Communicatieadvies Inrichting communicatie Brede School Kooiplein, Leiden
Leiden, 26 januari 2005
Auteurs:
Marjorie Baldinger Femke de Coninck
Docente:
Mevr. Y. Prins-Pols
Dit project is onderdeel van het Wijkontwikkelingsplan Leiden Noord
2
Voorwoord
In het kader van het project Brede School hebben wij dit communicatieplan geschreven voor de gemeente Leiden. Graag willen wij, langs deze weg, Dhr. B. Pater bedanken voor de medewerking aan dit rapport.
Dit rapport is bedoeld voor het projectbureau Wijkontwikkeling Leiden Noord
M.J. Baldinger F.M.T.A. de Coninck
3
Inhoudsopgave
VOORWOORD ........................................................................................................................................... 3 INLEIDING ................................................................................................................................................. 7 INLEIDING ................................................................................................................................................. 7 PROJECTKADER.......................................................................................................................................... 7 DOELSTELLING OP PLANNIVEAU BREDE SCHOOL LEIDEN NOORD ........................................................... 9 DOELSTELLING OP RESULTAATNIVEAU ..................................................................................................... 9 SOORT ONDERZOEK ................................................................................................................................... 9 DOELSTELLING COMMUNICATIEONDERZOEK ......................................................................................... 10 ONDERZOEKSMODEL ............................................................................................................................... 10 VRAAGSTELLING .................................................................................................................................. 11 CENTRALE VRAAG ................................................................................................................................... 11 ONDERZOEKSVRAGEN ............................................................................................................................. 11 OPERATIONALISATIE ............................................................................................................................... 12 Definitie fysiek gebied Leiden Noord .................................................................................................. 12 Definitie Brede School......................................................................................................................... 12 Definiëring activiteiten Brede School ................................................................................................. 12 Definitie implementatie ....................................................................................................................... 13 ONDERZOEKSSTRATEGIE.................................................................................................................. 14 CASESTUDY ............................................................................................................................................. 14 MOTIVATIE CASESTUDY .......................................................................................................................... 14 HOOFDSTUK 1 HUIDIGE SITUATIE LEIDEN NOORD.................................................................. 15 1.1 VERANTWOORDING AANPAK ............................................................................................................. 15 1.2 FYSIEK GEBIED................................................................................................................................... 15 1.3 INWONERS EN VOORZIENINGEN ......................................................................................................... 15 1.4 DEMOGRAFIE ..................................................................................................................................... 16 1.5 LOOP VAN DE BEVOLKING ................................................................................................................. 16 1.6 WONEN .............................................................................................................................................. 17 1.7 ONDERWIJS ........................................................................................................................................ 17 1.8 LOGISTIEK .......................................................................................................................................... 18 4
1.9 COMMUNICATIE ................................................................................................................................. 18 1.10 SWOT ANALYSE HUIDIGE SITUATIE ................................................................................................ 19 HOOFDSTUK 2 HUIDIGE COMMUNICATIEBELEID .................................................................... 20 2.1 COMMUNICATIE RONDOM BREDE SCHOOL ....................................................................................... 20 HOOFDSTUK 3 STRATEGIEËN & COMMUNICATIEROLLEN ................................................... 22 3.1 BASISSTRATEGIEËN VOOR COMMUNICATIE ....................................................................................... 22 3.2 COMMUNICATIE VANUIT DE GEMEENTE LEIDEN .............................................................................. 22 3.3 COMMUNICATIE VANUIT DE STUURGROEP ........................................................................................ 23 3.4 COMMUNICATIE VANUIT DE PROJECTLEIDER BREDE SCHOOL .......................................................... 23 3.5 CONTINUE COMMUNICATIE ............................................................................................................... 23 3.6 COMMUNICATIE ALS MIDDEL OM DRAAGVLAK TE CREËREN ............................................................ 23 3.7 COMMUNICATIE OM TE INFORMEREN ................................................................................................ 24 HOOFDSTUK 4 DOELGROEPANALYSE ........................................................................................... 25 4.1 RELATIES OP STRATEGISCH NIVEAU .................................................................................................. 25 4.2 RELATIES OP LOKAAL NIVEAU ........................................................................................................... 26 4.4 DOELGROEPEN INTERN ...................................................................................................................... 29 4.5 STRATEGISCHE DILEMMA’S MET BETREKKING TOT DE EXTERNE DOELGROEP.................................. 29 HOOFDSTUK 5 VOORWAARDEN VOOR COMMUNICATIE ....................................................... 31 5.1 GEMEENTE LEIDEN ............................................................................................................................ 31 5.2. TOONZETTING ................................................................................................................................... 31 5.3. INHOUD COMMUNICATIE .................................................................................................................. 32 5.4 FASERING COMMUNICATIE ................................................................................................................ 32 HOOFDSTUK 6 COMMUNICATIEPLAN ........................................................................................... 33 6.1 OVERZICHT COMMUNICATIEMARKT .................................................................................................. 33 6.2 COMMUNICATIEDOELEN .................................................................................................................... 34 6.2.1 Communicatiedoelen ouders/verzorgers/buurtbewoners ........................................................... 34 6.2.2 Communicatiedoelen strategische stakeholders......................................................................... 34 6.2.3 Communicatiedoelen lokale stakeholders .................................................................................. 34 6.2.4 Communicatiedoelen intern........................................................................................................ 34 6.3 RANDVOORWAARDEN VOOR UITVOERING COMMUNICATIE .............................................................. 35 6.4 FORMULERING COMMUNICATIEBOODSCHAPPEN ............................................................................... 36 5
6.4.1 Communicatieboodschap ouders/verzorgers ............................................................................. 36 6.4.2 Communicatieboodschap buurtbewoners/omgeving .................................................................. 38 6.4.3 Communicatieboodschap strategische stakeholders .................................................................. 39 6.4.4 Communicatieboodschap lokale stakeholders............................................................................ 40 6.4.5 Communicatieboodschap intern ................................................................................................. 40 HOOFDSTUK 7 COMMUNICATIEMIDDELEN ................................................................................ 41 HOOFDSTUK 8 EVALUATIE................................................................................................................ 43 LITERATUURLIJST ............................................................................................................................... 44 BIJLAGE ................................................................................................................................................... 47 BIJLAGE 1 HUIDIGE SITUATIE .................................................................................................................. 47 Totaal................................................................................................................................................... 47 Geslacht............................................................................................................................................... 47 Leeftijd................................................................................................................................................. 47 Etnische herkomst................................................................................................................................ 48 Burgerlijke staat .................................................................................................................................. 48 Huishoudens ........................................................................................................................................ 48 BIJLAGE 2 RESULTATEN FIELDRESEARCH ............................................................................................... 49 BIJLAGE 3 LETTERS.................................................................................................................................. 52 BIJLAGE 4 HERSCHREVEN FOLDERTEKST................................................................................................ 53 BIJLAGE 5 DOELGROEP EN AANBOD ........................................................................................................ 55
Lijst van tabellen Tabel 1 SWOT-analyse ................................................................................................................. 19 Tabel 2 Communicatiematrix ........................................................................................................ 21 Tabel 3 Stakeholders strategisch niveau........................................................................................ 26 Tabel 4 Stakeholders op lokaal niveau .......................................................................................... 27 Tabel 5 communicatiemarkt .......................................................................................................... 33
Bijlage tabellen Tabel 1 De buurten van Leiden Noord .......................................................................................... 47 Tabel 2 De leeftijdsopbouw verschillende bevolkingsgroepen ..................................................... 47 Tabel 3Samenstelling bevolking Leiden Noord ............................................................................ 48
6
Inleiding
Projectkader De gemeente Leiden wil met het Wijkontwikkelingsplan Leiden Noord op weg naar 2010 zorgen dat men het functioneren van Leiden Noord blijvend verbeterend. Ongewenste ontwikkelingen op de lange termijn tegengaan.
Dit wil men bereiken door 21 projecten op sociaal, economische en fysiek gebied. Een deelproject is het Wijkontwikkelingsplan Leiden Noord op weg naar 2010.
Dit plan maakt deel uit van het Leidse Grootstedenbeleid.
Het Wijkontwikelingsplan Leiden is opgedeeld in drie gebiedsgebonden projecten. De wijk Leiden Noord bestaat uit de wijken Groenoord, Noorderkwartier en de Kooi. Het is gesitueerd ten noorden van de binnenstad.
Leiden Noord is een van de kwetsbare wijken van de stad Leiden. Er zijn meerdere problemen aan te wijzen. In vroegere tijden stond de wijk bekend dan een wijk met sociale achterstanden. Dit heeft de beeldvorming over de wijk door de jaren heen geen goed gedaan. Het imago kan dus verbeterd worden.
In Leiden Noord wonen naar verhouding meer allochtonen, werklozen en ouderen dan elders in Leiden. De onderwijsachterstand onder schoolgaande jongeren is groter. De kwaliteit van de woningen, openbare ruimten en openbare basisvoorzieningen is laag. Er is weinig sociale samenhang en wederzijds respect.
Het gebied rond het Kooiplein moet volgens de plannen van de Gemeente Leiden het nieuwe centrum van Leiden Noord worden met verschillende openbare voorzieningen, winkels en woningen en een Brede School.
7
Leiden kampt duidelijk ook met de problematiek van de witte en zwarte scholen. Scholen moeten hun deuren sluiten vanwege teruglopend aantal leerlingen. Men is tevens bezig met het experimenteren met naschoolse activiteiten. Er zijn op dit moment vier basisscholen in Leiden Noord gevestigd: •
R.K. basisschool de Singel
•
Openbare Basisschool de Viersprong
•
P.C. basisschool De Springplank
•
P.C. basisschool De Dolfijn
Het doel van de Brede School is, dat per 2010 de scholieren van de Brede School op dezelfde manier naar het voortgezet onderwijs doorstromen als basisscholieren uit andere delen van Leiden. Dit betekent het terugdringen van leerachterstanden en het tegengaan van de vorming van witte en zwarte scholen. Daarnaast moet de Brede School een meerwaarde opleveren als centrumfunctie voor het Kooiplein 1 .
