Dagschema Trans-Sulawesi/Bali/Lombok Rondreis van 29 dagen Dag 1. Vertrek vanaf Amsterdam Vertrek van Amsterdam naar Singapore met Singapore Airlines(SQ) in ca. 12 uur. Dag 2. Aankomst Manado(Sulawesi) Aankomst Singapore en doorvlucht in de late ochtend met zusterorganisatie Silk Air naar Manado, Noord-Sulawesi. Uw reisbegeleider haalt u van het vliegveld af en na een geldwissel of pinnen bij de bank gaan wij naar het hotel. Het hotel heeft een gezellig en goed restaurant en ligt op steenworpafstand van zee.Tegenover ons hotel bevindt zich het snoep- en souvenirwinkeltje “Ventje”. Dag 3. Manado Dag vrij te besteden voor o.a. een facultatieve boottocht om te snorkelen of te duiken in de blauwe wateren rond het idyllische eiland Bunaken. Bunaken heeft één van de mooiste koraaltuinen van Indonesië. Lunch in een restaurantje op het eiland. Dag 4. Manado – Minahasa tour – optie Tangkoko National Park Vertrek om ca. 08.00 uur voor de “Minahasa-Highland-tour”, door een gebied dat rijk is aan cengkeh, kulit manis, kopi, kopra en kerken. Einddoel is Tangkoko National Park. Wij bekijken het bouwen van traditionele houten huizen op palen. Bovendien genieten wij onderweg van uitzichten over het Tondano-meer en de nabije vulkanen Lokon en Klabat. Verder doorzoeken wij duistere Japanse grotten en sluiten de tour af met een bezoek aan het dorpje Sawangan met eeuwenoude waruga: boven de grond geplaatste graven met primitieve afbeeldingen op prisma-vormige grafdeksels. De liefhebbers gaan hierna een nacht slapen aan de rand van het Tangkoko National Park, de anderen gaan weer terug naar Manado. In het Tangkoko National Park logeren we in een eenvoudig onderkomen in de “kampung”. Gezamenlijke(heerlijke) maaltijden. Dag 5. Tangkoko/Manado In de vroege ochtend een facultatieve jungletocht onder leiding van een lokale ranger door dit prachtige natuurgebied dat rijk is aan verschillende soorten apen, wilde herten en varkens, vele soorten vogels en de zogenaamde spookdiertjes of tarsius: rappe, handkleine halfaapjes met opvallend grote ogen en oren. Op ca. 30 minuten loopafstand van het hotel ligt een mooi strand. Degenen die niet mee gaan naar Tangkoko National Park hebben nog een vrij te besteden dag in Manado vandaag. Dag 6. Manado – Gorontalo Ca. 6.30 uur vertrek voor lange reis naar Gorontalo, een aangenaam stadje. We tijden via de prachtige noordelijke kustroute. Laat u eens rondrijden in een paard met wagen, het vervoermiddel in deze stad, ook wel “bendi” genoemd.
Dag 7. Gorontalo, tour in de omgeving.
1
Vandaag verkennen we Gorontalo en de omgeving zoals het oude fort Otanaha vanwaar we een mooi uitzicht hebben op het Limboto meer. Het in 1980 gerestaureerde fort Otanaha werd gebruikt tijdens de onderlinge oorlogen tussen de verschillende rijkjes en in de strijd tegen de Nederlanders. Dag 8. Gorontalo - Moutong Vertrek om ca. 06.30 uur voor reis van Gorontalo naar Moutong. We rijden langs veel mangrove begroeiing en komen in het begin van de middag aan. Bij aankomst eerst lunchen. ’s Middags kan er op verzoek een facultatieve bootreis(1/2 uur) naar het eilandje Lolaya, voor de kust worden gemaakt. Overnachting in het enigste (eenvoudige)hotel langs deze route! Dag 9. Moutong – Tanjung Karang Vertrek om 06.30 uur voor lange reis van ongeveer 12 uur(incl. stops) van Moutong naar Tanjung Karang. Fraaie kustroute.De overnachting vindt plaats op een mooie locatie meteen aan het strand, onze cottages(met mandi-bak) zijn gebouwd tegen een heuvel waardoor we prachtig uitzicht hebben op de baai. Gezamenlijke maaltijden. Dag 10. Tanjung Karang Dag vrij te besteden voor o.a. uitrusten, zwemmen, snorkelen of duiken, wandelen of voor een facultatieve boottrip om de dolfijnen in de baai van naderbij te bekijken. Dag 11. Tanjung Karang Dag vrij te besteden. Dag 12. Vlucht Palu - Makassar In de vroege ochtend vertrek naar Palu airport