Faculty of Social and Behavioral Sciences College of Child Development and Education Graduate School of Child Development and Education Nieuwe Prinsengracht 130 1018 VZ Amsterdam
[email protected]
Course Outline MINDFULNESS IN PARENTING AND IN CHILD AND ADOLESCENT PSYCHIATRY (7012K452AY)
Bachelor year 3 Course year: 2013/2014 Semester: 1
Coördinator: dr. E.I. de Bruin (
[email protected]) Uitvoerende docenten: prof. S.M. Bögels, drs. R. van der Meulen, MSc, drs. I. Veringa, M.G. Langenberg, en dr. E.I. de Bruin.
Amsterdam, September 2013
1
1. Admission This course is part of the bachelor Pedagogical Sciences. You have to be registered for the course in SIS (Student Self Service). During the course registration period you can do this yourself. Course registration period First semester September 2, 2013 until January 31, 2014
runs from Monday, June 17th, 2013 t / m Monday, July 1, 2013. Course registration period Second semester of February 3, 2014 until June 27, 2014 runs from Monday, December 2, 2013 t / m Monday, December 16th, 2013 If you have trouble signing up for the courses via SIS during the registration period please contact the student administration via
[email protected]. The student administration helps you with your problems and find solutions. For more information see www.student.uva.nl/english/sis . Please note that after the registration period you cannot sign up anymore for the courses via SIS yourself The registration is closed. After the registration period, you can only be signed up for courses at a fixed extra-registration day * under the following conditions by the student administration: 1. not later than the week the course has started 2. only then when there is space available at the course in which you want to participate 3. at a fee of 70 euro administration * Date of the extra-registration day must still be determined. This date will be announced in due course by the student administration through an e-mail to all students. The course registration applies to education as well as the first exam and the re-examination. Sign out in time for course (s) where you not going to participate.
2. Introduction Mindfulness means paying attention in a particular way: on purpose, in the present moment, and nonjudgmentally (Kabat-Zinn, 1994). Mindfulness is originally based on Eastern (Buddhist) meditation practices (Bear, 2003; Hanh, 1976). Through the practice of meditation, an ability to direct one's attention can be developed. A main goal of mindfulness training is a moment-to-moment attempt to perceive an event and to let it be registered with full awareness, as it is, without distortion from associated thoughts from the observer (Kabat-Zinn et al., 1985). Contrary to conventional (cognitive) behavioral therapies, mindfulness training focus on universal difficulties rather than on specific problems (Bögels et al., 2008). Two main streams of mindfulness based treatments are MindfulnessBased-Stress-Reduction (MBSR; Kabat-Zinn, 1994) and Mindfulness-Based-Cognitive-Therapy (MBCT; Segal et al., 2002). They are applied in over 250 health care centers across the USA alone (Jha et al., 2007), and are still rapidly increasing worldwide, including the Netherlands. Mindfulness training has been shown to be effective for a variety of problems in children, adolescents and adults. It effectively reduces stress, anxiety, depression, chronic pain, burn out, and relapse prevention of alcohol and substance abuse (i.e., Bear, 2003; Carmody, & Baer, 2008; Cohen-Katz et al., 2005; KabatZinn et al., 1992; Kuyken et al., 2008; Segal et al., 2002; Shapiro, et al., 2005; Teasdale et al., 1995; Witkiewitz et al., 2005). In a meta-analysis, Baer (2003) found a large post-treatment and a medium effect size at follow-up of mindfulness based trainings. Further, in another meta-analysis of 64 studies of Mindfulness-based interventions (Grossman et al., 2004), an average overall effect size of 0.54 was shown but it was also shown that only seven studies were RCT’s. Within the Netherlands, our academic treatment center for parents and children, UvA minds (www.uvaminds.nl), takes on a leading position with respect to development and research of the effectiveness of clinical mindfulness training programs for a variety of clinical groups. Our clinic has 2