De Brede School zal, naast een onderwijsfunctie, nog meerdere functies in de wijk vervullen. De school moet ruimte bieden voor kinderopvang, huiswerkbegeleiding, voor- en naschoolse opvang, activiteiten voor ouders, bibliotheek, oudereneducatie, sport, consultatiebureau en een HARA.
De plannen tot het samenvoegen van de vier voorgenoemde scholen roept weerstand op. Men is bang voor massaliteit en verlies van identiteit. De locatie waar men de brede school wil vestigen stuit ook op weerstand. Een van de reeds gevestigde scholen is niet in de buurt van de plaats waar men de brede school wil plaatsen. Er zijn verder knelpunten op logistiek gebied. Men voorziet parkeeroverlast voor omwonenden wanneer de schooldag begint en eindigt. De Gemeente Leiden is inmiddels samen met architect begonnen aan het zoeken van een oplossing naar dit probleem. Een oplossing is misschien gelegen in het maken van zogenaamde ‘Kiss and Goodbye’ plaatsen.
1
blokboek 6, Overheidscommunicatie en communciatieplanning, 2004, p.6
8
Doelstelling op planniveau Brede School Leiden Noord Het voornaamste doel dat de Gemeente Leiden nastreeft met de Brede School is het vergroten van ontwikkelingskansen van kinderen 2 . Naast kwalitatief goed onderwijs, worden activiteiten en diensten georganiseerd en aangeboden die de ontwikkeling van kindreen van 0 tot en met 12 jaar in de breedste zin ondersteunen of stimuleren.
Een andere pijler van de Brede School is het bevorderen van integratie. Door de diversiteit van etnische groepen in Leiden Noord, is integratie een middel om kinderen toe te rusten zodat zij zich staande kunnen houden in de maatschappij. Een mogelijk zij-effect is ook dat de ouders en wijkbewoners via de Brede School met elkaar in contact komen.
Doelstelling op resultaatniveau Het doel 3 van de Brede School is, dat per 2010 de scholieren van de Brede School op dezelfde manier naar het voortgezet onderwijs doorstromen als basisscholieren uit andere delen van Leiden. Dat betekent feitelijk het terugdringen van de leerachterstanden en het spijbelen en het tegengaan van de vorming van witte en zwarte scholen. Daarnaast moet de Brede School een meerwaarde opleveren als centrumfunctie van het Kooiplein.
Soort onderzoek Het onderzoek wat verricht zal worden, is een praktijkgericht onderzoek. Het heeft de bedoeling een bijdrage te leveren aan een succesvolle komst en start van de Brede School in Leiden Noord.in het kader van het Wijkontwikkelingsplan Leiden Noord op weg naar 2010, zoals dat door de Gemeente Leiden uitgevoerd wordt. Het onderzoek is een ontwerpgericht onderzoek. Dit betekent dat men een ontwerp maakt van de communicatiestructuur voor de komst en vestiging van de Brede School.
2
Zie http://www.bredeschool.nl/03_indepraktijk/b-overzicht/G21/leiden.htm, d.d. 9-12-2004
3
Blokboek 6, Overheidscommunicatie en overheidsplanning, Hogeschool Leiden, 20004, p. 6
9
Doelstelling Communicatieonderzoek Het doel van dit onderzoek is te komen tot een bruikbaar en passend ontwerp waarin men een communicatiestrategie kiest en deze uitwerkt in een communicatieplan, met als doel een succesvolle implementatie van de Brede School in Leiden Noord. Deze strategie en het communicatieplan bestrijken de periode vanaf heden tot begin 2006, wanneer de feitelijke opening en start van de Brede School plaats zal vinden.
Onderzoeksmodel
Analyse huidige situatie, signaleren knelpunten
SWOT
Actorenanalyse
Criteria/randvoorwaarden
Communicatieplan
voor communicatie
advies
,
Inventarisatie communicatietraditie Gesprekken
met
buurtbewoners
( Fase A: analyse)
(Fase B: vaststelling voorwaarden voor communicatie)
(Fase C: advies)
Dit onderzoeksmodel wordt als volgt verwoord: (Fase A) Een analyse van factoren die bepalend zijn voor de vertrekpunten, waarbij men via een buurtmonitor, literatuuronderzoek en gesprekken met wijkbewoners, (Fase B) de voorwaarden voor communicatie verkrijgt, waarmee de strategie vorm krijgt. Deze strategie wordt nader uitgewerkt in een communicatieplan wat resulteert( Fase C) in een uiteindelijk advies over hoe de communicatie in te richten.
10
Vraagstelling
Centrale vraag Op basis van het splitsen van het onderzoeksmodel formuleren we de volgende vragen:
Welke zijn de criteria voor de vaststelling van de voorwaarden voor communicatie? Wat zijn de voorwaarden voor communicatie? Hoe richt men op basis van deze voorwaarden de communicatie in?
Onderzoeksvragen De doelstelling van het onderzoek is van prescriptieve aard. Men ontwerp de communicatiestructuur voor de komst van de Brede School in Leiden Noord. Men zoekt bij deze doelstelling naar onderzoeksvragen van evaluatieve voorspellende, verklarende of beschrijvende aard 4 .
1. Hoe ziet de huidige situatie eruit? 2. Wat zijn de sterke en zwakke kanten van de huidige situatie? 3. Hoe ziet de communicatietraditie eruit? 4. Welke rol speelt communicatie bij de Brede School? 5. Wie zijn er betrokken bij de implementatie van de Brede School? 6. Wie zijn de zenders en ontvangers van communicatie? 7. Welke boodschappen zendt men naar de doelgroepen? 8. Wat is het imago van de Brede School tot op heden? 9. Wat zijn de wensen van de bewoners met betrekking tot communicatie? 10. Wat zijn de kerncijfers van de wijk? 11. Welke communicatiedoelen streeft men na met de middeleninzet? 12. Welke middelen gaat men inzetten en wanneer naar welke doelgroepen? 13. Hoe gaat men de ingezette communicatie evalueren?
4
Verschuren en Doorewaard, Het ontwerpen van een onderzoek, p. 80
11
Operationalisatie Definitie fysiek gebied Leiden Noord Het stadsdeel Leiden Noord bestaat uit de wijken Groenoord, Noorderkwartier en de Kooi. In zuiden is er een natuurlijke begrenzing door water (Maresingel, Herensingel en Oude Rijn). In het oosten vindt men de begrenzing door De Zijl. In het noorden wordt het gebied begrens door de Slaaghsloot en in het westen door de Haarlemmertrekvaart. Definitie Brede School Een brede school 5 is een samenhangend netwerk van toegankelijke en goede voorzieningen voor kinderen, jongeren en gezin, met de school als middelpunt. Inhoudelijke samenwerking tussen scholen en andere instellingen is hét kenmerk van brede scholen. Hoe die samenwerking vorm krijgt, met welke instellingen een school samenwerkt en met welk doel, is afhankelijk van lokale behoeften en omstandigheden. Brede scholen zijn er dus in vele soorten en maten. Ze zijn ook overal te vinden; de meeste staan nog in achterstandswijken in stedelijke gebieden, maar in sociaal-economisch sterke wijken en op het platteland komen ook steeds vaker brede scholen voor. De meeste brede scholen zijn basisscholen. In het voortgezet onderwijs zijn er inmiddels ruim 100. In 2003 werken 264 gemeenten (54%) aan de totstandkoming van brede scholen. In totaal zijn zo’n 500 brede scholen operationeel en volgens gemeenten zouden dat er in 2010 ongeveer 1200 moeten zijn.
Definiëring activiteiten Brede School De Gemeente Leiden beoogt de volgende activiteiten 6 van de Brede School: •
Onderwijs geven
•
Naschoolse activiteiten
•
Opvoedingsondersteuning en ouderbetrokkenheid
•
Taalstimulering
•
Zorgstructuur bieden voor 0 tot en met 12 jarigen
•
Kinderopvang
•
Voor- en vroegschoolse educatie
5
http://www.minocw.nl/bredeschool/index.html, d.d. 01-12-2004
6
Volgens presentatie Wijkontwikkeling & Brede School Leiden Noord, door Algemene Ledenvergadering PCS, 4
November 2004
12
Definitie implementatie Met het begrip ‘implementatie’ bedoelt men het communicatieproces vanaf heden tot aan de feitelijke opening van de Brede School.
13
Onderzoeksstrategie Casestudy De te volgen onderzoeksstrategie is een casestudy 7 . Hierbij probeert de onderzoeker een diepgaand inzicht te krijgen in een of enkele tijdruimtelijk begrensde objecten of processen.
De casestudy kenmerkt zich door: •
Een klein aantal onderzoekseenheden
•
Een arbeidsintensieve benadering
•
Meer diepte dan breedte
•
Een selectieve ofwel strategische streekproef
•
Kwalitatieve gegevens en onderzoeksmethoden
•
Een open waarneming op locatie
Motivatie casestudy De voordelen van een dergelijke aanpak is dat men een integraal beeld krijgt van het onderzoeksobject. Dit aspect kan een voordeel zijn voor de implementatie van een Brede School in Leiden Noord. De bestaande situatie zal veranderen. Wanneer men een intergraal beeld van het object heeft, kan men eventuele risico die veranderingen met zich meebrengen, verkleinen. Omdat men de situatie en de context waarin de verandering plaatsvindt niet van haver tot gort kent, is een integraal beeld van het onderzoeksobject zeer welkom.
Een ander voordeel is dat een casestudy en de resultaten ervan eerder door het ‘veld’ geaccepteerd zullen worden 8 . Dit omdat de onderzoeker een actieve rol speelt en een minder afstandelijke houding heeft aangenomen. Hij gaat ook daadwerkelijk het ‘veld’ in.
