de beste bron voor boekennieuws jaargang 8, nummer 3, maart In memoriam: Leo Vroman I NSIGHT G UIDES

de beste bron voor boekennieuws – jaargang 8, nummer 3, maart 2014 – www.boekenkrant.com

JUAN GABRIEL VÁSQUEZ Gezien bij ‘Hier is… Adriaan van Dis’

Maartje Wortel: Een meesterlijke roman over niets

5

I NSIGHT G UI

Het Carrybeste Slee is 65!aanbod van kwali 19

Jeroen van Inkel: Alle gelijkenissen berusten op toeval

14

Klaas de Vries: Oud-minister schrijft moordboek 15

Op reis in de Boekenweek. Met Tommy Wieringa, Jelle Brandt Corstius en vele anderen 3

In memoriam: Leo Vroman

Lieke Marsman: Afrekening met de angst

Keke Keukelaar

eten

Recept van de maand www.boekenkrant.com

en verder Losse delen Boekhandel Win een boek Colofon

2 29 31 31

Bâtons d’aubergines pimentés avec couscous, oftewel pittige auberginefrites met couscous. Kijk voor het recept op pagina 25!

De successen van een Nederlands special forces peloton in Afghanistan.

3

I NSIGHT G UIDES Kijk voor meer informatie op www.danger-close.nl

Het beste aanbod van kwaliteitsreisgidsen kijk op pagina 22 van deze krant!

Het beste aanbod van kwaliteitsreisgidsen

8

boekenkrant.com



maart 2014 pagina 2

losse delen redactioneel

nieuws +++

Zombies

Ik heb sinds deze maand een platenspeler. Ik koop platen van The Zombies en The Hollies, met schitterende hoezen, die ik via mijn pick-up door het huis laat schallen. Ik hou van het gekraak dat je tussendoor hoort en van de aanblik van het ronddraaiende vinyl. Omslachtig? Misschien. Maar ik word er gelukkig van. De mens houdt van gemak, en dat is dan ook de reden dat de plaat vervangen werd door steeds kleiner wordende afspeelmechanieken – tot de ontwikkeling van de digitale en onaantastbare download. Ook het boek ondergaat zo’n revolutie via de e-reader, het luisterboek downloads. Het resultaat? Meer gebruikersgemak, maar ook negatief nieuws, zoals de berichten rondom Polare. Maart is de maand van de Boekenweek. Een goede reden om het boek weer eens in het zonnetje zetten. Talloze boekevenementen en het Boekenweekgeschenk zullen mensen verleiden tot een bezoekje aan de boekwinkel en het lezen van een mooi verhaal. En daarbij is het natuurlijk geheel onbelangrijk of je nu leest vanaf een pagina of een schermpje. Maar stiekem ben ik er wel van overtuigd dat er mensen zullen zijn die – ondanks de digitale revolutie – boeken blijven kopen. Die houden van de schitterende omslagen en de geur van het papier. Omslachtig? Misschien. Maar zij zullen er gelukkig van worden.

www.covercards.nl

Verstuur dit boek als een briefkaart! Ga naar www. covercards.nl en volg de instructies.

Duitsland 1998. Douwe werkt naast zijn studie in een tankstation. Via Toni maakt Douwe kennis met VOWA, een koeriersdienst die beschikt over luxe zakenauto’s. Douwe sluit zich aan en wordt ingewijd in de wereld van snelwegen, hotels en codes. Auke van Stralen, Tankstelle, Uitgeverij Nieuw Amsterdam, ISBN 978 90 468 1581 6 (€ 18,95)

:

:

Land

e-mail

Stuur deze bon naar: Boekenkrant Visschersplein 160 k22 3511 LX Utrecht Nederland

: Postcode

Handtekening :

: Straat

Plaats

Man/Vrouw :

Opgeven via www.boekenkrant.com/abo kan ook!

Naam

ik wil een abonnement op de Boekenkrant – 12 nummers voor € 30,inclusief bezorgkosten

Ja,

NEEM NU EEN ABONNEMENT EN ONTVANG DE BOEKENKRANT THUIS! 12 NUMMERS VOOR €

BON

Merlijn Domernik

Anouk Abels ([email protected]) Coördinator redactie Boekenkrant

+++ J.R.R. Tolkien had bijna zijn beroemdste literaire liefdeskoppel uit In de ban van de ring geschrapt. Zijn collega en literatuurcriticus W.H. Auden adviseerde hem om het liefdesverhaal tussen de elf Arwen en de edele Aragorn uit zijn epos te halen. Dit blijkt uit een brief die Tolkien naar zijn uitgever stuurde. +++ Volgens een marktonderzoek wordt de gemiddelde volwassen Nederlander gelukkig van het kopen van boeken. Bijzonder feitje: het zijn vooral jonge vrouwen die een geluksgevoel ervaren als ze een boek hebben afgerekend. +++ De literaire website The Omnivore rijkt ieder jaar de titel Hatchet Job of the Year uit. Dit jaar gaat de prijs voor de ‘meest furieuze, grappigste en scherpste recensie’ naar recensent AA Gill. Hoogtepuntjes uit zijn recensie van Morrisseys autobiografie? ‘Een kakafonie van rinkelende, misverstane en verkeerd gebruikte woorden’, ‘vol ijdelheid, zelfmedelijden en langdradige saaiheid.’ Au. +++ De schrijvers van uitgeverij Atlas Contact steken de boekhandels een hart onder de riem. Veertig auteurs gaan de komende weken gratis lezingen geven in boekwinkels. Onder anderen Geert Mak, Micha Hamel en Nelleke Noordervliet doen mee. +++ Het heeft even geduurd, maar nu is dan eindelijk het eerste standbeeld van Charles Dickens in zijn geboortestad Portsmouth onthuld. Op de 202e verjaardag van de schrijfster mocht de 9-jarige Oliver Dickens – jazeker­, familie van – het kunstwerk onthullen. +++ Wil jij dezelfde route afleggen als Sal Paradise en Dean Moriarty in Jack Kerouacs On the road? De Duitse student Gregor Weichbrodt heeft met behulp van Google Maps hun route gereconstrueerd in On the Road for 17527 Miles. Het resultaat? Een 55 pagina’s tellende routebeschrijving van 28.206 kilometer, waar je 272,26 uur over doet. +++ In Madrid zijn ze op zoek naar het stoffelijke overschot van Cervantes. De schrijver van Don Quijote, die in 1616 overleed, werd in de buurt van een klooster begraven. Madrid investeert nu in een grondradar om te gebruiken tijdens de zoektocht. De onderzoekers hopen het lichaam te herkennen aan de verwondingen die Cervantes als zeeman opliep. +++ Boeken die literaire prijzen winnen, krijgen minder waardering van lezers. Dit is de conclusie van twee onderzoekers van de universiteiten van Lugano en Chicago. Zij baseerden hun onderzoek op lezersrecensies op goodreads.com. Een verklaring? De te hoge verwachtingen die het winnen van een gerenommeerde prijs voor een boek schept.

abe

boekenkrant tip 3

2014, week 4

Toine Heijmans, Pristina

Kate Williams, Joséphine

Jeroen van Inkel, Kortsluiting

Onderweg naar een eiland in de Noordzee leest Albert Drilling het dossier van de jonge vrouw die hij zoekt. Een opdracht van niks. Maar op het eiland gelden andere wetten.

Joséphine beschrijft de opkomst en nog ondergang van een vrouw wier energie en ambitie in haar tijd slechts werden overschaduwd door die van haar man, Napoleon Bonaparte.

DJ Vrank van Houten wil niets liever dan doorbreken in de misdaadjournalistiek. Wanneer hij wordt getipt over een oude zaak, ziet hij zijn kans schoon.

nederlandse t0p 3

Isa Hoes, Toen ik je zag Isa Hoes over haar leven met acteur Antonie Kamerling, die leed aan depressies en in 2010 zelfmoord pleegde.

Rosamund Lupton, Zusje Wanneer Beatrice hoort dat haar zus wordt vermist, komt ze meteen in actie. Ze ontdekt dat ze maar heel weinig over haar weet.

belgische top 3

Merho, De Kiekeboes, 139 Zonder vuur Marcel zoekt een origineel verjaardagscadeau voor mevrouw Van de Kasseien. Tomboy gaat aan de slag op een cruiseschip, terwijl Fanny en Jens meereizen als verstekeling.

(Bron: Stichting CPNB) 2014, week 9

Joël Dicker, De waarheid over de zaak Harry Quebert Schrijver-met-writersblock Marcus Goldman stort zich in een onderzoek wanneer zijn leermeester, een sterauteur, wordt verdacht van moord.

(Bron: Boekenvak.be) 2014, week 7

Willy Vandersteen, Suske en Wiske, 325 Het schrikkelspook

Gerd Van Loock, ­Jommeke, 268 Prins Carnaval

Wanneer Lambik zijn vrienden meeneemt voor een vlucht in zijn sportvliegtuig, worden ze aangevallen door een brandende vliegmachine uit de Eerste Wereldoorlog.

Het carnavalscomité van Zonnedorp houdt een vergadering over wie de volgende Prins Carnaval wordt. Dat blijkt nog niet zo makkelijk!



squalies.blogspot.com

boekenkrant.com



maart 2014 pagina 3

literatuur

boekenweek

Reis naar het einde van de Boekenweek Met literatuur reis je vanuit je luie stoel, je bed, het bankje in het park naar en voorbij de verste uithoeken van de aarde. Met literatuur kom je vaak meer over een gebied te weten dan wanneer je daar met je backpack of rolkoffertje doorheen trekt. Sterker nog, vaak heb je literatuur nodig om te zien waarnaar je kijkt. Om te zien wat er niet is, wat was en wat zou kunnen gebeuren. Literatuur is een terug- en vooruitreizer. Door Merijn Schipper Waarbij nog mag worden vermeld dat lezers, hoewel emotioneel aangeslagen, wijzer en met een sterker gevoel voor humor terugkeren, minus de lijfelijke vermoeienissen. Zoals daar zijn: slapeloze nachten op vluchthavens, oncomfortabele busritten, ziekten, giftige beten, voedselvergiftigingen, traumahelikopters, berovingen, doodsangsten – de lijst is schier eindeloos. Voor een aardig beeld van zo’n ellendige reis, lees bijvoorbeeld het boekenweek-essay van

Het boekenweekgeschenk van 2014 Jelle Brandt Corstius. Hoewel het boekenweek-essay helaas opnieuw met moeite een essay te noemen is, prijs je de hemel dat je niet met hem in die krappe raamloze kajuit zit op dat cruiseschip vol bejaarden dat door zwaar weer langs de Noorse kust richting de Noordkaap vaart. De introverte Brandt Corstius is uitgenodigd om een aantal lezingen te geven, maar in plaats van lof oogst hij vooral botte reacties en is verder aanspreekpunt voor iedereen die in

de jaren ’50 ook eens in Rusland of Finland is geweest. Er is ontzettend veel literatuur geschreven over reizen en verre plaatsen: Stephan Enters Grip neemt je mee naar Noorwegen en via Brussel naar Wales, Naar het aards paradijs van Roelof van Gelder leidt je rond op de Paaseilanden. In Grillroom Jeruzalem laat P.F. Thomése je Israel kennen, Michel Krielaars toont je met Het brilletje van Tsjechov het Rusland van een van de grootste korteverhalenschrijvers ooit. O’Hanlon neemt je mee Naar het hart van Borneo en met Lieve Joris reis je Terug naar Congo, al dan niet op De vleugels van de draak. Met Paul Theroux neem je De laatste trein naar Zona Verde van Kaapstad naar Angola. Met Geert Mak doorkruis de VS in Reizen zonder John. Had ik Julio Cortázars fantastische De autonauten van de kosmosnelweg al genoemd? Voor wie in meer metaforische zin wenst te reizen, is Paulo Coelho’s De alchemist een exemplarisch boek, maar neem ook Pirzigs Zen en de kunst van het motoronderhoud ter hand, Borges’ werk of de Kosmikomische verhalen van Calvino. Meer in voor tijdreizen? Lees dan Audrey Niffeneggers De vrouw van de tijdreiziger of H.G. Wells The Time Machine (waarvan ook een Friese editie in omloop is).

in memoriam

Leo Vroman

Soms wordt iemand zo oud dat het steeds onwaarschijnlijk lijkt hij zal overlijden. Een jaar geleden zag ik hem voor het laatst. Vanuit het appartement in het verzorgingshuis in Fort Worth (Texas, VS) sprak hij tijdens een livestream op de Nacht van de Poëzie van 2013 de gegadigden toe. Door Merijn Schipper Op 22 februari, in Nederland een druilerige herfstdag, overleed Leo Vroman op 98-jarige leeftijd. Hij verwierf als gedreven hematoloog internationale faam op het terrein van bloedstollingsprocessen. Hoewel hij zichzelf in de eerste plaats als wetenschapper zag, kent men hem in Nederland vooral als dichter van soepele, rijmende gedichten. Die combinatie van bètawetenschapper en kunstenaar leverde hem zelfs een lemma in de Dikke Van Dale op: het ‘Vroman-effect’, oftewel het resultaat van literaire en wetenschappelijke verstrengeling. De term duidt bovendien op ‘de omstandigheid dat plasma proteïne kan vervangen’. Voor zijn literaire oeuvre ontving hij onder meer de P.C. Hooftprijs (1964) en de VSB Poëzieprijs (1996). Dat oeuvre bestaat uit meer dan zeventig bundels, romans en toneelteksten. In 2013 verscheen Leo Vroman tekenaar, want ook als tekenaar was de dichter begaafd. De gedichten van zijn laatste bundels leunden steeds meer naar het einde, alsof hij zich er ook over verbaasde dat het maar doorging. Die bundels kregen titels die van dat leven tegen de dood in rekenschap gaven, zoals Nee, nog niet dood (2008), Soms is alles eeuwig (2009), Overlevigheid (2010) en zeer recentelijk Die vleugels (2014). Zijn productie leek niet te tanen. Bijna maandelijks was hij in de literaire bladen te vinden, in de Tirade van juli 2013 bijvoorbeeld en met hoge regelmaat in het breed gelezen Hollands Maandblad. Toch is Vroman gestopt te schrijven. Hij laat achter: zijn vrouw Tineke met wie hij meer dan zestig jaar samenleefde, twee dochters en een aantal kleinkinderen. Bovendien een grote waardering in de wetenschap en een geliefd dichterlijk oeuvre. Een van zijn laatste gedichten in Hollands Maandblad (2014-1) is zowel als een beaming van de liefde als een omarming van de dood: Keke Keukelaar

Het thema van de Boekenweek 2014 is ‘reizen’, het interessantste thema in tijden. Niet alleen spreekt het ons reislustige karakter aan, ook is de reis misschien wel de grootste stimulans voor ons voorstellingsvermogen.

Woensdag, 1 januari 2014 De woeste golven uit hun oceaan te pletter stortend op de kust komen langzaam, langzaamaan helemaal tot rust.

boekenweek

Schrijvers On Tour Het wordt een bijzondere boekenweek dit jaar. Eraan vooraf ging de leveringsstop aan, en later de leegverkoop van Polare, dat via het Centraal Boekhuis een miljoenenschuld heeft bij het gehele boekenvak. Het heeft de gemoederen flink beroerd. De grand tour van boekenweekauteurs is verlegd van de slagzij makende flag stores naar de gezonde zelfstandige boekenwinkels en ketens. Tommy Wieringa is met het door hem geschreven boekenweekgeschenk Een mooie jonge vrouw veelvuldig door het hele land te zien. Bijvoorbeeld bij Boekhandel De Vries in Haarlem en bij de Schouwburg

Ogterop in Meppel, georganiseerd door De bibliotheek en Boekhandel Berth. Jelle Brandt Corstius treedt slechts vier maal op, waaronder in Schragen bij het Best Westernhotel Igesz en Maastricht in de Stadsbibliotheek Maastricht Centre Ceramique. Naast de officiële Boekenweekbezoeken organiseert de Bibliotheek in samenwerking met reisorganisatie Djoser een schrijfwedstrijd. De beste vijf inzenders gaan mee met schrijver en juryvoorzitter Abdelkader Benali

naar Marokko. Daarbuiten staat een keur van activiteiten op til. Om daar drie uit te lichten: op 9 maart is in de Bibliotheek AanZet te Dordrecht een lezing van Lieve Joris en Joost Conijn, 12 maart komt Franca Treur naar Boekhandel Kramer & Van Doorn in Zeist, en op 16 maart zijn de auteurs van de koningsbiografiëën op bezoek bij Paagman in Den Haag. Dan rijst wellicht de volgende vraag: hoe in al die gewesten te komen? Zoals u daar graag naartoe reist, natuurlijk, maar op 16 maart in ieder geval met de trein (als sardientjes – maar wél gratis).

Het gladde wateroppervlak maakt met vertraagd gewiegel van het wereldwijde dak een glimlachspiegel. En zo gaat het met het weer: die orkanen van weleer komen op den lange duur zelden weer en dan nooit meer. Alles wordt kamertemperatuur, en ik, mijn hart na zoveel jaren trachtende mij iets te zeggen komt ook vredig tot bedaren en kan zich te slapen leggen. Waar geen geruis meer wordt gehoord, geen mensenstem en bovendien geen gelaat meer is te zien groeit onze liefde voort.

boekenkrant.com



maart 2014 pagina 4

literatuur column

voyage

Opgroeien in een boekenkast

De ongebreidelde speelsheid van twee ontdekkingsreizigers

Een snelweg is van alle plaatsen de minst fantasierijke. Het asfalt is recht en vlak. De uitlaatgassen maken de lucht ongezond en om de parkeerplaatsen van hinderlijke insecten vrij te waren is insecticide ingezet. Het droge geluid van banden die over het asfalt gaan zwelt in de vroegte aan om ’s nachts niet volledig af te sterven. Als dat nog niet erg genoeg is, ligt het in de aard van de weg om ergens aan te komen. Het is wellicht niet de plek waar je zo gauw literatuur verwacht.

Ik ben opgegroeid in een boekenkast. Overal waar ik keek, zag ik titels. Ik vond dat heel normaal omdat ik niet beter wist. Totdat ik er achter kwam dat er ook mensen waren die een kleine boekenkast in hun woonkamer hadden. Of mensen die een boekenkast ‘niet mooi’ vonden en hun boekwerken op zolder verstopten. Ik schrok daarvan. De muren van een huis hoorden toch bekleed te zijn met literatuur? Ondanks dat ik merkte dat niet alle kinderen opgroeiden in een boekenkast, nam ik de passie van mijn ouders mee. Eerst naar mijn eigen studentenkamer en uiteindelijk naar mijn woonhuis met bijbehorende hypotheek. Hoe klein ik ook woonde, ik had altijd te veel boeken voor het woonoppervlakte dat ik bezat. Toen mijn ouders onlangs verhuisden, leefde er een grote zorg in de familie. Hoe moest dat nu met de boeken? We besteedden heel wat manuren aan het sorteren van alle literatuur. Met pijn in onze harten namen we afscheid van Thomas Mann. Lang niet alles van Hugo Claus overleefde de selectie en alle dubbele exemplaren van Bertus Aafjes verdwenen in dozen voor de kringloop. En dan nog was er genoeg literatuur om een leven van te lezen. Mijn eigen boekenkast staat inmiddels ook tot de nok toe gevuld, dus ik kon maar een klein deel van de erfenis adopteren.

Aefke ten Hagen

advertentie

‘Cassius Corbulo is de Romeinse James Bond!’ – de Telegraaf

ISBN 978 90 452 0524 3

ISBN 978 90 452 0288 4

€ 12,95 ISBN 978 90 452 0246 4

In het nieuwe huis vroeg iemand aan mijn moeder hoe de boeken in de kast moesten komen. Ze keek alsof haar voor het eerst verteld werd dat je ook e-books kon lezen om ruimte te besparen. ‘Gewoon’, zei ze. ‘Zoals in de bibliotheek. Op genre en alfabet’. Ook dat is niet voor iedereen vanzelfsprekend. Er zijn mensen die hun boeken lukraak in de kast drukken. Thrillers, romans, buitenlandse literatuur en non-fictie. Het staat allemaal door elkaar. Er zijn lezers die een boek uit de kast trekken en het op een heel andere plek weer terugduwen. Ik hoop nog steeds dat dat mijn kast nooit overkomt. Maar ik ken ook mensen die sorteren op kleur. En daar begrijp ik dan ook weer niks van. Meestal zeggen die mensen ze het ‘rustiger’ vinden in huis en dat het beter bij hun interieur past. Moet ik dan een geel boek voor mijn verjaardag gaan vragen? Iedereen weet dat het niet goed gaat in de branche. Boekhandels vallen om, uitgeverijen reorganiseren en bibliotheken worden een zeldzaamheid. Maar laten we onze boekenkasten alsjeblieft niet op kleur sorteren. Want daar word ik echt heel verdrietig van.

De autonauten van de kosmosnelweg van Julio Cortázar en zijn vrouw Carol Dunlop laat zien dat op de dorste plekken de meest vruchtbare gewassen kunnen groeien. Tegen de achtergrond van de Dunlops ernstige ziekte, die op dat moment onder controle leek, maakten zij in

wordt. Een hek dat een het late voorjaar van aire afsluit van een 1982 een reis van Parijs weg naar wat Cortázar naar Marseille over de als het huisje van de Autoroute du Sud. De beheerder ziet, is bijreis zou drieëndertig voorbeeld al gauw de dagen duren, een traingang tot een labyrint. ject dat zonder file met Rupsen die bij een zone iets meer dan zeven de repos over hun spijuur af te leggen is. Hun kerbroeken en typemaafspraak was de weg chines lopen, krijgen geen enkele keer te vereen rijk innerlijk leven laten en alle parkeertoegedicht. Sympathiek plaatsen te bezoeken. kijken ze de ontdekDe autonauten, dat kingsreizigers aan, ‘dat mede dankzij het sucJulio Cortázar en Carol Dunlop, De autonauten van de kosstaat vast, ze kijken cesvolle literaire tijdmosnelweg, vertaling: Barber ons aan en lijken tevreschrift Das Magazin is van de Pol, Uitgeverij Meulenden en vol vertrouherdrukt, is de weerhoff i.s.m. Das Magazin, ISBN wen, alsof ze wisten gave van hun reis. Het 978 90 290 8954 8 (€ 19,95) dat we even met ze zulonalledaagse karakter len spelen en ze daarna op een groot van die reis heeft iets weg van een blad zetten opdat ze ons niet langer expeditie. Zo beschouwen Cortázar hinderen’. en Dunlop zich ook: ze zijn expediHet taalgebruik van Cortázar en tieleden die met een open blik alles Dunlop is soms omgekeerd evenreoptekenen. Dat optekenen noemen dig aan het strakgelegde asfalt waarze zelf wetenschappelijk, maar het over ze een maand lang op hun eindis al gauw duidelijk dat de interpredoel af reizen. Een enkele keer leidt tatie van hun empirische waarnedat ertoe dat je een alinea een paar mingen sterk door fantasie gestuurd keer ter hand moet nemen om hem te bevatten. Wie zich daar niet door laat afschrikken kan op een gegeven moment weinig anders dan het boek in een ruk uit te lezen. De Route du Sud lonkt. De links georiënteerde Cortázar werd in 1914 te Argentinië geboren en moest vluchten voor de Junta. Hij is bij uitstek een speelse auteur. Je kunt dat experimenteel noemen, maar dat klinkt ergens te afstandelijk, te formalistisch voor zijn wendbare manier van schrijven. Wie zijn korte verhalen gelezen heeft, weet dat hij elke keer iets anders doet. Een verhaal over een lange file op de zuidelijke autoweg is met zulke lange zinnen geschreven dat je de file door het taalgebruik ervaart. Cortázar bepleitte een voortdurende revolutie. Die revolutie had vooral de voortdurende ontwikkeling of bevrijding van de geest ten doel. Hij was bevriend met Fidel Castro, maar raakte in hem teleurgesteld toen de Cubaanse revolutie stolde tot een dictatuur. Zijn behoefte om zich en de lezer te verlossen van verstarde, ongelijke systemen blijkt ook uit een ander boek van Cortázar, dat gelijktijdig met De autonauten is herdrukt: Rayuela, een hinkelspel. Daarin mag je als lezer je eigen weg of volgorde bepalen bij het lezen: lineair, volgens de door elkaar gehusselde hoofdstuknummering of op een los daarvan gekozen volgorde. Wie zijn geest op speelse wijze wil masseren, zich uit zijn sleur, zijn dagelijkse tred naar zijn werk wil bevrijden, lees Cortázar, en zeker ook dit prachtige samenwerkingsproject van hem en Carol Dunlop.

