Leerstoel bestuurskunde van de lagere overheden prof.dr. A.F.A. Korsten Verslag over de leerstoel in de periode sept. 2006- eind 2008 e-mail:
[email protected] en :
[email protected] site : arnokorsten.nl A Inleiding In de praktijk combineer ik de bijzondere leerstoel ‘bestuurskunde van de lagere overheden’, die ik sinds medio 1991 aan de Universiteit Maastricht (UM) bezet, met een fulltime aanstelling als hoogleraar ’bedrijfs- en bestuurswetenschappen, in het bijzonder bestuurskunde’ aan de Open Universiteit Nederland (sinds 15 sept. 1986). De omvang van de leerstoel ‘bestuurskunde van de lagere overheden’ bedraagt 0.0 fte. De leerstoel is ondergebracht bij de Capaciteitsgroep Metajuridica van de UM. De belangrijkste taak die ik als leerstoelhouder aan de UM in de periode sept. 2006-eind 2008 verricht(te), is het begeleiden van promovendi. Deze notitie bevat een verslag van werkzaamheden, opgesteld op verzoek van de dekaan van de faculteit Rechtsgeleerdheid van de UM. Het laatste overzicht betreffende de UM-leerstoel dateert van aug/sept. 2006. Dit voorliggende overzicht betreft de periode sept. 2006-eind 2008. Het overzicht is bestemd voor de toezichthouders op de bijzondere leerstoel ‘bestuurskunde van de lagere overheden’, en voor anderen te raadplegen die daar interesse voor hebben. Transparantie is geen gevaar. Dit stuk bevat enkele delen: een lijst met functies die ik in de betreffende periode vervulde, en bevat resultaten en activiteiten over de periode 1 sept. 2006 tot eind sept. 2008; en een toelichting daarop. Vooraf past de aantekening dat het werk van de twee leerstoelen inmiddels gedeeltelijk door elkaar loopt. In de loop van de jaren negentig is de taak om onderzoek te coördineren aan de UM uitgebreid met interuniversitaire coördinatie van onderzoek aan de UM (fac. Rechtsgeleerdheid) en OU (fac. Economie, bedrijfs- en bestuurskunde; later faculteit Managementwetenschappen) in het kader van CELS: het Centrum voor Provinciale en Lokale Studies. Ik coördineer ook mijzelf. Ik geef hier een integraal overzicht. Is alles dan toch relevant? Ik zou menen van wel. Een voorbeeld. Ik begeleid een aantal promovendi maar bepaal wel waar ze promoveren (aannemende dat deze onderzoekers in de laatste fase komen en manuscriptcommissies positief zijn). Aangezien mijn loyaliteit primair bij de OU hoort te liggen, zal een aantal promoveren aan de OU maar ook enkele aan de UM. De reden hiervoor is dat dit de afspraak is in het kader van de uitoefening van het bijzonder hoogleraarschap. B Basisgegevens Universitaire functies in de periode sept. 2006-sept. 2008 Bijzonder hoogleraar bestuurskunde van de lagere overheden aan de Universiteit Maastricht, faculteit rechtsgeleerdheid (aanstellingsomvang 0.0; sinds 1991); Tevens gewoon hoogleraar bedrijfs- en bestuurswetenschappen, in het bijzonder bestuurskunde aan de Open Universiteit Nederland, faculteit managementwetenschappen (aanstellingsomvang: 1.0; sinds 1986). Nevenfuncties in de periode sept. 2006-sept. 2008 Lid Raad voor het Openbaar bestuur, adviesorgaan voor regering en parlement Lid Raad van Toezicht Gilde opleidingen (mbo) Lid denktank Gerrit Zalm, lid van enkele kabinetten- Balkenende (in 2006 is de denktank opgeheven) Lid visitatiecommissie Bestuurskrachtmeting van de provincie Limburg (2005-2007) Voorzitter werkveldcommissie master ‘Public management and policy’ OU Voorzitter Adviesgroep t.b.v bijzondere leerstoel Publiek management (OU) Extern lid commissie doorlichting financiën gemeente Sittard-Geleen (2006)
1
Voorzitter midterm reviewcommissie bama opleidingen bestuurskunde aan de Erasmus Universiteit (2007) Erefuncties Op 12 febr. 2004 in Rotterdam benoemd tot Lid van Verdienste van de Vereniging voor Bestuurskunde. April 2005: Officier in de Orde van Oranje-Nassau wegens verdiensten op het gebied van openbaar bestuur en de bestuurskunde Productieresultaten Zie verderop C Toelichting Ontstaan leerstoel Wat de betekenis is van de leerstoel, valt te verduidelijken aan de hand van de ontstaansgeschiedenis. De leerstoel is ontstaan als gevolg van de wenselijkheid te komen tot coördinatie van onderzoek op het vlak van de (bestuurskundige en politicologische) studie van het bestuur van lagere overheden, alsmede de bevordering van de totstandkoming van universitaire promoties in de vorm van dissertaties bij (destijds) zittend personeel aan de FdR te Maastricht. De aanleiding was het vertrek van dr. K. Dittrich bij de FdR naar het CvB waardoor er een lacune dreigde op het vlak van begeleiding van dissertatieonderzoek van Wim Kuiper en Mario van Tilburg op het terrein van lokaal bestuur en lokale politiek. Het onderzoeksprogramma dat destijds bestond en dat ik erfde, was