28/03/2010
COMPONENT GEORIENTEERDE ALLERGIE DIAGNOSTIEK Ervaring aan de Universiteit Antwerpen & Jan Palfijn AV Gent Didier EBO
Correcte behandeling vergt juiste diagnose
1
28/03/2010
Allergiediagnose (IgE) • Anamnese • Klinisch onderzoek • Totaal en sIgE • Huidtests • Provocatietests Niet altijd beschikbaar Geen absoluut voorspellende waarde
Allergiediagnose (IgE): nieuw • Basofielenactiveringstests • Component georiënteerde allergie diagnostiek - CRD (component resolved diagnosis)
2
28/03/2010
ACB 2009
3
28/03/2010
CRD • Component georiënteerde diagnostiek - Component resolved diagnosis
CRD • Component georiënteerde diagnostiek • Wat zijn componenten? • Klassieke IgE diagnostiek • Component georiënteerde diagnostiek
4
28/03/2010
Ag 1
Ag 2
Ag 3
Allergeen Ag 4 Ag 5
Ag 6
Ag component 1, 3, 4 en 5: uniek Ag component 2 en 6: kruisreactief
Ag 1
Ag 2
Ag 3
Ag 4 Ag 5
Ag 6
5
28/03/2010
Ag 1
Ag 2
Ag 3
Ag 4 Ag 5
Ag 6
suikerdeterminant
Ara h 1 Ara h 2 Ara h 3 Ara h 4 Ara h 5 Ara h 6 Ara h 7 Ara h 8 Ara h 9 Ara h 10 Arachis hypogea (Ara h)
Ara h 11
6
28/03/2010
S E N S I T I S T I O N
Polyclonal / different Ag (epitopes)
ELICITATION
Sensibilisatieprofielen Ag 1
Ag 2
Ag 3
Ag 4 Ag 5
Ag 6 PT1
PT2
PT3
7
28/03/2010
Componenten: conclusies • Natuurlijk allergeen - Verzameling allergeencomponenten - Allergeencomponent = verzameling epitopen
• Componenten / epitopen - Uniek of kruisreactief - Relevant of irrelevant
Cave !!! • Niet alle componenten / determinanten zijn klinisch relevant !!! - Profiline - CCD (cross-reactive carbohydrate determinants)
• Onderscheid - Functioneel (FCM) - Component georiënteerde diagnostiek
8
28/03/2010
CRD • Component georiënteerde diagnostiek • Wat zijn componenten? • Klassieke IgE diagnostiek ~ natuurlijke allergeen extracten
• Component georiënteerde diagnostiek
9
28/03/2010
Extracten afkomstig van allergenen bevatten allergene en niet allergene componenten en zijn moeilijk te standaardiseren. Panallergenen en CCD zijn aanwezig in tal van verschillende allergeenbronnen en veroorzaken (aanzienlijke) kruisreactiviteit tussen deze allergeenextracten. Unieke allergenen zijn merkers voor een echte sensibilisatie voor een allergeenbron.
Uniek Kruisreactief Relevant Niet relevant - CCD - profiline
10
28/03/2010
Niet alle IgE antistoffen zijn klinisch relevant !!!
11
28/03/2010
CCD (rk202): prevalentie Gecombineerde pollinosis
20%
Gras pollinosis
Hymenoptera allergie
24%
18%
Sensibilisatie CCD Klinisch irrelevante IgE antistoffen Ebo DG et al, Clin Exp All 2004
Profiline (rBet v 2): prevalentie Gecombineerde pollinosis
21% Sensibilisatie profiline Klinisch irrelevante IgE antistoffen Ebo DG et al, Clin Exp All 2004
12
28/03/2010
Uniek Kruisreactief Relevant Niet relevant - CCD - profiline
“weetje” • “Vermoeden van foutpositief IgE groente/fruit” - Profiline (rBet v 2) - Bromelaïne
13
28/03/2010
sIgE: nadelen • Geen onderscheid klinisch relevant (TP) en irrelevant (FP) sIgE • Geen informatie over ernst • Geen informatie over uitgroei
CRD • Component georiënteerde diagnostiek • Wat zijn componenten? • Klassieke IgE diagnostiek • Component georiënteerde diagnostiek
14
28/03/2010
Componenten • Gezuiverde - EVENTUEEL geglycosyleerd - Vrij van profiline
• Recombinanten (E coli) - NIET geglycosyleerd (vrij van CCD) - Vrij van profiline
• 2 technieken - CAP - Micro-array
15
28/03/2010
CAP • >> 100 componenten • Nadeel - serumnood - kostprijs
16
28/03/2010
Prepare serum
Incubate sample
Stain with SAb
Wash
Duration: 3 hours
Scan biochip
Analyse images
Create report
Wash
Duration: 10 min.
