Cultuur zonder grenzen 2.0: Scheppen, behouden, versterken
CULTUUR ZONDER GRENZEN 2.0: SCHEPPEN, BEHOUDEN, VERSTERKEN
INHOUD
2
1. Voorwoord en leeswijzer
3
2. Inleiding
4
2.1. Verder met cultuurnota 2009 2.2. Cultuur en de andere beleidsvelden 2.3. De nieuwe gemeente per 2015 2.4. De rol van de overheid
4 4 4 5
3. Alkmaar en zijn omgeving
6
3.1. Wat is bereikt in Alkmaar 3.2. Cultuur bij rijk en provincie 3.3. Cultuur in de regio
6 6 7
4. Visie en doelstellingen
8
4.1. Visie 4.2. Doelstellingen 4.3. De drie pijlers, drie uitdagingen
8 9 9
5. Een stad met allure
10
5.1. Allure 5.2. Allure - economie en cultuurtoerisme 5.3. Allure - ook voor talentontwikkeling 5.4. Allure - een unieke regio
10 10 12 12
6. De basis op orde
14
6.1. De basis 6.2. De basis - versterkt de economie 6.3. De basis - voorwaarde voor talentontwikkeling 6.4. De basis - samen staan we sterker
14 14 15 16
7. Cultuur dichtbij
18
7.1. Dichtbij - voor iedereen 7.2. Dichtbij - draagt bij aan economie 7.3. Dichtbij - kansen voor talent 7.4. Dichtbij - de regio is ook dichtbij
18 18 18 19
8. Gemeentelijke ontwikkelingen
20
8.1. Cultuurbedrijven zelfstandig 8.2. Gemeente en subsidie 8.3. Alkmaar in 2015, een groter aanbod
20 20 21
9. Financiële uitwerking
22
10. Productieproces van de nota
23
10.1. De totstandkoming 10.2. Gebruikte bronnen
23 23
Bijlagen 1
24
Bijlagen 2
26
1. voorwoord en leeswijzer
Cultuurbeleid 2.0: de gemeente als partner De cultuur staat er goed voor in Alkmaar. De basis van het cultuuraanbod is goed op orde en dat wordt wat het college betreft in de komende jaren niet anders. Landelijk gezien presteert Alkmaar heel goed op aanbod, diversiteit én op de basis van het cultuuraanbod. Daarbij past een ambitie om die positie in de komende jaren verder te versterken, vooral door ruimte te scheppen voor nieuwe initiatieven. Voor u ligt een zogenoemde ‘herijkte’ nota. We hebben het beleid tegen het licht van de veranderde tijden anno 2013 gehouden. En het oog gericht op de toekomst; wanneer Graft de Rijp en Schermer zich met onze gemeente samenvoegen en het cultureel landschap nog meer divers wordt. Wanneer het economisch vooruitzicht niet florissant is, zijn creatieve oplossingen het antwoord. De ‘herijking’ is onder andere het resultaat van brainstormsessies met Alkmaarders die zich verbonden voelen met onze cultuur; het verenigingsleven, cultuurinstanties, ondernemers en beleidsambtenaren. De adviezen, ideeën en oplossingen die daaruit naar voren kwamen, zijn verwerkt in deze nota. Daarmee heeft de nota een basis in het veld van culturele instellingen en initiatieven. Die betrokkenheid vanuit het veld is voor ons onmisbaar. Zeker omdat wij juist vanuit die betrokkenheid hebben kunnen vaststellen dat bij dat veld de drie pijlers van al ingezet cultureel beleid stevig overeind blijven:
Een eigentijdse culturele infrastructuur vraagt om vernieuwing en verandering. Vernieuwing komt van onderop, vanuit de samenleving. Mensen zoeken verbinding, slaan de handen ineen, maken plannen, vinden medestanders, werven fondsen. Zij worden daarin terzijde gestaan door de gemeente, ditmaal als partner: aanvullend en waar mogelijk in een ondersteunende rol. Alkmaar blijft daarom investeren in cultuur, maar niet alleen als financier. Stad Bovendien liggen accenten anders. Het aanbod kan worden vernieuwd, op een andere wijze tot stand komen of soms beter worden beperkt, zodat nieuwe initiatieven kunnen opbloeien. Belangrijke accenten daarbij zijn: cultureel ondernemerschap, bevorderen cultuurtoerisme, samenwerken in de regio, professionalisering, en educatie met talentontwikkeling. Alkmaars cultuurbeleid 2.0: Cultureel Alkmaar is aan zet!
• stad met allure, • basis op orde en • cultuur dichtbij.
Anjo van de Ven, wethouder cultuur
3
met allure
2. Inleiding
2.1. Verder met cultuurnota 2009 De cultuurnota ‘Cultuur zonder grenzen’ uit 2009 heeft de afgelopen jaren richting gegeven aan het Alkmaarse cultuurbeleid. Met de uitgangspunten en hoofddoelstelling uit 2009 kunnen we ook in 2013 verder. De drie pijlers van de Cultuurnota 2009 vormen opnieuw de basis voor deze nota. Uiteraard zijn binnen de pijlers wel andere accenten nodig. Dat wil niet zeggen dat er geen nieuw beleid nodig is. In de afgelopen vier jaar heeft het culturele veld zich verder ontwikkeld, en dat geldt ook voor de rol van de overheid. Daarnaast spelen de economische ontwikkelingen in Nederland een rol. Overheidsbudgetten stabiliseren of krimpen. En in 2015 zal Alkmaar een grotere gemeente zijn. Dit vraagt om actualisering en vernieuwing, zodat de ontwikkeling van stad en land door kan gaan.
4
De herijking van de nota uit 2009 leidt tot andere accenten en nieuw beleid voor de periode tot 1 januari 2015. Wij geven daarin meer aandacht aan de relatie met economie en cultuurtoerisme, talentontwikkeling en regionale samenwerking. Na de fusie met Graft-De Rijp en Schermer wordt het beleid gesynchroniseerd.
2.2. Cultuur en de andere beleidsvelden Het cultuurbeleid draagt bij aan de doelen van andere beleidsvelden en activiteiten waarin de gemeente actief is zoals economie, ruimtelijke ordening, educatie, vastgoedontwikkeling en regionale samenwerking. Cultuur is een versterkende factor in die beleidsvelden en geeft richting aan ontwikkelingen. Cultuur is belangrijk voor de economische ontwikkeling van de stad. Een sterk cultureel aanbod is maatgevend voor het vestigings- en woonklimaat en maakt stad en regio concurrerend. Voor bedrijven is dit aanbod belangrijk, omdat zij gekwalificeerd personeel kunnen binden. Voor toerisme is vooral het aanbod van erfgoed essentieel, maar ook van museum, theater, evenementen en festivals. Steden zonder historische binnenstad verliezen aan aantrekkingskracht door gebrek aan mogelijkheden voor de ‘belevingseconomie’. Cultuur is mede bepalend voor ruimtelijke ordening. Door gebruik te maken van historische structuren
wint een stad aan herkenbaarheid en neemt de aantrekkelijkheid toe. Ruimtelijke ordening maakt het ontwikkelen van historische structuren en gebouwen mogelijk, wat leidt tot een nieuwe economische impuls voor de stad. Ruimtelijke ordening zorgt bovendien voor ruimte voor de culturele infrastructuur. Voor educatie is cultuur een basisvoorwaarde. Kinderen en volwassenen kunnen hun ontwikkeling stimuleren door cultureel actief te worden. Naast sport is cultuur belangrijk voor talentontwikkeling en onderwijs. Cultuur geeft een breder blikveld en draagt eraan bij dat niet alleen het economisch belang maatgevend is bij het beoordelen van ontwikkelingen. Met zijn historische binnenstad en honderden monumenten hangt cultuurbeleid in Alkmaar ook heel sterk samen met het vastgoedbeleid. Soms moeten gebouwen in gemeentelijk bezit Andere zijn om hun culturele mogelijkheden optimaal tot hun recht te laten komen; in andere gevallen kan en moet de gemeente voorwaarden scheppen om anderen die gelegenheid te geven. Alkmaar heeft een eigen cultuur, maar die houdt niet op bij de gemeentegrenzen. Onze stad is een centrumgemeente en dat betekent dat veel regiobewoners gebruik maken van Alkmaarse voorzieningen en zo bijdragen aan het voorzieningenniveau. Maar Alkmaar kan het niet alleen; ook andere gemeenten dragen bij aan een goede spreiding van voorzieningen in de regio. Die spreiding leidt tot versterking van de regio als geheel. Zo hoeft niet elke gemeente afzonderlijk alle voorzieningen aan te bieden.
2.3. De nieuwe gemeente per 2015 Op 1 januari 2015 fuseert Alkmaar met de gemeenten Schermer en Graft-De Rijp. Al in 2014 spelen we daar steeds meer op in, door van elkaars mogelijkheden gebruik te maken. Het gebruik van de Alkmaarpas in die gemeenten is daarvan een voorbeeld. Culturele initiatieven van instellingen en bedrijven worden daarmee steeds meer opgenomen in de grotere fusiegemeente Alkmaar. Op die manier krijgen de primaire voorzieningen een steviger basis door een intensiever gebruik.
accenten
Graft-De Rijp profileert zich al ruim tien jaar als een echte cultuurgemeente met het beleidsuitgangspunt ‘Het dorp als decor en podium’. In Schermer is het landschap met de droogmakerij en de molens een belangrijk aspect. Schermer en Graft-De Rijp werken samen op het gebied van toerisme onder de naam Land van Leeghwater, waarbij cultuurhistorie de belangrijkste insteek is bij productontwikkeling. Van belang bij citymarketing is de zeer fraaie historische kern van De Rijp. Deze kan in een gezamenlijke aanpak van de fusiegemeente worden gepresenteerd als een gaaf voorbeeld van een kleine Hollandse kern, als waardevolle aanvulling op de historische binnenstad van Alkmaar. Daarnaast zijn de historische molens van Schermer en de polderverkavelingen van Schermer en Graft-De Rijp belangrijke onderdelen van het cultuurhistorisch palet van de fusiegemeente. In deze nota houden we hiermee al rekening bij de uitwerking van de pijlers.