gericht op lokale politiek in Limburg en daarbuiten: de problematiek van lokale lijsten, enz. De activiteiten hebben in de loop der jaren geleid tot enkele positieve waarderingen van visitatiecommissies m.b.t. het onderzoeksprogramma. Na zekere tijd heeft de leerstoel geleid tot interuniversitaire afstemming en verbinding van onderzoek tussen een aantal medewerkers van de UM (rechten) en OU (bedrijfs- en bestuurskunde). Onder het leerstoelbereik vielen in de loop der jaren de posities van medewerkers als W.Kuiper, M. van Tilborg, J. Janssen (opvolger van Kuiper), H. Spoormans, N. Baakman (opvolger van Spoormans). Intussen is daar door mobiliteit (o.a. Spoormans werd elders hoogleraar; Kuiper wethouder en daarna directeur bij de VNG; Baakman ging naar Europese Studies; Janssen werd directeur bij NUTRIN) niemand meer van over. Wel is met mij als penvoerende mede-initiatiefnemer de bijzondere (REGR-) leerstoel ’regiobestuur in internationaal perspectief’ ontstaan (bekleder Hoetjes). Met Ben Hoetjes werd en wordt samengewerkt. Inmiddels geef ik nog steeds volop invulling aan de leerstoel. Dat gebeurt onder meer door eigen onderzoek, door samenwerkingsrelaties, vooral met (buiten)promovendi. Blijken zal dat de periode sept. 2006- eind 2008 uiterst productief is geweest, mede door samenwerking met een aantal buitenpromovendi. Suggesties Tijdens de voorlaatste vergadering van toezichthouders op de leerstoel is de suggestie gedaan ‘kijk eens of je niet nog wat pogingen kunt doen om promoties te realiseren evt. met gelden van NWO’. Die suggestie is opgepakt en leidde vanaf 2005 tot drie verdedigde dissertaties, waarvan één bij de OU en twee bij de UM: Gilsing (SCP) en Rokx (Worldbank). Daarmee kwam de teller voor gerealiseerde promoties aan de UM voor de leerstoel sinds de instelling direct of indirect te staan op vijf: Wim Kuiper (prom Daalder/Irwin), Mario van Tilburg (prom Daalder), Sef Janssen (prom Korsten), Rob Gilsing (prom Korsten/.Veldheer), Claudia Rokx (prom Korsten/Kusin). Neem ik daarbij de OUleerstoel dan komen daar nog twee promovendi bij, wat resulteert in zeven promovendi sinds ik hoogleraar werd (Ron Cörvers en Arend Geul).
2
Tijdens de laatste vergadering van toezichthouders, medio 2006, is afgesproken dat ik zou proberen in de komende periode van vijf jaar een of meer promovendi aan de UM te laten promoveren. Daaraan is gewerkt. Er bestaat sinds medio 2006 een promovendikring en daarbuiten loopt een begeleidingstraject met een promovendus met prof. Maarse (Beleidswetenschap gezondheidszorg, UM). Van de leden van de promovendikring bepaal ik – zoals gesteld - waar ze bij ‘voldoende kwaliteit’ en bij voorkeur ‘goede kwaliteit’ promoveren (OU of UM), als het zo ver is. Terugblik en toekomst Ik kijk met genoegen terug op de afgelopen periode. De betrekkingen met de Capgroep Metajuridica en de daarbinnen functionerende hoogleraren zijn ‘hartelijk’. Aan de UM geef ik geen onderwijs. Onderwijs is niet voorzien in de aanstelling. In het verleden heb ik overigens aan de UM wel enkele onderwijstrajecten uitgevoerd met prof.dr. J. van Mierlo (fac. Economie). De periode sept. 2006-eind 2008 was weer een periode van onderzoek doen: productie, oogsten en weer van ‘zaaien’. Om welke projecten gaat het zoal? Ik noem enkele clusters van projecten. Verderop is een lijst van afzonderlijke projecten van promovendi vermeld. Clusters van onderzoek a. Een aantal projecten clusteren rond het thema ‘reflectie op de kwaliteit van het functioneren van organisaties’. Deze interesse laat zich als volgt duiden. We kennen veel afzonderlijke evaluaties van beleidsprogramma’s, handboeken op dit vlak maar traditioneel geen integrale beoordelingen van organisaties met een geheel aan beleidsprogramma’s. Recent is daar de aandacht echter voor toegenomen. We kenden al wel visitaties van opleidingen in het hoger onderwijs (ik was zelf voorzitter van een commissie ter beoordeling van hbo-opleidingen bestuurskunde/overheidsmanagement en onderwierp me aan visitaties) maar inmiddels kennen we die ook van gemeentebesturen, provinciebesturen (Zuid-Holland, Limburg), departementen, woningcorporaties, omroepen, zelfstandige bestuursorganen als bijvoorbeeld het Staatsbosbeheer, het Kadaster, het COA, en zelfs van juridische afdelingen. Welke beoordelingskader geldt daarvoor? Hoe zijn die visitaties georganiseerd? Leveren ze een betrouwbare en geldige ‘foto’ op van de organisatie? Werken de visitaties ook door in ‘leren’? Ik concentreer me op provincies en gemeenten. Inmiddels dienen zich substituten aan voor visitatie doordat adviesbureaus op dit vlak zelfstandig werk verrichten. Wat is de kwaliteit hiervan? En we treffen benchmarkingsystemen aan. Benchmarking