been visited by professor Jon Kabat-Zinn, professor Mark Williams, and professor Nirbay Singh over the past few years and direct collaborations with these world leading mindfulness researchers exists. In addition to providing mindfulness training to a variety of patient groups, our clinic also serves as an academic educational center for professionals who want to be trained as mindfulness trainer or Mindful Parenting trainer. Reflected by this background information, this keuzemodule Mindfulness will include a large variety of clinical experience and research results will be presented by experienced clinical mindfulness trainers as well as mindfulness researchers. 3. Prior knowledge This keuzemodule can be followed by students from within and outside the Netherlands. Lectures will be held in English since this is an international course. This keuzemodule combines well with Psychopathologie in which different psychiatric disorders are discussed, some of which are part of this course in relation to mindfulness-based interventions (ASD and ADHD). It also can be followed as an addition to the course Psychotherapeutische Stromingen in which different cognitive and behavioral treatment modules are discussed (i.e., behavior therapy, client-centered therapy, family therapy) and the student can then learn about the differences with the mindfulness training approach. Further, the keuzemodule is a good start for the (research) master Orthopedagogiek, clinical traineeships and/or a master thesis since in all of these mindfulness and mindfulness based interventions play a role anno 2012. Further, it is recommended to study the following website prior to the course: http://www.aandachttraining.info/de-training/research.html
4. Study goals Knowledge and understanding - The student acquires knowledge and insight about the most common Mindfulness Based Stress Reduction and Mindfulness Based Cognitive Therapy trainings (eindtermen PW: 4, 6). Applying knowledge and understanding - The student will practice with different forms meditations her/himself, and will assess mindfulness based interventions in case examples (eindtermen PW: 8). Making judgments - The student will learn about the historical perspective of the development of mindfulness-based interventions (eindtermen PW: 4) - The student will be able to form a critical judgment about her/his opinions on mindfulness-based interventions and its relation to more classically known forms of therapy. The student will be able to form this opinion based on scientific literature combined with her/his own experience with meditation practices (eindtermen PW: 5, 7, 8, 9). Communication - The student has developed knowledge of and respect for the implementation of mindfulness-based interventions in different parent, child and adolescent psychiatric settings and disorders. She/he has practiced communicating directly about this with experienced mindfulness trainers from a clinical practice (eindtermen PW: 21). 5. Content This keuzemodule is introduced in the curriculum from the academic year 2012-2013. The course is divided over around 5-6 main themes; general introduction in mindfulness, Mindful Parenting, mindfulness during pregnancy, mindfulness training and depression, mindfulness training and ADHD, mindfulness training and autism and a general overview of mindfulness interventions and its effectiveness in child and adolescent psychiatry. Each of these main themes will be embodied from three perspectives: 1. A clinical perspective; actual training protocols and patient groups will be discussed and be viewed in different videos, 2. A research perspective; scientific studies will be discussed, 3. An experiential perspective; the student will have the opportunity to gain experience with some meditation exercises and fills out questionnaires to become aware of his/her own state of mindfulness. 3
6. Literature Compulsory book for the exam: Segal, Z.V., Williams, J.M.G., & Teasdale, J.D. (2013). Mindfulness-Based Cognitive Therapy for Depression. The Guilford Press: USA. Available for instance from www.bol.com: €44.00. 450 pages. Compulsory articles for the exam (approximately 100 pages): 1. Williams, J. M. G., & Kabat-Zinn, J. (2011). Mindfulness: diverse perspectives on its meaning, origins, and multiple applications at the intersection of science and dharma. Contemporary Buddhism, 12, 1-18. 2. Baer, R.A. (2003). Mindfulness training as a clinical intervention: A conceptual and empirical review. Clinical Psychology: Science and Practice, 10, 125-143. 3. Kabat-Zinn, J. (2003). Mindfulness-Based interventions in context: Past, present and future. Clinical Psychological Science and Practice, 10, 144–156. 4. Hofmann, S.G., Sawyer, A. T., Witt, A. A., & Oh, D. (2010). The effect of MindfulnessBased therapy on anxiety and depression: A meta-analytic review. