HANDIGER MET DIGITALE AUDIOVISUELE MIDDELEN Vooraf Inleiding In de klas worden audiovisuele middelen steeds belangrijker: we zappen van een song naar een youtube‐fimpje en willen nog graag enkele afbeeldingen projecteren in onze PowerPoint presentatie. En daarnaast willen we ook nog graag een verzorgde cursus met actuele foto’s en cartoons. De tijd van de video die netjes klaar stond of prentjes die geplakt werden op getypte bladeren is voorbij: vrijwel alle audiovisuele middelen zijn digitaal. Tijd om er vlot mee te leren werken.
Legaal? Vergeet nooit dat er op vrijwel alle foto’s, muziek of films een auteur copyright heeft. Kopiëren, verspreiden of bewerken kunnen normaal alleen met toestemming van die auteur. De wet laat blijkbaar toch toe dat je kan downloaden voor eigen gebruik. Verspreiding is uit den boze. Daarom deze tip: haal van het internet wat je nodig hebt voor jouw lessen. Gebruik en bewerk het zoveel je wil, maar verspreid het niet.
Formaten Filmpjes en video’s worden verkleind opgeslagen op een pc. Dat kan in verschillende formaten gebeuren. Een overzicht van de namen die je kan vinden: .mpeg4
op dit moment zowat de standaard in de videocompressie. De video blijven van goede kwaliteit ondanks de grote compressie.
.flv
Flash Video is het formaat dat ontwikkeld werd door Adobe en het wordt volop gebruikt op internet. Intussen kan je dit formaat overal afspelen, maar de kwaliteit is doorgaans heel wat minder en het is door de gebruiker niet bewerkbaar.
.avi
de eerste ruim verspreide videocompressie. Is normaal gemaakt om te bekijken met een DVIX‐player, maar intussen spelen zowat alle mediaplayers dit formaat.
.wav
muziekbestand in optimale kwaliteit, zonder compressie. Dit is het formaat dat op een CD gebruikt wordt.
.mp3
het standaardformaat voor gecomprimeerde muziek.
Handiger met digitale audiovisuele middelen
1
Piet Lavens & Joost Vandendriessche
Film 1. Video’s zoeken en opslaan Om gemakkelijk en snel videofragmenten op het internet te vinden, kunnen we gebruik maken van de gratis software Ashampoo Clipfinder. Installeer Ashampoo Clipfinder. Je vindt de software makkelijk door Ashampoo Clipfinder in te voeren in Google. De software is gratis maar je moet je wel registreren. Voor het gemak geven we je alvast een sleutel die je kan gebruiken dat te doen: ACFIA0‐770076‐000140. Onder “Setting”en “Language selection” kan je voor “Dutch” kiezen Als je Clipfinder opent zie je een scherm dat verwijst naar een reeks sites waar filmpjes te vinden zijn.
Handiger met digitale audiovisuele middelen
2
Piet Lavens & Joost Vandendriessche
Je kan een zoekopdracht in 14 videopagina’s tegelijkertijd uitvoeren. ( Je kan ook zoeken op één afzonderlijke videopagina) De gevonden clips worden in postzegelformaat weergegeven. De duur van het filmpje en het aantal keren dat het bekeken werd, worden vermeld.
Het webvideofilmpje wordt automatisch gedownload als je met de muis boven het filmpje gaat staan
Handiger met digitale audiovisuele middelen
3
Piet Lavens & Joost Vandendriessche
Dubbelklik om een filmpje te bekijken. Maximaliseer eventueel. Het filmpje kan je dowloaden door op de knop “Download” te klikken. Geef de clip een logische naam en plaats. Klik op “Opslaan” Het document krijgt de extensie .flv (Flash Video) en is direct bruikbaar.
Handiger met digitale audiovisuele middelen
4
Piet Lavens & Joost Vandendriessche
2. Filmpjes van Youtube downloaden Er zijn heel wat mogelijkheden om filmpjes van Youtube binnen te halen. Het is goed er enkele uit te proberen, omdat er vaak foutjes sluipen in de binnengehaalde bestanden.
