Cultuurfonds Mode Stipendium 2014 naar Youasme

cultuurbericht voorjaar 2015

Uitgave voor donateurs en relaties van het Prins Bernhard Cultuurfonds

Cultuurfonds Mode Stipendium 2014 naar Youasme Measyou

Donateursexcursie naar de Oude en Nieuwe Kerk in Delft Nederland gaat weer vertalen Cultuurfonds: Huis van het mecenaat

voorwoord Het Cultuurfonds viert feest! Op 10 augustus van dit jaar is het vijfenzeventig jaar geleden dat het fonds voor het eerst geld inzamelde. Toen nog voor de aanschaf van Spitfire-vliegtuigen, vijf jaar later voor ‘de bevordering van de geestelijke weerbaarheid door middel van culturele zelfwerkzaamheid’. Inmiddels zijn we uitgegroeid tot het grootste particuliere fonds van Nederland op het gebied van cultuur, natuur en wetenschap. Afgelopen najaar is onze landelijke campagne ‘De kunst van het geven’ van start gegaan. Ook in dit jubileumjaar zullen wij ons profileren als dé partner in mecenaat, waarbij we laten zien wat het Cultuurfonds kan betekenen als intermediair tussen schenker en ontvanger, als adviseur en aanjager, als hoeder van particulier geld. Niet alleen wij jubileren: Vocaal Talent Nederland en Kunstbende – twee prachtige kweekvijvers van jong talent – bestaan beide een kwart eeuw. In deze uitgave van Cultuurbericht kunt u lezen over deze door ons ondersteunde organisaties. Ten slotte vraag ik uw aandacht voor de komende Anjeractie, onze landelijke collecteweek die in 2015 voor de zeventigste keer wordt gehouden en plaatsvindt van 31 mei tot en met 6 juni. Ook dit jaar zijn nieuwe collectanten weer van harte welkom! Collecteert u namens een culturele vereniging, dan mag u een derde van de opbrengst houden voor de eigen clubkas. Kijk eens op www.anjeractie.nl voor meer informatie. Ik wens u een inspirerend voorjaar toe! Met vriendelijke groet,

Dit magazine is verrijkt met digitale content, die via Layar te bekijken is

Hoe werkt Layar? - Download de Layar app in de App Store of in de Android Market - Open de Layar app - Houd uw smartphone boven een pagina in Cultuurbericht met het Layar-icoontje - Klik op de scanknop onder in het scherm - De digitale content opent zich vanzelf

p.4 foto Michael van Oosten

Adriana Esmeijer directeur Prins Bernhard Cultuurfonds

Nieuwe Kerk Delft interieur

Het Prins Bernhard Cultuurfonds is beneficiant van de BankGiro Loterij en De Lotto. doelstelling en middelen Het Prins Bernhard Cultuurfonds stimuleert cultuur en natuur in Nederland - op grote en op kleine schaal. Bijzondere initiatieven, bevlogenheid en talent moedigen wij aan met financiële bijdragen, opdrachten, prijzen en beurzen. Door actieve fondsenwerving en inkomsten uit loterijen kunnen wij jaarlijks ruim 3500 projecten en personen ondersteunen. Dat maakt ons, met een landelijk fonds en twaalf provinciale afdelingen, een van de grootste particuliere cultuurfondsen van Nederland. Het Prins Bernhard Cultuurfonds geeft cultuur de kans.

inhoud voorjaar 2015

4 Geen kinderspel* 8 Henri de Fromantiou?* 9 NATUURlijk 10 Huis van het mecenaat 14 Slow Fashion 16 Van Trijntje Oosterhuis tot Claudia de Breij 17 Muziek en mode in Haute Couture* 18 Christiane Kuby en Hans Boland 20 Ook tellen is natuurbehoud 22 Nieuwe Kerk als nieuw* 25 Wonen in een oude school

Bij Vocaal Talent Nederland zingt de jeugd klassieke componisten Ontdek hem in het Bonnefantenmuseum

Dansstorm Oost laat kinderen leren en genieten Cultuurfonds is professioneel adviescentrum

Cultuurfonds Mode Stipendium 2014 naar Youasme Measyou Allemaal kregen ze ooit een kans bij de Kunstbende Prikkelend programma van het Ragazze Kwartet

Dit jaar twee winnaars van de Martinus Nijhoff Vertaalprijs CultuurFonds op Naam ondersteunt grote databank

p.22 p.24 p.14

Cultuurfonds draagt bij aan restauratie

Dankzij het Cultuurfonds voor Monumenten

12 24 26 27

rubrieken

fondsnieuws donateursprofiel Melle Koch beursbericht Niels van Roij donateursaanbiedingen*

* aanbiedingen exclusief voor donateurs van het Prins Bernhard Cultuurfonds

colofon Cultuurbericht is een uitgave van het Prins Bernhard Cultuurfonds en verschijnt drie maal per jaar. ISSN 1872-1265 Hoofdredacteur Esther Cammelot Eindredactie Anneke van Huisseling Redactiecommissie Johan van Beem, Jelga Biesheuvel, Gis van Dooren, Martijn Kahlman, Maaike Nillesen, Elisabeth Kuiper-Struving Aan dit nummer werkten mee Erica Bronkhorst, Yvonne Jansen, Liesbeth Maas, Vera Ros, Ellen Segeren, Stan Verhaag, Annemarie Vestering Ontwerp & vormgeving Loes Koomen Druk CALFF+ANDO Graphic Aanbiedingen en excursies Gis van Dooren telefoon (020) 520 6130 email [email protected] Adres Postbus 19750 1000 GT Amsterdam telefoon (020) 520 6130 fax (020) 623 8499 e-mail [email protected] internet www.cultuurfonds.nl IBAN NL32 INGB 0000 3333 18 Copyright Gehele of gedeeltelijke vermenigvuldiging of overname van artikelen, op welke wijze dan ook, is uitsluitend toegestaan met bronvermelding na toestemming van de hoofdredactie. Uitspraken van geïnterviewden geven niet noodzakelijk het standpunt van het Prins Bernhard Cultuurfonds weer.

Vocaal Talent Nederland neemt de jonge stem serieus Nederland telt vanouds vele koren voor volwassenen maar heeft vreemd genoeg geen zangtraditie waar het kinderen en jongeren betreft. Sinds 25 jaar brengt Vocaal Talent Nederland daar verandering in met jeugdkoren die op een hoog niveau klassieke muziek ten gehore brengen.

T

oen Wilma ten Wolde in 1989, als zangdocent bij het Nationaal Kinderkoor, een lied van barokcomponist Henry Purcell wilde laten uitvoeren, had ze heel wat uit te leggen: 'Men dacht dat kinderen klassieke muziek niet leuk of te moeilijk vonden. Dat vooroordeel kwam je veel tegen. Maar het kán wel, als je maar goede begeleiding en goed materiaal biedt.' Precies dat doet Vocaal Talent Nederland (VTN), waarvan Ten Wolde sinds 1999 directeur is en dat nu zo'n 175 leden telt. De missie van VTN is het opsporen en tot bloei brengen van jong muzikaal en vocaal talent. Met Talentklassen en Junior koren voor kinderen vanaf zes jaar en vier Nationale Koren: het Nationaal Kinderkoor (tien tot zestien jaar), het Nationaal Jeugdkoor Vrouwen (achttien tot negenentwintig jaar), het Nationaal Jongenskoor (vanaf negen jaar totdat de baard in de keel komt) en het Nationaal Jeugdkoor Gemengd (zestien tot zesentwintig jaar). Sinds september is er een solistenklas voor jongens.

Mond vol tanden Het repertoire bestrijkt het hele scala van oude en nieuwe muziek: van Vivaldi en Bach 4 cultuurbericht voorjaar 2015

Foto’s Hans van der Woerd

Cover Dvd Muziek van Binnenuit – Solfège voor kinderen en jeugd

Van Bach

Zingende meisjes Nationaal Kinderkoor

Eenmalige overbruggings bijdrage Cultuurfonds € 60.000 uit het Bredius Fonds, het Fonds Henri Fock en het Korinthiërs Fonds

tot Arvo Pärt

Bijdrage Cultuurfonds jubileumproject € 6.000 uit het Willem Gehrels Muziek Fonds, Fonds De Stam en het Rudolf Escher Componisten Fonds

'Niemand is te groot om voor de kleintjes te schrijven; sterker nog, je moet je best doen om groot genoeg voor ze te zijn'

Repetitie Nationaal Kinderkoor

tot Benjamin Britten en Arvo Pärt. De koren doen mee aan internationale festivals, brengen cd's uit en zongen op bijzondere evenementen als de Nationale Dodenherdenking op 4 mei, de doop van prinses Amalia en de besloten herdenking van de vliegrampslachtoffers vorig jaar. Ze hebben een indrukwekkende reputatie opgebouwd door optredens in muziekproducties met topdirigenten als Riccardo Chailly en Sir Simon Rattle (tevens beschermheer van VTN) en gezelschappen als het Koninklijk Concert gebouworkest en de Berliner Philharmoniker. Ook biedt VTN trainingen aan koordirigenten, zangdocenten en muziekpedagogen. Dat alles heeft zijn uitwerking. 'Toen VTN 25 jaar geleden startte, kende Nederland nog nauwelijks kinderkoren,' vertelt Ten Wolde. 'Dat komt doordat Nederland geen zangtraditie heeft voor alle leeftijden. Volksmuziek, waarmee die traditie vaak begint, nemen wij niet serieus en vinden wij oubollig. Als koren op een internationaal festival samen eten, gaan de buitenlanders spontaan volksliedjes zingen, vaak in prachtige arrangementen. Maar de Nederlanders staan dan met hun mond vol tanden.' Inmiddels telt Nederland, dankzij het inspirerende voorbeeld van VTN, al heel wat jeugdkoren en blijft de belangstelling om daarin mee te zingen toenemen. Ook oud-leden van VTN hebben 6 cultuurbericht voorjaar 2015

koren opgericht. Ten Wolde: 'Dankzij de ontwikkeling en coaching van de kinderen bij VTN groeit het besef dat klassieke muziek niet saai of moeilijk hoeft te zijn en dat zang niet minder waardevol is dan het bespelen van een instrument, zoals ouders soms denken die hun kinderen liever naar vioolles sturen. De stem is eigenlijk het mooiste instrument. Zingen staat, alleen al vanwege de verbinding met de adem, zoveel dichter bij de mens en zijn emoties.' Toch moet er meer gebeuren, vindt VTN. Ter gelegenheid van het 25-jarig bestaan, dat onder meer wordt gevierd met een jubileumconcert, initieert de organisatie met steun van het Prins Bernhard Cultuurfonds drie projecten die de kinderkoortraditie in Nederland verder leven moeten inblazen.

