Convenant Duurzame Exploitatie Energiepotentieel Zuidplaspolder (Noord) Ondertekening op 8 november 2007 te Waddinxveen door:
De provincie Zuid-Holland De gemeente Waddinxveen De gemeente Zevenhuizen-Moerkapelle De gemeente Nieuwerkerk aan den IJssel De Tuinders Vereniging Zuidplaspolder OCAP CO2 VOF
Adhesieverklaring op 8 november 2007 te Waddinxveen door:
De gemeente Gouda De gemeente Moordrecht ConSept InnovatieNetwerk LTO Noord Glaskracht De Koplopersgroep Zuidplaspolder van Bouwend Nederland Kamer van Koophandel Haaglanden Amvest Management BV Koninklijke Volker Wessels Stevin nv
Inhoudsopgave 1 2 3
4 5 6 7
Samenvatting van Convenant Duurzame Exploitatie Energiepotentieel Zuidplaspolder (Noord) 3 Visualisatie bij Convenant Duurzame Exploitatie Energiepotentieel Zuidplaspolder (Noord) 4 Partijen bij Convenant Duurzame Exploitatie Energiepotentieel Zuidplaspolder (Noord) 5 3.1 De direct betrokken partijen: ................................................................................... 5 3.2 De indirect betrokken partijen, die adhesie betuigen:........................................ 5 Overwegingen 6 Afspraken 10 Slotbepalingen 13 Ondertekening en adhesieverklaring 14 7.1 Ondertekening op 8 november 2007 te Waddinxveen .................................... 14 7.2 Adhesieverklaring op 8 november 2007 te Waddinxveen.............................. 15
2
1
Samenvatting van Convenant Zuidplaspolder (Noord)
Duurzame
Exploitatie
Energiepotentieel
In het kader van de Zuidplasontwikkeling wordt ca. 280 ha glastuinbouw ontwikkeld in combinatie met woningbouw en bedrijventerrein. Direct bij deze ontwikkelingen betrokken partijen geven met dit convenant te kennen dat ze medewerking willen verlenen aan deze plannen, en zich daarbij bewust zijn van de noodzaak maximaal rekening te houden met de overheidsdoelstellingen op het gebied van energie en klimaat. Door gebruik te maken van recente inzichten en technieken over het zuinig omgaan met vooral warmte kan binnen de randvoorwaarden van een gezonde bedrijfsvoering aanzienlijke milieuwinst geboekt worden. Partijen openen door middel van dit convenant de weg richting een systeem voor optimale duurzame exploitatie van het energiepotentieel in de Noordelijke Zuidplaspolder. Zij onderschrijven de wijze waarop dit energiesysteem de duurzame energievoorziening in de Noordelijke Zuidplaspolder vorm geeft conform het schema hierna in pararaaf 2 van dit convenant. De gemeenten zeggen toe zich te zullen inspannen om hun bevoegdheden uit te oefenen, opdat in het bestemmingsplan voorwaarden worden gecreëerd voor een zo duurzaam mogelijke exploitatie van het energiepotentieel in de Zuidplaspolder door middel van het energiesysteem. De Tuinders Vereniging Zuidplaspolder zegt toe haar leden te bewegen om geen individuele aanvragen te doen op basis van de Grondwaterwet voor de opslag van warmte en koude. Ook zullen de tuinders bewogen worden tot het plaatsen van centrale WKK-installaties ten behoeve van een energie infrastructuur. Zij regelen per cluster glastuinbouw een energiebalans. De OCAP CO2 VOF zegt toe zich te zullen inspannen om een aftakking van de bestaande CO2leiding naar de Noordelijke Zuidplaspolder te realiseren. Alle partijen zullen zich inspannen om te komen tot een energie-agentschap Zuidplaspolder als mogelijk orgaan om de realisatie en exploitatie van de duurzame energie voorziening voor de Zuidplaspolder te regisseren. Zij starten de voorbereiding van een masterplan ‘Bronnen voor Opslag van Warmte en Koude’ voor met name de clusters glastuinbouw en de randen daarvan. De Provincie zegt toe zich te zullen inspannen om haar bevoegdheid op basis van de Grondwaterwet zo te gebruiken dat optimale benutting ontstaat van het 1e en volgende watervoerende pakketten voor water- en energiefuncties, waaronder koude/warmteopslag, en dat rechtspersonen zich zullen conformeren aan het masterplan. Alle partijen stellen een onderzoeksagenda op voor de toekomst. Indirect betrokken partijen geven door middel van een adhesieverklaring bij dit convenant te kennen dat zij hun handelen nu, of in de toekomst op bovenstaande ontwikkelingen willen afstemmen.
