marie Adeline, Gedeeld wie zij verliefd is een geheim,  Uitgeverij Orlando, kind verwacht van een ISBN  978 90 229 6029 5 andere vrouw, stort ze (€ 15,00) zich volledig op het werven van aantrekkelijke mannen en het organiseren van de erotische fantasieën van Dauphine Mason, de nieuwe pupil. Dit betekent niet dat Cassie’s eigen seksleven minder aandacht krijgt; door zowel een arrogante musicus als een getatoeëerde man komt ze erachter dat haar verlangens geen grenzen kennen. Tegen de sensuele achtergrond van New Orleans en Buenos Aires is Gedeelde geheimen een heerlijke roman voor vrouwen en eroticaliefhebbers.

boekenkrant.com



december 2013 pagina 14

boekfragment

Farid Zes jaar geleden werd Farid naar een kindertehuis gebracht. Zijn moeder stierf tijdens zijn geboorte en hij is ervan overtuigd dat hij haar dood op zijn geweten heeft. Wanneer op school het kerstspel wordt voorbereid, ziet Farid een kans om zich te verlossen van zijn schuldgevoel. Hij zal een wonder verrichten, en Jezus worden is daartoe de eerste stap. Het wonder komt er, maar met een desastreus gevolg. Jaren later moet hij opnieuw onder ogen zien wat hij heeft veroorzaakt. Femke Ponsioen, Farid, Uitgeverij Wereldbibliotheek, ISBN 978 90 284 2562 0 (€ 9,90)

‘… en Jozef en Maria gingen op weg, helemaal tot Bethlehem...’ Ademloos luistert Farid naar het verhaal. Maria schommelt met haar dikke buik in het zadel heen en weer, terwijl Jozef het dier om de kuilen in de weg heen leidt. Farid kan het ruisen van hun jurken horen. Hij kan zelfs het zweet van de ezel ruiken. Kijk, daar gaan ze. Ze lopen en rijden over een lang, kronkelend zandpad, ze sjokken langs weilanden, ze steken sloten over via glibberige planken, ze hotsen omhoog en omlaag door een heuvelachtig bos, langs het

meer waar Farid afgelopen zomer een kikker heeft gevangen, over het asfaltweggetje naar het voorplein van De Viersprong, door het hek naar de hoofdingang, via de hal, de hoek om naar hun leefunit. Achter elkaar stappen ze de huiskamer binnen. Jozef kijkt even zoekend rond, voordat zijn oog op de tafel valt. Uitgeput leidt hij de ezel ernaartoe, hij port het dier flink in zijn bil, waarop het met tegenzin omhoog klimt, onder de takken van de blauwspar door, naar het kerststalletje, recht voor Farids neus. Jozef helpt Maria afstijgen, doet het deurtje van plastic ijslepeltjes open en steekt zijn hoofd om de hoek om te zien of alles veilig is. Hij knikt, doet zijn duim omhoog en verdwijnt in het stalletje. Maria volgt. Ook de ezel gaat mee. En Farid? Farid ziet hoe hij stiekem achter het dier aan naar binnen glipt. Echt! Daar staat hij, tussen de figuren van papiermaché, knutselklei en triplex! Maria en Jozef gaan op het stro liggen. Ze zijn uitgeput en vallen snel in slaap. Jozef ligt op zijn rug, zijn mond staat een beetje open en hij snurkt. Naast hem schuift Maria heen en weer. Ze snurkt niet maar piept als de schommels in de speeltuin. Midden in de nacht wordt ze wakker. Ze komt overeind, pakt haar buik met beide handen vast en trekt een moeilijk gezicht. ‘Jozef, mijn lieve man, ik denk dat je

zoon wordt geboren!’ Ze gaat op haar rug liggen, met haar armen en benen wijd. Ze zucht. Het is een heel lange zucht die van een driedubbele glijbaan naar beneden glijdt: eerst een recht stuk, daarna één... twee... drie... bochten door, en dan weer heel lang rechtdoor... naar beneden. Op het moment dat de zucht eindelijk op de grond ploft, kruipt het vlekkeloze kind tevoorschijn. Maria pakt het jongetje op. ‘Jezus, mijn zoon!’ Ze drukt de baby tegen zich aan, streelt hem zachtjes over zijn haar en kust hem op zijn wangetjes. Met een glimlach neemt Jozef het jongetje van haar over. Hij kietelt hem met zijn ruwe vingers en laat hem paardjerijden op zijn knie. Vol afgunst kijkt Farid toe hoe Maria en Jozef Jezus in de kribbe leggen en hem instoppen. Daar staan ze, tussen het glanzende stro dat, net zoals bij Repelsteeltje, van echt goud is gemaakt. Jozef pakt Maria bij de hand en zegt: ‘Goed gedaan, vrouw. Het is het mooiste kind dat ik ooit heb gezien.’ ‘Ja, hij is behoorlijk onbevlekt,’ fluistert Maria. ‘Een wonderkind gaat het worden, dat voelde ik al in mijn buik.’ In het schijnsel van de kerstlampjes zit Farid roerloos op zijn stoel. Hij droomt stiekem hoe het zou zijn om zo op de wereld te komen.

boekfragment

De Alfabetweter Eerst bij Pauw & Witteman te gast en toen bij DWDD. Het moet niet gekker worden! De Alfabetweter, een bijzonder woordenboek speciaal voor normale mensen. aanmaakliefde, (v.) -s, (tragisch) liefde waarbij het vuur alleen d.m.v. aanmaakblokjes kan worden opgelaaid.

Ronald Snijders & Fedor van Eldijk, De Alfabetweter, Uitgeverij De Harmonie, ISBN 978 90 761 6882 1 (€ 15,00)

bapauw, (m.) -s, (broodje) bapauw – broodje dat maar half wordt opgegeten omdat Jeroen Pauw het niet zo lekker vindt. Pauw: ‘Ik had gevraagd om een broodje mozarella/pesto, niet een broodje levende pauw. Dit is de laatste keer dat ik de stagiair de broodjes laat halen. Volgende keer doe ik het zelf gewoon weer. Of ik neem brood mee van huis. Net als Paul. Met z’n trommel. Is nog goedkoper ook. Zeikcatering hier...’ benefietkeeper, (m.) -s, keeper die voor het goede doel staat. bravet, (o.) -ten, bewijs van goed gedrag. centrifigureren, (centrifigureerde zich, h. zich gecentrifigureerd), jezelf naar de voorgrond spelen. dadelpijn, (m.) -en, de pijn die je voelt als je de hele tijd een dadel in

je oog duwt.

zangeres die zinkt.

fallusciteren, (fallusciteerde, h. gefallusciteerd), 1. iem. feliciteren maar dan niet met uitgestrekte hand, 2. het aanhalen van hetgeen een bepaalde lul heeft gezegd. Bronvermelding vindt plaats door de toevoeging ‘volgens die lul dan’.

pinonoir, (m.) -s, Pino na de brand.

Geenitalië, (o.) g.mv., Frankrijk. ijstijd, (m.) -en, zomer. ipap, (v.) -s, mobiele Brinta die je met je vingers moet roeren. kanarieblauw, (bijv.nw.) groen. koffie-helaas, (m.) g.mv., gewone koffie voor als je eigenlijk cappuccino of verkeerd wil drinken als dat er niet is. Doet u mij dan maar een ~. misverstandshuwelijk, (o.) -en, dat je ja hebt gezegd maar de vraag niet hebt gehoord. nudissen, (nudiste, h. genudist), naturisten te schande zetten door ze publiekelijk aan te kleden. ochtenddirectie, (v.) -s, bestuurslid dat in vergaderingen ’s ochtends stijf overkomt en na de lunch alleen nog slap ouwehoert. onderwaterzangeres, (v.) -sen,

pornocoupé, (m.) -’s, compartiment in treinstel waarin men geacht wordt porno te kijken. ruikbril, (m.) -len, speciale bril om geuren beter mee te kunnen zien. satelietvriend, (m.) -en, vriend die maar om je heen blijft draaien. schadeur, (m.) -s, enigszins deftige term voor iem. die schade bij je heeft aangericht (in onbruik geraakt, vervangen door het modernere ‘klootzak’). Paanrijdtitel steelpan, (v.) -nen, pan die men makkelijk langs de kassa kan loodsen zonder te betalen. thorbek, (m.) -ken, (uitdr.) Je moet je ~ houden!, je moet eens ophouden over de staatsinrichting met je provinciale staten en shit, IK ga vandaag gewoon de Eerste Kamer kiezen. toneelacteur, (m.) -s, geen echte acteur maar iem. die op het toneel doet alsof hij acteert. wegwerpzaamheden, (v.) mv., het uit een autoraam gooien van appelklokhuizen e.d.

boekenkrant.com



december 2013 pagina 15

boekfragment

Brandschoon

Sophie Hannah, Brandschoon, Uitgeverij De Fontein, ISBN 978 90 325 1330 6 (€ 19,95)

Sommige dingen houd je zelfs voor jezelf geheim… Amber weet meer dan ze toegeeft, zelfs aan zichzelf. Ze weet dat ze niet meer kan slapen sinds iemand het huis van haar beste vriendin in brand heeft gestoken. Ze weet dat het niet normaal is als je familieleden twee dagen verdwijnen, zonder bericht, en vervolgens doen alsof dat nooit is gebeurd. En ze weet dat diep in haar geheugen de waarheid verborgen ligt over wat er al die jaren geleden is gebeurd. Maar voor een brandschoon geweten moet je soms een hoge prijs betalen… Amber heeft een bezoek gebracht aan een hypotherapeut om er achter te komen wat er in haar geheugen verborgen ligt. Ze ziet als ze onder hypnose is de woorden Aardig, Wreed, Aardig Wreed. Als ze naar buiten komt ziet ze in het notitieboekje van de cliënt die na haar een afspraak heeft die woorden staan. Ze gaat op onderzoek uit. Ik sla de bladzij om en hoor een klik van een deur die opengaat nog voor

ik zie wat er staat. O nee, o god, dit kan niet waar zijn. Een overweldigend intense hoop dat iets niet gebeurt, geeft je het gevoel dat je het hebt bezworen. Het probleem is alleen dat het niet werkt. Ik zit gevangen in een uitgerekte rechthoek van licht. De vrouw wier auto ik binnengedrongen ben, komt op hoge poten op me af. Ik wil berekenen of ik nog genoeg tijd heb om uit te stappen en weg te rennen voor ze bij me is, maar blijf zitten waar ik zit. Waarom heb ik zo’n krankzinnig risico genomen? Hoe kon ik zo stom zijn? Dinah en Nonie komen om halfvijf aan met de schoolbus, en ik zal er niet staan om hen op te pikken. Waar ben ik dan wel? In een politiecel? Mijn maag schiet in een onverwachte, felle kramp; door de adrenaline dringen zweetpareltjes door mijn huid. Is dit nu een paniekaanval? ‘Leg mijn boekje neer en kom mijn auto uit.’ Doodeng, die trefzekere kalmte van haar. Er is iets helemaal mis met deze situatie, iets wat nog veel erger is dan het feit dat ik zonder toestemming in deze auto zit. Ze zou veel bozer moeten zijn. Ze zou nog binnen moeten zitten. Waarom is ze naar buiten gekomen? Heeft ze me soms in de val laten lopen? Misschien wist ze dat ik dit zou doen – nog voor ik het zelf wist – en heeft ze haar auto expres niet op slot

gedaan om mij de gelegenheid te geven me in de nesten te werken, en om haar de gelegenheid te geven mij te betrappen. Ginny Saxon staat in de deuropening van haar houten praktijk naar ons te kijken. ‘Alles in orde?’ roept ze. Ik durf niet naar haar te kijken. Ik staar naar het opengeslagen boekje in mijn handen. Dan klap ik het dicht, en geef het terug aan de eigenaar. ‘Ga naar huis, Amber,’ zegt ze vermoeid, alsof ik een stout kind ben dat moest nablijven. ‘En blijf thuis. Dan mag je het later nog weleens allemaal uitleggen, oké?’ Ik heb geen idee waar ze op doelt, maar ik wil het ons allebei dolgraag gemakkelijk maken door te zorgen dat ik hier zo snel mogelijk wegkom, bij haar, bij Ginny, bij Great Holling Road 77, het toneel van zo veel dramatisch vernederende gebeurtenissen dat ik hier nooit meer terug wil komen.

boekfragment

Danger Close Openhartig, zelfkritisch, rauw en dicht op de huid schrijft Marco Kroon over zijn tijd als pelotonscommandant van een groep Nederlandse Special Forces in Afghanistan. Maar ook beschrijft hij de Ridderslag, de beschuldigingen die volgden en zijn veroordeling door de media.

