INFORMATIEBROCHURE
CONTACTINFORMATIE ONDERZOEKERS Contactgegevens Maria Montero Diaz en Anika Oppermann Telefoon: 0317‐485435 E‐mail:
[email protected]
Onderzoekscentra Axis Y, kamer 1029 (gebouw 118) Bornse Weilanden 9 6708 WG Wageningen Restaurant van de Toekomst (gebouw 115) Stippeneng 2 6708 WE Wageningen Toekomst)
Ede Arnhem / Utrecht A12, afslag 24 NS-station Ede / Wageningen / Railway station
113 112
k Kiele
teeg amps 114
107 s te e g 104
steeg
115
Campus 103
Planta
117 aalsbos Akkerm 116 123
Ni j e
d
ge
a an
lan Bron
tl shol M an
D 102 Wageningen
g Stee
alse enda roev
e Hog
s eBorn
Stippeneng
119
122
De Elst
r Polde Vijfde
118 120 n e d Weilan Bornse 121
100
101
109
Bennekom / Ede
130
noo rd
De Bongerd sportvelden/ Sportfields
Alle e
Het onderzoeksteam bestaat uit Maria Montero Diaz, MSc thesis studente, Wageningen Universiteit Anika Oppermann MSc, promovendus, Afdeling Humane Voeding, Wageningen Universiteit Markus Stieger PhD, Associate professor, Afdeling Humane Voeding, Wageningen Universiteit
2
INLEIDING Deze brochure bevat informatie over het doel en de opzet van de CanYouFeelIt studie. Daarnaast staat beschreven wat dit onderzoek inhoudt, wat wij van u als deelnemer verwachten en wat u van de onderzoekers kan verwachten tijdens het onderzoek. Het onderzoek wordt uitgevoerd door de afdeling Humane Voeding in samenwerking met de leerstoelgroep Fysica en Fysische Chemie van Levensmiddelen van Wageningen Universiteit en vindt plaats tussen oktober en december 2014. Als u geïnteresseerd bent om aan de studie deel te nemen, lees deze informatiebrochure zorgvuldig. Wanneer u na het lezen van deze brochure belangstelling heeft in deelname aan het onderzoek, neem dan contact met ons op. U ontvangt dan van ons een uitnodiging voor een informatiebijeenkomst. Wanneer u na het lezen nog vragen heeft, neem dan ook contact met ons op. We zien ernaar uit om u als deelnemer in onze studie op te nemen. Met vriendelijke groet, Namens het onderzoeksteam,
Maria Montero Diaz en Anika Oppermann
3
ACHTERGROND EN DOEL VAN HET ONDERZOEK Dit onderzoek kan ons meer inzicht geven in de smaak en mondgevoel van oliehoudende vloeibare levensmiddelen (zoals melk, dressing, saus, soep, en mayonaise).
OPZET EN UITVOERING VAN HET ONDERZOEK Het onderzoek in het kort Voorafgaand aan het onderzoek vindt er 1 informatiebijeenkomst van 30 minuten en 1 screening van 120 minuten plaats. Als u geselecteerd wordt om aan het onderzoek deel te nemen vinden er 16 trainingssessies en 6 testsessies plaats. Elke trainings‐ en testsessie duurt ongeveer 60 minuten. In totaal komt u 24 keer naar de universiteit.
Locatie De informatiebijeenkomst, de screeningssessie én een deel van de trainingssessies vinden plaats in het Axis gebouw op de campus. Een ander deel van de trainingssessies en alle testsessies vinden plaats in het Restaurant van de Toekomst op de campus.
