CURAGAO
Minister van Financien
Aan de Voorzitter van de Staten van Curac,;:ao Whilhelminaplein 4 Alhier J
L
Uw nummer(letter)
Uw brief van:
Ons nummer:
10/~/Q534~:L
Onderwerp: Nota naar aanleiding van het verslag op de begroting 2015
Willemstad, CURACAO
N(J
v
~o
4
VJ .....
~
~
~
Hierbij bied ik u aan de nota naar aanleiding van het verslag op de Lands verordening tot vaststelling van de begroting van Curac,;:ao voor het dienstjaar 2015.
'!::
.D
~I Q)
.S I
:.0 Q)
.~
Q) \.:)
Raad van Ministers, Fort Amsterdam 17, Cura~ao, Nederlandse Antillen, Tel.®599-9)- 463.0470, Fax: (599-9)- 463.0477
Staten van
Cura~ao
Zittingsjaar 2014-2015
054 Landsverordening tot vaststelling van de begroting van Cura~ao voor het dienstjaar 2015
nr.5 NOTA NAAR AANLEIDING VAN HET VERSLAG De bespreking van de onderhavige ontwerplandsverordening heeft dezerzijds
aanleiding gegeven tot het maken van de navolgende op- en aanmerkingen.
Bij de artikelsgewijze behandeling van de onderhavige ontwerplandsverordening
in de vergadering van de Centrale Commissie hebben de ministers die verga
deringen bijgewoond en voor zaver zulks mogelijk was, daarbij direct mondeling
antwoord en/of nadere toelichting gegeven naar aanleiding van de zijdens de
Staten gestelde vragen en gemaakte opmerkingen. De Staten zijn de ministers
hiervoor zeer erkentelijk.
De vragen of opmerkingen die zich niet leenden voor een directe (mondelinge)
beantwoording zijn alsnog in dit verslag opgenomen.
Voor wat betreft de Aigemene Beschouwingen betreft, kunnen de Staten
aangeven dat enkele fracties de volgende vragen en opmerkingen hebben
ingediend.
Het verheugt het onafhankelijk Staten lid Leeflang om te vernemen dat de Raad
van Advies constateert dat de begroting voor het dienstjaar 2015 en de nota van
financien grote verbetering vertonen in vergelijking met voorgaande jaren.
Desalniettemin heeft het onafhankelijk Statenlid Leeflang de volgende vragen.
1. De Regering gaat ervan uit dat haar gevoerd beleid zal zorgen voor een krachtig herstel van vertrouwen in de economie, alsmede in de overheidsfinancien, waardoor het economisch herstel eerder gerealiseerd kan worden. Dit is volgens de Regering al terug te zien in de opwaarts bijgestelde groeiprojecties. De Regering is zich ervan bewust dat het nadeel van deze aanpak is dat het beleid zander stimuleringsmaatregelen de economie hard kan treffen en daarmee de socia Ie problematiek ernstig kan verslechteren. Deze harde realisatie is ook terug te vinden in de "Annual Report 2013" van de Centrale Bank van Curac;ao en Sint Maarten: "The economic contraction in Cura~ao
was attributable entirely to domestic spending. By contrast, net
foreign demand increased. The private sector in particular accounted for decline in domestic spending. Both private consumption and investment fell. The drop in private consumption was related to the measures taken by the government, including the increase in social premiums that affected disposable income, the worsening labor market condition, and the decline in consumer credit. /I
Ook de CBS bevestigt deze negatieve economische trend: een krimp van het BNP van 0.8%, aldus het onafhankelijk Staten lid Leeflang. Een nadere analyse van deze economische krimp toont een veel dramatischer beeld, namelijk een negatieve groei in handel -8%; overheid -4% en nutsbedrijven -3%. De dalende activiteiten in de handel met ruim 8 procent, is toe te rekenen aan een daling van de invoer van goederen en diensten en de verschillende handelsactivi-teiten van bedrijven in 2013. Ook de werkloosheidcijfers stijgen hierdoor fors: 13% algemene werkloosheid (2011: 9,8%) en 37% jeugdwerkloosheid (2011: 24.7%). De werkzoekende bevolking is met bijna 2800 personen gestegen en heeft in 2013 een niveau van 9512 bereikt, ruim 41 procent meer dan in 2011 (6721). Antwoord: De Regering beschikt over meer actuele en voliledige informatie dan de Centrale Bank van Curac;ao en Sint Maarten met betrekking tot in het bijzonder de stand van zaken betreffende de investeringsprojecten in 2014, alsook de lastenverlichting voor 2015. De Regering merkt overigens op dat zij met betrekking tot het groeicijfer voor 2014 nog behoedzaam blijft vergeleken met de projectie van het Internationaal Monetaire Fonds in het kader van de Article IV consultation, van 0,7%. Voorts benadrukt de Regering dat de huidige ontwikkeling van de economie geplaatst moet worden in de context van de noodzaak om, lOals omschreven in de Begroting 2013, ingrijpende maatregelen en hervormingen te implementeren om de financieel-economische situatie van ons land te herstellen.
2. Vervolgens brengt het onafhankelijk Staten lid Leeflang naar voren dat de disproportioneel hoge p remie voor zi,ektekosten basisverzekering van gepensioneerden, ziljn de 10% van het bruto-inkomen, de koopkracht van een grote groep burgers zwaar heeft getroffen. In werkelil kheid komt het erop neer dat de belastingdruk voor gepensioneerden werd verhoogd met 10%. Hierdoor kwam het laagste tarief te staan op 24% (12% inkomstenbelasting + 10% BVZ + 2% AVBZ), terwijl het hoogste tarief kwam te staan op 61% (49% inkomstenbelasting + 10% bvz +2% ). Dit is ver boven de gemiddelde collectieve belastingdruk (36.8%) van Curac;ao. Bij een belastingpremie van meer dan 50% kan volgens het onafhankelijk statenlid gesproken worden van onteigening. Zeer droevigis het fei,t , aldus de fractie, dat gepensioneerden 2
met een inkomen van amper boven de 1000 gulden per maand gedurende 2013 en 2014 de exorbitant hoge premie van 10% moeten betalen. Het argument van " rijke gepensioneerden" is hierbij volstrekt ongepast. Immers een werknemer met een inkomen van NAF. 8000,-- betaalt NAF. 240.-- (is gelijk aan 3%) premie per maand omdat de wet een premie-toeslag compensatie toekent aan de werkende, terwijl een gepensioneerde met gelijke pensioeninkomen, NAF. 800,-- (is gelijk aan 10%) per maand betaalt, dus zonder enige premietoeslag compensatie. Antwoord: Zoals het onafhankelijke Staten lid Leeflang aangeeft bedraagt de laagste tarief van de inkomstenbelasting 12% en het hoogste tarief van de inkomstenbelasting 49%. Deze tarieven ondergaan geen wijziging ten gevolge van de reparatiewetgeving basisverzekering.Ook de AVBZ premie ondergaat geen wijziging. Maar de Regering meent te moeten aangeven dat de stelling van het statenlid Leeflang dat als gevolg van de invoering van de basisverzekering de collectieve lastendruk van gepensioneerden minstens 24% bedraagt, zijnde de som van 12% inkomstenbelasting, 10% basisverzekering en 2% AVBZ, niet correct is omdat met de hiernavolgende aspecten geen rekening is gehouden: • in de inkomstenbelastingsfeer is er een basisaftrek waardoor de belastingdruk voor de lagere inkomens substantieel lager is dan de genoemde 12%; • inkomens tot NAf 1.000 per maand zijn geen premie basisverzekering verschuldigd; • voor inkomens die marginaal hoger zijn dan NAf 1.000 per maand is met de reparatiewetgeving basisverzekering een zogenaamde gliding scale ingevoerd, waardoor deze groep substantieel minder dan 10% premie basisverzekering verschuldigd zijn . De stelling van het Staten lid Leeflang dat als gevolg van de invoering van de basisverzekering de maximale collectieve lastendruk van gepensioneerden 61% bedraagt, zijnde de som van 49% inkomstenbelasting, 10% basisverzekering en 2% AVBZ, is evenmin correct omdat met de hiernavolgende aspecten geen rekening is gehouden: • in de inkomstenbelastingsfeer is er een basisaftrek waardoor de effectieve belastingdruk ook voor de hogere inkomens lager is dan de genoemde 49%; • de premie basisverzekering is verschuldigd tot de loongrens die hiervoor van kracht is. Bij de invoering van de basisverzekering in 2013 is de loongrens vastgesteld op een jaarinkomen van NAf 100.000 en met de reparatiewetgeving basisverzekering is de loongrens verhoogd naar NAf 150.000. Zodoende was,voorafgaande aan de vaststelling van de het maximale statutaire reparatiewetgeving basisverzekering,
3
verschuldigde inkomstenbelastingtarief waarover eveneens basisverzekering verschuldigd was geen 49% maar 40%.
premie
Met de goedkeuring van de reparatiewetgeving basisverzekeringdoor de Staten is de premie basisverzekeringvoor gepensioneerden verlaagd van 10% naar 6,5%. Onder de ziektekosten regelingen voor gepensioneerden die vankrracht waren voorafgaand aan de introductie van de basisverzekering was sprake van premiebetaling door gepensioneerden die kon oplopen tot 10%. De koopkrachteffecten voor gepensioneerden verschillen dan ook mede afhankelijk van de premie die zij voorafgaand aan het van kracht worden van de basisverzekering betaa1lden voor hun ziektekostenverzekering. In die gevallen waarin sprake is van negatieve koopkrachteffecten door de invoering van de BVZ mitigeert de regering de gevolgen hiervan met de reparatiewetgeving basisverzekeringvoor een gepensioneerde door een verlaging van de premie van 10% naar 6,5%.
