Computercursussen Seniorenvereniging Texel goed bezet

Computercursussen Seniorenvereniging Texel goed bezet Op 15 december 2015 heeft Seniorenvereniging Texel met SeniorWeb de samenwerkingsovereenkomst Leercentra afgesloten. SeniorWeb is een vereniging die senioren in Nederland stimuleert deel te nemen aan de digitale samenleving. Zij biedt daartoe een scala aan educatieve en ondersteunende diensten. Het leercentrum is een leslocatie met een regionaal of lokaal karakter, werkt met vrijwilligers en stimuleert senioren om deel te nemen aan de digitale samenleving. Dit gebeurt hoofdzakelijk door het organiseren en geven van cursussen of ondersteuning over digitale onderwerpen. Het aanbod van het leercentrum is laagdrempelig in termen van tempo, taal, tijd en kosten. Het is toegankelijk voor iedere senior die wil leren over computergebruik, internet en andere digitale ontwikkelingen. Door de ondertekening van dit contract is Seniorenvereniging Texel in staat computercursussen te organiseren en daarbij gebruik te maken van door SeniorWeb verstrekte leermiddelen en educatieve methoden. Seniorenvereniging Texel heeft over de periode van 8 februari t/m 16 maart 2016 cursussen en aanvullende cursussen georganiseerd voor Windows 8.1 en de cursus Fotobewerking. Tevens kon in die periode worden ingeschreven voor een opfriscursus Windows 7 of 8.1. De cursussen voor het besturingssysteem Windows zijn vrij goed bezet. De cursus en de aanvullende cursus fotobewerking zijn volledig volgeboekt. Inmiddels schrijdt de ontwikkeling van het besturingssysteem Windows voort. Seniorenvereniging Texel bestudeert momenteel het voorhanden zijnde lesmateriaal voor de cursus Windows 10. Afhankelijk van de interesse bij de potentiële cursisten wordt bij een volgende serie lessen mogelijk ook de cursus Windows 10 toegevoegd. Voor degenen, die zich al eerder in de materie van Windows 10 willen verdiepen. Hierbij de volgende tip. Als u zich op de website www.visusalsteps.nl/nieuwsbrief zonder verdere verplichtingen aanmeldt voor de nieuwsbrief krijgt u met uw email-adres toegang tot de site www.visualsteps.nl/gratis Op deze website staat momenteel onder andere het gratis te downloaden cahier “Werken met het bureaublad in Windows 10”. Aan de hand van dit cahier kunnen de eerste stappen op het gebied van Windows 10 gezet worden. Willem Vlas

Rollator “zomerklaar" maken De lente is begonnen en de zomer volgt. Een mooie tijd dus om weer veel naar buiten te gaan. U bent er vast klaar voor, maar uw rollator ook? Daarom organiseren Texels Welzijn en de Omringwinkel op dinsdagmorgen 12 april weer een inloopochtend voor klein onderhoud rollators in De Buureton (Beatrixlaan 43). Jan Zijm en Kees Schuyl van de Omringwinkel zullen op deze ochtend van 10.00 tot 11.00 uur aanwezig zijn om rollators af te stellen, te smeren, remkabels te controleren en zonodig schroeven en moeren aan te draaien. Deze inloopochtend is gratis. Bezoekers van deze ochtend hoeven zich niet vooraf aan te melden, men kan gewoon binnenlopen. Voor meer informatie of vragen: Texels Welzijn, 312696 of [email protected]

Dr. Meinsma, een pionier Eind jaren zestig was roken voor de meerderheid van de mannen vanzelfsprekend. Ook een flink deel van de vrouwen rookte. Het was voor vrouwen een teken dat je met je tijd mee ging. Een bewijs van emancipatie. Bijna niemand had het idee dat roken erg ongezond en misschien wel levensgevaarlijk kon zijn. Méri en ik waren geen rokers maar voor visite hadden we altijd rookwaar klaar staan. Het gold als ongastvrij als je geen rookwaar aanbood. Bij vergaderingen stonden sigaren en sigaretten op de tafels. Je kwam dan ook met stinkende kleren thuis na een vergadering. Lange treinen van de NS hadden één rookvrije wagon.

Verandering Toen kwam de longarts dr. Meinsma in de publiciteit. Hij vertelde dat roken heel slecht is voor longen, slokdarm en andere lichaamsdelen. Het gevaar voor verslaving was groot, vertelde hij en voorkomen moest worden dat jonge kinderen met roken begonnen. Met foto’s van ernstig vervuilde longen ondersteunde hij zijn betoog. Het werd een belangrijk onderwerp in kranten en andere nieuwsmedia.

Maatschappelijke discussie Natuurlijk kwam er een heftige tegenbeweging, op gang geDr. L. Meinsma (1975) bracht door de machtige tabaksindustrie, die dik betaalde lobbyisten inschakelde. Met de waarheid van de tegenargumentatie ging men ludiek om, of anders gezegd, men loog er lustig op los. Veel kranten en tijdschriften waren niet blij met Meinsma. Men voorzag dat sterke vermindering van het roken de advertentie-inkomsten met gelijke mate zou doen inkrimpen. De overheid was opmerkelijk stil. Vermindering van accijns op tabak, dreigde. Het antiMeinsma kamp kreeg alle ruimte in de media. De lobbyisten zetten Meinsma neer als een ouderwetse betweter die onbewijsbare theorieën verkondigden. Er waren veel mensen die vonden dat Meinsma onzin vertelde en mensen voor niks bang maakten, want zij hadden een opa die zijn hele leven had gerookt en 83 jaar was geworden.

Advertenties Het roken werd in advertenties voorgesteld als stoer, sportief en zelfs heldhaftig. Rokers waren onafhankelijke populaire lieden. Het merk Miss Blanche liet op het pakje en op posters een mooie charmante jonge vrouw zien, die ook nog slim en sexy uit haar ogen keek.

Dr. Meinsma op Texel Ik las de artikelen van en over Meinsma en raakte al gauw overtuigd van zijn onweerlegbare gelijk. Hier was een strijdbare medicus aan het woord, die de schadelijkheid van roken glashelder aantoonde. We moesten onze leerlingen waarschuwen dat ze veel beter niet met roken konden beginnen. Onze directeur de heer Bouwman was het roerend met mij eens en we nodigden dr. Meinsma uit. Hoewel het geen fijn idee was voor de stevig voor de klas rokende collega’s, stemde men in met de uitnodiging. Meinsma reageerde snel en positief. Hij kwam graag naar Texel. Wij waren één van de eerste scholen, die hem uitnodigden. Zijn lezing sloeg in als een bom. Leerlingen en leerkrachten waren sterk onder de indruk van het krachtig en overtuigend gebrachte betoog. De dia’s van de dichtgeslibde longen van kettingrokers, die een ellendige dood waren gestorven, maakten diepe indruk. Verschillende leerkrachten stopten meteen met roken. Men was overtuigd geraakt van de gevaren voor de gezondheid. Bovendien vond men roken een slecht voorbeeld voor de leerlingen.

Hoe het verder ging Langzamerhand werd roken minder populair. Aanvankelijk schoorvoetend, kwamen politici met voorstellen om van overheidswege te gaan waarschuwen voor de gevaren van het roken. Vervolgens zag je dat er meer “niet roken wagons” bij de treinen van de NS kwamen en dat roken in de bus werd verboden. Het duurde heel lang voor de strijd tegen de lobby van de tabaksindustrie werd gewonnen. Op elk pakje kwam de tekst te staan: ”Roken is dodelijk”. Duidelijk werd dat ook meeroken slecht voor de mens is. Pas in de laatste jaren is komen vast te staan, dat straffe rokers gemiddeld tien jaar korter leven dan niet rokers. De kans is groot dat de laatste levensjaren van de straffe roker een beroerde tijd zullen zijn. Eén en ander blijkt uit statistieken.

Verzekering

De niet-roker moet accepteren dat de premie voor zijn ziektekostenverzekering deels hoger moet zijn door de zorg die de zware roker tijdens zijn of haar laatste levensjaren kan hebben. Die verantwoordelijkheid moeten we nemen. Het basisprincipe van verzekeren is: ”Draagt elkanders lasten”. De hoogte van de premie voor de verzekerde mede afhankelijk laten zijn van een aantoonbaar bewust ongezonde levensstijl, lijkt verdedigbaar. Of de instelling van zo’n regel in het algemeen verdedigbaar zou zijn is zeer de vraag. Kan worden gesproken van schuld, als een mens ongezonde levensgewoontes heeft? Daarover kan men verschillend denken. Dit onderwerp gaat over meer dan roken alleen. Fridtjof.

Unie KBO: Senioren vrezen toename digitale diensten Bijna driekwart van de senioren die nu online is, verwacht de toenemende digitale dienstverlening niet te kunnen bijbenen. Dit blijkt uit onderzoek van seniorenorganisatie Unie KBO waaraan 1.350 Nederlandse senioren deelnamen. Uit het onderzoek blijkt dat ook ouderen die actief zijn op internet, grote problemen verwachten. Bijna driekwart (72%) van deze digivaardige senioren verwacht moeite te krijgen om de internetontwikkelingen bij te benen of heeft dat nu al. Als diensten alleen nog maar via internet en email aangeboden worden denkt 47% van de digivaardige senioren serieuze problemen te krijgen. Dit komt bovenop de 1,2 miljoen internetloze senioren uit eerder onderzoek van de Unie KBO. Volgens de Unie KBO denkt de overheid daar te makkelijk over. Een vangnet blijft nodig. De Unie KBO ziet dat veel dienstverlenende instanties er bijna vanzelfsprekend vanuit gaan dat alle burgers digitale dienstverlening ook kunnen en willen. "Ons onderzoek bewijst dat dit beleid haaks staat op de realiteit", zegt Unie KBO-directeur Manon Vanderkaa. "Daarom roepen wij op om alternatieven te blijven bieden, plus een goed functionerend vangnet. Het moet mogelijk blijven om gewoon te bellen of langs te komen met een vraag." Bij veel gemeenten kun je alleen nog een afspraak maken via internet. De ophaalkalender voor huisvuil staat online, brochures van de overheid moet je downloaden en vrijwel alle informatie over openbaar vervoer staat op internet. Slechts 28% van de online senioren verwacht hier in de toekomst probleemloos mee om te kunnen gaan. Het onderzoek werd uitgevoerd door bureau TeraKnowledge in de laatste twee maanden van 2015. Bron: HCC.nl

Een verhaal uit de Verhalenwedstrijd 2015 van het Texelfonds.

De Poon Een verhaal schrijven dat binding heeft met Texel. Maar als ik aan verhalen denk, gaan mijn gedachten meestal eerst naar mijn Helderse jaren. Den Helder, de stad waar ik op oudejaarsavond 1937 het levenslicht zag. Maar natuurlijk was er vanaf dat prille begin ook de binding met het eiland waar mijn overgrootmoeder ‘an de Hoore’ geboren was. Waren er in het taalgebruik van mijn moeder met regelmaat Texelse woorden en uitspraken te horen, woonde er familie én gingen wij (Joop en ik) er in 1966 zelf wonen. Kortom, ik reken mezelf tot het “volk aan het Marsdiep”. ‘k Moet een jaar of acht, negen zijn geweest toen rapportcijfers uitwezen dat er iets met mijn ogen niet in orde was. Het idee dat het aan mijn ogen lag kwam trouwens later, omdat men sterk aan een andere veroorzaker dacht. Mijn school stond aan de Parallelweg, die gelijk liep met de spoorlijn en met regelmaat reed daar zo’n grote stoomloc met een rij wagons voorbij en wat was er mooier dan weg te dromen waar zij heen gingen, naar de meest verre vertens. In die tijd liep de weg voor een bril nog via huisarts naar de oogarts. Dat was in mijn geval de oude dokter Van Waveren, de enige oogarts in de hele kop van Noord Holland. De dokter had zitting in het gebouw van de GGD tegenover de watertoren en afspraken maken was toen nog onbekend. Samen met mijn moeder liep ik op een ochtend Nel Rommets het voor mij indrukwekkende gebouw binnen. De grote glazen deur door, een brede trap op en dan kwam je op een tussenverdieping waar stoelen en banken stonden voor de wachtenden. Je vroeg wie er voor je was en nam plaats. Wanneer je bijna aan de beurt was moest je nog een trap hoger en was je gelijk op de verdieping waar de dokter zijn kamer had. Bij de wachtenden heerste een doodse stilte die af en toe doorbroken werd als zuster De Ridder, mijn moeder kende haar van de Doopsgezinden, in haar hagelwit gesteven jurk en schort fluisterend naar namen en verwijsbrieven kwam vragen, maar gelijk daarna was er weer die oorverdovende stilte. Tót het moment dat beneden de glazen deur open zwaaide en een stroom Tesselaars, vers van de boot, als één groep het gebouw binnen kwam en luid kletsend en lachend de trap besteeg. Ze hadden nog niet de wachtenden op hun stoelen bereikt toen de deur van de dokter open vloog en dokter Van Waveren als een getergde leeuw tevoorschijn kwam, met z’n wijsvinger richting trapgat wees en riep: alle Texelaars naar huis en morgen terug komen! Als een kudde schapen draaide de groep zich om en daar gingen ze… en onder het gemompel van ‘stomme boeren’ trok de dokter zich terug in zijn spreekkamer. Toen we na lang wachten bij hem binnen werden geroepen was er niets van die boze man over, vol belangstelling en aardig hielp hij z’n jeugdige patiënt die zo nodig een brilletje moest. En nooit bij alle verdere jaarlijkse controles ben ik een moment bang voor hem geweest. Tot die bewuste ochtend in de zomer van 1956. Was inmiddels achttien jaar en had gekozen voor een opleiding in de verpleging in het oude, vertrouwde Parkzicht. Na zes weken vooropleiding volgde een half jaar praktijk op de chirurgische afdeling. Niet de makkelijkste plek als je net begint. Mensen bleven langer maar waren toen als ze net geopereerd waren echt ziek en de verantwoording die je al vroeg kreeg kon je pittig noemen. Na chirurgie was de KNOO mijn volgende afdeling. De afdeling voor keel, neus, oor en oog. Of ik in de hemel kwam, minder ernstige patiënten, veel liepen gewoon rond. Drie zaaltjes, een voor mannen, een voor de vrouwen en dan nog het kinderzaaltje met onder andere orenkindjes en scheeltjes waar de oogjes van recht moesten gezet. Er werd ook hard en serieus gewerkt, maar het voelde allemaal veel lichter. Op een avond toen ik dienst had en tijdens het bezoek het de mannenzaaltje betrad, kwam de geur van gerookte vis me tegemoet. Mijn neus had goed waargenomen, bij een paar bedden werden gerookte poontjes van hun jassen ontdaan en min of meer opgevoerd aan de personen die in die bedden lagen. ‘Dat ken toch wel hè zuster, of je nou een appeltje meeneemt of een vissie’. Ik zag er eigenlijk ook geen kwaad in en als je van Skil komt is een vis misschien makkelijker mee te nemen dan appels. En toen kwam de volgende vraag, of de zuster ook van een vissie hield, want dan namen ze wel wat voor me mee als ze weer kwamen. Ja natuurlijk, de meeste Helderse zijn er niet vies van.