Zingen, lopen, klappen 'We vragen tien gerenommeerde componisten een stuk te schrijven voor het Nationaal Kinderkoor. Ook laten we goede kinderliederen uit andere landen vertalen in het Nederlands, speciaal met het oog op jonge kinderen, voor wie het belangrijk is in de eigen taal te kunnen zingen. Daarin is nu te weinig goed materiaal voorhanden. En omdat de liederen voor deze leeftijdsgroep relatief kort zijn, hebben we er heel veel nodig om te kunnen afwisselen.' Beide bundels komen beschikbaar voor het veld. Ten slotte organiseert

VTN een masterclass voor studenten compositie om de nieuwe generatie componisten te inspireren tot het schrijven van kinderkoormuziek. 'De Hongaarse componist Zoltán Kodály zei het al: "Niemand is te groot om voor de kleintjes te schrijven; sterker nog, je moet je best doen om groot genoeg voor ze te zijn,"' citeert Ten Wolde. 'Zo heeft Benjamin Britten kinderstemmen een speciale rol gegeven in zijn werk zonder de teksten of muziek kinderachtig te maken. Voorbeelden zijn het beroemde War Requiem en de Friday Afternoons, eenstemmige liederen die hij schreef voor de leerlingen van zijn broer die onderwijzer was.' Een mooie stem is niet per se nodig om lid te worden van VTN, wel een goed muzikaal gehoor en plezier in zingen. De ontplooiingsmogelijkheden van een kind of jongere worden in een auditie onderzocht. 'Bij ons staat muzikaal ontwikkelen voorop, het ontwikkelen van het vermogen om zelfstandig te kunnen musiceren,' aldus Ten Wolde. 'Dat is iets anders dan muziek aanleren, zoals je veel in het traditionele muziekonderwijs ziet. Dat beschouw ik meer als kopiëren. Bij heel jonge kinderen beginnen we met spelletjes met zingen, lopen en klappen. Deze manier van lesgeven is mede ontwikkeld door de Deense muziekpedagoge Inge Marstal. We hebben daarvan eerder, ook

Repetitie Nationaal Kinderkoor

Nationaal Kinderkoor in het concertgebouw

met steun van het Cultuurfonds, een syllabus met instructie-dvd voor koorleiders en zangdocenten uitgebracht. Spelend leren, waardoor je muziek in de breedste zin van het woord van binnenuit gaat ervaren: ritme ten opzichte van puls, de taal van de melodie, harmonie, zinsbouw en structuur.'

Op tijd naar bed Leren omgaan met structuur strekt zich ook uit tot de privésfeer. Kinderen hebben tegenwoordig een vol programma en worden van hot naar her gebracht. 'Het is een misverstand dat ze daarin zelf structuur kunnen aanbrengen en dagelijks op een vast moment muziek oefenen. We geven kinderen en ouders tips hoe daarmee om te gaan. Zo moeten we soms uitleggen dat pubers tien uur slaap nodig hebben en dus niet om elf uur 's avonds nog aan hun huiswerk moeten zitten. Je moet het VTN-lesprogramma wel zo aanbieden dat het niet als druk voelt.' Coaching is er ook bij emotioneel beladen optredens zoals bij de herdenking van de vliegrampslachtoffers. 'We bereiden de kinderen daar heel goed op voor, vertellen hun waarom we daar zijn, wat onze rol is en voor wie we zingen. Dat je je moet concentreren op de muziek, op je ademhaling, waar de melodie naartoe gaat. En dat mensen hun verdriet kunnen laten gaan terwijl wij blijven zingen.' VTN biedt wekelijkse lessen op plekken

in heel Nederland, maandelijkse repetities op een centrale locatie en podiumervaring met gerenommeerde dirigenten en musici. Dat maakt VTN tot een kweekvijver van talent. Veel oud-leden zijn professioneel zanger, koorleider, instrumentalist of componist. Zangeressen Irene Verburg, Nora Fischer en Carina Vinke bijvoorbeeld, of componist Lucas Wiegerink, vocaal ensemble Wishful Singing, celliste Irene Enzlin en pianiste Valentina Tóth. 'Een van onze jeugdleden, de veertienjarige Noëmi Schermann, heeft afgelopen jaar zelfs een driestemmige compositie gemaakt voor koor en piano,' zegt Ten Wolde trots. 'Een gedicht op muziek dat we hebben uitgevoerd op ons zomerconcert.’ De belangrijkste verdienste van VTN is misschien dat jongeren kwaliteit leren herkennen en waarderen. 'Als je een kind goede boeken geeft, zal het later eerder serieuze literatuur lezen. Zo is het ook met muziek. Als kind vond ik het muziekonderwijs op school verschrikkelijk. Totdat ik, omdat ik toch graag zong, als veertienjarige bij een koorrepetitie ging kijken van het Voorburgs Jongerenkoor. Daar zongen ze een madrigaal van de Italiaanse renaissancecomponist Palestrina. Ik vond dat zo mooi. Toen wist ik: ja, dit wil ik!' Vera Ros Meer informatie en concerten: www.vocaaltalent.nl

Meer weten? Kijk op www.vocaaltalent.nl of scan deze pagina om een filmpje van het Nationaal Jeugdkoor te bekijken.

Korting voor donateurs U krijgt € 7,50 korting op de cd Spring the Sweet Spring met geliefd a capella repertoire van het Nationaal Vrouwen Jeugdkoor. U betaalt € 12,50 ipv € 20 en er worden géén verzendkosten in rekening gebracht. Uitgevoerd worden werken van o.a. Hayo Boerema, Roel van Oosten, Henk Badings, Andrew Smith, Eriks Esenvalds en Gunnar Eriksson. U kunt de cd bestellen via www.vocaaltalent.nl met de actie code 'Cultuurfonds 2015'. Deze aan2014 cultuurbericht 7 bieding isvoorjaar geldig tot 1 mei 2015.

Bijdrage Cultuurfonds € 25.000 waarvan € 20.000 uit het budget Beeldende Kunst € 5.000 uit het Atelierpraktijken Fonds

H

eeft u ooit van Henri de Fromantiou gehoord? Zo nee, dan valt u niets te verwijten. Maar directeur Stijn Huijts van het Maastrichtse Bonnefantenmuseum wordt enthousiast als de naam van deze zeventiende-eeuwse stillevenschilder valt. Het museum wijdt nu een tentoonstelling aan hem: Vorstelijke illusies. De Fromantiou werd geboren in Maastricht in 1633 of 1634 – daar zijn de geleerden nog niet uit. Rond 1670 verkeerde hij in voorname kringen in Den Haag toen Frederik Willem, keurvorst van Brandenburg en hertog van Pruisen, hem als hofschilder naar Potsdam haalde. Daar sierden De Fromantiou's stillevens – met veel bloemen, wild en pronkstukken – de muren van het paleis.

Henri de Fromantiou, Stilleven met glas en fruit, 1670 - 1680

Weggekaapt door de keurvorst van Brandenburg ...en daardoor vergeten in Nederland Korting voor donateurs

8 cultuurbericht voorjaar 2015

Op vertoon van uw Cultuurpas aan de kassa krijgt u korting op de catalogus. U betaalt geen € 29,95 maar € 22,50, zolang de voorraad strekt. Deze actie geldt van 6 maart tot 28 juni 2015.

Het heeft even geduurd, maar vier eeuwen later begint Henri de Fromantiou eindelijk bekend te worden. Dat is mede te danken aan Stijn Huijts. In het Bonnefantenmuseum hingen al twee werken van De Fromantiou toen Huijts eind 2013 op een veiling in Berlijn een derde op de kop wist te tikken. Het gaat om een jachtstilleven - een tikkeltje saai wellicht? 'Vergis je niet!' zegt Huijts. 'De meeste stillevens zijn zoekplaatjes waarin heel veel is te ontdekken. Ook Henri de Fromantiou was dol op details. In het ene schilderij zie je dat hij zich op sleeptouw laat nemen door een mooi biesje aan een stuk textiel. In het andere verliest hij zich in een vlieg of een stuk wild. Dat is heel fascinerend.' Naast de drie eigen werken van De Fromantiou toont het Bonnefantenmuseum nog zeventien (van zijn in totaal ruim dertig) werken. Ze zijn van heinde en verre naar Maastricht gehaald, onder andere uit Berlijn, Amerika, Oostenrijk en België. Is Vorstelijke illusies bedoeld om Nederland eindelijk Henri de Fromantiou te laten ontdekken? 'Ja,' antwoordt Stijn Huijts onomwonden. 'Het is hoog tijd om zijn werk de aandacht te geven die het verdient.' Stan Verhaag De tentoonstelling Henri de Fromantiou - Vorstelijke illusies is vanaf 6 maart t/m 8 juni te bezoeken. www.bonnefanten.nl

Bijdrage Cultuurfonds GELDERLAND € 3.750

Hedendaags, educatief en leuk

G

een priemend opgestoken vingertje, maar engagement mag je het rustig noemen, zegt Marlies Weeting. De choreografe/danseres vormt sinds 2006 met Judith Naber en Julia Dieckmann het Arnhemse collectief Dansstorm Oost. 'Wij verbinden in onze voorstellingen de kunstbeleving liefst met maatschappelijke thema’s.' In NATUURlijk, een productie voor basisschoolleerlingen, draait het om natuur en natuurbehoud. Het wordt geen loodzware voorstelling, want het moet wel genietbaar blijven, aldus Weeting. De kans dat kinderen en jongeren met hedendaagse dans geconfronteerd worden, is niet heel groot. Daarom maakt Dansstorm Oost behalve voorstellingen voor volwassenen ook educatieve voorstellingen en workshops voor het basis- en voortgezet onderwijs. Per voorstelling voegt het trio aan de dans een andere kunstvorm toe. Werk van een beeldend kunstenaar, bijvoorbeeld, of, zoals bij NATUURlijk, van een animatietekenaar en een filmer. Het publiek zit rond de witte dansvloer,

waarop filmbeelden van de Nederlandse natuur worden geprojecteerd. Vliegend door de wolken, zwemmend onder water en dansend tussen groene bladeren, trekken de uitvoerders het publiek de natuur in. Het landschap verandert, er komen wegen bij en er worden bomen gekapt. Daar reageert de dans weer op.

foto Danielle Corbijn

In de dansvoorstelling NATUURlijk leert Dansstorm Oost kinderen op een meeslepende manier het belang van natuurbehoud. Met flessenpost van de jonge toeschouwers en geprojecteerd ijs dat kraakt.