Ze zijn expeditieleden die met een open blik alles optekenen.

boekenkrant.com



maart 2014 pagina 5

niets

De krampachtige zoektocht naar geluk Jong talent Maartje Wortel (1982) doet het: een roman schrijven over de kunst van het nietsdoen en de leegte waarmee het leven soms gevuld kan zijn.

andere dag is hij ‘schrijver’. Monica geeft Dillard als tip: ‘De mensen willen zich kunnen herkennen in je personages en tegelijkertijd willen ze een ander leren kennen.’ Dat is precies wat Wortel zelf bereikt met IJstijd. Enerzijds word je meegezogen in Dillards liefdesverdriet. Anderzijds maak je kennis met een Door Selma van Aken onvoorstelbaar, enigszins onsympathiek personage dat zijn moeders Hoewel de meeste geld over de balk smijt en verdrinkt auteurs een spannend in zelfmedelijden. verhaal met een sterk Wortel weet steeds weer zinnen te plot proberen te verformuleren die een glimlach op je tellen, gebeurt er in gezicht toveren en je tegelijkertijd IJstijd vrijwel niets. een brok in je keel bezorgen. ‘Je bent James Dillard, eigeeen rare. Alsof je een verrassingsei naar van een Zweeds eiland, woont bent waar geen verrassing in zit.’ in hotelkamers, waar hij zich tegoed Een geniale vergelijking, zo één die doet aan dure wijnen en internetkaje graag zelf had willen bedenken. zen. In viersterrenhotel Arena herMet sterke oneliners weet Wortel kauwt hij op herinneringen aan de leegte die Dillard voelt over te zijn grote liefde Marie en probeert dragen op de lezer. Eigenlijk zou je hij krampachtig geluk te vinden in IJstijd moeten lezen met een gele het spinnen van hotelkat Zieck III markeerstift naast je, om Wortels en de avances van de auteur Chuck mooiste woorden aan Palahniuk, die voor een te strepen. Elke zin lezing in Amsterdam is. apart is op zich al een Dillard is een man zonverhaal. der emoties in een IJstijd is geen liefdeswereld zonder gevaar. geschiedenis, het is een Alles wordt hem in de anti-liefdesgeschieschoot geworpen en denis, die een andere juist dat maakt het hem kant van het leven moeilijk om iemand belicht en populaire te worden. Op een literatuur tegenspreekt. dag wordt hij gebeld Eindelijk eens een keer door Monica van uitgeen standaard ‘happy geverij Gibraltar, die ending met nieuwe hem vraagt een boek scharrel’ of ‘hoofdperte schrijven over zijn soon gaat voor de trein leven. Dillard twijfelt, Maartje Wortel, IJstijd, Uitgeliggen’. Dit is gewoon maar laat zich overhaverij De Bezige Bij, ISBN 978 het einde van een len. Van de ene op de 90 234 8541 4 (€ 17,90)

Maartje Wortel

Keke Keukelaar

gewone relatie. Dillard laat zien dat het niet de liefde, niet de vrijheid van onbewoonde Zweedse eilanden en niet de luxe van dure wijn drinken in hotelkamers is, maar dat het erom gaat dat je je naam

doorgestreept ziet worden en weet dat dat betekent dat je er bent. Wortels roman geeft je heel even het recht om medelijden met jezelf te hebben en alle liefdes die je uit het oog verloren bent te betreuren.

internationaal

Meer zijn dan een paspoort Toine Heijmans, auteur van de succesvolle romans La vie vinex en Op zee, heeft dit jaar een nieuwe roman uitgebracht, Pristina. Dit verhaal gaat over de ambitieuze ambtenaar Albert Drilling en Irin Past, een illegale vrouw die onder een schuilnaam op een klein eiland vertoeft. Door Wieneke van Koppen Mussen vallen uiteraard niet zonder reden van het dak: Albert Drilling is een ambtenaar die vreemdelingen opspoort voor het ministerie van immigratie, integratie en asiel. Hij is goed in zijn werk. Nadat hij de vreem-

delingen heeft gevonden, weet hij hun uitzetting altijd op perfecte en geruisloze wijze te ondersteunen zonder al te veel oproer. Irin woont op het kleine eiland en heeft zichzelf compleet ingeburgerd. Ze kan het Wilhelmus uit haar hoofd zingen, kent de familiegeschiedenis van het koningshuis als geen ander en heeft ook haar kledingstijl naadloos aangepast aan de Hollandse (eiland)mode. Omdat ze een relatie heeft met een prominente eilander en ze is opgegaan in de Nederlandse maatschappij, is het haar gelukt om onder de radar te blijven. Tot Albert Drilling haar ontdekt. Hij doet alles om erachter te komen wie ze is, zodat hij haar kan uitzetten. Haar vele schuilnamen brengen hem echter regelmatig op het foute spoor. De verhaallijnen van Drilling en Irin lopen op ingenieuze wijze door elkaar: als lezer leef je met beide per-

sonages mee en vind je de afloop minstens zo spannend als zijzelf. Pristina is niet alleen spannend, maar ook zeer interessant vanwege de actualiteit. Zowel het illegalendebat als de Egyptische opstanden komen aan bod. De link naar Mauro en Sahar wordt zowel expliciet als impliciet gelegd. Als er een les uit deze roman getrokken kan worden, is het dat het uitzetten van zogeheten ‘illegalen’ niet meer goed te verantwoorden is als iemands achtergrond bekend wordt; dat mensen meer zijn dan hun paspoort en een nummertje op een lijst van illegalen die terug moeten. Heijmans verbindt literatuur en maatschappelijke thema’s op uitstekende wijze met elkaar. We zien een onderwereld waarin vluchtelingen bewegen; we leren de namenverzamelaar kennen die namen bedenkt voor vreemdelingen en de man die paspoor-

‘Ze kent de familiegeschiedenis van het koningshuis als geen ander’

Toine Heijmans, Pristina, Uitgeverij Atlas Contact, ISBN 978 90 254 4188 3 (€ 19,95)

ten vervalst. Ook de manier waarop mensen inburgeren in een nieuwe samenleving komt op uitgebreide wijze aan bod. Daarnaast beschrijft Heijmans (die tevens verslaggever is bij de Volkskrant) op treffende wijze de situatie van de opstand in Egypte: ‘(…) tot hij op het dak staat van de bibliotheek van de Amerikaanse universiteit in Caïro en daar de situatie overziet: links de oproerpolitie in het zwart, pantserwagens, twee tanks met dunne lopen, in het centrum een klein niemandsland, en dan rechts de revolutionairen, de reljeugd, als spreeuwen bij zonsondergang rond een boom, groepen die uiteenspatten, opvliegen en nieuwe groepen volgen.’ Pristina is een ideaal boek voor de geëngageerde literatuurliefhebber. Een goed opgebouwde roman, die een helder perspectief op het hedendaagse vreemdelingenbeleid biedt.

boekenkrant.com



maart 2014 pagina 7

literatuur vooroordeel

Een bijzondere patiënte Vooral in België rolden de deskundigen publiekelijk over elkaar heen toen bekend werd dat hun landgenote Kristien Hemmerechts een roman had geschreven waarin het hoofdpersonage nadrukkelijk was gebaseerd op Michelle Martin, de exvrouw van Marc Dutroux. Zonder dat de meeste mensen met een uitgesproken mening het boek ooit hadden gelezen, ontstond er bij onze zuiderburen een soort stemming dat zo’n boek niet kan, niet mag en nooit een goed boek kan zijn.

te zeggen of anderszins een grens te trekken. Ze zat gevangen in de relatie met deze levensgevaarlijke man, maar dat overkomt meer mensen. Zelfs de meest gruwelijke misdadigers hebben vaak een partner. En dan was er ook nog de relatie met haar eigen moeder, die eveneens als pathologisch bestempeld kan worden en die een factor van belang was bij het ontstaan van haar trieste situatie. Het boek speelt rond de vrijlating onder voorwaarden op het moment dat Odette, zoals Martin in het boek wordt genoemd, het grootste deel van vier jonge meisjes… En daarmee van haar straf heeft uitgezeten. Ze draagt niet enkel Odette alle schuld krijgt mee hoe men haar typeert als De vrouw die de honden eten gaf is de meest gehate vrouw van België reclame voor het vrije woord, voor en ze beklaagt zich erover dat haar deze typering ten deel valt, terwijl er de kunstenaar die een interpretatie geeft aan de geschiedenis. Het draait in hetzelfde land ook een moeder in niet om een diagnose en de behanhet gevang zit die haar vijf kinderen deling die daar bij hoort, het is een eigenhandig de keel heeft doorgegevalsbeschrijving, sneden. Als lezer krijg die gevarieerd is, je gaandeweg steeds maar over het algemeer begrip voor Odette, meen behoorlijk neuzonder dat je wordt traal. Het is in ieder verleid haar daden te geval een stuk genubagatelliseren. Natuuranceerder dan al die lijk zoekt de vrouw veel mensen die menen te schuld buiten zichzelf, weten dat de vrouw maar wat moet ze dan? van Dutroux een Is er te leven met het onmens is, en verder besef dat het enkel jou niks. Alleen al vanis aan te rekenen wat wege het aanbrengen er is geschied? Terwijl van die nuancering bijvoorbeeld ook politie verdient Hemmeen justitie hun werk niet Kristien Hemmerechts, De rechts’ boek een grote goed deden, en daarvrouw die de honden eten gaf, schare lezers. door ook een bijdrage Uitgeverij De Geus, ISBN 978 leverden aan de dood 90 445 3158 9 (€ 19,95)

Het tragische dieptepunt werd bereikt toen serieuze boekhandelaren in België verklaarden het boek niet te willen verkopen.

Door Bram Bakker

Kristien Hemmerechts

In een meningencultuur als de onze kan zoiets natuurlijk wel, en gebeurt het ook zeer regelmatig, mede doordat media gretig op zo’n zaak ingaan. Het tragische dieptepunt werd bereikt toen serieuze boekhandelaren in België verklaarden het boek niet te willen verkopen, als ware het Mein kampf van Adolf Hitler. Als men eerst het boek zou lezen, en pas daarna een oordeel zou vellen, was er vast een heel andere stemming ontstaan. De vrouw die de honden eten gaf is namelijk een uitstekende roman, waarin een zeer

complexe vrouw op realistische en invoelbare wijze wordt geportretteerd. Ze is gestoord, ze heeft de wet overtreden, ze was getrouwd met een hele enge, foute man; dat stemt overeen met de feiten die we wel kenden. En in de roman wordt daar op geen enkele manier aan getornd. Maar Martin is behalve een veroordeelde dader ook een slachtoffer van veel minder bekende feiten: ze was zwanger van haar derde kind toen Dutroux in de gevangenis zat en ze de meisjes die hij had opgesloten volgens zijn instructies eten moest geven. Ze woonde niet eens met hem samen en hij maakte doorlopend misbruik van haar onvermogen nee

Liesbeth Kuipers

korte verhalen

De bescheiden levens van Bernlef Hoewel Bernlef in 2012 is overleden, breidt zijn oeuvre zich nog altijd gestaag uit. Onlangs verscheen bij Querido Wit geld, een door de schrijver zelf samengestelde verzameling van niet eerder gepubliceerde korte verhalen. Een bundel waarin Bernlef qua sfeer in zijn element is: de weemoed is in Wit geld nooit ver weg. Door An Prudon Het eerste deel van de bundel bestaat uit zes uiteenlopende verhalen: tamelijk korte fragmenten die over tamelijk kleine dingen gaan. In ‘Tsunami’ komt een echtpaar thuis van een verjaardag, ontdekt dat er in hun huis is ingebroken en probeert grip te krijgen op de puinhoop. In ‘De dingen’ beziet een vrouw de straat waar zij al jaren woont, waar de winkels door de tijd heen steeds van eigenaar wisselden en uiteindelijk leeg zijn komen

te staan. Het zijn ingetogen, weemoedige verhalen over mensen die slechts een passieve rol in hun eigen leven lijken te vervullen, en waarin prachtige karakterschetsen en onbewaakte momenten komen bovendrijven. ‘Misschien wordt het tijd voor een paar steunzooltjes. Op uw leeftijd. Het klonk licht verontschuldigend. Zij had glimlachend haar hoofd geschud. En nu opnieuw schudde ze haar hoofd bij de herinnering, alleen deze keer zonder erbij te glimlachen. Er was niemand in de kamer.’ In wezen zijn de meeste verhalen in Wit geld niet zozeer complete verhalen, als wel losse scènes – momentopnamen die wel een verhaal suggereren maar vrijwel nergens echt worden afgemaakt. Dit levert prachtige beelden op, die in al hun soberheid dichtbij de dagelijkse werkelijkheid van de personages weten te geraken. Anderzijds voelen de verhalen hierdoor soms onaf, als vingeroefeningen die hadden kunnen uitgroeien tot iets substantiëlers. Terwijl de beschrijvingen van omgeving en personages vaak bijzonder treffend zijn, komen de dialogen in Wit geld niet altijd even goed uit de

De hoofdpersoon speelt verschillende rollen, van jeugdNSB’er tot verzetsstrijder en van gezochte moordenaar tot boetedoener.

Bernlef, Wit geld, Uitgeverij Querido, ISBN 978 90 214 4722 3 (€ 19,95)

verf. Vaak voelen gesprekken tussen personages ietwat houterig aan. Hiervan is bijvoorbeeld sprake in ‘Onvervalste jazz’, waarin allerlei uiteenzettingen over jazzmuziek soms afleiden van personages en plot. Ook in ‘Een ander land’ laat Bernlef zijn hoofdpersoon (een schrijver) verzanden in uitgebreide, soms sentimentele, bijna essayistische beschouwingen over zijn depressieve episode en over de psychiatrie in meer algemene zin. Toch is ook ‘Een ander land’ uiteindelijk niet enkel stijf of neerslachtig. Het verhaal is hier en daar aangenaam opgewekt van toon, bijvoorbeeld aan het slot, waarin speels wordt gegrapt met literatuur en taal. Dit is niet het enige verhaal waarin Bernlef de literatuur en het schrijverschap tot onderwerp maakt. In ‘De figurant’ laat hij bijvoorbeeld de hoofdpersoon een aan de schrijver gerichte brief schrijven. Ook in ‘Theater’ lopen werkelijkheid en fictie door elkaar. In dit verhaal worstelt een roman-auteur met zijn nieuwe baan als toneelschrijver. Bernlef maakt de problematiek van deze genrewissel op vermakelijke wijze inzichtelijk, waarbij hij slim

gebruik weet te maken van Edward Albee’s klassieke toneelstuk Who’s afraid of Virginia Woolf? Het slotverhaal van Wit geld is een vreemde eend in de bijt; ‘Bevrijding’ draait veel meer om plot, is aanzienlijk langer dan de andere verhalen uit de bundel en minder schetsmatig van aard. Dat het een van de meest bevredigende verhalen is, is echter niet alleen daaraan te danken. Net als in ‘Theater’ lopen gespeelde rollen en werkelijkheid op intrigerende wijze door elkaar, maar dit keer is het menens; de hoofdpersoon van ‘Bevrijding’ speelt allerlei verschillende rollen in en rond de tweede wereldoorlog, van jeugd-NSB’er tot verzetsstrijder en van gezochte moordenaar tot boetedoener. Dat Bernlef met Wit geld een veelzijdige bundel heeft neergezet moge duidelijk zijn. Natuurlijk zijn niet alle verhalen even sterk en de dialogen laten soms te wensen over, maar daar staan mooie beelden en treffende situatieschetsen tegenover. En wat de boventoon voert in Wit geld is uiteindelijk waar Bernlefs grootste kracht ligt: in de van lichte weemoed doordrenkte beschrijvingen van bescheiden levens.

boekenkrant.com



maart 2014 pagina 8

literatuur interview

pas verschenen

Gedichten van angst en hoop In een uithoek van een gezellig studentenhuis kom ik binnen in een oase van rust. De muur hangt vol met prints van gedichten, waardoor je de poëzie bijna kunt opsnuiven. Hier interview ik Lieke Marsman (1990), die onlangs haar tweede bundel uitbracht: De eerste letter. Ondanks alle aandacht blijft de dichteres een nuchter mens. De bundel is een afrekening met haar angststoornis, maar ook een ode aan de liefde en het leven.

mijzelf gaan, maar over de wereld om me heen. De afgelopen maanden had ik momenten dat ik dacht: het is wel heel persoonlijk! Aan de andere kant is het natuurlijk ook onpersoonlijk, want je maakt het persoonlijke onpersoonlijk in een gedicht. Het is niet zo dat ik echt het idee heb dat jullie in mijn hoofd kunnen kijken.’

Door Maria van Leeuwen Angst is belangrijk in je bundel. Heb je dit thema met een bepaald doel gekozen? En speelt het op dit moment een belangrijke rol in je leven? ‘Nu niet meer, maar toen ik ongeveer drie jaar geleden begon met de bundel wel. Ik had last van een angststoornis en daardoor werd ik er continu mee geconfronteerd. Ik merkte dat schrijven over mijn gevoelens hielp. Daardoor ontstond het idee om een bundel over het thema te maken. Aanvankelijk wilde ik dat de gedichten alleen over angst zouden gaan, maar later wilde ik ook over andere dingen schrijven, waardoor het uiteindelijk over meer gaat.’ Hoe heb je een selectie van gedichten gemaakt? ‘Ik heb de gedichten aan de muur gehangen, zoals je kunt zien. Op deze manier kon ik goed een overzicht krijgen van hoe de bundel eruit zou zien. Uiteindelijk heb ik mijn keuze gebaseerd op de kwaliteit van de gedichten. De gedichten die ik goed genoeg vond zijn in de bundel gekomen. Op deze manier zijn er een aantal gedichten met het angstthema gesneuveld, omdat ik die niet sterk genoeg vond.’ Hoe uit je zoiets als een angstgevoel in een gedicht? ‘Dat vind ik moeilijk om te zeggen, ik kan het niet in woorden vatten op het moment zelf, alleen achteraf. Als ik terugkijk op een bepaalde periode en wat afstand van de gevoelens heb genomen, kan ik erover schrijven. Daarom neem ik na drukke perioden een paar dagen rust om mijn gedachten te ordenen.’ Kom je in een rustige periode tot inzichten over gevoelens of gebeurtenissen? ‘Misschien kun je het wel inzichten noemen ja. Een belangrijke reden dat ik de bundel wilde schrijven is dat ik wilde nadenken over gebeurtenissen in mijn leven en deze in woorden wilde vatten. Door over mijn angst te

De laatste tafel

Lieke Marsman

Tessa Posthuma de Boer

‘Ik ben nog elke keer verbaasd en overdonderd dat mensen mijn gedichten lezen’ schrijven, merkte ik dat er hoop was. Angst en hoop zijn wat mij betreft bijzonder abstracte emoties, zeker als het zich niet op één bepaald ding richt, maar op alles. Ik denk dat dit het soort angst is die bij een angststoornis hoort, een soort existentiële angst. Toen ik merkte dat je ook existentiële hoop kunt hebben, vond ik dat een heel geruststellend gevoel.’

Voordat je met je eerste bundel bezig was, was je heel jong. Had je toen gedacht dat je leven er zo uit zou zien na twee bundels, of is er weinig veranderd sinds die tijd? ‘Dat laatste is wel een beetje waar. Er is vrij weinig veranderd, behalve dat mensen het nu lezen. De weken rondom het uitkomen van de bundel zijn wel heel heftig. Hoe dat is had ik nooit kunnen bedenken. Ik had toen ik een jaar of veertien was wel de droom om ooit een bundel uit te geven. Ik had toen alleen nooit verwacht dat dat zo snel zou gebeuren. Ik ben nog elke keer verbaasd en overdonderd dat mensen mijn gedichten lezen.’

Ben je tevreden over de gedichten zoals ze nu in de bundel staan? Of denk je: eigenlijk is het nooit af of goed genoeg? ‘Ik kan het wel loslaten nu de bundel er echt is. De periode nadat ik het had ingeleverd was het moeilijkst. Op dat moment kunnen er geen grote dingen meer aan veranderd worden. Toen dacht ik: ik wil alles nog drie keer omgooien en nog gedichten eruit halen en erbij doen. Ik was niet tevreden, ik dacht: wat heb ik in godsnaam voor een gedrocht geschreven? Maar dat is ook omdat ik toen opeens de druk ging voelen omdat mijn eerste bundel goed ontvangen was. Ik stelde enorm hoge eisen aan mezelf, Lieke Marsman, De eerste omdat ik wist dat letter, Uitgeverij Van mensen kritisch zouOorschot, ISBN 978 90 282 den zijn.’ 6058 0 (€ 14,50)

Heb je het idee dat je angstperiode hiermee ook afgesloten is? ‘Dat is wel één van de redenen dat ik de bundel heb geschreven en uitgegeven, maar ik denk niet dat het ooit helemaal afgerond zal zijn. Dat is waarschijnlijk ijdele hoop. Ik merk dat ik nog steeds elke dag met angst bezig ben, zeker nu mensen ernaar gaan vragen. Het doet me nog wel iets. Maar het gaat veel beter nu, het is niet meer een probleem.’ Heb je dan ook het idee dat gedichten die je in de toekomst gaat schrijven heel anders van aard zullen zijn? ‘Dat weet ik eigenlijk niet. Ik merk wel dat ik nu, na het schrijven van een heel persoonlijke bundel, mezelf even een beetje zat ben. De komende periode wil ik dingen schrijven die niet rechtstreeks over

In een gedicht schrijf je: ‘De mooiste mens is de mens / die niet nadenkt; die zichzelf genoeg vertrouwt om geen / woorden nodig te hebben in het hoofd bij het zetten van een kopje / thee. Die alles opnieuw leert.’ Over dat fragment: is dat type mens een voorbeeld voor je? ‘Nee, dat is niet zozeer iemand die ik als ideaal zie. Het is meer geschreven vanuit het perspectief van een angststoornis. Toen ik daarin zat was ik de hele tijd alert, ik kon niets op de automatische piloot doen, zoals een kopje thee zetten. Ik schreef dit gedicht toen ik merkte dat ik dat wel weer kon. Dat was een fijne gewaarwording. Dat je niet de hele dag je bewust hoeft te zijn van wat je aan het doen bent, dat je gewoon kunt zijn.’

Een fysicus die het grootste gedeelte van zijn leven besteedde aan het bestuderen van donkere materie blijkt een aneurysma in zijn hersenstam te hebben. Een spoedoperatie biedt hoop, maar heeft weinig kans van slagen. De laatste tafel beschrijft de laatste twee dagen voor de operatie.

Wim Kayzer, De laatste tafel, Uitgeverij Balans, ISBN 978 94 600 3693 4 (€ 24,95)

De dag dat de leider werd vermoord Egypte, 1981. Anwar alSadat is president en Egypte staat op het punt om tot de moderne wereld toe te treden. Tegen deze achtergrond wordt in De dag dat de leider werd vermoord het verhaal verteld van een Caïreense familie uit de middenklasse. Drie kleurrijke Nagieb Mahfoez, De dag dat karakters staan cende leider werd vermoord, vertraal: de vrome familie- taling: Djûke Poppinga, Uitgepatriarch Moehtasjemi verij De Geus, ISBN 978 90 445 Zajid, zijn kleinkind 2497 0 (€ 16,95) Alwaan en Alwaans grote liefde, Randa. Randa’s vader acht de eenvoudige arbeider Alwaan te min voor zijn dochter, waarmee hij de jongeman tot een wanhopige en fatale daad drijft.

En dan komen de foto’s En dan komen de foto’s is een lofzang op de fantasie en tegelijkertijd een ode aan het menselijk tekort. In veertig nieuwe verhalen neemt Dautzenberg de lezer mee op een avontuurlijke tocht langs plekken waar hij nooit is geweest. Daarnaast eert hij het werk van literaire helden als Gerard Reve, Marcellus Emants en J.M.H. Berckmans.

A.H.J. Dautzenberg, En dan komen de foto’s, Uitgeverij Atlas Contact, ISBN 978 90 254 3765 7 (€ 19,95)

Vandaag, Een oorlogsnovelle Pauline Micheels laat op nuchtere en tegelijk indringende wijze het leven ervaren in het doorgangskamp Westerbork, het laatste ‘station’ van de joden in Nederland. Zij verwerkt daarin de verhalen die in haar familie de ronde deden, maar ook de kennis die zij vergaarde tijdens jarenlang historisch onderzoek.

Pauline Micheels, Vandaag, Een oorlogsnovelle, Uitgeverij Prometheus, ISBN 978 90 446 2654 4 (€ 16,95)

boekenkrant.com



maart 2014 pagina 9

eerste dichtbundel

Sterk in kwetsuren Twee jaar na haar prozadebuut is nu Hannah van Wieringens eerste dichtbundel verschenen. Hier ­kijken we naar heeft een prachtige en evengoed griezelig overkomende omslag. Tegen een zwarte achtergrond is een grote geplette vlieg gefotografeerd.

opent met: ‘dan materialiseren we uit vochtig parelende wolken / als twee vers gearriveerde terminators / in een goed apocalyptisch verwoeste havenstad / we kijken schichtig onderzoekend om ons heen’. De eerste regel is wat geforceerd door de al te sterke nadruk op het vochtige gehalte van de parelende wolken. Wie daarnaast bekend is met de terminatorfilms, weet dat terminators nooit schichtig om zich heen kijken – emotie of angst ontbreekt hen. Dat daardoor de gedichten wat Door Merijn Schipper onrijp overkomen, laat onverlet dat er pareltjes te vinden zijn. Tijdens Wie de bundel openslaat, kan de een strandwandeling komt een gelijkenis van dat scherp in beeld hond ‘aandaveren’. Zoiets bestaat gebrachte studieobject met haar niet, maar je ziet het direct voor poëzie niet ontgaan: die is afgemeje. Bijzonder mooi is de beschrijten, in heldere strofen verdeeld en ving van het overlijden van Leonard verschilt daarmee van de vrij ongeCohens vader. In ‘Het geheim van breidelde vormen zoals die bij geneLeonard Cohen’ lees je: ‘leonard ratiegenoten als Maarten van der Graaff en Lieke Marsman. De gedich- cohen is zeven als zijn vader sterft / in de voorkamer ligt hij hij verten zitten als geprepareerde studwijnt niet / de stilte onder de deur dieobjecten geïsoleerd in het van de werkkamer door / wordt luibladzijdewit. der luider de lege jas in Mede daardoor lijken de gang licht helder op’. die gedichten sterk op Van Wieringens kracht gedichten. Daar is in zit in het invoelbaar de kern niets mis mee. maken van kwetsuren Het is natuurlijk fijn dat en kwetsbaarheid, net iets eruitziet als datals van de ongemakken gene wat het is, maar van alledag. Zoals het je krijgt het gevoel dat gedicht ‘doorkijkbloes’, er meer uit de gedichwaarin je zowel in het ten te halen is. Dat komt hoofd van de drager ook door het overwevan de doorkijkbloes, gend keurige taalgeals in het hoofd van de bruik dat soms over aanschouwer daarvan de top is, en de af en Hannah van Wieringen, Hier kunt bevinden, waartoe klemmende beeldkijken we naar, Uitgeverij De mee het balanceert tusspraak. Het gedicht Harmonie, ISBN 978 90 761 sen ongemak en hoon: 6886 9 (€ 15,90) ‘speeldrift’ bijvoorbeeld,

Hannah van Wieringen DOORKIJKBLOES daar kom je hoor in je doorkijkbloes je borsten wobbelen daar een moedervlek als een jonge zeemeeuw op de baren van al die borsten die zo wobbelen en daar ga je alweer de achterkant van de achterkant van je doorkijkbloes die beweegt ook al zo

Ruben van Schalm

ook al zo draait je achterkant en zie daar onmiskenbaar een zeer rood pukkeltje op je wegwiebelende achterkant een kleine rode pijl op de landkaart van de achterkant van de mogelijkheid dat zegt uw bestemming her dat zegt begin toch hier begin hier

P.C. Hooft-prijs

Essays die bloot liggen Toen Willem Jan Otten eind jaren negentig zich publiekelijk tot het rooms-katholieke geloof bekeerde, fronsten de intellectuelen en literatuurvorsers hun wenkbrauwen. Natuurlijk lagen de rimpels niet zo diep als bij Reve, die hem in 1966 voorging. Die ironicus was dan ook de knuppel in het hoenderhok zelve – mede dankzij een passage in Nader tot u waarin hij God een muisgrijze ezel noemde en aangaf ‘Hem drie keer achter elkaar langdurig in Zijn Geheime Opening’ te willen bezitten. Ottens gelovigheid komt in zijn essays vooral en passant naar voren. Hij is godzijdank geen missionaris, slechts een denker voor wie God even natuurlijk aanwezig is als tijdens de namiddag het namiddaglicht. Wanneer God, de Bijbel of Bijbelse figuren genoemd worden, is dat vaak als kanttekening of verheldering van redenaties, nooit om een moreel punt te maken of om anderen een bepaalde mening op

‘Vanmorgen na de eerste voeding van half zeven, heeft zijn moeder hem, terwijl ik sliep, op mijn borst gelegd.’