Marco Kroon, Danger Close, UHB uitgevers, ISBN 978 90 8200 261 1 (€ 19,95) www.danger-close.nl

Naast me, in de bomen boven me en vlak voor me slaan de kogels in. Tik, eentje schampt mijn helm. Ik duik nog dieper weg. En de eerste die me ooit nog eens aan de kop zeurt over het opzetten van een helm, trap ik dat ding in zijn endeldarm. Vijandmeldingen worden geschreeuwd. Ons front is nagenoeg 270 graden. In sprintjes komen de strijders op ons af. Vuren, rollen, vuren en weer terug. ‘Minimi’s,’ zeg ik door de radio. Nu vuren ook Jelle en Nico. De vlammen slaan uit de vuurmond, de schoten zijn hard. Direct trekken ze tegenvuur. ‘Dempers af!’ Over de hele linie gaan de dempers af. Nu trekken we allemaal tegenvuur. Zodra er op me wordt geschoten, zet ik de demper er weer op, rol weg en schiet. Vijand kwijt? Demper af, vuur trekken, demper op. Au, die

demper is heet! We liggen zo laag mogelijk in dekking. Kruipend, sluipend, rollend, drie kwartier lang. Telkens weer, meer en meer, sprint de vijand op ons af. Maurits is naast me, in voortdurend contact met de AC-130, onze ogen in de lucht. Hij bericht ons over beweging in de vallei, samentrekking naar onze positie, massa’s en massa’s zwaarbewapende strijders, wel honderdvijftig tot tweehonderd man. Met ons lichte kaliber van 5.56 mm hebben we soms meer dan twee patronen nodig om een strijder te stoppen. Oftewel: de munitie raakt op. RPG’s vliegen over onze hoofden en slaan in de huisjes achter ons; granaten vallen vlakbij ons en we moeten ze ontwijken. Nachtkijker af tegen de flitsen. Dertig tot veertig seconden bijna geen zicht. Korte vuurpauze, nachtkijker op. We zitten nu echt knijp met de munitie. In mijn oor heb ik de Aussies. Ze zijn er niet beter aan toe dan wij. De Australische infanterie-eenheid heeft inmiddels ten noorden van ons een tweede front geopend om de aandacht van de vijand te trekken. Het helpt niet. Hij blijft op ons gefocust. De strijders zijn zo dichtbij dat er op de grond nauwelijks meer onderscheid is. Maurits ligt naast me. We roepen het gunship op. Vragen de

laatste update. Ook slecht nieuws van boven. De vijand wordt sterker en sterker. Dit gaat vreselijk fout… Ik voel de boksbeugel in mijn broekzak en maak hem los van het borgingstouwtje. De beugel draag ik altijd bij me, aan een elastiek om mijn pols. Van Mik gekregen, mijn beste maat die als een oudere broer voor me was. We leerden elkaar kennen bij het Korps Mariniers en maakten samen de overstap naar de landmacht. De beugel had ik gekregen voor mijn tweede uitzending naar Irak. ‘Ik wil je niet op Al Jazeera zien. Dat lelijke hoofd van je staat het beste op je romp. Dus als het moet, dan vecht je je maar dood met dit,’ had Mik me gezegd. Is het nu mijn tijd? Nee! Ik duw de twijfel weg, negeer het en denk aan de jongens. Hoe krijg ik ons eruit? De AC-130 heeft enorme vuurkracht, maar het risico… ‘Request danger close mission!’

boekenkrant.com



december 2013 pagina 16

boekfragment

Een warme trui voor de winter

Ook het wasbeerhondje krijgt een blaadjesbrief.

Het wasbeerhondje heeft nog nooit gebreid.

Het is ijskoud in het bos. Ik word vast verkouden. Wil je voor mij alsjeblieft een trui breien?

Maar hij doet zijn best het uit een boekje te leren!

Mako Taruishi, Een warme trui voor de winter, Uitgeverij Middernacht Pers, ISBN 978 90 722 5942 4 (Los: € 8,90, als onderdeel van Cadeautjes uit het bos: € 19,50)

boekfragment

Kerstmis

Dick Bruna, Kerstmis jubileumeditie, Mercis Publishing bv, ISBN 978 90 564 7579 6 (€ 11,50)

In 1963 heeft Dick Bruna een eigen vertelling van het bekende kerstverhaal gemaakt. Om het verhaal in beeld te brengen, illustreerde hij er mooie prenten bij. Nu, vijftig jaar later, wordt het boek nog steeds met ongewijzigde inhoud uitgegeven. Vele generaties zijn met dit kerstboek opgegroeid. Het is met recht een klassieker. Een speciale editie van het boek ‘kerstmis’ is uitgebracht om het vijftigjarige jubileum van het boek te

vieren. De witte omslag met gouden engel in foliedruk geeft het een luxueuze uitstraling. Daarnaast heeft deze editie een leeslint met een kerstengel eraan. De gouden jubileumeditie van het boek ‘kerstmis’ verschijnt niet alleen in Nederland maar ook in Engeland, Noorwegen en Japan. De jubileumeditie heeft dezelfde prijs als de originele editie, die overigens ook verkrijgbaar zal blijven.

Wat wordt hij daar moe van! Zijn ogen vallen dicht en hij slaapt in…

boekenkrant.com



december 2013 pagina 17

boekfragment

Silber Silber is het eerste boek in de nieuwe trilogie van Kerstin Gier, auteur van de razend populaire Edelsteen-trilogie.

Kerstin Gier, Silber. Het eerste boek der dromen, Blossom Books, ISBN 978 90 206 79175 (€ 15,95)

De hond snuffelde aan mijn koffer. Voor een drugsspeurhond was het een opvallend zacht en knuffelig exemplaar, misschien een soort labrador, en ik wilde hem net tussen zijn oren kriebelen toen hij opeens zijn bovenlip optrok en een dreigend ‘Woef!’ liet horen. Vervolgens ging hij zitten en duwde zijn neus enthousiast tegen de zijkant van mijn koffer. Ha, geweldig. Nog maar nauwelijks een half uur op Britse bodem of ik werd al verdacht van drugssmokkel. De echte smokkelaars in de rij stonden waarschijnlijk in hun vuistje te lachen, want dankzij mij konden ze straks ongehinderd met hun Zwitserse horloges of designerdrugs langs de douane wandelen. Welke douanebeambte met een beetje verstand haalde nou een vijftienjarig meisje met blonde paardenstaart uit de rij, in plaats van bijvoorbeeld die zenuwachtig ogende vent met dat sluwe gezicht? Of die verdacht bleke jongen met warrig haar, die in het vliegtuig al in slaap gevallen was voor we bij de startbaan waren? Geen wonder dat hij vol leedvermaak grijnsde. Zijn tassen zaten waarschijnlijk propvol met illegale

slaaptabletten. Toch besloot ik mijn goede humeur niet te laten verpesten; tenslotte wachtte ons achter deze barrière een fantastisch nieuw leven, met een eigen huis waarvan we altijd al gedroomd hadden. Ik wierp mijn zusje Mia, die al achter het hek stond en ongeduldig op en neer bewoog, een geruststellende blik toe. Dit was de allerlaatste hindernis tussen ons en dat fantastische nieuwe leven. De vlucht was vlekkeloos verlopen, zonder turbulentie, zodat Mia niet hoefde over te geven, en ik had voor de verandering eens niet naast een dikke, naar bier stinkende vent gezeten, met wie ik om de armleuning moest vechten. En hoewel pap zoals gewoonlijk bij een van die goedkope luchtvaartmaatschappijen had geboekt die altijd te weinig schenen te tanken, was het vliegtuig niet in problemen geraakt toen we een paar rondjes boven Heathrow moesten vliegen voor we mochten landen. En dan was er nog die knappe, donkerharige jongen geweest, die aan de andere kant van het gangpad naast me zat en zich opvallend vaak naar me toe draaide en glimlachte. Ik had op het punt gestaan hem aan te spreken, maar deed het uiteindelijk toch maar niet, omdat hij in een voetbaltijdschrift bladerde en bij het lezen als een kind van zes zijn lippen bewoog. Diezelfde jongen staarde op

dit moment trouwens nogal nieuwsgierig naar mijn koffer. Of eigenlijk staarde iedereen nieuwsgierig naar mijn koffer. Met grote ogen keek ik de douanebeambte aan en ik zette mijn allerliefste glimlach op. ‘Alstublieft… We hebben haast. Het vliegtuig had al vertraging en we hebben een eeuwigheid bij de bagageband staan wachten. En daar buiten staat onze moeder om mij en mijn zusje af te halen. Ik zweer plechtig dat in mijn koffer alleen een heleboel vuile was zit en…’ Omdat me precies op dat moment te binnen schoot wat er verder nog in mijn bagage zat, hield ik onmiddellijk op met praten. ‘…in elk geval geen drugs,’ maakte ik mijn zin enigszins beschaamd af. Onaangedaan tilde de douanebeambte de koffer op een tafel. Een collega opende de rits en klapte het deksel open. Meteen werd alle omstanders duidelijk wat de hond had geroken. Om heel eerlijk te zijn… daar had je dus echt geen gevoelige hondenneus voor nodig. ‘Wat in vredesnaam…?’ vroeg de douanebeambte, en zijn collega kneep zijn neus dicht terwijl hij met zijn vingertoppen een voor een vuile kledingstukken aan de kant gooide. Voor de toeschouwers leek het ongetwijfeld of het mijn kleren waren die een uur in de wind stonken. ‘Kaas uit biosfeerreservaat Entlebuch,’ legde ik uit, terwijl mijn gezicht inmiddels vermoedelijk dezelfde kleur had aangenomen als de wijnrode bh die de man net in zijn hand hield.

boekfragment

EEN MAGISCHE KERST Een magische kerst, Geronimo Stilton, De Wakkere Muis, ISBN 978 90 8592 2421 (€ 12,95)

‘Ho ho ho!’ riep de Kerstman boos. ‘Ik ga ervandoor! Er wordt blijkbaar dit jaar niets aan kerst gedaan, dan ga ik maar op vakantie. Hallo strand, hier kom ik!’ Hij sprong op een rendier en steeg op, richting Thea, Klem, opa Wervelwind en ik bleven geschrokken achter. Naast ons begon een elfje te snikken, dikke tranen rolden over zijn wangetjes. ‘Dit is allemaal jullie schuld! Kijk toch eens wat jullie hebben aangericht: jullie weten te creëren en nu is hij weg!’ geen ‘Stil maar, huil maar niet. Hij komt heus wel terug!’ probeerde ik. Toen vond ik het tijd om onszelf eindelijk eens voor te stellen, maar de elf hield me tegen. ‘Niet nodig. Ik weet heus wel wie jullie zijn. Ik kende jullie al toen jullie nog piepkleine knagertjes waren!’ Hij duwde ons een huis binnen. ‘We moeten opschieten!’ Ik keek nieuwsgierig om me heen. We waren in het huis van de Kerstman! Mijn snorharen trilden van ontroering … Terwijl ik mijn ogen uitkeek, trok de elf aan een hendel … en we duikelden naar een verdieping lager!

sterrenhemel.

kerstsfeer

dec DWM.indd 1

Gelukkig landden we op een stapel zachte kussens. Klem riep opgetogen: ‘Die moet ik onthouden, dat is een goede grap! Een schietstoel, maar dan omgekeerd!’ Opa begon te mopperen: ‘Goed, ik heb het begrepen, we zijn thuis bij de Kerstman, leuk. Maar ik moet nodig weer naar Rokford, NU! Ik moet nog werken! We hebben geen tijd voor dit soort grappen.’ ‘Eerst moeten jullie met eigen ogen zien wat jullie hebben aangericht en het weer ongedaan maken. Daarna zien we wel verder’, antwoordde de elf. Hij duwde ons een kamertje binnen waarin een machine stond … een vreemde machine … Muizenissig! Wat daar stond, was het meest bizarre bouwsel dat ik ooit had gezien! een soort thermometer, De elf riep: niet om de temperatuur te meten, maar om de kerstsfeer te meten!’ Ai, ai, het zag er niet goed uit. Hadden wij de echt verpest? Het was duidelijk: we moesten ze helpen!

‘De kerstsfeermeter, sfeer sfeermeter,

kerstsfeer

25-11-13 14:15

boekenkrant.com



december 2013 pagina 18

boekfragment

De man van je leven In deze nieuwe roman van Arthur Japin zoekt Tilly een vervangster van zichzelf voor haar man omdat zij zelf ernstig ziek is. De vrouw die zij vindt blijkt echter zo perfect bij hem te passen dat hij haar al gevonden had… Niets is wat het lijkt in deze tragedie die gaandeweg in een klucht verandert.

Arthur Japin, De man van je leven, Uitgeverij De Arbeiderspers, ISBN 978 90 476 1536 1 (€ 19,95)

De receptioniste van het Blue Harbour bleek Oceaniës antwoord op de jongen van het reisbureau. Je kon er met geen bijl in doordringen met als extra handicap dat zij geen Engels verstond. ‘This is Mrs Hardenburg,’ had Tilly gezegd. ‘Yes,’ had het meisje geantwoord, ‘Mrs Hardenburg, she in her room.’ Ze klonk schattig. Je kon bijna horen hoe vriendelijk ze erbij glimlachte. Strak pakje van glimmende gele zijde, lotustulp in haar haren, heel idyllisch, Tilly zag het gewoon voor zich. ‘No, no, I am Mrs Hardenburg.’ ‘Yes, she in her room. But no talk now. Mrs Hardenburg,she getting a massage.’ Dit ging lang duren. ‘I would like to speak to my husband, Mr Hardenburg.’ ‘Yes please, I tol’ you, she getting

a massage. Tonight she on her honeymoon.’ Of iemand anders haar misschien te woord kon staan, had Tilly nog gevraagd, maar ook die boodschap was niet doorgekomen. Daarna had ze geprobeerd uit te leggen dat het meisje zich vergiste. Er logeerde bij hen wel een Mr Hardenburg maar geen Mrs, het gelukkige bruidje over wie zij het had moest iemand anders zijn, omdat Mrs Hardenburg haar bruiloft al lang geleden had gevierd. ‘No no, is correct.’ Het kind had heel erg moeten lachen om haar stommiteit. ‘Is my mistake. No honeymoon. You right. Mr and Mrs Hardenburg, they marry already. They anniversary today.’ Tilly had nog overwogen om op te hangen. Had het maar gedaan, had ze later nog weleens gedacht, maar nee, ze zette door. ‘Gefeliciteerd,’ had Tilly gezegd, zomaar eigenlijk, om de impasse te doorbreken. ‘Dan zou ik de bruidegom met die mijlpaal graag even gelukwensen. Could you put me through to suite 14?’ ‘No, no, suite 14 is Lagoon Lodge. She Mrs Hardenburg. She getting amassage.’ Stemverheffing had uiteindelijk geholpen. Tilly kreeg een bandje met de plaatselijke steelband, maar uiteindelijk werd er dan in suite 14 opgenomen. ‘Hardenburg,’ zei een vrouwenstem.

