Afgiftekantoor 8500 Kortrijk 1 2de afd. - P3A9173 Afz.-V.U. Evolution Media Group Vlasstraat 17, 8710 Wielsbeke
PROFESSIONEEL MAGAZINE VOOR DE REISWERELD Maandelijks, uitgezonderd januari, april, juli, augustus en oktober - 18de jaargang nr. 134 - juni 2014 - Nr. 4
≥≥≥
I-EXPERIENCE
DUBROVNIK > PAG 14
I-SERVICE
OUTLINE TRAVEL > PAG 10
I-EXPERIENCE
MALLORCA > PAG 16
I-FOCUS
AMADEUS EN BENERAIL > PAG 18
CRUISE-INDUSTRIE SLAAT ALLE RECORDS Directe economische bijdrage stijgt met 39% in België-Luxemburg De cruisesector genereerde vorig jaar een rechtstreekse economische opbrengst van 39 miljoen euro in België-Luxemburg. Deze toename met 39% in vergelijking met 2012 is de hoogste procentuele
CLIA Europa berekende dat de economische opbrengst van de cruisesector in Europa vorig jaar goed was voor 39,4 miljard euro, een absoluut record en een stijging met 1,5 miljard euro in vergelijking met 2012. Er waren tenminste 166 cruiseschepen actief in het Middellandse Zeegebied terwijl minstens 108 schepen door Noord-Europa voeren, samen goed voor 6,4 miljoen passagiers. De capaciteit schommelde van minder dan honderd passagiers per schip tot meer dan 4.200 aan bood van de Norwegian Epic, het grootste schip dat vorig jaar in Europa voer. Dit jaar gaat die eer naar de Oasis of the Seas met 5.400 passagiers.
stijging in Europa, en dat onder meer dankzij de 224.000 passagiers die in Zeebrugge werden geteld. Ook voor 2014 zijn de cruise-vooruitzichten op de Belgische markt positief, stelt Peter Mathieu, voorzitter van Cruise Lines International Association (CLIA) België-Luxemburg.
Snelste groeimarkt België en Luxemburg noteerden met 39% de hoogste procentuele stijging van economische opbrengst in Europa, namelijk met 39% tot 39 miljoen euro in 2013. 17 miljoen daarvan, of 28% meer dan in 2012, gaat naar personeelskosten van onder andere maritiem personeel en havenarbeiders. Verder zijn onder andere uitgaven voor cruise-passagiers verrekend evenals aankoop van lokale goederen en diensten (excursies, brandstof, enz.). “472.000 cruisetoeristen kozen de Benelux als bestemming, wat ons de elfde plaats in Europa oplevert”, stelt Peter Mathieu. “Zeebrugge is de populairste aanleghaven in
België met 224.000 passagiers, een stijging met 45,5% in vergelijking met 2012. De Belgische en Luxemburgse bronmarkt voor cruisepassagiers bleek eveneens één van de snelst groeiende in Europa. Het aantal vakantiegangers dat voor een cruise opteerde, steeg met 22% van 59.000 in 2012 tot 72.000 in 2013. Ondertussen groeide de Belgische economie met 0,2% en de Luxemburgse met 2,0%. Die groeicijfers zetten zich naar verwachting voort in 2014-2015”. “Op dit ogenblik is het alleszins nog te vroeg om een tussentijdse balans op te maken, maar de vooruitzichten zijn positief. Het belangrijkste segment op de Belgische markt blijven de zeven- tot achtdaagse cruises in het Middellandse Zeegebied. Wel zien wij dat wie al herhaaldelijk in die regio heeft gecruised ook al eens verderop gaat naar bijvoorbeeld Azië of Australië-Nieuw-Zeeland. Verder blijven de Caraïben een topbestemming. Ook zien wij hoe nabijgelegen vertrekhavens zoals Amsterdam, Rotterdam en Southampton aantrekken omdat passagiers dan de kosten voor heen- en terugreis kunnen beperken. Wij zijn er dan ook van overtuigd dat het Belgische en Luxemburgse marktpotentieel zich verder zal ontwikkelen en dat de cruisesector ook hier een bijdrage kan leveren tot de groei- en werkgelegenheid.” GEERT VAN LIERDE
Quantum of the Seas
W W SCHEEP IN VOOR EEN CRUISE-ERVARING ALS GEEN ANDER De cruisesector maakt met de nieuwste generatie schepen van Royal Caribbean International dit najaar een quantumsprong. Nieuwe types van hutten, hoogstaande speltechnologieën, vernieuwende shows en de beste eetgelegenheden brengen uw cruise-ervaring naar hogere sferen. Quantum of the Seas vaart vanaf november 2014 naar de Bahama’s en de Caraïben, het zusterschip Anthem of the Seas vanaf mei 2015 in Europa.
North Star
SeaPlex
RipCord by iFLY
Jamie’s Italian
Geniet van een adembenemend zicht op 90 meter boven zeeniveau.
Pret verzekerd op de eerste botsauto’s in de grootste overdekte speeltuin op zee.
Maak kennis met een sensationele vliegervaring op de eerste vrijevalsimulator op zee.
18 restaurants waaronder Jamie’s Italian, het eerste restaurant van Jamie Oliver op zee.
MAMMA MIA!
Two70°
Meer dan 50 miljoen mensen hebben de musical gezien aan land. Geniet met MAMMA MIA! nu voor het eerst op zee van de grootste ABBA-hits.
Overdag krijgt u een ongelofelijk 270° zicht over de zee. Zodra de zon ondergaat, voert Two70° u mee naar indrukwekkend spektakel.
ONTDEK ALLE INNOVATIEVE VOORZIENINGEN OP ROYALCARIBBEAN.COM/QUANTUMOFTHESEAS
SURF NAAR ROYALCARIBBEAN.BE | GA LANGS BIJ UW REISKANTOOR
i COMMENT | GEERT VAN LIERDE INHOUD 4
Franstaligen reislustiger dan vlamingen
I-NEWS
5
Vanaf augustus bagage inchecken in Brussel-Zuid
7
Seychellen: paradijselijke veelzijdigheid
10 I-SERVICE Impasse doorbreken: Tsjechië-specialist Outline Travel 12
NMBS Europe biedt meer dan Internationale treinbiljetten
13
Innovatie en dienstverlening hoekstenen van het Thalys-aanbod
14 I-EXPERIENCE 16
Peddelen rond Dubrovnik Mallorca, veel meer dan stranden
18 I-FOCUS
Innoverend partnership voor trein-ticketing
InfoTravel is een uitgave van EVOLUTION MEDIA GROUP bvba, Vlasstraat 17, 8710 Wielsbeke, België, en verschijnt 7 keer per jaar | Directie: Piet Desmyter: tel. +32 56 60 73 33, fax +32 56 61 05 83 | Hoofdredacteur: Geert Van Lierde, tel. +32 54 32 01 51, fax +32 54 33 64 27, e-mail:
[email protected] - skype geertvanlierde | Eindredacteur: Peter Van Oyen, tel. +32 55 30 55 20, gsm +32 478 83 00 26, e-mail:
[email protected] | Redactie: Servane Calmant, Filip Godelaine, Daniel Steevens, René Van Hoof, Patrick Van Looy, Jos Verhoogen | Advertising manager: Michèle Grassi, tel. +32 475 89 59 21, e-mail:
[email protected] | Oplage: 5.300 ex. (3.300 NL - 2.000 FR - controlled circulation) | Distributie: alle vergunde reisbureau’s in België en G.H. Luxemburg, touroperators, incentive houses, business travel managers, autocarondernemingen, luchtvaartmaatschappijen, toeristische diensten en ambassades, hotelbedrijven, cruise-, ferry, en treinmaatschappijen, dienstenbedrijven | Prepress & druk: Oranje, tel. +32 56 60 18 18 | Abonnementen (7 nummers): €28, buitenland (Europa): €43 via overschrijving op BBL 385-0451160-76 | Verantwoordelijke uitgever: Piet Desmyter, Vlasstraat 17, B-8710 Wielsbeke Overname, zelfs gedeeltelijk, van artikels en publicitaire projecten, is voorbehouden aan het copyright van het tijdschrift. Elke medewerker is verantwoordelijk voor zijn bijdrage. Edition française sur demande.
Heeft de onafhankelijke reisbemiddelaar nog een toekomst als tussenpersoon? Zo ja, hoe moet die toekomst eruit zien? Is er echt geen andere optie dan de huidige franchising-formules of samenwerkingsverbanden? Waarom heeft de reisbureausector zich in het verleden nooit sterker kunnen profileren als een professionele partner voor de vakantiebehoeften van het brede publiek? Het zijn vragen die steeds meer zelfstandige reisbureaus bezig houden en waarop zij een duidelijk en eenduidig antwoord zoeken. Geen algemene, hoogdravende antwoorden die via colloquia en congressen worden geventileerd. Neen, gewoon correcte, goed onderbouwde en echt praktijkgerichte oplossingen die verder reiken dan het bieden van toegevoegde waarden. Enkele jaren geleden werd reisagenten voorgespiegeld dat het internet niets zou worden en dat zij zich wel konden handhaven. De nulcommissionering door de luchtvaart werd onder vuur genomen. Nu wordt geschermd met de afschaffing van het reisbureaudecreet in Vlaanderen en de oneerlijke concurrentie door buitenlandse aanbieders die de wetgeving niet eerbiedigen. De toenemende rechtstreekse verkoop kan niet langer worden ontkend en is alom tegenwoordig, al dan niet via geaffilieerde partners binnen en buiten het toerisme. Zelfs de pakketreizen, waarrond een nieuwe Europese regelgeving wordt voorbereid, worden systematisch uitgehold en omgevormd tot modulaire pakketjes waarin klanten afzonderlijk vervoer, logies, maaltijden en andere diensten kunnen bestellen. We hadden een goed gestructureerd en gestroomlijnd distributiemodel waarin een aanbieder zich via een tussenpersoon positioneerde tegenover een mogelijk trouwe klant, klinkt het bij de onafhankelijke reisbureaus. Momenteel moeten zij met lede ogen toezien hoe hun klant langs alle mogelijke wegen rechtstreeks en onrechtstreeks wordt benaderd en hoe zij als historisch trouwe partner worden verloochend. Ook al spreekt menig orakel, menig onafhankelijk reisagent hoort de haan driemaal kraaien.