3
2
Visualisatie bij Convenant Zuidplaspolder (Noord)
Duurzame
Exploitatie
Energiepotentieel
De volgende figuur visualiseert het energiesysteem voor duurzame exploitatie van het energiepotentieel in de Noordelijke Zuidplaspolder dat zich na ondertekening van dit convenant kan ontwikkelen:
4
3
Partijen bij Convenant Duurzame Exploitatie Energiepotentieel Zuidplaspolder (Noord)
3.1
De direct betrokken partijen:
De provincie Zuid-Holland, in deze rechtsgeldig vertegenwoordigd door de gedeputeerde, de heer
3.2
G. Veldhuijzen, daartoe gemachtigd door het College van Gedeputeerde Staten in gevolge hun besluit van 6 november 2007. De gemeente Waddinxveen, in deze rechtsgeldig vertegenwoordigd door de wethouder, de heer W.H.K. Dijksterhuis, daartoe gemachtigd door het College van Burgemeester en Wethouders in gevolge hun besluit van 6 november 2007. De gemeente Zevenhuizen-Moerkapelle, in deze rechtsgeldig vertegenwoordigd door de wethouder, mevrouw M.C.B. te Meij – de Laat, daartoe gemachtigd door het College van Burgemeester en Wethouders in gevolge hun besluit van 6 november 2007. De gemeente Nieuwerkerk aan de IJssel, in deze rechtsgeldig vertegenwoordigd door de wethouder, de heer S. van Loon, daartoe gemachtigd door het College van Burgemeester en Wethouders in gevolge hun besluit van 6 november 2007. De Tuinders Vereniging Zuidplaspolder, in deze rechtsgeldig vertegenwoordigd door de voorzitter, de heer Jac. Hoogendoorn, daartoe gemachtigd door het bestuur in gevolge haar besluit van 23 oktober 2007. OCAP CO2 VOF, in deze rechtsgeldig vertegenwoordigd door de directeur, de heer H. de Wit. De indirect betrokken partijen, die adhesie betuigen:
De gemeente Gouda, rechtsgeldig vertegenwoordigd door de wethouder, de heer M. Kastelein. De gemeente Moordrecht, rechtsgeldig vertegenwoordigd door de wethouder, de heer J.A.J.M.
Oomen. ConSept, rechtsgeldig vertegenwoordigd door mevrouw P.J.H.D Verkoelen. InnovatieNetwerk, rechtsgeldig vertegenwoordigd door de heer P.T. Oei, stafmedewerker. LTO Noord Glaskracht, rechtsgeldig vertegenwoordigd door de heer N.A. van Ruiten,
voorzitter. De Koplopersgroep Zuidplaspolder van Bouwend Nederland, rechtsgeldig vertegenwoordigd door de heer B.S. de Boer. Kamer van Koophandel Haaglanden, rechtsgeldig vertegenwoordigd door de heer E.H. Oskam, lid van het dagelijks bestuur. Amvest Management BV, rechtsgeldig vertegenwoordigd door de heer C.G.J.W. Martens, directeur. Koninklijke Volker Wessels Stevin nv, rechtsgeldig vertegenwoordigd door de heer A.J. de Jong, namens de Raad van Bestuur.