De Kyoto-doelstellingen zeggen kinderen waarschijnlijk niet zoveel, maar volgens Weeting heeft Dansstorm Oost een vorm gevonden die de jonge bezoekers houvast biedt. 'We maken het niet té abstract. Wordt er ijs geprojecteerd en we springen erop, dan horen de kinderen het kraken. Ook al is het niet echt een verhaal, ze pikken het wél op.' Helemaal onvoorbereid zijn de jonge bezoekers bovendien niet. Vooraf krijgen de scholen een lesbrief. Via een website kunnen de leerlingen met een briefje in een fles een wens voor de natuur insturen. Een selectie uit de flessenpost wordt in de voorstelling verwerkt. Yvonne Jansen www.dansstormoost.nl/educatief

Danseres Judith Naber

voorjaar 2015 cultuurbericht 9

Cultuurfonds zet de deur wijd open voor allerlei geefvormen Hij heeft echt geleefd, Mecenas. In het oude Rome was hij de raadsheer van keizer Augustus en hielp kunstenaars met geld en goede raad. Het Prins Bernhard Cultuurfonds zoekt moderne mecenassen om samen met hen cultuur, natuur en wetenschap te ondersteunen.

Mecenaat op

N

Een voorbeeld is het Hausta Donans fonds – vrij vertaald ‘wat je put, moet je schenken’ – dat jongeren aan het dichten brengt Huib en Hugo de Haas van Dorsser

ieuw is het niet dat het Cultuurfonds en mecenassen de krachten bundelen. Vrij snel na de oorlog, toen het fonds na de bevrijding van Nederland een andere bestemming kreeg, werden er al zogenoemde maecenaatskringen gesticht. Bedrijven uit verschillende branches maakten zich hard voor het sponsoren van culturele activiteiten via het Prins Bernhard Cultuurfonds. Eerder al haalden de Anjerfondsen geld op bij particulieren en gaven daarmee de aanzet tot actieve fondsenwerving door het Cultuurfonds. In de jaren zeventig kreeg het Cultuurfonds steeds vaker erfenissen toebedeeld, te besteden aan een vooraf afgesproken bestemming. Eind jaren tachtig werd hier een vorm aan gegeven naar voorbeeld van de Fondation de France: een Fonds op Naam met een zelfgekozen doel, maar geheel verzorgd en uitgevoerd door het Cultuurfonds.

foto Martijn de Vries

Wat je put, moet je schenken


Het bleek een succesvolle greep van het Cultuurfonds, dat hiermee aansloot op de groeiende betrokkenheid van burgers bij de ondersteuning van cultuur. De afgelopen jaren is door forse overheidsbezuinigingen het belang van par-

ticulier geld voor cultuur in Nederland steeds belangrijker geworden. En gelukkig zijn er steeds meer particulieren, maar ook stichtingen en bedrijven, die hun betrokkenheid omzetten in geven of nalaten aan een doel dat hun na aan het hart ligt. Zo zijn er inmiddels meer dan driehonderd CultuurFondsen op Naam, van mecenassen die samen met het Cultuurfonds projecten of personen uitkiezen om te ondersteunen. Bijvoorbeeld het echtpaar De Haas van Dorsser, dat via hun Hausta Donans Fonds – vrij vertaald ‘wat je put, moet je schenken’ – jongeren aan het dichten brengt. Of Loes van Toorn, die via het L.M. van Toorn Fonds met veel enthousiasme jeugdtheater ondersteunt. Vele mecenassen gingen hen voor. Zoals de grondleggers van het Rijksmuseum, het Kröller-Müller Museum en het Concertgebouw.

Huis van het mecenaat De huidige opleving van het mecenaat brengt veel vragen met zich mee, zowel bij gevers als bij culturele instellingen. Over vraag en aanbod, schenken, beleggen, lenen, nalaten en het beheren van fondsen. Het Prins Bernhard Cultuurfonds zet daarom als ‘Huis van het mecenaat’ de deuren wijd open. Niet alleen voor de klassieke CultuurFonds op Naam-schenkers,

maat maar ook voor partijen die andere geefvormen willen toepassen. 'Met het "Mecenaat op maat" spelen we in op de huidige ontwikkelingen van een groeiend aantal mecenassen met uiteenlopende ambities,' zegt Menno Tummers, een van de mecenaatsadviseurs van het Cultuurfonds. 'We zijn echt een professioneel adviescentrum geworden, waar alle geef vragen besproken kunnen worden. En waar die, als ze binnen onze werkterreinen passen, ook ten uitvoer worden gebracht.' Dan gebeuren er mooie dingen. Van een buurtcultuurproject dat de verdraagzaamheid in de buurt vergroot tot het verfraaien van architectuur in een stad of de doorbraak van een talent. ‘Dat brengt de kunst van het geven allemaal tot stand,' aldus Tummers. En zo is het fonds dat na de Tweede Wereldoorlog onder het regentschap van Prins Bernhard het resterende geld voor Spitfires aanwendde voor de ‘culturele wederopbouw’ van Nederland, nu een professioneel adviescentrum voor de moderne mecenas. Met maar één doel voor ogen: het broodnodig ondersteunen van al die prachtige, mooie, ontroerende, inspirerende, leerzame en kleurrijke cultuur, natuur en wetenschap.

ndsen

Fo Affiche Spitfire

'We zijn echt een professioneel adviescentrum geworden, waar alle geefvragen besproken kunnen worden'

Erica Bronkhorst Prins in cockpit met hondje


fondsnieuws Het Prins Bernhard Cultuurfonds kijkt terug op een succesvol fondsenwervingsjaar. In 2014 werden 30 nieuwe CultuurFondsen op Naam ingesteld. De meeste fondsen hebben een looptijd tussen 5 en 10 jaar. De nieuwe CultuurFondsen op Naam zijn in totaal goed voor een bedrag van € 5,9 miljoen aan inkomsten fondsenwerving. Opvallend zijn de fondsen die zijn ontstaan vanuit instellingen die recentelijk hun activiteiten staakten zoals Stichting Erfgoed Nederland en Ondersteuningsfonds Databeheer Natuur. In de sfeer van publiek-private samenwerking blijft er sprake van meer activiteit dan in voorgaande jaren: in de komende tijd valt te voorzien dat een toenemend aantal Fondsen op Naam ontstaat in samenwerking met lokale en provinciale overheden. De voorlopige inkomsten fondsenwerving uit nieuwe fondsen, nalatenschappen en bijschenkingen aan bestaande fondsen komen in 2014 uit op een bedrag van circa € 9 miljoen. De Anjeractie bracht 885.000 euro op. Wij zijn de schenkers zeer erkentelijk voor hun initiatief.

NIEUWE FONDSEN OP NAAM VERKREGEN DOOR SCHENKINGEN IN 2014 Schenkingen door particulieren Afman/Peeters Fonds Het financieel ondersteunen van talentvolle jonge musici, met een opleiding klassieke muziek, en beeldend kunstenaars voor een vervolgopleiding in het buitenland of de aankoop van een passend instrument. Daarnaast kunnen projecten ten behoeve van deze talenten worden ondersteund. Schenking: € 50.000 (10 x € 5.000) Anita Porcelijn Fonds Het financieel ondersteunen van muziekprojecten voor jongeren, waarbij de voorkeur uitgaat naar jazz en projecten die in de Bijlmermeer plaatsvinden. Schenking: € 50.000 (schenking ineens) Drie Broden Fonds Het financieel ondersteunen van projecten waardoor kinderen en jongeren tot 18 jaar, met name degenen die anders geen of


geringe kansen hierop hebben als gevolg van sociaal economische of culturele omstandigheden, actief en/of receptief kunnen kennismaken met cultuur om zo hun interesse hiervoor te wekken. Schenking: € 75.000 (5 x € 15.000) Fonds Ars Antilliani Het bevorderen en financieel ondersteunen in Nederland, van beeldende kunst en/of beeldende kunstenaars; afkomstig uit het Caribisch deel van het Koninkrijk der Nederlanden en van Nederlandse nationaliteit. Schenking: € 100.000 (5 x € 20.000) Goei The en Haack Fonds Het financieel ondersteunen van talent op het werkterrein van het Cultuurfonds, in het bijzonder talent met een scheppend karakter, vooral op het gebied van ambachten, architectuur, muziek en vormgeving, bij voorkeur door middel van studiereizen, vervolgopleidingen en overige activiteiten in binnen en buitenland die de ontwikkeling van het talent bevorderen. Schenking: € 50.000 (10 x € 5.000)