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 78, 169-183. 5. Harnatt & Daw (2012). Review: The contribution of mindfulness-based therapies for children and families and proposed conceptual integration. Child and Adolescent Mental Health. DOI 10.1111/j.1475-3588.2011.00643.x. 6. Burke (2009). Mindfulness Based approaches with children and adolescents: A preliminary review of current research in an emergent field. Journal of Child and Family Studies. DOI 10.1007/s10826-009-9282-x. 7. Bögels, S.M., Lehtonen, A., & Restifo, K. (2010). Mindful Parenting in mental health care. Mindfulness, 1, 107-120. 8. Bögels, S.M., Hellemans, J., van Deursen, S., Römer, M., & van der Meulen, R. (2013). Mindful Parenting in mental health care: Effects on parental and child psychopathology, parental stress, parenting, coparenting, and marital functioning. Mindfulness. DOI: 10.1007/s12671-013-0209-7. 9. Duncan & Bardacke (2010). Mindfulness-Based Childbirth and Parenting Education: Promoting Family Mindfulness during the perinatal period. Journal of Child & Family Studies, 19, 190-202. 10. Van der Oord, S., Bögels, S.M., & Peijnenburg, D. (2012). The effectiveness of Mindfulness Training for children with ADHD and Mindful Parenting for their parents. Journal of Child and Family Studies, 19, 139-147. 11. Spek, A. A., van Ham, N., & Nyklíček, I. (2012). Mindfulness-Based therapy in adults with an Autism Spectrum Disorder; A randomized controlled trial. Research in Developmental Disabilities, 34, 246-253. 12. Singh et al. (2011). Adolescents with Asperger’s Syndrome can use a mindfulness-based strategy to control their aggressive behavior. Research in Autism Spectrum Disorders, 5, 1103-1109. 13. van de Weijer-Bergsma, E., Langenberg, G., Brandsma, R., Oort, F.J. & Bögels, S.M. (2012). The effectiveness of a school-based mindfulness training as a program to prevent stress in elementary school children. Mindfulness. DOI: 10.1007/s12671-012-0171-9. 7. Educational styles This course consists mainly of workshop style lectures with a variety of exercises, clinical and scientific presentations. An active participating attitude of the student is expected. Lectures will be complemented further with videos, partly presented during the lectures, partly presented on Blackboard, and mindfulness exercises to practice at home. Where applicable, PowerPoint sheets of the presentations will be placed on Blackboard. During the lectures, experience with simple meditation exercises will be acquired and example items of exam questions will be practiced. Students will also be administered some mindfulness questionnaires so they can monitor their own development of mindfulnessbased skills during the course. Teachers will include mindfulness, meditation, and yoga teachers as well as a midwife and experienced mindfulness researchers. 4
Total course hours: 6 ECTS x 28 hours = 168 hours. This will be divided as follows: - Interactive lectures: 7 x 2 = 14 hours - Exam: 1 x 3 hours = 3 hours - Practice of mindfulness exercises at home = 10 hours - Self-study of the literature (book and articles): = 121 hours - Watching informational films and documentaries on Blackboard (or in lecture hall if it can be reserved): 10 hours. - Rating of mindfulness questionnaires = 10 hours.
8. Course schedule
Lectures 1. Friday 1st of November 2013 9.00-11.00
Dr. Esther de Bruin
Topic and literature What is mindfulness? -
-
2. Friday 8th of November 2013 9.00-11.00
Mindfulness during pregnancy and delivery -
Drs. Irena Veringa 3. Friday 15th of November 2013 9.00-12.00!!
-
Duncan & Bardacke (2010). Mindfulness-Based Childbirth and Parenting Education: Promoting Family Mindfulness during the perinatal period. Journal of Child & Family Studies, 19, 190-202. Book Segal et al. (2013): Ch. 5, 6, 7.
Mindful Parenting in mental health care -
Prof. Dr. Susan Bögels
Williams, J. M. G., & Kabat-Zinn, J. (2011). Mindfulness: diverse perspectives on its meaning, origins, and multiple applications at the intersection of science and dharma. Contemporary Buddhism, 12, 1-18. Baer, R.A. (2003). Mindfulness training as a clinical intervention: A conceptual and empirical review. Clinical Psychology: Science and Practice, 10, 125-143. Kabat-Zinn, J. (2003). Mindfulness-Based interventions in context: Past, present and future. Clinical Psychological Science and Practice, 10, 144–156. Hofmann, S.G., Sawyer, A. T., Witt, A. A., & Oh, D. (2010). The effect of Mindfulness-Based therapy on anxiety and depression: A meta-analytic review. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 78, 169-183.. Book Segal et al. (2013). Ch. 3 + 4.