Zoals Thije Adams en Frans Hoefnagel beschrijven in ‘Kunstbeleid in tijden van cholera’, is de gemeente dan niet meer de belangrijkste verkoper op de culturele markt, maar zorgt ervoor dat de markt kan worden gehouden, door het verkopen mogelijk te maken en door ruimte te scheppen voor nieuwe partijen die gelijke kansen krijgen; zo worden op deze culturele markt ook machtsconcentraties voorkomen die niet in het belang zijn van de kopers. Er is dan geen automatische koppeling meer tussen cultuurbeleid en (structurele) subsidie. De ene keer hoort bij een aanbod het scheppen van de juiste randvoorwaarden, de andere keer is daarnaast ook subsidie nodig. Andere arrangementen zijn van levensbelang voor de cultuur. Daar biedt de gemeente dan ook alle ruimte voor. Maar vernieuwen is geen doel op zich. Als een vernieuwing niet leidt tot succes, moet ze niet zieltogend overeind worden gehouden met subsidie. Dan komt er weer ruimte voor andere initiatieven, die mogelijk wel met enthousiasme worden ontvangen.
2.4. De rol van de overheid De rol van de overheid verandert, omdat de samenleving verandert. De gemeente gaat uit van de kracht en behoeften van de Alkmaarse samenleving. De overheid is niet langer dé hoofdrolspeler, maar een van de spelers in het culturele veld; samen met inwoners, instellingen en bedrijven. Dit vraagt om een cultuurbeleid dat de basis waarborgt en verder vooral stimuleert en mogelijk maakt: bottom-up in plaats van top-down. Een belangrijke voorwaarde voor Samen subsidie zal in de toekomst zijn dat de maatschappelijke vraag ook gebaseerd moet zijn op de bereidheid van gebruikers en sponsors om bij te dragen aan nieuwe initiatieven.
met inwoners, instellingen en bedrijven
5
3. Alkmaar en zijn omgeving 3.1. Wat is bereikt in Alkmaar In de afgelopen jaren zijn door de gemeente veel initiatieven mogelijk gemaakt en zijn investeringen gedaan voor de culturele infrastructuur. Hiermee is uitwerking gegeven aan de Cultuurnota 2009.
6
Voorbeelden van initiatieven die door de gemeente zijn ondersteund: • 072 in Overdie, waarin met medewerking van eigenaar Woonwaard Noord-Kennemerland, gebruik wordt gemaakt van bestaande lege bedrijfsgebouwen voor podiumactiviteiten, dance en muziek; • Hal 25 op Overstad, waar in een leeg magazijn culturele activiteiten, conferenties en discussies worden georganiseerd, onlangs aangevuld met film; • JT op Overstad, waarbij JT de gelegenheid krijgt een regionaal filmtheater te bouwen met daarin een zelfstandige en ongedeelde herhuisvesting van Provadja, als onderdeel van de culturele basis van Alkmaar en de regio. Voorwaarde is dat Provadja daaraan zelf wil meewerken. • De gemeente heeft de afgelopen jaren veel vernieuwende initiatieven mogelijk gemaakt, waaronder het Stadsstrand De Kade, het bluesfestival, de activiteiten voor professionals en amateurs onder de naam ’Vrij zijn’; allemaal initiatieven die hebben bijgedragen aan zowel verbreding van het aanbod als aan talentontwikkeling. Het succes van deze initiatieven toont aan dat niet alleen de overheid hoeft te initiëren en subsidiëren, maar dat het scheppen van de juiste randvoorwaarden ook van grote betekenis is voor initiatieven van creatieve en ondernemende burgers en bedrijven. De gemeente heeft in de afgelopen jaren veel geïnvesteerd in de culturele infrastructuur. De belangrijkste resultaten: • Theater De Vest: modernisering van de grote zaal, verbetering van de gebruiksmogelijkheden van de overige zalen, en verbetering van het gebruikscomfort; • Stedelijk Museum: herinrichting van een aantal zalen, verbetering van het bezoekerscomfort bij toegang, museumcafé en –shop en een betere aansluiting op de bibliotheek; • Grote Sint Laurenskerk: vervanging van de klimaatinstallatie en versterking van de educatieve en toeristische waarde van de kerk door het uitvoeren van de eerste fase van het Masterplan;
Randvoorwaarden scheppen
• Artiance: modernisering, en verbetering van de pleingevel, waardoor de gebruikswaarde toeneemt en Artiance een duidelijke positie krijgt op het Canadaplein; • Canadaplein: herinrichting, zodat het plein beter bruikbaar wordt als cultuurplein en als verblijfsruimte voor de daaraan gelegen cultuurinstellingen. • Stad: betere verdeling van culturele activiteiten over de stad: naast Zomer op het Plein ook Zomer in de Mare; • Basisvoorzieningen: toevoegen van Unieke Zaken, Kunstuitleen en Grafisch Atelier aan de culturele basisvoorzieningen van de stad.
3.2. Cultuur bij rijk en provincie Rijk Het rijk brengt de overheidsuitgaven in de cultuursector terug met ruwweg 20%. De subsidiëring van de landelijke Basis Infrastructuur (BIS) is eveneens gewijzigd. Er is een keuze gemaakt voor topsectoren en individuele producenten, meer dan voor productiehuizen en sectorinstituten. Erfgoed en bibliotheken zijn bij de bezuinigingen zoveel mogelijk ontzien.
Regionaal aanbod gebundeld presenteren
De wijziging in de BIS heeft geen directe gevolgen voor Alkmaar, maar wel voor de programmering van Theater De Vest. Dit komt door een vermindering van het aanbod: gezelschappen zijn opgehouden en het Fonds Podiumkunsten heeft minder te verdelen . Naast deze ontwikkelingen bestaat onzekerheid over de economische ontwikkeling in de komende periode. Een tegenvallende ontwikkeling kan leiden tot verdere kortingen op het gemeentefonds. Provincie De provincie Noord-Holland geeft in de Cultuurnota 2013-2016 als speerpunten van beleid aan: het ‘behoud en ontwikkeling van waardevolle landschappen met uniek cultureel erfgoed’ en ‘het voor iedereen toegankelijk maken van het cultureel aanbod’. Samenwerking met partners zoals gemeenten is daarbij essentieel. De nota is ingedeeld aan de hand van de volgende thema’s:
Deze drie thema’s zijn ook relevant voor Alkmaar. Zeker wat betreft het eerste thema zijn we alert om gebruik te maken van de beschikbare provinciale middelen. Bij de regionale afspraken over culturele voorzieningen loopt de provincie gelijk op met Alkmaar.
3.3. Cultuur in de regio - Cultuur en Ruimte Binnen het thema Cultuur en Ruimte gaat het om het behouden van cultureel erfgoed, ook bij ruimtelijke ontwikkeling. Er is subsidie beschikbaar voor restauratie en onderhoud van beeldbepalende monumenten als forten, kerken en industrieel erfgoed. Noord-Holland blijft het herbestemmen van monumenten stimuleren. - Cultuur en economie Cultureel erfgoed vergroot de waarde van een gebied; het maakt een regio interessanter en mooier voor bewoners, ondernemers en voor bezoekers. - Culturele infrastructuur De provincie wil dat alle inwoners van NoordHolland van cultuur kunnen genieten. NoordHolland gaat onderzoek doen naar het huidige aanbod van culturele voorzieningen in de provincie. De resultaten van dit onderzoek moeten gemeenten helpen bij het maken van regionale afspraken over het aanbod van culturele voorzieningen.
In het coalitieakkoord stelt Alkmaar samenwerking met andere gemeenten in de regio voorop met als grondhouding ‘open en zelfbewust’. Alkmaar heeft daarbij een constructieve en initiërende rol en nodigt de andere gemeenten van harte uit aan dit proces deel te nemen. Zeker bij het beleidsveld Cultuur zal regionale samenwerking door de gemeenschappelijke beleving van de rijkdom aan cultuur en erfgoed ook tot economische versterking kunnen leiden. We denken daarbij aan de koppeling van enerzijds de historische binnenstad en het erfgoed in Schermer en Graft-De Rijp, en anderzijds de nabijheid van de zee, het cultuurhistorisch landschap en de weidse polders die de stad omgeven. Gezamenlijke marketing is nodig om het cultuurtoerisme te bevorderen. Daarbij kunnen digitale mogelijkheden nog beter worden ingezet. Ook een koppeling tussen basisvoorzieningen van gemeenten leidt tot zowel culturele als economische ontwikkeling. Door het aanbod gebundeld te presenteren, komen specialisaties van basisvoorzieningen beter tot hun recht.
7
4. Visie en doelstellingen
4.1. Visie In de Cultuurnota 2009 wordt uitgegaan van de gedachte dat cultuur voor alle bevolkingsgroepen bereikbaar moet zijn. Dit betekent dat het aanbod een zodanig karakter heeft dat iedereen daaraan kan deelnemen.
8
Onze rol is gebaseerd op de visie en de overtuiging dat kunst en cultuur fundamenten zijn van onze maatschappij; essentiële fundamenten voor de ontwikkeling van mensen, zowel individueel als in het geheel van de samenleving.
Cultuur in Alkmaar heeft niet alleen een interactie met de economie van de stad, maar zorgt ook voor een economische spin-off. Cultuur draagt bij aan een samenleving waarin bewoners zich ontwikkelen en bijdragen aan de ontwikkeling van anderen. De overheid hoeft daarin niet alles zelf te initiëren en subsidieert alleen als het aanbod niet op een andere manier tot stand kan komen. Die subsidie wordt bepaald door de maatschappelijke vraag, die zichtbaar wordt door de eigen geldstromen.