Willem Jan Otten, Een ridder van de Engelse drop, Een keuze uit eigen werk, Uitgeverij Van Oorschot, ISBN 978 90 282 4023 0 (€ 14,95)

te dringen. De essays zijn weergaven van zijn denken. Zijn geloof is een persoonlijke kwestie, en ieder het zijne. ‘Van alle manieren is extrapolatie de enige die een duidelijke taal spreekt’, schrijft Otten in de ‘Kroniek van een zoon die vader wordt’ als hij het over het gigantische tempo heeft waarin zijn pasgeboren zoon aan gewicht wint. Hij is in zijn vijfde week 300 gram aangekomen. Extrapolerend zal zijn zoon op zijn vijfde 300 pond wegen, en op zijn tiende 600. Hoewel het essay ‘religie’ niet als onderwerp heeft, is in de uitspraak evengoed een verklaring te lezen op de eindigheid van het voorspelbare weten en de oneindigheid van het geloof. De ironische extrapolatie van het lichaamsgewicht kan worden gelezen als een lichte kritiek op het zekere weten, dat in de regel van premissen uitgaat die in de kern educated guesses zijn. Het hierboven genoemde stuk heeft zoals gezegd weinig met geloof te doen. Het is roerend en op een intelligente manier beschouwend. Daar gaat het wellicht uiteindelijk om, bij

Willem Jan Otten essayistiek, dat het een onderzoeking is van het een of ander en dat het je in de kleren gaat zitten. De opening van dit essay trekt je zo uit het woelen van de buitenwereld: ‘Het is vierentwintig mei 1981. Vanmorgen na de eerste voeding van half zeven, heeft zijn moeder hem, terwijl ik sliep, op mijn borst gelegd’. De geboorte van zijn zoontje is voor hem aanleiding om de relatie

zijn eigen vader in ogenschouw te nemen. Om duidelijk te maken dat het geen gemakkelijke is, heeft hij maar weinig woorden nodig. Wanneer ze bijvoorbeeld in de trein zitten, schrijft Otten: ‘De afstand tussen de zittingen is te klein voor een gesprek. Nu en dan wijst hij naar buiten, om een herinnering te verbinden aan het uitzicht. De sloten wieken voorbij als spaken van een reusachtig wiel’. Otten weet weinig terug te zeggen: ‘Onrust, te veel daarvan om te vragen hoe het is om tegenover je volwassen zoon te zitten. Om van je kind te weinig meegemaakt te hebben’. Willem Jan Otten bespreekt in Een ridder van de Engelse drop zijn naasten, zijn jeugd en (literaire) helden. Hij toont zich in zijn essays als een wandelaar wiens gedachten blijven haken aan de dingen die hij aan zijn geestesoog voorbij ziet komen. Hij lijkt ook niet werkelijk te schrijven om iets te vertellen, eerder om iets bloot te leggen, om te laten zien wat speelt. Op 22 mei ontvangt hij voor zijn essayistiek de P.C. Hooft-prijs. Een terechte hommage.

boekenkrant.com



maart 2014 pagina 10

boekfragment

Voortekenen van het einde van de wereld Voortekenen van het einde van de wereld van Yuri Herrera is een verbijsterende, korte roman over de dood. En het leven.

Yuri Herrera, Voortekenen van het einde van de wereld, vertaling: Heijo Alting, Uitgeverij Wereldbibliotheek, ISBN 978 90 284 2546 0 (€ 17,90)

Ik ben er geweest, zei Makina in zichzelf toen alles begon te bokken: een oude man met wandelstok stak juist de straat over, ineens schoot er een droog gekerm door het asfalt, de man bleef staan alsof hij wachtte tot de vraag zou worden herhaald en toen scheurde de grond onder zijn voeten open en slokte hem op, en met hem ook een auto en een hond, alle zuurstof eromheen en zelfs de kreten van voorbijgangers. Ik ben er geweest, zei Makina, en dat had ze nog niet gezegd of haar hele lijf begon zich tegen dit vonnis te verzetten door verwoed achteruit te trappelen, elke stap een voetje verder weg van de schuivende aarde, totdat de afgrond haar uiteindelijke vorm vond in een perfecte cirkel en Makina buiten gevaar was. Zo maakte ze kennis met de nukken van de aardkorst. Het Stadje was in de loop van vijf eeuwen zilverkoorts met kogels doorzeefd en ondermijnd, en nu gebeurde het wel eens dat een arme sukkel tot zijn eigen schade moest ontdekken dat die tunnels nooit fatsoenlijk waren dichtgegooid. Hele huizen waren al naar de onderwereld verkast en ook een

voetbalveld en een vleugel van een leegstaande school. Zoiets treft altijd een ander, totdat het jezelf treft, dacht Makina hardop. Ze wierp een blik in de diepte, voelde mee met de stakker op weg naar de verdommenis en zei ook nog in alle ernst Goeie reis, en daarna, tegen zichzelf: Ik kan maar beter opschieten met deze boodschap. Haar moeder Cora had haar bij zich geroepen en gezegd Breng jij dit papier eens even naar je broer, meisje, ik stuur het liever niet met de post, maar aan wie kan ik het anders overlaten, een vent? Daarna had ze Makina eventjes stevig vastgepakt en zonder tranen of toestanden aan haar boezem gedrukt, gewoon omdat ze dat nu eenmaal deed, Cora: al stond je twee stappen van haar af, dan nog was het alsof je aan haar boezem lag, tussen die donkere borsten in de schaduw van haar lange, dikke hals; één woord van haar en je voelde je al beschermd. En ze had gezegd Ga naar het Stadje, kind, ga naar die criminelen daarginds en bied je diensten aan, dan helpen ze je wel met de reis.

alsof zíj in dat gat was verdwenen. Meneer W was een feestelijk tafereel van wasbleke, met fijne blauwe adertjes gemarmerde rondingen; de ruimte waar hij zat was dampig en warm. Makina’s komst verraste hem niet. Hoe staat ’t ermee? vroeg hij, Ook een coronaatje? Welja, zei Makina. En hoe is het met je moeder? vroeg meneer W. Lang geleden had Cora meneer W geholpen. Makina wist niet precies wat er gebeurd was, alleen dat meneer W toen op de loop was en bij Cora mocht schuilen tot de storm was geluwd. Sindsdien was Cora’s woord voor hem het evangelie. Gewoon, goed, u weet wel hoe ze dat zegt. Meneer W knikte en Makina vervolgde Ik moet een boodschap voor haar bezorgen. Aan de andere kant? vroeg meneer W. Makina knikte. Goed, ga maar, dan laat ik mijn mensen weten dat ze je met de oversteek moeten helpen.

Makina had geen enkele reden om eerst bij meneer W langs te gaan, maar een behoefte aan water dreef haar naar het badhuis waar hij zich meestal ophield. Ze voelde dat er zelfs aarde onder haar nagels zat,

boekfragment

Dag voor nacht ‘Er was een kant aan Dee waar ik gek op was, en die kant aan haar zat aan het raampje terwijl we dicht bijeenkropen op de twee-nalaatste rij van een nachtvlucht van Tampa naar Salt Lake City. Haar beide handen hadden hun weg gevonden onder de dunne Delta Airlines-deken die ik om me heen had getrokken.

Frederick Reiken, Dag voor Nacht, vertaling: Jan Fastenau, Uitgeverij De Harmonie, ISBN 978 90 61699 36 1 (€ 22,50)

Ik had willen proberen te slapen, maar ze had mijn jeans losgeknoopt en de rits omlaag getrokken en begon allemaal hitsige dingen te fluisteren. Ze zei: ‘Soms als we op het podium staan en jij een solo doet krijg ik aandrang om me naar je om te draaien, met mijn kont naar het publiek te schudden en je te tongzoenen.’ En dat ondanks het feit dat Jerry, al jaren haar vriend en met wie ze ook samenwoonde, onze drummer was. Dee wist altijd precies wat ze moest zeggen om me op te geilen, en hoewel het wel degelijk mogelijk was dat ze zoiets kon fantaseren, geloofde ik niet echt dat ze dat tijdens ons optreden zou denken. Ik nam aan dat ze hoofdzakelijk aan de nummers en de tekst dacht en aan het feit dat er een kans was dat iemand ons zou ontdekken als we

het met een gigantische hoop geluk allemaal konden volhouden om nog een aantal jaren bij elkaar te blijven. Ze kon uit haar dak gaan op het podium, maar toch, de dingen waar je aan denkt zijn of de band strak is en of het publiek uit meer dan vijftien mensen bestaat. Tenminste, daar dacht ik aan, en aan het feit dat we veel te goed waren voor het circuit van studentenkroegen in WestFlorida waar we nog steeds speelden. Waarmee ik wil zeggen dat ik vond dat we beroemd hoorden te zijn. Dat zeg ik niet om mezelf of om Jerry of onze bassist, Bill, of omdat ik dezelfde dingen droomde die elk lid van een rockband sinds de Beatles heeft gedroomd, maar omdat het onmogelijk was om Dee’s virtuoze talent niet te erkennen. Ze zei: ‘Hé, Timmy. Timmy Bird. Gaat je vogeltje nog fluiten?’ Ik heet Tim Birdsey. Ze zei: ‘Hé, Timmy, you play a mean guitar and always eat in the Steak Bar and love to drive your Jaguar.’ Dat waren regels uit een song van Pink Floyd die we speelden, een stoned nummer van halverwege de jaren zeventig dat Dee had omgewerkt naar haar mooie, zwoele stem. ‘Naar de wc,’ zei ze en ze trok haar handen weg. ‘Moet je naar de wc?’ vroeg ik. ‘Jij ook,’ zei Dee. ‘Jij moet naar de wc.’ Ik dacht na over wat Dee voorstelde, wat ook inhield dat ik aan de

persoon links van me moest denken, een aantrekkelijke vrouw met donker haar die zo op het oog een eind in de veertig of begin vijftig was en nog geen woord had gesproken en evenmin liet doorschemeren dat ze wist wat we aan het doen waren. Ik wist zeker dat de vrouw wist wat we aan het doen waren en ik vroeg me af of ik het wel kon maken om om halfdrie ’s nachts in een vliegtuig op te staan en met Dee langs haar heen te paraderen.’

boekenkrant.com



maart 2014 pagina 11

boekfragment

In mijn hoofd Meervoudig genomineerde voor de Gouden Strop Peter de Zwaan schreef een ontroerende roman over alzheimer, waarmee hij geconfronteerd werd bij beide ouders. Humor en een traan gaan mooi samen in dit boek waar je stil van wordt. Recent verschenen bij Uitgeverij Conserve. Vooraf

Peter de Zwaan, In mijn hoofd, Uitgeverij Conserve, ISBN 978 90 5429 360 6 (€ 18,99)

Mijn oma van vaderszijde heb ik nooit gekend. Ze zat ‘in een gesticht, omdat ze gek was’. Meer heb ik nooit gehoord en 60 jaar geleden betekende ‘in een gesticht’ bijna hetzelfde als: niet naartoe gaan, niet over praten. Mijn vaders vader was een fantast, een verhalenverteller, een ‘vreemde snuiter’. Hij woonde in Den Haag en kwam twee keer per jaar op bezoek in Meppel. Dat waren mooie dagen, vol fantasie, verhalen en uitstapjes waarbij je van tevoren nooit wist waar je terechtkwam; meestal bij een bevriende schilder of beeldhouwer. De moeder van mijn moeder kreeg alzheimer, net als haar man. Ze ging naar een verzorgingshuis en verdween langzaam uit mijn leven; ik had toen andere dingen aan mijn

hoofd dan haar bezoeken: jazzmuziek draaien met vriend Henk, liften naar Parijs, of op de fiets naar de Botenloods in Laren voor een jazzconcert. Mijn opa bleef lang thuis en soms praten mijn zus en ik over de dag waarop hij bovenaan de trap stond, roepend: ‘Iemand als ik moesten ze afschieten als konijnen.’ Af en toe had hij een heldere bui en nu, vele jaren te laat, vermoeden we dat het bij hem eerder ging om vasculaire dementie dan om alzheimer. Zijn laatste jaren bracht hij door in het tehuis waarin zijn vrouw was overleden. Na hem kwam mijn vader daar. Hij kreeg alzheimer ver voor hij 60 was, en het duurde bijna 20 jaar voor de ziekte hem definitief te pakken had, want, zeiden we: ‘Zijn hoofd is niks, maar hij heeft een hart van roestvrij staal.’ Door hem weet ik dat er meer in alzheimerhoofden omgaat dan sommige medici willen doen geloven. ‘We weten het niet,’ zeiden artsen en specialisten als ik doorvroeg, ‘in elk geval niet zeker. Het zou kunnen, maar denkt u daar maar niet te veel over na.’ In de ogen van mijn vader zag ik de verhalen. Hij dacht ze, maar kreeg ze niet over zijn lippen. Mijn moeder kwam in het verzorgingshuis toen zelfstandig wonen niet langer mogelijk was, evenmin als wonen in een beschermde omgeving. Ze had vasculaire dementie en

alzheimer; bij haar was nooit sprake van half werk. Ze was in de 70 toen mijn broers, zuster en ik de eerste verschijnselen opmerkten. Jarenlang zei ze tegen iedereen die het horen wilde: ‘Ik wil minstens 99 worden, net als opoe.’ Een paar jaar geleden verzuchtte ze dat ze geen zin meer had in doorleven. De opmerking werd door ons genegeerd omdat we er geen raad mee wisten. Ze overleed najaar 2013, 93 jaar oud, en haar laatste weken waren niet wat je een mens toewenst. ‘Je weet wat je te wachten staat,’ zeggen mijn vrienden. Onlangs zocht ik mijn bril. Mijn vrouw vond hem in de meterkast.

boekfragment

Leeuwenstrijd Leeuwenstrijd geeft een panoramische blik op Nederland aan de hand van vier vaders en zonen Dona, die elk op hun eigen manier de idealen van een generatie vertegenwoordigen. Gino Dona Eerste generatie

Thomas van Aalten, Leeuwenstrijd, Uitgeverij Nieuw Amsterdam, ISBN 978 90 468 1637 0 (€ 19,95), ook verkrijgbaar als e-book

Allora. Als ik iets van mijn vader heb geleerd, is dat het ontwikkelen van een diepe, diepe weerzin tegen brullende betweters die door de wereld marcheren, met de armen zwaaiend, als vechtmachines. Mensen zoals hij dus. De zwarte laag op mijn vaders gezicht en de urenlange intensieve arbeid in de mijnen maakten hem allerminst gedwee en nederig. Toen ik zeven was, werd er een zoveelste aanslag gepleegd op Benito Mussolini. Mijn vader, Tonio Vincenzo Dona, stond te schreeuwen van blijdschap in de kamer van ons huis aan de Holzstraat in Kerkrade. Hij vloekte er ook bij en sloeg met de kachelpook op de tafel en brulde dat het recht van de ‘ware arbeider’ zou zegevieren. Mijn moeder Alicia hield de oren van mijn twee jaar oudere broer Giuseppe dicht. Mijn vader was geen populaire man bij zijn colle-

ga’s uit de mijnen, die zelf liever in het geheim flirtten met het nationaal-socialisme, het fascisme of liever nog: met helemaal niets. Mijn pa was aan het begin van de twintigste eeuw als jongeling uit een boerenfamilie nabij Maniago, Noord-Italië, naar Nederland vertrokken. Hij werkte eerst in de Domaniale Mijn en daarna in de briketfabriek in Kerkrade. Hij kwam als opportunistische arbeider naar Nederland, volgens zijn eigen woorden om het fascisme te ontvluchten; hij durfde in eigen land niet te strijden tegen de bruinhemden. De communistische partij in ZuidLimburg, waar mijn vader lid van was, organiseerde activiteiten voor de jeugd, zoals dans en toneel. Mijn broer Giuseppe moest er niets van hebben. Hij vond dat we ons moesten klaarmaken als communistische frontsoldaten. Ik had er alles voor over gehad om de ondergang van mijn vader te laten voltrekken, desnoods met behulp van Benito Mussolini. Mussolini was mijn hoop – ik had alleen niet door dat hij ook zo’n brullende betweter en vechtmachine was. Mijn vader zag de nationaalsocialisten en fascisten als de grootste vijanden, dus wilde ik als jonge tiener maar wat graag bij de nsb. Een grotere vloek was er in huize Dona niet denkbaar. We lazen in Het Volk over de openbare vergadering van de nsb in Utrecht. Als Mussolini

het niet kon, dan toch zeker Mussert. Maar niemand redde ons van Tonio de Verschrikkelijke. Mijn vader werkte zes dagen in de week, maar van mij mochten het er zeven zijn. Ik prees zijn baas, die van hem eiste om op krankzinnige tijdstippen te beginnen en hem zo afbeulde dat hij amper zuurstof meer had om te praten als hij thuiskwam. Hij zat onderuitgezakt op de houten stoel in de keuken en sleepte zich na de maaltijd naar de slaapkamer om daar één glaasje veel te dure Angostura-bitter te drinken. Tijdens onze schaarse wandeltochten door de heuvels van Zuid-Limburg liep mijn vader voorop, driftig, met een stok die hij naast zich in de grond prikte. Uit het niets kon hij mij of mijn broer in de berm werpen, om erop toe te zien dat wij snel op zouden staan. Een oefening om in een reflex de vijand, bij voorkeur een Duitser of nsb’er, de baas te zijn. Hij zong, terwijl wij door de heuvels marcheerden, de Internationale: ‘Compagni, avanti! Il gran partito noi siamo dei lavoratori…’ Als wij de tekst niet luidkeels meezongen, noemde mijn vader ons fascisten. Hij bedoelde het als scheldwoord, maar ik begon me steeds meer een fascist te voelen. Op een avond stond ik in de keuken en bekeek mijzelf in de weerspiegeling van de ruiten terwijl ik met mijn rechterarm een Romeinse Ave bracht.

‘De autonauten is het mooiste reisboek dat deze Boekenweek zich kan wensen.’ Theo Hakkert in Tubantia

INDRUKWEKKEND VERHAAL VAN MOED EN OVERLEVINGSDRANG Ik ontsnapte uit Auschwitz – Rudolf Vrba Dit is het waargebeurde, ontluisterende verhaal van kampgevangene Rudolf Vrba. Op 7 april 1944 lukt het hem uit Auschwitz te ontsnappen en met veel geluk weet hij uit handen van de nazi’s te blijven. Zijn getuigenissen in de zogenaamde Auschwitz-Protocollen redden ten minste tweehonderdduizend Joden van een zekere dood.

WWW.IKONTSNAPTEUITAUSCHWITZ.NL Rudolf Vrba (1924-2006) getuigde na de oorlog bij vele processen tegen de nazi’s. Hij wist vervolgens uit het communistische Tsjecho-Slowakije naar Israël te vluchten. In 1960 vestigde hij zich in Groot-Brittannië, zeven jaar later emigreerde hij naar Canada. Daar werd hij professor in de farmacologie.

IK ONTSNAPTE UIT AUSCHWITZ | RUDOLF VRBA | 448 PAGINA’S | ISBN 9789021557625 | PRIJS € 14,99

boekenkrant.com



maart 2014 pagina 13

boekfragment

Bad boy ‘Tragisch verhaal over dubbele identiteit en culturele onthechting. Benali verwerkte het thema niet eerder zo onvermijdelijk, onomwonden en overtuigend.’ HHHH – De Volkskrant

Abdelkader Benali, Bad boy, Uitgeverij De Arbeiderspers, ISBN 978 90 295 8780 8 (€ 18,95), e-book: ISBN 978 90 295 8805 8 (€ 14,99)

Amir Salim werd drie keer geboren. De eerste keer als vierde zoon van Fatima en Mohammed Salim. De tweede keer als vechter op het canvas in een boksring. En aan het begin van de zomer van 2012 kreeg hij als reisleider in Marokko zijn derde gedaante. Amir was het zevende kind dat Fatima, dochter van Ahmed Mohammed Salim, op de wereld bracht, in de Amsterdamse Vrolikstraat, op 9 december 1987 om kwart over elf in de ochtend. Het had die nacht licht gevroren. Hij was de benjamin van de familie en zou dat blijven. Drie oudere broers en drie zussen wachtten in de woonkamer de geboorte af en om de tijd te doden zetten ze guldens in op de uitkomst van het geslacht. De bevalling duurde 2 uur en 52 minuten en om het te vieren at de familie couscous met erwtjes. De volgende ochtend serveerde zijn moeder gewoon weer het ontbijt. Vanaf de bank waar ze was gaan liggen keek de moeder hoe de kinderen de couscous soldaat

maakten. Op de kleuterschool bleek Amir geen prater. In volstrekte zwijgzaamheid deed hij zijn oefeningen en spelletjes, alsof woorden de orde alleen maar konden verstoren. Zijn moeder bracht hem naar school, zijn moeder haalde hem op en elke keer vroeg ze: ‘Heb je nog wat gezegd?’ Hij schudde nee. ‘Kunnen jullie daar niks aan doen?,’ zei de moeder tegen de oudere broers. Ze probeerden hem zover te krijgen te praten door hem uit te dagen op hun grapjes in te gaan. Zonder enig resultaat. De broers gaven het op. De zussen begonnen er niet eens aan. Hij keek ze zo mysterieus aan alsof hij van een andere wereld kwam. ‘Hij behoort tot de zwijgzame tak van de familie,’ zei de oudste broer lachend. Soms keek zijn juf naar hem en vroeg ze zich even af of ze een leerling of een Boeddhabeeldje in de klas had. Verder dan dat gingen de zorgen niet. Men ging er vanuit dat het Amirs eigen nadrukkelijke wens was zijn kaken stijf op elkaar te houden. Op een dag ontdekte hij het prentenboek Rupsje Nooitgenoeg, waarin een rups zich door een berg voedsel en voorwerpen heen vreet om uit te groeien tot een prachtige vlinder die de wijde wereld in fladdert. Er gebeurde iets in Amirs binnenste toen hij juf Rita uit het boek

hoorde voorlezen. Betoverd door de plaatjes die het verhaal illustreerden verslond Amir wat juf Rita vertelde. Wat kon dat beest eten, zeg! En wat was die vlinder mooi! Elke keer dat hij een momentje had in de klas hobbelde hij richting het boekenhoekje om Rupsje Nooitgenoeg door te bladeren. Op een dag, na het boek voor de zoveelste keer doorgekeken te hebben, stond hij van het rommelige leestafeltje op en zei tegen zijn juf Rita: ‘Ik ben Rupsje Nooitgenoeg.’ Dit waren de eerste Nederlandse woorden die hij sprak.

boekfragment

De man van je leven In deze nieuwe roman van Arthur Japin zoekt Tilly een vervangster van zichzelf voor haar man omdat zij zelf ernstig ziek is. De vrouw die zij vindt blijkt echter zo perfect bij hem te passen dat hij haar al gevonden had… Niets is wat het lijkt in deze tragedie die gaandeweg in een klucht verandert.

