Curriculum vitae J.Th.J. (Joop) van den Berg
Geboren te Maastricht, 2 april 1941; Gehuwd met mevr.dr. A.J.M. Groenewegen, vader van twee kinderen, grootvader van vijf kleinkinderen. Adres:
W.M. Offringalaan 6 2406 JB Alphen aan den Rijn 0172 494 372; 06.2559.2983
E-mail:
[email protected]
Opleiding: -
gymnasium A, Maastricht, 1961; cursus journalistiek, Katholiek Instituut voor de Journalistiek, Nijmegen, 1964; kandidaatsexamen rechtsgeleerdheid, Katholieke Universiteit Nijmegen, 1965; doctoraal examen rechtsgeleerdheid (vrije studierichting), Rijksuniversiteit Leiden, 1968; fellow Netherlands Institute for Advanced Studies in the Humanities and the Social Sciences (NIAS), Wassenaar, 1980-1981; promotie tot doctor in de rechtsgeleerdheid, Rijksuniversiteit Leiden, 1983.
Loopbaan: -
militaire dienst Koninklijke Luchtmacht, 1961-1963; parttime (leerling-)redacteur “De Gelderlander”, 1963-1965; redacteur “Limburgs Dagblad”, 1968-1971 (adjunct-hoofdredacteur idem, 19701971); wetenschappelijk medewerker parlementaire geschiedenis, Rijksuniversiteit Leiden, 1971-1981; directeur Wiardi Beckman Stichting, Amsterdam, 1981-1989; hoogleraar Nederlandse politiek en parlementaire geschiedenis, Rijksuniversiteit Leiden, 1989-1996; hoofddirecteur/voorzitter directieraad Vereniging van Nederlandse Gemeenten, 1996-2002; hoogleraar parlementaire geschiedenis, Universiteit Leiden, 1996-2006; hoogleraar parlementair stelsel: rechtsnormen en machtsverhoudingen, Universiteit Maastricht, 2004-2012; fellow Montesquieu Instituut 2012-heden;
1
Nevenactiviteiten: Openbaar Bestuur: - lid begeleidingscollege Sociaal en Cultureel Planbureau, 1981-1986; - voorzitter Vereniging Thorbecke voor democratie en vertegenwoordiging, 19911992; - lid Eerste Kamer der Staten-Generaal, 1992-1996 (fractievoorzitter PvdA, 19951996); - lid Raad van Commissarissen Bank Nederlandse Gemeenten, 1996-2003; - bestuurslid/’ambassadeur’ Forum voor Democratische Ontwikkeling, 1999-2010; voorzitter FDO sinds 2006; - voorzitter redactie Jaarboek Vereniging van Griffiers, 2005 – 2009; - lid expertcommissie implementatie WMO, gemeente Alphen aan den Rijn, 20052008; - formateur nieuw college van B&W Maastricht, oktober 2010; - voorzitter ‘klankbordgroep fusiegemeenten Alphen aan den Rijn, Boskoop, Rijnwoude’, 2011 – 2013; - informateur nieuw college van B&W Wassenaar, december 2012.
Wetenschap: - lid redactie Acta Politica, 1975-1981; - lid faculteitsraad Rechtsgeleerdheid Universiteit Leiden, 1978-1980; - lid algemeen bestuur Leids Universiteitsfonds, 1983-1991; lid raad LUF, 1991-heden - lid raad van advies JASON, 1990-heden; - lid curatorium Cleveringaleerstoel, Rijksuniversiteit Leiden, 1989-1995; - voorzitter redactiebegeleidingscommissie “Leidraad”, alumniblad Rijksuniversiteit Leiden, 1990-1994; - voorzitter redactiecommissie “Politiek-Bestuurlijke Studiën”, DSWO-Press Leiden, 1991-1996; - lid bestuur Nederlandse Kring voor Wetenschap der Politiek, 1991 – 1993; - secretaris Thorbeckestichting, Rijksuniversiteit Leiden, 1993-1997; - lid curatorium leerstoel Recht van het parlementaire stelsel, Universiteit Maastricht, 1992-2003; - voorzitter curatorium Dr. J.M. den Uylleerstoel, Universiteit van Amsterdam, 1993heden; - lid Raad van Toezicht Universiteit Maastricht, 1997-2003; - lid Wetenschappelijke Raad van het Centrum voor Parlementaire Geschiedenis, Radboud Universiteit Nijmegen, 1997-2012; - lid bestuur Stichting Thorbeckeleerstoel, Universiteit Leiden, 1997-2012; voorzitter curatorium Thorbeckeleerstoel, 2003 – 2012; - lid curatorium LUF-leerstoel massacommunicatie, Universiteit Leiden, 1990-2011; - kerndocent politiek en bestuur Academie voor Wetgeving, Den Haag, 2001-2007; - lid Adviesraad www.kennislink.nl, 2005 – 2012;
2
-
voorzitter wetenschappelijke raad Montesquieu Instituut, Den Haag/Maastricht, 2007 – 2012; voorzitter curatorium Stichting Ien Dalesleerstoel, UvA, 2007 – heden; lid redactie ‘De Raad van State in perspectief’, Den Haag 2011.
