Curriculum vitae Dr P.E.J. (Peter) Laan
Persoonlijke gegevens Peter (Petrus Everardus Jozef) Laan Hoorn (NH), 1957 Studie: 1980-1985 Doctoraalstudie Biologie (Vrije Universiteit Amsterdam, Universiteit van Amsterdam) Promotieonderzoek Universiteit van Nijmegen / Rijksuniversiteit Utrecht: 1985-1990 Proefschrift: ‘Mechanisms of flood-tolerance in Rumex species’ (1990) Huidige werkkring en functie: Directeur en senior adviseur bij Bureau FARO Advies. Creatieve conceptontwikkeling, plan- en projectontwikkeling, procesmanagement en internationale samenwerking met 20 jaar relevante werkervaring in verschillende trajecten Tel. 06 42288961 E-mail:
[email protected];
[email protected] Websites: www.faro-advies.nl; www.linkedin.com Persoonsprofiel Peter Laan is een professioneel geschoolde en ervaren docent, trainer en coach. Hij heeft een onderwijsachtergrond en een heel brede en rijke ervaring in het ontwikkelen en verzorgen van onderwijs in allerlei vormen: (gast)colleges voor grote groepen studenten op Universiteit en Hogescholen, trainingen in binnen- en buitenland over ondernemerschap en projectontwikkeling, projectgroep begeleiding, coaching van doelgroepen, ontwikkeling en uitvoering van Masteropleidingen. Een opsomming van de activiteiten in dit kader zijn te vinden in de ‘werkervaringen’. Peter Laan is een allround projectleider die ervaring heeft met projectmanagement en planvormingsprocessen, waarbij het sturen op processen en procesmanagement in toenemende mate onderdeel van zijn werk is geworden. Zijn ervaringen zijn gestoeld op werkzaamheden vanuit verschillende inhoudelijke disciplines (regionale ontwikkeling, nieuw ondernemerschap, MvO, duurzame ontwikkeling, ruimtelijke ordening, recreatie en toerisme, beleidsvorming, Europese programma’s, internationale samenwerking). Deze heeft hij opgedaan binnen verschillende organisaties (onderwijs- en onderzoeksinstituten, consultancy, provinciale overheid). Hierbij heeft hij samengewerkt met een groot scala aan betrokkenen (onderwijsinstellingen, gemeenten/provincies, Rijksoverheid, MKB-bedrijven, waterschappen, bestuurders, bewoners etc.). Peter heeft dan ook een groot netwerk op verschillende terreinen, verspreid over heel Nederland, maar ook daarbuiten in de EU. Hij is sterk in het verbinden van mensen en thema’s en het ontwikkelen van projecten en programma’s. Zijn acquisitiekracht is groot door senioriteit en zijn brede kennis en ervaring op verschillende terreinen. Als mens heeft hij van nature een grote betrokkenheid en inlevingsvermogen in mensen van verschillende achtergronden en kan als integrale denker en doener goed communiceren met een grote verscheidenheid aan betrokkenen. In processen treedt hij vaak op als initiator en inspirator die motiverend, enthousiasmerend en met overtuigingskracht op kan treden en oplossingen naar voren kan brengen.
Persoonlijke kernkwalificaties Creatief en vernieuwend denker en doener (‘innovator en improvisator’) Ondernemende instelling met resultaatgerichte houding Integrale denker en doener die goed kan communiceren met diverse specialisten (‘duizendpoot’) Initiëren, formuleren, organiseren en begeleiden van programma’s, projecten en processen (‘initiator’) Motiverend, enthousiasmerend, overtuigingskracht (‘inspirator’) Teamspeler en bruggenbouwer (samenwerking) Sterk in koppeling van inhoudelijke en beleidsmatige kennis aan verandering- en interactieve processen Betrokkenheid en inlevingsvermogen ten aanzien van actoren Schrijver op allerlei niveaus in de Nederlandse, Engelse en Duitse taal Internationale ervaring en focus; professionele spreek- en schrijfvaardigheid in Engelse en Duitse taal.