ImmunoCAP ISAC® Allergen Components
17
28/03/2010
Waarom “CRD” • Correcte diagnostiek (echte allergenen) - discriminatie relevant >< irrelevant sIgE
• selectie immunotherapie • dieetadvies
• Sensibilisatie profielen - Ernst - Uitgroei
Correcte diagnostiek • Specifiek - Gezonde controle individuen - Hoog totaal IgE - Kruisreactiviteit
• Gevoelig
18
28/03/2010
Gezonde controles • N = 26 (3-56 jaar) • 2678 analyses • 15 FP resultaten (0.006%)
19
28/03/2010
AG
Klin. Signif.
Kruisreact
+++
?
Hev b 2
+
++
Hev b 3
+++
?
Hev b 4
?
?
Hev b 1
Hev b 5
+++
?
Hev b 6.01
+++
+++
Hev b 6.02
+++
+++
Hev b 6.03
+++
+++
Hev b 7.01
+/++
?
Hev b 7.02
++
?
Hev b 8
+ (profiline)
+++
Hev b 9
+
+
Hev b 10
+
+
Hev b 11
+
+++
Hev b 12
+
++
Hev b 13
+++
?
Hev b 1: rubber elongating factor Hev b 3: small rubber prorein Hev b 5: acidic latex protein Hev b 6: hevein
Hev b 2: β-1,3 glucanase Hev b 5: acidic latex protein Hev b 6: hevein Hev b: Hevea brasiliensis (latex tree)
20
28/03/2010
21
28/03/2010
CRD NRL populatie Groep
N
Anamnese
sIgE
Huidtest
Gezonde controles (ctrls)
26
-
-
-
Patiënten (TP)
22
+
+
+
Gesensibiliseerd (fout positief sIgE: FP)
20
-
+
-
Latex
Ebo DG et al, Clin Exp All (accepted)
22
28/03/2010
Ebo DG et al, Clin Exp All (Epub)
Ebo DG et al, Clin Exp All (accepted)
23
28/03/2010
CRD NRL conclusie • 26 gezonde controles (3-56 jaar) - 2678 analyses, 15 FP resultaten (0.006%)
• Diagnostisch - Uitbreiden spectrum
• Relevant >< irrelevant - Hev b 8, CCD
• Risico latex-fruit syndroom - Hev b 5, Hev b 6
OAS “Bet v 1 connection”
~ 50% OAS
24
28/03/2010
OAS “Bet v 1 connection”
>80% sIgE ~ 50% OAS
25
28/03/2010
CRD OAS populatie Groep
N
Anamnese
Gezonde controles
8
-
OAS+
20
+
OAS(gesensibiliseerd)
17
-
Ebo DG et al, Clin Exp All (Epub)
26
28/03/2010
Ebo DG et al, Clin Exp All (Epub)
Ebo DG et al, Clin Exp All (Epub)
27
28/03/2010
Andere Bet v 1 homologen?
rCor a 8 rCor a9 rCor a 1.0401
100
rBet v 1 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 <7 yr 7-18 yr >18 yr
controles
<7 yr 7-18 yr >18 yr
HZN+
> 18 yr
HZN+ Spanje
<7 yr
7-18 yr
>18 yr
HZNBP+
<1 yr
1 - 6 yr
AD
28
28/03/2010
CRD OAS conclusie • CRD maakt geen onderscheid relevante en irrelevant sensibilisatie voor Bet v 1 homologen - Mal d 1 (appel), Cor a 1 (hazelnoot)
• OAS+ en OAS-: ander sensibilisatie profiel (klassieke inhalatie allergenen)
Sensibilisatie profielen: ernst
29
28/03/2010
THE KISS OF DEATH
Pediatric allergist Karen Sigman says if peanuts are still on the tongue or the lips, they can still cause a reaction.
