Concept BEGROTING. Vestigingen: Nijverheidsweg GJ Uithuizen. Mernaweg 27a 9964 AP Wehe den Hoorn. (d.d. 26 augustus 2013)

Concept BEGROTING

2014 (d.d. 26 augustus 2013)

Vestigingen: 

Nijverheidsweg 12 9981 GJ Uithuizen



Mernaweg 27a 9964 AP Wehe den Hoorn

2

Inhoudsopgave Koers 2014: Ability gaat voor de kansen……………………………………………………… Inleiding……………….……………………………………………………………………………. Regionale context..……………...……………………………………………………………….. Visie Ability……………...………………………………………………………………………… Begroting 2014……..……………………………………………………………………………… Begroot resultaat 2014……..…………………………………………….…..………….………. Meerjarenraming 2015-2017…………….…………………………………………….………….. Afsluiting……………………………………………………………………………………………

4 4 5 5 6 12 13 13

Bestuurssamenstelling……...……………………………………………………………………..

14

Weerstandsvermogen…….………………………………………………………………………..

15

Onderhoud kapitaalgoederen……………………………………………………………………

19

Bedrijfsvoering…...…………………………………………………………………………………. Inleiding……..………………...…………………………………………………………………….. Organisatiestructuur……………………………………………………………………………….. Administratieve organisatie en interne controle………………………………………………… Organogram……………………………………….………………………………………………..

20 20 20 20 21

Financiering..……………………………………………………………………………………….. Algemeen…………………………………………………………………………………………… Treasurybeheer……………………………………………………………………………………. Kasgeldlimiet………………………………………………………………………………………. Renterisiconorm…………………………………………………………………………………… Financieringsoverzicht…………………………………………………………………………….

22 22 22 23 24 24

Verbonden partijen…………………………………………………………………………………

24

Overzicht van baten en lasten…………………………………………………………………….

28

Toelichting op het overzicht van baten en lasten……………………………………………

30

Bijlagen……………………………………………………………………………………………….. Bijlage 1: Staat van vaste activa en afschrijvingen…………………………………………... Bijlage 2: Staat van leningen O/G 2014…………………………………………................... Bijlage 3: Overzicht verdeling FTE's………………………………………………………….... Bijlage 4: Overzicht verdeling gemeentelijke bijdragen………………………….…….…….. Bijlage 5: Meerjarenraming………………………………………………………………………. Bijlage 6: Ability Reïntegratie B.V.……………………………...…..………………………….

38 40 41 42 43 44 52

Vaststelling Algemeen Bestuur………………………………………………………………….

58

2

3

Koers 2014: Ability gaat voor de kansen Voor u ligt de begroting van Ability voor 2014, inclusief de meerjarenraming 2015 t/m 2017 en de toelichting op de begroting. De toelichting op de begroting is als volgt opgebouwd: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.

Inleiding Regionale context Visie Ability Begroting 2014 Begroot resultaat 2014 Meerjarenraming 2015 t/m 2017 Afsluiting

1. Inleiding Opdat de deelnemende gemeenten Bedum, De Marne, Winsum en Eemsmond (BMWE) de gelegenheid hebben om deze begroting en meerjarenraming in hun eigen begroting en meerjarenraming te verwerken dient Ability de begroting 2014 uiterlijk 15 oktober 2013 in te leveren bij de provincie Groningen. Indien de recente begrotingen van Ability naast elkaar worden gelegd, valt op dat de landelijke politieke context de laatste jaren onduidelijk is geweest en leidt tot onzekerheid over de toekomst. In het, in april 2013, afgesloten Sociaal Akkoord zijn afspraken gemaakt tussen werkgevers, werknemers en het kabinet over onder meer de kansen op de arbeidsmarkt voor mensen met een arbeidshandicap. Een gevolg daarvan is dat er wijzigingen optreden in de concept Participatiewet. Deze wet wordt nu aangepast en ingevoerd op 1 januari 2015. De bezuinigingen op de rijkssubsidie blijven bestaan, maar worden een jaar uitgesteld en over een periode van zes jaar uitgesmeerd. De hoogte van de subsidie blijft daarom in 2014 op hetzelfde niveau als in 2013, namelijk € 25.940 per SE. Voor u ligt een begroting die wederom in een onzekere periode is opgesteld. Door het ondernemerskarakter ervan is de raming en de realisatie gevoelig voor de conjunctuur. De afgelopen jaren is de realisatie positief afgeweken van de begroting. De organisatie heeft kans gezien, door kostenbewustzijn en door genereren van extra opbrengsten, goed te scoren. De resultaten van 2011 en 2012 waren boven verwachting. Dit gaf bij de gemeenteraden aanleiding tot het maken van complimenten maar leidde ook tot opmerkingen of er bij de begrotingen en meerjarenramingen niet “scherper aan de wind gezeild” kon worden. Ability neemt de opmerkingen ter harte. De laatste jaren is beoogd steeds meer aan de wind te zeilen. Inzet is een realistisch beeld neer te leggen met de beschikbare kennis op het tijdstip dat de begroting gemaakt wordt. In deze begroting wordt anderhalf jaar vooruit gekeken en in de meerjarenramingen nog eens drie jaar. De meeste ondernemingen zijn tegenwoordig blij als zij een half jaar vooruit kunnen kijken. De begroting van 2014 biedt een uitdaging aan de organisatie. De meerjarenramingen tot en met 2016 passen, door snijden in kosten, ondanks minder opbrengsten door de crisis en – weliswaar later ingezette - daling van de rijkssubsidie, binnen de eerder afgegeven ramingen. Vanzelfsprekend is de raming nu doorgetrokken tot 2017. In paragraaf 2 wordt de regionale context aangegeven. Paragraaf 3 beschrijft de visie van waaruit Ability werkt in 2014. In paragraaf 4 wordt de begroting van 2014 beschreven die in paragraaf 5 leidt tot het begrote resultaat. De meerjarenraming staat centraal in paragraaf 6.

4

2. Regionale Context De gemeenten Bedum, Winsum, De Marne en Eemsmond (BMWE) zijn bezig om de uitvoering van het toekomstig beleid op de terreinen van Werk, Inkomen en Maatschappelijke Ondersteuning gezamenlijk inhoud en vorm te geven. De basis daarvoor is gelegd in het door de vier gemeenteraden in april 2012 vastgestelde visiedocument „Werk aan de Winkel‟. Het bestuurlijk uitvoeringsplan ligt in het najaar van 2013 ter besluitvorming voor bij besturen en raden. In dit op Werk aan de Winkel gebaseerde uitvoeringsplan wordt voorgesteld de krachten van Ability, de afdelingen Sociale Zaken en Werk van de vier deelnemende gemeenten en het Werkplein Noord-Groningen te bundelen, overigens met behoud van de onderscheiden taken en verantwoordelijkheden. Het provinciebestuur streeft naar schaalvergroting en herindeling van gemeenten, te realiseren in 2018. Welke gevolgen dit zou kunnen hebben voor de werkvoorzieningsschappen in deze provincie en dus ook voor Ability, kan nu niet worden aangegeven.

3. Visie Ability Ability is nauw betrokken geweest bij de visieontwikkeling van de vier BMWE- gemeenten en is nauw betrokken bij de opzet van het bestuurlijke uitvoeringsplan door deelname in de projectstructuur van Werk aan de Winkel. Werk aan de Winkel is één van de vier transities/decentralisaties die de vier gemeenten BMWE gezamenlijk oppakken en waarvoor een project- en stuurgroepstructuur in het leven is geroepen. De bestuurders van Ability, SoZaWe en Werkplein Noord-Groningen hebben samen met de projectgroep Werk aan de Winkel invulling gegeven aan de voorstellen in het bestuurlijke uitvoeringsplan. Het doel van Werk aan de Winkel en de voorstellen in het bestuurlijke uitvoeringsplan is om de krachten op het terrein van Werk, Inkomen en Maatschappelijke Ondersteuning, daar waar mogelijk, te bundelen. Met de krachtenbundeling worden de randvoorwaarden gecreëerd om:  versnippering van beleid en versnipperde uitvoering van taken te voorkomen, waardoor het behalen van efficiencyvoordelen mogelijk is;  de schaal te vergroten waarin de werkzaamheden worden uitgevoerd, waardoor de kwetsbaarheid wordt verminderd;  de bestuurlijke slagkracht te vergroten, waardoor sneller en pro-actiever ingespeeld kan worden op nieuwe ontwikkelingen en verbindingen kunnen worden gerealiseerd tussen de verschillende beleidsterreinen;  het uiteindelijke doel, een betere dienstverlening aan burgers met de afnemende middelen die van rijkswege ter beschikking worden gesteld, te realiseren;  te anticiperen op de invoering van de Participatiewet per 1 januari 2015, waarin de beleidsterreinen van werk en inkomen al voor een groot deel bij elkaar zijn gebracht, en daarvoor de juiste omstandigheden te creëren. Indien de Colleges van Burgemeester en Wethouders, de gemeenteraden en het bestuur van Ability positief besluiten kan de gezamenlijke uitvoeringsorganisatie, zoals verwoord in het bestuurlijk uitvoeringsplan, starten op 1 januari 2014. In het eerste kwartaal van dat jaar wordt een operationeel uitvoeringsplan opgesteld en na besluitvorming door het bestuur van de nieuwe uitvoeringsorganisatie geïmplementeerd. In dit scenario wordt voor het jaar 2015 voor het eerst een gezamenlijke begroting gepresenteerd. Voor 2014 presenteren de deelnemende organisaties nog hun eigen begroting. De te bundelen partijen betrekken elkaar in hun begrotingsproces. In het jaar 2014 ligt de focus op het implementeren van de bestaande en eventuele nieuwe taken/opdrachten die passen binnen vastgestelde kaders van de uitvoeringsorganisatie. De nadruk ligt daarbij op de inhoud. De invoering van de Participatiewet maakt daar een belangrijk deel vanuit. De kaderstelling hiervan ligt bij de raden van de gemeenten. Het strategisch beleid wordt vastgesteld door de gemeenten. De uitvoeringsorganisatie is belast met het in opdracht van de gemeenten uitvoeren van taken. De uitvoering van de taken zal in goede samenwerking tussen gemeenten en de uitvoeringsorganisatie moeten gaan plaatsvinden.

5

Bij de uitvoering van de taken wordt ook nadrukkelijk gekeken naar samenwerkingsmogelijkheden en -vormen binnen en buiten het eigen werkgebied, zoals met werkgevers, scholen, andere sw-bedrijven, GOA‟s en werkpleinen. Belangrijke insteek daarbij is de arbeidsmarktregio.

4. Begroting 2014 Vooruitzichten 2014 Zoals aangegeven in de inleiding, zijn de economische vooruitzichten voor 2014 nog steeds niet goed. Evenals in 2013 zullen de markten waarin onze klanten opereren naar verwachting stagneren. Dat een enkele klant failliet kan gaan, kan op voorhand niet worden uitgesloten. In 2011 en 2012 heeft Ability een beter financieel resultaat bereikt dan begroot. Voor 2013 wordt het spannend of dat bereikt kan worden. Het geraamde resultaat in de begroting van 2014 is slechter dan in 2013. Dit is toe te schrijven aan een toename van de loonkosten die niet door het Rijk gecompenseerd wordt en het verwerken van een aantal posten in de kostensfeer.