-
-
Bögels, S.M., Lehtonen, A., & Restifo, K. (2010). Mindful Parenting in mental health care. Mindfulness, 1, 107-120. Bögels, S.M., Hellemans, J., van Deursen, S., Römer, M., & van der Meulen, R. (2013). Mindful Parenting in mental health care: Effects on parental and child psychopathology, parental stress, parenting, coparenting, and marital functioning. Mindfulness. DOI: 10.1007/s12671-013-0209-7. Harnatt & Daw (2012). Review: The contribution of mindfulness5
4. Friday 22nd of November 2013 9.00-11.00
Drs. Rachel van der Meulen 5. Friday 29th of November 2013 9.00-11.00
George Langenberg
Mindfulness training & ADHD -
-
Dr. Esther de Bruin
-
-
Van de Weijer-Bergsma, E., Langenberg, G., Brandsma, R., Oort, F.J. & Bögels, S.M. (2012). The effectiveness of a school-based mindfulness training as a program to prevent stress in elementary school children. Mindfulness. DOI: 10.1007/s12671-012-0171-9. Burke (2009). Mindfulness Based approaches with children and adolescents: A preliminary review of current research in an emergent field. Journal of Child and Family Studies. DOI 10.1007/s10826-009-9282-x. Book Segal et al. (2013): Ch. 15, 16. http://www.georgelangenberg.com/2012/07/mindfulness- boekvoor-kinderen-2/
Mindfulness training & Autism -
-
7. Friday 13th of December 2013 9.00-11.00
Van der Oord, S., Bögels, S.M., & Peijnenburg, D. (2012). The effectiveness of Mindfulness Training for children with ADHD and Mindful Parenting for their parents. Journal of Child and Family Studies, 19, 139-147. Book Segal et al. (2013): Ch. 12, 13, 14.
Mindfulness training @ schools
6. Friday 6th of December 2013 9.00-11.00
based therapies for children and families and proposed conceptual integration. Child and Adolescent Mental Health. Book Segal et al. (2013): Ch. 8, 9, 19, 11.
Spek, A. A., van Ham, N., & Nyklíček, I. (2012). MindfulnessBased therapy in adults with an Autism Spectrum Disorder; A randomized controlled trial. Research in Developmental Disabilities, 34, 246-253. Singh et al. (2011). Adolescents with Asperger’s Syndrome can use a mindfulness-based strategy to control their aggressive behavior. Research in Autism Spectrum Disorders, 5, 1103-1109. Book Segal et al. (2013): Ch. 17, 18.
Mindfulness & Personal development -
Book Segal et al. (2013): Ch. 19, 20, 21.
Prof. Dr. Susan Bögels Friday 20st of December 2013 9.00-12.00
EXAM
9. Expected activities of the student Examining the literature. Participating attitude in the exercises, discussion of the videos and presentations during the lectures. Weekly presence during the lectures, particularly since this course will be run by highly experi6
enced clinical mindfulness trainers, a midwife, mindfulness researchers and guest speakers from UvA-Minds who are involved specifically in this keuzemodule. 10. Examination The literature as mentioned above as well as the PowerPoint presentations during the lectures are considered to be compulsory information for the exam. The exam will consist of 40 multiple choice questions and 5 open questions which will be clarified further during the course. All questions will carry the same weight in the composition of the final grade. Exam date: Friday 20st of December 2013, 9.00-12.00 11. Feedback During the tutorial students will be given the opportunity to have a look at their exam plus the relevant questions. There is also an opportunity to reflect on a particular question or a topic again. This is only possible when particular written questions are handed in by students at least one week prior to the tutorial.
