HET STREEKPACT IN ACTIE DE WESTHOEK GAAT DE UITDAGING AAN 30/09/2014 ‘BESTUREN’
conclusies: 8 voorstellen van projecten PROJECT 1: ‘Lerende netwerken personeel’: kennis personeel versterken Lerende netwerken uitbouwen voor personeel op de werkvloer, vooral binnen de traditionele diensten van een lokaal bestuur (bv. Burgelijke stand, Financiën, Technische dienst, Groendienst). De bedoeling is om mensen te laten leren van elkaar door het uitwisselen van kennis en expertise. Zo kunnen ze evolueren naar specialisten. Er kunnen zelfs afspraken gemaakt worden welk bestuur zich op welk domein specialiseert of welke expertise zij zich eigen maken. partners: -
de 18 lokale besturen van de Westhoek ABB Communauté Urbain Rural WIVO en SBR
middelen: -
de lokale besturen voorzien hiervoor middelen
PROJECT 2: ‘Rationele personeelsinzet’: kennisdeling Specialisatie inzetten voor de dienstverlening van een stad/gemeente door personeel te delen. Dit gebeurt best aan de hand van bestaande samenwerkingsverbanden. De domeinen die dit vragen zijn bv. ruimtelijke ordening, onderwijs, burgerparticipatie, archeologie… Er moeten afspraken gemaakt worden wie in welk domein een specialisatie heeft. partners: -
de 18 lokale besturen van de Westhoek
PROJECT 3: ‘rationele personeelsinzet door mobiele dienstverlening’ Het gaat over de ontwikkeling van een pool van medewerkers die kunnen inspringen in de kleinere gemeenten omwille van een gebrek aan personeel om alle diensten aan te bieden. De medewerkers werken zoals een vlindersysteem of een rotatiesysteem: -
i.f.v. vraag/nood van de kleinere gemeenten i.f.v. beschikbaarheid/capaciteit van de stedelijke kernen i.f.v. geografische nabijheid mits financiële tegemoetkoming
Je kan opstarten met de delen in de Westhoek regio.
PROJECT 4: Opmaken van regionale beleidsplannen (kleinere gemeenten) Aanpak: eerst screenen welke beleidsdomeinen hiervoor in aanmerking komen, bv. toerisme, sport, cultuur, jeugd, gemeenschappelijke mobiliteitsplannen Het aanbod wordt door de 4 ‘groten’ getrokken. De vraag komt vanuit de kleinere samenwerkende gemeenten. partners: -
betrokken ambtenaren betrokken politici betrokkenheid van de burger garanderen Vlaanderen ook als partner betrekken
Middelen en subsidies in de gemeenten bundelen en duidelijke (harde) afspraken maken! Dit om de uitvoering ervan te garanderen.
PROJECT 5: Westhoek universiteit aanpak: -
behoeften: welke doelgroepen beogen we? welk aanbod/disciplines bieden we? bestaande curricula? Infrastructuur: Locatie/ Auditoria? OF Afstandsonderwijs of tele-onderwijs? Wie betaalt? Waar halen we de middelen: Lokale besturen + scholen + andere Taakverdeling Inhoudelijk samenwerking met de associaties en vooral de hogescholen communiceren en promoten testen en evaluatiecyclus inbouwen
PROJECT 6: BUSINESS DISTRICT Het creëren van een nieuwe economie door elke stedelijke pool in de regio te laten specialiseren in een bepaalde sector. Dit biedt heel wat kansen om vanuit het business district dingen afdwingbaar te maken en te claimen: Op het vlak van ruimtelijke ordening moeten er dan betere afspraken gemaakt worden. Op het vlak van mobiliteit: bundeling van visie en krachten t.a.v. de Vlaamse Administratie en Overheid. Op het vlak van promotie: een gezamenlijk aanbod van industrie en nijverheid vermarkten, bedrijven aantrekken en arbeidsmarkt op afstemmen. De middelen zouden komen uit een fonds! De communicatie verloopt via één gemeenschappelijk info-loket.
