Dames en Heren Welkom bij Humanitas, welkom bij onze nieuwjaarsreceptie. Voor iedereen de allerbeste wensen in deze ‘uitdagende tijd’. Er verandert veel in zorg en welzijnsland. In 2013 hebben vele cliënten al ondervonden dat je zorg en welzijnsvragen niet meer even neerlegt bij professionals, maar dat je zelf onderdeel uitmaakt van de oplossing, van het antwoord; en dat is en wordt erg wennen! 22 april 2013 was de grote dag waarop bijna alle 16.000 Rotterdamse ouderen een nieuwe huishoudelijke hulp kregen. Een logistieke mammoetoperatie, waarbij het grootste probleem was dat niet ruim van te voren bekend was wie onze klanten zouden zijn. We willen van deze gelegenheid gebruik maken iedereen te bedanken die ervoor gezorgd heeft dat we deze enorme operatie uiteindelijk hebben volbracht en getuige de laatste enquêtecijfers met succes. Onze collectieve voorzieningen, EHBHO, de frisse vensters, het cleanteam, Jong voor Oud etc doen er toe of staan in stevige steigers. Deze big-‐bang ging over een schoon en leefbaar huis, boodschappen, wassen en strijken. Maar je moet er niet aan denken dat op die manier lijfgebonden zorg aanbesteed was. Daarvoor is die zorg te kwetsbaar en de afhankelijkheid te groot. Dat kan levens kosten. Gelukkig hebben de staatssecretaris en de gemeente Rotterdam dat ook ingezien. In 2013 ontkwamen we niet aan een aantal reorganisaties zoals bij Jeugdhulpverlening, in Noord en Feijenoord. Dank voor de uitstekende samenwerking daarbij met onze constructief kritische Ondernemingsraad, waarvan na spannende verkiezingen de voorzittershamer weer bij Janneke de Geus terecht is gekomen. Gefeliciteerd maar een hele verantwoordelijkheid in deze tijd. Forse aanpassingen aan het snel veranderend zorg-‐ en welzijnslandschap zullen nodig blijven, omdat met name de professionele inzet van zorg en hulpverlening anders zal gaan worden. De professional komt pas om de hoek kijken als alle andere mogelijkheden zijn uitgeput. In het algemeen zal dat betekenen dat de professionele zorg zwaarder wordt en hogere competenties van medewerkers vereist. Daar zullen medewerkers op geschoold en geworven
1
moeten worden. Onze strikte ja-‐cultuur buigen we dus een beetje om; het wordt de ja-‐als-‐u-‐bereid-‐bent-‐mee-‐te-‐helpen-‐cultuur. Ketenzorg d.w.z. zorg zo organiseren dat van lichte tot de zwaarste zorg onafgebroken, de juiste zorg geleverd kan worden zal bij Humanitas alle aandacht krijgen. Samen met de cliënt en zijn omgeving in elke levensfase de juiste zorg te kunnen aanbieden is ons streven. Daarin hoort wat Humanitas betreft ook zeer nauwe samenwerking met alle zorg-‐ en welzijnspartners in Rotterdam. De Stedelijke Ketenzorg Dementie Rotterdam en de Ketenzorg Palliatieve Zorg zijn voorbeelden waarbij vele organisaties elkaar het afgelopen jaar gevonden hebben. En zo hoort het ook. Humanitas staat er maximaal voor open. Mensen met dementie en geheugenklachten kunnen sinds kort met hun familie en vrienden in ontmoetingscentra terecht in onze complexen in Hoek van Holland, Ommoord, Hillegersberg en Charlois. Zij kunnen er ontmoeten, specialisten ouderengeneeskunde gaan er spreekuren draaien, braintrainers zijn er, enzovoort. U bent altijd van harte welkom! Humanitas zal in 2014 de officiële opening van twee nieuwe complexen realiseren. Terras aan de Maas in Spijkenisse, een fraai vormgegeven gebouw; al bijna geheel verhuurd en bewoond, waarin en van waaruit bijna alle vormen van zorg geleverd worden. Op moderne leest geschoeid: veel domotica, een gezondheidscentrum, een modern restaurant, kinderopvang, wat wilt u nog meer. Ga er eens langs en kijk eens binnen. Het is trouwens nog een leuke fietstocht ook. Ten tweede De Reigers in IJsselmonde. Met dezelfde gedachten, maar is nog in ontwikkeling. Ook daar staat wonen, met zorg als dat nodig, is centraal. De Geriatrische Revalidatiezorg is in 2013 opnieuw in de steigers gezet. Er zijn keuzes voor specialismen gemaakt. Er is een nieuw geautomatiseerd systeem in gebruik genomen afgestemd op de allernieuwste eisen rond patiëntenzorg bij revalideren. Het is nog vroeg om een oordeel te vellen maar het enthousiasme is groot bij onze artsen, paramedici en zorgverleners. En het bevordert ook de patientenveiligheid.