Uitgangspunten begroting Ability presenteert voor 2014 een ambitieuze begroting. De opmerkingen van de gemeenten zijn ter harte genomen. De organisatie blijft altijd haar best doen beter te scoren dan de raming. Deze insteek scherpt de spirit om het beste uit organisatie en mensen te halen. Scherper aan de wind zeilen betekent dat het resultaat gevoeliger is voor schommelingen. Het risico is dat tegenvallers in de kostensfeer sneller negatieve afwijkingen veroorzaken doordat er geen vet meer op de botten zit. Die tegenvallers kunnen daardoor moeilijker binnen de begroting worden opgevangen. Het voordeel van de latere daling van de rijkssubsidie per se gaat voor meer dan 50% teniet aan de gemiddelde loonkostenstijging per se. Met een opbrengstenverbetering van circa 2% en 1% hogere bedrijfslasten kunnen we het resultaat van de begroting 2013 bijna handhaven. Dit legt wel een zware wissel op de overhead, omdat een aantal vacatures niet worden ingevuld. Consulenten zullen de werkleiding nog meer assisteren op de werkvloer voor begeleiding van sw-medewerkers. De uitgangspunten voor de begroting 2014 zijn verder als volgt:  De rijkssubsidie blijft op hetzelfde niveau als in 2013, te weten € 25.940 per standaard eenheid (se). De jaren hierna (2015 -2020) daalt de subsidie per jaar met circa € 500 per se tot uiteindelijk € 22.700. Hoogstwaarschijnlijk komt er geen loonbijstelling in de rijkssubsidie voor gestegen sociale premies en eventuele cao-verhogingen. In deze begroting wordt van dit laatste uitgegaan;  De taakstelling van 2013 is uitgangspunt geweest bij het opstellen van de begroting 2014. Het aantal se‟s bedraagt 383,65. Dit is een daling van circa 6 se‟s conform het landelijk verdeelmodel ten opzichte van de begroting 2013. Dat betekent dus minder productieve uren en minder dekking voor de overige algemene beheerskosten;  De loonkosten Wsw stijgen. Er is rekening gehouden met een stijging van het wettelijk minimumloon met 1,5 % per jaar. Voor het jaar 2014 en 2016 is in de begroting en meerjarenraming een stijging van de overige sw-lonen met 0,5% verwerkt. De post studiekosten is € 30.000 per jaar lager ingezet;  Het voorstel van het kabinet om de ambtelijke lonen voorlopig op de nullijn te handhaven is ook verwerkt in de begroting (ambtelijk en niet-ambtelijk). Alleen voor het jaar 2016 is een lichte stijging (1%) opgenomen. Het aantal fte‟s is gelijk aan de realisatie van 2012, namelijk 34,6 fte. Eén vacature (uitbreiding) wordt ingezet bij de sector groen in de begeleiding van de ploegen in het veld;  De energie- en onderhoudskosten zijn toegenomen in de begroting. De overige kosten zijn gedaald (afschrijvingen) of gelijk gebleven.  Voor de jaarlijkse onderhoudscontracten en licentiecodes van de huidige systemen bij Ability is even als in voorgaande jaren € 50.000 als automatiseringskosten verantwoord onder overige bedrijfslasten. Daarnaast worden de reguliere vervangingsinvesteringen voor ICT zo veel mogelijk geactiveerd. Het krediet ad € 30.000 is bepaald op basis van het gemiddelde van de

6

afgelopen jaren. De hieruit voortvloeiende kapitaallasten ad € 6.000 per jaar zijn verwerkt in de afschrijvingen.  Het ICT beleidsplan wordt in de tweede helft van 2013 opgesteld en zal als verdere basis dienen voor toekomstige investeringen in ICT. Bij het eventueel vervangen van het logistiek- en financieel pakket kan de bestemmingsreserve ad € 50.000 ingezet worden, aangevuld met gelden uit de herstructureringsreserve. Dit vereist wel een besluit van het Algemeen Bestuur. In het transitieplan is een dergelijke besteding al verantwoord als één van de maatregelen.  Aan de hand van het onderhoudsplan zijn jaarlijks bedragen voor het onderhouden van de gebouwen in de begroting opgenomen. Allereerst zijn de normale onderhoudskosten voor gebouwen met circa € 20.000 per jaar verhoogd. Daarnaast is voor de jaren 2014 t/m 2017 voor circa € 40.000 investeringskrediet opgenomen. Deze extra gelden zijn opgenomen om een deel van het hoogst noodzakelijke onderhoud conform het onderhoudsplan aan de gebouwen te kunnen uitvoeren. Zie ook de toelichting bij onderhoud kapitaalgoederen.  Het scherper calculeren van de begroting - scherper aan de wind zeilen – heeft zoals in het begin van deze paragraaf gemeld – risico‟s voor het realiseren van het begrote resultaat. De mogelijkheid van het opvangen van tegenvallers binnen de begroting wordt kleiner. De externe risico‟s worden het komend jaar groter. De economische crisis zet de komende jaren naar verwachting nog door. Dat betekent bijvoorbeeld grotere risico‟s bij debiteuren en een grotere kans op verschuiving van orderstromen. De gemeenten staan de komende jaren voor forse bezuinigingen. Dat kan zich vertalen in minder omzet voor Ability. Dat maakt de begroting en meerjarenramingen van de BMWE gemeenten kwetsbaar voor tegenvallers van Ability. Om dat te voorkomen is een post onvoorzien van € 75.000,-- opgenomen. Hierdoor wordt enerzijds duidelijk wat het ambitieniveau is van Ability en wordt anderzijds het risico voor de gemeentelijke begroting beperkt. Het begrote bedrijfsresultaat voor 2014 bedraagt -/- € 666.000,-- ten opzichte van -/- € 625.000,-- in 2013. Inclusief de post onvoorzien wordt dat -/- € 741.000,--.

Ontwikkeling sector Groen De sector Groen heeft in 2011 en 2012 een prima resultaat gerealiseerd. In het jaar 2012 zijn veel extra werkzaamheden (o.a. groot onderhoud sportvelden, onderhoud begraafplaatsen en veel eenmalige projecten) voor de gemeenten verricht. 75% van de toegevoegde waarde is afkomstig van de gemeenten. De overige 25% wordt gerealiseerd vanuit de private sector (bedrijven / instellingen / particulieren). In de sector Groen werken ca. 130 medewerkers. De raming van de omzetontwikkeling van deze sector heeft grote impact op het resultaat van Ability. Het beleid van de gemeenten is erop gericht om, op het terrein van beheer en onderhoud van groen, zoveel mogelijk gebruik te maken van Ability. Wel hebben de gemeenten verdere bezuinigingen aangekondigd op het groenonderhoud. In 2013 is een aantal gemeenten overgegaan op het beeldbestek1. Ability werkt met betrekking tot het overgaan op beeldbestek nauw samen met de gemeenten om aan deze verandering goed vorm en inhoud te geven. De uitvoering van de werkzaamheden vraagt echter meer begeleiding, kennis en organisatorische inspanning van zowel de leiding als de medewerkers. Verder wijzigt de instroom van sw-medewerkers de laatste jaren. De nieuwe doelgroep heeft vrijwel geen externe werkervaring, zodat naast het aanleren van de vakvaardigheden ook het ontwikkelen van de werknemersvaardigheden veel aandacht en toezicht vraagt. Daarnaast hamert de Inspectie van SZW op steeds meer toezicht om de veiligheid van de medewerkers te waarborgen. Om aan de resultaatverplichtingen te voldoen moet er meer gebruik gemaakt worden van tijdelijke inhuur vanuit de vrije arbeidsmarkt. In nauwe samenwerking met de gemeenten wordt eerst gekeken naar de mogelijkheden om deze inhuur vanuit de “kaartenbak” te realiseren (besparing bijstandsuitkeringen).

1 Een beeldbestek is gebaseerd op het onderhoud openbaar groen volgens een vooraf vastgesteld kwaliteitsniveau, waarbij niet het onderhoud (frequentie) maar het onderhoudsresultaat (prestatie) het onderwerp van de overeenkomst is.

7

Zowel de aangekondigde bezuinigingen, de kosten voor extra begeleiding/toezicht en de externe inhuur zijn in de begroting verwerkt. De begroting voor de sector Groen in 2014 is echter scherp neergezet. Daarmee is het dus gevoeliger voor tegenvallers. Per saldo ontwikkelt de toegevoegde waarde (* € 1.000) voor de sector Groen zich als volgt:

Begroting 2014

Begroting 2013

Realisatie 2012

2.100

1.975

2.190

Ontwikkeling sector Middelen en Diensten De sector Middelen en Diensten bestaat uit de afdelingen Civiele dienst, Receptie, Financiële administratie (middelen), Detacheren en Begeleid werken, Wasserette, Schoonmaak, Post, Liftenproject en Catering (diensten). In lijn met de vastgestelde koers bouwt Ability verder aan activiteiten in de sfeer van de dienstverlening. Het doel daarvan is werkplekken aan te bieden die passen bij de ontwikkelingsmogelijkheden van de medewerkers, maar die ook geschikt zijn om de stap naar de reguliere arbeidsmarkt te verkleinen. Voor een aantal is dit ook de enige mogelijkheid om „buiten‟ te werken, hetgeen bij de medewerkers veel voldoening oplevert. De opbrengsten van deze activiteiten zijn lager dan de activiteiten in andere sectoren. In 2014 zullen de activiteiten nog eens tegen het licht worden gehouden op doelstelling en financiële bijdrage. Deze afweging wordt, vanzelfsprekend, permanent voor alle activiteiten gemaakt. Voor deze sector geldt het voor het komend begrotingsjaar scherper omdat doorgaan in sommige gevallen uitbreiden en investeren betekent. De Civiele dienst is belast met het beheren van de kantine en de schoonmaak (intern en extern). Inmiddels verricht Ability bij drie gemeenten schoonmaakwerkzaamheden. Dat geldt ook voor 2014. Deze activiteiten worden uitgevoerd met een belangrijke marktpartij in die branche, namelijk Asito. Ability heeft een partnership met Asito. De combinatie biedt de klant een volledig pakket. In een aantal opdrachten treedt Ability op als hoofdaannemer en bij andere opdrachten Asito. Per 1 januari 2011 heeft Ability zich aangesloten bij Business Post, een samenwerkingsverband waaraan ca. 40 sw-bedrijven meedoen. In de afgelopen periode breidde de orderportefeuille bij private partijen gestaag uit. Ability verzorgt voor twee van de BMWE-gemeenten de post. Met een derde gemeente wordt op dit moment overlegd. Daarnaast wordt de post bezorgd voor ongeveer tien private partijen. In 2014 zal worden gekeken naar de mogelijkheden van samenwerking met PostNL. Sinds 2011 heeft Ability een afdeling Catering. Twee gemeenten verstrekken regelmatig opdrachten aan deze afdeling. Vanuit de markt haalt de afdeling ongeveer 20% van de omzet. Het Liftenproject bij Trigion/RWE stopt naar verwachting in het eerste kwartaal van 2014. Er wordt hard gewerkt om de RWE-centrale zo snel mogelijk op te leveren. Het voornemen is voor het liftenproject een nieuwe activiteit te zoeken. Naar verwachting zal een nieuw project minder toegevoegde waarde opleveren. Het liftenproject biedt ook werkgelegenheid aan burgers uit de bijstand. Gemiddeld betreft het 12 fte. Dat bespaart ca. € 144.000,-- per jaar aan uitkeringen. Bij de afdeling Financiën is per 1 september 2013 een vacature ontstaan voor hoofd financiële administratie. De ambitie is om gezamenlijk met de afdeling Sociale Zaken van de BMW-gemeenten en die van Eemsmond en het Werkplein tot een invulling te komen. Dit stimuleert de effectiviteit van de samenwerking en bespaart kosten. Bij de afdeling Detachering is in 2012 extra geïnvesteerd in menskracht. Ingezet wordt op een groei van ca. 5 fte per jaar (cumulatief oplopend naar 20 in 2016). De beoogde medewerkers worden onttrokken aan de productieafdelingen. Het effect daarvan is verwerkt in de cijfers van de andere sectoren. In 2013 komen veel gedetacheerden terug om economische redenen. Het kost moeite om het stabiele beeld van de afgelopen jaren vast te houden. Aan het voorbereiden van te detacheren medewerkers wordt hard gewerkt door toepassing van onder meer aparte trainingsprogramma‟s.

