Copyright Coservices International
Agenda
Coservices International NV
Korte inleiding tot trillingsmetingen
Trillingsanalyse op standaard machines (pompen, ventilatoren…)
Trillingsanalyse op complexere machines • Reductiekasten • Laagtoerige toepassingen Envelope technieken Olieanalyse als techniek voor conditiebewaking
Praktische aspecten bij de opbouw van een CBM programma
Permanente bewakingsystemen • Machines met rollagers • Machines met glijlagers • Zuigercompressoren
Copyright Coservices International
Agenda
Coservices International NV
Korte inleiding tot trillingsmetingen
Trillingsanalyse op standaard machines (pompen, ventilatoren…)
Trillingsanalyse op complexere machines • Reductiekasten • Laagtoerige toepassingen Envelope technieken Olieanalyse als techniek voor conditiebewaking
Praktische aspecten bij de opbouw van een CBM programma
Permanente bewakingsystemen • Machines met rollagers • Machines met glijlagers • Zuigercompressoren
Copyright Coservices International
Wie is Coservices ?
Coservices International is een Belgische onderneming met predictief onderhoud als core business.
Coservices biedt zowel diensten als apparatuur aan voor de verschillende predictieve onderhoudstechnieken: trillingsmetingen, olieanalyse, thermografie en ultrasoonmetingen.
Copyright Coservices International
Onze organisatie
Coservices stelt op dit moment 65 personen te werk. Het hoofdkantoor bevindt zich in Leuven (B).
Coservices beschikt verder over kantoren in Tihange (B), Geleen (Nl) en in Gent (B).
Coservices is voornamelijk actief op de Belgische, Franse en Nederlandse markt, bij de grotere productiebedrijven (bv. BASF, Electrabel, Exxonmobil, AB Inbev, Janssen Pharma, Dupont…). Copyright Coservices International
Onze activiteiten - services
Predictief onderhoud Periodieke trillingsmetingen Thermografisch onderzoek Periodieke olieanalyses Ultrasoon onderzoek
Copyright Coservices International
Onze activiteiten - services Proactief onderhoud Troubleshooting op basis van geavanceerde trillingsmetingen: impact-tests, ODS analyse, transientmetingen… On site balanceren
Opleidingen Trainingsseminaries rond trillingsanalyse, olieanalyse en thermografie.
Copyright Coservices International
Onze activiteiten - apparatuur Naast services in de verschillende predictieve onderhoudstechnieken, staat Coservices eveneens garant voor distributie en ondersteuning van apparatuur voor de verschillende predictieve onderhoudstechnieken.
Copyright Coservices International
Onze activiteiten - apparatuur Vibration analysis
Thermography Oil Analysis US Leak detection
Copyright Coservices International
Agenda
Coservices International NV
Korte inleiding tot trillingsmetingen
Trillingsanalyse op standaard machines (pompen, ventilatoren…)
Trillingsanalyse op complexere machines • Reductiekasten • Laagtoerige toepassingen Envelope technieken Olieanalyse als techniek voor conditiebewaking
Praktische aspecten bij de opbouw van een CBM programma
Permanente bewakingsystemen • Machines met rollagers • Machines met glijlagers • Zuigercompressoren
Copyright Coservices International
Trillingsanalyse
Copyright Coservices International
Trillingsanalyse
Amplitude
Y
Tijd
De op- en neergaande beweging van het lager, uitgezet in functie van de tijd, levert het tijdsignaal op. Copyright Coservices International
Trillingsanalyse
Amplitude
Y
Tijd
In de meeste machines zijn meerdere bronnen van trillingsenergie aanwezig, en zal het trillingstijdsignaal zeer complex worden. Copyright Coservices International
Trillingsanalyse Tijdsignaal en frequentiespectrum
FFT Frequentie spectrum
Complex tijdsignaal
Copyright Coservices International
Trillingsanalyse F BRG - T ENT ER Z ONE 3 SUPPLY F AN 8501-10#3S-F 2V FAN BRG. #2 - VERT ICAL 8
W av eform D isplay 11-OCT -89 12:07:36
6
RM S = 1.49 L OAD = 100.0 RPM = 1363. RPS = 22.72
4
2
Ac c ele ration in G -s
Tijdsdomein: amplitude in functie van tijd
Trend van amplitude
PK(+ ) = 6.64 PK(-) = 9.60 CR EST F= 6.42
0
FBRG - TENTER ZONE 3 SUPPLY FAN 8501-10#3S-F2V FAN BRG. #2 - VERTIC AL
-2
0.7
Trend Display of OVERALL VALUE
-4
0.6
-6
FAULT -8
P K V elocity in In/S ec
-12 0
30
60
90
120
150
180
210
240
T im e in mSecs L ab el: NON SYNCHRONOU S W / 1xT S SIDEBAND S Prio rity: 1
F BRG - T ENT ER Z ONE 3 SUPPLY F AN
0.4
0.3
ALERT
0.2
8501-10#3S-F 2V FAN BRG. #2 - VERT ICAL 0.14
Rou te Sp ectrum 11-OCT -89 12:07:36
0.12
PK = .1991 L OAD = 100.0 RPM = 1363. RPS = 22.72
0.10
P K V e loc ity in In/S e c
Frequentiedomein: amplitude in functie van frequentie
-- Baseline -Value: .238 Date: 21-JUL-89
0.5
-10
0.1
0 0
0.08
20
40
60
Days: 21-JUL-89 To 11-OCT-89 0.06
0.04
0.02
0 0
400
800
1200
F req u en cy in Hz L ab el: NON SYNCHRONOU S W / 1xT S SIDEBAND S Prio rity: 1
Copyright Coservices International
1600
80
100
Agenda
Coservices International NV
Korte inleiding tot trillingsmetingen
Trillingsanalyse op standaard machines (pompen, ventilatoren…)
Trillingsanalyse op complexere machines • Reductiekasten • Laagtoerige toepassingen Envelope technieken Olieanalyse als techniek voor conditiebewaking
Praktische aspecten bij de opbouw van een CBM programma
Permanente bewakingsystemen • Machines met rollagers • Machines met glijlagers • Zuigercompressoren
Copyright Coservices International
Case study: defecte koppeling
Rechtstreeks gedreven pomp
Maandelijkse opvolging
Copyright Coservices International
Case study: defecte koppeling
Plotse sterke wijziging in het spectrum, bij meting op 7 oktober 2003.