2
Bij de tak maatschappelijke dienstverlening hebben we inmiddels vele specialismen ontwikkeld: opvang slachtoffers mensenhandel, bestrijding jeugdprostitutie, buddyzorg, financiële hulpverlening, bewindvoering, begeleiding ex-‐gedetineerden, opvoedingsondersteuning etc. Die hebben zich het afgelopen jaar goed staande gehouden tijdens de beeldenstorm in welzijnsland. We worden blijkbaar gewaardeerd om wat we kunnen en met name ook vanwege het aantal vrijwilligers dat we daarbij weten aan te trekken en op te leiden. We gaan die deskundigheid in 2014 aanbieden aan de gemeentelijke sociale wijkteams. Zorg en welzijn zullen steeds meer vervlochten worden aangeboden. Daartoe hebben we officiële samenwerkingsverbanden zoals Koers & Co, met de Stichting DOCK en Stichting Welzijn Hoogvliet, maar veelal trekken we in andere regio’s informeel met andere partijen op; in 2014 zullen we daarin nog nadere keuzes gaan maken om zorg en welzijn nog meer integraal te kunnen aanbieden. Dat de jeugdzorg er in de toekomst ook nog bijkomt zal daarin meegewogen worden. De zorg zullen we steeds meer met zogenoemde Eigen Regie Teams leveren. We hebben daarin al de nodige experimenten achter de rug; alle regio’s zullen op die manier gaan werken teneinde zo goed mogelijk zorg bij de cliënt te kunnen leveren. Meer zelfdenkend en zelfhandelend en minder leiding, zal de leidraad in heel Humanitas worden. Dat lukt alleen als je elkaar kan en wilt corrigeren. Je op elkaar kunt vertrouwen en elkaar durft aan te spreken. Een open cultuur, een veilige cultuur is daarvoor een vereiste. Daaraan zullen we met elkaar moeten blijven werken. En in elkaar willen blijven investeren. Niemand kan het ontgaan zijn dat er veel verandert en nog gaat veranderen in de zorg. We hebben een paar jaar in Nederland met elkaar geworsteld over de vraag wat gaan we collectief betalen en wat niet; en wie heeft de regie over welk deel van de zorg. Duidelijk is nu: de grote AWBZ wordt heel klein: alleen bestemd voor zware (intramurale) cliënten. Om ouderenzorg betaalbaar en toekomstbestendig te houden, wordt de nadruk verlegd van zorg naar welzijn, van intramurale zorg naar ondersteuning
3
van mensen bij het langer zelfstandig thuis wonen en naar de cliënt en zijn netwerk van mantelzorgers en vrijwilligers. De professional wordt meer dienend, luisterend en ondersteunend. De communicatieve vaardigheden van al onze medewerkers zullen op een hoger plan moeten komen om samen met onze cliënten en hun omgeving de zorg aan te kunnen. We moeten het samen gaan doen. De kracht van de omgeving van onze cliënten zullen we moeten benutten en naar binnen halen. Dat vereist geheel nieuwe competenties. Wij experimenteren om wonen in onze wooncomplexen voor licht dementerenden mogelijk te maken. Want in Rotterdam worden ook nog eens ruim 680 verpleeghuisplaatsen afgebouwd, terwijl het aantal dementerenden niet afneemt. Intensieve verpleeg-‐thuiszorg in onze wooncomplexen zal daarop ons antwoord zijn. Wij zullen in steeds meer complexen totaalpakketten gaan aanbieden waarmee ouderen bij ons onbezorgd kunnen wonen. Wij noemen dat Comfortpakketten. Bewoners kunnen een abonnement nemen op een pakket waarmee Humanitas hen wat zorgen uit handen neemt of diensten levert die het wonen aangenamer en makkelijker maken. Scheiden van wonen en zorg zal door Humanitas vertaald worden in een nieuw aanbod met allerhande comfortdiensten en collectieve voorzieningen. Lokale kracht leeft. Voor ons is lokale kracht het samenspel tussen burgers, overheid en professionals van zorg-‐ en welzijnsorganisaties, woningbouwcorporaties, 1e lijnszorg en andere lokale partijen. De inzet is: wonen, welzijn en zorg zo te organiseren dat mensen -‐ook als zij zwaardere hulp nodig hebben-‐ kunnen blijven wonen waar ze willen. Verbonden blijven met hun eigen sociale omgeving en er een bijdrage aan kunnen leveren. Burgers niet reduceren tot klant of doelgroep waar we onze waren aan kunnen slijten, maar ze ook zien als initiatiefnemer en eigenaar. Van een verzorgings-‐ naar een netwerksamenleving. 2014 zal het jaar worden van de ‘pilots rond zogenoemde sociale wijkteams: op zoek naar de beste manier om zorg en welzijn met minder middelen te kunnen
4
leveren in de eerste lijn: de sociale wijkteams worden de sociale huisartsen. Zij zullen zoveel mogelijk de zorg-‐ en hulpverlening moeten afhandelen. Humanitas doet mee in bijna alle regio’s alhoewel we vermoedelijk geen deel zullen uitmaken van zo’n sociaal wijkteam. Dat worden merendeels ambtenaren en wellicht een wijkverpleegkundige. Wij komen dan in de tweede lijn aan zet. Tenslotte: waarden die ons bij Humanitas zo verbinden, de eigen regie over je leven, gelijkwaardigheid en solidariteit hebben in 2013 onder druk gestaan. Niet alleen internationaal, maar ook in eigen land en in eigen stad. De vraagstukken rond euthanasie, gelijke rechten voor minderheden, kortom kunnen leven op de manier zoals jij wilt, blijven de gemoederen bezighouden. Laten we nu aan het begin van 2014 het recht op eigen geaardheid, op eigen besluitvorming rond het einde van het leven, vergevingsgezindheid en solidariteit met zwakkeren opnieuw hoog op de agenda zetten. Het in stand houden van die waarden hoort bij Humanitas, daarin willen we ons onderscheiden en zijn we toch minimaal aan elkaar verschuldigd. Wij wensen allen een zorgzaam, initiatiefrijk en gelukkig 2014 toe
5