5
4
A B
Overwegingen
Overwegende plannen van de overheid ten aanzien van klimaat en duurzaamheid stellen partijen vast: Het Rijk heeft op prinsjesdag 2007 ambitieuze klimaatdoelstellingen gelanceerd. Onder andere omtrent de beoogde aanscherping van EPC van woningen naar 0,6 in 2011 en 0,4 in 2015 en een klimaatneutrale gebouwde omgeving in 2020. Voor projecten betreffende duurzame energie en klimaatverandering hebben de EU en andere overheden de komende jaren subsidiebronnen ter beschikking. Internationaal wordt de klimaatproblematiek steeds serieuzer genomen, wat zal resulteren in aanscherping van CO2-uitstootreductiedoelstellingen van het Rijk. Overwegende plannen van de overheid in de Zuidplaspolder stellen partijen vast: De Provincie Zuid – Holland zal in haar Nota Energie (eind 2007/begin 2008) een programma 'Duurzame warmte' opnemen, met daarin de Zuidplaspolder als een voorbeeldproject. In het streekplan staat het volgende: “Centraal staat de opgave voor een duurzame energie- en CO2-voorziening op gebieds- of clusterniveau. Dit betekent een collectieve aanpak met onderlinge uitwisseling van CO2, elektriciteit en warmte, zowel voor kassen onderling op clusterniveau als met andere functies in de Zuidplaspolder. (…) De bodem in de Zuidplaspolder is geschikt voor toepassing van koudewarmte-opslag. Grootschalige toepassing hiervan vereist wel aandacht voor ordening in het gebruik van de ondergrond. Waar mogelijk wordt het gebruik van industriële restwarmte en CO2 toegepast. De opties daarvoor zijn de warmtenetten van Rotterdam-Pernis/Botlek of Rotterdam-RoCacentrale en de bestaande CO2-leiding. De infrastructuur hiervoor behoeft aandacht in bestemmingsplannen.” In het streekplan staat het volgende: “In het plangebied Zuidplas zijn conform het streekplan Zuid-Holland Oost 2003 en de Nota Wervel twee locaties voor lijnopstellingen van windturbines opgenomen. Een studielocatie langs de A12 en een gewenste opstelling in de Gouweknoop.” (Deze studielocatie voor windturbines langs de A12 bevindt zich in de gemeente ZevenhuizenMoerkapelle). In het ISP stellen provincie en gemeenten het volgende: “(…) zal worden gezocht naar mogelijkheden om windenergie te combineren met het te realiseren glastuinbouwgebied (voornamelijk ten noorden van de A12).” Provincie en gemeenten stellen in het ISP het volgende: “Er zijn meer opties voor een duurzame warmtelevering en -uitwisseling op lokaal- en clusterniveau (biomassa, warmtepompen, koude/warmteopslag) en op regionaal niveau (industriewarmte). Deze opties zijn niet zozeer concurrerend als wel elkaar aanvullend. Van deelgebied tot deelgebied zal, afhankelijk van de specifieke vraag, de optimale combinatie nader moeten worden ingevuld (‘energieweb’) voor warmte en mogelijk ook in combinatie met elektriciteit. (…) Het gebied biedt mogelijkheden voor warmtepompen in combinatie met ondergrondse koude/warmteopslag, vooral binnen glastuinbouwclusters (‘gesloten kas’, ‘energieproducerende kas’). Warmte kan worden uitgewisseld tussen kassen en ook worden geleverd aan woningen en bedrijven. In theorie is verder benutting van aardwarmte (pilotproject goed voor circa 5% van de totale warmtevraag) nog een optie.” Een EFRO subsidieaanvraag voor Zuidplaspolder-Noord is in voorbereiding. In het Urgentieprogramma Randstad is het energieweb in de Zuidplaspolder opgenomen.
6
C Overwegende gebiedsontwikkeling in de Zuidplaspolder stellen partijen vast: In de Noordelijke Zuidplaspolder is 400 ha glastuinbouw aanwezig. In de Noordelijke Zuidplaspolder komt 200 ha beschikbaar voor nieuwe glastuinbouw. In de Noordelijke Zuidplaspolder komt 80 ha beschikbaar voor de verplaatsing van glastuinbouw elders uit de Zuidplas. In de Noordelijke Zuidplaspolder komt 55 ha nieuw bedrijventerrein. In de Zuidplaspolder komen in elk geval 7000 woningen, waarvan 1600 in het Noordelijke deel. De glastuinbouwopgave in de Noordelijke Zuidplas wordt niet als een aaneengesloten gebied gerealiseerd. De structuur van dit gebied is zodanig dat blokken van 64 ha bruto kunnen worden ontwikkeld. Glastuinbouw heeft naast ruimte en water behoefte aan warmte, koude, elektriciteit en CO2. Woonwijken en bedrijventerreinen hebben