Wie mogen meedoen? In totaal zijn we op zoek naar 16 mannen en vrouwen die aan onderstaande voorwaarden voldoen. U kunt meedoen wanneer u: Nederlands als moedertaal hebt Op de eerste testdag tussen de 18 en 65 jaar oud bent Een normaal reuk‐ en smaakvermogen hebt en geen moeite hebt met kauwen/slikken Een stabiel gewicht hebt (de afgelopen 2 maanden niet meer dan 5 kilo aangekomen of afgevallen bent) Geen medicijnen slikt die uw smaak kunnen beïnvloeden Niet rookt of maximaal 2 sigaretten/sigaren per week rookt Vertrouwd bent met vettige/crèmige voedingsmiddelen (bijvoorbeeld salade dressings, mayonaise, melk, vla, gebonden soep of olie producten) Een goede algemene gezondheid hebt Bereid bent producten met ingrediënten van dierlijke oorsprong te eten/drinken tijdens de studie, zoals gelatine en melkeiwit, en geen tarwe‐eiwit‐allergie hebt Momenteel niet zwanger bent, borstvoeding geeft of de intentie hebt zwanger te worden Geen student van de afdeling Humane Voeding bent (afstudeerwerk of een vak volgend) Bereid bent, 22 maal naar het onderzoek te komen
4
Voorafgaand aan het onderzoek Voorafgaand aan het onderzoek organiseren we enkele informatiebijeenkomsten. Daar legt een onderzoeker de gehele studie uit en kunt u vragen stellen. Wanneer u mee wilt doen kunt u ter plekke een toestemmingsverklaring (zie bijlage 1) tekenen. U kunt ook op een later moment hiervoor terugkomen naar de universiteit. Als u het toestemmingverklaring heeft ondertekend kunt u vervolgens een aantal vragenlijsten invullen, en wordt ook uw lengte en gewicht opgemeten. Op basis van deze informatie beoordelen wij of u geschikt bent voor deelname aan de screeningssessie. Als u geschikt lijkt voor deelname nodigen we u uit voor een screeningssessie. De informatiebijeenkomst duurt ongeveer 30 minuten. Tijdens de screeningssessie testen wij u op uw herkenning van verschillende basissmaken en sorteren van verschillende concentraties van deze smaken van laag naar hoog. Bovendien vragen wij u aan een groepsdiscussie deel te nemen. De screeningssessie duurt ongeveer 120 minuten. Als u geschikt lijkt voor deelname nodigen we u uit voor de trainings‐ en testsessies. In totaal nodigen we de beste 16 mensen uit.
Het onderzoek zelf Voor het onderzoek moet u tussen november 2014 en maart 2015 in totaal 22x naar een van de onderzoekscentra op de campus komen. 16 maal voor een trainingssessie en 6 maal voor een testsessie. Alle sessies vinden plaats op woensdagen en vrijdagen om 15:00 uur. Alle trainings‐ en testsessies duren ongeveer 60 minuten. Een overzicht van de sessies vindt u in de bijgevoegde schema: Sessie
Datum
Tijd
Sessie
Datum
Tijd
1
26 november, wo
15:00 uur
12
30 januari, vr
15:00 uur
2
28 november, vr
15:00 uur
13
4 februari, wo
15:00 uur
3
3 december, wo
15:00 uur
14
6 februari, vr
15:00 uur
4
5 december, vr
15:00 uur
15
11 februari, wo
15:00 uur
5
10 december, wo
15:00 uur
16
13 februari, vr
15:00 uur
6
12 december, vr
15:00 uur
17
18 februari, wo
15:00 uur
7
14 januari, wo
15:00 uur
18
20 februari, vr
15:00 uur
8
16 januari, vr
15:00 uur
19
25 februari, wo
15:00 uur
9
21 januari, wo
15:00 uur
20
27 februari, vr
15:00 uur
10
23 januari, vr
15:00 uur
21
4 maart, wo
15:00 uur
11
28 januari, wo
15:00 uur
22
6 maart, vr
15:00 uur
5
Tijdens de onderzoeksdagen vragen wij u om vanaf 1 uur voor het onderzoek alleen nog maar water te drinken en niets te eten. Tijdens de trainingssessies wordt u vertrouwd gemaakt met onze producten en hun eigenschappen (smaak, mondgevoel). Uw moet met uw collega panelleden overleggen om dezelfde sensorische eigenschappen te hanteren. Aangezien de proefpersonen werken als 1 groep tijdens het onderzoek, is het belangrijk dat de betekenis van beschrijvingen voor iedereen duidelijk is. Bijvoorbeeld is het belangrijk het verschil tussen vettig en dikvloeibaar te leren. De groep wordt ook getraind de schaal te gebruiken om de intensiteit van deze eigenschappen te beoordelen. De bedoeling is dat iedere proefpersoon de intensiteit van een eigenschap van een product herhaalbaar beoordeelt. Tijdens de trainingssessies wordt ook één keer uw speekselproductie gemeten. Tijdens de testsessies proeft u 1 product tegelijkertijd, en kiest u de intensiteit van eigenschappen voor dit product. Tussen de tests vragen we u een stukje wit brood te eten en water te drinken om de mond te spoelen en de smaak te neutraliseren.