Kick YouTube De gemakkelijkste manier om filmpjes van Youtube binnen te halen is via www.kickyoutube.com . Je ziet een site met een iets andere opmaak dan Youtube, maar met dezelfde inhoud. M.a.w. deze site gaat de filmpjes op Youtube zoeken en geeft ze op net dezelfde manier weer. Werkwijze: Vul in de zoekbalk het filmpje dat je wil. Nu krijg je rechts een keuzemenu met allerhande filmpjes die voldoen aan jouw zoekopdracht. Klik aan wat je wil. Bekijk alvast of je inderdaad het juist filmpje hebt. Handiger met digitale audiovisuele middelen
5
Piet Lavens & Joost Vandendriessche
Wat meteen opvalt is, dat je boven het filmpje de mogelijkheid hebt om het filmpje te downloaden:
Alle beschikbare formaten zijn zichtbaar; formaten die je niet kan downloaden zijn verborgen (in dit voorbeeld: mpeg4, flv, hd, 3gp, iphone, psp, mp3, gif. Kies het formaat dat je wenst en klik op Go. Op de plaats waar Go (groene achtergrond) stond, verschijnt nu Down (blauwe achtergrond). Let wel, dit kan even duren! Niet ongeduldig worden! Klik met de rechtermuisknop op Down en kies Koppeling opslaan als… Kies een map waar je het document wil opslaan, geef het een naam en klik op Opslaan.
Handiger met digitale audiovisuele middelen
6
Piet Lavens & Joost Vandendriessche
Keepvid.com Met Keepvid kan je filmpjes van verschillende site binnenhalen. Het systeem werkt heel eenvoudig:
Voer de url in van het filmpje dat je wil downloaden en klik op Download. Vervolgens kan je een formaat kiezen waarin je het filmpje wil opslaan. Geef het een naam en kies een map waar je het filmpje wil plaatsen. Klaar!
downloadfilmpje.nl Een andere site die eveneens gratis is, is het Nederlandstalige Downloadfilmpje. Je kan er filmpjes van Youtube mee downloaden. Heel eenvoudig in gebruik!
Handiger met digitale audiovisuele middelen
7
Piet Lavens & Joost Vandendriessche
Geluid en muziek 3. Muziek van CD rippen Een muziek‐cd mag dan al digitale muziek bevatten, de muziektracks op je computer krijgen is niet vanzelfsprekend. Je kan immers niet zomaar met de Windows Verkenner de verschillende liedjes selecteren en kopiëren naar je computer. Er komt veel meer bij kijken. Je hebt om te beginnen software nodig die de muziek kan 'rippen' van de muziek‐cd naar de harde schijf. Een ander woord voor rippen is 'digitale audio‐extractie' of DAE, en het houdt in dat de muziektracks tijdens het kopieerproces omgezet worden naar een of ander computerformaat. Vaak gaat het om het mp3‐formaat, maar afhankelijk van je wensen zijn er ook andere formaten mogelijk, zoals wma en wav. Wie bijvoorbeeld de muziek in zijn meest pure vorm wil behouden, kiest best voor het compressieloze wav. Het rippen van audio‐cd's kan overigens best een arbeidsintensief werkje worden. Zo hangt de snelheid waarmee er geript wordt af van de DAE‐leessnelheid van het cd/dvdstation. De beste cd/dvd‐stations hebben niet meer dan een handvol minuten nodig om een 60 minuten durende audio‐cd te rippen. Een en ander hangt ook af van het feit of de audio‐cd zelf niet te veel beschadigd is door krasjes. Handiger met digitale audiovisuele middelen
8
Piet Lavens & Joost Vandendriessche
Ripsoftware komt in alle soorten en maten. Ga het echter niet te ver zoeken, want ook met het in Windows ingebakken Windows Media Player kan je cd'tjes rippen. Simpeler kan niet: steek een audio‐cd in en klik in de menubalk op RIPPEN. De muziektracks worden niet alleen meteen naar de harde schijf gekopieerd; als je mp3 als formaat koos, worden tegelijkertijd ook de juiste gegevens (tags: titel, uitvoerder, enzovoort) aangevuld. Op die manier kan je snel een mp3‐collectie samenstellen zonder ook maar één letter te moeten typen. Wil je meer controle over het formaat en de conversie‐instellingen, dan klik je in Windows Media Player op het driehoekje net onder RIPPEN, en kies je voor MEER OPTIES. Op het tabblad MUZIEK RIPPEN geef je vervolgens aan naar welk formaat je je muziek wil rippen.
Ben je niet tevreden over de uiteindelijke geluidskwaliteit, dan kan je andere ripsoftware uitproberen. Maar je hebt al heel degelijke software aan boord van jouw pc.