is te omschrijven als organisatievergelijking gericht op leren. ‘De staat van de gemeente’ is een voorbeeld van een meetinstrument dat inmiddels in meer dan 100 gemeenten is toegepast en vergelijking toelaat. Inmiddels zijn naast mij zelf drie onderzoekers op dit vlak actief: Abma, Schutgens, Van der Meer. Er zijn tussenresultaten verschenen in de vorm van boeken en artikelen in wetenschappelijke en andere tijdschriften. Wellicht treedt Beumer hier als vierde onderzoeker aan. b. Een tweede thema voor onderzoek betreft niet zozeer het beoordelen van de kwaliteit sec maar het feitelijk functioneren van colleges van B&W en individuele bestuurders. Bestaan sterke colleges van B&W of gaat het in de praktijk vaak om zwakke colleges? Wat zijn de kenmerken van sterke colleges? Zijn bestuurlijk-risicovolle gemeenten, in de wandeling ‘moeilijke gemeenten’ genoemd, gemeenten met een zwak college of is sprake van andere kenmerken? Binnen dit cluster wordt onder meer onderzoek gedaan naar de val van burgemeesters: aanleiding (kerngebeurtenis), achtergronden, het traject naar de val, de mogelijkheden tot het vermijden van de val, de rol van coaching van burgemeesters. Op dit vlak zijn naast mijzelf twee onderzoekers actief: Schoenmaker, Resoort. c. Een derde cluster betreft de innovatieve samenwerking tussen gemeenten. Tal van gemeentebesturen ontdekten dat het zinvol en soms urgent is om samen te werken met andere gemeenten ook al zijn ze al jaren terug aan herindeling onderworpen. De bestuurskracht is altijd
3
begrensd. Samenwerken kan betrekking hebben op beleidsondersteuning, beleidsvoorbereiding of beleidsuitvoering en handhaving en georganiseerd worden op basis van ‘formules’ in de Wgr maar ook op nieuwe manieren, zoals door toepassing van het SETA-concept, op te vatten als een vorm van shared services. Bij SETA blijven gemeentebesturen bestaan maar poolen ze wel een (groot of klein) deel van de ambtenaren in een facilitair bedrijf. Hoe komen ‘shared services’- vormen van de grond en hoe functioneren ze in bepaalde regio’s. Op dit vlak is door mij vanaf 2002 gepubliceerd in de vorm van artikelen en boeken. Binnen dit cluster doen de volgende onderzoekers onderzoek: Van de Laar, Ter Braak. d. Het vierde cluster onderzoek heeft betrekking op de organisatie van grote infrastructuurprojecten in de vorm van publiek-private samenwerking. Dit cluster studies sluit aan op een eerder verschenen boek ‘Grote projecten’(De Bruijn, De Jong, Korsten en Van Zanten, red., Samsom, 1996). Vragen die hier gesteld worden zijn onder meer: Hoe verloopt de totstandkoming van PPS? Welke vorm van PPS wordt gekozen? De theorievorming wordt sterk accent gelegd op de wenselijkheid van PPS via interactief procesmanagement. Wordt die vorm wel toegepast? Is dat niet een bestuurskundige mythe? In de praktijk wordt deze aanpak helemaal niet vaak gekozen maar is DBFM favoriet? Wat houdt DBFM in? Welke voordelen heeft deze aanpak? Op dit vlak is een onderzoeker actief: Eversdijk (werkzaam bij Rijkswaterstaat). Voor een project op dit vlak is nog een voorstel geformuleerd dat wacht op een onderzoeker. Promovendikring Intussen is door mij – vanuit mijn beide leerstoelen – in 2006 het initiatief genomen tot verdere begeleiding van promovendi door middel van een promovendikring van buitenpromovendi. In die kring participeren op dit moment een tiental personen die een eerste plan van aanpak voor hun proefschrift hebben geformuleerd. Diverse kandidaten zit in de ‘wacht’. Doel van deze kring is: schaalvoordelen benutten voor begeleiding; elkaar stimuleren en motiveren; forumwerking. Een aantal hoogleraren en andere personen van verschillende universiteiten heeft toegezegd zo nodig een rol te willen vervullen voor die promovendikring. De afgelopen periode hebben onderzoekers contact gehad met de volgende personen: dr. M. Boogers, dr. M. van Dam, mevr. dr. K. Peters, dr. J. van Buuren, prof.dr. H. Aardema, prof.dr. S. Denters. Uiteraard kan hier de eigen know how op het gebied van methodologie en dat van methoden en technieken van onderzoek benut worden: denk aan de boeken ‘De praktijk van onderzoek’ (Derksen, Korsten, 1988) en ‘Internationaal vergelijkend onderzoek’(Korsten e.a., 1995). Thans is nog niet bepaald waar ik de betrokkenen laat promoveren, als het zover komt. Recent is overigens gebleken dat enkele projecten vertraagd zijn door overbelasting, een fenomeen dat dreigt bij buitenpromovendi met een fulltime baan. Van een persoon moest om medische redenen afscheid worden genomen. Uiteraard komen hier de waarschuwingen weer om de hoek kijken zoals geformuleerd in een nota over ‘valkuilen bij promoveren’. Zie www.arnokorsten.nl. In de genoemde periode zijn overigens ook enkele opdrachten (opdrachtresearch) uitgevoerd en is geparticipeerd in externe commissies van onderzoek, zoals in de commissie die het provinciebestuur van Limburg visiteerde. Nieuwe mogelijkheden Inmiddels is de basis gelegd voor nieuwe dissertatieprojecten. Ik noem projecten die zouden kunnen voortvloeien uit de volgende publicaties: • Excellente ambtenaren: wat zijn hun veronderstelde en feitelijke kenmerken op lokaal of provinciaal niveau?; veranderen kenmerken in de loop der tijd?; waar gedijt excellentie? (zie Korsten, A., ‘Grote klasse! – Op zoek naar excellente ambtenaren en leiderschap, 2005);