Arthur Japin, De man van je leven, Uitgeverij De Arbeiderspers, ISBN 978 90 476 1536 1 (€ 19,95)

De receptioniste van het Blue Harbour bleek Oceaniës antwoord op de jongen van het reisbureau. Je kon er met geen bijl in doordringen met als extra handicap dat zij geen Engels verstond. ‘This is Mrs Hardenburg,’ had Tilly gezegd. ‘Yes,’ had het meisje geantwoord, ‘Mrs Hardenburg, she in her room.’ Ze klonk schattig. Je kon bijna horen hoe vriendelijk ze erbij glimlachte. Strak pakje van glimmende gele zijde, lotustulp in haar haren, heel idyllisch, Tilly zag het gewoon voor zich. ‘No, no, I am Mrs Hardenburg.’ ‘Yes, she in her room. But no talk now. Mrs Hardenburg,she getting a massage.’ Dit ging lang duren. ‘I would like to speak to my husband, Mr Hardenburg.’ ‘Yes please, I tol’ you, she getting

a massage. Tonight she on her honeymoon.’ Of iemand anders haar misschien te woord kon staan, had Tilly nog gevraagd, maar ook die boodschap was niet doorgekomen. Daarna had ze geprobeerd uit te leggen dat het meisje zich vergiste. Er logeerde bij hen wel een Mr Hardenburg maar geen Mrs, het gelukkige bruidje over wie zij het had moest iemand anders zijn, omdat Mrs Hardenburg haar bruiloft al lang geleden had gevierd. ‘No no, is correct.’ Het kind had heel erg moeten lachen om haar stommiteit. ‘Is my mistake. No honeymoon. You right. Mr and Mrs Hardenburg, they marry already. They anniversary today.’ Tilly had nog overwogen om op te hangen. Had het maar gedaan, had ze later nog weleens gedacht, maar nee, ze zette door. ‘Gefeliciteerd,’ had Tilly gezegd, zomaar eigenlijk, om de impasse te doorbreken. ‘Dan zou ik de bruidegom met die mijlpaal graag even gelukwensen. Could you put me through to suite 14?’ ‘No, no, suite 14 is Lagoon Lodge. She Mrs Hardenburg. She getting amassage.’ Stemverheffing had uiteindelijk geholpen. Tilly kreeg een bandje met de plaatselijke steelband, maar uiteindelijk werd er dan in suite 14 opgenomen. ‘Hardenburg,’ zei een vrouwenstem.

En toen daarop geen weerwoord kwam: ‘Hello? Who is speaking? Hello?’ ‘Reception,’ had Tilly uiteindelijk geroepen. Waar ze het vandaan gehaald had, wist ze niet. Niet alleen deed ze de stem van het meisje achter de balie na – terwijl ze voelde hoe onder haar billen de vering van de bank begon te trillen – maar ze trok er in haar paniek zelfs een soortgelijke lege glimlach bij. ‘Mr Hardenburg, he there?’ De vrouw zei dat ze hem met een half uurtje terug verwachtte. ‘Mr Márkus Hardenburg?’ ‘Mr Markus, yes,’ had de stem uit de suite geantwoord. ‘Is this about tonight?’ ‘Tonight,’ had Tilly gestameld. ‘Yes, right, tonight you anniversary. Please tell, you marry how long?’ ‘Who is this?’ had de vrouw nog eens gevraagd. ‘Is reception,’ had Tilly haar verzekerd. Langzaam voelde ze zich licht worden in haar hoofd. Ze stond op het punt van breken, maar ongeloof hield haar nog even op de been. Dit moest een vergissing zijn, dat móést, en ze kon niet ophangen voordat ze zeker wist dat dit allemaal niet waar was. ‘Is for the cake tonight. Cook need to know. How many candles, please? Cook ask, you know each other how long?’ ‘One year today.’ Een gevoel gevleid te zijn had het iets te makkelijk gewonnen van haar achterdocht. Als ze in de keuken zo attent zijn vanavond iets speciaals voor ons te willen doen, had Iris gedacht, dan verdienen ze antwoord ook. ‘Mr Markus and me,’ had ze gezegd, ‘we met a year ago today exactly.’

boekenkrant.com



maart 2014 pagina 14

vriendinnenmoord

Leerzame thriller met een feministisch randje Charlene Rosalind Carter Grand, kortweg Charlie, is een jonge vrouw met een duister verleden en een geheugen dat geleerd heeft te vergeten. Dat het verleden haar echter nog niet vergeten is, wordt duidelijk wanneer haar twee beste vriendinnen vermoord worden, allebei op 21 januari, de één een jaar na de ander. Door Nina Visser Nu de volgende 21 januari nadert, is Charlie bezig zich voor te bereiden op een ontmoeting met de moordenaar, want ze vermoedt dat hij het nu op nummer drie van het onafscheidelijke trio heeft gemunt: zijzelf. Een paar dagen

voor de gevreesde datum neemt ze rechercheur D.D. Warren van de Bostonse politie in vertrouwen. Warren, die op dat moment bezig is de moord op twee pedofielen te onderzoeken, besluit Charlie te helpen bij haar poging om de dader te vinden. Hoewel dit klinkt als een spannend gegeven voor een thriller, voldoet het plot helaas niet helemaal aan de verwachtingen. Na honderd pagina’s is het al duidelijk wie Charlies vriendinnen heeft vermoord, omdat Gardner in de proloog al te veel details heeft prijsgegeven. Ook voor het onderzoek naar de vermoorde pedofielen geldt dat je de dader eerder vindt dan rechercheur Warren. Er blijft wel een verrassing over voor het einde, maar die lijkt eerder te zijn toegevoegd als spannende plot­twist dan als geloofwaardige ontwikkeling. Gelukkig leest het verhaal makkelijk weg en blijf je benieuwd naar hoe het Charlie de overige driehonderd pagina’s zal

‘De passieve Charlie begint pas echt te leven als ze zichzelf leert verdedigen’

Lisa Gardner, In haar naam, vertaling: Els Franci-Ekeler Uitgeverij Cargo, ISBN 978 90 234 8218 5 (€ 18,90)

vergaan, maar echte onthullingen brengt het einde niet. Toch kent het boek ook sterke punten, want Gardner heeft zich grondig verdiept in de wereld van haar personages. Zo geeft ze een interessant kijkje in de meldkamer van de politie waar Charlie werkt, en schetst ze schokkende feiten over de werkwijze van pedofielen op het internet. Hierdoor is het niet het plot dat je angst aanjaagt, maar de feiten die Gardner de rechercheurs terloops laat noemen. Wie weet bijvoorbeeld dat er talloze, zwaar beveiligde sites bestaan waarop pedofielen elkaar tips geven om toenadering te zoeken tot kinderen en ze mee te lokken, of dat onschuldige spelletjessites het pedofielen onbedoeld gemakkelijk maken om kinderen te benaderen? Daarnaast is Gardner niet bang om controversiële discussies aan te wakkeren. Niet alle agenten zijn er namelijk even rouwig om wanneer een pedofiel het loodje laat. Ook lijkt

rechercheur Warren het erger te vinden dat een jonge pedofiel van zestien wordt vermoord dan een van middelbare leeftijd. Het zijn interessante vragen die Gardner hiermee impliciet stelt. Is elke dode immers niet even erg? Mag je voor eigen rechter spelen door iemand neer te schieten die zich aan kinderen vergrijpt, en zo ja, waar trek je de grens? Verder bevat Gardners boek ook een belangrijke boodschap voor vrouwen. De passieve Charlie begint pas echt te leven als ze zichzelf leert verdedigen met schiet- en bokstrainingen en ophoudt weg te lopen voor haar verleden. Gardner maakt hiermee duidelijk dat het belangrijk is dat vrouwen leren om voor zichzelf op te komen, om weerbaar te zijn en om zelfstandig in het leven te staan. Na het lezen van In haar naam heb je echter vooral veel nieuwe dingen geleerd over de gevaren van het internet. Het zijn deze feiten die je nog lang zullen bijblijven.

met stip

Moord in de middag Jeroen van Inkel is één van de bekendste radiomannen van Nederland. Hij is elke middag op Q-music te horen, en heeft een cv waar je u tegen zegt. Daaraan heeft Van Inkel nu een nieuwe bezigheid toegevoegd: het schrijven van spannende boeken. Voor zijn thrillerdebuut zoekt hij het dicht bij huis, want Kortsluiting gaat over een radio-dj.

‘Elke gelijkenis met bestaande personen berust op toeval’

Mark Uyl

Door Jolijn Klein Kranenbarg Kortsluiting is gebaseerd op een ware gebeurtenis die in 2010 de kranten haalde: een man uit Venray stelde toen in de kelder van een psychiatrische inrichting emmers vol menselijke resten te hebben gevonden, die een dag later spoorloos waren verdwenen. Volgens een woordvoer was er niets aan de hand, maar de ongelukkige vinder besloot toch naar de politie te stappen. Van Inkel gaat verder waar het nieuwsbericht stopt – wat zou er echt gebeurd zijn? Hoofdpersoon Vrank van Houten raakt als radio-dj en misdaadjournalist bij de zaak betrokken, en wil er maar wat graag achterkomen wie er verantwoordelijk is voor die afgehakte ledematen. Tijdens zijn zoektocht naar de waarheid wordt hij geconfronteerd met zijn drugsgebruik, dat steeds verder uit te hand loopt. Bovendien slokt een buitenechtelijke relatie met de bloedmooie Deborah hem volledig op. Het maakt de disclaimer (‘elke gelijkenis met bestaande personen berust op

toeval’) in dit geval wat ironisch: Van Inkel heeft een aantal jaren geleden met dezelfde problemen te maken gehad, en liet zich toen zelfs opnemen in een kliniek in Londen. De fundering van Kortsluiting lijkt al met al dus behoorlijk met de werkelijkheid overeen te komen. Van Inkel gaf in een interview ook al aan dat koptelefoons opnoemt, kan ik Van hij het belangrijk vindt dat de feiInkel dan ook wel vergeven. ten in een verhaal kloppen. Hij slaat Dat het perspectief van het naamdaarin soms wel een beetje door, loze personage uit de proloog niet want het valt vanaf de eerste pagina op dat de personages continu verwij- meer terugkomt, is overigens wel een gemiste kans. Wanneer je als zen naar zaken uit de ‘echte’ wereld. lezer meer weet dan de hoofdperZo ligt Vranks vrouw Evelien bijsoon, maakt dat een thriller in voorbeeld op de bank The Voice Kids mijn ogen een stuk spannender, en te kijken en speelt ze Candy Crush dat had Kortsluiting op sommige Saga, hangen er in huis werken momenten best wel kunnen gebruivan Schiffmacher en Brood, en stelt ken. Het verloop van zaken ligt soms Vrank dat het leven net als Lucille net wat voor de hand, en ik denk dat Werner raar kan lopen. Hoewel Van het de ontknoping ten goede was Inkel Kortsluiting op deze manier gekomen als Van Inkel het uitkosoepel in een context plaatst, zorgen men van de relatie tussen Vrank en al die verwijzingen er wel voor dat de vaart van het verhaal verminderd Deborah naar voren had gehaald. Maar: Kortsluiting is zeker geen saai wordt. In plaats van mee te worden boek, want Van Inkels snelle schrijfgezogen in de wereld van de roman, stijl maakt veel goed. vroeg ik me soms af Hoewel er hier en waarom bepaalde dindaar nog wel wat aan gen waren gebruikt. Jan geschaafd kan wordes Bouvrie laten opdraden – een zin als ‘Mijn ven als waarschijnlijke contact bij Dagblad De interieurstylist voor erg Limburger had me dat witte ruimtes schiet zijn al verteld’ klinkt erg doel voorbij, omdat die gemaakt – is wel duigrap bijna antiek is. De delijk dat Van Inkel gedetailleerde beschrijgoed weet hoe hij zijn vingen van Vranks woorden moet gebruiradiowereld zijn wél ken. Zijn debuut is een een echte toevoeging, prima weglezer, en het omdat het oprecht intezou mooi zijn als hij bij ressant is om te lezen nieuw werk wat verder wat er daar allemaal Jeroen van Inkel, Kortsluiting. buiten de lijntjes durft gebeurt. Dat Vrank Uitgeverij Anthos, ISBN 978 90 414 2216 3 (€ 19,95) te kleuren. hele serienummers van

Jeroen van Inkel

boekenkrant.com



maart 2014 pagina 15

spanning debuut

pas verschenen

Moordminister

Exit Bij toeval raken Austin en Christy verzeild in een psychiatrische inrichting waar ze tegen hun wil in worden ingeschreven onder andere namen. De vrienden proberen vast te houden aan hun echte identiteit, maar dat blijkt moeilijker dan gedacht. Terwijl ze Ted Dekker, Exit, vertaling: uit de inrichting proRoelof Posthuma, Uitgeveberen te ontsnappen, rij Kok, ISBN 978 90 435 2209 wordt hun verwar0 (€ 19,95) ring steeds groter. Wie zijn ze nu echt? Waarom zijn ze hier? En als dit een complot is, heeft die vriendelijke psychiater dan werkelijk kwaad in de zin?

Onthoofde lijken, autoachtervolgingen en overspel: het is het laatste wat je verwacht in een boek van de hand van een oud-minister. Toch levert pvda-man Klaas de Vries met Operatie Vuurvogel een onvervalste thriller af. Het verhaal draait om een vermoorde concertpianist, twee aantrekkelijke vrouwen en een onschuldige man, die in de zaak verwikkeld raakt. Door Anouk Abels Het schrijven van een thriller is een verrassende bijbaan voor een politicus. Waarom heeft u voor dit genre gekozen? ‘Ieder jaar nam ik op skivakantie in Oostenrijk veel boeken mee voor in de avond. Maar op een bepaald moment had ik geen zin meer in verhalen van anderen. Ik bedacht dat ik een snel, ernstig maar ook grappig boek wilde schrijven dat ik zelf zou willen lezen. Tijdens mijn werk schrijf ik vooral wetenschappelijke artikelen en serieuze verslagen over wetten. Ik vond het mooi om iets compleet anders te schrijven, over wat mensen vinden en waarom ze bepaalde dingen doen.’ Schreef u alleen tijdens uw vakanties? ‘Ik heb in totaal veertien jaar aan Operatie Vuurvogel gewerkt. Tijdens iedere skivakantie schreef ik een stuk. Ik dacht tijdens de rest van het jaar nauwelijks aan het verhaal. Tijdens politieke interviews wordt er af en toe naar je hobby’s gevraagd, en ik vertelde wel eens dat ik een thriller aan het schrijven was. Zo’n acht jaar geleden las Kees de Bakker van Uitgeverij Conserve dat ik aan een thriller werkte, en vroeg hij of hij dat boek uit mocht brengen. Ik meldde hem dat het schrijven nog wel jaren zou duren. Ik kon hem dan ook pas deze zomer mijn manuscript toesturen!’

Ik ben Pelgrim

Klaas de Vries

Conserve

tegelijk. Hij onderneemt risicovolle dingen die een Nederlander misschien minder snel zou doen, maar is nog steeds door en door Hollander.’ Kalman komt niet alleen in Den Haag, maar ook in Venetië terecht. Bent u daar vooronderzoek gaan doen? ‘Ik ben weleens in Venetië geweest, en ik vind het een prachtige stad. Maar ik heb er geen vooronderzoek gedaan. Toen mijn vrouw het boek las, wees ze mij dan ook op het feit dat ik constant taxi’s op en neer liet rijden, maar dat er in de stad helemaal geen auto’s mogen komen. Die heb ik dan ook maar snel veranderd in watertaxi’s. Maar de camping waar het lichaam van het slachtoffer wordt gevonden, is wel gebaseerd op de camping waar ik tijdens mijn vakantie in Venetië verbleef.’

Hoofdpersonage Kalman Hines keert na jaren in Israël gewoond te hebben weer terug naar Nederland, waar hij uiteindelijk verwikkeld raakt in het onderzoek naar de moord op de pianist. Waarom koos u voor een hoofdpersoon met zo’n achtergrond? ‘Er zijn behoorlijk wat mensen die zich in Israël hebben gevestigd, maar nog steeds een Nederlands paspoort hebben. Het heeft mij altijd gefascineerd hoe die mensen zich ontwikkelen, met hun Hollandse inborst, omringd door de harde omgeving van Klaas de Vries, Operatie Vuurdat gebied. Kalman is vogel, Uitgeverij Conserve, Nederlander en Israëliër ISBN 978 90 542 9361 3 (€ 17,99)

U bent minister geweest, heeft een cd uitgebracht (Klaas! Anderzijds – red.) en nu bent u thrillerauteur. Kunnen we nog meer bijzondere car­ rièrewendingen van u verwachten? ‘Ik doe een hoop verschillende dingen, maar er zijn bijna altijd raakvlakken. Mijn

‘De camping waar het lichaam van het slachtoffer wordt gevonden, is gebaseerd op de camping waar ik tijdens mijn vakantie in Venetië verbleef.’ eerste ambitie was altijd toneelspeler worden. Toen ik in Amerika studeerde, heb ik veel theatervakken gevolgd. Ik zou niet willen zeggen dat politiek hetzelfde is als toneelspelen, maar het is wel een rollenspel: de ene keer moet je als volksvertegenwoordiger optreden, en de keer erna als bestuurder. Al die functies moet je met een bepaalde scherpte vervullen.’ Werkt u momenteel aan een tweede boek? ‘Ik ben bezig aan nog een thriller, opnieuw met Kalman in de hoofdrol. Daar doe ik hopelijk wat minder lang over dan het geval was bij Operatie Vuurvogel. Anders kan ik voor mijn 100e maar twee boeken schrijven…’

‘Pelgrim’ is de codenaam van Scott Murdoch, die tot voor kort een geheime afdeling van de Secret Service leidde. Een man die, voordat hij afstand deed van zijn identiteit en van de aardbodem verdween, het ultieme boek schreef over forensisch onderzoek. Het is datzelfde boek dat Terry Hayes Ik ben pelgrim, vertaling: Henk Popken, A.W. hem een jaar later in Bruna Uitgevers, ISBN 978 90 een obscuur hotel in 229 9713 0 (€ 19,95) Manhattan doet belanden, waar het lichaam van een onherkenbaar verminkte jonge vrouw is gevonden. Wat begint als een moordonderzoek zonder aanwijzingen, verandert in een zoektocht naar een onbekende vijand die een weerzinwekkend plan tot uitvoer wil brengen.

Een duister koor Louise woont met haar man Stuart in Cambridge. Hun zoontje Joseph is net aangenomen op een prestigieuze koorschool, waardoor ze hem alleen nog in de vakanties zal zien. Zonder Joseph thuis is er niets dat Louise af kan leiden van de hoogoplopende ruzie met hun buurman die ’s Sophie Hannah, Een duister koor, vertaling: Anna Livestro, nachts harde muziek Uitgeverij De Fontein, ISBN draait en Louise uit haar 978 90 325 1446 4 (€ 18,99) slaap houdt. Wanneer politie en gemeente weigeren te helpen ziet ze maar één oplossing: ze verhuist naar een vakantiehuis in een idyllisch park en hoopt zo haar leven weer op orde te krijgen. Maar Louise wordt achtervolgd door muziek die alleen zij kan horen, gezongen door een koor dat alleen zij kan zien...

Meer spanning? kijk op www.boekenkrant.com

Het is nooit te laat voor een boek van Middernacht Pers!

Illustrations Dick Bruna © copyright Mercis bv, 1953-2014

nieuw in het dick bruna huis

sport is spel tentoonstelling ontdek hoe nijntje en haar vriendjes bewegen en sport mee! www.nijntje.nl

7 kinderen uit 7 windstreken vertellen over 7 touwspelletjes

www.centraalmuseum.nl

Middernacht Pers

www.middernachtpers.nl

Maak kans op dit griezelavontuur van Geronimo Stilton!

© 2014 Atlantyca SpA. All rights reserved. advertentie boekenkrant maart 2014.indd 1

HOE HEET DE KRANT VAN GERONIMO STILTON? A. De Rioolrat B. De Wakkere Krant C. De Wakkere Muis Stuur je antwoord + je naam en adres voor 1 april 2014 naar [email protected] Onder de goede inzendingen verloten we 10 exemplaren van dit boek. Winnaars krijgen automatisch bericht.

De Wakkere Muis - www.geronimostilton.nl 23-02-14 20:42

boekenkrant.com



maart 2014 pagina 17

recherche

het fenomeen

Series in de boeken­wereld Deze week bespreken redacteur Jeugd Sanne Wolters en gastredacteur Meie Otten het fenomeen ‘Series’.

Eva Burgers

Stille getuige De Boekenkrant sprak met schrijfster Eva Burgers over haar eerste jeugdthriller, Stille getuige. In dit boek ziet Nikki hoe een populair meisje van school met bruut geweld in een busje geduwd wordt. Een ervaring die Burgers zelf ook heeft meegemaakt als jong meisje. Burgers: ‘Ik zag hetzelfde gebeuren als Nikki. Ik was op vakantie in Spanje met mijn ouders. Toen ik ’s avonds terugliep naar het appartement zag ik een meisje een busje in getrokken worden. Ik wist niet of het een grap was of echt, want ik hoorde wel gelach.’ Nikki weet ook niet goed wat ze moet doen, ze durft het aan niemand te vertellen. Hoe komt dit? ‘Ze is al eerder bedreigd door Martin, de nieuwe vlam van haar beste vriendin. Toen is ze ermee naar de politie gegaan, maar kreeg toen problemen in de klas. Ze durft het nu niet te vertellen omdat ze bang is weer problemen te krijgen. Bovendien weet ze niet zo goed of het een grap was of niet.’

recherche komt er wel in voor maar het is niet vanuit de politie geschreven. Je leest wat de politie allemaal kan doen.’ Vanuit welk perspectief is het dan wel geschreven? ‘Je leest het verhaal echt vanuit Nikki’s oogpunt en dat van Vincent, een vriend die haar helpt bij het zoeken naar de dader. Uiteindelijk loopt dat natuurlijk wel op romantiek uit…’ Stille getuige is je eerste jeugdthriller. Wat heb je hiervoor gedaan? ‘Ik heb hiervoor de boekenserie Spotlight geschreven, dat ging over zes jongeren die op de musicalacademie zitten. Het is een Glee-achtig verhaal, iets heel anders dus. Ik heb Kleinkunst in Amsterdam gestudeerd en heb veel uit eigen ervaring gehaald voor het schrijven van deze serie. Ik kwam eerst met een spannend script aan bij mijn eerste uitgever, maar ze hadden meer behoefte aan zo’n verhaal.’ En nu eindelijk een thriller, een boekengenre dat je veel beter ligt. ‘Ik hou van spannende verhalen. Maar ik vind het vooral erg spannend om erover te schrijven. Je belandt in een soort web van wie het gedaan heeft en wie er allemaal verdacht kunnen zijn. Het is vooral erg leuk om de lezer op het verkeerde been te zetten.’

Je hebt jarenlang als rechercheur op de afdeling zware criminaliteit gewerkt, heb je tijdens het schrijven veel aan die ervaring gehad? ‘Ik heb het niet bewust op mijn politiewerk gebaseerd, maar je neemt altijd wel iets mee. Ik weet bijvoorbeeld heel goed hoe alles werkt, welke opsporingsmogelijkheden er zijn en hoe bijvoorbeeld een telefoon- Eva Burgers, Stille getuige, Uittap werkt. Het is geen geverij Kluitman, ISBN 978 90 Baantjer-verhaal, de 206 0951 6 (€ 13,95)

Stille getuige is een erg spannend verhaal. Hoe zorg je ervoor dat het niet te spannend is? ‘Ik vind het sowieso niet fijn om uitgebreid te beschrijven hoe een lijk eruitziet. In Stille

‘Ik heb het niet bewust op mijn politiewerk gebaseerd, maar je neemt altijd wel iets mee.’ getuige gaat het om wie het gedaan heeft. Het is wel een heftig verhaal want een meisje van school wordt vermoord. Maar het is niet te heftig, want er wordt verder niet over moord gesproken. Het gaat echt om de zoektocht.’ Wat zijn volgens jou de ingrediënten die dit boek tot een succes gaan maken? ‘Het is een boek van deze tijd. Met dingen als Whatsapp, televisieprogramma’s en taalgebruik van nu. En het is een heel spannend boek. Iets waar tegenwoordig veel vraag is. Het is erg fijn om er even in te kunnen vluchten. Stille getuige is niet kinderlijk geschreven, zelfs volwassenen hebben het al gelezen en vonden het spannend.’ In het najaar komt er een nieuwe jeugdthriller van Eva Burgers aan. Dit verhaal heeft ze niet naar eigen ervaring geschreven, maar ‘gewoon verzonnen’. Stille getuige ligt nu in de boekhandel, maar pas op: je leest ’m in één adem uit!

Win-actie! Wie zou je stiekem voor een dagje willen ontvoeren, en waarom? Stuur je antwoord voor 7 april naar [email protected] en win een exemplaar van Stille getuige!