3. Het onafhankelijk Staten lid Leeflang wenst met het bovengeschetste de sociaal-economische malaise, het beeld van armoede, achteruitgang in koopkracht, werkloosheid en inkomensdiscriminatie weer te geven, die rechtstreeks te wijten zijn aan de onrechtvaardige wijze waarop de Regering de overheidsfinancien heeft 'verbeterd'. Antwoord: Het onafhankelijk Statenlid Leeflang schetst volgens haar het beeld van een sociaal-economische malaise en verwijt dit aan de onrechtvaardige wijze waarop de Regering de overheidsfinancien heeft 'verbeterd'. Zoals vermeld in de Nota van IFinancien was de staat van de overheidsfinancien van Curac;ao in 2013 zodanig, dat als geen structurele maatregelen genomen zouden wordenhet tekort van de overheid in 2016 zou oplopen tot ruim NAf 500 miljoen.Dit zou een onhoudbare situatie zijn. Dergelijke tekorten zijn al op korte termijn niet houdbaar en zouden het vertrouwen van investeerders in de Curac;aose economie sterk aantasten. Om die reden is de Regering in 2013 begonnen met het duurzaam sanerenvan de overheidsfinanden en paral'lel hieraaneveneens het scheppen van de randvoorwaarden voor een duurzameeconomische ontwikkeHng. Onderdeel daarvan i,s een investeringsprogramma dat aileen mogeljjk is bij een sluitende gewone di,enst, zoals in het nieuwe ziekenhuis. Het ge'initieerde beleid is erop gericht het begrotingstekortstructureel weg te werken door enerzijds inkomstenverhogende en anderzijdsuitgavenverlagende maatregelen te implementeren. Dankzij dit beleid ,is de situatie bereikt dat begin 2014 de aanwijzing nog op 2 onderdelen gold en vervolgens in 2014 ook deze onderdelen van de aanwijzing zijn komen te vervallen.
4
Naast de noodzakelijke maatregelen ter verduurzaming van de sociale fondsen (AOV-fonds, BVZ) heeft de Regering het OFO-traject ge"initieerd om te komen tot een efficientere en effectievere collectieve sector. Hierdoor zou in de begroting ruimte geschapen worden om middels publieke investeringen en lastenverlichting de economie te stimuleren. Voorts zijn ook instrumenten ingezet om de particuliere investeringen te faciliteren, lOals aanpassing in de winstbelasting (exportfaciliteit) en sluiten van belastingverdragen . Voorts benadrukt de Regering dat reeds in de Begroting 2013 expliciet was aangegeven dat de maatregelen en hervormingen die doorgevoerd moesten worden om de financieel-economische situatie van ons land te herstellen ingrijpend waren. De noodzaak hiertoe vloeit evenwel voort aan het ontbrekenvan adequaat financieel-economisch Regeringsbeleid in de daaraan voorafgaande jaren.
4. Het onafhankelijk statenlid Leeflang acht het dan ook zeer teleurstellend dat de begroting 2015 in het geheel niet of zeer vaag aandacht besteedt aan deze vier sociaal-economische factoren, t.W.: armoede, forse koopkrachtdaling, werkloos-heid en inkomensdiscriminatie. Het onafhankelijk statenlid komt tot deze conclusie als in ogenschouw wordt genomen dat de Gewone Dienst van de begroting voor het Ministerie sociale Ontwikkeling, Arbeid en welzijn (sOAW), de beleidsdienst die zorgt voor de socia Ie ontwikkeling en arbeid, in de begroting van 2015 een vermindering van 11.4 min. in vergelijking met 2014 vertoont. Antwoord: In 2014 was nog een bedrag begroot voor de uitgaven van de ziektekosten voor de PP-patienten van NAf. 15,4 miljoen. Deze uitgaven zijn opgenomen in de landsbijdrage aan de Basisverzekering ziektekosten, die onder het Ministerie van Gezondheid, Milieu en Natuur wordt verantwoord. Ais hiervoor wordt gecorrigeerd groeit het totaal begroot bed rag van het ministerie met NAt. 2,1 miljoen. Met de beschikbare middelen is een uitdaging binnen de huidige formatie van de beleidsorganisatie aan aile voorgenomen beleidsprioriteiten toe te komen. In een poging om de aanwezige deskundigheid productief aan te wenden, is er bijvoorbeeld een Breed Beleidsoverleg ingevoerd waarbij medewerkers van andere sectoren (Arbeid, Socia Ie Ontwikkeling en Familie en Jeugd) op projectmatige wijze worden ingezet.
5
5. Ook het feit dat de Gewone Dienst van de begroting voor economische ontwikkeling in 2015 een verlaging van 10.7 min. vertoont in vergelijking met 2015, onderschrijft de mening van het onafhankelijk Statenlid. Antwoord: De gewone dienst van het Ministerie van Economische Ontwikkeling is inderdaad met Naf 10.7 miljoen verlaagd. Echter heeft dit te maken met de herallocatie van zowel de activiteiten alsook de gemoeide subsidies van de entiteiten BIP en BTPU die thans (per 2013) bij andere ministeries zijn ondergebracht.
6. Op pagina 20 van de Aigemene Beschouwing staat dat een gedeelte van de budgettaire ruimte die in 2015 en 2016 beschikbaar komt gebruikt zal worden voor de verlaging van loon- en inkomstenbelasting alsmede de winstbelasting en ook de werkgeverspremie als gevolg van de basisverzekering. Het onafhankelijk Statenlid betreurt het dat geen woord gerept wordt over de lastenverlichting voor de zwaarst getroffen groep met de premie basisverzekering, namelijk de gepensioneerden. Antwoord: In 2015 en in 2016 zal een structurele lastenverlaging in de loon- en inkomstenbelasting worden doorgevoerd. Ook gepensioneerden zullen hiervan voordeel ondervinden. Daarnaast is intussen de premie basisverzekering voor gepensioneerden met de reparatiewetgeving verlaagd van 10% naar 6,5%. De verlaging van de premie basisverzekering voor gepensioneerden is niet in bedoelde passage genoemd omdat die binnen het sociale zekerheidsstelsel wordt opgevangen door met name de verhoging van de premie basisverzekering voor de actieve bevolking.
7. In de Aigemene Beschouwing (pag. 115) stelt de Regering voor dat het Land Curac;:ao een nieuwe gezamenlijke visie nodig heeft dat moet worden gedragen door de gehele maatschappij. "Deze visie zal worden uitgewerkt in een masterplan. Het masterplan van Curac;:ao beoogt een duurzame ontwikkeling voor Curac;:ao." Het is wederom zeer teleurstellend om te vernemen dat de Regering voor 2015, amper een jaar voor het eind van haar bestuurstermijn, belooft een masterplan te zullen ontwikkelen voor een duurzame ontwikkeling van Curac;:ao, aid us brengt het onafhandelijk Statenlid naar voren. Antwoord: De Regering zal staande de openbare vergadering hierop reageren.
6
Het onafhankelijk Statenlid Leeflang zal daarom de begroting 2015 tegen het licht
houden op basis van de indicatoren armoedebestrijding, koopkracht stijging,
werkgelegenheid tevens economische groei en eliminatie van premie
discriminatie van gepensioneerden.
Voor wat betreft werkgelegenheid wenst het onafhankelijk Statenlid Leeflang het
volgende op te merken.
8. Uit de Nota van Financien blijkt dat een economische groei wordt verwacht van 1.5% voor 2015 terwijl de Centrale Bank van Cura~ao en Sint Maarten een matige groei van 0,5% verwacht. Kan de Regering haar zeer optimistische verwachting onderbouwen? Antwoord: De Regering beschikt over meer actuele en volledige informatie dan de Centrale Bank van Cura~ao en Sint Maarten met betrekking tot in het bijlOnder de stand van zaken betreffende de investeringsprojecten in 2014, alsook de lastenverlichting voor 2015. Daarom handhaaft de Regering haar groeiprojecties.
9. Welke impact zal de groei van 1.5% hebben op de werkgelegenheid? Antwoord: Met behulp van het macro-economisch model Curalyse is een scenario doorgerekend. In dit scenario is ervan uitgegaan van de volgende vooronderstellingen die naar verwachting zal leiden tot een mogelijke groei van het BBP van 1.5%. • Private investeringen van 21 min • Overheidsinvesteringen van
220 min
(69% van degebudgetteerde
investeringen van Naf 320 min) • Toeristische export van 4% (uitgaande van additionele marketing activiteiten die uitgevoerd zullen worden bij een mogelijke verhoging van het totaal subsidiebedrag. Het effect van bovenvermelde vooronderstellingen zal een positief effect hebben op de vraagzijnde van de lokale economie. Dit impliceert dat de werkgelegenheid substantieel zal toenemen tot 1.500 arbeidsplaatsen. De stijgende werkgelegenheid heeft een significant opwaarts effect op lOwel de particuliere consumptie als de investeringen van bedrijven. Hiermee stijgt de reele BBP ten opzichte van de referentiepad met 1,5%. 10. Met hoeveel banen zal de werkgelegenheid groeien? Antwoord: Na doorwerking van bovenvermelde veronderstellingen in het macro economisch model Curalyse treedt het volgende effect op, op de 7
werkgelegenheid. Naar verwachting zal in totaal 1.500 nieuwe bannen gecreeerd worden.