Kunst en cultuur kunnen bestaan zonder overheidsbemoeienis. Maar met een goed cultuurbeleid neemt de gemeente wel haar verantwoordelijkheid voor het behoud en het versterken van een aantal belangrijke waarden in onze samenleving: vrijheid, ontplooiing, gelijke kansen en pluriformiteit, maar ook cultuurbehoud en -bescherming. Daarmee draagt cultuurbeleid tevens bij aan de versterking van stad en regio op andere terreinen. De culturele infrastructuur van Alkmaar past bij een stad die zich bewust is van zijn positie in de regio. Oorspronkelijk en divers, om de bewoners van stad en regio te bedienen en ook om samen met de regionale gemeenten de concurrentie met andere regio’s aan te gaan. De basis van de culturele infrastructuur is op orde, zodat er ruimte is voor alle soorten culturele activiteiten voor alle inwoners, ongeacht leeftijd, afkomst of opleidingsniveau. De ketens in de culturele infrastructuur zijn zo uitgebreid mogelijk om ruimte bieden aan talentontwikkeling: van beginnend amateur tot landelijke professional.
Iedereen neem deel aan cultuur
Brede cultuur deelname
De gemeente biedt de instellingen ruimte om – in samenwerking met elkaar, het bedrijfsleven en de regio - ondernemend en innovatief eigen culturele programma’s te ontwikkelen. Ze vertrouwt daarmee op de aanwezige ondernemingslust, creativiteit en behoefte aan vernieuwing en expansie. Nog meer dan in de afgelopen periode zal Alkmaar cultuureducatie en talentontwikkeling stimuleren. Een van de belangrijkste verantwoordelijkheden van de gemeente is immers het creëren van gelijke kansen voor burgers op het gebied van de cultuur.
Kortom: • versterken van een goed kunst- en cultuurklimaat met een landelijke uitstraling, dat bijdraagt aan de promotie van de stad en de regio; • behouden en versterken van goed functionerende basisvoorzieningen, gehuisvest in accommodaties met uitstraling, en afgestemd met de regio; • scheppen van voorwaarden, zodat inwoners deel kunnen nemen aan educatie, talentontwikkeling en andere culturele activiteiten.
4.2. Doelstelling
4.3. De drie pijlers, drie uitdagingen
De Cultuurnota 2009 formuleert de volgende hoofddoelstelling.
De ambities die uit deze doelstellingen voortkomen, werken we in het vervolg van de nota uit in de drie pijlers van de Cultuurnota 2009:
‘Kunst en cultuur zijn belangrijk voor het leefklimaat in Alkmaar. Versterking van het aanbod en vergroting van de cultuurdeelname zijn van belang voor de verdere ontwikkeling van Alkmaar als complete en vitale centrumstad.’ Anno 2013 baseren wij op deze doelstelling de volgende missie. ‘Kunst en cultuur zijn belangrijke voorwaarden voor een aantrekkelijk leef- en vestigingsklimaat in Alkmaar. Een gevarieerd aanbod, brede cultuurdeelname en ruimte voor nieuwe cultuurvormen maken van Alkmaar een aantrekkelijke en vitale centrumstad.’ De gemeente waarborgt hierbij een sterke basis aan voorzieningen en stimuleert initiatieven. Zij neemt in de toekomst alleen zelf het initiatief als het basisaanbod niet op een andere manier tot stand komt. Educatie en talentontwikkeling spelen daarbij een belangrijke rol. Het aanbod wordt gerealiseerd en gekoppeld in regionale afstemming. Daarbij maken we gebruik van ieders specialiteiten en kwaliteiten.
Alkmaar, een stad met allure Door haar historie en positie in de regio is Alkmaar een stad met veel kwaliteiten. De historie van de stad heeft bijgedragen aan het indrukwekkende culturele erfgoed, waardoor Alkmaar in de traditie staat van Hollandse steden met een monumentale binnenstad. De positie als centrumstad heeft gezorgd voor culturele voorzieningen, waarvan de hele regio gebruik maakt. Alkmaar, de basis op orde Voor een volwaardige culturele infrastructuur vormt een aantal kernfuncties de basis. Deze kernfuncties krijgen daarom de eerste prioriteit in het cultuurbeleid. Uiteraard gaat het daarbij om de functies en voorzieningen die op allerlei manieren tot een aanbod kunnen komen. Dat kunnen instellingen zijn, maar ook bedrijven of andere initiatieven. Alkmaar, cultuur dichtbij Wijken en buurten vormen samen de stad. Voor elke wijk is het van belang dat inwoners zich thuis voelen en zich kunnen ontwikkelen. Veiligheid, herkenbaarheid, leefbaarheid en samenwerking zijn kernwaarden. Met cultuur kan veel daarvan worden bereikt. Cultuur speelt zich dan ook niet alleen af in het centrum, maar heeft een rol in het dagelijks leven van inwoners in alle wijken.
9
aan het Canadaplein, dat is ingericht als plek voor culturele evenementen en als een prettig verblijfsplein voor de overige dagen. Het plein nodigt uit gebruik te maken van de culturele voorzieningen.
5. Een stad met allure 5.1. Allure Het culturele aanbod van Alkmaar kan zich zeker meten met dat van andere gemeenten met ongeveer 100.0000 inwoners. Dat toont de Atlas van de Nederlandse Gemeenten aan. Cultuur zit in de genen van de Alkmaarders, zoals blijkt uit het bestaan van talloze culturele verenigingen voor amateurkunst, het intensieve bezoek aan de basisvoorzieningen aan het Canadaplein, de enorme belangstelling voor de Open Monumentendag en de breed gedragen activiteiten van de Historische Vereniging Alkmaar.
10
De belangstelling voor de cultuurhistorie en erfgoed is toegenomen. Monumenten worden steeds meer bezocht en de aanwezigheid van veel monumenten alleen al is aanleiding genoeg om een stad te bezoeken. Alkmaar heeft met zijn historische binnenstad goud in handen. Ook Alkmaarders zelf zijn bovengemiddeld geïnteresseerd in de cultuurhistorie van hun eigen stad. Ieder jaar worden de records voor bezoekersaantallen aan de Open Monumentendag weer gebroken en die aantallen zijn tevens aanzienlijk hoger dan in vergelijkbare steden. Deze schat aan erfgoed, in combinatie met de culturele voorzieningen, maakt van Alkmaar een stad met internationale bekendheid. Maar Alkmaar is niet alleen trots op zijn erfgoed. Ook culturele innovatie en hedendaagse kunst verdienen die belangstelling. Centra voor hedendaagse kunst zijn nu te vinden bij de kunstenaars zelf, de Kunstuitleen, het Grafisch atelier en Artiance. Versterking hiervan is van groot belang, vooral wat betreft de presentatiemogelijkheden. ‘Pop-up’faciliteiten in bijvoorbeeld leegstaande winkels of kantoren in het centrum bieden daarvoor goede mogelijkheden. Tegelijkertijd groeien het cultureel ondernemerschap en de nieuwe initiatieven in Alkmaar. Voorbeelden zijn Hal 25, 072, het filmtheater van JT op Overstad met filmhuis, Club Caas, het Stadstrand De Kade, Kunsthuizen, het Optisch Museum, de activiteiten in de Telefooncentrale en de open werkplaats Kaasfabriek. De cultuurgebouwen nemen in Alkmaar een vooraanstaande positie in. Veel van die gebouwen staan
Een tweede concentratie ontstaat op Overstad. In 2014-2015 is daar het filmtheater met filmhuis gereed, dicht bij de al bestaande Hal 25 en Unieke Zaken. Nieuwe initiatieven die zich op Overstad aandienen, zullen wij zeker ondersteunen. Ook op het Waagplein wordt met digitale en interactieve technieken meer aandacht gegeven aan de belangrijke cultuurhistorische waarde van dit plein, zodat het aantrekkelijker wordt voor bezoekers. Daaraan draagt met name het vernieuwde Kaasmuseum bij.
Groei cultureel ondernemerschap Naast de dagelijks beschikbare voorzieningen heeft Alkmaar veel festivals en evenementen. In de hele wereld is de historische Kaasmarkt bekend, met meer dan 100.000 bezoekers per jaar. Steeds bekender wordt het historisch evenement Kaeskoppenstad met de oude binnenstad als decor. Een groot deel van Open Monumentendag, met bezoekersaantallen die oplopen tot 20.000, speelt zich af in de binnenstad, maar ook in de negentiendeeeuwse schil en de dorpen is dan veel te zien. Daarnaast maakt de sport gebruik van het Alkmaarse erfgoed, zoals Ronde van de Westfriese Omringdijk en de Plus Wandel4Daagse. Er is al veel allure in de cultuur in Alkmaar. Toch zijn er nog genoeg ambities om die verder te versterken. U treft ze hieronder aan.
5.2. Allure, ook economisch van belang Kernpunt van de citymarketing van Alkmaar is de historische binnenstad met zijn talloze monumenten en culturele voorzieningen dicht bij elkaar. Juist steden als Alkmaar wacht een zonnige toekomst, omdat de vele Alkmaarse monumenten steeds belangrijker worden voor bezoekers en het vestigings- en woonklimaat. Een voorbeeld hiervan is
de ‘belevingseconomie’. Nu vrijwel alles via internet te koop is, zit de toegevoegde waarde van fysiek winkelen steeds meer in de beleving. Consumenten zijn op zoek naar die beleving, avontuur en authenticiteit. Daar liggen mogelijkheden in meer samenwerking tussen de culturele sector, en winkels en horeca1 . Maar daar zijn natuurlijk nog veel meer nieuwe mogelijkheden voor te bedenken, die ook worden ontdekt als de samenwerking tussen cultuur en bedrijfsleven vorm krijgt.