NIEUW! NAAR LONDEN VANAFE€€34,99 34,99 6 vluchten per week van Antwerpen naar Londen-Southend
flybe.com
flybe.com
Beschikbaar voor reizen van 03 juli 2014 tot en met 25 oktober 2014 en volgens beschikbaarheid. Vroegboeking kan van toepassing zijn. Route informatie is correct op moment van druk. Er worden geen kosten voor debetkaarten aangerekend. Voor boekingen met een kredietkaart wordt een vergoeding van 3% aangerekend op het totale bedrag, met een minimumtoeslag van}7,00 per boeking.
INFOTRAVEL | JUNI 2014
|3|
NEWS
Vakantiebarometer Europ Assistance wijst op lichte daling zomervakanties
FRANSTALIGEN REISLUSTIGER DAN VLAMINGEN Iets minder dan de helft van de Belgen (47%) gaat dit jaar op reis. In vergelijking met 2012 gaat het wel om 12% minder reislustigen, zo blijkt uit de Vakantiebarometer van Europ Assistance. De daling treft vooral hen die tot nog toe meermaals op reis gingen. Vlamingen blijken overigens iets minder reislustig en geven ook iets minder uit dan Franstaligen. Tussen 10 februari en 21 maart peilde onderzoeksbureau Ipsos in opdracht van bijstandsverlener Europ Assistance naar de reisintenties van onder meer de Belgen. Het aantal Europeanen dat verklaart in de zomervakantie op reis te zullen vertrekken, blijft even laag als in 2013 (54%) maar Oostenrijkers en Duitsers blijken alleszins reislustiger dan Fransen, Britten, Italianen, Spanjaarden en Belgen. Bijna de helft van de Belgen (47%) gaat deze zomer op reis. Dat is een lichte daling met 2% tegenover 2013. Ons land zit daarmee onder het Europese gemiddelde van 54%. Het aantal Belgen dat aangeeft in de zomermaanden op reis te gaan, is sinds 2009 (64%) constant gedaald. Uit de cijfers blijkt voorts dat er in Vlaanderen minder vakantieplannen worden gesmeed (45%) dan in Franstalig België (50%). Gemiddeld duurt de vakantie van de Belg 13,8 dagen. Franstaligen gaan drie weken of langer op reis (35%), terwijl 51% van de Nederlandstaligen het houdt op twee weken.
van de Europese landen (€ 2.508). In 2014 behouden de Belgen hun tweede plaats, met een nieuwe stijging van het vakantiebudget tot € 2.577. De stijging tekent zich dit jaar opnieuw af bij de Franstalige Belgen (€ 2.703 of +12%); hun budget was in 2011 echter gedaald met 17%. In Vlaanderen is er sprake van een daling van 5% tot € 2.476. 78% van de Belgen brengt zijn vakantie in Europa door. Frankrijk blijft de meest populaire bestemming (30%) voor Spanje (14%), Italië (10%), Griekenland (5%) en Turkije (4%). Net zoals vorig jaar verklaart 54% van de Belgen dit jaar de auto te gebruiken om naar hun vakantiebestemming te reizen. Vliegtuigreizen dalen van 45% naar 41%.
Net zoals vorig jaar beknibbelen de Europeanen het meest op hun vakantiebudget, na kleding en technologie (14%, idem 2013). De beperkingen slaan het minst op de voeding en op het gezondheidsbudget. Bij de Belgen verklaart 11% te beknibbelen op het vakantiebudget in vergelijking met andere gezinsuitgaven, maar zij besparen wel het minste op hun vakantiebudget, 41% tegenover het Europees gemiddelde van 59%. Na een daling van 8% in 2012 en een lichte stijging van 4% in 2013, hadden de Belgen vorig jaar opnieuw op één na het hoogste vakantiebudget
56% boekt online De Belgen gebruiken graag het internet om hun reis voor te bereiden. 56% verklaart vooral online te reserveren, tegenover 54% in 2013. Bij de Europeanen is dit aantal gestegen van 56% naar 59%. Ook boekt de Belg meer dan de gemiddelde Europeaan zijn reis op voorhand (77% vs 71%). 26% bereidt zijn vakantie 1 à 4 maanden op voorhand voor en 34% begint er zelfs meer dan 4 maanden op voorhand aan. Nederlandstaligen gaan veeleer langs bij het reisbureau (28%) terwijl de Franstaligen eerder reserveren via websites van luchtvaartmaatschappijen en hotels (43%).
|4|
Zes op tien Belgen zoeken tijdens de zomer naar rust, terwijl 34% uit is op culturele verrijking. De vakantie met het gezin en/ of vrienden doorbrengen is een must voor 17% van de Belgen. De ideale vakantiemix vinden de meeste Belgen (59%) tijdens een verblijf aan zee. Daarnaast kiezen onze landgenoten regelmatig voor een rondreis (20%), een vakantie in de bergen (18%) of op het platteland (16%), en voor een verblijf in de stad (18%). GEERT VAN LIERDE
i
www.europ-assistance.be INFOTRAVEL | JUNI 2014
NEWS
RECORDCIJFERS IN HET TOERISME “ DE HERBEVESTIGEN HET VERTROUWEN IN DE SECTOR, MAAR ZIJ HERINNEREN ONS ER OOK AAN DAT DIE STERKTE SAMEN GAAT MET EEN GROTE VERANTWOORDELIJKHEID. DE VERANTWOORDELIJKHEID DAT TOERISME ZICH MOET VERTALEN IN BETERE LEEFOMSTANDIGHEDEN EN EEN DUURZAME TOEKOMST VOOR ONZE PLANEET EN DE VOLGENDE GENERATIE.
” Taleb Rifai, secretaris-generaal (UNWTO)
Vanaf augustus bagage inchecken in Brussel-Zuid
AIR FRANCE-KLM OPENT AIR&RAIL-TERMINAL Air France-KLM heeft in Brussel-Zuid zijn vernieuwde Air&Railterminal geopend. Passagiers die met Thalys naar Schiphol of TGV naar Parijs Charles de Gaulle sporen, kunnen er wellicht vanaf half augustus ook bagage laten inchecken naar eindbestemming.
TOP 10
Selfie-steden Uit een rondvraag van de Nederlandse reiswebsite Suggest Me blijkt dat meer dan 14% van alle selfies die op social media belanden, gemaakt zijn in Londen. Daarmee komt de Britse hoofdstad net voor New York in de lijst met populairste selfie-steden. Hoewel Londen veel bezienswaardigheden heeft zoals Buckingham Palace, Big Ben en The London Eye, is het Colosseum in Rome de populairste plek, voor de Eiffeltoren en Big Ben. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.
Londen New York Amsterdam Barcelona Parijs Berlijn Rome Istanboel Sydney Athene
(14,05%) (11,62%) (9,82%) (9,35%) (9,82%) (7,15%) (6,60%) (4,98%) (4,26%) (4,25%)
2.599.232 Passagiers werden vorig jaar geteld in Barcelona, dat daarmee, volgens CLIA Europe, de belangrijkste Europese cruisehaven is. Tweede in de rij is Civitavecchia met 2.538.259 passagiers. Venetië staat op de derde plaats met 1.815.823 cruisetoeristen..
43.000.000 Dagtrips maakten de Belgen tijdens de laatste drie maanden van 2013. Dat is, volgens WES, een daling met 17% tegenover dezelfde periode in 2012. Fun shopping is goed voor 30% van de uitstapjes. Openluchtrecreatie (met vooral wandelen) komt op de tweede plaats met 26%.
INFOTRAVEL | JUNI 2014
>
In Brussel-Zuid opende Air France-KLM een nieuwe Air&Rail-terminal waar passagiers weldra ook hun bagage kunnen inchecken naar de eindbestemming.
