22-03-2012
CGA – Joris Vlaemynck
Comprehensive Geriatric Assessment Joris Vlaemynck, geriatrisch verpleegkundige
Comprehensive Geriatric Assessment (CGA) Definitie “multidisciplinair onderzoek waarbij de multipele problemen van een oudere zoveel mogelijk opgespoord, beschreven en verklaard worden alsmede de capaciteiten en de zorgbehoeften van de persoon worden onderzocht, om zo te komen tot een gecoördineerd en integraal zorgplan voor het individu” “A multidisciplinary evaluation in which the multiple problems of older persons are uncovered, described, and explained, if possible, and in which the resources and strengths of the person are catalogued, need for services assessed, and a coordinated careplan developed to focus interventions on the person's problems.” (Molag et al., 2011; NVKG, 2010; Rubenstein et.al., 1991; JAGS Public Policy Committee, 1989) 22-03-2012 - NVKVV
CGA - Joris Vlaemynck
2
NVKVV – Week van de Verpleegkundigen en Vroedvrouwen 1
22-03-2012
CGA – Joris Vlaemynck
CGA # klassiek assessement ¾ Focus op ouderen met complexe gezondheidsproblemen ¾ Focus op vaak voorkomende geriatrische problemen (Giants of Geriatrics) ¾ Meer nadruk op de functionele status en levenskwaliteit ¾ Het is bij uitstek een multidisciplinair gebeuren (Tufts-OCW, 2012) 22-03-2012 - NVKVV
CGA - Joris Vlaemynck
3
“Giants of geriatrics” (5 I’s) ¾ ¾ ¾ ¾ ¾
Incontinence Immobility Impaired intellect Instability Iatrognic disorders
(Isaacs, 1965)
22-03-2012 - NVKVV
CGA - Joris Vlaemynck
4
NVKVV – Week van de Verpleegkundigen en Vroedvrouwen 2
22-03-2012
CGA – Joris Vlaemynck
Geriatrisch syndroom Klassiek syndroom • Minder frequent • Aantal symptomen • Eén etiologie • Weinig overlapping • Eén syndroom per keer
22-03-2012 - NVKVV
Geriatrisch syndroom • Hoge prevalentie • Eén symptoom • Meerdere oorzaken • Veel overlapping inzake oorzaken • Vaak meerdere geriatrische syndromen op zelfde moment
CGA - Joris Vlaemynck
5
Gezondheid (WHO, RIVM, 2002)
ziekte / aandoening / letsel
functies / anatomische eigenschappen (stoornissen)
activiteiten
participatie
(beperkingen)
(participatieproblemen)
externe factoren 22-03-2012 - NVKVV
CGA - Joris Vlaemynck
persoonlijke factoren Functioneren
6
NVKVV – Week van de Verpleegkundigen en Vroedvrouwen 3
22-03-2012
CGA – Joris Vlaemynck
CGA – Inhoud ¾ Medische voorgeschiedenis ¾ Medisch onderzoek en anamnese: specifiek en algemeen; klinisch en technisch ¾ Medicatie ¾ Middelen (mis)gebruik ¾ Functionele anamnese ¾ Mentale en cognitieve anamnese ¾ Sociale anamnese (Molag et al., 2011; NVKG, 2010; Perpersack, 2008; Mann et al., 2004) 22-03-2012 - NVKVV
CGA - Joris Vlaemynck
7
CGA - Elementen ¾ Klinisch onderzoek ¾ Klinische – verpleegkundige blik ¾ Anamnese & heteroanamnese Semi-gestructureerd interview Screeningsinstrumenten
¾ Multidisciplinair gebeuren 22-03-2012 - NVKVV
CGA - Joris Vlaemynck
8
NVKVV – Week van de Verpleegkundigen en Vroedvrouwen 4
22-03-2012
CGA – Joris Vlaemynck
CGA – Minimale inhoud anamnese ¾ Reden consult ¾ De huidige symptomen ¾ Medicatie ¾ Relevante vroegere ziektes ¾ Levensverwachting ¾ Life-events ¾ Lichamelijk functioneren ¾ Mobiliteit en evenwicht 22-03-2012 - NVKVV
¾ Cognitief functioneren ¾ Gemoedstemming ¾ Middelenmisbruik ¾ Voedingstoestand en eetlust ¾ De leefomgeving en gezinssituatie ¾ Het zorgnetwerk ¾…
CGA - Joris Vlaemynck
9
CGA – Screeningsinstrumenten Voorwaarden ¾ ¾ ¾ ¾ ¾
Gebruiksvriendelijk Haalbaar qua tijdsinvestering Goede sensitiviteit en specificiteit Voldoende gevalideerd Goede basis zijn voor verdere interventie
(Lambert & Pepersack, 2004; NVKG, 2010)
22-03-2012 - NVKVV
CGA - Joris Vlaemynck
10
NVKVV – Week van de Verpleegkundigen en Vroedvrouwen 5
22-03-2012
CGA – Joris Vlaemynck
CGA – Screeningsinstrumenten Domeinen ¾ADL & IADL ¾Valrisico ¾Cognitieve status ¾Depressieve symptomen ¾Sociale evaluatie (Lambert & Pepersack, 2004; Pepersack, 2008; NVKG, 2010; Pal et al., 2010, ¾Malnutritie Pioli, 2011) ¾Pijn 22-03-2012 - NVKVV
CGA - Joris Vlaemynck
11