12. Important Course evaluation During the last session of the course students are asked to complete an evaluation form. Fraud and plagiarism Please be aware of the regulations concerning fraud and plagiarism. More information can be found at http://www.student.uva.nl/preventfraud-plagiarism Disputes In cases of any disputes that cannot be solved with the lecturer, the supervisor, research master director or student advisors can act as mediators. If you disagree with an examiner’s decision, you can submit a letter of appeal to the Examination Board. The Examination Board will make a decision based on the evidence provided. If you disagree with this decision, you can file a formal appeal with the Cobex. Consult the student advisors for advice and the procedures. Education and examination regulations General information which is valid for all courses can be found in the “Education and Examination Regulations (EER) 2013-2014”. An English version can be found in the course catalogue, as well as on www.student.uva.nl/rmcde. Part A is a general part of the EER and applies to most courses. When you have questions get in touch with the lecturer of this course. Please inform yourself about these regulations!
7
Bijlage 1. Dublindescriptoren
kennis en inzicht
toepassen van kennis en inzicht
oordeelsvorming
communicatie
Bachelor Heeft aantoonbare kennis en inzicht van een vakgebied, waarbij wordt voortgebouwd op het niveau bereikt in het voortgezet onderwijs en dit wordt overtroffen, functioneert doorgaans op een niveau met ondersteuning van gespecialiseerde handboeken, enige aspecten voorkomen waarvoor kennis van de laatste ontwikkelingen in het vakgebied vereist is. Is in staat om zijn/haar kennis en inzicht op een dusdanige wijze toe te passen, dat dit een professionele benadering van zijn/haar werk of beroep laat zien, en beschikt verder over competenties voor het opstellen en verdiepen van argumentaties en voor het oplossen van problemen op het vakgebied. Is in staat om relevante gegevens te verzamelen en interpreteren (meestal op het vakgebied) met het doel een oordeel te vormen dat mede gebaseerd is op het afwegen van relevante sociaalmaatschappelijke, wetenschappelijke of ethische aspecten. Is in staat om informatie, ideeën en oplossingen over te brengen op een publiek bestaande uit specialisten en niet-specialisten.
leervaardigheden Bezit de leervaardigheden die noodzakelijk zijn om een vervolgstudie die een hoog niveau van autonomie veronderstelt aan te gaan.
Master Heeft aantoonbare kennis en inzicht, gebaseerd op de kennis en het inzicht op het niveau van Bachelor en deze te overtreffen en/of verdiepen, als mede een basis of kans bieden om een originele bijdrage te bieden aan het ontwikkelen en/of toepassen van ideeën, vaak in onderzoeksverband.
Is in staat om kennis en inzicht en probleemoplossende methodes toe te passen in nieuwe of onbekende omstandigheden binnen een bredere (of multidisciplinaire) context die gerelateerd is aan het vakgebied; is in staat om kennis te integreren en met complexe materie om te gaan. Is in staat om oordelen te formuleren op grond van onvolledige informatie en daarbij rekening te houden met sociaalmaatschappelijke en ethische verantwoordelijkheden, die zijn verbonden aan het toepassen van de eigen kennis en oordelen. Is in staat om conclusies, alsmede de kennis, motieven en overwegingen die hieraan ten grondslag liggen, duidelijk en ondubbelzinnig over te brengen op een publiek van specialisten en niet-specialisten. Bezit de leervaardigheden die hem of haar in staat stellen een vervolgstudie aan te gaan met een grotendeels zelfgestuurd of autonoom karakter.