voor de vlucht naar Makassar(1 uur). Na aankomst in Makassar bezoeken we het oude VOC-fort Rotterdam. In het complex is ook een interessant museum. Vervolgens gaan we naar Paotere haven alwaar wij het laden en lossen van Buginese schoeners kunnen aanschouwen. Transfer naar hotel in het centrum van Makassar, voorheen Ujung Pandang. Middag vrij te besteden. Dag 13. Makassar - Rantepao Vertrek om 08.00 uur voor lange reis(ca. 10 uur) naar het koele Rantepao door een berggebied met veel bochten en schitterende vergezichten. Na de lunch in Pare-Pare bereiken wij het fascinerende Tana Toraja. Ons hotel in de rijstvelden net buiten Rantepao, heeft een zwembad en ligt op 5-10 minuten becak-afstand van het centrum. Culinaire tip: Toraja-gerechten, zoals kip-in-bamboe gecombineerd met zwarte rijst. Dag 14. Rantepao Vertrek om 8.00 uur voor de “Tator-tour”in de omgeving van Rantepao met o.a. een bezoek aan het traditionele dorpje Kete’Kesu (met enkele hangende graven en een mensgrote Tau-Tau-poppen), Londa en Lemo, beide bekend vanwege de mooie Tau-Tau en skeletten, en Suaya, gelegen in een mooie vallei. Als we geluk hebben maken wij een ceremonie mee. Is dat het geval dan passen we ons programma daarop aan. Dag 15. Rantepao Vandaag maken we een mooie wandeling. We wandelen vanaf het bergoord Batutumongaord Batutumonga naar Tikala(afdaling). Prachtige vergezichten. Facultatief kan er overnacht worden in een traditioneeel Tongkonan huis. Overigens is de invulling en zwaarte van deze wandeltocht afhankelijk van de groepsamenstelling. U kunt desgewenst ook achterblijven in het hotel en een eigen programma samenstellen.
2
Dag 16. Rantepao Zie dag 15. Of vrij programma. Dag 17. Rantepao - Sengkang Vertrek om ca. 07.30 uur voor bergafdaling naar Sengkang, gelegen aan het uitgestrekte meer van Tempe. Deze plezierige, islamitische middelgrote stad heeft twee reusachtige moskeeën die veel en lang galmen. Pas uw kleding aan, s.v.p. Vanaf de heuveltop in de stad heeft u een prachtig uitzicht over de stad en het meer van Tempe. Dag 18. Sengkang Vertrek om ca. 8.30 uur naar het meer van Tempe voor een ochtendexcursie per gemotoriseerde uitgeholde boomstam over een spinnenweb van rivier- en waterwegen. Wij varen langs dorpjes met Buginese paalwoningen, drijvende vissersdorpen en uitgestrekte vogelgebieden en rietlanden. ’s Middags bekijken wij het zijde-weefproces. Dag 19. Sengkang - Malino Vertrek om 7.00 uur voor een lange reis door allereerst de Buginese en Makassaarse laaglanden en vervolgens door een prachtig berglandschap naar het koele bergoord Malino. Gedeeltelijk slecht wegdek(Sinjai-Malino). In de koloniale tijd verbleven de Nederlanders in dit bergoord om de hitte van de vlakten te ontsnappen. Het gebied staat bekend om zijn groenten en fruit, boomtomaten, passievruchten en avocado’s. Dag 20. Malino Dag vrij te besteden, voor prachtige(facultatieve) wandelingen in de omgeving, naar bijvoorbeeld de waterval van Takapala (2-3 uur). Na de wandeling door dit mooie gebied worden we opgehaald door onze busjes. Dag 21. Malino – Makassar – vlucht naar Denpasar – Candidasa(Bali) Vertrek in de ochtend naar het vliegveld van Makassar voor vlucht naar Denpasar, Bali. Op weg naar Candidasa maken we een stop bij het oude gerechtshof van Klungkung, “Kerta Gosa” genaamd. Dit gerechtshof is nog tot 1945 in gebruik geweest. Vervolgens door naar Candidasa, alwaar wij overnachten in onze “homestay”met knusse bungalows. Dag 22. Candidasa Dag vrij te besteden, o.a. voor uitrusten, zwemmen, snorkel- of boottrips, of een wandeling door de heuvels naar het traditionele Bali-Aga-dorpje Tenganan, alwaar de zeldzame dubbele ikat wordt geweven. Ook kunnen er facultatieve tochtjes over het eiland worden georganiseerd. Hopelijk wordt er in de buurt een (tempel)ceremonie gehouden, die u kunt bijwonen. Dag 23. Candidasa. Dag vrij te besteden. Zie dag 22.