8

De acquisitie van werkplekken is sinds begin 2013 gebundeld in één team Werkgeversbenadering, bestaande uit het Vacature Servicepunt van het Werkplein en de afdeling Detachering van Ability. De betrokken medewerkers voelen zich verantwoordelijk voor mensen uit alle doelgroepen. Ten behoeve van hun plaatsing worden binnen deze samenwerking bedrijven gericht benaderd. Per saldo ontwikkelt de toegevoegde waarde (* € 1.000) voor de sector Middelen en Diensten zich als volgt: Begroting 2014 926

Begroting 2013 909

Realisatie 2012 836

Ontwikkeling sector Assemblage De sector Assemblage bestaat uit de afdelingen Verpakken, Assemblage en Magazijn. De afdeling Verpakken werkt voor een aantal vaste klanten waarmee langdurige relaties zijn opgebouwd. Vanaf 2011 heeft de hele montage- en verpakkingsmarkt het moeilijk. De laatste jaren wordt het voor deze afdeling steeds moeilijker om genoeg, goed betaald, werk te genereren. Er is een prijzenoorlog gaande op dit terrein. Particuliere bedrijven shoppen meer dan vroeger bij verschillende sw-bedrijven en in het buitenland voor de laagste prijs. De afdeling kent veel bouw-gerelateerde opdrachten. Juist dergelijke opdrachten blijven naar verwachting ook volgend jaar achter. In 2013 verdwijnt een belangrijke assemblageopdracht door innovatie bij de opdrachtgever. De activiteit wordt volledig geautomatiseerd en in het buitenland uitgevoerd. Op de afdeling Verpakken werken de medewerkers met de grootste afstand tot de arbeidsmarkt. De inzet in 2013 was, om de afdeling te laten krimpen. Dat lukt niet omdat veel nieuwe medewerkers op de afdeling Verpakken zijn aangewezen. Dit heeft te maken met de „kwaliteit‟ van de nieuwe instroom. Verder vangt deze afdeling ook de medewerkers met een hoog ziekteverzuim en re-integrerende medewerkers van andere afdelingen op. Ability hecht aan een goede samenwerking met alle sw-bedrijven, zeker in Groningen en Friesland. Die samenwerking werpt ook zijn vruchten af. In 2013 verrichtte de afdeling veel werk in opdracht van onder meer Synergon en Wedeka. In de tweede helft van het jaar werden er veel medewerkers naar buiten geplaatst in een tijdelijke groepsdetachering bij iederz. Onze afdeling Verpakken besteedt voor een gemiddelde productie van twee dagen per week spuitwerk uit aan Novatec. Voor 2014 wordt voor deze afdeling een daling van de toegevoegde waarde voorzien. Kenmerkend voor ons bedrijf is de samenhang tussen de verschillende industriële afdelingen. De afdeling Assemblage is sterk verbonden met de afdelingen Metaal en Spuiterij. Een kenmerkend product hiervan is de tenttrailer. Ability assembleert ongeveer tien jaar tenttrailers uit het topsegment en produceert er onderdelen voor. Per saldo ontwikkelt de toegevoegde waarde (* € 1.000) voor de sector Assemblage zich als volgt: Begroting 2014 515

Begroting 2013 550

Realisatie 2012 517

Ontwikkeling sector Techniek De sector Techniek bestaat uit de afdelingen Metaal en Spuiterij/Montage, Stoffeerderij/Atelier, Hout en de Technische Dienst. De sector Techniek kende in 2012 een topjaar. Tegen de verdrukking in werd er een hogere toegevoegde waarde gerealiseerd dan begroot. In dat jaar was er extreem veel werk voor de metaalafdeling en het atelier/stoffeerderij. Ability heeft een sterke afdeling Metaal. Deze afdeling handhaaft zich goed in een markt die steeds hogere kwaliteitseisen stelt.

9

De afdeling Hout ontwikkelt zich goed. In 2012 zijn opdrachten uitgevoerd in een nieuw marktsegment: interieurinrichting. Zo is het Werkplein Noord-Groningen in 2012 door deze afdeling verbouwd. De crisis laat bij deze afdeling de eerste sporen in 2013 al na. Om in het „gat‟ te voorzien, maar vooral om een impuls te bieden aan de afdeling en een uitdaging aan de medewerkers, is een lijn steigerhouten meubelen opgericht onder de naam Abiwood. De Abiwood-meubelen worden ontwikkeld door een ontwerpster die vanuit de bijstand een werkleertraject volgt. Op bestelling worden meubelen geproduceerd en verkocht. In 2014 wordt, met de nodige voorzichtigheid, deze activiteit voortgezet. De afdeling Spuiterij/Montage kent een constante order- en opbrengstenstroom. De spuiterij is vooral afhankelijk van de orderportefeuille van de metaalafdeling. De afdeling Stoffeerderij/Atelier staat al jaren onder druk, Deze afdeling is onderzocht op zijn voortbestaan. Voorlopig is besloten deze afdeling open te houden en in te zetten voor de ontwikkelingsmogelijkheden van medewerkers. In 2013 is een bedrijf van een klant door een ander bedrijf overgenomen, wat geresulteerd heeft in een uitbreiding van de opdrachten. Al met al dwingt de aanhoudende crisis tot voorzichtigheid in de prognose voor 2014. Het niveau van 2012 zal niet worden gehaald. Het realiseren van de begroting van 2013 wordt spannend. Het realiseren in 2014 van een toegevoegde waarde die ten opzichte van de begroting van 2013 licht daalt met € 25.000 is een forse uitdaging. Zeker als in aanmerking wordt genomen dat, in het licht van de detacheringsdoelstelling, medewerkers uit deze sector worden gedetacheerd en daarmee het aantal productieve uren afneemt. Per saldo ontwikkelt de toegevoegde waarde (* € 1.000) voor de sector Techniek zich als volgt: Begroting 2014 1.100

Begroting 2013 1.125

Realisatie 2012 1.301

Ontwikkeling sector Trajecten Vanaf 2012 is de samenwerking tussen Ability en de afdelingen Sociale Zaken en Werk van de BMWEgemeenten en het Werkplein Noord-Groningen geïntensiveerd. Deze lijn is onderschreven door de vier gemeenteraden in het visiedocument „Werk aan de Winkel‟ in april 2012. Consulenten werken met elkaar samen bij de ontwikkeling en begeleiding van de verschillende doelgroepen. In Uithuizen is een gezamenlijke ruimte waar trainingen worden gegeven aan bijstandsklanten en sw-medewerkers. In het najaar in 2012 is in Wehe-den Hoorn het Test en Trainingscentrum (TTC) opgericht, met het oogmerk zoveel mogelijk mensen die ondersteuning nodig hebben te begeleiden naar regulier werk of naar werkleerplekken bij particuliere bedrijven, private projecten of binnen Ability. Het TTC is een samenwerkingsverband van het Werkplein Noord-Groningen, de afdelingen Sociale Zaken van de vier gemeenten en Ability. In 2014 wordt het TTC voortgezet. Een uitbreiding naar Uithuizen staat gepland in het najaar van 2013 of begin 2014. Het TTC wordt door de samenwerkende partijen ingevuld en gefinancierd. Per saldo ontwikkelt het budget (* € 1.000) voor de sector Trajecten zich als volgt: Begroting 2014 300

Begroting 2013 300

Realisatie 2012 234

Ability Reïntegratie B.V. De B.V. wordt benut voor het bieden van arbeidscontracten aan regulier (niet ambtelijk) personeel dat werkt binnen Ability. Daarnaast biedt Ability Reïntegratie B.V. de mogelijkheid te fungeren als formele werkgever ten behoeve van gemeenten, die op projectbasis tijdelijke arbeidskrachten nodig hebben. De B.V. wordt ook gebruikt voor arbeidscontracten voor re-integratietrajecten. Daarnaast lopen de trajecten via de B.V.

10

Debiteurenbeleid Ability werkt met een procedure debiteuren en debiteurenbeheer. Kernpunten zijn:  Kredietlimieten. Voor debiteuren waarvan de verwachte orderportefeuille groter dan € 12.500,- is, wordt een limiet bij Artradius aangevraagd. Wanneer de verzekeraar geen limiet verstrekt, wordt door het managementteam beoordeeld of er een interne limiet kan worden gesteld;  Betalingstermijnen. In principe hebben klanten van Ability een krediettermijn van 30 dagen. Er bestaat een interne procedure als hiervan afgeweken moet worden;  Herinneringen/aanmaningen. De interne procedure is afgestemd op het overschrijden van beide bovenstaande punten. Er bestaan afspraken over wanneer, hoe gereageerd wordt;  Beheersing. Iedere maand wordt het debiteurenbeheer geagendeerd in de Managementteamvergaderingen. Bij spoed wordt overlegd tussen de sectormanagers en de directie. In de huidige conjunctuur is het debiteurenbeheer de laatste jaren aangetrokken. Het beheer vraagt echter balanceren tussen de continuïteit van de zakelijke relatie en het beperken van de financiële risico‟s.

Kwaliteit, Arbo en Milieu (KAM) Kwaliteit, Arbo en Milieu (KAM) heeft binnen het management van Ability grote aandacht. Begin 2013 is het project Veiligheid voorop! gestart. Het betreft een samenhangend programma met training van medewerkers, machine-instructies en toolboxmeetingen. De uitdaging ligt in het voortdurend aandacht geven aan veiligheid. Ability wil een veilige werkgever zijn. De Inspectie SZW (voorheen Arbeidsinspectie) focust op de sw-sector. Tijdens haar inspecties benadrukt zij het belang van toezicht. Ook binnen de brancheorganisatie Cedris bestaat veel aandacht voor KAM. De commissie Arbeidszaken werkt nauw samen met SBCM (het Arbeidsmarkt&Opleidingsfonds voor sector sociale werkvoorziening). De algemeen directeur van Ability is toegetreden tot het Cedris-bestuur en is voorzitter van deze commissie.

Ziekteverzuim Ook het terugdringen van het ziekteverzuim is een speerpunt van het management van Ability. Het gaat daarbij om medewerkers een veilige en vertrouwde werkomgeving te bieden, binding met het bedrijf en mogelijkheden voor een zo spoedig mogelijke re-integratie. Binnen de formatie richt één van de consulenten van de sector Trajecten zich speciaal op ziekteverzuim. De anderen consulenten werken nauw samen met het hoger- en middenkader om ziekteverzuim te voorkomen en bij verzuim zo snel mogelijk begeleiding te bieden. Het streven is het komende jaar het ziekteverzuim van 14,3% in 2012, terug te brengen tot ca. 13% in 2014. Dat correspondeert met het branchegemiddelde. Op basis van de ervaring van dit jaar zal in 2014 het ambitieniveau voor de komende jaren worden bepaald. De insteek is om dan beter te scoren dan het gemiddelde niveau in de branche. In de meerjarenraming is het percentage van 13% genoemd. Ook het ziekteverzuim is een belangrijk aandachtspunt van de commissie Arbeidszaken van Cedris.

Commerciële zaken De afdeling Commerciële zaken richt zich op het werven van nieuwe opdrachten voor alle sectoren. De aandacht richt zich op het acquireren van nieuwe klanten en het ontwikkelen van nieuwe activiteiten. De focus ligt met name op de industriële sectoren, diensten en trajecten. In 2014 gaat de aandacht vooral uit naar diensten en trajecten. De sector Groen is belast met het verwerven van de eigen opdrachten. Daarbij wordt natuurlijk nauw met de afdeling commerciële zaken samengewerkt.

11

Medezeggenschap De directie en ondernemingsraad hechten aan een goede, open relatie. In 2012 is een nieuwe Ondernemingsraad aangetreden. Gezien de komende veranderingen,2 is een goede overlegstructuur gewenst en noodzakelijk. De ondernemingsraad wordt actief geïnformeerd over het traject Werk aan de Winkel en betrokken bij het adviestraject. In 2014 zal de medezeggenschapsstructuur aangepast worden indien de besluitvorming rondom het uitvoeringsplan positief is.

Samenwerking  BMWE-gemeenten In het bestuurlijk uitvoeringsplan Werk aan de Winkel wordt voorgesteld om de krachten van Ability, de afdelingen Sociale Zaken en Werk van de BMWE-gemeenten en het Werkplein NoordGroningen te bundelen in één uitvoeringsorganisatie. Daarnaast wordt voorgesteld dat de gemeenten de krachten bundelen op het beleidsvoorbereidend/strategisch terrein. Op dit moment trekken Ability, de afdelingen Sociale Zaken en Werk en het Werkplein al nauw samen op. Voorbeelden zijn: het proces Werk aan de Winkel zelf, de samenwerking in het Werkgeversbenaderingsteam, het TTC, de begeleiding van mensen in de werkleeromgeving, het starten van projecten, het gebruik maken van elkaars huisvesting en het vervullen en delen van vacatures;  SW-bedrijven Ability werkt samen met verschillende sw-bedrijven uit de nabije, maar ook verre omgeving. Ability zal steeds zoeken naar mogelijkheden om samenwerking te intensiveren. De uitwerking van het Sociaal Akkoord en de ontwikkelingen in de arbeidsmarktregio spelen daarbij een belangrijke factor.

