2 1 0 2 1 1 0 2 E G A T g r R u b O m i P l P t c A a p R r u D u EIN SIEN / cult
EINDRAPPORTAGE 2011-2012
INHOUDSOPGAVE VOORWOORD 3
1. ALGEMEEN 4 Organisatie Stichtingen Woord van de regiegroep 2. UITVOERING JAARPLAN 2011-2012 8 2.1. de start 2.2. deelroutes 2011-2012 De peilers: voornemens en realisatie Samenvatting
3. FINANCIEN 26 Begroting en realisatie 2011-2012
EINDRAPPORTAGE 2011-2012
VOORWOORD In augustus 2010 hebben de gezamelijke onderwijsstichtingen verbonden in CultuurPACT met goedkeuring en steun van de provincie Limburg, aan een dynamische kennisgemeenschap opgericht genaamd SIEN. CultuurPACT is ontstaan uit het platform cultuureducatie PO Limburg dat in 2005 is opgericht vanuit de behoefte aan structureel overleg over cultuureducatie. Uit dit platform zijn diverse gezamenlijke notities voortgekomen: Aangenaam, Meer Kinderen Meedoen en het masterplan Cultuurpact. Deze notities verwoorden de gezamenlijke visie van het primair onderwijs in Limburg op het terrein van cultuureducatie en de koers die gebaseerd is op eigen regie van het onderwijs.
Kern van het masterplan was de oprichting van SIEN: een dynamische kennisgemeenschap als motor voor de ontwik¬keling van cultuureducatie in het primair onderwijs in de provincie, genaamd SIEN: Scholen In Een Netwerk. In deze rapportage beschrijven we de acties van SIEN van september 2011 tot eind 2012. SIEN is opgezet als een zoektocht. Een traject met een open einde dat als doel heeft cultuureducatie een vanzelfsprekende en geintegreere plaats te geven in het onderwijs in Limburg. In deze rapportage beschrijven we wat deze zoektocht tot nu toe heeft opgeleverd. Met de groeten van SIEN,
Dynamiek Scholengroep, Eduquaat, INNOVO, Invitare, Jong Leren, Kerobei, Kindante, Meerderweert, MosaLira, MOVARE, Prisma, Akkoord!-po, Fortior, SKO Maasdal, SKO Mergelland, SKOEM, Spolt, SPO Venray, Stichting Katholiek Basisonderwijs Meijel, Stichting Martinussschool, Swalm en Roer en Triade.
1. ALGEMEEN organisatie De organisatie van SIEN is ondergebracht bij stichting Cultuurpad. Cultuurpad treedt op als penvoerder en coordinatiepunt.
CultuurPACT bestaat uit een regiegroep, een stuurgroep, een procesgroep en ontwikkelgroepen. De regiegroep: Arno Gubbels Andrew Simons Thijs Rutten
2011-2012 heeft voor de totale organisatie in het teken gestaan van grote uitdagingen; uitdagingen in het uitvoeren van het jaarplan 2011-2012 maar ook de uitdaging om samen met de stuurgroep, provincie, gemeenten en culturele partners vorm te geven aan de nieuwe regeling Cultuureducatie met kwaliteit. Doel Het creeren van bestuurlijk draagvlak bij de participerende stichtingen, actieve deelname aan SIEN en gedeelde informatie over relevante ontwikkelingen op het terrein van cultuureducatie in het PO. Realisatie 2011-2012 - overlegstructuur regiegroep en stuurgroep - informeren besturen dmv brieven en bijeenkomsten - bestuursbijeenkomst tijdens inspiratiedag SIEN - aandacht voor borging van middelen
Resultaat Een bestuurlijke krachtenbundeling met SIEN als kennisgemeenschap voor cultuureducatie in het PO als
EINDRAPPORTAGE 2011-2012
resultaat. Gedurende de looptijd van het project (2011 tot eind 2012) zijn vertegenwoordigers van 20 stichtingsbesturen actief betrokken geweest bij de uitvoering van het plan en de voorbereiding voor het nieuw programma ‘Cultuureducatie met kwaliteit’:
Vanaf februari 2012 hebben we onderzoek gedaan naar de mogelijkheid om als SIEN op te treden als aanvrager voor de provincie in het programma Cultuureducatie met kwaliteit. Een programma dat naadloos aansluit bij de koers van SIEN. Dit onderzoek heeft geleid tot het inrichten van een nieuwe werkmaatschappij binnen stichting Cultuurpad op 1 december 2012. Als gevolg van de uitbreiding van de stichting met de werkmaatschappij SIEN zijn in december 2012 de statuten van Stichting Cultuurpad gewijzigd. De stichting bestaat sindsdien uit twee werkmaatschappijen: 1. Werkmaatschappij CULTUURPAD 2. Werkmaatschappij SIEN
De doelstelling van de werkmaatschappij SIEN luidt: Het initiëren, stimuleren, organiseren, coördineren, ondersteunen en uitvoeren van activiteiten gericht op de ontwikkeling van cultuureducatie in Limburg waaronder de ontwikkeling van het curriculum, het ontwikkelen van de vakinhoudelijke deskundigheid, het versterken van de samenwerking tussen het onderwijs en het culturele veld en het bevorderen van de culturele ontwikkeling van kinderen.