En toen daarop geen weerwoord kwam: ‘Hello? Who is speaking? Hello?’ ‘Reception,’ had Tilly uiteindelijk geroepen. Waar ze het vandaan gehaald had, wist ze niet. Niet alleen deed ze de stem van het meisje achter de balie na – terwijl ze voelde hoe onder haar billen de vering van de bank begon te trillen – maar ze trok er in haar paniek zelfs een soortgelijke lege glimlach bij. ‘Mr Hardenburg, he there?’ De vrouw zei dat ze hem met een half uurtje terug verwachtte. ‘Mr Márkus Hardenburg?’ ‘Mr Markus, yes,’ had de stem uit de suite geantwoord. ‘Is this about tonight?’ ‘Tonight,’ had Tilly gestameld. ‘Yes, right, tonight you anniversary. Please tell, you marry how long?’ ‘Who is this?’ had de vrouw nog eens gevraagd. ‘Is reception,’ had Tilly haar verzekerd. Langzaam voelde ze zich licht worden in haar hoofd. Ze stond op het punt van breken, maar ongeloof hield haar nog even op de been. Dit moest een vergissing zijn, dat móést, en ze kon niet ophangen voordat ze zeker wist dat dit allemaal niet waar was. ‘Is for the cake tonight. Cook need to know. How many candles, please? Cook ask, you know each other how long?’ ‘One year today.’ Een gevoel gevleid te zijn had het iets te makkelijk gewonnen van haar achterdocht. Als ze in de keuken zo attent zijn vanavond iets speciaals voor ons te willen doen, had Iris gedacht, dan verdienen ze antwoord ook. ‘Mr Markus and me,’ had ze gezegd, ‘we met a year ago today exactly.’

boekfragment

Hoe duur was de suiker? Elza en Sarith, twee halfzusjes, wonen met hun familie op een grote suikerplantage in Suriname. Het is de bloeitijd van de suikercultuur, maar ook die van de voortdurende vrees voor aanslagen door marrons, die onder leiding van Boni uitgevoerd worden op de plantages. Ondanks hun beschermende opvoeding komen de meisjes toch in aanraking met de opstandelingen en de Boni-oorlogen. En beseffen ze dat de suiker duur betaald wordt... Cynthia Mc Leod, Filmeditie Hoe duur was de suiker? 312 pagina’s met filmfoto’s, Uitgeverij Conserve, ISBN 978 90 5429 348 4 (€ 12,50)

De dag brak aan op plantage Hébron en terwijl de hemel aan de oostelijke zijde zich rood kleurde door de opkomende zon, gingen één voor één deurtjes open van de slavenhutten en kon men kleine vuurtjes zien onder de afdakjes daarnaast. Faya watra werd gemaakt. Heet water waarin een scheutje melasse werd geroerd. Hier en daar steeg een heerlijke damp op uit een kookpot, omdat er in het water een anijsblad of wat kruiden was gedaan. Bij alle hutjes kon men nu mannen, vrouwen en kinderen zien staan, soms pratend, sommige

rondkijkend. Vervolgens liepen de meesten naar de zuidzijde van de plantage, waar er haaks op de rivier een kanaal was gegraven, dat diende voor de toe- en afvoer van water. Naast het botenhuis, waar de rivieroever ondiep was, gingen ze in het water om een bad te nemen; de groten meer ernstig, de kinderen soms vrolijk lachend en elkaar nat spetterend. Met een lendendoek om het natte lichaam geslagen gingen ze daarna terug naar de hutjes, meest in kleine groepjes, voorafgegaan en gevolgd door naakte grote en kleine kinderen. Het was dan tijd om de faya watra te drinken en als ontbijt wat overgebleven restjes van het vorige avondmaal te eten. In de hut waar de vijftienjarige Amimba met haar moeder, broertjes en zusjes woonde, deed ma Leida in een grote kalebas een handvol gedroogde kruiden en schonk daar kokend water op. Dit drankje was voor Amimba; zoals elke maand het geval was, had ze erge buikpijn. Kermend had ze de hele nacht op haar matje gelegen, draaiend van de ene op de andere zijde, nu eens liggend, dan weer zittend. Nu sliep ze wat. Gelukkig. Maar ook ma Leida zelf had de afgelopen nacht haast geen oog dicht gedaan. Na faya watra en ontbijt ging men in de richting van het magazijn, een enkele vrouw met een kind aan de borst, weer een andere had de baby al

op de rug gebonden. Bij het magazijn waren de deuren nog gesloten, maar het duurde niet lang of daar kwam de blanke opzichter, masra Mekers, al met de sleutels. Aan ieder gezinshoofd werd nu het avondrantsoen uitgedeeld, en men kreeg te horen wat er die dag gedaan moest worden. Eerst de presentatie, Waar was Kofi? O ja, die had een verstuikte enkel en ging dus niet ‘t veld in, maar moest werken in de timmerloods. Amimba buikpijn? Alweer! Geen onzin! Hier komen of ze werd met de zweep gehaald. Waarom had Afi haar baby niet bij zich? Die was ziek, de hele nacht koorts. Afi liet hem vandaag liever thuis bij de geneesvrouw. Die zou hem een kruidenbad geven tegen de koorts. Tenu? Waar was Tenu? Hier komen! Basya, vijf zweepslagen voor de dertienjarige Tenu, die voor de kippen zorgde. Hij had eieren gestolen, er waren wel zes te weinig gisteren, de lege doppen lagen nog naast het hok. Tenu maakte veel misbaar! Geloven, hij had geen eieren gestolen. Wist masra dan niet dat er een grote sapakara op de loer lag en dat die de eieren stal?

boekenkrant.com



december 2013 pagina 19

young adult complot

pas verschenen

Project Persefone Een jongen, een meisje en duistere praktijken. Project Persefone is de bindende factor. Tijdens de ontdekkingstocht naar wat het project inhoudt, waarom en door wie het is opgezet, blijken de twee hun hacker-talenten hard nodig te hebben. Volg Noa en Peter in een bloedstollende race tegen een bijzonder en vooral gruwelijk kwaad. Noa Torson zorgt al tien jaar voor zichzelf. Het hele systeem van Jeugdzorg, maatschappelijke werkers, rechters en politie kent ze maar al te goed. Ook weet ze precies hoe een jeugdgevangenis er van binnen uitziet. Noa is op zichzelf aangewezen en kan heel goed haar eigen boontjes doppen. Deze kennis blijkt ze hard nodig te hebben als ze in een wel heel benarde positie belandt. Wanneer ze wakker wordt op een operatietafel in een ruimte die helemaal niet op een ziekenhuiskamer lijkt, gaan alle alarmbellen rinkelen. Dit kan niet goed zijn. Ze heeft geen idee hoe ze hier terecht is gekomen. Dan voelt ze een sterke pijnscheut in haar bovenlichaam. Een vers gehechte wond bevindt zich nu op haar eerst zo egale borst. Twee mannen in operatiekleding komen de kamer binnen. Noa vraagt aan een van de mannen wat ze hier doet. Hij antwoordt dat ze een auto-ongeluk heeft gehad. Aangezien Noa geen auto heeft en altijd met de metro reist, is dit onmogelijk. Behendig als ze is weet ze van een instrumententafeltje een scalpel te pakken. Wanneer de man dichterbij komt duwt ze het instrument in de zijkant van zijn nek. Ze dwingt de man haar de uitgang van het pand te wijzen. Noa had geen idee dat ze zich eigenlijk in een gigantische loods bevond. Na een lange achtervolging door een

Michelle Gagnon

Noa en Peter blij­ ken iets gemeen te hebben: iets dat te maken heeft met Project Persefone.

wirwar van paden tussen opslagmateriaal door weet Noa de uitgang te bereiken. Het is donker en koud als ze buiten komt. Ze bevindt zich nu op een enorm parkeerterrein waar boten gestald staan. Deze scheepswerf is haar kans om de achtervolgers af te schudden. Ze klimt op een grote zeiljacht en verstopt zich. Door een geïmproviseerd brandje weet ze de aandacht van de brandweer te wekken. Als de brand geblust is, klimt ze op het dak van de brandweerauto en rijdt zo haar vrijheid tegemoet. Noa is blij dat ze levend uit de loods is gekomen, maar wil nu wel weten waar en waarom ze daar was. En wie is eigenlijk degene die de snijwond op haar borst heeft veroorzaakt? Ze gaat op onderzoek uit. Peter, een zoon van twee rijke ouders, kan haar misschien

Wreed

hierbij helpen. Het is zaterdagavond wanneer Peter alleen thuis is en op het huis moet passen. Zoals gebruikelijk tijdens avonden zonder zijn ouders snuffelt hij in de spullen van zijn vader. Deze keer stuit hij op een bijzonder dossier in zijn vaders bureaula. Op het pakket staat ‘Project Persefone’. Peter is een doorgewinterde hacker en heeft een illegale website waarmee hij hypocrisie bestrijdt door organisaties te hacken. Hij kan deze kennis nu inzetten om erachter te komen waar zijn vader mee bezig is. Het zou hem veel tijd kosten en deze tijdsinvestering vindt hij z’n vader niet waard. Op dat moment wordt de deur ingetrapt en voordat Peter het door heeft, ligt hij op de grond. Drie mannen in het zwart houden hem goed in de gaten, terwijl een ander het huis doorzoekt. Uiteindelijk nemen ze de laptop van Peter mee bij vertrek en vragen Peter of hij de groetjes aan zijn ouders wil doen.

Peter blijft beduusd achter en heeft geen idee wie die mannen waren en waarom ze zijn huis binnen waren gedrongen. Waar gaan ze eigenlijk zijn laptop voor gebruiken? Noa en Peter blijken iets gemeen te hebben: iets dat te maken heeft met Project Persefone. Aangezien Noa ook het een en ander af weet van hackerpraktijken, besluiten ze hun krachten te bundelen. Beiden willen weten wat er aan de hand is met het mysterieuze project. Ook proberen ze te ontdekken wie achter deze organisatie zit. Uiteindelijk raken ze verstrikt in een web van medische experimenten en corruptie van hoog niveau. Zal het Noa en Peter lukMichelle Gagnon, Project Perken om dit gruwelijke sefone. Het experiment, Uitgegeheim te ontrafelen? verij Blossom Books, ISBN 978 90 206 7966 3 (€10,00)

Mel Wallis de Vries wordt gezien als de succesvolste jeugdthrillerauteur van dit moment. Haar vorige boeken, Vals, Verstrikt en Klem, zijn in de prijzen gevallen omdat ze gewoonweg bloedstollend spannend zijn. Wreed is de nieuwste titel van Wallis de Vries. Ook hierin lijken de grootste nachtmerries werkelijkheid Mel Wallis de Vries,Wreed, te worden. In dit boek Uitgeverij De Fontein, ISBN speelt Danielle te hoofd978 90 261 3485 2 (€ 13,95) rol. Op een dag wordt ze geblinddoekt en vastgebonden wakker op een bed. Ze is in gevaar en niemand is in de buurt om haar te helpen. Haar enige kans is de kidnapper overtuigen haar te laten gaan. Het smeken helpt niet, de ontvoerder blijft zwijgen. Dan voelt ze iets kouds en scherps. Dit kan nooit goed zijn, denk ze. Danielle beseft dat de nachtmerrie nu pas echt begonnen is. Zal het haar lukken om hier ooit nog levend weg te komen? Lang leve Saai! Petra is twaalf en vindt haar leven maar saai. Ze besluit een dagboek bij te houden, ook al weet ze eerst niet wat ze daarin moet schrijven. Toch gaat ze aan de slag, en schrijft over haar Grote Liefde, haar vriendinnen, ruzies, haar onhandige vader en ander ouderongemak. Petra gaat niks en nieJoke Janssen, Lang leve Saai!, mand uit de weg. Ze Uitgeverij Clavis, ISBN 978 90 kijkt om zich heen en 448 2009 6 (€ 16,95) schrijft het gewoon allemaal op. Maar dan wordt haar moeder heel ziek: ze heeft kanker. En dan verlangt Petra terug naar haar saaie leventje. Voor meisjes vanaf 12 jaar.

chaos-trilogie

Herrie, een lawaai dat nooit stopt Een planeet waar geen gedachte veilig is. Waar privacy niet bestaat. En waar gedachten worden gebruikt als wapen om anderen pijn te doen en te manipuleren. Deze Nieuwe Wereld is de omgeving waarin de twee tieners Todd en Viola elkaar ontmoeten.

Patrick Ness, De Chaos-trilogie 3: Lawaai dat nooit stopt, Uitgeverij Moon, ISBN 978 90 488 1631 6 (€19,95)

De Nieuwe Wereld is een planeet waar tot voor kort de Spakkels het voor het zeggen hadden. Zodra er kolonisten op de planeet aankomen, breekt er chaos uit. De kolonisten willen met hun Antwoordleger alle touwtjes in handen krijgen. De Burgemeester van de stam Prentiss ziet ook een kans om te overheersen

en de Spakkels proberen hun eigen macht te behouden. De oorlog die uitbreekt is zo groot dat het de hele planeet beheerst. Waar de kolonisten enkel vechten met wapens, gebruiken de mannen van de planeetstammen hun Herrie, oftewel hun gedachten. De bewoners van de Nieuwe Wereld kunnen namelijk hun gedachten laten horen aan anderen. Beide legers van de planeet gebruiken dit als wapen tegen het Antwoordleger, maar ook tegen elkaar. Te midden van al deze chaos staan Todd en Viola. Todd is officieel een Prentiss, maar komt er al snel achter dat de Burgemeester geen goede bedoelingen heeft. Hij is machtsbelust en houdt van oorlog. Toch vertrouwt Todd hem als hij zegt dat hij Viola zal beschermen.