Dag 24. Candidasa – Padangbai – Tetebatu(Lombok) Vertrek om 08.00 uur naar Padangbai voor een oversteek per veerboot(ca. 4 uur) naar Lombok. Tijdens de overtocht zijn er soms dolfijnen en vliegende vissen te zien. Vanaf Lembar rijden we per bus naar Tetebatu, een koel bergdorpje dat tegen de hellingen van de ruim 3700 meter hoge Rinjanivulkaan is gelegen. Dag 25. Tetebatu
3
Vertrek om 8.00 uur voor een facultatieve wandeling in deze prachtige omgeving.We wandelen via de rijstvelden of tabaksvelden(afhankelijk van het seizoen)naar de waterval Air Jeruk. Tijdens de wandeling hebben we prachtige uitzichten op de vulkaan Rinjani(3726 meter). Dag 26. Tetebatu - Senggigi Vertrek om 8.00 uur voor de “Lombok-tour”met o.a. bezoek aan een traditioneel weefdorpje van de Sasak en het prachtige strand van Zuid-Lombok waar we lunchen. Door naar het waterpaleis van Narmada en de hindoeistische tempel van Lingsar. Tot slot een stop bij een Chinese begraafplaats. De excursie eindigt in Senggigi aan de fraaie westkust van Lombok, alwaar wij overnachten in een hotel met bungalows vlak aan het strand. Dag 27. Senggigi, vrij te besteden. Dag vrij te besteden, voor o.a. zwemmen, strandwandelingen of facultatieve bootexcursie naar de Gili-eilanden. Goede snorkelmogelijkheden. ’s Avonds kan er heerlijk gedineerd worden aan het strand. In de verte de vulkanen van Bali en vaak een prachtige zonsondergang aan deze westkust van Lombok. Dag 28. Vlucht Mataram – Singapore - Amsterdam Vlucht vanaf Mataram (Lombok’s hoofdstad) met Silk Air naar Singapore en rond middernacht door naar Amsterdam. Dag 39. Aankomst Amsterdam Aankomst ’s ochtends vroeg in Amsterdam. Vluchtschema 2007 (onder voorbehoud) Heenreis: SQ323 vertrek Amsterdam 11.55, aankomst Singapore 6.30 (+1); MI274 vertrek Singapore 09.25, aankomst Manado 13.05 Terugreis: MI125 vertrek Mataram 18.40, aankomst Singapore 21.15; SQ324 vertrek Singapore 23.45, aankomst Amsterdam 7.10 (+1) Op de reis van 25 mei en 27 juli is er een terugvlucht vanaf Denpasar Het programma wordt daarop aangepast!
Eurocult-Lito reizen, december 2006
PRAKTISCHE INFO INDONESIË 2007 REISDOCUMENTEN Paspoort: Zorg ervoor dat uw paspoort bij aankomst in Indonesië nog minstens zes maanden geldig is. Visum: Voor een verblijf van een maand of korter krijgen Nederlanders sinds mei 2006 een zogenaamd “Visa on arrival”. De kosten voor dit visum zijn momenteel USD 25 pp en kunt u op de luchthaven, 4
ook in Euro’s, betalen. Indien u in indonesië verlengt heeft u wel vooraf een visum nodig. Wij kunnen dit voor u verzorgen voor Euro 75 pp. Indien u de aanvraag zelf indient, dient u 2 x naar het consulaat te gaan. 1 x Om het in te dienen en 1 x om het af te halen. Het adres van het consulaat is Tobias Asserlaan 8, 2517 KC Den Haag, tel: 070-3108100.
Adressen: - Ambassade van Nederland in Indonesië is: Jalan H.R. Rasuna Said, Kavel S-3 Kuningan, Jakarta 12950, tel. 0062-21-5251515, fax: 752777 (openingstijden op werkdagen: 09.00-13.00 uur).