Ze voegden de daad bij het woord en de volgende avond werd me een in een krant gerold vissenbeest toevertrouwd. Bij het uitpakken kwam er en enorme poon tevoorschijn. Toen nog, met de kop eraan gerookt. En die kop, zó groot, het leek wel een hondenkop maar dan zonder oren. Zonde om gelijk op te eten, eerst moest er iets leuks mee gedaan worden. In de behandelkamer gingen mijn ogen rond, op een plank stonden doosjes, lang en smal. Die zou ik goed kunnen gebruiken voor mijn doel. Er werd een bedje in gemaakt en daar kwam poon met een hoofddoekje van verbandgaas als een soort boze wolf uit Roodkapje in te liggen. Het geheel bleef achter op het bureau voor de willekeurige die het doosje zou openen. Helaas viel dát zéér slecht uit, want wat ik als jonge leerling niet wist was dat in deze doosjes de operatiemutsjes van dokter Van Waveren bewaard werden. Met groot respect werden ze in de linnenkamer, door het hoofd zelf, gestreken en gevouwen zoals de dokter dat wenste en niemand maar dan ook niemand had het recht om ze te gebruiken. Dus, toen hij op die bewuste ochtend zo’n doosje op een totaal verkeerde plek zag staan, het opende én die poon zag liggen was het hek van de dam, zó vreselijk boos! Ik was doodsbang en zag maar een uitweg, vluchten, zo snel mogelijk. De wc was het meest dichtbij en daar heb ik toen héél lang zitten wachten tot ik er zeker van was dat hij zijn visite rond had en richting GGD vertrokken was voor het spreekuur aldaar. Natuurlijk kwam de vraag van de mannen hoe het gesmaakt had. Ik wist het niet, weet tot de dag van vandaag niet wat er met die vis gebeurd is. Maar dat de mannen en het bezoek later met een leuk verhaal naar Oudeschild vertrokken, dat is zeker. Graag wil ik nog laten weten hoe groot mijn respect was voor die grote brombeer en hoe we op elkaar gesteld raakten. Altijd stonden zijn patiënten nummer een. Op de meest ongelukkige momenten zelfs midden in de nacht mocht je hem bellen. ‘Bel me als je iets niet zeker weet, ook al reageer ik niet vrolijk’. Het is me overkomen en werd geprezen omdat ik het lef had hem uit z’n bed te bellen. Nel Rommets - Den Hoorn

Manifest ouderenorganisaties aan kabinet: Voorkom korting op pensioenen, maak indexatie mogelijk en geef ook ouderen lastenverlichting zoals iedereen. De gezamenlijke ouderenorganisaties eisen van het kabinet maatregelen om verlaging van de pensioenen in 2017 tegen te gaan en tijdelijke indexering van de pensioenen mogelijk te maken. Daarnaast eisen ze dat de ouderen vanaf 2017 eenzelfde lastenverlichting krijgen als alle andere Nederlanders. Als het kabinet doof blijft voor deze eisen zullen de ouderenorganisaties onder druk van hun leden er niet aan ontkomen om acties te gaan voeren om hun eisen kracht bij te zetten. Dat staat in een manifest dat in de tweede helft van februari 2016 aan het kabinet, de Tweede Kamer en de sociale partners werd aangeboden, en is ondertekend door KNVG, NVOG, PCOB, NOOM en de Unie KBO. Ook werkenden worden getroffen De ouderenorganisaties willen dat het kabinet deze zomer bij de opstelling van de begroting voor 2017 maatregelen treft om kortingen op de pensioenen te voorkomen en indexering en herstel van de koopkracht van de ouderen mogelijk te maken. ‘Het is moeilijk uit te leggen dat het vermogen van de pensioenfondsen in de crisisjaren vanaf 2008 tot vandaag is verdubbeld van 650 naar 1200 miljard euro en dat er desondanks geen geld zou zijn voor indexatie van de pensioenen’, stellen de organisaties in het manifest. Ze wijzen er ook op dat het doorvoeren van kortingen en het niet indexeren niet alleen de koopkracht van de gepensioneerden van vandaag treft, maar ook de toekomstige koopkracht aantast van de werkenden die hun pensioen nog aan het opbouwen zijn. Onevenwichtige lastenverlichting De koopkracht van gepensioneerden holt niet alleen achteruit door lagere pensioenuitkeringen, maar ook door de toenemende zorgkosten. De komende jaren zal de eigen bijdrage in de zorgkosten sterk toenemen. Daarom is het onacceptabel dat de ouderen niet delen in de lastenverlichting van 5 miljard euro. ‘De belastingmeevaller is onevenwichtig verdeeld, omdat die grotendeels toevalt aan de werkenden, terwijl ook de koopkracht van de gepensioneerden is gedaald’, stellen de organisaties. De ouderen moeten vanaf 2017 alsnog eenzelfde lastenverlichting ontvangen als de werkenden. 3 miljoen gepensioneerden De gezamenlijke ouderenorganisaties vertegenwoordigen direct 600.000 leden en indirect drie miljoen gepensioneerden. Zij accepteren daarom niet langer dat ze door het kabinet en de sociale partners niet systematisch betrokken worden bij de vaststelling van het beleid voor ouderen en gepensioneerden. Bron: www.gepensioneerden.nl

SOCIAAL VITAAL Texel Preventief beleid voorkomt neerwaartse spiraal Texels Welzijn biedt, in samenwerking met Sportservice Texel, inwoners van Texel de unieke mogelijkheid om deel te nemen aan een beweegproject voor 65-plussers. Het project wordt financieel mede mogelijk gemaakt door de bijdrage van het Texelfonds, Stichting Samen één Texel, Raboton, TESO en Stichting Emilia Gollards. SOCIAAL VITAAL is een beweegprogramma voor inwoners van Texel van 65 jaar en ouder. Het laagdrempelige groepsprogramma heeft als doel de zelfredzaamheid van ouderen te behouden (preventie) en, indien mogelijk, te verbeteren. SOCIAAL VITAAL kan dus uit voorzorg worden ingezet maar ook om beginnende problemen in dagelijkse activiteiten te herstellen. Tijdens de cursus wordt een nauwe samenwerking tussen het denken, het waarnemen en het uitvoeren van de handelingen in relatie met de omgeving van de deelnemers getraind. Voorbeelden zijn traplopen, boodschappen doen, zich buitenshuis verplaatsen, opstaan vanuit een stoel of bed, etc. Training van deze handelingen vergroot de zelfredzaamheid en kwaliteit van leven. SOCIAAL VITAAL sluit specifiek aan bij de leefwereld van de oudere. Door op maat, gevarieerd, complex en vooral ook intensief te trainen kunnen ouderen zich beter redden als het even tegen zit. De bij de training opgebouwde reserves helpen bij het opvangen van lastige situaties, zoals eenzaamheidsklachten, en geven ouderen meer zelfvertrouwen. Op deze manier houden zij de regie beter in eigen handen en kunnen ze op basis van hun persoonlijk vermogen mee blijven doen in de maatschappij. SOCIAAL VITAAL wordt georganiseerd in alle dorpen en staat onder deskundige leiding. Op basis van een fysieke fitheidstest wordt het programma afgestemd op de individuele belastbaarheid van de deelnemers. De methode en de bijbehorende instrumenten zijn vastgelegd in gestandaardiseerde protocollen en trainingen. In het kader van dit project wordt bewoners van 65 jaar en ouder de gelegenheid geboden om:  hun fitheid te meten;  deel te nemen aan een bewegings-introductieprogramma. Het programma wordt wekelijks in het eigen dorp aangeboden. Een SOCIAAL VITAAL-les duurt 45 minuten en wordt samen afgesloten met koffie of thee. Aanmelden kan middels het bij deze ‘Leef-Tijd’ gevoegde formulier. Ook kunt u contact opnemen met Texels Welzijn, Betsie Verhoeven, 0222-312696 of Sportservice Texel, Connie Joling, 0222-322815.

Seniorenvereniging Texel benoemt leden Reiscommissie

De Reiscommissie in vergadering bijeen. Van links naar rechts Piet Hopman, Guusje Witte, Roelie Bakker en Tjitske Tiemersma.

Teneinde de reeds opgepakte werkzaamheden goed en adequaat uit te kunnen blijven voeren is de Reiscommissie van Seniorenvereniging Texel, vooruitlopend op het tijdens de algemene ledenvergadering van 17 februari 2016 vastgestelde huishoudelijk reglement, benoemd tijdens de bestuursvergadering van 6 januari 2016 en bestaat uit de volgende vier leden: Roelie Bakker, Piet Hopman, Tjitske Tiemersma en Guusje Witte. Deze reiscommissie is ontstaan uit de reiscommissie, die vroeger werkzaamheden verrichtte voor ANBO afdeling Texel. Functies en taken van de verschillende commissieleden worden in onderling overleg binnen de commissie toegekend. De reiscommissie heeft aan Roelie Bakker de functie van voorzitter verleend. Guusje Witte heeft als bestuurslid van de Seniorenvereniging Texel zitting in de Reiscommissie.

PRUUSEREG. Als de dagen weer gaan lengen gebeurt er iets vreemds met Aaf. Ze wordt onrustig, loopt van het kastje naar de muur en bladert schijnbaar doelloos in de reclamefolders die bij haar in de bus vallen. Ze zoekt naar het beste van het beste lijkt het, maar volgens mij kan ze het niet goed vinden. Ze kijkt niet eens op als de kamerdeur opengaat en Neeltje in de deuropening verschijnt. Haar zilvergrijze haren hangen een beetje verward voor haar gezicht, haar huid is al een beetje bruin, haar ogen tintelen en ze ruikt naar de zee. ‘Heerlijk om effies bute om te gaan, zegt ze tegen Aaf, en onderwijl docht ik dot de thee bee Aafie wel op ’t pitje zou staan’.

Aaf slaakte een diepe zucht, draaide alle bladen nog een keer om en begint dan van voren af aan. ‘Wot zoek je toch mêns, vraagt Neeltje bezorgd, miskien ken ik je wel hellepe!’ ‘Vriefwos’, zegt Aaf met een rimpel op haar voorhoofd, ik ken vriefwos niet fiende in deuze boekies’. ‘Jee denkt toch niet dot die jonge vrouwtjes teugeswoordig nag fon dot vriefgoêd gebruke wel, zei Neeltje.

‘Dot sow ik niet wete, maar ik hèèw ’t wél nódig. Os ik aanstôns lekker sopt hèèw en de stoele en de tafel staan lekker te dróge, don ken ik ’t amper ofwachte om ze in de vriefwos te zette. Dot hèèw ik nag fon mien moeder en déér is niks mis mee.

‘En het is ok om are vrouwe de ôge uut te steke. Dot hèèw je ellek jaar nag deen’. De twee vriendinnen keken elkaar eens aan en begonnen te lachen. Eerst dus maar eens een bakkie doen en dan maar verder kijken.

Aaf had al een zakkie met paaseitjes gepakt en samen zaten ze lekker en genoeglijk te keuvelen. ‘Mien moeder wos ok ôltóós zo vróóg, zei Aaf, die begon oltied os eerste de koste skóón te make tot achterin en onderin. Ze lag don op ‘r buuk met ’n kwassie de hoekies uut te stoffe. Don ging olles wot in de kos sting na de keuke. Déér wier het ollegaar ofwosse en don ging ’t de kos weer in. D’r wozze skaale en gróte bôrde die iêns in ’t jaar uut de kos kwamme, ofwosse wiere en don weer terug in de kos ginge’. ‘Nou, dot fiend ik werrek soeke’.

‘Ja, maar don dee ze ok nag elleke donderdag de kamer en de keuken ‘n goeie beurt geve. Doe vader pensioneerd wos, most ie wiebere. Hee ging don na de have om te gaan biljarte bee ome Jan Dogger. Néé Neeltje, ik hèèw ’t fon ging freemd’.

Samen zaten ze nog wat te bladeren in de foldertjes, maar alles wat ze vonden, geen wrijfwas. ‘Aafie, meike, ik hèèw ’n ferrossing foor je. Os ik ’t wel heb, don leit ‘r nag ’n dóósie of vier oppe zolder fon mien beekeuke. Doe mien moeder dóódging stinge die déér ôl. Maar ik hèèw ’t niet zó op vriefwos; ik ben d’r nooit on begonne. Dus os je wot hèèwe wil kom don aans maar effe’. Jeutje Kreutje, zuchtte Aaf, dot slaan ik niet ôf. Je bent ’n merakels liêve vriendin, En ’t ruukt toch zó lekker’. ‘Dus os ik ’t wel heb don ben jee ol on de skómmaak, zei Neeltje. Je bent veuls te vrôg en weer ken je nou hene met je rotzooi. De meierblis is er nag lang niet en overdiek donderen mag ôl lang niet meer. Maar ik begriep ’t wel, je wil weer os eerste klaar weze, krek os olle are jare’. Aaf keek verskeft.

Neeltje

Grote toeloop van leden bij algemene ledenvergadering Seniorenvereniging Texel Op 17 februari jl. hield de Seniorenvereniging Texel haar eerste algemene ledenvergadering. Ongeveer honderd leden hadden bij het secretariaat aangegeven, dat ze de vergadering in Stayokay bij zouden wonen. Het bestuur werd er een beetje door overweldigd, toen bleek dat ruim 150 personen acte de présénce gaven. Het duurde even voordat er voor iedereen een stoel voorhanden was, maar een kwartier later dan gepland kon voorzitter Willem Vlas de aanwezigen toch welkom heten. In zijn openingswoord verwees de voorzitter kort naar de perikelen, die in september 2015 ontstonden en die in feite de aanleiding waren voor het oprichten van de zelfstandige Seniorenvereniging Texel. Zoals bekend passeerde de akte op 8 december 2015. Inmiddels is de voortgang van alle activiteiten gewaarborgd en is de website van de vereniging volledig operationeel. Met deze algemene ledenvergadering kan het verenigingsbestuur de turbulente oprichtingsperiode afsluiten en de blik op de toekomst richten. De voorzitter kon melden, dat er momenteel 427 leden bij de vereniging geregistreerd waren, maar dat voorafgaande aan de vergadering zich ook nog een aantal leden had aangemeld.

Besluitvorming Na verwerking van één amendement vanuit de vergadering werd het huishoudelijk reglement van de vereniging unaniem door de algemene ledenvergadering vastgesteld. Met de unanieme goedkeuring van de voorgestelde “Instemmingsverklaring garantstelling”, en de daarbij behorende “Financiële dekking garantstelling” verschafte de algemene ledenvergadering het bestuur van de Seniorenvereniging Texel de juridische basis om de reeds in het verleden met Texels Welzijn gemaakte afspraken ter dekking van eventuele exploitatieverliezen in verband met de publicatie van het blad LeefTijd voort te zetten en de daarvoor eventueel benodigde gelden te reserveren. Bij de presentatie van de begroting 2016, met daarin opgenomen het jaarplan 2016, deelde penningmeester Ineke Kuipers mee, dat de begroting voor dit eerste verenigingsjaar zeer voorzichtig was opgesteld. Het aantal betalende leden ligt ongeveer 50% lager dan voorheen bij de ANBO. Maar omdat er nu sprake is van een zelfstandige vereniging valt de uitzonderlijk hoge, verplichte, jaarlijkse ANBO-bijdrage natuurlijk volledig weg. De verwachte ontvangsten zijn bewust aan de lage kant gehouden, terwijl de verwachte uitgaven ruim zijn opgesteld. Ondanks deze voorzichtige financiële planning blijkt er toch nog een royale positieve ruimte in de financiële middelen te ontstaan. Het besluitvormende gedeelte werd afgesloten met de benoeming van de kascommissie voor het eerste verenigingsboekjaar.

Informatie over mogelijke federatievorming Op uitnodiging van het bestuur van Seniorenvereniging Texel verstrekte de heer Eint Ockels, voorzitter van de Nieuwe Bond van Ouderen Nederland (NBvON), informatie over de ontwikkelingen ten aanzien van mogelijke federatievorming, zoals die door een aanzienlijk deel van de pas opgerichte zelfstandige seniorenverenigingen wordt bestudeerd. Hij begon zijn betoog door uiteen te zetten, wat er in 2012 in Overijssel en andere noordelijke provincies was gebeurd. In deze provincies waren ANBO-leden er al langer van overtuigd, dat ze weinig tot niets meer te vertellen hadden. Er ontstond dan ook verzet. Dat viel niet in goede aarde bij de directeur-bestuurder van de ANBO, mevrouw Liane den Haan. Ook toen al beschuldigde ze opstandige afdelingen van fraude en blokkeerde de bankrekeningen. Tevens trachtte ze deze afdelingen lam te leggen, door hen te verbieden gebruik te maken van ledenlijsten van de ANBO. Ze had er vervolgens een rechtszaak voor over om te verhinderen, dat voormalige besturen ANBOleden zouden kunnen benaderen. De ANBO heeft uiteindelijk al die rechtszaken verloren. Dit opende in Overijssel de weg om nieuwe verenigingen op te richten. Deze nieuwe verenigingen liepen kort na hun oprichting tegen een aantal praktische problemen op, namelijk: De (vervolg)cursussen voor de belastinginvullers, het voeren van een adequate ledenadministratie, het voor leden bedingen van kortingen op verschillende verzekeringen en dergelijke.

In 2012 is daarom in Steenwijk de NBvON door verschillende zelfstandige verenigingen opgericht. De NBvON verleent, wanneer aangesloten verenigingen daarom verzoeken, hulp met betrekking tot de problemen, waarvoor men zich gesteld zag.