5. Begroot resultaat 2014 Bovenstaande plannen leiden tot een begroot resultaat van min € 741.000. Korte specificatie: (alle bedragen in euro‟s) Bedrijfsopbrengsten Subsidie

4.782.000 10.125.000 ---------------

Subtotaal opbrengsten

14.907.000

Lonen WSW 11.499.000 Lonen overige medewerkers 1.998.000 Overige algemene beheerskosten* 2.076.000 --------------Subtotaal kosten 15.573.000 ----------------Resultaat -/666.000 Onvoorzien

-/-

75.000

Begroot Resultaat

-/741.000 ===========

 *Inclusief resultaat Ability Re-integratie BV en exclusief post onvoorzien

2 Zie regionale context

12

6. Meerjarenraming 2015 t/m 2017 De meerjarenraming voor de periode 2015 t/m 2017 gaat uit van de invoering van de Participatiewet op 1 januari 2015. Vanaf dat jaar wordt de rijksvergoeding per se jaarlijks gekort met € 500,--. De totale bezuiniging wordt over zes jaar verspreid. Bij de raming wordt uitgegaan van  De omzet/toegevoegde waarde is realistisch geraamd op basis van de verwachte marktontwikkelingen. Het liftenproject zal naar verwachting medio 2014 worden afgesloten. De detacheringen stijgen, dit gaat ten laste van de toegevoegde waarde in de sector Industrie;  Bij de loonkosten sw-werknemers is gerekend met een loonstijging van 0,5% in de jaren 2014 en 2016. Jaarlijks is een stijging van de minimumlonen doorgevoerd van 1,5%;  Er is uitgegaan van een stijging van 1% van de salariskosten van ambtenaren en niet- ambtelijk personeel in 2016. Daarnaast een stijging door periodieken;  De rijksvergoeding is gebaseerd op het aantal standaardeenheden van 383,65 se‟s. Omdat de verwachting is dat de rijkssubsidie zal dalen de komende jaren is gerekend met een daling per se. Ontwikkeling over de jaren 2015 t/m 2017 Meerjarenraming

2015

2016

2017

Raming in Begroting 2014

Raming in Begroting 2013

Raming in Begroting 2014

Raming in Begroting 2013

Raming in Begroting 2014

Rijksvergoeding per se in €

25.440

23.960*

24.940

23.960*

24.440

Resultaat na bestemming**

-1.022

-1.324

-1.211

-1.383

-1.281

* eigen raming ** ( x € 1.000)

De resultaten 2015-2017 liggen binnen de lijnen van de opgestelde begroting van voorgaand jaar (begroting 2013 en meerjarenraming 2014-2016).

7. Afsluiting In 2014 focust Ability zich op de implementatie van de Participatiewet. Indien de colleges, gemeenteraden en het bestuur van Ability instemmen met het bestuurlijk uitvoeringsplan zal in 2014 vorm en inhoud worden gegeven aan de gezamenlijke uitvoeringsorganisatie voor werk, inkomen en ondersteuning. Ultimo 2013 en in 2014 zal ook gekeken worden op welke wijze de sw-bedrijven in de regio meer kunnen samenwerken. Kortom, in 2014 staat Ability voor een boeiend jaar.

Uithuizen, augustus 2013 Het Dagelijks Bestuur Ability

13

Bestuurssamenstelling per 31-12-2012 Ability kent een algemeen bestuur en een dagelijks bestuur. Het algemeen bestuur wordt gevormd door drie vertegenwoordigers uit elk van de vier aangesloten gemeenten (2 vertegenwoordigers vanuit de Raad en één vertegenwoordiger van het College van Burgemeester en Wethouders). Het dagelijks bestuur wordt gevormd door één vertegenwoordiger per gemeente aangewezen door en uit het algemeen bestuur.

Algemeen Bestuur

Voorzitter Plaatsvervangend voorzitter Secretaris

H.G.A. Sienot W. Zorge H.E. Waalkens

wethouder Eemsmond wethouder Winsum wethouder De Marne

Leden

H.P. Bakker

burgemeester Bedum

J. Berghuis H.T. Hoiting

raadslid Bedum raadslid Bedum

J.P. van der Vis

raadslid De Marne

J.B. Schouten van Schagen raadslid De Marne A.W. Bulthuis

raadslid Winsum

P.F. Ritzema

raadslid Winsum

G. Omta-Arkema B. Rozema

raadslid Eemsmond raadslid Eemsmond

Voorzitter Plaatsvervangend voorzitter Secretaris

H.G.A. Sienot W. Zorge H.E. Waalkens

wethouder Eemsmond wethouder Winsum wethouder De Marne

Lid

H.P. Bakker

burgemeester Bedum

Dagelijks Bestuur

14

Weerstandsvermogen Inleiding Om goed financieel beleid te kunnen voeren is het van groot belang inzicht te hebben in de toereikendheid van het weerstandsvermogen. In de begroting wordt het inzicht in de risico‟s gekwantificeerd. In volgende rapportages wordt hierop teruggekomen en bijgesteld. Weerstandsvermogen: de mate waarin de organisatie in staat is middelen vrij te maken om onverwachte financiële tegenvallers (risico’s) op te vangen.

Aansprakelijkheid gemeenten Conform artikel 29 van de Gemeenschappelijke Regeling zijn de gemeenten aansprakelijk voor eventuele tekorten bij Ability. Daarnaast zijn de gemeenten, uiteindelijk, ook aansprakelijk voor de risico‟s en dienen zij dit te mee te nemen in het eigen weerstandsvermogen.

Beschikbare reserves De algemene reserve van de Gemeenschappelijke Regeling bedroeg per 31-12-2012 € 314.000,-. Voor de transitie naar de toekomstige sociaal-publieke infrastructuur Noord-Groningen is in 2012 een bestemmingsreserve gevormd van € 424.000,-. Daarnaast is in 2013 een bestemmingsreserve van € 50.000,- gevormd voor investeringen in automatisering. Het verschil tussen het benodigd weerstandsvermogen (zie tabel onder) en het beschikbaar vermogen kan als risico bij de deelnemende gemeenten worden weergegeven.

Benodigde weerstandscapaciteit De benodigde weerstandscapaciteit wordt bepaald door:  De verwachte impact van de aanwezige risico‟s.  De gewenste mate van zekerheid dat de risico‟s kunnen worden opgevangen.  De mate waarin de risico‟s al op andere wijze zijn afgedekt. Risico: een onzekere toekomstige gebeurtenis die het realiseren van de doelstellingen (negatief) beïnvloedt. De risico‟s worden geïnventariseerd en vervolgens wordt een schatting gemaakt van de omvang en de kans van optreden. De weging van het risico met de kans van optreden leidt tot het geschatte risicobedrag. Risico‟s met structurele effecten worden dubbel geteld. Dat betekent dat bij voldoende middelen de structurele risico‟s gedurende twee jaar kunnen worden opgevangen. Niet alle risico‟s zullen zich gelijktijdig voordoen. Daarom wordt het totaal verlaagd met een waarschijnlijkheidsfactor naar 80%.

15

Benodigde weerstandscapaciteit

Incidenteel

Structureel

Subsidie SE Kwetsbaarheid personeelsformatie

56

Automatisering

56

Afhankelijkheid van grote klanten

125

Bedrijfsvoering

100

WW betaling door werkgever

35

Sociale lasten en pensioenen

50

Renterisico rekening courant Totaal

260

Structureel maal factor 2

162 324

Waarschijnlijkheidsfactor 80% Benodigde weerstandscapaciteit

208

259 467

Alle bovengenoemde bedragen x € 1.000

Risico’s Naam Omschrijving

Risico (in €) Kans (25%/50%/75%) Jaar van signalering Beheersing

Naam Omschrijving

Risico (in €) Kans (25%/50%/75%) Jaar van signalering Beheersing

Subsidie per SE Ability is sterk afhankelijk van de rijksbijdrage per SE. Een verlaging op de subsidie per SE heeft veel invloed op het resultaat. Ability heeft een korting per SE van € 500,- per jaar (cumulatief) vanaf 2015 verwerkt in de begroting cijfers. Daarmee is naar verwachting dit risico in onze begroting voor de komende jaren afgedekt. nihil 2012 Op basis van eventuele nieuwe informatie zal de begroting, indien nodig, bijgesteld worden. Kwetsbaarheid personeelsformatie De overhead (kantoororganisatie en sectormanagers) is klein. Dit betekent dat sommige medewerkers breed inzetbaar zijn en (mede daardoor) niet altijd de gedetailleerde specialistische kennis (kunnen) hebben. Er is niet altijd achtervang en bij ziekte of vertrek kunnen werkzaamheden stagneren. Inhuur van externe capaciteit leidt tot hogere kosten. € 225.000,- structureel 25% 2012 Voortdurend in gesprek blijven met medewerkers, kan uitval of vertrek voorkomen. Daarnaast kan samenwerking met gemeenten of andere partijen dit risico verminderen.

16

Naam Omschrijving

Risico (in €) Kans (25%/50%/75%) Jaar van signalering Beheersing

Naam Omschrijving

Risico (in €) Kans (25%/50%/75%) Jaar van signalering Beheersing

Naam Omschrijving Risico (in €) Kans (25%/50%/75%) Jaar van signalering Beheersing

Naam Omschrijving Risico (in €) Kans (25%/50%/75%) Jaar van signalering Beheersing

Naam Omschrijving Risico (in €) Kans (25%/50%/75%) Jaar van signalering Beheersing

17

Automatisering De software pakketten FIS en Profit zijn verouderd. Daarnaast is de AS400 kwetsbaar. Dit zou tot gevolg kunnen hebben dat problemen op dit gebied niet direct opgevangen kunnen worden en werkzaamheden tijdelijk niet volledig uitgevoerd kunnen worden. Externe deskundigheid zal dan ingehuurd moeten worden om het te herstellen. € 75.000,- structureel 75% 2012 Tijdig inspelen op knelpunten en zo snel mogelijk kennis inhuren bij calamiteiten. In 2013 is een bestemmingsreserve van € 50.000,- gevormd voor toekomstige investeringen in automatisering. Dat is echter op dit moment niet toereikend om het risico te verlagen. Wellicht is het een oplossing om een deel van de transitiereserve hiervoor in te zetten. Afhankelijkheid van grote klanten In een aantal sectoren/afdelingen is sprake van een bepaalde mate van afhankelijkheid van grote klanten. Wanneer één of meer van deze klanten wegvallen heeft dat grote impact op deze sectoren/afdelingen en op het resultaat van Ability. € 250.000,- incidenteel 50% 2012 Goed relatiebeheer toepassen, tijdig proberen te signaleren wanneer het risico reëler wordt en dit risico dan daadwerkelijk verwerken in de cijfers. Bedrijfsvoering Onzekerheid en onduidelijkheid over de toekomst van de sector en daarmee van Ability verstoort mogelijk de bedrijfsvoering. € 200.000,- incidenteel 50% 2012 Actualiteiten in de gaten houden, voldoende communiceren en een duidelijke richting aangeven helpt dit risico beheersbaar te houden. WW betaling door werkgever Naar verwachting zal vanaf 2014 de WW gedeeltelijk door de werkgever betaald moeten worden. Hoe dit precies uitgevoerd zal worden is nog onduidelijk. € 70.000,- incidenteel (uitgaande van ca. vijf personen gedurende drie maanden) 50% 2012 Actualiteiten in de gaten houden, voldoende communiceren en een duidelijke richting aangeven helpt dit risico beheersbaar te houden. Sociale lasten en pensioenen Op dit moment is er nog veel onduidelijkheid over diverse politieke besluiten met betrekking tot de sociale lasten en pensioenen. € 100.000,- structureel 50% 2012 Actualiteiten in de gaten houden en als er voldoende duidelijkheid is dit verwerken in de cijfers.

Naam Omschrijving

Risico (in €) Kans (25%/50%/75%) Jaar van signalering Beheersing

Renterisico rekening courant De leningen zijn met lange looptijden afgesloten, zodat fluctuaties in de rente alleen effect hebben op de rekening-courant. Bij een gemiddeld saldo van € 500.000,- negatief heeft een fluctuatie in de rente van 1% een effect van € 5.000,- op jaarbasis. De inschatting is dat op dit moment dit risico te verwaarlozen is. 0% 2012 Liquiditeitspositie bewaken en plannen.