GEZONDHEID Vaccinaties: We raden u aan om ruim voor aanvang van uw reis u (algemeen) te laten informeren over vaccinaties en andere gezondheidsaspecten via de website van het Landelijk Coördinatiecentrum Reizigersadvisering: www.lcr.nl of via de Landelijke Vaccinatielijn voor Reizigers (tel: 09009584). Voor persoonlijk advies kunt u zich wenden tot een academisch ziekenhuis, een grootstedelijke of grote regionale GG&GD (bijv. Den Haag, Rotterdam, Utrecht en Amsterdam), de Tropen Informatie Poli Leiden (TRIP, tel: 071-5141415), het Havenziekenhuis te Rotterdam (tel.: 09005034090, voor afspraken tel.: 010-4123888) of het Instituut voor Tropische Geneeskunde in Antwerpen (tel: 03-2476666). Adviezen betreffende gezondheid en vaccinaties zijn aan verandering onderhevig en kunnen per instantie verschillen. Houdt u zich in elk geval aan de adviezen die door hen aan u zijn verstrekt. Let op: het is noodzakelijk dat u ook persoonlijk advies inwint, omdat het advies van diverse zaken afhankelijk is, zoals de reisroute, de duur van de reis, uw gezondheid en uw leeftijd. Neem de beschrijving van de reisroute en uw eventuele inentingenboekje dus mee. Onderstaande adviezen zijn slechts een indicatie en vallen buiten onze verantwoordelijkheid, aangezien wij geen medische instantie zijn. Richt u zich voor een precies advies tot een van bovenstaande instanties. Voor Indonesië wordt het volgende meestal aangeraden: 1. Hepatitis A. 2. Buiktyfus bij reizen van langer dan twee weken. 3. DTP-cocktail-vaccinatie tegen Difterie, Tetanus en Polio. 4. Anti-malariapillen (afhankelijk van de regio waarnaartoe gereisd wordt). Voorkom bovendien dat u wordt gestoken door muggen door m.n. na zonsondergang bedekkende kleding te dragen en frequent het DEET te smeren of te sprayen. Een klamboe in Indonesië is niet nodig, tenzij u in Nederland ook al vaak door muggen worden gestoken.
Medicijnen: Gebruikt u medicijnen, neem er dan voldoende van mee. De kans is niet zo heel groot dat hetzelfde middel onderweg overal verkrijgbaar is. Breng uw reisbegeleider bovendien aan het begin van de reis op de hoogte van een eventueel ziektebeeld dat bij u kan ontstaan, zodat hij op de juiste wijze kan reageren. Reizigersdiarree: Het komt regelmatig voor dat enkele reizigers als gevolg van de verandering in klimaat en voedsel last krijgen van maag- en/of darmstoornissen, het zgn. reizigers-diarree. Mocht u onverhoopt van 5
dit onschuldige ongemak last krijgen, raadpleeg dan in ieder geval de reisbegeleiding, die met dit soort zaken meer ervaring heeft. De belangrijkste maatregel bij diarree is het voorkómen van uitdroging door veel te drinken (thee, bouillon of (rijste-)water). Normaal heeft iedereen per dag 1,5 - 2 liter vocht nodig; bij diarree is dat natuurlijk méér. Na iedere dunne ontlasting of bij braken kunt u ORS volgens voorschrift gebruiken. Deze combinatie van zout en suiker kunt u ook zelf maken van acht klontjes suiker en één theelepel zout op één liter water. Het heeft geen zin om bij diarree te vasten! Door niets te eten geeft u uw maag en darmen wel de nodige rust, maar u verzwakt uw lichaam nog meer. Zwaardere middelen zoals Imodium of Diacure kunnen worden gebruikt, bijvoorbeeld indien u lang onderweg bent in een bus, trein of vliegtuig. Overmatig gebruik hiervan kan echter leiden tot verstopping. Ouderwetse, zwaar-chemische middelen als Entosorbine, Entrovioform enz. raden wij sterk af. Norit heeft bij reizigersdiarree geen zin, wel bij voedselvergiftiging. Homeopathische middelen zijn ook aan te raden. Houden de problemen langer dan enkele dagen aan, raadpleeg dan een arts. Eten en drinken: Over het algemeen zijn de restaurantjes veilig, maar vraag bij twijfel altijd even na bij uw reisbegeleiding. Wanneer u eenmaal in een eetgelegenheid bent neergestreken, vermijdt dan indien mogelijk (zeker in het begin) rauwe groenten (bv. gado gado), onverpakt ijs, vruchten zonder schil, etc. Controleer of het voedsel goed gekookt en goed doorbakken is. Betrek weinig of geen vis of vlees van de straat. Een bekende uitspraak m.b.t. voedsel luidt immers: "boil it, cook it, peel it, or forget it".