De stichtingen voor PO (voorheen CultuurPACT) zijn aangesloten bij de stichting door middel van dienstverleningsovereenkomsten.
stichtingen SIEN is een krachtenbundeling van 22 stichtingen voor primair onderwijs in Limburg: Akkoord!-po Dynamiek Scholengroep Eduquaat Fortior INNOVO Invitare Jong Leren (Heuvelland-scholen) Kerobei Kindante Meerderweert Montessorischool Venlo MosaLira (vanaf 2013 geen lid van SIEN) Movare Prisma SKO Maasdal SKO Mergelland SKOEM Spolt SPO Venray Stichting Katholiek Basisonderwijs Meijel Stichting Martinussschool Swalm en Roer Triade
Woord van de regiegroep Het schooljaar 2011-2012 stond vooral in het teken van de vertaalslag van het Masterplan SIEN naar de schoolbesturen, gemeenten en culturele instellingen.
Het enthousiasmeren van schoolbesturen door het organiseren van stuurgroepvergaderingen, het informeren van schoolbesturen in gezamenlijke bijeenkomsten heeft geleid tot een bijna sluitend netwerk van SIEN; bijna alle schoolbesturen zijn aangesloten bij SIEN en onderschrijven het masterplan, dat met de 5 peilers een kwaliteitsverbetering beoogt van cultuureducatie op de basisscholen in limburg. In het begin van het schooljaar 2011-2012 is duidelijk geworden dat het ministerie met de subsidieregeling culturele basisstructuur 2013-2016: “Meer dan kwaliteit; een nieuwe visie op cultuurbeleid” eenzelfde doel nastreeft als het Masterplan SIEN.
Vandaar een warm pleidooi door de leden van de regiegroep voor een dekkend netwerk van schoolbesturen in Limburg om kracht bij te zetten het Masterplan kansen te geven. Door persoonlijke contacten met schoolbesturen is het gelukt dit provinciaal netwerk te realiseren en daarmee een signaal af te geven naar de provincie dat het onderwijs serieus werk wil maken van optimalisering van cultuureducatie in de basisscholen. De regiegroep SIEN heeft op meerdere momenten overleg gepleegd met de provincie om het masterplan toe te lichten met de daarbij beoogde regierol van het onderwijs.
Een culturele inspiratiedag voor onderwijsbestuurders
EINDRAPPORTAGE 2011-2012
en leerkrachten, wethouders en beleidsmedewerkers van de gemeenten en het culturele veld heeft ook bijgedragen tot het formuleren van gezamenlijke doelstellingen en het bij elkaar brengen van partijen.
De provincie heeft besloten het onderwijs het primaat te geven voor de aanvraag “Cultuureducatie met kwaliteit” met het masterplan als inzet. Hierover is veelvuldig overleg gepleegd met ambtenaren van de gemeenten in verscheidene regio’s en ook met het culturele veld. De subsidie aanvraag door SIEN namens de schoolbesturen moest door alle partijen gedragen worden. Dit is na vele inspanningen gelukt.
Daarnaast heeft de regiegroep SIEN onderzoek gepleegd naar de juiste rechtsvorm voor SIEN. Dit was vooral van belang voor de juiste inrichting van deze organisatie bij het verkrijgen van de subsidie. Met de deelnemende schoolbesturen in SIEN is hierover overeenstemming bereikt.
Al met al een spannend schooljaar, want partijen moesten bij elkaar gebracht worden en samen de meerwaarde ontdekken van de krachtenbundeling in het onderwijs t.b.v. cultuureducatie.
Het basisonderwijs in Limburg, de vindplaats voor talenten, heeft zijn verantwoordelijkheid genomen in cultuureducatie in nauwe samenwerking met het culturele veld, waarvan lokale amateurkunst en cultureel erfgoed ook deel uitmaken. SIEN zal vanaf nu nauwgezet gevolgd worden door provinciale en landelijke organisaties. Regiegroep SIEN Arno Gubbels, Thijs Rutten en Andrew Simons
2. UITVOERING JAARPLAN 2011-2012 2.1. De start
a) Verleiden
SIEN is opgezet als een zoektocht. Een traject met een open einde dat als doel heeft cultuureducatie een vanzelfsprekende en geïntegreerde plaats te geven in het onderwijs en daarmee in de bagage van iedere leerkracht in Limburg. In schooljaar 2010-2011 was de eerste etappe van de zoektocht. Een jaar dat in het teken stond van inspireren en kennismaken. Vanaf schooljaar 2011-2012 zijn we aan de tweede etappe begonnen. Deze etappe heeft zich gekenmerkt door het voortzetten van de ontwikkeling, het uitbreiden van SIEN en het uitvoeren van de ambities binnen de vijf peilers.