Viola is een kolonist en komt op de Nieuwe Wereld als bezetter. Zij is het niet eens met de manier waarop de kolonisten met de planeetbewoners omgaan, maar ook zij gelooft dat haar volk Todd en haar zal beschermen. Uiteindelijk willen ze allebei maar één ding: vrede. En daar zullen ze voor vechten. De Herrie speelt in het derde boek een meer specifieke rol dan in het eerste en het tweede boek. In boek één en twee laat de Herrie zien dat er op De Nieuwe Wereld geen privacy bestaat. In het derde boek staat de Herrie symbool voor het moeilijke van oorlog: Ben je in tijden van oorlog nog een individu of hoor je enkel bij een massa? Door het kunnen sturen van mensen door gedachten lijkt het individu weg te vallen en de massa te ontstaan. Todd

en Viola worstelen ook met deze vraag als ze keer op keer gevraagd worden keuzes te maken. Vertrouw ik mezelf of vertrouw ik de massa? En mag ik een persoonlijke keuze maken of moet ik het algemene belang voorop stellen? Lawaai dat nooit stopt zorgt voor een bloedstollend en langverwacht einde aan de Chaos-trilogie van Patrick Ness. Het verhaal gaat meteen verder waar het vorige boek is gestopt. Door te spelen met taal, lettertype en lettergrote maakt Ness zijn personages levend en het verhaal realistischer. Net als in het eerste boek (Het mes dat nooit wijkt) en het tweede boek (Het donkere paradijs) spatten Ness’ woorden van de pagina’s af.

boekenkrant.com



december 2013 pagina 20

jeugd onder de kerstboom Kolletje leert zwemmen

Pieter Feller, Kolletje leert zwemmen, Uitgeverij Moon, ISBN 978 90 488 1831 0 (€12,95)

Mr Finney en het raadsel in de bomen Het is herfst en Mr Finney gaat naar het bos. Daar komt hij zijn vriend Eekhoorn tegen, die beukennootjes aan het verzamelen is. Mr Finney vraagt zich af waarom hij er zo veel heeft. Hebben de andere dieren nu nog wel genoeg? Uiteindelijk leren Mr Finney en zijn vriendjes dat ze beter met de aarde om kunnen gaan door beter met elkaar te delen.

Leontien van Oranje, Mr Finney en het raadsel in de bomen, Uitgeverij Querido, ISBN 978 90 451 1612 9 (€13,99)

Olifantje krijgt een cadeautje van papa en mama. ‘Oooo,’ zei Olifantje toen hij het cadeautje had uitgepakt. ‘Waar dient dit voor?’ Olifantje snapt niet helemaal waar hij zijn cadeautje voor moet gebruiken. ‘Is het een hoedje om op je hoofd te zetten als het regent?’ ‘Ik weet het! Het is een zwembadje voor Igor!’ Olifantje probeert van alles uit om erachter te komen waar het rode potje nu eigenlijk voor bedoelt is. Uiteindelijk komt Olifantje er wel achter. Een geweldig cadeau is een vermakelijk prentenboek voor alle beginnende potjesgebruikers. Het is een geweldig cadeau voor peuters en ouders. Guido van Genechten, Een geweldig cadeau, Uitgeverij Clavis, ISBN 978 90 448 2096 6 (€14,95)

advertentie

Meester Pompelmoes

Het kerstverhaal verteld door Dick Bruna bestaat 50 jaar! Daarom een feestelijke editie van het boek kerstmis Hans Andreus, Meester Pompelmoes, Uitgeverij Holland, ISBN 978 90 251 1243 1 (€19,90)

eumed i bil

50

tie

Ook Meester Pompelmoes verdient zijn jubileumeditie. Meester Pompelmoes viert namelijk zijn 50e verjaardag. De mooiste Pompelmoesverhalen zijn verzameld in een 200 pagina’s tellend boek. Meester Pompelmoes is een gekke maar erg bijzondere meester, want hij kan toveren! Lees alle avonturen in deze extra dikke jubileumeditie.

Is het een racewagen, ­drinkbeker of zwembadje?

ju

Het vrolijke en eigenwijze meisje Kolletje heeft toversokken. Wanneer ze de magische woorden erbij zegt, gebeuren er wonderlijke dingen. Als ze samen met Dirk leert zwemmen blijkt ze haar toversokken hard nodig te hebben. Kolletje en Dirk leren van de zwemjuf heel goed zwemmen.

cadeautje

ja a r

Kerstmis Vijftig jaar geleden verscheen het boekje voor het eerst. Daarom is er nu een jubileumeditie met een gouden rug en leeslint met engeltje. Kerstmis geeft op eenvoudige wijze een prachtige beschrijving van het kerstverhaal.

Dick Bruna, Kerstmis, Uitgeverij Mercis Publishing, ISBN 978 90 564 7579 6 (€11,50)

Ties en Trijntje in december Ties en Trijntje krijgen een adventskalender. Elke dag mogen ze een luikje open maken en ontdekken ze een nieuw plaatje. Ook beleven ze elke dag een nieuw avontuur. In dit boek staat voor elke dag een leuk decemberverhaaltje. Heel wat decemberavonturen, dus!

Dick Bruna, Kerstmis, Uitgeverij Merci Publishing, ISBN 9789056475796 (€11,50)

Yvon Jaspers, Ties en Trijntje in december, Uitg. Ploegsma, ISBN 978 90 216 7223 6 (€15,95)

Versier je eigen kerstboom met zelfgemaakte engeltjes. Op www.nijntje.nl/kerstmis vind je een knutselplaat om uit te printen. Veel plezier met knutselen! Illustrations Dick Bruna © copyright Mercis bv, 1953-2013

boekenkrant.com



december 2013 pagina 21

spannend

Zoek alles uit over onderzoek Het eerste hoofdstuk van het boek begint met de zin ‘het aller-, aller-, allerbelangrijkste bij wetenschap is dat je vragen stelt.’

weet je zeker of iemand schuldig is? Bestaan er buitenaardse wezens? En wat zit er in de het binnenste van de aarde? Edda Heinsman geeft uitgebreid antwoord op deze grote wetenschappelijke vragen en laat zien hoe echte onderzoekers hier antwoord op hebben gevonden. Maar hoe doe je dan precies wetenHoe onderzoeken wetenschapschappelijk onderzoek en wat heb pers het brein eigenlijk en hoe zijn je er allemaal voor nodig? In Zoek ze erachter gekomen hoe je hersehet uit! Het klokhuisboek over ondernen werken? In acht pagina’s kom zoek vertelt auteur Edda Heinsman je erachter hoe je het je alles over onderbrein onderzoekt, wat zoek. Aan de hand van je hersenen allemaal tien grote onderzoekskunnen en hoe je zelf vragen word je door de onderzoek kunt doen. wereld van het wetenOnder het kopje ‘Zoek schappelijk onderzoek het uit!’ staan zes leuke geleid. experimentjes waarHet zijn vragen waar mee je het brein voor zelfs je ouders, juf of de gek kunt houden. meester geen antwoord Edda Heinsman, Zoek het uit! Probeer de testjes bij op weten. Wat leeft Het Klokhuisboek over onderjezelf uit of gebruik er bijvoorbeeld in de zoek, Uitgeverij Moon, ISBN je ouders, broertjes of diepste oceanen? Hoe 978 90 499 2581 9 (€16,95)

zusjes als proefpersonen. Zo begin je steeds meer op een echte wetenschappelijke onderzoeker te lijken! Ontdek ook alles over het geheugen en test hoe goed je eigen geheugen eigenlijk is. Het hoofdstuk ‘Bestaan er buitenaardse wezens?’ vertelt je alles over de verschillende planeten. Maar welke planeet is nou eigenlijk het fijnst om op te wonen? Zijn planeten eigenlijk wel bewoonbaar? Lees alles over verschillende expedities naar de maan en mars door echte astronauten en wat ze daar allemaal gevonden hebben. Aan de hand van korte informatieve teksten, interessante weetjes, leuke afbeeldingen en tips voor je eigen wetenschappelijke onderzoek ga je je vanzelf een echte onderzoeker voelen! Lees je slim met Zoek het uit! en wie weet doe jij later zelf je eigen spannende ontdekkingen.

winkel

Dagboek van een muts In de serie Dagboek van een muts volg je de tiener Nikki. Ze vertelt in haar dagboeken over de belevenissen en vooral over de blunders op haar nieuwe school.

Het vierde dagboek van Nikki, Zak er lekker door, staat in het teken van het verjaardagsfeest van Brandon. Nikki kan niet geloven dat ze persoonlijk wordt uitgenodigd voor het feest. Maar dan dient zich al het eerste probleem aan: MacKenzie doet er alles aan om Nikki in de weg te Gelukkig kan ze alles delen met haar zitten en de aandacht van Brandon op te eisen. Hoe kan beste vriendinnen Zoey Nikki ervoor zorgen dat en Chloë. Maar een dagBrandon haar net zo boek is toch wel fijn als leuk gaat vinden als zij je wilt zwijmelen over hem? de leukste jongen van Alsof Nikki nog niet school: Brandon. Nicky genoeg aan haar hoofd durft hem niet te verheeft, komt de gymletellen dat ze verliefd rares met een geweldig op hem is. Misschien idee. De klas moet meeligt dat ook wel aan de doen aan een Holiday populaire MacKenzie, on Ice-show, maar hoe Nikki’s aartsrivale, die word je een ijsprinses Brandon liever voor als je niet kunt schaatzichzelf wil. Kortom: sen? Ondertussen Dagboek van een muts Rachel Renée Russell, Daggaat school ook gaat over een tienerboek van een muts. Zak er lekgewoon door en blijft meisje in een niet-zoker door!, Uitgeverij De FonMacKenzie Nikki perfect maar wel leuk tein, ISBN 978 90 261 3502 6 dwarsbomen en kan leven vol verrassingen! (€14,95)

Nikki niet stoppen met aan Brandon te denken. Hoe zal de ijsshow uiteindelijk verlopen en wat zal er allemaal gebeuren op het feestje van Brandon? Lees het allemaal in het vierde Dagboek van een muts.

Ontdek met Max & Mic de ruimte

In het grote ruimteschip gaan de twee op zoek naar avontuur in de Melkweg. Wat zullen ze onderweg allemaal tegenkomen? Een grote ster, de maan, een sneeuwplaneet en

vuronia, een vuurplaneet. Toch vinden Max en Mic één planeet de leukste: de snoepplaneet. Hier zijn zuurstokken, puddingen en suikerspinnen te vinden. Maar ook op de andere planeten kan van alles gezien worden: van schildpadden tot rare bloemen. Samen met Max & Mic kun jij alle grappige dingen vinden en tellen. Op elke Govert Schilling, De ontdekplaneet staat aangegeking van de ruimte, Uitgeveven hoeveel je er kunt rij Moon, ISBN 978 90 488 1873 vinden, dus ga snel aan 0 (€19,95)

Meisjesboeken

Speciale meisjesboeken voor de meisjes en speciale jongensboeken voor de jongens? Sanne en Meie bespreken de voor- en nadelen.

Door Sanne Wolters Meie, wat las jij toen je jong was? Typische meisjesboeken, zoals de serie Balletclub De Zwaantjes? Of was je toch meer van de stoere avonturenboeken en de griezelverhalen van Paul van Loon? Ik kreeg toch meestal boeken over dansende meisjes voor mijn verjaardag, omdat ik toevallig op ballet zat. Boeken vol avontuur zijn niet per se voor jongens bedoeld, meisjes kunnen ze ook prima lezen. Daarentegen zullen jongens toch niet zo snel naar een boek over Ponyclub De Bokkesprong grijpen. Hier begon ik me dus iets af te vragen: zijn boeken met meisjes in de hoofdrol alleen leuk voor meisjes en boeken met jongens in de hoofdrol leuk voor beide seksen? Het zijn meestal jongetjes die de hoofdrol spelen in een spannend boek. Zoals Daantje die de hoofdrol speelt in Daantje de wereldkampioen en Sjakie uit Sjakie en de chocoladefabriek. Dolfje Weerwolfje is een jongetje, maar Foeksia de Miniheks is een meisje. De boeken van Annie M.G. Schmidt zijn leuk voor jongens en meisjes, maar niet alle verhalen gaan over jongetjes. Puk van de Pletteflet is een jongen, Otje is een stoer meisje dat zich niet zo meisjesachtig gedraagt en Floddertje is ook niet zo keurig en netjes als veel meisjes wel zijn. Boeken over jongens en jongensachtige meisjes lijken dus aan te slaan bij zowel jongens als meisjes. En wees nou eens eerlijk: welke jongen zou de roze boeken over Prinses Lillifee nou voor Sinterklaas vragen? Eén kanttekening: de leeftijd van de kinderen speelt wel een rol. Als ze heel klein zijn hebben ze vaak nog niet gekozen voor ballet of voetbal, dus ook niet voor ballet- of voetbalboeken.