Journalistiek: - lid bestuursraad Stichting School voor de Journalistiek, Utrecht, 1971-1979 (van 1975-1979 tevens voorzitter); - politiekwetenschappelijk medewerker dagbladen GPD, 1971-1973; - politiek columnist NRC-Handelsblad, 1973-1981; - lid jury Anne Vondelingprijs, 1993-1998 (van 1994-1998 tevens voorzitter); - lid curatorium Internationaal Perscentrum Nieuwspoort, 1996-heden; - columnist website ‘Parlement en Politiek’ (www.parlement.com), 2004 –heden; - ‘politiek analist’ programma ‘De Stemming’, L1 Radio, 2009 – heden. Politiek: - adviserend lid partijbestuur/dagelijks bestuur Partij van de Arbeid, 1981-1989; - lid redactie “Socialisme en Democratie”, 1981-1992 (van 1981-1985 tevens redactiesecretaris); - lid en plv. voorzitter onafhankelijke commissie kandidaatstelling Tweede Kamer PvdA, 1985-1986; - voorzitter jury Willem Banningprijs, 1989-2006; - medevoorzitter gesprekskring “Staat en Burger”, Wiardi Beckman Stichting, 19921996 (lid sedert 1978); voorzitter heropgerichte gesprekskring “Staat en Burger”, 2008 – heden; - voorzitter jury Thorbeckeprijs voor politieke welsprekendheid, 1994-2005; - voorzitter commissie kandidaatstelling Partij van de Arbeid, 2002-2004; - informateur ter voordracht fractievoorzitter PvdA in Eerste Kamer, 2003; - voorzitter commissie ad hoc actualisatie toekomst Koninklijk Huis PvdA, 2011; - lid werkgroep integriteit PvdA, 2012 – 2013; lid Commissie Integriteit PvdA, 2014 – heden. Overige: - lid Maatschappij der Nederlandse Letterkunde, 1994-heden; - lid Hollandsche Maatschappij van Wetenschappen, 1995-heden; - voorzitter Stichting Festival “Voor de Wind” (multidisciplinair orgelfestival), 20032006; - Voorzitter Stichting “Schuif aan”, sociaal restaurant Alphen aan den Rijn, 2007-2012; - Voorzitter Comité van Aanbeveling Rusland-Nederlandjaar Maastricht, 2013. Officier in de Orde van Oranje Nassau (2003). Erelid SPIL, studentenvereniging politicologie Universiteit Leiden. Naamgever ‘Van den Berg – bachelorscriptieprijs’, Instituut Politieke Wetenschap UL.
3
Voornaamste publicaties: -
-
-
(tezamen met H.A.A. Molleman) Crisis in de Nederlandse politiek, Alphen aan den Rijn, 1974; (tezamen met J.J. Vis) Parlement en Politiek, Den Haag/Utrecht, 1977; in nieuwe versie, tezamen met J.J. Vis en D.J. Elzinga, idem, 1992; “Aan de gelovigen overgeleverd”, opstellen over democratie, regering en parlement, Alphen aan den Rijn,1982; De toegang tot het Binnenhof, de maatschappelijke herkomst van de TweedeKamerleden (1849-1970), (dissertatie), Weesp,1983; (redactie, tezamen met H.P. Bleich e.a.) Tussen Nieuwspoort en Binnenhof, de jaren zestig als breuklijn in de na-oorlogse ontwikkelingen in politiek en journalistiek, Opstellen aangeboden aan prof. dr. N. Cramer, Den Haag,1989; Stelregels en spelregels in de Nederlandse politiek, (oratie Leiden), Alphen aan den Rijn, 1990; De republiek der deelbelangen. De communicatie tussen ondernemer en parlement, Den Haag, 1993; (voorzitter redactie) Inleiding Staatkunde, Deventer, 1995; In het stadhuis zijn geen stemmen te halen, een essay over raad en raadslid, Den Haag, 1997; Samenhang en overzicht, een essay over de lokale democratie aan het einde van de eeuw van de staat, Den Haag, 1998; Tweehonderd jaar grondwetgeving: historie en actualiteit, (Daalderlezing), Leiden 1998; Verantwoorden of vertrekken, een essay over politieke verantwoordelijkheid, Den Haag 