7
Verschuren en Doorewaard, Het ontwerpen van een onderzoek, p. 169
8
Verschuren en Doorewaard, Het ontwerpen van een onderzoek, p. 175
14
Hoofdstuk 1 Huidige situatie Leiden Noord
1.1 Verantwoording aanpak Voordat men kan beginnen aan het geven van een advies over hoe de gewenste situatie vorm zou kunnen worden gegeven, is het zaak de huidige stand van zaken in kaart te brengen. We beseffen dat een SWOTanalyse niet uitsluitend op basis van een literatuurstudie kan plaatsvinden. De bevindingen zal men moeten laten afchecken bij de opdrachtgever in een persoonlijk gesprek. Daar dit voor ons niet mogelijk is, is er voor de huidige situatie vooral gebruik gemaakt van deskresearch.
1.2 Fysiek gebied Leiden Noord bestaat uit de buurten Groenoord, Noorderkwartier en de Kooi, en is onderdeel van stadsdeel Noord. Het wordt in het zuiden begrensd door water, (Maresingel, Herensingel en de Oude Rijn) in het oosten door de Zijl en in het noorden door de Slaaghsloot en in het westen door de Haarlemmertrekvaart. Voor het grootste gedeelte bestaat het uit woonwijken, in het westen ligt het complex
van
de
Groenoordhallen,
in
het
noorden
is
een
groot
gedeelte
ingericht
als
sportpark/volkstuinencomplex.
1.3 Inwoners en voorzieningen Leiden Noord heeft in totaal 13.450 inwoners verdeelt over de drie wijken, Groenoord, Noorderkwartier en de Kooi.
Eens per twee jaar wordt er in Leiden Noord een Leefbaarheidmonitor gehouden. Dit is een enquête in het kader van het Grootstedenbeleid. Hierin wordt onder andere gevraagd in hoeverre men tevreden is over een aantal basisvoorzieningen.
In vergelijking met Leiden zijn er een aantal punten waar de buurtbewoners in Leiden Noord niet tevreden over zijn. De speelvoorzieningen voor kinderen in Leiden Noord zijn volgens 47% van de bevolking onder de maat. Hetzelfde geldt voor het openbare vervoer. Deze twee punten vallen op in de uitslagen. Over het algemeen zijn de bewoners van Leiden noord minder tevreden ten opzichte van de inwoners van Leiden. 9
9
Leiden in Beeld, pag. 4
15
1.4 Demografie Kenmerkend voor Leiden Noord is dat er een groot aantal allochtonen, met name van Marokkaanse of Turkse herkomst, wonen. Tevens wonen er relatief meer gescheiden mensen en eenoudergezinnen.
Het aantal inwoners van Leiden Noord is
sinds
1992 niet veel veranderd. Het schommelt
rond
de
13.500
inwoners.
De
leeftijdssamenstelling is in de afgelopen
12 jaar
wel veranderd. Het aandeel jongeren
onder
de twintig jaar is gedaald van 23,6% naar
21,7%,
en het aandeel personen ouder dan vijfenzestig van 13,0% naar 12,3%.
Het aantal allochtonen in Leiden Noord is
tussen
1 januari 2000 en 1 januari 2002 gegroeid
met
283 personen, in diezelfde tijd is het aantal autochtonen gedaald met 264 personen.
De
procentuele groei van de allochtonen ging hierdoor van 28,1% naar 30,1%.
In vergelijking met heel Leiden wonen er
in
Leiden Noord veel allochtonen, met name veel inwoners van Marokkaanse of Turkse herkomst. Van alle Leidse inwoners van Marokkaanse herkomst woont bijna een derde (32,1%) in dit district, van de Turkse inwoners is dat 29,1%
In vergelijking met Leiden, komt het aantal gezinnen met kinderen in Leiden Noord overeen. Wel zijn er in verhouding meer eenoudergezinnen, en minder adressen waarop meer dan 2 alleenstaanden staan ingeschreven. Leiden Noord kent relatief meer gescheiden mensen, weduwnaars en weduwen, dan gemiddeld in Leiden voorkomt.
1.5 Loop van de bevolking De loop van de bevolking geeft inzicht in hoe de omvang van de bevolking verandert in de tijd door geboorte, sterfte en migratie.
16
In 1999, 2000 en 2001 werden er in Leiden Noord meer mensen geboren dan dat er stierven, wel schommelde het saldo nogal. In 2001 was het geboorteoverschot (30+) het kleinst van de drie jaren, dat kwam vooral door het relatief wat hoge sterftecijfer in dat jaar.
Relatief vestigen zich weinig mensen van buiten Leiden in deze wijk, ook het vertrek naar buiten Leiden in laag. In de jaren 1999, 2000 en 2001 as er een extern vertrekoverschot dat wat toe lijkt te nemen: in 1999 vertrokken er vanuit Leiden Noord naar buiten Leiden precies evenveel mensen als dat zich vestigden vanuit buiten Leiden, in 2000 vertrokken er 80 mensen meer en in 2001 90 mensen.
Voor de migratie tussen de districten is voor Leiden Noord het omgekeerde het geval: in 1999 was er nog een vestigingstekort (-50), in 2001 komen er juist meer mensen vanuit andere wijken in Leiden Noord wonen (+78). Met name tussen Binnenstad-Noord en Leiden Noord wordt er veel verhuisd waarbij het saldo steeds positief is voor Leiden Noord.
1.6 Wonen De woningen in Leiden Noord zijn vooral gebouwd in de
jaren
tien en twintig, en de jaren vijftig en zestig van de vorige
eeuw.
De laatste twintig jaar is de omvang van de woningvoorraad
in
Leiden Noord lichtelijk blijven stijgen. Dit is opvallend als
we het
vergelijken met het aantal inwoners. Dat is in twintig jaar namelijk nauwelijks toegenomen. Per woning waren er in
1982
gemiddeld 2,6 bewoners, in 2002 nog maar 2,2.
1.7 Onderwijs Op dit moment zijn er in Leiden Noord vier basisscholen, namelijk: R.K. Basisschool de Singel Openbare Basisschool de Viersprong P.C. Basisschool de Springplank P.C. Basisschool de Dolfijn
Deze scholen kampen met de problematiek van de witte en zwarte scholen. Scholen hebben te maken met een teruglopend aantal leerlingen. Ouders zijn bang voor verlies van identiteit en massaliteit die een Brede School volgens hen met zich meebrengt.
17
1.8 Logistiek In het genoemde gebied zijn qua verkeersstromen een aantal knelpunten aan te wijzen. Zoals de kruispunten op de Willem de Zwijgerlaan. Deze weg wordt tevens gezien als de barrière tussen Leiden Noord en Leiden Zuid.
1.9 Communicatie De Gemeente Leiden heeft tot nu toe op verschillende manieren de burgers geïnformeerd over de herinrichting van
Leiden
Noord. Hiervoor verwijzen
wij
u
naar
het
hoofdstuk
communicatiebeleid’.
18
‘huidige
1.10 SWOT analyse huidige situatie Sterkte
Zwakte Jongerenvoorzieningen Speelvoorzieningen Openbaar vervoer Veel huurwoningen, weinig koop Lage WOZ waarde
Groenvoorzieningen
Bevolking ontevreden over onderwijs
Parkeergelegenheid
Laag percentage hoog opgeleiden
Centrumfunctie van Kooiplein
Relatief lager inkomen wijkbewoners
Buurtbewoners uit andere wijken naar Leiden
Hoog werkeloosheidspercentage
Noord verhuizen
Lagere maatschappelijke participatie Segregatie op scholen Teveel allochtonen op een plek Slechte communicatie met betrokkenen Niet voldoende draagvlak voor plannen Verkeerstromen verouderd Imago ontwikkelingen Leiden Noord onder de maat
Kansen
Bedreigingen
Multiculturele samenleving is trend
Demonisering moslimgemeenschap in Nederlandse
Samenwerkingsverbanden
maatschappij door recente ontwikkelingen
Geldelijke steun Grote Stedenbeleid
Niet voldoende financiële middelen
Succesrecept brede school
Gemeenteraad houdt besluiten tegen
Tabel 1 SWOT-analyse
19
Hoofdstuk 2 Huidige communicatiebeleid
Voor het behoud van het vertrouwen in communicatie is het van belang dat men bij elk nieuw op te zetten project de huidige communicatietraditie bestudeert. Het is van belang lijnen die al ingezet zijn te continueren en daarmee de communicatie als een geheel naar buiten te brengen. . De Gemeente Leiden informeert buurtbewoners op verschillende manieren over werkzaamheden in de wijk. Ruim 86% van de Leidenaren is hierover tevreden 10 . De meeste gehanteerde communicatiemiddelen zijn bewonersbrieven, de Stadskrant en Huis-aan-huisfolders.
Van alle Leidenaren heeft 14% in het afgelopen jaar de Gemeente Leiden op eigen initiatief benaderd omdat zij vonden dat er iets aan het onderhoud in hun wijk moest worden gedaan. Van degenenen die op dergelijke wijze contact hebben gehad met de gemeente is zes op de tien mensen tevreden over dit contact.
Verder zijn er wijkgroepen gecreëerd. Deze bestaan uit professionals en vertegenwoordigers van bewoners- en wijkorganisaties.
Verder is er een participatiebeleid. Dit gebeurt op informele wijze. De invulling hiervan is dat gemeente en burgers met elkaar van gedachten wisselen. Randvoorwaarde is dat van tevoren voor beide partijen de speelruimte bekend is 11 . Leiden hecht veel belang aan het inspraakrecht van burgers.
2.1 Communicatie rondom Brede School De bewoners van Leiden Noord worden geïnformeerd over de plannen in hun wijk door middel van nieuwsbrieven en informatieavonden. Daarnaast voert de afdeling Wijkbeheer van de gemeente overleg met bewonersorganisaties.