MOGELIJKE VOOR‐ EN NADELEN BIJ DEELNAME De testproducten die in dit onderzoek worden gebruikt bestaan uit volgende ingrediënten: water, zonnebloemolie, zout, gelatine, melkeiwit en emulgator E 476. E‐nummers zijn door de Europese Unie goedgekeurde hulpstoffen in levensmiddelen. Er is een maximale dagelijkse inname van de emulgator E476 (7.5 mg per kg lichaamsgewicht), daarom vragen we u tijdens de onderzoeksdagen geen producten met E476 te eten (dat kunnen bijvoorbeeld chocolade, chocoladesaus of margarines met een laag vetgehalte zijn), om klachten als gevolg van een te hoge concentratie van E476 te voorkomen. De onderzoekers zorgen ervoor dat geen deelnemer op grond van de testproducten boven zijn maximale dagelijkse inname van de emulgator E476 komt. Tijdens de informatiesessie en trainingssessie wordt u verder over commerciële producten met E476 geïnformeerd. De testproducten worden in een hygiënische omgeving gemaakt. Er is geen reden om aan te nemen dat er negatieve bijwerkingen zullen optreden als gevolg van het consumeren van deze producten. U kunt echter wel na het consumeren van deze producten een korte tijd een ‘vettig gevoel’ in uw mond houden. Tijdens de sessies gaat u wit brood eten om de smaak te neutraliseren. Indien u overgevoelig bent voor gluten krijgt u een glutenvrij product aangeboden.
VERZEKERING Voor iedereen die meedoet aan dit onderzoek is een verzekering afgesloten. De verzekering dekt schade als gevolg van het onderzoek. Omdat de CanYouFeelIt studie een
6
voedingsonderzoek is met normaal verkrijgbare levensmiddelen ingrediënten, is er geen reden om aan te nemen dat er negatieve bijwerkingen zullen optreden tijdens de studie. In het onwaarschijnlijke geval dat u een negatief effect ervaart als gevolg van de studie of als u van mening bent dat u een medisch aandoening heeft als gevolg van de studie (tijdens het onderzoek, of binnen 4 jaar na afloop van het onderzoek), kunt u rechtstreeks contact opnemen met de verzekeraar en een claim indienen. In bijlage 2 vindt u de verzekerde bedragen, uitzonderingen en adresgegevens van de verzekeraar. Echter, de claim moet worden gebaseerd op medische kennis en bovendien moet het mogelijk zijn om redelijkerwijs aan te tonen dat de schade inderdaad het resultaat van de studie is. Indien u de volledige polisvoorwaarden in wilt zien, kunt u deze bij het onderzoeksteam opvragen.
WAT GEBEURT ER MET UW GEGEVENS? Alle gegevens die wij van u ontvangen, worden met de grootste zorgvuldigheid behandeld en opgeslagen. Het onderzoeksmateriaal, zoals vragenlijsten, zal gedurende 15 jaar bewaard blijven. Ter bescherming van uw privacy zal dit volledig gecodeerd gebeuren. Dit houdt in dat uw gegevens worden gekoppeld aan een nummer en niet aan uw naam. Alle medewerkers aan het onderzoek hebben een ‘verklaring geheimhouding privacygevoelige gegevens’ ondertekend, waarmee uw privacy wordt gewaarborgd.