Joep Zeelen Fonds Het financieel ondersteunen van (educatieve) projecten op het gebied van natuur in brede zin en het stimuleren van de vorming op het terrein van de beeldende kunst, met een voorkeur voor projecten die gericht zijn op jongeren, en wel met name het stimuleren van de glaskunst in Nederland door het verlenen van beurzen aan jonge kunstenaars ten behoeve van hun ontwikkeling. Schenking: € 50.000 (5 x € 10.000) JoostTholensFonds Het financieel ondersteunen van projecten van autonome fotografen vanaf 40 jaar die werken op het gebied van vernieuwende vormen van fotografie, en het financieel ondersteunen van beschrijvende filmdocumentaires op het gebied van cultuur door documentairemakers vanaf 40 jaar. Schenking: € 50.000 (5 x € 10.000) Klassiek voor Jongeren Fonds Het financieel ondersteunen van projecten voor jongeren op het gebied van de klassieke muziek. Het financieel ondersteunen van jongeren bij de aankoop van een passend instrument. Schenking: € 50.000 (schenking ineens) Sforzando Fonds Het financieel ondersteunen van projecten op het gebied van klassieke muziek en beeldende kunst, met een voorkeur voor projecten van de Kölner Akademie. Schenking: € 275.000 (5 x € 55.000) Thijs Taconis Fonds Het financieel ondersteunen van de uitreiking van de Zilveren Anjer. Schenking: € 50.000 (5 x € 10.000) Vigo-brug Fonds Het financieel ondersteunen van talenten en projecten op het gebied van beeldende kunst, waarbij de voorkeur uitgaat naar de

ondersteuning van talent dat zich aan de Rijksakademie van beeldende kunsten te Amsterdam verbindt en projecten in de vier noordelijke provincies. Schenking: € 50.000 (5 x € 10.000) Piek den Hartog Fonds Het financieel ondersteunen van jong talent op het gebied van wetenschap en cultuur. Schenking: € 50.000 (10 x € 5.000) Schenkingen door stichtingen en verenigingen Fonds 454 NN Het financieel ondersteunen van excellente afgestudeerde beeldende kunstenaars, musici, theatermakers en geesteswetenschappers voor vervolgstudie of -onderzoek in het buitenland. Schenking: € 1.000.000 Ondersteuningsfonds Databeheer Natuur Het financieel ondersteunen van initiatieven gericht op het digitaal bundelen, beheren, valideren en ontsluiten van (natuur-)data ten behoeve van de natuur in Nederland en het onafhankelijk toezicht daarop. Schenking: € 184.000, vanwege opheffing Stichting Gegevens autoriteit Natuur (GaN) Fonds Vrijwilligers Erfgoed in Nederland Het financieel ondersteunen van initiatieven en projecten gericht op het stimuleren van vrijwilligerswerk in de erfgoedsector. Schenking: € 350.000, vanwege opheffing Stichting Erfgoed Nederland Sieger White Fonds Het tweejaarlijks uitreiken van de Sieger White Award aan een talentvolle beeldend kunstenaar tot 35 jaar, die werkzaam of woonachtig is in de regio Oost-Nederland. Schenking: € 200.000 Slingenberg Heymeijer Fonds Het financieel ondersteunen van

restauraties van monumenten (bij voorkeur Rijksmonumenten) in Amsterdam en omgeving, of monumenten in de omgeving van Amsterdam die een (in)directe relatiegeschiedenis met Amsterdamse panden hebben. Schenking: € 750.000 Stichting ARF Geoormerkte schenking van € 25.000 t.b.v. budget 2015 voor educatieve projecten van musea. Stichting Edgar Doncker Fonds Geoormerkte schenking van € 500.000 t.b.v. budget 2015 voor monumentenzorg, muziek en theater. Schenkingen door bedrijven Buurtcultuurfonds Mooiland Gelderland Het financieel ondersteunen van cultuurprojecten die bijdragen aan de 'kunst van het samenleven' in het rayon waar Mooiland woningbezit heeft. Schenking: € 20.000 Buurtcultuurfonds Woonveste Het financieel ondersteunen van culturele projecten in de gemeenten Haaren en Heusden die bijdragen aan de ‘kunst van het samen leven'. Schenking: € 25.000 Schenkingen vanuit publiek- private samenwerking Cultuurfonds Stichtse Vecht Het financieel ondersteunen van culturele initiatieven voor en door inwoners van Stichtse Vecht die gericht zijn op de versterking van de samenleving, lokale identiteit en gemeenschapszin. Het bevorderen van cultuurdeelname voor en door inwoners en bezoekers van Stichtse Vecht. Schenking: € 98.000 in het eerste jaar; daarna € 116.000 jaarlijks.

bijzondere onderdelen van (monumentale) buitenplaatsen, zoals onderzoek, interieur, historisch groen en bijzondere (bij)gebouwen. Schenking: € 100.000 eind 2013, € 150.000 april 2014 Themafonds Erfgoedlijn Goeree Het financieel bijdragen aan projecten die afkomstig zijn van de Stichting Streekcultuurfonds Goeree en die tot doel hebben het beschermen, beleven en benutten van dat wat de Erfgoedlijn Goeree Overflakkee beoogt. Schenking: € 30.000 Themafonds Digitalisering Collecties Groningen Het digitaal vastleggen van (een selectie van) de Collectie Groningen met goede foto’s en voldoende contextinformatie en deze uiteindelijk te plaatsen op een gemeenschappelijk Digitaal Museum. Schenking: € 250.000, mogelijk nog aangevuld met een bijdrage van een Gronings vermogensfonds.

INGESTELD UIT PRIJZENGELD PRINS BERNHARD CULTUUR FONDS PRIJS 2014 Hollandia Fonds Het financieel ondersteunen van projecten van jonge theatermakers (individuen of groepen) die zich met hun werk buiten de Nederlandse grenzen begeven, op Europees niveau, en niet langer dan vijf jaar professioneel actief zijn in het theaterveld. Prijzengeld: € 75.000

Cultuurparticipatiefonds Limburg Schenking: € 250.000

NIEUWE CULTUUR FONDSEN OP NAAM VER KREGEN UIT NALATEN SCHAPPEN IN 2014

Themafonds Landgoederenzone Zuid-Holland Het financieel ondersteunen van

Dessauvagie/Sauer Fonds Het verlenen van financiële steun aan musici ten behoeve van hun

beroepsuitoefening, of bij onvoldoende aanvragen op dat terrein, aan projecten op het gebied van muziek in het algemeen. € 700.000 (voorschot) Hans Witjens Fonds Het financieel ondersteunen van talentvolle jonge mensen voor vervolgonderwijs en/of onderzoek in binnen- of buitenland, met een voorkeur voor het terrein waar vormgeving en ambacht elkaar raken, zoals restauraties van voorwerpen van kunst en nijverheid, met een voorkeur voor schilderijen. € 70.000 Wijdeveld-Polée Fonds Het financieel ondersteunen van jonge, professionele cellisten voor het volgen van een aanvullende studie in het buitenland of een masterclass, of voor de aankoop van een passend instrument. Daarnaast het financieel ondersteunen van bijzondere projecten op het gebied van de cellomuziek. € 200.000 (voorschot)

EXTRA SCHENKINGEN VAN € 10.000 EN HOGER AAN BESTAANDE FOND SEN OP NAAM In 2014 is een totaalbedrag van circa € 1,5 miljoen aan extra schenkingen ontvangen ten behoeve van bestaande CultuurFondsen op Naam. Deze schenkingen komen bovenop de bij ons bekende schenkingen aan reeds bestaande ‘CultuurFondsen op Naam zonder vermogen’, waarbij schenkers toezeggen gedurende een aantal jaren een per jaar nader vast te stellen bedrag te zullen schenken. Appie Baantjer Fonds Lira: € 5.600; Uitgever Fontein voorschot De Cock: € 2.500; Theatervoorstelling: € 8.660; Personal Gifts € 3.300; Nevenrechten € 21.000 BuurtCultuurfonds Noord-Brabant Schenking: € 200.000 (op basis van een nieuwe overeenkomst met de Provincie Noord-Brabant)

NALATENSCHAPPEN ALS AANVULLING OP BESTAANDE FONDSEN OP NAAM

BuurtCultuurfonds Brabant Wonen Schenking: € 100.000

Willem van Wolmerum Fonds € 22.338 NB: Het Cultuurfonds is bij dit fonds als executeur betrokken geweest in de nalatenschap.

Fonds voor Oost Schenking Ymere: € 40.000; Schenking Amsterdams Fonds voor de Kunsten: € 50.000

Co Rosberger fonds € 22.338 NB: Het Cultuurfonds is bij dit fonds als executeur betrokken geweest in de nalatenschap.

BuurtCultuurfonds Stadlander Schenking: € 100.000

Cultuurfonds voor Monumenten Fryslân Schenking: € 500.000 Pos Karemaker Fonds 5 x € 5.000

Kracht Fonds € 700.000 (voorschot)

Van den Bergh/Baudet Fonds Schenking: € 50.000

Bredius Fonds € 18.329

Wessel Jansen Fonds € 679.639 uit verkoopopbrengst diverse percelen

Dix Fonds € 221.000

Van der Vossen Delbrück Fonds Schenking: € 10.000


Youasme Measyou Kleding om lang te koesteren Tijdens het 2014 Fashion Symposium op 4 december in Amsterdam, ontvingen Mark van Vorstenbos (47) en Twan Janssen (46) het Cultuurfonds Mode Stipendium 2014 voor hun label Youasme Measyou. Wat maakt hun werk zo bijzonder?

Uitreiking Modestipendium Twan Janssen (l) en Mark van Vorstenbos

Youasme Measyou was het eerste modemerk in de wereld dat werd opgericht met crowdfunding


foto Sander Stoepker

‘D

it is het,’ zegt Mark van Vorstenbos als hij me voorgaat in zijn atelierwoning in een voormalig klooster in Amsterdam Noord, die hij deelt met partner Twan Janssen. De woonkeuken staat vol stapels kartonnen dozen, met kledingstukken uit de collectie van hun label Youasme Measyou. Op de eettafel liggen rijen zelfontworpen kaarsen klaar om bij wijze van eindejaarsattentie verzonden te worden naar de leden van hun Family of Founders, de mensen die financieel bijdroegen aan de oprichting van hun label. Twan schuift de kaarsen opzij voor we gaan zitten. ‘In deze woning en met deze mensen gebeurt het; we hebben geen bedrijfsruimte en geen personeel.’ Youasme (dames) Measyou (heren) Het idee om zelf een label op te richten ontstond in 2010. Mark werkte al twintig jaar als ontwerper in de modeindustrie, maar wilde iets anders. ‘De oude systemen in de mode werken niet langer. Er wordt continu nieuwe kleding ontworpen voor elk seizoen. Kleding van lage kwaliteit, die zo goedkoop mogelijk wordt geproduceerd. Klanten kopen bijna uitsluitend in de uitverkoop en zijn gewend aan veel te lage prijzen. Kleding die overblijft na de uitverkoop wordt versnipperd. Ik wilde niet langer meedoen aan dit systeem, dat overconsumptie

stimuleert en bijdraagt aan wegwerpgedrag en verspilling van grondstoffen.’ Twan, met een lange staat van dienst als beeldend kunstenaar, wilde graag aan de slag als fulltime artdirector in de mode. ‘We wilden een merk toevoegen met relevantie, zegt Twan. ‘We willen dat klanten bewuster consumeren en hun vertrouwen in producten herstellen. Daarom maken we kledingstukken die lang meegaan, die mensen bij zich houden en koesteren.’ Inmiddels zijn er onder het label Youasme (dames) Measyou (heren) zeven collecties gemaakt, waarvan een aantal items door mannen én vrouwen kan worden gedragen. Het gaat om breisels en jerseys van hoogwaardige Italiaanse garens met eenvoudige vormen en originele details. Tijdloze ontwerpen, die gemakkelijk meerdere seizoenen meegaan. Mark ontwerpt en begeleidt de productie in Portugal en Hong Kong. Twan is als art-director verantwoordelijk voor de webshop, de marketing en het klantencontact. Geen modellen maar gewone mensen Youasme Measyou was het eerste modemerk in de wereld dat werd opgericht met crowdfunding. Voor € 500 konden mensen lid worden van de Family of Founders. Mark: ‘Het voordeel was dat we een startkapitaal vergaarden zonder dat we verantwoording

Cultuurfonds Mode Stipendium

© YOUASME MEASYOU

Het Cultuurfonds Mode Stipendium is een onderscheiding voor een Nederlandse modeontwerper met internationaal aanzien. De prijs wordt jaarlijks uitgereikt en bestaat uit een bedrag van € 50.000 en een wisseltrofee. Eerdere laureaten waren Ilja Visser, Francisco van Benthem, Truus en Riet Spijkers en Jan Taminiau. Het Cultuurfonds Mode Stipendium is bij het Cultuurfonds ingesteld door een anonieme mecenas. Het is een vorm van Mecenaat op Maat. Meer over deze mogelijkheid om te schenken leest u op pagina 10 en 11 van dit Cultuurbericht.