Harm Kreulen, senior vice president Benelux voor Air France-KLM verduidelijkte bij de opening dat België als het ware een verruimde thuismarkt is, gelegen tussen de luchtvaarthubs van Amsterdam en Parijs. Beide luchtvaartmaatschappijen werken al een vijftiental jaar samen met treinoperatoren voor het aanvullend vervoer van en naar hun respectieve hubs. “Tussen 80 en 90% van onze klanten vindt deze dienstverlening goed tot uitstekend. Tijdwinst, reiscomfort, stiptheid en lounge-faciliteiten worden sterk gewaardeerd”, stelt Frédéric Verdier, general manager BeLux. “Wel vragen klanten om meer comfort in de stations en om mogelijkheden om bagage meteen in te checken. Met de opening van de Air&Rail-terminal in Brussel-Zuid komen wij daaraan al een stuk tegemoet. In samenwerking met het nabijgelegen Pullman-hotel worden de lounge-faciliteiten uitgebreid en kunnen La Première-reizigers er genieten van een volwaardige maaltijd. Reizigers kunnen
ook terecht in de Thalys-lounge. Verder is er een ticketing-kantoor voorzien waar men de treintickets zonodig kan wijzigen”. In navolging van een proefproject in Straatsburg, waarbij reizigers voor Parijs Charles de Gaulle hun bagage meteen konden inchecken, wordt een gelijkaardig initiatief vanaf half augustus opgestart voor Air Franceklanten vanuit Brussel-Zuid. Bagage wordt op de luchthaven automatisch verhandeld en geladen voor de aansluitende vlucht. Op dit ogenblik bekijkt Air France-KLM de mogelijkheid om een mini-terminal of incheck-kiosk te plaatsen in AntwerpenCentraal voor reizigers die vanuit Schiphol vertrekken. In samenwerking met de Franse Spoorwegen (SNCF) wordt reeds het TGV Air-concept vanuit Rijsel aangeboden.
i
www.airfrance.be |5|
NEWS
VLM AIRLINES VLIEGEN VOOR DERDE VLM Airlines maakt onder de vleugels van het Duitse Intro Aviation dat de CityJet Group overnam van Air France-KLM, een doorstart als operationele partner-airline voor rekening van derden. CityJet wordt één van de klanten van VLM Airlines, dat zich verder wil profileren als chartermaatschappij en als partner voor andere, Belgische luchtvaartmaatschappijen. Het Duitse Intro Aviation kocht op 30 april de CityJet Group integraal over van Air France-KLM. Intro Aviation heeft zich de voorbije jaren gespecialiseerd in de overname van luchtvaartmaatschappijen, die met een minimum aan herstructureringen opnieuw rendabel te maken en ze vervolgens eventueel te verkopen. Voorbeelden daarvan zijn Nürnberger Flug Dienst (NFD) dat nu deel uitmaakt van Eurowings-Germanwings (Lufthansa), LTU en dba (voorheen Deutsche BA) die werden geïntegreerd in Air Berlin. Intro Aviation wil VLM Airlines afsplitsen van het Ierse CityJet en het als onafhankelijke Belgische dochteronderneming opnieuw in de markt zetten. Naar de toekomst wordt VLM Airlines verder uitgebouwd als een zogenaamde ‘wet lease’- of ACMI-carrier, die complete toestellen met bemanning, onderhoud en verzekeringen ter beschikking stelt van derden. VLM Airlines vervulde die rol reeds succesvol binnen de CityJet Group. Gelijktijdig worden ook de charteractiviteiten opgedreven, wat de voorbije twee jaar al resulteerde in een verdubbeling van de charteromzet. VLM Airlines beschikt inmiddels over een eigen vloot van 12 Fokker 50-toestellen. Zes daarvan vliegen voor rekening van CityJet. De overige toestellen worden ingezet voor charteractiviteiten of ‘wet lease’-formules. Daarvoor kijkt Intro-topman Hans
Rudolf Wöhrl naar andere luchtvaartmaatschappijen in de Benelux, en meer bepaald naar de Belgische luchtvaartmaatschappijen. Hoewel hij de naam niet vernoemde, gaf de topman aan dat hij zich alleszins gelukkig zou wanen, wanneer Brussels Airlines een partnership met VLM Airlines zou sluiten voor een regionaal vluchtaanbod. Arthur White, ceo van VLM Airlines, verduidelijkte ook dat het geenszins de bedoeling is om opnieuw eigen routes te gaan vliegen. Partnerships met derden zijn de toekomst, en dat bij voorkeur vanaf Antwerpen of andere luchthavens (Rotterdam, London City of Ierland) waar er nu reeds VLM-toestellen operationeel zijn. Uitbreiding of vernieuwing van de huidige Fokker 50-vloot is voorlopig niet aan de orde omdat de toestellen nog voldoende levenskrachtig en functioneel zijn voor regionale luchtvaart. Hans Rudolf Wöhrl beklemtoonde ten slotte dat er principieel geen ‘exit-strategie’ is om VLM Airlines te gaan doorverkopen. “We willen VLM nu eerst en vooral laten groeien”, aldus nog de Intro-topman. GEERT VAN LIERDE
i
www.flyvlm.com
COSTA CRUISES: SLOW CRUISEN MET COSTA NEOCOLLECTION Costa Cruises pakt uit met het concept slow cruising. Dat zijn gezapigere cruisereizen, met nadruk op rust en beleving. Door de langere haltes in aanleghavens is er meer tijd om de streek of de stad te verkennen. Voor deze slow cruises zet de rederij de drie schepen van de neoCollection in (Costa neoRomantica, Costa neoRiviera en Costa neoClassica). Het gaat om relatief kleine en intieme schepen die dus meer op de persoonlijke wensen van de reizigers kunnen inspelen. Ook meegenomen (en minder stresserend) voor de Belgische passagier is dat de Costa neoRomantica tijdens de zomermaanden vertrekt uit de haven van Amsterdam. Dit schip maakt een aantal cruises naar de Oostzee met stopplaatsen in steden als Stockholm, Helsinki, Tallinn en Sint-Petersburg. Vooral voor de voormalige hoofdstad van de Russische Tsaren wordt extra veel tijd uitgetrokken (2 dagen), zodat de passagiers alle tijd krijgen om de stad en de bezienswaardigheden in zich op te nemen. De neoRomantica zet ook koers naar het hoge noorden, met een aantal cruises naar de Noorse fjorden en de Noordkaap. Op één afreis maakt het schip ook een lus naar Spitsbergen, een unieke belevenis. Tijdens de eindejaarsperiode wordt de neoClassica ingezet voor een slow cruise naar Israël, Jordanië en Egypte. Het schip vind je later op de Indische Oceaan, met haltes op exotische plaatsen als Oman, Seychellen, Madagascar, La Réunion en Mauritius. In de zomer van 2015 kan de passagier op de neoClassica de slow cruise ervaren tussen de Griekse eilanden. www.costacruises.be PVO
£ Met een slow cruise krijgt de passagier meer tijd om een bestemming te leren kennen. Zo worden er bij de Oostzee-cruise 2 dagen uitgetrokken om Sint-petersbrug te verkennen. Een bezoekje aan de ‘Kerk van de Verlosser’ zal zeker op het programma staan. (foto pvo)
|6|
INFOTRAVEL | JUNI 2014
NEWS
SEYCHELLEN: PARADIJSELIJKE VEELZIJDIGHEID De Toeristische Dienst van de Seychellen zette onlangs in Antwerpen de troeven van de archipel nog eens op een rijtje. Het eilandstaatje heeft niet alleen paradijselijke stranden te bieden. In de Seychellen speelt de natuur ook een belangrijke rol. Maar het blijft toch hoofdzakelijk een bestemming voor kapitaalkrachtige reizigers. De eilandarchipel ligt in de Indische Oceaan, bestaat uit 115 eilanden en is qua oppervlakte 42 keer groter dan België. Toch leeft het gros van de bevolking (slechts 90.000 inwoners) op een kerngroep van eilanden, waarvan Mahé (met hoofdstad Victoria), Praslin en La Digue de belangrijkste zijn. Deze groep wordt samen met een aantal satellieteilandjes door de toeristen het meest bezocht. Bijna alle eilanden beschikken over de meest idyllische stranden ter wereld. Geen wonder dat honeymooners hier graag hun wittebroodsweken doorbrengen. Ze kunnen zwemmen en duiken in de azuurblauwe zee of romantische boottochtjes maken naar verlaten stranden. Maar mooie stranden vind je ook op andere plaatsen in de Indische Oceaan. Wat de Seychellen uniek maakt, is de fantastische en weelderige natuur die je overal op de eilanden aantreft. Er wonen op de archipel reuzenschildpadden en exotische vogels die je nergens anders ter wereld aantreft. Ook zeldzame tropische bomen groeien er, waaronder de palmboom die de endemische zeekokosnoten voortbrengt. Het klimaat is uitermate mild. De temperatuur zakt nooit onder de 20 graden en het wordt zelden te heet (veel warmer dan 32 graden wordt het bijna nooit). De meeste regen valt tijdens de eindejaarsperiode, maar zelden regent het de ganse dag. Ook goed om weten is dat de Seychellen buiten de orkaanzone ligt. Dit paradijs krijg je wel niet gratis. De hotels bevinden zich bijna allemaal in het topsegment. Vooral de hotels die op hun eigen eilandje liggen, zoals bijvoorbeeld Hotel Desroches op het gelijknamige eiland, hebben een fors prijskaartje (www.desrochesisland.com). Ook in andere hotels betaalt de moderne Robinson Crusoe een flinke duit voor de ‘bare foot luxury’. Vele hotels hebben een eerder internationale sfeer met een lokale touch. Wie zich echt wil onderdompelen in de ambiance van de Seychellen, kan terecht in het Coco de Mer Hotel (www.cocodemer.com). Op de Belgische markt worden de bestemming en de hotels voornamelijk aangeboden door luxetouroperators en Afrikaspecialisten.