GOEDKEURING DOOR MEDISCH‐ETHISCHE TOETSINGSCOMMISSIE De Medisch Ethische Toetsingscommissie van Wageningen Universiteit heeft een positief oordeel gegeven over dit onderzoek. Dit houdt in dat het onderzoek medisch en ethisch gezien is goedgekeurd.
RESULTATEN De gegevens van dit onderzoek zullen voor publicatie aan een internationaal wetenschappelijk tijdschrift worden aangeboden. In deze publicatie zullen geen namen van deelnemers worden vermeld. Als u het wenst, ontvangt u na afloop van het onderzoek een samenvatting van de resultaten. Dit kan een half tot anderhalf jaar duren. Wij kunnen u geen inzichten geven in uw persoonlijke uitkomsten.
7
VERGOEDING Voor deelname aan het complete onderzoek ontvangt u een financiële vergoeding van € 200,‐. De vergoeding wordt na afloop van het gehele onderzoek naar uw bankrekening overmaakt. U moet rekening houden met ongeveer 2‐3 maanden voordat het bedrag op uw rekening staat. Als u na de screeningssessie niet geselecteerd wordt om aan het onderzoek deel te nemen, krijgt u een vergoeding van € 15,‐ in de vorm van VVV Cadeaubonnen. De Afdeling Humane Voeding is verplicht alle vergoedingen door te geven aan de belastingdienst. Daardoor bent u verplicht uw BSN nummer door te geven. Bij voortijdige beëindiging van de studie krijgt u niet de complete vergoeding, maar € 5,00 per deelgenomen training sessie en € 7,50 per deelgenomen evaluatie sessie.
STOPPEN MET HET ONDERZOEK U bent te allen tijde vrij om te stoppen met het onderzoek en u hoeft hiervoor geen reden op te geven. De gegevens die tot dan toe zijn verzameld, kunnen wel meegenomen worden in de resultaten van het onderzoek.
ONAFHANKELIJK ARTS Voor ieder wetenschappelijk onderzoek wordt een onafhankelijke arts aangewezen. Een onafhankelijke arts is een arts die niet betrokken is bij de uitvoering van het onderzoek. De onafhankelijke arts kan door de deelnemers geraadpleegd worden voor vragen, die aan het onderzoek gerelateerd zijn en die de deelnemer niet aan de onderzoeker wilt stellen. Voor de onderzoeken van de afdeling Humane Voeding is dit dr. J.J. van Binsbergen (arts te Brielle). Als u vragen heeft over het onderzoek die u niet met de onderzoekers wilt bespreken, kunt dr. van Binsbergen telefonisch bereiken door het telefoonnummer 0181 – 412155 te bellen op werkdagen tussen 8.00 en 10.00 uur. U krijgt een keuze menu te horen waarvan u 2 ‘voor overige zaken’ moet kiezen. De praktijkassistente noteert uw gegevens en dr. van Binsbergen zal contact met u opnemen. U kunt uw vragen ook per e‐mail stellen:
[email protected]. Graag duidelijk aan de praktijkassistente doorgeven of in de e‐mail vermelden om welk onderzoek het gaat.