Ontmoeting cultuur en bedrijf Om de samenwerking tussen cultuur en bedrijfsleven nog meer mogelijk te maken, willen ondernemers en culturele instellingen elkaar graag beter leren kennen. Alkmaar gaat dat faciliteren door het organiseren van netwerkbijeenkomsten in de stad. Ondernemers komen daar niet alleen omdat zij werken vanuit hun visie over maatschappelijk ondernemen. Zij komen daar ook om hun marktpositie door culturele activiteiten te verbeteren. Anderzijds komen instellingen daar als culturele ondernemers, die zelfbewust kiezen voor een onafhankelijker positie door zelf inkomsten te genereren. Uitgangspunt bij deze ontmoeting is dat ondernemers en culturele instellingen de voordelen van een activiteit voor zichzelf inzien. Door de belevingseconomie zullen vooral winkels en horeca steeds meer profiteren van het cultureel erfgoed van de stad en het aanbod aan culturele voorzieningen. Samenwerking versterkt de positie van beide en leidt tot meer vraag, ook van buiten Alkmaar. Van belang is ook doorverwijzing vanuit winkels naar culturele activiteiten, zodat die bij meer inwoners onder de aandacht worden gebracht. Dit
kan bijvoorbeeld door cultuur te presenteren in alle etalages van winkels die meedoen. Die vallen meer op dan de geijkte affiches. Andersom kan in culturele voorzieningen aandacht worden gevraagd voor die winkels. Door samenwerking verdubbelt het aantal mogelijkheden om culturele activiteiten onder de aandacht te brengen. Ook bij citymarketing gaan partijen gelijk op. Concurrentie met andere steden wint bij een gezamenlijke aanpak.
Keuzevrijheid
Het gebruikmaken van digitale mogelijkheden zoals QR, social media en digitale presentatie werkt eveneens versterkend. Zo kan via QR toelichting worden gegeven op cultuur in de openbare ruimte: door de QR te openen op de smartphone krijgt men de historische beschrijving van een gebouw, een programma van een openluchtfestival of uitgebreidere informatie. Culturele instellingen nemen daarin ondersteunende of deelnemende bedrijven mee. Andersom doen bedrijven dat met de instellingen waarmee zij samenwerken. Op die manier kunnen beide partijen bijvoorbeeld culturele koopzondagen aankondigen. Gebruik van digitale technieken maakt de stad aantrekkelijker voor jongeren door een hipper aanzien. Ook de pagina’s cultuur van de gemeentelijke website horen onderdeel te zijn van deze digitale infrastructuur. Samenwerking kan een antwoord geven op de toenemende behoefte aan keuzevrijheid: inwoners maken op een zelfgekozen moment en op eigen voorwaarden gebruik van het culturele aanbod. Samenwerking tussen cultuur en bedrijfsleven geeft - door grotere budgetten of meer ruimte - meer mogelijkheden voor kortdurende evenementen, die daar meer dan voorheen op gericht zijn. Een voorbeeld zijn de festivals die op die manier mogelijk worden en inspelen op de individuele behoefte van inwoners om af en toe van die cultuurvorm te genieten, zonder zich te binden aan een vereniging of een abonnement.
1 Voorbeelden zijn de quilts-tentoonstelling met tegelijkertijd overal quilts in de winkels; het Lindengrachtconcert, met inschakeling van de daar aanwezige horeca; Kaeskoppenstad; verhuur van de Schermermolens voor trouwpartijen; arrangementen in de historische raadhuizen van Graft en De Rijp; de Culturele zondagen in samenwerking met de Winkeliersvereniging Binnenstad Alkmaar; de ondersteuning, mede vanuit economische perspectieven, van het FabLab waar nieuwe makers gebruik kunnen maken van 3D-printers en lasercutters; en bijvoorbeeld een uitvoering van operettevereniging Odeon bij Stadstrand De Kade.
11
5.3. Talent voor allure Een stad met allure biedt kansen aan talenten. Talenten moeten kunnen groeien in een uitdagende omgeving. Daarbij hoort de keten: 12
Voor die gemeenten is Alkmaar de dichtstbijzijnde kans op ontwikkeling. Het is belangrijk dat Alkmaar daarmee rekening houdt bij haar beleidsvorming. Voor de regio zal Alkmaar zich opstellen als Talentstad. Ook zien wij een belangrijke rol voor bedrijven.
• leren
5.4. Regionale allure • produceren • presenteren. Het is belangrijk deze keten terug te vinden in zoveel mogelijk culturele functies en op de verschillende artistieke niveaus. Aan de top staan de activiteiten van landelijk niveau, die worden gevoed met kennis, talent en innovatie door het middensegment. De basis bestaat uit de grote groep van cultuurdeelnemers, waaronder scholen, verenigingen en wijkorganisaties. Ook de amateurkunst speelt in deze keten een belangrijke rol. Een samenhangende keten met een brede basis vergroot de mogelijkheden voor ontdekking van talent, geeft meer draagvlak voor evenementen en gezelschappen en leidt tot economische impulsen. Een excellerende top vergroot de belangstelling en het bereik en veroorzaakt een economische spin- off vanuit de cultuur. Dit vraagt om een doorlichting van de culturele functies om mogelijkheden te signaleren voor een complete keten met een doorstroming van de basis naar de top. Voor talentontwikkeling is een zo compleet mogelijk carrièrepad noodzakelijk. Uiteraard is dat in veel gemeenten met minder inwoners niet mogelijk.
De ligging van de regio Alkmaar in het midden van Noord-Holland is bijzonder. Slechts een half uur reizen van de hoofdstad Amsterdam, maar in een andere, volkomen unieke omgeving. Sterk genoeg om zelf een compleet pakket aan culturele voorzieningen aan te kunnen bieden en dicht genoeg bij Amsterdam om enkele specialistische voorzieningen als ballet, opera en het Carrièrepad niveau van het Concertgebouw niet in huis te hoeven halen. Daardoor fungeert Alkmaar niet alleen als culturele centrumstad voor de regio, maar vergroot het haar aantrekkelijkheid als centrumstad van een unieke erfgoedregio. Dit vraagt wel om een regionale aanpak. Gezamenlijk het beste van stad en land profileren zal de regio aantrekkelijker maken voor toeristen en bezoekers. Bij culturele citymarketing gaan gemeenten gelijk op. Ze beseffen dat de concurrentie met andere regio’s aan gewicht wint bij een gezamenlijke aanpak. Dit gaat nadrukkelijk op voor de gemeente Bergen. Het rijke aanbod aan kunst, natuur en architectuur op zo’n korte afstand van de historische binnenstad van Alkmaar vraagt om een gezamenlijke aanpak met routes, arrangementen, digitale producten en evenementen, zoals festivals.
Nog meer geldt dit voor Schermer en Graft-De Rijp. waarmee Alkmaar in 2015 fuseert. Zij hebben elk een eigen cultuurbeleid. De mogelijkheden voor het gecombineerde aanbod van de drie gemeenten worden in kaart gebracht, zodat een vernieuwende presentatie mogelijk is en gebruik kan worden gemaakt van elkaars sterke culturele ontwikkelingsmogelijkheden. Zeker bij Graft-De Rijp en Schermer, maar ook bij Alkmaar heeft de amateurkunst in dat aanbod een belangrijke rol. In het fusiejaar 2015 worden de International Children’s Games in Alkmaar gehouden, waarbij 1800 deelnemers uit de hele wereld elkaar ontmoeten en kennismaken met de cultuur van Alkmaar. Juist vanwege de fusie zijn deze Childeren’s Games een uitgelezen kans om de hele gemeente te betrekken in een cultureel programma voor de deelnemers en hun begeleiders.
Culturele regiosamenwerking Binnen de regio wordt steeds meer cultureel samengewerkt in cultuurprojecten als Holland Music Sessions, de Noord-Holland Biënnale en de projecten van de Stichtingen Geestmer en Tijdgeest en de Rabobank Cultuurprijs. Dit jaar hebben de gemeenten Alkmaar, Bergen, Heiloo en Schermer een convenant gesloten met Taqa voor het stimuleren van cultuur in de regio, om daarmee het vestigingsklimaat te bevorderen. De Regionale Erfgoedconferentie 2012 is ook een goed voorbeeld van samenwerking, met bijvoorbeeld de televisieserie ‘Holland aan Zee’ als direct gevolg.
13
6. De basis op orde 6.1. De basis De eerste prioriteit voor een cultuurbeleid is het op orde houden en versterken van de culturele infrastructuur: de basis. Alkmaar heeft een aantal grote en kleinere gesubsidieerde instellingen die op dit moment aan die functies invulling geven. Kernvoorzieningen Kernvoorzieningen maken voor de lange termijn deel uit van het gemeentelijk beleid. Ze leggen de basis voor de culturele infrastructuur met een breed aanbod voor een breed publiek. Centraal liggen Theater De Vest, Artiance, het Stedelijk Museum, de Bibliotheek Kennemerwaard en de Grote Sint Laurenskerk aan het Canadaplein. Het Canadaplein vervult naast de dagelijkse verblijfsfunctie zelf ook een culturele functie. Daarnaast vinden we in het centrum belangrijke voorzieningen als Kunstuitleen, poppodium Victorie, het Grafisch Atelier en Unieke Zaken, die alle een gemeentelijke subsidie ontvangen.
14
Verder telt ook een aantal ongesubsidieerde voorzieningen mee, zoals 072, Hal 25 en het nieuw te bouwen filmtheater JT op Overstad, waarbinnen ook Provadja een nieuwe huisvesting kan krijgen. Dit zijn voorbeelden van hoe je invulling kunt geven aan de culturele infrastructuur zonder of met zeer beperkte subsidie. De amateurkunst maakt een belangrijk deel uit van de basisvoorzieningen. Deze kunstvorm heeft lage drempels en vormt de start voor talentontwikkeling. Culturele voorzieningen bestaan niet alleen uit stenen. Periodiek terugkerende festivals en evenementen dragen bij aan het immateriële deel van de culturele infrastructuur. Dat geldt bijvoorbeeld voor Zomer op het Plein en inmiddels ook Zomer in De Mare, die beide zijn uitgegroeid tot succesvolle zomeractiviteiten. Ook van belang zijn de vaste evenementen en festivals zoals Kaeskoppenstad, de Lindegrachtconcerten, het programma Cultuurpark De Hout en Holland Music Sessions. Specifieke voorzieningen Op basis van specialisatie of specifieke inkleuring kan de gemeente ook subsidie of ondersteuning geven aan initiatieven die de schakels vormen bij vooral talentontwikkeling, productie (podium) en presentatie (beeldende kunst). Bij het beoordelen van deze initiatieven is vooral belangrijk of zij ontbrekende schakels vormen en niet leiden tot dubbelingen. De subsidie of steun geldt voor een beperkt aantal jaren.