De
bewoners
van
de
wijk
worden
verder
geïnformeerd
door
de
website
http://www.leiden.nl/wijkontwikkeling en door een folder over de Brede School.
Het accent het huidige beleid is gericht op inspraak en informeren. In de matrix hieronder worden alle huidige communicatiemiddelen rondom de brede school in kaart gebracht, met daarbij de behorende 10
Bron: stadsenquete Leiden 2004, p. 9
11
Bron: burgerjaarverslag 2003, p. 8
20
groepen. Dit met de kanttekening dat wij niet beschikken over een volledig overzicht van de communicatietraditie die de Gemeente Leiden heeft. Doelgroep
Middel
Inzet
Aard
Bewoners Leiden Noord
Bewonersbrieven
Onbekend
Schriftelijk
Stadskrant
Bewoners Stad Leiden
Wekelijks
Schriftelijk
Onbekend
Schriftelijk
Maandelijks
Mondeling
Permanent
Schriftelijk
Eenmalig
Schriftelijk
Huis-aan-huisfolders
Ieder huishouden in Leiden Noord Overlegbijeen-
Wijkgroep Leiden Noord
Wijkbewoners Leiden Noord
komsten
Bijzonder heden
Website: www.leiden.nl/wijjko ntwikkeling/ Folder: basisscholen en instellingen hand in
Ouders/verzorgers
hand, brede school
basisschoolleerlingen
Leiden Noord voor maximale ontwikkeling
Bewoners Leiden Noord
Bewoners Leiden Noord
Nieuwsbrief huis-aanhuis
wijkscholen
sie Informatiebijeenkoms t
van betrokken scholen Klankbordgroep
Wijkgroepen
Bijeenkomsten
Schriftelijk
Oplage 6000 Mondeling
ten Overleg/brainstormses
medezeggenschapsraden
tweemaandelijks,
Informatiebijeenkoms
Directeuren van
Gezamenlijke
Maandelijks of
Onbekend
Mondeling
Onbekend
Mondeling
3 keer bijeengekomen
Informatiebijeenkoms
Diverse
ten
bijeenkomsten
Mondeling
Mondeling
Tabel 2 Communicatiematrix
21
Hoofdstuk 3 Strategieën & communicatierollen
3.1 Basisstrategieën voor communicatie Men kan het communicatiekruispunt 12 indelen in vier vlakken.
Informeren: bekendmaking via de weg van eenrichtingsverkeer. De strategie is om de ontvanger te beïnvloeden op kennisniveau.
Dialogiseren: bekendmaking via de weg van tweerichtingsverkeer. De dialoog die men wenst met de omgeving, vaak zijn dat de stakeholders van de organisatie.
Formeren: wederzijdse beïnvloeding. Er is een beïnvloedende afstemming tussen zender en ontvanger. Deze vorm wordt vaak toegepast bij conflicterende belangen en crisis. Het gaat hier vooral om het aangaan van samenwerkingsverbanden met partijen en het vormen van coalities.
Overreden: eenzijdige beïnvloeding. De strategie van de zender die de ontvanger wil overtuigen van het eigen gelijk. Deze vorm vindt men vaak in de reclame en propaganda.
Voor elk van de groepen hieronder zal worden aangegeven hoe de rol die men inneemt in het communicatiebeleid betreffende de Brede School aansluit bij deze basisstrategieën.
3.2 Communicatie vanuit de Gemeente Leiden Een goede communicatie naar doelgroepen valt of staat met de communicatie in de eigen interne organisatie. De Gemeente Leiden dient, als verantwoordelijke, naar de betrokken relaties uit te dragen dat zij er ook belang bij heeft en er belang aan hecht dat de Brede School in Leiden Noord gerealiseerd wordt. Men dient als eenheid naar buiten toe op te treden en daarvoor naar de uitvoerders van communicatie de lijnen uit te zetten. Voorwaarde daarvoor is dat iedereen op de hoogte is van de uitgezette koers. Men dient een stap voor te lopen en daarmee te anticiperen op toekomstige ontwikkelingen. Dit vraagt om inhoudelijke vertrekpunten. Dit kunnen communicatieboodschappen zijn of communicatiethema’s. Deze zijn een afgeleide van het gewenste imago. De gewenste strategie is die van formeren wanneer men met de stakeholders te doen heeft. Voor de communicatie naar de gewone burger kan men, naar gelang, het onderwerp van communicatie en de omgeving, kiezen voor ofwel informeren ofwel dialogiseren. 12
Olsthoorn en van der Velden, Elementaire communicatie, 2002, p. 81
22
3.3 Communicatie vanuit de stuurgroep De stuurgroep Wijkontwikkeling Leiden Noord dient de besluiten die de Gemeenteraad neemt te vertalen in concrete handelingen. Zij communiceert dit naar alle interne en externe doelgroepen. De stuurgroep beslist over de vorm waarin dit gebeurt. Zij staat immers dichterbij de ontvanger dan de Gemeente. Van belang is dat ze afstemming met de Gemeente zoekt over de tijdstippen waarop men naar buiten treedt. Soms kan het handig zijn om tegelijkertijd met de Gemeente een bericht naar buiten te brengen onder het credo “samen staan we sterk en staan we achter elkaar”. De strategie die men hanteert, hangt wederom af van de context en de samenstelling van de groep ontvanger. Voor de hand ligt om voor de groep interne doelgroepen te kiezen voor formeren. Op deze manier ontstaat een goede afstemming onderling en kan men als eenheid naar buiten optreden. Voor de externe doelgroepen kiest men dialogiseren of informeren.
3.4 Communicatie vanuit de projectleider Brede School Deze vervult een zeer belangrijke functie. Hij heeft direct contact met de wijkbewoners en betrokken instanties. Hij is als ware het visitekaartje van het gehele project. De strategie die men hier moet voeren, is die van het dialogiseren.
3.5 Continue communicatie Het is van belang met regelmaat iets van je te laten horen. Zowel als verantwoordelijke als uitvoerder. Op deze manier stelt men zich open voor afstemming en uitwisseling van ideeën met doelgroepen en betrokkenen. Radiostilte kan geruchten in de hand werken en dat kan uiteindelijk ruis geven bij het overbrengen van de boodschap. De aanpak die men hier dient te hanteren, is die van de herhaling.
3.6 Communicatie als middel om draagvlak te creëren Mensen staan altijd huiverig tegenover veranderingen. Ze houden liever alles bij het oude omdat ze dan weten waar ze aan toe zijn. Soms kan men echter niet om de noodzaak tot veranderen heen. Communicatie is dan het middel om in te zetten. Zowel naar de eindgebruiker 13 van communicatie als naar de intermediairs/publieksgroepen. Voor wat betreft de intermediairs en de publieksgroepen is het van belang dat men deze overtuigt van de meerwaarde die de Brede School heeft. Zij moeten op de hoogte zijn van doelen en te ondernemen activiteiten. De aanpak is die van de informering.
13
In dit geval de ouders/verzorgers van de schoolgaande basisschoolleerlingen
23
3.7 Communicatie om te informeren De eerste stap in een effectieve communicatie is het informeren van de publieksgroepen, doelgroepen en betrokkenen. Men legt daarmee een basis voor een verdere dialoog. Zeker wanneer men beleidsbeslissingen neemt, is van belang de burger/betrokkenen in het voortraject al te informeren over de op handen zijnde besluitvorming. Dit is overigens een trend in overheidscommunicatie.
24
Hoofdstuk 4 Doelgroepanalyse
Communicatiedoelgroepen kan men op verschillende niveaus onderscheiden. Op strategisch niveau zijn dat de stakeholders. Hiermee heeft de organisatie een afhankelijkheidsrelatie. Dit kan een financiële, economische, politieke of sociaal-maatschappelijke afhankelijkheid zijn 14 .
4.1 Relaties op strategisch niveau Stakeholder
Aard relatie
Bijzonderheden Men is voor de goedkeuring van besluiten omtrent de Brede School
Gemeenteraad
Politiek/bestuurlijk
afhankelijk van de instemming van de Gemeenteraad, alvorens men kan uitvoeren Er is een BIRK-aanvraag 15
Het Rijk, ministerie van VROM
Financieel
gedaan, dwz een Budget Investeringen Ruimtelijke Kwaliteit De provincie Zuid-Holland 16 is
Provincie Zuid-Holland
Financieel
door de Gemeente Leiden gevraagd financieel bij te dragen aan de investeringen
Gemeente Leiden
Financieel
Grootstedenbeleid
Financieel
Onderwijsachterstandbeleid Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing
Sociaal-maatschappelijk, bijvoorbeeld door te zorgen dat Ministerie van OCW
informatie over de brede school beschikbaar is en dat betrokkenen
Het ondersteunen van de invoering van Brede Scholen
ervaringen kunnen uitwisselen.