4. Geluid opnemen met Audacity Wat is Audacity Audacity is gratis geluidsbewerkingssoftware waarmee het mogelijk is WAV‐, AIFF‐, Ogg Vorbis‐, en mp3‐bestanden te maken en te bewerken. Audacity is beschikbaar voor meerdere platforms, onder andere Microsoft Windows, Mac OS X en GNU/Linux, en beschikt over meerdere talen waaronder het Nederlands.
Audacity downloaden en installeren • Surf naar: http://audacity.sourceforge.net/download/windows Werk je met het besturingssysteem Windows, kies dan voor de stabiele versie 1.2.6 of beta 1.3.5. • Download de exe file en volg nadien de verschillende stappen van de installatieprocedure:
Handiger met digitale audiovisuele middelen
9
Piet Lavens & Joost Vandendriessche
• Kies bij het openen van Audacity voor de taal Nederlands. Het programma wordt nu opgestart.
Opnemen van geluid vanaf het internet (bvb internetradio) Ga naar Start – Configuratiescherm en kies Hardware en Geluid. Klik op Geluid Klik op het tablad Opnemen • Klik met de rechter muisknop in dit venster en kies voor “uitgeschakelde apparaten weergeven” • Vervolgens verschijnt er Stereo Mix. Klik met de rechter muisknop op Stereo‐mix en schakel het in. • Open vervolgens Audacity en kies voor Bewerken – Voorkeuren. In het vak van het opnameapparaat (Opnemen – Apparaten) kies je voor “Stereo‐mix” en bevestig met OK.
Handiger met digitale audiovisuele middelen
10
Piet Lavens & Joost Vandendriessche
• Open een radiozender of een online geluidsbestand (bv. via www.belgie.fm) zodat er muziek door de luidsprekers komt. • Ga terug naar Audacity en druk op de Record‐toets. Het geluid wordt nu opgenomen. Dit kan je ook zien aan de geluidsgolven die verschijnen tijdens het opnemen. Als je de opname wil stoppen druk je op de stoptoets. Wil je de opname beluisteren klik dan op de Play‐toets
Handiger met digitale audiovisuele middelen
11
Piet Lavens & Joost Vandendriessche
Bestanden exporteren Wanneer je een opgenomen bestand wil opslaan als mp3 of wav kies je voor Bestand – Exporteren. Bij Opslaan als kies je voor MP3‐bestanden (of als WAV). Onder Opties kan je de instellingen van het mp3 bestand wijzigen: Kies voor de instelling Variabel en klik op OK. Geef nog een bestandsnaam en kies een locatie en klik vervolgens op Opslaan. Opmerking: Voor het maken van mp3‐bestanden heb je de lame mp3 encoder nodig. Dit is een document met de naam lame_enc.dll. Je kan dit downloaden op http://lame.buanzo.com.ar. Als je de naam invoert in Google heb je het documentje ook zo gevonden Plaats het document in een nieuwe map. Kies voor Alles uitpakken als het document nog gezipt is. Indien je voor de eerste maal een mp3 maakt, zal audacity vragen waar de decoder zich bevindt. Klik dan op Bladeren om de juiste locatie (= nieuwe map) aan te wijzen.
Handiger met digitale audiovisuele middelen
12
Piet Lavens & Joost Vandendriessche
Afbeeldingen 5. Gebruik van Microsoft Office Picture Manager Met Microsoft Office Picture Manager kan je op een eenvoudige manier jouw afbeeldingen bekijken, beheren, bewerken en delen. MOPM kan je openen via Starten ‐ Alle Programma’s ‐ Microsoft Office ‐ Microsoft Office‐hulppro‐ gramma’s ‐ Microsoft Office Picture Manager.
Afbeeldingen bewerken met MOPM Je kan afbeeldingen bewerken en het uiterlijk van afbeeldingen wijzigen door de volgende instellingen aan te passen: helderheid en contrast, kleur, bijsnijden, draaien en spiegelen, rode ogen verwijderen en formaat wijzigen. Als je een afbeelding hebt bewerkt, kan je de wijzigingen opslaan in het huidige bestand of het oorspronkelijk bestand behouden door de bewerkte afbeelding te exporteren onder een andere bestandsnaam of naar een andere locatie.