Door Meie Otten

leerzaam

Max verlaat samen met zijn kat Mic de aarde. Vanuit hun ruimteschip kijken ze naar beneden: ‘O, wat lijkt de aarde toch klein!’

het fenomeen

de slag! Max & Mic in ­cijferspace is een leuk boek voor kinderen van vier tot en met zes jaar. De mooie, gevulde tekeningen en het ontbreken van tekst zorgen ervoor dat er elke keer bij het voorlezen een nieuw verhaal gemaakt kan worden. Het verhaal kan spannend gemaakt worden of juist uitdagend, maar alleen naar de plaatjes kijken kan natuurlijk ook. De verstopte objecten maken Max & Mic in cijferspace het ultieme doe-boek. Maak een verhaal, zoek de verstopte objecten en zorg ervoor dat Max en Mic weer veilig terugkeren naar aarde.

In tegenstelling tot Sanne las ik vroeger meer spannende boeken dan boeken over ballet of dolfijnen. De invloed van mijn anderhalf jaar jongere broertje heeft een grote rol gespeeld in mijn boekenkeuze. Wij lazen namelijk samen boeken of werden samen voorgelezen. Aangezien ik mijn broertje dag in dag uit in poppenbuggy’s propte en in prinsessenjurken hees, vond ik het wel aardig om hem de keuze over de boeken te laten maken. Hij koos vaak voor spannende boeken, maar nog vaker voor boeken met dieren in de hoofdrol, zoals Kikker en Pad van Arnold Lobel en Dierenpraat van Armando. Dit zette mij aan het denken: is het dier in dierenboeken een jongen of een meisje? Sanne heeft een goed punt als ze zegt dat veel jongens boeken kiezen met daarin een jongenspersonage of een stoerder meisjespersonage. Kinderen proberen zich namelijk te identificeren met de figuren uit het boek. Dit gaat makkelijker als het personage van dezelfde sekse is als het kind. Ook bij meisjes is dit het geval. De meeste meisjes hebben denk ik toch een voorkeur voor meisjesboeken, aangezien ze zich dan met het personage kunnen identificeren. De stoerdere meisjes zullen zich beter kunnen vinden in een jongenspersonage. Er zijn niet veel jongens die voor een meisjespersonage zullen kiezen, maar ze bestaan wel. Maar hoe worden dierenpersonages dan gezien? De dieren worden aangesproken met Kikker of Hert, zelden met hij of zij. Waarmee identificeert het kind zich? Mijn broertje koos altijd voor jongensdieren, terwijl ik de meeste dieren juist vrouwelijk vond. Deze verdeling is denk ik de meest voorkomende. Naarmate een kind ouder wordt zal dit veranderen. Een kind wordt zich bewuster van de andere sekse en zal zich niet meer per se willen identificeren met het personage.

m keek, ijn snuit zijn en kop te

de

Ir. Ralph Mo

orman

GEZOND & SLANK NAAR

2014

FEESTDAGEN COACH de

de beste de

cemberboo

Levensmiddelentechnoloog ir. Ralph Moorman vertelt in De boodschappencoach hoe je goede van slechte levensmiddelen onderscheidt. Bovendien selecteerde hij de beste producten uit de supermarkt en de biologische winkel.

dschappen

verantwoord genieten • WILD ZONDER ANT • CHAMPAGNE ZON IBIOTICA • OLIEBOLLEN ZON DER BESTRIJDINGSMIDDELEN DER FOUTE VETTEN • MARSEPEIN ZON DER RISKANTE KLEU • SPECULAAS ZON RSTOFFEN DER GLUTEN • MEER…

2013 FD BC

er eh kat.indd

Light-producten waar je dik van wordt en vruchtendrank waar nauwelijks een vrucht aan te pas is gekomen…

1 29/10/2013

11:04

Nu inclusief gratis bijlage met advies voor gezonde decemberboodschappen – zolang de voorraad strekt!

€15,95

MEER DAN

Een vrolijk verhaal over Afrikaanse gastvrijheid en samen delen. Achterin kun je van alles lezen over Kenia, het dorpsleven daar, de dieren die er rondlopen en de taal Kiswahili.

20.000 EXEMPLAREN VERKOCHT

• 157 PAGINA’S OVERZICHTELIJK GERANGSCHIKTE PRODUCTEN • ACHTERGRONDINFORMATIE EN TREFWOORDENREGISTER • IN HANDIG ZAKFORMAAT

Middernacht Pers

www.middernachtpers.nl

UITGEVERIJ COCOBOOKS • WWW.COCOBOOKS.NL

64

Geronimo Stilton

Nieuw!

Heb jij de nieuwste Fantasia al in huis?

Een mu

cepten!

voor

izen

Wie wordt de nieuwe meesterchef?

atuurlijk en voor neiland. n te zijn n! Toen hij mzinnige niemand t zeker: wat?

SURVIVALGIDS SUPERMARKT

Geronimo Stilton

ef?

Het is nooit te laat voor een boek van Middernacht Pers!

iss

592-241-4

ig

ca

Met gratis kookschort 31-10-13 14:48

en succesrecepten van tante Lilly!

de

au

voo

r de feestdagen! © 2013 Atlantyca SpA. All rights reserved.

advertentie boekenkrant december.indd 1

22-11-13 15:30

boekenkrant.com



december 2013 pagina 23

expo expo

CROSSING BORDER

De Boekenbeurs in Antwerpen: het literaire hart van België

Tijdens de Boekenbeurs in Antwerpen vormt de Antwerp Expo elf dagen lang het literaire hart van België. De Boekenkrant was dit jaar voor het eerst van de partij. Redacteur Anouk Abels nam een kijkje.

© Arjen Born

Claire Vaye Watkins wordt geïnterviewd door Auke Hulst

De agressie van de natuur Crossing Border vond plaats in de Koninklijke Schouwburg en het Nationale Toneel Gebouw. Het eerste is voor de novices onder de bezoekers een doolhof van halve trappen met her en der een standje of activiteit, het tweede een trapsgewijs opgebouwde verzameling van zalen waaronder zich een bar bevindt. Her en der in de wandelgangen staan groepjes te kletsen. Auteurs en artiesten vragen beleefd of ze mogen passeren. Aan de bar tref ik A.L. Snijders. De sfeer is gemoedelijk. De winnaar van de Constantijn Huygens-prijs wordt later die avond bij het voorlezen van zijn meanderende, zeer korte verhalen (ZKV’s) door pianist Martin Worms op het podium begeleid. Maar de meeste optredende auteurs zijn jong, beloftevol of onbekend bij het brede publiek. Dat maakt Crossing Border een heel interessant festival om je licht op te doen: van de Spaanse Jezús Carrasco tot het soepele sarcastisch-humoristische Hungry, the Stars and Everything van de Britse Emma Jane Unsworth. De wat ruwere stijl van Battleborn van Claire Vaye Watkins lijkt de onverbiddelijke natuur van Nevada

te weerspiegelen. De structuur ervan doet denken aan Jennifer Egans Visit from the Goon Squad, omdat het bestaat uit in elkaar hakende verhalen. Of contrasterende: zo volgt op het verhaal over twee broers die op zoek zijn naar een zilverader (‘de één helderziend, de ander gewoon een rotzak’) het verhaal over drie yuppen in een van de grote steden van de Zilverstaat. ‘Het tweede verhaal kan eigenlijk niet zonder het eerste’, aldus Watkins. Ze wordt geïnterviewd door Auke Hulst, die ooit in Nevada was. Hij vertelt dat hij in de zoutwoestijn door een storm werd overvallen en zich opeens zeer sterfelijk voelde. Watkins beaamt: ‘De natuur is overal onverschillig, maar in Nevada is zij agressief. De mensen die er wonen, zijn taaie overlevers. Als je auto in de woestijn kapot gaat, ben je er geweest. Er is amper bereik voor mobiele telefonie.’ Wie er opgroeit, is vertrouwd met gevaren. Slangen, schorpioenen: je weet wat je moet doen als je ze tegenkomt. Het is bijna gewoon: ‘Ons huis stond midden op een trekroute van tarantella’s. Als de spinnen in aantocht waren, zette Watkins moeder de voor- en achterdeur van haar huis open, en de spinnen liepen dwars door het huis heen’. Voor Clair Vaye griezelen natuurlijk, maar haar moeder zei: ‘Ze

‘Ons huis stond op een trekroute van tarantella’s. Als ze in aantocht waren, zette mijn moeder de vooren achterdeur van het huis open.’ waren er veel eerder dan jij, dus laat ze met rust.’ Watkins was erop gebrand haar verhaal te vertellen. Haar vader was de tweede man van de Charles Mansonsekte die veelal onschuldig meisjes ronselde voor de sekte. Hij is vroeg in haar jeugd overleden. Haar moeder stierf kort voor ze afstudeerde. Toen Watkins ging studeren had ze niet alleen geen ouders meer, maar ook was er geen plaats om naar terug te keren. Het was de geboorte van haar schrijven. Als het literaire programma op zijn einde loopt, ga ik naar Warpaint in het Nationale Toneel Gebouw. Als daar de muziek afloopt en het publiek naar huis gaat, vertrekken de artiesten en medewerkers naar de afterparty. De nacht duurt lang.

Het is een waar begrip voor de gemiddelde Vlaming: de Boekenbeurs in Antwerpen. Duizenden Belgen komen ieder jaar zoeken naar die ene zeldzame poëziebundel, dat Indonesische kookboek of een handtekening van Kabouter Plop. Waar de Vlaamse medemens de BoekenKabouter Plop beurs van kinds af aan bezoekt, was het voor mij de eerste keer. Tussen het verkopen van kranten door had ik de mogelijkheid om rond te dwalen in de vier enorme, met boeken gevulde zalen. Ik bekeek kunstig ten toon gestelde bestsellers, fel verlichte poëzieposters en zwaar gespecialiseerde stands (van Bijbelshop tot atlaswinkel), en ervoer slechts één probleem: de onmogelijke taak om zo weinig mogelijk boeken aan te schaffen. Ik probeerde me te beheersen en concentreerde me op boekige fenomenen die ik als Hollander nog niet eerder ergens tegen was gekomen. Zo is de Signerende Auteur een veel voorkomend verschijnsel op de Boekenbeurs. U kunt hem herkennen aan de pen in zijn hand, het glas water voor zijn neus en het naambordje op zijn tafel. Hij Arthur Japin zit klaar voor een marathonsessie, en is in staat uren achter elkaar zijn lezers te verblijden met een handtekening. Met wisselend succes: waar de ene bestseller-auteur de fans niet van zich af kon slaan (zoals Joost Zwagerman, tv-kok Jeroen Meus en kindermuis Geronimo Stilton), waren er ook schrijvers die verlaten om zich heen zaten te kijken, in de hoop tenminste één fan te mogen ontvangen. Ook onbekend terrein voor een Nederlander: de ongekende aandacht voor het stripboek. Vlaanderen heeft een echte stripgeschiedenis en respecteert het beeldverhaal in alle denkbare vormen. Op de Boekenbeurs leverde dat een breed stripaanbod op: van Kuifje en DirkJan tot The Walking Dead. Dat ik een kind doodsbang zag wegrennen voor twee vrijwilli- Joost Zwagerman gers verkleed als Suske en Wiske kan de pret niet drukken. Het meest verrassende aan de Boekenbeurs in Antwerpen was echter het gigantische formaat van het gebeuren. De schaal waarop uitgevers en boekwinkels aan dit evenement meewerken, is ongekend. Maar echt bijzonder is meer dan 100.000 mensen een bezoek aan de beurs brachten om tussen de boeken rond te dwalen. En ik? Ondanks vele afleidingsmanoeuvres sleepte ik een behoorlijke stapel boeken mee de trein in, op mijn weg terug naar Utrecht.

boekenkrant.com



december 2013 pagina 24

non-fictie pas verschenen

spannend

De weg van de meeste weerstand ‘Met mij gaat het goed, met ons gaat het slecht,’ zo beoordelen de meeste Nederlanders hun land. Groot optimisme over het persoonlijke leven gaat gepaard met pessimisme over de samenleving. Peter Giesen betoogt in De weg van de meeste weerstand dat het tijd is het persoonlijk optimisme te temperen en het maatschappelijke optiPeter Giesen, De weg van de meeste weerstand, Uitgeverij misme te vergroten. En Cossee Essay, ISBN 978 90 593 hoe we de doorlopende 6455 4 (€ 12,90) weg van de zeurcultuur in het openbare debat kunnen vermijden. In deze reeks publiceert Uitgeverij Cossee essays over onze cultuur, het gewone leven en de levenskunst. De weg van de meeste weerstand is het vijftiende deel. Dorp achter tralies In de gevangenis in Leeuwarden zitten 248 mannen vast voor de meest uiteenlopende delicten. De PI Leeuwarden, in de volksmond De Marwei geheten, herbergt dieven, drugshandelaars, beroepscriminelen en moordenaars. Samen met de ruim tweehonderd mensen die Auke Zeldenrust, Dorp achter in de gevangenis wertralies, Uitgeverij Friese Pers ken, vormen de gedeBoekerij, ISBN 978 90 330 0432 tineerden een aparte 2 (€ 29,95) samenleving, een dorp achter de tralies. Zoals in vele dorpen en in steden werken hier ook een dokter, een tandarts en een kapper. Er zijn kerkdiensten, sporttoernooien en vader- en kinddagen. Journalist Auke Zeldenrust bracht in 2012 tientallen dagen door in de PI Leeuwarden. Hij interviewde gedetineerden, bewakers en medewerkers. De weergave van deze gesprekken, ondersteund door de fotografie van Tryntsje Nauta, vindt u in dit boek. De boodschappencoach Light-producten waar je dik van wordt, vruchtendrank waar nauwelijks een vrucht aan te pas is gekomen, koekjes met transvetten die hartziekten veroorzaken… De levensmiddelenindustrie neemt het niet zo nauw met onze gezondheid. Omdat de voedselschandalen elkaar ook nog eens in steeds hoger tempo opvolgen, hebben consumenten behoefte aan goede en vooral onafRalph Moorman, De boodhankelijke informatie schappencoach, het beste uit over de dagelijkse voede supermarkt, Uitgeverij CocoBooks, ISBN 978 90 79142 ding. De boodschappen14 9 (€ 15,95) coach, het beste uit de supermarkt biedt precies die informatie in handig zakformaat.