Het trillingsbeeld, met componenten bij de toerentalfrequentie en veelvouden, wijst in de richting van een koppelingsprobleem.
Copyright Coservices International
Case study: defecte koppeling
Hieronder is duidelijk de gescheurde flexibele band van de koppeling te zien:
Copyright Coservices International
Case study: lagerschade
Rechtstreeks gedreven ventilator, aangedreven door 400kW motor
Machines worden bewaakt met tweemaandelijkse metingen
Copyright Coservices International
Case study: lagerschade
Metingen tonen toename van 4.6 order en veelvouden, wat overeenstemt met de BPFO frequentie van 6224J lager.
De BPFO frequentie is de frequentie waarmee kogels over een bepaalde positie in het lager rollen.
Trillingen bij die frequentie wijzen op schade aan de lagerbuitenring.
Copyright Coservices International
Case study: lagerschade
Het bijzondere schadepatroon op de lagers wijst op stroomdoorgang
Copyright Coservices International
Case study: lagerspeling
Riemgedreven ventilator, aangedreven door 200kW motor.
Verse lucht ventilator (lakafdeling automobielconstructeur).
De machine staat opgesteld in een gesloten cabine, en wordt gemeten met vast geplaatste sensoren.
Copyright Coservices International
Case study: lagerspeling
Bij de periodieke metingen wordt een sterke toename van trillingen bij 1xRPM en veelvouden vastgesteld.
De controlemeting na de lagerwissel (onder) bevestigt opnieuw de goede toestand.
Copyright Coservices International
Case study: lagerspeling
Bij de lagerwissel wordt vastgesteld dat de klembus, waarmee het lager gemonteerd werd, volledig losgekomen was.
Een onverwachte uitval van de machine was mogelijk nabij, terwijl het Overall trillingsniveau beperkt bleef tot 3mm/s RMS.
Copyright Coservices International
Trillingsanalyse op standaard machines
Periodieke trillingsmetingen met FFT-analyse leveren, bij eenvoudige machines (zoals centrifugaalpompen, ventilatoren, roerwerken, hamermolens,…) een betrouwbare detectie op van: • Lagerschade en smeringsproblemen • Koppelingsdefecten of uitlijningsproblemen • Onbalans
• Lagerspeling • Resonantie • Cavitatie op pompen
Predictief onderhoud is de aangewezen strategie bij deze machines.
Copyright Coservices International
Agenda
Coservices International NV
Korte inleiding tot trillingsmetingen
Trillingsanalyse op standaard machines (pompen, ventilatoren…)
Trillingsanalyse op complexere machines • Reductiekasten • Laagtoerige toepassingen Envelope technieken Olieanalyse als techniek voor conditiebewaking
Praktische aspecten bij de opbouw van een CBM programma
Permanente bewakingsystemen • Machines met rollagers • Machines met glijlagers • Zuigercompressoren
Copyright Coservices International
Case study: tandwielkast
Twee-assige extruder, aangedreven door 2,8MW motor
Copyright Coservices International
Case study: tandwielkast
21Order => tandingrijpfrequentie van het eerste tandwielpaar
Harmonische familie op 6.35 Order => BPFI lager 6238
Lage amplitudes, maar zeer zware en stijve structuur
Copyright Coservices International
Case study: tandwielkast
Vergelijking toestand voor en na lagerwissel
Copyright Coservices International
Case study: tandwielkast
Sterk beschadigde binnenring van 6238 lager
Copyright Coservices International
Agenda
Coservices International NV
Korte inleiding tot trillingsmetingen
Trillingsanalyse op standaard machines (pompen, ventilatoren…)
Trillingsanalyse op complexere machines • Reductiekasten • Laagtoerige toepassingen Envelope technieken Olieanalyse als techniek voor conditiebewaking
Praktische aspecten bij de opbouw van een CBM programma
Permanente bewakingsystemen • Machines met rollagers • Machines met glijlagers • Zuigercompressoren
Copyright Coservices International
Case study: laag toerental
13 traagdraaiende assen drijven via kamwielen een ketting aan voor het transport van deegwaren door een heet oliebad, bij de productie van aardappelchips.
De lagers van de assen worden bewaakt met viermaandelijkse trillingsmetingen.