Vanaf juli is de archipel ook gemakkelijker bereikbaar vanuit ons land Vanaf 2 juli biedt Air Seychelles, equity partner van Etihad Airways, immers twee retourvluchten per week aan tussen Parijs en de Seychellen. Door de codeshareovereenkomst tussen Etihad Airways, de nationale luchtvaartmaatschappij van de Verenigde Arabische Emiraten en de Franse spoorwegmaatschappij SNCF kunnen reizigers vanuit Brussel-Zuid de tgv nemen naar de Charles De Gaulle-luchthaven in Parijs om van daaruit via Abu Dhabi naar de Seychellen te vliegen. (www.ethiad.com) TEKST EN FOTO: PETER VAN OYEN
i
www.seychelles.travel
Hét partnerprogramma voor reisagenten SNEL EN SIMPEL RESERVEREN 240.000 HOTELS, B&B'S EN APPARTEMENTEN 140 AIRLINES (OOK LOWCOST) TRANSFERS, EXCURSIES EN MEER Kies voor de betrouwbaarheid van één van de grootste online reisagenten ter wereld
MELD U NU AAN OP: www.expedia.be/taap £ Op het eiland Des Roches tref je ook de reuzenschildpadden aan, vriendelijke dieren die een extra attractie zijn voor de gasten (foto Hotel Des Roches).
INFOTRAVEL | JUNI 2014
Tel - (0) 220 08 518 Email -
[email protected]
|7|
NEWS
PARK VAN ‘LE PETIT PRINCE’ Eerste luchtpark ter wereld in Elzas Op dezelfde plaats waar 500 jaar geleden de eerste bewaarde en bestudeerde meteoriet ter wereld neerviel, de meteoriet van Eguisheim, opent begin juli het themapark ‘Park van De Kleine Prins’. Hierdoor geïnspireerd, evenals door het gelijknamige boek van Antoine de Saint-Exupéry startten twee ballonfanaten – Jérôme Giacomoni en Matthieu Gobbi, medestichter van Aérophile, een Franse KMO die kabelballons produceert – een project om het eerste luchtpark ter wereld op te richten. Emoties en verrukking zijn gegarandeerd dankzij 31 attracties die groot en klein uitnodigen om te vliegen, te reizen van planeet naar planeet met de Kleine Prins, of bijzondere ontmoetingen te hebben met dieren. Er worden nog meer luchtervaringen aangeboden zoals de vliegende stoelen, l’Aérousel – een carrousel op het thema van de luchtvaart, Vol de Nuit, een parcours dat de epische omstandigheden simuleert van piloten die zonder zicht moesten vliegen, Courrier Sud, waarbij de kleine luchtvaarders post moeten vervoeren naar het juiste continent of een bezoek aan een echte Antonov 2 – de grootste tweedekker ter wereld, ontworpen in de jaren 1940. Oudere bezoekers kunnen genieten van ‘Les Ailes du Courage’, een film van Jean-Jacques Annaud die de saga verhaalt van de luchtvaartmaatschappij Aéropostale en het epos van pionier Guillaumet in de Andes. Het park is gelegen in Ungersheim, Elzas, op 18 km van Mulhouse en 35 km van Colmar. www.parcdupetitprince.com GVL
SAMENWERKING MET UNESCO Seabourn De ultraluxe cruiserederij Seabourn start een samenwerking met de United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization (Unesco) ter bescherming van het Werelderfgoed. De samenwerking is gestart met als doel om het begrip in de reisbranche en onder reizigers te vergroten voor de bescherming en bevordering van de unieke culturele en natuurlijke plekken wereldwijd. Seabourn heeft toegezegd één miljoen dollar te investeren. Voor gasten aan boord van Seabourn betekent de samenwerking een unieke kennismaking achter de schermen met huidige en toekomstige projecten van Unesco. Gastsprekers met specifieke kennis over het Werelderfgoed varen mee en geven lezingen. Tevens zal Seabourn een bedrag per excursie aan Unesco schenken wanneer de excursie een Werelderf|8|
goed aandoet. De cruiserederij zal ook in een aantal havens een speciale ‘Werelderfgoed Ontdekkingstoer’ ontwikkelen, met exclusieve informatie betreffende het Werelderfgoed. Sinds de oprichting heeft Seabourn honderden bezoeken gefaciliteerd naar de bijzondere plekken op de Werelderfgoedlijst. Momenteel worden meer dan 150 erfgoedsites bezocht op diverse routes. www.seabourn.com GVL
Samenwerking met sector en opleidingen BTO De Belgian Travel Organisation (BTO) en de partners van de Federatie Toeristische Industrie (FTI) willen de samenwerking met alle toeristische hogescholen en alle netten van het toeristisch secundair opvoeren. Het initiatief is nu goed op gang gekomen en moet ervoor zorgen dat het onderwijs arbeids- en sectorgericht is. Dit om een vlotte toestroom van nieuwe, jonge, gemotiveerde werknemers in de toekomst te garanderen. Op die manier kan het imago van de sector opgedreven worden en kan de deur opengezet worden voor een frisse wind met veel nieuwe jonge mensen. Wat het hoger onderwijs betreft wordt de werking van het TOBOS (het regelmatig overleg tussen alle hogescholen en de toeristische industrie) gerevitaliseerd. Wat het secundair onderwijs (GO!, vrij, provinciaal en gemeentelijk) betreft, zal er een effectieve en totale hervorming doorgevoerd worden bij de aanvang van het schooljaar 2015 – 2016. Daar zal de nadruk veel meer liggen op het aanleren van beroepscompetenties. Er komen ernstige hervormingen wat betreft leerfocus, leerplannen, en meer mogelijkheden voor geïntegreerde werkvormen. Ook wordt nagegaan of er een convenant kan worden afgesloten met betrekking tot stageplaatsen en het aldaar praktijkgericht leren werken. BTO heeft er zich toe geëngageerd hierbij het voortouw te nemen, en er ook zoveel mogelijk andere leden van de FTI bij te betrekken.
lid wordt bepaald dat van de btw is vrijgesteld de dienst verricht door een reisbureau indien de handelingen waarvoor het, voor de totstandkoming van de reis, een beroep doet op andere belastingplichtigen door laatstgenoemden buiten de Gemeenschap worden verricht. In het tweede lid wordt bepaald dat indien de in het eerste lid bedoelde handelingen zowel binnen als buiten de Gemeenschap worden verricht, alleen het gedeelte van de dienst van het reisbureau betreffende de buiten de Gemeenschap verrichte handelingen mag worden vrijgesteld. De betreffende wet werd tot op heden nog niet gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad. Evenmin werd het koninklijk besluit waarin de inwerkingtreding van bedoelde wet (1 mei 2014) wordt geregeld, reeds gepubliceerd. www.minfin.fgov.be GVL
ONLINE REISAGENTENPLATFORM Travelworld
Terwijl er achter de schermen druk gewerkt wordt aan een nieuwe Travelworld.be website, lanceert Travelworld het reisagentenplatform Travelworld Topseller. De site bundelt alle tools om als reisagent Travelworld beter te kunnen verkopen en hier ook extra voor beloond te worden. Momenteel staan al een handvol incentives online, in samenwerking met verschillende toeristische diensten en hotelpartners, maar de komende weken en maanden worden hier tientallen nieuwe acties aan toegevoegd. Travelworld Topseller is ook de plaats om u in te schrijven voor tal van evenementen, opleidingen en studiereizen. De eerste Travelworld “Soirees” zijn reeds aangekondigd en de eerste Fam Trips volgen weldra. Wil u liever helemaal zelf op reis vertrekken naar één van de Travelworld bestemmingen, dan zijn er interessante agententarieven voor handen, met kortingen tot 60% op de brochureprijzen.
www.bto.be GVL
REIZEN BUITEN DE EU BTW-afschaffing “De BTW voor reizen naar landen buiten de Europese Unie wordt vanaf 1 mei 2014 afgeschaft”, aldus een mededeling van de Algemene Administratie van de Fiscaliteit. Op 24 april keurde het Parlement de afschaffing van de BTW over extracommunautaire reizen goed. In artikel 41 van het Btw-Wetboek wordt een paragraaf 2bis ingevoegd waarbij in het eerste
Op Topseller vindt u telkens het allerlaatste nieuws, maakt u kennis met het Travelworldteam, kunt alle nieuwsbrieven raadplegen, promotieflyers en brochures downloaden, ervaringen delen en visa regelen. www.travelworld.be | www.top-seller.be GVL
INFOTRAVEL | JUNI 2014
Zon of sneeuw deze winter?
Winteraanbod 2014-15 boekbaar ! Jetair NV, Gistelsesteenweg 1, 8400 Oostende, Hr.O. 29061, lic. A1201
Vroeg boeken: straffe kortingen én prijsgarantie Primo Promo Prijsgarantie Stuntprijskorting tot €350 voor exotische bestemmingen Vroegboekkorting Long stay advantage
Kinderkortingen : 500 gratis seats 500 kinderen en tieners t.e.m. 15 jaar kunnen het hotel én de vlucht gratis krijgen en betalen dus alleen de luchthaventaksen en eventueel een visum of toeristenkaart.
SERVICE
Impasse doorbreken
TSJECHIË-SPECIALIST OUTLINE TRAVEL Praag geniet allang cum laude burgerrecht als citytrip, maar hoe zit het met de belangstelling van hieruit voor de rest van Tsjechië? Touroperator Outline Travel, die recent zijn kantoor verhuisde naar de Voskenslaan in Gent – op enkele stappen van het St.-Pietersstation – focust al ruim twintig jaar op dit Centraal-Europees land.
