Spraakverwerking per computer David Weenink Outline
Spraakverwerking per computer
Administrativa Inhoud colleges Het maken van opnames
David Weenink Instituut voor Fonetische Wetenschapen ACLC Universiteit van Amsterdam
A MSTERDAM C E NTE R FOR LANGUAGE AND COMMUNICATION
Opnames aan de PC praat
Spraakverwerking per computer
Spraakverwerking per computer David Weenink Outline Administrativa
1
Administrativa
Inhoud colleges Het maken van opnames
2
Inhoud colleges
3
Het maken van opnames
4
Opnames aan de PC
5
praat
Opnames aan de PC praat
Administrativa
Spraakverwerking per computer David Weenink Outline Administrativa Inhoud colleges
Colleges: 14 dinsdagen 13-15u 13 opdrachten Elke opdracht op papier inleveren Naam, datum, collegekaartnummer, college, opdrachtnummer Opgaves voldoende om tentamen te doen Elke opgave wordt in het begin van het volgende(+1) college besproken
Bij email Subject: [spc2007] BlackBoard
Het maken van opnames Opnames aan de PC praat
College-inhoud
Spraakverwerking per computer David Weenink
Opnametechniek: microfoon, luidspreker, soundcard In de studio: opnames maken op CD-Audio Kenmerken van het spraaksignaal bekijken en meten Programma praat Segmenteren en labelen Spectrum en formanten Dynamiek in het signaal via spectrogram Intonatie en manipulatie hiervan Formanten meten, database maken van allemaal samen Klinkerherkenning discriminantenanalyse neuraal net
Tekst-naar-spraaksynthese
Outline Administrativa Inhoud colleges Het maken van opnames Opnames aan de PC praat
Hulpbronnen
Spraakverwerking per computer David Weenink Outline Administrativa Inhoud colleges Het maken van opnames
A. Rietveld en V. van Heuven (2001), Algemene fonetiek, Coutinho.
Opnames aan de PC praat
Paul Boersma & David Weenink, praat, http://www.fon.hum.uva.nl/praat/ http://www.howstuffworks.com/
Borstklopperij
Spraakverwerking per computer David Weenink Outline Administrativa Inhoud colleges Het maken van opnames Opnames aan de PC praat
Borstklopperij (vervolg)
Spraakverwerking per computer David Weenink Outline Administrativa Inhoud colleges Het maken van opnames Opnames aan de PC praat
De opnameketen
Spraakverwerking per computer David Weenink Outline Administrativa Inhoud colleges Het maken van opnames Opnames aan de PC
Spreker → microfoon → versterking → opname Overal in deze keten kan ruis optreden.
praat
Spraakverwerking per computer
Ruis
David Weenink Outline
In de opnameruimte: Nagalm Storende bijgeluiden Piepende deuren Verkeer Mensen
Spreker: Knisperend papier bij voorleestekst Plaklippen Kuchen
In de opnameapparatuur: Interne ruis Verbindingen, kabelbreuken, slechte connectoren Oversturing van microfoon, line-input. . . Microfoonsignaal te zwak (te ver af)
Administrativa Inhoud colleges Het maken van opnames Opnames aan de PC praat
Anti-ruis
Spraakverwerking per computer David Weenink Outline Administrativa Inhoud colleges
Professionele opnames in een opnamestudio!
Het maken van opnames Opnames aan de PC praat
Achter je PC opnemen kan ook maar. . . Zie opdracht 1
Opnames aan de PC
Spraakverwerking per computer David Weenink Outline Administrativa Inhoud colleges
We hebben nodig: Microfoon die past bij de Soundcard
Het maken van opnames Opnames aan de PC praat
Kabel(s) en connector(s)
Computerprogrammas Mixer: mengen/selecteren van geluidsstromen Recorder: geluid naar schijf
De microfoon
Spraakverwerking per computer David Weenink Outline
Een microfoon zet een akoestisch signaal om in een electrisch signaal. (”luchtdruk” → ”mechanische beweging” → ”electrische variatie”)
Het maken van opnames
Microfoontypes:
Opnames aan de PC
Koolmicrofoon (bewegend poeder, weerstand) Condensatormicrofoon (bewegende condensatorplaat) Dynamische microfoon (bewegende spoel of magneet) Kristalmicrofoon (vervormd kristal, piezoelectriciteit) Bandmicrofoon (bewegend lint in magneetveld)) How do microphones work, and why are there so many different types? http://electronics.howstuffworks.com/question309.htm
Administrativa Inhoud colleges
praat
Soundblaster
Spraakverwerking per computer David Weenink Outline Administrativa Inhoud colleges Het maken van opnames Opnames aan de PC praat
De geluidskaart
Spraakverwerking per computer David Weenink Outline Administrativa Inhoud colleges
Geluid:
Het maken van opnames
Afspelen (CD, wav, DVD, spelletjes)
Opnames aan de PC
Opnemen (microfoon)
praat
Bewerken Synthetiseren http://www.howstuffworks.com/sound-card.htm
De geluidskaartcomponenten
Spraakverwerking per computer David Weenink Outline Administrativa Inhoud colleges
Connectors: microfoon, line-in, line-out, CD
Het maken van opnames
Digitale I/O: SPDIFF
Opnames aan de PC
ADC: Analoog naar Digitaal Converter DAC: Digitaal naar Analoog Converter DSP: Digitale Signaal Processor MIDI: Musical Instrument Digital Interface (GAME) Mixer: mengen van geluidstromen
praat
Spraakverwerking per computer
Soundcard
David Weenink Outline Administrativa Inhoud colleges Het maken van opnames
MIDI/GAME
Line in
Line out Mic
Line in (blauw): voor cassettedeck, taperecorder (1000 mV) Line out (groen): voor luidsprekers of koptelefoon (1000 mV) Mic(rood): voor microfoon (1 mV) MIDI/GAME: voor MIDI apparaten en spelletjes Line out van apparaat gaat naar Line in
Opnames aan de PC praat
Opname aan de PC met microfoon
Spraakverwerking per computer David Weenink Outline Administrativa Inhoud colleges
Van geluid naar file: A van mic naar microfoonversterker A naar mixer A van mixer naar ADC D van ADC naar DSP D van DSP naar CPU D van CPU naar disk(controller)
Het maken van opnames Opnames aan de PC praat
Spraakverwerking per computer
De mixer (Windows)
David Weenink Outline Administrativa Inhoud colleges Het maken van opnames Opnames aan de PC
Input en output hebben eigen mixer All ongebruikte inputs uit!
Mogelijkheden hangen af van de soundcard
praat
STAC9750 (de pootjes)
Spraakverwerking per computer David Weenink Outline Administrativa Inhoud colleges Het maken van opnames Opnames aan de PC praat
STAC9750 (productbeschrijving 1)
Spraakverwerking per computer David Weenink Outline Administrativa Inhoud colleges Het maken van opnames Opnames aan de PC praat
STAC9750 (productbeschrijving 2)
Spraakverwerking per computer David Weenink Outline Administrativa Inhoud colleges Het maken van opnames Opnames aan de PC praat
STAC9750 (logisch schema)
Spraakverwerking per computer David Weenink Outline Administrativa Inhoud colleges Het maken van opnames Opnames aan de PC praat
STAC9750 (detail schema)
Spraakverwerking per computer David Weenink Outline Administrativa Inhoud colleges Het maken van opnames Opnames aan de PC praat
praat
Spraakverwerking per computer David Weenink Outline Administrativa Inhoud colleges Het maken van opnames Opnames aan de PC
Download praat Lees Help/Intro een aantal keer.
praat