Babyborrelbad in een Shanghaise supermarkt

Levenslicht: hier en in de rest van de wereld Elke dag worden er 364.501 kinderen geboren. Lieve Blancquaert is geïntrigeerd door hoe kinderen, verspreid over de continenten, op de wereld gezet worden. Birth day is het eerste boek van een reeks van drie boeken over de grote momenten in het leven. Na geboorte volgen huwelijk en dood. Door Wendy Claes Lieve Blancquaert gaat geen uitdaging uit de weg. Aan het boek is een tv-reeks en tentoonstelling gekoppeld. De maatschappelijk geëngageerde fotografe leverde al eerder multimediale projecten af. Zo tekende ze voor onder meer In Godsnaam en Voorbij de grens. De voorbije jaren trok Lieve de wereld rond om pasgeboren baby’s, hun familieleden en de samenleving waarin ze leven te portretteren in woord en beeld. Van een mistroostige Keniaanse sloppenwijk tot een luxueuze kraamkliniek in Koeweit en babyborrelbaden in een Shanghaise supermarkt. Meer dan 400 foto’s van veertien locaties en evenveel sterke verhalen die ontroeren, verontrusten of aan het denken zetten. Verhalen over wat Lieve zag, maar ook gesprekken die ze had met aanstaande of kersverse ouders en medisch personeel, alsook haar persoonlijke gevoelens en bedenkingen. Dit alles aangevuld met geboortecijfers, levensverwachting, aantal artsen en ziekenhuisbedden per 1000 inwoners. Alles wat bij een geboorte hoort

krijg je te zien: van prenatale oefeningen tot de kleedkamer van vroedvrouwen. Op haar typerende manier brengt ze materniteiten, de ouders en pasgeborenen, hun thuiskomst, de doop, de besnijdenis, het sibehritueel (Marokkaans naamgevingsfeest) en tal van andere tradities in beeld. Birth day toont en verwoordt méér dan een belangrijke gebeurtenis in iemands leven. Het schetst de samenleving over alle continenten, behalve Oceanië en Antarctica. Al krijg je soms een ongebaby’s stevig in doeken gewikkeld nuanceerd beeld. en kohl rond de ogen getekend ter Van Brussel toont ze het grootste kraakpand van Europa. Daar sprak ze bescherming tegen het Boze oog. Pas bevallen Indiase moeders krijmet een moeder van elf kinderen en gen een rood touw omgebonden om een tiener die voor de tweede maal hen te behoeden voor boze geesten. bevallen is, alsook een papierloze En een Cambodjaanse vrouw ligt in die nogmaals een kind afstaat voor een bloedhete hut te dehydrateren adoptie. Noorwegen zou daarenteop een bed/tafel boven een vuurtje: gen een paradijs voor de vrouw zijn. de warmte moet zuiveren en bloed In India beval je met dertig in een doen stollen. kamer, vier per bed en in Congo gaat Bovendien zijn de boorlingen vaak al men op de vrouw staan als de baby voorbestemd. Bijvoorbeeld om agent niet wil komen. Maar wat wij een te worden zodat die het verscheurde uitzichtloze tot onmenselijke situaCambodja kan helpen, maar fraptie zouden noemen, is elders dagdapanter nog: in Groenland is het gelijkse realiteit en het lot van zovegebruikelijk dat neven en nichten len. Dat maakt het boek onthullend, kinderen krijgen, in Siberië trouwt intiem en vooral erg emotioneel. men als tienjarige en in Congo wil Denk maar aan de straatarme, maar men veel kinderen zodat er ‘een paar hoopvolle, ex-drugsverslaafde vijfgoede tussenzitten die voor je zullen tienjarige die voor de zevende keer zorgen als je oud bent’. zwanger is onder een Braziliaanse Met Birth day schetst Lieve Blancbrug. quaert een wereld van Standen en relicontrasten. Het belicht gies schijnen meer alle kanten van ouderdan eens sterk door. schap: babyshowers, Het uit zich al in klemaar evenzeer adopderdracht: gewiktie, tienermoeders, kinkelde baby’s, gesluidersterfte, abortus. Niet erde vrouwen, mannen alleen fotografisch, in gebedshemden, tramaar ook tekstueel is ditionele vroedvrouBirth day sterk. Het is wen, … Soms neigt het Lieve Blanquaert, Birth day, onmogelijk er onbewozelfs naar bijgeloof. Zo Uitgeverij Lannoo, ISBN 978 gen bij te blijven. worden Marokkaanse 90 209 3629 2 (€ 34,99)

Het belicht alle kanten van ouderschap: babyshowers, adoptie, tiener­ moeders, kinder­ sterfte, abortus

boekenkrant.com



december 2013 pagina 25

millitaire willems-orde

jamie

Kleverige kip uit de oven zon­ der omkijken Iedereen heeft een moeiteloos recept als dit nodig – het is het soort maaltijd waar je op kunt terugvallen als je geen tijd hebt om lang in de keuken te staan. De voorbereiding is zo gepiept en vervolgens laat je de oven het werk doen. Voor 4 personen Totale bereidingstijd: 1 uur en 10 minuten 340 calorieën 4 grote rijpe tomaten 2 rode uien 1 rode paprika 1 gele paprika 6 uitgebeende kippendijen, zonder vel 4 tenen knoflook 1 bosje verse tijm (15 g) 1 tl gerookt paprikapoeder 2 el olijfolie 2 el balsamicoazijn

Gevechtspauze: Marco Kroon houdt siësta

De Nederlandse Andy McNab Marco Kroon, Ridder en commando, is een rasechte verhalenverteller. Dat blijkt uit Danger Close, het spannende verhaal van de Nederlandse Special Forces in Afghanistan. Ruim tweehonderd pagina’s adrenaline, nietsontziend en toch kwetsbaar. Jammer dat deze Nederlandse Andy McNab spreekverbod heeft gekregen. Of draagt het bij aan het mysterie?

spannende verhaal, uit Engeland? Danger Close is het openhartige, soms meedogenloze en steeds op feiten gebaseerde verhaal van Viper, een elite-eenheid militairen die in 2006 een serie uiterst gevaarlijke, geheime en uiteindelijk zeer succesvolle missies uitvoerden in Afghanistan. Marco Kroon stond aan het hoofd van de manschappen die elk moment van de dag en de nacht naar het leven werden gestaan. Hinderlagen, man-tot-mangevechten, veldslagen en wonderbaarlijke ontsnappingen uit schijnbaar uitzichtloze situatie volgen elkaar in sneltreinvaart op. Het claustrofobische terrein, de overal loerende vijMarco Kroon, rauwdouwer en Ridand en de altijd aanwezige dood vorder Militaire Willems-Orde, schreef men het decor. Danger Close, het succes van een Danger Close is ook een heel perNederlands Special Forces Peloton soonlijk verhaal. Want naast de met in Afghanistan. Het manuscript was bloed en kerosine geschreven avonnog niet gesloten of de ooit door de turen in Afghanistan, beschrijft media verguisde maar altijd door de Marco Kroon ook die andere hineigen troepen op handen gedragen derlaag: de beschulveteraan kreeg spreekdigingen die hem na verbod. Media-optrezijn Ridderslag wachtdens werden afgeten. Voor het eerst belezegd en Kroon zweeg ven we zijn versie van hermetisch. Reden: de de rechtszaak die de schrijvende commanmedia een jaar lang dant van de Charlie in zijn greep hield. ‘Beren’ Compagnie van Die media namen de 17 Pantserinfanteriebabeschuldigingen van taljon Garderegiment een door zijn eigen theFuseliers Prinses Irene orieën geleid Openbaar kreeg overplaatsing. Ministerie over en Terug naar de commanpubliceerde ze als de do’s, de Special Forces waarheid. Fantastisch van Nederland. Ziet u al Marco Kroon, Danger Close, is de eerste pagina de vergelijking met die Uhb Uitgevers, ISBN 978 90 8200 36 11 (€ 19,95) van de fotobijlage in andere auteur van het

Verhit de oven tot 180°c/gasovenstand 4. Snijd de tomaten in kwarten en leg ze in een grote ovenschaal of braadslede (ongeveer 25 bij 30 cm). Snijd de uien in grove partjes, verwijder de zaadjes uit de paprika’s en snijd het vruchtvlees in kleine stukjes, en doe ze samen met de kippendijen bij de tomaten.

Hinderlagen, man-totmangevechten, veldslagen en wonderbaarlijke ontsnappingen volgen elkaar in sneltreinvaart op. Danger Close, waarop het ‘wapen’ staat waarvoor Marco Kroon uiteindelijk werd veroordeeld: een mobiele telefoon die schokjes geeft. In Engeland woont een veteraan, lid van de Special Air Service, SAS, de Britse Special Forces. Zijn peloton heette Bravo Two Zero, dat van Marco Kroon was Nassau Two Zero. Ze bezochten dezelfde conflictlanden en slagvelden, maar met andere aflopen. Beiden werden gedecoreerd voor hun acties. Marco Kroon schrijft onder eigen naam, maar mag niet naar buiten treden. De Engelse veteraan heeft het pseudoniem Andy McNab en blijft ook in de media anoniem. Alle namen in Danger Close zijn gefingeerd, behalve die van Marco Kroon zelf. ‘Ik wil me nergens voor verstoppen’, schrijft hij, en dat doet hij dan ook niet. Het zou hem bovendien niet lukken. Nederland heeft maar één Ridder Militaire Willems-Orde in actieve dienst. En de media weten hem te vinden.

Serveersuggestie Druk de tenen knoflook met de achterkant van je mes plat, leg ze in de schaal, pluk er de tijmblaadjes bij en strooi er het paprikapoeder over. Voeg de olie, balsamicoazijn en een flinke snuf peper en zout toe. Hussel alles goed door elkaar en spreid het mengsel zodanig in de schaal uit dat er geen groenten op de stukjes kip liggen. Zet de schaal ongeveer 1 uur in de oven, of tot de kip goudbruin en gaar is. Keer de stukken kip gaandeweg een paar keer om en bedruip ze met het braadvocht uit de schaal. Zet de kip in de schaal op tafel en serveer er een frisse, groene salade bij. Je kunt er ook een schep rijst of polenta bij geven, of een stuk knapperig brood om het sap met mee op te deppen. Dit recept werkt Jamie Oliver, Bespaar met zowel met stukken kip, fazant als Jamie, Kosmos Uitgevers, ISBN 978 90 215 5522 5 (€ 29,95) patrijs – allemaal even lekker.

De natuur van Peter van Straaten

Tot 1 december 2013 Kasteel Groeneveld, Baarn www.kasteelgroeneveld.nl

Nieuwe boeken uitgeverij Conserve Hoe duur was de suiker?

Hier ligt Hemelrijk – Schrijvers, kunstenaars en anderen begraven in Bergen

Het beroemde boek van Cynthia McLeod – nu gestoken in een nieuw jasje – eindelijk verfilmd door Jean van de Velde, openingsfilm van het Nederlands Film Festival. Reeds 130.000 verkocht in Nederland en Suriname. Van de filmeditie nu 20.000 in druk.

Cynthia Mc Leod, Filmeditie Hoe duur was de suiker? 312 pagina’s met filmfoto’s, Uitgeverij Conserve, ISBN 978 90 5429 348 4 (€ 12,50)

T.g.v. het dertigjarig bestaan van uitgeverij Conserve verschijnt in de Hier…-reeks een nieuw deel over de begraafplaats van Bergen: Hier ligt Hemelrijk – Schrijvers, kunstenaars en anderen begraven in Bergen met drie wandelingen van Bob Polak langs de graven van o.a. Lucebert, Adriaan Roland Holst, Charley Toorop en Simeon ten Holt. Burgemeester Hetty Hafkamp nam het eerste exemplaar in ontvangst op 23 oktober onder het motto: ‘Wat een boek!’ Hier ligt Hemelrijk – Schrijvers, kunstenaars en anderen begraven in Bergen, 240 pagina’s, ISBN 978 90 5429 344 6, € 20,00

Uitgeverij Conserve

Voor meer info raadpleeg onze website: www.conserve.nl Uitgeverij Conserve, Tureluur 12, 1873 JW Groet, telefoon 072-509 3693

Aangewaaid in Bergen aan Zee Het romandebuut van Wide Hogenhout Aangewaaid in Bergen aan Zee werd op 23 oktober in ontvangst genomen door minister Ivo Opstelten en Stella Schrijver, voorzitter van de Dorpsraad van Bergen aan Zee. Een amusante, hilarische roman.

Wide Hogenhout, Aangewaaid in Bergen aan Zee, 184 pagina’s, ISBN 978 90 5429 355 2, € 18.00

boekenkrant.com



december 2013 pagina 27

leesclub verslag

toekomst

Op zondag 17 november vond een editie van Sociëteit Literair plaats. Mirte van Veen, studente Nederlands en lid van de Utrechtse studievereniging Awater, schreef een verslag van deze middag.

Leesclub

We bestoken u maandelijks met een serie leesclubvragen rond een actuele roman. Gelukkig kan de Boekenkrant rekenen op respons. U, ons publiek, houdt van boeken en u houdt ervan boeken met elkaar te bespreken. Met die leesclubs voor ogen begonnen we deze pagina. We ontvingen tal van reacties uit het land en, soms, zelfs van over de zuidelijke grens (al schijnen Vlamingen minder van leesclubs te houden). Wij danken de leesclubs hartelijk die dit al deden en we vragen leesclubs die nog niet van zich hebben laten horen, alsnog om een e-mail te sturen.