Bezieler Bart Boots, die voordien als pedagoog actief was in de sociale sector, mikt in de eerste plaats op originele groepsconcepten en unieke formules voor families en kinderen. In het Boheemse Woud (Sumava Nationaal Park) is het Outline Outdoor Centrum operationeel. Preferentiële 01 Het Outline Travel team. verblijfplaatsen voor de deelnemers aan de daar georganiseerde buitensportactiviteiten, 02 Bart Boots: “Wij werken de zijn sinds 2003 het eigen pension Jiricna laatste jaren zeer gevarieerde (met een capaciteit van 50 man, die kan opprojecten uit voor reiskantoren“. gedreven worden tot 120 mits inschakeling van andere pensions) en sinds 2006 ook hotel Gandalf (15 kamers). Dit charmehotel is gekwalificeerd als privé gebouw, maar is volgens Boots 4 sterren waard, gelet op de
goede keuken, het persoonlijk onthaal, het overdekt zwembad, whirlpool, wijnkelder, enz. Samenwerken met reiskantoren Is het de relatieve onbekendheid van natuur en cultuur buiten de Tsjechische hoofdstad? Of is het de combinatie van buitensportondernemer en touroperator die aan de basis ligt van de perceptie? Feit is dat de Gentse touroperator tot nog toe nooit echt in de armen gesloten werd door de totaliteit van de Vlaamse reisindustrie en als een wat vreemde eend in de bijt werd beschouwd. Al meteen bij de prille start protesteerde de VVR tegen de manier van werken, maar sinds 1995 beantwoordt Outline Travel aan alle gestelde normen, inclusief lidmaatschap van het Garantiefonds. Het vinden van de perfecte formule om de reislicentie op eigen naam te schrijven, een hele juridische klus blijkbaar, heeft heel wat meer tijd in beslag genomen. “Daardoor waren we al jaren bezig voor we effectief naar buiten konden komen,“ zegt Bart Boots in een exclusief gesprek met Infotravel, “maar in de loop van de jaren hebben we onze accommodaties uitgebouwd, hebben we een officiële zetel van Outline ook in Tsjechië gevestigd en een buitensportfirma. Ik heb niet de budgetten om daar een grote campagne tegenaan te gooien noch om aan grote reisevenementen deel te nemen, maar ik wil wel de impasse doorbreken. Wij werken de laatste jaren zeer gevarieerde projecten uit voor reiskantoren en dat is de te volgen weg. Ze zijn van harte welkom!”
01 02
Alle soorten reisformules “Een aanspreekpunt in het hartje van Gent, een zetel van Outline in Tsjechië met buitensportcentrum en beheer van eigen materialen, eigen accommodatie, een professioneel begeleidersteam en een netwerk van contacten ter plaatse, de kennis van de taal: het zijn troeven van een goed uitgebouwde structuur en het stelt ons in staat om er een scherpe prijsstrategie op na te houden. De focus op Tsjechië laat toe om er meer te doen en creatief aan de slag te gaan met alle soorten van reisformules. Zo hebben we in het Boheemse Woud gezinsvakanties die eigenlijk avontuurlijke vakanties zijn voor families met opgroeiende kinderen; ‘in’ zijn vandaag een survivaldag, paddenstoelen plukken op een streekwandeling, rafting, hoogtepiste en paintball. Ook in Praag bieden we diverse invalshoeken aan om de stad op een actieve manier te verkennen, zoals bijv. een fotozoektocht of stadsspelen. Het feit van daar jaren te werken betekent voorts dat we incentives kunnen organiseren. In Praag hebben we nauwe contacten
| 10 |
INFOTRAVEL | JUNI 2014
SERVICE
01
02
met 4- en 5-sterrenhotels, kunnen we een tram charteren voor een etentje in Villa Richter, enz. Outline is m.a.w. veel meer dan jeugdkampen in Tsjechië. Wij kunnen eender welk exclusief product in Tsjechië aanbieden op vraag van een reiskantoor: culturele reizen, zeker met Pilsen straks als Culturele Europese Hoofdstad 2015, verblijven in kastelen, jeepsafari’s, maar ook spa & wellness met individuele inschrijving, concertreizen,… Reiskantoren of incentivebureaus kunnen ons best contacteren voor een op maat uitgewerkt project, voor fietsvakanties of schoolreizen. Individuele autorondreizen langs de 6 Belgen die verspreid over Tsjechië, er eigen accommodaties op nahouden, kunnen op hun beurt perfect geregeld worden via Outline Travel. Om zelf actief reiskantoren te bezoeken en het pad te gaan effenen, nee daarvoor hebben wij hier onvoldoende mankracht.” Heidense roots Waarom moeten mensen met vakantie naar Tsjechië gaan? Bart Boots: “Daar vind je om te beginnen al de wereldstad Praag, de wellness en het heel fraaie stadje Cesky Krumlov, maar eigenlijk is de totaliteit van het land geweldig mooi. De Tsjechen wisten jaren de cultuur van de Slavische en de Germaanse volkeren te verenigen. Dat leverde in de loop van de geschiedenis enkele culturele hoogtepunten op, van de legendes van de Heidense volkeren, over het Centraal-Europese Keizerrijk tot de rijke cultuur van de Oostenrijks-Hongaarse dubbelmonarchie. We mogen ook niet vergeten dat Tsjechië voor WO I tot de tien rijkste landen op wereldniveau behoorde. Een exponent daarvan zijn de burgerlijke Jugendstilgebouwen in Praag en elders in het land. Sinds het land 25 jaar terug onafhankelijk werd, wordt heel die cultuur opnieuw opgepoetst. Die rijkdom bestaat onder meer ook uit 2.200 burchten en kastelen. Je treft zelfs culturele parels aan in kleine dorpjes. Dat maakt Tsjechië juist zo verrassend en zo boeiend. INFOTRAVEL | JUNI 2014
Bovendien kan je altijd op een zeer mooie wijze de cultuur en de natuur combineren. Zo ligt bijv. het slot van Melnik op de samenvloeiing van de Moldau en de Elbe. Je hebt UNESCO-sites in Moravië, de unieke rotssteden van Prachovské Skaly of de burchtruïnes van het Gouden Handelspad. Voor iedere regio weten we de mooiste plekjes te ontdekken en zo maken wij echt wel het verschil.”
01 Tsjechië beschikt over 2200 burchten en kastelen, die verspreid liggen tot in de kleinste dorpjes. 02 Pilsen wordt in 2015 Europese Culturele Hoofdstad .
DANIEL STEEVENS
i
www.outline-travel.com
| 11 |
SERVICE
NMBS Europe biedt meer dan internationale treinbiljetten
WERELDWIJDE TREINREIZEN VOOR INDIVIDUELEN EN GROEPEN Naast ticketing voor internationale treinen en hogesnelheidstreinen naar bekende grootsteden omvat het dienstenpakket van NMBS Europe reserveringen voor groepsreizen vanaf tien personen. Daarnaast zijn er de zogenaamde ‘special products’ met wereldwijde treinpassen en tickets, reserveringsmogelijkheden voor autotreinen en de uitreiking van stadspassen voor het openbaar vervoer of toegangskaarten voor specifieke attracties.
> Jean-Marc De Boeck met het team dat instaat voor de planning van groepsreizen.
Met het groepsdepartement en de dienst ‘special products’, geleid door Jean-Marc De Boeck, zet NMBS Europe het treinproduct in al zijn diversiteit in de kijker. Het gaat dan zowel over de InterRail-passen waarmee je dertig Europese landen kan doorkruisen of de Amtrak- en CanRailpassen voor Noord-Amerika als over de mogelijkheden om er met de familie, een vereniging, een bedrijf of een klas een dag op uit te trekken naar Londen, Parijs of Amsterdam. “Groepen tussen 10 en 200 personen kunnen voor hun internationale treinreizen bij ons terecht”, zegt Annelies Goditiabois. “Van zodra het over meer dan 200 personen gaat, verwijzen wij door naar de specifieke dienst voor het charteren van treinen. Internationale treinreizen voor groepen mag je heel ruim opvatten. Dat kunnen families, verenigingen, bedrijven of scholen zijn die vanuit België een internationale reis maken naar bijvoorbeeld Londen, Parijs, Berlijn, Amsterdam, Luxemburg of Zwitserland. Aanvullend kunnen wij dagpassen voor metro en openbaar vervoer aanbieden of toegangskaarten voor attracties zoals Disneyland Parijs of Madame Tussaud”. “Het kunnen ook reizen zijn met de City Night Line-nachttrein naar Kopenhagen, Wenen of Praag. Ook een reisagentschap of een touroperator die een groep naar de luchthavens van Amsterdam, Parijs of Frankfurt wil vervoeren, kan bij ons terecht, net zoals wie een begeleide rondreis in bijvoorbeeld Zuid-Frankrijk wil maken en de heen- en terugreis naar Marseille in korte tijd wil overbruggen per hogesnelheidstrein. Even goed organiseren wij een treinreis voor wie met een groep van Milaan naar Venetië wil sporen. Goed om weten, is dat wij groepsreizen kunnen uitwerken nog voor de normale reserveringstermijn van drie tot zes maanden voor vertrek ingaat. Tevens wordt ervoor gezorgd dat iedereen samen reist in hetzelfde rijtuig. Optioneel kunnen maaltijden aan boord worden gereserveerd, en dat ook in tweede klasse”, geeft Annelies Goditiabois nog mee. Treinpassen, buitenlandse tickets en autotreinen
> Voor alle niet-alledaagse treinreizen kan je terecht bij NMBS Europe Special Products.
| 12 |
Alle mogelijke treinarrangementen en reisformules die buiten het vertrouwde klassieke en hogesnelheidsaanbod vallen, worden door NMBS Europe gebundeld onder de noemer ‘special products’. “Denk hiervoor onder andere aan tickets voor treinreizen in Italië, Spanje, Frankrijk, Duitsland of Groot-Brittannië, die dikwijls ook onder de vorm van ‘digital homeprint’ beschikbaar zijn”, somt Kristel Loomans op. “Naast de bekende InterRailINFOTRAVEL | JUNI 2014
SERVICE
kaarten beschikken wij over een hele waaier aan treinpassen voor Scandinavië, Zwitserland de Verenigde Staten, Canada, Australië, Nieuw-Zeeland en Japan. Hoewel het aanbod de voorbije jaren werd verminderd, zijn er nog altijd de autotreinen vanuit Parijs en Düsseldorf, waarvoor wij nog steeds een behoorlijk aantal klanten tellen”. Een buitenbeentje bij de ‘special products’ zijn tickets voor ‘gestrande reizigers’ in het buitenland. Het gaat dan bijvoorbeeld om klanten die onvoorzien met de trein willen weerkeren vanuit Frankrijk of Duitsland. NMBS Europe kan voor hen een retourticket opstellen en toezenden via ‘digital homeprint’ zodat zij niet ter plaatse een ticket moeten aankopen via een station of een reisbureau.