Een aantal voorbeelden van voor de functie relevante uitgevoerde en lopende projecten Interreg V-B Noordzee project ‘Future business growth using young talents (Talents!)’. Samen met partners uit Duitsland, Verenigd Koninkrijk, Denemarken, Nederland en België wordt o.l.v. initiatiefnemer Peter Laan en lead partner Gemeente Middelburg een project voorbereid m.b.t. de ontwikkeling van nieuwe concepten om het 3e onderwijsniveau (Universitieiten, HBO’s, MBO’s) beter af te stemmen op de toekomstige arbeidsmarkt. Namens Fryslân is NHL (Dr. Peter Joore en Drs. Oege Reitsma) partner in dit project (submitted, Juni 2015). Een vergelijkbaar en complementair project, genaamd ‘Skills development for young talents’ dat meer gericht is op skills ontwikkeling in de technische en ontwerpsector wordt inmiddels voorbereid met partners uit het Noordwest Europa gebied (Frankrijk, Ierland, België, Duitsland, Nederland) om als project te worden ingediend bij Interreg VB NWE in november 2015. Interreg IV B Noordzee project ‘Vital Rural Area’ (2009-2014). Als projectmanager van het project, bestaande uit 13 partners uit 6 Noordzeelanden en een Scientific Team, heeft Peter Laan dit project zowel inhoudelijk als projectmatig en financieel begeleid. In de aangesloten regio’s werden innovatieve projecten uitgevoerd, op grond waarvan een methodiek is ontwikkeld die in andere regio’s kan worden toegepast. Projectvoorbeelden voor ontwikkeling van ondernemers en jonge talenten zijn de Kenniswerkplaats (waarin samenwerking met de Friese Poort en Nordwin College) en het Innovatiehuis in Noordoost Fryslan en STEPS in Norfolk, een project rondom coaching van jonge ondernemers. Zie verder www.vitalruralarea.eu. Vital vormde de voorloper van het Talents! project Interreg IVA project Agrobiopolymeren (2011-2013). Samen met de Lectoren dr. Jan Waalkens (ondernemerschap, kennisinnovatie en kennisdeling), dr. Rudy Folkersma en ir. Daan van Rooijen (allen Stenden Hogeschool, Emmen) en het netwerk rondom dit thema, heeft Peter Laan een project uitgevoerd rondom de marktverkenning voor de ombouw en toepassing van ‘Bio-afbreekbare kunststoffen”. Bij bedrijven in Nederland en Duitsland werd, samen met studenten van Stenden, een onderzoek uitgevoerd naar de toekomstige marktvraag van bio-afbreekbare kunststoffen. Vanuit zijn functie als Lector Regionale Economie (Kenniscentrum Duurzame Stad- en Streekontwikkeling, Fontys Hogescholen Eindhoven) heeft Peter Laan twee projecten ontwikkeld en tot uitvoer gebracht (2007-2008): a) ‘Naar een fijn stof neutrale regio Zuidoost Brabant’, een samenwerkingsproject met Onderzoeksbureau Triple E (Arnhem), onderzoeksinstituut VITO (Mol, België), Provincie Noord-Brabant, SRE, gemeenten in de regio, private partners (Heijmans, RWS, Floriade 2012, Venlo) om via gerichte maatregelen met groen de fijn stofproblematiek aan te pakken