In een later stadium heeft de NBvON haar landelijke vertegenwoordiging geregeld door aansluiting te zoeken bij de Nederlandse Vereniging van Organisaties van Gepensioneerden (NVOG). De NVOG werkt samen met de Unie KBO, de PCOB, NOOM én de NBvON. In totaal vertegenwoordigt de NVOG ongeveer 600.000 leden. De NVOG functioneert volledig op basis van vrijwilligers, publiceert wekelijks een nieuwsbrief, heeft contacten in Den Haag en organiseert tweemaal per jaar een vergadering voor de besturen van aangesloten verenigingen. De heer Eint Ockels vervolgde zijn betoog door te stellen, dat de geschiedenis zich in september 2015 herhaalde; maar nu landelijk! De reactie van de verschillende afdelingen was echter bijzonder fel. De zelfstandige seniorenverenigingen schoten in het vierde kwartaal van 2015 als paddenstoelen uit de grond. De ANBO verloor daarmee een derde van het aantal leden. Rond de jaarwisseling zagen al die zelfstandige verenigingen zich geplaatst voor soortgelijke problemen als de zelfstandige Overijsselse verenigingen in 2012. Het was opmerkelijke hoe snel de besturen van die zelfstandige verenigingen de NBvON wisten te vinden. Bij de NBvON realiseerde men zich, dat deze kleine bond een dergelijke toeloop nooit aan zou kunnen. Het bestuur van de NBvON heeft daarom ook al vrij snel het voortouw genomen om aan te sturen op een landelijke federatie, die voor de landelijke vertegenwoordiging aansluiting zoekt bij de NVOG. Op een vraag uit de vergadering gaf de heer Eint Ockels aan dat, als deze federatievorming slaagt, de NBvON op zal gaan in de nieuwe federatie. Hij gaf toe, dat hij met pijn in het hart sturing geeft aan deze in zijn ogen noodzakelijke ontwikkeling, maar dat het bestuur van de NBvON zeer zeker “geen oude schoenen weg zal gooien, voordat men nieuwe heeft!”. Op 28 januari 2015 werd er in het kantoor van de NVOG in Utrecht door de NBvON een vergadering georganiseerd met het doel, om de mogelijkheden te onderzoeken om te komen tot een landelijke federatie. De deelnemers van de vergadering zijn toen toegetreden tot een stuurgroep. Vanuit die stuurgroep is een werkgroep benoemd. Deze werkgroep heeft de opdracht meegekregen, om het doel, de structuur, de werkmethode en de flexibiliteit van een op te richten federatie te beschrijven. Eint Ockels gaf aan, dat men daarbij streeft naar een lichte federatievorm, waarbij het voor zelfstandige seniorenverenigingen aantrekkelijk wordt om lid te worden. Vanuit de vergadering werd toen de vraag gesteld, of men dan niet bezig was weer een nieuwe ANBO te realiseren. De heer Ockels wees er daarna op, dat bij de beschrijving van de federatievorm als uitgangspunt zal worden gehanteerd, dat aan de zelfstandigheid van de verschillende vereniging niet zal worden getornd. Met andere woorden verenigingen, die lid worden, blijven volledig handelingsbevoegd en kunnen te allen tijde volledig over hun eigen financiële middelen blijven beschikken. Bovendien zullen verenigingen jaarlijks kunnen besluiten of ze wel of niet lid blijven. Het bindend element zal de landelijke vertegenwoordiging via de NVOG vormen. Om de gezamenlijke problemen op te kunnen lossen, zal het service-element van de te beschrijven federatie modulair worden opgebouwd, zodat de aangesloten zelfstandige seniorenverenigingen slechts datgene hoeven af te nemen, waar zij behoefte aan hebben. Op 14 april 2016 rapporteert de werkgroep tijdens een in Utrecht geplande vergadering terug aan de stuurgroep. Men is voornemens de beschrijving van de nieuwe federatie voor de besturen van de geïnteresseerde verenigingen te presenteren tijdens een op 12 mei 2016 geplande vergadering, die waarschijnlijk in Maarssen zal worden gehouden. Voorzitter Willem Vlas dankte de heer Eint Ockels voor de door hem verstrekte informatie en gaf aan, dat het bestuur van de Seniorenvereniging Texel de definitieve beschrijving van de nieuwe federatie zal presenteren voor de in het najaar van 2016 te houden algemene ledenvergadering, waarna de algemene ledenvergadering kan beslissen of de Seniorenvereniging Texel wel of niet zal toetreden.

Welke raakvlakken hebben we en hoe versterken we elkaar? Het bestuur van Seniorenvereniging Texel had ook de heer Rikus Kieft van Zorgcoöperatie Texel Samen Beter uitgenodigd om een uiteenzetting te geven over de zorgcoöperatie. Rikus Kieft geeft aan, dat de zorgcoöperatie ergens in 2012 is gestart. Momenteel treden er grote veranderingen in het zorglandschap op. Op Texel heb je zorgaanbieders en zorgverzekeraars. Na de decentralisatie is daar een derde partij bijgekomen, namelijk de gemeente Texel. Gebruikers van de zorg zijn nog niet actief in het zorglandschap. De huidige overleg-driehoek moet volgens de zorgcoöperatie een overleg-vierhoek worden. Binnen de vierhoek dient er volgens Rikus Kieft een overlegstructuur te ontstaan.

Op het moment dat je zorg nodig hebt, ben je meestal niet meer fysiek in staat daarover de regie te houden. Het zorgdebat gaat over geld; niet over zorg. Wordt de geldstroom, die richting de zorg op Texel gaat, nu daadwerkelijk aan de Texelse zorgvraag besteed? Daar heeft de zorgcoöperatie nog geen duidelijk antwoord op kunnen krijgen. De ziektekostenpolis is een bindmiddel voor de leden. Het doel van de zorgcoöperatie is medebeslissingsrecht van de leden/zorgvragers. De zorgcoöperatie profileert zich als vertegenwoordiger van de zorgvragers. Er zijn momenteel 650 leden bij de zorgcoöperatie aangesloten. Dat is een aantal waar naar geluisterd wordt. Er vindt al periodiek overleg plaats tussen de zorgcoöperatie en de wethouder Welzijn. De collectieve polis met Univé, wordt door de zorgcoöperatie hoofdzakelijk als bindmiddel gezien, maar blijkt nu al een middel te zijn om het zorglandschap te beïnvloeden. Vroeger was het gemakkelijk. Als je het thuis niet meer voor elkaar kon krijgen en duidelijk hulpbehoevend werd, ging je naar de Gollards en alles werd geregeld. De huidige situatie eist een verandering in het bewustzijn. Het is de bedoeling, dat mensen zo lang mogelijk zelfstandig thuis blijven wonen. Dit vraagt “omdenken”. Met andere woorden er dient anders nagedacht te worden over ziekte, gezondheid en preventie. Het houden van de eigen regie is in dit opzicht zeer belangrijk. Zorg is nu gebaseerd op aanbod en niet op de zorgvraag. Het omdenken op dit gebied staat nog duidelijk in de kinderschoenen. De zorgcoöperatie ziet “omdenken” als een doel. Machteld Huber is op dit vlak een pionier. De “spin van Huber” is een middel om hierover na te denken. Het tracht antwoord te geven op de vraag; wat is de stand van mijn welbevinden. Rikus Kieft geeft aan er gevoelsmatig vanuit te gaan, dat er verbindingen tussen de Seniorenvereniging Texel en de zorgcoöperatie Texel Samen Beter moeten liggen. De vraag is, waar liggen de raakvlakken. Hij hoopt op overleg om daar achter te komen. In dit verband noemt hij het voornemen van de zorgcoöperatie Texel Samen Beter om in het najaar van 2016 een wetenschappelijk opgezette enquête op te willen zetten en deze ruim te ventileren via de Texelse media en wellicht ook via het blad Leef-Tijd. Voorzitter Willem Vlas dankt Rikus Kieft voor de door hem verstrekte informatie en geeft aan, dat het bestuur van Seniorenvereniging Texel openstaat voor overleg. Willem Vlas

Seniorendiners april - mei 2016 in De Buureton Het seniorendiner van Texels Welzijn betekent iedere maand weer een ‘culinaire verrassing’ én een gezellige gezamenlijke maaltijd. Dus schuif lekker aan!

De menukaart van onze diners zien er in april en mei 2016 als volgt uit: Dinsdag 19 april:

Ovenschotel van aardappelen, sperziebonen, broccoli, champignons, spekjes, rookworst, saus en geraspte kaas

Dinsdag 24 mei:

Nasi met atjar, kroepoek en saté

En natuurlijk wordt ieder diner afgesloten met een heerlijk toetje en nog koffie toe! Aanvang diner: Kosten diner:

17.30 uur 8,50 euro per persoon

Cadeautip! Bij Texels Welzijn zijn er dinerbonnen voor onze maandelijkse seniorendiners verkrijgbaar! Voor informatie en/of aanmelden: Texels Welzijn: 312696 of mail [email protected]

Herman Bakker over Bouwen aan Bangladesh (deel 2) In de vorige Leef-Tijd hebben we aandacht besteed aan Herman Bakker uit Den Hoorn, secretaris/penningmeester van Stichting Bouwen aan Bangladesh (B.A.B). Herman vertrok eind vorig jaar voor de zevende keer naar het straatarme Bangladesh voor een bezoek aan de diverse projecten die door de Stichting B.A.B. financieel worden gesteund. Hij vertelde in onze vorige editie onder andere over het schooltje van dr. Jamser in Mirsarai. B.A.B. sponsort hiervoor de salarissen van de leerkrachten, de benodigde schooluniformen, en benodigdheden als pennen en papier. Met behulp van de Rotary en de Texelse kerken kon de school zelfs worden voorzien van een broodnodig stenen dak, en cement voor nieuwe muren. Daarnaast betaalt B.A.B. elk jaar de schooluniformen voor het arme deel van de middelbare meisjesschool in Mirsarai, zodat deze niet meer opvallen tussen de rijkere meisjes. Ook een deel van hun schoolspullen komt voor rekening van de stichting. In deze Leef-Tijd vertelt Herman verder over BAB en Bangladesh. Over het ontstaan van de twee “eigen” scholen, de opvang van zes weesmeisjes en wat dit alles met de Hoornder zelf heeft gedaan.

Eigen school Herman “In Bangladesh is geen leerplicht. Dat lijkt leuk maar is het niet. Voor arme mensen is het vaak een motief om hun kinderen thuis te houden, zodat ze wat bij kunnen verdienen. Zo zitten er op de school van dr. Jamser meer meisjes dan jongens. De school staat in een streek met veel visserij, en de jongens moeten vaak al op jonge leeftijd meehelpen. Een ander probleem in Bangladesh is dat scholen vaak moeilijk te bereiken zijn. Zo vertelde Litton (afkomstig uit Bangladesh en mede bestuurslid bij B.A.B.), mij op een dag over de kinderen in een dun bevolkt gedeelte van Mirsarai. Die wonen meer dan een uur lopen van de dichtstbijzijnde school. Litton heeft in dat gebied een stukje land. Daarom besloten wij daar onze eerste “eigen school” te bouwen.“ ”Of dat niet moeilijk was? Nou, dat viel eigenlijk wel mee. Wij hadden het land, en ook het benodigde geld. De gemeente ging ook akkoord met ons plan zodat ze schoolboeken voor ons gingen bestellen. Alleen een uitvoeringsplan ontbrak zoals hoe groot de school moest worden en de plaats voor ramen en deuren. Het gebied is omringd door heuvels waarbij het lager gelegen gedeelte tijdens de moesson kan overstromen. Litton’s broer woont in Mirsarai, kent daar veel mensen en weet hoe alles werkt, die deed het bouwtoezicht. Dus eigenlijk ging alles voorspoedig, met twee maanden stonden er drie lokalen een meter boven het maaiveld.” “Er was vooraf al gepolst of er voldoende kinderen zouden zijn. Maar de mond-tot-mond reclame liep goed, en vooral door het feit dat het soms een uur per dag aan lopen scheelt, konden we in 2013 meteen met drie klassen starten. Vorig jaar kwamen er, dankzij Texels geld, twee lokalen bij en volgend jaar krijgt de school een zesde klas. Als er dan minimaal 150 kinderen naar school gaan is deze ‘volgroeid’ en bestaat de mogelijkheid hem over te dragen aan de lokale overheid. Die neemt dan de salariskosten, het onderhoud en bijvoorbeeld de aanschaf van schriften, boeken, etc. van ons over. Wij betalen dan alleen nog de schooluniformen.”

Tripura “De eigen school in Mirsarai is van steen. Iets later kreeg B.A.B. er een golfplatenschool bij. Deze ligt veertig kilometer boven Mirsarai, in het zogenaamde Tripura-gebied. Vanaf de weg is dat nog een half uur door de rijstvelden ploeteren met als toetje een heuvelbeklimming. Ik deed die tocht op uitnodiging, en samen met dr. Jamser. We werden hartelijk ontvangen door de dorpsoudste die ons even later voorging naar een casco van wat eens de school moest worden, gelegen op een heuvel, en onaf want het geld was op. Het ging totaal om een bedrag van 750 euro. Het geld voor hout en de pilaren die de boel overeind moeten houden, was er, maar geld voor de golfplaten ontbrak. De afbouw deed de lokale bevolking zelf.” “Wij namen die 750 euro voor onze rekening. En nadat de school klaar was moesten er leerkrachten komen. Ik weet niet wat een leraar in Nederland verdient maar wij betalen in Mirsarai dertig euro per maand. Bij de Tripura’s is dat zelfs nog minder. Bijna beschamend weinig dus. Maar wel een bedrag dat elke maand terug komt. Je betaalt het echter graag, zeker als je ziet wat een motivatie die mensen zelf hebben. Met hoeveel plezier die kinderen naar school gaan. Bij de start drie jaar geleden zaten de eerste twee klassen meteen vol. Soms met wat oudere kinderen die voor het eerst naar school gingen. Het jaar daarop moest er al een lokaal bij.” Lachend “Daarvoor werd het al bestaande gedeelte twintig meter verplaatst. Op de vrijgekomen plek kwamen twee nieuwe klassen. Anders paste het geheel niet op de heuvel.”

Eten “Als ik in Bangladesh ben bezoek ik al ‘onze’ scholen. Zo ook de school van dr. Jamser. Daar kwamen eerst bijna alle kinderen zonder eten op school. Dat kunnen wij ons niet voorstellen maar daar is gewoon vaak geen geld voor. Daarom wordt er nu drie dagen per week op school gekookt en krijgt elk kind tussen de middag wat rijst en een half ei.” Op dit moment mengt Ina, de vrouw van Herman zich in het gesprek. “Ik ben drie keer met Herman mee geweest, maar ik kon moeilijk wennen. Die armoe! Vlakbij de broer van Litton is een “rijststraat”. Daar verkopen rijstboeren 20 soorten rijst en rijden vrachtwagens heen en weer die zakken in en uit te laden. In die straat lopen kleine kinderen met een bordje en een zelfgemaakt bezempje de gevallen rijstkorreltjes van de grond te vegen. Als je dat ziet. Zo erg! Je wilt ze allemaal wel een volle zak met rijst geven. Maar ja, dan is het eind zoek. We proberen evengoed veel te doen hoor. Nemen altijd van alles mee. Maar het blijft een druppel op de gloeiende plaat.” Herman “Ja, als Nederlander moet je wel helemaal omschakelen. Je Nederlandse bril afzetten. De westerse wereld los laten en proberen die gemeenschap daar te begrijpen. Dan wordt alles wat logischer. Je leert daar wel een stukje nederigheid. Ik weet in Nederland leven ook arme mensen. Ik wil dat echt niet bagatelliseren. Maar daar heeft armoe toch nog een andere gradatie.”