CGA – Screeningsinstrumenten Correct gebruik! ¾ Screeningsinstrumenten zijn een onderdeel van het CGA ¾ Dienen gebruikt te worden als waardevol hulpmiddel ¾ Geen enkel instrument heeft een 100% sensitiviteit (vals -) en specificiteit (vals +) ¾ De klinische blik van een goed opgeleide en ervaren verpleegkundige is en blijft noodzakelijk! 22-03-2012 - NVKVV
CGA - Joris Vlaemynck
12
NVKVV – Week van de Verpleegkundigen en Vroedvrouwen 6
22-03-2012
CGA – Joris Vlaemynck
CGA – Voorbeelden schalen Belgian Minimum Geriatric Screening Tools (BMGST) ¾Katz schaal ¾IADL-Lawton ¾Stratify ¾CDT ¾4-items GDS / Cornell schaal ¾SOCIOS (College van Geneesheren Geriatrie, 2004) ¾MUST ¾Pijnschalen (visueel / niet-communicatief) 22-03-2012 - NVKVV
CGA - Joris Vlaemynck
13
CGA – Voorbeelden schalen (2) ¾ MMSE ¾ GDS 15-item ¾ Barthel Index ¾ MNA ¾ Cargiver Strain Index ¾ EDIZ ¾ NPI(q) ¾ DOS ¾… 22-03-2012 - NVKVV
CGA - Joris Vlaemynck
14
NVKVV – Week van de Verpleegkundigen en Vroedvrouwen 7
22-03-2012
CGA – Joris Vlaemynck
CGA – Welke ouderen? Ouderen met een geriatrisch profiel ¾ Verminderde homeostase ¾ Multipele, chronische pathologie ¾ Bedreigde validiteit ¾ (Risico) op polyfarmacie ¾ Gewijzigde presentatie en verloop van pathologie ¾ Hoge somato-psycho-sociale verwevenheid ¾ Frailty (Fried & Guralnik, 1997; Pelemans, 2002; Janssen et al., 2007) 22-03-2012 - NVKVV
CGA - Joris Vlaemynck
15
CGA – Welke ouderen? Het begrip “Frailty”: ¾ Syndroom met een dusdanige interactie tussen ziekten, psychosociale stressoren en subklinische ziektelast dat de vatbaarheid voor een slechte outcome verhoogd. ¾ Verhoogd risico op functieverlies bij acute ziekte en ziekenhuisopname ¾ Verhoogd risico op sterfte (# risico door leeftijd) ¾ Kenmerken: ongewild gewichtsverlies, krachtsverlies, minder fysiek actief, langzamer lopen, toegenomen vermoeidheid (Reid et.al, 2001; Mitnitski et al.; 2002; Rockwood, 2005; Morley et al.; van Iersel et al., 2009; Lacas & Rockwood, 2012) 22-03-2012 - NVKVV
CGA - Joris Vlaemynck
16
NVKVV – Week van de Verpleegkundigen en Vroedvrouwen 8
22-03-2012
CGA – Joris Vlaemynck
CGA – Noodzakelijk? Kritiek: ¾Tijdsinvestering ¾Benefits voor de patiënt voldoende & kwaliteitsvol bestudeerd? ¾Kosteneffectiviteit? ¾Gevaar voor overshooting ¾Wat met toevalsbevindingen? (Lemiengre, 2010; Van Craen, 2010;Hemelhorst & Westerndorp, 2011;Blauw & Maier, 2011; Lacas & Rockwood, 2012) 22-03-2012 - NVKVV
CGA - Joris Vlaemynck
17
CGA = nuttig en waardevol Literatuur: ¾ Ouderen met een “frailty” en een geriatrisch profiel hebben baat bij een CGA (betere outcome) ¾ Oudere patiënten zonder dit profiel hebben geen baat bij CGA ¾ Ouderen in een terminale fase of met een gevorderde dementie: geen bewijs van toegevoegde waarde (Stuck et al., 1993; Ellis & Langhorne, 2005; Pepersack, 2008; Van Craen, 2010; NVKG, 2010; Lacas & Rockwood, 2012) 22-03-2012 - NVKVV
CGA - Joris Vlaemynck
18
NVKVV – Week van de Verpleegkundigen en Vroedvrouwen 9
22-03-2012
CGA – Joris Vlaemynck
CGA – Opsporen risicopatiënten ¾Een goed en verantwoord CGA bevat ook een identificatie-instrument om risicopatiënten die in aanmerking komen voor het CGA op te sporen. ¾Ook hier is er gevaar voor het ‘computer says “no” syndroom’ ¾Voorbeelden: GRP, ISAR, ISAR-HP, SEGA, … 22-03-2012 - NVKVV
CGA - Joris Vlaemynck
19
CGA – Duidelijk doel
¾CGA moet lijden tot een degelijk multidisciplinair en “comprehensive care”plan ¾CGA mag geen kafkaiaanse bezigheid worden 22-03-2012 - NVKVV
CGA - Joris Vlaemynck
20
NVKVV – Week van de Verpleegkundigen en Vroedvrouwen 10
22-03-2012
CGA – Joris Vlaemynck
Conclusie: CGA + klinische blik = 3 ¾ CGA is nuttig in de dagelijkse geriatrische praktijk ¾ CGA mag en kan zich niet beperken tot het afnemen van meetinstrumenten ¾ De (verpleegkundige) klinische en kritische blik is een absolute voorwaarde ¾ CGA is geen doel op zich ¾ CGA dient verder ontwikkeld en verfijnt te worden ¾ CGA is een multidisciplinaire opdracht 22-03-2012 - NVKVV
CGA - Joris Vlaemynck
21
NVKVV – Week van de Verpleegkundigen en Vroedvrouwen 11