SANNE: Series en trilogieën zijn populairder dan ooit. Wanneer het ene deel uit is, wordt er met smart gewacht op het vervolg. Het lijkt alsof er met het eerste boek uit de Harry Potter-serie, dat in 1998 verscheen, een trend is ontstaan in de jeugdboekenwereld. Voortgestuwd door enorme spanning blijven lezers aan boekenseries geplakt. De lezers van de Twilightboeken willen weten hoe het met Bella en haar spannende vampiervriend Edward afloopt. Hongerspelen-fans kunnen niet wachten tot ze weten hoe het Katniss Everdeen vergaat tijdens haar avonturen. Bijna elk deel uit een boekenserie wordt afgesloten met een enorme cliffhanger. Is dit een marketingstrategie of alleen een manier om de spanning nog meer te verhogen? En hoe lang is deze formule eigenlijk houdbaar in het Nederlandse literaire klimaat? Auteurs en uitgevers van de fantasy-boeken en thrillers lijken alleen nog maar in reeksen te denken. Patrick Ness schreef de populaire Chaos-trilogie en Tahereh Mafi is de auteur van de Touching Juliette-reeks, die zelfs uit vier delen bestaat. Dit lijkt verdacht veel op het oprekken en uitpersen van literaire welvarendheid. Een succesformule kan prima optimaal benut worden, maar hoe zorg je ervoor dat de lezer zijn aandacht niet verliest? Het aanbod van te volgen boekenseries is erg Amerikaans en misschien te groot voor de Nederlandse jeugdboekenwereld. Een vrijblijvende serie als Hoe overleef ik… van de bekroonde schrijfster Francine Oomen verplicht nergens toe en is toch razend populair. De realistische jeugdromans van Carry Slee worden ook veel gelezen en gevolgd als een reeks. Kortom: boekenseries zijn leuk, maar hoe geschikt is deze formule eigenlijk? MEIE: Binnen de boekenindustrie bestaan er verschillende soorten series en tegenwoordig zijn ze allemaal populair. Er bestaan de door Sanne genoemde vrijblijvende series en er bestaan vaste series, waarbij je elk boek gelezen moet hebben. Waar deze vaste series sinds Harry Potter populariteit hebben verkregen, zijn de vrijblijvende series al langer erg gewild. Kinderboeken zoals Dribbel en Kikker en Pad hebben geen cliffhangers. Bij kleine kinderen zijn dit soort series geliefd omdat ze het hoofdfiguur herkennen. Vaste series worden daarentegen gelezen omdat het verhaal nog niet is afgelopen. Beide soorten zouden een marketingstrategie kunnen zijn, alleen hoor je over de vrijblijvende kinderseries nooit iemand klagen. Marketingstrategie is dan ook niet het hele verhaal achter het maken van boekenseries. Voor vaste series geldt dat door het maken van meerdere boeken de personages en de omgeving meer uitgediept kunnen worden. De schrijver heeft meer creatieve vrijheid, zonder dat dit ten koste gaat van de spanning in het boek. Het maken van een vaste serie is eigenlijk een win-win-win situatie: de uitgeverij haalt meer geld binnen, de auteur heeft meer creatieve vrijheid en de lezer krijgt meer spanning en langer leesplezier. Deze formule lijkt mij sterk en daarmee vrij lang houdbaar. Toch blijft de boekenindustrie aan verandering onderhevig. Het zou mij daarom niets verbazen als over tien jaar, geheel volgens de tv-serietraditie, naast series ook spin-offs van boeken bestaan. Schrijvers zouden naast het schrijven van series ook kunnen kiezen voor het schrijven van een nieuw boek over één van de personages uit een oudere serie. En waarom zouden we dit niet stimuleren? Wij plukken er immers ook de vruchten van.

boekenkrant.com



maart 2014 pagina 18

jeugd pas verschenen Koen Kampioen, samen sterk Koen en zijn teamgenoten krijgen twee invaltrainers, omdat trainer Broekie op werkweek gaat met school. Daniël en Pablo leren Koen en zijn teamgenoten allerlei vette trucs, zodat ze de volgende wedstrijd met gemak winnen. Maar door al het sucFred Diks, Koen Kampioen, ces verliest het team samen sterk, Uitgeverij Kluitvan FC Top het samenman, ISBN 978 90 206 4862 1 spel uit het oog. Zullen (€7,50) Koen en zijn vrienden nu nog wel samen sterk genoeg zijn om de wedstrijd tegen VV Bedum te winnen? Het Kristallen Zwaard In het tweede deel uit de serie Ridders van Fantasia speelt de jonge leerlingridder Alquin de hoofdrol. Tijdens een kort verlof van de Academie van de Ridders van de Zilveren Roos raakt zijn moeder in gevaar. Hij moet haar bevrijden uit het Geronimo Stilton, Ridders van Fantasia deel 2. Het Kristallen lugubere Rijk van de Zwaard, Uitgeverij De WakEeuwige Nacht. Om de kere Muis, ISBN 978 90 859 vrede in Fantasia terug 2258 2 (€17,95) te laten keren, moet hij het opnemen tegen duistere vijanden. Maar gelukkig staat hij er niet alleen voor. Hotel de grote L In Hotel de grote L vertelt Kos, een jongen van dertien, over de meest bizarre periode in zijn leven. Nadat zijn moeder is overleden en zijn vader plotseling een hartaanval krijgt, dreigt het hotel van zijn vader failliet te gaan. Kos probeert samen met zijn drie zussen de Sjoerd Kuyper, Hotel de grote zaak draaiende te houL, Uitgeverij Lemniscaat, ISBN den. Maak hoe werk je 978 90 477 0542 0 (€ 7,50) samen met drie meisjes? En wat kunnen ze doen aan de schulden van vader, waardoor een sluiting van het hotel dreigt? Dan zit er maar een ding op: de Miss Noordzee-verkiezing winnen. Astronautenschool Na het lezen van dit boek ben je klaar om een echte astronaut te worden en de ruimte in te gaan! Je leert alles over ruimteraketten, satellieten, spaceshutDeborah Kespert en David tles, ruimtesondes en Baker, Astronautenschool, robotwagens. Ook kom Fontaine Uitgevers, ISBN 978 je te weten hoe een 90 595 6512 8 (€ 14,95) raket eigenlijk van de grond komt en wat er allemaal bij een maanlanding komt kijken. Hoe is het eigenlijk om als astronaut in de ruimte te leven? Trek je ruimtepak maar aan!

alice?

Het verhaal achter het witte konijn ‘Geen tijd, geen tijd, hoezeer het mij ook spijt!’ ‘Te laat, te laat, te laat!’ Dit zijn de beroemde woorden van het witte konijn uit Alice in Wonderland. Maar waarom is meneer Wit Konijn altijd zo gehaast? En wat weten we eigenlijk verder nog allemaal over hem? Via het dagboek van mevrouw Wit Konijn komen we alles te weten over het dagelijks leven van de konijnenfamilie. Volgens mevrouw Wit Konijn vertrekt haar echtgenoot elke ochtend te laat naar zijn werk in het paleis van de Hartenkoningin. Mevrouw zit dan thuis met haar zes kinderen. Ze heeft haar handen vol aan de telgen uit de konijnenfamilie. Haar oudste dochter Beatrix is een echte

Gilles Bachelot, Mevrouw Wit Konijn, vertaling: Edward van de Vendel, Uitgeverij Davidfonds, ISBN 978 90 5908 519 0 (€ 14,95)

puber en houdt zich veel bezig met haar uiterlijk. De tweeling vermaakt zich prima in huis en speelt met alles wat los en vast zit. Kleine Betty is wat verlegen en durft eigenlijk niet naar school. De twee jongsten uit de familie, Eliot & Emily, maken het gezin compleet. Mevrouw Wit Konijn heeft het er maar druk mee. Maar ze moet ook nog voor het huishouden zorgen

en voor haar man wanneer hij uit zijn werk komt. Gelukkig heeft ze een dagboek waarin ze alles kwijt kan. Maar, zoals iedereen weet: een dagboek moet je niet zo maar overal laten slingeren… De illustraties van Mevrouw Wit Konijn zijn van Gilles Bachelot, die hiermee in 2012 de prijs Pépite de l’Album won. De vaak bekroonde auteur Edward van de Vendel verzorgde de Nederlandse vertaling. Dit bijzonder originele prentenboek zit boordevol leuke details en grappige verwijzingen naar de wereld van Alice in Wonderland. Er valt dus genoeg te ontdekken!

advertentie

www.Covercards.nl Zet boeken op de kaart! Op covercards.nl staan duizenden boekomslagen die je als e-card kunt versturen.

boekenkrant.com



maart 2014 pagina 19

young adult jubileum

carry slee

Favorieten SANNE: Toen ik voor het eerst kennis maakte met de boeken van Slee, maakten ze enorm veel indruk op mij. De verhalen zijn voor altijd blijven hangen en hebben mij bewust gemaakt van de gevaren waar je als jong volwassene tegenaan kunt lopen. Als het aan mij ligt moet de belangrijke boodschap met betrekking tot homoseksualiteit, seksualiteit en sociale omgangsvormen nog vele nieuwe generaties jongeren bereiken. De boeken van Carry Slee heb ik van voor naar achteren met veel plezier maar ook vol ongeloof gelezen. Wat een heftige en vooral realistische verhalen! Wat nou als mijn beste vriendin dat meisje is dat aan de XTC raakt vanwege haar opkomende danscarrière? Of mijn klasgenoot de jongen is die zelfmoord pleegt vanwege het gepest op school? Deze vragen kwamen in mijn hoofd op na het lezen van de boeken. Ik werd bewust van dingen waarvoor je heel je puberteit beschermd wordt. Maar waarvoor ik Carry Slee nog het meest dankbaar ben, is het respect dat ik gekregen heb voor mensen die misschien wat anders zijn dan ik. De volgende boeken hebben de meeste indruk op mij gemaakt.

Afblijven

Carry Slee

Hester Doove

Carry Slee 65 jaar! Vele malen werden haar jeugdboeken bekroond. Ze won negen keer de Kinderjury en vijf keer de Jonge Jury. Dit jaar wordt Carry Slee 65 jaar en kan ze met veel trots terugkijken op meer dan twintig jaar succesvol schrijverschap. Door Sanne Wolters 2014 begon voor Slee al bijzonder goed: ze sleepte de Bob Angelopenning van homobelangenorganisatie COC in de wacht. In haar boeken komen seksuele diversiteit en genderidentiteit op vanzelfsprekende wijze aan bod. Volgens de jury draagt Slee hiermee bij aan de emancipatie van LHBT’ers in Nederland: dankzij haar boeken groeien veel jongeren op met het idee dat het heel gewoon is om lesbienne, homo, bi of transgender te zijn. Ze maakt niet alleen dit onderwerp bespreekbaar, maar wijst jongeren ook op andere maatschappelijke onderwerpen. In haar realistische jeugdromans schrijft ze bijvoorbeeld over pesten, drugs en seksueel

misbruik. Spijt!, het verhaal over een jongen die zwaar gepest wordt op school, is een veel gelezen boek en werd in 2013 zelfs verfilmd. Maar dit is niet het enige boek dat op het witte doek is verschenen. In 2006 werd Afblijven verfilmd en het jaar daarop Timboektoe. De verfilming van Radeloos bleek erg populair en ontving de Rembrandt Award voor Beste Jeugdfilm 2012. Dit jaar zal de film Pijnstillers in première gaan. Carry Slee is een bijzondere schrijfster met een bijzonder oeuvre. Een carrière die begon met een ingestuurd verhaaltje over ‘Keetje Karnemelk’. Hierna was ze niet meer te stoppen en schreef ze het ene verhaal na het andere. Ze haalde veel inspiratie uit brieven in Achterwerk, de achterpagina van de VPRO-gids. Dankzij haar dochters wist ze als geen ander wat jongeren bezighield. Slees razend populaire realistische jeugdromans verschenen allemaal tussen 1996 en 2003, een succesvolle periode uit haar schrijfcarrière. Ondertussen verschenen er verschillende titels voor de allerkleinsten, maar ook voor volwassenen. Slee werd op 2 oktober 2010 dan ook niet voor niets benoemd tot Officier in de

Het kroonjaar van Carry Slee wordt groots gevierd. Orde van Oranje-Naussau voor haar bijdrage aan de literatuur. De jeugd kan zich goed identificeren met de verhalen van Slee omdat ze in heldere en herkenbare taal spreekt. Bovendien kent iedereen wel iemand in zijn of haar omgeving die lijkt op een van haar personages. Veel pubers krijgen op de een of andere manier te maken met pestgedrag, seksuele intimidatie, geweld of drank en drugs. De jongeren die niet blootgesteld worden aan dit soort zaken, leren de wereld een stukje beter kennen door het lezen van Slees boeken. Het kroonjaar van Carry Slee wordt groots gevierd. Heel het jaar door zal er iedere maand een heruitgave verschijnen van een boek van Carry Slee. De in een nieuwe jasje gestoken Slee-toppers kun je voor tien euro bij de boekhandel halen.

Melissa wil dolgraag professioneel danseres worden en is dan ook dolgelukkig wanneer ze gevraagd wordt om auditie te doen om in een videoclip te dansen. Maar als snel gaat het minder goed met Melissa. Om haar onzekerheid te verbergen gaat ze pillen gebruiken. Haar vrienden weten niet wat ze er mee aan moeten.

Carry Slee, Afblijven, Dutch Media Uitgevers, ISBN 978 90 499 2681 6 (€ 10,-)

Spijt! David zit in de tweede klas van de middelbare school en heeft veel vrienden. Maar een van zijn klasgenoten, Jochem, is wat dikker dan alle anderen en wordt hiermee gepest. David wil Jochem helpen, maar die wil niet geholpen worden. Op een dag krijgt de klas het bericht dat Jochem niet thuis is gekomen.

Carry Slee, Spijt!, Dutch Media Uitgevers, ISBN 978 90 499 2649 6 (€ 12,50)

Paniek Sasja wordt lastiggevallen door Felix, de zoon van de nieuwe vriend van haar moeder. Ze voelt zich al snel niet meer veilig in haar eigen huis door de dingen die hij doet. Maar ze durft er met niemand over te praten. Jorrit, op wie ze smoorverliefd is, ontdekt dat zijn beste vriend homo is. Wat moet hij doen als zijn vriend afgetuigd wordt?

Carry Slee, Paniek, Dutch Media Uitgevers, ISBN 978 90 499 2088 3 (€ 12,95)

Heerlijk houten huis te huur in de Ardennen. De Boekenkrant biedt haar lezers in samenwerking met boekhandel Roelants een rustieke vrijstaande landhuisje aan in de Belgische Ardennen. Het ligt in het dorpje Daverdisse. Hier is de laatste 40 jaar weinig veranderd. Ideaal voor een verblijf vol ontspanning of inspanning. De huisbibliotheek staat garant voor wekenlang leesplezier.

Een weekend (vrij-ma) of een midweek (4 nachten) kost 250,– en een week 350,–. Kijk voor meer informatie op www.roelants.nl

New Adult bereikt Nederlandse bodem! Makkelijk TAMMARA WEBBER

Wacht op mij

Jacqueline is na de breuk

J. LYNN

met haar high school sweetheart voor het eerst

Cam is sexy, lief en

in lange tijd single. Als ze

eh… hadden we al

na een feestje bijna wordt

gezegde dat hij sexy is?

verkracht, duikt haar

Toch lukt het Avery niet

redder in nood Lucas op.

om zich aan hem te

En de mysterieuze Lucas

geven. Ze is naar een

verschijnt ineens op veel

universiteit duizenden

meer plaatsen. Hij werkt

kilometers van huis gegaan omdat ze wilde

bij Starbucks en volgt

vluchten voor haar

dezelfde economiecolleges als zij. Onder-

verleden. Een verleden

tussen heeft ze een

dat zichtbaar is op haar

spannend e-mailcontact

lichaam, maar dat ze

met bijlesleraar Landon.

koste wat kost wil

Hij lijkt ongecompli-

verbergen. Het is dus

ceerd, terwijl Lucas van

niet de bedoeling dat iemand te dicht bij haar

alles voor haar verbergt.

komt. En al helemaal

Maar ze vindt hem wel ongelooflijk intrigerend…

Introductieprijs tot 1 mei 2014

9,95 Daarna 14,95

Introductieprijs tot 1 mei 2014

304 pagina’s ISBN 9789401901697

304 pagina’s ISBN 9789401901710

W I N A C T I E M O D E B O N ! W W W . N E W A D U LT. N L

9,95 Daarna 14,95

niet Cam…

boekenkrant.com



maart 2014 pagina 21

non-fictie maasstad

bloem

De Boekenkrant-redactie gaat weer eens voor het vakantiegevoel. We lezen een reisgids. In hoeverre worden we overgehaald om deze zomer naar de betreffende bestemming af te reizen?

Ivan Wolffers

A sentimental journey

Wie Het Bali van Bloem kent, weet wat je kunt verwachten – al is het nauwkeuriger om te zeggen dat er weinig is wat je niet kunt verwachten. De prachtige foto’s van Ivan Wolffers, die met zijn lens niet alleen op Java mikt maar ook op de beeldschone Marion Bloem, vergezellen in Het Java van Bloem informatieve stukken, reflecties, anekdotes, weetjes, dagboekfragmenten en recepten.

Schorem

IlseOuwens

Hipsterhoofdstad Deze maand: 100% Rotterdam, een handzaam boekje dat de hipste happenings en de meest grandioze gebouwen van Rotterdam op een rijtje zet. Door Anouk Abels Vakantiezin? Wie bij Rotterdam aan een grijze en grauwe binnenstad denkt, wordt aangenaam verrast door dit reisgidsje. De Maasstad is 74 jaar na het bombardement als hippe feniks uit de as herrezen, en dat moet gevierd worden. Daarom gaan we winkelen in de unieke winkeltjes van de Witte de Withstraat, gebak uitzoeken in Koekela en onze snor op maat laten knippen in mannenkapperszaak Schorem. 100% Rotterdam leidt je langs oude prachtlocaties als Hotel New York en de Paradijskerk, maar weet ook te intrigeren met knappe staaltjes moderne architectuur, zoals het immense nieuwe Centraal Station. En wat dacht je van het Boijmans Van Beuningen? Het is één van de prachtige musea die het sfeervolle Museumpark rijk is. 100% Rotterdam enthousiasmeert, en laat je zien dat Rotterdam haar reputatie van lelijke stad absoluut niet verdient. Het boekje is bovendien, zoals

het op de eerste pagina’s belooft, ‘100% overzichtelijk.’ Een lijst van op prijs geordende hotels wordt gevolgd door een beknopt hoofdstukje over vervoer. Alle besproken locaties zijn gemakkelijk terug te vinden op de meegeleverde kaart. En met de bijbehorende 100% app kun je makkelijk alle denkbare informatie tevoorschijn toveren. Het maakt van 100% Rotterdam een compact boekje waarin je de broodnodige toeristeninfo vindt nog voordat je ‘Koopgoot’ kunt zeggen.

van de mooiste kunstwerken, gebouwen en parken zijn schaars, waardoor het boekje een wat oppervlakkige kijk op de stad geeft. Iets meer verdieping in zowel de tekst als het beeldmateriaal had het geheel compleet gemaakt en ons misschien wel nog meer zin gegeven in een bezoekje aan Rotterdam.

Gaan we? Dat Rotterdam zo veel gave boetiekjes, restaurants en andere bedrijfjes telt, dat wisten we niet. 100% Rotterdam biedt geen comVakantiedomper? pleet beeld van een Nederlandse 100% Rotterdam zal je weinig leren wereldstad, maar weet ons wel over de geschiedenis van de stad, de de meest bijzondere en onontinwoners of het Rotterdamse accent. dekte plekjes voor te schotelen. En De focus ligt bij het wat worden we in bezoekje zelf: wat kun verleiding gebracht je nu op dit moment in om een dagje vrij te Rotterdam doen? We nemen en op de trein zien misschien wel, te stappen! Als we zoals de achterkant dat doen, nemen we beweert, wat ‘de locals’ het compacte 100% leuk vinden om te doen, Rotterdam, met haar maar wie zijn die locals? kaartjes en snelle Wat maakt iemand een tips, gewoon met echte Rotterdammer? ons mee: een bijzonOok het fotomateriaal dere compagnon tijin het boekje is beperkt: dens een dagje dwawe zien vooral winkelen door de Maasstad, lende en etende mendie je meeneemt naar Nina Swaep, 100% Rotterdam, sen, afgewisseld met plekken die je zelf Uitgeverij Mo’Media, ISBN 978 wat sfeerbeelden. Foto’s nooit gevonden had. 90 576 7647 5 (€ 12,95)

Dat is eens wat anders dan een doorsnee reisverslag. Bovendien heeft het iets weg van een sentimental journey. Dat heeft er vooral mee van doen dat het Java dat Bloem en Wolffers eind jaren zeventig tegenkwamen inmiddels sterk veranderd is . Bovendien biedt het boek, gezien de anekdotes van ontmoetingen en gebeurtenissen, een betrokken blik op het eiland en haar bewoners. Waarmee niet gezegd is dat het boek arbitrair is. Er is veel objectieve informatie te vinden over een keur van vooral antropologische onderwerpen. Er wordt geschreven over het Javaans, Javaanse films en wat je bijvoorbeeld zegt als men naar je geloof vraagt. Zo blijkt dat het voor Javanen en Indonesiërs doorgaans ondenkbaar is dat je géén geloof hebt – en kun je als atheïst het beste maar de religie Marion Bloem & Ivan Wolfvan je ouders noemen, fers, Het Java van Bloem, Uitof eentje waar je enige geverij De Arbeiderspers, ISBN affiniteit mee hebt. 978 90 295 8896 6 (€ 25,00)

Ivan Wolffers

I NSIGHT G UIDES Het beste aanbod van kwaliteitsreisgidsen

Verkrijgbaar bij uw boekhandel

Kijk voor alle leverbare titels op:

www.insightguides.nl

boekenkrant.com



maart 2014 pagina 23

non-fictie oh joséphine!

Napoleons muze De eerste vrouw van Napoleon was een mooie dame. Toch is er geen portret te vinden waarop Joséphine de Beauharnais (1763 – 1814) haar tanden bloot lacht. Als klein meisje at ze zo veel suikerriet, dat ze de rest van haar leven last had van een verwoest gebit. Het is slechts één van de vele verrassende feiten over Joséphine die Kate Williams verzamelde in een verslavende biografie. Wij spraken met Willams over het ongelofelijke leven van de Creoolse die de Keizerin van Frankrijk zou worden. Door Anouk Abels Joséphine arriveerde als lomp Creools meisje in Parijs, waar ze hard zou werken om zich de Franse etiquette eigen te maken. Ze trouwde en kreeg twee kinderen, maar belandde na de revolutie van 1789 in de gevangenis. Haar echtgenoot werd overgeleverd aan de guillotine, maar Joséphine overleefde haar gevangenschap. Als ‘overlevende’ behaalde ze een status die van haar de Kim Kardashian van die tijd maakte: zowel haar kledingkeuzes als haar affaires waren het Parijse gesprek van de dag. Ook Williams ziet een parallel met de socialites van onze tijd. ‘Net als Kim Kardashian maakte Joséphine zichzelf begeerlijk voor mannen en vrouwen en was ze trendsetter. Maar waar Kardashian geholpen wordt door een familiefortuin en een dwingende moeder, kreeg Joséphine alles in haar eentje voor elkaar.’

Joséphine bij Malmaison, 1808, A.J. Gros, Musée d’Art et d’Histoire, Nice.

‘Joséphine was de Kim Kardashian van haar tijd: zowel haar kleding­ keuzes als haar affaires waren het Parijse gesprek van de dag’ Joséphine en Napoleon leerden elkaar kennen voordat hij zijn successen had geboekt. Wat zag zij als populaire Parisiènne in deze onaantrekkelijke Corsicaan? ‘Napoleon was jonger dan zij en had geen sociale vaardigheden. Maar Joséphine wist zich altijd aan de juiste mensen te binden. Ze zag zijn energieke aard, zijn brute kracht en zijn potentie. Ze was ervan overtuigd dat hij naar iets groters toewerkte, en dat hij zijn doelen kon bereiken met behulp van haar sociale vaardigheden. Bovendien was hij geobsedeerd door haar. In zijn brieven verklaarde hij haar uitbundig de liefde. Dat was voor Joséphine een welkome afwisseling: ze was tien jaar lang maîtresse geweest van de meest laveloze mannen.’

Hoe verwierf Joséphine haar positie als post-revolutionaire socialite? ‘Joséphine ontsnapte ternauwernood aan de Terreur van Robbespière en verwierf de status van prison chique. Daarbij hoorde een bepaalde soort mode, die erg goed bij haar figuur paste: een mini-jurkje, een kort kapsel en een rood lint om de nek als herinnering aan de guillotine. Ze werd op bals uitgenodigd, in populaire kringen verwelkomd en verwierf zo een hogere sociale status. Joséphine veranderde hiermee de meest traumatische gebeurtenis van haar leven in haar grootste kracht. Ze bleef voor altijd gebruikmaken van haar gevangenisverleden, en ook Napoleon zou er later van profiteren. Ze was jong, vrij en mooi, had vriendinnen, succes Kate Williams, Joséphine, veren glamour. En waartaling: Lisa de Groot, Uitgeveschijnlijk was ze ook het rij Prometheus – Bert Bakker, gelukkigst.’ ISBN 978 90 351 3619 9 (€ 24,95)

Toch knap dat ze zoveel jaar bij hem bleef – Napoleon komt over als de oom van wie je altijd hoopt dat hij tijdens feestjes thuisblijft. ‘In het begin hield ze absoluut niet van hem, maar ik denk dat ze van hem is gaan houden toen ze zich realiseerde hoe het leven zonder hem zou zijn. Hij at als een beest, schold minis-

ters uit en schreeuwde tegen vrouwen. Hij was gemeen tegen iedereen, maar Joséphine nam het allemaal voor lief. Het was echt een yinyangrelatie: ze vulden elkaar op een bepaalde manier aan. Hij was wild en ongeduldig, hield niet van dineren en richtte zich het liefst op zijn veroveringstochten. Zij hield van eten en kleding en bezat sensualiteit. Tijdens zijn begindagen verzachtte zij de diplomatieke relaties. Als keizer wilde Napoleon net zo’n groot hof als de eerdere Franse koningen, maar Joséphine was degene die urenlang op bals en diners aan de etiquette voldeed. Op dat gebied was hij totaal afhankelijk van haar.’ Uiteindelijk zou hij na dertien jaar van haar scheiden, omdat hij een erfgenaam wilde en zij geen kinderen meer kon krijgen. Waarom duurde het zo lang voordat hij een einde maakte aan hun relatie? ‘Ik denk dat hij nog steeds verliefd op haar was. Hij wist dat ze er altijd voor hem zou zijn – zij geloofde al in hem toen niemand anders dat deed, en zou dat altijd blijven doen. Na haar dood, toen hij verbannen was naar Sint-Helena, at hij van een bord met haar gezicht erop. En het laatste wat hij zei voordat hij stief, was Joséphine.’ Toch had hij een enorme hekel aan vrouwen.