Copyright Coservices International
Case study: laag toerental
Gedurende zes maanden wordt een geleidelijke toename gemeten van de BPFO-frequentie van het lager Link Belt CSE B22463H
Bij volgende geplande stop wordt geadviseerd het lager te wisselen
Copyright Coservices International
Case study: laag toerental
De controlemeting toont verbeterde toestand na vervanging lager
De resterende trillingen (15xRPM en veelvouden) komen overeen met de ingrijpfrequentie van de ketting met de kamwielen
Copyright Coservices International
Case study: laag toerental
Beschadigde loopvlakken van buitenring
Copyright Coservices International
Trillingsanalyse op complexe machines
Periodieke metingen met FFT-analyse laten een vrij betrouwbare analyse van lagerschade toe bij reductiekasten en traagdraaiende applicaties.
Op reductiekasten is ook schade of slijtage van tandwielen goed op te volgen.
De detectie van lagerschade is echter moeilijker dan bij standaard toepassingen, vermits de gemeten amplitudes lager zijn. De invloed van omgevingstrillingen is daardoor groter, zodat de betrouwbaarheid niet vergelijkbaar is met standaard machines als pompen en ventilatoren. Daardoor is er een duidelijke toegevoegde waarde van: Hoogfrequente envelope technieken bij trillingsmetingen
Olieanalyse bij reductiekasten Copyright Coservices International
Agenda
Coservices International NV
Korte inleiding tot trillingsmetingen
Trillingsanalyse op standaard machines (pompen, ventilatoren…)
Trillingsanalyse op complexere machines • Reductiekasten • Laagtoerige toepassingen Envelope technieken Olieanalyse als techniek voor conditiebewaking
Praktische aspecten bij de opbouw van een CBM programma
Permanente bewakingsystemen • Machines met rollagers • Machines met glijlagers • Zuigercompressoren
Copyright Coservices International
Envelope technieken
Probleemstelling: in bepaalde toepassingen genereren lagerschades te weinig trillingsenergie om betrouwbare detectie in trillingsspectra toe te laten. • Machines met aanzienlijke massa en stijfheid
• Toepassingen met lage toerentallen
Principe van hoogfrequente envelope technieken • Lagerschade zal in dergelijke gevallen wél hoogfrequente trillingen genereren • Deze trillingen zijn echter meestal enkel meetbaar kort bij het defecte lager, en de trillingen zijn van zeer korte duur
Copyright Coservices International
Envelope technieken
Envelope techniek (toegepast op trillingssignaal - BPFO)
Copyright Coservices International
Digitaliseren bij klassieke envelope technieken
Bemonsteren bij klassieke envelope techniek
Copyright Coservices International
Digitaliseren bij PeakVue ®
Wijze van bemonsteren bij PeakVue verschilt
100kHz bemonstering
Quasi effectieve max. piekwaarde, onafhankelijk van de samplefreq.
Copyright Coservices International
Case study: lagerschade in reductiekast
Een twee-assige PE-extruder wordt bewaakt met periodieke trillingsmetingen.
De machine wordt aangedreven door een 5500kW asynchrone motor (1495 RPM).
De Flender tandwielkast is uitgerust met 22 vast geïnstalleerde sensoren.
Na een volledige revisie (januari 2000) wordt de machine periodiek opgevolgd..
Copyright Coservices International
Case study: lagerschade in reductiekast
De standaard FFT-spectra van de trillingsmetingen tonen in de periode januari 2000 tot juli 2000 een zeer stabiel verloop. In deze metingen is niet de minste aanduiding zichtbaar dat er een probleem op til is. De spectra vertonen uitsluitend ‘normale’ trillingen bij ingrijpfrequenties.
Copyright Coservices International
A2. - 6.9.2 Extruder BPFI 2000 2P Extr. PE -2 2
Max Amp 1.02
RM S Velocity in mm /Se c
Plot Scale 1.2
29-mrt-00 13:21:58
0
20-jun-00 10:04:27
05-jul-00 14:54:23 0
10
20
30
40
50
Frequency in Orders
60
70
80
90
Case study: lagerschade in reductiekast De hoogfrequente PeakVue metingen tonen in diezelfde periode een belangrijke wijziging in het trillingsbeeld.
A2. - 6.9.2 Extruder BPFI 2000 2P Extr. PE -2P 2 Peakvue
Max Amp 1.26
PK Ac ce ler ation in G-s
Plot Scale 1.4
29-mrt-00 13:22:06
0
20-jun-00 10:04:27
05-jul-00 14:54:23 0
10
20
30 Frequency in Orders
Copyright Coservices International
40
50
Case study: lagerschade in reductiekast
Analyse van het spectrum wijst op binnenringschade op een lager van de ingaande as.
Copyright Coservices International
Na verdere toename van de niveaus wordt geadviseerd de extruder te openen voor herstelling.
Case study: lagerschade in reductiekast
Na het advies tot herstelling wordt een bijkomend onderzoek met endoscoop uitgevoerd, zonder resultaat.
Wanneer reserveonderdelen voorhanden zijn, een vijftal weken na het advies tot herstelling, wordt de lagering van de ingaande as vervangen.
Copyright Coservices International
Agenda
Coservices International NV
Korte inleiding tot trillingsmetingen
Trillingsanalyse op standaard machines (pompen, ventilatoren…)
Trillingsanalyse op complexere machines • Reductiekasten • Laagtoerige toepassingen Envelope technieken Olieanalyse als techniek voor conditiebewaking
Praktische aspecten bij de opbouw van een CBM programma
Permanente bewakingsystemen • Machines met rollagers • Machines met glijlagers • Zuigercompressoren
Copyright Coservices International
Olieanalyse
Olieanalyse is, naast trillingsanalyse, een belangrijke tweede pijler in een predictief onderhoudsplan.
