CTU 555 BAB 5 PEMBANGUNAN POLITIK DALAM KONTEKS HUBUNGAN ETNIK DI MALAYSIA NAMA
NO MATRIKS
NUR SUZIELA IDAYU AZIAN
2015258398
LINA MOHD GHAZALI
2015826804
NABILAH AZMI
2015839318
HS245/3C
Mengetahui latar belakang pembangunan politik dan hubungan etnik di Malaysia sebelum dan selepas kemerdekaan
Memahami proses pembinaan satu bangsa dan satu negara Malaysia sejak zaman penjajahan hingga kini
Menghuraikan proses kemunculan politik berparti di Malaysia
Menganalisis bagaimana proses dan tindakan politik boleh memupuk hubungan etnik yang harmoni
• Malaysia mempunyai penduduk pelbagai etnik yang turut berbeza dari aspek agama, kebudayaan, pekerjaan dan kepentingan-kepentingan lain. • Tugas utama kerajaan ialah mewujudkan satu suasana politik yang stabil supaya masyarakat berbilang kaum dapat hidup dalam suasana harmoni. • Kesan dari zaman penjajahan menyulitkan integrasi antara etnik yang berbeza.
“Adat bersaudara, saudara dipertahankan; adat berkampung, kampung dijaga; adat berbangsa, perpaduan bangsa diutamakan”
Merujuk kepada proses transformasi dan perubahan berencana yang melibatkan perubahan dan tadbir urus negara daripada cara lama kepada cara baru dan terkini.
PEMBANGUNAN EKONOMI
MODENISASI
PEMBANGUNAN POLITIK
Berasal dari bahasa Yunani. Polis = negara kota
Kamus Dewan edisi ke-4 terbitan 2005 mendefinisikan politik sebagai ilmu pengetahuan berkenaan cara atau dasardasar pemerintahan.
PEMODENAN
PEMBARATAN
Suatu proses perubahan dalam semua aspek kehidupan melalui proses perencanaan, pelaksanaan dan penilaian
Suatu proses peniruan gaya hidup Eropah Barat yang tidak disertai oleh suatu usaha perubahan secara berencana
MATLAMAT MODENISASI POLITIK
Pembinaan Negara Bangsa
Negara Demokrasi Berparlimen
Menurut Kamus Dewan (2005), negara-bangsa didefinisikan sebagai negara berdaulat yang didiami oleh satu bangsa.
Pembinaan negarabangsa adalah merupakan satu proses mewujudkan ‘semangat kenegaraan’ atau perasaan ‘kekitaan’ dikalangan semua penduduk sesebuah negara.
Ini bermaksud mewujudkan sentimen satu bangsa dan satu negara serta melahirkan keperibadian bangsa.
Satu wilayah tertentu yang didiami oleh sesuatu bangsa dan mempunyai institusi pemerintah yang berkesan.
Negara kita dikenali sebagai Persekutuan Malaysia yang terdiri daripada Persekutuan Tanah Melayu, Sabah dan Sarawak.
• Bangsa ditakrifkan sebagai kumpulan manusia yang : i. ii.
•
menetap di satu wilayah mempunyai tamadun yang dapat dilihat dari segi - budaya - politik yang tersendiri
Budaya ialah; bahasa, adat resam, kesenian dan agama.
Rakyat yakin dan percaya pada sistem pemerintahan dan undang-undang.
Konsep keharmonian dan tolak ansur difahami dan sebati dalam amalan dan kehidupan rakyat.
Perkongsian nilai dan semangat patriotisme.
Negara yang berdaulat
Bangsa idaman yang diimpikan oleh sesebuah negara konsep satu bangsa, satu identiti.
NEGARA BANGSA
Pendidikan menjadi elemen penting dalam membentuk perpaduan
• Melalui pelaksanaan dasar khas; i. ii. iii. iv. v.
Pendidikan kebangsaan Kebudayaan kebangsaan Bahasa kebangsaan Rukun Negara Pemupukan semangat nasionalisme
KUALITATIF
KUANTITATIF
Keberkesanan politik melalui sesuatu yang tidak boleh dilihat secara angkanya seperti nilai-nilai murni yang berjaya diterapkan dalam suatu parti politik itu sendiri tanpa mengamalkan politik yang kotor.