6
Ter plaatse is het zeker voor iedereen aan te bevelen plastic flessen met mineraalwater te kopen. De verzegeling van de fles mag niet verbroken zijn. Ze kosten minder dan EUR 0,50 en zijn in alle hotels en winkels verkrijgbaar. Wij raden u ten sterkste aan nergens kraanwater te drinken, dit in verband met de reeds genoemde flora. GELDZAKEN Geldzaken in Indonesië: De Indonesische munteenheid is de Rupiah (Rp) en is afhankelijk van de inflatie, ongeveer EUR 1,- = 11.500 Rp(december 2006). U koopt ze bij voorkeur niet in Nederland, maar in eerste instantie op het vliegveld in Indonesië. Biljetten zijn te verkrijgen van Rp 100.000, 50.000, 20.000, 10.000, 5.000, 1.000 en muntstukken van 500, 200, 100 en 50. Zorg dat u aan het einde van de reis niet teveel geld overhoudt, aangezien terugwisselen in de praktijk vaak moeilijk en ongunstig is. Er is vaak een tekort aan wisselgeld, dus zorg dat u het altijd zo klein mogelijk uitbetaald krijgt, anders zult u op een gegeven moment in snoepjes terugbetaald worden. In veel plaatsen in Indonesië zijn banken en moneychangers waar u geld kunt wisselen. De reisleider informeert u daar over. Bij geldwissel wordt meestal naar uw paspoort en uw aankoopbewijs gevraagd. Travellercheques in zowel dollars als EURO’s kunt u omwisselen bij banken of moneychangers (de koers varieert per eiland). Ook contant geld in EURO’s is eenvoudig om te wisselen. U hoeft dus geen dollars aan te schaffen. Eurocheques zijn niet inwisselbaar. Belangrijk is tevens dat uw geld ongeschonden is. Scheurtjes of iets beschadigde biljetten worden in veel gevallen bij de bank niet geaccepteerd. Pinnen met betaalpasjes (met Cirrus- en/of Master-vignet) via zgn. ATM's kan vrijwel overal(zelfs in de kleinere steden) en alleen met pinnen krijgt u de beste koers (o.a. bij de BCA Bank, LIPPO Bank of BNI Bank). Vergeet deze dus niet mee te brengen en die van uw partner. Met creditcards betalen wordt steeds eenvoudiger in de grote steden, maar is in onze hotels (nog) niet mogelijk. Daarom adviseren wij u om deze card alleen als reserve mee te nemen. Zorg in ieder geval dat u altijd een zekere reserve hebt en verspreid de coupures ook over uw bagage en kleding. Stop het geld ook altijd in uw handbagage en nooit in de ruim-bagage van het vliegtuig. Draag uw waardevolle papieren, documenten (maak hiervan eventueel kopieën) en uw geld altijd bij u en bij voorkeur op uw lichaam. Indonesië is overigens een zeer eerlijk land waar zelden of nooit diefstallen gepleegd worden. Zakgeld: Op de reis is men ongeveer EUR 115,- gemiddeld per week kwijt aan 'zakgeld', alhoewel dit bedrag natuurlijk afhankelijk is van uw eigen bestedingspatroon. Dit bedrag is inclusief maaltijden, entreegelden, facultatieve excursies etc. De kosten van een gemiddelde maaltijd liggen tussen de EUR 2,50 en 5,- p.p., terwijl de prijzen van vegetarische maaltijden nog lager liggen. Fooien: Het geven van fooien in Indonesië is heel gebruikelijk en gebeurt op de meest onverwachte momenten. Vanwege het feit dat vele mensen met wie wij in Indonesië werken voor hun inkomsten mede afhankelijk zijn van te ontvangen fooien, hebben wij een fooienpot ingesteld, die per persoon EUR 30,- tot EUR 45,- bedraagt. Voldoet u dit bedrag aan het begin van de reis in Indonesische Rupiah's aan de reisleiding.