Vooral bij reductiekasten zijn de twee technologieën zeer complementair.
Doel van on site olieanalyse is op een snelle wijze informatie te verzamelen over de toestand van de olie én van de machine.
Copyright Coservices International
On site olieanalyse met CSI minilab
De Trivector analyzer voert 3 testen uit: 1.
Ogenblikkelijke meting van de diëlectrische constante, geeft info over de chemische toestand van de olie.
2.
Meting gedurende 180s van de diëlectrische constante, van een verdund staal, geeft info over slijtage deeltjes en aanwezigheid van water.
3.
Deeltjestelling geeft de reinheid van de olie weer, volgens de ISO 11171 norm.
De viscositeit wordt afzonderlijk gemeten. Copyright Coservices International
On site olieanalyse met CSI minilab
Welke informatie geeft het CSI minilab ? 1. Chemische eigenschappen en viscositeit Toestand van de olie
2. Slijtagedeeltjes Toestand van de machine
3. Externe vervuiling Levensduurverlengend (oliewissel of filteren) Copyright Coservices International
On site olieanalyse met CSI minilab Trivector werkingsprincipe •
Om de slijtagedeeltjes en externe vervuiling op te sporen, wordt de diëlectrische constante gedurende 180 seconden gemeten, terwijl deeltjes onder invloed van de zwaartekracht op een sensorgrid neerkomen.
•
Een wisselend magnetisch veld op de sensorgrid laat toe het onderscheid te maken tussen ijzerdeeltjes (slijtage) en andere deeltjes (externe vervuiling of water).
Copyright Coservices International
On site olieanalyse met CSI minilab Goede olie (referentie)
De 5200 plot geeft het resultaat van de meting van de diëlectrische constante van de olie over 180s.
Metaaldeeltjes aanwezig
Copyright Coservices International
Externe vervuiling
(niet metallisch)
On site olieanalyse met CSI minilab
Op basis van de drie testen en de viscositeitsmeting wordt het resultaat van de olieanalyse weergegeven in: • de ‘chemical index’ • de ‘wear index’
• de ‘contamination index’
Deze informatie wordt aanschouwelijk voorgesteld in de Trivector.
Copyright Coservices International
Case study: flessenspoelmachine
Onderdeel van een afvullijn in de drankenindustrie.
Zorgt voor het reinigen van flessen (retourglas).
Capaciteit:
60.000 flessen/uur.
Copyright Coservices International
Case study: flessenspoelmachine
De pompen van de spoelmachine worden bewaakt met behulp van vaste trillingssensoren.
Copyright Coservices International
Case study: flessenspoelmachine
Reductiekasten zorgen voor de aandrijving van de translatieketting.
Bewaking van de ingaande as (55RPM) met trillingsmetingen is mogelijk, maar moeilijk. Bewaking van de uitgaande as (1RPM) is vrijwel uitgesloten.
Olieanalyse vormt dus een waardevolle toevoeging bij de bewaking van de reductiekasten.
Copyright Coservices International
Case study: flessenspoelmachine
Olieanalyse met de CSI 5200 Trivector analyzer wordt driemaandelijks uitgevoerd.
Olieanalyse van juli 2006 laat geen enkel probleem vermoeden.
De 5200-plot toont een normaal beeld.
Copyright Coservices International
Case study: flessenspoelmachine
De olieanalyse van oktober 2006 toont duidelijk de aanwezigheid van slijtagedeeltjes.
In eerste instantie wordt een oliewissel geadviseerd, tijdens de aankomende geplande stilstand.
Copyright Coservices International
Case study: flessenspoelmachine
Volgende analyses, na de oliewissel, tonen echter een gelijkaardig beeld. Er is duidelijk iets aan de hand.
Er wordt geadviseerd de reductiekast te inspecteren, doch dit kan slechts geruime tijd later gebeuren.
Copyright Coservices International
Case study: flessenspoelmachine
De hoeveelheid slijtagedeeltjes neemt nog verder significant toe. De aanwezigheid van grotere metaaldeeltjes (>40µm) veroorzaakt spikes in de 5200 plot.
Er wordt met aandrang een inspectie van de reductiekast gevraagd.
Copyright Coservices International
Case study: flessenspoelmachine
Inspectie van de tandwielkast brengt ernstige lagerschade op de uitgaande as (1 RPM) aan het licht.
Copyright Coservices International
Conditiebewaking bij complexe machines
Bij complexere machines is het aangewezen om standaard trillingsmetingen op basis van FFT analyse aan te vullen met bijkomende analysetechnieken. • Hoogfrequente envelope technieken zoals PeakVue. • Olieanalyses
• Ultrasoonmetingen • Thermografische inspecties
Copyright Coservices International
Agenda
Coservices International NV
Korte inleiding tot trillingsmetingen
Trillingsanalyse op standaard machines (pompen, ventilatoren…)
Trillingsanalyse op complexere machines • Reductiekasten • Laagtoerige toepassingen Envelope technieken Olieanalyse als techniek voor conditiebewaking
Praktische aspecten bij de opbouw van een CBM programma
Permanente bewakingsystemen • Machines met rollagers • Machines met glijlagers • Zuigercompressoren
Copyright Coservices International
Praktisch uitwerken van een CBM programma 1. Welke assets moeten onderdeel uitmaken van mijn predictief onderhoudsprogramma ? 2. Welke predictieve onderhoudstechnieken komen in aanmerking voor de verschillende machines ? 3. Met welke periodiciteit moeten metingen uitgevoerd worden ? 4. Willen we het predictief onderhoudsprogramma zelf uitbouwen, of besteden we dit uit, en wat is de invloed op de kosten ? 5. Welke informatie wil ik over de gemeten assets, in de rapportering ?