Tickets voor groepen of ‘special products’ worden door NMBS Europe aan reisbureaus en touroperators in overleg bezorgd via e-ticketing en ‘digital homeprint’ maar kunnen ook worden bezorgd in stations naar keuze, bij het reisbureau zelf of worden afgehaald bij NMBS Europe. GEERT VAN LIERDE
i
www.b-europe.com
Innovatie en dienstverlening
HOEKSTENEN VAN HET THALYS-AANBOD Samengevat in de slagzin ‘Van harte welkom’ wil Thalys alle klanten een fantastisch onthaal en een unieke reiservaring aanbieden.
Thalys maakt er een erezaak van om voortdurend betere producten en diensten aan te bieden. Dit streven naar constante innovatie zorgt ervoor dat Thalys vandaag een uniek hogesnelheidsnet aan zijn klanten kan bieden. Jaar na jaar wordt dit netwerk versterkt en uitgebreid, met steeds meer diensten met een toegevoegde waarde. Doorheen de jaren werd het Thalys-netwerk verder ontwikkeld. Het netwerk verbindt momenteel Brussel met Parijs in 1u22 (tot 25 heen-en terugreizen per dag), met Keulen in 1u47 (5 h/t-reizen per dag) en met Amsterdam in 1u49 (tot 12 h/t-reizen per dag). Bovendien voegde Thalys hier recent ook een dagelijkse verbinding met Lille-Europe aan toe (35 minuten vanuit Brussel, 1u25 vanuit Antwerpen en 2u40 voor reizigers vanuit Amsterdam). Naast dit uitgebreide netwerk en de veelzijdige bestemmingen, maakt Thalys er een prioriteit van om zijn reizigers uitstekend te onthalen. Met een waaier van diensten wil Thalys zijn reizigers een unieke reiservaring bezorgen: attent personeel, comfortabele treinstellen met WiFi-verbinding (een echte uitdaging bij een verplaatsing aan hoge snelheid tussen 4 landen), een stopcontact voor elke zitplaats, kwaliteitscatering in de Thalys Welcome Bar of aan de zitplaats in Comfort 1, verkoop van tickets voor het openbaar vervoer in de Thalys-steden, de mogelijkheid om Le Salon te reserveren in Comfort 1, …
reizigers bovendien gebruikmaken van de MobileTicket, waarmee ze een vervoersbewijs ontvangen op hun smartphone. De nieuwe mobiele applicatie geeft de reizigers daarnaast volledige en relevante reisinformatie. Onlangs stelde Thalys aan zijn 15.000 meest frequente reizigers twee nieuwe diensten voor: zij mochten als eersten de e-Press&More dienst uittesten. De nieuwe applicatie geeft de reiziger voor het vertrek toegang tot het downloaden van een gratis krant, tijdschrift of strip. Er zijn een vijftigtal publicaties beschikbaar in het Engels, Frans, Nederlands en Duits. Daarnaast kunnen de reizigers vooraf maaltijden reserveren, geserveerd aan de zitplaats in comfort 1. De reizigers kunnen voor het vertrek kiezen tussen een zoet of een hartig ontbijt en een vlees-/vis- of vegetarische maaltijd ’s middags en ’s avonds. Daarnaast kunnen ze ook hun favoriete krant opgeven en zich er zo van verzekeren dat de krant tijdens hun reis beschikbaar zal zijn. Een dienst die het verschil maakt: in een enquête van Thalys gaf 83% van de Europese reizigers aan dat het lezen van een krant of tijdschrift hun favoriete bezigheid is aan boord [1]! [1] Volgens de Thalys-Ifop studie over internationale mobiliteit, uitgevoerd in de zomer van 2013 bij 4.025 Europeanen in de 4 Thalys-landen.
Thalys is een pionier in mobiele technologie. In 2004 lanceerde Thalys het Ticketless-principe voor vervoersbewijzen. Sinds 2011 kunnen de INFOTRAVEL | JUNI 2014
| 13 |
EXPERIENCE
Omwalde stad in het water
PEDDELEN ROND DUBROVNIK Al eeuwenlang bekoort Dubrovnik de bezoekers bij de eerste aanblik. De volledig ommuurde oude stad duikt als het ware vanuit de Adriatische Zee op. Vanop zee in een zeekajak zie je nog beter hoe geprangd de stad zit tussen water en land. Dubrovnik is geen stad aan het water, maar een stad in het water. Negen uur ’s morgens aan café Orhan. Een smalle pier loopt in het piepkleine, beschutte baaitje dat tussen de stadsmuren en het vrijstaande fort Lovrjenac ligt. Hier gaan we onze eerste zeekajaklessen krijgen. Onze gids/instructeur Antonella Dogas heeft de zeekajakken al zeevaardig gemaakt. Ze begeleid regelmatig zeekajaktochten in de buurt van 01
Dubrovnik. In het seizoen (tussen april en oktober) kan je zelfs twee maal per dag zeetochtjes van 2.5 tot 3 uur boeken. Toch is het zeekajakken rond de historische binnenstad van Dubrovnik een relatief recent fenomeen, vertelt Antonella. “Vijftien jaar geleden werd het zeekajakken gelanceerd door onze firma Adventure Dalmatia. Dat is een plaatselijke touroperator die ook fietstochten in dit deel van Dalmatië organiseert. We mogen wel zeggen dat zeekajakken steeds populairder wordt bij de toeristen”. Antonella legt ons de eerste beginselen van het zeekajakken uit. We krijgen instructies over het bijsturen en de manier van peddelen. En hoe we in zo’n kajak moeten stappen en eruit geraken.
MACHTIGE STADSMUREN EN FORTEN OMRINGEN HET HAVENTJE.
BUITENGEWOON MET CARACTÈRE
02
| 14 |
De beschreven kajaktocht maakt deel uit van het nieuwe productengamma ‘Buitengewoon’ dat aangeboden wordt door Caractère. Dat zijn pakketten (4 dagen/3 nachten) met ultieme reiservaringen, die exclusief voor de nichetouroperator ontwikkeld worden. Zo’n pakket bevat meestal een hoofdactiviteit met een hoge belevingsfactor, zoals de beschreven kajaktocht. Naast de hoofdactiviteit, zijn er ook nog 2 of meer extra activiteiten die meer de nadruk leggen op verwennerij. Zo trokken wij in de binnenstad van Dubrovnik ook nog naar de Oyster & Sushi Bar Bota Sare. (www.bota-sare.hr). In dit trendy restaurant in de schaduw van de kathedraal proefden we van platte oesters uit de baai van Mali Ston (50 kilometer ten noorden van Dubrovnik). De zeevruchten spoelden we weg met een glaasje prosek, witte wijn afkomstig van het eiland Korcula. Het pakket ‘Kajakken rond Unesco Werelderfgoed’ omvat verder nog een fietstocht in de Konavle regio. Op basis van 3 nachten kamer en ontbijt in het charmante viersterren Hotel Lapad. (www.hotel-lapd.hr). Het pakket is combineerbaar met verlengingen in andere hotels of beleefreizen van de touroperator.