7
Deze draagt dan verder de verantwoordelijkheid voor deze taak, en u bent van dit probleem verlost. De reisleider houdt een lijst van de fooien-uitgaven bij. De fooienpot is alleen voor de door iedereen te betalen centrale (groeps) fooien, bijv. voor het personeel van het hotel of voor de buschauffeur, dus niet voor een individuele blijk van waardering. BAGAGE Koffers/tassen: Wij adviseren iedereen om de hoeveelheid bagage zoveel mogelijk te beperken, vooral om de verplaatsing binnen Indonesië zo eenvoudig en praktisch mogelijk te houden. Twaalf á dertien kilo per persoon is meestal een goed gemiddelde. Maximaal mag u 20 kg als ruimbagage meenemen. Kleine koffers, stevige weekendtassen en rugzakken (zonder uitwendig fame) zijn het meest gemakkelijk. Vermijd enorm grote koffers. Neem een dagrugzak mee die u kunt gebruiken tijdens wandelingen. Tijdens de tocht naar het Tenggergebergte/Bromo vulkaan nemen wij niet alle bagage mee maar slechts de benodigde spullen. Ook daarvoor is een dagrugzak of een opvouwbare kleine weekendtas handig. Kleding: Laat uw exclusieve kleding thuis en neem alleen kleding mee die lekker zit en vooral tegen een stootje kan. Katoen is het beste materiaal voor uw kleding. Luchtige kleding en wijde kleding is het parool, mouwloze of gedecolleteerde bovenstukjes en minirokjes worden op de meeste plaatsen in Indonesië (met name West-Sumatra en Kleine Sunda-eilanden) niet op prijs gesteld. Tanga en topless op de stranden is alleen in Bali mogelijk. Een sweater kan raadzaam zijn in het vliegtuig, op de boot, bij frisse ochtenden of avonden en/of hoger gelegen gebieden (zoals de Bromo-vulkaan (Java), het berggebied rond Batutamonga (Sulawesi), Centraal Flores en de Keli Mutu-vulkaan (Flores)). In bijna alle hotels is het mogelijk uw kleding te laten wassen tegen geringe kosten. In alle hotels zijn handdoeken aanwezig, maar het is toch handig om zelf ook een dunne, kleine handdoek als reserve in uw bagage mee te nemen. Een sarong is in Indonesië overal te koop en kan een grote dienst bewijzen, zoals bijv. bij zwemgelegenheden, in een enkel geval als bovenlaken en bij (tempel)ceremonies. Een lakenzak kan handig zijn voor reizen naar Oost-Indonesië en TransSulawesi, omdat niet in alle hotels bovenlakens worden verstrekt. Ook bij de overnachting onder de blote sterrenhemel op de boot naar de Komodo is een lakenzak aan te raden. Overigen: Naast de gebruikelijke bagage raden wij aan om mee te nemen: goede wandelschoenen, slippers, eventueel licht windjack, kleine zaklamp, zonnebril, reserve bril/lenzen, hoedje/petje, reiswekker en een kleine reisapotheek met middelen tegen diarree, zonnebrandolie met hoge beschermfactor, sterilon, pleisters etc. Voor de Sulawesi en de Sunda-reis is het ook de moeite waard om een goede snorkelset en waterschoenen mee te nemen. Een klamboe is niet echt nodig maar wordt u echt vaak door muggen gestoken dan kan dit wenselijk zijn tijdens de Sulawesi reis en de Kleine sunda eilanden aangezien de hotels hier niet altijd airconditioning hebben. Voor de reis Sumatra Java Bali heeft u geen klamboe nodig. De meeste apothekers-en drogistprodukten zijn in Indonesië (ook zonder recept) te verkrijgen. Filmpjes en sigaretten zijn overal te koop. Dia’s en videobanden zijn vaak niet verkrijgbaar. Vooral voor de nieuwere systemen zijn zaken als Lithiumbatterijen moeilijk verkrijgbaar.
8
KLIMAAT De tropische temperatuur in Indonesië ligt meestal het gehele jaar door tussen de 27 en 32 graden Celsius. Daarnaast heerst er een hoge luchtvochtigheid van ongeveer 80-90 %. Aangezien het land zich kronkelt langs de evenaar, komt wolkvorming veelvuldig voor waardoor de kans op een strakblauwe lucht niet zo groot is. In de bergen is het 's avonds en 's nachts koel en soms zelfs koud. Het regenseizoen is in theorie van november tot februari. Toch is de moesson-periode per eiland verschillend en is ook het klimaat in Indonesië aan verschuivingen onderhevig waardoor de lengte van de regentijd fluctueert. Dit neemt overigens niet weg dat u ook in de droge periode een verfrissend buitje kunt verwachten; de hoofdkleur in de tropen is niet voor niets groen. De tropische regens, in tegenstelling tot de Hollandse druilerige regens, zijn heftig en kort en vallen veelal in de middag. De straten worden minder stoffig, het geeft een prettige verkoeling en fruit is volop aanwezig. LITO organiseert dan ook het gehele jaar door reizen naar de tropen! Ongetwijfeld zult u weleens een onschuldige kakkerlak tegenkomen en ook hagedissen zien tegen de plafonds en aan de muur. Zij zijn zeer nuttig want ze eten kleine insekten en brengen "geluk".