2.2. Deelroutes 2011-2012 In het Masterplan CultuurPACT worden vijf peilers beschreven op basis waarvan cultuureducatie in het basisonderwijs in de provincie Limburg in de periode 2010 - 2015 gestalte moet krijgen. Die peilers zijn: • inspiratie • informatie • expertise • ontwikkeling • evaluatie en onderzoek Deze peilers zijn uitgewerkt in het jaarplan 2011-2012. De peilers uit het Masterplan zijn vormgegeven in een aantal deelroutes: a) verleiden b) ontwikkeling kennisgemeenschap c) uitvoeren ambities binnen de vijf peilers Hieronder beschrijven we achtereenvolgens de deelroutes en de acties per peiler.
EINDRAPPORTAGE 2011-2012
Doel Doel van deze deelroute is om Sien onder de aandacht te brengen bij doelgroep; leerkrachten, leerlingen, directeuren maar ook gemeente-ambtenaren en wethouders in Limburg. De campagne die in 2010 gestart is, is voortgezet met een meer inhoudelijke koers. Realisatie 2011-2012 • SIEN-kalender • SIEN te gast • SIEN schrijft • Naamsbekendheid door portal, netwerken en ontmoetingen
SIEN -kalender Alle leerkrachten /groepen van ruim 400 basisscholen hebben in november en december 2011 een jaarkalender van SIEN gekregen. De kalender ging vergezeld van een brief van SIEN met de oproep haar aan ‘vrienden’ te helpen. Iedere 20ste leerkracht die zich als lid geregisteerde op de portal van SIEN maakte kans op een interactieve theaterworkshop van Setheater voor zijn of haar klas. De actie heeft ruim 120 nieuwe leden en vrienden voor SIEN opgeleverd.
SIEN te gast Scholen, leerkrachten en leerlingen kunnen SIEN als gast op school uitnodigen. Bij een creatief project, een tentoonstelling en zelfs tijdens het scholierencarnaval in Roermond en Venlo verscheen SIEN ten tonele. SIEN schrijft Op de portal zijn maandelijks culturele recepten gepubliceerd.
EINDRAPPORTAGE 2011-2012
b) ontwikkeling kennisgemeenschap Doel Het doel van SIEN is ‘leren van en met elkaar’. Het samenbrengen van competenties in een kennisgemeenschap. 2011-2012 heeft in het teken gestaan van het doorontwikkelen van SIEN als kennisgemeenschap. Dit heeft vooral geleid tot bestuurlijke draagkracht en inzicht in de behoeften van de werkvloer en de rol van SIEN in dit kader. Door de ontwikkelingen rondom het nieuwe beleid en de inzet van SIEN in het schrijven van een nieuwe beleidskader voor 2013-2016 hebben we deze voornemens geintegreerd in de nieuwe plannen.
Realisatie 2011-2012 Ontwikkelen van een netwerk van SIEN’ers Een uitgebreid arsenaal van acties die passen in de doelen van SIEN. Met betrekking tot ‘virale verspreidingsmethoden’ hebben we in de proces- en regiegroep gezocht naar ‘emergente’ organisatievormen die we verankerd hebben in de aanpakken binnen SIEN. Het L2S-systeem kent vijf stappen: stap 1: energie vrijmaken door externe partner die zich verbindt aan de school, stap 2: daardoor verandert de structuur, stap 3: en wordt een interne partner gebonden. stap 4: Er volgt een splitsing in twee kernen en er ontstaat een keten stap 5: Er wordt een ‘enzym’ toegevoegd waardoor ketens aan elkaar koppelen. Deze processen verlopen niet liniair maar als een cyclus die zichzelf steeds weer in beweging zet. Deze inzichten hebben geleid tot de samenstelling, rol en functie van Team SIEN. Een van de instrumenten die ontwikkeld zijn
is crowdsourcing. Crowdsourcing is gratis gebruik maken van het publiek, kennis bundelen om gratis een probleem op te lossen. ‘Crowdsourcing is the act of taking a job traditionally performed.... in the form of an open call’. En dat hebben we geweten. Bezoekers van de website van SIEN creerden in deze rol significant meer innovatieve ideeen dan de ontwikkelaars binnen SIEN. Deze doelgerichte vorm van crowdsourcing wordt behandeld in zeven stappen, het ‘steeringwheel’ van crowdsourcing is beschikbaar op onze website.
Resultaat Onderwijs, culturele veld en overheden weten wat en wie SIEN is, weten waar je SIEN voor gebruikt en willen mee werken aan de voorgenomen activiteiten van SIEN. De basis voor de toekomst is gelegd; het proces gaat de komende jaren verder.
c) uitvoeren ambities vijf peilers Het uitvoeren van de ambities uit het masterplan, vormgegeven in vijf peilers, is de kern van deze rapportage. In het komende hoofdstuk een uitgebreide terugblik op de voornemens, de activiteiten en resultaten binnen de vijf peilers.