4
•
Inspirerend leiderschap in de risicosamenleving (boek uitgegeven door Lemma, 2005; link met E.Vos); • De val van de gemeentesecretaris (in navolging van het onderzoek naar ‘De val van burgemeesters’); • Benutting van benchmarking en ander onderzoek in lokaal overheidsbeleid (als vervolg op o.a. Wat is goed genoeg? Uit 1983); • Trajectmanagement (daarover het boek Van der Knaap, Korsten e.a., red., Lemma, 2004); • Onderzoek naar bestuurlijke consequenties van bevolkingskrimp (aansluitend op een advies uit 2008 van de Raad voor het openbaar bestuur); • Grensoverschrijdende samenwerking (aansluitend op een advies uit 2008 van de Raad voor het openbaar bestuur) . Het verwerven van middelen via NWO is niet voorzien. Diverse van die projecten zijn immers niet uitvoerbaar door aio’s. En aio’s op deze terreinen zijn niet of nauwelijks te vinden. Het ontbreekt bij de UM ook aan een opleiding Public Administration. Sponsoren De afgelopen jaren is gewerkt met het aantrekken van sponsors voor bepaalde projectonderdelen zoals publicaties. Sponsoren, zoals adviesbureaus, konden bepaalde onderzoeksrapportages koppelen aan relatiemanagement. En publicaties verspreiden. Daardoor kon makkelijker een doelgroep bereikt worden. D Output periode sept. 2006-sept. 2008 Het totaaloverzicht van de output ziet er als volgt uit: Type output Boeken Artikelen Bundels Rapporten Opiniebijdragen Congresbijdragen Bijdragen aan adviezen Lezingen/ inleidingen Promovendi Lid van manuscript- en prom commissies
Wetenschappelijk Populair Wetenschappelijk Overig Bijdragen in …… in dagbladen
Bezig
Aantal 7 2 8 7 10 4 1 2 5 39 13 4
5
Bijlage: Outputspecificatie Promovendi/promotiecommissies Aantal Geboekte resultaten tot nu toe, na 2000: vijf ‘eigen’promovendi die promoveerden, waarvan drie aan de UM (Janssen, Gilsing, Rokx), een aan de RU (Cörvers) en een aan de OU (Geul). Lopende contacten Thans begeleiding van een promovendus met prof.dr. H. Maarse (Beleidswetenschap/Gezondheidswet; UM): Frank Berendsen. Onderwerp:de toekomst van ZBC’s in een zorgstelsel met marktwerking. Thans contracten met de volgende buitenpromovendi, waarvan een aantal bij succes aan de OU promoveert en wellicht enkele aan de UM: Eversdijk, Abma, Kampermann, Schoenmaker, Schutgens, Resoort, Van der Meer, Beumer, Van de Laar. Eerste contacten met Ter Braak, Lindelauf, Arendsen. Lid manuscript- en promotiecommissie • Lier, R. van, De provinciale organisatie in continue staat van verandering – Waarom veranderen provincies van organisatiemodel?, EUR, Rotterdam, promotie 1 maart 2007. • Breed, K., Bestuurscultuur en strategie, Universiteit van Leiden, 14 nov. 2007. • Kool, D. de, Interbestuurlijke monitoring, EUR, Rotterdam, promotie 7 dec. 2007. • Boessen, S., The Politics of European Union Health Policy-making – An actor-centred institutionalist analysis, UM, promotie 14 nov. 2008. Eigen boeken en geredigeerde bundels (periode sept. 2006-eind 2008) 1. Korsten, A.F.A., B. Becker en T. van Kraaij, Samenwerking beproefd, Sdu,, Den Haag, 2006 (met isbn 9 12 11 5604, 104 blz.). 2. Korsten, A. en P. de Goede (red.), Bouwen aan vertrouwen in het openbaar bestuur, Reed Business/ Elsevier, Den Haag, 2006 (met isbn 10 90 352 4024 3 en 13 978 90 352 4024 7). 3. Kampermann, A. en A.F.A. Korsten, Competentiemanagement- Medicijn zonder recept?, uitgeverij Weka, Amsterdam, 2007 (136 blz.; 978-90-5883-274-0). 4. Korsten, A.F.A., K. Abma en J. Schutgens, Bestuurskracht van gemeenten, Uitgeverij Eburon, Delft, 2007 (268 blz.; isbn 978-90-5972-191-3). 5. Korsten, A.F.A. en M. Schoenmaker, Sterke colleges, Reed Elsevier, Den Haag, 2008 (328 blz.; isbn 978 90 352 4263 0). 6. Schutgens, J.M.L.R., A.J.C. Maessen en A.F.A. Korsten, Beoordeling van gemeentenFinanciële verdiepingsonderzoeken en bestuurskrachtmetingen, Eburon, Delft, 2008 (in druk). Populaire boeken 1. Korsten, A.F.A. en J. van de Laar, De kus en de oorvijg- Het gedwongen vertrek van burgemeester Lidewij Digici, PricewaterhouseCoopers Advisory / Nederland Genootschap van Burgemeester, Utrecht, 2007 (50 blz.; isbn 978-90-812996-1-8).