Copyright Coservices International
Praktisch uitwerken van een CBM programma 1. Welke assets moeten onderdeel uitmaken van mijn predictief onderhoudsprogramma ? Volgende factoren beïnvloeden dit : • De kriticiteit voor productie is de belangrijkste factor.
• De kostprijs van herstellingen bij eventuele defecten kan ook voor minder kritische, maar dure installaties betekenen dat predictief onderhoud rendabel is. • De technische haalbaarheid moet bekeken worden. Sommige installaties zijn zo complex, dat bepaalde predictieve technieken moeilijk toepasbaar zijn.
Dit onderzoek kan beperkt worden uitgevoerd, of in sommige gevallen tot uitgebreide studies leiden: FMEA-studies of FMECA-studies. Copyright Coservices International
Praktisch uitwerken van een CBM programma 2.
Welke predictieve onderhoudstechnieken komen in aanmerking voor de verschillende machines ? De toepasbaarheid van volgende factoren dient bekeken te worden : Trillingsanalyse Olieanalyse
Thermografische inspecties Ultrasoon onderzoek Het voorgaande voorbeeld van de flessenspoelmachine toonde duidelijk aan dat één predictieve techniek, vaak door bijkomende technieken kan aangevuld worden.
Copyright Coservices International
Praktisch uitwerken van een CBM programma 3. Met welke periodiciteit moeten metingen uitgevoerd worden ? De gebruikelijke periodiciteit voor trillingsmetingen variëert van één tot drie maanden. In uitzonderlijke gevallen worden periodiciteiten van 2 wekelijks tot jaarlijks gehanteerd. De meest kritische machines kunnen continu gemeten worden (online systeem). De periodiciteit wordt bepaald op basis van volgende factoren:
• Kriticiteit van de machine (potentiële productieverliezen) • Toerental van machines • Historiek van de machines
• Beschikbaar budget
Copyright Coservices International
Praktisch uitwerken van een CBM programma 4. Willen we het predictief onderhoudsprogramma zelf uitbouwen, of besteden we dit uit, en wat is de invloed op de kosten ? • Kosten bij uitbesteden Voor standaard machines kost dit, voor 4 meetcampagnes, op jaarbasis ongeveer € xxx per machine. Voor een machinepark van circa 200 machines, kost dit op jaarbasis dus ongeveer € xx.xxx,00.
Copyright Coservices International
Praktisch uitwerken van een CBM programma 4. Willen we het predictief onderhoudsprogramma zelf uitbouwen, of besteden we dit uit, en wat is de invloed op de kosten ? • Kosten bij zelf uitvoeren. Kostprijs van eigen personeel: de bewaking van het machinepark van 200 machines betekent een workload van ca. 50 mandagen. Kostprijs voor apparatuur: Aanschaf van datacollector en bijhorende analysesoftware betekent een investeringskost van ongeveer 25000 €. Onderhoud van apparatuur en software-updates betekent een jaarlijkse kost van ongeveer
3000 €. Kostprijs voor opleiding
Copyright Coservices International
Praktisch uitwerken van een CBM programma 4. Willen we het predictief onderhoudsprogramma zelf uitbouwen, of besteden we dit uit ? De voor- en nadelen van uitbesteden of zelf uitvoeren dienen afgewogen te worden. •
Het CBM programma intern organiseren, biedt het voordeel dat de analyst steeds on site is, en vaak goede machinekennis heeft. Het nadeel is dat men soms afhankelijk is van één of enkele personen.
•
Uitbesteden heeft het voordeel dat men snel over ervaren analysten kan beschikken, waarbij de ervaring ook gedeeld wordt met collega’s en buiten de bedrijfsgrenzen reikt. Het biedt ook flexibiliteit bij ziekte of verlofperiodes, die intern soms ontbreekt.
Copyright Coservices International
Praktisch uitwerken van een CBM programma 5. Het rapport van de analyse bevat: • Welke asset?
• Urgentiegraad. • Duidelijke probleemomschrijving. • Gericht advies.
• Feedback-veld.
Het is ‘op maat van’ de gebruiker.
Copyright Coservices International
Agenda
Coservices International NV
Korte inleiding tot trillingsmetingen
Trillingsanalyse op standaard machines (pompen, ventilatoren…)
Trillingsanalyse op complexere machines • Reductiekasten • Laagtoerige toepassingen Envelope technieken Olieanalyse als techniek voor conditiebewaking
Praktische aspecten bij de opbouw van een CBM programma
Permanente bewakingsystemen • Machines met rollagers • Machines met glijlagers • Zuigercompressoren
Copyright Coservices International
Permanente bewakingssystemen
Bij machines met hogere kriticiteit kan men overwegen om het trillingsgedrag continu op te volgen.
We maken onderscheid tussen systemen voor
Protectie: in geval van probleem de machine tijdig stilleggen.
Predictie: opvolging van één of meerdere parameters om de conditie van de machine te bepalen. Hiermee kan een probleemdiagnose gesteld worden.
Copyright Coservices International
Permanente bewakingssystemen
Verder maken we onderscheid naar toepassingsgebied van het bewakingssysteem.