a) ‘Innovatie in de grensregio! De ruimtelijke inrichting en ontwikkeling van het bedrijventerrein in de regio Venlo-Tegelen-Nettetal (met gemeente Venlo en Kreis Nettetal), dat uiteindelijk in een Interreg IVA aanvraag project uitmondde Projectleider Onderzoek in Höglwald (Augsburg, Duitsland, 1991). Als post-doc onderzoeker aan de Universität Hohenheim (Stuttgart) heeft Peter Laan onderzoek verricht met studenten en collega’s en was projectleider in een langjarig samenwerkingsproject tussen acht zuid-Duitse Universiteiten. Presentatie en publicatie in het Duits behoorden tot het takenpakket. Werkervaringen en competenties Dr Peter Laan 1 Academisch werk- en denkniveau - Een afgeronde promotie ‘oude stijl’ (1990), post-doc ervaring op internationaal gerenommeerde Universiteit (Universität Hohenheim, Stuttgart, Duitsland) - Wetenschappelijke publicaties en artikelen in internationale tijdschriften - Lector Regionale Ontwikkeling bij het Kenniscentrum Duurzame Stad- en Streekontwikkeling aan de Fontys Hogescholen, Eindhoven (2007-2008, Lector A) 2 Onderwijservaring - Universitair docent aan de Katholieke Universiteit Nijmegen: kandidaats- en doctoraalstudenten. Collegereeksen en doctoraalstudiebegeleiding (1985-1990) - Hogeschool hoofddocent aan de Rijkshogeschool IJselland (Deventer): onderwijs aan voltijden deeltijdstudenten op het gebied van Natuur, Milieu en Landschap, Toxicologie, Methoden van Onderzoek, Integraal waterbeheer, Duurzame regionale ontwikkeling (1991-2000) - Kerndocent aan de PABO van de Rijkshogeschool IJselland (Deventer): natuuronderwijs en stage/afstudeerbegeleiding (1996) - Lector Regionale Economie en Plattelandsontwikkeling, Kenniscentrum Duurzame Stad- en Streekontwikkeling, Fontys Hogescholen, Eindhoven (2007-2008) - Ervaring en kennis gestoeld op een lange en brede onderwijservaring op Universiteit en verschillende Hogescholen en vanuit de praktijk (werkkringen en bureau FARO Advies) door opdrachten aan afgestudeerden en studenten in de laatste fase van de studie - Ervaring met opleiding en (na)scholing van docenten als Lector bij Fontys Hogescholen in Eindhoven (Kenniskring inclusief externe experts); begeleider van AIO’s samen met hoogleraren van Universiteit van Maastricht en Radboud Universiteit Nijmegen - Ervaring met: o curriculumontwikkeling (Rijkshogeschool IJselland, Deventer): 4-jarig profiel Natuur, Milieu en Landschap o.b.v. projectgestuurd onderwijs o visitaties / accreditaties (Rijkshogeschool IJselland, Deventer) o verschillende onderwijsvormen (PGO, Ontdekkend leren, projectonderwijs, ‘werkplaats’ o.b.v. “meester-gezel” principe, samenwerkingsprojecten Hogescholen, duaal onderwijs) en soorten (voltijds- en deeltijdonderwijs, Master en deeltijdmaster, duaal onderwijs) o relatie hogeschool – werkveld: profielcoördinator, stage- en afstudeercoördinator, ontwikkeling en uitvoering Masters (EMRA, TOM, Rijkshogeschool IJselland), samenwerkingsprojecten opleidingen en lectoraat NHTV (Breda), samenwerking Hogeschool-opleidingen en werkveld vanuit Lectoraat Fontys (Eindhoven), onderwijs(na)scholingsprogramma’s voor jonge afgestudeerden uit het werkveld (Larenstein, Velp), model ‘de Kenniswerkplaats’: verkenning en implementatie in NO Friesland, Kop van N.Holland en de Veenkoloniën (met Dr. Ir. W. Foorthuis, lector Larenstein, Velp) o internationale oriëntatie Hogeschool-onderwijs: samenwerking Windesheim Honours College programma, uitwisselingsprogramma’s studenten NHTV met Polen, Masteropleidingen (IJselland, Fontys) en grensoverschrijdende projecten DuitslandNederland (Fontys Lectoraat); verkenning samenwerking met Fachhochschule