behoefte aan warmte, koude en elektriciteit. D Overwegende energie in de Noordelijke Zuidplaspolder stellen partijen vast: Door een uitgekiende opwekking van duurzame warmte en elektriciteit en gebruik van ruimte, water, warmte, elektriciteit, licht, en CO2 moet de Noordelijke Zuidplaspolder in 2020 netto geen CO2 meer uitstoten en bovendien een energie-exporteur van betekenis zijn. Deze optimalisatie van de duurzame energievoorziening in de Noordelijke Zuidplaspolder moet bijdragen aan een energiegezonde Zuidplaspolder als geheel. Een EPL van minimaal 8, of vergelijkbare CO2 reductie, moet een eerste vereiste zijn bij een gecombineerde realisatie van nieuwe glastuinbouw, utiliteitsbouw en woningen, op termijn groeiend naar een EPL van 10. Gestreefd moet worden naar woningen en gebouwen met een energetisch optimaal casco, en woonwijken met een bouwdichtheid en bouwwijze die optimale warmtebenutting opleveren. De glastuinbouw in het gebied dient zich te ontwikkelen binnen de randvoorwaarden van een gezonde en toekomstgerichte bedrijfsvoering. Er zal maximaal gebruik gemaakt worden van de mogelijkheid om de kas in te zetten als energiebron, binnen de mogelijkheden die er zijn op het gebied van warmte/koude opslag in ondiepe watervoerende pakketten. Binnen een glastuinbouwcluster moet het areaal gesloten kas met gebruik van aquifers geoptimaliseerd worden met inachtneming van CO2 emissie door elektriciteitsgebruik van (warmte)pompen. Om tot een goed, flexibel en duurzaam systeem te komen lijkt het wenselijk om het energiesysteem per cluster glastuinbouw van 64 ha aan te leggen. Bij elk volgend cluster zal de synergie met vorige clusters worden verkend en bij gebleken duurzaamheid worden gerealiseerd. Bij de ontwikkeling van latere fases dient maximaal aangesloten te worden bij de dan gangbare inzichten en technieken. Voorzover de planvorming dat toestaat, moet naast een cluster glastuinbouw een cluster woningen of cluster bedrijventerrein komen die op warmte aangesloten kan worden. In het cluster glastuinbouw moeten tuinbouwbedrijven in gezamenlijkheid een optimaal energiegebruik realiseren, waarbij zoveel mogelijk gebruik gemaakt gaat worden van niet-fossiele brandstoffen en zij alleen extra warmte produceren als daardoor de mate van verduurzaming omhoog gaat. E
Overwegende warmte en koude in de Noordelijke Zuidplaspolder stellen partijen vast:
Duurzame warmte kan geleverd worden: − − −
−
Vanuit een kas die dient als zonnecollector ten behoeve van de warmtevraag bij kassen, woningen en kantoren in de omgeving. Vanuit diepe geothermische bronnen, waarbij nu nog de vraag is in hoeverre de diepere ondergrond in de Noordelijke Zuidplaspolder zich hiervoor leent. Vanuit bio gestookte ketels of bio-wkk, waarbij biomassa leverbaar is vanuit verschillende bronnen, waaronder de glastuinbouw zelf. Leveringszekerheid is wellicht te bevorderen via een link met het biomassa programma van het Rotterdam Climate Initiative. Vanuit gebouwgebonden individuele- of collectieve zonneboilersystemen.
7
F
Warmtelevering binnen een cluster glastuinbouw vindt zoveel mogelijk duurzaam plaats vanuit aquifers, geothermie of bio gestookte installaties, aangevuld door warmte uit WKK. Op termijn wordt gestreefd naar uitfasering van opwekking op basis van fossiele energie ten gunste van de toepassing van duurzame / CO2-neutrale energie om te komen tot een situatie in 2020 waarin netto geen CO2 meer wordt uitgestoten. Restwarmte is aanwezig in de bredere omgeving van de Zuidplaspolder, met name Europoort/Botlek, en kan op termijn geleverd worden aan kassen, woningen en bedrijven. Fossiele warmte kan geleverd worden door warmtevoorzieningopties zoals WKK gestookt op aardgas, of gasketel zonder krachtopwekking. Vraag is in hoeverre aardgas in Nederland op de lange termijn van 15-20 jaar en verder tegen redelijke prijzen beschikbaar is voor laagwaardige toepassingen als warmteopwekking. Daar komt de vraag bij in hoeverre aardgaslevering vanuit landen als Rusland, Algerije en het Midden-Oosten (LNG) op die lange termijn voldoende continuïteit en leveringszekerheid biedt. Koeling van kassen, woningen en bedrijven vraagt energie. Koudelevering kan