Kejayaan yang berjaya diraih melalui kejayaan pentadbiran sesuatu sistem parti politik tersebut. Kejayaan dasar-dasar nasional, kekerapan konflik, kekerapan pilihanraya, ukuran perbandingan dengan negara lain dan kebebasan bersuara
Cabaran pembinaan negara bangsa bagi Malaysia ialah;
• merupakan sebuah negara yang mempunyai rakyat kesan daripada migrasi, penjajahan, gabungan wilayah yang berbeza, gabungan etnik yang berbeza, gabungan kerajaan yang berbeza.
Istilah demokrasi berasal daripada perkataan Greek, iaitu demos dan kratos.
Demos bermaksud ‘rakyat’
KONSEP DEMOKRASI
Kratos bermaksud ‘pemerintahan’.
Konsep demokrasi dikatakan telah diasaskan oleh kerajaan Greek Purba (abad ke-4 M).
Malaysia telah mengamalkan pemerintahan bercorak demokrasi sejak kemerdekaan sehingga hari ini.
Konsep demokrasi yang diamalkan di Malaysia adalah suatu pemerintahan yang menggunakan suara rakyat dalam menentukan pemimpin negara atau tampuk pemerintahan.
RAJA BERPELEMBAGAAN • Perlembagaan Persekutuan telah memperuntukkan bahawa Ketua Negara Malaysia ialah Yang di-Pertuan Agong(YDPA). • Perlantikan YDPA dibuat oleh Majlis Raja-raja secara bergilir-gilir selepas lima tahun. • YDPA memegang kuasa tertinggi dalam pentadbiran negara seperti perundangan, pentadbiran, kehakiman, ketenteraan dan sebagainya.
Parlimen melambangkan sistem pemerintahan demokrasi kerana wakil-wakil yang dilantik adalah melalui pilihan raya (suara majoriti)
DEWAN RAKYAT Berperanan sebagai tempat untuk membahas rang undangundang
DEWAN NEGARA Merangka rang undang-undang
• Pilihan raya umum diadakan untuk memilih wakil-wakil Parlimen untuk menerajui pemerintahan negara dan memilih wakil-wakil Dewan Undangan Negeri untuk mengetuai kerajaan Negeri.
• Dijalankan setiap 5 tahun sekali • Pengundi mestilah berumur 21 tahun keatas
• Bermastautin didalam suatu kawasan pilihan raya dan tidak boleh mengundi lebih daripada satu bahagian pilihan raya dalam pilihan raya yang sama.
Tempat mengundi
SPR menetapkan tarikh penamaan calon dan mengundi
• Diberi kertas undi • Memangkah calon yang dipilih • Kertas undi dimasukkan dalam peti undi
Penamaan calon
SPR memberitahu tempat mengundi dan tempta mengira undi
Menyiapkan manifesto
Kempen pilihan raya
Tempat mengira undi
Pegawai Pilihan Raya Kawasan mengumumkan keputusan pilihan raya
• Perlembagaan melambangkan kewujudan demokrasi berparlimen di Malaysia yang memberikan jaminan kepada pemerintah dan rakyat dari segi perlindungan , kedudukan, hak dan sebagainya. • Perlembagaan Persekutuan Tanah Melayu kini dikenali sebagai Perlembagaan Persekutuan Malaysia.
• Merujuk kepada tiga badan yang terlibat dalam pemerintahan sesebuah negara demokrasi iaitu: i. badan perundangan ii. badan pelaksana/eksekutif iii. badan kehakiman
• •
Bidang kuasa ketiga-tiga badan tesebut dinyatakan dalam perlembagaan. Konsep kerajaan zaman tradisi ialah ‘Kerajaan itu raja dan raja itu kerajaan’
YANG DIPERTUAN AGONG EKSEKUTIF
PERUNDANGAN
KEHAKIMAN
PERDANA MENTERI
PARLIMEN
KETUA HAKIM NEGARA
JEMAAH MENTERI DEWAN NEGARA KEMENTERIAN
DEWAN RAKYAT
JABATAN
RAKYAT
MAHKAMAH
Kesedaran rakyat tempatan ke dalam arus politik negara bermula pada zaman berakhirnya penjajahan Jepun.
Politik kepartian di Malaysia mempunyai asal-usul dan sejarah bertitik tolak daripada
konflik perkauman.