Osnabrück/Münster (Prof. Arens-Fischer) en met Rhein-Waal Hochschule Kleve (Dr. Gerhard Heusipp); samenwerking met Europa-college (Universiteit van Gent-Brugge, Prof. Aime Heene) o kennis van subsidies en onderwijsprojectaanvragen: Socrates-beurzen en SIA RAAK aanvragen, participatie in regionale programma’s met EU subsidie Trainingen en lezingen - Trainingen aan werkvelddeskundigen rondom het thema ‘Landelijk gebied in beweging: beleid, programma- en projectontwikkeling (Hogeschool Larenstein, Wageningen, 2005 – 2009) - ‘Van ecologie tot duurzame bedrijvigheid’ en ‘Gevaarlijke stoffen’: lezingen en training aan het MKB bedrijfsleven in het kader van de Cursus Milieucoördinator (Bedrijfs Milieu Dienst Oost, 2000 – heden) - Creatieve brainstormsessies rondom projectontwikkeling voor Vlaamse gebiedscoördinatoren (2007) Internationaal - Coaching aan LEADER-coördinatoren uit Nederland, Ierland en Verenigd Koninkrijk m.b.t. het opzetten van samenwerkingsverbanden op het gebied van innovatieve plattelandsontwikkeling (4 workshops in betrokken landen, in samenwerking met Nationaal LEADER-Netwerken NL, Ierland en VK, 2005). - Brainstorm- en “out-of-the-box denken’ training aan Vlaamse LEADER-coördinatoren (2008). - Expert-coaching aan collega’s van ministerie van Landbouw en regionale plattelandsactoren in Roemenie (werkbezoeken en trainingen in plattelandsregio’s, 2007-2010) - Training van doelgroepen ter voorbereiding van de implementatie van Europese plattelandsprogramma’s in Letland, Polen en Roemenie (2005-2011) - Key-note en invited speaker op internationale congressen (2002-heden); recent in het European Economic and Social Committee (EESC) in een Public Hearing in Brussel over Young talents, skills en het belang van Vocational Education & Training (januari 2015) en voor het Comité van de Regio’s in Porto (Portugal) een lezing over het nieuwe Talents! project rondom het belang van Skills ontwikkeling, ondernemerschap en VET (juni 2015) 4 Managementkwaliteiten - Ervaring met personele beleidscyclus en beoordelingstraject (als programmamanager bij Provincie Overijssel) - Algemeen management, personele en financiële eindverantwoordelijkheid bij EUprogramma’s (LEADER 2000-2006; Interreg projecten 2013-2015) - Leidinggeven aan docenten (vanuit Kenniskring Lectoraat Fontys) - Training jonge professionals (Hogescholen en bij Grontmij Nederland) 5 Overig - Zelfstandige, authentieke persoonlijkheid, conceptueel, creatief en strategisch denker en doener met enthousiasme en overtuigingskracht - Uitstekende kennis en uitdrukkingsvaardigheid (schriftelijk en mondeling) van de Nederlandse, Engelse en Duitse taal.