6
2. Kampermann, A., A.F.A. Korsten en J. Schutgens, Gemeenschappen met een apenstaart – Beschouwing over kenniswerkgemeenschappen, Beljon + Westerterp/Capra, 2007 (51 blz.; isbn 978-90-9021963-9). Artikelen in wetenschappelijke tijdschriften met board of reviewers (‘double blind peer reviewed’) 1. Korsten, A.F.A., en R. Hoppe, Van beleidswetenschap naar kennissamenleving, in: Beleidswetenschap, jrg. 20, 2006, nr. 4, pp. 34-73. 2. Korsten, A.F.A. met K. Abma, M. Schoenmaker en J. Schutgens, Doen we het goed? – Gemeentelijke bestuurskrachtmetingen onder het vergrootglas, in: Bestuurskunde, jrg. 16, 2007, nr. 2, pp. 24-34 (uitgever Reed Elsevier). 3. Korsten, A.F.A. met R. Berndsen, M. Fraanje en M. Kort, Beoordeling van provinciale bestuurskracht, in: Bestuurswetenschappen, jrg. 61, 2007, nr. 6, pp. 11-47 (uitgever Sdu). 4. Korsten, A.F.A. en A.W.W. Eversdijk, De mythe van verbindend PPS-management- De Tweede Coentunnel als publiek-private samenwerking, in: Bestuurswetenschappen, jrg. 62, 2008, nr. 3, pp. 29-57. 5. Korsten, A.F.A. en E. Goedvolk, Bevolkingsdaling vraagt paradigmaverandering, in: Bestuurswetenschappen, jrg. 62, 2008, nr. 2, pp.82-90 6. Korsten, A.F.A., H. Aardema en A.P. Resoort, Gebroken ketens van macht, in: Bestuurswetenschappen, jrg. 62, 2008, nr. 5 (in druk). 7. Abma, K. en A.F.A.Korsten, Normenkaders bij bestuurskrachtmetingen: een beeld van de ideale gemeenten?, in: Bestuurswetenschappen, 2008 of 2009 (geaccepteerd voor publicatie) 8. Eversdijk, A.W.W., en A.F.A. Korsten, Concessionele publiek-private samenwerkingsrelaties – DBFM bij infrastructurele projecten: feiten en ficties, in: Bestuurswetenschappen, 2008 of 2009 (te verschijnen). Overige artikelen in tijdschriften 1. Korsten, A.F.A. en J.M. van de Laar, ‘Samen sterk’ is beter dan ‘zwak en alleen’, in: Gemeenten 2010,okt. 2007, Special van het Tijdschrift Overheidsmanagement, Reed Elsevier met Eiffel, pp. 7-17. 2. Korsten, A.F.A., met S. van de Laar, Prestatie van Interbestuurlijke shared services centers, in: Tijdschrift Overheidsmanagement, april 2007, nr. 4, pp. 24-30. 3. Korsten, A.F.A. met A. Kampermann, Competentiemanagement als strategie, in: Tijdschrift Overheidsmanagement, sept. 2007, nr. 9, pp. 20-25. 4. Korsten, A.F.A. met A. Eversdijk, Publiek-private samenwerking bij infrastructurele werken, in: Tijdschrift Public Controlling, dec. 2007, pp. 28-33. 5. Korsten, A.F.A. en E. Goedvolk, Bevolkingsdaling: gevolgen voor gemeentefinanciën, in: Bank en Gemeente, april 2008, pp. 5-9. 6. Schutgens, J.M.L.R., A.J.C. Maessen en A.F.A. Korsten, Financiële analyse en bestuurskrachtmeting van gemeenten, in: Bank en Gemeente, juli/aug. 2008, pp. 28-33.