11. In welke sectoren kan de groei van werkgelegenheid worden verwacht? Antwoord: Op basis van het hierboven vermelde scenario kan worden uitgegaan van mogelijke banen in de bouwsector als gevolg van o.a. de verwachte publieke investeringen en de toeristische sector in het algemeen en toeleveranciers van deze sectoren zoals klein handel en groothandel.
12. De Regering is voornemens lastenverlichting in te voeren voor de werkgevers zowel in de sfeer van winstbelasting als premie BVZ, met het doe I werkgelegenheid te stimuleren. Hoeveel banen hoopt de Regering dat hierdoor erbij komen? Antwoord: Het aantal nieuwe banen dat mogelijk gecreeerd zullen worden op basis van een mogelijke lastenverlichting voor de werkgevers in de sfeer van winstbelasting als premie BVZ is op dit moment in principe niet aan te geven c.q. te berekenen. De overheid heeft op het moment van de beantwoording van deze vragen nog niet aangegeven dan wei vastgesteld in welke orde van grootte de verlaging zal zijn. Vooruitlopend op de beslissing van de overheid kan het Ministerie wei aangeven, dat een mogelijke verlaging van zowel de winstbelasting als de premie BVZ met 1% naar verwachting 70 riieuwe banen zal creeren.
13. Zoals eerder gesteld zijn de gepensioneerden het zwaarst getroffen door in het bijzonder de premie ziektekostenverzekering, 10% van het bruto inkomen. Tevens zijn de overheidspensioenen sinds 2013 niet meer ge·indexeerd. De Regering stelt dat de pensioenen voorwaardelijk zullen worden ge'indexeerd. Onder welke voorwaarden zullen de pensioenen worden ge'indexeerd? Antwoord: De indexering van de algemene ouderdomsuitkering is gekoppeld aan de economische ontwikkeling. Ais de economie een reele groei gekend heeft in jaar t-1, wordt de algemene ouderdomsuitkering in jaar-t ge'indexeerd met een percentage gelijk aan de reele economische groei in jaar t-1.
14. Heeft de Regering berekend wat de impact van deze voorwaardelijke indexering is op de koopkracht van de gepensioneerden?
8
Antwoord: Op moment van het beantwoord van deze vraag was deze informatie is nog niet kenbaar of beschikbaar. Echter kunnen we aangeven dat het pensioen slecht ge'indexeerd wordt aan de hand van reele van economische groei.
15. De Regering is voornemens de premie BVZ te verlagen naar 6,5%. Waarop baseert de Regering de vaststelling van deze premie? Antwoord: De premieverlaging naar 6.5% geldt aileen voor de gepensioneerden. 16. Kan de Regering aangeven wat de impact is van deze premie op de koopkracht van de gepensioneerden? Antwoord: Een mogelijke verlaging van de BVZ premie (met 3.5 procent punten) impliceert een verlaging in de uitgaven van de gepensioneerden. Een mogelijke verlaging zal naar verwachting een positief significant effect hebben op het beschikbare inkomen van de gepensioneerden. Hun koopkracht zal naar verwachting toe nemen met maar liefst 3.6%. Volledigheidshalve De verlaging van de premie gepensioneerden heeft wei een drukkend effect op de inkomsten basisziektekostenverzekering.
17. De minimumlonen zijn in 2014 niet verhoogd. Er heerst al geruime tijd een situatie van de 'working poor' Het minimumloon is ver beneden het bestaansminimum. Kan de Regering aangeven of er in 2015 wei aanpassingen komen van minimumloon en indien het antwoord positief is, welke aanpassing zullen dit zijn? Antwoord: Het Ministerie van SOAW is intern bezig met de voorbereidingen om het minimum loon in 2015 aan te passen. Er is een omissie geconstateerd in de gegevens zoals aangeleverd door het CBS. Het Ministerie van SOAW heeft de zaak eigenhandig weten recht te trekken en reeds op basis van de Wet geconcludeerd dat de indexering 2,8% kan bedragen. De Wet staat ons helaas niet toe om de uitgebleven indexering van 2014 mee te nemen in dit cijfer. Aanvullend overweegt het Ministerie van SOAW ook over de mogelijkheid om aan de Raad van Ministers voorstellen aan te bieden over: een jaarlijkse automatische indexering van het minimumloon - het oprichten van een werkgroep om een voorstel voor te bereiden gericht aan de Raad van Ministers inzake de verhoging van het minimumloon Vooruitlopend op de uit te voeren werkzaamheden, heeft het Ministerie van
9
SOAW de betrokken ministeries en instanties (MEO, FIN, CBS) uitgenodigd voor een werkoverleg. Er zullen in dit stadium over de volgende onderwerpen cq. concept beslispunten worden voorgelegd aan de Raad van Ministers: 2015) indexering minimum loon 2015 (per 1 januari minimumloon voorstel automatische indexering - voorstel Werkgroep verhoging minimumloon (hoofdtaak: voorstel formuleren gericht aan de RvM) Armoedegrens Curacao, per huishoudtype Guldens (ANG) per maand
1 juli 2008 .1 april 2014 2195 2560 1 Two adults and two children 1219 2 one person household 1045 3 Two adults 1568 1829 1585 4 One adult with one child 1359 1,672 1950 5 One adult with two chil
18. Ten einde op structurele wijze sociale problemen van de samenleving te kunnen aanpakken stelt SOAW in 2015 als prioriteit het ontwikkelen en realiseren van beleid op drie beleidsterreinen: arbeid, geweld-, criminaliteits en armoedebestrijding. Welke beleidsinstrumenten zullen hierbij worden ingezet?
Antwoord : Voor wat betreft de Beleidsorganisatie: Arbeid: Door de strikte toepassing van artikel 5 lid 5 van de Landsverordening Arbeid Vreemdelingen (P.B 2001, no. 82) zullen werkgevers verplicht worden vacatures aan te melden bij de vacaturebank. Doordat er meer vacatures worden aangemeld zullen jongeren tussen 18 en 30 jaar voor werk aan bod kunnen komen, waarbij de werkgever zal worden vrijgesteld van de afdracht van sociale premies (zie Regeling ter bevordering van de werkgelegenheid van werkzoekenden van 18 tot 30 jaar tlLei di Bion" P.B.1989, no. 74) . Geweldbestrijding:
Bij landsbesluit is in samenwerking met de NGO een tlNATIONAAL PLAN
10
TER BESTRIJDING VAN GEWElD TEGEN KINDEREN/JONGEREN EN
HUISElIJK/RELATIONEEl GEWElD" opgesteld.
eriminaliteitsbestrijding:
Het Ministerie van SOAW is niet primair belast met de repressieve rol in het
bestrijden van de criminaliteit maar is zich wei terdege bewust van het
preventieve rol in het decriminaliseren van jeugdigen . (zie lei di Bion)
V~~r
wat betreft de Sector Arbeid:
Voor de armoedebestrijding specifiek en het activeren van groepen in zijn
algemeenheid betekent dit concreet het investeren in:
1. Doelgroep specifieke toeleiding naar de arbeidsmarkt in intra- en interministerieel verband; de reactivering van de lei di Bion en artikel 5 lid 5 c is daar een voorbeeld van waarbij jongeren tussen 18-30 jaar de kans word geboden om werkervaring op te doen en een structurele baan te kunnen krijgen 2. Doelgroep specifieke ontwikkeling van arbeidsvraag en -aanbod in interministerieel verband; De volgende projecten zijn daar een voorbeeld van:1. Bus di djente, 2. Selikor leerwerk traject , 3. Molina di Bientu leerwerk traject, Hospital Nobo Otrabanda (tussen l\IIin GMN, USONA en Min SOAW), Fort Beekenburg leerwerktraject (tussen Min owes, Min Al, Min van Justitie, Min SOAW), KBB leerwerktrajecten en certificering (tussen MEO, Min owes en Min SOAW) 3. Duurzame arbeidsparticipatie die doelgroep specifiek is; 4. Nationale ondersteuning van human resource beleid binnen bedrijven (bijv. voor de groep van werkende armen). Een voorbeeld is het project waarbij onderstandtrekkers een incentive ontvangen om een dagdeel of hele dag als interierverzorgster te werkgesteld te worden binnen een Ministerie. Het begon als een pilot binnen Min SOAW en is nu uitgebreid naar het Ministerie van BPD, Justitie en anderen. De participanten komen uit het Ministerie van SOAW en zullen nu door het Ministerie van BPD gecoordineerd worden 5. Beleid gericht op arbeid; zoveel mogelijk mensen in staat stellen om zelf in hun inkomen te (blijven) voorzien en in groter verband ontwikkelen van decent labor. 6. Drempels richting werk te verlagen en/of verergering van de problematiek tegen te gaan. 7. Het ontwikkelen van inkomensbeleid om sociaal economische ongelijkheid tegen te gaan;
11
8. Onderstandsmaatregelen evalueren en aanpassen ter bevordering van arbeidsparticipatie, waarbij rekening wordt gehouden met de armoedeval; 9.Teneinde de kansen op de aribeidsmarkt van kwetsbare groepen te vergroten is het van belang dat beleid en wetgeving gecreeerd worden, die het mogelijk maken dat de kwetsbare groepen makkelijker structureel bij het arbeidsproces kunnen worden betrokken. Ook dienen bestaande initiatieven op dit gebied te worden ondersteund en uitgebouwd. Een voorbeeld is het evalueren en aanpassen van wetgeving met betrekking tot personen met een fysieke en psychische beperking. 1.1 Opleiding Beleidsontwikkeling 1.2 Produceren van rapportages 1.3 Gebruikmaken van informatie uit de Labour Force Development Plan 1.4 Agendering van het Human Resource Ontwikkelingsbeleid binnen de overheid (zowel opjaarbasis als meerjarig) 1.5 Periodiek overleg van de werkgroep met stakeholders 1.6 Monitoring en evaluaties Voor wat betreft de Sector Socia Ie Ontwikkeling: • KUent en wijkgerichte aanpak o Wijkbemiddeling o Wjjkacademie • Gezonde levensstijl • Crisis-opvang • Materiele en immateriele voorzieningen
ProduktenSO:
o Bijstand; o subsidie water en electra;
o AOV-toeslag; o Belasting vuil; o Ouderen dagverblijf subsidie; o Noodopvang (subsidie);
19. Welke opbrengsten zal het voorgenomen beleid opleveren op het gebied van arbeid, geweld-, criminaliteit- en armoedebestrjjding? Antwoord:
12
Arbeid: Minimaal 250 personen uit de doelgroep van werkzoekenden (inclusief werkzoekenden met een beperking) moet zijn geplaatst en waarvan 75% het werk moet hebben behouden. Geweldbestrijding: 60% van de bevolking ge'informeerd zal moeten worden teneinde geweld tegen kinderen en huiselijk/relationeel geweld te voorkomen, waarbij ook de wet- en regelgeving zal worden aangepast om de lading van dit geweld te dekken met verstrekking van de juiste nazorg op maat. Armoedebestrijding: met name ondersteuning bij schuldhulverlening, het betrekken van minima bij diverse leerwerkstrajecten en familie ondersteuningsprocessen en het bevorderen van weerbaarheid en zelfredzaamheid onder de bevolking.