Orang Melayu bersatu membentuk UMNO sebagai benteng pertahanan terhadap ancaman hak-hak oleh Malayan Union tahun 1946
POLITIK MALAYSIA SEBELUM MERDEKA Di pihak lain orang Melayu membentuk PAS tahun 1951 untuk memperjuangkan penubuhan Negara Islam.
Orang India menubuhkan MIC pada Ogos 1946 untuk menjaga kepentingan etnik India.
Orang Cina menubuhkan MCA pada Februari 1949 untuk menjaga kepentingan etnik Cina.
POLITIK Malaysia SELEPAS • Berteraskan kaum terus mendapat tempat di kalangan rakyat pelbagai kaum MELAYU
CINA
1) UMNO 4) HAMIM 5) S46 2) PAS 3) BERJASA 6) NAS
1) MCA 2) DAP 3) SUPP
INDIA 1) 2) 3) 4)
MIC IPP PPP KIMMA
SARAWAK 1) PBB 2) SNAP 3) PBDS
4) GERAKAN 5) SDP 6) SCA
SABAH 1) BERJAYA 4) UNKO 2) USNO 5) PESAKA 3) PBS
UMNO • Pertubuhan Kebangsaan Melayu Bersatu(UMNO) telah ditubuhkan pada 11 Mei 1946 akibat penentangan terhadap pelaksanaan Malayan Union • Dato’ Onn Jaafar sebagai Presiden pertama. • UMNO adalah gabungan pelbagai persatuan dan
pertubuhan Melayu • Keahlian hanya dibuka kepada penduduk Melayu dan kaum Bumiputera yang lain sahaja. • Tujuannya bagi memelihara kepentingan dan memperkukuhkan kuasa politik orang Melayu
Ahli UMNO
MIC
Malaysian Indian Congress (MIC), persatuan bagi masyarakat India di Malaysia
Ditubuhkan pada tahun 1946 dengan John. A. Thivy sebagai presiden pertama.
MIC ditubuhkan bagi menjaga kepentingan dan kebajikan masyarakat India di Tanah Melayu
MCA
Malaysian Chinese Association (MCA), persatuan bagi masyarakat Cina Di Malaysia
ditubuhkan pada tahun 1949 dengan Tun Tan Cheng Lock sebagai presiden pertama
Tujuan penubuhan parti ini adalah: - menjalin dan memelihara kebajikan dan keharmonian etnik
- menjaga kepentingan dan kebajikan orang Cina - memajukan dan membantu mengekalkan suasana aman damai
BN
Barisan Nasional ditubuhkan pada tahun 1973 apabila parti perikatan ( UMNO, MCA dan MIC) telah bergabung dengan beberapa parti lain dan membentuk BN.
Pertubuhan BN adalah untuk memperkukuhkan kerjasama antara etnik melalui politik supaya setiap kumpulan etnik dapat pertimbangan sewajarnya dalam politik Malaysia
Setakat ini terdapat 13 parti komponen yang membentuk BN iaitu UMNO, MCA, MIC, PBB, SUPP, GERAKAN, PPP, LDP, PBRS, UPKO, PBS, SPDP dan PRS.
Perhimpunan Parti Perikatan (gabungan UMNO-MIC-MCA)
PAS
Ditubuhkan pada 1951.
Tujuan penubuhannya untuk menubuhkan sebuah negara Islam di Tanah Melayu
Hasrat Dr Burhanuddin al-Helmy sewaktu dilantik memimpin PAS pada akhir 1956: ”Dalam perjuangan kita (PAS) bagi mencapai kemerdekaan, kita telah dan terus-menerus memperjuangkan Melayu itu sebagai kebangsaan bagi negara Tanah Melayu ini dengan bertapak di atas asas ideologi Islam yang maha suci”
AMANAH NEGARA
Parti Amanah Negara (Amanah) merupakan salah satu daripada parti politik terbaru di Malaysia yang diasaskan oleh aktivis serta bekas ahli professional PAS yang berhaluan progresif di Malaysia.
Dianggotai oleh Timbalan Presiden PAS Mohamad Sabu
Parti ini berteraskan Islam dengan pendekatan inklusif, progresif dan mengambil peduli terhadap rakyat.