7
7. Schutgens, J.M.L.R., A.J.C. Maessen en A.F.A. Korsten, De betekenis van een financieel verdiepingsonderzoek bij gemeenten in het kader van het moderne provinciaal toezicht, in: Bank en Gemeente, okt. 2008. Bijdragen aan bundels 1. Korsten, A.F.A. en B.L. Becker, Intergemeentelijke samenwerking: een historische schets, in: A.F.A. Korsten, B.L. Becker en T. van Kraaij (red.), Samenwerking beproefd, Sdu, Den Haag,, 2006, pp.15-33. 2. Korsten, A.F.A., Intergemeentelijke samenwerking – SSC als nieuw concept voor samenwerking tussen gemeenten, in: A.F.A. Korsten, B.L.Becker en T. van Kraaij (red.), Samenwerking beproefd, Sdu, Den Haag, 2006, pp. 33-45. 3. Korsten, A.F.A. en B.L. Becker, Vormen van intergemeentelijke samenwerking, in: A.F.A. Korsten, B.L. Becker en T. van Kraaij (red.), Samenwerking beproefd, Sdu, Den Haag, 2006, pp. 45-53. 4. Korsten, A.F.A. en J. Schutgens, Innovatieve intergemeentelijke samenwerking op belastinggebied – Krachtenbundeling in ‘een ambtelijke pool’ door zes gemeenten in Parkstad, in: A.F.A. Korsten, B.L. Becker en T. van Kraaij (red.), Samenwerking beproefd, Sdu, Den Haag, 2006, pp. 81-94. 5. Becker, B. en A.F.A. Korsten, Conclusies en dilemma’s, in: A.F.A. Korsten, B.L. Becker en T. van Kraaij (red.), Samenwerking beproefd, Sdu, Den Haag, 2006, pp. 95-101. 6. Korsten, A.F.A. en P. de Goede, Bouwen aan vertrouwen: vragen en antwoorden, in: A.Korsten en P. de Goede (red.), Bouwen aan vertrouwen in het openbaar bestuur, Elsevier, Den Haag, 2006, pp. 9-31. 7. Korsten, A.F.A., Van vertrouwen vragen naar vertrouwen winnen. Leiderschap gevraagd, in: A.Korsten en P. de Goede (red.), Bouwen aan vertrouwen in het openbaar bestuur, Elsevier, Den Haag, 2006, pp. 139-163. 8. Korsten, A.F.A. en P. de Goede, De betekenis van sociaal kapitaal voor vertrouwen in overheidsbestuur, in: A.Korsten en P. de Goede (red.), Bouwen aan vertrouwen in het openbaar bestuur, Elsevier, Den Haag, 2006, pp. 175-191. 9. Korsten, A.F.A. en G. van Nijendaal, Minister Zalm en de onroerendezaakbelasting, in: Sprenger, J. e.a. (red.), Per saldo - Overheidsfinanciën na twaalf jaar minister Zalm, Sdu, Den Haag, 2007, pp. 87-99. 10. Korsten, A.F.A., De wind ging liggen, in: Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, De staat van de dualisering, Den Haag, 2008. Rapporten voor opdrachtgever 1. Korsten, A.F.A., en H. Aardema, De vallende burgemeester, Nederlands Genootschap van Burgemeesters/Ministerie van BZK, Den Haag, 2006. 2. Korsten, A.F.A. en G. Marsman, Krimp in de Peel – Naar een bestuurlijk antwoord op demografische uitdagingen, 24 aug. 2008 (opdrachtgever gezamenlijke Peelgemeenten). 3. Korsten, A.F.A., Provincie moet regie pakken bij krimp, in: Provincie Noord-Holland, Krimpkansenkrant, 2008, p. 3 (op verzoek van adviesbureau Berenschot).
8
4. Korsten, A.F.A., P.M.B. Schrijvers en C.J.N. Versteden, Een duurzame toekomst voor Renswoude, 16 juni 2008 (opdrachtgever gemeente Renswoude). Opiniebijdrage Korsten, A. en C. Versteden, Het gelijk van burgemeester Leers, in: De Limburger, 27 nov. 2007. Congrespapers 1. Korsten, A.F.A., Bestuurders van de 21ste eeuw, Inleiding op congres ‘Overheid bij de tijd’, Landelijk Congres der Bestuurskunde, Nijmegen, Triavium, 25 april 2007. 2. Korsten, A.F.A., De wind ging liggen- Dualisering in gemeentebestuur in de periode maart 2002-juni 2008, met bijzondere aandacht voor de betrekkingen in gemeenten tussen college, raad, presidium en bevolking, Paper ten behoeve van het Congres ‘Staat van de dualisering’ georganiseerd door het ministerie van BZK, Amersfoort, 25 juni 2008. Adviezen, waarbij betrokken als lid/vz • Commissie van externe adviseurs, Rapport Tijd voor keuzen, Sittard, 2006 •
Visitatiecommissie, Bestuurskrachtmeting van de provincie Limburg, Maastricht, 2006
•
Raad voor het openbaar bestuur, Bevolkingsdaling – Gevolgen voor bestuur en financiën, Rob/Rfv, Den Haag, maart 2008.
•
Raad voor het openbaar bestuur, Besturen over grenzen – Opgave voor alle bestuurslagen, Den Haag, mei 2008.
•
Raad voor het openbaar bestuur, Informatie: grondstof met toekomstwaarde, maart 2008.
•
Rapport van de midterm reviewcommissie bama opleidingen bestuurskunde aan de Erasmusuniversiteit, 2007.