Weeskinderen “Een ander groot probleem in Bangladesh zijn de weeskinderen. Of de halfwezen, als één van de ouders overleden is. De overgebleven ouder, veelal de moeder, redt het dan financieel niet om het kind goed groot te brengen. Dan is een weeshuis, met een school erbij, een ideale oplossing. In Mirsarai bezochten we zo’n weeshuis. Alleen voor jongens, voor meisjes was er niks. Die hebben in Bangladesh een lagere positie en moeten vaak al op jonge leeftijd in de huishouding helpen. Krijgen dus geen onderwijs. Daarom hebben we een paar jaar geleden in Chitagong een appartement ingericht voor zes weesmeisjes uit Mirsarai. Omdat er naast een bed en eten ook verzorging nodig is, hebben we een ‘Boea’ aangetrokken. Die kookt, doet de huishouding en haalt de boodschappen. De leiding in het huis is in handen van een ‘Moeder’ die tevens zorgt voor een stukje schoolbegeleiding. De oudste twee meisjes zijn nu veertien, kwamen vijf jaar geleden bij ons en gingen toen pas voor het eerst naar school. Dus hadden ze bijles nodig. Ook omdat bleek dat ze een ander dialect spraken dan de mensen in Chitagong. Zij gaan dit jaar voor het laatst naar school en zijn intussen vrolijke meisjes geworden. Toch kwamen we eind verleden jaar tot de conclusie dat wat we doen wel goed is, maar dat de beste oplossing toch blijft dat kinderen in hun vertrouwde omgeving opgroeien. Daar hun verzorging krijgen. Dat kan in dit geval alleen met wat financiële ondersteuning van ons. Waarbij je wel de zekerheid moet hebben dat het geld goed besteed wordt. De huidige leidster komt ook uit de omgeving van de meisjes. Die gaat nu maandelijks een rondje langs de zes families, deelt het geld uit en houdt meteen toezicht.”

De toekomst “Je ziet, we gaan opgewekt door. En af en toe maak je de balans op. Op beide scholen zitten nu 120 kinderen waarvan zeker de helft anders niet naar school had gekund. Dit wordt voor een deel betaald door Texelse kerken, verenigingen en particulieren. Toch iets om trots op te zijn. Maar er komen ook wat donkere wolken onze kant op. Dr. Jamser is 67 en zijn vrouw, ook arts, heeft Alzheimer. Dus voor hem wordt het allemaal wat zwaar. Hij heeft ons dus gevraagd zijn school over te nemen. Ik denk echter niet dat dat gaat lukken want dat betekent dat je ook de financiële middelen moet hebben om het op langere termijn vol te houden. Maar hij, en stiekem ik ook, hopen dat er in onze omgeving nog wat gulle gevers te vinden zijn. Om ook die school in de toekomst te behouden. Het gaat echt niet om tonnen. Als je weet dat we een school met vijf klassen gebouwd hebben voor twaalf en een half duizend euro. Daar bouw je in Nederland nog niet eens een garage voor. Meer informatie over B.A.B. is te vinden op http://www.stichtingbab.nl of op de Facebookpagina’s van B.A.B. of van Herman Bakker zelf. Daar vindt u onder andere ook het bankrekeningnummer (NL 07 INGB 0004 9911 26). Beleefd aanbevolen door, Riet Veenendaal

"Huppekee, klaar." De recente televisiedocumentaire De Levenseindekliniek, waarin patiënten met een doodswens worden gevolgd, heeft veel losgemaakt. Vooral de euthanasie van een mevrouw met een semantische dementie (vorm van dementie waardoor men problemen krijgt met taal en de woorden niet meer begrijpt), die haar doodswens uitte met de woorden "Huppekee, klaar". Ik wil de woorden "huppekee, klaar" vooral betrekken op het gegeven wat (nog) gepast is om op de tv uit te zenden. Hoever kan men gaan met het tonen van beelden over het einde van het leven van mensen. We zitten, wat mij betreft, op een hellend vlak. Waar eindigt deze ontwikkeling? Worden we immuun voor het getoonde? Over dat laatste gegeven heb ik nog altijd het volgende op mijn netvlies: Zittend voor de televisie met een oom en tante zagen we de eerste beelden van de gevolgen van de oorlog in Biafra. Verschrikkelijke beelden van uitgehongerde kinderen. Mijn tante kon niet langer naar de tv kijken en liep kokhalzend de kamer uit. Biafra kwam echter elke avond in beeld en veertien dagen later zat mijn tante met een kop koffie en een lekkere koek naar de ellende in Biafra te kijken. De dood wordt steeds dichterbij gebracht op het scherm. Het is een hype geworden. We kunnen kijken naar series over het stervensproces van mensen met een ernstige ziekte. We zien de aftakeling en het lijden van mensen en het verdriet van wat dat teweegbrengt bij de familie en vrienden. En ook hier treedt er gewenning op bij de kijkers over datgene wat ze te zien krijgen. En nu? Nu is de dood in beeld gebracht in de vorm van euthanasie. Een vrouw krijgt vloeistof via een infuus, zegt: 'verschrikkelijk, verschrikkelijk', haar hoofd zakt op haar borst, het gezicht wordt bleek en zij sterft. Of de euthanasie terecht was is niet de vraag, wel of dat uitgezonden moet worden op de tv. Ik vind van niet. De dood is een zo intiem gebeuren, de overgang van leven naar dood, dat dat onder geliefden moet blijven en niet door een miljoenenpubliek kan worden gevolgd. En waar is het einde van deze ontwikkeling? Zal straks iemand die zelfmoord wil plegen eerst worden geïnterviewd, waarna de zelfmoord in beeld wordt gebracht? Het klinkt gek, maar ik ben er niet zeker van dat zoiets nooit op de tv zal komen. Natuurlijk, niemand wordt verplicht om te kijken. Dat neemt echter niet weg dat omroepen zich moeten afvragen of het moreel verantwoord is de dood zo onder ogen te brengen. Ik zeg uit volle overtuiging: huppekee, klaar! Henk Snijders

Verzorgd wonen in een huur service flat Tijdens de algemene ledenvergadering van Seniorenvereniging Texel heb ik de vraag gesteld, of het in de toekomst op Texel wellicht mogelijk wordt om serviceflats te realiseren. Ik ben er heel benieuwd naar, of er onder de leden van de Seniorenvereniging Texel animo is voor deze vorm van verzorgd wonen. In een bejaardenhuis kom je momenteel al vrijwel niet. We moeten dan ook zo lang mogelijk zelfstandig blijven wonen. Maar op een gegeven moment wordt het huidige huis en/of de tuin daar te groot voor. Het lijkt me een hele geruststellende gedachte, om onder dergelijke omstandigheden je huis te verkopen en daarna zo’n mooie flat inclusief verzorging te huren en te genieten van de euro’s, welke je huis heeft opgebracht. Tijdens de algemene ledenvergadering van de Seniorenvereniging Texel heeft het bestuur mij aangeraden, de animo voor een dergelijk project via een artikel in Leef-Tijd te inventariseren en aan de hand van het resultaat hierover contact met Woontij en de gemeente Texel op te nemen. Bij deze maak ik dan ook gebruik van dit aanbod. Indien u interesse heeft kunt u dit vrijblijvend kenbaar maken aan: Mevrouw J. Jonk, Dorpsstraat 227, 1796 CD De Koog, telefoon 317000, e-mail [email protected] Joop Jonk

Een pareltje uit het archief Verleden jaar op 2 januari overleed Andri Binsbergen. De Oosterender was naast een fijne man, vader en opa, ook een bekend vogelaar. Menig uurtje bracht hij door in de natuur en het leuke is dat hij een deel van zijn belevenissen met de mensheid deelde middels stukjes in onder andere de Texelse Courant, het Strender Nieuws en de diverse natuurbladen en boeken. Vaak geïllustreerd met een door hem vervaardigde tekening. In maart 2014 verscheen onderstaand stuk in Het Strender Nieuws. Met dank aan de familie nu te lezen in Leef-Tijd:

Voorjaar Vogeltjes die te vroeg zingen, zijn voor de poes! Zo luidt een oud gezegde, maar letterlijk klopt daar niets van. Wat is vroeg, wat is te vroeg? Veel mensen denken dat de merels, zanglijsters, leeuweriken, heggenmussen en roodborstjes die je in februari al kon horen zingen zo vroeg waren door het zachte, onwinterse weer, maar dat is een misverstand. Ook in minder zachte winters zingen veel vogels al in deze tijd. Merels en zanglijsters beginnen vaak al eind december als de dagen beginnen te lengen. Het is de terugkeer van het licht die hen stimuleert. Toch is er natuurlijk wel invloed van de zachte winter op het leven van de vogels. Voor de merels bleven de hele winter de regenwormen, hun voornaamste voedsel, bereikbaar. En zanglijsters konden tussen de bladeren en onder het mos overal nog slakjes vinden. Bij een winter met sneeuw en ijs hebben insecteneters als winterkoninkjes en heggenmussen het altijd moeilijk en duurt de winter lang, dan worden hun aantallen gedecimeerd. Dat is deze winter zeker niet het geval geweest. Sommige vogels beginnen toch vroeger dan anders eieren te leggen en te broeden. Dat is dan niet direct omdat het zachte weer ze in de stemming brengt, maar meer omdat ze lichamelijk in de juiste conditie daarvoor zijn, dankzij de beschikbaarheid van voedsel. Overigens dragen wij mensen daar ook aan bij met het voeren van de vogels; vooral kool- en pimpelmezen profiteren daarvan. Mezen en andere insecteneters varen ook wel bij het vroeg tot ontwikkeling komende insectenleven. Al jaren begint het broedseizoen van mezen steeds vroeger omdat er steeds eerder rupsjes beschikbaar zijn voor hun jongen. Dat heeft dan weer een nadelig effect voor bijv. bonte vliegenvangers. Die overwinteren in Afrika en hebben geen weet van het vroege voorjaar. Als zij op hun vaste tijd terugkomen in hun broedgebied zijn alle nestkasten bezet door mezen en andere vogels die niet zijn weggetrokken maar in hun broedgebied zijn gebleven. Een trucje dat daartegen wel wordt gebruikt is het afsluiten van nestkasten, zodat deze niet in beslag kunnen worden genomen door mezen en de kasten pas te openen als de bonte vliegenvangers arriveren. Op Texel hoeven we dat niet te doen, want bonte vliegenvangers broeden hier niet, althans hoogst zelden.

Waalenburg Of zomervogels (vogels die hier broeden, maar ’s winters in het zuiden zitten) vroeger bij ons terugkeren hangt af van allerlei factoren. Sommige soorten keren in korte tijd vanuit Afrika terug en hebben geen weet van het vroege voorjaar hier. Andere vogels gaan niet zo ver zuidelijk en trekken langzaam, stap voor stap – vleugelslag voor vleugelslag dus eigenlijk – terug. Zo waren er eind februari al grote sterns en hoorde je in Waalenburg grutto’s. Dat is zeker vroeg en dat hangt zeker samen met het zachte weer. In ieder geval valt er in maart, de lente begint per slot van rekening op 1 maart, al veel te genieten van het voorjaar. En zijn het de vogels niet, dan zijn het de planten wel die overal héél vroeg in bloei komen. Ook komen er alweer vlinders te voorschijn, ontwaken vleermuizen uit hun winterslaap, die door het zachte weer waarschijnlijk onrustig is geweest, en trekken padden, kikkers en salamanders van hun droge overwinteringsplekjes naar het water om te paren en eieren te leggen. Gewoonlijk moet het een graad of 8 à 10 zijn voor de paddentrek en zo warm is het dus al. Maar het is niet te hopen dat we toch nog een vorstperiode krijgen. Dat zou voor veel dieren een ramp betekenen.

Tellen Sovon Vogelonderzoek Nederland, de organisatie die met de hulp van honderden vrijwilligers de vogelstand van ons land volgt, is momenteel bezig met het verzamelen van gegevens voor een nieuwe “vogelatlas” die de verspreiding en talrijkheid van alle in ons land voorkomende vogels (zowel broedvogels als niet in ons land broedende vogels) in de jaren 2012 tot en met 2015 zal weergeven. Een gigantische klus waarbij alle 1685 “atlasblokken” van 5 x 5 km

worden uitgeplozen op de daarin voorkomende vogels. Ik heb op mij genomen, samen met dochter Marije en kleinzoon Jarne, om het atlasblok waarin Oosterend valt te tellen. Gelukkig valt ongeveer de helft van het blok in de Waddenzee, waar natuurlijk minder te tellen valt. Ook het bungalowpark zullen we bezoeken. Dat brengt mij op de ransuilen die daar afgelopen winter weer zaten en kijkers trokken. Hoewel kijkers, de uilen waren vaak moeilijk te zien tussen het gebladerte van de klimop. Tenzij het je gemakkelijk werd gemaakt. Toen Jarne en ik eind februari bij de boom stonden te turen viel er een braakbal uit de boom en recht daarboven zat natuurlijk de uil. Er was er toen nog maar één van de vier over. Waar zijn de andere drie gebleven? Een werd er door Gerrit Visch dood gevonden. De andere twee zijn waarschijnlijk naar hun broedgebied teruggekeerd, in de Dennen, maar misschien wel ergens anders.

Rans- en Kerkuilen Ransuilen zijn geen echte trekvogels, maar zwerven buiten de broedtijd vaak ver weg van de plaats waar ze geboren zijn of gebroed hebben. Ook kerkuilen doen dat; op Texel worden elk jaar wel dode kerkuilen gevonden die elders in Nederland zijn geringd. Jammer genoeg worden er echter weinig ransuilen geringd, zodat we over de herkomst van deze vogels minder weten. Ransuilen beginnen vaak al vroeg in het jaar te broeden, afhankelijk van het aanbod aan muizen. In tegenstelling tot kerkuilen eten ze geen huisspitsmuizen, die hier sinds 2006 massaal voorkomen, maar zijn ze afhankelijk van minder veel voorkomende huismuizen, bosmuizen of Noordse woelmuizen, waarvan de stand sterk kan wisselen. Het is zondag 2 maart (2014 red.) als ik dit schrijf, zoals zo vaak net op tijd, de zon schijnt. Prachtig weer om buiten te zijn. Dat ga ik nu doen! Andri Binsbergen

Van het Koningin Wilhelmina Fonds, afdeling Texel Op de algemene ledenvergadering van de Seniorenvereniging Texel heb ik even de aandacht gevraagd voor het Koningin Wilhelminafonds, Kankerbestrijding dus. Martha Kager en ik organiseren op Texel al een aantal jaren de jaarlijkse collecte in de eerste hele week van september. Het wordt voor ons echter steeds moeilijker die geheel te bemensen. Wij hebben niet alleen behoefte aan collectanten maar missen ook nog aan een paar wijkhoofden. Wat collecteren inhoudt hoef ik u niet te vertellen, dat is genoeg bekend. Een wijkhoofd krijgt van mij een lijst van de wijken die gelopen moeten worden met de namen van degene, die daar het vorige jaar hebben gelopen. Het wijkhoofd verdeelt de collectebussen, zorgt dat ze weer terugkomen en mag het resultaat bij mij inleveren. Meestal moet hij/zij er nog een paar collectanten bij zoeken. Dit is een werkelijk belangrijke taak. Wij hebben dit jaren gedaan, maar ons “netwerk” raakt uitgeput. We zoeken nieuwe mensen met een andere kennissenkring om dit werk te continueren. Op de algemene ledenvergadering van de Seniorenvereniging Texel maakte mevr. Bakker (Roelie) de opmerking dat ik dit op de verkeerde plaats inbracht. Ik zou dit op de OSG moeten doen, daar waren sociaal betrokken jongelui, en zou dat zo voor elkaar komen. Misschien is dat zo, maar ik was nu eenmaal op die vergadering van de Seniorenvereniging Texel en daar was een groot gezelschap. Wel heb ik de vergadering opgeroepen om, indien zij eventueel kleinkinderen op de OSG zouden hebben, met die motivatie, zij gaarne deze collecte bij hen kunnen aanbevelen. Ik zie de resultaten met belangstelling tegemoet!! Opgaven voor collectant of wijkhoofd kunt U richten aan  K. Modder, Noordwester 118, 1791 HG Den Burg, telefoon 315171.  Mevrouw M. Kager, Korfbaek 11, 1791 TE Den Burg, telefoon 314003. Klaas Modder

ZORG VOOR OUDEREN IN DE ISLAM In de Koran lezen we in soera 30,54 (hoofdstuk 30, vers 54): God is het die jullie eerst in zwakte schept, dan geeft Hij na de zwakte kracht en dan geeft Hij na de kracht zwakte en grijs haar. In de visie van de islam is het God die bepaald heeft dat de mens zwak en afhankelijk geboren wordt, vervolgens opgroeit tot een sterke en zelfstandige persoon om daarna terug te keren tot een situatie waarin hij opnieuw zwak en afhankelijk wordt. Zoals het kind afhankelijk is van de zorg van zijn ouders, zo is de oudere afhankelijk van de zorg van zijn kinderen. Dit is de cirkel van het leven dat zich afspeelt binnen het gezin dat weer ingebed is binnen het grotere familieverband. Binnen dit kader is de zorg voor de ouderen een vanzelfsprekendheid en plicht die primair toevalt aan de familie. De meeste islamitische landen kennen geen ouderdomsvoorzieningen in de vorm van AOW of pensioen. Een uitzondering vormen sommige bevoorrechte beroepsgroepen zoals ambtenaren en werknemers in dienst van grote multinationale bedrijven. Maar over het algemeen geldt dat mensen in islamitische landen geen pensioenregeling kennen. Als ze oud worden en niet meer in staat zijn zelfstandig in hun inkomen te voorzien, worden ze opgevangen door hun kinderen of andere naaste familieleden. Bij de zorg voor ouderen gaat het dan ook meestal over de zorg voor de ouders. De ouders dienen gerespecteerd te worden. Zij vormen de basis van het gezin en zijn verantwoordelijk voor de opvoeding van de kinderen. Zij dragen door hun opvoeding en onderwijs bij aan de vorming van de islamitische gemeenschap. De Koran draagt de moslim op om goed te zijn voor zijn ouders. In soera 17,23 (hoofdstuk 17, vers 23) lezen we: En jouw Heer heeft bepaald dat jullie alleen Hem zullen dienen en dat men goed moet zijn voor de ouders. Als één van de twee of beiden in jouw aanwezigheid de ouderdom bereiken, zeg dan nooit: ‘Foei’ tegen hen, bejegen hen niet onheus en spreek vriendelijk tot hen. En wees zachtmoedig voor beiden, nederig en liefdevol en zeg: Mijn Heer, erbarm U over hen zoals zij mij grootbrachten, toen ik klein was. Ouders genieten een hoge positie en daarom dienen zij op de beste wijze behandeld te worden. Het wordt dan ook als onjuist beleefd om irritatie te tonen tegenover de ouders, als zij (door ziekte of dementie) onredelijk of lastig zijn.