8
Bijlage 2. Eindtermen van de opleidingen, zoals beschreven in de OER. OPLEIDING PEDAGOGISCHE WETENSCHAPPEN Eindtermen Bachelor Pedagogische Wetenschappen Kennis en inzicht De afgestudeerde heeft kennis van en inzicht in: 1. de voornaamste theorieën en onderzoeksmethoden met betrekking tot pedagogiek, pedagogische processen en –middelen 2. pedagogische processen in verschillende cultureel en historisch gesitueerde opvoedingscontexten 3. de ontwikkeling, opbouw en structuur van het pedagogisch beroepsveld en van de organisatie en werkwijze van pedagogische zorgsystemen 4. de beginselen van relevante nevenwetenschappen, zoals psychologie, onderwijskunde, neurologie en filosofie 5. beschikbare methoden voor de verschillende fasen van de diagnostische beoordeling van pedagogische situaties 6. de belangrijkste interventiemodellen en –strategieën en de belangrijkste methodieken voor begeleiding van beroepsopvoeders 7. methoden van evaluatieve, waaronder beroepsethische, afweging met betrekking tot pedagogiek en de praktische beroepsuitoefening als pedagoog Toepassen kennis en inzicht De afgestudeerde heeft: 8. actieve en toepasbare kennis op het gebied van de pedagogische wetenschappen om toelating te verwerven tot een masteropleiding Pedagogische Wetenschappen Oordeelsvorming De afgestudeerde is in staat om: 9. een pedagogisch probleem te formuleren, analyseren en relevante informatie hieromtrent te verzamelen 10. sociaalwetenschappelijke publicaties zowel in theoretisch als in empirisch opzicht kritisch te evalueren 11. de analyse van eenvoudig empirisch onderzoek uit te voeren 12. het eigen vakgebied vakinhoudelijk en wetenschapsfilosofisch te plaatsen ten opzichte van andere maatschappij- en gedragswetenschappen en ten opzichte van de eigen historische ontwikkeling 13. methoden van evaluatieve, waaronder ethische, afweging toe te passen met betrekking tot pedagogiek en de praktische beroepsuitoefening als pedagoog De afgestudeerde heeft: 14. basisvaardigheden gespreksvoering, observatie en rapportage, testafname en interventieplanning 15. een open en kritische houding tegenover de eigen kennisaanspraken en die van anderen 16. een open en kritische houding tegenover eigen ethische en sociaal-politieke aanspraken en die van anderen Communicatie De afgestudeerde is in staat om: 17. (de resultaten van een analyse van) een pedagogisch probleem schriftelijk en mondeling te presenteren, zowel aan vakgenoten als aan een breder publiek 18. de analyse van een eenvoudig empirisch onderzoek te presenteren 19. zelfstandig en in (multidisciplinair) groepsverband te werken De afgestudeerde heeft: 20. verantwoordelijkheid en respect jegens anderen (collega’s, cliënten) Leervaardigheden 9
De afgestudeerde heeft: 21. vaardigheden die noodzakelijk zijn voor de verwerving en ontwikkeling van vakspecifieke kwalificaties [zoals 10,11,13,14,19] Eindtermen Master Pedagogische Wetenschappen Kennis en inzicht De afgestudeerde heeft grondige en specialistische kennis van en inzicht in: 1. theorieën en bevindingen én van methoden en technieken van de gekozen specialisatie alsmede van onderwerpen binnen of buiten die specialisatie die voor gebruik van genoemde theorieën en bevindingen van belang zijn; 2. de psychodiagnostiek en behandelingsmethoden, dan wel van de pedagogische probleemformulering en handelings- of interventiemethoden. Toepassen kennis en inzicht De afgestudeerde is in staat tot: 3. het toepassen van pedagogische kennis binnen een voor de pedagogisch relevant werkterrein en dit te relateren aan empirisch onderzoek en theoretische posities binnen de pedagogiek. Oordeelsvorming De afgestudeerde is in staat tot: 4. het hanteren van geavanceerde technieken voor pedagogisch onderzoek; 5. het zelfstandig opstellen en uitvoeren van een onderzoeks- of beïnvloedingsplan in verschillende fasen, zoals het verzamelen van relevante literatuur en het verzamelen, verwerken en interpreteren van gegevens; 6. het plannen, nemen van beslissingen en dragen van verantwoordelijkheid in de beroepssituatie. De afgestudeerde heeft: 7. specialistische vaardigheid op het gebied van psychodiagnostiek en behandeling dan wel van pedagogische probleemformulering en handelingstrategie of interventie; 8. specialistische vaardigheid op het gebied van gesprekvoering, observatie en rapportage; 9. inzicht in de consequenties van het eigen handelen voor anderen in de beroepssituatie; 10. besef van de ethische aspecten van de beroepsmatige omgang met anderen, zowel cliënten als proefpersonen, met inbegrip van de bredere consequenties van eigen onderzoeksresultaten en praktijkbeoefening; 11. besef van eigen beperkingen, d.w.z. op het juiste moment inroepen van deskundigheid van anderen en het zich op het juiste ogenblik onthouden van handelen. Communicatie De afgestudeerde heeft: 12. vaardigheid in het omgaan met anderen, het werken in teamverband. Leervaardigheden De afgestudeerde heeft: 13. bereidheid tot het herzien van eigen standpunten in de beroepssituatie.