A Quebec teenager with a peanut allergy has died after kissing her boyfriend who had eaten a peanut butter sandwich hours earlier. Fifteen-year-old Christina Desforges died Monday. She went into anaphylactic shock and in spite of being given an adrenalin shot, could not be revived. Parents of children with nut and peanut allergies have the added pressure of constantly watching what their offspring are eating.
Updated: Sat. Nov. 26 2005 4:53 PM ET
Pinda allergie: feiten • Meest ernstige voedselallergie - US: 1.700.000 ptn; 150 overlijdens/jaar - Sporen (0.1 mg)
• Pinda allergenen - Ara h 2 is een belangrijk pinda allergen Koppelman S et al. Clin Exp All 2004 - Co-sensitibilisatie voor Ara h 2 en 1 en/of 3 is voorspellend voor ernstiger reacties Astier C et al. J All Clin Imm 2006 - Ara h 8 (Bet v 1 homoloog) meestal geassocieerd met OAS (soms ook SR) Mittag D et al. J All Clin Imm 2004
30
28/03/2010
Ara h 1 Ara h 2
Prolamines Compleet Sensibilisatie: oraal Stabiel
Ara h 3 Ara h 4
Cross-reactive Carbohydrate Determinants >>> niet relevant
Ara h 5 Ara h 6
Bet v 2 homoloog (berk) Profiline Sensibilisatie: inhalatie >> klinisch niet relevant
Ara h 7 Ara h 8 Ara h 9
Bet v 1 homoloog (berk) Incompleet Sensibilisatie: inhalatie Labiel
Ara h 10 Arachis hypogea (Ara h)
Ara h 11
Vermoeden pinda-allergie
Pinda IgE – Ara h 2 – Laag risico pinda-allergie
Ara h 2: 2S albumin
Pinda IgE + Ara h 2 –
Pinda IgE + Ara h 2 +
Potentieel risico milde / ernstige pinda-allergie
Bijkomende tests Ara h 1 Ara h 3 Ara h 9 Ara h 8 rk202, ro214 (CCD)
Hoog risico ernstige pinda-allergie
Risico ernstige pinda allergie
31
28/03/2010
Peanut Ara h 1 Ara h 2 Ara h 3 Ara h 8
32
28/03/2010
Plantaardige voedselallergenen Prolamines
nsLTP Mal d 3 (apple) Pyr c 3 (pear) Pru av 3 (cherry) Pru p 3 (peach) Cor a 8 (hazelnut) Ara h 9 (peanut) Aspa o 1 (asparagus) Jug r 3 (walnut) Tri a 14 (wheat) Cit s 3 (citrus fruits)
2S albumines Ara h 2,6 (peanut) Gly m Bd (soy) Ana o 1 (Cashew) Pis v 3 (Pistachio) Cor a 11 (hazelnut) Ses i 1,2 (sesame) Sin a 1, Bra j 1 (mustard) Jug n 1, Jug r 1 (walnut)
α-amylase/ trypsine inh
Cupines 7S vicilines Ara h 1 (peanut) Gly m 2S (soy) Lup a vicilin (lupine) Cor a 11 (hazelnut) Ber e 1 (Brazil nut) Ana o 3 (Cashew) Pis v 1 (Pistachio) Pru du 2S (almond) Ses i 3 (sesame) Jug n 1, Jug r 1 (walnut)
Bet v 1 homologen Mal d 1 (apple) Pyr c 1 pear) Pru av 1 (cherry) Pru p 1 (peach) Cor a 1 (hazelnut) Ara h 8 (peanut) Gly m 4 (soy) Api g 1 (celery) Dau c 1 (carrot) Pet c 1 (parsley) Cuc m 3 (melon)
Profilines Mal d 4 (apple) Pyr c 4 (pear) Pru av 4 (cherry) Ara h 5 (peanut) Gly m 3 (soy) Api g 4 (celery) Dau c 4 (carrot) Pet c 2 (parsley) Cuc m 2 (melon) Mus xp 1 (banana) Tri a 12 (wheat)