PROJECT 7: Versterkte regional branding t.a.v. eurosteden Rijsel, Londen De Westhoek ligt tussen 2 eurometropolen en kan zich als een springplank onderscheiden. Er moet nagedacht worden over waar hier het unieke ontwikkelingspotentieel ligt voor de Westhoek = USP Westhoek! Het unieke van de regio ligt zeker in de KMO economie met specifieke branches in contrast met het aanbod van open ruimte en rust. Beide ‘thema’s’ bieden ontwikkelingskansen. Hoe verkoop je dit aan passanten, ondernemers, …? Er moet een bewuste keuze gemaakt worden op wat men exact wil inzetten. De voorkeur gaat uit om dit niet met een merkenbureau te doen, maar eerder vanuit een bevlogen oefening samen met de gemeenten.
PROJECT 8: Samen sportinfrastructuur plannen en structureren (voor de kleinere gemeenten) Men maakt duidelijke afspraken wie wat aanbiedt, met de bedoeling de kwaliteit te verhogen voor de burger. Er kunnen nieuwe niches aangesneden worden. Partners: -
lokale besturen: ambtenaren en schepenen
Aanpak:
op basis van een inventarisatie de nood aantonen invullen wat er tekort is specifieke niches ontwikkeling, waardoor gemeenten zich kunnen profileren afspraken maken misschien opzetten van een PPS constructie
INTRODUCTIE: INSPIRATIE OPDOEN VOOR DE BRAINSTORMSESSIE
Dieter Hoet, coördinator Westhoekoverleg. Vanuit de KUL werd een opdracht bestuurlijke strategie uitgetekend op basis van een geografische en bestuurlijke analyse. Een eerste stelling luidt als volgt: het antwoord voor een streek is afhankelijk van de stedelijkheid. De studie besteedt aandacht aan 3 afzonderlijke luiken: 1. Wat is de stedelijkheid? 2. Wat leert men vanuit kaartmateriaal (en diverse thema’s)? 3. Informatie over buitenlandse cases. De slides kunnen opgevraagd worden op het secretariaat. Niet alle slides werden besproken tijdens de introductie. Deze introductie geeft het karakter van de regio weer op verschillende niveaus. In volgend overzicht worden (vast)stellingen opgesomd die de heer Hoet aanhaalde. 1. Kleine steden en hun belang: Ieper, Poperinge, Diksmuide en Veurne Eerder dan de Westhoek over te hevelen naar andere omliggende centrumsteden, moet men de Westhoek toch als een homogene regio bekijken met haar specifieke eigenheid. De verbondenheid moet versterkt worden tussen Ieper, Poperinge, Diksmuide en Veurne. Zij kunnen hierin tezamen trekkers zijn. (zie definitie p.5 stedelijkheid en de wet van de hogere hiërarische orde)
2. Kaartmateriaal: Westhoek omvat 18 gemeenten en brengt een apart, maar heel herkenbaar verhaal overheen alle thema’s (vanuit het Ruimtelijk Structuurplan) slide 7 metropolitane allure: Samenwerkende steden die metropolitane effecten realiseren slide 8 werkkaart op maat van mensen: Een regio die vooral samenwerkt. slide 9 veerkrachtige ruimte voor de regio: Open ruimte biedt ook veel opportuniteiten. slide 10 Wensnet Neptunusplan: Moeilijke opdracht om De Lijn verbindingen te laten maken in de Westhoek. slide 13: Kom van interbestuurlijke samenwerking Er wordt een slide getoond over regionale woonmarkten, die aantoont op welke zones verhuisbewegingen gebeuren. Er is een concentratie in de Westhoek om te wonen.
Volgens het thema fiscaliteit ziet men dat het Kadastraal Inkomen (per 2008) zeker lager ligt dan in Vlaanderen. Dit verklaart de specifieke situatie van de achterstellende gebieden op het platteland. slide 14: pendelbewegingen: Er zijn ook fusies mogelijk op basis van pendelbewegingen
Conclusie: Er is heel wat materiaal voor handen om een versterkte samenwerking op te bouwen, om tot een systeem van de Westhoek te komen. En hou rekening dat er ook al heel wat samenwerking is in de Westhoek. Ieper speelt hierin een ‘soort’ centrumrol, maar kan zich moeilijk opwerken. Veurne heeft een afhankelijkheid t.a.v. Koksijde en Ieper (door de verbindingen). Poperinge staat wat meer onafhankelijk. Diksmuide toont een sterkere verbinding met Torhout en Roeselare. 3.
Er worden een aantal buitenlandse cases voorgesteld: onder andere Brabantstad en de Drechtsteden.