Societeit Literair GRNVLD brengt zingende dichters De zaal zat vol en de gasten waren mannen. Toch was er genoeg ruimte voor hun zachte kanten, hun emoties en gevoelens. Thomas Möhlmann laat de lezer verdwalen in taal én betekenis van zijn gedichten. Waar we wonen is zijn derde bundel, die, vertelde hij, vertraging heeft opgelopen door de geboorte van zijn kindje. Sociëteit Literair is voor hem een thuiswedstrijd omdat hij is opgegroeid in Baarn. Möhlmann stal de harten van zijn gasten door openhartig over zijn nieuwe bundel te spreken en niet in de laatste plaats door het motto van zijn gedichten voor ons te zingen. Wie ook zong, was schrijver Jeroen Berkhout. Begin 2010 kwam zijn eerste roman uit, Canon en Fuga. Intussen schrijft hij aan een tweede roman. Maar vanmiddag bracht hij ongepubliceerde gedichten. Berkhout refereerde aan de participatiesamenleving: we moeten

allemaal meedoen. Daarom droeg hij zijn poëzie interactief voor: publiek moest een nummer noemen, waarop het daaraan gekoppelde gedicht klonk – vaak voorzien van een kwinkslag. Berkhout ambieerde ooit een carriere in de opera. Middenin zijn voordracht zong hij (spontaan?) een stuk uit de aria Der Hölle Rache kocht in meinem Herzen van Mozart. Hoofdgast was Arthur Japin. Hij droeg tweemaal voor uit zijn nieuwe roman De man van je leven op een inlevende manier die je zelden ziet: alsof het geen romantekst was, maar het script voor een acteur. In zijn interview vertelde hij over zijn aarzeling om aan het schrijverschap te beginnen: zijn ongelukkige jeugd, zijn vader die schrijvers over de vloer kreeg waar Japin vele jaren slechte herinneringen aan bewaarde en zijn werk voor het toneel hielden hem jarenlang in hun greep, voor Japin op het verhaal stuitte dat het onderwerp. voor De zwarte met het witte hart zou

Möhlmann stal de harten van zijn gasten door het motto van zijn gedichten voor ons te zingen! vormen. Dit is een verhaal, vertelde hij, dat hij niet van buitenaf moest benaderen, maar van binnenuit – vanuit het hart en het gevoel van de personages. Zoals altijd sloten we de middag af met een quiz. Onderwerp van de quiz was ditmaal Simon Carmiggelt die, had hij nog geleefd, in 2013 zijn eeuwfeest zou hebben gevierd. De niet geheel onverwachte winnaar was de uitgever van De Arbeiderspers, partner van Japin – maar zoals hij zelf aan het publiek toegaf, was hij de winst aan zijn stand verplicht. Ruimhartig gaf hij zijn cadeaus, drie boekjes uit de Russische Bibliotheek van Van Oorschot, weg aan enkele toehoorders.

Uw berichten zijn gelezen en gewaardeerd. Vanaf de eerste editie van 2014 laten we de leesclubs aan het woord. Stuur daarom vooral uw verslagen in. Welk boek besprak u? Welke onderwerpen hielden u daarbij bezig? Welke vragen stelde u aan elkaar? Wat waren uw bevindingen? We willen van deze pagina een platform maken waarop we leesclubs in het zonnetje zetten, waar we het lezen en bespreken van boeken willen stimuleren, waar we contact willen stimuleren tussen boekenliefhebbers en leesclubs. Daarvoor zijn we mede afhankelijk van uw enthousiasme en uw inzendingen. Stuur foto’s en verslagen van uw boekenavonden naar [email protected]. Een selectie van de inzendingen zullen we maandelijks op deze plek plaatsen.

toekomst

Sociëteit Literair in 2014?

In 2012 en 2013 heeft de Boekenkrant mooie literaire middagen georganiseerd. Naar het streven een inhoudelijk en toegankelijk programma te maken, kwamen o.a. Christiaan Weijts, Anne-Gine Goemans, Arjan Visser, Vrouwkje Tuinman, Hanneke van Eijken en Abdelkader Benali naar Baarn. Onder het genot van een hapje en een drankje werden deze schrijvers door hoofdredacteur Roel Weerheijm geïnterviewd over leven en werk. Het waren mooie middagen, met soms stille en soms lachwekkende opmerkingen, maar vooral met een oprechte liefde voor literatuur. Aan die middagen lijkt vooralsnog een einde gekomen. De samenwerking met kasteel Groeneveld was een vruchtbare en een prettige. Binnen de organisatie van kasteel Groeneveld is de tijd echter gekomen voor nieuwe handen aan het roer, met nieuwe plannen. We willen niets liever dan ook in 2014 een aantal prachtige Sociëteiten organiseren. Maar of en hoe de Boekenkrant daarin een rol gaat spelen, is nog onduidelijk. We houden u op de hoogte.

blossombooks.nl

kluitman.nl

boekenkrant.com



december 2013 pagina 29

boekhandel boekhandels die de boekenkrant verspreiden Alblasserdam Boekhandel de Krekel dekrekel.nl

Alkmaar Boekhandel Feijn feijn.nl Boekhandel Het Keerpunt boekhandelhetkeerpunt.nl Boekhandel Van der Meulen’s vandermeulensboekhandel.nl Alphen a/d Rijn Boekhandel Haasbeek haasbeek-libris.nl

Amersfoort De Algemene Boekhandel algemeneboekhandel.nl Amstelveen Boekhandel Venstra www.venstra.nl

hot spots

Libris Woerden: Auteurs, espresso en enthousiasme In november opende boekhandel Libris Woerden haar deuren. Initiatiefnemer KeesWillem Karssen, wiens familie al meer dan een eeuw in het boekenvak zit, zet zich in om er een leuke, sfeervolle, enthousiaste boekhandel van te maken met een breed boekenaanbod. Nadat zijn oude winkel in Woerden zijn deuren sloot, ontving Karssen veel teleurgestelde reacties. ‘Mensen spraken de wens uit weer een goede Woerdense boekhandel te hebben. Dat stimuleerde ons om opnieuw te beginnen.’ Het resultaat is een winkel waar niet alleen boeken worden verkocht, maar de klant ook de mogelijkheid heeft om direct met de auteur in contact te komen. In de eerste maand kwamen Arthur Japin en Tosca Menten al langs. Karssen: ‘Op zulke momenten is er zo veel enthousiasme te zien. Daarom willen we activiteiten binnen en buiten de winkel te organiseren. We nodigen auteurs uit voor signeersessies,

maar willen bijvoorbeeld ook boekenmarkten op basisscholen organiseren.’ Libris Woerden geeft haar klanten de mogelijkheid tijdens het winkelen tot rust te komen aan een grote leestafel, en is er een espresso-machine om hen te voorzien van een lekker bakje koffie. En de Boekenkrant? Ook die op de leestafel te vinden. Karssen: ‘We willen goed advies geven en een goede bestelservice bieden, in een leuke omgeving. We merken dat klanten op zoek zijn naar een boekhandel met een goede sfeer.’ Het mag duidelijk zijn: KeesWillem Karssen bruist van enthousiasme om van deze zaak een succes te maken. En wie is daar beter toe in staat dan een man wiens aderen gevuld zijn met boekhandelaarsbloed? Karssens liefde voor het boekenvak werd hem immers met de paplepel ingegoten. Hij laat er zelf geen twijfel over bestaan. ‘Ik ben letterlijk boven een boekhandel geboren. Tijdens koopavond. In december.’

Almelo Boekhandel Broekhuis boekhandelbroekhuis.nl

Apeldoorn Nawijn & Polak Boekverkopers nawijn-polak.nl

Arnhem De Arnhemse Kinderboekwinkel lezenisleuk.nl Boekhandel Hijman Ongerijmd boekhandelongerijmd.nl Assen Boekhandel Iwema iwema.nl

Baarn Boekhandel Den Boer denboer.nl

Beilen Boekhandel Het Logboek hetlogboek.org Bennekom Boekhandel Novita www.libris.nl/novita

Bergen NH Eerste Bergensche Boekhandel eerstebergenscheboek­-handel.nl Bilthoven Bilthovense Boekhandel bilthovenseboekhandel.nl

Bleiswijk Boekhandel Muilenburg boekhandelmuilenburg.nl

Bloemendaal Boekhandel Bloemendaal boekhandelbloemendaal.nl Boxtel Boekhandel Elckerlijc elckerlijc.nl

Breda Boekhandel Van Kemenade & Hollaers libris.nl/vankemenade-hollaers Brugge De Reyghere Boekhandel dereyghere.be

Brunssum boekhandel Rob Rozeman robrozeman.nl Castricum Scholte boek-en kantoorboekhandel boekhandelscholte.nl

gespot

Nieuwe ­dichtbundel Arthur Hollidee? Een oplettende lezer fotografeerde voor ons deze aparte etalage van boekenwinkel M.G. Roef, in de Palmdwarsstraat te Amsterdam. Alle getoonde boeken zijn dichtbundels van Arthur Hollidee, die trouwens erg lijkt op de acteur Paul R. Kooij, die we kennen als buurman Boordevol uit Ja zuster, nee zuster. Het blijkt dan ook te gaan om een filmdecor dat deel uitmaakt van de filmopnames voor Wiplala, het kinderboek van Annie M.G. Schmidt over een kabouterachtig wezentje. Verwacht wordt dat de film pas rond de feestdagen in 2014 zal uitkomen. Géza Weisz speelt de rol van Wiplala. Tim Oliehoek regisseert en het script is van Tamara Bos.

Amsterdam De Nieuwe Boekhandel denieuweboekhandel.nl Boekhandel Mulder boekhandelmulder.nl

Den Haag Boekhandel Van Stockum vanstockum.nl

Deventer Boekhandel Praamstra www.boekhandelpraamstra.nl Doorn Boekhandel Binkhorst binkhorstboekverkopers.nl The Readshop Doorn Readshop.nl/vestigingen/ doorn Dronten Voster Boek & Kantoor voster.nl

Druten Boekhandel Maas & Waal boekhandelmaasenwaal.nl Eindhoven Boekhandel Van Grinsven boekhandelvangrinsven.nl Emmeloord Boekhandel Marsman marsman.nl Emmen Plantage Vermeer vermeer.plantage.nl

Enkhuizen Smit en Co Boek- en Kantoorboekhandel kantoorboekhandelsmitenco.nl

Enschede Boekhandel Broekhuis Boekhandelbroekhuis.nl Etten-Leur Plantage Etten-Leur plantage-ettenleur.nl Exloo Geerts Warenhuis geertswarenhuis.nl

Geldrop Boekhandel van Grinsven boekhandelvangrinsven.nl Gouda Boekhandel Verkaaik verkaaikboeken.nl Groningen Boekhandel Wolters boekhandelwolters.nl

Haarlem Boekhandel Gillissen & Co boekhandelgillissen.nl Boekhandel H. de Vries Boeken devriesboeken.nl Bruna Haarlem Bruna.nl Haren GN Boomker Boeken boomker.nl

Harlingen Boekhandel Wever boekhandelwever.nl Heemskerk Bruna Heemskerk Bruna.nl

Heemstede Boekhandel Blokker boekhandelblokker.nl Heerhugowaard Bruna Middenwaard bruna.nl Heerlen Bij Het Raethuys bijhetraethuys.nl

Heeze Boek- en Kantoorboekhandel Lektura lektura.nl Helmond De Roij & Boschman Boeken www.deroijboschman.nl Hengelo Boekhandel Broekhuis boekhandelbroekhuis.nl

Hoevelaken De Hoevelakense Boekhandel hoevelakenseboekhandel.nl Holten Heusinkveld – Holten meerdaneenboekhandel.nl Hoorn Hoornse Boekhandel hoornseboekhandel.nl Houten Boekhandel Wijs boekwijs.nl

Huizen Bruna Oostermeent [email protected]

Kerkrade Boekhandel Leeskunst leeskunst.nl

Krimpen aan den IJssel Boekhandel De Korf boekhandeldekorf.nl Laren Larense Boekhandel larenseboekhandel.nl

Leiden Boekhandel Cazemier Boekhandelcazemier.nl Lochem Boekhandel Lovink boekhandellovink.nl

Maassluis Boekhandel Het Keizerrijk hetkeizerrijk.nl Meppel Boekhandel Barth boekhandelbarth.nl Boekhandel Van Stockum vanstockum.nl Middelburg De Drvkkery de-drvkkery.nl

Mijdrecht Boekhandel Mondria boekhandelmondria.nl Monnickendam Nimo Boek nimoboek.nl

Nieuwegein Boekhandel Manschot boekhandelmanschot.nl

M.G. Roef: eenzijdig boekenaanbod

Nijkerk Boekhandel Roodbeen www.boekhandelroodbeen.nl Nijmegen Boekhandel Augustinus boekhandelaugustunis.nl De Nijmeegse Kinderboekwinkel lezenisleuk.nl Roelants [in LUX] roelants.nl Boekhandel Roelants www.roelants.nl

Noordwijkerhout Boekhandel Wagenaar & Van Halem wagenaarvanhalem.nl Nuenen Boekhandel van de Moosdijk moosdijk.com Oegstgeest Rijnlandse boekhandel rijnlandseboekhandel.nl

Purmerend Boekhandel het Leesteken www.leesteken.nl Boekhandel Van den Hoorn [email protected] Puttershoek Marjan Houtman Lezen en Schrijven marjanhoutman.nl