De peilers: voornemens en realisatie INSPIRATIE in•spi•ra•tie de; v -s bezieling
Voornemen Jaarlijks een inspiratiedag/moment/ontmoeting organiseren aan de hand van een actueel thema of verdieping. Centraal staat kennisontwikkeling, kennis uitwisselen, ervaringen delen en ontwikkeling van cultuureducatie zowel binnen- als buitenschools. Inclusief samenbrengen van vraag en aanbod of markt met aanbod. Een dag voor leerkrachten en voor medewerkers in de cultuursector en ambtenaren van gemeenten. In het eerste jaar nemen we het initiatief tot een inspiratiedag waar onderwijs en cultuur elkaar ontmoeten en verwachtingen uitspreken. Met verschillen per regio die leiden tot een regionale inkleuring van de dag. Deze ontmoetingen kunnen in de komende jaren uitgroeien tot ontmoetingen rondom thema’s of verdieping.
De inspiratiedag Cultuureducatie voor de hele provincie Limburg was een succes. Meer dan 150 medewerkers uit onderwijs en culturele veld, als ook ambtenaren en wethouders van de gemeenten waren aanwezig en zijn ondergedompeld in de wereld van cultuureducatie.
Realisatie 2011-2012 Provinciale Inspiratiedag 2012 op 29 augustus 2012 in kasteel Daelenbroeck in Herkenbosch. Aantal deelnemers: 150
Thema: Verbinding met het curriculum, verbinding tussen scholen en culturele veld, verbinding met andere partners, verbinding in de school en buiten de school. De kaders voor de inspiratiedag zijn vastgesteld in de regiegroep en een tijdelijke werkgroep heeft de dag verder uitgewerkt en georganiseerd.
EINDRAPPORTAGE 2011-2012
Inspiratiedag 2012 Nadat SIEN in 2010 en 2011 een drietal regionale cultuur educatieve inspiratiedagen georganiseerd had, werd op 29 augustus 2012 voor het eerst een grote, Limburgse inspiratie dag opgezet. Het decor voor deze dag werd gevormd door kasteel Daelenbroeck in Herkenbosch. tijdens de dag, die bezocht werd door leerkrachten, ICC’ers en bestuurders van de sticht8ingen voor primair onderwijs uit Limburg, stond naast het zelf ervaren van het cultuureducatief aanbod, ook de dialoog over de veranderende positie van cultuureducatie in de school centraal. De deelnemers werden buiten op een theatrale wijze ontvangen door de theatrale figuren van Somerthing Extra. Gekleed in prachtige kostuums uit lang vervlogen tijden werd de toon, passend bij de omgeving waarin de dag plaatsvond, meteen gezet. Na de koffie en thee volgde een korte opening waarna de deelnemers willekeurig verdeeld werden over een breed scala aan culturele activiteiten. Omdat er geen keuzemogelijkheden waren, moesten de eigen vooronderstellingen losgelaten worden. Door uit de comfort zone te komen, werd het ervaren intenser. Het palet aan activiteiten reikte van beeldend werken, over dans en verhalen tot aan muziek en zang. Het was mooi om te zien hoe de deelnemers na enige aarzeling toch meegingen in de activiteit die hen toebedeeld was. Na de ronde workshops verzamelde iedereen weer in de grote zaal van het kasteel. In en aantal korte en pakkende presentaties, de zogenaamde pechakucha’s, werden voorbeelden van best practices uit de hele provincie getoond. De presentaties gaven een goed beeld van de creativiteit die er op dit moment al in het onderwijsveld zit en ze lieten voor de deelnemers zien hoe de kansen voor de toekomst liggen.
De toekomst stond centraal na de pauze, waarin het theatergezelschap de deelnemers op ludieke wijze voorzag van een hapje en een drankje. Na een korte toelichting op de notitie “cultuureducatie met kwaliteit” gingen de deelnemers in het World Café aan de slag met het leggen van verbindingen. De centrale vraag hierbij was hoe het onderwijsveld de regie voor cultuureducatie beter zou kunnen nemen en hoe de samenwerking met het culturele veld kon resulteren in een cultuureducatief aanbod dat planmatig verankerd is in het curriculum van de school. Het slotstuk van de dag werd gevormd door een ludiek opgezette samenvatting van de Belgische poppenspeler Armand. Deze rasartiest had de dag gebruikt om te kijken en te luisteren naar alles dat de revue gepasseerd was. Op onnavolgbare wijze wist hij met veel humor de grote lijnen weer te geven. Op deze manier werd de dag in stijl afgesloten. SIEN kijkt terug op een geslaagde Limburgse Inspiratie dag en hoopt in de toekomst meer van dit soort inhoudelijk waardevolle en inspirerende dagen te kunnen organiseren.
foto’s gemaakt door: Fotograaf Frans Daemen
EINDRAPPORTAGE 2011-2012
INFORMATIE in•for•ma•tie de; v -s 1 inlichting, gegevens 2 elk gegeven dat door een computer kan worden gelezen
Voornemen Informatie kan inspiratie, kennis en ontwikkeling opleveren Hoe? Door het ontwikkelen van een CultuurPACTportal met een database met best practices, een cultuureducatiepool en een loketfunctie. Realisatie 2011-2012 Doorontwikkelen werking portal. In 2011 en 2012 is de portal uitgebreid, aangepast en toekomstproof gemaakt. De interactieve community is niet toegevoegd, hiervoor is gekozen voor een opzet via social media (facebook, linkedin en twitter). De volgende onderdelen zijn toegevoegd aan de portal van SIEN: Sien schrijft, SIEN cursus, SIEN’s archief, breng SIEN op een idee, SIEN aan de slag, SIEN portretten, SIEN en het VO, SIEN’s doorgaande lijnen.