INFOTRAVEL | JUNI 2014
03
Moeilijk is het allemaal niet, vertelt ze. En absoluut niet gevaarlijk. Cousteau
04 01 Het baaitje dat tussen de stadsmuren (met Bokartoren) en het vrijstaande fort Lovrjenac ligt, is de startplaats voor de tochtjes met de zeekajak. 02 De Stradun (of Placa) ontrolt zich als een lint van gepolijst marmer. 03 De omwalde stad duikt vanuit de
DUBROVNIK PRAKTISCH Binnenstad: De historische binnenstad is al meermaals beschreven, waardoor we ons beperken tot enkele hoogtepunten. De beroemde dakpannen, kerken, tuinen, paleizen en kloosters laten zich het best bewonderen vanaf de vestigingsmuren. Op de bijna 2 kilometer lange muren, ben je al gauw een paar uurtjes zoet. De oude stad kan je alleen te voet bezoeken. Tussen de twee stadspoorten, ontrolt zich de wereldberoemde Stradun (of Placa) als een lint van gepolijst marmer. Langs deze centrale as vind je de voornaamste monumenten en gebouwen, zoals de Onofrio-fontein of het Sponza-paleis. Op de Stradun komen smalle straatjes uit, die uiteindelijk uitmonden in trappen die naar de omwallingen lopen. Hoe hoger je klimt, hoe minder druk het wordt. Logies: In de historische binnenstad zijn er nauwelijks logiesmogelijkheden. De meeste hotels vind je buiten de muren in wijken als Lapad of Babin Kuk. Wij sliepen in het Hotel Lapad aan de gelijknamige baai met de Gruzhaven waar de eilandferry’s vertrekken. Eten en drinken: Reken maar niet op ‘Communistische’ prijzen. De horeca-uitbaters in historisch Dubrovnik rekenen prijzen aan die minstens even duur zijn als bij ons. Wie goedkoper wil eten, moet naar de buitenwijken waar je terecht kunt in Konoba’s (typische Kroatische tavernes). In de historische binnenstad fungeert de Prijeko (parallelstraat van de Placa) als de plaatselijke ‘Rue des Bouchers’. De kans dat je hier teleurgesteld wordt is zeer reëel (zowel voor wat er in je bord terechtkomt als voor de prijs). Uitzondering op die regel is het restaurant Rozario, een leuk hoekje aan het einde van de straat aan de Sint-Niklaaskerk. (www.konoba-rozario.hr). De laatste avond hou je best vrij voor Proto, het oudste visrestaurant van Dubrovnik. Niet goedkoop, maar dit restaurant in een zijstraat van de Placa is al sinds eind 19de eeuw bekend voor zijn verse visgerechten (www. www.esculaprestaurants.com/?proto=dubrovnik) . Terrasjes vind je in overvloed in de historische binnenstad. Het is leuk zitten in het haventje, terwijl een zeewindje je verkoeling brengt. De best verborgen bar is Café Buza. Dit café ligt op een wit terras op de rotsen, zwevend tussen de muren en de zee. Om er te komen, moet je door een gat in de muur. Ga de trappen op naar de Sint-Ignatiuskerk en volg dan de bordjes met daarop ‘cold drinks’. (www.cafebuzza.com) Beste periode: De historische binnenstad van Dubrovnik is vaak erg druk. Vooral in de zomermaanden loop je op de koppen op de Placa en de straten errond. Je kan de stad beter in het voorjaar of najaar bezoeken. Erheen:. Wij vlogen met Croatia Airlines naar de Dalmatische stad. Je moet dan overstappen in Zagreb voor de binnenlandse vlucht. Vluchtduur met overstap ongeveer 5 uren. (www.croatiaairlines.com) Geld: De lokale munt is de kuna (1 euro = 7.58 kuna). Info: www.croatia.hr | www.visitdubrovnik.hr pvo
Adriatische Zee op. Helemaal gerust zijn we toch niet, als we ons in de 04 De beroemde dakpannen, kerken, wiebelende kajak laten zaktuinen, paleizen en kloosters laten ken. Wat onwennig en aarzich het best bewonderen vanaf zelend volgen we Antonella. de vestigingsmuren. De wereldberoemde kapitein Cousteau noemde het water van Dubrovnik ‘het helderste deel van de Zuidelijke Adriatische Zee’. In het rustige baaitje tussen de wallen en het Lovrjenac klopt deze bewering alleszins. Maar al gauw wordt de kleur van het water donkerder en komen de eerste golven opzetten. We draaien naar links en zien de machtige Bokar toren boven ons opdoemen. Deze toren moest de westelijke ingang van de stad beschermen. “ Ver genoeg van de rotsen blijven”, roept Antonella. Dat hoeft ze ons geen twee keer te vertellen. Ondanks de kalme zee beuken de golven onophoudelijk op de kliffen. Als een golf je te pakken krijgt, kan je redelijk onzacht op de rotsen geworpen worden. En zelfs een robuuste zeekajak is daarvoor niet gemaakt. We peddelen rustig verder en bewonderen de muren van Dubrovnik vanop de zee. Dan steken we de zee-engte tussen Dubrovnik en het groene eiland Lokrum over. Hier voelen we dat de stroming sterker is en moeten we harder peddelen. “Of er ooit al iemand zeeziek geworden is”, roep ik naar Antonella. “ Ja”, grinnikt ze, “ maar veel komt dat toch niet voor. Het heeft meestal met het cafébezoek van de avond tevoren te maken”. We gaan niet aan land op het eiland Lokrum, dat beschouwd wordt als de groene long van Dubrovnik. Ondanks de nabijheid van de stad, is het nauwelijks bewoonde eiland een oase van rust voor diegenen die de drukte van Dubrovnik willen ontvluchten. In de luwte van het eiland laten we ons even dobberen om wat uit te rusten. Daarna zetten wij koers naar het vasteland. Een half uurtje later, laten we onze kajak aan land spoelen op Betina Beach met een indrukwekkende grot die alleen vanaf zee bereikbaar is. Hier rusten we even uit en krijgen we een lichte snackmaaltijd aangeboden. In de zomermaanden krijgen de kajakkers ook de gelegenheid om te zwemmen. Maar wij laten die beker aan ons voorbij gaan. In april is het zeewater toch nog wat te koud. Dan wordt het tijd om terug te peddelen. Nu zien we Dubrovnik in vol ornaat voor ons opdoemen. Zelfs Antonella, die dit tafereel toch al tientallen keren gezien heeft, wordt er zowaar stil van. We zien de machtige stadsmuren en de forten die het haventje kelende water geeft Dubrovnik nog meer een sprookjesachtige omringen. Daarboven prijken de gebouwen en kerken met de aanblik. typische rode dakpannen, die al zo veel bezongen zijn. Het fonTEKST EN FOTO’S: PETER VAN OYEN
INFOTRAVEL | JUNI 2014
| 15 |
EXPERIENCE
MALLORCA, VEEL MEER DAN STRANDEN Al decennialang is Mallorca een belangrijke toeristische bestemming. Het beeld van een eiland voor zonnekloppers en fuifbeesten is maar gedeeltelijk waar, want ook op cultureel gebied valt er heel wat te ontdekken en de actieve vakanties worden steeds populairder op de Balearen. Mallorca ontvangt zo’n 9 miljoen toeristen per jaar, waarvan 1 miljoen met een cruiseschip aanmeren. De hoofdstad Palma is met haar 400.000 inwoners een bruisende stad. Rond het centrale plein, de Plaza Real strekt zich een shoppingparadijs uit, in een wirwar van kleine straatjes. Kijk zeker ook naar de gevels boven de winkels, met prachtige modernistische façades, in een stijl ergens tussen Gaudí en Weense Secession. Maar het meest verbluffende bouwwerk van de stad is zonder discussie de kathedraal La Seu: één van de grootste kerken van Spanje. Men begon eraan in de 13e eeuw, maar pas in 1601 was het immense bouwwerk klaar. Romeinse sporen Op de pleinen, de terrasjes en talrijke restaurants en tapabars van Palma kan je makkelijk de hele dag doorbrengen, maar wij rijden langsheen het gebergte van de Serre de Tramuntana naar een baai in het noordoosten van het eiland waar Alcúdia ligt, de oudste stad van de Balearen. Tijdens de middeleeuwen werd het stadje volledig ommuurd ter bescherming tegen aanvallen van piraten. Deze meer dan een kilometer lange 14e-eeuwse omwalling staat er nog steeds en je kan er een mooie wandeling op maken. In de kleine straatjes van het historische kwartier en op het centrale plein heerst een gezellige drukte. De Romeinen waren hier al aanwezig en we stappen een klein maar verrassend museum binnen met opgravingen uit die tijd: keramiek, juwelen, marmeren bustes… Voor een mooi uitzicht over de zee rijden we bergop richting mirador Collomer, langs een slingerweg die duidelijk in de smaak valt bij wielertoeristen. De laatste jaren ontwikkelt Mallorca zich steeds meer als een fietsbestemming, vooral in het voor- en naseizoen. 01 Mooi uitzicht op Mirador Collomer. Het eiland doet veel inspanningen om netwerken van fietspaden aan te leggen. Het02 Imanol Perez en Marie Manzah, zelfde geldt voor wandelpaden. Zo kan je respectievelijk Sales Director en bijvoorbeeld een wandeltocht ondernemen Sales Manager Belgium voor Air naar het klooster van LLuc in de Sierra de Europa.
AIR EUROPA: EEN GESTAGE GROEI Op Mallorca is ook de zetel van de luchtvaartmaatschappij Air Europa gevestigd. De naam klinkt in België misschien nog niet echt bekend in de oren, maar toch is deze Spaanse maatschappij al meer dan 25 jaar een belangrijke speler in de luchtvaart. Sinds eind 2012 is de lijn Brussel-Madrid operationeel met twee dagelijkse vluchten: om reizigers naar Spanje te brengen, maar ook naar bestemmingen in Latijns-Amerika en de Caraïben. Spanje is de natuurlijke hub voor vluchten naar Latijns-Amerika en Air Europa biedt via Madrid 14 bestemmingen aan: Havana, Buenos Aires, Sao Paolo, Salvador de Bahia, Caracas, Montevideo, Santiago de Chile, Lima, Santa Cruz, Mexico City, Cancun, Punta Cana, Santo Domingo en San Juan. Tegelijk zijn er vanuit Madrid verbindingen naar alle belangrijke Spaanse steden, evenals naar Dakar, New York en Miami. Met een vloot van 43 toestellen is Air Europa momenteel de grootste Spaanse private luchtvaartmaatschappij en lid van de Skyteam-alliantie. Air Europa is een familiaal bedrijf, dat in de autocarsector begon. De maatschappij maakt deel uit van de groep Globalia, waarin o.a. ook een touroperator (Travelplan), een reiskantorenketen, een huurwagenbedrijf en hotels in zijn ondergebracht. In Mallorca bezochten we de onderhoudsloods en het hoofdkwartier van de maatschappij. Sales director Imanol Perez: “Wij kennen een gestage groei en breiden regelmatig ons aantal toestellen en bestemmingen uit. Onze troeven zijn een ideale prijs/kwaliteitverhouding, een zeer goede reputatie op het gebied stiptheid en veiligheid en een vlotte transit in Madrid, want 20% van de passagiers reist door richting LatijnsAmerika.” Marie Manzah, Sales Manager Belgium benadrukt hoe belangrijk de rol van de Belgische reisagenten voor Air Europa is. “Bijna al onze verkoop gaat via de reisagenten. Met een speciale site, promo-acties en interessante tarieven voor reisagenten willen wij de band met onze belangrijkste partner nog meer verstevigen.” Info: www.air-europa.com
Tramuntana of naar het begijnenklooster van Puig Maria, waar men ook in sobere omstandigheden kan overnachten. TEKST EN FOTO’S: FILIP GODELAINE
01 | 16 |
02
i
www.spain.info | www.illesbalears.es INFOTRAVEL | JUNI 2014
staying in touch
Online oplossingen voor touroperator en reisagent
Een efficiënt en flexibel beheer van uw boekingen, daar staat BTN garant voor. Dankzij de BTNtoepassingen verlopen zowel reservatie, opvolging als facturatie een stuk vlotter. Via BTN Reservation weet u in een oogwenk alles over beschikbaarheden, prijzen en reservaties van accommodaties en transport. U vindt moeiteloos eventuele promoties en kan een totale prijsofferte opmaken voor uw klant. Eens geboekt houdt BTN Messenger u op de hoogte over uw dossiers. Wijzigingen, extra informatie, documenten; het wordt u allemaal online gemeld. En voor de financiële afhandeling is er BTN e.invoice, volkomen wettelijk, waarbij de reisbevestigingen, facturen en kredietnota’s van touroperator naar reisagent elektronisch ter beschikking worden gesteld en gearchiveerd. Drie BTN-toepassingen, één doel: de reisagent ondersteunen in zijn dagelijkse werking.