YOUASME MEASYOU

aan investeerders hoefden af te leggen. Bovendien bouwden we een vaste kring van betrokkenen en ambassadeurs op.’ De kledingstukken worden verkocht via vijftien winkels in binnen- en buitenland, de eigen webshop en presentaties. Twan: ‘Wij presenteren onze kleding op "gewone" mensen tijdens een informeel samenzijn. Zo kunnen genodigden zien hoe de kleding echt staat en voelen aan het materiaal. We maken draagbare stukken voor iedereen, geen afstandelijk design voor een beperkt gezelschap. We gebruiken daarvoor de term inclusief, als tegen-

hanger voor exclusief; we willen mensen bij ons merk betrekken en hen niet uitsluiten.’ In de komende jaren willen Mark en Twan hun kernwaarden – inclusiviteit, persoonlijk contact, vrijheid, creativiteit en duurzaamheid – nog belangrijker maken in hun bedrijf. Mark: ‘Het stipendium willen we gebruiken voor de financiering van nieuwe producten en projecten om daarmee de ingeslagen weg te vervolgen en ons bedrijf te laten groeien.’ Annemarie Vestering www.youasme.com

Wat bracht het Cultuurfonds Mode Stipendium Jan Taminiau, laureaat in 2013? ‘Ik heb de prijs gebruikt om mijn bedrijf te versterken. Ik heb daarbij veel aandacht besteed aan de back office, zodat ik me met het creatieve team meer kan focussen op het maken van mooie kleding. Ik ben de mecenas en het Cultuurfonds heel dankbaar voor de erkenning. Ik feliciteer de nieuwe ontvangers en wens hun veel creativiteit toe.’

Meer weten? Kijk op www.youasme.com of scan deze pagina met Layar om een film over dit label te bekijken.


Bijdrage Cultuurfonds Groningen: € 3.000

De Kunstbende bestaat een kwart eeuw. Veel BN'ers hebben ooit meegedaan aan deze landelijke cultuurwedstrijd voor jongeren.

Een kontje van de Kunstbende

W

1e prijs - kunstbende Groningen categorie Theater & Performance – theatergroep CTRL ALT DEL

2e prijs - Kunstbende Groningen categorie Theater & Performance – It better be good


aar kun je je laten zien als je jong en onervaren bent en geen noemenswaardige ingangen hebt in de kunstwereld? Bij de Kunstbende! Lang voordat talentwedstrijden als Holland’s Got Talent en X Factor populair werden, gaf de Kunstbende jongeren tussen de dertien en achttien jaar een kans. Om de kloof te overbruggen tussen het ‘gevestigde’ kunstaanbod en cultuurvormen die jongeren zelf genietbaar vinden ontwikkelde het ministerie van Cultuur eind jaren tachtig met onder anderen Candy Dulfer en Erik van der Hoff (‘Roberto Jacketti’) een plan: een landelijke wedstrijd die jongeren het podium op trekt met kunstvormen die ze zelf de moeite waard vinden. Een kwart eeuw en tienduizenden deelnemers verder, mag de Missie Kunstbende geslaagd heten. Veel huidige BN'ers kregen door de Kunstbende een kontje. Zoals danser Jan Kooijman, de groep Krezip, cabaretière Claudia de Breij en DJ Martin Garrix. Abdelkader Benali, schrijver, tv-presentator en winnaar van meerdere literaire prijzen: 'Voor mij was de Kunstbende de eerste kennismaking met kunst die door leeftijdsgenoten wordt gemaakt en met een podium

om jezelf te laten zien. Dat gaf me een kick.' De volle breedte van het kunstenveld wordt afgedekt met de categorieën Dans, DJ, Expo, Fashion, Film, Muziek, Taal en Theater. De enige regel is dat de act of tentoonstelling zelf bedacht is of berust op eigen creativiteit. Dat laatste geldt bijvoorbeeld voor de razend populaire categorie DJ: de DJ moet de muziek zelf gemixt hebben. Volgens Marije Wijma, regiocoördinator van de Kunstbende in Groningen en verbonden aan het landelijk bureau van de organisatie, is het accent langzaam verschoven van ‘een kunstje doen’ naar talentontwikkeling. 'Voor en na de wedstrijd gaat de Kunstbende met de deelnemers aan de slag. Met coachingsgesprekken, workshops, masterclasses en ontmoetingen met professionals op hun eigen terrein.' In hoeverre de Kunstbende de carrière van winnares van het eerste uur Trijntje Oosterhuis ten goede kwam, durft ze niet te zeggen. Wel dat deelname haar zelfvertrouwen versterkte. 'Daarom geloof ik dat zo’n wedstrijd zinvol is.' Dit jaar organiseert de Kunstbende er opnieuw een. Het thema is ‘Feest!’ Yvonne Jansen www.kunstbende.nl

Bijdrage Cultuurfonds € 11.500

foto Sarah Wijzenbeek

waarvan € 4.500 uit het Petronella Andriessen Fonds en € 7.000 uit het Nico Richter en Hetta Rester Fonds

Ragazze Kwartet

Prokovjev, Ravel, Chanel... Ze hoort wel degelijk in dit rijtje thuis, Coco Chanel. Want het Parijs van een eeuw geleden herleeft in Haute Couture, het nieuwe concertprogramma van het Ragazze Kwartet.

H

et wordt beslist geen modeshow, verzekert Rosa Arnold, violiste bij het Ragazze Kwartet. Toch krijgt de concertzaal in Haute Couture iets van een catwalk. En zijn de leden van het klassieke strijkkwartet - behalve Rosa Arnold ook Jeanita Vriens (viool), Annemijn Bergkotte (altviool) en Kirsten Jenson (cello) - gehuld in fantastische creaties van de jonge, talentvolle modeontwerpster Henriëtte Tilanus. Geïnspireerd op ontwerpen van Coco Chanel (de trap met spiegelwand waarop zij haar collecties presenteerde zal als decorstuk

Meer weten? Kijk op ragazzekwartet.nl of scan deze pagina met Layar om een film over dit project te bekijken.

Gratis cd voor donateurs Na afloop van het concert Haute Couture ontvangt u op vertoon van uw Cultuurpas gratis de cd Suave ( ter waarde van € 15) van het Ragazze Kwartet. Deze actie is geldig tot 1 juni 2015.

verrijzen) en de kostuums van het legendarische dansgezelschap Ballets Russes. Op het programma staan werken van andere vernieuwers die zich begin vorige eeuw in Parijs bevonden: de componisten Prokovjev, Stravinsky en Ravel. 'Parijs was toen booming qua muziek en mode,' vertelt Arnold. 'Prokovjev en Stravinsky componeerden muziek voor de Ballets Russes. Die dansvoorstellingen waren niet alleen muzikaal revolutionair, ook de bontgekleurde kostuums waren nieuw. Stravinsky was goed bevriend met Chanel. Met Ravel is er geen modeconnectie, maar hij was een heel precieze, ijdele man met een subtiele smaak. Dat roept associaties op met fijne stoffen als kant.' Waarom eigenlijk die combinatie van mode en muziek? 'We zijn nogal visueel ingesteld en vinden het

leuk om na te denken over nieuwe vormen van podiumpresentatie en samen te werken met andere disciplines, zoals nu de mode. Muziek is vluchtiger en minder tastbaar, maar muzikale structuren laten zich heel goed vertalen in stoffen en patronen. We willen zo een totaalervaring bieden, met nét die verrassende twist die de fantasie van de luisteraar prikkelt. De muziek wordt daardoor intenser beleefd. Helaas is zo'n project voor ons kleine ensemble niet mogelijk zonder extra financiële steun. We zijn het Prins Bernhard Cultuurfonds enorm dankbaar voor het vertrouwen in ons plan om van Haute Couture een onvergetelijk concert te maken. Henriëttes ontwerpen passen daar prima bij. Heel uitgesproken en theatraal maar met een knipoog.' Vera Ros www.ragazzekwartet.nl


in dit jubileumjaar twee laureaten

Martinus Nijhoff Vertaal


Nederland Vertaalt Goed vertalen is niet eenvoudig maar wel belangrijk. Om dat te laten zien, organiseert het Cultuurfonds voor de vijfde keer de manifestatie Nederland Vertaalt. De Martinus Nijhoff Vertaalprijs is daar onderdeel van, evenals de traditionele vertaal wedstrijd, de scholierenprijsvraag en de middag vol workshops op 14 maart in Muziekgebouw aan ’t IJ, waar dan ook de prijzen worden uitgereikt. Zie www.nederlandvertaalt.nl.

prijs

De juryrapporten zijn juichend. Maar Christiane Kuby en Hans Boland, de winnaars van de Martinus Nijhoff Vertaalprijs 2015, zijn de rust zelve. Tot ze over hun vak beginnen.