‘Napoleon was onaardig tegen vrouwen en introduceerde wetten die hen sociale beperkingen oplegden. Hij wilde van Frankrijk een oorlogsmachine maken, en vrouwen waren goed voor het produceren van toekomstige soldaten. Maar nergens heb ik ontdekt dat hij Joséphine aanviel, sloeg of tegen haar schreeuwde. Hij was een toegewijde echtgenoot en zorgde even goed voor zijn stiefdochter Hortense. Ook kon hij zijn moeder en zussen met geen mogelijkheid onder de duim krijgen.’ In het boek vergelijk je Napoleons privéleven met dat van Nelson. Hoe keken de Britten en de Fransen tegen elkaar aan? ‘Nelson is zo Engels: in een brief voor zijn vrouw deelt hij mee dat hij zo veel van haar houdt dat hij zijn toetje niet meer lust. Terwijl Napoleon vol Franse passie aan Joséphine schrijft dat haar kussen hem wild maken en dat hij haar overal wil zoenen. Napoleon had een hekel aan de Britten, maar las elke dag de Britse kranten. Hij was er trouwens van overtuigd dat Nelson een lange ambassadeur naar Frankrijk stuurde om hem te pesten. Het was in Groot-Brittannië algemeen bekend dat Joséphine Napoleon had bedrogen – en daar werd smakelijk om gelachen. Tegelijkertijd waren de Britten gefascineerd door Joséphine. Er werden portretten van haar verkocht en je zag haar invloed in de mode terug. Iedereen sprak over haar: ze was een en al glamour en decadentie, en stond zo ver af van de praktische en pragmatische aard van de Britten.’ Heb je de belangrijkste plaatsen uit Joséphines leven bezocht? ‘Ik heb lang in Parijs gezeten voor het onderzoek, en ik ben naar Martinique afgereisd. Vooral dat laatste was fantastisch. Ook heb ik een jurk van Joséphine in het echt gezien. Ik mocht hem helaas niet aantrekken, maar het was zo gaaf om de stof aan te raken die zij en waarschijnlijk ook Napoleon aangeraakt hebben.’ Je schrijft historische boeken, maar ook romans. Hoe verschillend is het schrijfproces? ‘Bij het schrijven van een boek als Joséphine probeer ik koste wat kost speculatie achterwege te laten. De openlijke Franse stijl van schrijven die er in brieven werd gebruikt werden, zorgt natuurlijk voor mooie drama. Maar mijn verbeelding hoort in mijn romans thuis. Wel ben ik betrokken bij het script voor een verfilming van Joséphine. De producenten hebben me om mijn ‘deleted scenes’ gevraagd. Dat zijn er nogal wat: ik heb in het boek een hoop gebeurtenissen achterwege moeten laten. Maar speciaal voor de film heb ik ook scènes verzonnen. Zo kon ik het niet laten om een scène te schrijven waarin Joséphine Marie Antoinette ontmoet.…’

boekenkrant.com



maart 2014 pagina 24

non-fictie goed leven

goed lachen

Goed met geld kunnen omgaan is natuurlijk één ding – maar goed gelukkig worden? Wij zetten een aantal boeken op een rijtje die je helpen om het leven een stukje gemakkelijker te maken. Zelfs ­Nelson Mandela geeft een aantal tips.

Oud worden zonder het te zijn De oudste mens aller tijden is 122 geworden. En de eerste die 135 wordt, is al geboren. Wat betekent dat voor de kinderen van nu? Weten zij dat ze eeuweling worden? Beseft een 70-jarige dat hij nog maar net komt kijken? Op deze vragen en vele andere geeft Rudi WesRudi Westendorp, Oud worden tendorp antwoord in zonder het te zijn, ISBN 978 90 450 2505 6 (€ 19,95) Oud worden zonder het te zijn. Hij legt hierin uit waarom we ouder en ouder worden en hoe we dat lange leven de baas kunnen blijven..

De Vlaamse cabaretieracteur Walter Baele, bekend als Van Leemhuyzen in de tvserie Samson & Gert en van zijn vertolkingen in Tegen de sterren op, stelde een vlot lezend boek samen van ’s werelds beste humor. In Alles wat je eigenlijk zou moeten weten over humor behandelt hij alle noemenswaardige lolbroeken en grapjurken aller tijden. Door Wendy Claes Humor volgens Walter Baele dus. Op een prettige manier deelt de komiek zijn kennis en visie, opgeleukt met weetjes, quotes en beeldmateriaal. Een humorencyclopedie durven we het echter niet noemen, want het betreft Walters persoonlijke keuzes. Humor is immers subjectief. Wel wordt humor in al zijn facetten behandeld: imitaties, stand-up, woordloze humor, cartoons en grappige films van toen en nu.

echter ondervertegenwoordigd, geeft In de inleiding besteedt Walter aanhij toe: ‘Humor is biologisch een dacht aan humor in het dagelijkse mannenzaak.’ leven aan de hand van een sterk Series als Little Britain en Fawlty ‘theater’beeld door Jimmy Kets. Hij towers alsook De collega’s en Het spreekt over ‘de realiteit als onovereiland worden gelauwerd. Walters troffen sketchparadijs’ en verwijst favoriete humorfilms zijn onder naar reality-tvprogramma’s als Man meer The mask, The nutty professor bijt hond. Voorts vertelt de komiek en Borat. Ook wat hij niet grappig entertainend over zijn eigen typevindt, komen we te weten. Alles wat tjes, loopbaan en ondervindingen. je eigenlijk zou moeten weten over Tot slot geeft hij de enkele handige humor verschaft bijna een compleet richtlijnen voor aspirant-komedianoverzicht, ware het niet ten mee. dat we absurde humor Een veertigtal memoraals Kabouter Wesley bele personages zijn in missen. lijstjes gegoten en telAlles wat je eigenlijk kens uitgelicht in een zou moeten weten over pagina of twee. Klashumor is mooi vormsiekers uit de geschiegegeven en vooral aandenis zoals Laurel en genaam verteld (WalHardy, Charlie Chaplin ter neemt termen als en Mr. Bean mochten ‘humorgepensioneerniet ontbreken, maar den’, ‘scriptyuppies’ ook komieken uit het en ‘virussen op schoeNederlandstalige taalnen’ in de mond), gebied komen aan bod: Walter Baele, Alles wat je maar comedy moet je Urbanus, Joske Vermeueigenlijk zou moeten weten beléven. Het echte werk len, André van Duin, over humor, Uitgeverij Borgerblijft dus beter dan het Paul de Leeuw, Ushi en hoff & Lamberigts, ISBN 978 boek. anderen. Vrouwen zijn 90 893 1388 1 (€ 22,50)

goed sparen

Nelson Mandela, 15 lessen over leven, liefde en leiderschap Richard Stengel voerde talloze intieme gesprekken met Nelson Mandela. Het resultaat? Vijftien levenslessen over moed, leidinggeven, zelfvertrouwen, omgaan met je rivalen, besluitvaardigheid Richard Stengel, Nelson Manen de liefde. Het boek dela, 15 lessen over leven, liefde beslaat Mandela’s erva- en leiderschap, vertaling: Constance Dashorst, Uitgeverij ringen in de politiek en VBK Media, ISBN 978 90 215 zijn huwelijk. Laat je 5575 1 (€ 12,50) inspireren door deze lessen over het liefde, het leiderschap en natuurlijk het leven.

De zeven eigen­ schappen voor ­succes in je leven Wie succesvol wil, moet weten wat hij wil en wat hij voor anderen kan betekenen. Stephen Covey ging te rade bij de grote denkers over geluk, tevredenheid, zingeving en spiritualiteit. Deze lessen vertaalde hij naar zeven zogenaamde eigenschappen die je kunt benutten tijdens het leven van alledag. Zo behaal je zowel op je werk als in je sociale leven het meeste succes!

Humor is niet om mee te lachen

Consuminderen voor beginners

Vreet de crisis ook aan je bankrekening? Of wil je dromen verwezenlijken en heb je daarvoor net dat financiële extraatje nodig? Meer met minder, het kan. Daarvoor hoef je niet aan levenskwaliteit in te boeten. Ervaringsdeskundige Saskia Scheerlinck verruilde haar carrière voor het gezinsleven zonder daarom de eindjes moeizaam aan elkaar te moeten knopen. Met de Crisis survivalgids’gidst ze jou door een goedkoper én gelukkiger jaar. Door Wendy Claes

Stephen R. Covery, De zeven eigenschappen voor succes in je leven, Uitgeverij Business Contact, vertaling: Vanja Walsmit, ISBN 978 90 470 0681 7 (€ 19,99)

Meer inspiratie nodig? kijk op www.boekenkrant.com

Maak je je ook wel eens de bedenking dat gezinnen kleiner worden, maar huizen en auto’s groter? Dat we steeds meer luxe nastreven, maar tevens meer dan ooit depressies kennen? Saskia Scheerlinck is het evenmin ontgaan. Zij maakte de afweging en gaf haar drukke job op om thuis te blijven. Rust kun je niet kopen. Alternatieven om geld en tijd te sparen zijn er zat. Elke maand pakt ze een aspect aan waarop je kunt besparen, zoals eten, kledij, mobiliteit en vakantie. Honderden eenvoudige weetjes, checklists en voorbeelden die uit het leven gegrepen zijn. Saskia nam haar eigen levensstijl onder de loep, lijstte alle uitgaven op en maakte de optelsom. Per maand spaarde ze maar liefst 400 euro uit door anders en daarom niet soberder te gaan leven. ‘We maken onszelf afhankelijk van

spullen en moeten werken om ze te betalen. De oplossing is om eenvoudiger te gaan leven.’ Downsizen blijft bovendien geen optie, maar wordt – zeker op de termijn – een noodzaak. Niets garandeert dat het er beter op zal worden. Mogelijks zullen onze kinderen het met minder moeten stellen, gezien de jeugdwerkloosheid et cetera. ‘Is het niet onze plicht hen een beetje te laten wennen aan een lagere levensstandaard, hen de waarde van geld te leren kennen en te laten zien dat ze ook gelukkig kunnen zijn met minder materiële dingen?’, aldus Saskia.

Per maand spaarde ze 400 euro uit door anders, maar niet soberder, te gaan leven. en op wandelafstand van de school woont. Haar wederwoord: waarom zou je het zelf niet kunnen? Het laatste hoofdstuk, ‘December: jij’, vat het helemaal. Het begint bij Saskia’s bewuste keuze versus het onbegrip waartegen ze opbokste en trekt daarmee het debat op gang. Waarom is thuisblijven een taboe geworden in een systeem van almaar meer werken en verdienen, maar ook almaar meer burn-outs? Moeten werkgevers flexibele uren en telewerk promoten en dient de overheid dit te ondersteunen?

‘Consuminderen’ vergt een mentaliteitsverandering: loskomen van materialisme, nadenken over autogebruik, een weekmenu in plaats van dagelijks uit lunchen gaan... Alle beetjes helpen. Een interessante oefening die kunst baart én geld spaart. Bewust omgaan met je budget, levensstijl en tijd creëert zelfs zielsrust. Declutteren (‘ontrommelen’) van je huis staat gelijk aan het ontrommelen van je geest. Declutter je agenda en bedenk wat je belangrijk vindt in het leven. Gevolg: minder verplichtingen en meer ruimte voor jezelf. In een vlotte, aangename taal doet Saskia haar verhaal. Je bedenkt wel eens dat ze gemakkelijk praten heeft als huisvrouw die alle tijd heeft alsook een goed verdienende man Saskia Scheerlinck, De crisis en een dochter die (nog) survivalgids, Uitgeverij Mantevreden is met kledij teau, ISBN 978 90 223 2884 2 (€ 19,99) van de rommelmarkt

Dat haar verhaal persoonlijk is, maar evengoed universeel kan zijn, bewijst de bijhorende website crisissurvivalgids.be. Daar wil ze haar initiatief aftoetsen met lezers, dus werd een oproep gelanceerd om de uitdaging aan te gaan. Zo brengt een man een maand lang verslag uit van zijn kledingtest. Met resultaat. Wie zich de moeite troost, zal dus beloond worden. Nu is het aan jou!

boekenkrant.com



maart 2014 pagina 25

recept

Bâtons d’aubergines pimentés avec couscous

italiaans eten Pasta en pizza kennen we allemaal, maar de Italiaanse keuken heeft nog veel meer te bieden. Op zoek naar een nieuwe Italiaanse kookervaring? We zetten hier een aantal originele kookboeken op een rijtje. La dolce vita!

Italiaanse hapjes Iedere Italiaanse regio heeft zo zijn eigen hapjes. Deze delicatessen van vlees, vis en groenten worden per streek op traditionele wijze bereid en vormen het beste wat de Italiaanse keuken te bieden heeft… Maar Lindy Wildsmith, Valentina dan in miniatuurvorm. Harris, Italiaanse hapjes, verIn Italiaanse hapjes tref taling: Ellen Hosmar, Veltman je authentieke recepUitgevers B.V., ISBN 978 90 483 ten, kleurrijke foto’s en 0936 8 (€ 19,99) interessante verhalen over de regionale keukens van Italië.

Eet, proef en beleef Toscane Foodblogger Giulia Scarpaleggia laat je kennismaken met de geuren, kleuren en smaken van Toscane. Ze neemt je mee naar onontdekte markten en bijzondere winkeltjes en onthult recepten die Giulia Scarpaleggia, Eet, proef en beleef Toscane, Uitgeverij al jaren van moeder op Kosmos, ISBN 978 90 215 5592 dochter worden door8 (€ 19,99) gegeven in haar familie. Ze deelt ruim honderd traditionele Toscaanse gerechten: van brood tot pasta, van soep tot salade en van jam tot desert.

La vita è bella

Serveersuggestie

Oftewel, pittige aubergine­ frites met couscous. Uit: Rachel Khoo, Mijn Franse keuken. Voorbereiding: 30 minuten Bereiding: 30 minuten 2 teentjes knoflook, gepeld snufje zout 2 el olijfolie 1 el tomatenpuree 1 tl Espelettepeper 2 middelgrote aubergines handje fijngehakte peterselie, voor de garnering Voor de couscous: 160 g couscous geraspte schil van 1 citroen snufje zout 180 ml kokend water 1 tl olijfolie extra vierge

Voor de yoghurtsaus: 100 g yoghurt 1 el citroensap snufje zout Verwarm de oven voor op 180 °C. Bekleed een bakplaat met bakpapier. Stamp de knoflook met het zout in een vijzel tot een gladde pasta. Meng hier de olie, tomatenpuree en Espelettepeper door. Snijd de aubergines in de lengte in 2 cm dikke plakken. Snijd elke plak in repen van 2 cm breed. Gooi het sponsachtige midden weg. Bestrijk de repen met de pittige marinade. Leg ze op de

bakplaat en bak ze in 30 minuten gaar in de oven. Doe intussen de couscous, citroenrasp en het zout in een grote kom en schenk het kokende water erover. Leg een groot bord op de kom en laat de couscous 5 minuten staan. Roer dan de olie er met een vork door. Meng voor de yoghurtsaus alle ingrediënten en voeg naar smaak nog wat zout toe. Rachel Khoo, Mijn Franse ­keuken, vertaling: Jacques Meerman, Kosmos Uitgevers, ISBN 978 90 215 5598 0 (actieprijs tot 25 mei 2014: € 19,99, daarna € 24,99)

Serveer de auberginerepen op een bedje couscous. Schenk de yoghurtsaus erover en bestrooi het gerecht met gehakte peterselie.

Jolande ruilde haar eeuwenoude Franse boerderij in voor een sobere, tweehonderd jaar oude Italiaanse villa. De Apulische olijfen amandelgaarden in haar nieuwe omgeving inspireerden haar tot het schrijven over La Cucina Italiana – een kleurrijke en geuJolande Burg, La vita è bella, Uitgeverij Brave New Books, rige keuken waarin ISBN 9789402114706 (€ 12,95) vlees absoluut gemist kan worden. Jolande gaat op zoek naar diepere smaken, waarbij alleen groente en kruiden de basis zijn voor het dagelijkse schilderijtje op het bord. Ieder gerecht wordt voorzien van een Italiaans wijnadvies. Een boek dat zelfs verstokte carnivoren en visfanaten om krijgt. Vanaf nu als e-book te krijgen.

Meer non-fictie? kijk op www.boekenkrant.com

boekenkrant.com



maart 2014 pagina 26

boekfragment

Verdwenen grenzen Verdwenen grenzen verhaalt over Florica en Remus die elkaar ontmoeten in de jaren ’80 van Roemenië. Hun gedeelde ongeluk is het begin van een aangrijpende liefdesgeschiedenis.

Stefan Popa, Verdwenen grenzen, Uitgeverij Link, ISBN 978 94 623 2113 7 (€ 19,95)

Remus sloeg een bres in de blauwe mistbank van goedkope sigarettenrook die hem tegemoet walmde toen hij La Nisip binnenstrompelde. Alsof hij zich eigenhandig een weg door het IJzeren Gordijn had gevochten, zo stond hij in de deuropening van het koffiehuis. Na herhaaldelijk piekeren had hij alle moed verzameld en was het gebouwtje binnengaan. De discussie in het koffiehuis viel stil. Remus rilde. De aanwezigen keurden hem, hij voelde hun ogen graven naar zijn ziel, waarin inmiddels alles was veranderd. Verlegen wierp hij zijn lange haren van de ene naar de andere schouder. Een oude man streek instemmend over zijn stoppels en stak een sigaret op. ‘Je haar is veel te lang,’ bromde hij tegen Remus. ‘Dus kom verder.’ De stilte had slechts een lange seconde geduurd. Voor een Roemeen genoeg om de goeden van de slechten te onderscheiden, dacht Remus, terwijl hij naar de man knipoogde en naar de enige vrije statafel in de hoek liep. Hij liet een spoor van

sneeuw achter. Onderweg stopte hij bij de opening in de muur waarachter een forsgebouwde vrouw koperen koffiepannetjes in een bak met heet zand perste. ‘Een Turkse koffie,’ zei Remus. ‘Iets anders hebben we ook niet,’ antwoordde de vrouw. Remus knikte en liep naar de tafel. Hij drukte een ellenboog in het hout, liet zijn kin in zijn handpalm rusten en wachtte tot de vrouw zou roepen dat de koffie klaar was. Of misschien zou ze de koffie komen brengen. ‘Ik heb jou hier nooit eerder gezien,’ zei de oude man, die hem ongezien was genaderd terwijl hij stond te peinzen. Het donkergroene pak van de man was versleten en op diverse plekken waren gaten en scheuren gedicht met de verkeerde kleuren katoen. ‘Maar ik u wel,’ antwoordde Remus. De man trok zijn wenkbrauwen op. ‘Niet dat ik u in de gaten houd,’ corrigeerde Remus zich snel. ‘Ik werk iets verderop, bij de schoenherstellerij, en loop elke dag langs dit koffiehuis. Soms zie ik u staan. Ik heb wel eens een artikel van u gelezen in een tijdschrift.’ ‘Dat moet oud werk zijn,’ verzuchtte de man. Hij analyseerde Remus andermaal en fluisterde toen: ‘De censoren zien in alles wat ik schrijf een aanval op het systeem’. ‘En is dat niet zo?’ Remus verslikte zich. Het was een bijzonder onvoorzichtige

vraag. De man haalde zijn knokige schouders op. Remus glimlachte opgelucht. ‘Ik word ook telkens afgewezen. Zelf schrijf ik verzen.’ ‘Een dichter.’ ‘Versjes,’ zei Remus zacht. ‘Een poëet.’ De man grijnsde. ‘Roemenië is een land van dichters.’ Hij haalde een ingedeukt pakje Carpați-sigaretten uit zijn binnenzak. Welgemanierd weigerde Remus een aangeboden sigaret. ‘Ik heb zelf,’ zei hij, en hij sloeg op zijn broekzak. ‘Bovendien rook ik niet.’ ‘Gelijk heb je. De rook is hier gratis. Evenals de zure stank die gepaard gaat met onze nationale sigaretten. Je ruikt dat ze gemaakt worden in de Szeklers-enclave, ze stinken naar Hongaren.’ De man krabde zijn hals, zijn nagels schuurden over de stoppels.

boekfragment

De autonauten van de kosmosnelweg Een visie op Parkinglandia Al acht dagen op de snelweg. Nee: juist de snelweg ontbreekt, voor ons is het niet meer dan een vaag geruis dat de gewoonte van dag tot dag verder terugdringt, dat we moeiteloos hebben gelijkgeschakeld met de Caribische Zee in Martinique of Guadeloupe.

Julio Cortázar en Carol Dunlop, De autonauten van de kosmosnelweg, vertaling: Barber van de Pol, Uitgeverij Meulenhoff i.s.m. Das Magazin, ISBN 978 90 290 8954 8 (€ 19,95)

Het is waar, je moet je niet zo werktuiglijk laten meeslepen door een esthetische waardenschaal (het geluid van de zee is duizendmaal mooier dan dat van een snelweg, enzovoort): met gesloten ogen kunnen de equivalenties zelfs verontrustend worden. Vrachtwagens-golven, golfbrekers-motoren... Er zijn in ieder geval dezelfde intervallen van stilte, de nadering en het crescendo van de nieuwe uitbarsting, diastole en systole van een golvend, ademend, soms ondraaglijk geluidsvolume zoals wij het hebben leren kennen op de stranden van Martinique of op de parkeerplaatsen. Zo is, het blijkt steeds duidelijker, onze expeditie voor- en bovenal een kustvaart langs deze archipel van parkeerplaatsen. Dat zouden we vroeger nooit hebben geloofd, want in onze herinnering aan de gangbare reizen was de snelweg heer en meester. Stukje bij beetje raken wij er op aangename wijze van overtuigd

dat onze expeditie, net als die van Columbus, afdrijft naar een resultaat dat volkomen verschilt van het verwachte. De Admiraal zocht Indië, wij zochten Marseille; hij vond de Antillen, wij vonden Parkinglandia. Want dit is een land, waarvan wij de provincies à raison van twee per dag veroveren, door onze rode fafneriaanse vlag te hijsen, de nodige cartografie te bedrijven, de flora en fauna te onderzoeken (op de parkeerplaats van gisteren zaten zoveel kraaien dat wij even aan een vogelreservaat dachten; kort daarop ontdekten we iets ergers, de mieren, maar daarover zullen we later rapporteren). Voor ons is Parkinglandia een land van vrijheid. De spelregels verplichten ons twee provincies per dag te verkennen, maar wij verlaten het land niet, en onze taak berooft ons niet van het koninklijke gevoel dat wij doen waar we zin in hebben. Het gedrag van de Parkinglandiërs (ik bedoel de snelweggebruikers die de hele dag of nacht op een parkeerplaats doorbrengen) versterkt dat gevoel alleen maar, want het moet helaas gezegd dat de stumpers te werk gaan op een manier die wij zonder iemand te willen beledigen geneigd zijn als idioot te bestempelen. Er zijn er die in hun hart het zaad van de vrijheid dragen, en dan kijken wij met respect naar hen, zijn

wij bereid de dialoog aan te gaan, een blikopener te lenen of een praatje te maken over het weer en de temperatuur. Maar ze komen bijna allemaal de parkeerplaats op met een gezicht of ze hun blaas vol en hun maag leeg hebben, en dat weegt niet op tegen intelligentie of gevoeligheid. Ze pissen, eten (bijna altijd staande, bijna altijd sandwiches) en vluchten alsof de parkeerplaats vol krokodillen en slangen zit. Zouden ze lijden aan de ziekte van Parkinson? De enigen die anders zijn, zijn als altijd de kinderen en de honden: die springen uit de auto’s als veelkleurige veren, hollen tussen de bomen, verkennen het rijk, verbazen zich over de bloemen en het gras, totdat een vreselijk gefluit of een ‘Fienri!!’ dat de lucht splijt ze op treurige wijze terugdrijft naar hun conservenblik waar ze ingaan met de treurigheid eigen aan iedere opgeslagen sardien.

boekenkrant.com



maart 2014 pagina 27

strips alledaags

Een leven vol liefde

pas verschenen

Michel is een strip van de Belgische scenarist Zidrou en werd getekend door Roger. In het verhaal volgen we Catherine, zij zorgt voor haar 43-jarige zoon Michel, die aan een auto-ongeluk een verstandelijke beperking heeft overgehouden.

Een tienermeisje loopt van huis weg en trekt naar Antwerpen, waar ze haar intrek neemt in de flat van een jongen die op vakantie is. Die plek is de uitvalsbasis voor haar escapades in het nachtleven. Maar dan gaat het mis... De strip is een samenAdriaan Van Aken, Philip Paquet & Joris Caluwaerts, werking tussen een theDansen drinken betalen, Uitatermaker, stripauteur geverij Vrijdag, ISBN 978 94 en een muzikant en is 600 1218 1 (€ 19,95) gebaseerd op een theatervoorstelling uit 2006. Als bonus zit er binnenin een cd met een vertelstem die het verhaal van extra informatie voorziet.