10
OPLEIDING ONDERWIJSKUNDE Eindtermen Bachelor Onderwijskunde Kennis en inzicht De afgestudeerde heeft kennis van en inzicht in: 1. hoofdproblemen op onderwijskundig gebied en de theoretische oriëntaties die daarbij in het geding zijn 2. de ontwikkeling, sturing, opbouw en structuur van het Nederlands onderwijssysteem (inclusief de verzorgingsstructuur en de opleiding en scholing in arbeidsorganisaties) 3. tenminste twee basisdisciplines van de onderwijskunde 4. ontwikkelingen in en evaluatie van educatieve functies in de samenleving 5. onderwijs- en leerprocessen in scholen en arbeidsorganisaties 6. methoden van evaluatieve, waaronder beroepsethische, afweging met betrekking tot de praktische beroepsuitoefening als onderwijskundige 7. problemen die zich voordoen bij het opzetten en uitvoeren van onderwijskundig wetenschappelijk onderzoek en de ethische vraagstukken die daarbij een rol spelen Toepassen kennis en inzicht De afgestudeerde is in staat om: 8. onderwijsbehoeften te benoemen, duiden en vertalen naar de inrichting, besturing en institutionele vormgeving van onderwijs en opleiding De afgestudeerde heeft: 9. ICT-vaardigheden 10. actieve en toepasbare kennis op het gebied van de Onderwijskunde om toelating te verwerven tot een masteropleiding Onderwijskunde Oordeelsvorming De afgestudeerde is in staat om: 11. een sociaalwetenschappelijk probleem te formuleren en te analyseren 12. eenvoudige empirische vraagstukken verantwoord te analyseren 13. sociaalwetenschappelijke publicaties zowel in theoretisch als in empirisch opzicht kritisch te evalueren 14. diagnoses, plannen en adviezen uit te werken op het gebied van onderwijsbeleid, schoolorganisaties, onderwijs- en opleidingsprogramma’s 15. de eigen discipline te plaatsen ten opzichte van andere disciplines, de eigen historische ontwikkeling, en de wetenschapsfilosofische achtergronden van andere wetenschappelijke kennisontwikkelingen Communicatie De afgestudeerde is in staat om: 16. schriftelijk en mondeling te rapporteren over (de analyse van) een sociaalwetenschappelijk probleem, zowel aan vakgenoten als aan een breder publiek 17. zelfstanding en in (multidisciplinair) groepsverband te werken 18. (de analyse van) eenvoudige empirische vraagstukken verantwoord te presenteren Leervaardigheden De afgestudeerde heeft: 19. vaardigheden die noodzakelijk zijn voor de verwerving en ontwikkeling van vakspecifieke kwalificaties [zoals 9,12,13,17] Eindtermen Master Onderwijskunde Kennis en inzicht De afgestudeerde heeft grondige en specialistische kennis van en inzicht in:
11
1. theorieën en bevindingen én van methoden en technieken binnen de onderwijskunde alsmede van onderwerpen binnen of buiten de onderwijskunde die voor gebruik van genoemde theorieën en bevindingen van belang zijn. Toepassen kennis en inzicht De afgestudeerde is in staat tot: 2. het toepassen van onderwijskundige kennis binnen een voor de onderwijskunde relevant werkterrein en dit te relateren aan empirisch onderzoek en theoretische posities binnen de onderwijskunde. Oordeelsvorming De afgestudeerde is in staat om: 3. nieuwe kennis met betrekking tot de sturing en inrichting van onderwijs te produceren; 4. zelfstandig empirisch onderwijskundig onderzoek uit te voeren; 5. complexe onderwijskundige vraagstukken vanuit verschillende theoretische perspectieven te analyseren en empirisch te onderbouwen. Communicatie De afgestudeerde is in staat om: 6. te rapporteren over (de analyse van) complexe onderwijskundige vraagstukken, aan vakgenoten en aan een breder publiek. Leervaardigheden De afgestudeerde heeft: 7. bereidheid tot het herzien van eigen standpunten in de beroepssituatie.
12