20. Wat is de omvang van de wachtlijst van de volkswoningbouw van FKP? Antwoord:
De wachtlijst van woningzoekenden bij FKP bedraagt momenteel 5600 personen.
21. Hoeveel huizen zullen in 2015 worden gebouwd? Antwoord:
Het door FKP v~~r het jaar 2015 gepland aantal woningen zijn als voigt:
15
Sapate fase 4d 8
Terra Cora Sapate Bejaarden 18
Moontjeweg fase 2 28
Wechi fase 1 (762/3) 254
323
Totaal
22. Wat is de omvang van de wachtlijst voor erf-pachtsterreinen? Hoeveel terreinen zullen in 2015 bouwrijp worden gemaakt? Antwoord:
5215
23. Hoeveel tewerkstellingsvergunningen zijn in 2013 en 2014 uitgegeven? Antwoord:
13
Afgehandelde Tewerkstellingsvergunningen 2013 Eerste aanvraag van jan-dec 2013 Verlenging van jan-dec 2013 Verandering van werkgever jan-dec 2013
Afgehandelde Tewerkstellingsvergunningen 2014 Eerste aanvraag van jan-okt 2014 Verlenging van jan-okt 2014 Verandering van jan-okt 2014
2735 2293 376 5404
1398 1435 313 3146
24. Wat gaat het SOAW doen voor de in extreme armoede gestorte 60-plussers, omdat een deell, -zij die op 1 maart 2013, 57 of 58 jaar oud zijn- wei een AOV krijgt, verminderd met 30%. Jui,st door het bereiken van die leeftijd zijn ze veel minder in staat om met werken bij te verdienen. Antwoord: Verhoging van de pensioengerechtigde leeftijd tot 65 jaar gaat gepaard met een de overgangsregeling (zie bijlage). Echter schrijft de bijstandswet geen leeftijdsgrens voor waardoor een persoon die hier geen gebruik van wenst te maken hier niet toe verplicht is.
SOAW heeft een berekening gemaakt om de achteruitgang inzichtelij k te maken. Invoeren van de nieuwe regelgeving is een maatr egel die besparingen dient op te leveren voor land Cura~ao, waarbij voorafgaand onderzoek is gedaan ter garantie van een verantwoorde invoering. V~~r
elke burger die tot de groep on-en min-vermogend kan worden gerekend
Berekening voor aUeenstaanden mbt overgangsregelling. Het parlement van Cura~ao heeft op 26 februari 2013 besloten dat de pensioengerechtigde leeftijd op Cura~ao wordt verhoogd van 60 jaar 65 jaar. Consequenties verhoging pensioengerechtigde leeftijd. Het verhogen van de pensioengerechtigde leeftijd tot 65 jaar is zod'er enige voorbehoud van toepassing op de verzekerden die bij de inwerkingtreding van
14
25. Welke voorzieningen zijn er voor de groep die voorheen werkte, maar vanwege het einde van de arbeidsovereenkomst op zestig- jarige leeftijd, een AOV pensioen verkort met 30% moet nemen?
Antwoord:
Aantal jaren Norm per maand AOV-toelage (indien geen sprake van aanvullend pen sioen Totaal
Bijstand (Norm) ((162.4 X26) : 12}
Pensioenbedrag incl. korting van 6% per jaar (tussen 60 en 64 jaar)
Volledig Pensioen va 65 jaar
Bijstand (Norm) ((162.4 X26): 12}
Pensioenbedrag inc!. korting van 6% per jaar (tussen 60 en 64 jaar)
Volledig Pensioen va 65 jaar
351,87
351,87 (992,00 351,87j X 12 X 5= 38.407,80
Totale korting tot het bereiken van 65 jaar
5 (30%) 603,40
4 (24%) 655,12
3 (18%) 706,84
2 (12%) 758,56
1 (6%) 810,28
0 862,00
130,00
130,00
130,00
130,00
130,00
130,00
733,40 (992,00 733,40) X12 X 5= 15.516,00
785,12
836,84
888,56
940, 28
992,00
(992,00-785,12) X12 X 4= 9.930,24
(992,00-836,84 ) X12 X 3= 5.621,76
(992,00-888,56) X12 X 2= 2.482,56
(992,00-940,28) X12 X 1= 620,64
0
((992-351,87}X 12)+ 9.930,24}}= 17.611,80 (992,00-785,12) X12= 2.482,56
((992 351,87}X12X2} + 5.621,76}}= 20.984,88 (992,00-836,84 ) X12= 1.861,92
((992 351,87}X12X3} + 2.482,56)}= 25.527.24 (992,00-888,56) X12= 1.241,28
((992 351,87}X12X4} + 620,64)}= 31.346,24 (992,00-940,28) X12= 620,64
Totale achteruitgang door verhoging pensioenleeftijd
15.516,00
Achteruitgang Per jaar vanaf 65 jr Tot overlijden
(992,00 733,40} X12= 3.103,20
(992,00 351,87) X 12 X 5= 38.407,80 0
Verder wordt verwezen naar antwoordt Op vraag 24.
26. Wat is het huidige bestaansminimum?
Antwoord:
Deze wordt in onderstaande tabel weergegeven:
Armoedegrens Curacao, per huishoudtype
Guldens (ANG) per maand
1 juli 2008
1 april 2014
1 2
Two adults and two children one person household
2195 1045
2560 1219
3 4
Two adults One adult with one child One adult with two children
1568 1359 1672
1829 1585
Two adults with one child three adults
1881 2090
5 6
7
1950 2194 2438
CBS, 15 juli 2014
15
27. Kan de Regering aangeven hoeveel mensen beneden het bestaansminimum leven? Antwoord:
20% van de huishouden met de lagere inkomen, ontvangt 5% van de totale
inkomen van de huishouden op Cura~ao.
20% van de huishouden met de hogere inkomen, ontvangt 48% van de totale
inkomen van de huishouden op Cura~ao.
de groep met de hogere inkomen hebben 9,5 keer zoveel inkomen dan de groep
met de lagere inkomen.
Bran CBS.
28. Wat is het resultaat van de Jobcenter/databank? Antwoord: Het Ministerie van SOAW haar speerpunten vastgesteld voor het jaar 2014. De nadruk ligt op:
1. Meer banen voor lokale krachten 2. Verbeterde dienstverlening aan de burger 3. Versterken van de controletaak van het Ministerie 4. Aandacht voor de interne organisatie 5. Flankerend beleid Ad 1 - Meer ban en voor lokalle krachten Het scheppen van arbeidsplaatsen vereist een gezamelijke aanpak waarbij meerdere ministeries en actoren betrokken zijn. Het Min'isterie van SOAW levert een bijdrage aan het scheppen van randvoorwaarden die leiden tot meer banen voor lokale krachten, door een aantal diensten en producten die hoofdzakeHjk via de Vacaturebank worden aangeboden. 1.- Vacaturebank
16
Zo voorziet het Ministerie van SOAW in een betere match tussen vraag en aanbod door doelgroepgerichte promotie gericht op het werven van werkzoekenden. Afhankelijk van het specifieke project kunnen job coaches worden aangeboden, kan de werkgever ondersteund worden bij de planning van de werving en selectie, worden er vacatures beschikbaar gesteld aan werkzoekenden evenals diverse trainingsmodules (werkattitude maar ook specifieke vaardigheden en skills). 2.- Samenwerking met werkgevers, leerwerktrajecten en toetsingen van de TWVs Het jaar 2014 staat ook in het teken van een actievere benadering van werkgevers met inbegrip van overlegmomenten ten behoeve van het gezamenlijk brainstormen over het elimineren van barrieres die de creatie van banen in de weg staat (Kualishon Nashonal pa Empleo di Kalidat). Het zoeken naar mogelijkheden voor het ontwerpen en implementeren van leerwerktrajecten met baangarantie krijgt een hoge prioriteit, evenals het toetsen van aanvragen v~~r tewerkstellingsvergunningen aan het aanbod op de lokale arbeidsmarkt.