Door Abe Borst Er ontstaan geen nieuwe problemen in het leven van Catherine en Michel. Ook beleven ze geen groot avontuur. Het is het alledaagse dat dit verhaal zo sterk en relevant

verhaal door de personages neer te maakt. We krijgen een fragment zetten met prachtige karakteristieke te zien haar bestaan en hoe zij zich hoofden en geeft de wereld een sfedagelijks weer opoffert voor haar rische inkleuring. Het zoon. Het leven van tekenwerk laat niet Catherine komt zwaar alleen de personages en vermoeiend over, tot leven komen, maar doordat de meest simook de wereld waar zij pele taken een comin leven. plexiteit met zich meeMichel is een verhaal brengen. Ze zegt: ‘ik leef voor de onzichtbare en zijn leventje’ – maar we vaak vergeten helden zien ook waarom ze dit van onze maatschappij. doet. De liefde tussen Vele mensen kennen Catherine en Michel vast een Catherine, of is duidelijk zichtbaar. hebben zelf een Michel Catherine maakt er Zidrou & Roger, Michel, vertain hun leven. Een moeieen leven van dat het ling: Boom!, Wingene, Uitgelijk leven, maar wel waard is om te leven. verij Ballon Media, ISBN 978 ééntje vol met liefde. Roger illustreert dit 94 621 0066 4 (€ 14,95)

Dansen drinken betalen

S1ngle Style Elle Magazine, pas op! Vogue, aan de kant! Hier komt S1ngle Style, met de beste lijfstijl, eh... lifestyle voor iedere single. Stijliconen Stella, Nienke en Fatima houden ons op de hoogte van de hotste trends op de singlesmarkt. Peter de Wit & Hanco Kolk, Ondertussen komt de S1ngle Style, Uitgeverij De Harjonge, mooie, bitchy monie, ISBN 978 90 761 7430 3 Floor de receptie van (€ 12,50) het ziekenhuis versterken, tot ongenoegen van Stella. De strijd laait hoog op. Zal het Stella lukken om haar positie te handhaven? Zonder filter

© BLLoaN/ballon media, 2014

hermann

Unheimisch Antartica Station 16 is een vakkundig geschreven en getekende horrorstrip. Met deze one-shot levert tekenaar Hermann (Bernard Prince, Jeremiah) samen met zijn zoon en scenarist Yves H. een product af dat stukken beter is dan hun voorgaande samenwerkingsproject Terug naar Congo. Maar ondanks dat Station 16 nergens verveelt en het tekenwerk van hoog niveau is, blijft het verre van een baanbrekend boek. Door Matthijs Klaassen Een groep Russische soldaten op Nova Zembla is belast met de ondankbare taak de zo goed als onbewoonde eilandgroep te bewaken. Ze verdrijven de verveling met pesterijtjes en goedkope wodka. Maar dan ontvangen zij een noodoproep vanuit een onderzoeksstation dat al sinds de 1952 leeg zou staan. Aangekomen bij het onderzoeksstation treffen zij in het bevroren

die alleen maar bij aan de unheimische sfeer die de schrijver duidelijk voor ogen heeft. Een verademing na Terug naar Congo, dat ronduit slaapverwekkend valt te noemen. Het tekenwerk van Hermann blijft van rotsvast hoog niveau. Het zou oneervol zijn om zijn tekenstijl een kunstje te noemen, maar de illustratieveteraan is duidelijk uitontwikDat een arctische setting uitstekeld. Niettemin springt het kleurgekend werkt voor een horrorverhaal bruik in dit album echt naar voren. is bekend. Een van de betere horrorMet name de manier waarop de verhalen uit Hollywood is The Thing tekenaar een paddenstoelwolk of van John Carpenter, waarin een van het noorderlicht op papier weet te gedaante veranderend buitenaards zetten. wezen dood en verderf zaait onder Station 16 is een strip de bewoners van een met weinig verrassinafgelegen onderzoeksgen, maar een bijzonstation op Antarctica. der geslaagde uitvoeDaarnaast kan de ring. Het is niet een lezer ook de invloed boek dat je cadeau zou van The X-Files duidoen aan je neefje van delijk merken: comacht, maar het is des plottheorieën, atoomte meer geschikt voor proeven en twijfelachdegenen die goed wiltige experimenten. len griezelen voor het Met andere woorden: slapen gaan. Hoe gruhet verhaal van Yves welijker de plotwenH. puilt uit van de cliding, des te moeilijker chés. Maar omdat het Hermann, H. Yves, Station 16, het wordt om het boek verhaal verder degelijk Uitgeverij Ballon Media, ISBN 978 90 558 1845 7 (€ 14,95) weg te leggen.  in elkaar steekt, dragen landschap enkel verlaten barakken met vervaagde portretten van Stalin aan de muur. Maar wanneer ze willen vertrekken blijkt dat hun helikopter plotsklaps is verdwenen, en brandt er licht in de barakken. Het is duidelijk dat er iets heel vreemds aan de hand is.

Zonder filter is een ‘beeldungsroman’. Nadat een jonge man door zijn geliefde is verlaten besluit hij te wachten tot ze terugkomt. Intussen maakt hij zelf een lange reis, zij het niet fysiek, maar in zijn gedachten. Aangezien de geliefde hem verRobert van Raffe, Zonder filliet concludeert de man ter, Uitgeverij Oog & Blik/De dat hij niet goed genoeg Bezige Bij, ISBN 978 90 549 was en besluit hij een 2435 7 (€ 24,90) metamorfose te ondergaan en verandert zijn imago radicaal. Hij slaagt erin dit nauwgezet door te voeren. Zo goed dat het hem tot waanzin drijft.

Ekhö – De spiegelwereld 2 – Paris Empire In dit tweede deel in de Ekhö-reeks draait het wederom om de wonderlijke avonturen van Fourmille, een overweldigende heldin, die op weg naar Manhattan, New York, verzeild raakt in een levensgevaarlijk parallel universum waar een geheimzinnig buitenaards ras, de Preshaunen, het voor het zeggen hebben...

C. Arleston & A. Barbucci, Ekhö – De spiegelwereld 2 – Paris Empire, vertaling: M. Schifferstein, ISBN 978 90 245 6431 6 (€ 16,90)

boekenkrant.com



maart 2014 pagina 28

boekfragment

Sporen van spionage Dit boek, samengesteld door voormalig BVD-historicus Dick Engelen en historicus Constant Hijzen, is een fraai geïllustreerd overzicht van lokaties in Nederland die in de twintigste eeuw iets te maken hebben gehad met spionage en geheime diensten uit binnen- en buitenland.

Dick Engelen en Constant Hijzen, Sporen van spionage, een speurtocht door geheim Nederland, Karwansaray Publishers, ISBN 978 94 902 5809 2 (€ 15,00)

Oude rechtbank Rotterdam, Noordsingel 113.

18 De rode dekhengst Artikel 98 van het Wetboek van Strafrecht stelt spionage strafbaar. Het aantonen ervan, door wettig en overtuigend bewijs, is in de praktijk een ingewikkelde zaak. De case history van de operatie Hercules, waarin de inlichtingendienst van de Rotterdamse politie en de BVD gezamenlijk optrokken om een man met een imponerende gestalte (‘Hercules’) te ontmaskeren, geeft daarvan een treffend voorbeeld. De Rotterdamse inlichtingendienst was Hercules, die met zijn rode kuif en zijn talrijke amoureuze relaties besmuikt werd aangeduid als de rode dekhengst, op het spoor gekomen door een tip van de BVD. Hercules reisde regelmatig naar Oost-Berlijn en zijn naam dook op in een dubbeloperatie. De inlichtingendienst van het Rotterdamse poli- tiekorps stelde een onderzoek in waaruit enkele interessante aanwijzingen naar voren kwamen. Hercules legde een grote belangstelling voor militaire zaken aan de dag, was lid van de Nationale Reserve, was lid van de Koninklijke Vereniging tot bevordering van de Krijgswetenschap, bezat een wapenvergunning voor een karabijn en was ook nog in het bezit van een vliegbrevet. Genoeg reden om hem eens aan te spreken. Hercules bekende zijn relatie met een Oost-Duitse inlichtingendienst

en de BVD wist hem te ‘dubbelen’. Hij speelde het spel verder maar nu verstrekte hij zijn Nederlandse contactman ook informatie over de Oost-Duitse tegenspelers. Hercules bleek echter dingen achter te houden en daarom lichtte de Rotterdamse inlichtingendienst het Openbaar Ministerie in. De officier van justitie gelastte in oktober 1965 een huiszoeking in de woning van Hercules. Deze had echter de bui zien hangen en was spoorslags verdwenen. Met internationale hulp werd hij opgespoord en overreed naar Nederland terug te keren en zich bij de Rotterdamse politie te melden. In mei 1966 stond Hercules voor de Rotterdamse rechtbank terecht ter zake overtre- ding van artikel 98 van het Wetboek van Strafrecht: spionage. De feiten en omstan- digheden wezen tamelijk eenduidig in de richting van een illegale verstandhouding met een buitenlandse mogendheid, c.q. potentiële militaire tegenstander. Maar of Hercules de gegevens ook daadwerkelijk aan zijn Oost-Duitse opdrachtgevers had overhandigd, kon niet bewezen worden. Hercules werd vrijgesproken. Deze uitspraak werd in hoger beroep en in cassatie bevestigd.

boekfragment

Strijder voor Rome III – De verre kust Wanneer de plaatsvervangende commandant van de geheime dienst van het Romeinse Rijk op Rhodos wordt vermoord, ziet Romeins legionair Cassius Corbulo zichzelf al snel in het onderzoek verwikkeld raken. Andermaal bijgestaan door zijn lijfwacht en ex-gladiator Indavara en hulp Simo wordt zijn zoektocht naar de waarheid bemoeilijkt als de eigenzinnige dochter van de dode, Annia, erbij betrokken raakt. Cilicia, oktober 272 na Christus Nick Brown, Strijder voor Rome III: De verre kust, vertaling: Henk Moerdijk, Karakter Uitgevers, www.karakteruitgevers.nl, ISBN 978 90 452 0524 3 (€12,95)

Het rumoer bereikte een hoogtepunt toen de stoet onder de boogpoort door ging, en ook daarna hield het klappen, juichen en schreeuwen aan. Langs de weg stonden soldaten met glimmende bronzen helmen en pantsers, die de menigte in bedwang hielden. Kinderen klampten zich vast aan de benen van hun ouders en keken omhoog, de paar geluksvogels die op een dak of bij een hoog raam hadden weten te komen keken naar beneden. Voorop gingen vier soldaten te paard met speren waaraan rode en gele wimpels wapperden. Zij werden gevolgd door een dikke, langharige aankondiger, die

steeds dezelfde boodschap brulde: ‘Mensen van Karanda, uw leider is teruggekeerd! Heil prins Orycus! Heil de prins!’ Orycus en zijn paard werden bedolven onder de bloemen. Hij zat fier in het zadel, in een smetteloos witte tuniek en mantel, en glimlachte of knikte ingehouden naar de mensen. Vlak bij hem reden twee knechten met zwaarbeladen paarden en twee oude priesters in lange gewaden die bijna op de grond hingen. Zij werden gevolgd door zes geharnaste cavaleristen met ronde schilden en lansen. De achterhoede werd aangevoerd door drie figuren die in de verkeerde stoet leken te zijn beland. In het midden reed Cassius Quintius Corbulo: een lange, slanke, blanke man die niet oud genoeg leek voor de paarse mantel en gepluimde helm die hem kenmerkten als officier van het Romeinse leger. Links van Cassius reed zijn knecht Simo, een wat oudere kerel die even lang maar aanzienlijk breder was dan zijn meester en die een lichte wollen tuniek en een stel afgetrapte sandalen droeg. Hij had een vriendelijk gezicht en leek nauwelijks de verleiding te kunnen weerstaan om naar de menigte te zwaaien. Cassius’ lijfwacht Indavara voelde zich zo te zien minder op zijn gemak in het zadel dan de andere twee. Hij was de kleinste maar ook de meest gespierde, en uit zijn mouwloze

tuniek staken twee opvallend stevige, met littekens bezaaide armen. Zijn dikke zwarte haar liet zijn linkeroor onbedekt, waarvan de bovenste helft ontbrak. Hij keek naar Cassius en knikte vervolgens met een spottend lachje naar de prins. ‘Hij weet het goed te brengen, vind je ook niet?’ Cassius haalde zijn schouders op. ‘Gelukkig maar dat ze niet hebben gezien dat hij elke keer als we iemand tegenkwamen achter een boom dook, of dat hij zich van het minste geluid al wezenloos schrok.’ ‘Zo heeft iedereen een rol,’ antwoordde Cassius, die bijna moest schreeuwen om zich verstaanbaar te maken. ‘Jij ook. Er kunnen boogschutters achter die ramen zitten.’ ‘Hun mannetje zei dat er achter de muren geen gevaar meer dreigde.’ ‘Ik weet dat je niet zo goed bent met cijfers, maar hoeveel mensen denk je dat er hier zijn?’ ‘Ik zou het niet weten,’ zei Indavara. ‘Een paar duizend.’ ‘Precies. En er hoeft er maar eentje tussen te zitten. We hebben Orycus veilig hier gekregen. We willen niet dat hem nu nog iets overkomt.’

boekenkrant.com



maart 2014 pagina 29

boekfragment

Ontaard ‘Een van de beste en boeiendste boeken die ik in lange tijd gelezen heb. Dit boek kun je niet wegleggen. Een thriller die je met elke plottwist weer versteld doet staan.’ – Tess Gerritsen  Lisa’s wereld stort in als Lucinda, de 13-jarige dochter van haar beste vriendin Kate, vermist raakt. Zij was immers vergeten dat het meisje zou komen logeren. Hoewel Kate volhoudt dat dit niet haar schuld is, weet Lisa beter.

Paula Daly, Ontaard, vertaling: Anna Livestro, Uitgeverij de Fontein, ISBN 978 90 325 1403 7 (€ 18,99)

Hoelang zit ik hier nu al met mijn hoofd in mijn handen. Tien minuten? Een halfuur? Ik weet niet hoelang ik er al zit tot iemand tegen mijn autoruit tikt. ‘Gaat het?’ mimet Jessica’s moeder. Ik weet niet hoe ze heet, en zij weet waarschijnlijk ook niet hoe ik heet, maar ze is zo’n moederlijk type dat altijd blijft staan als ze iemand in nood ziet. Ik knik naar haar. ‘Weet je het zeker?’ dringt ze aan. Haar gezicht is van zorg doordrenkt. Ik zie er waarschijnlijk niet uit. Ik knik nogmaals, wat krachtiger dit keer, want ik kan dit met niemand delen. Nog niet, tenminste. Ze gaat weg, maar niet voordat ze me nog eens bekijkt om te controleren of het echt wel goed met me gaat

– want zo zijn moeders nu eenmaal. Ze controleren. Voor de zekerheid. Ze checken of alles in orde is. En dat had ik niet gedaan. Ik was zo druk met… waarmee, eigenlijk? Waar was ik mee bezig geweest? Want als ik terugdenk aan gisteren schiet me niets te binnen. Helemaal niets. Ik kijk om me heen. Kate’s auto is er nog steeds niet. Natuurlijk niet. Die komt vandaag niet naar school. Ze komt Fergus niet brengen, en ze gaat niet kletsen met de secretaresse op school over een inzameling die ze heeft georganiseerd voor de klassenassistente die met kerst weggaat. Ze gaat niet aan de slag met de gevonden voorwerpen om de schooltruien terug te bezorgen bij hun rechtmatige eigenaren. Ze zegt niet tegen Fergus dat hij moet opschieten. Kom op, trek je laarzen eens uit, liefje. Ik leg mijn handen op het stuur. Ik moet hier weg, weg bij de schoolpoort. Mensen beginnen me raar aan te kijken. Niemand weet het nog. Niemand weet wat ik heb gedaan. Ik begin te huilen. Ik heb Joe nodig. Ik heb hem nodig zoals je je moeder nodig hebt als je klein en hulpeloos bent. Als de wereld instort. Ik heb hem nodig, maar ik ben bang om zijn stem te horen. Uiteindelijk bel ik naar zijn mobiel.

Na zeven keer overgaan neemt hij op, hoest een paar keer en schreeuwt dan: ‘Ik ben wakker! Ik ben wakker! Ik ben nu op weg naar Booths, maak je geen zorgen, ik was het niet vergeten.’ ‘Joe?’ Het dringt meteen tot hem door dat ik hem niet bel om hem op zijn kop te zitten over de pizzaspullen. ‘Wat is er, schatje? Wat is er gebeurd?’ ‘Lucinda,’ zeg ik, en ik probeer zo gewoon mogelijk te klinken. ‘Kate’s dochter. Lucinda. Ze is vermist.’ ‘Jezus, Lise. Sinds wanneer? Waar was ze? Heb je Kate al gesproken? Is ze al naar de politie geweest?’ ‘Het is nog veel erger, Joe,’ zeg ik, en ik stik bijna in de woorden. ‘Het is nog veel erger, want het is mijn schuld. Het is mijn schuld dat ze weg is.’

boekfragment

Stille getuige ‘Stille getuige lees je in één adem uit! Spannend van begin tot het einde.’ – Mel Wallis de Vries. Stille getuige is de eerste jeugdthriller van rechercheur zware criminaliteit Eva Burgers.

Eva Burgers, Stille getuige, uitgeverij Kluitman, ISBN 978 90 206 0951 6 (€ 13,95)

‘Ik moet jullie iets vertellen.’ Meneer Aarts schraapte zijn keel. ‘Diane van Dungen is na het schoolfeest niet thuisgekomen.’ De wiskundeleraar leek aangeslagen toen hij het vertelde. Hij durfde amper de klas in te kijken. Ik voelde hoe mijn ademhaling stokte. Er ontstond geroezemoes. Iedereen draaide zich om naar de lege stoel waar Diane hoorde te zitten. Meneer Aarts hief zijn handen en vroeg om stilte. ‘Ik begrijp dat jullie veel vragen hebben, maar laten we die één voor één stellen.’ Hij wees naar een klasgenootje dat krampachtig met haar vinger omhoog zat. ‘Ging ze alleen naar huis?’ vroeg ze zachtjes. Haar stem trilde. Meneer Aarts knikte. ‘We hebben uit verklaringen van anderen die ook op het feest waren begrepen dat ze alleen vertrokken is.’ Ik hapte naar adem en keek naar Sara, die twee tafeltjes verder zat. Met grote ogen staarde ze voor zich uit. Bewegingloos. Ik bleef naar haar kijken en hoopte dat ze mijn blik zou voelen en vangen. Maar Sara leek

wel in shock. ‘Ze is voor het laatst gezien in de Vogelwijk,’ vervolgde meneer Aarts zijn verhaal. ‘Daar is een roze sjaal in de sneeuw gevonden die volgens haar moeder van Diane is.’ Zijn woorden dreunden door in mijn hoofd. Mijn hart ging als een bezetene tekeer. Mijn hele lijf voelde ineens klam aan en de krampen in mijn maag maakten me draaierig en misselijk. Ik sloeg mijn handen voor mijn mond om niet te schreeuwen. Het was geen grap geweest. Ik was getuige geweest van een echte ontvoering. Het meisje dat het busje in getrokken werd, was inderdaad Diane. Ik zag vanuit mijn ooghoeken dat Sara naar me keek, maar ik durfde niet meer terug te kijken. ‘Nadat vrij snel bleek dat Diane niet bij haar vriendinnen was, zijn haar ouders naar de politie gegaan. Die namen het verhaal heel serieus, aangezien Diane normaal gesproken altijd op tijd thuiskomt. Er is ook net een AMBER Alert uitgegaan.’ De stilte in de klas had nog nooit zo naar gevoeld. Meneer Aarts kuchte even en nam een slokje water uit het glas dat voor hem op zijn bureau stond. ‘De politie heeft nog veel informatie nodig. Dus als iemand iets gehoord of gezien heeft, laat het dan weten. Alle informatie, hoe onbelangrijk het in jullie ogen ook mag zijn, kan voor het onderzoek van onschatbare waarde blijken.’

‘Misschien leeft ze helemaal niet meer.’ Het geroezemoes ging over in geschreeuw. De opmerking van Leon was wel te verwachten. Hij had standaard een hekel aan de politie en vond elke actie die zij ondernamen totaal zinloos. Meneer Aarts keek hem nors aan. ‘Daar gaan we niet van uit.’ Leon haalde zijn schouders op en pulkte wat aan zijn vingers. Zijn opmerking bleef zich herhalen in mijn gedachten. Wat als Diane inderdaad dood was? Dan had ik het misschien wel kunnen voorkomen door iets te doen in plaats van me te verschuilen achter een struik. Niemand mocht weten wat ik had gezien. Het veranderde nu toch niets meer aan de situatie en bovendien zou het alleen maar onrust veroorzaken. Langzaam draaide ik me om naar Sara. We keken elkaar zwijgend aan. Het was onrustig in de klas en ook meneer Aarts had het zichtbaar moeilijk. Hij nam nog een slok water en keek indringend de klas in. ‘Mag ik nog even de aandacht? Ik geef jullie een kwartiertje om met elkaar te praten. Daarna proberen we de les weer op te pakken, hoe moeilijk dat ook zal zijn.’ Ik schoof mijn stoel naar achteren en liep naar Sara toe. We keken elkaar even alleen maar aan. ‘Je had dus toch gelijk,’ zei Sara zachtjes. ‘Heb je het nog aan iemand anders verteld?’

boekenkrant.com



maart 2014 pagina 30

boekfragment

Op reis

Aaron Becker, Op reis, Brevier uitgeverij, ISBN 9789491583377 (€ 14,90)

Een meisje ontsnapt aan de verveling door een rode deur te tekenen en daardoor een kleurrijke fantasiewereld binnen te gaan. Reis mee!

boekfragment

Touwspelletjes uit de hele wereld

Anne Akers Johnson, Touwspelletjes uit de hele wereld, Uitgeverij Middernacht Pers, ISBN 90 72259 60 2 (€ 12,95)

Zeven kinderen uit zeven windstreken vertellen over zeven touwspelletjes. En zo kom je een heleboel te weten over waar ze vandaan komen. Inclusief duidelijke instructies en een lang veelkleurig touw. Het enige dat je nodig hebt zijn tien vingers!

St Lawrence eiland ligt in de Bering Zee tussen Alaska en Rusland. Hoewel het een Amerikaans eiland is, kunnen de 500 Yup’ik Inuits die daar wonen, het Amerikaanse vasteland niet zien. Wel een stukje Rusland dat eigenlijk dichterbij is. Iedere zomer gaan de eilandbewoners in boten van walvishuid op walvissen jagen voor het vlees.

Net als de Navajo Indianen, spelen de Inuits alleen in de winter touwspelletjes. Doordat de winters zo lang duren en de zon maar een paar uur per dag schijnt, moeten ze er wel bijzonder goed in zijn. De foto van Uutsie is in juni rond middernacht genomen. De kinderen op dit eiland mogen nog laat bui-

ten spelen omdat het in de zomer eigenlijk niet echt donker wordt – dat is één voordeel van het leven in Alaska. Als je de foto bekijkt, zie je dat er zelfs in juni nog sneeuw ligt! Uutsie Apatiki, 10 jaar. Woonplaats Gambell, St Lawrence eiland, V.S. Het meest bijzondere dat zij ooit heeft meegemaakt: “Er liep een keer een ijsbeer dwars door de stad”.

boekenkrant.com



maart 2014 pagina 31

boekfragment

Zac en Mia Zac ligt vanwege een beenmergtransplantatie geïsoleerd in kamer 1 van de oncologieafdeling. Alleen zijn moeder mag bij hem. Hij verveelt zich een ongeluk, totdat kamer twee een nieuwe bewoner krijgt…

A.J. Betts, Zac en Mia, vertaling: Aimee Warmerdam, Blossom Books, ISBN 978 90 206 7972 4 (€ 14,95)

In kamer 2 wordt niet gelachen – de stemmen klinken dreigend. Er wordt gevloekt, vervolgens gaat er een deur dicht. Er klinkt geen klap omdat alle deuren een veer hebben en langzaam dichtvallen, met een zacht, onbevredigend zzzoef. Het hoofd van een vrouw flitst langs mijn raam. Ze is klein. De helft van haar hoofd komt net boven de rand uit. Haar rechterhand houdt ze in haar nek. Mama, naast me, is net een stokstaartje. Haar focus gaat van de deur naar de muur en dan naar mij. Na twintig dagen in kamer 1 is ze vergeten dat mensen in de echte wereld kwaad worden, dat mensen ongeduldig zijn, zoals op school, waar de vlam al in de pan slaat als iemand in de rij in de kantine tegen iemand anders op botst. Ze weet niet meer wat een ego of woede is. Mama wil opstaan en in actie komen: de vrouw achternalopen en thee voor haar inschenken, een cakeje aanbieden en een schouder om op uit te huilen.