Lezingen/ inleidingen 1. Korsten, A.F.A., Lezing Inspirerend leiderschap in de risicomaatschappij, Tilburg, Studenten master Public management and policy, Bestuursacademie Zuid-Nederland, Tilburg, 2 februari 2006 2. Korsten, A.F.A., Inspirerend leiderschap in de risicosamenleving, Studiecentrum Open Universiteit, Utrecht, 2 maart 2006. 3. Korsten, A.F.A., Inleiding voor de vergadering van kabinetschefs over het onderzoek naar vallende burgemeesters, Utrecht, Paushuize, 7 maart 2006. 4. Korsten, A.F.A., Inleiding over de gemeenteraadsverkiezingen, VVD-afdelingen NoordBrabant, 18 maart 2006. 5. Korsten, A.F.A., Inleiding over shared services op het Symposium ‘Ten Boer als inspiratiebron’, Organisatie WagenaarHoes/ InAxis, Driebergen, 10 mei 2006. 6. Korsten,A.F.A., Speech over shared services, Managementopleiding, Universiteit Nyenrode, 24 mei 2006. 7. Korsten, A.F.A., Speech over inspirerend leiderschap voor hbo-studenten bestuurskunde en overheidsmanagement, Leidse vestiging Universiteit Leiden, 29 mei 2006. 8. Korsten, A.F.A., Speech over intergemeentelijke samenwerking t.b.v. colleges van B&W van Schagen, Zijpe, Anna Paulowna, Schagen, 30 mei 2006. 9. Korsten, A.F.A., Lezing over ‘de vallende burgemeester’, Tilburg, BAZN, 1 juni 2006. 10. Korsten, A.F.A., Lezing over ‘reflexief bestuur’, studenten bestuurskunde, Studiecentrum Utrecht, 22 juni 2006. 11. Korsten, A.F.A., Discussie op het ministerie van BZK over ontwikkelingen rond sleutelfiguren in het lokaal bestuur,
9
12. Korsten, A.F.A., Samenwerking beproefd, inleiding op Themabijeenkosmt van Adviesbureau Eiffel, 11 okt. 2006 te Maarssen. 13. Korsten, A.F.A., Intergemeentelijke samenwerking vlg. het SETA-model, Symposium Bestuurskracht in verscheidenheid, 18 okt. 2006, De Eenhoorn te Amersfoort 14. Korsten,A.F.A., Politiek in deze tijd, inleiding Rotaryclub Kerkrade, 1 nov. 2006, Rolduc. 15. Korsten, A.F.A. , Van bestuurskracht naar bestuurderskracht, Lochem, Zes Bijeenkomsten voor groepen van 45 burgemeesters, 24 jan., 1 febr., 7 febr., 14 febr., 21 febr., 28 febr. 2007 16. Korsten, A.F.A., Inleiding over consultancy, 6 febr. 2007, Utrecht, studiecentrum 17. Korsten, A.F.A., Benchmarking, BAZN, Tilburg , 1 febr. 2007. 18. Korsten, A.F.A., Inleiding over intergemeentelijke samenwerking, voor B&W, MT-leden en leden van de gemeenteraden van Alphen-chaam en Baarle-Nassau, Gemeentehuis AlphenChaam, 14 febr. 2007. 19. Korsten, A.F.A., Commentaar bij de beschouwing van oud-minister G. Zalm over 12.5 jarig ministerschap, Hogeschool Zuyd, Heerlen, 3 maart 2007 20. Korsten, A.F.A., Bestuurders van de 21ste eeuw, Inleiding op congres ‘Overheid bij de tijd’, Landelijk Congres der Bestuurskunde, Nijmegen, Triavium, 25 april 2007. 21. Korsten, A.F.A., Bestuurskracht, Inleiding voor adviseurs van het adviesbureau GITP, Driebergen, 23 aug. 2007. 22. Korsten, A.F.A., Trends en ontwikkelingen in het binnenlands bestuur en wat ze betekenen voor PWC - Inleiding voor adviseurs van PricewatehouseCoopers, De Buunderkamp, Wolfheze, 17 sept. 2007. 23. Korsten, A.F.A., Leiderschap in een veranderende omgeving, Beljon+ Westerterp, Raalte, 10 okt. 2007. 24. Korsten, A.F.A., Leiderschap in een veranderende omgeving, Beljon+ Westerterp, Pulchri, Den Haag, 11 okt. 2007. 25. Korsten, A.F.A. , Moeten burgemeesters krachtig of voorzichtig besturen, Wetenschapscafé Pelt, Heerlen, 17 jan. 2008. 26. Korsten, A.F.A., Alliantiemanagement, inleiding Bestuursacademie Zuid-Nederland, Tilburg, 31 jan. 2008. 27. Korsten, A.F.A., Inleiding over grensoverschrijdende samenwerking, Tilburg, meeting georganiseerd door de Raad voor het openbaar bestuur, DATUM. 28. Korsten, A.F.A., Nieuwe arrangementen in intergemeentelijke samenwerking, Congres Samen werken aan samenwerking, WagenaarHoes, Contact der Continenten, Soesterberg, 10 april 2008. 29. Korsten, A.F.A., Inleiding over bevolkingsdaling en gevolgen voor bestuur, Roermond, congrescentrum forum, 22 april 2008 30. Korsten, A.F.A., Inleiding over Samenwerking tussen gemeenten, in Valkenburg, 25 april 2008. 31. Korsten, A.F.A., Bevolkingsdaling in Nederland: de financiële en bestuurlijke gevolgen en een recent advies van de Raad voor het openbaar bestuur, Studiecentrum Open Universiteit Den Haag, 8 mei 2008. 32. Korsten, A.F.A., Speech over Bestuurskracht van gemeenten, Gemeente Losser, 19 mei 2008. 33. Korsten, A.F.A., Speech over en leiding discussie bij het thema Belastingsamenwerking van gemeenten, in: BMC, Abe Lenstrastadion, Heerenveen, 4 juni 2008. 34. Korsten, A.F.A., Bestuurskracht van gemeenten - Wat is bestuurskracht, hoe is het te meten en volgens welke beoordelingsnormen? Welke zwakten kennen grote en kleine gemeenten?, Studiecentrum Open Universiteit Den Haag, 12 juni 2008. 35. Korsten, A.F.A., Grensoverschrijdende samenwerking, inleiding op de bijeenkomst van het ministerie van BZK, Sociëteit De Witte, 24 juni 2008. speech GROS, BZK?? 36. Korsten, A.F.A., De wind is gaan liggen – Inleiding op het landelijke dualiseringscongres, organisatie Ministerie van BZK, De Flint, Amersfoort, 15 juni 2008. 37. Korsten, A.F.A., Speech Vernieuwing van intergemeentelijke samenwerking – Is samenwerking een alternatief voor gemeentelijke herindeling?, Studiecentrum Open Universiteit Den Haag, 11 september 2008