De thuisbasis van SIEN is www.bijsien.nl. Een portal over cultuureducatie waar informatie inspiratie, kennis en ontwikkeling kan opleveren. Op www.bijsien.nl komt alles samen. Er is een gebruiksvriendelijke database met goede voorbeelden van scholen en aanbieders uit het culturele veld. Een plek waar schoolleiders en leerkrachten ideeen krijgen over de inzet van cultuureducatie als educatieve tool in hun onderwijs. De portal vraagt
EINDRAPPORTAGE 2011-2012
om tweerichtingsverkeer: scholen kunnen er brengen en halen. Het aanbod op de portal bevat activiteiten, projecten, lessen en tips. Allemaal door scholen gescreend en beoordeeld. Deze beoordeling is niet op het artistiek vlak maar zegt iets over hoe het aanbod bijdraagt aan het realiseren van onze missie. Verder kun je op de portal relevante praktische informatie in de database terugvinden. Je vind er nieuwsitems, een culturele kaart in de vorm van het adresboek van SIEN en als je een vraag hebt die niet beantwoord wordt, stel je deze. Naast informatie kun je ook communiceren met collega’s op www.bijsien.nl Op de community kunnen leerkrachten, schoolleiders met elkaar in contact komen rondom het thema cultuur in de breedste zin van het woord.
In het kader van het nieuwe programma Cultuureducatie met kwaliteit is besloten een gedeelte van de portal van SIEN inactief te maken in afwachting van het nieuwe programma. De leerpunten en goede functies van deportal worden meegenomen in de aanpassingen van de portal in 2013.
EXPERTISE ex•per•ti•se de; v -s, -n 1 (gerechtelijk) onderzoek door deskundigen 2 deskundigheid
Vanuit de portal en de cultuur educatie inspiratiedagen, ontstaat de behoefte om verder te delen. SIEN wil tijdelijke netwerken ondersteunen en faciliteren die ontstaan rondom de behoeften van leerkrachten en / of schoolleiders. Alles draait om het uitwisselen van expertise, ervaringen en kennis. Het tijdelijke karakter geeft aan dat we streven naar korte processen met resultaat voor de betrokkenen. Het resultaat kan vervolgens weer ingebracht worden binnen de portal, waardoor ook anderen, buiten het netwerk, er kennis van kunnen nemen. Voornemen De komende jaren richten we diverse (tijdelijke) netwerken in rondom praktijkvraagstukken en behoeften vanuit het onderwijs. De netwerken zijn divers van opzet; vorm volgt functie is leidend bij de inrichting en uitvoering. Realisatie 2011-2012
Adviesnetwerk: inrichten fluide expertteams Realisatie: expertteam muziek expertteam scenario-ontwikkeling expertteam inspiratiedag expertteam bestuurlijke ontwikkeling
Provinciaal netwerk: deelnemen aan netwerk provincie en gemeenten Realisatie: in 2012 heeft SIEN actief deelge nomen aan provinciale en regionale bijeenkomsten rondom de ontwikke ling van nieuw beleid.
Netwerk specifiek onderwerp: inrichten kwaliteitskring Realisatie:
een kwaliteitskring per regio van deel nemers uit onderwijs- en culturele veld heeft in een drietal bijeenkom sten de contouren voor de toekomst getoetst aan de praktijk.
Praktijknetwerk: Realisatie: op vraag van leden van de stuurgroep hebben voorlopers binnen de ken nisgemeenschap een adviserende rol binnen de regio’s verleent. Verbindingen leggen met combifuncties cultuur: Realisatie: leden van de stuurgroep hebben deze taak op zich genomen en - waar aan wezig en mogelijk- combinatiefunc ties ‘benut’ en verbonden aan de da gelijkse praktijk. Voorbeelden van deze samenwerking zijn gedeeld bin nen de stuurgroep.
ONTWIKKELING ont•wik•ke•ling de; v -en het ontwikkelen: algemene ~ brede kennis
SIEN is een platform voor actuele ontwikkelingen en vernieuwingen op het gebied van cultuur. Partners van zowel binnen als buiten het onderwijs kunnen ontwikkelingen aandragen. De structuur van SIEN biedt een omgeving waarbinnen veel scholen direct bereikt kunnen worden. Scholen kunnen zo meeprofiteren van unieke kansen als de Floriade, Plek van mij, muziekeducatie nieuwe stijl, etc.