De islamitische tien geboden Dit gebod goed te zijn voor de ouders is onderdeel van de islamitische tien geboden, te vinden in soera 6,151-153 en nogmaals in iets kortere vorm in soera 17, 22-37. Deze tien geboden lijken veel op onze Bijbelse tien geboden.  Stel naast God geen andere goden.  Wees goed voor de ouders.  Geef de verwant, de arme en de reiziger wat hem toekomt en weest niet verspillend.  Dood geen kinderen uit vrees voor armoede.  Pleeg geen ontucht.  Gij zult niet doden (waaraan expliciet wordt toegevoegd: wat God verboden heeft) behalve volgens het recht (de doodstraf is toegestaan, maar uitsluitend volgens de geijkte juridische procedures).  Kom niet aan het bezit van de wees (beheer het zo goed mogelijk totdat hij zo oud is dat hij het zelf kan beheren).  Geef volle maat als je afmeet en weeg met de juiste weegschaal.  Ga niet achter iets aan waar je geen verstand van hebt en loop niet verwaand op de aarde rond.  Kom de verbintenis met God na, want daarover zal je verantwoording moeten afleggen (op de dag van het oordeel). Volg de weg van God en niet de wegen die van Hem afvoeren. Ons (katholiek) vierde of (protestants) vijfde gebod, eert uw vader en uw moeder, is in de Koran het tweede gebod direct na het gebod God te eren. Goed zijn voor de ouders is een gebod dat rechtstreeks afkomstig is van God. Ouders dienen goed behandeld te worden, omdat zij een zware last en verantwoordelijkheid dragen voor de kinderen, in het bijzonder de moeder, omdat zij degene is die het kind gedragen heeft met alle pijn en moeite die daarbij komt kijken. Zij brengt het kind ter wereld en geeft het voeding. Soera 31,14-15: En Wij bevolen de mens goedheid jegens zijn ouders. Zijn moeder droeg hem in zwakheid en gaf hem voeding, tot hij de leeftijd van twee jaar bereikt had. Betuig dank aan Mij en jouw ouders. Dan volgt er een opmerkelijke toevoeging:

“Als zij (de ouders) bij jou erop aandringen aan Mij metgezellen toe te voegen, waarvan jij geen kennis hebt, gehoorzaam hen dan niet. Maar ga (desondanks) in het tegenwoordige leven behoorlijk met hen om en volg de weg van hen die zich tot Mij hebben gewend”. Met andere woorden, zelfs als de ouders je proberen over te halen tot afgoderij (de ergste zonde in de islam), blijf je verplicht hen goed te behandelen, al hoef je ze in zo’n situatie niet te gehoorzamen. Als er al geoordeeld moet worden, dan komt dat oordeel aan God toe. Dit is in het algemeen een basisregel in de islam dat niet mensen, maar alleen God oordeelt, een basisregel overigens die momenteel binnen de fundamentalistische vleugels van de islam op grote schaal terzijde geschoven wordt. De bijzondere positie van de moeder wordt ook door de profeet Mohammed zelf stevig benadrukt. Zo vertelt een Hadith (een overgeleverd verhaal over de profeet): Eens kwam er een man naar de profeet en vroeg: Boodschapper van God. Wie heeft het meeste recht op mijn goede gezelschap? Hij antwoordde: Je moeder. De man vroeg: En daarna? Hij antwoordde: Je moeder. De man vroeg: En daarna? Hij antwoordde: Je moeder. De man vroeg: En daarna?. Hij antwoordde: Je vader. Een goede behandeling van de ouders gebeurt, wanneer je hen gehoorzaamt in het goede, hen respecteert en je je nederig opstelt tegenover hen, door vriendelijk te zijn en hen financieel te steunen, ze regelmatig op te zoeken en ook de banden met hun familieleden te onderhouden, hun vrienden te eren en voor hen te bidden. Vooral wanneer de ouders de ouderdom bereiken en afhankelijk worden van de hulp van hun kinderen, moet je hen ten dienste staan. En door dit alles te doen, zullen jouw kinderen later jou ook respecteren en bijstaan. Er is ook een Hadith overgeleverd die in deze tijd van oorlog binnen de wereld van de islam zeer relevant is, maar waaraan helaas op grote schaal voorbij gegaan wordt: De profeet heeft gezegd: Wanneer men op het oorlogspad gaat, ga dan met de religie van God. Raak de ouderen, vrouwen en kinderen niet aan. Verlicht hun toestand en wees vriendelijk voor hen. Dood geen kinderen. Vermijdt het om mensen in de kerken aan te tasten die zich hebben toegelegd op bidden. Dood nooit vrouwen en ouderen. Steek de bomen niet in brand en hak ze ook niet om. Verwoest nooit huizen. Met andere woorden, als men oorlog voert, dient dit proportioneel te gebeuren (vergelijkbaar met de christelijke leer van de rechtvaardige oorlog) en dienen op alle mogelijke manieren onschuldige slachtoffers voorkomen te worden. Moslims die om hun gelijk te bewijzen vaak verwijzen naar de Koran en de overgeleverde verhalen over Mohammed, zouden ook wel eens wat meer mogen luisteren naar regels in de Koran en verhalen over de profeet die hen niet goed uitkomen. Eigenmachtig terzijde schuiven van dit soort regels en verhalen is feitelijk ketterij, waarmee degenen die dat doen, zich buiten de wereld van de islam plaatsen.

Rituelen rond overlijden en dood Tot slot verwijs ik nog kort naar de belangrijkste rituelen rond overlijden en dood. Het sterfbed en het sterven zelf worden begeleid door Koranrecitaties en gebeden. De laatste woorden van de stervende zijn vaak de woorden van de geloofsbelijdenis: Er is geen god dan God en Mohammed is zijn profeet. Bij kennisgeving van het overlijden zegt men: Waarlijk, wij behoren tot Allah en tot Allah zullen wij terugkeren. Na het overlijden wordt het lichaam driemaal gewassen. De overledene wordt in doeken gewikkeld. Het gebed voor de overledene wordt uitgesproken. De begrafenis wordt vaak ingeleid met een dienst in de moskee. De overledene wordt vervolgens naar de begraafplaats gebracht en in het graf gelegd met het gezicht naar Mekka. Met het oog op de opstanding zijn kist en crematie niet gewenst. Na het overlijden dient de overledene binnen een etmaal begraven te worden, al is dat niet altijd en overal haalbaar. Bij het overlijden gaat een periode van rouw in van veertig dagen. Veel ouderen worden nog graag begraven in het land van herkomst, hetgeen ook te maken heeft met de angst voor het ruimen van het graf. De rust in het graf mag namelijk pas beëindigd worden op de dag van het laatste oordeel. Maar nu er steeds meer islamitische begraafplaatsen zijn, krijgt een snelle begrafenis in Nederland vaker de voorkeur. Wanneer de overledene in het graf ligt, worden er drie handen met aarde in het graf gestrooid door alle aanwezigen, waarbij gezegd wordt: Hiervan schiepen Wij u, Wij deden u hierin terugkeren, hieruit zullen Wij u weer doen opstaan op de laatste dag. Het lichaam van de overledene dient met het grootst mogelijke respect behandeld te worden. Toch is orgaandonatie niet verboden, maar donatie mag alleen met toestemming van de donor. Orgaandonatie wordt gezien als een vorm van liefdadigheid en dient volstrekt belangeloos te zijn. Euthanasie is geen optie. God bepaalt wanneer iemand sterft. Maar pijnbestrijding is altijd toegestaan. Kees Dekkers

Ik wou maar even zeggen: wij, mijn mede Bonte Pieten en ik, zijn de vogelkampioenen van Texel! Foto. Henk Snijders

Oud worden in deze tijd Het is gewoon niet voor te stellen, Je moet met een mobieltje bellen, Je kunt er ook een tekst op lezen Je moet altijd bereikbaar wezen En dat kan dus niet gewoon Met een vaste telefoon. Wil je een treinkaartje kopen, Nee, niet naar de balie lopen, Daar is niemand meer te zien, je kaartje komt uit een machien. Je moet dan overal op drukken in de hoop dat het zal lukken. Pure zenuwsloperij, achter jou zie je een rij kwaad en tandenknarsend staan, want de trein komt er al aan. Bij de bank wordt er geen geld netjes voor je uitgeteld. Want dat is tegen de cultuur, nee je geld komt uit de muur. Als je maar de code kent, anders krijg je nóg geen cent. Om je nog meer te plezieren, mag je internetbankieren

Allemaal voor jouw gemak, alles onder eigen dak. Niemand die er ooit om vroeg: blijkbaar is het nooit genoeg. Man, man, man wat een geploeter, alles moet met een computer Anders doe je echt niet mee. Op punt nl. en www vind je alle informatie, wie behoed je voor frustratie? Als dat ding het dan niet doet, dan word je toch niet goed. Maar dan roept men dat je boft, je hebt immers Microsoft. Ach, je gaat er onderdoor, je raakt gewoonweg buiten spoor. Nee het is geen kleinigheid, oud worden in deze tijd. opgestuurd door Hanna van den Berg

Uit de verhalenwedstrijd van het Texelfonds 2015:

Sleutel tot de freeheid De Wéél,’t kleinste plaassie op Tessel maar wot wos er veul te doên! De bakkeree fon Plaatsman, een winkeltje met zuivelproducten bee de femilie Boot, de timmermanswerkplaas weer Pieterjan Kooger an ’t werrek wos, middenin het durrep de smidderee, Jacob en Sieme Keijzer waare deer altoos drok bezig en regelmatig kwamme Weelders of boere uut de omtrek effe langs foor een praatje: Pieter Cornelis, Kees van de Bakker, noem ze maar op. Wekeleks werde deer peerde beslage in de travalie. Nag een bakkerswinkeltje fon Marinus fon de Bakker, die hod zokke lekkere mergpijpies. En die negersoêne! Heerlijk. De dorpsskool mit meester Alberts en juf Beekenkamp, meester foor klos 4, 5 en 6, juf hod de jongste kienders klos 1, 2 en 3.

Slager Brouwer kwam wekelijks langs om de bestellingen rond te brengen, de radiostudio fon Bob Kuijper en netuurlijk de graanopslagplaas fon Keijser en co. Deer kwamme de boere uut de wiêde omtrek om hun graan of te levere. Rikkenberg hod een boerderee middenin het durrep weer nou ’t Waagenmuseum is. On ’t end nag een smidderee deer wos Louwtje Witte drok on ’t lasse. En weer nou Dirk en Nel Eelman weune wos ’t postketoortje mit ok nag een winkeltje weer je lappies stof, klossies géére, piêpies sééd en zokszowot kóópe kon. Sundags kon degene die wow ok nag naar de kerrek gaan. Ja, het durrep bruuste fon leve. Dot wos zo’n 60 jaar leje.

Op ’t end fon ’t Vermaningspad weunde Barend mit siên vader en moeder. Ze brochte op héél Tessel de blaade rond. Os je deer in huus kwam op de dag dot de blaade onkwamme, don kon je nerreges zitte wont overol logge stapels en stapels en stapels blaade. Jan Lok mit siên iêne óóg brocht saame mit siên vrouw Barbara en hun iênige zeun ol die blade rond over héél Tessel. Je kon ze wel uuttekene, Jan in sien Daffie en Barbara mit de opoefiets weer enorme fietstosse onsotte. Elleke week weer en ze ware don ok bekende persoone in olle durrepe. Veul mense sotte ol te wachte tot ze kwamme mit de Libelle, de Margriet, de Donald Duck en ok aare blade. Foor Barend wos Tessel de wereld, deer hoefde je niet of, op Tessel hod je immers olles: de dune, ’t strond, ‘t bos, de polders, het durrep en foorol ’t gevoêl fon gróóte freeheid.

Op een goed moment most Barend keurt worre foor de militaire dienst, net os olle aare jongemonne op een bepaalde leeftiêd. Op dinnesdag most ie zich melde. Deer hod ie een briêf over krege. De dag en de tiêd waare vermeld. D’r sot niks aars op, dut wos nou iên fon die dinge weerfóór je wel fon Texel most. ’t Kon niet aars, wont de keuring, dot most beure. Maar hee kwom twie daage later pos opdrave. ”U bent twee dagen te laat, meneer,” zei de dienstdoende ambtenaar. “Ja, dot ken wel kloppe,” seid Barend, “maar ik most eerst nag hellepe de blade rondbrenge, dus ik hod gien tiêd.”

Hij werkte ok bee de Vries en van der Wiel. Veul butewerrek, deer hield ie fon. Hellemplonte, de sondsuppletie, prachtig werrek. Don wos je lekker bezig in de netuur. ’t Wos een horde werreker, dot ken je gerust wel stelle. Hee hod gien tiêd en ok gien zin om ok maar een dag fon Tessel of te gaan, olliêndig in uterste nóód. Fekansie fon ’t eilond of wos d’r niet bee.

Opiêns wos deer de kons fon siên lééve: d’r kwom werrek op foor ’t bedriêf in Saoedi-Arabië. Dot wos een héél end weg! In het Midden Oósten. Rond koppiestiêd in de namiddag sotte de monne, die bee de Vries en van der Wiel werrekte, nag wot bee mekaar in het dorpscafé en werd het gróóte nuws besproke. ”Jonge, Barend, is dot niks foor jow om deer naartoe te gaan,” froege de collega’s on ‘m terwijl ze in de Fuik bee fon Splunter een biertje dronke. SaoediArabië, zo’n kons kreg je nooit meer! Zo sie je naggeres wot fon de wereld, jee komt bijna niet fon Tessel of, mon!” Barend sag ’t hillegaar niet sitte. ”Saoedi-Arabië, Saoedi-Arabië, ni hoor, dot is niks foor mee,” antwoordde ie, ”ik sol me deer gek weze, ik weet ol hoe dot gaat: de hééle dag on de overkont, de eerste bóót heen en de leste terug. Ni, ni mee niet gesiên.” Dorpsgenoot Jelle Timmer wos wot avontuurlijker insteld en die ging deer laater wel naar toe. Ja, ’t wos een horde werreker die Barend, hee kon werreke os een péérd. Dot wel, maar ’t most op Tessel beure, aars hoefde ‘t niet wont reislustig wos ie zeker niet.