verkregen worden vanuit: aquifers, elektrisch of gasgedreven koelmachines en/of thermisch gedreven koelmachines, passieve koeling (zonder gebruikmaking van een koelmachine). Dieper gelegen grondwaterlagen komen in aanmerking voor de opslag van warmte en koude. Een masterplan ‘Bronnen voor Opslag van Warmte en Koude’ geeft de provincie de mogelijkheid dit te reguleren. Doel is een evenwichtige verdeling van de opslagcapaciteit in de bodem over alle betrokkenen, opdat aanwezige kansen voor verduurzaming van de energievoorziening optimaal worden benut. In het Grondwaterplan Zuid-Holland 2007-2013, waarin het provinciale grondwaterbeleid is verwoord, is een restrictie opgenomen voor energieopslagsystemen in het eerste watervoerende pakket in glastuinbouwgebieden en bebouwd gebied. Hiermee dient rekening te worden gehouden bij het bestemmen van de ondergrond in het masterplan. Er zal maximaal gebruik gemaakt worden van de mogelijkheid om vraag en aanbod van warmte in het gebied op elkaar af te stemmen door een stelsel van opslag en transport van warmte, warmteweb. Wanneer industriële restwarmte of aardwarmte beschikbaar komt tegen een concurrerende prijs moet dat gekoppeld kunnen worden aan het warmteweb, indien dit de mate van verduurzaming van de energievoorziening in de Noordelijke Zuidplaspolder ten goede komt. Overwegende elektriciteit in de Noordelijke Zuidplaspolder stellen partijen vast: Elektriciteit is nodig voor pompen van het verwarmingsysteem, voor het systeem voor warmteen koudeopslag en voor besturingselektronica. De opwekking van elektriciteit met behulp van wkk wordt beschouwd als een geaccepteerde vorm van elektriciteitsopwekking, onder de voorwaarde dat de warmte die daarbij ontstaat op een nuttige manier wordt ingezet. De locale opwekking van elektriciteit met behulp van wkk dient te leiden tot een uitstoot van CO2 die lager is dan die van een moderne gasgestookte centrale. Richtwaarde CO2-uitstoot is lager dan 0,35 ton per opgewekte MWh; bij deze berekening is rekening gehouden met de CO2 emissiereductie die optreedt als gevolg van de benutting van de vrijgekomen warmte. Waar mogelijk wordt gebruik gemaakt van elektriciteitsopwekking met behulp van een biomassa gestookte wkk (bio-wkk). Waar mogelijk wordt gebruik gemaakt van elektriciteitsopwekking door windturbines, in het bijzonder de turbines die conform streekplan en ISP kunnen komen langs de A12 in de gemeente Zevenhuizen-Moerkapelle. In het geval van zelfopwekking kan een overschot aan elektriciteit geleverd worden aan het net, maar alleen wanneer de warmtevraag in een cluster glastuinbouw daarvoor aanleiding geeft. Vraag is in hoeverre dit op termijn rendabel blijft, zelfs wanneer warmte overblijft. Wanneer groene stroom tegen concurrerende prijs beschikbaar komt, moet die in het gebied gebruikt worden.
8
G Overwegende CO2 in de Noordelijke Zuidplaspolder stellen partijen vast: CO2 kan opgewekt worden door een gasketel zonder krachtopwekking en door warmtekrachtkoppeling. De technische ontwikkeling van onderling CO2 transport, bijvoorbeeld binnen een cluster glastuinbouw, legt beperkingen op aan CO2-beschikbaarheid. CO2 kan aangeleverd worden als restproduct via de OCAP vanuit Europoort/Botlek. Deze optie is noodzakelijk om te komen tot een duurzame en CO2-neutrale energievoorziening conform het streven van de Noordelijke Zuidplaspolder om in 2020 netto geen CO2 meer uit te stoten. Er moet voldoende vraag naar externe CO2 komen om aanlevering van rest CO2 uit de Botlek mogelijk te maken. H Overwegende energie-infrastructuur in de Noordelijke Zuidplaspolder stellen partijen vast: Infrastructuur voor de aan- en afvoer van warmte, koude, elektriciteit en CO2 kan de verbinding tot stand brengen tussen uiteenlopende modaliteiten als warmte- en koudeopslag, warmtekrachtkoppeling, Europoort/Botlek, geothermie en windenergie. Infrastructuur kan dienen om een web te laten groeien dat kassen, woningen en bedrijfsterreinen binnen en buiten de Zuidplaspolder koppelt aan de verschillende modaliteiten, waaronder een koppeling tussen de bestaande 400 ha en de nieuwe 280 ha glastuinbouw, waardoor alle modaliteiten zich naar vermogen kunnen ontwikkelen.