Rollagers
•
Eenvoudige overall bewakingssystemen (Protectie)
•
Geavanceerde online bewakingssystemen (Predictie)
Glijlagers
•
Overall bewakingssystemen (Protectie)
•
Geavanceerde bewakingssystemen (Predictie)
Zuigercompressoren
Copyright Coservices International
Permanente bewakingssystemen
Rollagers
•
Eenvoudige overall bewakingssystemen (Protectie)
•
Geavanceerde online bewakingssystemen (Predictie)
Glijlagers
•
Overall bewakingssystemen (Protectie)
•
Geavanceerde bewakingssystemen (Predictie)
Zuigercompressoren
Copyright Coservices International
Rollagers – eenvoudige bewakingssystemen
Loop Power sensoren: werking • Een loop power sensor is een vast geïnstalleerde accelerometer die rechtstreeks in een 4-20mA output voorziet.
Copyright Coservices International
Rollagers – eenvoudige bewakingssystemen
Loop Power sensoren: werking • Het 4-20 mA signaal is proportioneel met het Overall trillingsniveau in een vast frequentiebereik.
Loop Power sensoren: soorten • Frequentie- en amplitudebereik worden bij de fabricage vastgelegd en kunnen niet gewijzigd worden.
• Modellen met verschillende ATEX approvals bestaan: zowel Gas als Dust voor verschillende zoneringen.
Copyright Coservices International
Rollagers – eenvoudige bewakingssystemen
Loop Power sensoren: Voordelen • Zeer eenvoudige installatie en configuratie
• Zeer lage investeringskost (vanaf ongeveer € 250,00 voor één sensor).
Loop Power sensoren: Nadelen • Bewaking is minder trefzeker dan bij geavanceerde online systemen, maar het continue karakter van de bewaking verschaft bij kritische machines een duidelijke toegevoegde waarde als aanvulling bij periodieke monitoring. • Frequentie- en amplitudebereik zijn niet wijzigbaar.
• Ruw trillingssignaal is niet beschikbaar. Copyright Coservices International
Rollagers – eenvoudige bewakingssystemen
Vibration transmitters: werking
Copyright Coservices International
Rollagers – eenvoudige bewakingssystemen
Vibration transmitters: werking • Een transmitter voedt een permanent geïnstalleerde accelerometer, en levert een 4-20mA output die naar een DCS systeem kan gevoerd worden. • De bewaking gebeurt op basis van de Overall trillingsamplitude, soms aangevuld met een hoogfrequente parameter voor detectie van lagerschade of smeringsproblemen. • Ingebouwde, vaste of programmeerbare filters kunnen gebruikt worden om bepaalde types van problemen beter te detecteren.
Copyright Coservices International
Rollagers – eenvoudige bewakingssystemen
Vibration Transmitters: soorten • De systemen zijn meestal leverbaar in één- of tweekanaals uitvoeringen, en met of zonder lokale uitlezing van de amplitudes.
• Sommige systemen hebben ingebouwde relais die kunnen geactiveerd worden bij overschrijding van ingestelde alarmgrenzen. • Meestal kan een BNC-aansluiting met het ruwe trillingssignaal gebruikt worden voor periodieke metingen met een FFT-analyzer.
Copyright Coservices International
Rollagers – eenvoudige bewakingssystemen
Voordelen • Eenvoudige installatie en configuratie
• Lage investeringskost (vanaf ongeveer €700,00 voor een éénkanaals systeem).
Nadelen • Bewaking is minder trefzeker dan bij geavanceerde online systemen, maar het continue karakter van de bewaking verschaft bij kritische machines een duidelijke toegevoegde waarde bij periodieke monitoring.
Copyright Coservices International
Permanente bewakingssystemen
Rollagers
•
Eenvoudige overall bewakingssystemen (Protectie)
•
Geavanceerde online bewakingssystemen (Predictie)
Glijlagers
•
Overall bewakingssystemen (Protectie)
•
Geavanceerde bewakingssystemen (Predictie)
Zuigercompressoren
Copyright Coservices International
Rollagers – geavanceerde bewakingssystemen
Geavanceerde on line systemen realiseren een permanente bewaking die, net als bij off line metingen, gebaseerd is op FFTanalyse van het signaal van een accelerometer.
Door een twee-kanaals processor en multiplexing wordt voor elk kanaal om de enkele minuten een spectrum berekend, wat bij periodieke metingen bv. om de twee maanden gebeurt.