Incidentele voorzieningen Steeds meer nieuwe kleinschalige activiteiten maken ook deel uit van de Alkmaarse infrastructuur en leiden tot een bruisende stad vol activiteiten. Daarvoor zijn subsidies beschikbaar die eenvoudig kunnen worden aangevraagd. Deze subsidies dekken altijd maar een deel van de kosten. Eigen bijdragen en bijdragen van derden geven de relevantie aan van deze activiteiten.
6.2. De basis voor de economie De kernvoorzieningen zijn essentieel voor het vestigings- en woonklimaat van de stad. Het is van belang dat deze structureel aanwezig zijn. Dat vraagt van die kernvoorzieningen dat zij nieuwe manieren vinden om aantrekkelijk te blijven voor de consument. Alkmaar wil deze organisaties daarom meer ruimte bieden om zich als ondernemer te kunnen profileren. Daarvoor zijn nieuwe (subsidie)afspraken nodig, gericht op meer onafhankelijkheid en op groei van de eigen inkomsten. Instellingen kunnen hun positie ook versterken door de samenwerking met anderen te zoeken en een overkoepelende marketingstrategie te voeren. Er bestaat groeiende belangstelling voor nieuwe culturele initiatieven van instellingen en bedrijven, in Niet alleen bijvoorbeeld leegstaande bedrijfsgebouwen. ‘Pop-up’mogelijkheden voor exposities zijn daarbij van belang, maar ook pop-ups voor podiumkunsten. Dit levert extra ruimte voor nieuwe initiatieven, zoals een ‘reizende culturele huiskamer’. Op dit moment is echter veel regelgeving nog belemmerend voor dit soort situaties. Alkmaar kan deze initiatieven stimuleren door dergelijke belemmeringen weg te nemen en regelgeving aan te passen als die het doel voorbij schiet. Wij zullen in overleg met instellingen en culturele ondernemers een voorstel maken naar aanleiding van een inventarisatie.
stenen
De culturele ondernemers van 072, Hal 25 en JT op Overstad krijgen steun van de gemeente om hun initiatief uit te breiden en te vernieuwen. Voor Provadja ligt het aanbod van de gemeente en JT om ongedeeld en onafhankelijk haar functie in de nieuwe huisvesting uit te voeren. De gemeente zal de herhuisvesting en de vernieuwing van Provadja ondersteunen en daarvoor zonodig subsidie beschikbaar stellen.
Zeker jong talent is nog afhankelijk van ouders en school. Voor deze jongste categorie geeft de gemeente prioriteit aan de versterking van de relatie tussen cultuureducatie en talentontwikkeling. Hetzelfde geldt voor de doorstroming van talent naar buitenschoolse activiteiten. Uiteraard speelt de amateurkunst een voorname rol. Omdat amateurkunst vaak dicht bij huis is, wordt dit verder uitgewerkt in het volgende hoofdstuk, ‘Cultuur dichtbij’.
Op het gebied van festivals en evenementen, belangrijk voor de eerder genoemde ‘belevingseconomie’, is uitbreiding of vernieuwing gewenst van de culturele infrastructuur. Omdat de kosten van grotere festivals hoog zijn, zal de steun van de gemeente vooral faciliterend zijn, in plaats van subsidiërend.
Ook liggen er mogelijkheden doordat (culturele) ondernemers nieuwe ondersteuningsvormen inzetten. Zo zal de gemeente initiatieven ondersteunen
‘Faciliteren’ houdt ook in dat activiteiten met vergunningen mogelijk worden gemaakt. Op de conferenties is daar veel over gezegd. De indruk was dat het gemeentelijke vergunningentraject bij culturele activiteiten eerder een hobbel is, dan een service om cultuur mogelijk te maken. Ook hier zal Alkmaar onnodige regeldruk en andere belemmeringen zoveel mogelijk wegnemen. Een stad met een compleet cultureel aanbod is aantrekkelijk als vestigings- en woonstad. Hoewel Alkmaar bekend is vanwege het cultureel erfgoed, mag de hedendaagse kunst niet ontbreken. Het zwaartepunt voor dit aanbod ligt bij de kunstenaars, Grafisch Atelier Alkmaar, Kunstuitleen Alkmaar en Artiance. Deze partijen worden uitgenodigd een plan te ontwikkelen voor versterking van de aandacht voor en de mogelijkheden van de hedendaagse kunst.
6.3. De basis voor talent Voor talentontwikkeling is het van belang dat er in Alkmaar zoveel mogelijk gelegenheid is voor inwoners om binnen een culturele discipline door te groeien van amateur naar professional. Dit is niet in alle gevallen mogelijk, omdat het hoger onderwijs op dit terrein ontbreekt. Toch is het streven om voor zoveel mogelijk disciplines een zo groot mogelijk carrièrepad beschikbaar te hebben. Talentontwikkeling heeft samenwerking nodig tussen culturele instellingen, onderwijs en inwoners.
15
Talentontwikkeling
voor een ‘ruilhandel’ waarbij de ondernemer het beschikbare talent mag afnemen en daarvoor in de plaats ondersteuning biedt in de vorm van faciliteiten of financiële ondersteuning.
Jongerencultuurfonds
16
De gemeente gaat het Jongerencultuurfonds steunen, door (mede)financiering van activiteiten die worden ontwikkeld en uitgevoerd door jong talent. De Stichting Talent And Dreams (Stad) heeft hiertoe het initiatief genomen en gaat dit fonds beheren. Een deel van de inkomsten die daaruit ontstaan, vloeien terug naar het fonds, zodat weer nieuwe initiatieven kunnen worden ondersteund. Het gaat vooral om spontane initiatieven, waarbij de autonomie van het jonge talent is gewaarborgd. Uiteraard leven ook de andere instellingen een bijdrage aan talentontwikkeling. Intensivering daarvan wordt door de gemeente gesteund. Een voorbeeld hiervan is de jaarlijkse regionale wedstrijd van de Kunstbende, die mogelijkheden geeft om talenten te vinden, ze te stimuleren en een platform te bieden. Alkmaar ondersteunt plannen voor crowdfunding voor nieuw talent met een platform. Bij deze vorm van financiering helpt de input van veel partijen (de crowd) het doel van één partij te halen. Die partij ‘betaalt’ de andere partijen terug uit de inkomsten van zijn daaruit ontwikkelde activiteiten of in natura, door een presentatie of uitvoering. De gemeente draagt hieraan bij door een platform te faciliteren met een website om de toegankelijkheid te verbeteren. Een andere mogelijkheid om talent op te sporen is het houden van prijsvragen. Ondernemers en overheid kunnen een prijsvraag uitschrijven voor hun culturele behoeften. Tegenover een vraag naar ontwerpen voor bijvoorbeeld beeldende kunst, workshops en bijzondere vormen van bedrijfscommunicatie, kunnen opdrachten staan of beloningen. Aankomend talent wordt gespot en krijgt meteen kansen.
6.4. Regionale basis Wij zullen inspelen op de onder 3.2. genoemde analyse van de provincie naar de regionale culturele infrastructuur. Ook hiermee kunnen we enerzijds zien wat er in het regionale aanbod nog ontbreekt en anderzijds de efficiency verbeteren door dubbelingen te voorkomen. Zo ontstaan meer kansen voor een compleet regionaal cultureel aanbod. Gezien de nabije ligging, nemen de voorzieningen van Bergen daarbij een belangrijke plaats in. De fusiegemeenten Schermer en Graft-De Rijp krijgen uiteraard prioriteit. Samenwerking van instellingen in de regio kan zorgen voor een groei van eigen inkomsten door een groter bereik; daardoor neemt de afhankelijkheid van subsidie af. Samenwerkingen als die met Cool in Heerhugowaard, waar een eigen programma is ontwikkeld en veel wordt uitgewisseld, verdienen nog meer navolging. Een belangrijke kernvoorziening is een poppodium dat een functie voor de gehele regio vervult. De huisvesting van poppodium Victorie is niet passend en Victorie kan daardoor niet in een goed aanbod voorzien. Juist vanwege de matige huisvesting trekt het poppodium onvoldoende bezoekers om tot een sluitende exploitatie te komen. Poppodia in het zuidelijk deel van de provincie trekken door Crowdfunding hun betere huisvesting publiek weg uit Alkmaar. Daarom wordt op dit moment een onderzoek ingesteld naar de mogelijkheden voor een huisvesting die aan de huidige eisen voldoet. Al eerder heeft de raad daarvoor een bedrag gereserveerd van € 2.000.000. Om aan te sluiten bij de exploitatiemogelijkheden die passen bij de vraag naar het popsegment binnen de culturele voorzieningen en het huidige subsidieniveau, worden daar meerdere modellen voor doorgerekend. Poppodium Victorie kan ook de koppeling met andere instellingen met popmuziek initiëren. Voorbeelden hiervan zijn Muziekcentrum Blue, Tjarda en het recente initiatief ‘popacademie’ Popop. Met een tweede zaal kan het een podium bieden voor geïmproviseerde muziek (jazz) en eigentijdse muziek.
Een belangrijke regionale voorziening voor presentatie van beeldende kunst is Kranenburgh, culturele buitenplaats in Bergen. Door samenwerking met Kranenburgh concurreert de regio Alkmaar met andere regio’s op het gebied van de beeldende kunst. Het draagt ook bij aan de verbetering van de presentatiemogelijkheden van hedendaagse kunst.