CV chronologisch 2005 – heden
2008 - 2011
2007 – 2008
2007-2008
2001 – 2006
Directeur en senior adviseur bij Adviesbureau FARO Advies. Consultancy op het gebied van innovatieprocessen, projectontwikkeling en Europese samenwerking concept- en ideeontwikkeling voor maatschappelijk relevante thema’s internationale samenwerking vanuit EU-programma’s (kwartiermaker, partnersearch, projectleiderschap, schrijver projectvoorstellen) ontwikkelaar en uitvoerder workshops en modules in hoger onderwijs, gastlezingen en colleges, dagvoorzitterschappen Senior adviseur bij Grontmij Nederland BV, team Ruimte en regionale Planning Projectverwerver en uitvoerder; projectleider Coördinator Duurzaamheid, lid nationaal team Duurzaamheid. Projectleider binnen het nieuwe Nationaal Netwerk Platteland (POP2, ETC/CLM) voor de velden: a) deskundigheidsbevordering en b) (internationale) samenwerking c) contactpersoon Transnationale samenwerking naar de EU (DG Agri) Vanuit FARO Advies Lector Regionale Economie aam de Fontys Hogescholen Eindhoven Kenniscentrum Duurzame Stad- en Streekontwikkeling, rechtstreeks ressorterend onder de Raad van Bestuur (lector A functie) Projecten: b) “Naar een fijn stof neutrale regio Zuidoost Brabant”, samenwerkingsproject met Onderzoeksbureau Triple E (Arnhem), onderzoeksinstituut VITO (Mol, België), Provincie Noord-Brabant, SRE, gemeenten in de regio, private partners (Heijmans, RWS, Floriade 2012, Venlo) c) Ruimtelijke inrichting en ontwikkeling van de grensregio Venlo-TegelenNettetal (met Fontys, Venlo, gemeente Venlo en Kreis Nettetal; Interreg aanvraag); Interreg IVA aanvraag project Venlo-Nettetal d) Ontwikkeling International Master Sustainable Regional Development e) Begeleiding van AIO’s op het gebied van ondernemerschap en onderzoeksmethodiek, in collegiale samenspraak met collega’s van de Universiteit van Maastricht en Radboud Universiteit Nijmegen f) Training van docenten in de Kenniskring op het gebied van onderzoeksmethodologie en Duurzame Regionale Ontwikkeling g) Van een behoeften- naar een belevingseconomie: ruimtelijke kwaliteit, duurzaamheid en identiteitsontwikkeling: studies en voordrachten (met NHTV en Telos) Provincie Overijssel, Zwolle - Senior beleidsmedewerker. Ontwikkelen en schrijven van de Plattelandsvisie voor de Provincie met betrekking tot zowel het fysieke als het sociale en economische deel; - Opstart en uitvoering EU-programma LEADER+ Oost-Nederland): schrijven programmadocument en implementatie in de Overijsselse regio’s, organisatie en management; - Programmamanager van het sociaal- economische EU-innovatieprogramma LEADER+ voor de Regio Oost-Nederland (Overijssel en Gelderland); - nationale en internationale netwerkontwikkeling en samenwerking/contactpersoon voor Nederland met betrekking tot transnationale samenwerking; - lid programmamanagement EU-programma’s Overijssel (POP, D2-, Interreg- en PO-programma’s); - secretaris Comité van Toezicht LEADER Oost-Nederland o.l.v. resp. gedeputeerde Kemperman, Bennink en Jansen. - Lid voorbereidingsgroep nieuwe economisch EU-programma voor OostNederland (EFRO); - lid van de voorbereidings- en schrijfgroep ten behoeve van de ontwikkeling van het nieuwe EU-plattelandsontwikkelings-programma (2007-2013) voor Nederland (aanspreekpunt voor de EU namens Nederland voor de assen 3 en 4
1992 – 2001
1991 1990 – 1991 1985 – 1990
1980 – 1985 1975 – 1980