14 15
Brink, Communicaiemanagement, 2003, p. 106 http://www.pzh.nl/thema/ruimtelijke_ordening/stedelijketransformatie/drie_wijken/de_wijken/leiden_noord.jsp,
d.d. 11-01-2005 16
Zie vorige noot
25
Vereniging van Nederlandse Gemeenten
Sociaal-maatschappelijk
Ministerie van VWS
Sociaal-maatschappelijk
Ministerie SZW
Sociaal-maatschappelijk
Ruimte geven aan lokale initiatieven en besluitvormingen 17
Ruimte geven aan lokale initiatieven en besluitvormingen 18 Ruimte geven aan lokale initiatieven en besluitvormingen 19
Tabel 3 Stakeholders strategisch niveau
4.2 Relaties op lokaal niveau Stakeholder
Aard relatie
Bijzonderheden
Voor-en doormethode: Bewonersorganisaties
ondersteunen boodschappen gemeente & informeren doelgroepen Voor-en doormethode:
Buurthuizen
ondersteunen boodschappen gemeente & informeren doelgroepen Voor-en doormethode:
Buurtkranten
ondersteunen boodschappen gemeente & informeren doelgroepen Voor-en doormethode:
Jongerenwerk
ondersteunen boodschappen gemeente & informeren doelgroepen Voor-en doormethode:
Kinderopvang Leiden Noord
ondersteunen boodschappen gemeente & informeren doelgroepen
Leidse Welzijnsorganisatie
Voor-en doormethode:
17
www.minocw.nl/bredeschool/factsheet.html
18
www.minocw.nl/bredeschool/factsheet.html
19
www.minocw.nl/bredeschool/factsheet.html
26
ondersteunen boodschappen gemeente & informeren doelgroepen Voor-en doormethode: Algemeen Maatschappelijk Werk
ondersteunen boodschappen
Sector Noord
gemeente & informeren doelgroepen
Voor-en doormethode: Onderwijs: basisscholen Leiden
ondersteunen boodschappen
Noord
gemeente & informeren doelgroepen
Overlegvormen: buurtnetwerk 012 jarigen Noord, klankbordgroep WOP, Wijkoverleg
Voor-en doormethode: ondersteunen boodschappen gemeente & informeren
basisonderwijs, wijkgroep Leiden
doelgroepen
Noord Stichting Thuiszorg Groot Rijnland: consultatiebureaus &
Voor-en doormethode: ondersteunen boodschappen gemeente & informeren
opvoedbureaus Leiden Noord
Regionale media: Leidsch dagblad, Holland Centraal, TV
doelgroepen Voor-en doormethode: ondersteunen boodschappen
West
gemeente & informeren doelgroepen
Tabel 4 Stakeholders op lokaal niveau
27
4.3 Doelgroepsegementatie extern Brede School
Een Brede School is een samenhangend netwerk van toegankelijke en goede voorzieningen voor kinderen, jongeren en gezinnen, met de school als middelpunt. De doelgroep van de Brede School in Leiden-Noord 20 is door de stuurgroep als volgt vastgesteld: •
Kinderen in de leeftijd van 0 tot 12 jaar die in de wijk woonachtig zijn
•
De ouders/verzorgers van deze kinderen
•
De wijkbewoners
De doelgroep Kinderen kan men nog verfijnen: •
0 tot 4 jaar is de groep die valt onder voor- en vroegschoolse leeftijd
•
Vanaf 4 tot 6 jaar zit men in de onderbouw van het basisonderwijs
•
Van 6 tot 8 jaar zit men in het midden basisonderwijs
•
Van 8 tot 12 jaar zit men in het bovenbouw basisonderwijs
•
Kinderen die woonachtig zijn in de wijken Noorderkwartier, Groenoord en de Kooi
De doelgroep Ouders verzorgers van deze kinderen: Doordat er veel allochtonen in de wijken wonen, lijkt het een verstandige keuze om deze groep te segmenteren op basis van communicatieve bereikbaarheid. Dit wil concreet zeggen dat men zou kunnen segmenteren op de moedertaal van de ouders en de Nederlandse sprekende ouders.
Men kan tot slot de doelgroepen nog beschrijven op basis van persoonkenmerken, ideeën, activiteiten, opvattingen en mediaconsumptie. Deze hebben vooral betrekking op de groep ouders/verzorgers en wijkbewoners
Groep ouders/verzorgers Persoonkenmerken: Vaak 1 ouder die werkt, andere ouder doet het huishouden en draagt zorg voor de kinderen.
Betrokkenheid: In het rapport `Ouders bij de les', in 2002 uitgebracht door het Sociaal en Cultureel Planbureau, worden vier typen ouders onderscheiden. In afnemende mate van betrokkenheid zijn dat de 20
Projectleiding Brede School Leiden Noord en de Kooi, eindverslag onderzoek brede school Leiden Noord,
samenvatting
28
ouders die zich als partner opstellen, ouders die desgevraagd best willen assisteren bij onderwijsactiviteiten, ouders die zich niet met het onderwijs bemoeien maar wel met de grondslag en de onzichtbare ouders die zelden over de drempel van de school stappen. Deze typen ouders zijn ongetwijfeld ook te vinden in Leiden Noord.
Ideeën: uit het veldonderzoek bleek dat de ouders weinig affiniteit met de komst van de Brede School hebben of het interesseert ze niet.
Groep wijkbewoners: Persoonkenmerken: veel mensen van buitenlandse afkomst. Vooral Turken & Marokkanen. In de wijk ziet men ook veel ouderen. Tot slot zit men veel jonge moeders.
Betrokkenheid: De betrokkenheid is gering. Men krijgt een beetje het gevoel dat men denkt: “ de gemeente doet het allemaal toch wel, dus ik ga me daar niet druk over maken of het interesseert me niet’.
Ideeën: Velen weten niet wat een Brede School is en dat die in Leiden Noord komt.
4.4 Doelgroepen intern Het eigen personeel van de Gemeente die op welke wijze dan ook mogelijk in contact komen met burgers over de Brede School in Leiden Noord dienen geïnformeerd te zijn. Dit geldt ook voor tijdelijke medewerkers, zoals uitzendkrachten, interim managers en externe adviseurs te informeren indien zij op enige wijze betrokken zijn bij de implementatie van de Brede School.
4.5 Strategische dilemma’s met betrekking tot de externe doelgroep Men dient een afweging te maken in hoeverre de Gemeente als afzender optreedt. Indien men hiervoor kiest, zal men moeten beslissen of men dit dan op prominente wijze doet of niet (low profile. Indien men niet rechtstreeks als afzender optreedt, kan men kiezen voor een intermediaire aanpak.
Uit het veldonderzoek is gebleken dat de doelgroep een geringe betrokkenheid heeft bij de Brede School. Daarom zal de benadering van de doelgroep op emotionele wijze (perifere route) plaatsvinden en niet op rationele wijze 21 . De achterliggende gedachte hiervan is dat het effect van een rationele benadering- met argumenten kennis vergroten, wat zal leiden tot veranderend gedrag- niet zal optreden.
21
Jumelet & Wassenaar, overheidscommunicatie, 2003, p.163
29
De bovengenoemde intermediaire aanpak kan men vorm geven door de voor-en-doormethode. Doordat de doelgroep voor een groot deel uit allochtonen bestaat, kan men de keuze maken voor de voor-endoormethode. Dit betekent dat de doelgroep ontvankelijk zal zijn voor informatie die afkomstig van mensen uit de eigen gemeenschap.
30
Hoofdstuk 5 Voorwaarden voor communicatie
5.1 Gemeente Leiden Allereerst is het van belang dat de Gemeente Leiden als eenheid naar buiten treedt in haar communicatie. Dit betekent interne afstemming en overeenstemming zoeken. Het is wenselijk dat men gezamenlijke doelen op stelt en een gezamenlijke koers uitzet. Het imago dat de Gemeente uitstraalt moet gebouwd zijn op betrouwbaarheid, daadkracht, luisterend vermogen en servicegerichtheid.
Bovendien is het van belang de omgeving te blijven monitoren voor het opsporen van mogelijke problemen of imagoschade. Men dient zich bewust te worden van het feit dat elk contact met een burger gevolgen heeft voor de beleving daarvan door de burger en dus voor het imago van de Gemeente Leiden. Het is een voortdurende confrontatie met het perspectief van de buitenwereld. Men dient de buitenwereld van buiten naar binnen te brengen.
5.2. Toonzetting Doordat er veel wantrouwen is ten aanzien van de komst van de Brede School is het zaak vooral de voordelen van de Brede School te benaderen. What’s in it for me? Een gemeente neemt als overheidsorgaan een machtspositie in door de middelen die tot haar beschikking staan. Een macht waar men niets aan heeft, aldus de gemiddelde burger 22 .
Men dient de positieve kanten van de veranderingen te benadrukken. Dat wil niet zeggen dat men niet in moet gaan op knelpunten of mogelijke obstakels, maar het accent moet liggen op een positieve houding. Dit straalt men uit naar zijn doelgroepen en stakeholders.
Het kan een voordeel zijn om de voor-en-doormethode te hanteren bij de benadering van de doelgroep ouders/verzorgers. Mensen zijn vaker geneigd om veranderingen aan te nemen als deze worden uitgelegd door iemand uit hun eigen kring of gemeenschap. Deze methode wordt vaak met succes ingezet in de communicatie met allochtone groepen.
Hierbij aansluitend kan men intermediairs inschakelen om de boodschappen die de Gemeente met betrekking tot de Brede School zendt, kracht bij te zetten. Bovendien is een gewenst effect herhaling, wat
22
Galjaard, overheidscommunicatie, 2002, p.177
31
ervoor zorgt dat de boodschappen beter blijven ‘hangen’. Bijkomend voordeel is dat men de Gemeente niet direct als primaire afzender (en dus machtsbezitter) ziet. Low profile communicatie vanuit de Gemeente dus.
Uit het veldonderzoek is gebleken dat de doelgroep een geringe betrokkenheid heeft bij de Brede School. Daarom zal de benadering van de doelgroep op emotionele wijze (perifere route) plaatsvinden en niet op rationele wijze 23 . De achterliggende gedachte hiervan is dat het effect van een rationele benadering met argumenten kennis vergroten, wat zal leiden tot veranderend gedrag- niet zal optreden.
5.3. Inhoud communicatie Bij communicatie gaat het vaak om het verhogen van kennis, het veranderen van de houding en het veranderen van gedrag. In eerste instantie zal de communicatie gericht moeten zijn op het vergroten van de kennis van en de functies van de Brede School. Tevens is het raadzaam de burgers te wijzen op de inspraak die ze hebben bij de plannen. Velen voelen zich nu gepasseerd door het ‘machtsmonster’ van de Gemeente.
5.4 Fasering communicatie Men dient te communiceren met de doelgroepen en stakeholders in het voortraject, tijdens de invoering van de Brede School en in het natraject. Het belang van herhaling en continuïteit komen hier weer terug.