29. Hoeveel werkzoekenden zijn ingeschreven? Antwoord:
2330 werkzoekenden Leeftijdscategorie
Aantal
18 tim 25 tim 31 tim 36 tim 41 tim 46 tim 51 tim 56 tim 60 + Totaal
321 501 337 203 248 213 271 135 34 2263
24 jaar 30 jaar 35 jaar 40 jaar 45 50 55 60
Studierichting/niveau Tot lagere school Huishoudschool
L.O. MAVOI MTS HAVO
Studie 1
Studie 2
Studie 3
Totaal
17 67 22 206 11 44
2 99 50 11 65
0 58 22 5 0
69 179 363 27 109 17
VWO FEFFIK L.T.S VMBO/ VSBO/ MBO/ SBO HBO/ HTS WO Overige Totaal
10
65 52 9 158 29 185 44 1 5
3 169 20 8 26 147 76
0 17
15 1 9 I 48 24 52 1 2
29
0 4
Zoekwerkende functie
Aantal
Kantoorwerk Ad m in istratie/Telefon iste/Receptio niste/Front desk Financieel/ Accounting
758
Chauffeu r/bode Pipefitter Metselaar Karpinte Bouw Schi,lder Handyman Electricien Plantmechanic Loodgieter Lasser Mletaalbewerker Peon Automonteur Koelmonteur Bewa ker /Secu rity Houseman/Housekeeping Cassiere Kamermeisje Waiter Bartender Kok Hulpkok Magazijn medw./bediende
13 151 87 211 509 125 2 11 (448?) 1882
30 132 8 37 25 17 64 24 15 9 2 24 4 48 8 3 79 44 49 20 14 27 89 26 72 18
Verkoopster Schoonmaak Wasserette HRM Maatschappelijk/Sociaal Sportleider Kinderleidster Onderwijsassistent Toerisme Verzorging Bejaardenverzorgster Apotheek/dokterassistent Marketing Sales Totaal
206 306
13 11 34 5 8 8 5 22 45 1/3 17 18
2330
30. Voor hoeveel is door bemiddeling werk gevonden in 20147 Antwoord: Geplaatsen januari - juli 2014 65 Vacatures die zijn vervuld Bejaardenverzorgster, Kok supervisor, Sous chef, Bewaker, Servicemonteur, Kinderleidster, Groepsleidster, Kamermeisje,Tuinman, HR-Manager, Interieurverzorgster, Schoonmaakster, Chauffeur, Keukenhelpster, Handyman, Magazijnmanager, l\I1agazijnmedewerker, Plantmechanic, Lasser, Payroll medewerker, HR-assistent 1. Selikor 16 clienten: leerwerktraject van 1 jaar gestart in juli 2014 Projecten Jongeren 2. Curac;ao Reclycling Company: leerwerktraject 1 jaar voor 6 clienten (moet in augustus starten) 3. KBB leerwerktraject Hovenier, Landbouwassistent en Metselaar ( gestopt in mei): 25 clienten 4. Ontmanteling Ziekenhuis: 5 jongeren : 2 maanden 5. Verbouwing Ziekenhuis: moet nog starten 6. Leerwerktraject Windmolen: moet in oktober starten: 20 jongeren 7. Werknemersvaardigheidstraining afgerond februari: 18 clienten 8. Runner Ziekenhuis project van 1 jaar: 7 clienten
19
31. Het onderwijs is een belangrijk instrument in de armoedebestrijding, werkge legenheid en de ontwikkel:ing van het menskapitaal. Daarbij is de kwaliteit van het onderwijs van eminent belang. Wat zijn de beleidsplannen die moeten leiden tot verhoging van de kwaliteit van het onderwijs? Antwoord: Voor het funderend onderwijs, het voortgezet onderwjjs en het secundair beroepsonderwijs werd het beleid begin 2000 vastgesteld en deze onderwijsvormen zijn inmiddels ingevoerd . In de uitvoering wordt thans specifieke aandacht besteed aan het actualiseren van kerndoelen en eindtermen, aan aspecten rondom taal en instructietaal en aan een ketenaanpak op het gebied van leerlingbegeleiding. De inspectie monitort de kwaliteit van het onderwijs op structurele en systematische wijze zodat waar nodig adequaat kan worden ingegrepen. Wat momentee:1is / wordt ontwikkeld is nader beleid voor het speciaal onderwijs en voor het hoger onderwijs.
32. Voor wat betreft gratis onderwijs wenst het onafhankelijk Staten lid Leeflang te weten wat de bedragen zijn die voor de zeven onderwijsinsteliingen zijn begroot. Antwoord: Schoolbestuur
Lesmateriaal
Additionele kosten
2014-2015 RKCS DOS VPCO FSHP SCONS IFE ADVENT EBG
I I I I
I
I
4.484.400 2.235850 710.100 106.750 57.700 210.000
-
4.038.000 1.800.625 431.200 64.075 49.825 262.500 28.400 13.300
33. Ten onrechte wordt de bekostiging van gratis onderwijs opgevoerd op de Kapitaaldienst. Kan de Regering aangeven waarom de bekostiging van gratis onderwijs niet is opgenomen in de Gewone Dienst? Antwoord: De kosten voor het lesmateriaal (studieboeken, werkboeken, readers, literatuur, digitaallesmateriaal en voor leerlingen 4 HAVO/VWO grafische rekenmachines) is opgevoerd op de Kapitaaldienst. Het lesmateriaal is eigendom van de overheid en wordt in bruikleen verstrekt aan scholieren en studenten. De additionele kosten (kosten die voortvloeien uit niet curriculum gebonden activiteiten waaronder uitstapjes, introductiedagen en vieringen, maar ook de
20
inschrijving, het vademecum, de schoolkrant en het lidmaatschap van de mediatheek en de oudervereniging) zijn opgevoerd op de Gewone Dienst.
34. De Raad van Advies vraagt of de Regering rekening heeft gehouden met de stijging van kosten voor de aankoop van boeken in het kader van gratis onderwijs? Antwoord: Ja, de Regering heeft hier rekening mee gehouden.
35. De Stichting Studiefinanciering Cura-;ao (SSe) schijnt een geheel eigen beleid te voeren met betrekking tot het toekennen van studie financiering. Zo kregen studenten onlangs te horen dat de maximumleeftijd om in aanmerking te komen voor studiefinanciering is verlaagd van 30 jaar (gedeponeerd bij griffie van het gerecht in eerste aanleg, schooljaar 2013-2014) naar 24. Kan de Regering aangeven of er een besluit van de minister van onderwijs hieraan ten grondslag ligt?
Antwoord :
De leeftijdgrens om in aanmerking te komen v~~r studiefinanciering van de SSC is 30 jaar.
Dit is al enige jaren het geval. Tot heden zijn er hierin geen veranderingen aangebracht.
36. Wat is het beleid voor studeren in de regio? Antwoord: Beleid t.a.v. Studeren in de Regio In de programma's van eisen van 2012, 2013, 2014 en 2015 heeft de overheid nadruk gelegd ap het ontwikkelen van de mogelijkheid voor Curacaose studenten am in de regio te gaan studeren. In dit kader is de SSC in studiejaar 2012-2013 begannen met een pilatproject voor het verlenen van studiefinanciering voor opleidingen in de regio. Dit project is vervolgens verder uitgebouwd en voortgezet in de studiejaren 2013-2014 en 2014-2015. Het uitgangspunt hierbij is het bevorderen van betaalbare en kwalitatief hoogwaardige studie alternatieven aan Curacaose kandidaatstudenten in de regia (regia = gebied vanaf I\loord-, Midden- en Zuid America en heel het Caribisch gebied); en het verhogen van het studierendement van de investeringen in de Curacaose studenten. Doe/stellingen:
rn Siagingspercentage minimaal tussen de 80% en 85%;
rn Maximale studieduur naminaal + 1;
rn Terugkeer van afgestudeerden 90%;
rn Gemiddelde GPA 2,5;
21
111 Studiekosten beheersbaar voor student (gemiddelde studieschuld bij afstuderen $ 35.000 / $40.000; 111 Zoveel mogelijk stimuleren van scholarships voor academische en sport prestaties.
37. Hoeveel is hiervoor begroot? Antwoord: Begroting Studeren in de Regio
De maximale studiefinanciering is $ 15.000 per jaar. Studiekosten die dit bed rag overschrijden worden door de ouders of donoren gefinancierd. Hierbij is dezelfde principe van het Nieuwe Financiering Stelsel (NFS) gehanteerd waarbij de student en zijnjhaar ouders elk 30% van de financiering opbrengt en de gemeenschap via de SSC voor 40% van de financiering zorgt. V~~r de terugbetaalperiode wordt uitgegaan van 5, 10 en 15 jaar. De rente is 4% en gaat in op het moment dat de lening aanvangt. In 2014 wordt 7,8 m l ~oen besteed aan studies in de regio. Volgens de SSC prognose zal dit bedrag in 2015 met 5 miljoen toenemen. 38. Hoeveel jongeren studeren in de regio en waar? Wat zijn hiervoor de gemiddelde studie-kosten? Antwoord:
Aantal studenten in de regio
Per studiejaar 2014-2015 zijn er ruim 360 studenten die in de regio studeren. De
studielocaties zijn:
Iil Verenigde Staten
Iil Costa Rica
Iil Puerto Rico
Iil Mexico
Iil Trinidad & Tobago
Iil Colombia
Iil Canada
Iil Cuba
Iil Jamaica
Iil Argentinie
Iil Bonaire
De student kan een financiering krijgen van maximaal $ 15.000 per jaar. Op dit moment zijn de gemiddelde studiekosten ± $ 13,500 per jaar.