Hee spitte ok foor die en gene. ”Ken je saterdag de tuun bee ons omspitte?” Netuurlijk kon dot. In iên ochtend gooide ie ‘m hillegaar om en een bakkie koffie werd er ok nag tussendeur dronke. Barend wist precies wot er belangrijk wos in ’t leve. Je freeheid, dot wos je gróóste goed. Maar vader en moeder kwamme te overlije en toen wos ie opiêns olliêndig in huus. Don mag je wel free weze of in ieder gevol dot gevoêl hebbe, maar altoos zo olliêndig, deer is niet veul on en een beetje gezelskap is toch ok wel wot waard op siên tiêd. Niet dot d’r gien mense naar ‘m omkeke, ni dot nou ok weer niet, d’r ware ferskillende mense weer ie veul kwam, effe wot beeprate en een bakkie drinke maar het huus, dot huus dot wos toch wel errug leeg opiêns. En stil, ok zo ferskrikkelijk stil, wont d’r prate giên mens terug os ie wot wow séégge. Goeie raad wos duur.

Hee ging op soek naar een geskikte vrouw en kreeg kennis on Coby. ’t Klikte goed en na een tiêdje benne ze same trouwt. Hee hod er echter giên rekening mee houwe dot ie niet meer zo free wos os toen ie olliendig wos. Siên grooste goed. Siên freeheid. Ja, os je gaat trouwe, don moet je ok rekening mit mekaar houwe. En Coby hod zógeseid naggol de broek on. Weg freeheid. Weg. Os je trouwe gaat moet je een beetje geve en een beetje neme maar je ken niet meer oltóós doên wot je zellef wil, wont je bent nou iênmaal mit siên twieje. Hee kreeg er wel gezelskap foor terug, dot netuurlijk wel maar toch…’t wos effe wenne en ’t lukte niet altóós even goed. Mettertiêd kwomme d’r wot gezondheidsklachte bee Coby en ze krege hulp fon die en gene. De thuiszorg en noem maar op. Zó kwam onze dochter deer ok over de floêr. Coby kwam na een siêkbééd te overlije en Barend raakte naar de Gollard.

Siên gezondheid liet inmiddels wel wot te wense over. De tuun omgooie in ien ochtend, dot wos er niet meer bee. Hulp fon bute wos echter niet meer zóveul nodig, wont in de Gollard werd je goed verzorgd. Onze dochter bleef bee ‘m komme en wos iên fon siên steun en toeverlate. ”Ik sow zó graag naggeres in de dune wille kieke,” seid Barend op een keer. “Deer is ’t toch zó prachtig en weet je, ik ken overol komme wont kiek, hier heb ik een sleutelbossie en deer sitte olle sleutels fon de hekke in de netuurgebiede on. Die sleutels, dot is ’t belangrekste wot ik bezit!”. “Weet je wot, Barend,” seid Willemijne, ”ik weet deer wel wot op. Miên broer werrekt bee ‘t skap en ik ga frage of wee niet eres mee kenne mit de auto de dune in.” Dot ging on en Barend wos de koning te riek. Hee sot foorin en hod de gróóste praatjes. Op een goed moment konden ze niet verder reje, wont ze stonde foor een geslote hek. Triomfantelijk haalde hee de sleutelbos uut siên zak en gaf ‘m on onze oudste zeun. “Kiek, hier heb ik de sleutels, weer jee ’t hek mee opemake ken.” Jacob pakte de sleutels on en dee net alsof ie de ouwe sleutels gebruukte om ’t hek mee te opene. Barend wos zo gróós os een ouwe boender en ’t werd een onfergetelijke middag. Een paar maande deerna is ie overleje, die Barend. ’t Wos mooi weest. Op siên sterrefbééd seid ie teuge onze dochter: “kiek eres effe goed meike, wot ik foor jow heb. Ik heb ol veul weggeve maar jee kregt fon mee ’t belangrekste wot ik heb: mien sleutels die toegang geve tot de freeheid.”

Freeheid die niet olliendig foor Barend, maar foor eenieder fon ons een héél gróót goed is. Hillie Keijzer-Vlas, Oudeschild

HOE ZIT HET NOU MET DE THUISZORG EN HET VERPLEEGHUIS? Het rommelt in de thuiszorg. Er is de nodige onrust onder medewerkers en cliënten. Als oorzaak wordt vaak genoemd dat gemeenten te weinig betalen of te veel bezuinigen. In werkelijkheid zit het iets ingewikkelder in elkaar. Je hebt inderdaad gemeenten die bezuinigen en de vergoeding voor lichte huishoudelijke ondersteuning hebben gestopt. Dit is bijvoorbeeld het geval bij onze buurgemeente Hollands Kroon. Het stopzetten van de hulp betekende het ontslag voor zo’n 90 medewerkers van TSN. Uit protest hebben zij het gemeentehuis in Anna Paulowna bezet begin februari. Op Texel hebben we ervoor gekozen de huishoudelijke hulp ongewijzigd voort te zetten. Er wordt wel goed gekeken wat mensen nodig hebben maar dat was altijd al het geval. Op Texel werken meerdere aanbieders huishoudelijke hulp. TSN is verreweg de grootste en verzorgt met zo’n 55 medewerkers ongeveer driekwart van de huishoudelijke zorg op Texel. Nu TSN failliet is worden de cliënten overgenomen door de andere aanbieders en krijgen de medewerkers een nieuw contract aangeboden.

Waar ging het nu mis met TSN? De gemeente is verantwoordelijk voor lichte zorg aan huis waaronder huishoudelijke hulp. De wat zwaardere zorg aan huis wordt in de meeste gevallen uitgevoerd door de wijkverpleging die niet onder de gemeente maar onder de zorgverzekeraar valt. De wijkzuster heeft met de nieuwe wetgeving een wat grotere rol gekregen. Gevolg is dat de gemeenten vooral de lichtere (goedkopere) huishoudelijke hulp afnemen en minder behoefte hebben aan de zwaardere (duurdere) huishoudelijke hulp. Hier ontstaat nu het probleem. De thuiszorgbedrijven hebben een contract met de gemeenten voor met name de goedkopere hulp terwijl ze vanuit het verleden relatief veel ’duurdere’ werknemers in dienst heeft voor de zwaardere hulp. Deze werknemers worden betaald volgens eerder afgesloten arbeidsovereenkomsten. Aan de contracten van de gemeenten wordt onvoldoende verdiend om dit personeelsbestand te kunnen betalen. Om dit op te lossen, verlaagde TSN, de grootste thuiszorgorganisatie van Nederland, de uurlonen van de betreffende medewerkers met 20 tot 30%. De medewerkers stapten naar de rechter die hen in het gelijk stelde. TSN moest alsnog de hogere lonen betalen en kwam in acute geldnood. Het betekende het einde van TSN.

Buurtzorg Het rijk ging in gesprek met de curatoren om te praten over overname contracten van TSN. Uiteindelijk kwamen de partijen uit op Buurtzorg, een prima organisatie met een uitstekende naam. Buurtzorg stelde wel de voorwaarde dat zij € 2 per uur meer wilde ontvangen dan de andere aanbieders. Het Rijk ging hiermee akkoord maar geeft tegelijkertijd aan dat als gemeenten € 2 per uur meer zou betalen, dit wordt aangemerkt als staatssteun. En dat mag niet! Daarom moeten gemeenten, als zij met Buurtzorg in zee gaan, de andere aanbieders van huishoudelijke hulp ook € 2 per uur meer gaan betalen. De gemeenten krijgen hiervoor geen budget en daardoor zijn we weer terug bij af. Immers, dan hadden gemeenten net zo goed TSN meer kunnen betalen, want daar zat nou net het probleem. U snapt het allemaal nog?

Verpleeghuis Het Rijk is ook verantwoordelijk voor de verpleeghuisplaatsen. Op Texel wordt dit naar volle tevredenheid verzorgd door Omring die hiervoor dus budget ontvangt van het Rijk. De gemeente zit hier niet tussen. Ondertussen speelt al langere tijd op Texel dat er soms te weinig plaats is voor Texelaars die intensieve zorg nodig hebben en al dan niet tijdelijk naar het verpleeghuis moeten. Omring is een grote organisatie met vestigingen aan de overkant. Als er geen plaats is en Texelaars echt niet langer thuis kunnen blijven wonen of intensieve zorg nodig hebben, worden ze tijdelijk aan de overkant geplaatst. Voor degenen die dit overkomt, is dit een nare situatie . Aan de éne kant is het fijn dat de Texelaars niet thuis hoeven te blijven als dat echt niet meer gaat. Dan ben je blij dat Omring in ieder geval een verpleegplek kan bieden. Aan de andere kant kunnen mensen die van Texel af moeten hiervan erg overstuur raken en is het voor de gezinsleden een behoorlijke belasting. Als gemeente hebben we hierop niet direct invloed maar we kunnen wel een signaal afgeven aan Omring. Uitgangspunt moet zijn dat mensen op Texel kunnen blijven. Oude bomen moet men immers niet verplanten. Hennie Huisman, Wethouder Zorg

Eindredacteur Leef-Tijd zoekt collega Tot 1 januari 2016 werd de eindredactie van Leef-Tijd beurtelings verzorgd door Riet Veenendaal en Margreet Berndsen. Begin 2015 hadden deze beide medewerkers al aangegeven op de genoemde datum met deze werkzaamheden te willen stoppen. Oorspronkelijk gaven twee vrijwilligers aan het periodiek verzorgen van de layout van Leef-Tijd op zich te willen nemen. Maar toen op 1 januari jl. puntje bij paaltje kwam, bleek ik de enige overblijvende vrijwilliger voor de functie van eindredacteur. Nu is het niet zo, dat ik in mijn eentje moeite heb om de drukproef op tijd klaar te krijgen, want zo’n verschrikkelijke grote klus is het nu ook weer niet. Alleen er zit momenteel niemand op de reservebank en ook ik kan ziek worden. Dus ben je goed in Microsoft Word en lijkt het je een leuke uitdaging om aan de vormgeving van dit blad mee te werken neem dan contact met me op. Willem Vlas telefoon 0222-313692; e-mail [email protected]

Colofon: Redactie: Margreet Berndsen, Fridtjof Blanken, Brigitte Hollands, Henk Snijders, Riet Veenendaal, Willem Vlas en Judy Weggelaar m.m.v. Hennie Huisman, Kees Dekkers, Rosa Harbers, Hanna van den Berg, familie Binsbergen, Klaas Modder, Nel Vermeulen, Joop Jonk, Hillie Keijzer-Vlas, Nel Rommets, Aris Bremer, Guusje Witte en ‘Neeltje’. Foto voorpagina: Peter Ampt. Opmaak voorpagina en puzzel: Annie van der Heide. Eindredactie, vormgeving en opmaak: Willem Vlas. Tekstcorrectie: Lina Bruijn.

Ledenadministratie Seniorenvereniging Texel: Gonda Dijksma, tel. 318685 e-mail: [email protected]

Distributie: Rosa Harbers, tel. 312696 en Truus Zoetelief, tel. 312890 Advertenties: Mediabureau Langeveld & de Rooy m.m.v. Tom Steenvoorden, tel.: 316656 Websites: www.texelswelzijn.nl en www.seniorenverenigingtexel.nl Kopij voor de volgende krant graag voor 6 mei 2016 naar: [email protected] Leef-Tijd is een uitgave van Mediabureau Langeveld & de Rooy in samenwerking met Texels Welzijn en Seniorenvereniging Texel. Oplage: 2500 stuks

Informatie mantelzorgondersteuning Texel  ‘Laat mantelzorg werken’; Mantelzorgpodium Texel 14 april 2016 Opnieuw zal donderdagavond 14 april tijdens het Mantelzorgpodium Texel het thema ‘Laat mantelzorg werken’ centraal staan. Eerder verzorgde Margreet Woesnner, van de landelijke stichting ‘Werk & Mantelzorg’, al een inspirerende presentatie over de mogelijkheden van een vruchtbare samenwerking rond mantelzorg tussen werkgevers en werknemers op de werkvloer. Zij informeerde de aanwezigen uitgebreid over cijfers, maatschappelijke ontwikkelingen, mantelzorgvriendelijk personeelsbeleid, wettelijke regelingen en goede voorbeelden uit de praktijk. Tijdens het komende podium gaan we in gesprek met de managers en werknemers van twee Texelse organisaties: Omring, locatie Hollewal, en Vakantiepark De Krim. Wat zijn hun ervaringen met de combinatie werk en mantelzorg in de praktijk van alledag? Want de zorg voor een chronisch zieke partner, een gehandicapt kind of hulpbehoevende ouder is niet iets waar je bewust voor kiest. Veel mensen zien het als iets vanzelfsprekends: het overkomt je en je doet het gewoon. Ook naast een betaalde baan. Zo combineren een op de zes werknemers (en een op de vier in de zorg) hun mantelzorgtaken (gemiddeld 15 uur per week) met een betaalde baan. En dat aantal zal komende jaren alleen maar verder toenemen. Soms leidt deze combinatie echter tot overbelasting en ziekte van de werknemer. Soms levert deze combinatie problemen op in de werkplanning van de werkgever. Daarom is het belangrijk dat het thema mantelzorg onderwerp van gesprek is tussen werkgever en werknemer, zodat werkgevers en werknemers samen op zoek gaan naar de mogelijkheden voor een mantelzorgvriendelijk werkklimaat binnen hun eigen organisatie. Programma Mantelzorgpodium Texel 14 april: 19.15 uur Inloop met koffie en thee 19.30 uur In gesprek met Rick van de Ven en Annemieke van der Werve (Omring), Jolanda Kamphuis en Mirjam Pansier (De Krim) 20.30 uur Gelegenheid na te praten onder het genot van een hapje en drankje Muziek: Hans Hopman Waar: De Buureton, Beatrixlaan 43 Den Burg Informatie: Texels Welzijn, tel. 312692 of mail [email protected] Aanmelden is niet nodig. Iedereen is welkom

 Dag van de Texelse mantelzorger 2016 Jaarlijks wordt in Nederland de ‘Dag van de mantelzorger’ gevierd als waardering van de grote inzet van mantelzorgers binnen onze samenleving. Zo ook op dinsdag 9 februari 2016 op Texel. Op deze dag wilde Texels Welzijn, dit jaar in samenwerking met Omring, Geriant en de gemeente Texel de mantelzorgers op ons eiland bedanken voor de vaak intensieve zorg die zij geven aan hun naasten. Want zonder hun inzet zou de zorg er voor elkaar op Texel heel anders uitzien. Daarom werden op 9 februari Texelse mantelzorgers uitgenodigd om met hun ‘collega’ mantelzorgers in het eigen dorp gezellig samen aan tafel te gaan. Zo werd er samen ontbeten in Oudeschild, genoten van een high tea in De Koog en tenslotte gedineerd in Den Burg. Daarnaast werden er ’s ochtends (tweepersoons) verrassingsontbijtjes bezorgd bij de mantelzorgers die niet konden aanschuiven bij een gezamenlijke maaltijd door de zorg voor hun naasten. Tijdens alle maaltijden stond natuurlijk ontmoeting en gezelligheid centraal. Maar het bood ook de mogelijkheid met elkaar te verkennen hoe de waardering van mantelzorgers er in de komende jaren op Texel uit zou kunnen zien. Want zeker nu het mantelzorgcompliment niet meer bestaat wilden de organisatoren heel graag horen wat de eigen wensen en ideeën van mantelzorgers zijn. Hoe of met wat zouden wij hen het beste kunnen waarderen en ondersteunen. Over de uitkomsten van deze gesprekken leest u binnenkort meer!