23
Jumelet & Wassenaar, overheidscommunicatie, 2003, p.163
32
Hoofdstuk 6 Communicatieplan
6.1 Overzicht communicatiemarkt Zenders
Intermediairs
Ontvangers
Lokale tv en radiozenders Belangenverenigingen Bewonerscommissies Buurtcomités Wijkverenigingen Buurtkranten Leidsch dagblad Jongerenwerk Kinderdagverblijven Peuterspeelzalen Gemeente Leiden
Naschoolse opvang
Projectbureau
Basisonderwijs Leiden Noord
Wijkontwikkeling
Leidse Welzijnsorganisatie
Stuurgroep WOP Leiden
Algemeen maatschappelijk werk
Noord
Leiden Noord
Ouders/verzorgers schoolgaande jeugd leeftijd 0 t/m 12 jaar Stakeholders strategisch Stakeholders lokaal
Taallokaal Leiden Buurtnetwerk 0-12 jarigen Noord Klankbordgroep WOP Leiden Noord Wijkoverleg basisonderwijs Stichting Thuiszorg Groot Rijnland: met name consultatiebureaus & opvoedbureaus. Tabel 5 communicatiemarkt
33
6.2 Communicatiedoelen
6.2.1 Communicatiedoelen ouders/verzorgers/buurtbewoners •
Het bevorderen van kennis over de Brede School; concreet betekent dit voorlichting over de functies en activiteiten van de Brede School (weten)
•
De voordelen van de Brede School voor de betrokkenen duidelijk te maken (weten)
•
Het creëren van betrokkenheid vanuit de burger naar de Gemeente en het openstellen van de Gemeente naar de burger; concreet betekent dit de buitenwereld naar binnen brengen en de binnenwereld naar buiten brengen (willen/kunnen)
•
Het op gang brengen van een dialoog tussen betrokken burgers en de Gemeente Leiden (willen/kunnen/doen)
6.2.2 Communicatiedoelen strategische stakeholders •
Financieel draagvlak creëren voor plannen
•
Politiek/bestuurlijk draagvlak creëren (lobbyen) voor plannen
•
Uitwisselen van kennis
•
Het onderhouden/voortzetten van deze strategische relaties
6.2.3 Communicatiedoelen lokale stakeholders •
Draagvlak creëren voor komst Brede School in Leiden Noord
•
Opzetten van en onderhouden van samenwerkingsverbanden
•
Inzet van deze lokale stakeholders om communicatieboodschappen dichterbij de doelgroep te brengen door middel van de voor-en-doormethode
6.2.4 Communicatiedoelen intern •
Het maken van gezamenlijke doelen omtrent de realisatie van de Brede School in Leiden Noord
•
Interne afstemming van de communicatie naar buiten toe over de Brede School
•
Informeren betrokkenen over te voeren beleid
34
6.3 Randvoorwaarden voor uitvoering communicatie Looptijd communicatieplan: vanaf heden tot aan begin 2006, de feitelijke opening en start van de Brede School. Wenselijk is echter hiervoor de strategie uit te breiden, zodat men ook na de opening van de Brede School nog contactmomenten heeft voor feedback en evaluatie. Budget middelenmix: 15.000 euro
35
6.4 Formulering communicatieboodschappen Aan de hand van een stappenplan, zullen de verschillende boodschappen geformuleerd worden.
6.4.1 Communicatieboodschap ouders/verzorgers •
Welke relevante feiten moet de boodschap bevatten?
•
Wat een Brede School is, voor wie het is, waarom er een Brede School komt, functies en activiteiten van de Brede School.
Welke informatie moet de boodschap bevatten over de gevolgen voor de doelgroep? Samenvoeging scholen, voordelen voor ouders en kind.
In hoeverre moet er een beroep op de doelgroep gedaan worden? De doelgroep moet zich uitgenodigd voelen om deel te nemen aan de realisatie van de Brede School. Dit betekent de ouders/verzorgers prikkelen/stimuleren om actief mee te denken over de herinrichting van het onderwijs in Leiden Noord.
Welke emotionele lading moet de boodschap bevatten? Men moet zorgen dat de doelgroep zich betrokken voelt bij de plannen.Dit betekent inspraak mogelijk maken en met regelmaat communicatie over de voortgang. De ouders dienen op speelse wijze, zonder zicht ergens verplicht toe te voelen, uit te worden genodigd om mee te denken of mee te doen.
Hoe betrouwbaar komt de boodschap op de doelgroep over? Door de voor-en-doormethode verkrijgt men een grotere betrouwbaarheid en acceptatie van de boodschap. Door gemeenschapsgenoten als spreekbuis te laten optreden, wordt het-ver-van-mijn-bed dichtbij huis gebracht. De gemeente dient zich low profile aan de doelgroepen te presenteren. Centraal staat het kind, de ouder en de brede school en niet de Gemeente Leiden als initiator.
In hoeverre roept de boodschap weerstand op? Stap 1 is om de ouder te informeren over hoe, wat, wanneer en waarom van de Brede School. Pas daarna kan er een dialoog op gang komen.
Communicatieboodschap: De Brede School is centrum waar ouders en kinderen centraal staan. De Brede School is een gewone basisschool, met daarnaast mogelijkheden tot kinderopvang, huiswerkbegeleiding,
36
naschoolse opvang en onderwijs voor volwassenen. De brede school is er voor u en uw kind! Contact/vragen.
37
6.4.2 Communicatieboodschap buurtbewoners/omgeving Welke relevante feiten moet de boodschap bevatten? Wat een Brede School is, voor wie het is, waarom er een Brede School komt, functies en activiteiten van de Brede School.
Welke informatie moet de boodschap bevatten over de gevolgen voor de doelgroep? Komst van een nieuw gebouw in de wijk de Kooi. Basisscholen zullen verdwijnen en in een gebouw ondergebracht worden. De voordelen van de Brede School voor de buurtbewoners. In hoeverre moet er een beroep op de doelgroep gedaan worden? Bewoners moeten uitgenodigd worden om mee te denken over herinrichting van de wijk.
Welke emotionele lading moet de boodschap bevatten? De omwonenden dienen zich goed geïnformeerd te voelen over de veranderingen die in hun wijk gaan plaatsvinden.
Hoe betrouwbaar komt de boodschap op de doelgroep over? Door de gemeente als afzender te laten fungeren, geeft men gewicht aan het belang dat gediend is met de herinrichtingen van de wijk. Tevens door de voor-en-doormethode vergroot men het draagvlak voor de plannen. Men dient een balans te zoeken tussen voldoende communiceren vanuit de Gemeenten Leiden en voldoende over te laten aan de
In hoeverre roept de boodschap weerstand op? Als er weerstand te verwachten is, dan zal het gaan om de afmetingen (hoogte) van het nieuwe schoolgebouw en de bereikbaarheid. Te denken valt aan parkeeroverlast voor omwonenden van de Brede School wanneer de school begint en wanneer deze uit is.
Communicatieboodschap: In uw wijk komt in de .....straat (nader in te vullen) een Brede School. Wat is een Brede School en waarom komt deze bij u in de wijk. Wat gaat er veranderen in de wijk? Wat betekent de Brede School voor u? Hoe kunt u meedenken over de herinrichting van uw wijk? Contactinformatie/vragen.
38
6.4.3 Communicatieboodschap strategische stakeholders Het zaak draagvlak te creëren voor de realisatie van de Brede School. Men moet overtuigd zijn van het nut van een Brede School en de noodzaak om daarin te investeren, zowel wat betreft geldelijke middelen als het uitwisselen van kennis en ervaringen.
39
6.4.4 Communicatieboodschap lokale stakeholders Het bekrachtigen van bestaande samenwerkingsverbanden en waardering daarvoor uitspreken. Het tevens openstaan voor nieuwe relaties en kennis. Het overtuigen van het belang van de voor-en-doormethode.
6.4.5 Communicatieboodschap intern Het benadrukken van het belang van een eenduidige communicatie naar buiten toe. Het op de hoogte brengen van medewerkers over de te volgen procedures bij vragen van burgers over de Brede School.
40
Hoofdstuk 7 Communicatiemiddelen
Nu alle communicatiedoelgroepen gedefinieerd zijn, de voorwaarden voor de boodschappen gesteld zijn en de boodschappen vastgelegd zijn, wordt het tijd om communicatiemiddelen in te gaan zetten. In Leiden Noord staan in totaal 6078 woningen. Wij gaan ervan uit dat dit gelijk staat met het aantal huishoudens. Dit houdt in dat er ongeveer aan 6100 huishoudens informatie verspreidt moet worden.
Om duidelijk weer te geven wat de brede school nu inhoudt, wat zijn functies zijn en wat de brede school voor de maatschappij gaat betekenen is het noodzakelijk om een folder als communicatiemiddel te gaan inzetten. Een folder is een gevouwen vel papier. Meestal in DIN A-4 of A-3 formaat. Het aantal kantjes ligt rond de vier, maximaal acht. Een folder wordt met name ingezet om externe publieksgroepen snel eerste informatie te verschaffen. De ontwerp- en drukkosten zijn relatief voordelig. Met behulp van digitale druktechnieken kunnen folders tegenwoordig ook in lagere oplagen betaalbaar verspreid worden.
De richtprijzen voor de folder: 25.000 exemplaren
1750 euro
50.000 exemplaren
2500 euro
100.000 exemplaren
3500 euro 24
Een ander communicatiemiddel is de mailing. Een mailing is geschikt voor gepersonifieerde actuele meldingen. Omdat er weinig meer dan een printer en een postzegel voor nodig is, zullen de mailings de brievenbus makkelijk vinden. De gemiddelde kosten liggen tussen de één en anderhalve Euro per stuk, maar dit bedrag wordt uiteraard sterk beïnvloed door de productiekosten. Anders dan bij adverteren zijn de kosten en baten per contact eenvoudig te bepalen.