10
38. Korsten, A.F.A., Speech over Excellente ambtenaren: kenmerken, voorbeelden, lessen, Studiecentrum Open Universiteit Den Haag, 9 oktober 2008 39. Korsten, A.F.A., Speech over de val van bestuurders en rehabilitatiemogelijkheden, Studiecentrum Open Universiteit Den Haag, 13 nov. 2008. Debat (enkele voorbeelden, beperkt tot 2006) • Interview met Bern Opdenacker, L1 TV, raadsverkiezingen, 26 jan. 2006. • Interview met Chris Nemeth, Raadsverkiezingen, L1 TV Maastricht, 22 februari 2006. • Deelname aan debat over herindeling, TV Limburg, Studio Maastricht, 23 mei 2006. • Debatleider alumnidag Symposium Leven lang leren Open Universiteit Nederland, Utrecht • Discussie met Belgische studenten en CvB, Diës Open Universiteit Brussel, 31 augustus 2006. • Interview met Chris Nemeth, Verkiezingen voor de Tweede Kamer, L1 Radio, 22 nov. 2006. Promovendikring en proefschriftbegeleiding Doel van deze kring is: De promotor benut schaalvoordelen in de begeleiding; Leden helpen elkaar, wisselen uit, en stimuleren en motiveren elkaar; Kritische functie en forumwerking. Leden: 1. K. Abma, Analyse van de bestuurskracht van gemeenten en ‘de staat van de gemeente’ 2. J. Schutgens, Visiteren van Limburgse gemeenten 3. A.D. van der Meer, Benchmarking door gemeenten 4. A.Kampermann, Competentiemanagement in gemeenten(werktitel) 5. M. Schoenmaker, Bestuurlijk risicovolle gemeenten 6. A.Resoort, De val van burgemeesters 7. S. van de Laar, Shared services tussen gemeenten (tijdelijk gestopt) 8. A.Eversdijk, Analyse van publiek-private samenwerking bij grote infraprojecten 9. J. Beumer, Visitatie van zelfstandige bestuursorganen Nog geen lid: 10. H. ter Braak, Intergemeentelijke samenwerking in de BEL-gemeenten en het Ten boer-model 11. F. Berendsen, De toekomst van ZBC’s is een zorgstelsel met marktwerking (met prof. Maarse, UM) 12. Lindelauf, W., Evaluatie van gemeenten- Art.213a Gemeentewet. 13. Arendsen, G., Grotestedenbeleid. Voorstel op zoek naar kandidaat: Projectdynamiek – Analyse van de totstandkoming van het project ‘de Maaswerken’
Tussenresultaten van lopende projecten Project Democratische uitdaging/ Bevolkingskrimp Beoordelen door middel van visitatie van het provinciaal bestuur De kwaliteit van visitaties gericht op meting van gemeentelijke bestuurskracht Bestuurskrachtmeting door adviesbureaus in verschillende regio’s De staat van de gemeente volgens
Onderzoeker (startmoment) Korsten
Pro motor nvt
Korsten
nvt
Schutgens (2006)
Korsten
Abma (2006)
Korsten
Abma/Korsten
nvt
Tussenresulta(a)t(en) Betrokken bij Rob-advies; Rapport voor Peelgemeenten; Artikelen in Bestuurswetenschappen, B&G Rapport; artikel in tijdschrift Bestuurswetenschappen
Korsten, Abma, Schutgens, Bestuurskracht van gemeenten, Eburon, 2007; artikelen in Bank & Gemeente; artikel in Bestuurskunde Boek; artikel in Bestuurskunde; artikel in Bestuurswetenschappen (geaccepteerd) Beoogd resultaat: een boek
11
een burgermonitor Evaluatie van gemeenten (art 213a Gemeentewet) Benchmarking door gemeenten
Lindelauf (sept. 2008) Van der Meer (2006) Schoenmaker (2006)
Korsten
Enkele eerdere artikelen van Lindelauf
Korsten
Nog geen; enkele scripties
Korsten
De val van burgemeesters in drie landen
Resoort
Samenwerking van gemeenten door middel van shared services Samenwerking van gemeenten door middel van integrale pooling van ambtenaren Competentiemanagement in gemeenten
Van de Laar (2006) Ter Braak (2008)
Korsten/ Aar dema Korsten
Korsten en Schoenmaker, Sterke colleges, Reed, 2008; artikel in Korsten, Abma, Schutgens, Bestuurskracht van gemeenten. Artikel in Bestuurswetenschappen (te verschijnen)
Publiek-private samenwerking
Eversdijk (2006)
Politie en veiligheidsregio’s
Liedekerken (2008)
Zelfstandige bestuursorganen
Beumer (2007)
Projectdynamica
Gezocht
Bestuurlijk-risicovolle gemeenten
Kampermann (2006)
Artikelen in tijdschrift Overheidsmanagement
Korsten
Boekje over Ten Boer-model en BEL-gemeenten uitgegeven door adviesbureau
Korsten, Gerrichh auzen Korsten
Kampermann, Korsten: Competentiemanagement, WEKA Press; artikel in Overheidsmanagement.
Mou wen (UvT/Ko rsten) Korsten
Artikel in Public controlling; artikel in Bestuurswetenschappen, 2008; een artikel geaccepteerd Juist gestart
Boek?
Te verwachten eerst komend nieuw boek: Abma, K., A.F.A. Korsten en A.D. van der Meer, De staat van de gemeente, 2009.
12