Toepassingsvoorbeeld en werkingsprincipe:
Copyright Coservices International
Rollagers – geavanceerde bewakingssystemen DCS
AMS Machinery Manager
All parameters available via Modbus TCP to any DCS
Detailed diagnostic machinery analysis
Vibration updated every second
PeakVue analysis for bearings and gearboxes monitored every 2 minutes
Sensor health updated every second System health continually monitored
Copyright Coservices International
Rollagers – geavanceerde bewakingssystemen De mogelijkheden voor de conditiebepaling van de machine zijn zeer uitgebreid. We hebben beschikking over: • Tot 24 trillingsparameters per kanaal. Amplitude
Subharmonic
1X
1x Trend of Balance
Bearing
2X
Bearing
Gears
2x Trend of Bearings
Bearing
50x
5 mm/sec
1 mm/sec
Time
Copyright Coservices International
Alarm
Time
Rollagers – geavanceerde bewakingssystemen
De mogelijkheden voor de conditiebepaling van de machine zijn zeer uitgebreid. We hebben beschikking over: • Trillingsspectrum en tijdsignaal. FBRG - TENTER ZONE 3 SUPPLY FAN
FBRG - TENTER ZONE 3 SUPPLY FAN
8501-10#3S-F2V FAN BRG. #2 - VERTICAL
8501-10#3S-F2V FAN BRG. #2 - VERTICAL
8
0.14
Route Spectrum 11-OCT-89 12:07:36
0.12
PK = .1991 LOAD = 100.0 RPM = 1363. RPS = 22.72
0.08
0.06
6
RM S = 1.49 LOAD = 100.0 RPM = 1363. RPS = 22.72
4
2
Ac c ele ration in G -s
P K V e loc ity in In/S e c
0.10
W av eform D isplay 11-OCT-89 12:07:3
PK(+ ) = 6.64 PK(-) = 9.60 CR ESTF= 6.42
0
-2
-4
-6
0.04 -8
0.02
-10
-12
0 0
400
800
1200
1600
Frequency in Hz Label: NON SYNCHRONOU S W / 1xTS SIDEBAND S Priority: 1
Copyright Coservices International
0
30
60
90
120
150
Tim e in mSecs Label: NON SYNCHRONOU S W / 1xTS SIDEBAND S Priority: 1
180
210
240
Rollagers – geavanceerde bewakingssystemen
Voordelen • Meest betrouwbare bewaking dankzij geavanceerde functionaliteiten zoals FFT-analyse, PeakVue technologie, toerentalmeting,… • Investeringskost sterk gedaald laatste jaren (Richtprijs € 16.000 voor 12 kanaals-systeem).
Nadelen • Systeem werkt nooit 100% autonoom. Regelmatige analyse blijft vereist, zowel periodiek als bij alarmeringen.
Copyright Coservices International
Permanente bewakingssystemen
Rollagers
•
Eenvoudige overall bewakingssystemen (Protectie)
•
Geavanceerde online bewakingssystemen (Predictie)
Glijlagers
•
Overall bewakingssystemen (Protectie)
•
Geavanceerde bewakingssystemen (Predictie)
Zuigercompressoren
Copyright Coservices International
Glijlagermachines – on line protectiesystemen
Problemen met glijlagers genereren enkel laagfrequente trillingen, maar kunnen best gedetecteerd worden met behulp van verplaatsingssensoren
Het zeer plotse karakter van bepaalde problemen (bv. doorbreken van oliefilm door wegvallen van oliedruk) vraagt bij kritische, dure machines om shut down bewaking.
Metingen gebeuren op meerdere kanalen simultaan (in real time, niet door multiplexing)
Copyright Coservices International
Glijlagermachines – on line protectiesystemen
Werking •
De relatieve trillingsamplitude van de as ten opzichte van het glijlager wordt bewaakt
•
Shutdown protectie wordt meestal gerealiseerd op basis van het signaal van meerdere trillingssensoren en een aangepaste ‘trip - logica’
•
De meeste systemen bewaken louter de Overall amplitude. Sommige systemen bieden beperkte frequentie-analyse en alarmeren zowel op korte-termijn als langetermijn trends. Copyright Coservices International
Glijlagermachines – on line protectiesystemen
Voordelen •
Trillingsbewaking gebeurt real time zodat ook bij snel optredende problemen tijdige alarmering en eventueel shut down bewaking kan gerealiseerd worden.
Nadelen • •
Installatie van displacement probes is complexer dan accelerometers. Na een trip zijn geen meetgegevens beschikbaar.
Copyright Coservices International
Permanente bewakingssystemen
Rollagers
•
Eenvoudige overall bewakingssystemen (Protectie)
•
Geavanceerde online bewakingssystemen (Predictie)
Glijlagers
•
Overall bewakingssystemen (Protectie)
•
Geavanceerde bewakingssystemen (Predictie)
Zuigercompressoren
Copyright Coservices International
Glijlagermachines – on line predictiesystemen
Om ook een zicht te krijgen op de machineconditie (waar komt het alarm/trip vandaan?), kan men eerder vermeld predictiesysteem aan het protectiegedeelte toevoegen.
Protectie Copyright Coservices International
Predictie
Glijlagermachines – on line predictiesystemen
De analyse van de metingen gebeurt, zoals bij rollagermachines, op basis van trendparameters, trillingsspectra en tijdsignalen.
Bijkomende belangrijke analyse-tool is een ‘Transient’ meting.
Copyright Coservices International
Glijlagermachines – on line predictiesystemen
Verder wordt gebruik gemaakt van Waterfall-plots.
Copyright Coservices International
Glijlagermachines – on line predictiesystemen
Orbits, Bode plots, Nyquist diagramma’s, … brengen ook allemaal nuttige informatie.
Copyright Coservices International
Glijlagermachines – on line predictiesystemen
Voordelen •
Bij events (trip, start/stop) van de machine is meetdata beschikbaar en kan de toestand van de machine geëvalueerd worden.
•
De extra investering t.o.v. een louter protectiesysteem is niet zo groot (cfr. predictie bij rollagers).
Nadelen • De interpretatie van de metingen vergt specialistische kennis.
Copyright Coservices International
Permanente bewakingssystemen
Rollagers
•
Eenvoudige overall bewakingssystemen (Protectie)
•
Geavanceerde online bewakingssystemen (Predictie)
Glijlagers
•
Overall bewakingssystemen (Protectie)
•
Geavanceerde bewakingssystemen (Predictie)
Zuigercompressoren
Copyright Coservices International
Permanente bewakingssystemen
Zuigermachines vragen ook een specifiek ontwikkeld meetsysteem. Dat kan zowel dienen voor Protectie als voor Predictie.