 KOPP/KVO groepen voor jonge mantelzorgers De term KOPP/KVO staat voor Kinderen van Ouders met Psychische Problemen en Kinderen van Verslaafde Ouders. Kinderen die opgroeien in gezinnen met ouders die deze problemen hebben, leven in moeilijke omstandigheden waarvoor zij zelf niet gekozen hebben. Vaak moeten zij al op jonge leeftijd meer voor hun ouders zorgen dan andersom. De jonge mantelzorgers dus. Zij groeien op in onzekerheid, bang voor de onvoorspelbare en moeilijk te begrijpen dingen die hun ouders doen. Niet zelden worden zij daarbij ook nog geconfronteerd met fysieke mishandeling die des te onbegrijpelijker is, omdat zij niet weten waarvoor zij gestraft worden. In Nederland groeien ongeveer 577.000 kinderen op in gezinnen met ouders die kampen met psychische problemen en/of verslaving. Een derde van deze kinderen ontwikkelt zelf ernstige psychische problemen. Als beide ouders problematisch functioneren, ontwikkelt zelfs twee derde van de kinderen deze problemen. Het meest kwetsbaar zijn de kinderen in de leeftijd van 0 tot 5 jaar, vooral omdat de voor een gezonde ontwikkeling zo noodzakelijke hechting van kind aan ouder(s) niet goed gaat met vaak levenslange gevolgen. Voor de ontwikkeling van deze kinderen is het van groot belang dat zo vroeg mogelijk gesignaleerd wordt dat zij in moeilijke omstandigheden verkeren. Zij kunnen dan doorverwezen worden naar adequate hulp. Heel belangrijk is de KOPP/KVO groep. In deze groepen leren kinderen onder deskundige begeleiding hun problemen bespreken en begrijpen samen met lotgenoten. Dat laatste is belangrijk, omdat veel kinderen opgroeien met het idee dat zij de enigen zijn die het thuis moeilijk hebben. In de groep kunnen zij van elkaar leren. Leren zij hun sociale vaardigheden versterken en leren zij zichzelf te beschermen tegen het onbegrensde gedrag van één of beide ouders. Tegelijkertijd geven de medewerkers van de geestelijke gezondheidszorg ook hulp aan de ouders. De gezonde ouder wordt gesteund en geholpen zich beter overeind te houden en ook oog te houden voor de belangen van het kind. En natuurlijk wordt ook altijd geprobeerd de zieke ouder te helpen, hoewel vaak erkend moet worden dat ernstige psychische problemen moeilijk te behandelen zijn. In de Buureton werd onlangs, tijdens een speciale bijeenkomst van het Mantelzorgpodium Texel, een documentaire film vertoond die gemaakt is door Sophie (27 jaar), dochter van een moeder met ernstige psychische problemen. Vader had het gezin verlaten, toen zij 8 jaar was. Haar broer en zusje waren jonger. Zij groeiden op met hun moeder die regelmatig opgenomen werd. Dan gingen zij voor die tijd naar vader, maar wanneer moeder weer thuis kwam, keerden zij terug naar haar. De drie kinderen groeiden op in een zeer onstabiele en onveilige situatie, waarbij Sophie in toenemende mate de verantwoordelijkheid moest nemen om de thuissituatie enigszins in goede banen te leiden. Toen zij naar de Kunstacademie in Antwerpen ging, nam zij het initiatief tot de film die zij de titel gaf: ‘Lieve mama’. Haar doel was om haar moeder te helpen door meer begrip voor haar, maar ook voor hun situatie te ontwikkelen. Zij interviewde haar broer en zus, haar vader, haar oma, de huisarts en ook haar moeder. Het was pijnlijk te zien hoe broer en zus die beide het contact met moeder verbroken hadden, geleden hadden onder de situatie thuis, hoe vader wegdook voor zijn verantwoordelijkheid, hoe oma een dringend beroep deed op Sophie het met moeder vol te houden en hoe de huisarts meeleefde, maar uiteindelijk weinig deed. Vooral in de gesprekken met vader, oma en huisarts kwam steeds de vraag terug: wie zorgde er nu eigenlijk voor ons. Alle aandacht ging altijd naar de zieke moeder, maar wij dan? Goeie vraag, zei de huisarts. Tja, zei vader. Je moeder is nu eenmaal zo, zei oma. In hun onbeholpen reacties werd scherp zichtbaar hoezeer de omgeving wegkeek en daarmee de kinderen in de steek liet. In het gesprek na vertoning van de film die gezien werd door zo’n 60 professionele hulpverleners en onderwijskrachten, gaf Sophie aan dat consultatiebureaus en scholen beter kunnen signaleren wanneer er met kinderen iets aan de hand lijkt te zijn. Ook verweet zij de hulpverlening dat moeder nooit echt aangesproken was op haar verantwoordelijkheid voor de kinderen. Inmiddels is de geestelijke gezondheidszorg beter voorbereid. In Noord-Holland-Noord hebben in 2015 elf KOPP/KVO groepen gedraaid. Ook is de film op diverse plaatsen vertoond. Zelf is Sophie door het maken van de film beter gaan begrijpen wat er is gebeurd, waardoor zij zich nu meer in staat voelt te durven kiezen voor haar eigen leven. Tegelijk voegde zij hier op aandoenlijke wijze aan toe dat zij er ook altijd voor haar moeder zal zijn. Websites waar u meer informatie kunt vinden, zijn: www.survivalkid.nl, www.kopstoring.nl, www.kopopouders.nl. Maar u kunt voor nadere informatie ook altijd terecht bij Texels Welzijn en het Centrum voor Jeugd en Gezin.



Familieband vaak te slecht voor mantelzorg

Vier op de tien relaties tussen ouders en volwassen kinderen zijn niet harmonieus. En heel vaak is dat van blijvende aard. Dus als het contact afstandelijk is of vaak tot conflicten leidt is de flexibiliteit om de hoeveelheid contact op te schroeven als een vader of moeder hulpbehoevend wordt er vaak niet. Van de broers en zussen heeft de helft weinig, slecht of geen onderling contact. Als bloedverwanten elkaar al de helpende hand toesteken, zoals bij ziekte, neemt het aantal onderlinge conflicten vaak toe. Het is dan ook de vraag of de overheid de zorgkosten omlaag kan brengen door meer beroep te doen op de solidariteit tussen bloedverwanten, door het stimuleren van mantelzorg. Daarnaast laat een enquête, van marketingbureau USB, onder ruim 1.000 Nederlanders zien dat bijna de helft van de kinderen (45 procent) denkt dat ze hun ouders geen mantelzorg kunnen bieden in de toekomst. De reisafstand is te groot, banen slokken teveel tijd op en/of het eigen gezinsleven krijgt voorrang. Een kleine groep hierbinnen (7 procent) wil hoe dan ook niet zorgen voor hun ouders. Van de ouderen denkt slechts 1 op de 5 dat er mensen zijn in hun omgeving die te zijner tijd een handje helpen. Van de ouderen die nu al ernstige gezondheidsklachten hebben, zegt de helft dat niemand hen mantelzorg wil of kan geven. Inmiddels springen commerciële bureautjes in het gat door plaatsvervangende mantelzorgers te leveren, zoals: www.vertroeteljeouders.nl ; www.huur-een-dochter.nl ; www.mantelaar.nl Bron: De Volkskrant, 6 februari 2016



Soms hebben mantelzorgers zelf een steuntje in de rug nodig

Mantelzorgers zijn mensen die voor een naaste zorgen, intensief en onbetaald. Maar soms hebben ze ook zelf even iets nodig. Daarom biedt Texels Welzijn aan mantelzorgers: informatie en advies, praktische hulp bij regelzaken, begeleiding, een luisterend oor, ondersteuning bij het organiseren van respijtzorg, cursussen, Mantelzorgpodium Texel, de jaarlijkse Dag van de Mantelzorg. Dus bent u mantelzorger en heeft u vragen of wensen. Neem dan contact op met Maaike van der Knaap (mantelzorgcoördinator Texels Welzijn), tel.no 312696 of mail [email protected]

 Leestip Depressie is de meest voorkomende stoornis in Nederland. Jaarlijks kampen zo’n 650.000 mensen met een depressie of depressieve klachten. ‘Help mijn partner heeft een depressie’ is de titel van het boek dat psychiater-psychotherapeut Stef Linsen schreef. Dit boek kan mantelzorgers ondersteuning bieden bij de hulp aan hun depressieve partner of andere naasten. Stef Linsen werkt 25 jaar binnen de GGZ en weet uit eigen ervaring dat partners van mensen die lijden aan een depressie fors worden belast en vaak moeilijk hun weg kunnen vinden binnen het grote aanbod aan informatie en behandelingen. Linsen schreef het boek dan ook om partners hele praktische informatie te geven over wat een depressie is, de vaak bijkomende stoornissen en een overzicht van álle erkende en door de verzekering vergoede behandelingen. Ook geeft hij antwoord op prangende vragen als ‘Wat is er met je partner aan de hand?’ ’Is de liefde over?’ ‘Wat kan ik doen en wat niet?’ en ’Is het mijn schuld?’ En dat alles in begrijpelijke taal. Daarnaast geeft het boek ook vele praktische tips voor thuis, met speciale aandacht voor de kinderen. Het boek is te bestellen (12,50 euro) bij de boekhandel. ISBN13: 9789491442650

 Eigen verhaal, informatie of tips … Heeft u als mantelzorger zelf een verhaal (of misschien interessante informatie/ tips voor mantelzorgers) dat u wilt delen in Leef-Tijd ... Dan kun u deze mailen naar [email protected] of sturen naar Texels Welzijn, Beatrixlaan 43 1791 GA Den Burg. En even bellen kan natuurlijk ook: 0222 312696.

Leden van Seniorenvereniging Texel én ANBO-leden krijgen op vertoon van hun ledenpas* korting bij de volgende bedrijven:                 

Oosterhof Wonen in Den Burg geeft op alle artikelen 5% korting Het Texelse Schoonmaakbedrijf Dennis in De Cocksdorp geeft op alle diensten 5% korting Wiersma Meubelen in Den Burg geeft op alle artikelen 5% korting De firma Graaf in De Cocksdorp geeft 10% korting op Texelse dekbedden (op = op) Ouderenwinkel Den Helder geeft op alle artikelen 10% korting (niet geldig in combinatie met bestaande aanbiedingen) Voeten op Texel in Eierland geeft op alle voetverzorgingsproducten 50 eurocent korting De Kookwinkel van Keukencentrum Texel in Den Burg geeft 5% korting Stiehl Audio Video, De Waal, geeft op alle aankopen 5% korting Restaurant Topido in De Cocksdorp geeft bij een kopje heerlijke DE koffie naar keuze een tweede kopje gratis. Aanbod geldt voor leden en hun gasten. Garage Dros in Eierland geeft op alle reparaties 10% korting Zegel Modes in de Weverstraat en Zegel Lingerie aan de Binnenburg te Den Burg geven 10% korting VTI Oudeschild geeft 10% korting op alle materialen Computer Texel, Keesomlaan, geeft 5% korting op de eerstvolgende bestelling. Gebruik hiervoor kortingscode CT2013 (1 x per gezin) TCA aan de Maricoweg geeft bij aankoop van minimaal € 30,- aan inkt/toner een gratis pak A4 papier t.w.v. € 3,Mantje Lifestyle Stores (zowel in Den Burg als in de Koog) geeft 10% korting op: schoenen op maat, sokken, gemakschoenen, semi-orthopedische schoenen en inlegzolen. De korting is van toepassing op de volgende merken: Durea, Ecco, Finn Comfort, Nimco, Xsensible, Item M6, Sockwell en Superfeet Slagerij Ed Maas, Oosterend. Bij aankoop van een worst (bloeddruk verlagend) 10 % korting Timmers Tearoom. Oosterend. Het tweede kopje koffie gratis.

*) De korting geldt niet voor aanbiedingen. Tip: neem bij grotere aankopen altijd meteen uw ledenpas mee! (wacht daar dus niet mee tot u de rekening krijgt). In verband met de ontwikkelingen sinds 24 september 2015 bij de ANBO krijgen zowel leden van de Seniorenvereniging Texel als ANBO-leden korting op vertoon van hun ledenpas. Uw bedrijf kan ook meedoen aan dit initiatief! Hiervoor kunt u contact opnemen met Tom Steenvoorden, tel. 316656 of mail naar [email protected]

Programma Alzheimer Café Het Alzheimer Café vindt plaats in De Buureton. Belangstellenden zijn van harte welkom. De toegang is gratis. Aanvang: 19.30 uur, sluiting om 21.30 uur. 29 maart: Dementie heb je niet alleen. Johan Hoetmer en zijn dochter Esther vertellen over hun partner/moeder Ina, bij wie op 61-jarige leeftijd de ziekte van Alzheimer werd vastgesteld. 26 april: Kunstenaar Raymond Huisman, zoon van Tjip Huisman, vertelt aan de hand van schilderijen en beelden over het ziekteproces van zijn vader. 31 mei: Toneelvoorstelling over dementie door Jacolien van Kooten en Karin Gaasbeek. Een opvoering waarin herkenbare gebeurtenissen rond dementie centraal staan.

Uit de verhalenwedstrijd 2015 van het Texelfonds:

Een avondje alleen “Je bluuft toch niet zo lang weg as de vorige keer?” Gerbrand probeert haar gerust te stellen met de belofte dat zodra de voorzitter de vergadering afhamert, hij netjes naar huis zal gaan. Een uurtje of tien, later zal het zeker niet worden. Zijn woorden stellen Maartje nauwelijks gerust. Ze weet heel goed dat de jaarlijkse ledenvergadering van volkstuinvereniging “De Knieneberg” meestal uitloopt op een uiterst gezellig samenzijn met bier, borrels en bergen bitterballen. Vorig jaar was het notabene al tegen elven toen zij de voordeur moest openen omdat de onvaste hand van Hilbrand de sleutel steeds naast het sleutelgat prikte.

“Ken je nou niet ‘ns ’n evend gezellig thuusbluve?” Het is 1968. Meer dan veertig jaar duurt hun kinderloos huwelijk nu al en vrijwel alle avonden in al die jaren was Gerbrand thuis. Als zij de afwas van het avondeten doet scharrelt hij wat rond in het schuurtje of schoffelt een brutale scheut onkruid weg uit de rozenperkjes. Zodra de duisternis invalt sluit Maartje de gordijnen van de doorzonkamer, schopt Gerbrand zijn klompen uit en zakt zuchtend neer naast zijn breiende vrouw breeduit op de bank, leest de Tesselaar of kijkt vechtend tegen de slaap teevee.

“Ik zou ôk liever thuus bluve maar ’t komt er nogal op ân fenevend.” Gerbrand verzint iets over een onenigheid over het wel of niet toelaten van bepaalde bestrijdingsmiddelen en er staat een spannende bestuursverkiezing op de agenda. Hij moet die avond echt de deur uit. En hij gaat! Maartje blijft achter, alleen, helemaal alleen en ook een beetje bang. Nee, niet een beetje bang, Maartje is bibberbang. Gerbrand zal urenlang wegblijven en zij zit moederziel alleen binnen terwijl in het dikke duister buiten allerlei gespuis rondloopt. Je hoeft maar een krant open te slaan of naar een teevee-serie te kijken en je wordt ondergedompeld in een criminele wereld vol dieven, moordenaars en het aller- allerergste…. áánranders! Samen met Gerbrand op de bank voelt ze zich nog wel veilig ondanks al die bedreigingen, maar nu…

Hoort ze daar nou wat buiten of is het alleen maar een klapperend tuinhekje? Echt iets voor Gerbrand om die niet goed te sluiten. Dat gaat hij straks horen. Straks? ’t Is nog maar kwart over acht. Maartje staat op, stel je voor dat een of andere onverlaat haar nu door een kier in de gordijnen begluurt. Ze trekt die nog dichter. Ze heeft een hekel aan duisternis. Ze doet alle lampen en lampjes aan en wel op volle sterkte. Geen schemerige kamerhoek mag haar angst aanwakkeren, haar fantasie doet dat al genoeg. Want, denkt ze, waarom zouden in een dorp als Oosterend geen mannen rondlopen die op donkere avonden hun lusten willen botvieren op eenzame vrouwen, op een vrouw zoals zij, deze avond?