‘Mam.’ ‘Ja?’ ‘Bewaar je peptalk maar voor morgen.’ ‘Denk je?’ Wat ik denk is dat ze allebei behoefte hebben aan iets sterkers dan mama’s goede raad. Sterke drank, waarschijnlijk. Vijf milligram diazepam, misschien. Ik gooi de letters op het bord en leg SPION neer, maar mama trapt er niet in. ‘Hoe kan iemand nou zo ruziemaken? Op de oncologieafdeling? Het is vast…’ Alsof iemand een megafoon heeft gepakt, klinkt er opeens een keiharde stem door de wand. ‘Wat … wat krijgen we nou?’ Dan klinkt er een beat, die ons alle twee doet opschrikken. Mama’s letters kletteren op de vloer. Muziek, of wat ervoor moet doorgaan, schalt mijn kamer binnen op een volume dat je op afdeling 7G nooit hoort. Het nieuwe meisje moet haar eigen speakers hebben meegenomen en ze op de plank boven haar bed hebben gezet. Ze heeft ze naar de muur gericht en vervolgens het volume maximaal opengedraaid. Een of andere zangeres jankt door het gipswandje heen. Weet ze soms niet dat dit óns wandje is? Mama kruipt op handen en voeten onder mijn bed om haar zeven letters te verzamelen, terwijl de hele

kamer trilt op de elektropop van asssqueezing en want it bad. Ik heb het nummer al een keer eerder gehoord, misschien twee jaar geleden. Als mama weer rechtop staat, heeft ze een extra T en een X, een aardbeien-Labello en een Fruitella in haar handen. ‘Wie is de zangeres?’ vraagt mama. ‘Hoe moet ik dat nou weten? Het is een janknummer en het doet pijn aan mijn oren.’ ‘Het lijkt hier wel een nachtclub.’ ‘Sinds wanneer ga jij naar nachtclubs?’ Mama trekt één wenkbrauw op terwijl ze de Fruitella uit het papiertje haalt. Om eerlijk te zijn ben ik ook nog nooit in een nachtclub geweest, dus we zijn geen van tweeën gekwalificeerd om de vergelijking te maken. Waarschijnlijk lijkt het volume meer op dat van een brugklasdisco, maar bij twee mensen die al zo lang in een stille, afgesloten kamer zitten met alleen maar oude buren komt het hard binnen. ‘Is het Cher? Cher vond ik altijd wel leuk.’ Ik ben niet zo bij wat zangeressen met één naam betreft. Beyoncé? Rihanna? Pink? Pijnlijke teksten dringen zich door de muur. Dan weet ik het. De nieuwe is een Gaga-fanaat. Ze heeft kanker én een slechte smaak.

boekfragment

Oerknagers - De Stenen Moppentapper Geronimo Stilton, Uitgeverij De Wakkere Muis, ISBN 978 90 8592 259 9 (7 9,95)

Ook al was het lente, het vroor dat het kraakte in Rots-

‘Ga je me nog vertellen wat er aan de poot is, Rep?!’

fort. Er was niets lenteachtigs aan deze lente: niks lekker

mopperde ik. ‘Eh… ja, mmm, ziet u, het moppenfestival van vanavond.

zonnetje of kwetterende pterodactylusjes … In plaats daarvan woei er een venijnige noordenwind die je snuit deed bevriezen zodra je hem buiten je grot stak. Kortom, een lente om koude rrrrrrillingen van te krijgen! Zoals gewoonlijk zat ik me die middag suf te beitelen om mijn krant op tijd af te krijgen. Ik was er zo druk mee bezig, dat ik niet doorhad dat mijn collega Rep Ratelmuis al een tijdje achter me stond te roepen. Pas toen ik toevallig even mijn oorbeschermers afdeed, hoorde ik hem.

‘Hallo, baas! Ik sta te roepen!’

Iedereen heeft het erover.’ Natuurlijk, het moppenfestival! Het was een idee van Sjaggy Grumpf, een nogal chagrijnige knager. Sjaggy had geen idee hoe het voelde om lol te hebben en daar wilde hij nu eindelijk weleens verandering in brengen. Daarom loofde hij een prijs uit voor wie hem het eerst aan het lachen kreeg. De beloning was een prachtige, stenen beker, die hij de “Stenen Moppentapper” had genoemd en die hij speciaal voor de wedstrijd had laten uithakken

Piep! Ik schrok me wezenloos en gooide van schrik mijn hamer in de lucht, die met een klap op

door de beroemdste kunstenaar aller oertijden, Jan Steenbikker. ‘De Grootpoot-broers doen mee. Ze zijn razend

mijn kop terechtkwam.

populair’, zei Rep. ‘Ze zijn net aangekomen, baas, en heel Rotsfort staat op zijn kop!’

Rep grinnikte stuntelig.

Wel alle gebeitelde steentabletten, dat was muizenissig nieuws!!! De tweelingbroertjes Grootpoot waren de beroemdste grappenmakers van de oertijd. Ik moest eropaf!

stenen moppentapper.indd 1

© 2014 ATY

24-02-14 16:42

Oud-staatssecretaris van EZ Anneke van Dok debuteert met de roman Het jaar van de held, satirische roman over een burgemeester en haar bode, menselijke zwakheden leiden ertoe dat rampen zich blijven herhalen.

Klaas de Vries, met een leven achter zich in de politiek, debuteert op zijn zeventigste met de thriller Operatie Vuurvogel, een ouderwetse who dunn-it, die begint met de vondst van een hoofd op het graf van Stravinsky in Venetië.

Meervoudig genomineerde voor de Gouden Strop Peter de Zwaan schreef een ontroerende roman over alzheimer waarmee hij geconfronteerd werd bij beide ouders. Humor en een traan gaan mooi samen in dit boek waar je stil van wordt.

Al 10.000 exemplaren van De magie van Rome van Andrea Vreede gingen over de toonbank. Het werd tijd voor een herziene uitgave, met nieuw hoofdstuk over paus Franciscus, een namenregister en geheel nieuwe kaart.

Presentatie 4 maart, Nieuwspoort Den Haag, eerste exemplaar minister Ronald Plasterk van BZK, 192 pagina’s, ISBN 978 90 5429 362 0, € 17,99

Presentatie 4 maart, Nieuwspoort Den Haag, eerste exemplaar minister Ivo Opstelten van V en J, 200 pagina’s ISBN 978 90 5429 361 3, € 17,99

Reeds verschenen. ISBN 978 90 5429 360 6, € 18,99

Op 11 maart wordt het boek om 16.00 uur ten doop gehouden in de reisboekhandel Pied à Terre, Overtoom in Amsterdam, aanmelden kan via voor 8 maart [email protected], ISBN 978 90 5429 229 6, € 18,99

Uitgeverij Conserve

Voor meer informatie raadpleeg onze website: www.conserve.nl Uitgeverij Conserve, Tureluur 12, 1873 JW Groet, telefoon 072-509 3693

UR CULINAIRE TO

NU AL VIJFDE DRUK!

Culinaire

TOUR

Chef-kok

kend a Be

Chef-kok Ben van Beurten wielert ls

tv

kok van op

Ben van Beurten

14

Twee debutanten en twee ervaren auteurs bij Conserve

Kookboek voor wielrenners

De beste recepten en tips voor optimale prestaties en herstel van je lichaam.

12-02-14 11:01

2e druk

or “Must Have” vo ! er iedere wielrenn

alleen Veel meer dan ek! bo een wielerkook

Culinaire Tour

van chef-kok en wielertopkok Ben van Beurten Het leukste cadeau voor wielrenners/sters om te krijgen en te geven! Hét kookboek voor wielrenners van TV-kok Ben van Beurten, met de beste recepten en tips voor optimale prestaties en herstel van je lichaam. 160 pagina’s hardcover. € 19,95.

www.culinairetour.com

‘Het boek onderscheidt zich door originaliteit met niet alledaagse recepten die toch eenvoudig te bereiden zijn. Door de bijbehorende trekopwekkende foto’s loopt bij voorbaat het water in de mond.’ – Noordhollands Dagblad ‘Eindelijk een kookboek voor sporters die níet op de Spartaanse toer gaan.’

WWW.ARBEIDERSPERS.NL

boekenkrant.com



maart 2014 pagina 33

boekhandel boekhandels die de boekenkrant verspreiden Alblasserdam Boekhandel de Krekel dekrekel.nl Alkmaar Boekhandel Feijn feijn.nl Boekhandel Het Keerpunt boekhandelhetkeerpunt.nl Boekhandel Van der Meulen’s vandermeulensboekhandel.nl Alphen a/d Rijn Boekhandel Haasbeek haasbeek-libris.nl Amersfoort De Algemene Boekhandel algemeneboekhandel.nl Amstelveen Boekhandel Venstra www.venstra.nl Amsterdam De Nieuwe Boekhandel denieuweboekhandel.nl Boekhandel Mulder boekhandelmulder.nl Almelo Boekhandel Broekhuis boekhandelbroekhuis.nl Apeldoorn Nawijn & Polak Boekverkopers nawijn-polak.nl Arnhem De Arnhemse Kinderboekwinkel lezenisleuk.nl Boekhandel Hijman Ongerijmd boekhandelongerijmd.nl Assen Boekhandel Iwema iwema.nl Baarn Boekhandel Den Boer denboer.nl Beilen Boekhandel Het Logboek hetlogboek.org Bennekom Boekhandel Novita www.libris.nl/novita Bilthoven Bilthovense Boekhandel bilthovenseboekhandel.nl Bleiswijk Boekhandel Muilenburg boekhandelmuilenburg.nl Bloemendaal Boekhandel Bloemendaal boekhandelbloemendaal.nl Boxmeer Van Dinter Media www.dinternet.nl Boxtel Boekhandel Elckerlijc elckerlijc.nl Breda Boekhandel Van Kemenade & Hollaers libris.nl/vankemenade-hollaers Breukelen Boekhandel van Kralingen boekhandelvankralingen.nl Brugge De Reyghere Boekhandel dereyghere.be Brunssum boekhandel Rob Rozeman robrozeman.nl Castricum Scholte boek-en kantoorboekhandel boekhandelscholte.nl Coevorden Readshop Coevorden www.readshop.nl/vestiging/ coevorden Den Haag Boekhandel Van Stockum vanstockum.nl Deventer Boekhandel Praamstra www.boekhandelpraamstra.nl Doetichem Raadgreep & Berrevoets www.libris.nl/ raadgeepenberrevoets Doorn The Readshop Doorn Readshop.nl/vestigingen/ doorn Dronten Voster Boek & Kantoor voster.nl Druten Boekhandel Maas & Waal boekhandelmaasenwaal.nl Eindhoven Boekhandel Van Grinsven boekhandelvangrinsven.nl Emmeloord Boekhandel Marsman marsman.nl Emmen Plantage Vermeer vermeer.plantage.nl

Enkhuizen Smit en Co Boek- en Kantoorboekhandel kantoorboekhandelsmitenco.nl Enschede Boekhandel Broekhuis Boekhandelbroekhuis.nl Etten-Leur Plantage Etten-Leur plantage-ettenleur.nl Exloo Geerts Warenhuis geertswarenhuis.nl Geldrop Boekhandel van Grinsven boekhandelvangrinsven.nl Gouda Boekhandel Verkaaik verkaaikboeken.nl Haarlem Boekhandel Gillissen & Co boekhandelgillissen.nl Boekhandel H. de Vries Boeken devriesboeken.nl Bruna Haarlem Bruna.nl Haren GN Boomker Boeken boomker.nl Harlingen Boekhandel Wever boekhandelwever.nl Heemskerk Bruna Heemskerk Bruna.nl Heemstede Boekhandel Blokker boekhandelblokker.nl Heerhugowaard Bruna Middenwaard bruna.nl Heerlen Bij Het Raethuys bijhetraethuys.nl Heeze Boek- en Kantoorboekhandel Lektura lektura.nl Helmond De Roij & Boschman Boeken www.deroijboschman.nl Hengelo Boekhandel Broekhuis boekhandelbroekhuis.nl Hoevelaken De Hoevelakense Boekhandel hoevelakenseboekhandel.nl Holten Heusinkveld – Holten meerdaneenboekhandel.nl Hoorn Hoornse Boekhandel hoornseboekhandel.nl Houten Boekhandel Wijs boekwijs.nl Huizen Bruna Oostermeent [email protected] Kerkrade Boekhandel Leeskunst leeskunst.nl Krimpen aan den IJssel Boekhandel De Korf boekhandeldekorf.nl Laren Larense Boekhandel larenseboekhandel.nl Leiden Boekhandel Cazemier Boekhandelcazemier.nl Leuven Kinderboekhandel De kleine Johannes www.de-kleine-johannes.be Lochem Boekhandel Lovink boekhandellovink.nl Maassluis Boekhandel Het Keizerrijk hetkeizerrijk.nl Meppel Boekhandel Barth boekhandelbarth.nl Boekhandel Van Stockum vanstockum.nl Middelburg De Drvkkery de-drvkkery.nl Mijdrecht Boekhandel Mondria boekhandelmondria.nl Monnickendam Nimo Boek nimoboek.nl Naaldwijk Boekhandel Vingerling www.vingerling.nl Nieuwegein Boekhandel Manschot boekhandelmanschot.nl

Nijkerk Boekhandel Roodbeen www.boekhandelroodbeen.nl Nijmegen Boekhandel Augustinus boekhandelaugustunis.nl De Nijmeegse Kinderboekwinkel lezenisleuk.nl Roelants [in LUX] roelants.nl Boekhandel Roelants www.roelants.nl Noordwijkerhout Boekhandel Wagenaar & Van Halem wagenaarvanhalem.nl Nuenen Boekhandel van de Moosdijk moosdijk.com Oegstgeest Rijnlandse boekhandel rijnlandseboekhandel.nl Purmerend Boekhandel het Leesteken www.leesteken.nl Boekhandel Van den Hoorn [email protected] Puttershoek Marjan Houtman Lezen en Schrijven marjanhoutman.nl Pijnacker Boekhandel van Atten vanattenboek.nl Roden Boekhandel Daan Nijman daannijman.nl Roosendaal Boekhandel De Boekenwurm deboekenwurm.info Rotterdam Boekhandel Maximus maximushillegersberg.nl Scheveningen Boekhandel Scheveningen boekhandelscheveningen.nl Schiedam Boekhandel J.S. van Leeuwen boekhandelvanleeuwen.nl Sittard Deeder Boek- en Kantoorvakhandel deeder.nl Boekhandel Krings boekhandelkrings.nl Soest Boekhandel Van de Ven boekhandelvandeven.nl Steenwijk Steenwijk’s Boekhuys boekwinkel.com Utrecht Boekhandel Libris Utrecht boekhandellibrisutrecht.nl Uden Boekhandel Bert van der Heijden boekhandelbertvanderheijden.nl Veenendaal Boekhandel van Kooten boekhandelvankooten.nl Veghel Bek Boeken bekboeken.nl Velp GLD Boekhandel Jansen & de Feijter eenpassievoorboeken.nl Venlo Boekhandel Koops koophetbijkoops.nl Venray Boek- en kantoorvakhandel van den munckhof boekhandelvenray.nl Vledder Boekhandel Vledderland boekhandelvledderland.nl Wierden Boekhandel Reterink www.boekhandelreterink.nl Winterswijk Boekhandel Kramer www.boekhandelkramer.nl Woerden Libris Woerden www.libriswoerden.nl Wormerveer Pasman Boek & Hobby pasmanboekenhobby.nl Zeist Groenveld Boeken [email protected] Zeist Boekhandel Kramer & Van Doorn kramerenvandoorn.nl Zwolle Waanders in de Broeren waandersindebroeren.nl

Staat uw naam niet op de lijst, of heeft u aanpassingen? Geef het door via [email protected]

hot spots

Gouda’s goud Boekhandel Verkaaik in Gouda opende zijn deuren in 1928, en is nog steeds gevestigd in hetzelfde pand aan de Lange Tiendeweg. De familie Verkaaik stond tot en met 2012 aan het roer, totdat Bart Jansen het stokje overnam. Als eerbetoon aan de familie Verkaaik heeft hij besloten om onder dezelfde naam door te gaan. Met succes, zo blijkt. ‘We zijn op dit moment de enige boekhandel in een stad van 80.000 mensen,’ aldus Jansen. Gouda is een stad van veel cultuur, vindt hij. ‘Rond oud en nieuw komt Gouda vaak in het nieuws met rotverhalen. Er zijn echter zoveel cultureel geïnteresseerde mensen in de stad! Dat zie je bijvoorbeeld rond kerst, wanneer er overal mooie activiteiten georganiseerd worden. Dan zit het overal – van de Jeruzalemkapel tot het Verzetsmuseum – tot de nok toe vol.’ Aan die culturele rijkdom draagt Boekhandel Verkaaik graag bij. Zo heeft de winkel in samenwerking met Uitgeverij Van Oorschot een pop-up-store opgezet in een leeg pand, tevens aan de Lange Tiendeweg, waar je ieder boek van deze uitgeverij kunt kopen.

Bovendien is er de mogelijkheid om gratis lezingen bij te wonen. Jansen: ‘het pand is slechts 50 m2 groot, dus er is echt een huiskamersfeer.’ De komende weken zijn onder anderen NRC-columnist Frits Abrahams, Stephan Enter en Otto de Kast te gast in deze tijdelijke winkel. De bestseller van het moment is bij Verkaaik een echt Gouds boek. ‘Koos & Ko is een boekje waarin docent Koos Boonstra een selectie van columns heeft gepubliceerd’, zegt Jansen. ‘Wij zijn de enige winkel die dit in eigen beheer uitgebrachte boek verkoopt. Boonstra wil graag dat al zijn leerlingen echt naar de boekhandel komen – dus is het alleen maar hier verkrijgbaar. En het is een succes: we hebben inmiddels meer dan 100 exemplaren verkocht!’ Meer info over de Van Oorschot pop-up-store, de lezingen van de komende weken en het boek van Koos Boonstra? Kijk op www.verkaaikboeken.nl.

De Van Oorschot Pop-up-store in Gouda

Thomas van Aalten Leeuwenstrijd € 19,95

Verrassend actuele literaire roman waarin de gruwelijkste gebeurtenissen uit de 20ste-eeuwse geschiedenis tot leven komen. Een onvergetelijk verhaal over liefde, moed en een onverwachte heldendaad.

Douwe werkt op een tankstation, waar hij

Verraad, verzet en verzoening in één familie. Leeuwenstrijd geeft een panoramische blik op Nederland aan de hand van vier vaders en zonen Dona, die elk op hun eigen manier de idealen van een generatie vertegenwoordigen.

Ook als e-book verkrijgbaar

Ook als e-book verkrijgbaar

€ 24,95

maakt hij kennis met VOWA gespecialiseerd in het vervoer van ‘zeepjes’, ofwel drugs. Hij betreedt de snelle wereld van het geld, maar die wereld heeft helaas ook een keerzijde…

Ook als e-book verkrijgbaar

www.nieuwamsterdam.nl

Auke van Stralen Tankstelle € 18,95

Elliot Perlman Wat nooit is verteld

boekenkrant.com



Agenda

maart 2014 pagina 35

win een boek!

Dit kunt u winnen

maart 2013

Tankstelle

Duitsland 1998. Douwe werkt naast zijn studie in een tankstation. Via Toni maakt Douwe kennis met VOWA, een koeriersdienst met luxe zakenauto’s. Douwe sluit zich aan en wordt ingewijd in de wereld van snelwegen, hotels en geheime codes.

7-8 MAART

GRONINGEN – Noord houdt woord, een literair evenement dat de Nationale Boekenweek opent voor Noord-Nederland. www.noordhoudtwoord.nl

9 MAART

HAARLEM – Lezing van Ronald Giphart over de door hem samengestelde bundel De Nederlandse coming of age literatuur in 100 en enige verhalen.

Auke van Stralen, Tankstelle, Uitgeverij Nieuw Amsterdam, ISBN 978 90 468 1581 6 (€ 18,95)

www.devriesboeken.nl

Dit is de winnaar!

AMSTERFOORT – Prose & Poetry Slam met bekende en minder bekende dichters en prozaschrijvers. www.libris.nl/dealgemeneboekhandel

Uit de vele goede inzendingen trokken wij Johan Bunt uit Deventer als winnaar. Hij wint een exemplaar van Tutuba van Cynthia Mc Leod.

11 MAART

DOETINCHEM – Signeersessie met Tommy Wieringa, schrijver van het Boekenweekgeschenk.

Van harte gefeliciteerd!

www.libris.nl/raadgeepenberrevoets

12 MAART

Cynthia Mc Leod, Tutuba, Uitgeverij ­Conserve, ISBN 978 90 542 9356 9 (€ 10,00)

ROTTERDAM – Literaire avond met Abdelkader Benali. www.bibliotheek.rotterdam.nl BREDA – Schrijver en taalkundige Wim Daniëls spreekt over de geschiedenis en toekomst van het Brabantse dialect. www.vrijeboekhandel.nl.

12-16 MAART

DEN HAAG – Boekids, een literair jeugdfestival. www.boekids.nl

13 MAART

SCHAGEN – Jelle Brandt Corstius vertelt over reizen en het Boekenweekessay dat hij heeft geschreven. www.kopgroepbibliotheken.nl SOEST – Literaire avond met Judith Koelemeijer over haar roman Hemelvaart. www.slas-soest.nl

Deze schrijver heeft last van een gespleten persoonlijkheid. Welke drie zijn in dit beeld verborgen? Stuur de drie namen voor maandag 7 april 2014 naar [email protected] met als onderwerp ‘Win een boek’.

Sociaal

abonnementen

De Boekenkrant is ook actief op Twitter en Facebook. Kijk op ­twitter.com/ boekenkrant. We hebben momenteel 11.916 volgers.

De Boekenkrant thuis ­ontvangen? Dat kan! Meld je aan via www.boekenkrant.com.

Vorige maand

website Wist je al dat de Boekenkrant.com dagelijks boekennieuws brengt?

18 MAART

SITTARD – Lezing van Robert Moszkowicz over zijn boek De straatvechter. www.boekhandelkrings.nl

20 MAART

BRUGGE – Patrick Lateur vertelt over de Ilias en de uitdaging van het vertalen. www.dereyghere.be

21 MAART

www.haganumfestival.nl

OOSTENDE – Nieuwe maatjes: literaire ontmoeting tussen een bekende Nederlandstalige auteur met een jongere collega. Deze keer met Anne Provoost en Ariella Kornmehl. www.vrijstaat-o.be

27 MAART

VLAARDINGEN – Literaire avond met Jan Brokken over zijn roman De vergelding. www.dewindwijzer.nl

29 MAART

DEN HAAG – BorderKitchen met Etgar Keret, een van de belangrijkste vertellers uit hedendaags Israël. www.borderkitchen.nl

30 MAART

HEEMESTEDE – Jolande Withuis vertelt over de totstandkoming van haar boek Juliana, de biografie. www.podiaheemstede.nl

3 APRIL

ANTWERPEN – Literaire avond met als thema wielrennen. Centraal staan De fiets van Lautrec van Jan Boesman en Ventoux van Bert Wagendorp. www.permeke.org

5-13 APRIL

UTRECHT – City2Cities, een internationaal literatuurfestival dat de stad Utrecht verbindt met twee andere literaire steden: Dublin en Boedapest. www.city2cities.nl

colofon

Nieuwsbrief

De Boekenkrant is een uitgave van Uphill Battle boekpromotie i.s.m. de boekhandels.

Meld je nu aan voor de digitale Boekenkrant Nieuwsbrief op www.boekenkrant.com.

Redactieadres Uphill Battle boekpromotie, Visschersplein 160, Kamer 22, 3511 LX Utrecht, Nederland. Telefoon +31 30 2231718; fax +31 30 2145823; e-mail: redactie@ boekenkrant.com.

DEN HAAG – Haganum Festival, met (on)bekende acteurs, dichters, schrijvers, rappers, cabaretiers, singer/songwriters en jong talent.

23 MAART

Meld je dan meteen aan voor de digitale Boekenkrant Nieuwsbrief op www.boekenkrant.com.

Wie waren de drie schrijvers met een gespleten persoonlijkheid? Het goede antwoord was: Pepijn Lanen, Haruki Murakami en Dan Brown.

adverteerders

1. Arbeiderspers arbeiderspers.nl 1. UHB uitgevers danger-close.nl 1. Cambium insightguides.nl 4. Karakter karakteruitgevers.nl 6. De Harmonie deharmonie.nl 12. Meulenhoff meulenhoff.nl 12. Kosmos kosmosuitgevers.nl 16. Wakkere Muis dewakkeremuis.nl 16. Middernacht Pers middernachtpers.nl 16. Mercis nijntje.nl 18. Covercards covercards.nl 20. Zomer & Keuning zomerenkeuning.nl 20. Boekhandel Roelants roelants.nl 23. Cambium insightguides.nl 26. Link uitgeverijlink.nl 28. Karwansaray karwansaraypublishers.com 29. Kluitman kluitman.nl 32. Culinaire tour culinairetour.com 32. Conserve conserve.nl 34. Wereldbibliotheek wereldbibliotheek.nl 34. Nieuw Amsterdam nieuwamsterdam.nl 36. Signatuur uitgeverijsignatuur.nl

boekennacht

Redacteuren Anouk Abels (coördinator redactie), Merijn Schipper (redacteur literatuur), Sanne Wolters (redacteur jeugd), Selma van Aken, Bram Bakker, Abe Borst, Wendy Claes, Aefke ten Hagen, Matthijs Klaassen, Wieneke van Koppen, Jolijn Klein Kranenbarg, Maria van Leeuwen, Meie Otten, An Prudon, Nina Visser Siebe Huizinga (redactie-adviseur). Vormgeving & ontwerp Titus Vegter ([email protected]) Concept & realisatie Uphill Battle boekpromotie, Utrecht. Uitgever Jan Louwers ([email protected]). Oplage 20.000 Abonnementenservice [email protected] Informatie over adverteren tel. +31 30 2231718; [email protected] www.boekenkrant.com.

adverteren

De Boekenkrant thuis ontvangen? Meld je aan via www.boekenkrant.com. Of vul de bon in op pagina 3.

Wil je ook adverteren in de Boekenkrant? Bel +31 30 2231718 of stuur een mailtje naar [email protected].

Verschijningsdatum De volgende Boekenkrant verschijnt op maandag 7 april 2014!

Op 14 maart kun je je favoriete recensent ontmoeten op het Recensentengala, met een gids door de grachten varen, kijken hoe twee tekenaars in een Neverending story steeds op elkaars tekening reageren, leren hoe een de’ Medici-prins het zeventiende-eeuwse Nederland ervoer, luisteren naar Dick Swaab die vertelt wat wij van China kunnen leren en China van ons en discussiëren over Mars tijdens een avond over ruimtereisverhalen. Met als afsluiter natuurlijk een live optreden in een van de vele cafés. www.boekennacht.nl

foto Hermance Triay

Gezien bij ‘Hier is… Adriaan van Dis’

‘Schitterende leeservaring’ – ✶ ✶ ✶ ✶ in Het Parool

‘Een goede roman over corrupt Colombia’ – ✶ ✶ ✶ ✶ in de Volkskrant

‘Vasquez ontpopt zich als de troonopvolger van zijn wereldberoemde landgenoot Gabriel García Márquez’ – Trouw ‘Met ongelofelijk veel taalplezier dompelt Vasquez je onder in de huiveringwekkende Colombiaanse geschiedenis’ WWW.UITGEVERIJSI G NATU U R.NL

– De Standaard