1999; Een kwestie van vertrouwen, een essay over de terugkeer van de politiek in het openbaar bestuur, Den Haag, 2002; Wat staat er op het spel? Beginselen vanuit gemeentelijke gezichtshoek, (Wibautlezing), Amsterdam 2004; De aanspraak der Natie, het koninklijk recht van Kamerontbinding en de rol van de kiezer, (oratie Maastricht), Maastricht 2004; De Eerste Kamer, of: de zin van rivaliteit, (afscheidscollege Leiden), Leiden 2006; (tezamen met J.W.M. Engels) Van APV tot IJspaleis. Canon van het gemeentebestuur in Nederland, VNG 2008; De parlementaire orde is een politieke orde, in: Vertrouwen en zelfvertrouwen. Rapport Parlementaire Zelfreflectie, Kamerstukken TK, 2008 – 2009, 31 845, nrs. 2 – 3, 130 – 140; (tezamen met Bert van den Braak) Zonder last. Beschouwingen over de regels in de politiek, Amsterdam 2011; (red.) Koning, Kamers, Kabinetsformatie. Instituties en conventies bij de coalitievorming in Nederland, Den Haag (Montesquieu Reeks 2), 2012; De dominee en ‘de tweede apostel Paulus’, (afscheidscollege Maastricht), Maastricht 2012; (tezamen met J.J. Vis) De eerste honderdvijftig jaar. Parlementaire geschiedenis van Nederland 1796 – 1946, Amsterdam 2013.
4
waarnaast artikelen en hoofdstukken in boeken, hoofdzakelijk over constitutionele vraagstukken en de verhouding tussen regering en parlement, de lokale democratie, alsmede over het democratisch socialisme. Commissies, rapporten, (pre)adviezen: Commissie Wetgevingsvraagstukken (lid), ‘Orde in de regelgeving’, 1985. Commissie programmatische vernieuwing PvdA (lid), ‘Schuivende Panelen’, 1987. Wiardi Beckman Stichting, De toekomst van het democratisch-socialisme in Europa/ The Future of Democratic-Socialism in Europe, 1988. Commissie subsidiëring politieke partijen (vz.), ‘Waarborg van kwaliteit’, 1991. Tweede externe commissie van advies over de ministeriële verantwoordelijkheid (lid), ‘Steekhoudend ministerschap’, 1993. Commissie Dagarrangementen (lid), ‘Advies’, 2002. Commissie van onderzoek naar donaties aan fracties (vz.), ‘De Zeeland, integriteit getoetst’, Bergen op Zoom, 2002. Onderzoeksrapport, ‘Macht en onmacht van het gemeentebestuur in het gronduitgiftebeleid’, Maastricht, 2003. Commissie relatie burger en overheid (vz.), ‘Stadsbestuur dichtbij huis. Een werkende democratie voor Rotterdam’, 2006. Commissie Van den Berg (vz.), ‘De puzzel passend gemaakt. Over fusies van gemeenten in het hart van Zuid-Holland’, 2007. Adviseur Zelfreflectie Tweede Kamer, ‘Vertrouwen en zelfvertrouwen. Rapport Parlementaire Zelfreflectie’, Kamerstukken II, 2008 – 2009, nrs. 2 – 3. Advies aan Vaste Commissie BZK in de Tweede Kamer inzake de ministeriële verantwoordelijkheid voor het ‘Huis voor de Democratie en de Rechtsstaat’, 2009. Commissie Democratisch Deficit (lid), ‘Kiezen voor het Koninkrijk. Democratische legitimiteit van besluitvorming en controle op Koninkrijksniveau’, 2009. ‘Advies over de staatsrechtelijke aspecten van uitvoering van de Motie van Gent’ (Kamerstukken II, 2009 – 2010, 32 123 III, nr 7), 2010. Pre-adviseur t.b.v. Parlementaire Conferentie Staatsrecht en Formatie, ‘De kabinetsformatie en de instituties: 3. De Koning’, 2011. Commissie ad hoc PvdA inzake de toekomst van het Koninklijk Huis (vz.), ‘Verbindend koningschap in de Republiek’. Werkgroep Integriteit PvdA, Integriteit en erecode, een debat dat nooit eindigt, 2013.
Alphen aan den Rijn, 2 februari 2014.
5