D

ankzij het 75-jarig bestaan van het Cultuurfonds gaat de Martinus Nijhoff Vertaalprijs dit jaar naar twee laureaten in plaats van één. Mensen met grote verdiensten en een schat aan ervaring. Een van hen is Hans Boland, die veel grote negentiende-eeuwse Russen voor het Nederlandse taalgebied toegankelijk heeft gemaakt. Zijn laatste wapenfeit is het verzameld werk van Poesjkin, waarvan deel 8 net is verschenen. Hij weerlegt een paar misvattingen over vertalen, bijvoorbeeld dat de vertaler zo strak mogelijk het origineel moet volgen: ‘Nederlanders babbelen veel, we hebben veel stopwoordjes. Het Russisch is vager, metafysisch. Om de inhoud goed weer te geven, mag ik anderhalf keer het aantal woorden uit de brontekst aanhouden voor de vertaling. Vaak voeg ik iets toe om zo dicht mogelijk bij het Russisch te komen, ik neem veel vrijheid.’

Foto Emilie Hudig

Vies mannetje

Hans Boland en Christiane Kuby

Net als Boland gaat de Duitse Christiane Kuby, gelauwerd om haar vertalingen van Nederlandse literatuur in het Duits, volledig op in het boek dat ze onder handen heeft. Ze vertelt: ‘Een boek heeft een eigen melodie, en zoals je de partituur van een muziekstuk leert en er een uitvoering van geeft, zo maak ik een interpretatie van de compositie van de auteur. En zoals ik een voorkeur heb voor kamermuziek, vertaal ik ook het liefst kleine boeken, bijvoorbeeld van Tonnus Oosterhoff of Marie Kessels. Ik kan alleen goed vertalen als ik me in het boek kan verplaatsen, iets wat wel eens lastig is als de personages me tegenstaan.’ Vaak bouwt ze een band op met de auteurs: ‘Ik vind het prettig dat ik kan vragen wat ze met iets bedoelen. Dan kan ik beter met het boek overweg.’ Boland grinnikt.‘Ik

vind het juist een voordeel dat mijn auteurs dood zijn, ze kunnen zich er niet mee bemoeien. Ik zou ze ook niet allemaal willen kennen, hoor. Dostojevski met zijn antisemitisme bijvoorbeeld, dat is eigenlijk een vies mannetje. Maar Poesjkin vind ik heel sympathiek. Ik heb nu zijn brieven vertaald en zou er het geld van de Nijhoff-prijs wel voor over hebben om wat tijd met hem door te kunnen brengen.’

Bizarre bezigheid Christiane Kuby vertaalde in twintig jaar tijd tal van werken die ze prachtig vindt, maar Het lied en de waarheid van Helga Ruebsamen raakte haar het meest. ‘Ik was al sinds 1970 in Nederland maar wist vrijwel niets van Indonesië. Dit is een prachtig boek over een Duits-Joodse vrouw die op het verkeerde moment, in 1939, vanuit Indië naar Nederland gaat om haar familie te beschermen. De beschrijving van haar kinderjaren in Indië vond ik zo poëtisch, er ging een wereld voor me open. Nederlanders hebben iets afstandelijks en rationeels, en bij haar ontdekte ik iets nieuws: geuren, klanken, het emotionele. Dat was een openbaring.' Hans Boland vertaalt behalve proza ook veel poëzie met een strak metrum en rijm. ‘Dat legt je aan banden. Het is moeilijk en tijdrovend, maar na veertig jaar vertalen weet ik dat poëzie klank en ritme is. Hoe preciezer je het ritme en het rijm vertaalt, hoe mooier. Je gooit een autonome tekst in een centrifuge waarin die uit elkaar spat. Dan veeg je alle atoompjes bij elkaar en ga je ze rangschikken. Het rijm is mijn kapstok. Maar poëzie vertalen kan in wezen niet, want poëzie is een hommage aan de eigen taal van de auteur. Het is een bizarre bezigheid.’ Ellen Segeren


Waarnemen, spotten, turven en tellen

Ook dat is natuurbehoud

Als je een huis bouwt, moet je rekening houden met de natuur. Welke soorten leven er? Hoe vaak zijn ze waargenomen en wanneer? Er bestaat een grote databank met dit soort gegevens. Om die uit te breiden en om toe te zien op de juistheid ervan, is een CultuurFonds op Naam opgericht, het Ondersteuningsfonds Databeheer Natuur.

G Voor meer informatie over CultuurFondsen op Naam voor particulieren, stichtingen en bedrijven kunt u contact opnemen met Maartien Delprat of Menno Tummers, (020) 520 61 30. Of kijk op: www.cultuurfonds.nl


egevens over flora en fauna zijn razend belangrijk, vertelt Jacob Jan Bakker, die jarenlang heeft gewerkt bij het vroegere ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit. 'In 2002 ging de Flora- en faunawet in, op grond waarvan je bij het bouwen van een huis of de aanleg van een weg rekening moet houden met de natuur. Dat klinkt simpel, maar in de praktijk bleek de informatie die nodig was voor een bouwplan niet goed beschikbaar te zijn. Voor vierhonderd van de pakweg 40.000 plantenen diersoorten in Nederland, zoals de zandhagedis en de rugstreeppad, gelden strenge regels. Onderzoek daarnaar is kostbaar en langdurig, dus kun je beter eerdere waarnemingen gebruiken. Daarom is een grote databank opgericht, de Nationale Databank Flora en Fauna.' Vrijwilligers en medewerkers van natuurorganisaties en adviesbureaus registreren waarnemingen van soorten bij instellingen zoals de Vlinderstichting, Waarneming.nl, de Zoogdieren-

vereniging en SOVON Vogelonderzoek, die ze opslaan.

Als er tóch gebouwd wordt.. Bakker: 'Met al deze instellingen zijn overeenkomsten gesloten om hun data te bundelen. Soms was de eerste reactie: jaja, dan leveren wij data aan die vervolgens worden gebruikt om de natuur te vernietigen! Begrijpelijk natuurlijk. Maar als er dan tóch gebouwd gaat worden, kun je maar beter weten wat er leeft, want dan kun je voorkomen dat mensen maar wat gaan doen. Inmiddels zijn er ruim honderd databases gebundeld en meer dan tachtig miljoen waarnemingen gecontroleerd en beschikbaar gemaakt. Gebruikers zijn bijvoorbeeld gemeenten, ecologische adviesbureaus, provincies, waterschappen en natuurbeheerders.' Niet iedereen mag bij die gegevens: 'Alleen abonnees kunnen bij de databank en het is snel te achterhalen als er onjuist gebruik van wordt gemaakt. En alle waarnemingen worden gecontroleerd. Eerst geautomatiseerd, dan vallen de

'Voor vierhonderd van de pakweg 40.000 plantenen diersoorten in Nederland, zoals de zandhagedis en de rugstreeppad, gelden strenge regels'

Foto Emilie Hudig

len was zo gepiept: via de website heb ik een contactverzoek ingediend en daarna hebben we een paar gesprekken gevoerd. Sinds 1 juli 2014 is het Ondersteuningsfonds Databeheer Natuur een feit.'

Jacob Jan Bakker

onwaarschijnlijke eruit. De rugstreeppad is bijvoorbeeld een pionier die voorkomt in nieuwe gebieden zoals de IJsselmeerpolders, en waarnemingen op oud land zijn minder vaak juist. Na computercontrole blijkt tien procent van alle waarnemingen onzeker. Er zijn 180 heel deskundige vrijwilligers die ze allemaal toetsen, en soms blijken ze dan toch te kloppen.'

Zo gepiept De databank was en is succesvol. Een paar jaar na de oprichting ging het beheer ervan naar een stichting, die dit in 2013 weer overdroeg aan de provin-

cies. Hier komt het Cultuurfonds in beeld. 'De doelstellingen van de stichting reiken verder dan de huidige databank. Na de overdracht was er wat geld over en ik heb toen met het stichtingsbestuur besproken of we het doel niet met een CultuurFonds op Naam konden voortzetten. Als donateur van het Cultuurfonds wist ik dat de natuur bij het fonds een grote plaats inneemt. Toen bleek ook nog dat een van de bestuursleden, oud-directeur van Natuurmonumenten Juun de Boer, jarenlang in de commissie Natuur van het Cultuurfonds heeft gezeten. Dat kwam dus mooi bij elkaar. Het fonds instel-

De doelstelling van het fonds is het financieel ondersteunen van initiatieven gericht op het digitaal bundelen, beheren, valideren en ontsluiten van (natuur)data ten behoeve van de natuur in Nederland en het onafhankelijk toezicht daarop. 'Het bedrag mag in drie of vier jaar besteed zijn. Al in september konden de eerste twee aanvragen worden beoordeeld. De Vlinderstichting heeft een bijdrage gekregen om de bruikbaarheid van hun data te verbeteren, en de Bomenstichting had een databank van monumentale bomen en heeft daarmee een doorstart gemaakt. Per project is maximaal € 40.000 beschikbaar. Dat lijkt veel, maar automatiseringsprojecten zijn kostbaar.' Voor de bestedingen zijn er twee hoofddoelen. 'We willen ten eerste nog meer natuurgegevens bundelen in de databank. Vooral op het gebied van landschap en agrarische natuur ontbreekt er nog veel. Er zijn wel databanken, maar die zijn nog niet aangesloten op de "grote". Het tweede accent is het onafhankelijk toezicht op de data en de organisatie eromheen. Dat willen de gebruikers en de toeleveranciers van gegevens graag. Ik hoop dat dit dankzij het fonds gaat lukken.' Ellen Segeren


Koninklijke

Nieuwe Kerk Delft - Impressie plattegrond

foto Jan Zoutendijk

Een van de beroemdste kerken van ons land, de Nieuwe Kerk in Delft, ondergaat een grondige restauratie. Op dit moment wordt de 'kooromgang' onder handen genomen.

Kijk op www. oudeennieuwekerkdelft.nl of scan deze pagina met Layar om een film over de voortgang van de restauratie te bekijken.