Regio Alkmaar
17
7. Cultuur dichtbij 7.1. Dichtbij voor iedereen Kunst en cultuur maken deel uit van ons dagelijks leven, vaak al zonder dat wij ons daarvan bewust zijn. Kunst en cultuur dicht bij huis is belangrijk voor een prettige woonomgeving en sociale versterking van de eigen wijk of buurt. Dat vraagt dan wel om een evenwichtige spreiding van culturele voorzieningen, en vooral van activiteiten, over de stad. Inwoners nemen daarvoor al vaak zelf het initiatief. In Alkmaar Noord werkt de bewonersonderneming BAM aan een sociale en culturele invulling van het wijkcentrum Mare Nostrum en aan het realiseren van een buitenpodium, een muzieknis in de Rekerhout. En op het terrein van De Oude Kwekerij staat een initiatiefgroep vanuit die omliggende buurten op het punt om zowel een groene als een
Bewonersonderneming
18
culturele invulling te geven aan dit gebied. Hier komen natuur en cultuur bij elkaar. Deze culturele initiatieven kunnen ook mogelijk worden gemaakt in andere wijken. De aanwezigheid van de wijk- en bewonersondernemingen biedt veel kansen en vrijheid aan bewoners om zelf kunst en cultuur op wijkniveau in te vullen. Dit past goed bij de nieuwe rol van de overheid om juist gecommitteerde en betrokken burgers die kansen ook te bieden. Cultuur versterkt niet alleen de vitaliteit van een wijk, maar ook de kwaliteit en de diversiteit van het onderwijs. Andersom versterken de wijken en het onderwijs de kracht en de ontwikkeling van culturele organisaties. Instellingen winnen door meer oog te hebben voor de behoeften van wijkbewoners en hun aanbod daarop af te stemmen. Ze kunnen rekenen op meer bezoekers of afnemers als ze hun aanbod naar de wijk of de school brengen.
7.2. Economisch sterk vraagt om dichtbij Cultuur in de wijk is belangrijk voor economische ontwikkeling. Aan de andere kant kunnen zakelijke partners, zowel grote als kleine ondernemingen, bijdragen aan de ontwikkeling van een wijk. Een voorbeeld hiervan is SNS-Reaal, dat met de vereniging en vrijwilligers van het wijkpark de Oude Kwekerij - en in samenwerking met de gemeente - werkt
aan culturele voorzieningen in dit park, zoals een openluchttheater en mogelijkheden voor podiumactiviteiten en expositie. De vereniging heeft hiervoor al een bijdrage van SNS-Reaal ontvangen en Cultuurverkenner hulp in natura van de KoOm de koppelingsmogelijkheden tussen cultuur ninklijke Nederlandse en bedrijfsleven te signaleren is het werk van Heidemaatschappij en de Cultuurverkenner van Artiance in de wijk adviesbureua Arcadis. van groot belang. Deze kan initiatieven onderAlkmaar zal culturele onsteunen en partijen, zoals (culturele) ondernedernemers die willen mers hieraan koppelen. Dat leidt vaak tot verbijdragen aan de Alkrassende activiteiten die bijdragen aan het maarse ontwikkeling vawijk- en buurtgevoel, zoals Huiswaard 40 jaar ker wijzen op dit soort en de buurtsafari rond wijkcentrum Het Ammogelijkheden. bacht. De gemeente heeft hier niet het initiatief, maar ondersteunt en faciliteert de eigen 7.3. Talent dichtbij kracht en creativiteit van bewoners.
ontwikkelen
Voor talentontwikkeling In de wijk is sprake van een ‘kleine economie’ is het nodig het aanbod die bewoners en ondernemers omvat, onder dichtbij te hebben. Het is wie kunstenaars. Een wijk is ermee gebaat dat belangrijk dat instellingen deze groepen elkaar vinden. Bedrijven kunnen op wijkniveau inspelen op verbinding zoeken met kunstenaars en de gede behoefte, zodat het legenheid geven te exposeren, of ze kunnen aanbod talenten stimuuitvoeringen steunen. De toegenomen leefleert in de samenhang baarheid en sociale verbondenheid die dat met met de eigen school of zich meebrengt is gunstig voor alle partijen. de eigen wijkaccommoDe gemeente zal deze initiatieven ondersteudatie. Een voorbeeld hiernen en bedrijven op de mogelijkheden wijzen. van is het aanbod CultuurPrimair, dat door Artiance op het primair onderwijs wordt verzorgd en waarbij de scholen verzekerd zijn van een meerjarig aanbod van kunst en cultuur. CultuurPrimair is daarmee de schakel tussen het aanbod in het centrum (Canadaplein) en het primair onderwijs in de wijk. De gemeente zal ook andere instellingen stimuleren talentontwikkeling op te nemen in de jaarplannen en -programma’s. De gemeente verwacht dat de culturele kernvoorzieningen buiten hun muren treden en actief de samenwerking aangaan met bewonersinitiatieven en wijkorganisaties. Kunstenaars kunnen op wijkniveau inspelen op talentontwikkeling, door vanuit de beroepspraktijk les te geven aan nieuw talent, in groepen of éénop-één. De gemeente zal dit ondersteunen door belemmeringen weg te nemen voor het lesgeven aan huis, of door bij te dragen aan andere oplossingen in de directe omgeving.
Sport- en Cultuurfonds Bij talentontwikkeling in de wijk kunnen financiële belemmeringen worden weggenomen door het gebruik van het Sport- en Cultuurfonds Alkmaar. Omdat het gebruik hiervan voor de cultuur nog onvoldoende is, zal er door instellingen, bedrijven, scholen en kunstenaars meer bekendheid aan worden gegeven. De amateurkunst is een van de kweekvijvers voor talentontwikkeling. De gemeente hecht hier zoveel waarde aan dat de amateurinstellingen en amateurkunst bij de bezuinigingen steeds zijn ontzien. Amateurkunst speelt zich voor een groot deel af in wijkaccommodaties. Maar de leden van amateurgezelschappen komen ook vaak uit alle wijken. Daarmee is de amateurkunst erg belangrijk voor de hele stad. Omdat amateurs vaak een sterke band hebben met professionele kunstenaars - bijvoorbeeld als docent, choreograaf, dirigent of regisseur - dragen ze bij aan werkgelegenheid voor professionele kunstenaars. Deze professionals zijn essentieel voor de ontwikkeling van het aankomend talent bij de amateurs. De gemeente zal daarom initiatieven voor samenwerking tussen amateurs en professionals ondersteunen door deze prioriteit te geven bij de subsidiëring. De financiële ondersteuning van de amateurkunst gebeurt via de deelsubsidieregeling Amateurkunst, die zowel voor de instellingen als de gemeente tamelijk complex is. Om talentontwikkeling te versterken, gaat de gemeente deze subsidieregeling sterk vereenvoudigen.
7.4. De regio is dichtbij Wijkbewoners zijn gericht op hun eigen wijk, maar maken tevens gebruik van het aanbod in de naastgelegen wijken, ook als die in een andere gemeente liggen. Wijk- en gemeentegrenzen worden makkelijk overschreden als voorzieningen in een andere wijk of buiten de gemeente in de buurt liggen of beter aansluiten bij de behoefte. Bij informatie en marketing van culturele voorzieningen en activiteiten moet daar, mede door de gemeente, meer op worden ingespeeld. Cultuureducatie vindt voor een belangrijk deel plaats op wijkniveau, in scholen en wijkaccommodaties. Een belangrijk voorbeeld voor een regionale aanpak is het programma Cultuureducatie met Kwaliteit dat voor Alkmaar is ontwikkeld en nu daarnaast door Artiance wordt uitgevoerd in de fusiegemeenten Graft-De Rijp en Schermer, én in Bergen. Wij stimuleren uitbreiding van deze initiatieven. De amateurgezelschappen, waarvan de activiteiten zich meestal in wijkaccommodaties afspelen, worden financieel ondersteund als er sprake is van een minimumaantal Amateurs Alkmaarse leden. Dit criterium geldt ook bij veel andere gemeenten. Daardoor is niet de geografische plaats van de activiteit belangrijk, maar de herkomst van de leden. Als verschillende gemeenten in één regio dat criterium toepassen veroorzaakt dit onnodige bureaucratie en belemmert het de activiteit. Wij streven naar afspraken met de andere regiogemeenten om dit criterium niet langer toe te passen voor inwoners van één gemeente, maar voor inwoners van alle gemeenten waarmee wordt samengewerkt.
19
8. Gemeentelijke ontwikkelingen 8.1. Cultuurbedrijven zelfstandig De gemeente heeft besloten de bedrijfsonderdelen Belastingen, Parkeren, Stadswerk, Stedelijk Museum Alkmaar en Theater De Vest per 1 januari 2014 extern te verzelfstandigen. Hiermee zijn 224 arbeidsplaatsen gemoeid. Die verzelfstandiging vloeit voort uit ‘De Doorbraak’, de reorganisatie waarmee de gemeente Alkmaar zich omvormt tot een klantgerichte netwerkorganisatie. De verzelfstandigde onderdelen worden publieke organisaties, die werken voor de gemeente Alkmaar. Het doel van de verzelfstandiging van de verschillende bedrijfsonderdelen is een compactere, slagvaardiger en meer doortastende gemeentelijke organisatie. Hierbij zijn twee culturele instellingen betrokken: het Stedelijk Museum en Theater De Vest/Grote Sint Laurenskerk.