GEBRUIKEN EN GEWOONTEN Voor Azië in het algemeen en voor Indonesië in het bijzonder, gelden in de omgang een aantal gebruiken en gewoonten die voor een Europeaan in eerste instantie vreemd kunnen aandoen. Toch kan de reiziger, als die ervan op de hoogte is, heel gemakkelijk rekening houden met deze gebruiken en bovendien hierop inspelen als de reiziger ermee geconfronteerd wordt. De Indonesiërs zijn zeer gesteld op beleefd gedrag, tradities en goede manieren. Zij zijn hartelijk, gastvrij, spontaan, geduldig en niet zelden een tikkeltje verlegen. Lachen is een nationale "karaktertrek". Fouten, benauwde situaties, boosheid en gezichtsverlies worden vermeden en bedekt met een gulle glimlach. De Indonesiër leeft vandaag en lijkt zich geen zorgen te maken voor morgen. De reiziger zal veelvuldig worden aangesproken door de Indonesiër in het Bahasa Indonesia, of in het Engels en soms in het Nederlands, in een poging een praatje te maken. De vragen die dan gesteld worden zijn veelal van dezelfde aard, n.l. waar komt u vandaan, waar gaat u naar toe, wat is uw naam, bent u getrouwd en/of heeft u kinderen? Vragen die wij in het meer individualistisch ingestelde Europa niet gewend zijn aan elkaar te stellen. Wij vinden het zelfs een beetje onbeleefd om deze vragen in zo'n vroeg stadium te stellen. Ons gevoel van/behoefte aan privacy kent de Indonesiër niet. Deze vragen worden juist uit beleefdheid gesteld en ook om aan de enorme behoefte aan sociaal contact tegemoet te komen. Een ander voorbeeld van een door iedere Indonesiër in acht genomen gebruik, is het vermijden van het gebruik van de linkerhand. Met deze hand worden n.l. de billen gewassen (aangezien zij geen/nauwelijks toiletpapier gebruiken) en uit hygiënische overwegingen wordt het gebruik van de linkerhand bij met name eten maar ook bij ontmoetingen, schoonmaken en het aanraken van geld en voorwerpen consequent vermeden. Links wordt ook weleens geassocieerd met "slecht". Als u met uw linkerhand ook nog over de bol aait van een o zo vriendelijke jonge Indonesiër, dan heeft u tot tweemaal toe ingedruist tegen lokale gebruiken. Het hoofd is namelijk "onaanraakbaar". Rekening houden met deze gebruiken is vaak een kleinigheid en het zal het wederzijdse begrip tussen de Europese en Aziatische cultuur vergroten.
9
Niet zelden moet de reiziger afdingen (“tawarren”) op de prijs van de produkten (zoals de fietstaxi’s de “becaks”) die niet voorzien zijn van een prijskaartje. Dit is een serieus en tijdrovend spel. Uitgangspunt is dat de gevraagde prijs ongeveer 2x zo hoog is als de uiteindelijke koopprijs.
HOTELS EN VERVOER Hotels: We verblijven in middenklasse hotels die veelal centraal gelegen zijn. Niet alle hotelkamers hebben warm water in Indonesië en dit met name tijdens de Trans-Sulawesi reis en de reis naar de Kleine Sunda eilanden. De kamers beschikken over een “europese douche” maar bij de Sulawesi reis en de Kleine Sunda eilanden zult u af en toe de typische indonesische mandibak tegenkomen. Enkele hotels in Sulawesi en de Kleine Sunda eilanden zijn eenvoudig te noemen, maar dat is alleen in de plaatsen waar niets anders beschikbaar is. Van de andere kant gebruiken we ook regelmatig comfortabele hotels. Busreis: Tijdens de rondreis is roken in de bus niet toegestaan (behalve de chauffeur). Wel wordt er regelmatig gestopt (elke 2-3 uur) voor een rook-, foto-, eet- of sanitaire stop. In de bus wordt ook een rouleersysteem toegepast. Wij gaan ervan uit dat iedereen zich houdt aan het wisselen van plaatsen. Luchtvaartmaatschappij: Singapore Airlines en regionale zustermaatschappij Silk Air voor de korte routes binnen Azië. Roken is tijdens alle vluchten van Singapore Airlines niet toegestaan!