Voornemen De onderwerpen die we wilden belichten waren borging van cultuureducatie, mediaeducatie, innovatie en samenwerking met het voortgezet onderwijs. Realisatie 2011-2012 Borging van cultuureducatie Borging van cultuureducatie begint met het bevorderen van eigenaarschap, en wel op drie niveau’s: - bovenschools - op stichtingsniveau is aandacht voor het borgen van cultuureducatie dooe het delen van borgingsmechanismen en activiteiten - op school- SIEN heeft een cursus voor ICC’ers en leerkrachten ontwikkeld die aansluit bij de huidige ontwikkelingen op het gebied van cultuureducatie in het Primair Onderwijs. De training stimuleert de leerkrachten de opgedane kennis en eraring in te zetten ten dienste van de borging van cultuureducatie binnen de organisatie SIEN-training Schooljaar 2012-2013 stond voor negen leerkrachten van stichting Innovo en jongLeren in het teken van de
EINDRAPPORTAGE 2011-2012
pilottraining van SIEN. Een pilot cultuureducatietraining, die enerzijds zou bijdragen aan een realistisch plan Limburg breed plan voor de komende vier jaar en anderzijds deze leerkrachten zou opleiden als cultuurcoördinator (ICC’er) voor hun school. Overzicht van de pilottraining Periode September 2012 tot en met juni 2013
Doel Komen tot een kwaliteitsslag in cultuureducatie met betrekking tot één van de vier voornemens van ‘Cultuureducatie met Kwaliteit in Limburg 2013-2016’.
Centrale vragen • Hoe vertaal je de kerndoelen ‘Kunstzinnige oriëntatie’ en ‘Oriëntatie op jezelf en de wereld’ naar een plan voor cultuureducatie dat past bij de school? • Hoe zorg je er als SIEN-er voor dat cultuureducatie een vanzelfsprekend onderdeel van het curriculum wordt? • Hoe verbeter je de kwaliteit van cultuureducatie op school? Opdrachten 1. Schrijven van een cultuureducatieplan voor vier jaar op basis van één van de vier Cultuureducatie met Kwaliteit voornemens 2. Een project uit dat aansluit bij het in het schoolplan centraal gestelde voornemen. Voor de realisatie van het project werd een ondersteuningsbedrag (€1500) vrijgemaakt.
Werkwijze • Brainstorm-, plenaire, coachings- en inspiratiebijeenkomsten
• Afsluitende presentatiedag
Deelnemers • Fransje Sips (Basisschool de Triangel Gulpen, gemeente Gulpen-Wittem) • Lia Stassen (Basisschool de Triangel Ulestraten, gemeente Meerssen) • Kitty Heijnen (Basisschool Franciscus, gemeente Meerssen) • Carin Janssens (Basisschool Wienberg, gemeente Gulpen-Wittem) • Stella Franssen (Basisschool Klavertjevier, gemeente Gulpen-Wittem) • Roger Thomassen (Basisschool Fons Olterdissen, gemeente Maastricht) • Anka Mestrini & Severine Gubbels (SBO Bernardus, gemeente Gulpen-Wittem) • Margreet van Hall (Basisschool de Lindegaerd, gemeente Meerssen) Tijdens de afsluitende bijeenkomst op 29 mei jl presenteerden de ICC-ers aan elkaar welke activiteiten zij hebben ondernomen en welk plan er voor de toekomst ligt. Ook gaven de deelnemers tips en tops betreft de opzet en inhoud van de training. Alle deelnemers ontvingen tot slot het landelijke certicifaat ICC’er en het allereerste SIEN certificaat
Vervolg In de komende periode 2013-2016 wordt op verschillende manieren op deze training voortborduurt:
1. Verdere ontwikkeling cultuureducatietrainingen binnen Cultuureducatie met Kwaliteit 2013-2016 Nu de financiering voor Cultuureducatie met Kwaliteit in Limburg rond is, worden de volgende stappen gezet. Scholing en empowerment van onderwijzers, maar ook cultureel aanbieders, is een belangrijk onderdeel van het plan. Er worden de komende tijd, in de geest van het plan, nieuwe trainingen ontwikkeld. De bevindingen die tijdens de pilottraining zijn opgedaan, worden daarvoor ingezet. Belangrijke aandachtspunten die uit deze pilot naar voren kwamen: • Duidelijke communicatie van de opdracht • Meer gebruik maken van de website • Meer uitwisseling tussen deelnemers • Differentiatie in ambitieniveau • Differentiatie in voornemens • Opzetten van duurzame netwerken in de omgeving moet een doel van de training zijn 2. Verdere ontwikkelingen met de scholen die nu hebben meegedaan aan de training De groep die nu heeft meegedaan aan de pilottraining is aanknopingspunt voor de eerste acties binnen het plan Cultuureducatie met Kwaliteit in Limburg. Specifiek: • Begeleiden van de opgestelde plannen • Monitoren van de centraal gestelde doelen • Netwerkverband kring Meerssen verdiepen in het kader van lokale allianties • Netwerkverband kring Gulpen-Wittem verdiepen in het kader van lokale allianties