Detail uit Wilhelminaraam

22 cultuurbericht

S

Koninklijke grafkelders Zo'n plek verdient zorgvuldig onderhoud. Het gewone, jaarlijkse onderhoud wordt gefinancierd uit de entreegelden, maar eens in de pakweg 75 jaar is een grondige restauratie nodig. Sinds eind 2013 is zo'n restauratie aan de gang en een van de onderdelen die daar het dringendst aan toe zijn, is de kooromgang. Dat is de U-vormige gang in het achterste deel van de immense kerk, die om het koor heen loopt. Het koor is de plek waar in katholieke kerken het altaar staat, maar in de protestantse Nieuwe Kerk bevindt zich er het grafmonument van Willem van Oranje. Daaronder liggen de koninklijke grafkelders, waarvan een grote steen in de vloer de toegang vormt. Wie herinnert zich niet de tv-beelden van de koninklijke familie die de trap afdaalde om afscheid te nemen van prins Claus (2002), koningin Juliana (2004) en prins Bernhard (2004)? Wilco Blaak, hoofd Oude en Nieuwe Kerk, en Lieuwe Boersma, secretaris van de Stichting Fondswerving, verzorgen een rondleiding door de kooromgang. Ze wijzen op het grafmonument

foto Wilco Blaak

Omgeving van de koninklijke grafkelders straks als nieuw

traks schittert het glas-in-lood hier als nooit tevoren. Zien de gewelven er weer prachtig uit en vertonen de imposante muren geen barsten meer. Welkom in de Nieuwe Kerk, waar Hugo de Groot en Willem van Oranje begraven liggen. Deze belangrijkste toeristische trekpleister van Delft wordt jaarlijks door 200.000 mensen bezocht, van wie de helft uit het buitenland komt. Het is een monumentale plek met een rijke geschiedenis.

Bijdrage Cultuurfonds € 50.000 waarvan € 25.000 uit het budget Monumentenzorg en € 25.000 uit het Van Lange Fonds

grafkelders Excursie voor donateurs

Grafmonument Willem van Oranje

van jurist Hugo de Groot ('Hij is in Amerika bekender dan bij ons, dat is eigenlijk heel gek,' zegt Blaak) en van koning Willem I. Dan klimmen we via vijf ladders naar boven, richting de gewelven. Ook voor deze twee Nieuwe Kerk-kenners is het een bijzondere sensatie om boven op de twaalf meter hoge steigers te staan, waar je de gewelven kunt aanraken die je normaal alleen vanaf de grond kunt aanschouwen. Van dichtbij zijn de scheuren zichtbaar die na deze restauratie tot het verleden zullen behoren.

Veel kleurrijker Lieuwe Boersma wijst ook op de barstjes in de glas-in-loodramen, veroorzaakt door decennia van felle zon, koude wind en regenbuien. 'Zoals je ziet is het hoog tijd voor een grondige restauratie. De ramen die er nog redelijk aan toe

zijn, maken we ter plekke schoon. Slechte ramen verwijderen we voorzichtig en brengen we naar het atelier voor een opknapbeurt. Bovendien plaatsen we straks aan de buitenkant voorzetglas ter bescherming. Dat is een stuk frisser en effectiever dan het huidige gaas.' Blaak: 'De eerste gerestaureerde ramen zijn inmiddels teruggeplaatst. En wat blijkt? Ze zijn veel kleurrijker dan we tot nu toe dachten. Als de zon schijnt, valt het licht er prachtig doorheen. Op zo'n moment realiseer je je wat de waarde is van een goede restauratie.' Aan deze waardevolle restauratie hangt uiteraard een prijskaartje. 'Elke muur en elk raam in deze kerk is groot,' zegt Boersma, 'dus als je iets wilt restaureren, zijn daar altijd hoge kosten mee gemoeid.' De totale restauratie van deze laatgotische kruisbasiliek uit de veer-

Op 30 april wordt u vanaf 10.30 uur in de Oude Kerk ontvangen met koffie/thee en iets lekkers en zal een van de architecten die betrokken zijn bij de restauratie een presentatie houden. Daarna volgt een rondleiding door zowel de Oude als de Nieuwe Kerk, is er een mini-concert en een lunch. Na afloop van het programma (circa 13.45 uur) kunt u op eigen gelegenheid de toren van de Nieuwe Kerk beklimmen. U kunt zich opgeven door vóór 22 maart € 25 p.p. over te maken op rekening NL77INGB0000500900 t.n.v. Prins Bernhard Cultuurfonds te Amsterdam, onder vermelding van ‘Nieuwe Kerk’ en uw postcode met huisnummer. Maximaal twee personen per aanmelding.

tiende eeuw, die halverwege 2016 moet zijn afgerond, kost elf miljoen euro; de opknapbeurt van de kooromgang kost één miljoen. Het Prins Bernhard Cultuurfonds draagt € 50.000 bij. Blaak: 'We zijn erg blij met die bijdrage, want daardoor konden we eind 2014 aan de slag met de kooromgang. Tijdens de restauratie is de kerk gewoon geopend en kunnen bezoekers met eigen ogen aanschouwen wat er allemaal gebeurt. En als we klaar zijn, is een bezoek natuurlijk wéér de moeite waard!' Stan Verhaag www.oudeennieuwekerkdelft.nl


donateursprofiel

foto Emilie Hudig

Melle Koch: 'Het Cultuurfonds mag zijn veelzijdigheid best meer uitlichten'

Melle Koch


'V

olgens mij ben ik door zo'n leuk meisje bij de supermarkt als donateur voor het Prins Bernhard Cultuurfonds geworven,' zegt Melle Koch uit Amsterdam lachend. 'Zo gaat dat bij wervingsacties. Je neemt een proefabonnement op iets en laat het dan daarbij. Bij het Cultuurfonds was dat anders, ik ben donateur gebleven vanwege het

doel ervan. Het fonds heeft wel een naam. En het doet veel voor klassieke muziek, wat ik als operaliefhebber en amateurpianist zeer waardeer. Ook vind ik het goed dat het de wetenschap steunt; die brede inzetbaarheid spreekt mij aan.' Melle is chemicus en werkt bij een bedrijf dat katalysatoren ontwikkelt voor het omzetten van ruwe aardolie in schonere brandstoffen. Het Cultuurfonds mag die veelzijdigheid best meer uitlichten, vindt Melle: 'Het fonds legt op zijn website bijvoorbeeld keurig uit waar het geld naartoe gaat maar niet zozeer wat ermee bereikt wordt. Daarover zou je de aanvragers meer kunnen laten vertellen, vooral jongere mensen. Misschien trek je dan ook meer jongere donateurs aan.' Naast zijn baan doet Melle vrijwilligerswerk bij het Rode Kruis, als Hoofd Bevolkingszorg en bij de Evenementenhulpverlening in Amsterdam. 'Ik werk graag met mensen en het is goed om te weten dat er in noodsituaties mensen klaarstaan om te helpen. Je komt met dat werk soms op heel bijzondere plekken.' Met al die bezigheden is het niet zo gek dat hij voor donateursexcursies geen tijd heeft. 'Toch kom je het Cultuurfonds overal tegen. Bij het Ricciotti Ensemble bijvoorbeeld, waarvan ik donateur ben. Dit ensemble speelt op ongewone plekken als zwembaden, gevangenissen of gewoon op straat. Zo brengt het klassieke muziek naar mensen die daar anders niet zo gauw mee in aanraking komen.' En dit jaar gaat hij een cursus volgen bij I Love Beeing, een organisatie die zich inzet voor de stedelijke bijenteelt. 'Ik heb een moestuin op het dak en kwam zo op het idee. Een mooi initiatief dat bijdraagt aan een duurzamer milieu en dat vergrijzing onder imkers tegengaat. En laat dat nu toevallig ook gesteund worden door het Cultuurfonds! Het zou trouwens geen gek idee zijn als het fonds, bij wijze van excursie, donateurs zo'n training of introductiedag kon aanbieden.' Vera Ros

De meer dan honderd jaar oude Julianaschool in hartje Leeuwarden kreeg vorig jaar een transformatie tot appartementencomplex. Het is een van de vele restauratieprojecten die het Cultuurfonds voor Monumenten mogelijk maakt.

Leslokalen worden appartementen Julianaschool in de steigers - juni 2014

Julianaschool

Vanuit het Cultuurfonds voor Monumenten zijn sinds 2002 ongeveer vijfhonderd restauraties bekostigd. De financiële basis ervan werd gelegd door een gezamenlijk bedrag van het Nationaal Restauratiefonds en het Prins Bernhard Cultuurfonds. Vervolgens hebben negen provincies het bedrag verdubbeld, door geld bij te leggen en te werven bij bijvoorbeeld bedrijven en woningcorporaties. De vraag naar leningen is groter dan het jaarlijks beschikbare bedrag uit aflossingen. Daarom heeft een aantal provincies, waaronder Friesland, extra geld beschikbaar gesteld. Het Cultuurfonds voor Monumenten is een goed voorbeeld van een geslaagde publiek-private samenwerking.

A

rend Stuyt is eigenaar van de Julianaschool in de Friese hoofdstad. Toen hij begon met de restauratie van het gebouw, vroeg hij bij het Cultuurfonds voor Monumenten Fryslân een bedrag van € 100.000 euro aan. 'Ik schrok eerst van al het papierwerk, maar het is meer dan de moeite waard geweest.' Stuyt roemt de 'fantastisch lage rente'. En is blij met de regeling voor het terugbetalen. 'Via een gespreide betaling los ik het totale bedrag in dertig jaar af. Daardoor is het maandbedrag goed op te hoesten.' Het Prins Bernhard Cultuurfonds en het Nationaal Restauratiefonds hebben ook in acht andere provincies Cultuurfondsen voor Monumenten ingesteld. Het doel is om gemeentelijke en provinciale monumenten en andere beeldbepalende panden te behouden. De fondsen verstrekken leningen voor restauraties, de zogeheten Cultuurfonds-hypotheken. De rente daarvan is beduidend lager

dan de marktrente. Rente en aflossing worden in het fonds teruggestort, waardoor het zichzelf kan bedruipen en voorzien in toekomstige restauraties. 'Het Cultuurfonds voor Monumenten helpt onze provincie mooi te houden,' zegt Jannewietske de Vries, gedeputeerde van de provincie Friesland. 'Het is helemaal geweldig wanneer dit gecombineerd wordt met herbestemming, zoals bij de Julianaschool.' Herbestemming is een grote uitdaging, zeker in de krimpgebieden. 'Het Cultuurfonds kan daar een belangrijke rol in vervullen. Vanwege al deze belangen investeren wij als provincie twee miljoen euro in het fonds.' De negen lokalen van de Julianaschool zijn nu negen appartementen, met muren van viereneenhalve meter en een entresol om op te slapen. Arend Stuyt: 'Alles is verhuurd en de bewoners zijn trots om in zo’n bijzonder gebouw te wonen.' Liesbeth Maas


beursbericht Niels van Roij: ‘Het is een misvatting dat de beste studenten bij Ferrari gaan werken en de matige bij Fiat'

Niels van Roij - voorstel taxi models photoshoot © Niels van Roij

Jaarlijks krijgen zo’n 175 jonge, talentvolle afgestudeerden uit alle disciplines aan universiteit of hogeschool een Cultuurfondsbeurs voor een vervolgopleiding of -onderzoek in het buitenland. In elk Cultuurbericht staat een verslag van een bursaal. Kijk ook op onze Facebook-pagina Bernhard Fellow. Scan deze pagina met Layar om op onze Facebook-pagina ervaringen te lezen van andere bursalen.