Ditubuhkan selepas PAS membuat keputusan untuk tidak bersama lagi dalam pakatan pembangkang
Sebagai satu platform untuk menggerakkan semula kerjasama parti politik di pihak pembangkang menjadikan Pakatan 2.0
PKR
Parti Keadilan Rakyat merupakan hasil gabungan Parti Keadilan Nasional (KeADILan) dan Parti Rakyat Malaysia (PRM)
Parti Keadilan Rakyat telah dilahirkan selepas pemecatan Dato Seri Anwar Ibrahim daripada sebagai Timbalan Perdana Menteri,Timbalan Presiden UMNO dan keahlian UMNO pada 2 September 1998
Telah dilancarkan pada 4 April 1999.Dan Datin Seri Wan Azizah telah dilantik sebagai Presiden untuk memimpin parti tersebut.
Keahlian mereka terbuka kepada semua bangsa
Matlamat perjuangannya adalah terhadap anti rasuah dan keadilan kepada semua rakyat.
DAP
Parti Tindakan Demokratik (DAP) ditubuhkan pada Oktober 1965 selepas terputusnya hubungan dengan induk di Singapura iaitu Parti Tindakan Rakyat (PAP) apabila Singapura keluar daripada Malaysia.
Berfungsi sebagai sebuah parti demokratik sosial yang : - berpegang kuat kepada ideologi negara Malaysia yang bebas
- demokratik & sosialis - Berteraskan keadilan kaum dan kesaksamaan sosial dan ekonomi yang berasaskan institusi demokrasi berparlimen.
Keahliannya adalah terbuka kepada semua kaum tidak seperti MCA
Sarawak - SUPP
Sarawak United People’s Party(SUPP) • Merupakan sebuah parti multi-etnik dan yang terawal di Sarawak
Bagaimanapun, ia jelas dimonopoli oleh orang Cina
Parti ini mendapat galakan daripada pentadbiran kolonial sebagai langkah awal untuk pemerintahan sendiri
Sabah – UNKO
United Kadazan National Organization •Diketuai oleh Donald Stephens (kemudian dikenali dengan Tun Fuad Stephens)
Ditubuhkan untuk menyatupadukan Kadazan Dusun dan Bumiputera bukan Islam
Pada 1964, 2 kumpulan etnik yang utama iaitu: Kadazan-Dusun dan Murut yang diwakili UNKO dan Pasok Momogun bersetuju mempertahan kepentingan Bumiputera bukan Islam di Sabah dengan membentuk United Pasok Momogun Kadazan-Dusun Murut Organization(UPKO)
PERJANJIAN MALAYSIA 1963 Persetujuan yang dicapai di antara para pemimpin Malaya, Sabah, Sarawak dan Singapura
Perjanjian Mengandungi Malaysia tidak semua mengubah tuntutan kontrak sosial Sabah, di antara Sarawak dan Melayu dan Singapura bukan Melayu. 20 perkara Tidak semua yang perkara yang mengandungi dituntut tuntutanditerima dan tuntutan yang dimaktubkan dikemukakan dalam oleh Sabah Perlembagaan.
TUNTUTAN PERJAJIAN MALAYSIA 1963 Agama
Tidak memperakukan suatu agama sebagai agama rasmi negeri Bahasa Melayu adalah bahasa kebangsaan tetapi memohon supaya bahasa Inggeris boleh terus digunakan tanpa had masa
Bahasa
Perlembagaan
Imigresen
Bumiputra Sabah
Penggubalannya patut melibatkan semua negeri Imigresen adalah kuasa pusat tetapi soal keluar masuk ke Sabah harus dikawal oleh Sabah sendiri
Mendapat hak istimewa seperti Melayu
Hubungan Etnik Selepas Penubuhan Malaysia Usaha menggalakkan hubungan etnik selepas rusuhan etnik 1969 amat mencabar.
Perpaduan dan integrasi etnik berjaya dalam bidang politik Tidak dapat diterjemahkan kepada bidang lain terutama dari segi kemasyarakatan dan ekonomi Proses perpaduan dan integrasi memerlukan penglibatan langsung Kerajaan dengan dasardasar bersifat timbal-balik. Kesemua dasar yang dirangka oleh kerajaan menyediakan peluang supaya semua etnik berada dalam satu dimensi fizikal yang sama.
Politik dalam Islam • Dalam bahasa Arab: siasah • Pemikiran politik islam bermula dari masalah etika politik, falsafah politik, agama, hukum dan tatacara kenegaraan. • Rasulullah SAW adalah peneroka awal sistem politik moden bagi manusia.