9
5
A
Afspraken
De gemeenten
De gemeenten zeggen toe zich te zullen inspannen om hun bevoegdheden op de volgende wijze uit te oefenen: A.1 A.2 A.3
A.4
A.5 A.6
A.7
B
De gemeenten onderschrijven het energiesysteem dat zich op basis van dit convenant kan ontwikkelen en dat is weergegeven in paragraaf 2. De gemeenten zullen in het bestemmingsplan een EPL van minimaal 8 opnemen voor woningen, in combinatie met een maximale uitstoot voor de glastuinbouw van 0,35 ton CO2 per MWh, zie 4 F 2 hierboven. Op termijn zal de EPL oplopen naar 10. De gemeenten zullen in het bestemmingsplan en in programma’s van eisen voor bouwpartijen dusdanige voorwaarden opnemen, dat woningen en utiliteitsgebouwen een energetisch casco krijgen, en woonwijken een bouwdichtheid en bouwwijze krijgen, die zorgen voor optimale milieuwinst. De gemeenten zullen in het bestemmingsplan per cluster glastuinbouw van 64 ha ruimte reserveren voor het aanleggen, of oprichten van bouwwerken ten behoeve van het systeem voor duurzame energievoorziening zoals in dit convenant bedoeld. Vastleggen op plankaarten van deze ruimte geschiedt in overleg met de tuinders binnen het cluster. De gemeenten reserveren in het bestemmingsplan ruimte voor de aanleg van kabels en leidingen tussen clusters glastuinbouw, woningen en bedrijventerrein en tussen het gebied en omliggende gebieden. De gemeenten leggen door middel van het bestemmingsplan de verplichting op aan kassen, woningen, winkels en kantoren in nieuw te ontwikkelen gebieden tot deelname aan de collectieve voorzieningen, die volgen uit de wijze van opwekken en distributie van energie in dit convenant, opdat bijvoorbeeld levering van warmte ontstaat aan woningen in de gehele Zuidplaspolder vanuit het kassengebied in de Noordelijke Zuidplaspolder. De gemeenten reserveren ruimte voor windturbines om in het verlengde van het ISP mogelijkheden te creëren om windenergie te combineren met het te realiseren energiesysteem. De tuinders
De Tuinders Vereniging Zuidplaspolder zegt toe haar leden te bewegen tot de volgende handelingen: B.1 B.2
B.3
B.4
De tuinders onderschrijven het energiesysteem dat zich op basis van dit convenant kan ontwikkelen en dat is weergegeven in paragraaf 2. Het plaatsen van centrale WKK-installaties ten behoeve van de energie infrastructuur door tuinders gebeurt op 1 of 2 centrale locaties binnen de door de gemeenten gereserveerde ruimte voor duurzame energievoorziening, of individueel met de plicht een eventueel overschot aan warmte op web af te zetten, als dat beter rendeert en niet minder duurzaam is. Vanuit deze locaties zullen verbindingen worden aangelegd met andere clusters glastuinbouw, woningen en bedrijventerrein. De tuinders regelen per cluster glastuinbouw een energiebalans met 0.35 ton CO2 per MWh maximaal, afnemend naar minder. Aanvullend kunnen extra installaties geplaatst worden, maar alleen indien dit de mate van verduurzaming van de energievoorziening dient. Het moet niet leiden tot een grotere afhankelijkheid van fossiele brandstoffen. De tuinders leggen zich vast om geen individuele aanvragen te doen op basis van de Grondwaterwet voor de opslag van warmte en koude en zich te zullen conformeren aan het masterplan, zie E.7 hierna, indien dit tijdig en afdoende geregeld wordt en beschikbaar is.
10
C
De provincie
De provincie zegt toe zich te zullen inspannen om haar bevoegdheden op de volgende wijze uit te oefenen: C.1 C.2
C.3 C.4
D
De provincie onderschrijft het energiesysteem dat zich op basis van dit convenant kan ontwikkelen en dat is weergegeven in paragraaf 2. De provincie zal haar bevoegdheid op basis van de Grondwaterwet gebruiken om enkel vergunning te geven voor de onttrekking van grondwater ten behoeve van opslag van warmte en koude aan rechtspersonen die zich conformeren aan masterplan ‘Bronnen voor Opslag van Warmte en Koude’, zie E.7 hierna. Voor de ondergrond zal de Provincie via een integrale aanpak streven naar een optimale benutting van het 1e en volgende watervoerende pakketten voor water- en energiefuncties waaronder koude/warmteopslag. De provincie werkt mee aan het zoeken naar ruimte voor windturbines om in het verlengde van het ISP mogelijkheden te creëren om windenergie te combineren met het te realiseren energiesysteem. OCAP CO2 VOF OCAP CO2 VOF onderschrijft het energiesysteem dat zich op basis van dit convenant kan ontwikkelen, en dat is weergegeven in paragraaf 2, en zegt toe zich te zullen inspannen om een aftakking van de bestaande CO2-leiding naar de Noordelijke Zuidplaspolder te realiseren.