22
Toelichting sse sse is op initiatief van Parlementarier Helmin Wiels en in navolging van het programma van eisen van de overheid in 2012 gestart met het pilot project Studeren in de regio. Hierbij heeft de sse er rekening mee gehouden dat studeren in Nederland weliswaar 'goedkoop' lijkt voor wat betreft de uitgaven die de overheid moet doen om studenten te faciliteren bij hun vertrek naar Nederland, maar dat dit beleid, gericht op economische motieven, grote sociaal/economische problemen veroorzaakt. De student die in Nederland studeert heeft, door het valutaverschil tussen de gulden en de euro, aan het einde van zijn/haar studie een zodanig hoge schuld opgebouwd dat het meestal niet de moeite meer loont om te remigreren. Dit is zelfs al het geval wanneer de studie na een jaar wordt afgebroken . Door te blijven concentreren op verdere studie in Nederland vindt er al een enorme braindrain plaats, maar in de huidige omstandigheden wordt de situatie nog schrijnender. Het gaat om een investering van meer dan 10 jaar onderwijs, waar de lokale arbeidsmarkt de vruchten niet van terug ziet. Het arbeidsmarktbeleid geeft verder een trend aan waarin steeds meer professionals op hbo- en wo- niveau worden aangetrokken uit het buitenland, een situatie die uiterst zorgwekkend kan worden voor Curacao. In 2012 heeft de overheid een taskforce Studeren in de Regio opgericht om met voorstellen te komen voor het verstrekken van studiefinanciering en incentives om studenten te motiveren en te stimuleren om kennis te maken met studeren in de regio. Het was de bedoeling om een duurzame implementatie van dit project te realiseren en om de bestaande initiatieven op dit gebied te integreren. De sse maakt deel uit van deze taskforce en heeft in dat kader een rol gespeeld bij de uitbetaling van het stimuleringsbeurs voor studiejaar 2013-2014 aan studenten in de regio en plaatselijk. Voor de duurzame realisatie van het studeren in de regio is het echter van belang dat de nodige middelen vrijgemaakt worden om dit programma te financieren. Het project dat de sse in 2012 is begonnen heeft inmiddels zijn bestaansrecht bewezen in de zin dat aile doelstellingen bereikt zijn en volgens prognose zelfs zullen worden overschreden. De niet geplande subsidie korting van 21% van de sse subsidie in 2013 en de continuering daarvan in 2014 brengen de voortgang van het project nu echter in gevaar. In 2012 heeft de sse een kortingsactie gehouden teneinde de gevolgen van de subsidiekorting die volgens het beleid van de regering 10% zou zijn, op te vangen. Echter de beslissing in 2012 om de subsidie in 2013 met 5 miljoen (21%) te verlagen, heeft de stichting voor grote problemen geplaatst voor wat betreft het project Studeren in de Regio. Daar komt bij dat de subsidieverlaging in 2014 is voortgezet, waardoor de continu"iteit van het programma Studeren in de Regio nu in gevaar is gekomen. Verder is het
23
collegegeld van de UOC in 2014 met Ang. 1.000 per jaar verhoogd, wat ook de nodige impact had op de begroting van de sse. Er moet namelijk rekening mee worden gehouden dat de financiering die de SSC afgeeft een doorlooptijd heeft van maximaal zes jaar. De stichting kan de uitbetaling aan een student waar het een overeenkomst van zes jaar mee heeft, niet tussentijds onderbreken omdat de overheid de subsidie heeft ingekort. Het is daarom ook van groot belang dat de SSC subsidie voor zes jaar wordt vastgesteld en niet per jaar zoals wei het geval kan zijn voor een stichting die per jaar verplichtingen aangaat. Indien de overheid de subsidie van de SSC in 2015 niet met 6 miljoen verhoogd, heeft dat tot gevolg dat en voor studiejaar 2015-2016 nagenoeg geen nieuwe financieringen voor de regio kunnen worden toegekend. Er is een algemeen beeld dat studeren in Europa of de VS van hogere waarde is dan studeren in de regio. Deze mentaliteit en de daaraan gerelateerde brain drain en de resulterende disbalans in de lokale arbeidsbevolking is volgens de International Labour Organization (ILO) aanwezig in aile eilandstaten in het Caribisch gebied. De ILO beveelt landen aan om een gericht beleid en goede lokale planning in te stellen om dit effect zoveel mogelijk te voorkomen. De mogelijkheden van internet bieden studenten de mogelijkheid om direct te kiezen voor mogelijkheden in het buitenland waar ze voordien niet direct toegang toe hadden. Onderwijsinstellingen die hoger onderwijs aanbieden, waaronder de lokale universiteit (UOC) hebben de afgelopen jaren een enorme groei doorgemaakt. Dit mede doordat studenten er de voorkeur aan geven om lokaal verder te studeren. De aantrekkelijkheid van het programma wordt vergroot indien er sprake is van een studie met een comb inatie van studeren op Curac;ao en een vervolgstage of uitwisselingsprogramma in de regio of Nederland. Projecten, promoties, onderzoeksreizen en andere regionale netwerken op hoger onderwijsniveau zijn zich ook steeds meer aan het ontwikkelen, waardoor studeren in de regio meer mogelijkheden biedt dan eerder het geval was. Er zijn steeds meer netwerken binnen de regio waar Curac;ao actief aan deelneemt zoals UNICA en UNESCO, waar verschillende initiatieven voor samenwerking hun oorsprong vinden . Hierbij moet gedacht worden aan diploma en certificering, regionale leerstoelen en samenwerking ten aanzien van onderzoek en wederzijdse afspraken ten aanzien van het plaatsen van studenten. Gezien al deze voordelen voor de Curac;aose studenten en de lokale manpower planning, is het van het grootste be lang dat het project Studeren in de Regio wordt gecontinueerd. De SSC geeft de overheid daarom in overweging het daartoe te leiden dat er meer middelen worden vrijgemaakt voor de verdere ontwikkeling van de mogelijkheden om in de regio te studeren . 24
39. Kan de Regering jaarrekeningen van de
sse voor 2011,2012 en 2013 overleggen?
Antwoord:
In de bijlage wordt de jaarrekening 2011 en 2012 bijgevoegd .
De jaarrekening van 2013 is nog niet ontvangen.
40. Het Ministerie van Gezondheid, Milieu en Natuur draagt zorg voor het bevorderen van de gezondheid van de bevolking en voor een gezond milieu waarin mens, dier en natuur zich duurzaam kunnen ontwikkelen. Wanneer kan de bevolking een Inspecteur voor de Volksgezondheid tegemoet zien? Antwoord: De werving en selectie procedure heeft al plaats gevonden. Inmiddels is de Inspecteur Gezondheid benoemd en dient op korte termijn aan te vangen et de werkzaamheden als Inspecteur Gezondheid
41. De onverantwoorde invoering van de basisverzekering ziektekosten (BVZ) heeft gezorgd voor grote problemen in de gezondheidszorg, omdat sanering van de zorgkosten het enige doel was. De ziektekosten zijn in 2013 (NAF. 3.359,--) onder de BVZ met NAF. 1.637,-- per persoon afgenomen. Een verlaging van 33% ten opzichte van 2011 (NAF. 4.996,--). Geen wonder dat verschillende zorginstellingen in financiele problemen zijn geraakt. Vier apotheken moesten de deuren sluiten (Botika Goede Hoop; Botica Plaza; Botica Montana; Botica Banda Abou) en een aantal kan moeizaam zorg verlenen. Deze verlaging van de zorgkosten is bereikt doordat de Landsverordening Basisverzekering bij haar invoering in 2013, tevens een algemeen sociaal tarief van de SVB voor aile zorgactiviteiten heeft ingevoerd. Kan de Minister een overzicht geven van de betaalde kosten per zorginstelling met een vergelijking tussen 2012 en 2013?
Antwoord: De ziektekosten in absolute termen zijn afgenomen in 2013, van NAF 462.1M tot NAF 459.7M . T.o.v. 2011 was er in 2013 juist een stijging van de ziektekosten van 3%. De geschetste verlaging van de schadelast per capita van 33% is derhalve volstrekt onjuist.
42. Minvermogenden zijn ook ernstig getroffen door de BVZ. Verzekerden met een inkomen beneden de 1000 gulden per maand kunnen geen premie betalen Moeten ze wei een gulden receptregelvergoeding betalen?
25
Antwoord:
De receptregelvergoeding geldt voor aile verzekerden onder de basisverzekering
43. Voor iemand die slechts NAF. 157,66 per twee weken krijgt aan onderstand kan een bedrag van NAF. 5 of meer aan receptregelvergoeding onbetaalbaar zijn. Wat gaat de Minister doen met de receptregelvergoeding in de reparatiewet? Antwoord:
De receptregelvergoeding blijft vooralsnog ongewjjzigd.
44. Wanneer wordt de reparatiewet BVZ aan de staten aangeboden? Antwoord:
Dit is inmiddels gebeurd en er heeft een centrale commissie vergadering
plaatsgevonden in de Staten op 20 Oktober 2014.