Pandangan Tokoh Tokoh
Pandangan
Imam Hassan Al Banna
Politik bukanlah sekadar sebuah parti politik , tetapi keseluruhan aktiviti dakwah yang dilakukan untuk mengurus nasib ummat sehingga mengangkat mereka ke kedudukan sebagaimana yang diperintahkan oleh AlQuran.
Dr. V. Fitzgerald
Islam bukanlah semata-mata agama ( a religion) namun ia juga merupakan sebuah sistem politik (a political system)
Prof. C. A. Nallino
Muhammad telah membangun dalam waktu bersamaan: agama (a religion) dan negara (a state).
Matlamat Politik dalam Islam • Melaksanakan perjuangan menegakkan kebenaran dan mencegah kemungkaran. • Membimbing negara untuk memberi keadilan kepada rakyat. • Memastikan setiap rakyat mendapat hak dan kebebasan. • Tempat melaksanakan syariat Islam secara menyeluruh.
Prinsip Politik dalam Islam Al- Syura : mensyuarat
Al- Hurriyyah:
Al- Adalah:
kebebasan
Keadilan
Al- Masuliyyah: bertanggungjawab
• TANGGUNG JAWAB PEMERINTAH TERHADAP RAKYAT ْ َما ِمنْ َوا ٍل َيلِي: صلَي هللاُ َعلَ ْي ِه َو َسلَّ َم َيقُ ْو ُل ِ ْن َيا َس ِر رضي هللا عنه أَنَّ َرس ُْو َل َ هللا ِ َعنْ َمعْ قِ ِل ب ُ َر ِع َّي َت ُه ِم َن ْالمُسْ لِ ِمي َْن َف َيم ُْو ) ت َوه َُو غَاشٌ لَ ُه ْم إِالَّ َحرَّ َم هللاُ َعلَ ْي ِه ْال َج َّن َة (رواه البخاري ومسلم • Ma’qil bin Yasar r.a meriwayatkan bahawa Rasulullah SAW bersabda :”Mana –mana pemerintah yang memerintah rakyat Islam ,tiba – tiba pemerintah itu mati dengan keadaan menipu rakyat , maka balasannya Allah mengharamkan masuk syurga .” (Hadis riwayat AlBukhari dan Muslim )
Tanggungjawab Pemimpin terhadap Rakyat • Apabila sesuatu perkara berlaku kepada orangramai dia hendaklah menganggap dirinya sebagai rakyat .dan menjauhkan sesuatu perkara yang dia tidak suka . • Jangan menganggap penantian seseorang yang memerlukan untuk mendapatkan pertolongan daripadanya sebagai satu kehinaan kerana Allah SWT telah memerintahkan menyegerakan bantuan kepada mereka yang memerlukan. • Jangan menghabiskan waktunya untuk kepuasan syahawat dan mesti berusaha agar sebahagian besar waktunya adalah untuk mentadbir . • Berusaha sedaya upaya agar sesuatu perkara itu diperolehi dengan mudah dan penuh kemesraan.
• Berusaha sekadar tenaga dan kemampuannya untuk memperolehi kepercayaan dan restu rakyat terhadapnya berteraskan nilai – nilai syarak . • Jangan berusaha mendapat restu seseorang sehingga melanggar keredaan Allah SWT dan hendaklah mendahului tuntutan syarak terhadap kepentingan dirinya. • Sekiranya rakyat dihukum , maka hukumlah dengan adil . • Hendaklah mendampingi para ulamak . • Meninggalkan sifat mazmumah seperti bermegah –megah , sombong dan garang serta panas baran .
• Mejauhi kezaliman .
Tanggungjawab Masyarakat Terhadap Pemerintah • Memberikan taat setia kepada pemerintah. • Bekerjasama dengan para pemimpin untuk melaksanakan tanggungjawab keagamaan dan mempertahankan negara dari ancaman musuh. • Bertanggungjawab melaksanakan dasar dan menyokong program-program pemerintah yang tidak bercanggah dengan Islam. • Menunaikan hak-hak kewangan kepada negara. • Melaksanakan amar makruf nahi munkar.