Tel: 053/76.75.95 I General:
[email protected] I Technical:
[email protected] Fax: 053/76.75.99 I Helpdesk: 053/76.75.90 I Ninovesteenweg 198 - 9320 Erembodegem
FOCUS
Amadeus en BeNeRail International starten strategische samenwerking
INNOVEREND PARTNERSHIP VOOR TREIN-TICKETING BeNe Rail International en gds Amadeus zetten een strategische samenwerking op voor de ontwikkeling van een nieuw Rail Community IT-platform. In een historisch traditioneel geconcipieerde sector laat de samenwerking NMBS Europe toe om zich verder te profileren als innoverende distributeur van treintickets wereldwijd. BeNe Rail International werd in 2003 opgericht als een 50-50 joint-venture tussen de Nederlandse en Belgische Spoorwegen. Het samenwerkingsverband staat in voor de distributiesoftware die de Belgische, Nederlandse en Luxemburgse Spoorwegen gebruiken. Het huidige platform reikt jaarlijks meer dan 10 miljoen tickets uit en is gespecialiseerd in multi-channel en multi-carrier distributie. De voorbije jaren innoveerde BeNe Rail International met de @lantis-toepassing waarin het Franse Résarail- en het Duitse EPA-reserveringssysteem werden geïntegreerd in een nieuw reserverings- en distributieplatform. Ook werd het air-railconcept gelanceerd waarbij treinen onder ‘vluchtnummers’ worden geboekt in een gds en als dusdanig worden opgenomen in het totale reistraject. Tien jaar pionieren “Het lange termijn-partnership dat BeNeRail International en Amadeus hebben opgezet, is een verdere stap in de professionalisering en uitbreiding van de kwalitatieve dienstverlening van NMBS Europe naar de reissector”, zegt Bernard Fontenelle, travel trade manager. “BeNeRail International, de joint-venture van de Belgische en Nederlandse Spoorwegen pioniert al tien jaar in de ontwikkeling van softwaretoepassingen inzake tarifiëring, ticketing, reservering en distributie van treinreizen naar de reissector. Dankzij de samenwerking met Amadeus, dat een sterke technologische distributiepartner is, kunnen wij de commercialisering van treinreizen verder uitbouwen, en dat ook naar de georganiseerde reissector toe”. Het samenwerkingsproject tussen BeNeRail International en Amadeus moet leiden tot de oprichting van een Rail Community IT-platform. Daarin wordt, naar het voorbeeld van de luchtvaart, gestreefd naar een standaardisering van ticketing- en reserveringsmogelijkheden. “Tot nog toe hebben spoorwegmaatschappijen en treinoperatoren hoofdzakelijk eigen toepassingen ontwikkeld, waardoor het reserveren van internationale treinreizen nog te vaak een erg ingewikkelde materie is. In het BeNeRail-samenwerkingsverband hebben wij onder meer via @ lantis en de online-boekingsmodule op de website aangetoond dat het mogelijk is om de bestaande reserveringssystemen te integreren in een nieuw platform. Hierdoor kunnen treinreizen veel eenvoudiger en gestructureerder worden aangeboden. In samenwerking met Amadeus willen wij dat concept verder | 18 |
ontwikkelen en treinreizen op volwaardige wijze integreren binnen een global distribution system. Op termijn willen wij het Rail Community IT-platform openstellen voor producten van andere treinoperatoren en spoorwegmaatschappijen. Wij denken hiervoor onder meer aan partners uit Noord-, Oost-, en Zuid-Europa”. Volledige integratie In het Rail community IT-platform, dat deel uitmaakt van de Amadeus Total Rail-toepassing, handelt Amadeus als IT-expert. Amadeus zal applicaties ontwikkelen en hosten voor de verschillende aangesloten spoorwegondernemingen. Zij kunnen hierdoor delen wat ze met elkaar gemeen hebben en voordeel halen uit de synergie die hierdoor optreedt. Het platform voorziet in een oplossing die het volledige ticketing-proces voor treinreizen in Europa omvat, inclusief inventarisering, rapportering, afhandeling en integratie ervan in beschikbare back office-systemen van reisbureaus, contact centra van spoorwegoperatoren en bedrijven. De samenwerking met Amadeus geeft NMBS Europe ook de mogelijkheid om vanaf volgend jaar het volledige, binnenlands TGV-aanbod van de Franse Spoorwegen (SNCF) te commercialiseren volgens de voorgestelde ‘yielded pricing’. Meer concrete toepassingen van het Rail Community IT-platform worden vanaf 2015 gefaseerd geïntroduceerd. “Ondertussen blijft NMBS Europe de huidige toepassingen - @lantis en de online-reserveringsmodule – verder ontwikkelen”, beklemtoont Bernard Fontenelle. “In het kader van een kwalitatieve dienstverlening naar de reissector blijven wij hierin investeren. Wij zullen pas overschakelen naar het Rail Community IT-platform van zodra het volledig functioneel en operationeel is. Het partnership met Amadeus toont aan dat distributie van treinreizen steeds belangrijker wordt voor de reissector. Wij beogen een volledige integratie van de treinreizen in een mondiaal distributiesysteem, net zoals vluchten wereldwijd gereserveerd kunnen worden”. GEERT VAN LIERDE
i
www.amadeus.com | www.nmbs-europe.be
INFOTRAVEL | JUNI 2014
Uw professioneel krediet? Snel en gemakkelijk !
Vraag nu uw professioneel krediet aan op 02 464 64 01 of surf naar ing.be/48uur Als zelfstandige of zaakvoerder hebt u geen tijd te verliezen. Daarom krijgt u bij ING binnen de 48 uur antwoord op uw aanvraag voor een professioneel krediet, of u nu klant bent of niet. Wilt u investeren in een nieuwe wagen, nieuwe machines of de voorafbetalingen van uw belastingen financieren? Eén telefoontje
of enkele muisklikken volstaan. U kunt nu zelfs uw contracten voor eenvoudige professionele kredieten online ondertekenen*. U hoeft dus niet meer langs uw bankkantoor te gaan.
ing.be/48uur
Aanbod geldig bij aanvraag van een lening op afbetaling of bij de opening van een krediet met professionele doeleinden. De algemene voorwaarden van het krediet zijn beschikbaar in alle ING-kantoren. Uw aanvraag voor een professioneel krediet en de eventuele aanvaarding door ING België, telefonisch of via ing.be/businesscredit, is volledig vrijblijvend en houdt geen verplichtingen in voor u of voor ING België, zolang u geen kredietovereenkomst hebt getekend in uw ING-kantoor, in uw Home’Bank Plus of in Telelink Online (onder voorbehoud van voorafgaande aanvaarding van uw dossier door ING België). In 80% van de gevallen zal uw aanvraag binnen 48 uur beantwoord worden zodra de bank over alle nodige documenten beschikt. * De dienst ‘Overzicht kredietaanvragen’ is beschikbaar voor alle zelfstandigen en ondernemingen die de diensten Home’Bank Plus of Telelink Online van ING België gebruiken. Met deze dienst is het mogelijk om online een bepaald aantal beroepskredieten van ING België af te sluiten (voor een volledige lijst zie ing.be/nieuwinhomebank) voor zover ING België geen vrijwaring/waarborg eist en de kredietaanvraag door maximaal twee natuurlijke of één rechtspersoon wordt gedaan. ING België nv – Bank/Kredietgever – Vennootschapszetel: Marnixlaan 24, B-1000 Brussel – RPR Brussel – Btw: BE 0403.200.393 – BIC: BBRUBEBB – IBAN: BE45 3109 1560 2789. Verantwoordelijke uitgever: Inge Ampe – Sint-Michielswarande 60, B-1040 Brussel – 708656N – 04/14
Voormiddag: Golf van Monastir Namiddag: Bezoek aan het amfitheater van El Jem
de vrijheid om alles te beleven
[email protected]