Maartje doet toch de teevee maar aan maar ze belandt ongelukkig genoeg in een filmscène waarin een uitdagend geklede ster overrompeld wordt door een onguur overkomend type met Draculatanden. Het gegil van het slachtoffer vult het hele vertrek, Gerbrand is wat “staffig”, de volumeknop staat permanent op maximaal. Naar de enige andere zender, Nederland Twee, overschakelen is geen optie, Gerbrand is de enige die de knoppen op het apparaat weet te bedienen. De teevee gaat snel uit en een diepe stilte valt als een blok op de van angst trillende Maartje. Half negen. Ze zijgt neer op de bank. Met alle zenuwen strak gespannen luistert ze naar geluiden van buiten. Er stopt een auto. Er wordt een portier dichtgeslagen. De buurman? Of misschien toch iemand die uit is op…

Voetstappen. Een luide groet. ’t Is de buurman. Geen kwaad woord over de buurman. Aardige man, de buurman. Knappe man ook. Als die nou ‘ns langs kwam nu Gerbrand een avond weg is… Maartje! Wat haal je in je hoofd? Buurman heeft een mooie jonge vrouw. Iemand als jij bent eerder een prooi voor wellustelingen die het niet uitmaakt of je jong of oud of mooi of lelijk bent, of je spannende lingerie draagt of een degelijk korset…

Kwart voor negen. Vermoeid door de spanning sukkelt ze even in slaap. Dan schrikt ze van iets wakker. Was dat de voordeur? Of de achterdeur? Maar beiden zijn op slot. ’t Is stil. Doodstil. Te stil eigenlijk. Ze loopt naar het voorraam, slikt haar angst weg, trekt het gordijn iets open en gluurt naar buiten. Dat ze daar geen enkele beweging ziet stelt haar niet echt gerust. Aanranders bespringen hun slachtoffers immers altijd onverhoeds. Die vrouw op de teevee zojuist had ook geen enkel idee dat zij… Maartje moet gauw gaan zitten, haar benen trillen nu ook, het klamme zweet breekt haar uit. O! Ze is vergeten het gordijn weer goed te sluiten!. Stel je voor dat nu… Dan, dan klinkt een luide droge tik en direct daarop gaan alle lichten in de kamer uit. Het helverlichte vertrek van zojuist vult zich met een diep duister. Maartje op de bank zit als stijfbevroren, haar hart bonst in haar keel. Gaat haar nu het onheil overkomen waar zij zo bang voor is? Welke woesteling zal zich straks op haar werpen? Een warm straaltje urine zoekt een weg langs haar toegeknepen dijen naar beneden. Ze probeert het donker met haar ogen te doorboren om de deur te zien waardoor het onheil zal binnenkomen. Ze ziet iets, een streepje licht van de lantaarn buiten dringt door de gordijnkier en wordt weerkaatst op de deurkruk. Ze staart naar die kruk. Ze ziet die uiterst traag naar beneden gaan, ze ziet de deur heel langzaam open gaan. Maartje houdt het niet meer, haar blaas leegt zich totaal op het karpet, een angstkreet perst zich door haar dichtgeknepen strottenhoofd en direct daarop schreeuwt ze in totale paniek: “Pak me dan maar! Pak me dan maar!! Wie je ôk bent! Pak me dan maar!!” De voorzitter was ziek, de vergadering ging niet door en Gerbrand dacht dat Maartje wel in was voor een geintje.

Aris Bremer - Oosterend

7 oktober 2015 Deze kleine geschiedenis heet echt gebeurd te zijn. De namen zijn echter gefingeerd.

Te weinig belangstelling voor dagtrip naar Hillegom en Agriport A7 Op 26 april had Seniorenvereniging Texel haar eerste dagtrip gepland naar een vetplantenkwekerij in Hillegom, waar workshops worden gegeven, hoe men met vetplanten en schelpen mooie decoraties in verschillende soorten vazen kan maken. Aanvullend zou daarna een bezoek gebracht worden aan de paprikakwekerij Agriport aan de A7. De kosten werden geraamd op € 50,-- per deelnemer. Om deze prijs te kunnen handhaven moesten er ongeveer vijftig mensen aan deze dagtrip deelnemen. Zelfs tijdens de op 17 februari jl. gehouden algemene ledenvergadering heeft het bestuur van Seniorenvereniging Texel getracht leden te verleiden deel te nemen aan deze dagtrip. Het heeft niet mogen baten. De teller is blijven steken op 29 deelnemers. Als we de dagtrip door zouden laten gaan, zou de prijs in dit geval ruim boven € 100,-- per persoon zijn uitgekomen. Dat vindt het bestuur van Seniorenvereniging Texel onaanvaardbaar hoog. Er bleef het bestuur dan ook geen andere keus, dan de op 26 april 2016 geplande dagtrip in verband met te weinig belangstelling te laten vervallen! We bereiden ons al weer voor op een andere dagtrip. Mocht u nu ideeën voor dagtrips hebben, schroom niet maar geef ze door aan Guusje Witte telefoon 314171 of per e-mail [email protected] We kunnen in ieder geval de meningen over de ingebrachte ideeën peilen. Uitvoerbaarheid hangt volledig af van het feit, of er voldoende belangstelling voor is. Guusje Witte

Digibeet Het woord kwam ik, al weer heel lang geleden, voor het eerst tegen in een interview met Maurice de Hond. Hij is de man van de polls over bijvoorbeeld te verwachten verkiezingsuitslagen. De Hond liet zich nogal laatdunkend uit over mensen, die slecht of helemaal niet met een computer kunnen omgaan. Ik voelde me aangesproken. Enerzijds omdat ik minachting, waar het zo’n onderwerp betreft, hoogmoedig en dus dom vind. In de tweede en misschien wel belangrijkste plaats, omdat ik me realiseerde, dat ik bij de bedoelde groep hoorde en hoor. Een mailtje maken gaat en af en toe wat opzoeken op Google. Daar houdt het wel zo ongeveer mee op. Zelfs in de groep van tachtigplussers waar ik bij hoor, denk ik dat ik in de achterhoede mee sjok.

Tja Waarom doe je dan niet beter je best om wat handiger te worden met het in deze tijd onmisbare apparaat? Een goede vraag aan een toch niet onhandig mens die ontwikkelingen in de moderne maatschappij met belangstelling volgt. Misschien is het dwarsigheid of luiheid, terwijl er toch eigenlijk van luiheid geen sprake is. Het belangrijkste is dat ik als fervent lezer gewoon tegenzin in het ding heb. Raar want de mogelijkheden voor informatie zijn geweldig. Of het consumeren van een gigantische berg informatie ook leidt tot veel kennis vraag ik mij af. Een prima smoes om er toch maar niet veel mee te doen. Er is altijd wel een nieuw excuus om je niet wat meer in te zetten.

Verjaardagspraat Het is opvallend dat ouderen, die niet met de computer zijn opgegroeid juist heel veel over het ding praten. Dit terwijl het gewoon over gereedschap gaat. Dat gepraat doet mij denken aan mijn grootvader die pas op gevorderde leeftijd leerde fietsen. De fiets en de mogelijkheden van het vervoermiddel waren voor hem een onuitputtelijk onderwerp van gesprek. Echt goed fietsen, zonder een gevaar bij de weg te zijn, heeft hij nooit geleerd. Fridtjof

De Texelse contactcirkel Wie merkt het op als er iets met jou aan de hand is? In ieder dorp of buurt woont wel iemand die weinig contact heeft met haar of zijn omgeving. Iemand die niet vaak met buren praat, geen behoefte heeft aan veel mensen om zich heen en ook niet graag een beroep doet op anderen. Maar je bent dan wel extra kwetsbaar als er ineens iets aan de hand is. Met de Texelse contactcirkel blijf je echter niet onopgemerkt. Want als deelnemer aan de cirkel hoor je bij een groep mensen die op elkaar letten. De contactcirkel is een groep mensen die iedere dag even contact met elkaar opneemt om te informeren of alles goed gaat. Wordt er niet gereageerd, dan komt er altijd even iemand kijken. Je wordt dus niet zomaar vergeten. En dat geeft een veilig gevoel. De deelnemers bellen elkaar elke dag in een vaste volgorde (de belronde), zodat ze steeds door dezelfde persoon gebeld worden. En dat klinkt vertrouwd. De contactcirkel richt zich met name op mensen die verminderd zelfredzaam zijn. Van deze groep woont een steeds groter deel steeds langer zelfstandig thuis. Vaak zijn het mensen die om redenen van veiligheid behoefte hebben aan regelmatig contact, maar zelf geen, of een te klein sociaal netwerk hebben. Hoe lang duurt de belronde? De telefoongesprekken duren maximaal 5 minuten en zijn alleen bedoeld om te checken of alles in orde is. Wanneer iemand langer wil praten dan spreekt die persoon met de ander af om op een ander moment terug te bellen. Het is immers belangrijk dat de cirkel zo snel mogelijk rond is. Wanneer de cirkel uit 10 deelnemers bestaat en iedereen zich aan de regels houdt (meteen doorbellen en maximaal 5 minuten praten), dan duurt de belronde ongeveer 50 minuten. Wilt u deelnemen aan de Texelse contactcirkel? Neem dan contact op met Rosa Harbers (Texels Welzijn), tel 312696 of [email protected]

Nee! Ik ben niet te zwaar beladen. Ik lig alleen wat diep. Foto: Willem Vlas

Inloopmiddagen voor senioren Alweer 4 jaar organiseert het Rode Kruis Texel inloopmiddagen voor senioren. Het uitgangspunt is elkaar ontmoeten en dat kan op verschillende manieren. Gewoon een praatje onder genot van koffie of thee maar men kan ook met elkaar een spelletje spelen, klaverjassen, handwerken of er wordt een kort filmpje vertoond, af en toe bingo, bloemschikken, noem maar op. We proberen activiteiten te organiseren waar u als bezoeker van de inloopmiddagen plezier aan beleeft. Nieuwe ideeën zijn altijd welkom. De inloopmiddagen worden gehouden op de 2e en 4e maandagmiddag van de maand. Van 14.00 tot 16.00 uur in het Rode Kruisgebouw aan de Jonkerstraat. Gemiddeld zijn we ‘s middags met een vrouw of 15 maar de heren zijn ook van harte welkom. Er is nog een kaarttafeltje vrij. Aanmelden hoeft niet, en de toegang is gratis. Kom gezellig eens een kijkje nemen, u bent van harte welkom en wie weet is het ook iets voor u. Indien nodig kan er voor vervoer worden gezorgd. Ameranda, Emeliet, Ans en Nel. Meer info telefoon 318555.

Leef-Tijd wordt u gratis aangeboden door:

Seniorenvereniging Texel Texels Welzijn staat voor:

Leden van Seniorenvereniging Texel kunnen onder andere gebruik maken van:



Het aanspreekpunt voor burgers, in ieder dorp op Texel (ieder dorp kent zijn eigen ‘dorpswerker’), bij alle vragen op het gebied van welzijn en maatschappelijke ondersteuning





Het bieden van een laagdrempelige toegang bij vragen, aanvragen én herindicaties in het kader van de Wmo



Ondersteuning vanuit het maatschappelijk werk



Vragen of wensen van vrijwilligers



Vragen over vrijwilligerswerk



Vragen of wensen van mantelzorgers



WonenPlus; diensten als Tafeltje Dekje, ziekenhuisvervoer, klussen, …



55+ in beweging; wekelijkse bewegingsactiviteiten ‘op ieders maat’



Ontmoeting, ontspanning en ontwikkeling; activiteiten op het gebied van cursussen, sport en spel, muziek en dans, gezamenlijke maaltijden, preventie en voorlichting, Café Doodgewoon, Mantelzorgpodium, …

Neem voor vragen of verdere informatie contact op met: Texels Welzijn tel. 0222 312696 Mail: [email protected] óf bezoek onze website www.texelswelzijn.nl Bezoek: De Buureton, Beatrixlaan 43, 1791 GA Den Burg

Of bezoek de wekelijkse inloopspreekuren van onze dorpswerkers in de verschillende dorpen op Texel: Eierlandsche Huis De Cocksdorp De Waldhoorn Den Hoorn De Hof De Koog De Wielewaal De Waal ’t Skiltje Oudeschild De Bijenkorf Oosterend

maandag

10.30 – 11.30 uur

dinsdag woensdag

10.00 – 11.00 uur

woensdag woensdag donderdag

10.30 – 11.30 uur

10.00 – 11.00 uur

13.30 – 14.30 uur 09.30 – 10.30 uur

gratis invullen van de jaarlijkse aangifte inkomstenbelasting en de aanvragen t.b.v. toeslagen. (Bij huisbezoek wordt een kleine vergoeding berekend).  korting bij een aantal Texelse detailhandelszaken (Zie elders in dit blad).  korting op de door Seniorenvereniging Texel georganiseerde uitstapjes.  korting op de door Seniorenvereniging Texel georganiseerde computercursussen. Leden van Seniorenvereniging Texel krijgen indien gewenst:  hulp en advies over vragen ten aanzien van Wmo, Zorg en Welzijn. Seniorenvereniging Texel beijvert zich onder andere in:  het scheppen van voorwaarden ter verbetering van de sociale binding binnen de leeftijdsgroep.  het geven van onderricht en het scheppen van voorwaarden voor educatie en ontwikkeling van de leden.  het bieden van participatiemogelijkheden en lokale belangenbehartiging op Texel  het vertegenwoordigen van de leden in verschillende klankbord- en adviesgroepen. Willem Vlas, voorzitter Wilsterstraat 32, 1791 XT Den Burg. Tel. 0222-313692 Portefeuille: Lid redactie Leef-Tijd, Webredacteur Ineke Kuipers, penningmeester Beatrixlaan 21, 1791 GA Den Burg. Tel. 0222-315347 Portefeuille: Computercursussen Lydia Blok, secretaris Vloedlijn 46, 1791 HK Den Burg. Tel. 06-18347334 Portefeuille: Webredacteur Marijke Otten, algemeen bestuurslid Epelaan 42, 1796 AT De Koog. Tel. 0222-327010 Portefeuilles: Wmo, Zorg en Welzijn, Belasting, koopkracht en bijzondere bijstand. Tom Steenvoorden, algemeen bestuurslid Kikkertstraat 84, 1795 AE De Cocksdorp Tel. 0222-316656 Portefeuilles: Advertentiecolportage Leef-Tijd, Wonen en woonomgeving, Informatie en communicatie Guusje Witte, algemeen bestuurslid Schoonoordsingel 15, 1791 EL Den Burg. Tel. 0222-314171 Portefeuilles: Reizen, lief en leed, Verkeer en Vervoer Gonda Dijksma, algemeen bestuurslid Oosterweg 22, 1794 GL Oosterend. Tel. 0222-318685 Portefeuille: Coördinatie Computercursussen, Ledenadministratie

Ook verleden maand hebben we weer veel goede puzzelinzendingen ontvangen. Na het wegstrepen van de opgegeven woorden bleef de oplossing “Boerenhuis” over. De heer W. Daman, Koetebuurt 22, Oosterend is de winnaar van het kussen (naar keuze een sierkussen of een hoofdkussen), aangeboden door Wiersma meubelen in Den Burg.

Hieronder vindt u de nieuwe opgave, gemaakt door Annie van der Heide. Om tot de oplossing te komen streept u weer weg: van links naar rechts of van rechts naar links, en van boven naar beneden of andersom. Ook diagonaal kunt u woorden vinden. En let op: sommige woorden kunnen vaker voorbij komen en sommige letters worden dubbel gebruikt. Pas op! Het woord Texels, wat bij Texels kwartiertje tussen haakjes staat, is niet verwerkt in de puzzel. U kunt dat dus niet wegstrepen!

Na het wegstrepen van alle woorden houdt u nog 23 letters over. Als u deze achter elkaar zet, ontstaat er een zin van vijf woorden. Deze zin mailt u voor 16 april 2016 naar [email protected] of u stuurt hem per post naar: Texels Welzijn, Beatrixlaan 43, 1791 GA Den Burg.

Doe uw best, want we hebben weer een leuke prijs: aan de winnaar van deze puzzel stelt de Vlinderwinkel in de Cocksdorp een vlinder ter beschikking. Heel veel succes!

T E S T H S J U T T E R T J E

E C IJ E T T T K E N S Z U C D

X D N X E R E W X A T E D T I

E R E E L E S A E R R E N E U

L E P L O N A R L U A K E N R

E T A S O D A T S O N O I S K

R S H L K E K I C C D O W K S

D O C A E R N E H E B L R U IJ

E M S M E S E R A S I S E U L

K N S S Z T P T D L E P D M A

B E L V E R A J E E T R R K M

E D E L T O H E S X R U O O S

D D X E L P C E E E O I O P O

D A E E I E S L P T D T N P O

E W T S Z R X W A D L O P E R

JUTTERTJE, LAMSOOR, NOORDERWIEND, SCHAPENKAAS, SKUUMKOPPE, STRANDBIET, STRENDER STROPER, TEXELER DEKBED, (TEXELS ) KWARTIERTJE, TEXELS LAMSVLEES, TEXELSE COURANT, TEXELSCHADE, TEXELS SCHAPENIJS, WADDENMOSTERD, WADLOPER, IJSKRUID, ZEEKOOLSPRUIT, ZILTE ZEEKOOL.