18

Onderhoud kapitaalgoederen Een deel van de begroting heeft betrekking op onderhoud van kapitaalgoederen zoals terreinen en gebouwen. Deze paragraaf gaat in op de omvang van de te beheren onderdelen, de staat van onderhoud, de verwachte activiteiten 2014 en verder en de onderhoudslasten van de kapitaalgoederen.

Omvang van de te beheren onderdelen Gebouw, inclusief terrein en opstal Industrieweg te Uithuizen. Gebouw, inclusief terrein en opstal Nijverheidsweg te Uithuizen Gebouw, inclusief terrein en opstal Mernaweg 27a te Wehe-den Hoorn

Gebouwen In 2013 is een meerjarig onderhoudsplan gemaakt. Onderstaand overzicht geeft de benodigde uitgaven weer.

Onderhoudsplan Ability 2013 - 2017 Kozijnen Schilderwerk Dakbedekking Verwarming en verlichting, electra Vloeren Hekwerk dak en hemelwaterafvoer Wanden Hang- en sluitwerk Metsel- en voegwerk Divers Totaal per jaar

2013 15.000 1.000 11.500 2.500 4.000 5.000 5.000 4.400 4.600 53.000

2014 40.000 9.700 1.000 12.500

2015 14.000 2.800 27.000 8.000

2016 5.000 4.300 92.000 4.000 1.500

500 2.000 3.300 69.000

500 500 4.200 57.000

4.500 500 2.200 114.000

2017 Totaal per soort 27.000 101.000 5.500 23.300 26.000 156.500 10.000 25.500 12.500 5.500 5.000 10.500 7.400 1.500 15.800 70.000 363.000

In 2013 is een budget geraamd van € 8.000 voor onderhoud gebouwen en terreinen. Wanneer de bovengenoemde uitgaven worden verdeeld over de jaren 2014-2017 betekent dit een kostenpost van gemiddeld € 80.000,- per jaar. We hebben er voor gekozen om niet het gehele bedrag van het onderhoudsplan op te nemen in de begroting. Uiteindelijk extra € 20.000,- in de kosten en € 4.000,- in de afschrijvingen. De meeste posten uit het onderhoudsplan kunnen we activeren en dus spreiden over meerdere jaren waardoor de lasten ook aanzienlijk lager zullen zijn in de exploitatie de komende jaren. Indien mogelijk zullen bepaalde onderhoudswerkzaamheden vooruitgeschoven worden. Voor een beperkt aantal kleine onderhoudswerkzaamheden zullen we kosten moeten opvoeren in het lopende begrotingsjaar om verdere problemen en dus extra kosten te voorkomen in de toekomst. In de begroting 2014 en meerjarenraming 2015-2017 hebben we daarom naast de reeds geraamde € 8.000,- een extra bedrag opgenomen van € 20.000,- per jaar. Voor de werkzaamheden en materialen die we kunnen activeren is een investeringskrediet opgenomen van € 40.000,- per jaar. De hieruit voortvloeiende afschrijvingen in de exploitatie bedragen circa € 4.000,- per jaar. Tot slot zullen we proberen zoveel mogelijk de werkzaamheden zelf uit te voeren waardoor we de kosten nog verder kunnen drukken.

19

Bedrijfsvoering Inleiding Een goede bedrijfsvoering is belangrijk voor het leveren van de producten en diensten van onze organisatie. In het onderdeel bedrijfsvoering wordt inzicht gegeven in de bedrijfsvoering en de ontwikkelingen daarvan. Bedrijfsvoering is het geheel van activiteiten dat wordt uitgevoerd om ervoor te zorgen dat:  het voor iedereen duidelijk is wat in een bepaalde periode gedaan moet worden (begroten);  iedereen tijdens de uitvoering geïnformeerd is over de kwaliteit en voortgang (monitoren);  na afloop duidelijk is welke resultaten behaald zijn (verantwoorden);  bepaald wordt welke aanpassingen nodig zijn voor een volgende periode (evalueren en bijstellen).

Organisatiestructuur Ability heeft in de huidige structuur vijf sectoren: Techniek, Assemblage, Groen, Middelen en diensten en Trajecten. Ze worden aangestuurd door een manager. In het organogram worden de verschillende afdelingen onder een sector weergegeven. De afdeling commerciële zaken richt zich in eerste instantie op industriële activiteiten en dienstverlening. Deze afdeling valt rechtstreeks onder de algemeen directeur evenals de coördinator voor kwaliteit, arbo en milieu, het directiesecretariaat en de automatisering. Binnen de sector trajecten zijn de activiteiten personeel & organisatie en re-ïntegratie trajecten ondergebracht. Tot slot valt de centrale stafdienst middelen onder verantwoordelijkheid van de financiële directeur/controller. Onder deze dienst fungeren de financiële administratie, bedrijfsadministratie, receptie en de facilitaire afdeling. De sectormanagers en de financieel directeur/controller leggen verantwoording af aan de algemeen directeur. Op zijn beurt legt de algemeen directeur verantwoording af aan het Dagelijks Bestuur (4 leden) en het Algemeen Bestuur (12 leden). Beide besturen bestaan uit leden van de gemeenteraad en leden van het college van Burgemeester en Wethouders van de aangesloten gemeenten.

Administratieve organisatie en interne controle Het Algemeen Bestuur heeft twee verordeningen en één statuut vastgesteld met daarin genoemde punten van aandacht voor de administratieve organisatie en interne controle:  Financiële verordening ex artikel 212 Gemeentewet  Controleverordening ex artikel 213 Gemeente  Treasurystatuut. In de financiële verordening ex artikel 212 Gemeentewet wordt de administratie aangeduid, de inrichting van de administratie, het verstrekken van managementinformatie, het vaststellen van de begroting en de verantwoording in de jaarstukken. Tevens worden de taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden van functionarissen en organen belicht die belast zijn met de uitvoering en het toezicht. De controleverordening ex artikel 213 Gemeente bepaalt door wie, hoe en waarop de accountantscontrole dient te worden uitgevoerd. Daarnaast wordt aangegeven aan wie er gerapporteerd moet worden. In het treasurystatuut worden voorschriften gegeven met betrekking tot het sturen en beheersen van, het verantwoorden over en het toezicht houden op de financiële vermogenswaarden, de financiële geldstromen, de financiële posities en de hieraan verbonden risico‟s.

20

21

Financiering Treasury-paragraaf Algemeen Met ingang van 1 januari 2001 geldt de Wet financiering decentrale overheden (Wet Fido). Bovenstaande wet betreft de treasury van gemeenten en overheidslichamen. Treasury is het sturen en beheersen van, het verantwoorden over en het toezicht houden op de financiële vermogenswaarden, de financiële geldstromen, de financiële posities en de hieraan verbonden risico's. Als gevolg van deze nieuwe wet heeft Ability een treasurystatuut opgesteld en in de begroting en jaarrekening een treasuryparagraaf opgenomen en de overzichten toegestuurd aan Gedeputeerde Staten, waarin verantwoording over het treasurybeleid wordt afgelegd.

Treasurybeheer Het risicoprofiel voor Ability is laag, doordat de rentepercentages van de langlopende leningen voor langere tijd vast liggen en geen gebruik wordt gemaakt van derivaten en de rente vrij stabiel is.

Kasgeldlimiet Voor de gemeenten geldt een kasgeldlimiet van 8,2% van de totale begrote bedrijfslasten bij aanvang van het jaar met een minimum van € 300.000. Dit bedrag en percentage zijn vastgesteld in de uitvoeringsregeling decentrale overheden. De netto vlottende schuld per kwartaal is het gemiddelde van de netto vlottende schuld op de eerste dag van iedere maand in het desbetreffende kwartaal. Op de volgende pagina wordt de werkelijke omvang van de kasgeldlimiet getoetst aan de wettelijke norm overeenkomstig de Wet Fido. Voor 2014 heeft Ability een kasgeldlimiet van € 1.455.000.

Renterisiconorm Dit overzicht brengt het renterisico voor de vaste schuld in relatie tot de renterisiconorm in beeld. De renterisiconorm is een bedrag ter grootte van een percentage van het totaal van de vaste schuld bij Ability bij aanvang van het jaar. Deze wordt getoetst aan de werkelijk vaste schuldpositie bij Ability, waarbij telkens de situatie aan het begin van het jaar wordt genomen.

Financieringsoverzicht Dit overzicht geeft inzicht in de samenstelling, de grootte en rentegevoeligheid van de opgenomen leningen.

22

Kasgeldlimiet Omschrijving Omvang begroting per 1 januari (=grondslag)

Toegestane kasgeldlimiet in procenten van de grondslag in een bedrag

Vlottende schuld Opgenomen gelden korter dan 1 jaar Schuld in rekening courant Gestorte gelden door derden korter dan 1 jaar Overige geldleningen, niet zijnde vaste schuld

Vlottende middelen Contante gelden in kas Tegoeden in rekening-courant Overige uitstaande gelden korter dan 1 jaar

Toets kasgeldlimiet Totaal netto vlottende schuld Toegestane kasgeldlimiet Ruimte(+) c.q. overschrijding(-)

23

(bedragen x € 1.000,-) 1e kw. 2014 2e kw. 2014 3e kw. 2014 4e kw. 2014 17.724 17.724 17.724 17.724

8,20% 1.453

8,20% 1.453

8,20% 1.453

8,20% 1.453

1.000

1.200

1.000

1.100

1.000

1.200

1.000

1.100

1

1

1

1

1

1

1

1

999 1.453 454

1.199 1.453 254

999 1.453 454

1.099 1.453 354

Renterisiconorm en Renterisico’s Omschrijving

(bedragen x € 1.000,-) 2016 2017

2014

2015

2. Aflossingen

187

187

187

187

3. Renterisico (1+2)

187

187

187

187

4. Renterisiconorm (4a x 4b)

3.545

3.545

3.545

3.545

5a. Ruimte onder renterisiconorm 5b. Overschrijding renterisiconorm

3.358

3.358

3.358

3.358

1. Renteherzieningen

Berekening 4a. Begrotingstotaal jaar

17.724

4b. Percentage regeling

20,00%

Renterisiconorm *

3.545

* Renterisiconorm heeft betrekking op het totaal van de begroting van uitsluitend het komende jaar.

Financieringsoverzicht Omschrijving

Stand per 1 januari Nieuwe leningen Reguliere aflossingen Vervroegde aflossingen Renteaanpassing (oud percentage) Renteaanpassing (nieuw percentage) Stand per 31 december

(bedragen x € 1.000,-) Bedrag Gemiddelde rente 1.990 4,43% 187

1.803

4,43%

Verbonden partijen Ability (Gemeenschappelijk Regeling) is 100% aandeelhouder van Ability Reïntegratie B.V., gevestigd te Uithuizen. De B.V. is bedoeld als instrument op het gebied van reïntegratie-activiteiten in brede zin, om de doelstellingen van de gemeenschappelijke regeling te ondersteunen. Het BBV verbiedt Ability om haar 100% dochter Ability Reïntegratie BV te consolideren met de andere activiteiten van Ability. Om toch een goed inzicht te verkrijgen en om eventuele risico‟s te onderkennen hebben wij besloten om inzage te geven in de ontwikkelingen van Ability Reïntegratie B.V. door de (financiële) gegevens als bijlage te verstrekken in de begroting en jaarrekening van Ability.

24

25

BEGROTING 2014

26

27

Overzicht van baten en lasten Omschrijving

Netto omzet* Kosten van grond- en hulpstoffen, uitbesteed werk en andere directe kosten

Begroting 2014 Lasten Baten 6.740 2.099

Toegevoegde waarde Overige bedrijfsopbrengsten Bedrijfsopbrengsten Loonkosten WSW Salariskosten ambtelijk personeel Niet-ambtelijk personeel Afschrijvingen Overige bedrijfskosten Som der bedrijfslasten

Rijksvergoeding via gemeenten Correctie begeleid werken Gemeentelijke bijdragen

Resultaat Ability Reintegratie B.V. Resultaat voor bestemming Toevoegingen aan reserves Onttrekkingen aan reserves

Totaal der baten/lasten

17.724

2.924

4.559

4.865

141

136

220

4.782

4.695

5.085

11.436 1.133 922 432 1.515

11.458 1.125 738 483 1.706

15.516

15.438

15.510

-10.734

-10.742

-10.424

9.952 -70 243 10.125

10.033 -80 243 10.196

10.229 -102 243 10.371

118

112

-718

-664

-166

-24

39

0

-741

-626

-166

0

Resultaat na bestemming**

7.789

4.641

108

Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening voor bestemming

6.671 2.112

11.499 1.113 885 391 1.629

Bedrijfsresultaat

Saldo van financiële lasten en baten

(bedragen x € 1.000,-) Begroting 2013 Realisatie 2012 Lasten Baten Lasten Baten

0

0

0

0

0

-741

-626

-166

16.983

17.668

17.042

18.546

18.380

* excl. omzet uit re-ïntegratieactiviteiten (zie bijlage 6) ** Voor totale bijdrage per gemeente zie bijlage 4.

