Thema:
Astma bij kinderen – Diagnose en behandeling dr. Janwillem Kocks Huisarts, Academische Huisartsenpraktijk Groningen Universitair Docent, afdeling 19-3-2015
Huisartsgeneeskunde UMCG
2
19-3-2015
3
Piepen midden in de nacht • 3 jaar • Nooit eerder gehad • Broer ook (komt het dus in familie voor?) • Astma?
19-3-2015
4
www.thuisarts.nl Blijf rustig. Wanneer u als ouder paniekerig wordt, draagt u de angst over op uw kind, waardoor de benauwdheid kan toenemen
Ga bijvoorbeeld samen met uw kind 10 tot 20 minuten naast de warme stromende douche zitten met de deur van de badkamer dicht. De werking van stoom op pseudokroep is wetenschappelijk niet aangetoond. Maar op deze manier samen met uw kind bezig zijn kan al veel rust geven.
19-3-2015
5
Overzicht • Hoe vaak komt astma voor, en wat is het? • Hoe weten we of het astma is? • Hoe kunnen we het behandelen?
19-3-2015
6
HOE VAAK KOMT ASTMA VOOR, EN WAT IS HET? 19-3-2015
7
Hoe vaak komt het voor?
19-3-2015
8
Waar hebben kinderen last van? • Piepende ademhaling (bij uitademen) • Hoesten • Kortademigheid • Hooikoorts/allergie? – Huisstofmijt, bomen, planten, dieren
• Niet allergisch – Bakluchten, parfum, (tabaks-)rook, rook, rook, parfum, emotie, inspanning
19-3-2015
9
Waar hebben kinderen last van? • Eczeem? • Familie? • Overgewicht?
19-3-2015
10
Wat gebeurt er in de longen?
• https://www.youtube.com/watch?v=emF4_jAmutQ
19-3-2015
www.thuisarts.nl 11
Hoe weten we dat het astma is? • Het verhaal(!); het is een klinische diagnose • Ondersteuning voor de diagnose – Bloedonderzoek naar allergie – Bij ouder dan 6 jaar en twijfel over de diagnose: blaastest / longfunctieonderzoek
• Proefbehandeling met medicijnen
19-3-2015
12
Jongen, 11 jaar • September 2014 – Sinds 1,5 maand hoesten na verkoudheid – Piepende ademhaling – Voetballen en gym al langer lastig, sneller stoppen – Altijd niezen – Bij onderzoek: piepen tijdens uitademen, eczeem plekjes ellebogen
• Beleid: – ‘blauw’ pufje (luchtwegverwijder) – onstekingsremmer neusspray 19-3-2015
13
Oktober 2014 • Uitslag bloedonderzoek allergie: – Huisstofmijt +++ – Graspollen ++ – Bomen +
• Sinds salbutamol niet meer ‘s nachts wakker, voetballen en gym gaan stuk beter, nog wel > 2x/week klachten, dagelijks pufje • Astma Controle Vragenlijst (ACQ) score: 0.8 • Longfunctieonderzoek 19-3-2015
14
Longfunctie onderzoek
FEV1 82% van voorspeld, na pufje 91% 19-3-2015
15
November 2014 • Gaat heel goed • Laatste 2 weken geen pufje meer genomen
• Astma?
19-3-2015
16
Ondersteuning voor huisartsen
SAMENWERKING UMCG – CERTE - HUISARTSEN 19-3-2015
17
Kinderlongarts
Huisarts heeft vraag diagnose/behandeling
Computer, software, internet
Diagnose en behandeladvies
Kind ouders vullen vragenlijsten thuis in
De CERTE Astma / COPD dienst Longfunctie en controle inhalatietechniek door 19-3-2015 huisartsenlaboratorium
18
HOE KUNNEN WE ASTMA BEHANDELEN? 19-3-2015
19
Doel behandeling • Bereiken van volledige astmacontrole – Tweemaal of minder per week symptomen overdag – Geen symptomen ’s nachts – Geen beperkingen in activiteiten – Tweemaal of minder per week gebruik van noodmedicatie – Normale longfunctie
19-3-2015
20
Behandeling van astma • Informatie • Leefstijl – (passief) roken staken
• Vermijden prikkels • Medicijnen • Kennis aanvalsbehandeling • Informatie • Longfonds 19-3-2015
21
Wat was ook alweer het probleem?
19-3-2015
www.thuisarts.nl 22
Medicijnen Luchtwegverwijders
Ontstekingsremmers
• Ontspannen spieren
• Remmen de
luchtwegen • Na 10-20 minuten merkbaar • Werking 4-24 uur
ontsteking van het slijmvlies in de luchtwegen • Na aantal dagen merkbaar • Voorkomt
19-3-2015
samentrekken spieren
23
Medicijnen Luchtwegverwijders
Ontstekingsremmers
• Blauw / groen
• Rood / bruin / oranje
Combinatie luchtwegverwijder en ontstekingsremmer Poeder en aerosol (wolkje)
19-3-2015
24
Stappenplan
19-3-2015
25
Pufjes
https://www.youtube.com/watch?v=7X4CoXIdlCA
19-3-2015
26
27
Samenvattend • Hoe vaak komt astma voor, en wat is het? – 1/3 kinderen piepende ademhaling, waarvan 1/3 astma
• Hoe weten we of het astma is? – Verhaal + eventueel extra onderzoek – Hulp op afstand voor huisartsen – Kinderlongarts
• Hoe kunnen we het behandelen? – Vermijden prikkels – Pufjes (in soorten en maten) 19-3-2015
28
Ontstaan astma voorkomen?
NA DE PAUZE
[email protected] 19-3-2015
29