EINDRAPPORTAGE 2011-2012
Media-educatie Voornemen Leerkrachten bewust maken van de betekenis van media voor kinderen en hoe in te zetten in de klas. Realisatie 2011-2012 - workshop media-educatie Kinjerkroam Nuuts - onderzoek gebruik media-educatie Judith Berden - aanbod workshops Cinekid in alle regio’s - voorbeeldprojecten in database www.bijsien.nl
Erfgoededucatie Voornemen Leerkrachten bewust maken van betekenis en rol erfgoededucatie
Realisatie 2011-2012 Uitvoering project PLEK VAN MIJ Uit een samenwerking tussen Noord en Zuid is het project Plek van mij voortgekomen. Plek van mij is: • een erfgoedleerlijn • een inspirerende workshop door Setheater in de klas • een mix van erfgoed en creativiteit • een ontdekkingstocht; leerlingen gaan zelf aan de slag laten gaan met erfgoed • een eigentijdse en integrale aanpak voor erfgoed in de klas SIEN draagt bij in de ontwikkeling van dit project om erfgoededucatie een vaste plek binnen het curriculum te geven. Een uitgebreide evaluatie van het project Plek van Mij is te vinden op www.bijsien.nl Innovatie Voornemen
Uitdiepen van innovatiethema’s
Zie deelroute 2: ontwikkelen kennisgemeenschap Samenwerking met voortgezet onderwijs Voornemen Pilot doorgaande lijn met VO
Voornemen Er liggen kansen voor verbinding van PO en VO, met name in de onderbouw, in het kader van doorgaande lijnen. We waren voornemens beleidsafspraken te maken met het voortgezet onderwijs. Deze missie is niet geslaagd. Daarom is tussentijds besloten een meer inhoudelijke benadering te kiezen en waar mogelijk een pilot te starten met het voorgezet onderwijs, pilots waarbij projecten op het snijvlak van PO en VO gestimuleerd worden.
Realisatie 2011-2012 - samenwerking BBC in opzetten naschoolse programma’s voor 12 tot 16jarigen. Uitwerking hiervan gebeurt in 2013. - samenwerking VMBO: Citaverde College Horst, Kunstencentrum Jerusalem en Cultuurpad zijn een samenwerking aangaan op het terrein van aansluiting PO - VO, uitwisseling, krachtenbundeling, stimuleren aanbod en meer. In de notitie ‘Cultuur kleurt groen’ beschrijven zij hun voornemens voor de komende jaren. Uitvoering gebeurt vanaf schooljaar 2013-2014. Het plan is terug te vinden op www.cultuurpad. nl
EVALUATIE /ONDERZOEK eva•lu•a•tie de; v -s het evalueren
Op de portal www.bijsien.nl staat evaluatie centraal. Door ervaringen te delen wordt duidelijk waar een school wel en waar ze zeker niet voor zou kiezen. Door actief een bijdrage te leveren aan de kennisgemeenschap komt waardevolle informatie terug van SIEN. Verder wil SIEN met onderzoek bijdragen aan het uitvoeren van de missie: • cultuureducatie een vaste plek in het onderwijs te geven • kinderen optimale kansen te bieden • de regie voor cultuureducatie steeds meer bij het onderwijs zelf te leggen. Voornemen Aandacht voor monitoring en evaluatie op portal Ontwikkeling evaluatietrajecten door kwaliteitssystematiek in te voeren. Contact met inspectie over toekomst Onderzoek naar het ontwikkelen van een indicatorenstelsel voor cultuureducatie Realisatie 2011-2012 Onderzoek is noodzakelijk om alle ontwikkelingen kracht bij te zetten en verder uit te werken. Echter gezien de landelijke ontwikkelingen rondom Cultuureducatie met Kwaliteit waren onze voornemens te vroeg en is besloten te wachten met de uitvoering ervan tot 2013-2014. In het nieuwe programma Cultuureducatie met Kwaliteit is dit voornemen terug te vinden bij Voornemen 4.
EINDRAPPORTAGE 2011-2012
SAMENVATTING Een overzicht van strategische richtingen, operationele doelen en outputresultaten.
Strategische richtingen
Kenmerken SIEN Autonoon en neut en raal Vraaggericht en integraal Procesmanager van bestaande capaciteit Op snijvlak van beleid en praktijk
Operationele doelen
Stimuleert partnerschappen
Meer samenwerking in de regio’s en provincie. Samenwerken aan kwaliteit van cultuureducatie vanuit vraag onderwijs
Vormt expertteams gericht op uitwisselen van kennis en bevorderen van deskundigheid
Fluide expertteams: lokaal, regionaal of provinciaal. Netwerken.
Creert een marktplaats van ervaringen
Online platform en database met best practices.
Pleit voor eenheid en samenhang in beleid van onderwijs, gemeenten en provincie
Groter draagvlak voor cultuureducatie. Structureel en integraal cultuurbeleid.