28

Overzicht baten en lasten Algemene opmerking Het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten kent geen verplichting om in de staat van baten en lasten categorieën te vermelden voor de rubricering van baten en lasten. Ability heeft dan ook haar eigen model gekozen om zo goed mogelijk inzicht te bieden aan de lezers. In het model zijn drie kolommen in het overzicht opgenomen.

29

Toelichting op het overzicht van baten en lasten Toegevoegde waarde Industrie Bedrijfsopbrengsten Inkoopkosten Toegevoegde waarde Groenvoorziening Bedrijfsopbrengsten Inkoopkosten Toegevoegde waarde Diensten Bedrijfsopbrengsten Inkoopkosten Toegevoegde waarde Trajecten Bedrijfsopbrengsten* Inkoopkosten Toegevoegde waarde Toegevoegde waarde

Begroting 2014

Begroting 2013

3.030 1.415

(Bedragen x € 1.000,-) Realisatie 2012

3.170 1.495

1.615

1.675

2.319 219 2.100

2.400 210

1.975

1.391

2.191

1.482 573

926

1.592 756

909

0 0

1.835

2.019 44

465

3.793 1.959

836

0 0

4 0

0

0

4

4.641

4.559

4.865

* Omzet uit reïntegratieactiviteiten(trajecten) is verwerkt bij Ability Reïntegratie B.V. (bijlage 6).

Overige bedrijfsopbrengsten

Overige bedrijfsopbrengsten Huuropbrengsten Herwaardering Prijsverschillen Kantineopbrengsten Verkoop oude materialen Opbrengst vrachtkosten Ontvangen dividend Overige opbrengsten* Totaal

Begroting 2014 55 0 0 35 13 19 0 20 141

(Bedragen x € 1.000,-) Begroting 2013 Realisatie 2012 55 61 0 31 0 13 45 31 13 17 19 18 0 0 5 49 136 220

* In 2012 vrijval Verburg/Bussemaker/Irrgang (32k) voor onder andere verkorting wachtlijst.

30

Lonen, sociale lasten, pensioenpremies en overige kosten WSW-medewerkers

Loonkosten WSW-werknemers

Begroting 2014

(Bedragen x € 1.000,-) Begroting 2013 Realisatie 2012

Lonen WSW-werknemers Lonen Sociale lasten Pensioenpremies Afdrachtkorting Ontvangen ziekengeld Totaal

8.680 1.461 953 -10 -60 11.024

8.679 1.329 996 -10 -60 10.934

8.688 1.328 1.054 -32 -45 10.992

Bezetting WSW in fte Bezetting WSW in se Loonkosten per WSW se Loonkosten als % van de brutolonen Ziekteverzuim %

370,78 383,65 28,733 127,0 13,0

376,00 389,50 28,071 126,0 14,0

379,70 394,34 27,874 126,5 14,3

Overige kosten WSW-werknemers Vervoerskosten WSW Vergoeding reis- en verblijfskosten Bedrijfsgeneeskundige zorg Extra uitkering personeel Studiekosten Begeleid werken Arbo WSW-cliëntenraad Overige* Totaal

230 8 38 0 50 85 9 7 49 475

229 8 38 0 80 90 9 7 42 502

218 14 45 0 49 87 12 6 35 466

11.499

11.436

11.458

1.239

1.290

1.182

Loonkosten WSW-werknemers Overige kosten WSW-werknemers per se

* De post ''overige'' bestaat o.a. uit bijdrage personeelsvereniging, OR kosten en stage vergoedingen

31

Salarissen, sociale lasten, pensioenpremies en overige kosten ambtenaren

Salariskosten ambtelijke werknemers Salarissen ambtelijke werknemers Lonen Sociale lasten Pensioenpremies Afdrachtkorting FPU plus Doorbelasting aan Ability Reïntegratie B.V. Totaal

Begroting 2014

(Bedragen x € 1.000,-) Begroting 2013 Realisatie 2012

927 101 126 0 36 -119 1.071

936 89 124 0 34 -99 1.083

966 102 128 0 36 -132 1.099

16,5

16,5

16,5

72.245

71.801

74.606

Salariskosten per WSW-se

2.791

2.781

2.787

Verhouding ambtelijk/WSW

4,25%

4,20%

4,16%

10 10 3 12 0 7 42

10 10 3 14 0 12 49

7 10 0 7 0 2 26

Salariskosten ambtelijke werknemers

1.113

1.133

1.125

Overige kosten per formatieplaats

2.550

2.999

1.576

885

922

738

Aantal ambtenaren * (doorbelast 1,6 fte) Salariskosten per formatieplaats

Overige kosten ambtenaren Vergoeding reis- en verblijfskosten Woon- werkverkeer Bedrijfsgeneeskundige zorg Studiekosten Inhuur derden Overige ** Totaal

Niet-ambtelijk personeel *** * ** ***

Gemiddeld aantal ambtelijke formatieplaatsen van 36 uur per week Onder overige kosten zijn o.a. begrepen personeelsvereniging en jubileumgratificaties Specificatie: Begroting 2014 Begroting 2013 Realisatie 2012 fte € fte € fte € Doorbel. uit Ability Reïntegratie BV 13,47 747 14,97 785 12,92 616 Stichting Werk op Maat 1,00 39 1,00 39 1,00 35 Uitzendkrachten / Overige derden 95 94 81 Kwaliteitszorg/vertrouwenspersoon 5 5 6 14,47 885 15,97 922 13,92 738

32

Afschrijvingen

Afschrijvingen Voorziening aan terreinen Gebouwen Installaties Machines Inventarissen Vervoersmiddelen Totaal

Begroting 2014 18 82 24 198 38 31 391

(Bedragen x € 1.000,-) Begroting 2013 Realisatie 2012 22 23 103 131 25 23 188 204 55 43 39 59 432 483

Voor een specificatie zie de "Staat van vaste activa en afschrijvingen". Het investeringskrediet in 2014 bedraagt ca. € 370.000,-

Overige bedrijfskosten

Overige Bedrijfskosten Huur- en leasekosten Onderhoudskosten Energie Verzekeringen en belastingen Indirecte productiekosten Verkoopkosten Dotatie aan voorziening dubieuze debiteuren Dotatie aan voorziening incourante voorraad Diverse overige bedrijfslasten Totaal overige bedrijfskosten

Begroting 2014 203 326 324 96 152 19 0 0 510 1.629

Begroting 2013 201 306 299 93 152 19 0 0 445 1.515

Realisatie 2012 176 353 353 97 145 -12 0 -15 609 1.706

Specificatie Huur- en leasekosten Huurkosten Leasekosten Totaal

Begroting 2014 10 193 203

Begroting 2013 10 191 201

Realisatie 2012 13 163 176

Huur- en leasekosten betreft de huur van gebouwen en overige bedrijfsmiddelen, alsmede leasekosten van voertuigen.

33

Specificatie Onderhoudskosten Terreinen Gebouwen Installaties Machines Inventaris Vervoermiddelen Schoonmaakkosten Afvalstoffen Totaal

Begroting 2014 3 25 30 135 35 15 42 41 326

(Bedragen x € 1.000,-) Begroting 2013 Realisatie 2012 3 2 5 0 30 28 135 183 35 27 15 28 42 37 41 48 306 353

Specificatie energieverbruik * Elektriciteit Gas Brandstof Totaal

Begroting 2014 76 98 150 324

Begroting 2013 76 88 135 299

Realisatie 2012 75 112 166 353

* Brandstof voor vervoermiddelen is opgenomen in de post energieverbruik.

Specificatie belastingen en verzekeringen Belastingen Verzekeringen Totaal

Begroting 2014 28 67 96

Begroting 2013 28 65 93

Realisatie 2012 31 66 97

Specificatie indirecte productiekosten Gereedschappen Stempels/mallen Lasbenodigdheden Grijpstoffen Hulpstoffen Totaal

Begroting 2014 47 12 22 68 3 152

Begroting 2013 47 12 22 68 3 152

Realisatie 2012 47 13 21 64 0 145

34

Specificatie diverse overige bedrijfslasten Automatiseringskosten Kantoorkosten Contributies/abonnementen Accountants- en advieskosten Salarisadministratie Bestuurskosten Werkkleding Magazijn- en expeditiekosten Afboeking oninbare vorderingen Voorraadverschillen Afschrijvingen grond-/hulpstoffen Boekwinst desinvesteringen Kantinekosten Overige* Onvoorzien Doorbelasting kosten aan Ability Reïntegratie B.V. Totaal

Begroting 2014 50 77 28 32 28 0 55 30 0 0 0 0 40 95 75 0 510

(Bedragen x € 1.000,-) Begroting 2013 Realisatie 2012 47 64 76 79 20 33 27 55 28 35 0 4 55 79 32 23 0 30 0 -10 0 0 0 0 45 31 66 185 50 0 0 445

* In 2012 is het negatief resultaat van Ability Re-integratie BV (€ 75K) opgenomen onder de post overige bedrijfslasten.

35

0 609

Rijksvergoeding WSW via gemeenten

Rijksvergoeding WSW Omvang rijksvergoeding * Vergoeding WSW Vergoeding Beschut Werken Correctie begeleid werken ** Gecorrigeerde vergoeding Subsidieresultaat in € *** Verhouding loonkosten WSW in % Aantal gerealiseerde se's/te realiseren Rijksvergoeding per se

Begroting 2014

(Bedragen x € 1.000,-) Begroting 2013 Realisatie 2012

9.952 0 -70 9.882

10.033 0 -80 9.953

10.229 0 -102 10.128

-1.072 111 383,65 25.940

-901 109 389,50 25.759

-763 107 394,34 25.940

*

De rijksvergoeding over het jaar 2014 is conform subsidie prognose van Cedris als bate verantwoord. Ability is voorlopig uitgegaan van een taakstelling van 383,65 se‟s ( 2013: 389,5). ** Het verschil tussen subsidie en uitbetaalde loonkostensubsidie is als bate gepresenteerd onder bedrijfsopbrengsten bij diensten. *** Subsidieresultaat = Lonen WSW minus Rijksvergoeding WSW.

Vaste gemeentelijke bijdrage Omvang gemeentelijke bijdrage Aantal gerealiseerde se's/te realiseren Gemeentelijke bijdrage per se

Gemeente Bedum Eemsmond De Marne Winsum Totaal

Begroting 2014

(Bedragen x € 1.000,-) Begroting 2013 Realisatie 2012

243

243

243

383,65 633

389,50 624

394,34 616

Aantal SVW-dagen 12.774 51.972 17.774 18.193 100.713

Aandeel in % 12,68 51,60 17,65 18,06 100,00

Aandeel in € 30.820 125.399 42.885 43.895 243.000

De bijdrage is gebaseerd op het aantal SVW dagen in relatie tot de taakstelling per gemeente 2014.

36

Vervolg rijksvergoeding WSW via gemeenten Taakstelling

Bedum Eemsmond

De Marne

Winsum

Buitengemeenten

TOTAAL

Som van de taakstelling van deelnemende gemeenten*

58,13

197,02

71,72

78,23

405,10

2013 Realisatie "eigen" gemeenten buiten Ability 2013 Realisatie niet aangesloten gemeenten 2013 Totaal 2013

58,90

198,00

71,70

78,20

406,80

10,82 12,90

4,53 4,50

5,89 5,00

10,85 10,90

32,09 33,30

Budgetbepaling* Te vorderen van gemeenten: Bedum Eemsmond De Marne Winsum Buitengemeenten Totaal Te betalen aan derden Te ontvangen van derden

Budget Ability

47,31 46,00

192,49 193,50

65,83 66,70

67,38 67,30

Aandeel in € 1.507.892 5.110.699 1.860.417 2.029.286 10.508.294 832.415 276.002

9.951.881

* Voorlopige subsidievaststelling per standaardeenheid (arbeidsjaar) 2014: € 25.940,-De definitieve budgetbrieven van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid worden eind 2013 via een beschikking aan de gemeenten verzonden.