11S legumines Ara h 3, 4 (peanut) Gly m glycinin (soy) Lupin a legumin (lupine) Cor a 9 (hazelnut) Ber e 2 (Brazil nut) Ana o 2 (Cashew) Pis v 2,5 (Pistachio) Pru du amandin (almond) Ses i 6,7 (sesame) Jug r 4 (walnut)
Kruisreactieve suikers (CCD) Ana c 2 (bromelaïne; ananas)
Ebo DG et al. TvG 2009
33
28/03/2010
Sensibilisatie profielen: uitgroei
Vermoeden koemelkallergie IgE: KM – Caseïne – Laag risico KM allergie
IgE: KM + Caseïne -
IgE: KM + Caseïne +
>> mild Uitgroei: vroeg, groot
>> ernstig Uitgroei: minder
Bijkomende tests Lactalbumine Lactoglobuline
Caseïne: Bos d 8
34
28/03/2010
Vermoeden ei-eiwitallergie
IgE: IgE: eiwit – eiwit + ovomucoïd – ovomucoïd Laag risico ei allergie
IgE: eiwit + ovomucoïd +
>> mild Uitgroei: vroeg, groot
>> ernstig Uitgroei: minder
Bijkomende tests Ovalbumine Lysozyme
Ovomucoïd: Gal d 1
35
28/03/2010
groep
type
N
Atopische Dermatitis < 1 jr 1-6 jr
HC
27
HZN+BP+/BP-
65
HZN- BP+
32
HZN+(Spanje) BP -
10
AD (IgE HZN+) AD (IgE HZN-) AD geen allergie
20 9
20 9
5
5
controles
HZN+ BP+
1-6 jr
7-18 jr
> 18 jr
5 (5jr) 20 (2 jr) 10 (4jr)
13 (9jr) 14 (10 jr) 12 (12jr)
9 (30jr) 31 (30jr) 12 (28jr) 10
HZN+ BP-
HZ+ Spanje
36
28/03/2010
37
28/03/2010
Hazelnootallergie Cor a 1: Bet v 1 homologen Volwassenen Inhalatie (berk) Milde reacties (OAS)
Cor a 8: ns lipid transfer proteïnen Volwassenen, kinderen? > Oraal < inhalatie (grassen, onkruiden) Ernstige reacties
Hazelnootallergie Cor a 1: Bet v 1 homologen Volwassenen Inhalatie (berk) Milde reacties (OAS)
Cor a 9: legumine
Kinderen Route sensibilisatie? Ernstige reacties Cor a 8: ns lipid transfer proteïnen Volwassenen, kinderen? > Oraal < inhalatie (grassen, onkruiden) Ernstige reacties
38
28/03/2010
Cor a 1
Cor a 8 en Cor a 9
39
28/03/2010
Atopische dermatitis
40
28/03/2010
CRD hazelnoot conclusie • De ene hazelnootallergie is de andere niet - Geografische en leeftijdsverschillen
• Cor a 1: mild • Cor a 8 en 9: ernstig
• Cor a 9 en atopische dermatitis - Klinische betekenis - Longitudinale opvolging
“In afwachting” microarray: ImmunoCAP • Genuine componenten - Bet v 1, Phl p 1, Art v 1 - Ara h 1, Ara h 2, Ara h 3, Ara h 9 - Cor a 1, Cor a 8 (Pru p 3) - Hev b 6, 5, 3 en 1
• Kruisreactieve componenten - Bromelaïne (CCD) - Bet v 2 (profiline)
41
28/03/2010
Met dank aan • Wim Stevens • Margo Hagendorens • Marjoke Verweij • Julie Leysen • Chris Bridts • Christel Mertens
Info • Universiteit Antwerpen - 03/8213526 -
[email protected] of
[email protected] -
[email protected]
• AZ Jan Palfijn Gent - 09/2247111 -
[email protected]
42
28/03/2010
43