N

iet iedereen speelt als volwassene nog met auto's. Niels van Roij wel. Hij volgde in Londen de master Vehicle Design en heeft daar nu zijn eigen bedrijf. ‘Op de basisschool tekende ik al autootjes. Dat werd steeds serieuzer: ik wilde ze ontwerpen. Ik ging studeren aan de Design Academy Eindhoven, maar voor een specialisatie Vehicle Design moest ik naar het Royal College of Art in Londen. De master daar is met dertig studenten heel compact, er is veel direct contact met de docenten en de industrie. Een ontwerp is voor een fabrikant een waanzinnige investering en kan zijn bedrijf maken of breken. De designer heeft dus een grote verantwoordelijkheid. Allerlei vragen spelen mee. Wat als de olieprijs verdubbelt? We willen ook niet meer de producent zijn van die grote kwaaie machines. ‘Het is een misvatting dat de beste studenten bij Ferrari gaan werken en de matige bij Fiat. Het is namelijk allebei even moeilijk. De opleiding kent drie richtingen, waarvan ik er twee heb gedaan. Automark is gericht op de essentie van een merk, de identiteit. Volvo


maakte bijvoorbeeld jarenlang vierkante auto’s en wilde veranderen. Je merk is niet meer geloofwaardig als je dan ineens met ronde vormen komt. Volvo vond de oplossing in het zichtbaar maken van veiligheid in de zijkanten. De richting Urban Flow bestudeert mobiliteit in het systeem van de stad, fileproblemen, communicerende auto’s, dat soort dingen. ‘In Nederland had ik door bij te verdienen als taxichauffeur gespaard voor het eerste jaar van de master, maar Londen is razend duur en je moet je volledig op de opleiding kunnen richten. Daarom ben ik het Cultuurfonds ontzettend dankbaar voor de beurs in mijn tweede jaar. Dat heb ik afgerond in 2012 en inmiddels heb ik een eigen bedrijf. Dat gaat goed, ik doe verschillende automotive projecten. En elektrische auto’s boeien me, ik werk nu aan een super lichtgewicht, innovatief ontwerp. Er is geen product zo geliefd als de auto: kijk maar hoeveel tijdschriften erover bestaan. Heb je ooit een tijdschrift over wasmachines gezien?’ Ellen Segeren

aanbiedingen

CULTUURBERICHT voorjaar 2015

korting

€5

korting korting

€ 2,75

€7

+ gratis verzending

korting

€ 2,50

Dances and Canons Saskia Lankhoorn/ Kate Moore Bijdrage Cultuurfonds: € 4.750 uit het Adèle Wickert Fonds en € 4.250 uit het Clara Haskil Fonds Pianiste Saskia Lankhoorn dwingt de aandacht af met verfijnde, gelaagde, caleidoscopische pianoklanken. Bekend, maar ook vervreemdend en ontwrichtend. De Nederlandse/Australische componiste Kate Moore schept met minimale middelen grootse emotionele klanklandschappen. In Saskia Lankhoorn heeft Moore de ideale uitvoerder van haar werk gevonden. Door hun jarenlange samenwerking voelen ze elkaar naadloos aan, wat resulteerde in deze prachtige cd. Ze spelen dit voorjaar nog enkele malen de gelijknamige voorstelling. www.saskialankhoorn.com Als donateur krijgt u 25 procent korting op de cd en betaalt u geen € 19,95 maar € 14,95. U kunt hem bestellen via www.ecmrecords.nl. Zoek op catalogusnummer ECM 4810963, klik op ‘Kopen’ en het product komt in de winkelmand. Vul daar de discountcode ‘dances’ in.

Bomen en struiken van hier. We verrijken ons landschap Henny Ketelaar, m.m.v. Lex Roeleveld en Louis Dolmans

Het Kweekvlees Kookboek Next Nature

Bijdrage Cultuurfonds: € 8.000 uit het Flora Fonds en € 2.000 uit het Barbara Eveline Keuning Fonds

Het is tijd om het over de toekomst van vlees te hebben. Wetenschappers verwachten dat kweekvlees een duurzaam en diervriendelijk alternatief kan bieden. Voordat we kunnen bepalen óf we bereid zullen zijn kweekvlees te consumeren, moeten we eerst de eetcultuur verkennen. Dit ‘kookboek’ schetst aan de hand van verschillende creatieve scenario’s een prikkelende visie op de mogelijkheden van kweekvlees.

Bomen en struiken van hier schetst op beeldende wijze onze inheemse bomen en struiken: hun kenmerken, geschiedenis en plaats in het landschap. De auteurs vertellen ook hoe je ze het beste kunt onderhouden en geven praktische tips voor de aanleg van nieuwe elementen, zoals heggen en erfbosjes. Ze sporen de lezers met voorbeeldprojecten aan zich met hart en ziel in te zetten voor een rijk landschap. Als donateur betaalt u geen € 24,75 exclusief verzendkosten maar € 22 inclusief verzendkosten. U kunt het boek bestellen via www.hegenlandschap.nl, o.v.v. ‘Donateur Cultuurfonds’.

Bijdrage Cultuurfonds: € 12.000, deel uitmakend van het multidisciplinaire project Meat the Future

Als donateur betaalt u geen € 24 maar € 17, inclusief de ver zendkosten binnen Nederland. U kunt het boek bestellen via www.bispublishers.nl, o.v.v. de kortingscode '20KVB30'. Deze aanbieding geldt van 20 februari t/m 30 april 2015 en zolang de voorraad strekt.

Opera op locatie The Day After Holland Opera Bijdrage Cultuurfonds: € 75.000 In juni/juli 2015 brengt Holland Opera, rond zonsondergang op het prachtige Fort Rijnauwen bij Bunnik, The Day After. Deze nieuwe opera, gecomponeerd door de Britse componist Johathan Dove, is een vertelling van April de Angelis en geeft een eigentijdse draai aan de mythe Phaëton; de zoon van Helios die door hoogmoed de aarde dreigt te vernietigen. Een verhaal over onvoorwaardelijke liefde, grootspraak en ondergang. Als donateur ontvangt u, wanneer u via de website www.hollandopera.nl reserveert, € 2,50 korting op de entreeprijs o.v.v. de code 'cultafter15'.

Op deze pagina treft u een selectie aan van de aanbiedingen die wij onze donateurs regelmatig kunnen doen. Bekijk ook www.cultuurfonds.nl/acties voor nieuwe aanbiedingen. Vaak zal bij een aanbieding om uw Cultuurpas worden gevraagd. Deze pas is exclusief voor donateurs van het Cultuurfonds. Bent u donateur en heeft u geen Cultuurpas ontvangen? Mail dan naar [email protected] (vergeet uw adresgegevens niet te vermelden) of bel tijdens kantooruren naar (020) 520 6130.


deze pag. komt er niet in

pag hiernaast = flap

# Ja, ik geef cultuur de kans en word donateur

Geef het Cultuurfonds cadeau! Kent u iemand die cultuur, natuur en wetenschap ook belangrijk vindt? Geef hem/haar eens een jaar Cultuurfonds cadeau*!

Graag wil ik met mijn bijdrage steun verlenen aan het volgende culturele doel van het Prins Bernhard Cultuurfonds:

Mijn gegevens: Beeldende kunst Theater en Muziek

M/V

Naam en voorletters: Adres:

Natuur Monumentenzorg Beurzen Geschiedenis en Letteren Algemeen (kruis svp één hokje aan)

Ik machtig hierbij het Prins Bernhard Cultuurfonds om van mijn hieronder genoemde bank/girorekening een donatie af te schrijven van

Postcode en woonplaats:

Per maand

Telefoon:

€5

€ 7,50

€ 10

Ander bedrag €

Email:

Per jaar

€ 35

Naam en voorletters

Ik machtig het Prins Bernhard Cultuurfonds om eenmalig € 35 van mijn rekening af te schrijven ten bate van een donateurschap voor:

Adres

M/V

Adres:

€ 100

per maand / kwartaal / jaar

Bankrekening:

Naam en voorletters:

€ 50

M/V

Postcode en plaats Telefoon

Postcode en woonplaats: E-mail

Telefoon: Email:

Geboortedatum:

Datum:

Geboortedatum:

Ik ontvang graag het digitale CultuurNieuws

Handtekening: voorjaar 2015

Bank- of girorekening

Welkomstcadeau:

DVD 'de Drie Koningen van Oranje'

Het Plint notitieblok/muismatje

Fotoboek ‘Hein Wertheimer: Amateurfotograaf ’

Publicatie ‘De staat van het mecenaat’ Stuur het cadeau direct naar de ontvanger Stuur het cadeau naar mij, ik wil het zelf overhandigen **

* De ontvanger krijgt de Cultuurpas, een jaar lang Cultuurbericht en een welkomstcadeau ** We proberen dit zo snel mogelijk af te handelen, maar hou rekening met een verzendtijd van 1 á 2 weken.

Handtekening Ik ontvang graag als welkomstcadeau:

DVD 'de Drie Koningen van Oranje'

Het Plint notitieblok/muismatje

Fotoboek ‘Hein Wertheimer: Amateurfotograaf ’

Publicatie ‘De staat van het mecenaat’

voorjaar 2015

#

U kunt deze bon in een ongefrankeerde envelop sturen aan:

U kunt deze bon in een ongefrankeerde envelop sturen aan:

Prins Bernhard Cultuurfonds

Prins Bernhard Cultuurfonds

Antwoordnummer 10512

Antwoordnummer 10512

1000 RA Amsterdam

1000 RA Amsterdam

e d s i t n e a s s u W st t m o k n e e are e r p s e e k a h S v o un s te ge

dd

e oor

en m

ece n

as.

Ga naar www.dekunstvanhetgeven.nl en ontdek de vele vormen van geven en nalaten aan cultuur, natuur en wetenschap.

en

Word ook mecenas en lever een bijdrage aan de geschiedenis van morgen.

er d Beiden w

& Tsjaiko vski?

Cultuurfonds Mode Stipendium 2014 naar Youasme

Recommend Documents