20
Het voornemen is voor het Stedelijk Museum Alkmaar (24 fte) een stichting op te richten met een Raad van Toezicht. De gebouwen en de collectie blijven eigendom van de gemeente, maar de exploitatie wordt zelfstandig. Hetzelfde voornemen geldt voor het Theater De Vest/Grote Sint Laurenskerk (33 fte). Daarmee krijgen alle culturele instellingen in Alkmaar dezelfde positie ten opzichte van de gemeente. Verzelfstandiging heeft niet alleen organisatorische voordelen, maar ook culturele meerwaarde. Een theater of museum functioneert immers als onderdeel van het politieke proces én als marktorganisatie. Aan de ene kant wordt gewerkt met beleidsplannen en toekenning van budgetten, maar aan de andere kant gaat het om inkoop en verkoop van producties of tentoonstellingen en zelfs horeca. De ervaring leert dat deze dubbele loyaliteit aan zowel bestuur als markt het best gediend is door een zelfstandige organisatie. Dan is het mogelijk naar de markt toe snel en flexibel te kunnen opereren met vergaande vrijheid van handelen en op het vak toegesneden arbeidsvoorwaarden. Tegelijkertijd wordt richting bestuur gezorgd voor een inhoudelijke en financiële beleidsbepaling en verantwoording, waarbij de gemeente inhoudelijk stuurt, zonder te worden lastig gevallen met het dagelijks reilen en zeilen. De combinatie van marktgerichtheid en politieke verantwoording krijgt het beste vorm door een prestatiecontract. Daarin staan de beleidsdoelstellingen en concrete, meetbare activiteiten die de gemeentelijke overheid van de organisatie als prestatie geleverd wil hebben; de organisatie heeft
tegelijkertijd voldoende vrijheid om deze gemeentelijke prestatie in overeenstemming te brengen met de gewenste en noodzakelijke culturele en marktgerichte manier van werken. De culturele instelling krijgt daardoor een duidelijkere identiteit ten opzichte van derden. Beslissingen, bijvoorbeeld op offertes, kunnen direct genomen worden en hoeven niet via het stadhuis. Het werven van sponsors of andere externe financiers zal over het algemeen makkelijker gaan. De gemeente stapt over van input- naar outputfinanciering en wordt daardoor beleidsgerichter. Financiële risico’s voor de gemeenten zijn beter beheersbaar omdat de bedrijfsrisico’s bij de instelling komen te liggen.
Slagvaardig
Verzelfstandiging verbetert de mogelijkheid om samen te werken met andere culturele instellingen. Stedelijk Museum Alkmaar en Theater De Vest/Grote Sint Laurenskerk, worden nu gelijk aan de andere culturele instellingen, die subsidie ontvangen op basis van te leveren prestaties.
8.2. Gemeente en subsidie De grote culturele instellingen ontvangen budgetsubsidies op basis van een meerjarige overeenkomst waarin de output is gedefinieerd. Deze vorm van subsidiëren is erg arbeidsintensief en geeft weinig vrijheid aan de instellingen, waardoor er weinig ruimte is voor cultureel ondernemerschap. Ook op landelijk niveau wordt van dit beleid
afgestapt. In ‘Niet tellen maar wegen’, een studie van Claartje Bunnik en Edwin van Huis van 2011, wordt voorgesteld af te stappen van deze zuiver cijfermatige output en veel meer de nadruk te leggen op de culturele en maatschappelijk waarde die een instelling met zijn producten weet te realiseren. Daardoor komt er meer ruimte voor ondernemerschap, omdat er meer eigen keuze is over hoe die waarde wordt bereikt. Bovendien zijn er dan meer inkomstenbronnen mogelijk dan alleen subsidie. Verenigingen worden financieel ondersteund met behulp van de deelsubsidieregeling Amateurkunst. De aanvraagprocedure voor deze regeling is vereenvoudigd, waardoor zij voor de aanvragers weinig werk kost. Na 1 januari 2015, de fusie met de gemeenten Schermer en Graft-De Rijp, worden de subsidieregelingen geharmoniseerd.
8.3. Alkmaar in 2015, een groter aanbod Na de fusie met de gemeenten Schermer en GraftDe Rijp per 1 januari 2015 ontstaat de nieuwe gemeente Alkmaar met een rijkere variatie aan cultuur en culturele voorzieningen. Vanaf die datum zal er een cultuurbeleid zijn waarin dat zichtbaar is. Deze nota geeft op dit nieuwe cultuurbeleid alvast een uitzicht.
Rijkere variatie
21
9. Financiële uitwerking Het totale volume van het Programma Cultuur, kunst en cultureel erfgoed behelst een bedrag van € 16.415.000,- (begroting 2014). Na aftrek van de baten, onder meer van Theater De Vest/Grote Kerk en Stedelijk Museum, resteert een last van € 13.163.000,-. Met dit bedrag worden alle subsidies en activiteiten bekostigd waar deze beleidsnota over gaat. Het gaat hierbij om de volgende onderdelen: Beoefening amateurkunst De subsidiering vindt plaats op basis van de deelregeling subsidie amateurkunst. Ruim 40 stichtingen en verenigingen nemen jaarlijks aan de regeling deel. 22
Culturele instellingen Het gaat hier om de grotere instellingen zoals het Stedelijk Museum Alkmaar, Bibliotheek Kennemerwaard, Poppodium Victorie, etc.
€ 80.910
€ 10.220.889
Stimulering
Overige podia en cultuur De kleinere organisaties en de jaarlijks terugkomende activiteiten.
€ 295.452
Beeldende kunst en vormgeving Het betreft hier, naast kleine activiteiten, de kunstuitleen, het grafisch atelier en ook het Architectuur Informatiecentrum Alkmaar.
€ 194.064
Stimulering en incidentele bijdragen Het betreft hier de deelsubsidieregeling professionele kunsten en de bijdragen aan incidentele initiatieven aan culturele activiteiten.
€ 224.685
Het laatste onderdeel; Stimulering en incidentele bijdragen, zal nadrukkelijk ingezet worden voor activiteiten die nauw aansluiten aan de doelstellingen van het beleid. het betreft stimulering en het (mede) mogelijk maken van initiatieven en ideeën die een verrijking zijn voor de Alkmaarse samenleving en talentontwikkeling bevorderen. Voor het culturele erfgoed (monumentenzorg, archief en archeologie) is een bedrag van € 2.147.000,beschikbaar. Het beleid voor dit onderdeel maakt geen onderdeel uit van deze nota.
10. Productieproces van de nota 10.1. De totstandkoming Deze nota is tot stand gekomen dankzij de inzet van culturele instellingen, kunstenaars en cultuurliefhebbers op twee conferenties op 30 mei en 13 september 2013. Daarnaast is voor de herijking van de Cultuurnota 2009 externe expertise gevraagd. Ook deze advisering is de basis van deze nota geweest. Dit externe advies is door college en raadscommissie richtinggevend gemaakt voor de nabije toekomst. De aanwezigen op de cultuurconferentie van 13 september 2013 hebben aangegeven wat in de periode van de Cultuurnota 2009 is bereikt en wat de ambities zijn voor de komende jaren. Een weergave daarvan vindt u in de bijlage.
10.2. Gebruikte bronnen Naast de cultuurnota 2009 en de resultaten van de beide cultuurconferenties is gebruik gemaakt van inzichten uit andere cultuurnota’s die in 2013 door diverse gemeenten zijn vastgesteld. De cultuurnota van de gemeente Groningen heeft nieuwe ideeën opgeleverd die op de tweede conferentie goed zijn ontvangen. Voor de positie van de gemeenten ten opzichte van cultuurbeleid heeft ook de uitgave ‘Kunstbeleid in tijden van cholera’ van Thije Adams en Frans Hoefnagel een bijdrage geleverd. ‘Niet tellen maar wegen’, een studie van Claartje Bunnik en Edwin van Huis van 2011, heeft belangrijke argumenten geleverd om het subsidiebeleid opnieuw te bezien.
Cultuurconferentie
23
BIJLAGE 1 CULTUURNOTA 2013: DE AMBITIES
Hoofdstuk 5 Een stad met allure
5.2. De gemeente stimuleert de samenwerking tussen de cultuursector en ondernemers in de binnenstad voor een complete beleving voor bezoekers en doorverwijzing van cultuurinstellingen naar deelnemende bedrijven over en weer. De gemeente stimuleert ook de samenwerking tussen de cultuursector en bedrijven, zodat bedrijven zich kunnen profileren met culturele projecten. De gemeente belegt daarvoor ook netwerkbijeenkomsten.
5.3. De gemeente draagt bij aan een zo compleet mogelijk culturele keten, zodat talent door kan groeien. Daarbij zorgt een excellerende top van de keten ook voor economische spin-off.
5.4 Met de andere gemeenten wordt het cultuuraanbod regionaal gepresenteerd, zodat het gebruik over gemeentegrenzen wordt bevorderd en specialisaties beter worden benut.
Per discipline wordt de keten doorgelicht om ontbrekende schakels te onderkenen en dubbelingen te vermijden.
De marketing van landschappelijke en culturele waarden wordt regionaal aangepakt om toerisme en winkelbezoek te bevorderen. De regio concurreert met andere regio’s.
Voor de regio vormt Alkmaar in veel disciplines de top van de keten. In regionaal verband stelt Alkmaar zich op Vanwege de nabije ligging wordt de samenwerking met als Talentstad. Bergen met nadruk aangehaald, zodat de cultuursector beter gebruik maakt van beider specialiteiten.
De fusiegemeenten Schermer en Graft-De Rijp krijgen bij de samenwerking prioriteit. Per 2015 wordt het culturele aanbod in samenhang gepresenteerd. Start in 2014. Bij de International Children’s Games 2015 wordt inwoners en bezoekers betrokken in een daarvoor opgesteld cultureel programma.
24 Hoofdstuk 6 De basis op orde
6.2. De gemeente ondersteunt culturele instellingen die zich opstellen als ondernemer en daarmee hun producten vernieuwen, en concurreren.
6.3 De gemeente streeft naar zo volledig mogelijke ketens voor culturele disciplines, zodat talent in Alkmaar zo ver mogelijk door kan groeien. Daarbij ligt de prioriteit op de verbinding tussen cultuureducatie en talentontwikkeling.