Al Hurriyah Kebebasan peribadi Kebebasan hak milik
Kebebasan berpolitik
Kebebasan bersuara
Kebebasan beragama
Sumber Politik dalam Islam
As-Sunnah
Al- Quran
Al- Ijma’
Qias
Asas Politik Islam
Tauhid
Khalifah
Al Falah
Unsur Utama dalam Politik Islam NIAT : setiap amalan mestilah disertai dengan niat. Mestilah selari dengan tuntutan Islam
TADARRUJ: Beransur-ansur. Dalam melaksanakan dasar dan tindakan politik seharusnya dibuat secara beransur-ansur agar objektif menegakkan Islam melalui politik Iitu dapat dipenuhi
‘URUF: Pembangunan politik dalam Islam ia mestilah dilaksanakan dengan mengambil kira kesesuaian dan amalan berpolitik masyarakat setempat tanpa membelakangkan apa yang dianjurkan dalam Islam
Strategi Politik Rasulullah Tempat rapatkan hubungan persaudaraan
Tempat mensyuarat
1. Pembinaan masjid Tempat pupuk semangat kerjasama
Tempat menimba ilmu
Strategi Politik Rasulullah 2. Mengadakan hubungan persaudaraan antara muhajirin dan ansar
Asas utama kekuatan Islam , bentuk ummat yang padu dan utuh
Ex: ja’far bin abi talib dengan mu’az bin jabal Hamzah bin abd mutalib dengan zaid bin harithat
Strategi Politik Rasulullah
3. Piagam • Perjanjian antara orang Islam Madinah dan bukan Islam
Tukar nama Yatrib kepada Madinah utk pastikan tanggungjawab setiap ummah Gunakan bentuk kewarganegaraan yang dikenali sbg ummah
Pengurusan Politik Madinah • Tindakan yang dilakukan oleh pemimpin untuk pastikan keselamatan, keadilan dan kebebasan. Agihan kuasa (power sharing) antara kaum
Ketua kabilah (al naqib) dibantu oleh timbalan (arif).
Pemerintah wilayah(nuqaba’) bertanggungjawab dlm pemerintahan wilayah
Dewan (saqifah) disediakan
Kes yang tak dapat diselesaikan oleh naqib akan dibantu oleh pemerintah pusat. Gunakan budi bicara & kebijaksanaan selesaikan masalah
Pengurusan Sistem Pertahanan • Aspek penting dalam pengurusan politik. • Merangkumi tenaga manusia & peralatan yang digunakan. • Perlu mempunyai keupayaan seperti strategi perjuangan dan teknik penggunaan senjata. • Strategi perang badar : saf • Strategi perang khandak : parit • Strategi perang taif : kepungan
• Peperangan untuk pertahankan agama dan kepentingan diri sahaja. • Rasulullah tunjukkan akhlak yang mulia semasa perang : pulangkan harta benda musuh semasa perang Hunain dan Taif.
Perhubungan Diplomatik • Hubungan 2 hala antara 2 negara atau lebih atas tujuan tertentu. • • • •
Penghantaran utusan, sariyyah. Pengutusan gabenor. Warkah diplomatik. Hubungan perjanjian
• Perwakilan dihantar ke Habsyah, Mesir, Byzantine dan Parsi. • Bertujuan untuk perkenalkan Madinah kepada negara luar serta iklankan sistem pemerintahan berasaskan agama Islam.
Surat Rasul, ketua Negara Islam untuk Raja Kisra : `Abdullah bin Huzaafah As-Sahmi R.A. diutuskan kepada Kisra (Maharaja Parsi). Dengan Nama Allah Yang Maha Pemurah lagi Maha Penyayang, Daripada Muhammad Rasulullah kepada Kisra Maharaja Parsi, Sejahteralah kepada sesiapa yang mengikuti petunjuk dan beriman kepada Allah dan RasulNya dan menyaksikan bahawasanya tiada Tuhan yang berhak disembah melainkan Allah yang satu tidak ada sekutu bagiNya, dan bahawasanya Muhammad itu hambaNya dan RasulNya,dan aku menyeru engkau dengan seruan Allah sesungguhnya aku ialah Rasulullah kepada manusia keseluruhannya, agar aku memberi peringatan bagi sesiap yang hidup dan membenarkan perkataan ke atas orang-orang kafir, maka masuklah kamu ke dalam Islam nescaya engkau akan selamat, maka jika engkau enggan maka sesungguhnya ke atas engkau dosa majusi.
Isu Semasa
