Controlling the HIV epidemic in the Netherlands
Ard van Sighem Stichting HIV Monitoring WEON, Nijmegen, 11 juni 2010
Inleiding • Verschillende Westerse landen hebben te maken met een stijging in risicovol seksueel gedrag en een groeiend aantal hiv-diagnoses onder mannen die seks hebben met mannen (MSM). • Stijging in hiv-diagnoses onder MSM in Nederland is zeer waarschijnlijk het gevolg was van een toename in risicoseks en een daarmee gepaard gaande stijging in infecties (Bezemer et al., AIDS 2008; Epidemics 2010). • Infecties onder heteroseksuelen lijken juist af te nemen. • Welke interventiestrategieën kunnen geïmplementeerd worden om het aantal infecties weer te laten dalen?
Mathematisch model • Mathematisch model voor het beschrijven van hiv-transmissie (Bezemer et al., AIDS 2008).
• Het model beschrijft
infectie met hiv in Nederland import van hiv-infecties vanuit het buitenland natuurlijk ziektebeloop en hiv-diagnose behandeling met combinatietherapie
• Transmissierisico hangt af van
stadium van de infectie (acuut, chronisch, aids) bekendheid met hiv-infectie behandeling (succesvol of falend)
Mathematisch model primary HIV infection
undiagnosed
diagnosed, untreated
temporary treatment success I
successfully treated
therapy failure I
temporary treatment success II
disease progression therapy failure II
no disease progression temporary treatment success III
therapy failure III
Mathematisch model • Modelparameters uit literatuur of uit data van de Stichting HIV Monitoring.
• Onbekende parameters geschat door het model te fitten aan data over jaarlijks aantal nieuwe hiv- en aidsdiagnoses: transmissierisico: neemt af als veilige seks tussen hiv+ en hiv− afneemt. tijd tussen infectie en diagnose: neemt af als mensen zich meer laten testen.
800
total diagnoses
800
700
AIDS at HIV diagnosis
700
600
AIDS
600 # diagnoses
# diagnoses or AIDS cases
Hiv-epidemie MSM
500 400 300
500 400 300
200
200
100
100
0
Netherlands other
0 1985
1995 calendar year
2005
1985
1995 calendar year
Hiv-epidemie MSM • stijging in het aantal diagnoses en ook infecties • kleine bijdrage van infecties opgelopen buiten Nederland • 90% van infecties vanuit niet geteste groep
2005
Hiv-epidemie heteroseksuelen 300
total diagnoses
500
Netherlands
AIDS at HIV diagnosis
other
AIDS
sub-Saharan Africa # diagnoses
# diagnoses or AIDS cases
600
400 300 200
200
100
100 0
0 1985
1995 calendar year
2005
1985
1995 calendar year
Hiv-epidemie hetero’s • daling aantal diagnoses en infecties • groot deel van de infecties vanuit het buitenland
2005
Hiv-epidemie Nederland 800
MSM
2
MSM
heterosexuals
heterosexual #infections
relative transmission rate
2.5
1.5 1
600
aantal infecties 400
200
0.5
transmissierisico 0
0 1980
1985
1990
1995
calendar year
2000
2005
1980
1985
1990
1995
2000
2005
calendar year
• transmissierisico stijgt onder MSM na beschikbaar komen van combinatietherapie (cART) • continue stijging aantal infecties bij MSM • stijging infecties onder heteroseksuelen, maar daling na 2004
Interventies • Bekijk effect van drie mogelijke strategieën op het beloop van de epidemie: Transmissierisico terug naar het niveau pre-cART (werkt alleen voor MSM). Gemiddelde tijd tussen infectie en diagnose terugbrengen tot 1 jaar (nu: 2.5 jaar voor MSM; 3.1 jaar voor hetero’s). Behandeling starten zodra de diagnose hiv wordt gesteld in plaats van wachten tot het CD4-aantal beneden een bepaalde grenswaarde komt. • effect gekwantificeerd door het aantal nieuwe infecties tussen 2008 en 2018
Interventies MSM 1200
geen verandering
N = 1126
onmiddellijke cART
N = 760
800 600
diagnose 1 jaar na infectie N = 419
400 200
pre-cART transmissierisico N = 126 alle drie N = 77
0 2005
22000
2010
2015
calendar year
2020 #inf ections
#infections
1000
20000 18000 16000 14000 12000 10000 2005
2010
2015
calendar year
2020
Interventies hetero’s 400
pre-cART transmissierisico N = 372
350
6500
250
6000
200
5500
150 100 50 0
100
2005
2010
2015
2020
#inf ections
#infections
300
calendar year
#infections
4500 4000 3500
90 80
3000 2005
70 60 50
2010
2015
calendar year
geen verandering onmiddellijke cART diagnose 1 jaar na infectie alle twee
40 30 20 10 0 2005
5000
2010
2015
calendar year
2020
N = 34 N = 29 N = 18 N = 15
2020
Conclusies • MSM: grootste reductie in de epidemie door het verlagen van het transmissierisico naar pre-cART-niveaus. • Hetero’s: terugbrengen tijd tot infectie geeft de grootste reductie in nieuwe infecties, omdat transmissierisico al laag is. • De beste interventiestrategie is een combinatie van verlaagd risicogedrag, vroegere diagnose en onmiddellijke behandeling, hoewel de extra bijdrage van onmiddellijke behandeling niet heel groot is. • NB: er is nog steeds een bijdrage van infecties vanuit het buitenland.
Met dank aan… Stichting HIV Monitoring Daniela Bezemer Frank de Wolf Imperial College, London, UK Christophe Fraser Déirdre Hollingsworth Geoff Garnett