Het taakvenster Afbeeldingen bewerken In het taakvenster Afbeeldingen bewerken vind je de bewerkingsgereedschappen waarmee je correcties in jouw afbeeldingen kunt aanbrengen. Volgende bewerkingshulpmiddelen zijn beschikbaar:
•
Helderheid en contrast
Hiermee kan je het verschil tussen lichte en donkere tonen aanpassen. Je kan deze functie gebruiken om afbeeldingen te corrigeren die te licht of te donker zijn. Handiger met digitale audiovisuele middelen
13
Piet Lavens & Joost Vandendriessche
•
Kleur
Je kan deze functie gebruiken om afbeeldingen te corrigeren met te veel of te weinig kleur. De tint aanpassen: De tint vormt in combinatie met verzadiging en intensiteit een dimensie van kleur. De tint is de voornaamste primaire kleur die in een mengkleur aanwezig is. De tint van vleeskleur is bijvoorbeeld rood, de tint van de lucht is blauw. Tint is echter in veel gevallen synoniem met kleur: wie ‘groen’ zegt, bedoelt meestal alle kleuren van de tint groen, dus inclusief donkergroen (lage intensiteit) en grijsgroen (lage verzadiging). Soms wordt tint gebruikt om een (kleine) variatie op een bepaalde kleur aan te geven De verzadiging aanpassen: Verzadiging: een aanduiding van de zuiverheid van een kleur die wordt bepaald door de verplaatsing van grijs. Een grotere hoeveelheid grijs in een kleur betekent een lagere verzadiging; een kleinere hoeveelheid grijs in een kleur betekent een hogere verzadiging.
Bijsnijden Hiermee kan je ongewenste delen (verticale of horizontale randen) van een afb eelding bijsnijden.
Draaien en spiegelen Hiermee kan je afbeeldingen draaien en spiegelen rond de huidige as v an de afbeelding.
Rode ogen verwijderen Hiermee kan je de rode kleur uit de ogen van het onderwerp op de afbeelding verwijderen (rode ogen worden meestal veroorzaakt door de flits van de camera). De muisaanwijzer verandert in een cirkel met een kruis door. Klik met het middelpunt van de cirkel in het midden van het te corrigeren rode oog.
Handiger met digitale audiovisuele middelen
14
Piet Lavens & Joost Vandendriessche
Formaat wijzigen Hiermee kan je de afmetingen van een afbeelding wijzigen. Je kan deze functie gebruiken om een afbeelding te vergroten of te verkleinen, om de afbeelding te kunnen afdrukken, om de afbeelding in een e‐mailbericht te kunnen verzenden of te delen op internet.
Comprimeren Met de compressieopties in Microsoft Office Picture Manager kan je zowel de grootte als de afmetingen van afbeeldingsbestanden verkleinen, afhankelijk van de manier waarop je de afbeelding wil gebruiken, zoals in webpagina’s of e‐mailberichten. Selecteer de afbeeldingen die je wil comprimeren. Klik in het menu Afbeelding op Afbeeldingen comprimeren. Je kan het volgende doen: Als je jouw afbeeldingen wil comprimeren om ze in een document in te voegen, klik je onder Comprimeren voor Documenten. Als je jouw afbeeldingen wil comprimeren om ze op een webpagina te publiceren, klik je onder Comprimeren voor Webpagina’s. Als je jouw afbeeldingen wilt comprimeren om ze in een e‐ mailbericht te verzenden, klik je onder Comprimeren voor E‐ mailberichten. Klik op OK. Opmerking: Wijzigingen in de compressie worden pas opgeslagen als je ze expliciet opslaat.
Handiger met digitale audiovisuele middelen
15
Piet Lavens & Joost Vandendriessche
Bestandstype wijzigen Een handig extraatje is de mogelijkheid afbeeldingen naar een ander bestandstype om te zetten. Selecteer het bestand(en). Ga via Bestand naar Exporteren. Kies in het speciale venster bij Met deze bestandsindeling exporteren voor het gewenste bestandstype. Je kan ook naar een door jou gewenste resolutie exporteren.
Werkbalk Opmaak Deze werkbalk bevat volgende mogelijkheden: • • • •
de geselecteerde afbeelding 90° linksom draaien de geselecteerde afbeelding 90° rechtsom draaien het taakvenster “afbeelding bewerken” activeren (zie punt 5.1) correcties (helderheid, tint en kleuren) automatisch laten doorvoeren
Vindplaatsen van nuttig audiovisueel materiaal Wil je links naar massa’s handig materiaal voor de godsdienstles, dan verwijzen we naar de site van Joost: http://www.sip.be/godsdienst/themissinglink/. Je kan er ook nog meer eenvoudige lesjes over computergebruik vinden. Succes! Handiger met digitale audiovisuele middelen
16
Piet Lavens & Joost Vandendriessche