Copyright Coservices International
Zuigermachines – bewakingssystemen
Zuigermachines (vnl. compressoren) vragen door hun specifieke werkingsprincipe een andere aanpak.
Er worden verschillende soorten sensoren gebruikt om een beeld te krijgen van de machinetoestand: accelerometers, verplaatsingsopnemers, druksensoren, …
Typische meetlokaties voor dit soort machine:
Copyright Coservices International
Zuigermachines – bewakingssystemen Vibration at the CHS
Piston rod position
Cylinder vibration
Trigger sensor Dynamic internal cylinder pressure
Copyright Coservices International
Zuigermachines – bewakingssystemen
Gewone Overall bewaking volstaat niet meer. Voor protectie van de machine wordt veelal gewerkt met tijdsignaalanalyse (segmentatie). Alle signalen worden gelinkt aan de stand van de zuigerstang.
Copyright Coservices International
Zuigermachines – bewakingssystemen
Verdere toestandsbepaling van de machine gebeurt ook hier op basis van bijkomende analysetools. Enkele voorbeelden:
Analyse van p-V diagramma.
Copyright Coservices International
Zuigermachines – bewakingssystemen
Verdere toestandsbepaling van de machine gebeurt ook hier op basis van bijkomende analysetools. Enkele voorbeelden:
Waterfall plot van trillingen op CHS.
Copyright Coservices International
Zuigermachines – bewakingssystemen
Voordelen: • Bewaking gebeurt real-time, zodat de machine in geval van problemen tijdig afgeschakeld wordt.
• De probleemoorzaak is gekend, zodat onderhoudsacties gericht gepland worden.
Nadelen: • Systemen zijn duur en dus geschikt voor zware, kritische machines. • De interpretatie van de metingen vergt specialistische kennis.
Copyright Coservices International
Dank u.
[email protected] [email protected]
Copyright Coservices International
Kostenreducties door predictief onderhoud
Aan de hand van concrete kosten/baten analyses van gedetecteerde schadegevallen, kunnen de opbrengsten ingeschat worden.
De berekeningen zijn gebaseerd op • de effectieve kosten van de herstelling zoals deze werden uitgevoerd
• de geschatte kosten van de potentiële productieverliezen en herstellingskosten, aan de hand van verschillende scenario’s, waarvan telkens de kansen ingeschat worden
Hoewel de berekeningen moeilijk nauwkeurig kunnen geschieden, geven dergelijke schattingen een goed beeld.
Copyright Coservices International
Economische aspecten: voorbeeld
In een papierfabriek worden de drie papiermachines, alsook alle utilities (pompen, ventilatoren, druksorteerders,…) bewaakt met periodieke trillingsmetingen. Hiervoor worden wekelijks 4 dagen service uitgevoerd.
Vooral de lagers van de droogcilinders van de twee grootste papiermachines (PM1 en PM2) zijn bijzonder kritisch, omdat de uitval van één lager de volledige papiermachine stil legt.
Copyright Coservices International
Economische aspecten: voorbeeld
Eénmaal per maand liggen beide machines gedurende 8 uur stil voor onderhoudswerken.
Bij tijdige detectie van de schade kunnen de lagers van de droogcilinders vervangen worden tijdens de geplande maandelijkse stop.
Indien de lagers een onverwachte stop veroorzaken, gaan de uitvallen gepaard met een onverwachte, bijkomende productiestop van minimaal 12 uren.
Copyright Coservices International
Economische aspecten: voorbeeld
Het productieverlies bij stilstand van PM1 en PM2 bedraagt resp. 16,6 en 18,3 ton/h.
De toegevoegde waarde per ton papier bedraagt € 150 per ton.
De extra kost per onverwachte uitval (12h) van PM1 en PM2 bedraagt bijgevolg resp. 30k€ en 33k€.
Deze kosten zijn exclusief de bijkomende werkuren ten opzichte van een geplande lagerwissel, maar die zijn van een kleinere orde.
Copyright Coservices International
Economische aspecten: voorbeeld
Detectie van lagerschade kan op de droogcilinders met behulp van de trillingsmetingen zeer betrouwbaar gebeuren.
De toerentallen van de droogcilinders variëren tussen 90 en 130RPM.
Copyright Coservices International
Economische aspecten: voorbeeld
In de periode 2003 tot 2007 werden over 5 jaar in totaal 35 lagers van droogcilinders tijdig gewisseld.
In meer dan de helft van de gevallen werd naast de klassieke uitbrokkeling van het lager ook een gebarsten lagerbinnenring gedetecteerd.
Copyright Coservices International
Economische aspecten: voorbeeld
In dezelfde periode 2003 tot 2007 gebeurde nog één onverwachte uitval, t.g.v. een faling van een lager van een droogcilinder.
De schade werd tijdig gedetecteerd (spectrum), maar in overleg werd beslist te trachten de machine nog één week in dienst te houden, tot aan de volgende geplande stop. Dat lukte niet…
Copyright Coservices International
Economische aspecten: voorbeeld
De kost voor de bewaking van de droogcilinders van PM1 en PM2 bedraagt 25k€ per jaar, minder dan de kost van één lageruitval. Het vermijden van de onverwachte uitvallen op de droogcilinders van beide machines bespaart per jaar naar schatting 200.000 €.
De bewaking van het volledige machinepark, kostprijs 130.000 €, brengt volgens cijfers van de onderhoudsverantwoordelijke 800.000 € per jaar.
Copyright Coservices International