45. Welke rechtsvorm krijgt het nieuwe ziekenhuis en welke afspraken zijn gemaakt met het SEHOS over beheer van het nieuwe ziekenhuis? Antwoord : Het ligt in de lijn der verwachting dat het nieuwe ziekenhuis een Stichting als rechtsvorm krijgt. V~~r de afspraken met het SEHOS over het beheer van het nieuwe ziekenhuis wordt verwezen naar het MOU dat gesloten is tussen Land, SEHOS en USONA op 20 september 2013.
46. Het onafhankelijk Staten lid Leeflang wenst thans in te gaan op de belastingop brengsten. Armoedebestrijding, economie, werkgelegenhei,d en inkomens-discriminatie van gepensioneerden zijn nauw verbonden met financien van de overheid . Ais be lastingopbrengsten achter blijven dan zal ook de begroting in gevaar komen met alst gevolg minder besteding door de overheid, meer armoede, minder economie en minder werkgelegenheid. Volgens het advies van het Cft inzake het tweede uitvoeringsrapportage 2014 van de Regering, maakt deze zich zorgen over achterblijvende belastingopbrengsten. De belasting ontvangsten over het eerste halfjaar lopen met bijna 34 miljoen gulden achter op de meest recente prognose. De eindejaarsprognose van het M inister'e van Financien komt uit op 68 mJ'I'j oen gulden minder aan belastingen. Het Cft komt uit op 127 min. gulden minder aan belastingen. Kan de Regering aangeven wat de oorzaak is van de achterblijvende belastingopbrengsten? Antwoord:
26
Bij het voorbereiden van de Begroting 2014 werd oorspronkelijk uitgegaan van een nomina Ie economische groei van 2,1% (reele krimp van 0,3% en inflatie van 2A%). Inmiddels heeft de regering de ramingen voor 2014 bijgesteld. De verwachting van de reele economische groei is bijgesteld naar +0,3%. De inflatie is echter achtergebleven bij de raming, en zal naar verwachting uitkomen op circa 1,2%. Ais gevolg hiervan is de verwachte nomina Ie economische groei circa 1,5%, wat substantieel lager is dan werd verwacht. Ais gevolg hiervan blijven de inkomsten lager dan verwacht. Specifiek ten aanzien van de omzetbelasting kan worden vermeld dat bij het voorbereiden van de Begroting 2014 verondersteld werd dat de wetgeving die de verbetering van de tax compliance dient te bevorderen eerder in het jaar in werking zou treden . Deze wetgeving is pas per 1 oktober 2014 in werking getreden. Ook de verwachte effecten hiervan zullen daarom vertraagd in de tijd worden gerealiseerd. Voor wat betreft de onroerende zaak belasting heeft de uitvoering vertraging opgelopen, waardoor de te verwachten meeropbrengsten pas in 2015 (in plaats van 2014) gerealiseerd zullen worden.
47. Ook op het terrein van invoerrechten blijken de belastingen achter te blijven. Kan de Regering aangeven wat de prognose is voor eind 2014 en hoe dat zich verhoudt met de begroting 20147 Antwoord: De prognose van de invoerrechten v~~r 2014 bedragen NAf 155 miljoen. In de begroting werd rekening gehouden met een opbrengst van NAf 166J miljoen. Omdat het vermoeden bestaat dat deze dalende ontwikkeling, welke in het jaar 2011 is ingezet, veroorzaakt wordt door belastingontduiking en inadequate controles,heeft de Regering besloten het Douane Informatie Centrum te operationaliseren welke op grond van intelligentie, dus door informatie aangestuurd, zal moeten bijdragen aan het herstellen van de tax compliance aan de grens. Tevens is een groep gepensioneerde douaniers ingeschakeld om de controletak in de Douane tijdelijk te versterken. Ook dit zal moeten bijdragen aan het herstellen van de tax compliance aan de grens. De materiele effecten van deze acties worden pas in de loop van 2015 verwacht.
48. Ook dividenduitkeringen van overheidsbedrijven vormen een nSlco voor de begroting 2015. Kan de minister aangeven welke overheids-nv's al jaarrekeningen van de jaren 2011, 2012 en 2013 hebben ingeleverd7 Antwoord:
27
In onderstaande lijst wordt een overzicht gepresenteerd van het jaartal waarvan de jaarrekeningen bij de overheid zijn ingeleverd.
MvF Ld.6tnt'lO J.o.orrokon,ng 0'"1"0""90"' . . .... -1 _ __ _ _• _ .... _ _ _ _ . - .. _ _ _ ... . _....
._ "
_~
Ano".,tlv c h
Oi.::tgn
o~tl-=-h
C ...ntrllrT"l NV
" Gorll1nuOU$ AellobWiI.lY NV
.....,
14Z2...... Z _ ~ll
<:J t-"(J:':j.1
",, ' 0
()oiiI.,. ,rr~I _ ':IO I '"
:i: " 12
O~.-ln.;;,i- :;:r:'1 4
2 0 1 ;..:
1:,:I·flV""'o~ I'"
"" ,,.
CQI..okl. ti:D t "
2 0.:."
a.~kJ l'"
2.0 13 20 t 2
C D .....
CUt1tll;ao:U:.'" OQk Moo,tGchapplJ Hokllno NV
;;::0 IitLU
I ~
~J I~
11'1. NY
InL_u.'lCrt--=t Uti lit)' I 1c.ldi .... 'IOJi (,Aq.. ,ol_~rc»
Me:
,.
,
20 1 2 ZOIZ
~
..ocr. =>07
, " , 0 0 ,,,-n _t -,2 0 1.. ...C , 20' o.......,..:z.:! ,04 :ao ' ,. , C'R.-n ' ·.... /.·,I ..
C'')AINDE
Cu noc:o:a.o 011 NV
, :20 ' ,
.,."
,,,
CUI"-n..:._=> Elo.'lnl ...... 11 NV
l.
~
:;201
,- '" _..--0
Cul ;;;;;''"' .....................' l H,-,loJlll!.,I NY
O'31IU
2::I._..
,
f)7 - ~ I ~ I"
to_~.a:O I ~
,V
:>;")1
He
:2<1 1 2 :20 ,
2.0'
QO'O Z OI ~
~ ~ 'ob .2._· I-1
.;O,I O t
,
pse 2 0 10
A ",_IK
"SA IJnn:~
T"'loOcoml"TI,"lnl~tlot'5
Vf/h.~ ............-I
c,,'i'f'\JIC.WoG NY
1t.J..:II ...... uAI.·""'... ytoo I"wl" <;.lk...... ' u l NV
YVonlngba lIW Cu rc'OC-CK>
,.,V
1
5 ELIKQ A
1~50C!.~"'1
20 I a :.tv -,:".
2a... . b-20 14 t.(,II-oICt-':#J 14
:20 , , :tv l i
~
20'2 .2O t O
I
~ I:'::
QO· ,,,... -CO , <4
CO i l
2012
13-f')Q'V··20 13
:20 , ,
~
I ftAJ. 'Ilno- " w onrtv' ,....i... ndA •• i, W " 'O-... v inO A ,",, 0
c ..... t rc\IW
ItO ,,,
B.oo-.kv.:u-. ClIl·..n.,;.... .... _n ctl,"t MftO"'l'__"
c:: . ,...n,.,~lca
1='.0 ndc
:20 10
He
""" 20 ' Q
HG
I
B1E
:1
-I
,. ·J........O I ..
e i ) I I(,
0>000 . , ......110 • •
Fo n dD 2lek.toiIkoGWn o.r.."h-wolcl ~..,~n::;.lon_rclon
c...........J
O ?- ....
,.2Q,..
10110(J . .u.>$'
~ I'
:20 . , :ao l 2 :2009
~
H<. ~OCI"I';;'
IT".QZ.~.'
VoiW'I'Z_"",",111lQ!GIx:tnk
-I
,·:'04.0 ~~::Ji ....
',' )1-jt.II-;;:':OI4
:.on,
:o.!(:·12
1101 D
49. De Raad van Advies is van oordeel dat de meerjarige verhoging van 5 miljoen op de ontwerpbegroting 2015, en de meerjarenbegroting zonder nadere onderbouwing een risico voor de begroting inhoudt. Kan de Regering dit risico weerleggen? Antwoord: De Regering merkt op dat in het jaar 2014 belangrijke voortgang is geboekt met betrekking tot de afdracht van dividend door de overheidsvennootschappen en dat verwacht wordt dat deze ontwikkeling zich voortzet in 2015. Er is een traject gestart van balansnormering. Voor een aantal overheidsvennootschappen zijn er al concrete voorstellen in behandeling. Voorts wordt in de eerste helft van 2015 een wetsvoorstel ingediend bij de Staten met het beleidskader aan de hand waarvan de overheidsvennootschappen geoptimaliseerd zullen worden. Tevens heeft de Regering zich voorgenomen het 28
.
kader waarbinnen overheidsinstellingen, overheidsvennootschappen en door de overheid gesubsidieerde instellingen moeten opereren te hervormen en waar nodig te reguleren teneinde de kosten voor de gemeenschap te drukken, de kwaliteit van de dienstverlening te verbeteren en de risico's v~~r de overheidsfinancien te mitigeren. Dit normerend wettelijk kader is in voorbereiding en richt zich op het invoeren van algemene regels bij het plaatsten van opdrachten waarbij marktwerking en transparantie worden bevorderd, als vehikels om de kosten van de dienstverlening te drukken. Daarnaast worden normen ingevoerd voor specifieke kostenposten die makkelijk tot onnodige meerkosten alsook misbruik kunnen leiden. Tenslotte worden ook richtlijnen ingevoerd voor de personeelskosten. Deze efficientieslag zal ruimte creeren om de kwaliteit van de dienstverlening te financieren, alsmede om de financiele situatie van deze entiteiten te versterken. Dit vindt plaats door: • de bevordering van de marktwerking op de goederen- en dienstenmarkt; •
de bevordering van de marktwerking op de arbeidsmarkt;
•
wettelijk vereiste om internationaal aanvaarde kwaliteitsnormen te hanteren;
•
handhavend toezicht vanuit de overheid.