37

10,64 16,00 10,64 16,00

10,64 16,00 383,65 389,50

Bijlagen

38

39

Bijlage 1: Omschrijving Materiële vaste activa

Staat van vaste activa en afschrijvingen Oorspr. aan- Investeringen Desschafwaarde 2014 investeringen per 01-01-14 2014

Oorspr. aanschafwaarde per 31-12-14

Totaal van de per afschr. 01-01-14

(Bedragen x € 1.000,-) Terugboeking Totaal afschr. Boekwaarde Boekwaarde afschrijvingen per 31-12-14 per 01-01-14 per 31-12-14 wegens desinvesteringen 2014

Afschr. 2014

(kol. 1+2-3)

1

2

3

4

5

6

7

Grond

439

439

Voorziening terreinen

357

357

277

18

(kol.5+6-7)

(kol. 1-5)

(kol. 4-8)

8

9

10 439

439

295

80

62

Gebouwen

3.907

25

3.932

2.809

82

2.891

1.098

1.041

Installaties

756

20

776

564

24

588

192

188

Machines

3.900

265

4.165

3.269

198

3.467

631

698

Inventarissen

1.027

32

1.059

895

38

933

132

126

244

28

272

212

31

243

32

29

10.630

370

11.000

8.026

391

8.417

2.604

2.583

Vervoermiddelen Totaal

40

Bijlage 2:

Staat van leningen O/G 2014

Verstrekker

Rente perc.

Oorspronkelijk bedrag

Jaar laatste aflossing

Restant lening In het jaar opge-nomen 01-01-14 opgenomen leningen

Rente

Aflossing

Restant van de leningen

Aflossingsverplichting 2015

Rabobank

5,050

680.670

2013

Bank Ned. Gemeenten

5,280

976.263

2020

455.591

24.055

65.084

390.507

65.084

Bank Ned. Gemeenten

3,720

750.000

2020

350.000

13.020

50.000

300.000

50.000

Bank Ned. Gemeenten

4,520

1.000.000

2027

700.000

31.640

50.000

650.000

50.000

Bank Ned. Gemeenten

4,200

550.000

2035

484.000

20.328

22.000

462.000

22.000

1.989.591

89.043

187.084

1.802.507

187.084

Totaal

41

3.956.933

Bijlage 3:

Overzicht verdeling FTE’s

GR Directie Sector Middelen & diensten Sector Trajecten Commerciële zaken Sector Techniek Sector Assemblage Sector Groen

2,40 1,00 3,07 1,00 4,00 2,00 3,00 16,47

begroting 2014 BV

Totaal

GR

3,00 1,89 3,00

2,40 5,91 6,84 1,00 7,00 3,89 6,00

2,40 1,00 3,07 1,00 3,00 3,00 3,00

16,57

33,04

16,47

4,91 3,77

begroting 2013 BV

Totaal

3,89 0,89 2,00

2,40 7,60 6,46 1,00 6,89 3,89 5,00

2,40 1,00 3,07 1,00 3,00 3,00 3,00

16,77

33,24

16,47

6,60 3,39

Receptie (inhuur Stichting WOM) Totaal

1,00 34,04

1,00 34,24

Aandeel vacatures in de begroting

1,00

2,00

Vacatures in begroting : Sector Diensten Sector Trajecten Sector Techniek Sector Groen

GR

realisatie 2012 BV

Totaal

3,89 1,89 2,00

2,40 6,58 6,85 1,00 6,89 4,89 5,00

17,14

33,61

5,58 3,78

1,00 34,61

0,50 0,50 1,00 1,00 1,00

2,00

42

Bijlage 4: Overzicht verdeling gemeentelijke bijdragen De door het algemeen bestuur vastgestelde verdeelsleutel houdt in dat de gemeenten naar evenredigheid van het werkelijk aantal mandagen bijdragen in het nadelig saldo. Dit is het aantal mandagen (incl. ADV) dat betrekking heeft op het WSW-personeel afkomstig uit de betreffende gemeente. De procentuele bijdrage van de gemeenten is gebaseerd op het aantal SVW dagen per SE, in relatie tot de taakstelling per gemeente,

Bijdrage in het verlies:

Gemeente Bedum Eemsmond De Marne Winsum Totaal

Aantal SVW-dagen 12.774 51.972 17.774 18.193 100.713

Aandeel in % 12,68 51,60 17,65 18,06 100,00

Aandeel in € 93.983 382.389 130.774 133.853 741.000

De totale bijdrage per gemeente (inclusief bijdrage in het verlies) voor het begrotingsjaar 2014 wordt dan als volgt : Gemeente Bedum Eemsmond De Marne Winsum Totaal

43

"vaste" bijdrage 30.820 125.399 42.885 43.895 243.000

bijdrage verlies 93.983 382.389 130.774 133.853 741.000

Totaal 124.804 507.788 173.659 177.748 984.000

Bijlage 5: Meerjarenraming 2015 t/m 2017

Overzicht van baten en lasten Omschrijving

Netto omzet Kosten van grond- en hulpstoffen, uitbesteed werk en andere directe kosten

Begroting 2015 Lasten Baten 6.471 1.894

Toegevoegde waarde Overige bedrijfsopbrengsten Bedrijfsopbrengsten Loonkosten WSW Salariskosten ambtelijk personeel Niet-ambtelijk personeel Afschrijvingen Overige bedrijfskosten Som der bedrijfslasten

Rijksvergoeding via gemeenten Correctie begeleid werken Gemeentelijke bijdragen

Resultaat Ability Reintegratie B.V. Resultaat voor bestemming Toevoegingen aan reserves Onttrekkingen aan reserves

Totaal der baten/lasten

17.549

1.859

4.613

4.659

141

141

141

4.718

4.754

4.800

11.551 1.126 910 370 1.644

11.539 1.082 913 355 1.644

15.555

15.602

15.533

-10.837

-10.847

-10.733

9.760 -65 243 9.938

9.568 -60 243 9.751

9.376 -60 243 9.559

91

84

-999

-1.188

-1.258

-24

-24

-24

-1.022

-1.211

-1.281

0

Resultaat na bestemming

6.518

4.577

99

Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening voor bestemming

6.497 1.884

11.531 1.111 896 373 1.644

Bedrijfsresultaat

Saldo van financiële lasten en baten

(bedragen x € 1.000,-) Begroting 2016 Begroting 2017 Lasten Baten Lasten Baten

0

0

0

0

0

-1.022

-1.211

-1.281

16.527

17.577

16.366

17.476

16.195

44

Toelichting op het overzicht van baten en lasten Toegevoegde waarde Industrie Bedrijfsopbrengsten Inkoopkosten Toegevoegde waarde Groenvoorziening Bedrijfsopbrengsten Inkoopkosten Toegevoegde waarde Diensten Bedrijfsopbrengsten Inkoopkosten Toegevoegde waarde Trajecten Bedrijfsopbrengsten* Inkoopkosten Toegevoegde waarde Toegevoegde waarde

Begroting 2015

(Bedragen x € 1.000,-) Begroting 2016 Begroting 2017

2.950 1.395

2.860 1.365

1.555

1.495

2.319 219 2.100

2.100

1.318 300

922

1.434 315

1.018

0

1.119

0 0

0 0

0

0

0

4.577

4.613

4.659

* Omzet uit reïntegratieactiviteiten(trajecten) is verwerkt bij Ability Reïntegratie B.V.

45

2.319 219

2.100

1.202

0

1.440

2.319 219

280

2.765 1.325

Lonen, sociale lasten, pensioenpremies en overige kosten WSW-medewerkers

Loonkosten WSW-werknemers

Begroting 2015

(Bedragen x € 1.000,-) Begroting 2016 Begroting 2017

Lonen WSW-werknemers Lonen Sociale lasten Pensioenpremies Afdrachtkorting Ontvangen ziekengeld Totaal

8.687 1.483 956 -10 -60 11.057

8.684 1.505 957 -10 -60 11.076

8.660 1.522 952 -10 -60 11.064

Bezetting WSW in fte Bezetting WSW in se Loonkosten per WSW se Loonkosten als % van de brutolonen Ziekteverzuim %

370,8 383,7 28,820 127,3 13,0

370,8 383,7 28,871 127,5 13,0

370,9 383,7 28,838 127,8 13,0

Overige kosten WSW-werknemers Vervoerskosten WSW Vergoeding reis- en verblijfskosten Bedrijfsgeneeskundige zorg Extra uitkering personeel Studiekosten Begeleid werken Arbo WSW-cliëntenraad Overige* Totaal

229 8 38 0 50 85 9 7 49 475

230 8 38 0 50 85 9 7 49 475

230 8 38 0 50 85 9 7 49 475

11.531

11.551

11.539

1.237

1.238

1.239

Loonkosten WSW-werknemers Overige kosten WSW-werknemers per se

* De post ''overige'' bestaat o.a. uit bijdrage personeelsvereniging, OR kosten en stage vergoedingen

46

Salarissen, sociale lasten, pensioenpremies en overige kosten ambtenaren

Salariskosten ambtelijke werknemers Salarissen ambtelijke werknemers Lonen Sociale lasten Pensioenpremies Afdrachtkorting FPU plus Doorbelasting aan Ability Reïntegratie B.V. Totaal

Begroting 2015

(Bedragen x € 1.000,-) Begroting 2016 Begroting 2017

930 103 128 0 29 -120 1.069

941 105 131 0 29 -122 1.084

893 101 126 0 29 -110 1.040

16,5

16,2

15,5

72.225

74.356

74.314

Salariskosten per WSW-se

2.787

2.826

2.710

Verhouding ambtelijk/WSW

4,25%

4,19%

4,00%

10 10 3 12 0 7 42

10 10 3 12 0 7 42

10 10 3 12 0 7 42

Salariskosten ambtelijke werknemers

1.111

1.126

1.082

Overige kosten per formatieplaats

2.550

2.589

2.715

896

910

913

Aantal ambtenaren * (doorbelast 1,6 fte) Salariskosten per formatieplaats

Overige kosten ambtenaren Vergoeding reis- en verblijfskosten Woon- werkverkeer Bedrijfsgeneeskundige zorg Studiekosten Inhuur derden Overige ** Totaal

Niet-ambtelijk personeel*** * ** ***

47

Gemiddeld aantal ambtelijke formatieplaatsen van 36 uur per week Onder overige kosten zijn o.a. begrepen personeelsvereniging en jubileumgratificaties Specificatie: Begroting 2015 Begroting 2016 Begroting 2017 fte € fte € fte € Doorbel. uit Ability Reïntegratie BV 13,47 758 13,47 772 13,47 775 Stichting Werk op Maat 1,00 39 1,00 39 1,00 39 Uitzendkrachten / Overige derden 100 100 100 14,47 896 14,47 910 14,47 913

Afschrijvingen

Afschrijvingen Voorziening aan terreinen Gebouwen Installaties Machines Inventarissen Vervoersmiddelen Totaal

Begroting 2015 17 70 26 208 30 22 373

(Bedragen x € 1.000,-) Begroting 2016 Begroting 2017 15 3 72 69 24 21 229 229 10 7 21 27 370 355

Begroting 2015 0 20 20 241 30 28 338

Begroting 2016 0 20 20 223 32 23 317

Investeringen Investeringen Voorziening aan terreinen Gebouwen Installaties Machines Inventarissen Vervoersmiddelen Totaal

Begroting 2017 0 20 20 265 30 29 364

48

Overige bedrijfskosten

Overige bedrijfskosten Huur- en leasekosten Onderhoudskosten Energie Verzekeringen en belastingen Indirecte productiekosten Verkoopkosten Dotatie aan voorziening dubieuze debiteuren Dotatie aan voorziening incourante voorraad Diverse overige bedrijfslasten Totaal overige bedrijfskosten

Begroting 2015 218 326 324 96 152 19 0 0 510 1.644

(Bedragen x € 1.000,-) Begroting 2016 Begroting 2017 218 218 326 326 324 324 96 96 152 152 19 19 0 0 0 0 510 510 1.644 1.644

Huur- en leasekosten betreft de huur van gebouwen en overige bedrijfsmiddelen, alsmede leasekosten van voertuigen.