6.4 Er wordt ingespeeld op het onderzoek van de provincie naar de regionale culturele infrastructuur.
Samenwerken met andere gemeenten om meer gebruik te maken van elkaars voorzieningen wordt een belangrijk punt van beleid, Voor talentontwikkeling zet de gemeente in op ruilhandel vooral met Graft-De Rijp en Schermer. tussen (culturele) ondernemer en talent, waarbij de Voor het regionaal poppoondernemer het talent voor dium is nieuwe huisvesting eigen doelen inzet en het Het gebruik van pop-up podium en presentatiemogelijk- talent daarvoor ondersteunt. van groot belang om tot ontwikkeling te komen. Op heden wordt gestimuleerd. korte termijn wordt een De gemeente vindt voor keuze gemaakt op basis van talentontwikkeling de Regelgeving wordt aangede behoefte naar deze vorm past om culturele initiatieven plannen voor het Jongerenvan cultuur en de subsidiecultuurfonds belangrijk en gemakkelijker te maken. zorgt voor een platform voor mogelijkheden. crowdfunding. De gemeente blijft steun Het poppodium wordt geverlenen als wordt ingegaan vraagd samen met andere Ondernemers worden op het aanbod voor een instellingen voor popmuziek, gevraagd met de gemeente zelfstandig en ongedeeld zoals Muziekcentrum Blue, prijsvragen uit te schrijven Provadja in Overstad. voor de culturele aspecten in Tjarda en Popop gezamenlijke initiatieven te ontwikKunstenaars, Grafisch Atelier de bedrijfsvoering. kelen. Alkmaar, Kunstuitleen en Artiance worden uitgenodigd met plannen te komen met meer aandacht en presentatiemogelijkheden voor hedendaagse beeldende kunst De gemeente onderzoekt hoe het subsidiebeleid voor de grote instellingen anders kan, om langetermijninvesteringen mogelijk te maken en via groei minder afhankelijk te worden van subsidie.
Hoofdstuk 7 Cultuur dichtbij
7.2. Alkmaar zal ondernemers nog meer wijzen op mogelijkheden voor het ondersteunen van cultuur in de wijken. De gemeente ondersteunt culturele initiatieven in de wijk door instellingen, bedrijven en bewoners, en koppelt, verbindt en faciliteert daarvoor. Dat gebeurt door ondersteuning van samenwerking tussen kunstenaars, bedrijven en wijkbewoners. Kunstenaars worden gefaciliteerd voor hun activiteiten in de wijk.
7.3. Voor beginnend-talentontwikkeling is het belangrijk dat instellingen inspelen op de behoefte dicht bij huis, dus in de wijk. Instellingen wordt gevraagd dit meer prioriteit te geven en ook financiële barrières te slechten wanneer talent uit de wijkaccommodatie groeit en die in het centrum nodig heeft. De gemeente hecht zeer aan de positie van de in de wijk werkende amateurinstellingen bij talentontwikkeling, met name vanwege de samenwerking tussen professional en amateur. Dit krijgt prioriteit bij ondersteuning en subsidiering. De deelsubsidieregeling Amateurkunst wordt vereenvoudigd.
7.4. Bij marketing van het culturele aanbod in de wijk kijkt de gemeente ook naar het aanbod in de aanliggende wijken, ook als die buiten de gemeentegrenzen liggen. Ontwikkelde methoden voor bijvoorbeeld cultuureducatie kunnen ook regionaal worden toegepast. Alkmaar stelt die daarvoor graag beschikbaar. Graft-De Rijp en Schermer komen daarvoor het eerst in aanmerking.
25
BIJLAGE 2 DEELNEMERS CONFERENTIE CULTUURNOTA 13 SEPTEMBER 2013 Dit betreft een impressie van de discussie. De weergave is niet volledig
26
Instelling
Wat bereikt is
Ambitie
Architectuur Informatiecentrum Alkmaar
Geen eigen onderkomen. Voordeel is dat er geen vaste kosten zijn. Nadeel is: minder herkenbaarheid.
Graag forumbijeenkomsten over veelbesproken thema’s en een debatcentrum voor iedereen. Verbreding is gewenst.
Grafisch Atelier Alkmaar
Al 38 jaar actief met veel verjonging. Eén van de twaalf grafische ateliers in Nederland.
Ambitie voor actievere Stichting Vrienden. Streven is bij 40-jarig jubileum de conferentie van de Vereniging Originele Grafiek naar Alkmaar te halen (met expositie) in de Grote Sint Laurenskerk.
Grote Kerk Schermerhorn
Al acht jaar met succes een multifunctioneel centrum
Vinden van een structurele medegebruiker voor een sluitende exploitatie.
Holland Music Sessions
Talentontwikkeling van musici die solist willen worden. Deelnemers geven veel concerten. 93% eigen geld.
Versterking van de talentontwikkeling. Werken met geefkringen, waarbij met periodieke giften belastingvoordeel wordt bereikt. Uitbreiding van speelplekken in de regio.
Kaasmuseum
De miljoenste bezoeker ontvangen.
Herinrichting kan van start met subsidie van gemeente, provincie en Campina.
Kaeskoppenstad
Trots op dit groeiende evenement
Versterken lokale maatschappelijke werking. Een educatieprogramma maken.
Kunstgetij
Met veel succes tentoonstelling in Kranenburgh georganiseerd. Ook een succesvolle uitvoering van de ‘Canto Ostinato’ (Simeon ten Holt) georganiseerd zonder subsidie.
Professionele kunsten een podium bieden. Ontschotting en diepgang voor een breed publiek. Meer gaan doen in Alkmaar. Functie van Provadja voortzetten zonder eigen gebouw.
Kunstnet
Kunst en cultuur op het net brengen, Alkmaar Centraal als basis.
In Alkmaar is meer aandacht nodig voor hedendaagse kunst. Het kan meer prikkelend.
Midwinterfeest Graft-De Rijp
Steeds bekender, nu meer druk op kwaliteit. Vrijwilligers zijn cruciaal. Er worden voorstellingen gegeven op veertien locaties.
Een niveau bereiken waardoor amateurs en semiprofessionals uit de hele regio een podium hebben.
Kunstuitleen
Trots op stijgende aantallen bezoekers en grote exposities.
Meer moderne kunst laten zien. Meer aandacht voor moderne kunst in Alkmaar. Kunstwerken in de stad, permanent en tijdelijk bijvoorbeeld gesponsord door bedrijven. Vergunningprocedures daarvoor vereenvoudigen.
Musea Graft-De Rijp en Schermer Museum Houten Huis
Succesvolle tentoonstellingen georganiseerd.
Estafettetentoonstelling organiseren om verbinding te zoeken. Cultuurhistorie regionaal neerzetten.
Museummolen Schermer
Fusie tussen betrokken stichtingen geeft meer kracht. Circa 26.000 bezoekers, zonder subsidie.
Alternatieven voor de jaarlijkse periode dat de molen dicht is. Een bezoekerscentrum over het land van Leeghwater en een molenwerkplaats.
Muziekcentrum Blue
Oefenruimte voor 150 bands met opnamestudio en boekingskantoor. Ook kleinschalige optredens.
Komende twee jaar productie verdubbelen. Muziekcentrum hoopt daarom bij de gemeente op meer gelijkheid bij hanteren geluidsnormen.
Noord-Holland Biënnale
In 2014 al de vijfde editie, het thema Noordhollands kanaal: kunst en erfgoed.
Versterking van de structuur voor de komende edities
Odeon
Jaarlijks een weekend met operettevoorstellingen in Theater De Vest met hulp van veel vrijwilligers.
Vereniging meer promoten en meer optredens buiten het jaarlijkse weekend. Daarvoor is meer publiciteit nodig. Overwogen wordt het gebruik van de Alkmaarpas.
Programmacommissie De Rijp
Organiseert al tien jaar concerten in de Grote Kerk van Graft-De Rijp.
Een straatfestival ter gelegenheid van de fusie.
Scala
Jaarlijks drie toneelvoorstellingen in één Meer met talent doen en meer voorstelweekend. Ieder jaar beter. lingen geven. Zoeken naar samenwerking.
Stedelijk Museum Alkmaar
Veel vernieuwd en verbeterd in de afge- State-of-the-art stadsmuseum, door lopen jaren. Veel zalen sterk verbeterd. ook de overige zalen aan te pakken. Sterk stijgende bezoekersaantallen. Tentoonstellingen en bijvoorbeeld aankopen ook met partners buiten de stad, zoals bij de grote Van Oostsanententoonstelling. Samenwerking met partners Cultuurplein.
Stichting Cultuurpark De Hout
Een podium in De Hout voor een grote variëteit aan artiesten. Veel medewerking van vrijwilligers. Gratis entree en een breed publiek.
Organisatie rond festivals verder versterken. Ambitie is: op den duur zonder subsidie. Groei van de festivals en daardoor de inkomsten.
Stichting Promotie Alkmaar (SPA)
Een organisatie midden tussen de ondernemers met veel partners en verbindingen. Breed beleid: cultuur, toerisme en historie.
Een proactieve regionale organisatie. Nog meer samenwerken en inzetten op verbinding. Cultuurplein meer prominent in beeld krijgen. Meer cultuurelan voor Alkmaar. Jong talent stimuleren.
Theater De Vest
Theater en programmering vernieuwd en vernieuwend. Ook veel voor de jeugd, zowel educatie als programmering.
Dé instelling zijn voor podiumkunsten in de regio. Ook producties buiten de muren van Theater De Vest, zoals de succesvolle Mehmet. Meer in de wijken zichtbaar zijn. Platform voor nieuwe ideeën. Na verzelfstandiging meer samenwerking en relaties.
Unieke Zaken
Een jeugdtheatergezelschap met samenwerking in de stad, zoals met Artiance.
Wens is om met een bus langs scholen te gaan. Daarvoor wordt een onderzoek gedaan naar crowdfunding.
Vrienden van de Grote Sint Laurenskerk
Succesvolle acties, waarvan de opbrengst dient om de kerk te restaureren of te verbeteren.
De kerk meer betrekken bij andere festiviteiten. Kerk moet het ‘huis met de verhalen’ worden.
Prodjacts Event Organisation
Is 5 jaar bezig. In 2013 Koninginnedagfeest in Hal 25 georganiseerd.
Luistert naar behoeften in de wijken en probeert op die manier festivals en concerten te organiseren.
27
Colofon Samenstelling en redactie: gemeente Alkmaar tekst: vanvleuten team DTP gemeente Alkmaar
Fotografie:
Fotostudio Wick Natzijl
Vormgeving en druk:
Archief gemeente Alkmaar