LITERATUUR Hieronder volgt een overzicht van aanbevolen (reis)literatuur over Indonesië: * Indonesië, Rough Guide (Nederlandse uitgave) * Insight Guide Indonesia (Nederlandse uitgave) * Bill Dalton: Indonesia Handbook * Travel Survival Kit, uitgave van Indonesia, Lonely Planet * Diverse eilanden in Indonesië in de serie Periplus Editions (Nederlandse + Engelse uitgave) * Diverse eilanden in Indonesië in de serie Dominicus * Indonesië uit de Landenreeks, Koninklijk Instituut voor de Tropen – Novib: Mensenpolitiek-economie-cultuur-milieu door Dirk Vlasblom * Cantecleer Kunstreisgidsen: Indonesië (geschiedenis, kunst en cultuur) * Te gast in ....Indonesië, uitgave Stichting Informatie Verre Reizen * Wat & Hoe: Bahasa Indonesia (Taalgids) * Hoe blijf ik gezond in de tropen (uitgeverij van het Koninklijk Instituut voor de Tropen, Amsterdam) * Heeren van de thee, Hella Haasse * Het lied en de waarheid, H. Ruebsamen
10
DIVERSEN * Reisbegeleid(st)ers: De reizen in Indonesië worden begeleidt door ervaren en deskundige reisleiders die al lange tijd in het land zelf wonen. Zij hebben een goede kennis van de taal, cultuur en gebruiken van het land. De reisbegeleiding zorgt ervoor dat de reis vlekkeloos verloopt en dat hij/zij altijd aanspreekbaar is als vraagbaak. De reisbegeleider wacht u op het vliegveld ter plaatse op en zwaait u ook weer uit aan het einde van de reis. * Feestdagen: Ramadan (vastenmaand): elk jaar verschillend, gevolgd door Idul Fitri; Onafhankelijkheidsdag: 17 augustus, Hari Raya Nyepi, Balinees Nieuwjaar volgens Sakakalender: meestal eind maart of begin april. Op deze dag moet u overal in Bali verplicht binnen blijven. * Openingstijden: banken en postkantoren: meestal 08.00 uur - 14.00 uur. (m.u.v. vrijdag en zaterdag); winkels: meestal 08.00 - 19.00 uur. * Luchthavenbelasting: Bij vertrek uit Indonesie moet men Rp 100.000 luchthavenbelasting betalen. Op binnenlandse vluchten moet bij vertrek uit Maumere, Gorontalo, Ujung Pandang en Denpasar circa Rp. 20.000 aan luchthavenbelasting worden betaald. * Vliegduur : vanaf Nederland naar Indonesië ca. 16-19 uur (SQ) * Tijdverschil: Sumatra en Java: 6 uur later Singapore, Bali, Lombok en Sulawesi: 7 uur later Sumbawa en Flores: 8 uur later * Elektriciteit: meestal 220 Volt * Prijzen voor facultatieve excursies, exclusief de bijkomende entreegelden. Alle hieronder genoemde prijzen zijn richtlijnen en onder voorbehoud, temeer omdat deze kosten sterk afhankelijk zijn van het aantal personen dat aan de facultatieve excursies deelneemt: Sumatra/Java/Bali: - Jungletocht Bukit Lawang: ca. EUR 10,-, p.p. (dag 3) - Excursie Dieng Plateau: ca. EUR 10,- p.p. (dag 21/22) - Snorkelen Lovina: ca. EUR 5 p.p. - Dolfijnen Lovina: ca. EUR 5 p.p. Trans-Sulawesi/Bali/Lombok: - Bootexcursie (snorkelen) Bunaken ca. EUR 15,- p.p. - Duiktrips ca. EUR 45,- p.p. per dag - Overnachting Batutamonga: ca. EUR 7,- p.p. (dag 14/15) - Bootexcursie Gili-eilanden: ca. EUR 15,- p.p. (dag 24) Kleine Sunda Eilanden: - Boot/snorkelexcursie naar Moyo-eiland: ca. EUR 15,- p.p. (afh. van het aantal pers.) (dag 7) Ongeveer twee weken voor vertrek ontvangt u de vliegtickets, deelnemerslijst, hotellijst en een dagschema van de reis. Uw reisbegeleid(st)er vangt u op, op het vliegveld aldaar en is herkenbaar aan het bordje LITO. Voor thuisblijvers is het wellicht nuttig ons telefoonnummer 030-2439634 en faxnummer 030-2442475 achter te laten. Via het telefoonnummer van Schiphol 0900-72447465 en teletekst kunnen eventuele ophalers informatie inwinnen over de exacte aankomsttijd van de vlucht.
11
Wij hopen dat wij u hierbij voldoende hebben geïnformeerd. Als u nog vragen heeft, kunt u ons telefonisch bereiken van maandag t/m vrijdag van 09.30 uur tot 18.00 uur en op zaterdag van 10.00 uur tot 14.00 uur. Uiteraard bent u ook van harte welkom op de informatiedagen. Wij wensen u alvast een heel prettige reis.
12