Met betrekking tot de raming van de dividendopbrengsten in de begroting merkt de regering het volgende op. De verwachte dividendopbrengsten vanuit Curoil "l.V. zullen naar verwachting van de regering in 2015 geen NAf 10 miljoen, doch NAf 15 miljoen kunnen bedragen. Dit omdat de winst van Curoil over 2013 en de door Curoil zelf verwachte winsten in de jaren daarna structureel hoger liggen. De Regering heeft het dividendbeleid ten aanzien van Curoil N.V. vastgesteld. De beoogde dividend en, op basis van de winstverwachting van Curoil N.V., bedragen voor 2015 NAf 15 miljoen en voor 2016 NAf14 miljoen.
De Regering merkt op dat uit projectie voigt dat de geraamde liquiditeitspositie van Refineria di Korsou 2015 positief zal zijn, oplopend tot ongeveer NAf 42A miljoen in het jaar 2019. Voorts bedraagt de omvang van de reserves van Refineria di Korsouvolgens de enkelvoudige conceptjaarrekening 2011 in totaal NAf 459,1 miljoen ultimo 2011. De grondslag v~~r dividenduitkering ligt vastgelegd in de statuten van Refineria di Korsou. Artikel 25, leden 3 en 5. Lid 3 vermeldt dat een winstuitkering slechts mogelijk is voorzover het eigenvermogen na betaling van de uitkering groter is dan het nominaal kapitaal. Gelet op de meerjarige vooruitzichten van de liquiditeitspositie is er volgens de Regering geen
29
reden om de raming van dividendopbrengsten op basis van deze gegevens neerwaarts bij te stellen. Daarnaast verwacht de regering in 2015 en latere jaren tenminste ook de volgende overige dividendopbrengsten te kunnen realiseren: • Gelet op de resultaten van Cura~ao Airport Holding (CAH) worden dividendopbrengsten verwacht van gemiddeld NAf 4 miljoen in de komende jaren. • Betreffende de Centrale Bank van Cura~ao en sint Maarten bedraagt het over de periode 2011 - 2013 nog uit te keren dividend, in totaal NAf7.286.309. In de jaarrekening 2013 van Cura~ao is reeds rekening gehouden met vermeld bedrag. De verhoging van het bedrag aan toezichtkosten dat wordt doorbelast aan de onder toezicht staande 'instellingen zal positief van invloed zijn op het resultaat . Gelet op het vorenstaande kan worden geconcludeerd dat het dividendaandeel van Cura~ao in de jaarlijkse winstuitkering van de CBCs circa NAf 2 miljoen za:1bedragen; in ieder geval hoger dan het bed rag dat tot nu toe in de meerjarenbegroting structureel werd geraamd (NAf 0,7 miljoen). Op basis van bovenstaande daarvan acht de regering het aannemelijk dat de dividendopbrengsten kunnen stlijgen, en wil deze ambitie dan ook vastleggen in een stijgende reeks in de begroting. Zoals uit bovenstaande blijkt moet vanaf 2017 een dividendopbrengst van ruim NAf30 miljoen (structureel) haalbaar blijken, en daarmee zijn de ramingen voor 2015 en 2016 behoedzaam . De regering ziet geen noodzaak de ramingen neerwaarts bij te stellen.
50. Op de kapitaaldienst van de begroting is een uitgebreide lijst van voorgenomen investeringen opgenomen. Uit het Financieel Management Rapportage blijkt dat investeringen in 2013 en 2014 fors achterblijven bij de begroting. Omdat deze investeringen een belangrijk instrument zijn voor economische groei, vraagt het onafhankelijk Staten lid Leeflang zich af wat de oorzaak is van de achterblijvende investeringen. Antwoord: De Regering is zich ervan bewust dat de uitvoering van de investeringen in 2013 en begin 2014 niet optimaal is verlopen. Dit is merendeel te wijten aan de beperkte uitvoeringscapaciteit. Inmiddels wordt aan een betere investeringsplanning gewerkt. De Regering meent dat de resultaten hiervan al blijken uit de cijfers in de Financiele Management Rapportage van de maand augustus. Inmiddels is een bedrag van NAf 109,6 miljoen aan investeringen
30
gepleegd. Daarnaast is er een bedrag van NAf 38,5 miljoen aan verplichtingen aangegaan.
51. In de begroting van 2015 zijn de belastingramingen 56 miljoen hoger dan 2014 die 67 min lager zijn dan begroot. Dit is inclusief een lastenverlaging van 30 min. Dus per saldo verwacht de Regering 86 min. gulden meer aan belastingen. Het Cft stelt terecht twijfels te hebben bij de haalbaarheid van in de begroting 2015 aangevoerde belastinginkomsten. Kan de Regering haar extreem optimisme over de belastinginkomsten in 2015 verklaren? Antwoord: De inkomsten zijn behoedzaam geraamd. In de Begroting 2014 was een raming opgenomen van NAf 1.491,2 miljoen. Deze wordt in de tweede begrotingswijziging bijgesteld naar Naf 1.424,5 miljoen. Ten opzichte daarvan wordt een stijging verwacht van Naf 40 miljoen. De stijging van de totale inkomsten wordt deels verklaard door de verwachte nominale economische ontwikkeling. Daarnaast verwacht de Regering dat de maatregelen die worden genomen om de tax compliance te verbeteren resultaten zullen opleveren. Ook zullen pas in 2015 bij de onroerende zaak belastingde effecten zichtbaar worden van de nieuwe tariefstructuur en de taxaties. In de Nota van Financien is per inkomstensoort aangegeven op welke wijze deze zijn geraamd.
De PAIS-fractie wenst de volgende vragen en opmerkingen aanzien van de Aigemene Beschouwing.
te plaatsen ten
52. Voor wat betreft het Ministerie van Aigemene Zaken heeft de Regering aangegeven in het kader van Nation Building te werken aan een "History Wall", die als doel heeft educatie, participatie en het samen opbouwen van een nationale identiteit. De fractie wit weten wat de "History Wall" is en wanneer een aanvang wordt gemaakt met dit project. Ook wi! de fractie weten waar het in de begroting is beraamd. Antwoord: Het concept van een "History Wall" behelst o.m. een of meer muren in de binnenstad van Cura<;ao met daarop afbeeldingen uit de geschiedenis, het heden en de toekomst van Cura<;ao die herkenbaar zijn voor hetgeen we staan. De afbeeldingen zijn o.m. samengesteld uit duizenden foto's van bewoners van Cura<;ao. De History Wall is een mid del ter bevordering van Nation Building. De muur (muren) staan symbool voor het land waar we samen deel van uitmaken. Hieruit vloeit voort dat mensen zich meer betrokken voelen bij alles wat met hun land te maken heeft. Het gevoel van 'trots zijn op' speelt daarbij een rol.
31
De intentie is om dit project in de tweede helft van 2015 te starten, eventueel doorlopend tot 2018, na een positieve evaluatie om de 6 maanden. Het project kan worden gefinancierd vanuit het begrotingsonderdeel 'Communicatie & Voorlichting'.
53. Er is een Task Force opgericht in het kader van Nation Building, waarvan het doel is te komen met een integraal aktieplan Nation Building. De Regering is in het bezit van dit plan. Kunnen de Staten een kopie hiervan krijgen? Wanneer kunnen de Staten het verwachten?
Antwoord:
Van de Taskforce is vernomen dat het plan in de maak is. Op het moment dat de
Regering over dit plan beschikt, kan zij meer informatie hierover verstrekken.
54. Hoeveel kost het de overheid om wettelijke regelingen in de Curacaosche Courant te publiceren?
Antwoord:
De kosten van publicatie zijn afhankelijk van de hoeveelheid aan te leveren kopij.
Deze kan per jaar verschillen.
In 2012 waren de tota le publicatiekosten:
Publlicatieblad Cura~aose
Totaal NAf
110.000,
Courant 65.000, 175.000,
55. De Regering zou overstappen naar elektronische uitgifte van publicatieb'laden. De fractie is benieuwd te weten hoeveel de publicatiekosten hierdoor zullen verminderen. Wanneer kunnen de Staten een regeling over de elektronsiche uitgifte verwachten?
Antwoord: Op het moment dat WJZ namens de overheid als " uitgeveriY' gaat fungeren en de Landscourant en de Publicatiebladen zelf op de website van de Cura~aose overheid plaatst, zullen de huidige publicatiekosten wegva'llen en zullen aileen de persol1ele kosten nog ge'lden. Deze laatste zijn salariskosten van de betrokken ambtenaren. Omdat de huidige werkzaamheden worden vervangen voor de nieuwe werkzaamheden, kunnen deze werkzaamheden waarschijnlUk worden uitgevoerd binnen de huidige formatie van WJZ. Hierdoor levert het naar verwachting geen extra personele kosten op.
32