E
Alle partijen, investering en exploitatie
Partijen zullen zich inspannen om te komen tot een energie-agentschap Zuidplaspolder als mogelijk orgaan om de realisatie van de duurzame energie voorziening voor de Zuidplaspolder te regisseren. E.1 E.2 E.3 E.4
E.5 E.6
E.7
Zij kiezen daarvoor de vorm van een GEM (gemeenschappelijke exploitatiemaatschappij), of andere daarvoor meest geschikte rechtspersoon. Zij zoeken tegelijkertijd uit welke voorwaarden het mededingingsrecht, waaronder het EUaanbestedingsrecht, stelt aan publiek-private samenwerking bij oprichting en exploitatie van de GEM, of andere meest geschikte rechtspersoon. Deze GEM, of andere meest geschikte rechtspersoon, zal de opslag van warmte en koude op basis van het masterplan WKO regisseren, of dat uitbesteden aan een aparte exploitant die zorgt voor een optimale benutting van WKO. Deze GEM, of andere meest geschikte rechtspersoon, regelt de aanleg van de infrastructuur voor warmte (koude) en elektriciteit tussen de clusters glastuinbouw, woningen en bedrijventerrein, en indien nodig CO2, bijvoorbeeld door aansluiting op de OCAP. Hiertoe behoort het zoeken naar investering uit verschillende bijdragen van overheden, waaronder Rijk en mogelijk EU. Deze GEM, of andere meest geschikte rechtspersoon, zal de exploitatie van de infrastructuur regelen. Met inachtneming van de voorwaarden uit bovenstaand artikel E.2 worden de distributiefaciliteiten die deze GEM, of andere meest geschikte rechtspersoon regelt binnen de clusters, op termijn overgedragen voor exploitatie aan een exploitatiemaatschappij van de tuinders. Zij kunnen deelnemen aan een exploitatiemaatschappij die clusteroverstijgend werkt. Partijen verenigd in de GEM, of andere meest geschikte rechtspersoon, starten de voorbereiding van een masterplan ‘Bronnen voor Opslag van Warmte en Koude’ voor met name de clusters glastuinbouw en de randen daarvan, afgestemd op clusters van 64 ha. Dit masterplan betreft het 1e en volgende watervoerende pakketten. Deze start maken zij zo snel mogelijk, opdat dit voorop loopt op de ontwikkeling van de eerste clusters.
11
E.8
E.9
F
Dit masterplan wordt gekoppeld aan en opgenomen in de bestemmingsplannen als voorwaarde voor toekomstige juridische bescherming van de duurzame optie WKO in de bodem. Op deze wijze wordt invulling gegeven aan de wens om vergunningaanvragen voor WKO te toetsen aan het Masterplan, ook al zijn de mogelijkheden tot het ordenen van het ondergrondse ruimtegebruik wettelijk gezien nog niet duidelijk. De GEM, of andere meest geschikte rechtspersoon en rechtsopvolgers daarvan zullen zoeken naar een optimalisatie van de duurzame energievoorziening in de Noordelijke Zuidplaspolder die bijdraagt aan een energiegezonde Zuidplaspolder als geheel. Alle partijen, agenda voor de toekomst
Om maximaal gebruik te maken wordt van de nieuwste inzichten en technieken op het gebied van energiebesparing en duurzame energie stellen partijen een agenda op voor de toekomst, waarin zij in elk geval onderzoeken voor inbreng in de Zuidplaspolderprojecten: F.1 F.2
F.3 F.4 F.5 F.6 F.7 F.8
Haalbaarheid van opwekking van elektriciteit door windturbines en geothermie in het betreffende gebied. Vermindering van de energiebehoefte in woningbouw door een passief huis en een laagenergie huis constructie, en in de glastuinbouw door het sluiten van kassen en de vermindering van elektriciteit behoefte met andere belichtingssoorten en de CO2-behoefte door optimalisatie van het proces. Nieuwe brandstofcellen. Fiscaal optimale vormgeving van investering en exploitatie. Gasleidingen voor Biogas. Invloed van toekomstige aanscherping van Europees en/of rijksbeleid inzake EPC, EPL, energiebesparing, CO2-uitstoot/reductie en duurzame energie. Haalbaarheid van de aansluiting van toekomstige fases op lange afstand transportleidingen voor warmte en CO2. Haalbaarheid van de toepassing van LED-verlichting voor kassen.