Stimuleert deelname in regionale en lokale allianties
Versterking infrastructuur door sanemwerking en allianties.
Stimuleert meerjarige initatieven ten behoeve van borging
EINDRAPPORTAGE 2011-2012
Kwalitatieve implementatie van cultuureducatie.
Outputresultaten Helpdesk voor vragen scholen; advies en ondersteuning ingericht.
Outputresultaten In 2010 is een regiegroep als tijdelijk aansturingsorgaan ingericht. Het coordinatiepunt is ondergebracht bij stichting Cultuurpad. De regiegroep en het coordinatiepunt zijn de spil van all acties en facilitering. Daarnaast bestaat de organisatie uit een stuurgroep, procesgroep en ontwikkelgroepen.
Outputresultaten Loket voor uitwisseling en database digitaal ingericht op www.bijsien.nl Expertise bevorderd door kennisuitwisseling, congressen, bijeenkomsten, inspiratiedagen, cursussen, onderzoek, samenwerking en expertteams.
Outputresultaten Kennisgemeenschap is in werking. Inspiratiedagen georganiseerd, deskundigheid bevoerd, cursussen voor leerkrachten gegeven, onderzoek naar kennisdeling uitgevoerd, contacten met Pabo gelegd.
3. FInancien Begroting en realisatie CultuurPACT 2011-2012
Onderdeel/kostensoort CULTUURPACT Regie CultuurPACT
Specificatie
Aantal
regiegroep coordinatie /experts exploitatiekosten
60 uur 480 uur
Stuksprijs of tarief € 68,00 € 68,00 € 3.000,00
€ 4.080,00 € 31.000,00 € 3.000,00 € 38.080,00
€ 10.000,00 € 10.000,00 € 10.000,00
€ 10.000,00 € 10.000,00 € 10.000,00 € 30.000,00
€ 68,00 € 68,00 € 250,00 in coordinatie
€ 6.500,00 € 2.720,00 € 250,00 in coordinatie € 1.500,00 € 10.970,00
subtotaal INSPIRATIE inspiratiedag noord inspiratiedag midden inspiratiedag zuid subtotaal INFORMATIE CultuurPACT portal
Pr en publiciteit subtotaal EXPERTISE netwerken
subtotaal ONTWIKKELING borging van cultuureducatie media-educatie erfgoededucatie innovatie masterplan VO subtotaal EVALUATIE
inhoudelijk onderhoud technisch onderhoud hosting domeinnaam loketfunctie intern/extern nieuwsbrief/krant
2 u p/w 40 u
adviesnetwerk 3 bijeenkomsten provinciaal netwerk 5x netwerk specifiek onderwerp praktijknetwerk
2 uur x 8 p
€ 3.500,00 € 3.500,00 € 3.500,00 € 3.500,00
€ 3.500,00 € 3.500,00 € 3.500,00 € 3.500,00 € 14.000,00
ondersteuningstraject workshops/bijeenkomsten workshops/bijeenkomsten uitdiepen van innovatiethema's samenwerking, doorgaande lijn
€ 8.000,00 € 1.500,00 € 1.500,00 € 8.000,00 € 10.000,00
€ 8.000,00 € 1.500,00 € 1.500,00 € 8.000,00 € 10.000,00 € 29.000,00
ontwikkeling evaluatietrajecten
€ 8.000,00
€ 8.000,00 € 8.000,00
subtotaal Overige kosten
1 1 1
augustus 2011- juli 2012
Accountantskosten
Totaal
€ 1.200,00 € 130.050,00
EINDRAPPORTAGE 2011-2012
augustus
s -december 2012
Realisatie
TOELICHTING € 1.700,00 € 12.917,00 € 1.250,00 € 15.867,00
€ 6.120,00 € 70.228,00 € 382,64 € 76.730,64
€ 4.165,00 € 4.165,00 € 4.165,00 € 12.495,00
€ 15.600,71 € 0,00 € 0,00 € 15.600,71
€ 2.710,00 € 1.135,00 € 105,00 in coordinatie € 625,00 € 4.575,00
€ 32.362,42 zie inh.onderhoud zie inh.onderhoud in coordinatie € 1.364,80 € 33.727,22
€ 1.460,00 € 1.460,00 € 1.460,00 € 1.460,00 € 5.840,00
€ 2.829,00 zie adviesnetwerk zie adviesnetwerk zie adviesnetwerk € 2.829,00
€ 3.335,00 € 625,00 € 625,00 € 3.335,00 € 4.165,00 € 12.085,00
€ 11.142,02 in innovatie in innovate € 19.440,32 € 23.477,09 € 54.059,43
€ 3.335,00 € 3.335,00 € 500,00 € 500,00
€ 0,00 € 0,00 € 3.000,00
€ 54.697,00
€ 185.947,00
Begroting en realisatie 2011-2012 geeft inzicht in gerealiseerde subsidiabele projectkosten ten aanzien van de uitvoering van het project SIEN. De projectkosten zijn gespecificeerd overeenkomstig de definitieve begroting.