Introductie: Mark Suykens, directeur VVSG. Dhr. Suyskens grijpt onmiddellijk het nieuwe Vlaamse regeerakkoord aan om de toon te zetten. Een aantal opvallende quotes uit het akkoord zijn belangrijk voor de lokale besturen om zich over te buigen en zich voor te bereiden: 1. vertrekbasis voor dienstverlening: huidige middelen; niet meer middelen voor extra dienstverlening 2. vrijwillige fusie wordt aangemoedigd! criterium is vastgelegd op meer dan 25 000 inwoners, meer bevoegdheden > meer personeel! 3. regiovorming: meer bundelen en meer integreren > samenwerken is de boodschap 4. provincies worden afgeslankt tot grondgebonden materies: dus de persoonsgebonden materies gaan dan uitgaan vanuit Vlaanderen of vanuit de LOKALE BESTUREN. De grote uitdaging voor de lokale besturen zit er in om samen te werken, en zeker niet terug te plooien op eigen kracht. Daarom moet men niet een fusie voor ogen houden, maar wel offensief samenwerken in de streek. Dit vraagt van een aantal mensen de kracht en vooral de moed om hun nek uit te steken. Hiervoor kijken we naar de beleidsmakers van de kleine steden van de Westhoek. Maak werk van een offensieve strategie om samen te werken. Er zijn zeker terreinen waarop men kan samenwerken dankzij schaalaanpak. Uiteraard mag dit niet vrijblijvend zijn, er moet een stevige mentaliteit staan voor samenwerken en dit moet vertaald worden in een engagement.
Introductie: Linda Boudry, kenniscentrum … Mevrouw Boudry verwijst naar het succes van Brabantstad en Dordrecht die te danken is aan volgende factoren: 1. Er moet een sterke, zeer bevlogen politicus (of een captain of industry) het stuur in handen nemen – de persoon inspireert, beschikt over een zeer breed netwerk, is uiterst deskundig, zoals Pieter Van Geel 2. Men moet denken in Europese systemen, m.a.w. zeker in de Westhoek: welke verbinding maken we. Een bestaansreden verwerven op centrale assen. 3. Schaalvergroting is essentieel omwille van de afstand en de lage dichtheid, om een kritische massa te bereiken. De regioscreening heeft ondertussen al aangetoond dat er op beheersmatige niveaus kan samengewerkt worden. Dit betekent niet herverdelen, maar wel samenwerken. De stedelijke systemen in Frankrijk zijn voorbeelden. Men denkt in bovenlokale niveaus om diensten aan te bieden. Dus opschalen is noodzakelijk!
BRAINSTORMSESSIE: METHODIEK De oefening wordt begeleid door Marcus Geers. 1ste FASE: IDEEËN GENEREREN: individueel en in duoteam (over de regio) + een lukrake test van random object die men vertaalt naar de regio van de Westhoek. 2de FASE: PRIORITEITEN stellen: Welke keuzes maak je? Dit gebeurt aan de hand van stemstickers die het kleur BLAUW (evident) of het kleur ROOD (nieuw en niet zo evident) krijgen. De affiches waarop ze genoteerd werden zijn meegegeven aan Sigrid. 3de FASE: DUIDEN van de meeste stemmen: de toppers zijn de ideeën die meer dan 5 stemmen halen. Er wordt gekeken naar beide kleuren. 4de FASE: PROJECTEN summier voorstellen! zie begin van het verslag. Dit zijn de Ideeën met meer dan 5 stemmen, zowel de evidente, als de vernieuwende: BLAUW: -
organisatie van grote gemeente – overschrijdende evenementen groepsaankopen bekijken en opzetten voor de lokale besturen gemeenschappelijke beleidsplannen uitschrijven voor kleinere gemeenten coördinatie van gas-boetes streekmarketing voor toerisme
ROOD: -
samenwerking in functie van een springplank effect t.a.v. de eurometropolen! mobiele dienstverlening opzetten, dankzij rotatiesysteem van personeel! Westhoek-universiteit (via afstandsonderwijs?) ! coördinatie van personeelsinzet bij kleinere gemeenten! een sterke economie: BUSINESS DISTRICT! inzetten op sportinfrastructuur! werken aan een meer open mentaliteit!!!
voor verslag Ann Vanassche