Een mailing biedt enkele voordelen: •
men kan zelf het tijdstip van een confrontatie bepalen
•
een mailing kan gericht gedaan worden
•
het biedt de kans op een persoonlijkere benadering
•
het kan onderdeel van een vervolgmailing zijn. 25
24
Schroevers, De communicatieafdeling en de keuze van communicatiemiddelen,pagina 29, 2004
25
Schroevers, De communicatieafdeling en de keuze van communicatiemiddelen,pagina 37, 2004
41
De voor en door methode is belangrijk om als communicatiemiddel in te zetten. Dit kost in feite geen geld. Intermediairs zullen uitleg geven over de brede school. Het is van belang de gemeente bij inzet van intermediairs, om communicatieboodschappen over te brengen bij doelgroepen, hierover goed te informeren over welke boodschap, het doel van de boodschap en wanneer/hoe deze wordt overgebracht. Zodat er eenheid ontstaat in de communicatie over de brede school.
Een laatste communicatiemiddel is de ansichtkaart. Voor de gemeente Leiden Noord is het van belang om een makkelijke, toegankelijke boodschap te versturen. Via een ABC op een ansichtkaart, die aan de schoolgaande kinderen wordt meegegeven, wordt de boodschap toegankelijk voor de doelgroep. Deze ABC kaarten worden in zesentwintig verschillende uitvoeringen gedrukt. Om de twee weken worden de letters/ansichtkaarten op de scholen afgeleverd. De kosten voor deze ansichtkaarten zullen waarschijnlijk wel boven het budget van de gemeente uitkomen, maar het is wel een uniek concept en duidelijk voor de doelgroep.
Het ontwerp van de ansichtkaart zal vrij eenvoudig zijn. Bovenaan is de letter van het alfabet te vinden. Daaronder het woord wat bij die letter hoort. Een aantal kernbegrippen moeten de lezer duidelijk maken wat het woord betekent. In de bijlage 3 vindt u de woorden bij de letters.
42
Hoofdstuk 8 Evaluatie.
Om de effecten van communicatie te meten, dient men altijd het gevoerde beleid te evalueren. Het is overigens zeer wenselijk om ook tussentijds te evalueren. Men kan dan tijdig bijsturen als dat nodig is en het beleid aanpassen. Om een volledig overzicht te hebben zal men zowel naar het proces moeten kijken als naar het resultaat van het beleid.
Om de effecten van beleid te meten, is het zaak de vooraf geformuleerde doelen meetbaar te maken. Ze moeten voldoen aan SMART, dat wil zeggen Specifiek, Meetbaar, Acceptabel, Realistisch en Tijdgebonden.
Waarom als gemeente het wiel opnieuw uitvinden en zelf een meting opzetten? De Kenniskring Overheidscommunicatie, onderdeel van de School voor Communicatiemanagement (SCOM) van de Faculteit voor Communicatie en Journalistiek, Hogeschool van Utrecht, heeft de communicatiekwaliteitsmeter voor gemeenten ontwikkeld.
Deze communicatie-kwaliteitsmeter wordt door de Vereniging van Nederlandse Gemeenten aanbevolen.
De
communicatie-kwaliteitsmeter
voor
gemeenten
is
een
nieuw
instrument,
dat
door
communicatieadviseurs benut kan worden om met een brede blik naar de communicatiekwaliteit van hun organisatie te kijken. Ook is het een stimulans om de bijdrage van communicatie aan het gemeentelijke beleid te optimaliseren 26 .
26
Vos, communicatie-kwaliteitsmeter voor gemeenten, cahier 28 FCJ Hogeschool van Utrecht, 2004
43
Literatuurlijst
Baarda, D.B., en M.P.M. de Goede (2001), Basisboek Methoden en Technieken, handleiding voor hert opzetten en uitvoren van onderzoek, 3e druk. Groningen: Wolters-Noordhoff Brink, K. van den (2003), Communicatiemanagement, 1e druk. Schoonhoven: Academic Service Galjaard, C. (2002), Overheidscommunicatie, de binnenkant van het vak, 2e herziene druk. Utrecht: Lemma Geerts en Boon (1999), Van Dale, groot woordenboek der Nederlandse Taal, 13e herziende uitgave. Utrecht/Antwerpen: Van Dale Lexicografie
Gemeente Leiden, burgerjaarverslag 2003 Grit, R.(2000), Projectmanagement, 3e druk. Groningen: Wolters-Noordhoff. Jumelet.. L en Wassenaar. I (2003), Overheidscommunicatie, de theorie in de praktijk, 1e druk. Utrecht/Zuthpen: ThiemeMeulenhoff Rebel, H.J. ( 2000), Communicatiebeleid en communicatiestrategie, 1e druk. Amsterdam: Boom Olsthoorn. A. en van der Velden.J ( 2002), Elementaire communicatie, 2e druk. Utrecht/Zuthpen: ThiemeMeulenhoff
Projectleiding Brede School Leiden Noord en de Kooi, eindverslag onderzoek brede school Leiden Noord, samenvatting
Provincie Zuid-Holland, Handboek brede school, 2004
44
Schroevers (2004), de communicatieafdeling en de keuze van communicatiemiddelen, 1e druk. Deventer: Kluwer Verschuren en Doorewaard( 2000), Het ontwerpen van een onderzoek, 3e druk. Urecht: Lemma Vos. M. (2004), Communicatiekwaliteitsmeter gemeenten, 1e druk. Utrecht: Faculteit communicatie & journalistiek, Hogeschool van Utrecht Waardenburg, M. (1999), Het communicatieplan: opzet en uitvoering in acht stappen, 1e druk. Deventer: Kluwer
Geraadpleegde internetbronnen: http://www.minocw.nl/bredeschool/index.html Ministerie van Onderwijs, Wetenschap en Cultuur: dossier over de Brede School en de factsheet geraadpleegd.
http://www.leiden.nl/wijkontwikkeling/ Algemene site van het Projectbureau Wijkontwikkeling Leiden Noord
http://www.leiden.nl/dspage.asp?sessionid=18nlbdo!M9xXGwuyBTekM35YuUCWRZ1zySvofxauyo3l50 uVxzYXp1K38HdWziQW&objectid=6367 Site van de Gemeente Leiden met verschillende publicaties over burgerverslagen.
http://www.vng.nl/smartsite.dws?ID=19954 Site van de Vereniging van Nederlandse gemeenten. Gemeentelijk communicatiebeleid geraadpleegd.
45
http://www.vrom.nl/pagina.html?id=9499 Site van het Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieu. Geraadpleegd betreffende BIRK-aanvraag van de Gemeente Leiden voor Leiden Noord.
http://www.pzh.nl/thema/ruimtelijke_ordening/stedelijketransformatie/drie_wijken/de_wijken/leiden_noor d.jsp, Website van de Provinciale Staten Zuid Holland. Geraadpleegd vanwege subsidie.
http://www.bredeschool.nl/03_indepraktijk/b-overzicht/G21/leiden.htm Overzicht van ervaringen met de Brede School.
46
Bijlage Bijlage 1 Huidige situatie Bijlage 1 huidige situatie
Wijk
Inwoners
Groenoord
1.470
Noorderkwartier
5.649
De Kooi
6.331
Tabel 6 De buurten van Leiden Noord 27
Autochtonen Westerse allochtonen Niet-westerse allochtonen Totaal Leiden Noord
Gemiddelde
Jonger dat 20
20 - 64
65+
17,6 %
66,5 %
16,0 %
39,9
9,3 %
80,1 %
10.6 %
38,4
35,8 %
61.7 %
2,5 %
27,0
21,7 %
66,0 %
12,3 %
36,6
leeftijd
Tabel 7 De leeftijdsopbouw verschillende bevolkingsgroepen 28
Aantal
%
13.450
100
Man
6.679
49,7
Vrouw
6.771
50,3
00-19
2.981
21,7
Totaal Geslacht
Leeftijd
27
VIC, GBA, OGD, januari 2002
28
Leiden in beeld pag. 5
47
20-64
8.873
66,0
65+
1.659
12,3
Nederland
9.396
69.9
Marokko
1.435
10,7
Turkije
610
4,5
Suriname
199
1,5
Aruba/Ned. Antillen
116
1,2
Westers Land
699
5,2
Overige landen
949
7,1
Onbekend
1
0,0
Ongehuwd
6.930
51,5
Gehuwd/partnerschap
4.740
35,2
Gescheiden
1.029
7,7
Weduwstaat
751
5,6
Paar met kinderen
4.208
31,3
Eenoudergezin en inwonende
780
5,8
Eenoudergezin
1.170
8,7
(echt)paar zonder kinderen
3.248
24,1
Alleenwonende
2.096
15,6
3 t/m 10 alleenstaanden
752
5,6
Overig
1.196
8,9
Etnische herkomst
Burgerlijke staat
Huishoudens
Tabel 8Samenstelling bevolking Leiden Noord 29
29
GBA, stand per 1 januari 2002
48
Bijlage 2 Resultaten fieldresearch Veldonderzoek Kooiplein 13-01-2005
Algemene indruk Woonwijk: •
oude, vervallen huizen.
•
Weinig voorzieningen
•
Veel plantsoen
•
Basis en middelbare scholen naast elkaar
•
Veel rondslingerend vuilnis
Bevolking: •
Veel allochtonen
•
Veel oudere mensen van boven de 50
•
Veel jonge gezinnen, moeders van begin 20
•
Weinig sociale betrokkenheid.
Scholen: •
Weinig informatie kunnen bemachtigen, omdat ze niet mee wilde werken.
•
Veel allochtone kinderen
•
Veel allochtone overblijfmoeders
•
Grote school, maar kleine kantine
•
Veel (allochtone) kinderen die overblijven
Informatievoorziening: •
Weinig kennis van brede school
•
Weinig draagvlak voor de komst van de brede school
•
Veel buurtbewoners zijn niet op de hoogte van de brede school, of niet geïnteresseerd
•
Ouderen, 50 + zijn helemaal niet betrokken bij de brede school
•
Nederlandse ouders zijn niet blij met een brede school
•
Veel nee-nee stickers op de brievenbus, waardoor de buurtbewoners weinig informatie ontvangen van de gemeente.