Specificatie diverse overige bedrijfslasten Automatiseringskosten Kantoorkosten Contributies/abonnementen Accountants- en advieskosten Salarisadministratie Bestuurskosten Werkkleding Magazijn- en expeditiekosten * Afboeking oninbare vorderingen Voorraadverschillen Afschrijvingen grond-/hulpstoffen Boekwinst desinvesteringen Kantinekosten Overige Onvoorzien Doorbelasting kosten aan Ability Reïntegratie B.V. Totaal

Begroting 2015 50 77 28 32 28 0 55 30 0 0 0 0 40 95 75

Begroting 2016 50 77 28 32 28 0 55 30 0 0 0 0 40 95 75

Begroting 2017 50 77 28 32 28 0 55 30 0 0 0 0 40 95 75

0 510

0 510

0 510

* Vrachtkosten worden doorberekend aan de afnemers en zijn vermeld bij overige opbrengsten.

49

Rijksvergoeding WSW via gemeenten

Rijksvergoeding WSW Omvang rijksvergoeding Voor WSW Voor Beschut Werken Correctie begeleid werken * Gecorrigeerde vergoeding Subsidieresultaat in € ** Verhouding loonkosten WSW in % Aantal gerealiseerde se's/te realiseren Rijksvergoeding per se

Begroting 2015

(Bedragen x € 1.000,-) Begroting 2016 Begroting 2017

9.760 0 -65 9.695

9.568 0 -60 9.508

9.376 0 -60 9.316

-1.297 113 383,65 25.440

-1.508 116 383,65 24.940

-1.687 118 383,65 24.440

* Het verschil tussen subsidie en uitbetaalde loonkostensubsidie is als bate gepresenteerd onder bedrijfsopbrengsten bij diensten. ** Subsidieresultaat = Lonen WSW minus Rijksvergoeding WSW Gemeentelijke bijdrage Omvang gemeentelijke bijdrage Aantal gerealiseerde se's/te realiseren Gemeentelijke bijdrage per se

Begroting 2015

Begroting 2016

Begroting 2017

243

243

243

383,65 633

383,65 633

383,65 633

Begroting 2015

Begroting 2016

Begroting 2017

383,65

383,65

383,65

16,5 13,5 29,9

16,2 13,5 29,7

15,5 13,5 28,9

Gegevens Omschrijving Aantal WSW-ers (Se's)

Aantal ambt. formatieplaatsen * Aantal ingehuurde medewerkers RIB * Overhead in fte

* De genoemde aantallen zijn het gemiddelde van het lopende jaar. Aantallen zijn berekend op basis van 36-urige dienstverbanden.

50

Toelichting bij de meerjarenraming 2015 t/m 2017 Ability GR Omzet/toegevoegde waarde De toegevoegde waarde is realistisch geraamd op basis van de verwachte marktontwikkelingen. Het liftproject zal naar verwachting medio 2014 worden afgesloten. Ter gedeeltelijke vervanging wordt een nieuw project gestart. Aan de invulling hiervan zal het komend jaar gestalte worden gegeven. De detacheringen stijgen, dit gaat ten laste van de toegevoegde waarde in de sector Industrie.

Loonkosten WSW-werknemers Deze regel heeft betrekking op de bruto lonen incl. vakantiegeld, eindejaarsuitkering, het werkgeversaandeel in de kosten van de werknemersverzekeringen (o.a. ziektekosten) en de pensioen- en VUT regeling. Voor de WSW is gerekend met een loonstijging van 0,5% in de jaren 2014 en 2016. Wel is jaarlijks een stijging van de minimumlonen doorgevoerd van 1,5%. Reis- en verblijfskosten, studiekosten e.d. zijn verwerkt in de regel overige lasten. Ziekteverzuimpercentage is ingezet op 13%.

Salariskosten ambtenaren Deze regel heeft betrekking op de bruto salarissen incl. vakantiegeld, eindejaarsuitkering, daarnaast betreft het premies voor de sociale verzekeringen en de werkgeverspremie ABP, bijdrage ziektekosten en WAO, reis- en verblijfskosten, woonwerkvergoedingen, studiekosten e.d. Er is uitgegaan van een stijging van 1% van de salariskosten in 2016. Daarnaast een stijging door periodieken.

Niet-ambtelijk personeel Deze regel heeft grotendeels betrekking op inhuur vanuit Ability Reïntegratie B.V. Daarnaast ook een gedeelte inhuur van uitzendkrachten en begeleiding. Arbeidsrechtelijk volgen de werknemers uit de B.V. de CAR-UWO. Derhalve is ook hier rekening gehouden met een stijging van 1% in 2016.

Afschrijvingen Voor de afschrijvingen wordt een investeringsniveau voorzien van € 370.000,-- in 2014, € 338.000,- in 2015, € 317.000,- in 2016 en € 364.000,- in 2017.

Overige lasten De overige lasten zijn, conform de begroting 2013, scherp geraamd.

Rijksvergoeding De Rijksvergoeding is gebaseerd op het aantal standaardeenheden van 383,65 se‟s. Omdat het de verwachting is dat de rijkssubsidie zal dalen de komende jaren is gerekend met een daling per se. De subsidie is voor 2014 geraamd op 25.940,- (conform 2013), voor 2015 op € 25.440,-, voor 2016 € 24.940,- en voor 2017 op € 24.440,-.

51

Bijlage 6

Ability Reïntegratie B.V.

52

53

Exploitatie Omschrijving

Begroting 2014 Lasten

Netto omzet

Directe kosten Brutomarge

Lonen, sociale lasten, overige kosten personeel Inhuren personeel vanuit Ability GR Afschrijvingen Overige bedrijfskosten Som der bedrijfslasten

324

Lasten

(bedragen x € 1.000,-) Realisatie 2012

Baten

Lasten

Baten

300

400

283

0

100

1

300

300

282

99 99 0 63

163 116 0 3

324

261

282

-24

39

0

0 0

Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening voor belasting

Totaal der baten/lasten

Baten

113 119 0 92

Bedrijfsresultaat

Saldo van financiële lasten en baten Waardeverandering vaste activa

Begroting 2013

0 0

0 0

0

0

0

-24

39

0

300

361

400

283

283

Continuïteit Het eigen vermogen van de B.V. bestaat uit € 18.000,- aandelenkapitaal. In de financiering van de B.V. wordt voorzien door de aandeelhouder Ability GR. Daarom is de begroting / jaarrekening van de vennootschap opgesteld op continuïteitsbasis.

Doorbelastingen personeel Zowel in de B.V. als GR staan niet-Wsw medewerkers op de loonlijst. Sommige van deze medewerkers verrichten werkzaamheden voor zowel de GR als de BV. Derhalve zien we bij de GR een grote post inhuur staan wat de inhuur vanuit de BV betreft (zie tabel loonkosten ambtenaren). Ook de BV “huurt” fte vanuit de GR in voor administratie en management.

54

Toelichting op de exploitatie 2014 Netto-omzet De omzet heeft betrekking op trajecten uitgevoerd voor voornamelijk de deelnemende gemeenten en UWV. Daarnaast vinden er allerlei trajecten plaats in het kader van het leerwerkbedrijf voor andere organisaties. Kostprijs van de omzet Ability Reïntegratie B.V. moet voor het plaatsen van deelnemers bij andere partijen begeleidingskosten betalen. Dit is geboekt als directe kosten. Daarnaast zijn de ingehuurde diensten van derden hier verantwoord.

Brutomarge Netto omzet Trajecten Traject- en Reïntegratiebanen Totale netto omzet Kostprijs van de omzet Trajecten Trajectbanen

Brutomarge*

Begroting 2014 300 0

(Bedragen x € 1.000,-) Begroting 2013 Realisatie 2012 400 0

300

0 0

283 0 400

100 0

283

1 0

0

100

1

300

300

282

250 50 0 300

250 50 0 300

257 25 0 282

* Specificatie Brutomarge: Trajecten Diagnose Trajectbanen/voortraject WSW

55

Lonen, sociale lasten en overige kosten personeel Lonen Loonkosten trajectbanen inclusief sociale lasten Sociale lasten en pensioenen eigen personeel Overige personeelskosten (o.a. woonwerkvergoeding en opleidingskosten)

Begroting 2014

(Bedragen x € 1.000,-) Begroting 2013 Realisatie 2012

1.024

711

1.047

20

20

0

216

158

214

15

Doorbelasting trajectbanen aan Gemeenten Loonkostensubsidie Doorbelasting aan Ability Totaal

15

48

1.276

904

1.309

-20 0 -1.143 113

-20 0 -785 99

-14 -19 -1.113 163

In Ability Reïntegratie B.V. zijn 31,96 fte's werkzaam. Een groot aantal fte's (30,15) wordt door belast aan Ability GR omdat ze hun werkzaamheden voor de Gemeenschappelijke Regeling uitvoeren. Totaal werkzame fte's : Aan Ability GR doorbelaste fte's : Sectormanager 1,00 Werkleiders industrie en diensten 6,00 Teamleiders Industrie 1,00 Werkleiders groen 3,00 Medew. groen, industrie en diensten 4,44 Liftbediening 7,13 Schoonmaak 3,26 P&O adviseur 0,88 Administratieve ondersteuning 3,44 Totaal doorbelaste fte's Aantal fte's werkzaam tbv. Ability Reïntegratie BV *

31,96

30,15 1,81

*Betreft: trajectconsulent (0,67 fte), administratief medewerker (0,25 fte), medewerker TTC (0,89 fte) Naar de GR wordt 16,97 fte productiepersoneel doorbelast en 13,47 fte overhead, werkleiders, etc. Trajectbanen hebben betrekking op deelnemers uit de gemeenten Bedum, Eemsmond, Winsum en De Marne. Zij financieren deze banen uit het werkdeel van de Wet Werk en Bijstand.

56

Inhuren (ambtelijk) personeel Inhuur ambtelijk personeel Ability GR Inhuur derden Totaal

Begroting 2014 119 0 119

(Bedragen x € 1.000,-) Begroting 2013 Realisatie 2012 99 116 0 0 99 116

Inhuur personeel betreft van de GR 1,64 fte (management 0,25 fte, adm. 0,2 fte en 1,19 fte voor trajectbegeleiding) Overige bedrijfskosten Doorbelaste kosten vanuit Abilty GR Licentiekosten Dariuz Huisvestingskosten TTC Wehe-den Hoorn Onderhoud Overige bedrijfslasten* Totaal

Begroting 2014 35 18 0 30 0 9

Begroting 2013 35 18 0 0 0 10

Realisatie 2012 34 12 0 31 0 -73

92

63

3

* In 2012 staat onder overige bedrijfslasten de doorberekening van het verlies van de BV 2012 verantwoord ad 75K. Hierdoor onstaat een negatieve last. Belasting In verband met de te compenseren fiscale verliezen uit het verleden is geen vennootschapsbelasting over het resultaat van 2014 verschuldigd. Daarnaast is Ability Reïntegratie B.V. een 100% dochter van Ability GR die ook geen vennootschapbelasting is verschuldigd over eventuele winsten. Vanaf 1 juli 2012 vormen de GR en de BV een fiscale eenheid voor de BTW.

57

Aldus vastgesteld in de vergadering van aandeelhouders van Ability Reïntegratie BV Gehouden te Uithuizen op 10 oktober 2013.

Uithuizen, oktober 2013

……………………………………… H.G.A. Sienot, Voorzitter Bestuur Ability

………………………………… H.E. Waalkens, Secretaris Bestuur Ability

……………………………………… Drs. A.V. van Geffen, Statutair directeur

58

Aldus opgemaakt: oktober 2013

……………………………………… Drs. A.V. van Geffen, Algemeen directeur

……………………………………… C.J. Hindriks QC, Financieel directeur

Aldus vastgesteld in de openbare vergadering van het Algemeen Bestuur van Ability gehouden op 10 oktober 2013 te Uithuizen.

……………………………………… H.G.A. Sienot, Voorzitter

……………………………………… H.E. Waalkens, Secretaris

59