van dit programma; schrijver van de assen 3 en 4 (samen met LNV- en provinciale collega’s). Hogeschooldocent aan de Hogeschool IJselland, HBO Milieukunde (voorheen ‘Nieuw Rollecate’) Deventer. Hogeschooldocent: initiatie, onderwijsontwikkeling en uitvoering in het regulier voltijds- en deeltijdonderwijs. Coördinator afstudeerprofiel Natuur, Milieu en Landschap; Ontwikkelaar en coördinator van de International Masters Opleiding ‘Environmental Management of Rural Areas’ (EMRA, Europese 1-jarige cursus); Docent Tweede Fase ‘Masters’ Onderwijs Milieukunde (TOM, met van Hall Instituut, Groningen/Leeuwarden en Hogeschool Larenstein, Velp; deeltijdopleiding voor beroepsbeoefenaars). Onderzoeker bij het Laboratorium voor Milieuonderzoek (LMO), KEMA, Arnhem. Thema: Relatie CO2 en groei bij Fagus sylvatica (beuk) Projectleider (post-doc) aan het Institut für Pflanzenernährung, Universität Hohenheim (Stuttgart, Duitsland) o.l.v. Prof. Dr. Dr. h.c. H. Marschner. Thema: “Verzuring en bekalking in dennenbossen”. Samenwerkingsproject tussen 8 zuid-Duitse Universiteiten 'Eerste geldstroom' promotie-onderzoek (‘oude stijl’ ) Katholieke Universiteit Nijmegen, vakgroep Experimentele Plantenoecologie, Rijksuniversiteit Utrecht, University of Hull (UK). Universitair docent. Wetenschappelijk onderzoek en onderwijs (kandidaats- en doctoraalonderwijs). Proefschrift 'Mechanisms of flood-tolerance in Rumex species' (juni 1990). Promotoren: prof. dr C.W.P.M. Blom (KUN) en prof. dr. H. Lambers (RUU); co-referent: prof. dr. W. Armstrong (University of Hull, UK). Doctoraalstudie Biologie Vrije Universiteit (VU, Amsterdam) en Universiteit van Amsterdam (UvA, Amsterdam). Experimentele Plantenecologie, Plantenfysiologie, Dierecologie en Electronenmicroscopie.1e graads onderwijsbevoegdheid Lerarenopleiding VL/VU, Amsterdam. Hoofdvak Biologie, bijvak Scheikunde en Onderwijskunde/didactiek. 2e graads onderwijsbevoegdheid
Geselecteerde trajecten en projecten Projectleiderschap en inhoudelijke projecten (zie ook website www.faro-advies.nl) Projectleider en ontwikkelaar van het Interreg VB Noordzee project ‘Future business growth using young talents (Talents!) (2015). Europees samenwerkingsproject gericht op de ontwikkeling van de benodigde skills van toekomstige jonge ondernemers en talenten door verbinding van het MKB met jonge talenten en andere regionale stakeholders in Living Labs- submitted juni 2015 Projectleider/ontwikkelaar Interreg VB NWE aanvraag ‘Skills development for young talents’ (2015). Europees samenwerkingsproject gericht op het ontwikkelen van de benodigde skills van toekomstige jonge ondernemers in het technisch en ontwerpdomein door verbinding van het MKB met jonge talenten en andere regionale stakeholders in Living Labs (to be submitted november 2015) Ontwikkelaar en projectleider Interreg VB NWE aanvraag ‘Healthy Regions’ (2015). In opdracht van de provincie Noord-Brabant is, samen met 4 partnerregio’s uit zuidoost Brabant en partners uit Duitsland, Verenigd Koninkrijk, België, Ierland en Frankrijk een project ontwikkeld rondom Healthy Ageing, gezondheid en integrale gebiedsontwikkeling, dat in het voorjaar van 2015 is ingediend bij het Interreg Secretariaat in Lille. Projectleider Interreg IV-B Noordzee project Vital Rural Area (2012-2014), Europees samenwerkingsproject rondom de vitalisering van rurale gebieden en regio’s (zie www.vitalruralarea.eu) Projectleider voor LEADER de Baronie op het gebied van gebiedsmarketing en innovatief ondernemerschap. Kwartiermaker en projectleider voor de samenwerking tussen de Baronie en de Poolse regio Krajina (Leszno). Samenwerking met Dr. Esther Peperkamp/Dr. Albert van Schendel (NHTV, Breda) (2012) Projectsamenwerking op het gebied van het “nieuwe ondernemen in de zorg” en “kwaliteitstoerisme, gekoppeld aan bezinnings- en spirituele arrangementen, gezondheid en wellness”. Samenwerking met Hilde de Noord (Adviesbureau Zorgperspectief) en Prof. Dr. Johan Bouwer (Directeur Onderzoek aan de NHTV, Breda) (2011-2012)