49
Conclusie: De gemeente moet zich in eerste instantie richten op de bewustwording van de komst van de brede school. Dit houdt in, informatievoorziening en kennisuitbreiding over het hoe, het wat, waarom en wanneer van de brede school. Verder is het belangrijk dat de informatie in meerdere talen wordt verspreidt en de juiste bewoners de desbetreffende informatie ontvangen. Hierbij valt te denken aan geadresseerde post, dit in verband met de nee-nee stickers. Vaak zijn mensen wel op de hoogte van het wijkontwikkelingsplan, maar niet van de specifieke onderdelen daarvan, zoals de brede school.
De wijk heeft duidelijk een opknapbeurt nodig, aangezien de huizen die er staan er vervallen uitzien. De buurtbewoners doen er zelf weinig aan om de buurt op te knappen, omdat er overal vuilnis ligt in plantsoenen, in plaats van de prullenbakken die er wel staan. Verder zijn de buurtbewoners sociaal betrokken bij wat er in de omgeving gebeurt. Juist doordat ze geen informatie hebben ontvangen of vijandig staan tegenover veranderingen.
Interview met lid van de Wijkgroep Leiden Noord, dhr. B. Pater
De wijkgroep Leiden Noord, die dit jaar voor het laatst functioneert en overgaat naar het districtsraad, is tevens een klankbordgroep in het kader van het Wijk Ontwikkelings Plan Leiden Noord (WOP-LN). Dhr. B. Pater, lid van de wijkgroep Leiden Noord, is afgevaardigde en neemt zitting in de Stuurgroep WOP en gaat mee beslissen over de realisatie van de Brede School om advies te geven aan de gemeenteraad.
Volgens Dhr. Pater is de komst van de brede school erg belangrijk omdat heel veel dingen nu bij elkaar komen. Het wordt nu meer Kennis en Welzijn. Deze kreet heeft Dhr. Pater zelf bedacht. Hij vindt namelijk dat deze naam meer bij het geheel past dat alleen een school. De brede school is namelijk meer.
De doelstelling van de gemeente voor de komst van de brede school is het voorkomen van het ontstaan van zogenaamde zwarte scholen. De fout die de gemeente heeft gemaakt is dat ze zich niet hebben gerealiseerd dat men niet alleen met openbare scholen te maken heeft, maar ook met katholieken en protestant christelijke scholen. Het zou kunnen zijn dat Christelijke ouders hun kind niet
willen
confronteren met de Islam, en of niet gelovigen die mogelijk menig vloek zou kunnen laten vallen over het christendom. Een ander nadeel van de brede school is de centralisatie. De afstand vanuit de uithoeken van de wijk is groot. De bewoners worden gedwongen om naar een centrale locatie te komen.
50
Belangrijke zaken voor de gemeente om rekening mee te houden zijn de religieuze verschillen. Zoals hierboven al wordt aangegeven zijn er verschillende religies die in een school komen. Een volgende punt is de geografische afstand tussen het huis en de school. Doordat voor sommige ouders de afstand groter wordt, komen er meer ouders met de auto. De afwikkeling van het verkeer, en een veilige route van het huis naar de school is dus een belangrijk aandachtspunt. Een laatste aandachtspunt is een goede planning van het gebruik van de gemeenschappelijke ruimten en het beheer daarvoor.
Het is nog niet helemaal duidelijk of er wel voldoende draagvlak is voor de komst van de brede school. Een deel van de wijk (vooral het westelijk deel) zit met het afstand probleem. Andere ouders hebben nog twijfels over de gezamenlijke speelplaatsen. Tevens zijn er nog twijfels over de kwaliteiten van de verschillende scholen.
Onder de bewoners heerst nog veel onduidelijkheid over de functie van de brede school. Voor velen is het nog “ver van mijn bed show”. Veel buurtbewoners hebben er geen verstand van en hun motto is dat de gemeente het toch wel doorvoert. Andere buurtbewoners geven aan dat hun kind toch naar een andere school gaat. Ook zijn er buurtbewoners die zich afvragen of ze nog steeds bingoën op de dinsdag middag.
Het communicatiebeleid van de gemeente Leiden over de brede school is nog te summier en te globaal. De informatie in de informatieblaadjes zijn niet prettig leesbaar en zeker niet voor de gemiddelde LeidenNoord bewoner. De folders en buurtbijeenkomsten leveren ook nog niet de juiste informatie op. Doordat er te globale informatie verspreid wordt hebben veel ouders er hun twijfels over terwijl schoolbesturen er al uit waren. Er was/is een groot onbegrip en er blijven veel onbeantwoorde vragen. Hierdoor ontstaan er veel spookverhalen.
In dit stadium is iedere vorm van communicatie belangrijk, echter de gesproken communicatie is de beste. Verder zijn goede communicatiemiddelen de schoolkrant/nieuwsbrief, de huis-aan-huisbladen, en de lokale kabel-tv/radio.
Als advies over de communicatie met de doelgroepen geeft Dhr. Pater het volgende: “ praat op school met de ouders en met wijkbewoners uit alle soorten en lagen.” Presentaties, fysieke voorbeelden, excursies met kaderleden naar andere gemengde scholen kunnen ook gebruikt worden om de bewoners bekender de maken met de brede school. Verder is het van belang de bewoners in te lichten over de komende activiteiten náást de brede school. Mensen zien een gebouw waar les gegeven wordt. Dat gebouw is een school!. De buurtbewoners weten niet dat daar ook andere activiteiten plaats kunnen vinden.
51
“Voor het begrip brede school had men beter Kennis en Welzijns centrum kunnen hanteren. De kennis die opgedaan kan worden is ook voor vele anderen dan kinderen” aldus dhr. Pater.
Bijlage 3 letters A= attentie! B= Brede School C= Contact! D= Doen! E= Educatie F= Fun G=Groei H=Hulp I=Informatie J=Jeugd K= kind L= Leren M= Multicultureel N= Naschoolse opvang O= Ouders P= Praten Q= Quiz? R= Ruimte S= Samenkomen T= Traditie U= U! V= Vragen? W= Wij X= Keer op Keer! Y= Yell (Hand in Hand) Z= Zien
52
Bijlage 4 Herschreven foldertekst.
volgen. Cursussen die u helpen in de
Tijd voor vernieuwing
opvoeding maar ook gewoon cursussen die u
In Leiden Noord vindt op dit moment een
voor uw plezier kunt volgen.
grote opknapbeurt plaats. Er worden nieuwe huizen gebouwd, er worden nieuwe wegen
Zoveel kinderen in een gebouw?
aangelegd en andere voorzieningen zoals
Het klopt dat er veel kinderen naar deze
betaalbare winkels, worden gebouwd. De
school zullen gaan. Maar ze hebben elk hun
Gemeente doet hard haar best om Leiden
eigen ingang en hoeven niet met zijn allen
Noord weer op te frissen. De laatste jaren
door een deur naar binnen. Zo’n grote
klaagden
hun
school heeft ook voordelen. Alles wat u en
woonomgeving niet meer zo prettig vonden
uw kind nodig hebben, zit onder 1 dak. Er
door toename van criminaliteit en het
komt een bibliotheek, een consultatiebureau,
vervallen
De
een opvoedingsbureau, peuterspeelzalen, een
Gemeente heeft actie ondernomen en heeft
buurthuis, er komt een verpleegkundige en
met het plan Wijkontwikkeling Leiden
er is maatschappelijk werk aanwezig.
bewoners
karakter
van
dat
de
ze
wijk.
Noord op weg naar 2010 een goede basis om ook voor u wat te veranderen zodat u met
Welke scholen gaan op in de Brede
plezier in Leiden woont!
School? Het gaat om de scholen De Springplank, de
Ook de kleinsten onder ons worden niet
Dolfijn (beide protestants-christelijk), de
vergeten. In Leiden Noord zijn nu vier
Singel
verschillende basisscholen die allen een
(openbaar). Het karakter van de scholen
eigen manier van onderwijs geven hebben.
blijft bewaard, u hoeft niet bang te zijn dat
Deze scholen willen wij samenvoegen tot
uw kind straks katholiek in plaats van
een Brede School.
protestants-christelijk onderwijs krijgt. Alle
(Katholiek)
en
de
Viersprong
scholen behouden hun eigen identiteit en Wat is een Brede School?
uitgangspunten.
Een brede school is in eerste instantie een gewone basisschool zoals u en uw kind dat
Wie zorgt ervoor dat er ook naar de
gewend zijn. Maar niet zomaar een school.
bewoners geluisterd wordt?
Er is ruimte voor naschoolse opvang en
Er
huiswerkbegeleiding. Er zijn hulpklassen als
waarbij de Gemeente uw vragen kan
uw kind bijvoorbeeld moeite heeft met een
beantwoorden. U ontvangt een folder in de
vak. Voor u als ouder kunt u cursussen
brievenbus
zijn
regelmatig
wanneer
informatieavonden
er
weer
zo’n
53
bijeenkomst is, zodat u daarbij aanwezig kunt zijn. Als ouder of buurtbewoner heeft u uiteraard een stem in de plannen van de Gemeente. Er zijn bij u in de buurt verschillende organisaties die regelmatig met de Gemeente overleggen over de nieuwe plannen voor uw wijk. U kunt er van op aan dat zij zorgen dat straks voor u en uw kinderen Leiden Noord een genot is om te wonen, te werken en naar school te gaan!
De Gemeente zal u regelmatig op de hoogte houden van de plannen over de Brede School.
54
Bijlage 5 Doelgroep en aanbod
Figuur 1 doelgroep en aanbod 30
30
Brede scholen in Nederland, jaarbericht 2003,
pagina 27
55
56