Pijnacker Boekhandel van Atten vanattenboek.nl

Roden Boekhandel Daan Nijman daannijman.nl

Roosendaal Boekhandel De Boekenwurm deboekenwurm.info Rotterdam Boekhandel Maximus maximushillegersberg.nl

Scheveningen Boekhandel Scheveningen boekhandelscheveningen.nl

Schiedam Boekhandel J.S. van Leeuwen boekhandelvanleeuwen.nl Sittard Deeder Boek- en Kantoorvakhandel deeder.nl Boekhandel Krings boekhandelkrings.nl

Soest Boekhandel Van de Ven boekhandelvandeven.nl Steenwijk Steenwijk’s Boekhuys boekwinkel.com

Utrecht Boekhandel Libris Utrecht boekhandellibrisutrecht.nl

Uden Boekhandel Bert van der Heijden boekhandelbertvanderheijden. nl Veenendaal Boekhandel van Kooten boekhandelvankooten.nl Veghel Bek Boeken bekboeken.nl

Velp GLD Boekhandel Jansen & de Feijter eenpassievoorboeken.nl Venlo Boekhandel Koops koophetbijkoops.nl

Venray Boek- en kantoorvakhandel van den munckhof boekhandelvenray.nl Vledder Boekhandel Vledderland boekhandelvledderland.nl

Winterswijk Boekhandel Kramer www.boekhandelkramer.nl Woerden Libris Woerden www.libriswoerden.nl

Wormerveer Pasman Boek & Hobby pasmanboekenhobby.nl

Zeist Groenveld Boeken [email protected] Zeist Boekhandel Kramer & Van Doorn kramerenvandoorn.nl

Zwolle Waanders in de Broeren waandersindebroeren.nl

Staat uw naam niet op de lijst, of heeft u aanpassingen? Geef het door via [email protected]

De Friezen. Geschreven door

de winnaar van de W.A. van Es-prijs 2013

De vroegste geschiedenis van het Nederlandse kustgebied De Noormannen, Romeinen en de Franken noemden het kustgebied boven de Rijn Frisia. Zeeland, Holland, Friesland, Groningen, Oost-Friesland: alles viel onder die verzamelnaam. Auteur Luit van der Tuuk brengt de vroegste geschiedenis van het volk van de kust tot leven. In een werk dat leest als een roman wordt duidelijk dat de Friezen een voorname rol hebben gespeeld bij de ontwikkeling van onze geschiedenis. Oorspronkelijke bronnen en beschikbare archeologische gegevens vormen het beeld van een volk van kooplieden en vrachtvaarders, maar ook van de Friese opstand, koning Radbod en Bonifatius. Een eerder boek van Luit van der Tuuk, De eerste Gouden Eeuw, is in november 2013 bekroond met de W.A. Van Es-prijs van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. In de Gouden Eeuw werd volop handel gedreven overzees. In dit (bekroonde) boek vertelt Van der Tuuk dat de basis hiervoor al tijdens de middeleeuwen werd gelegd. Van der Tuuk beschrijft op toegankelijke wijze een bijzondere geschiedenis. Hij is gespecialiseerd in middeleeuwse scheepvaartgeschiedenis. Hij publiceerde eerder de titels Noormannen in het rivierenland en Koningen en krijgsheren.

DE FRIEZEN > 288 PAGINA’S > PRIJS 19,95 > ISBN 978 940 190 166 6 / DE EERSTE GOUDEN EEUW > 256 PAGINA’S > PRIJS 18,95 > ISBN 978 905 977 651 7

Geslaagd. Meeslepend Meesterlijk

‘TRAVEL WRITING AT ITS BEST’

De geschiedenis van Colombia aan de hand van een boottocht over de Magdalena Door het hart van Colombia stroomt de Magdalena. De rivier wordt door sommigen gezien als de gevaarlijkste plek ter wereld. Eeuwenlang was hij echter de enige route naar de binnenlanden van Zuid-Amerika. Een derde slachtoffers van La Violencia, de tien jaar durende Colombiaanse burgeroorlog (1948-1958), verdween in het water. De dorpen aan de oever van de rivier aanschouwden enkele van de ergste bloedbaden uit de Zuid-Amerikaanse geschiedenis. In 2011 voer Michael Jacobs de ruim 1500 kilometer lange rivier af tot diep in de Andes, waar de guerrillas het voor het zeggen hebben. Drie dagen lang werd hij vastgehouden door de FARC-beweging, waarvan ook Tanja Nijmeijer deel uitmaakt. In betoverend proza beschrijft Jacobs de geschiedenis van de rivier én die van Colombia.

‘Michael Jacobs combineert het avontuurlijke van zijn reizen met inzichten uit zijn persoonlijk leven, waardoor het boek zowel waarheidsgetrouw is als literair, niet in de laatste plaats door alle buiten-

Een geschiedenis van verwoesting en verval, die de lezer meeneemt naar een

gewone personen die hij ontmoet op en langs de

fascinerend land vol mysterie, magie en duisternis.

rivier, waarvan sommigen weggelopen lijken te zijn uit een roman van zijn geliefde meester Gabriel García Márquez.’ CEES NOOTEBOOM

ISBN 978 94 0190 161 1 / GEBONDEN, 304 PAGINA’S / PRIJS 22,50

boekenkrant.com



Agenda

december 2013 pagina 31

win een boek!

Dit kunt u winnen

december 2013

Bad Boy

4 december

Amir Salim, een schuchtere jongeman uit een volkswijk, wordt een geroemd kickbokser. Niets lijkt hem hierbij in de weg te staan, tot en ervan wordt beschuldigd wordt een man uit de reclamewereld te hebben gemolesteerd.

Groningen De Dichtclub. Elf dichters dragen oud en nieuw eigen werk voor. De namen blijven een verrassing. Café Marleen. www.cafemarleen.nl Antwerpen ‘Hier het hiernamaals’, programma rond Otterspeers biografie van W.F. Hermans, met o.m. Christophe Vekeman en Peter Terrin. Bibliotheek Permeke. www.antwerpen.be

Abdelkader Benali, Bad boy, Uitgeverij De Arbeiderspers, ISBN 978 90 295 8780 8 (€ 18,95)

Utrecht ‘Gaandeweg’, voorstelling van schrijver Thomas Verbogt, gespeeld door Debby Petter, over volwassen kinderen en ouder worden. Werftheater. www.werftheater.nl

Dit is de winnaar! Uit de vele goede inzendingen trokken wij John Schlösser uit Heerlen als winnaar. Hij wint een exemplaar van Leiderschap onder vuur van Marco Kroon.

6 december

Amsterdam ‘Phaedra’, toneelstuk uit het oude Griekenland, over de vrouw van Theseus die verliefd wordt op haar stiefzoon. De Brakke Grond.

Van harte gefeliciteerd!

www.brakkegrond.nl

Marco Kroon, Leiderschap onder vuur, UHB uitgevers, ISBN 978 90 820036 0 4 (€ 18,95)

8 december

Purmerend Open schrijfatelier ‘Gedichten, wat kun je ermee?’ beginnende en gevorderde schrijvers inspireren elkaar. Cultuurhuis Wherelant. www.wherelant.nl

Brussel Albert Camus: de moed om verder te denken. Lezing n.a.v. de zijn honderdste geboortedag van Camus. Filosofiehuis Het Zoekend Hert. hetzoekendhert.be

9 december

Amsterdam Kerk & Slavernij, met Jacobine Geel. Te gast: schrijver Gea Gort en schrijver Joop Vernooij. De Nieuwe Liefde. www.denieuweliefde.com

11 december

Deze schrijver heeft last van een gespleten persoonlijkheid. Welke drie zijn in dit beeld verborgen? Stuur de drie namen voor maandag 6 januari 2013 naar [email protected] met als onderwerp ‘Win een boek’.

colofon De Boekenkrant is een uitgave van Uphill Battle boekpromotie i.s.m. de boekhandels.

12 december

Antwerpen WORDt, strijd tussen woordkunstenaars van verschillende disciplines (rappers, slammers, dichters). Letterenhuis. www.letterenhuis.be

12-14 december

14 december

Leeuwarden Rudolph van Veen vertelt over, en signeert, Rudolphs bakery, gewijd aan bakken. Van der Velde Boeken. www.libris.nl/vandervelde

17 december

Groningen Uitgever Wouter van Oorschot over de Russische Bibliotheek. I.s.m. literair dispuut Flanor. Boekhandel Godert Walter. www.godertwalter.nl

Amsterdam Bijlmer boekt!, in het teken van kerstmis. Met Erik van Muiswinkel, Manon Uphoff, Jeritza Toney en Baba Tarawally. Bijlmer Parktheater. www.bijlmerparktheater.nl

18 december

Gent Najaarslezing door Elsbeth Etty, over Louis Couperus en zijn voorvechtersrol voor de seksuele emancipatie. KANTL. www.kantl.be

21-22 december

Deventer Dickens-festival. Ruim 900 van zijn personages komen tot leven, van Mr. Pickwick tot Ebenezer Scrooge. www.dickensfestijn.nl

De Boekenkrant thuis ­ontvangen? Dat kan! Meld je aan via www.boekenkrant.com.

de beste bron voor boekennieuws

www.deburen.eu

Nijmegen Schillebeeckx-lezing door oud-aartsbisschop van Canterbury Rowan Williams. Radbouduniversiteit. www.ru.nl

De Boekenkrant is ook actief op Twitter en Facebook. Kijk op ­twitter.com/ boekenkrant. We hebben momenteel 11.916 volgers.

Wie waren de drie schrijvers met een gespleten persoonlijkheid? Het goede antwoord was: James Salter, Marisha Pessl en Hugo Claus.

adverteerders 1. Catullus

catullus.nl

1. UHB uitgevers

danger-close.nl

4. Kasteel Groeneveld kasteelgroeneveld.nl 6. De Harmonie 10. Wereldbibliotheek

deharmonie.nl wereldbibliotheek.nl

10. Boekhandel Roelants 12. De Fontein 20. Wakkere Muis 20. Middernacht Pers 20. CocoBooks 22. Mercis

roelants.nl defonteintirion.nl wakkeremuis.nl middernachtpers.nl cocobooks.nl nijntje.nl

26. Conserve

conserve.nl

28. Kluitman

kluitman.nl

30. Kok

Meld je dan meteen aan voor de digitale Boekenkrant Nieuwsbrief op www.boekenkrant.com.

website

Brussel De literaire loketten. Twintig jonge kunstenaars trokken deze zomer naar het huis Biermans-Lapôtre in Parijs. Wat deden ze daar?

13 december

abonnementen

Vorige maand

Hoofddorp ‘Gaandeweg’, voorstelling van schrijver Thomas Verbogt, gespeeld door Debby Petter, over volwassen kinderen en ouder worden. De Meerse. www.demeerse.com

Amsterdam ‘Gaandeweg’, voorstelling van schrijver Thomas Verbogt, gespeeld door Debby Petter. Betty Asfalt Complex. bettyasfalt.nl

Sociaal

kok.nl

Redactieadres Uphill Battle boekpromotie, Visschersplein 160, Kamer 22, 3511 LX Utrecht, Nederland. Telefoon +31 30 2231718; fax +31 30 2145823; e-mail: redactie@ boekenkrant.com. Redacteuren Roel Weer­heijm (hoofdredacteur), Anouk Abels, Wendy Claes, Wieneke van Koppen, Meie Otten, Sanne Wolters, Abe Borst (stripredacteur), Siebe Huizinga (redactie-adviseur). Ontwerp en uitvoering: Titus Vegter ([email protected]). Medewerkers Wieneke van Koppen, Maria van ­Leeuwen, Deborah Simon, Dennis Smits. Concept & realisatie Uphill Battle boekpromotie, Utrecht. Uitgever Jan Louwers ([email protected]). Oplage 27.500 Abonnementenservice [email protected] Informatie over adverteren tel. +31 30 2231718; [email protected] www.boekenkrant.com.

adverteren

De Boekenkrant thuis ontvangen? Meld je aan via www.boekenkrant.com. Of vul de bon in op pagina 3.

Wil je ook adverteren in de Boekenkrant? Bel +31 30 2231718 of stuur een mailtje naar [email protected].

Verschijningsdatum De volgende Boekenkrant verschijnt op maandag 6 januari 2014!

Wist je al dat de Boekenkrant.com dagelijks boekennieuws brengt?

Nieuwsbrief Meld je nu aan voor de digitale Boekenkrant Nieuwsbrief op www.boekenkrant.com.

voorstelling

De kleine blonde dood

Tien jaar na het overlijden van Boudewijn Buch brengt Albert Verlinde Entertainment zijn bestseller De Kleine Blonde Dood naar het toneel. In een muzikale toneelbewerking, waarin geheel nieuwe muziek wordt geschreven door Ad van Dijk (bekend van Cyrano en Joe), zal William Spaaij de rol van Boudewijn op zich nemen. De Kleine Blonde Dood beschrijft het leven van de artistieke Boudewijn die een kind verwekt bij zijn oude basisschoollerares Mieke. Hoewel Boudewijn niks moet hebben van zijn zoon Micky, groeit zijn liefde voor hem met de dag. Vooral door herinneringen uit zijn eigen jeugd tussen hem en zijn vader Rainier voelt hij steeds meer de behoefte om er voor Micky te zijn. Try-outs: 3, 4, 6, 7, 8 december. Voorstellingen: 9 (première), 12, 13, 14, 17, 18, 19, 20, 21 december, januarimaart 2014. Diverse locaties.

www.dekleineblondedood.nl

Het boek waar Marco Kroon* niet over praten mag! *Drager Militaire Willems-Orde

Kijk voor meer informatie op www.danger-close.nl