Ontwikkeling van een zorghotel in voormalig klooster Angeli Custodes, Raalte (2011) Ontwikkeling Limes Romana in samenwerking met LEADER-groep Kromme Rijn, Stichting Werk aan de linie en de Provincie Utrecht (internationale samenwerking met LEADER Limes in Aalen (Duitsland), ontwikkeling educatieve programma’s) Projectleider Regionale ontwikkeling Nationaal Landschap het Groene Woud in relatie tot stedelijke economische ontwikkeling Brabantstad (in opdracht van KvK Brabant, 2010) Projectleider ‘Ontwikkeling en implementatie Boerderijeducatie Noord-Holland voor 300 basisschoolklassen’ (met ANV’s en IVN/NME, in opdracht van de Provincie Noord-Holland, 2010-2011) Kwartiermaker en projectleider ‘Identiteitsontwikkeling in de Baronie met ondernemers uit de regio’, in opdracht van de Plaatselijke Groep LEADER de Baronie (2008 – 2009). Schrijver regionale ontwikkelingsplannen LEADER 2007-2013 voor de gebieden Kop van Noord-Holland en Boven-Dommel. Schrijver Ontwikkelingsplan voor de Visserij in Noordwest Holland (in het kader van EVF, in opdracht van Ontwikkelingsmaatschappij Noord-Holland Noord, 2008). Projectleider ontwikkeling Jacobspaden Oost-Nederland i.s.m. collega’s uit Gelderland, Friesland, Drenthe en Groningen (2006-2007)
Training en coaching, lezingen, dagvoorzitterschappen Trainingen aan werkvelddeskundigen rondom het thema ‘Landelijk gebied in beweging: beleid, programma- en projectontwikkeling (Hogeschool Larenstein, Wageningen, 2005 – 2009). Dagvoorzitter voor Landschapsbeheer Nederland rondom het thema "Jongeren actief" en "kansen voor samenwerking IVN-LBN" (2008-2009). Voorlichting ‘internationale samenwerking binnen LEADER aan Belgische coördinatoren van Plattelandsgroepen (in opdracht van Nationaal Netwerk Plattelandsontwikkeling, 2005). ‘Van ecologie tot duurzame bedrijvigheid’ en ‘Gevaarlijke stoffen’: lezingen en training aan MKB bedrijfsleven in het kader van de Cursus Milieucoördinator (BMD Oost, 2000 – heden). Creatieve trainingssessie aangaande projectontwikkeling en samenwerking aan Vlaamse Leader- coördinatoren (november 2008). Internationaal Projectleider samenwerkingsproject de Baronie – Krajina i Lasow (Leszno, Polen) in opdracht van regio de Baronie. (2010-2012) Workshops implementatie plattelandsbeleid Turkije (in samenwerking met ministerie van Landbouw en Planning, 2010) Trainingen in opzet en organisatie van LEADER in Turkije: workshops in de regio Nallihan (2009) en MATRA-aanvraag t.b.v. opstart ‘pilot regio’s’ in Turkije Training en begeleiding implementatie Europese plattelandsprogramma POP in Roemenie met Ministerie van Landbouw en regionale stakeholders (in samenwerking met en in opdracht van DLG, Utrecht) Coaching aan LEADER-coördinatoren uit Nederland, Ierland en Verenigd Koninkrijk m.b.t. het opzetten van samenwerkingsverbanden op het gebied van innovatieve plattelandsontwikkeling (4 workshops in betrokken landen, in samenwerking met Nationaal LEADER-Netwerken NL, Ierland en VK, 2005). Implementatie EU-programma’s en Beheers- en Betaal autoriteitsfunctie in Letland en Roemenië (2003-2005). Expert-coaching aan collega’s van ministerie van Landbouw en regionale plattelandsactoren in Roemenie (werkbezoeken en trainingen t.b.v. implementatie LEADER in plattelandsregio’s, 2007-2009).