12
6
Slotbepalingen
1. Nalatigheid van een direct betrokken partij met als gevolg problemen voor een andere direct betrokken partij om zich in te spannen de verplichtingen uit dit convenant na te komen, ontslaat deze laatste partij daarvan zolang deze gevolgen voortduren. 2. Gewijzigde omstandigheden met als gevolg problemen voor een direct betrokken partij om zich in te spannen de verplichtingen uit dit convenant na te komen, ontslaat deze partij daarvan zolang deze gevolgen voortduren. 3. Nieuwe partijen hebben de mogelijkheid zich na 8 november 2007 door middel van een adhesieverklaring te verbinden aan dit convenant. 4. De direct en indirect betrokken partijen zullen zich inspannen om voorzover nodig andere overheden, bedrijven en maatschappelijke organisaties bij dit convenant te betrekken door middel van ondertekening van een adhesieverklaring. 5. De Provincie Zuid-Holland zal penvoerder zijn namens alle ondertekenaars en uit dien hoofde alle ondertekenaars op de hoogte houden van het toetreden en ook uittreden van partijen. 6. Uittreden kan door middel van een eenzijdige verklaring aan de penvoerder. 7. Alle direct betrokken partijen leggen zich vast om op 8 november 2011 een herziening van dit convenant te starten, of zoveel eerder als zij allen nodig achten. 8. De binding van dit convenant eindigt op 8 november 2012, of zoveel eerder als alle direct betrokken partijen nodig achten. 9. Bij dit convenant hoort een bijlage met daarin een rapport met achtergrondinformatie.
13
7
Ondertekening en adhesieverklaring
7.1
Ondertekening op 8 november 2007 te Waddinxveen
Het College van Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland,
Gedeputeerde G. Veldhuijzen Het College van Burgemeester en Wethouders van Waddinxveen,
Wethouder W.H.K. Dijksterhuis Het College van Burgemeester en Wethouders van Zevenhuizen-Moerkapelle,
Wethouder M.C.B. te Meij – de Laat Het College van Burgemeester en Wethouders van Nieuwerkerk aan den IJssel,
Wethouder S. van Loon De Tuinders Vereniging Zuidplaspolder,
Jac. Hoogendoorn, voorzitter OCAP CO2 VOF,
H. de Wit, directeur
14
7.2
Adhesieverklaring op 8 november 2007 te Waddinxveen
Ondergetekende heeft zich op de hoogte gesteld van de overwegingen en afspraken zoals vastgelegd in het Convenant Exploitatie Energiepotentieel Zuidplaspolder (Noord) en verklaart namens zijn/haar organisatie het handelen van deze organisatie nu, of in de toekomst te willen afstemmen op de ontwikkelingen die door het convenant in gang worden gezet. De gemeente Gouda,
Wethouder M. Kastelein De gemeente Moordrecht,
Wethouder J.A.J.M. Oomen ConSept,
Mevrouw P.J.H.D Verkoelen InnovatieNetwerk,
De heer P.T. Oei LTO Noord Glaskracht,
De heer N.A. van Ruiten
15
De Koplopersgroep Zuidplaspolder van Bouwend Nederland,
De heer B.S. de Boer Kamer van Koophandel Haaglanden,
De heer E.H. Oskam Amvest Management BV,
De heer C.G.J.W. Martens Koninklijke Volker Wessels Stevin nv,
De heer A. J. de Jong
16
BIJLAGE 1 ACHTERGRONDRAPPORT Aan de totstandkoming van dit convenant is een onderzoek vooraf gegaan. Het verslag daarvan kan opgevraagd worden bij de penvoerder van dit convenant, de Provincie Zuid-Holland. Dit verslag is geen onderdeel van dit convenant; ondertekenaars zijn daaraan niet gebonden.
17