EN VERDER? Als u geïnteresseerd bent om aan het onderzoek deel te nemen, of als u nog vragen heeft, dan kunt u contact met ons opnemen: Maria Montero Diaz en Anika Oppermann Telefoon: 0317‐485435 Email:
[email protected]
8
Bijlage 1: Toestemmingsverklaring •
• • • •
Ik heb de informatiebrochure voor de deelnemer gelezen. Ik kon aanvullende vragen stellen. Mijn vragen zijn voldoende beantwoord. Ik had genoeg tijd om te beslissen of ik meedoe. Ik weet dat meedoen helemaal vrijwillig is. Ik weet dat ik op ieder moment kan beslissen om toch niet mee te doen. Daarvoor hoef ik geen reden te geven. Ik weet dat sommige mensen mijn gegevens kunnen zien. Die mensen staan vermeld in de informatiebrochure. Ik geef toestemming om mijn gegevens te gebruiken voor de doelen die in de informatiebrochure staan. Ik geef toestemming om mijn onderzoeksgegevens 15 jaar na afloop van dit onderzoek te bewaren.
• Ik wil meedoen aan dit onderzoek. Naam deelnemer: __________________________________ Handtekening: __________________________________ Datum : _____ / _____ / _______ ‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ Ik verklaar hierbij dat ik deze deelnemer heb geïnformeerd over het genoemde onderzoek. Als er tijdens het onderzoek informatie bekend wordt die de toestemming van de deelnemer zou kunnen beïnvloeden, dan breng ik hem/haar daarvan tijdig op de hoogte. Naam onderzoeker (of diens vertegenwoordiger): Handtekening: __________________________________ Datum: ____ / ____ / _______
9
Bijlage 2: Informatie t.b.v. proefpersonen aangaande verzekering De opdrachtgever van dit onderzoek (Wageningen Universiteit) heeft conform wat is vereist in de Wet Medisch‐wetenschappelijk Onderzoek met Mensen, voor de uitvoering ervan een verzekering voor u afgesloten. Deze verzekering dekt de schade die u lijdt door een aantasting van de gezondheid waarvan op grond van medische kennis kan worden vastgesteld dat deze redelijkerwijs het gevolg is van het onderzoek. Het gaat om schade die zich openbaart tijdens of binnen vier jaar na deelname aan het onderzoek. Uitsluitingen Van de dekking van deze verzekering is uitgesloten: • Schade waarvan op grond van de aard van het onderzoek zeker of nagenoeg zeker was dat deze zich zou voordoen. • Schade die zich bij nakomelingen openbaart als gevolg van een nadelige inwerking van het onderzoek op het genetisch materiaal van de verzekerde. • Schade die zich ook zou hebben geopenbaard wanneer de verzekerde niet aan het onderzoek zou hebben deelgenomen. • Schade veroorzaakt, bevorderd of verergerd doordat de verzekerde zich opzettelijk niet aan de voorschriften en instructies van de met de uitvoering van het onderzoek belaste personen heeft gehouden. Dekking De verzekering biedt dekking voor een schade tot een maximum bedrag van € 450.000 per deelnemer, met een maximum van € 3.500.000 per onderzoek. Hierbij geldt een maximum van € 5.000.000 voor al het onderzoek aan de Wageningen Universiteit per verzekeringsjaar. Verplichtingen van de verzekerde De deelnemer dient: • zich te houden aan de voorschriften en instructies van de met de uitvoering van het onderzoek belaste personen; • zich, zodra hij/zij vermoedt dat een aantasting van zijn/haar gezondheid het gevolg is van het onderzoek, direct onder behandeling van een arts te stellen en al het mogelijke te doen om herstel te bevorderen en zo spoedig mogelijk de verzekeraar hiervan in kennis te stellen; • alle door verzekeraar nodig geoordeelde gegevens te verstrekken of te doen verstrekken aan verzekeraar of door haar aangewezen deskundigen en geen feiten of omstandigheden te verzwijgen, die voor de vaststelling van de schade van belang kunnen zijn. Als u van mening bent dat u door het onderzoek schade aan uw gezondheid hebt opgelopen, adviseren wij u zo snel mogelijk contact op te nemen met de hieronder genoemde verzekeraar Gerling‐Konzern Allgemeine Versicherungs‐AG Directie voor Nederland Herengracht 520 1017 CC Amsterdam Verzekeringnemer: Wageningen Universiteit
10
Bijlage 3: Verzekeringscertificaat
11
